156
m. vardiaSvili, m. zviadaZe sasveni niSnebis xmareba qarTul winadadebaSi `teqnikuri universiteti”

სასვენი ნიშნების ხმარება ქართულ წინადადებაში - მ. ვარდიაშვილი, მ. ზვიადაძე

  • Upload
    kote

  • View
    292

  • Download
    8

Embed Size (px)

DESCRIPTION

დამხმარე სახელმძღვანელო განკუთვნილია უმაღლესი სასწავლებლებისსტუდენტებისთვის. მასში სასვენი ნიშნების ხმარების ძირითადი წესებიამოცემული. გამარტივებითი სახის ლაკონიურ განმარტებებს საფუძველს უმაგრებსუხვი ფაქტობრივი მასალა, რაც სტუდენტებს წესების უკეთ ათვისებაში შეუწყობსხელს. მაგალითები, ძირითადად, მოყვანილია ქართული (უმეტესწილად, თანამედროვე)ლიტერატურიდან. საანალიზო მოზრდილი ნატყვეტები წარმოდგენილიაკომპლექსური სავარჯიშოების სახით.

Citation preview

  • m. vardiaSvili, m. zviadaZe

    sasveni niSnebis xmareba

    qarTul winadadebaSi

    @`teqnikuri universiteti@

  • saqarTvelos teqnikuri universiteti

    m. vardiaSvili, m. zviadaZe

    sasveni niSnebis xmareba

    qarTul winadadebaSi

    registrirebulia stu-s

    saredaqcio-sagamomcemlo

    sabWos mier

    Tbilisi

    2009

  • damxmare saxelmZRvanelo gankuTvnilia umaRlesi saswavleblebis

    studentebisTvis. masSi sasveni niSnebis xmarebis ZiriTadi wesebia

    mocemuli. gamartivebiTi saxis lakoniur ganmartebebs safuZvels umagrebs

    uxvi faqtobrivi masala, rac studentebs wesebis ukeT aTvisebaSi Seuwyobs

    xels. magaliTebi, ZiriTadad, moyvanilia qarTuli (umeteswilad, Tana-

    medrove) literaturidan. saanalizo mozrdili natyvetebi warmodgenilia

    kompleqsuri savarjiSoebis saxiT.

    redaqtori prof. l. qaTamaZe

    recenzenti prof. T. jagodniSvili

    sagamomcemlo saxli ,,teqnikuri universiteti, 2009

    ISBN 978-9941-14-487-5 http://www.gtu.ge/publishinghouse/

    yvela ufleba daculia. am wignis arc erTi nawili (iqneba es teqsti, foto, ilustracia Tu sxva) aranairi

    formiT da saSualebiT (iqneba es eleqtronuli Tu meqanikuri), ar SeiZleba gamoyenebul iqnas gamomcemlis

    werilobiTi nebarTvis gareSe. saavtoro uflebebis darRveva isjeba kanoniT.

  • 3

    Sinaarsi

    punqtuacia ......................................................................................................................................... 4 wertili ............................................................................................................................................................ 5 kiTxvis niSani ............................................................................................................................................... 13

    Zaxilis niSani ............................................................................................................................................... 16 kiTxva-Zaxilis niSani .............................................................................................................................. 18

    mravalwertili ............................................................................................................................................ 19 wertil-mZime ................................................................................................................................................. 22

    orwertili .................................................................................................................................................... 24

    tire ................................................................................................................................................................... 25 defisi .............................................................................................................................................................. 31 frCxilebi ...................................................................................................................................................... 33

    brWyalebi ....................................................................................................................................................... 37

    sasveni niSnebi pirdapir naTqvamTan ............................................................................................... 41

    ramdenime sasveni niSani erTad ......................................................................................................... 45 mZime .................................................................................................................................................................. 50

    mZime ukavSiro Serwymul winadadebaSi ................................................................................ 50 mZime kavSirian Serwymul winadadebaSi ................................................................................ 53 mZime gankerZoebul sityvebsa da gamoTqmebTan ................................................................ 54 mZime rTul winadadebaSi .............................................................................................................. 69 pasuxebi .................................................................................................................................................................... 110

    literatura ......................................................................................................................................................... 154

  • 4

    punqtuacia

    sasven niSanTa erTobliobas punqtuacia ewodeba. termini punqtuacia anu

    interpunqcia romaulia, Tumca misi warmoSobis dro ucnobia. araa dadgenili, iyo Tu ara

    cnobili igi aristotelesTvis. asea Tu ise, punqtuaciis Canasaxi uZveles berZen

    gramatikosebTan gvxvdeba. magram am terminis berZeni da romaeli gramatikosebiseuli

    gageba Tanamedrovisgan gansxvavdeba. uZveles droSi punqtuacias, ZiriTadad, oratoruli

    daniSnuleba hqonda (sityvis warmoTqma, deklamacia) da mxolod winadadebis bolos

    wertilebis dasmiT gamoixateboda. wertils svamdnen abzacebis gamosayofadac. Tumca, unda

    aRiniSnos, rom axali punqtuacia am uZvelesi niSnebidan ki ara, aleqsandriuli epoqis

    interpunqciidan iRebs saTaves. igi aristofanes saxelTanaa dakavSirebuli. VIII saukunis

    bolosTvis ki imdenad Seicvala, rom varnefridma da alkuinma, karlos didis

    Tanamedroveebma, misi principebi xelaxla SeimuSaves.

    berZnebi Tavdapirvelad erTaderT niSans, wertils iyenebdnen (berZ. ), romelsac striqonis xazis zeda nawilSi, SuaSi an qvemoT svamdnen (dionise frakielis

    , , ). sxva berZeni gramatikosebi, magaliTad, nikanori (romelic kvintilianes Semdgom cxovrobda), interpunqciis sxva sistemebs iyenebdnen (nikanori rva

    niSans icnobda, sxvebi 4-s da a. S.), magram yvela maTgani metyvelebis sintaqsur mxares

    logikurSi urevda da aranairi gansazRvruli wesebi ar CamouyalibebiaT (Steinthal,

    Geschichte der Sprachwissenschaft bei d. Griechen und R mern, t. II, berl. 1891, gv. 348

    354). wesebis aseTi gamoukveTeloba iyo damaxasiaTebeli Sua saukuneebisTvisac. es

    daaxloebiT XV saukunemde gagrZelda, sanam Zmebma manuciusebma, tipografebma,

    punqtuaciis niSnebis raodenoba ar gazardes da maTi gamoyeneba gansazRvrul wesebs ar

    daumorCiles. swored isini unda miviCnioT Tanamedrove evropuli punqtuaciis

    fuZemdeblebad. marTlac, manuciusebis Semdeg punqtuaciaSi arsebiTi cvlilebebi aravis

    Seutania.

    miuxedavad amisa, Tanamedrove evropuli enebis interpunqcia zogierTi detaliT

    gansxvavdeba erTmaneTisgan. magaliTad, inglisurSi ,,da kavSiris (and) win xSirad iwereba

    tire an mZime maSin, roca damokidebuli winadadebis win igi saerTod ar gamoiyeneba.

    daaxloebiT aseTive viTarebaa frangulSic. SedarebiT rTuli da zusti interpunqciaa

    germanul enaSi, romlis Zalian saintereso Teoriac aqvs bekers (Ausf hrliche deutsche

  • 5

    Grammatik, frankfurti, 1842), istoria da daxasiaTeba ki _ bielings (Bielinga: Das

    Prinzip der deutschen Interpunction, berlini, 1886).

    qarTuli interpunqcia (iseve, rogorc slavuri enebisa) berZnulis mixedviTaa

    Camoyalibebuli. igi sakmaod rTulia, Tumca, daxvewili.

    qarTul enaSi werisas gamoiyeneba Semdegi sasveni niSnebi: wertili (.), mZime (,),

    kiTxvis niSani (?), Zaxilis niSani (!), kiTxva-Zaxilis niSani (?!), wertil-mZime (;),

    orwerili (:), mravalwertili (...), tire (_), defisi (-), brWyalebi (,, ), frCxilebi ( ).

    wertili

    wertili iwereba TxrobiTi winadadebis bolos. igi gviCvenebs, rom winadadeba

    dasrulda. idgnen da eloden. usazRvroa mTebis molodini.

    savarjiSo # 1. dasviT sasveni niSnebi

    1. yavarayrili orsarTuliani patara odis palatSi icoxneba cali xari da

    qalbatoni ekaterines uSobeli zeda sarTulis aivanze moCans kedelze Camokidebuli

    sasroli bade da moZvelebuli kexi odis win nigvzis ZirSi gafenil Wilofze wevs

    perangisamara beglari grZel skamze gulmkerds iSmuSnis mZinare ekaterine

    (n. lorTqifaniZe)

    2. idga mkaTaTve xarTgamoSvebis dro motanebuli iqneboda mze dasavleTisaken

    gadaxriliyo Semdgar-Setborebul haerSi mxolod xandisxan odnav wamouberavda xolme

    qvena aRmosavleTis qari (n. lomouri)

    3. soflis gzaze xmauriT midis anania qveyanas Sehxaris da miimReris garemoc

    alersiT egebeba sofeli keTili da madliania daemxve da hkocne misi miwa (s. kldiaSvili)

    4. kvira dRe iyo is-iyo soflis eklesiaze wirvac gaTavda salocavad mosuli xalxi

    eklesiis galavanSi gaifanta Seiqna Cveulebrivi sja-musaifi soflelebs Soris erT

    adgilas ramdenime kaci gulmodginebiT yurs ugdebda raRac mxiarul ambavs

    (d. kldiaSvili)

    5. igi arc Zveli namamasaxlisi iyo da arc axali naTavmjdomarevi am kacisTvis

    vinmes arc soflis Tavkacoba miundvia da ZalisZalad arc sofelze mzrunveloba

    mouxvevia Tavze serafion gordaZes arc erTi mezoblis ZaRli ar Seuyefda (o. ioseliani)

  • 6

    6. erT dRes ca zamTrispirulad moquruSda daubera notio niavma mTel dRes

    iqrola mere niavi Cadga da wvima wamovida iwvima SuaRamemde SuaRamis Semdeg wvima

    Tovlma Secvala (r. inaniSvili)

    7. xval saavadmyofoSi mivdivar gareT grila Cems nacrisfer paltos Cavicvam

    (q. TuTberiZe)

    8. vaWrobis dasrulebisas evac amovida gemze mamas bewveulSi gacvlili sanovagis

    CazidvaSi exmareboda mSobelTan saubrisas is ar iyenebda munjis specifikur Jestebs mama-

    Svili kargad irjeboda mezRvaurebic exmarebodnen (r. TabukaSvili)

    9. dabal skamze Camomjdari Siola warbSeWmuxnili dascqeroda soxanes buxarSi

    cecxli enTo sinaTle dasTamaSebda Siolas saxeze sami vaJkaci atuzuliyo dedaboZTan

    (g. doCanaSvili)

    10. nuca da xelmZRvaneli wyarosTan isxdnen nucas xelSi axlad aRmoCenili

    sabWouri warmoebis sini eWira da mTeli qveyana Tavze eqceoda xelmZRvaneli mSvidad

    laparakobda msgavsi SemTxveva mis praqtikaSi pirveli ar iyo da cdilobda axalbeda

    "arqeologisTvis" informacia metismetad Sokismomgvreli ar yofiliyo (T. dolenjaSvili)

    11. wina Ramis uZinars kedlis saaTis JRrialze gamomeRviZa Tormetjer daviTvale

    isev momeria Tvlema axla zaris xma momesma talanidan (k. gamsaxurdia)

    12. mteri dioda da dioda pirvelad mzveravi cxenosnebi amovidnen arsad aravin ar

    Canda yvelafris WaWaneba iyo gamwydari (l. goTua)

    13. ereklem ahyara alya awyurs dasZra Tavisi jari da gauZRva roketis gzaze Cveni

    jari Zlier nela midioda cudi da ucnobi gzis gamo (i. gogebaSvili)

    14. Tavidan qalaqi TiTqmis yoveldRe ibombeboda didi panika iyo xalxi sardafebSi

    da TavSesafrebSi aTen-aRamebda mere TandaTan saWmlis maragi gauTavdaT bombebi ufro da

    ufro iSviaTad vardeboda da xalxic TiTqos SeeCvia axal situacias TviTmfrinavis

    danaxvaze mxolod imas Tu akvirdebodnen sad daecemoda bombebi (d. gogia)

    15. bari dRiTidRe ikrebda Zalebs bari dRiTidRe ufro da ufro bevr mnaxvels

    izidavda bari farTovdeboda da samuSao saaTebis raodenobas zrdida RamiT Zili

    SeuZlebeli gaxda (m. miqelaZe)

    16. quTaisSi ar iyo Tovli da iyo qari civi qari iyo akakim sadgurSive daiWira

    etli (a. morCilaZe)

  • 7

    17. didi xnis winaT saxlebs buxrebiT aTbobdnen qalaqSi xSirad naxavdiT TaviT

    fexamde gamurul kacebs isini buxrebs Wvartlisagan asufTavebdnen da didi Tu patara maT

    Wvartliwmendiebs eZaxda (g. petriaSvili)

    18. Tamazs gamoeRviZa mzis sxivebi ukve iRvreboda oTaxSi sixaruli daeufla

    vaJkacis sxeuls adga patara aivanze gaabija aremares gadaxeda dilis mze uSurvelad

    afrqvevda Tavis sxivebs wvimiT gajerebul miwas (g. robaqiZe)

    19. ufliscixis teritoriaze pirveli dasaxlebuli punqtis Seqmna ekuTvnis

    daaxloebiT meore aTaswleuls Cvens eramde amave dros ekuTvnis misi midamoebis

    dasaxleba mtkvris orive napirze calkeul samosaxloebs ki amave adgilebSi vxvdebiT

    eneoliTis droidanac (g. rCeuliSvili)

    20. iyo ori yanCa maTi Tavgadasavali samwuxaroc aris da sasaciloc adre

    daobldnen sabralo dedam sikvdilis win veraferi darigeba ver misca umweo Svilebs

    Tevzebze nadirobis xerxi ar icodnen da Rone xom srulebiT ara hqondaT (a. sajaia)

    21. uSvelebel fuRuro muxis gverdiT nabadi iyo gaSlili zed wamowoliliyo

    viRac TaviT fexebamde SeiaraRebuli kaci Tofis kondaxi mkerdSi Caexutebina welze Savi

    rqistariani xmali ertya xelSi dambaCa eWira xis totze mibmuli iyo giSeriviT Savi

    bedauri cxeni nabadze mwoli TiTqos Tvlemda (uiaraRo)

    22. saWesTan Zia sandro zis Cven win manqanebia Cvens ukan manqanebia uwin Savi

    mikroavtobusi midis bebias miasvenebs Cven eklesiaSi mivdivarT iq bebia unda davasvenoT

    (d. qarTveliSvili)

    23. kidev erTxel dadga Tormeti noemberi gareT gaavebuli qari qroda da yviTeli

    foTlebi daRlili peplebiviT farfatebdnen haerSi abeli skamis sazurges gadaswoloda

    (j. qarCxaZe)

    24. gazafxulis grili Ramea baRis boloSi vzivar gavcqeri TiTqmis miZinebul

    qalaqs da vocnebob (S. CantlaZe)

    wertili iwereba saxeldebiTi winadadebis bolosac. aseTi winadadebebi xSirad

    erTmaneTs mosdevs da suraTs qmnis. mkaTaTve. gzis piras mdumared amreSebuli yanebi.

    (g. leoniZe)

    savarjiSo # 2. dasviT sasveni niSnebi

    1. antonas ezo isliT daxurul saxlis win didi xe mis ZirTan dasajdomi qvebi

    marcxniT yore da wnelis WiSkari yores gadaRma soflis gza (d. kldiaSvili)

  • 8

    2. cxriani kompiuteris joistiki kaci askinkila xtunaobs wveriani kaci wevs mTa

    mTis iqeT kidev mTa iqeT kidev mTa qarTulis maswavlebeli Cemi pirveli Seyvarebuli

    baRSi brinjis fafa (g. megreliSvili)

    3. skolis ezo aswlovani Wadari aJriamulebuli bavSvebi qvafenilze uwesrigod

    miyril-moyrili CanTebi

    4. wignebis Taro nikoloz baraTaSvili ilia WavWavaZe akaki wereTeli vaJa-fSavela

    5. maswavleblis magida Jurnali wignebi kalami suraTebiani wigni sakontrolo

    weris rveulebi

    wertili iwereba gegmaSi sakiTxebis CamoTvlisas, asoebisa da cifrebis Semdeg.

    inflaciis zrdaSi yvelaze maRali zegvlenis mqone calkeuli produqtebis wvlili

    wliur inflaciaSi:

    1. xorblis TeTri puri (3,0),

    2. xorblis fqvili (0,3),

    3. bunebrivi gazi (0,9),

    4. Txevadi gazi (0,2),

    5. mzesumziris zeTi (1,2),

    6. qalaqis SigniT mgzavroba avtobusiT, mikroavtobusiTa da taqsiT (0,6),

    7. benzini (0,5),

    8. civi wylis gadasaxadi (0,4),

    9. nagvis gatanis gadasaxadi (0,3).

    umsxvilesi saimporto sasaqonlo jgufebis wili mTlian importSi:

    a. navTobi da navTobproduqtebi (10,6),

    b. msubuqi avtomobilebi (7,0),

    g. navTobis airebi (6,4),

    d. nawarmi sxva Savi liTonebisgan (4,9),

    e. samkurnalo saSualebebi (2,7),

    v. xorbali da meslini (2,6),

    z. kavSirgabmulobis aparatura (2,0),

    T. Saqari (1,7).

  • 9

    savarjiSo # 3. dasviT sasveni niSnebi

    sportis seqtoris proeqtebi

    1 xelmokle socialuri fenebis sabavSvo asakis niWieri warmomadgenlebis

    gamovlenisa da xelSewyobis programis SemuSaveba

    2 sportuli ganviTarebis mimarTulebis adreuli gamokvlevis meTodika bavSvebis

    testirebis safuZvelze

    xelovnebis seqtoris proeqtebi

    I xelovnebaSi daostatebisa da ganviTarebis mimarTulebis adreuli gamokvlevis

    meTodika bavSvebis testirebis safuZvelze

    II saqarTvelos muzeumebsa da sacavebSi arsebuli ferwerisa da qandakebis

    xelovnebis saukeTeso nimuSebis golografiuli fiqsireba da erovnuli kulturis

    monacemTa bazis Seqmna

    III mcire zomis Weduri xelovnebis nimuSebis Seqmnis axali teqnologiis SemuSaveba

    namzadis virtualuri daproeqtebisa da eleqtroqimiuri teqnologiiT damzadebis meTodis

    gamoyenebiT

    kulturis seqtoris proeqtebi

    a saqarTvelos literaturuli nawarmoebebis erovnuli cifruli monacemTa bazis

    Seqmnis mizniT maTi kompiuteruli amocnobis sistemis SemuSaveba da aprobireba

    b saqarTvelos arsebuli da dangreuli xuroTmoZRvruli Zeglebis naxazebis

    mixedviT maTi virtualuri samganzomilebiani modelireba da cifruli formiT erovnuli

    kulturis arqiteqturis Zeglebis monacemTa bazaSi Senaxva

    g saqarTvelos arqivebSi arsebuli qarTuli folkloruli simRerebis gadayvana

    cifrul formaSi da erovnuli kulturis folkloruli simRerebis monacemTa bazis

    Seqmna

    d qcevis yofiTi kulturis samagido wigni

    ekonomikis seqtoris proeqtebi

  • 10

    1 trasekas satransporto derefnis CrdiloeT-samxreTis miomarTulebiT ganviTarebis

    perspeqtivebis gamokvleva

    2 qveynis finansuri nakadebis modelireba da prognozireba adamianis fsiqo-

    fiziologiuri reaqciebis veber-fexneris kanonis gaTvaliswinebiT

    3 gegmuri sabazro ekonomikis ZiriTadi postulatebis formulireba

    4 mcire da saSualo mewarmeobisaTvis biznesgegmebis Sedgenis saxelmZRvanelos da

    saTanado programuli uzrunveyofis SemuSaveba

    5 mcire da saSualo mewarmeebisaTvis sabanko-sakredito dawesebulebebTan

    urTierTobebis samagido wigni

    6 qalaqisa da soflis Soris sasaqonlo brunvis aRdgena da ganviTareba

    7 mevenaxeobaSi intensiuri teqnologiebis danergvisa da ganviTarebis efeqturobis

    gansazRvra

    8 regionaluri da adgilobrivi TviTmmarTvelobis struqturebis da maTi

    TanamSromlebis efeqturobis Sefaseba saerTo monacemTa bazis informaciaze dayrdnobiT

    9 regionaluri da adgilobrivi TviTmmarTvelobis struqturebis sakadro

    politikis viwro adgilebis gamovlena Sefaseba da formireba

    10 bazris sazRvrebis gansazRvrisa da misi konkurentulobis donis Sefasebis

    meTodikis SemuSaveba

    11 kaspiis regionis navTobis transportirebis bazris konkurentulobis modelireba

    da nakadebis prognozirebis meTodikis SemuSaveba

    12 sarkinigzo transportSi ganviTarebis strategiuli gegmebis formirebis

    avtomatizebuli sistemis Seqmna

    13 qveynis satarifo politikis SemuSavebis meTodika satransporto seqtorSi

    14 satransporto seqtorSi arsebuli faruli ekonomikis Sefasebis meTodikis

    SemuSaveba

    15 prognozirebis kompleqsuri sistemisa da misi programuli uzrunvelyofis

    meTodikis SemuSaveba

    16 saxelmwifo moxeleTa testirebisa da Sefasebis meTodikis SemuSaveba

    medicinis seqtoris proeqtebi

  • 11

    a kardiotelemedicinis ganviTarebis mizniT eqimis kompiuteruli konsultantis

    muSaobis algoriTmis da programuli uzrunvelyofis SemuSaveba

    b mxedvelobadakarguli adamianebisaTvis gamosaxulebis akustikuri skaneris

    algoriTmis SemuSaveba da sademonstracio modelisaTvis saTanado programuli

    uzrunvelyofis momzadeba

    g metyvelebadakarguli adamianebisaTvis metyvelebis sinTezatoris algoriTmisa da

    saTanado programuli uzrunvelyofis SemuSaveba

    d mxedvelobadakarguli adamianebisTvis kompiuteruli gamosaxulebis

    amocnoba/identificirebis da akustikuri gaxmovanebis sinTezatoris SemuSaveba

    e avadmyofisaTvis intensiuri mkurnalobisa da qirurgiuli operaciebis TariRis

    dagegmvis optimaluri kalendaruli grafikis Sedgena misi fsiqofiziologiuri

    biologiuri ritmebis gaTvaliswinebiT

    ganaTlebis seqtoris proeqtebi

    I Zilis procesSi saswavlo informaciis aTvisebis SesaZleblobis gamokvleva

    II mcire da saSualo mewarmeebisaTvis kompiuteruli swavlebis programebisa

    SemuSaveba internetis gamoyenebiT mewarmeobis safuZvlebis Sesaswavlad

    III profesiis arCevisas adamianis fsiqofiziologiuri testirebis meTodikis

    SemuSaveba

    IV informaciis subsensoruli aRqmnis procesebis gamoyenebiT swavlis axali

    teqnologiis gamoyeneba dasamaxsovrebeli saswavlo masalis asaTviseblad telegadacemebis

    yurebisa da kompiuterTan muSaobis paralelurad (25 kadris teqnologia)

    adamianis uflebebis dacvis seqtoris proeqtebi

    1 saqarTveloSi e w Turqi mesxebis dabrunebisaTvis saWiro mosamzadebeli

    sainformacio monacemTa bazis formirebis RonisZiebebi

    2 saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli adamianis uflebebis

    maregulirebeli samarTebliv-normatiuli aqtebis krebulis gamoSveba da vebgverdze

    ganTavseba

  • 12

    3 masmediis kritikuli gamosvlebis monitoringis da kaskaduri reagirebis sistemis

    SemuSaveba am procesSi saTanado uwyebebisa da samarTaldamcavi struqturebis CarTviT

    4 adamianis uflebebis damcveli struqturebis erTiani sistemis calkeuli

    rgolebis amsaxveli krebulis momzadeba maTi ufleba/valdebulebebisa da sakontaqto

    rekvizitebis miTiTebiT

    5 saqarTveloSi moqmedi da ZiriTadi saerTaSoriso arasamaTavrobo organizaciebis

    cnobaris momzadeba maTi prioritetebisa da sakontaqto rekvizitebis miTiTebiT

    wertili iwereba sityvebis Semoklebis drosac, maT Soris, inicialebis Semdeg.

    akad. (akademikosi), prof. (profesori), da a. S. (da ase Semdeg), ix. (ixileT), nax. (naxati,

    naxazi), sur. (suraTi), gv. (gverdi), w. (weli), ww. (wlebi), ss. (saukuneebi), e. w. (egreT

    wodebuli), e. i. (ese igi), mag. (magaliTad), sav. (savarjiSo), da sxv. (da sxvani)...

    savarjiSo # 4. dasviT sasveni niSnebi

    1. akad d tatiSvili uamravi samecniero naSromis avtoria

    2. prof n daviTaSvilma nevrologiis sfero mravali miRweviT gaamdidra

    3. qarTul-Svedur biznesforumSi monawileoben cnobili kompaniebi eriqsoni, telia

    sonera, sapa profailzi da a S

    4. TvalsaCinoebisTvis ix nax 5

    5. sur 3 saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministros TanamSromlebis kaxeTSi

    vizits asaxavs

    6. ficsimonzi ingliseli mZime wonis mokrive romelic 1897 w msoflio Cempioni

    gaxda mas Semdeg rac jem korbeti daamarcxa

    7. j joisi ulise Tb 1983 w gv 33

    8. XIX-XX ss am mxriv naklebad nayofieri iyo

    9. e w samxreT oseTis beWdvisa da informaciis komitetis warmomadgenelTa

    gancxadebiT cxinvals gazi qarTuli mxaris daudevrobis gamo ar miewodeba

    10. sav 7 Si gamosaxulebis gamartivebis tipobrivi numuSebia Tavmoyrili

    11. konkursis Sedegad gamarjvebuli kompaniebi gamovlindeba e i is kompaniebi

    romelTa xelmZRvanelebmac wlis ganmavlobaSi yvelaze meti muSaxeli daasaqmes

    12. ucxouri produqcia mag rusuli filmebi aRniSnul sakonkurso CvenebSi saerTod

    ar iyo warmodgenili

  • 13

    kiTxvis niSani

    kiTxvis niSani iwereba kiTxviTi winadadebis bolos. marTlac, saidan modis

    silamaze? an sad midis? sad ikargeba, Tu droebiT miefareba?

    savarjiSo # 5. dasviT sasveni niSnebi

    1. eg etli visi mogonilia (i. WavWavaZe).

    2. verc misi diswulio ikiTxes kariskacebma (a. wereTeli).

    3. rada Svreboda Cemo papav orbi imasao (vaJa-fSavela).

    4. ras mibrZanebT Seni Wirime batono (n. lomouri).

    5. ver gamigia daarRvia siCume yvelaze ufro axalgazrda aslan-biim risTvis modis

    tanmokle faSaT-faSa Cvenze ra unda Cvengan ra dagviSavebia misTvis (uiaraRo).

    6. varT poeturebi da emociurebi marTalia verafers ityvi namdvilad ver Seedavebi

    am mosazrebas magram kargia es Tu cudi Tu Cveulebrivi movlenaa zogi eri aseTia zogi

    iseTi ratom igeben markess ara mxolod poeturi da meocnebe aramed racionalisturad

    mcxovrebi qveynebis mkiTxvelebic ratom ara gvyavs Cven Cveni saqveynod cnobili markesi

    rac mTavaria rogor vicxovroT Cven zemoT CamoTvlili Tvisebebis erma demokratiul

    magram arailuzorul racionalistur da pragmatul sastik kapitalistur realobaSi

    Cveni evropisken swrafva da maSasadame qarTveloba xom swored amas gulisxmobs saerTod

    ramdenad realuria da safuZvliani aseTi metamorfoza (n. CubiniZe).

    7. guSinwin am xevSi daesxnen Tavs (g. robaqiZe).

    8. pardon mesie bodiSs vixdi ra enazea dabeWdili es wigni

    JorJien vupasuxe qarTulia gagigoniaT qarTuli saqarTvelo (m. javaxiSvili).

    9. SegiZliaT axla laparaki guldamSvidebiT SegiZliaT aseTi saubris mosmena

    (g. tabiZe).

    10. kargia rom dagvxede sad gadaikarge (g. leoniZe).

    11. sadauri xar hkiTxa cixisTavma.

    aqauri

    romlisa

    mzevarisa

  • 14

    ra ginda mefesTan (r. inaniSvili).

    12. SviliSvili ase icis papa maWarma

    papa zogjer ho zogjer ara

    SviliSvili zogjer ratom

    papa imitom rom zogjer qvevris kedeli Txelia

    SviliSvili mere

    papa mere maWari ki zedmetad mduRarea

    SviliSvili zogjer ki

    papa zogjer ki qvevris kedeli sqelia maWaric naklebad mduRarea

    SviliSvili mere

    papa maSin ar skdeba

    SviliSvili papav eg qvevri aRar varga (g. rCeuliSvili).

    13. levan dageZebdi kacxis sveti gagigia odesme (l. goTua).

    14. rad ginda Tofi badria hkiTxa babuam (n. dumbaZe).

    15. xolo rac Seexeba momdevno SekiTxvas Tu romeli mecniereba mitacebs ese igi

    miyvars ara miZneldeba pasuxis gacema SeiZleba jer isa vTqva romeli ar miyvars

    (g. doCanaSvili).

    16. rad ar modian eseni koconTan ar scivaT vekiTxebi enis borZikiT murabis

    patrons (g. odiSaria).

    17. mere ar hkbenen ikiTxa Cumadve cotnem

    hkbenen xedav rogor tokavs da igrixeba hkbenen da uZlebs iTmens

    netav ra aiZulebs gaikvirva cotnem (g. abaSiZe).

    18. ese igi ar momklavdnen es mxolod gamoTqmaa amgvari (z. abzianiZe).

    19. asanTs xom ar eZeb SiSiT hkiTxa vanom (e. axvlediani).

    20. ra aris kosmosi vin varT Cven sad aris dasawyisi an dasasruli ra gvelis

    kosmosis siRrmeebSi rogor SeiZleba davubrundeT varskvlavebs adgils saidanac movediT

    am planetaze rogor aris SesaZlebeli arseboba qaosis Teoriis principebze sad gadis

    cnobierebis Seswavlis sazRvari arsebobs Tu ara cxovrebis raime forma stratosferos

    iqiT SesaZlebelia Tu ara kultura komunikaciis sruliad gansxvavebuli saSualebebiT da

    arxebiT gansxvavebuli ekonomikiT da gansxvavebuli msoflaRqmiT rogori SeiZleba iyos

    egeTi kultura SeiZleba Tu ara gravitaciiT informaciis gadawodeba paralelur

  • 15

    samyaroebSi SeiZleba Tu ara uiqendebze ojaxTan erTad wre davartya dedamiwas ise rom

    problemebi ar Semeqmnas kontinentalur kagebesTan (z. jiSkariani).

    21. ra aris babu es vkiTxe wyali ar daRvinda-meTqi (b. janikaSvili).

    22. veJo is Cemi codviT savse arsena aRar gamoCnda meaTejer ikiTxa zaalma

    (m. javaxiSvili).

    23. gaxsovT mdinareSi rom gadaxta SarSandels ixsenebda viRac biZa ro gadaarCina

    tansacmlianad rom iskupa (b. xvedeliZe).

    24. gana mxolod axla adrec mikiTxavs Cemi TavisTvis riTi momxibla am miusafarma

    boganom (b. xaranauli).

    25. vinc rames daaSavebda sul Cemi brali iyo vin ra moipara imerelma vin ra gatexa

    imerelma vis dascinian imerel biWs visa scemen gajavrebul gulze imerel biWs vis

    gasajavreblad Tqves imerlebis dasacini andazebi imerlis biWisa (d. WonqaZe)

    26. mosawvevi baraTebia SeiZleba

    rogor ara ramdeni ginda

    erTi ori ramdensac momcem xval aris

    ki (r. WeiSvili)

    27. ra movulocoT Cvens Tavs qarTvelno ra gvaqvs dRes sasurveli rom davikveboT

    da SevirCinoT ra gvaqvs xval sanatreli rom vinatroT da movilodinoT (i. WavWavaZe)

    28. ram SegvaZlebina ram gvixsna jvarcmulni qristesTvis rogor gadavrCiT

    wamebulni da sisxlmTxevelni mamulisaTvis ramRa gvacocxla ram gvasuliera (i. WavWavaZe)

    29. xom xedav mkiTxa mamaCemma

    ratom ara brma xom ara var

    icnob mekiTxeba mama

    ra didi cnoba unda

    xom ar ginda, rom daeWido

    visa

    am patara biWs

    biWi ki ara is ar ginda kide Cemi landia

    ra ici rom landia

    ratom ar vici gana cota minaxavs wyalSi (a. wereTeli)

    30. Znelia neta mwyerebze nadiroba umisamarTod ikiTxa estatem (g. Cqvanava)

  • 16

    31. ho mdidaria magram ras gvargebs Cven imis simdidre hkiTxa man. gvargebs Tu

    WkuiT moviqceviT am mdidars kacs xom gagiJebiT uyvars Tavisi erTaderTi qali

    (i. gogebaSvili)

    32. ra aris Cveni cxovreba rani varT Cven da rani viqnebiT momavalSi ras viTxovT

    adamianebisgan da ras iTxoven isini Cvengan saiT mieqaneba Cveni civilizebuli samyaro da

    ra roli gvakisria kacobriobas am samyaroSi (T. aqubardia)

    Zaxilis niSani

    Zaxilis niSani iwereba Zaxilis an brZanebiTi winadadebis bolos. ra lamazia!

    dayareT iaraRi!

    Zaxilis niSans vwerT mimarTvasTanac, Tu igi calkea xmarebuli, anda didi

    grZnobiTaa warmoTqmuli da winadadebis TavSia an boloSi. Svilebo! _ daiZaxa

    gamwarebulma.

    Zaxilis niSani daismis calke xmarebul SorisdebulTan, an roca Sorisdebuli

    winadadebis TavSia an boloSi da didi grZnobiTaa warmoTqmuli. yoCaR!

    Zaxilis niSniT gamoiyofa migebiTi nawilaki, Tu is calke dgas da Zlier emocias

    gamoxatavs. diax!

    savarjiSo # 6. dasviT sasveni niSnebi

    1. ui damidga Tvalebi wamoiZaxa kneina efemiam Svilo tate dabrunebulxar kniazo

    zaal geTayva daadevne vinme Torem Camovardeba da damRupavs (m. javaxiSvili)

    2. ara aseT augs verc zaalis ymebi moiTmenen eyoT amdeni sircxvili eyoT sami

    Tavmomwone vaJkacis galaxva (m. javaxiSvili)

    3. ase sjobs agaSenos RmerTma ivlianem Wiqa dacala da cotnes SesTavaza

    (g. abaSiZe).

    4. Tqven unda dabrundeT diax Tqven aucileblad unda daubrundeT mSobliur keras

    (z. abzianiZe).

    5. oh sawyalo dedaCemo agre rogor daitanje (l. ardaziani)

  • 17

    6. akaki akaki da sul akaki (l. asaTiani).

    7. de arxvats darCes Cemi lurjais dakruli tori (g. jabuSanuri).

    8. leonardos saidumlo seroba sveticxovlis kedelze rom exatos ra didebuli

    saqme iqneboda (l. asaTiani).

    9. unda gavmravldeT malTusis jinaze (l. asTiani).

    10. ar ekadreba Sens saxels magisTana uwyaloeba (n. baraTaSvili).

    11. ara xvalac ver daiviwyeb cxovrebas (T. baZaRua).

    12. rogor gagvfantes qariSxlebma da gadagvxvewes (a. buaCiZe).

    13. deda isev miyurebs gamovixedav aqeT vgrZnob mainc Cemken iyureba Tan lamazia eg

    oxeri (l. buRaZe).

    14. rusi gogonebi ise daiboRmen rom Cems mters (l. buRaZe).

    15. is dalocvili imas ki ar fiqrobs rom moTminebasac Tavisi sazRvari aqvs meti

    Rone aRara gvaqvs an Cven unda viyoT da an ivanika sTqva erTma glexma (e. gabaSvili).

    16. vai Sen dedas Svilo vai Sen dedas dabadebidganve dagyva Se ubeduro eg bedi

    (e. gabaSvili).

    17. klaenguri marTla ityueboda frangi gogoebi aseTebi ar arian me mainc nu

    maswavlis (d. gabunia).

    18. o Sua gzaze ra Znelia SemoRameba

    rom ukvdavebiT Seisyido qveynis wameba (k. gamsaxurdia)

    19. hoda aRar CamovutanT saqonels da gaTavda ar undaT kargad iyvnen (a. gegenava).

    20. yoCaR qalo sruliad marTali xar sparsuli qudi swored rom ar unda mexuros

    me qarTveli mefe garegnobiTac tanisamosiTac qarTveli unda iyos kargi Cinebuli

    darigeba momeci Sen mag qliavis sroliTa baraqala Sens qarTvel qalobasa

    (i. gogebaSvili).

    21. ar gaCerdeT iareT iareT tyis dawyebamde gauZeliT ar gaCerdeT cotaa

    darCenili (g. odiSaria).

    22. aha es Sen da gadawere lamazad oRond droze (n. abulaZe)

    23. Sen geTayvanos Cemi Tavi gaiane uTxra bolos beberma ra saxiT gixdeba Rirsi

    iyav da mogeca kideca gadayare eg Savebi (l. ardaziani)

    24. aba Cemze Tu rame gaigoT gadmodiT ar daizaroT (T. bibiluri)

    25. aba Sen ici kinoSi ar waxvide icode mTvrali xar gamosZaxa daxlidarma

    (T. bibiluri)

  • 18

    26. vacqerdebi mis saxes bnel fonze vkiTxulob Zirs CamomiRe damasvene Se

    qristiano (k. gamsaxurdia)

    kiTxva-Zaxilis niSani

    kiTxva-Zaxilis niSani iwereba im SemTxvevaSi, Tu kiTxvasTan erTad gamoxatulia

    gakvirveba, aRtaceba, aRSfoTeba. ras mibedav?!

    kiTxva-Zaxilis niSani unda daiweros ritorikuli SekiTxvis bolosac. gana es bolo

    sanatreli ar unda iyos?!

    savarjiSo # 7. dasviT sasveni niSnebi

    1. ox RmerTo Cemo sul Zili Zili / rosRa gveRirsos Cven gaRviZeba (i. WavWavaZe)

    2. me Cems qveyanaSi var risi unda meSinodes dasWeqa kastrom (l. buRaZe)

    3. bolSevikuri kerpebisa da wiTlad daferili cruRmerTebis winaaRmdeg brZolas

    Tu gulisxmobda daucxromeli meomari am simboloSi Torem ra sWirda sabrZolo da

    saomari qristes da qristianul saTnoebas (s. wurwumia)

    4. rogor viRac kuWatnelma marabdelebi unda Searcxvinos viRac moTreulma

    milicielma muxaTeli farcxiseli da birTviseli biWebi unda daibriyvos neta namdvili

    qarTveli mainc yofiliyo kuWatneli es viRac sefiskveraZe imereTidan gadmosula sofel

    kuWatanSi dasaxlebula da lekebs eomeba exla ki zaalis Sesarcxvenad amouyvaniaT

    sabaraTianoSi da mis falavnebs saqveynod utexaven saxels maS am orbelianebma

    piryviTela grigolma misma Zmam zaqariam maTma biZam yaflanma zaalis siZem aleqsandrem

    Citirekia elizbar maRalaSvilma da zaalisave stumarma vasil maiorma ase urcxvad unda

    mosWran Tavi marabdis batons didi saamis Camonaval baraTaSvils (m. javaxiSvili)

    5. ras gviSvelis marto saqmis warmoeba qarTulad kaTolikuri eklesia dResac

    laTinur enaze awarmoebs wirvas da miwer-moweras magram es ena mainc mkvdaria nuTu

    SeiZleba mokvdes ena SoTasi iliasi akakis da vaJasi (m. javaxiSvili).

    6. ra vqnaT Cven ra gzas davadgeT riT vuSveloT momakvdav bavSvebs romelTa winaSe

    mTeli qveyniereba mTeli amer-imeri saqarTvelo yoveli Cvengani damnaSavea (g. odiSaria).

  • 19

    7. sad aris merve me Tqven gekiTxebiT sad aris mecxvare (g. Coxeli)

    8. imitom rom ambobs Tqven literaturis siyvaruli mxolod da mxolod wignis

    kiTxva ggoniaT da yovelive imas rasac waikiTxav gaazreba ar unda didi ambavi tramvaiSi

    Tu dajdebi an dadgebi yiramala dgomisasac ki SeiZleba fiqri

    ki magram raze (g. doCanaSvili)

    9. xedav xedav rogor vkvdebi

    10. ras mibedav Se briyvo

    11. ra dagiSave RmerTo

    12. sazizRari siRaribis ukvdaveba rad undoda sawyal eliozs (g. leoniZe)

    13. sad wamixval

    14. Sen sikvdilis ra Rirsi xar (a. wereTeli)

    mravalwertili

    mravalwertili daismis im SemTxvevaSi, Tu saTqmeli daumTavrebelia, nawyvet-nawyvet

    warmoiTqmis (rac SeiZleba gamowveuli iyos mTqmelis grZnobaTa siWarbiT, uRonobiT,

    avadmyofobiT, mZime sulieri mdgomareobiT, enis borZikiT, azris ardamTavrebiT). Tu

    winadadebis Sinaarsi moiTxovs, mravalwertilis win Zaxilis an kiTxvis niSanic daismis.

    me... me... TqvenTvis araferi damiSavebia!...

    mravalwertili iwereba im SemTxvevaSic, Tu citata arasrulia (anu dedanTan

    SedarebiT aklia Tavi, bolo an Sua nawili). erTi Svili myavs, sayvareli da sanatreli...

    imiTi midga uZlurs tanSi uZluri suli, Cemis siberis misayrdomad isRa mSTenia, magram,

    mamulo, waiyvane, dRes is Senia...

    aris SemTxvevebi, rodesac mravalwertili gamoiyeneba teqnikur niSnad da iwereba

    saxelebsa da gvarebSi gamotovebuli asoebis nacvlad (roca avtors adresatis vinaobis

    dasaxeleba ar surs).

    savarjiSo # 8. dasviT sasveni niSnebi

  • 20

    1. usarCoo eliozis Camongreuli miwuris win mudam gube idga mwvane buzebiT savse

    ZonZebi Cvrebi WuWyi SimSili (g. leoniZe)

    2. yviTeli abreSumiviT Tma-kululi lurji Tvalebi ise vigrZeni TiTqos Cvens

    ezoSi ia Semovida Semovida da Semoefina me Sevdeqi da gakvirvebulma cqera daviwye mere

    mowiwebiT mivuaxlovdi xmis gacema gavbede da male erTad vTamaSobdiT me da marita

    (g. leoniZe)

    3. damagviandeba dRiur veRar mival saxlSi umTvaro RameebiT gaxlavT gzaSi

    gamiWirdeba TviTon iciT ra gzebia mere Cvenken me giaxlebiT da amis mTxovneli viqnebi

    Tqvenve moaxsenoT solomans yvelaferi gaWirveba rom ar madges RmerTmani arc ki

    SegawuxebdiT Tqveni imediT viqnebi Cemo batono (d. kldiaSvili)

    4. karga xans isxdnen ukve sul Camobnelda avanTeT didi sanTlebi borisi

    kiTxulobda leqsebs laparakobda poeziaze mxatvrobaze igonebda gardasul dReebs ociani

    da ocdaaTiani wlebis Tbiliss ticians paolos daRlili naRvliani saxe hqonda aRar

    mgonia rom odesme kidev momixdes aq Camosvlao ambobda marTlac male gardaicvala

    (l. gudiaSvili)

    5. yvelafris WaWaneba iyo gamwydari arc cxvris fara arc saqoneli erTi-ori

    mowanwale ZaRli galandes (l. goTua)

    6. ra iyo ra m mmoxda ikiTxavda Teimurazi m mmoiTmineT m movisazroT jer kamaTis

    sagani gam mmovarkvioT (m. javaxiSvili)

    7. ra kargi dRea axalgazrda qalma WiSkarTan kunZze Camomjdar ymawvil kacs

    gadaxeda

    axla satiralSi wasvla codvaa pirdapir ara cotne

    cotnem maTraxis tariT yabalaxi warbebs zeviT aiwia da WroRa TvalebiT gaiRima

    ras izam

    ras izam gamoajavra asineTma Sen ki ise mepatiJebi gegoneba qorwilSi migyavar

    (k. ximSiaSvili)

    8. Tvals vaxel da sinaTlisagan daclili ori Tvali Semomcqeris sayveduriT

    sasTumali sabani sagebi yvelaferi cxelia Camovdivar loginidan da civ iatakze

    garTxmuli visveneb (k. gamsaxurdia)

    9. ho magram waibutbuta korsikelma da sityva gauwyda pirSi (k. gamsaxurdia)

    10. Tundac sofeli naWyvedi aTasze meti komli amomwydara aTaze meti kera

    Canacrula (k. gamsaxurdia)

  • 21

    11. SuaRamisas afens saflavs maRal farajas

    radgan martomyofs usaTuod sWirdeba toli

    TavsasTumalTan rom miuwves erTgul darajad (a. buaCiZe)

    12. izepirebdi patara saxlSi

    RmerTis risxvas da sulis glovaTa

    da oblis Tvalebs hkidebda fardas

    aRmosavleTi da amis garda

    iis surosi surneli neli

    da Camwyvdeuli xSiri sicilis

    oTaxSi SiSi SfoTva sifrTxile

    ixveweboda viT suris yeli (n. gelaSvili)

    13. dumili

    bade

    lodini

    Toliebis mSieri xmebi

    Tevzi iqaa

    erTisTvis Zalian axlos

    meoresTvis Zalian Sors

    ara badeSi

    orivem icis erTmaneTze WeSmariteba

    orive Tevzs elodeba (d. gogia)

    14. Cemi saxeli aq aSkarad arafer SuaSi iyo erTi wigniani gogona SevamCnie mowafe

    unda yofiliyo

    xeli davuqnie (l. goTua)

    15. mefandurem mcdelad Sehxeda

    lelobi sul erTia gecodineba

    vici marTalia CaeRima mxedars es biliki mTa-mTa saTovle seriT bolos armaz-

    mcxeTas gadadis

    axla ki Sedga vaJi

    saxe damanaxve da wvrilad getyvi gadagyvebiT kidevac Tu eris

    saqme iTxovs (l. goTua)

  • 22

    wertil-mZime

    wertil-mZime Sualedur adgilze mdgomi niSania wertilsa da mZimes Soris. igi

    erTmaneTisgan mijnavs, gamoyofs erTnairi enobriv elementebs _ erTgvar wevrebsa Tu

    erTgvar winadadebebs, miT ufro, roca es winadadebebi, Tavis mxriv, mZimeebs Seicavs. gemma

    gadalaxa zRvebi, okeaneebi; ukan moitova uamravi qveyana, qalaqi; Sevida zRaprul

    samyaroSi.

    wertil-mZime SeiZleba gamoviyenoT gegmis sakiTxebis CamonaTvalSi.

    savarjiSo # 9. dasviT sasveni niSnebi

    1. safutkris win axal gaTibul mindorze kaci iwva cali mxari xalaTidan gamoeZro

    da SiSveli mklavi mzeze gaeSvira SiSvel mklavsa da xelze uTvalavi futkari miseoda

    saxeze mzisgan dasacavad gogris didi foTliT hqonda dafaruli etyoboda calke mze

    awuxebda da calke futkris kbena nikapi uZagZagebda da SiSveli mxar-mklavi utokavda

    (g. abaSiZe)

    2. cotnem mSoblebs adre dabruneba aRuTqva cxens moaxtnen da gahkurcxles TiTo

    Svelsa da irems dasjerdnen xoxbebi da gnol-kakbebic inadires da ukan droiT

    gamobrundnen (g. abaSiZe).

    3. mSoblebs batoniSvilis gamococxleba gunebis Secvla axarebda ukan mobrunebuli

    memkvidris ambavs Sergili gamowvlilviT kiTxulobda mis nanadirevs calke miiTvlida

    isris aucdenlad tyorcnas uqebda da axali SemarTebisaTvis amxnevebda

    4. mxatvruli teqstis recefciuli esTetikis TvalsazrisiT ganxilvam nayofieri

    zegavlena moaxdina literaturis Semswavleli mecnierebis ganviTarebaze naTeli mohfina

    literaturuli procesebis mraval ,,saidumlos literaturuli Janrebis ganviTarebis

    mxatvruli gamomsaxvelobis xerxTa evoluciis Sinagan mizezebsa Tu motivebs garda amisa

    am moZRvrebam mniSvnelovnad aamaRla mkiTxvelis statusi miapyro ra yuradReba ara marto

    mis did rols teqstis aRqmisas nawarmoebis gacocxlebis saqmeSi aramed mis idumal

    Tanamonawileobasac teqstis Seqmnis procesSi amave dros mniSvnelovani Sedegebi moitana

    mxatvruli teqstis sazogadoebrivi fnqciis kvlevis sferoSic (l. bregaZe).

  • 23

    5. 27 seqtembers soxumi zeimobda Tavis uRirs gamarjvebas magram mjera da mwams

    rom soxumSive iqneboda Tundac erTi rusi marTlmorwmune monanie romelic im dRes

    muxlmoyrili idga jvarcmis winaSe da mis sulSic aRimarTa cxovelmyofi jvari rogorc

    RvTis Tvali rogorc gafrTxileba morwmune romelic mowmea yvela im ganukiTxaobisa

    romlis gamarjvebasac zeimobda soxumi (e. axvlediani)

    6. CvenSi originalobis mZafri surviliT aRbeWdili mravali leqsi ibeWdeba magram

    poezia swored maSin kvdeba roca gamorCeulobis Jini aTas sisuleles wamoaZaxebinebs

    avtors roca TvalSi sacemia misi wadili rogorme riTime yuradReba miipyros Tundac

    siSiSvliT an uxamsobiT sxvaTagan gamoirCes (g. alxaziSvili)

    7. Tavidanve unda ganvacxado rom samecniero moxsenebis wakiTxvas ar vapireb da

    romc momendomebina albaT verc SevZlebdi radgan arc profesiiT da arc mowodebiT ar

    var filosofosi arc istorikosi var ase rom Tu romelsame sakiTxTan dakavSirebiT

    istoriuli masalis moxmoba damWirda es ar iqneba profesionalis kompetenturi daskvna

    arc sociologi var raTa movlenebi am WrilSi ganvixilo ar var fsiqologi

    (l. berZeniSvili)

    8. mTa omiviTaa rentgenis sxivebiT amJRavnebs yvelas taZariviTaa mTa visac cotaTi

    mainc swams RmerTis da cotaTi mainc uyvars adamiani aq ganiwmindeba (g. odiSaria)

    9. mivdivar da vfiqrob rom swored RmerTma momiyvana am uReltexilTan ar

    SeiZleboda sxvagan gadaexvia Cems Saras ar unda qceuliyo igi komfortabelur gzad me

    arc TviTmfrinaviT unda dametovebina mSobliuri qalaqi da arc gemiT mxolod

    uReltexili iyo da aris Cemi bediswera Cemi sikvdili da Cemi sicocxle sasowarkveTa da

    imedi (g. odiSaria)

  • 24

    orwertili

    orwertls vxmarobT Serwymulsa da rTul winadadebebSi. igi daismis im SemTxvevaSi,

    Tu erTgvari wevrebi ganmazogadebeli (gamaerTianebeli) sityvis Semdegaa. yvelam aq

    moiyara Tavi: didma Tu pataram, qalma Tu kacma.

    Tu ganmazogadebel sityvas axlavs iseTi sityva, romelic erTgvar wevrTa

    CamoTvlaze miuTiTebs (magaliTad, konkretulad), aseTi sityvis win mZime iwereba, mis

    Semdeg ki _ orwertili. RonisZiebaSi bevri kompania monawileobs, magaliTad:

    `saqarTvelos Rvinisa da alkoholuri sasmelebis kompania~, `Telavis Rvinis marani~,

    `sameba~, `TbilRvino~, `vaziani~ da sxva.

    orwertili iwereba ukavSirod SeerTebuli rTuli winadadebis nawilebs Soris,

    roca meore nawili gadmogvcems pirvelis mizezs, mizans an Sedegs, anda xsnis, ganmartavs,

    ufro vrclad warmogvidgens pirveli nawilis mniSvnelobas. ojaxSi sruli simSvide

    sufevda: diasaxlisi windas qsovda, kaci savarZelSi Tvlemda, bavSvebs eZinaT.

    orwertili SeiZleba daiweros pirdapiri naTqvamis win, rodesac igi avtoris

    sityvebis Semdegaa. rusTaveli wers: ,,ver daiWiravs sikvdilsa gza viwro, verca

    kldovani.

    savarjiSo # 10. dasviT sasveni niSnebi

    1. glexebi bednierni iyvnen mxolod mosavlis meeqvsedi iyo amaTi gadasaxadi

    (e. gabaSvili)

    2. weRan omi vaxsene da vidre isev oms davubrundebode amTaviTve unda giTxraT

    Tedos oinebidan mxolod naxevari minaxavs Cemi TvaliT danarCeni soflisagan gamigonia

    (T. bibiluri)

    3. barem erTbaSad gamovtydebi isic ki ar vici saerTod Tu

    arsebobs patriotizmis Semswavleli mecniereba an romelma dargma

    daado tori am sferos da daapatenta masze fiqris prioriteti (l. berZeniSvili)

    4. minda vTqva moveli aRsasruls raTa sabolood davrwmunde rom ukvdavi var

    (e. axvlediani)

    5. sikvdilis warmosaxva ormxriv gaxsnilia SeuZlebelia ar gaqre da SeuZlebelia

    gaqre (e. axvlediani)

  • 25

    6. ymawvilma kacma miiwia misken da xmadadablebiT hkiTxa Tqven marTla eZebT

    sadedinacvlo qals (d. kldiaSvili)

    7. ilia werda CvenTvis RmerTs ara dauSavebia ra ara dauzogvia ra, ara dauklia ra

    8. magidaze elaga xili vaSli msxali atami yurZeni qliavi

    9. aivanze darCnen moxucebi marTa qaixosro luka da ana

    10. ezoSi TamaSobdnen bavSvebi maia dato giorgi ana da eka

    11. yvela iq dagvxvda daviTi giorgi iosebi Tamari da nino

    12. yvela SemTxvevis adgilas trialebda qalebi kacebi bavSvebi

    13. aq am patara axmetaSi yvelaferi malamod ecxeba Cems grZnoba-gonebas miwa wyali

    mTa klde ca

    14. ninos daurecxavs yvelaferi Cafebi xeladebi doqebi Wiqebi

    15. savarZelze gadaefinaT tansacmeli Sarvali perangi kaba pijaki da Jileti

    16. mTeli ojaxi iq daxvda deda mama bebia mamida da debi

    17. axlad Seqmnili arasamTavrobo organizacia aseT proeqts gvTavazobs

    mosaxleobaSi moviZioT meoce saukunis dasawyisSi gamocemuli uiSviaTesi wignebi da

    biblioTekaSi samuzeumo kuTxe movawyoT

    18. aqa-iq oTaxis samkaulad eyara sxvadasxva nivTebi magaliTebr talaxiani

    yarabaRuli TeTri waRebi pirmotexili spilenZis Tungi qoniani Sandali spilenZis

    saCaieSi moxarSuli myralabalaxi zurgielis naWeri da sxvani da sxvani (i. WavWavaZe)

    19. bavSvma yvela figura mwvaned gaaferada xeebi peplebi yvavilebi

    20. ilia WavWavaZe werda sxvisa ar viciT da Cven ki mSobel mamasac ar davuTmobdiT

    Cveni mSobliuri enis miwasTan gasworebas ena saRvTo ram aris sazogadoebis sakuTrebaa i

    WavWavaZe oriode sityva Tavad revaz Salvas Zis erisTavis mier kazlovidan SeSlilis

    Targmanzeda

    tire

    tires funqcia winadadebaSi mravalferovania. igi daismis gamotovebuli Semasmenlis

    adgilas. fiqria kneina xoreSanis fareSia, marine _ tasosi.

  • 26

    tire daismis Sedgenil SemasmenelSi gamotovebuli zmnuri nawilis (meSveli zmnis)

    adgilasac. Cemi xatia samSoblo, saxate _ mTeli qveyana.

    tires vxmarobT kavSiris gamotovebisas. mival _ gaCumdeba, gamovbrundebi _ tiris.

    tire iwereba ganmazogadebel sityvasTan Serwymul winadadebaSi, roca

    ganmazogadebel sityvas uswrebs erTgvari wevrebi. didebi, patarebi _ yvelani Seikribnen.

    Tu erTgvari wevrebi ganmazogadebel sityvasa da sintaqsurad masTan dakavSirebul

    wevrebs Sorisaa Casmuli, isini tireebiT gamoiyofa. mefis Svilebma _ adrnasem, bagratma

    da guaramma _ uxvad gaiRes Sesawiri.

    tire iwereba danarTis win, Tu danarTi winadadebis boloSia. Tu danarTi

    winadadeebis SuaSia, igi Tavisi amxsneli sityvebiTurT orive mxridan tireebiT gamoiyofa.

    am klubSi Semoqmedi axalgazrdebi ikribebian _ umTavresad, mwerlebi. giorgim TviTon

    waikiTxa ori zRapari _ ,,wiTelquda da ,,komble _ da gaxarebulma uambo dedas.

    tires vwerT ramdenime momdevno gankerZoebuli gansazRvrebis win. male zamTari

    mogvadgeba kars _ civi da susxiani.

    tire daismis CarTuli sityvebisa da windadebebis gamosayofad, gansakuTrebiT im

    SemTxvevaSi, Tu igi vrcelia. namceca _ ase uwodebdnen ninos megobrebi _ keTili da

    niWieri gogona aRmoCnda.

    ,,es, ,,eg da ,,am nacvalsaxelebis win, romlebic cvlian winamval saxelobiT

    brunvaSi dasmul qvemdebares an pirdapir damatebas, tire iwereba. Sroma _ am saxeliT

    saqarTveloSi ramdenime sofeli iyo cnobili.

    tires vwerT avtoris sityvebis gamosayofadac, roca isini pirdapiri naTqvamis

    Semdegaa, an mis SigniTaa moqceuli. aseT SemTxvevaSi, tiresTan erTad mZimec iwereba.

    erTad wavideT, _ mTxova megobarma, _ marto siaruli ar miyvars.

    tire iwereba dialogebSi personaJTa naTqvamis gamosayofad. amasTan, TiToeuli

    personaJis sityvas, Cveulebriv, axali striqoni eTmoba.

    _ wavideT?

    _ rasakvirvelia.

    _ iqneb arc Rirdes...

    _ namdvilad Rirs.

    tire zogjer ixmareba orwertilis, mZimisa da frCxilebis adgilze.

  • 27

    savarjiSo # 11. dasviT sasveni niSnebi

    1. jemal skripka

    ianguli lawirako

    jemal qamo

    ianguli wuwko berZeno

    jemal wirpliano

    patarebis yoCo

    virisTavo

    viris mwyemso

    gogoebis maCalka

    xuligano

    Tbiliselo harifo

    Seni deda vatire ianguli

    imana su ine prostikasa ineka jemal (n. dumbaZe)

    2. grigol robaqiZes germanul samyaroSi Zalian xiblavda nicSe nicSes SemoqmedebaSi

    ki miTosuri Zalis aRorZineba (T. gegeSiZe)

    3. es masala anu sityva enobrivi niSani yvelaze abstraqtulia xelovnebis sxva

    dargTa mxatvrobis Teatris musikis kinos mier gamoyenebul masalasTan SedarebiT

    (l. bregaZe)

    4. terminebi aqtualizacia konkretizacia, rekonstruqcia ekuTvnis recefciuli

    esTetikis erT-erT fuZemdebels roman ingardens (l. bregaZe)

    5. mRupav mama mivida igi bekinasTan mRupav danas miyri yelSi ratom mimeteb Seni

    Wirime Zlivs warmosTqva platonma da xmaCawyvetilma unugeSod xelebi gaSala

    gRupav raTa Svilo raTa SenisTana Svili unda daRupos mamam

    aba raa da isev sityva gauSra platons

    kargi Tu giyvarde kargi mxiarulad SesZaxa bekinam Se kargo kaco me erTi bebruxana

    movaTrio Sen ratom unda daiRupo Svilo ra dagRupavs Tu giyvarde

    Svili geyoleba

    xa xa xa gadixarxara bekinam da sityva gaawyvetina platons Svili geyolebao xa xa

    xa raRa dros Cemi Svilia Se kaco xa xa xa

    mama Sen nu momikvdebi sikvdilis msgavs saqmes mipireb

  • 28

    erTi Sen dajinebulad laparakob dRes platon dedaberma rava unda SegaSinos Se

    glaxako ase ratom unda Sewuxde eg Seni SiSi mamaSvilobam sruliad usafuZvloa rame

    gevnebaT ki ara Tu damijereb sasargebloc iqneba sawyal melanos cota SeRavaTi mainc

    miecema Tvara aRaraa qali uWirs erT adamians Teli ojaxi kiserze awevs

    batono melanos jafas ras deeZeb Sen nu

    ratom ras deveZeb gaawyvetina sityva bekinam ratom ar deveZeb isic Svili araa Cemi

    batono Sen sxvebr Segvibrale da Cvens jafas nu kiTxulob nu dardob RmerTs

    jafisaTvis vyavarT gaCenili eubneboda platoni mama Seni Wirime gadaTqvi colis Txova

    da ra ginda Cemgan

    nu xar jiniani Svilo Seutia bekinam marto Sens Tavze ki ar unda ifiqro adamianma

    6. sxvam rac unda is Tqvas me ki am sityvebiT gavimarTleb Tavs moyvares pirSi

    uZraxe mters pirs ukanao (i. WavWavaZe)

    7. vedreba natvris xe da monanieba samive Tengiz abulaZis filmia

    8. Tqven sofleli biWebi Ronivrebi xarT magram mSiSrebi

    9. abaSiZis saxloba dabrunda magram yma da mamuli CamorTmeuli dauxvda ojaxi

    aklebuli da ganadgurebuli (a. wereTeli)

    10. Cemi xatia samSoblo saxate mTeli qveyana (a. wereTeli)

    11. oZelaSvils yvelgan hyavda dosti da Zmadnafici qiziySi naTlimama mirzaSvili

    TianeTSi sandro ciskariSvili gaRma borCaloSi andria burnaZe da aTiode TaTari

    (m. javaxiSvili)

    12. cxens kbilebs gausinjaven moWidaves mxrebso

    13. ramdeni wlis xar hkiTxa erTma

    samocdaoris Sen

    me ormocdaTvrametis

    14. erTmaneTis pirispir sxedan orni raRac ucxo tomis qali da kaci.

    15. Cveni saxlis zeda sarTuls oda erqva qvedas palati da orives erTad sasaxle

    16. Raribi iyo magram mxiaruli

    17. xelovneba es oqroa miwis gulSi damarxuli

    18. aseTi manqanebi guTani salewi gamniavebeli amJamad TbilisSic iSoveba

    19. mas xmeli Tavi aqvs qvemo yba mokle kanWebi Txeli xolo beWis Zvlebi sqeli da

    Zalovani.

    20. didi Tu patara yvela ulocavda abduSahils gamarjvebas (a. wereTeli)

  • 29

    21. turebi arian Tqva man geSiniaT

    22. xan ugnuri var xan brZeni xan arc esa var arc isa (a. wereTeli)

    23. ganaTleba es xom uaRresad mniSvnelovania

    24. neba Seni iyos platon Cemo magram axla Sen miCqari sikvdils Svilo siciliT

    uTxra man.

    rava batono

    i wyeulma mec rom gamayolos winandelebs ras mipireb maSin a xa xa xa avi

    sandobia magisTana mTvareze dabadebuli dedakaci

    SenisTana Ronier adamians is verafers gizams Sen ar momikvde

    kargi kargi Svilo iama bekinas Svilis sityva kargia Svilo ase qeni mara saqmes

    Sors nu gadadeb Tvara

    ara batono am dReebSive Sevudgebi raRaze gavaWianuro saqnari moleuli jobia

    ho ho rasakvirvelia rasakvirvelia mara gaxsovdes Svilo uxeiro vinmes ar

    Semyaro Torem sircxvils gaWmev platon migitoveb qals da sxvas me TviTon amovirCev

    mamaSvilobas geficebi RimiliT uTxra bekinam

    batono mag ra sakadrisia ratom vizam mag saqmes miugo platonma amaze metad ar

    gjeraT Cemi

    ho da aba he aba he awi Sen ici me Tanaxma var oRond ar daagviano esec

    gaxsovdes mets raRas momTxov kidev Svilo yvelaferi Sens nebazedaa da eg aris awi mainc

    veraferSi misayvedureb Svilo (d. kldiaSvili)

    25. sad iyav Seni Wirime hkiTxa mere kneinasa rom egre daiRale

    rogor Tu sada Seni Wirime ojaxobaa saxlia karia Tvalyuris Wera unda Sen

    genacvalos Cemi Tavi miugo kneinam

    egre Cemo darejan egre geTayvane dedakacobac eg aris da

    maS miugo qebiT Tav-gazviadebulma colma ese unda Tvalgafacicebuli dastrialebde

    mosamsaxuresa Torem Wamis mets aras gaakeTebs biWebs movla unda

    maS maS

    bevrma ar icis rogor moepyras

    maS ar icis Torem rom icodes kargia maS

    xandisxan tyuil-ubralodac unda dastuqso rom gamolanZRo kidec cudi ar iqneba ai me

    gavlanZRav kidec gavujavrdebi davtuqsav davwyevli sul risTvis imisTvis rom SiSi da

    krZalva hqondes Torem Seni mteri

  • 30

    oRondac Seni mteri oRondac

    es glexebi arian gaqir virsaviT Tu erTxel Sedga mere Tunda Svindis saxriT

    misdge fexs ver gadaadgmevineb Tu adreve datuqsuli ara gyavs

    oRondac datuqsuli unda gyvandes miugo xelaxlad Tavis colis sibrZnisagan

    gaocebulma luarsabma oRondac gaqir virsaviT Sedgeba

    ara geTayva es raca vTqvi tyuilia

    tyuili rad iqneba marTalia Senodena dedakacs sizmaric daejereba wamoroxa

    uTavbolod luarsabma (i. WavWavaZe)

    26. xom ar geSinia

    meSinia

    ratom geSinia

    meSinia

    kidev geSinia

    meSinia

    gesmis gerSvinia

    gerSvinia

    koniaks dalev

    mangos wvens

    unda gakoco

    makoce

    Sen ar makoceb

    me ara

    maSin me orjer gakoceb (t. Wanturia)

    27. mere

    raRa mere Caiqnia xeli papam raRa darCa ZaRli ara kata ara qaTami ara Rori

    viri cxenic xomaldic aRar gamoCenila raRac ambavi xom araa iqiT aixeda papam zeviT

    (b. xvedeliZe)

    28. oTaxi sami iyo aqedan Cven ori gvekuTvnoda orSic im saxlis mdgmurebi

    cxovrobdnen nona da misi qaliSvilebi (b. CekuriSvili)

    29. gamixardav a gamixardav

    gadi kaco dardebis Semgrovebeli iZaxis

    Sen gadi salome

  • 31

    me ratom gavide gadi gaxisfexdi

    ra vuTxra mere

    ai ra unaRvleli kaci xar netav rogora vZlebT Sen xelSi araferi gadardebs

    kaco

    mere magas ra TavSi vaxli Cems dards

    gadi xo ici Tu arafers etyvi ar mogeSveba (g. Coxeli)

    30. daTuna Svilo raze fiqrob gamoelaparaka deda

    araferze deda

    memgoni Sen im Tofze ocnebob ara

    xo deda

    daTo Sen saxlSi aiyvane patarebi me aq Seval saqme maqvs

    SegiZlia asauzmo

    ki deda

    Semdeg daaZine

    kargi

    me wavedi (g. rCeuliSvili)

    31. Tavdaviwyeba sv yifianma miambo tyis kaci paolo iaSvilma ori ganaCeni SoTa

    dadianma marTali abdulah sandro SanSiaSvilma TeTri kurdReli prof asaTianma

    sxvebisganac bevri ram movismine da aqa-iq romanebsa da moTxrobebSi gavfante

    (m. javaxiSvili)

    defisi

    defisi gamoiyeneba striqonidan striqonze sityvis gadatanisas, rTuli sityvis

    (kompozitis) nawilebs Soris, agreTve, sityvebs Soris, romlebic aRniSnavs drois,

    sivrcis an raodenobis mijnas. samecniero-teqnikuri, XIX-XX ss. defiss vwerT im

    SemTxvevaSic, roca qarTuli sityvis fuZe an brunvis niSani ucxo sityvis fuZesTanaa

    dakavSirebuli, anda cifrebiT gamoxatul ricxviT saxels rigobiTobis mawarmoebeli

    afiqsi, brunvis niSani an sxva formanti daerTvis. X-qromosomebi, me-15, giorgi III-m.

  • 32

    defisiT gamoiyofa sxvaTa sityvis nawilakebi -meTqi da -Tqo. wavideT-meTqi. amasTan, -

    meTqi- da -Tqo-nawilakiani sxvaTa sityva brWyalebSi ar Caismis. brWyalebSi SeiZleba

    CavsvaT sxvaTa sityvis ,,o-nawilakdarTuli pirdapiri naTqvami, isic im SemTxvevaSi, Tu

    gansakuTrebuli yuradReba eqceva imas, rom igi sxvisi naTqvamia (magaliTad, andaza). ,,Zala

    aRmarTsa xnavso.

    defisi da tire ori sxvadasxva niSania da isini erTmaneTSi ar unda avurioT. ar

    SeiZleba, magaliTad, vTqvaT, rom ded-mama iwereba tireTi. es wesi unda gaviTvaliswinoT

    werisa da beWdvis drosac: tire defisze didia (daaxloebiT ori asos toli) da wina da

    momdevno sityvebisgan daSorebulia imxela manZiliT, ramxelac sityvebs Sorisaa daculi.

    dRes Rame mosdevs, Rames _ dRe. defisi pataraa (erTi asos toli) da vinaidan igi

    sityvis nawilebs aerTebs da ara sityvebs, wina da momdevno asoebisgan mxolod imxela

    manZiliTaa daSorebuli, ramxelac asoebs Sorisaa daculi. gaiar-gamoiara.

    savarjiSo # 12. dasviT sasveni niSnebi, maT Soris, defisebi

    1. mTavaria tyvia wamali ar gaviTavdes da araferi gviWirs

    2. ivliane moZRvars zRva moswyinda da tye tye da mTamTa xetiali mounda karis

    eklesiidan mwevarmeZebrebTan da qor miminoebTan gadabargda da sulis sasargeblo

    moRvaweoba TiTqmis daiviwya (g. abaSiZe)

    3. dRevandeli kacobrioba berZnullaTinuri terminebiT suldgmulobs magram

    ramdenjerac unda gaumeoroT Zvel romaels kompiuteri sul erTia verafriT gaagebinebT

    saxeldobr raze elaparakebiT (l. berZeniSvili).

    4. Tavisi bebiisa da ded-mamisgan gansxvavebiT SesaniSnavi qarTuliT metyvelebs

    somxuri ara Tu fraza erTi sityva erTi Sorisdebulic ki ar wamoscdeba da metic

    saqmros erTgulebas rusTavelis zepirad naTqvami striqonebiT eficeba (l. berZeniSvili)

    5. saerTod mwerloba eris sulier kulturis erT erT dedaboZad iTvleba

    (m. javaxiSvili).

    6. Tevdores baRbostani sxvis xelSi gadava amitom megobrebi zogjer duqans

    ascdebian da Tevdores baR bostans gidelkalaTebiT estumrebian (m. javaxiSvili)

    7. mzes SevcqeriT da gezi CrdilodasavleTisken migvaqvs (m. javaxiSvili)

    8. juanSers xelfexi gaucivda TiTqos damblam Seipyroo da mimqrali Tvalebi

    kaklebiviT gadmoeyara (m. javaxiSvili)

  • 33

    9. mazuTiT daZeZgil Sav cisternebs petrepavles sasaflaos gaswvriv lazareTis

    galavnis win miagrialebda ori elmavali (r. WeiSvili)

    10. dganan WiSkris dedos CrdilSi qarian mTvarianSi (r. WeiSvili)

    11. carieli lifti daxrialebs zeviTqveviT sarTulsa da sarTulSua drodadro

    anaTebs wiTeli Tvali (r. WeiSvili)

    12. es bzari Tu iyomeTqi vikiTxe sxva araferi xom ar SegaSineT ukacravad bodiSi

    bzarebis gamo (r. WeiSvili)

    13. igav arakebi manda gaqvT ekiTxeba xalaTaforajebuli dasakeci kibis falangze

    mklavCamodebuli mRebavi (r. WeiSvili)

    14. momisminemeTqi giTxari zrdiloba ar gaqvs sul Senc mSvenivrad getyoba sadac

    xar gazrdili (b. xvedeliZe)

    15. papa karlo da mezoblis qali fexakrefiT uaxlovdebodnen sawols da frTxilad

    uWerdnen mxvrinav mamas xelfexs (b. xvedeliZe)

    16. mxolod erTs davZen es wigni Tavis droze mkvlelmaniakebs Sorisac Zalian

    popularuli iyo dawyebuli Carli mensoniT da damTavrebuli mark CepmeniT (m. xarbedia)

    17. nawarmoebSi ucnauri ganwyoba igrZnoba es aris TiTqosda uneblieT religiuri

    leqsi leqsisamZimari (l. kodalaSvili)

    18. nelnela sxvebic modian qalebi kacebi zogs gazeTSi gauxvevia sadili zogs

    celofanSi (b kvirtia).

    19. dialeqtebi qarTuli enis Svilebi arian svanuri da megrulWanuri ki qarTuli

    enis Zmebi mSoblis qarTveluri enis ier saxe zogjer qarTulma ukeT Semogvinaxa zogjer

    svanurma da zogjerac megrul Wanurma (T. kvaWantiraZe)

    20. am saocarma xelovnebam rogorc cieb cxelebam ise Seipyro mTeli indoeTi

    (S. CantlaZe)

    frCxilebi

    frCxilebi erTi niSania. frCxilebSi Caismis sityva an sityvaTa jgufi, romlebic

    xsnis, ganmartavs wina sityvis mniSvnelobas. akupunqtura (wertilovani masaJi) xSir

    SemTxvevaSi sakmaod efeqturia.

  • 34

    frCxilebSi unda Caiweros CarTuli sityvebi da winadadebebi, romlebic iZlevian

    damatebiT cnobas, axsna-ganmartebas Tu SeniSvnas ZiriTad winadadebaSi gamoTqmul azrTan

    dakavSirebiT. efremis Svilebi, ra Tqma unda, vaJebi (qali munji hyavda), gaiozi da baqari,

    Telavis sasuliero seminariaSi izrdebodnen.

    frCxilebSi weren msmenelTa reaqcias stenografiul angariSebSi (taSi), (sicili

    darbazSi).

    frCxilebSi unda CavsvaT teqstSi damowmebul wyaroze miTiTeba. es leqsi vaJa-

    fSavelas TxzulebaTa ortomeulis I tomSia dabeWdili (vaJa-fSavela, TxzulebaTa tomi I,

    Tb., 1979 w., gv. 169).

    arc gaxsnili da arc daxuruli frCxilebis win ar daismis sasveni niSani. isini

    daismis mxolod daxuruli frCxilis Semdeg. daxuruli frCxilis win SeiZleba iyos

    mxolod is sasveni niSani, romelic frCxilebSi moTavsebul sityvebTanaa dakavSirebuli,

    magaliTad, wertili Semoklebis niSnad. ,,salxino kurnavs uamrav daavadebas

    (osteoqondrozs, saxsrebis daavadebas, mastits, nevrozs da a. S.).

    savarjiSo # 13. dasviT sasveni niSnebi, maT Soris frCxilebi

    1. Wola mZimed daavadebuli da fizikurad dauZlurebuli 1912 wels moaTavses

    saratovis davrdomilTa TavSesafarSi aqve gardaicvala igi 1915 wels daasaflaves

    TbilisSi kukiis sasaflaoze amJamad ganisvenebs didubis panTeonSi (s. Wilaia)

    2. Tu gaviTvaliswinebT rom am personaJebs mimoweris saWiroeba realurad aqvT

    radgan teritoriulad sakmaod daSorebulni arian erTmaneTisgan erTi amerikaSia meore ki

    saqarTveloSi es mainc arasakmarisi mizezi aRmoCndeba imisTvis rom saerTod ar Candes

    maTi Tundac teqstismiRmieri urTierToba ukidures SemTxvevaSi Tundac calkeuli maTi

    yofa da arseboba rac albaT unda igulisxmebodes am mimoweris nebismieri mimoweris

    paralelurad is Tu rogor cxovroben isini TavisTvis mesame pirSi an ras fiqroben

    mimoweris miRma pirvel pirSi (d. CixlaZe)

    3. saxelebi romlebic maSin gamoCnda qarTuli literaturis scenaze am sityvis

    pirdapiri gagebiT radgan reprezentaciebi ufro Seexeboda sabinao Sekrebebs quCebs

    gamofenebs universitetis auditoriebsa Tu TviTgamocemebs srulad warmoaCenen am

    radikalizmis SesaZlo speqtrs Tumca es tendenciebi maT SemoqmedebaSi mxolod

    ganviTarebaSi gamoCnda ufro sistemurad an stilis saxiT (d. CixlaZe)

  • 35

    4. giorgis colma Tavi zed daakla saca Cemi giorgi mokvda mec iq unda movkvdeo

    imaT saflavs axlac yaraulebi uyenia mTqmeli a qebaZe 60 wlisa s kavTisxevi wera-

    kiTxvis mcire mcodne Cawerilia 1943 wlis ianvarSi (g. SatberaSvili)

    5. fragmentaciis xanis es orive sagulisxmo poeturi farTo gagebiT nawarmoebi

    barbaqaZis ,,trfoba wamebulTa da amaRlobelis ,,sekvencia kargad gviCvenebs rom

    mxolod poetur tradiciasTan muSaobiT SeiZleba mniSvnelovani Sedegis miRweva gnebavT

    misi dekonstruqciisa Tu piriqiT am tradiciis ganaxlebisa Tu gagrZelebis gziT kidev

    erTxel msurs gavimeoro rom fragmentaciis xanis poetTa nakli tradiciasTan

    dapirispireba ki araa aramed qarTuli saliteraturo enisa da am enaze Seqmnili

    literaturis arcodna an SezRuduli codna erTi mxriv xolo meore mxriv steriluri

    qarTuli da poeturi refleqsiis TviTcnobierebis nakleboba swored amis gamo ver qmnian

    isini esTetikurad mniSvnelovan nawarmoebebs (z. SaTiriSvili)

    6. am ori sinamdvilis sinqronizacia Zireul politikur da sakonstitucio

    reformebs saboloo jamSi ki sruliad axal konstitucias moiTxovs raTa liberaluri

    demokratiis konsolidacia haerSi ar gamoekidos da dausrulebel proeqtad ar darCes

    (l. ramiSvili)

    7. mari brosem gamoaqveyna juanSeris XI s cxovreba vaxtang gorgaslisa romelSic

    moxsenebulia varsqenis mier SuSanikis wameba bakuris zeobaSi e i VI saukunis meore

    naxevarSi agreTve bakur mefis mier varsqenis sikvdiliT dasja sagulisxmoa rom

    juanSeris am Secdomas araerTi Zveli avtori vaxuSti anton pirveli i bagrationi da sxv

    imeorebda mari brose iyo pirveli mkvlevari romelmac kritikulad ganixila juanSeris

    Tvalsazrisi (l. menabde).

    8. axlaxan marton iStvanoviCma kelet totaSis furclebze mokle winasityvaobiT

    gamoaqveyna SuSanikis wamebis Semoklebuli ungruli Targmani sruli saxiT ibeWdeba

    qarTuli prozis anTologiaSi parizSi daibeWda SuSanikis wamebis s wulaZiseuli

    franguli Targmani (l. menabde)

    9. Cveulebriv samRvdeloebis Semdegi suraTi warmoCindeboda erT mxares

    radikaluri fundamentalistebi meore mxares liberalebi isini saqarTvelos eklesiaSi

    ukve gaanadgures xolo SuaSi didi Waobi romelic mravalricxovani sruliad inertuli

    da gaunaTlebeli konformistebisagan Sedgeba (b. kobaxiZe)

    10. bolo dromde vinaxavdi TandaTan mefanteboda mekargeboda wignTa ardabrunebis

    qarTuli wesis mimdevar mTxovnelTa gamoisobiT wignebs sadac misi rCeviT SemeZlo

  • 36

    cnobebi amomekrifa franCesko asizelisa Tu anri bergsonis Sesaxeb vidre uSualo

    wyaroebi gamoCndeboda (z. kiknaZe)

    11. ar unda gvkvebos imis iluziam rom wignebSi dabeWdili zepirsityvierebis

    zRaprebidan dawyebuli andazebiT damTavrebuli teqstebi ramdenadme srulyofil an

    namdvil warmodgenas gviqmnis zepirsityvier Semoqmedebaze (z. kiknaZe)

    12. swored aq aris arsebiTi gansxvaveba Zveli aRmosavleTis Sumeri da aqadi

    finikia xeTebi xuritebi egvipte kulturebisagan isini upiratesad arqeologiuri SeiZleba

    iTqvas namarxi da aRmoCenili kulturebia (z. kiknaZe)

    13. miuxedavad imisa rom misi gardacvalebis Semdeg iyo calkeuli mniSvnelovani

    publikaciebi mesame gzis specialuri gamoSveba 1994 wels saarqivo masalis beWdva 2002

    2004 wlebSi alternativaSi am ortomeulSi ukve reliefurad gamoikveTa karlo

    kaWaravas rogorc poetis moazrovnisa da kulturtregeris fenomeni (S. iaTaSvili)

    14. klasikurad sada stiliT CamonakvTuli misi nawarmoebebis gacnobisas galaktion

    tabiZis leqsTa msgavsad iolad aRiZvroda yovelives mswrafl Secnobisa Tu wvdomis

    iluzia ase rom daviTianis lamis yovel mkiTxvels Tavisi guramiSvili hyavda da dResac

    hyavs Tvalwin esec aris erTi niSani didTa SemoqmedTa Taviseburebisa amgvarma viTarebam

    gaiolebasTan erTad gaaZnela kidec daviT guramiSvilis samyarosTan miaxloeba (r TvaraZe)

    15. Cven SegviZlia aRvfrTovandeT yovelgvari TeofaniiT RvTis gamocxadebiT

    radganac viciT rom qriste yvela maTganis rekapitulacias axdens Tavis TavSi Semokrebs

    da maTze maRldeba rogorc amboben wm irineos lioneli da wm maqsime aRmsarebeli

    (z. TvaraZe)

    16. anTropologTa amerikuli skolis mkvlevarTa harneri kastaneda eliade

    malinovski elkini evanspriCardi TvalsazrisiT miTi rituali da magia Zala

    erTmaneTisagan ganuyofelia (x. TavdgiriZe)

    17. Sromis processa Tu nadirobis win Sesrulebuli sasimRero-saferxulo teqsti

    romlis Sinaarsobrivi birTvi kosmogoniuria sawyisis miTs gaacxadebs da erTaderT mizans

    konkretul sferoSi Sromanayofiereba nadiroba da a S magiuri zemoqmedebis gziT

    warmatebis miRwevas emsaxureba (x. TavdgiriZe)

    18. Tass rogorc saritualo niSans iyenebdnen barbales saxelobis svanur dReoba

    liquraSi anu liqureSi dReobis wina dRes xuTSabaTs melqoraSs liquraSis morige

    medReobe barbales saxelobis eklesiidan barbla Tasi anu niSani mihqonda da locva

    vedrebiT Tavis maranSi aTavsebda (x. TavdgiriZe)

  • 37

    19. konkretizaciis da rekonstruqciis winapiroba ki aris aqtualizacia anu

    nawarmoebis detalis an epizodis gacocxleba gasagneba mkiTxvelis mier wuTieri scenis

    gardasaxva gaSlil suraTad romelic warmoqmnis asociaciaTa da emociaTa gantotvil

    qsels Tanamedrove sazRvargareTuli literaturismcodneoba enciklopediuri cnobari m

    1996 statia aqtualizacia citirebas vaxden Tamar lomiZis mier Sesrulebuli qarTuli

    Targmanidan sjani III gv 213 (l. bregaZe)

    20. Cveni erovnuli sulis ori polusia mindia da murmani ori ukiduresi gadaxra

    miRebuli normidan urTierTsapirispiro mimarTulebiT (g. asaTiani)

    21. Tanamedrove cxovrebaSi kompiuteruli teqnologiebisa da internetis funqciis

    gazrdam warmoSva e w virtualuri enis qvetipi sadac verbaluri narativis garda

    mniSvnelovania iseTi semiotikuri niSnebic rogoricaa sicilakebi Rimilakebi da

    sxvadasxva saxis piqtogramebi (d. anfimiadi)

    22. o kontma Tavis eqvstomian TxzulebaSi pozitiuri filosofiis kursi mxolod

    specialur pozitiur mecnierebaTa maTematika astronomia fizika qimia biologia

    sociologia problemebi ganixila xolo filosofias araviTari adgili ar dauTmo

    (s avaliani)

    23. diferencirebul individualizebuli anu siRrmiTsiRrmemde sinTeturad

    aTvisebuli mxatvrulad gardasaxuli modernistuli azrovneba aris SemaerTebeli ara

    marto germanulenovani aramed mTeli evropuli literaturuli samyarosi (b. adeiSvili)

    24. mxedvelobaSi unda miviRoT is garemoeba rom SoTas personaJebi yvelani

    formalurad araqarTvelebi da araqristianebi sxva religiebis rogorc wesi islamuri

    religiis warmomadgenlebi arian (n. kakabaZe)

    25. isini vinc Zalauflebas floben da es marto amerikas ar exeba unda iyvnen

    mimtevebelni da samarTlianebi radganac SeerTebul Statebs aqvs didi Zalaufleba

    yovelgvari kritika misTvis da misi xalxisTvis mxolod sikeTis momtani iqneba

    (T. aqubardia)

    brWyalebi

    brWyalebSi Caismis ucvlelad, sityvasityviT moyvanili citatebi, gamoTqmebi,

    romlebic sxvas ekuTvnis da ara avtors. rusTaveli wers: ,,ver daiWiravs sikvdilsa gza

    viwro, verca kldovani.

  • 38

    brWyalebSi vsvamT organizaciis, dawesebulebis, Jurnalis, gazeTis, nawarmoebis,

    filmis, speqtaklis, gemis, maRaziis, sastumros, raime sagnis saxelwodebas. gazeTi ,,24

    saaTi, Jurnali ,,Cveni mwerloba, saagento ,,jeohotniusi da sxva.

    brWyalebSi unda CavsvaT ironiulad naTqvami, aseve, Cveulebrivisgan gansxvavebuli

    mniSvnelobiT naTqvami sityvebi. ilia gvixatavs lamaziseulis ,,mSvenier garegnobas.

    brWyalebSi Caismis barbarizmebi da moZvelebuli sityvebi. larsis ,,stanciaSi ilia

    rus oficers Sexvda.

    wertili, mZime, wertil-mZime an tire mxolod daxuruli brWyalebis Semdeg unda

    daiweros. ,,SuSanikis wameba, romelic mexuTe saukuneSi daiwera, Cvenamde moRweuli

    pirveli qarTuli nawarmoebia.

    kiTxvisa da Zaxilis niSnebi (anda kiTxva-Zaxilis niSani) unda daiweros bolo

    brWyalebis win, Tu igi ganekuTvneba brWyalebSi moqceul sityvas an sityvebs. ,,urigo

    araferi gaubedoT! _ ubrZanes maT. xolo Tu es niSnebi brWyalebSi Casmul sityvebTan

    erTad mTel winadadebas ganekuTvneba, maSin brWyalebis Semdeg unda davsvaT. wakiTxuli

    gaqvT ,,samoseli pirveli?

    savarjiSo # 14. dasviT sasveni niSnebi, maT Soris brWyalebi

    1. iliam gazeT droebis nomeri moiTxova

    2. kinoTeatri sixaruli qalaqis gareubanSia

    3. vedreba natvris xe da monanieba samive Tengiz abulaZis filmia

    4. agvistos naTeli xmauri da mZvinvareba da abesalom abeslom uiliam folkneris

    nawarmoebebia

    5. Semodgomis sonata da marwyvis mdelo ingmar bergmanis filmebia msxverplSewirva

    da nostalgia ki andrei tarkovskisa

    6. es kaci swored Seecodeboda kacs rom TviT ambavi sasacilo ar yofiliyo ai

    batoni kldiaSvilis moTxrobebis mTavari azri da Tu gnebavT ai mTeli azri Cvenis

    cxovrebisa Cveni beCavi da sacodavi cxovrebisa (k. abaSiZe)

    7. oTaraanT qvrivi moTxrobis Sesavalidanve ase gvixasiaTebs Tavis Tavs Tu gaWirda

    rkinis joxs aviReb xelSi da xelmwifemdi vivli (k. abaSiZe)

    8. Cveni planetis yvela kuTxeSi bavSvebi erTnairi gatacebiT kiTxuloben peros

    grimebsa da andersenis zRaprebs daniel defos robizon kruzosa da jonaTan sviftis

    guliveris mogzaurobas servantesis don kixotsa da rables gargantuasa da pantagruels

  • 39

    diumasa da Jiul vernis valter skotisa da dikensis romanebs mark tvenisa da kiplingis

    moTxrobebs (g. abaSiZe)

    9. novatoruli siSmage saerTod damaxasiaTebelia XX saukunisaTvis gansakuTrebiT

    ki Cveni droebisaTvis (l. avaliani)

    10. mas SeeZlo gaemeorebina rabindranaT Tagoris sityvebi me damiweria bevri

    Tavisufali leqsi da yvelaferi rac maTSi vTqvi ar SemeZlo gadmomeca romelime sxva

    formiT SesaZloa maT mdidruli samoseli ar acviaT magram lamazad ki gamoiyurebian me

    vfiqrob swored amitom SeiZleba maTi dayeneba wminda poeziis gverdiT (l. alimonaki)

    11. sxva ra gza mqonda davureke kriJans rogorc misi coli eZaxda da vTxove xuTasi

    maneTi sesxad (g. alxaziSvili)

    12. bolo xanebSi xSirad vfiqrob, rom mTeli es progresi da kulturuli

    gadatrialeba sxva araferia Tu ara drois gatarebis axal-axali saSualebebis

    gauTavebeli Zebna (d. anfimiadi)

    13. kreiser Smidtis gamoCenam qalaqs Tavzari dasca xalxi panikam moicva moqalaqeTa

    Soris Tavi iCina SiSma simxdalem da gautanlobam yovelTvis ase xdeba rodesac

    mSvidobian mosaxleobas SeiaraRebul momxvdurTan uwevs urTierTobis garkveva

    (g. arganaSvili)

    14. erTma kritikosma kidev erTma Cemi poema kolxida gaabiabrua (l. asaTiani)

    15. mwvane bazarSi vnaxe galaktioni qeifobda quTaisel memwvanileebTan da

    metaCkeebTan (l. asaTiani)

    16. ra momwons kako yaCaRSi RuRuni igi CamrCenia guls mwuxare aris, viT glovis

    zari miTxar dedalo ras akeTebdi da Seungria gulis ficari Seni gamCenis Wirime Seni

    oriv waiRo erTma naRvelma (l. asaTiani)

    17. rogori iqneba galeqsili asfurcela da irmisa ori saukeTeso qarTuli zRapari

    (l. asaTiani)

    18. Cvens nikas ormoci wlis vunderkindi Searqva alioSa sajaiam masve ekuTvnis

    nikaze Tqmuli mdivani gvyavda nikola vaqebdiT ara iyo ra (l. asaTiani)

    18. mSvenieri xalxuri simRerebi ferad Sindi vaxtanguri Svidkaca winwyaro brolis

    yelsa da sxvebi metad Znelad Sesasrulebeli da CaxlarTuli simRerebia (l. asaTiani)

    19. mozardis ferad cxovrebaSi iWreba nacrisfer tonebSi Seferili damTrgunveli

    realoba mis cnobierebaSi axali cxovrebiseuli principebis SeTviseba didi emociuri

    winaaRmdegobis fonze mimdinareobs, radgan mozardis saTuTi goneba realobasTan

  • 40

    Sejaxebisas daucvelia da yofierebaSi gamefebul borotebas axleburad acnobierebs amis

    Semdeg misi cnobiereba samoTxis baRs tovebs da urCxulebis qveyanaSi abijebs

    (T aqubardia)

    20. erTxel Cvenma cnobilma Jurnalistma retroperspeqtivis wamyvanma qalbatonma

    Tamar cagareiSvilma Cems jgufs aseTi SekiTxva dausva ra aris samSoblo (e. axvlediani)

    21. xsnadi kafka zaza burWulaZis mcire romania romelsac saba ar mieniWa radgan

    cudi sityvebiT iyo dawerili didi leqsikologis saxeli ar SeiZleba ukavSirdebodes

    cud sityvebs barem iqneb geniosis mier ganmartebuli erTi-ori sityvac amogveRo sityvis

    konidan da saerTod avtors Tu saba unda sasabaodac unda weros da ilaparakos

    gansakuTrebiT eTerSi (l. berZeniSvili)

    22. termini patriotizmi Sva erTma cnobilma simReram romelic Tavidan sabrZolo

    marSi iyo mere ki safrangeTis saxelmwifo himnad iqca me vigulisxme marselioza da misi

    sityvebi alons enfants de la patrie gaveSuroT samSoblos Svilebo swored es

    patri da mxolod es patri aris safuZveli patriotizmisa rac imas niSnavs rom

    patriotizms safuZveli uCndeba mxolod mas Semdeg rac Cndeba axali realoba samSoblo

    rogorc loialobis subieqti (l. berZeniSvili)

    23. grigol robaqiZis erT-erTi pirveli werili ra aris moda 1902 wels daibeWda

    Jurnal kvalSi #20 gv 227 229 1910 wels ki Jurnal faskunjSi # 1 gv 76 gamoqveynda

    misi Taris xma leqciidan baraTaSvilzed magram maTSi mxolod zogadad saubrobs avtori

    qarTuli poeziis Taviseburebaze (T. barbaqaZe)

    24. ameli notomis uzarmazari mouqneli cota saSiSi idumali RvTaebebis msgavsi

    personaJebi predeqstati mkvlelis higiena palamedi bernadeti katilinas winaaRmdeg

    batoni omoCi krZalviTa da caxcaxiT swored iaponuri orTabrZolebis STabeWdilebebiTaa

    nasazrdoebi (n. beqiSvili)

    25. ocdaoTxi wlis ilia WavWavaZe 1861 wlis oqtomberSi wers usaTauro leqs-

    Sedevrs Cemo kalamo Cemo kargo rad gvinda taSi daibeWda 1863 wels saqarTvelos

    moambis # 1-Si romelSic Tematizebulia misi damokidebuleba im faqtTan rom mSobeli

    xalxis erT nawils igi samSoblos moZuled Seuracxavs Cemzed amboben is siaves

    qarTvlisas ambobs Cvens cuds ar malavs eg xom cxadi siZulvilia (l. bregaZe)

    26. warmoiqmneba monotonuroba ganmeorebadoba dabolos mTeli jafis reziume am

    sityvebSi dakonkretdeba amaoTa amaoeba yovelive amao ars ix poema mravalwertili Semdeg

    ki es bibliuri kredo banalur striqonebsac dabadebs magaliTad aseTs ra aris erTi

  • 41

    dRis kacis cxovreba Cveulebrivi valis moxda arsebobisTvis an mitylaSune mitylaSune

    cxovrebav Sen mxolod qafi xar Sen mxolod borkili xar Sen mxolod isa xar rac

    Jangdeba da ganqardeba (n gelaSvili).

    27. yuradReba unda mieqces Tamaz enguris literaturul fsevdonims enguri mdinarea

    svaneTSi aqafebuli mborgavi magram misTvis enguri romelime Sumerelis an qaldevelis

    saxelsac niSnavda bundovnad gveubneba avtori (T. gegeSiZe)

    28. Tu sawyali nikala erTi TlaSois safasurad mikitnebs kedlebs ulamazdeba

    ieTim-gurjis cocxali citatebiT mofenilia Tbilisis Rvinis sardafebi vin damwyevla

    visi wyevla amixda eTim cremli megobari gagixda (i. griSaSvili)

    29. eseSi Cemi siyvarulis pwkaredi rentgenogramis idea Tomas manis jadosnuri

    mTidan visesxe (n. darbaiseli)

    30. SeSlilobis Tema literaturaSi araerT avtors daumuSavebia magram me

    ratomRac ori gamaxsenda fridrix diurenmatis 1921-1990 piesa fizikosebi da ken kizis

    1935-2001 romani viRacam gugulis budes gadaufrina orive 1962 welsaa dawerili da

    oriveSi mTavari gmiri fsiqiatriuli klinikis eqTans klavs magram maTi msgavseba amiT

    amoiwureba radgan gansxvaveba gacilebiT mniSvnelovania (g kakabaZe)

    31. Salva bakuraZis minipoema qmrebis sakiTxavi romelic xuTi wlis win daiwera da

    ramdenimejer gamoqveynda maSindel periodikaSi swored is mravalSriani nawarmoebia

    romelsac sxvadasxva mkiTxveli sxvadasxva msoflmxedvelobrivi Wrilidan aRiqvams da

    azris emociis TavisTvis sakmar dozas miiRebs (l. kodalaSvili)

    32. siamovnebiT minda ganvacxado rom akutagavas ori brwyinvale moTxroba dialogi

    wyvdiadSi da cxovreba idiotisa swored misi TxovniTa da CagonebiT vTargmne samwuxarod

    rusulidan (T. maRlaferiZe)

    33. Zveli swavlulebi poeturi Semoqmedebis process RvTaebriv siSmaged RvTaebriv

    bnedad naTlavdnen romlis drosac TiTqos winaswarmetyvelebis zegardmo niWic

    mJRavndeboda (S. niSnianiZe)

    sasveni niSnebi pirdapir naTqvamTan

    pirdapiri naTqvami tireTi an brWyalebiT gamoiyofa. pirdapiri naTqvami, romelsac

    ar daerTvis sityvasityviTi nawilaki (-meTqi, -Tqo, -o), brWyalebSi unda CavsvaT.

  • 42

    Tu jer avtoris sityvebia, Semdeg ki pirdapiri naTqvami, avtoris sityvebis Semdeg

    orwertils weren, xolo pirdapiri naTqvamis Semdeg im niSans, romelsac Sinaarsi

    moiTxovs. dRis bolos ase gviTxra: ,,diliT 9 saaTamde unda gamocxaddeT xolme.

    Tu pirdapiri naTqvami uswrebs avtoris sityvebs, mis Semdeg iwereba saTanado

    sasveni niSani da tire. ,,albaT, saRamomde unda velodoT, _ gviTxra mamam.

    kiTxvis, Zaxilis, brZanebis an kiTxviT-Zaxilis Sinaarsis Semcveli pirdapiri

    naTqvamis Semdeg iwereba saTanado sasveni niSani da tire. ,,rogor gamibedeT?! _ brazobda

    mezobeli.

    pirdapiri naTqvami dialogSi axali abzaciT iwyeba da mis win tire iwereba. aseT

    SemTxvevaSi brWyalebi saWiro aRar aris.

    _ daRlili xar? _ hkiTxa dedam.

    _ Zalian, _ Tavi moisawyla Svilma.

    roca avtoris sityvebi pirdapiri naTqvamis SigniTaa moqceuli, gvaqvs ramdenime

    SemTxveva:

    1. avtoris sityvebi mZimiTa da tireTi gamoiyofa, roca igi pirdapir naTqvamSi im

    adgilasaa CarTuli, sadac misi CarTvis gareSe saerTod ar aris sasveni niSani, an saWiroa

    mZime. ra ar gadagvxdenia Tavs, _ wers ilia WavWavaZe, _ ra mtrebi ar mogvsevian, ra vai-

    vaglaxi, ra sisxlis Rvra, ra RrWena kbilTa ar gamogvivlia, ra wisqvilis qva ar

    datrialebula Cvens Tavzed da yvelas gavuZeliT, yvelas gavumagrdiT.

    2. roca avtoris sityvebi CarTulia iq, sadac misi CarTvis gareSe wertilia

    saWiro, maSin avtoris sityvebis win iwereba mZime da tire, Semdeg _ wertili da tire.

    unda mogelaparakoT, _ gviTxra maswavlebelma da skamze mokalaTda. _ Zalian seriozuli

    sakiTxia.

    3. roca avtoris sityvebis Casmis adgilas pirdapir naTqvamSi mis Causmelad saWiroa

    Zaxilis, kiTxvis an kiTxva-Zaxilis niSani, maSin avtoris sityvebis win es niSani darCeba,

    Semdeg ki wertili da tire daiwereba. gvWirs ki dRes romelime es droTa Sesaferi

    sikeTe? _ wers ilia, _ ra giTxraT? riT gagaxaroT?

    pirdapir naTqvamSi CarTuli avtoris sityvebis Semdeg orwertili da tire im

    SemTxvevaSi iwereba, Tu avtoris sityvebSi ori zmnaa da maTgani pirveli pirdapiri

    naTqvamis pirvel nawils exeba, meore ki _ meore nawils. zogs hgonia, rom namdvili

    patriotizmi ewinaaRmdegeba kosmopolitizms, magram es Secdomaa, _ wers vaJa-fSavela da

  • 43

    dasZens: _ yoveli namdvili patrioti kosmopolitia, ise, rogorc yoveli gonieri

    kosmopoliti (da ara Cveneburi) patriotia.

    savarjiSo # 15. dasviT sasveni niSnebi

    1. fuh Segarcxvinos RmerTma braziT wamoiZaxa zaal baraTaSvilma da zurgi Seaqcia

    nargizebis fors sadac orbelianebisa da basila maioris falavanma giorgi kuWatnelma

    marabdis batons is-is iyo mesame moWidave gauWima Tvalwin (m. javaxiSvili)

    2. roca mejinibe daikarga zaalma isev weRandeliviT SehRaRada

    gagigiaT meTqi amisTana ambavi elizbari kurka meleqse yaflani aleqsandre da maiori

    CemTan stumrad movidnen viRac oxeri imereli moiyvanon da Tavs lafi damasxan

    (m. javaxiSvili)

    3. sad mqonda SfoTSi Cavarda andro viTom ar ici ra dReSi var gamagiJes am

    kaqtusebma raRac Wiri WirT da ver gavuge veraferi (b. xvedeliZe)

    4. erTi Senca xar aviqnie xeli da da quCas gavxede me ai aq Camoval (b. xvedeliZe)

    5. ra unda vqna aRapro xelebi androm xvale ki ara saRamosve moval botanikis

    institutSi var Sesavleli iqneb miSvelon rame (b.xvedeliZe)

    6. mec besarioni var meTqi davapire meyvira raki Sors iyo da aRar meSinoda besiki,

    besarioni orive mqvia ambasac ki vTamaSob xolme (b. xaranauli)

    7. oh nikos gaumarjos mogvilocavs dauZaxa yvelam (d. WonqaZe)

    8. ai is saxlebi muxranbatonianTi aris xedavT da gaiSvira xeli muxranbatonianT

    saxlebisken (d. WonqaZe)

    9. ra saWiroa eg laparaki daanebe Tavi Seni vardo gibrZanebs uTxra vardom da

    akoca erTi imgvarad rogor kocnasac bevri Cvengani Tavis sicocxleSi ar eRirsebian

    bednieri durmiSxan (d. WonqaZe)

    10. vardo Svilo gogo vardo pirjvari daiwere Svilo SekrTomiT eubneboda

    qalbatoni da usresda cxviris nestos da yurebs gogoebo biWebo vina xarT mand miSveleT

    (d. WonqaZe)

    11. ui Sokoladi damkargvia uceb jibeze xeli itaca magdam miixed moixeda magram

    raki Tvali versad Seavlo xelebi zurgze Semoiwyo da xmamaRla mohyva Zaxils Wiav Wiav

    mapovnine me Sen dedas gapovnineb Wiav Wiav mapovnine me Sen dedas gapovnineb

    (q. WilaSvili)

  • 44

    12. daviwyeb Se kai kaco ra dagemarTa ujras Seswevs da tuCebs iwmends daviwyeb da

    davamTavreb faqtiurad SvebulebaSi var magram mainc ra iyo ra moxda (r. WeiSvili)

    13. SeikariT usafrTxoebis Rvedebi da daixureT muzaradi afrTxilebs

    CorgolaSvils aq jdoma saSiSia (r. WeiSvili)

    14. gansxvavebuli principi eRimeba belas saxe exsneba da exureba male me amitom

    daviwye wera batono vaJa batono vaso rom megona arafers vityodi radgan arafrisgan

    araferi araferia (r. WeiSvili)

    15. sad iyav Seni Wirime hkiTxa mere kneinasa rom egre daiRale (i. WavWavaZe)

    16. Zvirfasi kacia gaifiqrebda xolme madlieri mebatone mere daTos etyoda

    baraqala Cemo daTo Tu kacma daiviwya RmerTi ar daiviwyebs batonis erTgulobasa

    baraqala Sen Cemi marjvena mklavi xar magari mklavi (i. WavWavaZe)

    17. eg aris rom TavadiSvilia Tqva wyromiT luarsabma TavadiSvili rom ar iyos

    jani gavardes an glexi iyos an somexi kidev ho ega mklavs rom TavadiSvilia Zalian ar

    waxda xalxi Tqveni WirimeT amasac Seveswari rom TavadiSvili qirazed urmebs atarebs

    (i. WavWavaZe)

    18. vai vai me ubedursa Caikravda xolme gulSi xels sadedaberodRa gaxda es

    vaJkacis iaraRi mogikvdaT Tqve sawylebo kai patroni uime gana marto Tqven mogikvdaT

    xom mec momikvda mec waiRo Savma miwam Cemi Tevdore wamogeqca ojaxo dedaboZi

    dagimiwdaT Tofo da xmalo Tqveni fandi vaJkaci gatyda Suazed Cvenis wuTis-soflis

    uRelica mogikvda oTaraanT qvrivo toldasadebi meuRle darCi calad vaime uSenosa

    (i. WavWavaZe).

    19. mere ra piriT-Ra Seveyaro saiqios Cems qmarsao ambobda xolme ai uwinamc dRe

    daubneldes oTaraanT qvrivs minam maminacvals saxlSi dausvamdes Tavis patara giorgisa

    (i. WavWavaZe)

    20. marTali bZandebi ganagrZela im ubedurma TiTqo me Sevecodeo Cems

    dasamSvideblad marTali bZandebi cocxal kacs matli mexveva TiTon me mezizReba Cemi

    Tavi Seni ra sakvirvelia (i. WavWavaZe)

    21. ukeTes dros Cven veRar CavigdebT xelSi wamoiZaxa cxared Salvam kaxelebis

    gulisgatexa qarTlsa