Текст лекций

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Лекции на тему рисков.

Citation preview

  • -

    -

    .., .., .., .., ..

    5

    2002

  • 2

    1. , ...................................................................................................... 4

    1.1. .......................................................................................... 4 1.2. ............................. 5 1.3. .......................................................................... 7 1.4. ............................................................................... 12

    2. . ............ 15

    2.1. ........................................ 15 2.2. ............... 16 ........................................................................................ 16

    2.3. ......... 18 ........................................................................................ 18

    2.4. ...... 20 ................................................ 20

    3. ............................................................................................................................. 22

    3.1. ... 22 3.2. .............. 24 ...................................................................................................... 24 3.3. ............................................................................................................... 29

    3.4. ............. 38

    4. . ............................................................................................................. 40

    4.1. . .................... 40 4.2. . ............................. 45 4.3. . .................................................................... 50

    4.4 . . ......................................................................................... 67

    4.5 1 EXCEL . ......................................................................... 69

    . ................................................................................................................ 81

  • 3

    ............................................................................. 83

  • 4

    , , , . . .

    .

    1. ,

    . . .

    1.1.

    . , , .. , .

    . , , , , .

    , , , .

    "". . .

    . , (). , .

    , () :

    1) ; 2) ; 3)

    . :

    - ;

  • 5

    - ; - . , , ,

    , , , .. . , , , , .

    . , , , . . , .

    , . "" , , . .

    1.2.

    , . . , , , , ..

    , , , . , , , .

    , , .

    , , , ,

  • 6

    . , , , .. , - , , , , , .

    , , , :

    1. , .

    2. . - , , .. . .

    3. , . : .

    , , ..

    , , .. . .

    4. . , .. , .

    5. , , , , , , .

    , ; , ; , .. , . ,

  • 7

    , .

    6. : ) , , ,

    . ; )

    ; )

    ; , ..; )

    , , - , - .

    1.3.

    , , , , , , . , 1.

    (. . 1.4) . , , , (. . 1.1) . - .

    , 1.1.

    1 ,

    : - ; - ; - ; - ; - . , ,

    . .

  • 8

    , ( ) : .

    . -, , , (, , ).

    , . , .

    ( ), : -, , , .

    - , - : , , , , . .

    , .

    . - , 2.

    , : , , , , . .

    - . .

    , , , .

    , / ,

    2 : )

    , , , , , , - . .; ) () (, . .); ) ; ) . , .

  • 9

    , , . .

    , , , (, , . .), , .

    , , , . .

    . 1.1.

    .

    :

  • 10

    1) , ; 2) , (

    ). , ,

    : 3 , , .

    , , . .

    , , .

    -, , .

    , - .

    :

    1) ; 2) ; 3) .

    () ( ) - (, , , . .).

    , .

    - . porto foglio , .

    -: .

    3 , , . ,

    , , , .

  • 11

    , , , , , , . , , , .

    , . , , , . , . , , , .

    , . , , .

    .

    , . , , , .

    .

    : , , , .

    - . : -

    , . .

  • 12

    ( . selectio , ) , .

    ,

    . .

    . , . , , .

    1.4.

    , , .

    , , , , . , , , , .

    - , , , , .

    : () ; ; ; ; , , .

    :

    , ;

  • 13

    ;

    . , : -

    ; - , .

    . , , ( ) (.. ).

    () .

    , , , .

    , . , .

    . , , .

    . .

    :

    - , ;

    - , .. , ;

    - , .. , .

    , .

    (. . 1.2) :

    1. . 2.

    , , ; ..

  • 14

    1 , 2 , 3 ; 4 , 5,11 , 6, 12 , 8 , 7 , 9, 13 , 10 , 14 , 15 ( ), 16 (, )

    . 1.2. - 3.

    , .

    .

    , , , . .

  • 15

    .

    4. :

    - ; -

    ; - () .

    2. .

    . . . . . . . . .

    2.1.

    ; , ().

    , . i = 1,2,...,, j = 1,2,..., n. , i-e , j- , qij. Q = (qij) ( ) 4.

    .

    i- . , , j-, ,

    qj = ijiqmax . , i-

    . , qj , qij. , , rij,

    4 , , ; ( ), . .

  • 16

    rij = qj - qij. (2.1)

    R = (rij) 5.

    2.1. (2.1),

    R = (rij)

    8241

    10358

    12432

    4825

    Q .

    . , q1 = 1max iiq = 8; q2 = 5, q3 = 8, q4 =

    12 . ,

    4617

    2500

    0426

    8033

    R .

    2.2.

    (), , ; . (). .

    () . , - , . () ,

    , ,

    j

    iji

    qmaxmax .

    i- , ,

    ijj

    i qa max ,

    ai.

    5 , .

  • 17

    2.2. 2.1 .

    . ijj

    i qa max : a1=8,

    a2=12, a3=10, a4=8. : a2=12. , (i=2).

    ( , ). i-e , , , ..

    : bi = min qij. i0 0ib . ,

    i0 , 0ib = i

    ibmax =

    j

    iji

    qminmax .

    2.3. 2.1 .

    . 2.1 b1 = 2, b2 = 2, b3 = 3, b4 = 1. b3 = 3. , 3- (i=3).

    ( ). , , Q, R = (rij). ,

    , ..

    j

    iji

    rmaxmin .

    i-e , ri = ijjrmax

    i0 0ir = iibmin =

    j

    iji

    rmaxmin .

    2.4. 2.1 .

    . R,

    ri = ijjrmax : r1 = 8, r2 = 6, r3 = 5, r4 = 7.

    : r3 = 5. , - 3- (i=3). , .

    ( ).

  • 18

    , ci= {minqij + (1 )maxqij}, 0 1. , . =0 , =1 . () -.

    2.5. 2.1 =1/2.

    . Q , i ci= 1/2minqij + 1/2maxqij. ,

    1=1/22+1/28=5; 2=7; 3=6,5; 4= 4,5. 2=7. , =1/2 (i=2).

    2.3.

    pj , j, , . ().

    () . . pj , , i- , Qi

    qi1 qi2 qin

    p1 p2 pn

    M[Qi ] Qi , iQ :

    iQ = M[Qi ] =

    n

    j

    ijjqp1

    .

    i- iQ ,

    ,

    n

    j

    ijji

    ii

    qpQ1

    maxmax

    2.6. 2.1

  • 19

    , : p1 =1/2, p2=1/6, p3=1/6, p4=1/6. ,

    .

    . i- : 1Q =1/2*5+1/6*2+1/6*8+1/6*4= 29/6, 2Q = 25/6, 3Q = 7,

    4Q = 17/6. 7

    . (

    ). , ,

    i- Ri

    ri1 ri2 rin

    p1 p2 pn

    M[Ri] ,

    iR : iR = M[Ri] =

    n

    j

    ijjrp1

    ..

    , :

    n

    j

    ijji

    ii

    rpR1

    minmin .

    2.7. , 2.6. , , ().

    . i- . R :

    1R = 1/2*3+1/6*3+1/6*0+1/6*8=20/6, 2R = 4, 3R = 7/6, 4R = 32/6.

    , 7/6

    : iii

    RR min = 7/6.

    . () (), . , .

    () ().

  • 20

    -, . , ( ) . , pj 1/n. , ,

    n

    j

    iji

    ii

    qn

    Q1

    1maxmax .

    ,

    n

    j

    iji

    ii

    rn

    R1

    1minmin .

    2.8. 2.1, : ) ; ) . . ) 1Q = (5+2+8+4)/4=19/4, 2Q = 21/4, 3Q = 26/4, 4Q = 15/4.

    , , 26/4.

    )

    : 1R = (3+3+0+8)/4 = 14/4, 2R = 3,

    3R = 7/4, 4R = 18/4. , ,

    7/4.

    2.4.

    , ( ) , : . , . 6.

    6 . , , .

  • 21

    .

    (), r() (, ); , r .

    . . , . - , , r .

    , b, > b, () (b) r(a) r(b) . , b . , . , . () 7. : , r , .. .

    . 2.3, R Q . ,

    R , Q ,

    (R ,Q )

    . , ; , . , ( ) . , 2.6 2.7 .

    , R Q

    , , . , , i ( iR , iQ ) f(i) = 3 iQ - 2 iR ,

    7 , ,

    , .. , . , .

  • 22

    f(i). , , , . , .

    2.9. , 2.6 2.7, .. 2.1 : p1 =1/2, p2=1/6, p3=1/6, p4=1/6. , , . .

    . f(i) = 2 iQ - iR .

    2.6 2.7, : f(1) = 2*29/6 20/6 = 6,33; f(2) = 2*25/6 4 = 4,33;

    f(3) = 2*7 7/6 = 12,83; f(4) = 2*17/6 32/6 = 0,33 , ,

    .

    3.

    . . .

    , , , , .

    3.1.

    , . , :

    1) , , , 8 k: = {k};

    2) 2k

    k (,

    8 k ( ), ..

    , .

  • 23

    22k )( kE );

    3) k ;

    4)

    k ,

    . . n !

    nkkk ,..., 21 , ,

    . , () ,

    ,

    n

    i

    ii pkk1

    ,

    i ik k.

    ik ,

    n

    i

    ikn

    k1

    1.

    , ( ) :

    2)()( kkpkVar ii 2

    )(1

    )( kkn

    kVar i .

    .

    2

    ks ,

    22 )(1

    1kk

    ns i .

    , ( )

    2)( kkps iik

    2)(1

    1kk

    ns ik .

    ,

    k

    sk .

    .

    1. k (, ).

    2. 2s (

    ) ks .

  • 24

    3. k 2s

    ks .

    . k , : mp , IRR (Internal Rate of Return) () 9 ..

    .

    3.2.

    , , . . , , . 1. , , 100000 . . . 3.1. -, - 8%, , . . , .

    3.1

    i

    -,%

    , %

    1

    2

    0.05 8.0 12.0 -3.0 -2.0

    0.20 8.0 10.0 6.0 9.0

    0.50 8.0 9.0 11.0 12.0

    0.20 8.0 8.5 14.0 15.0 9 (IRR)

    , .

  • 25

    0.05 8.0 8.0 19.0 26.0

    8.0 9.2 10.3 12.0

    . , , , . , 10%- , .

    -, ( ), 9% (. . 100000 . 9000 . ) 10 . . , . : , , , ; . -, 1, 100000 . , . . , , 2,

    1 .

    , ( ). . 3.1 , . - . 8% .

  • 26

    1. - ?

    : ) ; ) , , ; ) .

    ). . 1.

    1. - , . , .. . , , - : -, , , . , , , , -, . , , , , , .

    , , . , .

    . ; , . 3.1 . - , . . , , - 8%, 1.00, , 9%, 0.50.

    , , . ,

  • 27

    . (Internal Rate of Return, IRR), (Expected Rate of Return, ERR), :

    ERR =

    n

    i

    ip1

    IRRi , (3.1)

    IRRi, i- ; pi i- ; .

    (3.1), , , , 2 12.0%:

    ERR = -2.0% 0.05 + 9.0% 0.20 + 12.0% 0.50 + 15% 0.20 + 6.0% 0.05 = = 12.0%.

    1. (1) . 3.1.

    , , . . 3.1 ( ) 1 2.

    . 3.1. .

    1; 2.

    1 -3.0 +19.0%, 2 -2.0 +26.0%. , ,

  • 28

    1.00. , 2 , 1 .

    2. - . .

    : , , .

    , . , . , 2000 . , 10 000 .

    (10 0000,5 + 00,5) 2000 = 3000 (.) , , -

    . . , , , 2000 . . , , , . , . , , .

    , , . , , .

  • 29

    3.3.

    , , . , , .

    3.3.1. : ,

    . , , , ? , .

    , 5 (. . 3.1). . () , (), () , ( ). , , , , . . 3.2.

    , , , . , .

    . , , , .

  • 30

    2. . , ?

    : ) ; ) ; ) .

    ). . 2.

    2. , , 89% .

    ERR

    . 3.2.

    3.1 1 2. 2.

    ,

    1. , (IRR ) . 3.2

    3.2.

  • 31

    , IRR

    , IRR

    P1 = 0,25

    2 = 0,5

    3 = 0,25

    90%

    20%

    - 50%

    25%

    20%

    15% ERR. .

    : (3.1) :

    ERR = 0,25 90% + 0,5 20% + 0,25 (-50%) = 20%.

    :

    ERR = 0,25 25% + 0,5 20% + 0,25 15% = 20%

    , , , IRR : -50% 90%, 15% 25%. 3.3 , ( ).

    . 3.3. ,

    50%, 90%. 15% 25% . , ERR (20%) , . , .

  • 32

    . 3.4.

    , , , - (ERR), , ERR. , . .

    , -

    - -

    n

    i

    ii pERRIRR1

    2

    (3.2)

    , , .

    ERR 68,26%.

    .

    :

    5,4925,0)2050(5,0)2020(25,0)2090( 222 A %

    :

    5,325,0)2015(5,0)2020(25,0)2025( 222 B %

    , 68,26% IRR = 20% 3,5%, .. 16,5% 23,5%. . . 68,26% -29,5% 69,5%.

    , 30%.

    20 90 ERR

  • 33

    - . , .

    1.

    , , 2 . 3.1. , , 12.0%. ,

    n

    i

    ii pERRIRR1

    22 = (-2,0 12,0)20,05 + (9,0 12,0)20,20 + (12,0-12,0)20,50

    +

    +(15,0-12,0)20,20 + (26,0-12,0)

    20,05 = 23,20,

    2 =4,82% ,

    . , , , 68.3% , 95.4% (99.7%) .

    . 3.3 , 1, , . , - , 2 . . 3.3 , , , - , 2 . ; , , , , , .

    3.3

  • 34

    -

    1

    2

    1. , % 2. 3. , % 4.

    8.00

    0.00

    0.00

    0.00

    9.20

    0.71

    0.84

    0.09

    10.30

    19.31

    4.39

    0.43

    12.00

    23.20

    4.82

    0.40

    3. , ?

    , , 3.

    3. , , , , . , , . , . , , , . , , (semivariance, SV),

    m

    i

    ii pERRIRRSV1

    2 , (3.3)

    , . , , (. 3.1). , 9.2%, (3.3)

    SV = (8,0 9,2)0,52 + (8,5 9,2)20,20 + (9,0 9,2)20,50 = 0,19. ,

    . 2.1, : 0,00; 0,19; 12,54

  • 35

    11,60. , . 2. 1 - 1 , . , . , , , , , , , .

    3.3.2. , ,

    CV. :

    CV = /ERR (3.4) . ,

    CV, .

    2. 1,

    = 49,5% = 3,5%. .

    : CVA = 49,5/20 = 2,475; CVB = 3,5/20 = 0,175.

    1, 2, , : 2,475/ 0,175 = 14. 14 .

    , ERR.

    2. D 3.4:

    3.4.

    D

  • 36

    , IRR

    D, IRR

    1 = 0,2

    2 = 0,6

    3 = 0,2

    30%

    20%

    10%

    115%

    80%

    45%

    3. ERR, CV. .

    (3.1) : ERRC = 300,2 + 200,6 + 100,2 = 20%;

    ERRD= 1150,2 + 800,6 + 450,2 = 80%.

    (3,2):

    %3,62,0)2010(6,0)2020(2,0)2030( 222 C

    %14,222,0)8045(6,0)8080(2,0)80115( 222 D

    , D , ERR. ,

    CV, ERR (. . 3.5).

    3.5. C D

    (3.4) : CV = 6,3/20 = 0,315; CVD = 22,14/80 = 0,276.

    , , CV D , .. , ERRD.

  • 37

    CV .

    4. 1. 1 2 ? . .

    : 4- . 3.2 . , , : 2 , 1, , .

    , ,

    : CV. , . .

    3. , L (. . 3.5).

    , . 3.5 L

    L

    1995

    1996

    1997

    1998

    20%

    15%

    18%

    23%

    40%

    24%

    30%

    50%

    . 1-2 1 . , .

  • 38

    3.

    n

    i

    i ARRIRRn 1

    21 (3.5)

    n , , a ARR (ARR Average Rate of Return, ) IRR n :

    n

    i

    iIRRn

    ARR1

    1 (3.6)

    , (3.6) : ARRK = (20 + 15 + 18 + 3)/4 = 19%; ARRL = (40 + 24 + 30 + 50)/4 =

    36%.

    (3.5)

    %9,24:})1923()1918()1915()1920{( 2222 K

    %9,94:})3650()3630()3624()3640{( 2222 L

    , L ,

    . CV. (3.4) : CVK = 2,9/19= 0,15; CVL = 9,9 / 36 = 0,275.

    L 2 , , .

    3.5 , L . , L .

    CV , L.

    3.4.

    , (), Y . Y , . 1 = Y/,

    1. , 11 , . Y 2 = Y/,

    2 (, 12). /Y /(Y),

  • 39

    . /Y

    /(Y) 1/1 1/2. ,

    :

    ,

    - . .

  • 40

    4. .

    4.1. .

    , . , , , , , . .

    , . . , , . (fair price) . , , , . .

    (1952). . . , .

    (1964) (1965), () .

    ( ) . , , , , . . , .

    , . . .

    :

  • 41

    1. mp- .

    mp = xi mi , (4. 1.)

    xi - , ( ) XT=(1, 2, n);

    mi - .

    2. - p - . i ( Vp), :

    2p =V p = X

    T*COV*X

    1

    1 11

    22 2N

    i

    N

    ij

    jiijji

    N

    i

    ii rxxx ,

    (4.2.) COV- ii n.

    - , , , . , . x y :

    n

    iii yyxx

    nyxCov

    1

    ))((1

    ),(

    (4.3)

    , , iii. . i j :

    ri,j = COVi,j /i j, (4.4)

    , , . ri,j , . ,

  • 42

    , 1.0 +1.0. , (4.4) : ri,j :

    COVi,j = ri,j i j, i - i , rij i- j- .

    (. 4.1. ) , , , . , , . , .

    (. 4.1. ), , , .. .

    , : 12% , 5.1%. 21.2%, 8.3%.

    , , . 4.1.

    . 4.1

  • 43

    4.1.

    :

    r=-1.00 r=-0.7

    r=0 r=0.18 =1,00

    0 0.00 1.00 5.10 8.3 8.3 8.3 8.3 8.3

    1 0.05 0.95 5.45 6.825 7.183 7.956 8.143 8.945

    2 0.10 0.90 5.79 5.35 6.174 7.765 8.124 9.59

    3 0.15 0.85 6.14 3.875 5.336 7.739 8.244 10.235

    4 0.20 0.80 6.48 2.4 4.759 7.878 8.497 10.88

    5 0.25 0.75 6.83 0.925 4.544 8.176 8.872 11.525

    6 0.28 0.72 7.03 0.04 9.15 11.91

    7 0.30 0.70 7.17 0.55 4.741 8.614 9.355 12.17

    8 0.35 0.65 7.52 2.025 5.303 9.174 9.928 12.815

    9 0.40 0.60 7.86 3.5 6.131 9.834 10.579 13.46

    10 0.45 0.55 8.21 4.975 7.133 10.576

    11.293 14.105

    11 0.50 0.50 8.55 6.45 8.246 11.383

    12.059 14.75

    12 0.55 0.45 8.90 7.925 9.431 12.244

    12.868 15.395

    13 0.60 0.40 9.24. 9.4 10.663 13.146

    13.712 16.04

    14 0.65 0.35 9.59 10.875 11.928 14.083

    14.586 16.685

    15 0.70 0.30 9.93 12.35 13.217 15.047

    15.483 17.33

    16 0.75 0.25 10.28 13.825 14.523 16.035

    16.401 17.975

    17 0.80 0.20 10.62 15.3 15.842 17.041

    17.336 18.62

    18 0.85 0.15 10.97 16.775 17.172 18.063

    18.285 19.265

    19 0.90 0.10 11.31 18.25 18.508 19.098

    19.247 19.91

  • 44

    20 0.95 0.05 11.66 19.725 19.852 20.144

    20.219 20.555

    21 1.00 0.00 12.00 21.2 21.2 21.2 21.2 21.2

    0 , 21 - . , , , 5,1%, 8,3%. , , 12%, 21,2%. , 60% 40% , 9,24%, 13,71%, ( = 0,18). ( = 1,00), , 60% . , , . , , ( = -1,00), 9,4%. , 28% 72% - ( 6), . , , , , 7,03%.

    (. 4.1) .

  • 45

    . 4.2. .

    4.2. .

    [1, 7, 8, 9] , , . , , , . , , . , , , , , . . , .

    5.1 5.79 6.48 7.17 7.86 8.55 9.24 9.93 10.62 11.31 120.55

    4.68

    8.81

    12.94

    17.07

    21.2

    0.55

    sko1i 1

    sko1i 2

    sko1i 3

    sko1i 4

    sko1i 5

    125.1 mpi

  • 46

    1) . , :

    1n

    i

    ix

    ( ) , , . 2) ( ). , :

    1n

    i

    ix ;

    xi 0 i.

    , (long) . ( ). . , , . , (short sale). (), , . ( ). , .

    , , .

    3) --. , .

    4..1.

    - 12% 21.1 5.1% 8.3 ,

  • 47

    (mp = xi mi) 8.9%. 0.18.

    .

    . = (X1, X2),

    p. X1 - ; X2 - ,

    p= XCOVXT = 22

    222,12121

    21

    21 2 xrxxx =

    = 222

    21

    2

    1

    2 3.818.03.82.2122.21 xxxx min

    : X1 + X2 =1

    12 X1 + 5.1 X2 8.9 X1,X2 0

    .

    . 4.3. 12.88% (1=0.55 2=0.45),

    X1 + X2 =1 12 X1 + 5.1 X2 8.9 . EXCEL

    . (.4.4. . 4.2.).

  • 48

    .4.4. 5

    .

    . 4.2. . Microsoft Excel 8.0

    $E$5 0 12.8799

    $A$3 0 0.550

    $B$3 0 0.449

    : 12.88% , 0.55, 0.45.

    4.2.

    REXX, SNS LIKX :

    REXX SNS LIKX

    mi (%) 12 10.5 11

    i 25 10 20

  • 49

    REXX SNS LIKX

    REXX 1 0.52 0.27 SNS 0.52 1 0.75

    LIKX 0.27 0.75 1 16. . . = (X1, X2 , X3),

    mp. X1 REXX, X2 SNS, X3 LIKX.

    mp=12X1+7X2+11X3max X1 + X2 + X3 =1

    p= XCOVXT

    16

    X1,X2, X3 0

    iv

    COVi,j= ri,j i j,.

    COV=

    400150135

    150100130

    135130625

    EXCEL 10. 11.29 , $G1:$I1 (. 4.5.)

    10

    .

  • 50

    . 4.5. L (X).

    : 11.324% , REXX, SNS LIKX 0.47, 0.29 0.25

    4.3. .

    , - , .

    11 ( -, Standard & Poors).

    11

    rm .

    Standard & Poors: S&P-100 (500, 1000 .) -.

    (), 1995 . - , . ,

    ( 20 1999 . 46 , 27 ). , ,

    , .

    (1 1995 .).

  • 51

    . ,

    (, ) , .. , , , . , , , , , . (market model)[9]:

    mi=ai+imr+i (4.5.) mi - i ( );

    mr - (, );

    ai - , i , ;

    i - , , i , ;

    i - . (4.5)

    v. -

    , . - (beta) :

    i =

    21

    1

    xxN

    yyxxN

    2

    1

    x

    yyxxN

    2xx

    yyxx

    )(

    ),(

    xVar

    yxCov= 2

    mr

    ir

    =

    2

    1

    1

    mr

    k

    irrii mmmm

    k

    (4.6)

    . , .

    , &, (), Moscow Times, ROS, ( , ). , ( .

  • 52

    i = rii mm

    ir- i- , mr

    2-

    . -

    . , , , . - . , . - .

    (4.5), i,

    i2= Var(mi),

    12: (1)

    ( ) (market risk); (2) ( ) (unique risk)vi.

    Var(mi)= Var(ai+imr+)= =Var(ai)+Var(imr)+Var(i)=

    = 2i Var(mr)+ Var(i).

    , Var(mi)= i2 :

    i2 = i

    2mr2+

    2,

    N

    rm

    rm

    N

    imr

    1

    2

    2 ,

    2 = Nt /)(

    2 ,

    12

    =

    2 yyi =

    , +

    2

    yyi

    +

    2

    ii yy

    =

    i2 =

    +

    i2mr

    2 +

    2

  • 53

    imr i(

    ), i, i (4.5.).

    , : , , ,

    . i2mr

    2/i

    2 Ri2

    R-squared ( Ri2

    )vii. , . , R-squared , - , .

    , , . , - , 1, . 1, , . . , - 1 ( 0).

    . , ( ) . , i- xi, :

    mp = xi(i + i mr + ). (4.7) , :

    . , , , . - , . (, ).

  • 54

    (4.7) , : .

    p2 = p

    2mr2+p

    2 ,

    (4.8.)

    2

    1

    2 )(

    n

    iiip x ,

    N

    i

    iip x1

    222

    ( ) . , .

    [1, .172]:

    = (X1, X2, Xn),

    p .

    p =

    iiimr

    iii xx

    222

    2

    pi

    riii mmax ) (

    1n

    i

    ix

  • 55

    , :

    1) n , , N , .

    2) (, &) rm .

    3) ( ).

    4) mr2,

    2mr

    iri

    5) 2i

    6)

    ,

    i . - mp, , .

    - (Capital Assets Pricing Model, CAPM). , , .

    (P). (P)

    . (P) [16]. C , -

    im~ ,

    . ( , , , .), , , , .

  • 56

    :

    ifrfi mmmm )(~

    , (4.9)

    im~ -

    ; mf - , . - , , .

    i - i (i) .

    . - , ,

    i- . - , , i- . ( fr mm ) - .

    - (Security Market Line SML). SML :

    ifrfi mmmm )(~

    SML , . SML . , SML, (), , / , /. 4.3. 4.7.

    (SML) . ,

    - :

    . .

    , mf.

  • 57

    , , , . , , .

    mf.

    mi = ai + i mr = mf + i(mr mf)+ i, i,= ai + (i-1) mf.

    mf . , , ,

    . , , , =0.

    . , > 0,

    , a < 0, . . ,

    ( fr mm ) 8% (

    50 ). , , , ( ) 5%

    , - 0,65, , , :

    ifrfi mmmm )(~ = 5% + 0,65 x 8% = 10,2% , .

    , , .

    : ? ,

    , m0 , (treasure bills), .

    . 1998 .: ( ) 200% , ( ) 15%. , , , .

    : , .. ( fr mm ) ?

  • 58

    . -, - , . , , , . , , , , .

    -, , .

    , . 50 . , , . . : ; , , . , .

    , 1995-1997 . , 80% ( ). , , , .

    (CML) , . . , .

    , , , , . ,

    , p. ,

    (CML),

    , . . m p (mp rm , p mr )

  • 59

    mp= mf +

    mr

    fr mm

    p , (4.10)

    mp - () ; mf - ;

    mr - ; p - .

    :

    .

    .

    . , , , , 100, . ? , . 1, 1. 20%, 20%.

    , 1.5. . , 30%, 1.5 , . 1.5 50% 150% .

    , 0.5 , , . : , , . , .

    . . , , , .

    , . : 1)

    , 2) ; 3) copa .

  • 60

    , , . .

    , , , . . , Merril Lynch, - , . , . {PRIVATE "TYPE=PICT;ALT="}

    CAPM .

    , - 2.5, . 6.25%, , S&P 500, 14%. , , 25.625% (6.25 + 2,5 * (14 6.25)). 19.375%. , , , : 25.625%. NPV , . - 1.5, 11.625% (1,5 * (14 6.25)), 17.875%.

  • 61

    . -

    ; - () .

    4.3. GLSYTR (mi)

    (mr) :

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

    mi 23 21 20 22 23 24 25 27 25 20

    mr 10 9 9 10 10 11 11 12 10 8

    , 4%. ( ,

    (), (SML) ). :

    1) , mi , mr - ;

    2) : ( ) , ( ) , R2

    , . 3) ;

    2.5

    mf = 6.25%

  • 62

    4) (SML).

    1)

    13 EXCEL. 1. (. 4.4. 4.5.).

    . 4.4. - .

    13

    .. - . EXCEL.

  • 63

    . 4.5. .

    2. (. 4.3 4.5). 4.3.

    Y-

    4.667

    mf 1.833

    4.4.

    df SS MS

    1 40.3333 40.333 8 7.667 0.9533 9 48

    4.5.

    mi

    1 23.000 0.000

    2 21.167 -0.167

    3 21.167 -1.167

    4 23.000 -1.000

    5 23.000 0.000

  • 64

    6 24.833 -0.833

    7 24.833 0.167

    8 26.667 0.333

    9 23.000 2.000

    10 19.333 0.667

    4.3,

    mi = 4.667 + 1.833 mr. , - GLSYTR 1.833.

    .

    i

    =

    2

    1

    1

    mr

    k

    irrii mmmm

    k

    =2.2/1.2=1.833,

    N

    m

    m

    N

    ii

    i1 230/10=23,

    N

    m

    m

    N

    ir

    r

    1 =100/10=10,

    N

    mmN

    i

    rr

    mr

    1

    2

    2 = 1.2,

    N

    irrii mmmm

    N 1

    1=2.2

    2

    2 = Nt /)(

    2 .

    2 = 7.667/10 = 0.77 (7.667 . 4.)

    4.

    df SS MS

    1 40.3333 40.333 8 7.667 0.9533 9 48

    4.

    Df

    SS

    MS

    k =1 2

    yyt

    2

    yyt

    /k

    n-k-1 = 8 2)(te 2)(te /(n-k-1)

  • 65

    n-1 = 9 2

    yyt

    ( )

    i2 = 1.833*1.833=3.36,

    : i2mr

    2 = 3.36*1.2= 4.03.

    i2 = i

    2mr2+

    2=4.03+0.77=4.8

    R-squared 0.840 ( . 5) .

    Ri2 =i

    2mr2/

    2i = 4.03/4.8=0.84

    , . GLSYTR 84% .

    5.

    R

    0.917

    R- 0.840 R-

    0.820

    0.979

    10.000

    i,= ai + (i - 1)mf= 4.667 +(1.833 1) 4=8 GLSYTR

    , . . 1.833.

    GLSYTR . 8.

    3) GLSYTR 4.6.

  • 66

    mi = 4.67 + 1.833mf

    18

    19

    20

    21

    22

    23

    24

    25

    26

    27

    28

    7 8 9 10 11 12 13

    mf -

    mi

    -

    GL

    SY

    TR

    . 4.6.

    4) . 4.7. (SML).

  • 67

    4.4 . .

    ( ) (factor models) , ( ).

    . ,

    - , . , . , . , , . , (Arbitrage Pricing Theory, ). , , .

    , , . , , , .

    , :

    1. . 2. . 3. . 4. .

    , . . , , .

    , , . , , .

  • 68

    BARRA, 1970- . . BARRA ( , ) . BARRA, 2, 68 . BARRA , , .

    (1976). . , , , . SML

    :

    ijjifi mmmm )(...)( 0101 ,

    j -

    j )( 1.00j

    )( 0j .

    : , . : , , , ..

    , , . , (, , ). . , .

  • 69

    4.5 1 EXCEL

    .

    . 1. : a0, ,

    ( ) , R2; 2.

    GLSYTR TRUW , (mp) () .

    .

    GLSYTR

    TRUW

    (mf)

    m1 m2

    1 10 3 23 14 2 9 6 21 12 3 9 6 20 11 4 10 5.5 22 15 5 10 8 23 14 6 11 9 24 16 7 11 6 25 16 8 12 5.5 27 17 9 10 4.5 25 15

    10 8 6.5 20 12

    .

  • 70

    . 1. .

    . TRUW . EXCEL.

    :

    1) . (. 2)

    2) (. 3),

    3) Y , . , (. 4).

    4) , .

    5) .

    6) .

    7) .

  • 71

    .2.

    .3.

  • 72

    .4. . .

    . 1-4 .

    . 3

    a0, a1. , - t-, .

    t-

    Y-

    -1.633 2.412 -0.677

    (mf) 1.583 0.240 6.605

  • 73

    TRUW (m2 ) mr

    m2 = -1.63 + 1.58mr

    R 0.919 R- 0.845 R-

    0.826

    0.830 10

    df SS MS F F

    1 30.083 30.083 43.625

    0.000

    8 5.517 0.690 9 35.6

    ( ) TRUW

    22 = 2/N = 5.517/10 = 0.5517

    GLSYTR .

    m1 = 4.667 + 1.833 mr 12 = 2/N = 7.667/10 = 0.767

    . =

    (X1, X2), p. EXCEL .

    :

    = (X1, X2, Xn),

    p.

    p =

    i

    iimr

    i

    ii xx222

    2

    p

    i

    riii mmax ) (

  • 74

    1n

    i

    ix

    - . X1 - GLSYTR; X2 - TRUW. ,

    , .. 6% (60/10=6%).

    p=

    i

    iimr

    i

    ii xx222

    2

    =

    552.0767.02.1)58.158.183.1283.1( 2221

    22221

    221 xxxxxx mi

    n

    x1 + x2 = 1

    ) (i

    riiip maxm

    101.581.631083.167.4 21 xx 6 x1 , x2 0

    .5.

  • 75

    .6. . D25 E25 1 2 ( ).

    :

    p=

    i

    iimr

    i

    ii xx222

    2

    =

    552.0767.02.1)58.158.183.1283.1( 2221

    22221

    221 xxxxxx

    .7.

    2

    mr .

    19.

  • 76

    .

    .8. (1).

    .9. :

  • 77

    (D25*D25*B24*B24+2*B24*B25*E25*D25*+E25*E25*B25*B25)*A19+D25

    *D25*B27+E25*E25*B28) ( 2).

    .10.

  • 78

    .11. (G27), (D25:E25), (.12)

    .12.

  • 79

    .13. .

    .14. .

    1.83 X1 X2

    1.58 0.056 0.944

  • 80

    . 1

    0.767 1.88

    . 2

    0.552

    a01 4.67 1 1 1.000 1 a02 -1.63 23 14.2 14.692 6

    m( ) 6

    : 1.88 % , GLSYTR 5.6%, TRUW 94.4%.

  • 81

    .

    .

    1.

    (.*) .

    . 3. : a0, ,

    ( ) , (

    ) , R2 , .; 4.

    (.**) , (mp) () .

    5. (ML); 6. (SML).

    *

    1 2 3 4 5

    1 5 3.1 10 8.1 16 6 5

    2 0 1.8 -1 3 6 4 4

    3 12 1 8 5.3 1 7 7

    4 5 3 7 1 -3 6 12

    5 -4.6 3 -5 -3.1 -5 -9 -2

    6 -8.9 2.1 -10 -12 -17 -12 -5

    7 12 3.8 14 5 15 16 8

    8 5 4.1 3 3.2 6 3 7

    9 6 3.2 1 1.2 -5 9 9

    10 4 3 5 1.3 -4 2 8

    11 -3 1.9 -7 5 5 -7 5

    12 -7 3.2 -8 3 8 8 -8

    13 4 1.6 5 -6 9 9 6

    14 6.5 3 9 5 -6 7 -5

  • 82

    15 9 2.9 8.7 3 15 14 4

    :

    **

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

    1;

    2

    1;

    3

    1;

    4

    1;

    5

    2;

    3

    2;

    4

    2;

    5

    3;

    4

    3;

    5

    4;

    5

    2.

    ( %) yt - xt 10 . 75%

    25% . 25%

    75% .

    : 1.

    11 12 , .

    2. 11 12 :

    ) ; ) , .

    3. , .

    (t = 1, 2, , 10)

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

    I yt 2,97 3,06 2,85 1,88 1,90 2,00 2,22 2,11 2,16 2,34

    xt -8,77 -6,03 14,14 24,96 3,71 10,65 -0,22 0,27 -3,08 -6,72

    II yt 3,06 2,85 1,88 1,90 2,00 2,22 2,11 2,16 2,34 2,44

    xt -6,03 14,14 24,96 3,71 10,65 -0,22 0,27 -3,08 -6,72 8,58

    III yt 2,85 1,88 1,90 2,00 2,22 2,11 2,16 2,34 2,44 2,40

    xt 14,14 24,96 3,71 10,65 -0,22 0,27 -3,08 -6,72 8,58 1,15

    IV yt 1,88 1,90 2,00 2,22 2,11 2,16 2,34 2,44 2,40 1,89

    xt 24,96 3,71 10,65 -0,22 0,27 -3,08 -6,72 8,58 1,15 7,87

  • 83

    V yt 1,90 2,00 2,22 2,11 2,16 2,34 2,44 2,40 1,89 1,94

    xt 3,71 10,65 -0,22 0,27 -3,08 -6,72 8,58 1,15 7,87 5,92

    VI yt 2,00 2,22 2,11 2,16 2,34 2,44 2,40 1,89 1,94 1,72

    xt 10,65 -0,22 0,27 -3,08 -6,72 8,58 1,15 7,87 5,92 -3,10

    VII yt 2,22 2,11 2,16 2,34 2,44 2,40 1,89 1,94 1,72 1,75

    xt -0,22 0,27 -3,08 -6,72 8,58 1,15 7,87 5,92 -3,10 13,61

    VIII yt 2,11 2,16 2,34 2,44 2,40 1,89 1,94 1,72 1,75 2,01

    xt 0,27 -3,08 -6,72 8,58 1,15 7,87 5,92 -3,10 13,61 -5,86

    IX yt 2,16 2,34 2,44 2,40 1,89 1,94 1,72 1,75 2,01 2,11

    xt -3,08 -6,72 8,58 1,15 7,87 5,92 -3,10 13,61 -5,86 -2,94

    X yt 2,34 2,44 2,40 1,89 1,94 1,72 1,75 2,01 2,11 1,91

    xt -6,72 8,58 1,15 7,87 5,92 -3,10 13,61 -5,86 -2,94 13,77

    1. .. : . . .: -, 1999. - 247 .

    2. .. : , , : . .: , 1999. 112 .

    3. .. - . L / : . - .: , 2000.

    1. Mathcad: . .:

    " ", 1999. 656. 2. ., . , , -

    , 1996 . 3. .. -

    .: "", 1998 4. .., .., ..

    , , . - ., . "". 1998.

    5. .. . . - ., . " ". 1996.

    6. ., ., . .: -, 1997

  • 84

    7. ., . : .: , 1997

    8. / . . . .: -, 1996

    9. . , , Catallaxy, , 1994 .

    10. .. . . - ., . "", 1997..

    11. . . - ., . " ". 1994. 12. .. . -.:

    " ", 1998 13. ., . : :

    2- / . . . .. .: , 1997.

    14. . : .:,1998.576. .

    15. .. - -.: , 2001.120 .

  • 85

    i

    .

    2x .

    :

    22x )( xE

    2x x - -

    .

    n nxxx ,..., 21 :

    2)(

    1)( xxn

    xVar i .

    .

    2s :

    22 )(1

    1xx

    ns i .

    ,

    n

    iix

    nx

    1

    1

    , 2

    22 )(

    1

    1xx

    ns i

    ii

    . x y

    n

    iii yyxx

    nyxCov

    1

    ))((1

    ),(

    iii

    .

    .

    x y :

    22

    ,

    yx

    yx

    x,y

    .

    :

    22,

    xxyy

    xxyyr xy

    yx

    yxCov

    ),(.

  • 86

    iv 2p =V

    p = X

    T*COV*X

    1

    1 11

    22 2N

    i

    N

    ij

    jiijji

    N

    i

    ii rxxx

    323,232

    313,131212,121

    2

    3

    2

    3

    2

    2

    2

    2

    2

    1

    2

    1

    2

    22

    rxx

    rxxrxxxxx

    v .

    (), a,

    ; y , . . :

    n

    iii yy

    1

    2 min.

    :

    a = (X

    X )-1

    X

    Y Y .

    xaaY 10

    .

    1 :

    1=

    21

    1

    xxN

    yyxxN

    2

    1

    x

    yyxxN

    )(

    ),(

    xVar

    yxCov=

    x

    y

    yxr

    ,

    0= xay 1 mi = ai + i mf :

    i = 2mf

    im

    =

    2

    1

    1

    mf

    k

    iffii mmmm

    k

    fiii mma

    vi .

    ,

    - iy

    ie ;

    iii eyy

    (*)

    iy

    , i ,

    , , . ,

    , , . ie , y. , .

    (*) :

    )()()( eVaryVaryVar (**)

    , Var () : )(yVar

    ,

    , Var(e) .

  • 87

    n (**), :

    n

    i

    n

    iiii

    n

    ii yyyyyy

    1 1

    22

    1

    2 ,)()( (***)

    ty

    - y, ;

    Se

    2 =

    n

    iii yy

    1

    2=

    n

    iie

    1

    2 - ;

    Sy2 =

    n

    ii yy

    1

    2)( -

    ,

    2

    1

    )( yyi

    n

    i

    - , .

    vii

    - R2.

    2

    2

    2

    2

    2)(

    1yy

    yy

    yy

    teR

    t

    t

    tt

    , , . . , Y .

    . , -

    . R2, 2R , :

    1

    111 22

    kn

    nRR ,

    n ; k .