Годишно планирање

GODI[NO GLOBALNO PLANIRAWEZA VIII ODDELENIE

1. U~ili{te - „Тодор Ангелевски“ 2. Место - Битола 3. Nastaven predmet - Македонски јазик 4. Oddelenie na izu~uvawe VIII (осмо)5. Ime i prezime na predmetniot nastavnik - Ана Јовановска

R. br.

Programsko podra~jeBroj na

nastavni sodrìni

Vreme na realizacija

1.

Jazik:1. Od istorijata na makedonskiot jazik2. Fonetika3. Morfologija4. Sintaksa5. Re~nik i stil6. Pravopis

50 septemvri - juni

2.

Literatura i lektira:1. Poezija2. Proza3. Drama4. Lektira

50 septemvri - juni

3. Izrazuvawe i tvorewe: Pismeno i usmeno izrazuvawe 34 septemvri - juni

4. Mediumska kultura 10 septemvri - juni

Vkupno:

144

Наставник ДиректорАна Јовановска Стевче Петровски

1

TEMATSKO-PROCESNO PLANIRAWE

S e p t e m v r i

1. Tematska celina: 12. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi:

- da gi utvrdi i pro{iri znaewata od istorijata na makedonskiot jazik;- da gi primenuva pravilata za zborovno akcentirawe vo makedonskiot standarden jazik;- da gi prepoznava osobinite na poemata kako lirsko-epska tvorba;- da umee da analizira (sodrìnski i stilsko-jazi~no) izvadoci od poemi;- da gi znae osobenostite na izvestuvaweto (novinarskata statija); - da umee da prezentira sopstvena novinarska statija i da diskutira za novinarski statii.

Red. br. na

nast. sodr`.

Struktura na tematskata celina – nastavni edinici -

Broj na

~asovi


1. Zapoznavawe so nastavnite sodrìni, metodite i formi na izu~uvawe na sodrìnite, lektirite

1 septemvri

2. Povtoruvawe na sodrìni od istorijata na makedonskiot jazik 1 “

3. Grigor Prli~ev - ìvot i delo 1 “

4.Analiza na izvadok od poemata ,,Serdarot” od Grigor Prli~ev 1 “

5.Krste P. Misirkov: ,,Za makedonckite raboti” 1 “

6.Stilsko-jazi~na analiza na izvadokot od ,,Serdarot” 1 “

7.Osvrt na poemata ,,Serdarot” (vo celost – sodrìnska) 1 “

8.Grupna rabota: Zada~i za poemata ,,Serdarot” od Grigor Prli~ev (struktura)

1 “

9.Makedonskiot jazik me|u dvete svetski vojni 1 “

10.Analiza na izvadok od poemata ,,Vardar” od Ante Popovski 1 “

11. Izvestuvawe: ,,Vselenska trka” – novi-narska statija 1 “

12. Govorna ve`ba: ,,Vesnicite vo nastavata” – prezentacii na statii 1 “

13. Pismena ve`ba: ,,Jas – novinar – izvestuva~” i usna prezentacija 1 “

2

14. Kodifikacija na makedonskiot litera-turen jazik – prvi objavi na makedon-skata azbuka i makedonskiot pravopis

1 “

15. i 16.

Lektira ,,Автобиографија” od Г.Прличев 2 “

Povrzuvawe (integracija, korelacija) na ~asovite

âs: 1, 5, 9, 2, 14: - Zapoznavawe so nastavnite sodrìni, lektirite, metodi, formi- Povtoruvawe na sodrìnite od istorijata na

makedonskiot jazik - Krste Petkov Misirkov - ìvot i delo - Makedonskiot jazik me|u dvete svetski vojni

- Kodifikacija na makedonskiot literaturen jazik

âs: 3, 4, 6, 7, 8, 10,15, 16:- Grigor Prli~ev - ìvot i delo- Analiza na izvadok od poemata ,,Serdarot” od G. Prli~ev- Stilsko-jazi~na analiza na izvadokot od ,,Serdarot”- Osvrt na poemata ,,Serdarot” vo celost (sodrìnski)- Analiza na izvadok od poemata ,,Vardar” od Ante Popovski- Analiza na lektirata ,,Автобиографија” oд Григор Прличев

âs: 11, 12, 13:- Izvestuvawe (novinarska statija) - ,,Vselenska trka”- Govorna ve`ba: ,,Vesnicite vo nastavata” – prezentacii- Pismena ve`ba: ,,Jas – novinar – izvestuva~” i usna

Prezentacija.

O k t o m v r i1. Tematska celina: 22. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da se osposobi da gi primenuva pravilata za zborovno akcentirawe na makedonskiot standarden jazik i akcentirawe na tu|ite zborovi;- da se osposobi da gi razlikuva sloènite glagolski formi i pravilno da gi primenuva;- da gi prepoznava vidovite rimi i nivnite karakteristiki;- da umee da tvori li~na poetska tvorba primenuvaj}i gi vidovite rimi;- da gi prepoznava i poso~uva izraznite sredstva vo filmot (gluma, muzika, {minka, maska, govor).

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi

Vreme na realizacij

a

3

1. i 2. ,,T’ga za jug” – K. Miladinov; paralelna rima 2 oktomvri

3. Paralelna rima – niz primeri od poetski tvorbi vo u~ebnikot 1 “

4. Povtoruvawe na sodrìnite za akcent – ve`bi 1 “

5. Akcentot na tu|ite zborovi 1 “6. Izrazni sredstva vo filmot – govor 1 “7. ,,Spomenik od pesni” – Vidoe Podgorec

(ve`bi za paralelna rima) 1 “8. Ve`bi za akcent – kontrolna zada~a 1 “9. ,,O taa zemja” – Quben Ta{kovski;

vkrstena rima 1 “10. ,,DO`d” – Miho Atanasovski i drugi

primeri od u~ebnikot za vkrstena rima 1 “11. ,,O~i” – A. [opov; sodrìnska i strukturna

analiza (vidovi rimi) 1 “12. ,,Utroto nad nas” – Ko~o Racin; analiza

na pesna po daden plan 1 “13. Pismena ve`ba: Li~na poetska tvorba so

primena na vidovite rimi 1 “14. Minato neopredeleno nesvr{eno i

svr{eno vreme 1 “15. Ve`bi za minatite neopredeleni vremiwa

1 “16. Govorna ve`ba: Osvrt na gledan film –

esej (fabula, govor, gluma, muzika, {minka)

1 “


âs: 4, 5, 8, 14, 15: - Povtoruvawe na sodrìnite za akcent (ve`bi)- Akcentot na tu|ite zborovi- Ve`bi za akcent – kontrolna zada~a- Minato neopredeleno nesvr{eno i svr{eno vreme- Ve`bi za minatite neopredeleni vremiwa

âs: 1, 2, 3, 7, 9, 10, 11, 12:- ,,T’ga za jug” – K. Miladinov; paralelna rima- Strukturna analiza na pesnata ,,T’ga za jug”- Paralelna rima niz poetski tvorbi vo u~ebnikot- ,,Spomenik od pesni” – V. Podgorec (analiza; paralelna rima)- ,,O taa zemja” – Q. Ta{kovski (analiza, vkrstena rima)- ,,Do`d” – M. Atanasovski (ve`bi niz primeri od u~ebnikot za

vkrstena rima)- ,,O~i” – A. [opov; sodrìnska i strukturna analiza (vidovi rimi)- ,,Utroto nad nas” – K. Racin; analiza na pesna po daden plan

âs: 6, 13, 16:- Izrazni sredstva vo filmot - govor- Pismena ve`ba: Li~na poetska tvorba (so primena na rimi)

4

- Govorna ve`ba: Osvrt na gledan film (fabula, govor, gluma, muzika, {minka) – vid esej.

N o e m v r i

1. Tematska celina: 32. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da gi prepoznava sloènite glagolski formi i pravilno da gi upotrebuva;- da gi razlikuva i pravilno da gi upotrebuva nemenlivite zborovi ~esti~ki;- da ja prepoznava obgrlenata rima vo tvorbite;- da ja prepoznava stilskata figura simbol;- da umee da gi primeni znaewata vo analiza na lektirna tvorba;- da znae da gi primeni znaewata vo pismenoto i usmenoto izrazuvawe.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. ,,Ezero” – M. Matevski; obgrlena rima 1 Noemvri

2. ,,Denicija” – P. M. Andreevski i ,,Tatko-vina” – Todorovski – analiza; ve`bi za rima

1“

3. Idno vreme 1 “

4.,,Te{koto” – B. Koneski; analiza na pesnata (sodrìnska); esej 1

“

5. i 6.,,Vezilka” – B. Koneski; simbol (analiza na sodrìnata); stil i jazik 2

“

7.Analiza na ,,Te{koto” – B. Koneski (grupna rabota spored zada~a vo u~ebnikot)

1“

8. Glagolski konstrukcii so ima i so sum 1 “

9.Pismena ve`ba: LI~na poetska tvorba ,,Qubov vo srceto moe” (primena na stilski figuri i vidovi rimi)

1“

10. Pismena rabota 1 “11. Gluma; portret na omilen

glumec/glumica 1“

12. Moèn na~in 1 “13. i 14.

Popravka na pismenite raboti 2 “

15. Gramati~ki ve`bi za sloènite glagolski formi 1

“

16. Lektira: Поема по избор на наставникот 1 “


âs: 3, 8, 12, 15: - Idno vreme

5

- Glagolski konstrukcii so ima i sum- Moèn na~in- Gramati~ki ve`bi za sloènite glagolski formi- Ve`bi za minatite neopredeleni vremiwa

âs: 1, 2, 4, 5, 6, 16:- ,,Ezero” – M. Matevski; obgrlena rima- ,,Denicija”- P. M. Andreevski; ,,Tatkovina” – G. Todorovski;

analiza- ,,Te{koto” – B. Koneski; sodrìnska analiza; esej- ,,Vezilka” – B. Koneski; simbol; analiza (sodrìnska)- Strukturna stilsko-jazi~na analiza na ,,Vezilka” – B. Koneski- Lektira

âs: 10, 13, 14:- Pismena rabota- Popravka na pismenata rabota – sodrìnska- Popravka na pismenata rabota – stilsko-jazi~na i pravopisna

âs: 7, 9, 11: - Grupna rabota spored zada~a od u~ebnikot (,,Te{koto” – B.

Koneski”- Pismena ve`ba: ,,Qubov vo srceto moe” (li~na poetska

tvorba so primena na u~eni stilski figuri i vidovi rimi)

- Gluma; portret na omilen glumec/glumica.

D e k e m v r i

1. Tematska celina: 42. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da gi razlikuva i pravilno da gi upotrebuva nemenlivite zborovi ~esti~ki, izvici i modalni zborovi; - da gi prepoznava i primenuva stilskite figuri ironija i slovenska antiteza;- da znae da gi primenuva znaewata vo izrazuvaweto i tvoreweto;- da umee samostojno da analizira poetska tvorba;- da gi primenuva znaewata od nastavnite sodrìni vo polugodi{niot test.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi

Vreme na realizacij

a

1. ,,Kopa~ite” – K. Racin i ,,Crvena” – K. Abra{evi}; analiza

1 dekemvri

2. Muzika vo film; evergrini od gledani filmovi

1 “

3. êsti~ki 1 “4. Ironija: ,,Mom~e nevesta fale{e”

i ,,Ergen {eta”; analiza1 “

6

5. Analiza na poetski tvorbi (od u~ebnikot) koi sodràt ironija

1 “

6. Govorna ve`ba: ,,Dare`livost” (so primena na ironija – zada~a vo u~ebnik)

1 “

7. Izvici 1 “8. ,,Ropstvo” – K. Nedelkovski; analiza;

slovenska antiteza1 “

9. ,,Razbole se devojka” – N. pesna; analiza 1 “10. Postavi pra{awa – ve`ba spored

pesnata ,,Razbole se devojka” (od u~ebnik)

1 “

11. Doma{na zada~a: Analiza na pesna koja ja pro~itale (so slovenska antiteza)

1 “

12. Podgotovka za polugodi{niot test 1 “13. Polugodi{en test 1 “14. Modalni zborovi 1 “15. Ve`bi – Morfolo{ka analiza na re~enici

(vidovi zborovi i zborovni grupi)1 “

16. Osvrt na polugodi{niot test – utvrduvawe na polugodi{na ocenka

1 “


âs: 3, 7, 14, 15: - êsti~ki- Izvici- Modalni zborovi- Morfolo{ka analiza na re~enici (vidovi zborovi i zborovni

grupi)

âs: 1, 4, 5, 8, 9, 10:- ,,Kopa~ite” – K. Racin i ,,Crvena” – K. Abra{evi}; analiza- Ironija: ,,Mom~e nevesta fale{e”, ,,Ergen {eta”; analiza- Analiza na poetski tvorbi (od u~e bnikot) koi sodràt

ironija- ,,Ropstvo” – K. Nedelkovski; analiza; slovenska analiza- ,,Razbole se devojka” – N. pesna; analiza- Ve`ba: Postavi pra{awa (od pesnata ,,Razbole se devojka”)

âs: 2, 6, 11:- Muzika vo film; evergrini vo gledani filmovi

- Govorna ve`ba: ,,Dare`livost” (so primena na ironijata – zada~a od u~ebnik)

- Doma{na zada~a: Analiza na pro~itana pesna (so slovenska antiteza)

âs: 12, 13, 16:- Podgotovka za polugodi{niot test- Polugodi{en test- Osvrt na polugodi{niot test

J a n u a r i

7

1. Tematska celina: 52. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da ja znae strukturata na sloènata re~enica;- da gi razlikuva nezavisnite i zavisnite sloèni re~enici;- da ja prepoznava i da ja objasnuva stilskata figura alegorija;- primena na znaewata za analiza na pro~itani tvorbi.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. ,,Bez srce” – Matej Bor; analiza; alegorija

1 januari

2. Analiza na basni – akcent na alegorijata 1 “3. Struktura na sloènata re~enica –

povtoruvawe1 “

4. Doma{na zada~a: Romanot {to go pro~itav (tehnika Skelet)

1 “

5. Zvu~ni efekti vo filmot; zvu~ni efekti vo gledani filmovi

1 “

6. i 7. Lektira: ,,Островот на скриеното богатство” – Р.Л.Стивенсон

2 “

8. Nezavisni i zavisni sloèni re~enici – povtoruvawe

1 “


âs: 3, 8: - Struktura na sloènata re~enica - povtoruvawe- Nezavisni i zavisni sloèni re~enici

âs: 1, 2: - ,,Bez srce” – M. Bor; analiza; alegorija- Analiza na basni – so akcent na alegorijata

âs: 4, 5: - Analiza na doma{na zada~a: Romanot {to go pro~itav; tehnika

na skelet)

- Zvu~ni efekti vo filmot; zvu~ni efekti vo gledani filmovi

âs: 6, 7: - Lektira ,,Островот на скриеното богатство” – Р.Л.Стивенсон

F e v r u a r i

1. Tematska celina: 62. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)

8

4. Konkretni celi: - da gi prepoznava i pravilno da gi koristi vidovite zavisni re~enici;- da gi znae karakteristikite na avanturisti~kiot i qubovniot roman;- da umee da analizira pro~itano umetni~ko delo (ili izvadok);- da gi sogleda osobenostite na predavaweto kako forma na izrazuvawe i da umee da go primeni;- da ja znae ulogata na maskata vo procesot na snimawe na filmot.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. Iskazni zavisno-sloèni re~enici 1 fevruari2. i 3. ,,Verni drugari” – Sowa Sever;

avanturisti~ki roman (analiza i preraskaùvawe)

2 “

4. Predavawe – poim i elementi na predavaweto

1 “

5. Vremenski zavisnosloèni re~enici 1 “6. i 7 ,,Borba so ribata” – E. Hemingvej;

samostojna analiza2 “

8. Pri~inski zavisnosloèni re~enici 1 “9. i 10.

,,Snegovite na Klimentina Evin” – Gorjan Petrevski; analiza; preraskaùvawe

2 “

11. i 12.

,,Pismo” – Velko Nedelkovski; analiza; primeri od qubovni romani (fabula)

2 “

13. Pismena ve`ba: ,,Treperi qubov vo srceto moe” (simpatii, zaqubenost)

1 “

14. Kontrolna ve`ba za sloèna re~enica 1 “15. Maska vo igran film; primeri od filmovi 1 “16. Lektira: ,,Siljan [trkot” – Marko

Cepenkov1 “


âs: 1, 5, 8, 14: - Iskazni zavisnosloèni re~enici- Vremenski zavisnosloèni re~enici- Pri~inski zavisnosloèni re~enici

âs: 2, 3, 6, 7, 9, 10, 11, 12,16:- ,,Verni drugari” – Sowa Sever; analiza; avanturisti~ki roman- Preraskaùvawe na tekstot ,,Verni drugari”- ,,Borba so ribata” – E. Hemingvej; samostojna analiza- ,,Snegovite na Klimentina Evin” – G. Petrevski; analiza,

preraskaùvawe- ,,Pismo” – V. Nedelkovski; analiza- Primeri od qubovni romani (fabuli)- ,,Siljan [trkot” – M. Cepenkov; analiza na lektira

9

âs: 4, 13, 15:- Predavawe – poim i elementi na predavaweto- Pismena ve`ba: ,,Treperi qubov vo srceto moe”- Maska vo igran film: primeri od filmovi.

M a r t

1. Tematska celina: 72. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva vidovite zavisni re~enici;- da gi znae elementite na nau~no-fantasti~nite romani;- da gi primenuva steknatite znaewa za analiza na tekst i vo pismena rabota;- da gi upotrebuva pravilno formite za slu`bena komunikacija (prijava, telegrama);- da gi sogleda sli~nostite i razlikite me|u literaturnata, teatarskata i filmskata umetnost.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. Posledi~ni zavisnosloèni re~enici 1 mart2. i 3. ,,Beskrajna prikazna” – Mihail Ende;

analiza, nau~no-fantasti~en roman2 “

4. ,,Vselenski brod” – Filip Dik; analiza; preraskaùvawe

1 “

5. Uslovni zavisnosloèni re~enici 1 “6. ,,Avanturite na gordiot Pim” – Edgar

Alan Po – samostojna analiza1 “

7. Pismena ve`ba: ,,Edna moja avantura” 1 “8. Pismena rabota 1 “9. Dopusni zavisnosloèni re~enici 1 “

10. Govorna ve`ba: - Sporedba me|u film i roman so nau~no-fantasti~na sodrìna

1 “

11. ,,Raneto srce” – Kole Nedelkovski; samostojna analiza na poetska tvorba

1 “

12. Pi{uvam prijava i telegrama – formi za slu`bena komunikacija

1 “

13. Ve`bi – sintaksi~ka analiza na re~enici (osobeno vidovi zavisi re~enici)

1 “

14. i 15.

Popravka na pismenite raboti 2 “

16. [minka – {minker pri snimawe film 1 “


âs: 1, 5, 9, 13: - Posledi~ni zavisnosloèni re~enici- Uslovni zavisnosloèni re~enici

10

- Dopusni zavisnosloèni re~enici- Ve`bi: sintaksi~ka analiza na re~enici (so akcent na vidovite

sloèni re~enici

âs: 2, 3, 4, 6:- ,,Beskrajna prikazna” – M. Ende; nau~no-fantasti~en roman;

analiza - ,,Vselenski brod” – F. Dik; analiza; preraskaùvawe- ,,Avanturite na gordiot Pim” – E. A. Po – samostojna analiza

âs: 7, 8, 14, 15:- Pismena ve`ba: Moja avantura- Pismena rabota:- Popravka na pismenata rabota

âs: 10, 11, 12, 16:- Govorna ve`ba: Sporedba me|u film i roman so nau~no-

fantasti~na sodrìna

- Samostojna analiza na poetska tvorba (,,Raneto srce” – K. Nedelkovski)- Pi{uvam prijava i telegrama – formi za slu`bena komunikacija- [minka – {minker pri snimawe film.

Ap r i l

1. Tematska celina: 82. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da pravi razlika me|u vidovite zavisnosloèni re~enici i pravilno gi upotrebuva;- da gi znae i da gi otkriva etapite vo razvojot na dramskoto dejstvo;- da razlikuva dramski tekst kako tvorba za ~itawe i kako predlo{ka za teatarska pretstava;- da gi znae osobenostite na biografijata kako nau~no-literaturna tvorba;- da umee da interpretira pro~itan tekst i lektirno delo;- da umee da primenuva soodvetna forma na obra}awe vo slu`benata komunikacija.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. Odnosni zavisnosloèni re~enici 1 april2. i 3. ,,Begalka” – Vasil Iqoski; kompozicija na

dramski tekst; ~itawe po ulogi2 “

4. Etapite vo razvojot na dejstvoto vo izvadokot – grupna rabota

1 “

5. Na~inski zavisnosloèni re~enici 1 “6. ,,Makedonska krvava svadba” – Vojdan

êrnodrinski; dvojna priroda na dramski tekst

1 “

11

7. îtawe na tekstot po ulogi i preraska-ùvawe (dijalog vo raskaùva~ka forma)

1 “

8. Slu`bena komunikacija 1 “9. Govorna ve`ba: Prezentacija (ve`bi) na

slu`beno komunicirawe1 “

10. Celni zavisnosloèni re~enici 1 “11. i 12.

Biografija: ,,Konstantin Miladinov” - \or|i Abaxiev i ,,Za Kliment” – L. Karovski

2 “

13. Pismena ve`ba: ,,Knigite negova golema qubov” – Tiho Najdovski; samostojna analiza

1 “

14. Filmska adaptacija na literaturno delo 1 “15. Ve`bi: Sintaksi~ka analiza na re~enici

so akcent na vidot zavisni re~enici1 “

16. Lektira: ,,Povik na divinata” – Xek London

1 “


âs: 1, 5, 10, 15: - Odnosni zavisnosloèni re~enici- Na~inski zavisnosloèni re~enici- Celni zavisnosloèni re~enici- Ve`bi: sintaksi~ka analiza na re~enici so akcent na vidovite

zavisnosloèni re~enici

âs: 2, 3, 4, 6, 7, 11, 12:- ,,Begalka” – V. Iqoski; kompozicija na dramski tekst- Preraskaùvawe na tekstot i ~itawe po ulogi- Etapite vo razvojot na dejstvoto vo izvadokot – grupna rabota - ,,Makedonska krvava svadba” – V. êrnodrinski; dvojna priroda na

dramski tekst - îtawe na tekstot po ulogi i preraskaùvawe – dijalog vo raskaùva~ka forma- Biografija: ,,Konstantin Miladinov” - \. Abaxiev i ,,Za Kliment” – L. Karovski

âs: 8, 9, 13:- Slu`bena komunikacija- Govorna ve`ba: Prezentirawe na slu`bena komunikacija- Pismena ve`ba: samostojna analiza na tekstot ,,Knigite negova

golema qubov” – Tiho Najdovski

âs: 14, 16:- Filmska adaptacija na literaturno delo- Lektira ,,Povik na divinata” – X. London – razliki me|u

literaturnoto delo i filmskata adaptacija.

M a j

1. Tematska celina: 92. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)

12

4. Konkretni celi: - da se upati vo razli~nata upotreba na jazikot vo funkcionalnite stilovi;- da se osposobi da koristi razli~ni makedonski re~nici;- da gi znae osobenostite na nau~no-literaturnite tvorbi avtobiografija i patopis;- da gi primeni znaewata od podra~jata vo gramati~ki ve`bi, pismena rabota, doma{na zada~a, pismena ve`ba;- da gi sogleda sli~nostite i razlikite me|u literaturnata, teatarskata i filmskata umetnost.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. i 2. Avtobiografija: ,,Merak po kniga” – M. Cepenkov i sobira~ka dejnost na Marko Cepenkov

2 maj

3. Od ,,Avtobiografijata” na Grigor Prli~ev – govorna ve`ba

1 “

4. Funkcionalni stilovi i potstilovi 1 “5. Analiza na doma{na zada~a: ,,Od

avtobiografijata na ...”1 “

6. i 7. Patopis: ,,Praga i Moskva” i ,,Od Kambera do Laktiwe” – interpretacija

2 “

8. Pismena ve`ba: ,,Moj patopis” 1 “9. Pismena rabota 1 “10. Vidovi re~nici 1 “11. Sporedba me|u literaturnata, filmskata i

teatarskata umetnost1 “

12. i 13.

Lektira: ,,ôrbaxi Teodos - Vasil Iqoski 2 “

14. Ve`bi za vidovite zavisnosloèni re~enici

1 “

15. i 16.

Popravka na pismenata rabota 2 “


âs: 4, 10: - Funkcionalni stilovi i potstilovi- Vidovi re~nici

âs: 1, 2, 3, 6, 7:- ,,Avtobiografija” – ,,Merak po kniga” – M. Cepenkov i negovata

sobira~ka dejnost- Od ,,Avtobiografijata” na Grigor Prli~ev – govorna ve`ba- Patopis: ,,Praga i Moskva” i ,,Od Kambera do Laktiwe” – interpretacija

âs: 5, 8, 9, 14, 15, 16:- Analiza na doma{na zada~a: ,,Od avtobiografijata na ...”- Pismena ve`ba: ,,Mojot patopis”- Pismena rabota- Ve`bi za vidovite zavisnosloèni re~enici- Popravka na pismenata rabota

13

âs: 11, 12, 13:- Sporedba me|u literaturnata, filmskata i teatarskata umetnost

- Lektira: ,,ôrbaxi Teodos” Vasil Iqoski.

J u n i

1. Tematska celina: 102. Nastaven predmet: Makedonski jazik3. Oddelenie na izu~uvawe: VIII (osmo)4. Konkretni celi: - da se osposobi pravilno da gi upotrebuva interpunkciskite i pravopisnite znaci;- da gi znae osobenostite na reportaàta i da umee da gi interpretira;- da umee da gi primeni steknatite znaewa vo godi{niot test.

Red. br. na

nast. sodr`.


Broj na

~asovi


1. Interpunkciski i pravopisni znaci 1 juni2. Reportaà: ,,Smolarski vodopad” – od

dneven vesnik; interpretacija1 “

3. Diktat: Primena na interpunkciskite i pravopisnite znaci

1 “

4. Nastap so reportaà – pismena ve`ba 1 “5. Podgotovka za godi{niot test (sodrìni

od podra~jeto Jazik)1 “

6. Podgotovka za godi{niot test (sodrìni od podra~jata Literatura, Izrazuvawe i tvorewe i Mediumska kultura)

1 “

7. Godi{en test 1 “8. Utvrduvawe na uspehot 1 “

Povrzuvawe (integracija, korelacija) na ~asoviteâs: 1, 3, 5, 6, 7, 8:

- Interpunkciski i pravopisni znaci - Diktat: Primena na interpunkciskite i pravopisnite znaci- Podgotovka za godiniot test (podra~je Jazik)- Podgotovka za godi{niot test (podra~je Literatura), Izrazuvawe i

tvorewe i Mediumska kultura.- Godi{en test- Utvrduvawe na uspehot – godi{ni ocenki

âs: 2, 4:- ,,Reportaà” – ,,Smolarski vodopad” – od dneven vesnik;

interpretacija- nastap so reportaà – pismena ve`ba.

14

Septemvri

Nastavna edinica 1

1. Celi: Da se zapoznae so u~ebnikot i nastavnite podra~ja vo nego, so sodrìnite od niv; da ima pretstava za formite, metodite, aktivnostite i nastavnite sredstva planirani za VIII oddelenie.

2. Aktivnosti, metodi i sredstva: - Nastavnikot go isplaniral prezentiraweto na u~ebnikot koj u~enicite }e go koristat i ukaùva za nastavnite podra~ja i sodrìni koi }e gi izu~uvaat; gi zapoznava so formite, metodite i nastavnite sredstva koi }e bidat koristeni; dava raspored na obrabotka na lektirite, terminite i za pismenite raboti i polugodi{niot i godi{niot test; gi

15

zapoznava so sreds- tvata i na~inite so koi }e gi vrednuva postignuvawata na u~enicite. - U~enicite gi sledat vnimatelno ukaùvawata i objasnuvawata na nastavnikot; za nejasnostite, ili pak svoi predlozi i viduvawa, se obra}aat do nastavnikot, a za toa moè da se pottikne i diskusija. - Objasnuvawe, rabota so u~ebnik, demonstracija na u~ebnikot. - U~ebnik za VIII oddelenie.

Razvojno-procesno planirawe za ~as 1

1. Nastavna edinica: Zapoznavawe so nastavnite sodrìni, so u~ebnikot, metodi i formi na rabota2. Tip na ~asot: Sogleduvawe na nastavnite sodrìni (globalno) koi }e gi izu~uvaat3. Celi na ~asot: Da se zapoznae so u~ebnikot koe }e bide osnovno nastavno sredstvo vo izu~uvaweto na sodrìnite, so formite, metodite i drugite nastavni sredstva.4. Nastavni formi: Frontalna i individualna (sekoj u~enik drugaruva so svojot u~ebnik).

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot go pretstavuva u~ebnikot, podra~jata i nastavnite sodrìni; ukaùva koi se formite, metodite i nastavnite sredstva koi }e bidat koristeni; aparaturata pred i po sekoja sodrìna; dava upatstva i raspored na lektirite; gi zapoznava so metodite i kriteriumite po koi }e bidat ocenuvani.- U~enicite gi sledat objasnuvawata, moàt da postavuvaat dopolnitelni pra{awa, da predloùvaat svoi zamisli, {to bi sakale da dodadat i sl.

- Za naredniot ~as: Da se potsetat na sodrìni od istorijata na makedonskiot jazik koi dosega gi izu~uvale (poteklo na jazikot, slovenski grupi jazici, osnova za literaturen jazik, prvite u~iteli, pisateli, u~ebnikari i sl.).Забелешки од наставната единица 1:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 2

1. Celi: Da gi povtorat u~enite sodrìni od istorijata na makedonskiot jazik kako kontinuitet so sodrìnite koi }e gi izu~uvaat ovaa u~ebna godina.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot podgotvil pra{awa koi im gi postavuva na u~enicite; vr{i korekcii po potreba; bara doobjasnuvawa ako se potrebni; ukaùva zo{to se potrebni ovie aktivnosti koi gi naso~uva; planira tek na ~asot, se griì za rabotnata atmosfera; pomaga pri mo`nostite na poedinecot; dava informacii od kade da se podgotvat za nareden ~as.- U~enicite gi povtorile poso~enite sodrìni; gi odgovaraat postavenite pra{awa, u~estvuvaat vo aktivnostite prisetuvaj}i se na u~enite sodrìni.- Razgovor, objasnuvawe.

16


1. Nastavna edinica: Ve`bawe i povtoruvawe na u~eni sodrìni od istorijata na makedonskiot jazik.2. Tip na ~asot: Globalno povtoruvawe na u~eni sodrìni.3. Cel na ~asot: Da se sogledaat znaewata od odredena oblast kako kontinuitet na novite sodrìni koi }e gi izu~uvaat.4. Formi na rabota: Dijalo{ko-monolo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot postavuva pra{awa koi gi podgotvil, a u~enicite odgovaraat na istite otkako }e gi zapi{at vo tetratkite (kako plan za povtoruvawe).

- Moèn plan za povtoruvawe na znaewata od istorijata na makedonskiot jazik.1. Koga zapo~nuva slovenskata pismenost? (vtora polovina na IX vek).2. Koj ja sozdal prvata slovenska azbuka? (sv. Kiril).3. Koj zboruval na staroslovenski jazik? (makedonskite Sloveni okolu Solun).4. Koj e najstar slovenski jazik, a koj e nivni literaturen jazik? (proslovenskiot; staroslovenskiot).5. Koj gi prevel prvite crkovni knigi od gr~ki na staroslovenski? (sv. Kiril i Metodij).6. Koi dve azbuki gi koristele Slovenite i po kolku bukvi imale? (glagolica – 28, kirilica 44).7. Koj ja sozdal kirilicata? (sv. Kliment – u~enik na sv. Kiril).8. So koi knièvni {koli se povrzuva pismenosta vo Makedonija? (Ohridskata i Lesnovskata).9. Nabroj rakopisi na staroslovenski vo Makedonija? (Zografsko evangelie, Asemanovo evangelie i Mariinsko evangelie).10. Kako se vika makedonskata azbuka i kolku bukvi ima? (Kirilica, 32 bukvi.)11. [to e dijalekt? Vo koi dve govorni celosti se grupirani makedonskite govori? (Isto~na i Zapadna grupa jazici). (Jazikot na koj se zboruva na odredeno jazi~no podra~je se narekuva dijalekt).12. Kako u{te se vika literaturniot jazik? (standarden, norma-normiran).13. Koga se postavuva pra{aweto za literaturen makedonski jazik? (tekot na XIX vek).14. Koi se prvite makedonski pisateli? Nabroj po edno nivno pozna~ajno delo. (Joakim Kr~ovski - ,,Razli~na pou~itelna nastavlenija” i Kiril Pej~inovi} ,,Ogledalo”).15. Vo koja grupa jazici spa|a na{iot jazik? (Vo ju`noslovenskata grupa na jazici).

- Vrednuvawe na znaewata: Na ovoj na~in se vr{i dijagnosti~ko ocenuvawe na postignuvawata na u~enicite kako osnova za realizacija na novite nastavni sodrìni i za ocenuvaweto vo tekot na nastavnata programa.

- Za naredniot ~as: Da pronajdat osnovni podatoci za Grigor Prli~ev i da gi nau~at (koj bil toj, kade i koga e roden, kade se {koluval, {to rabotel, {to opejuva vo negovata poema ,,Serdarot”, koja nagrada ja dobil za nea

17

– koga i kade, drugi negovi aktivnosti i dela); moàt da si nosat bele{ki za podatocite. Забелешки од наставната единица 2:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 3

1. Cel: Da gi znae osnovnite podatoci za najzna~ajniot makedonski pisatel od periodot na Prerodbata i prilikite vo koi toj ìveel, rabotel i tvorel.

2. Aktivnosti, metodi i nastavni sredstva:- Nastavnikot poso~il {to treba u~enicite da podgotvat za ovoj ~as; gi isplaniral aktivnostite, celta, metodite; gi pottiknuva i naso~uva aktivnostite, sozdava nastavni situacii; pomaga vo sozdavaweto na planot za sodrìnata, postavuvaj}i pra{awa.- U~enicite se podgotvile za aktivnosti na ~asot; prona{le podatoci i nosat bele{ki; }e go prezentiraat nau~enoto; gi dopolnuvaat odgovorite; u~estvuvaat vo praveweto plan za sodrìnata i go pi{uvaat. U~enicite podeleni vo ~etiri grupi go prezentiraat srabotenoto. - Razgovor, objasnuvawe, ~itawe, pi{uvawe, metod na istraùvawe (u~enicite).- Bele{ki koi gi prona{le u~enicite, knigata ,,Avtobiografija” od Grigor Prli~ev.


1. Nastavna edinica: Grigor Prli~ev - ìvot i delo.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Cel na ~asot: Da gi znae osnovnite podatoci za G. Prli~ev i vremeto vo koe ìveel i tvorel.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Stop tehnika, tabeli, se upotrebuva IKT Calc i ICT Impress- Nastavnikot ukaùva kako }e se odviva tekot na ~asot: nekolku u~enici }e prezentiraat podatoci za G. Prli~ev koi gi prona{le i gi nau~ile; pravewe plan za sodrìnata vo vid na pra{awa i odgovori (dve tabeli); ~itawe izvadoci od Avtobiografijata (koi gi opredelil nastavnikot) i diskusija za niv.- Otkako u~enici od prvata grupa }e prezentiraat {to nau~ile so svoeto istraùvawe, se pravat dve tabeli za sodrìnata (pra{awa – kusi odgovori, na tabla i vo tetratkite).

Pra{awa OdgovoriVo koj period ìveel i tvorel? PrerodbataPeriod vo koja ìveel. Ohrid, 1830 – Ohrid 1893Koj od bra}ata Miladinovci mu bil u~itel?

Dimitar

[to i kade studiral? Atina – medicinaZa koe delo i kade dobil Lovorov venec?

,,Serdarot” – vo Atina

18

Nabroj negovi dela. Poema ,,Serdarot”, ep ,,Skenderbeg”, ,,Avtobiografija”

- Nastavnikot selektiral citati od negovata Avtobiografija; primenuvaj}i Stop – tehnika, ~ita izvadok i bara od u~enicite da objasnat {to govori avtorot vo toj del.

- Predlog za citatite: delot vo koj govori so po~it za svojot u~itel Dimitar Miladinov, delot vo koj govori za svojata majka (koja podocna }e bide prototip vo gradeweto na likot na Neda vo ,,Serdarot”) i delot koga vo Atina ja dobiva najvisokata literaturna nagrada za poemata ,,Serdarot”. Ovie delovi ima bea zadadeni na tri grupi od u~enici za da objasnuvaat, i sekako tie prezentiraat.

- Vrednuvawe na znaewata: ]e se vr{i formativno ocenuvawe na usnite prezentacii za Grigor Prli~ev i u~estvoto vo aktivnostite na ~asot (odgovorite na pra{awata i objasnuvaweto na citatite). Se upotrebuva:

ЧЕК – ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ПОЕДИНЕЦ ВО ГРУПА

Име и презиме на ученикот___________________________________Паралелка:_________________________________________________Наставник:_________________________________________________Активност__________________________________________________

Критериуми Многу успешно Успешно Не задоволува

Набљудување и восприемање на информации

Предлагање на идеи

Брзина и ефикасност

Начин на претставување на резултатите

Споделување на идеи

Активност на работа на групата

Комуникациски вештини

Презентерски вештини

Креативност

- Za naredniot ~as: Da go pro~itaat izvadokot od poemata ,,Serdarot” od u~ebnikot i delot pred izvadokot, da ja izve`baat fabulata za preraskaùvawe, koi se likovite i koi se lirski, a koi se epski elementi vo izvadokot. Posle dva ~asa }e bide potrebno da ja pro~itaat ,,Serdarot” vo celost.

Забелешки од наставната единица 3:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 4

1. Celi: Da gi sogledaat osnovnite karakteristiki na poemata kako lirsko-epska tvorba ve`baj}i ~itawe i preraskaùvawe na fabulata od izvadokot.

19

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil {to e potrebno da podgotvat kako aktivnost za ovoj ~as; gi organizira vidot i obemot na aktivnosti, koi i gi naso~uva i pottiknuva, gi planira celta, formite, metodite i nastavnite sredstva; izrazno go ~ita izvadokot.- U~enicite se podgotvile za ~asot; prezentiraat aktivnosti, svoi razmisluvawa i voo~uvawa, objasnuvaat, diskutiraat, pi{uvaat plan koi zaedni~ki }e go osmisluvaat so pomo{ na nastavnikot.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe, zaklu~oci.- U~ebnik, tetratka, tabla; nastavnikot moè da podgotvi i ~len od literaturnata (recitatorskata) sekcija koj pred u~enicite }e go pro~ita izvadokot.


1. Nastavna edinica: îtawe i analiza na izvadokot ,,Serdarot” od Grigor Prli~ev.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Cel na ~asot: Da gi sogleda osnovnite karakteristiki na poemata kako lirsko-epska tvorba preku ovoj izvadok.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Planirani aktivnosti:- Nastavnikot (ili podgotveniot recitator) go recitira izvadokot; po kusata pauza, se objasnuvaat nepoznatite zborovi ili izrazi; potoa del po del izvadokot go recitiraat (so ~itawe).- Eden do dva u~enika ja preraskaùvaat fabulata; niz pra{awa i kaùvawa od u~enicite se pravi zaedni~ki plan na fabulata (na tabla i vo tetratkite).

Predlog za planot:1. Opis na ,,zadumanata èna” so ,,amazonska stava”.2. Arnautite so po~it go vnesuvaat mrtvoto telo na Kuzman.3. Silni piskoti i r’èwe na Kuzmanoviot kow.4. Majkata so trepet dotr~uva do teloto na sinot.5. Gnevnata majka mu se obra}a na sobraniot narod.6. Kuzmanovite neprijateli iskaùvaat po~it kon junakot.

- U~enici gi poso~uvaat lirski i epski delovi vo izvadokot; se pravi tabela.

Poema lirski epski

- tivok {um- vnesuvawe na mrtovecot- nem i prikovan pogled- pla~ovi i lelek- i kowot taguva- trepet, krik- o~i so solzi- pla~ot se zasiluva- raspu{teni kosi- sin kako xin

- opisot na ènata- Arnauti odat po patot nosej}i go mrtovecot i vleguvaat vo dvorot- pred sobraniot narod doa|a majkata i im se obra}a na lu|eto- raskaùvaweto na Arnautite za hrabriot sin

20

- Se izveduva zaedni~ki zaklu~ok za poemata (i se ~ita objasnuvaweto za poema od u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Se ovozmoùva formativno ocenuvawe na preraskaùvawata na fabulata i analizata na lirskite i epskite elementi.

- Za naredniot ~as: Da istraàt i da pronajdat izvadoci od knigata ,,Za makedonckite raboti” od Krste Petkov Misirkov (ili knigata), da pro~itaat i zapomnat nekoi od niv (za koi smetaat deka se bitni).


Nastavna edinica 5

1. Celi: Da steknat soznanija (vo kontinuitet) za istorijata na makedonskiot jazik kon krajot na XIX i po~etokot na XX vek i zna~eweto na Krste Petkov Misirkov.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot ukaàl {to da podgotvat za ovoj ~as; isplaniral: tekot na ~asot, formi i metodi, aktivnosti, obezbedil nastavno sredstvo (knigata ,,Za makedonckite raboti”); gi pottiknuva i koordinira aktivnostite.- U~enicite podgotvile podatoci od svoeto istraùvawe; prezentiraat podatoci koi gi smetale za bitni; gi sogleduvaat predlozite i stavovite na Misirkov za literaturniot makedonski jazik; preveduvaat i ~itaat delovi od poslednata statija od knigata ,,Za makedonckiot jazik”, diskutiraat po pra{awata od nastavnikot.- Istraùva~ki metod, ~itawe, rabota so kniga, objasnuvawe, razgovor, pi{uvawe.- U~ebnikot, tabla, tetratki, knigata ,,Za makedonckite raboti”, materijali koi gi istraìle i donele u~enicite.


1. Nastavna edinica: Krste Petkov Misirkov: ,,Za makedonckite raboti”.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Cel na ~asot: Da gi dopolnat znaewata za razvojot na makedonskiot jazik i za zna~eweto na K. P. Misirkov i negovata kniga ,,Za makedonckite raboti”.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Planirani aktivnosti:- Niz pra{awa od nastavnikot i odgovori od u~enicite (koi prethodno vo sebe go pro~itale delot za prisetuvawe), u~enicite se potsetuvaat na znaewata za razvojot na makedonskiot jazik vo XIX vek.- Povtorno niz pra{awa od nastavnikot, u~enici prezentiraat {to istraìle, sluèj}i se so bele{kite koi gi donele.- So pomo{ na nastavnikot pravat plan na sodrìnata koja treba da ja znaat.

21

Predlog za planot:1. Krajot na XIX i po~etokot na XX vek - nastojuvawa da se oformi poseben literaturen makedonski jazik.2. Kniga so istorisko zna~ewe - ,,Za makedonckite raboti” od Krste Petkov Misirkov (objavena vo Sofija, 1903 g.).3. Vo poslednata statija Misirkov iznel svoi stavovi i predlozi: a) Osnova za literaturen jazik da bide centralnoto nare~je (Veles – Prilep – Bitola – Ohrid). b) Fonetski pravopis – za sekoj glas bukva. v) Vo leksikata da se vklu~at elementi od site makedonski govori. g) Da se ispu{ta intervokalnoto v vo zborovite (znakoi). d) Da se vnese glasovnata grupa {~ ({~o). |) Vo zborovite da se izgovara jn namesto w (sakajne).

- Nastavnikot selektiral nekolku re~enici (citati) vo koi Misirkov pi{uva za va`nosta na jazikot za eden narod, za narodniot jazik i sl. Gi ~ita postapno u~enici preveduvaat so negova pomo{ i diskutiraat za iskazite.

- Vrednuvawe na znaewata: Se vr{i formativno ocenuvawe na znaewata (od prezentirawata i aktivnostite na u~enicite).

- Za naredniot ~as: Da se potsetat na u~eni stilski figuri i da gi pronajdat vo izvadokot od ,,Serdarot”; da razmislat za negova stilsko-jazi~na analiza (moàt i da si donesat bele{ki koi gi vodele dodeka se podgotvuvale).Забелешки од наставната единица 5:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 6

1. Celi: Da umee da gi sogleda i objasni stilsko-jazi~nite osobenosti na tvorbite.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot poso~il {to da razmislat i da se podgotvat za ~asot; go organizira tekot na ~asot; pottiknuva diskusii i iskazi so pra{awa i potpra{awa; dava soodvetna pomo{ spored mo`nostite na poedinci; potsetuva i dava zada~a za naredniot ~as; pi{uva plan na tabla (paralelno so analizata).- U~enicite se podgotvile za ~asot; po èlba, vodele bele{ki koi }e si gi koristat vo iskaùvawata; diskutiraat u~estvuvaj}i vo analizata i vo praveweto plan na analizata koj go pi{uvaat vo tetratkite.- Rabota so tekst, ~itawe, razgovor, objasnuvawe, pi{uvawe. - U~ebnik, tetratka, tabla.


1. Nastavna edinica: Stilsko-jazi~na analiza na izvadokot od Serdarot.2. Tip na ~asot: Prodolùvawe na analiza na tekst.3. Cel: Da umee da pravi stilsko-jazi~na tvorba, prethodno analizirana.

22

4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Petored, se koristi ICT Calc.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite odgovaraat na pra{awata na nastavnikot; pretstavuvaat svoi iskazi za stilot, jazikot; paralelno so toa, nastavnikot pravi plan od iskazite (na tabla), a u~enicite vo tetratkite; se ~itaat citati za potvrda na iskazite.

- Moèn plan na analizata:1. Opisi (na lik, na dvièwe, na obi~aj pred mrtvo telo).2. Direkten govor (majkata, Arnautite).3. Struktura (broj na strofi, so po 4 stiha, struktuirani kako petnaesterci i osmerci).4. Rimi (obi~no sodrì rimi; primeri: zdrava-stava, silna-milna).5. Stilski figuri: epiteti, onomatipsi, personifikacija, metafori, komparacii, gradacija, apostrofa i primeri za niv). 6. Jazikot – originalot e na gr~ki, ova e prepev.- Potoa nastavnikot im objasnuva i na tabla crta tehnika Petored koja u~enicite za kuso vreme treba da ja izrabotat i da prezentiraat za izvadokot ,,Serdarot”.

- Predlog za Petored ({ema):Motiv (pi{uva{ edna imenka) SmrtOpis (pi{uva{ dve pridavki) Jadna, stradnaAktivnost (dejstvo – tri glagola) Pla~e, taì, leìûvstvo (pi{uva{ fraza od ~etiri zbora) Majkata taì po sinotSu{tinata na temata (re~enica od pet zbora)

- Vrednuvawe na znaewata: Aktivnostite na u~enicite (prezentaciite) se ocenuvaat formativno. Се користи АНАЛИТИЧКА ЛИСТА ЗА САМООЦЕНУВАЊЕ.

Opi{uvam ubavo 1 2 3 4 5

Jasno go istaknuvam direktniot govor vo poemata

1 2 3 4 5

Ja analiziram formata na poemata 1 2 3 4 5

Poso~uvam epski i lirski elementi 1 2 3 4 5

Uspe{no pronao|am rimi, stilski figure 1 2 3 4 5

Go istaknuvam jazikot kako naroden 1 2 3 4 5

- Za naredniot ~as: kako {to im be{e ukaàno, u~enicite treba{e da ja pro~itaat poemata ,,Serdarot”, ili pak nejzinata sodrìna preraskaàna, a be{e mo`no da pro~itaat osvrti na poemata i nejzini delovi; moàt da si nosat bele{ki.Забелешки од наставната единица 6:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 7

23

1. Celi: Da znae da analizira (sodrìnski, stilsko-jazi~no) poema.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot ukaàl {to da podgotvat za ovoj ~as; go naso~uva redosledot na aktivnostite, stimulira i nudi idei koi }e ja olesnat analizata, sozdava nastavni situacii, razgovara, gi ocenuva iskaùvawata.- U~enicite se podgotvile za aktivnosti na ovoj ~as; prona{le i podgotvile podatoci za ,,Serdarot”, za sodrìnata i analizata; u~estvuvaat vo analizata, odgovaraat na pra{awata i barawata na nastavnikot; pi{uvaat plan vo forma na pra{awa izvle~eni od tekot na analizata.- Rabota so tekst, objasnuvawe, pi{uvawe, razgovor.- Poemata ,,Serdarot”, materijali koi gi nosat u~enicite, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Analiza na poemata ,,Serdarot” od Grigor Prli~ev.2. Tip na ~asot: Obrabotka na pro~itana tvorba – proverka na znaewata.3. Cel: Da znae da analizira pro~itana tvorba primenuvaj}i gi znaewata.4. Formi na rabota: Frontalna, individualna, dijalo{ka (kombinirawe).

Planirani aktivnosti:- Nastavnikot postavuva pra{awa na koi u~enicite odgovaraat; paralelno u~enicite gi zapi{uvaat pra{awata vo planot.

Predlog za planot:1. Koj e vsu{nost glavniot junak vo poemata? (Za koj makedonski junak e ispeana?)2. Vo koe vreme se slu~il nastanot? (Koi se istoriskite priliki vo toa vreme?)3. Koja e osnovnata tema vo poemata? (Borbata, otporot na Makedoncite da go za{titat svojot ìvot od napadite na Gegite.)4. Koja e strukturata na poemata? (912 stiha, strofite se katreni, rimuvani, prviot i tretiot stih vo strofite se 15-terci, a vtoriot i ~etvrtiot 8-rci).5. îe olicetvorenie e vsu{nost majkata na Kuzman, Neda?- Potoa, so pomo{ na nastavnikot i sluèj}i se so poemata se istaknuva fabulata i se pravi plan za nea.

- Predlog za fabulata:- Piskotnici ja najavuvaat smrtta na narodniot junak.- Gegite go donesuvaat teloto na Kuzman.- Raskaùvaweto na najstariot Gega.- Dvobojot me|u Mahmud i Kuzman – se}avawe.- Opis na Kuzmanovata smrt.- Neprijatelot ute{uva i vetuva, a Neda se zakanuva.- Rituali okolu mrtvoto telo – taà~kata na Neda.- Istorijata na semejstvoto na Kuzman.- Op{ta àlost po junakot – za{titnik.- Tragedijata na verenicata Marija.

- Vrednuvawe na znaewata: Usnite prezentacii na u~enicite }e bidat koristeni za formativno ocenuvawe na u~enicite.

24

- Za naredniot ~as: U~enicite se grupiraat vo {est grupi i sekoja grupa podgotvuva na pismeno plan za izvr{enata zada~a. Zadolènija na grupite: a) 1 grupa pi{uva kus osvrt za ìvotot i zna~eweto na Grigor Prli~ev. b) 2 grupa kuso ja preraskaùva sodrìnata na poemata ,,Serdarot”. v) 3 grupa pi{uva: glavna i sporedni temi, motiv, lokalizacija, nabrojuvawe obi~ai i idejata. g) 4 grupa pi{uva za strukturata: broj na strofi i stihovi, vidovi stihovi, kolku peewa ima i naslov za sekoe peewe, primeri za rimi koi elementi ja pravat poemata. d) 5 grupa pi{uva karakterni osobini na likovite: Kuzman, Neda, Gegite i Marija (gi nabrojuvaat).Забелешки од наставната единица 7:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 8

1. Celi: Da znae da gi sistematizira znaewata rabotej}i vo grupi.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organiziral grupite i podelil zadolènija; gi sledi prezentirawata na grupite i gi ocenuva prentaciite; se griì za rabotnata atmosfera i ukaùva deka grupite me|u sebe }e si gi vrednuvaat prentirawata niz diskusija.- U~enicite se podgotvile vo grupi, se dogovorile kako }e prezentiraat; vnimavaat na prezentirawata za{to }e diskutiraat i }e se ocenuvaat.- Rabota so tekst, demonstracija na analizi, razgovor.- Podgotovkite na grupite.


1. Nastavna edinica: Prezentacii na analiza na poema vo grupi.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na prezentacii.3. Cel: Da znae da gi sistematizira znaewata rabotej}i vo grupi.4. Formi za rabota: Grupna.5. Nastavni tehniki: Se koristi IKT Impress

Planirani aktivnosti:- Grupite gi prezentiraat podgotovkite onaka kako {to se dogovorile.- Drugite u~enici (grupi) sledat, a isto taka i nastavnikot; potoa diskutiraat za prezentaciite i gi vrednuvaat; nastavnikot gi ocenuva.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na grupite.Применувајќи го инструментот за оценување ЛИСТА ЗА АНАЛИТИЧКО ОЦЕНУВАЊЕ НА ГРУПНАТА РАБОТА може да се вреднуваат знаењата и успешноста од нивната примена.

Име_____________________________ Датум_______________________

ПродуктивностРаботевме на задачата и многу постигнавме 4 3 2 1

Често се оддалечувавме од задачата и не постигнавме многу

25

УчествоСите членови на групата работеа активно и дадоа придонес со своите идеи

4 3 2 1Некои се однесуваа како да не се членови на групата и дадоа мал придонес

КомуникацијаВнимателно се слушавме и разговаравме и тогаш кога идеите се разликуваа

4 3 2 1

Често ги игнориравме идеите на другите, а комуникацијата беше еднонасочна

УлогиСекој член се придржуваше за избраната улога за да и помогне на целата група

4 3 2 1

Малкумина се придржуваа за избраната или дадената улога за да и помогнат на целата група

- Za naredniot ~as: Sekoj u~enik da donese pesni od Ko~o Racin i od Kole Nedelkovski (na sekoja klupa barem po edna tvorba).


Nastavna edinica 9

1. Celi: Da go znae kontinuitetot vo razvojot na makedonskiot jazik.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot sozdava nastavni situacii, predlaga aktivnosti, go organizira tekot na ~asot, gi pottiknuva aktivnostite, dava pojasnuvawa.- U~enicite donele pesni; gi sledat objasnuvawata na nastavnikot i u~estvuvaat so svoite aktivnosti; pi{uvaat plan; ~itaat i objasnuvaat za pesnite.- Predavawe, objasnuvawe, rabota so tekst, pi{uvawe, ~itawe.


1. Nastavna edinica: Makedonskiot jazik me|u dvete svetski vojni.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Cel: Da go sledi i da go znae kontinuitetot vo razvojot na makedonskiot jazik.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Planirani aktivnosti: - Nastavnikot dava objasnuvawe za istoriskite priliki vo Makedonija po balkanskite vojni i me|u dvete svetski vojni, vo sorabotka so u~enicite za nivnite znaewa od istorija; {to se slu~uvalo so zabranata na makedonskiot jazik; za makedonskite pisateli od toj period i nivnite tvorbi i na koj jazik (dijalekti) tvorele.- U~enici ~itaat od pesnite na Ko~o Racin i Kole Nedelkovski, sogleduvaj}i gi jazi~nite osobenosti istaknuvaj}i nekoi dijalektni zborovi;

26

nastavnik sledi, so pra{awa razviva diskusija za motivite vo pesnite i gi vrednuva znaewata.

- Predlog za plan:1. Makedonskiot jazik po balkanskite javojni.2. Makedonskiot jazik me|u dvete svetski vojni.3. Dramskite pisateli i dijalekti na koi tvorele.4. Stihozbirki od ovoj period.5. Zacvrstuvawe na centralnite govori.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na aktivnostite na u~enicite.

- Za naredniot ~as: Da se podgotvat za usno prezentirawe na analiza na izvadokot od poemata ,,Vardar” od Ante Popovski (vo u~ebnikot); plan im dava nastavnikot (motiv, poetski sliki, struktura na stih, stilski figuri, jazik). Da go napravat toa na list (so rakopis ili na kompjuter).


Nastavna edinica 10

1. Celi: Da znae da napravi analiza na del od poetska tvorba; da ja sogleda povrzanosta na ve~noto postoewe na Vardar so makedonskiot nepokor niz istorijata.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go obmisluva tekot na ~asot, gi islaniral i gi naso~uva aktivnostite, pottiknuva na aktivnost i razmisluvawe, gi vrednuva prezentirawata.- U~enicite se podgotvile, odnosno izrabotile analiza na list (so rakopis i kompjuterski) koi nastavnikot gi sobira od site u~enici; onoj u~enik koj e povikan, so pomo{ na svojot list, usno prezentira; u~enicite diskutiraat i ocenuvaat.- Predavawe (od u~enici), demonstracija na sopstvena izrabotka, razgovor.- Izrabotkite (analizite) na u~enicite.


1. Nastavna edinica: Analiza (samostojna) na izvadok od temata ,,Vardar” od A. Popovski.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Cel: Da znae da analizira samostojno poetska tvorba; da ja sogleda simboli~nata povrzanost na ve~nosta na rekata Vardar i makedonskiot nepokor.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Se koristi ICT Writer

Planirani aktivnosti:- U~enici ~itaat izrazno del po del od izvadokot; pra{uvaat i se objasnuvaat nepoznati zborovi ili izrazi.

27

- U~enici prezentiraat usna analiza na izvadokot (onie koi }e gi opredeli nastavnikot); diskutiraat za prezentaciite, a istoto go pravi i nastavnikot koj gi ocenuva.- Nastavnikot gi pregleduva i ocenuva izrabotkite, priklu~uvaj}i gi vo u~eni~kite portfolija.

- Vrednuvawe na znaewata: Nastavnikot gi pregleduva izrabotkite formativno, a gi sobira vo portfolijata kako eden od pokazatelite za postignuvawata na sekoj u~enik poedine~no. Se koristi Lista za samoocenuvawe:

Ime i prezime:_______________________________Oddelenie: _________________

[to nau~iv Na {to treba da porabotam

Za {to mi treba dopolnitelna pomo{

- Za naredniot ~as: Da se potsetat {to e vest, a {to e soop{tenie.

Забелешки од наставната единица 10:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 11

1. Cel: Da gi znaat osobenostite na izvestuvaweto, odnosno novinarskata statija.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ukaàl {to da povtorat za ovoj ~as; gi planira aktivnostite, formite i metodite naso~uvaj}i gi kon realizacija na celta na ~asot; dava objasnuvawa, go naso~uva interesot na u~enicite kon zaklu~oci.- U~enicite gi povtorile sodrìnite za soop{tenie i vest; gi prezentiraat znaewata; ~itaat tekst, odgovaraat na pra{awata i izveduvaat zaklu~oci za novinarska statija; u~estvuvaat vo sostavuvawe na planot.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe.


28

1. Nastavna edinica: ,,Vselenska trka” – od dneven vesnik; interpretacija; izvestuvawe.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Izrazuvawe i tvorewe.3. Cel: Da gi znae osobenostite na izvestuvaweto (novinarskata statija).4. Formi za rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Planirani aktivnosti: - U~enicite gi kaùvaat osobenostite na vesta i na soop{tenieto.- Prvo vo sebe, a potoa del po del, u~enicite go ~itaat tekstot, so prethodno ukaùvawe na nastavnikot da sogledaat za podatocite koi gi dobivaat od nego, za stilot i jazikot so koi e napi{an tekstot.- Razmisluvaat, pa usno gi odgovaraat pra{awata po tekstot i dopolnitelnite pra{awa od nastavnikot naso~uvaj}i gi kon zaklu~oci za osobinite na izvestuvaweto.

- Plan za zaklu~ocite (koi zaedni~ki gi dobivaat niz pra{awata):1. Izvestuvaweto (novinarskata statija) sledi, beleì i soop{tuva odredeni aktivnosti ili nastani – glavna odlika.2. Izvestuva jasno, objektivno (vistinito), ednostavno (da bide razbirlivo za ~itatelot na statijata), pregledno (redosled na aktivnosti).3. Jazikot na koj se pi{uva e jasen i precizen (nema umetni~ki stil kako vo umetni~kite dela).

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno se ocenuva u~estvoto na u~enicite vo aktivnostite na ~asot.

- Za naredniot ~as: Na sekoja klupa da ima po eden vesnik (rabota vo dvojki – parovi), a dvojkata se podgotvuva koja novinarska statija }e ja prezentira po ovoj plan:1. Naslov na statijata i vesnikot.2. Temata koja se tretira (za aktivnosta ili nastanot).3. Kus osvrt na statijata (so ~itawe citati koi }e gi odberat).4. Za{to ja selektirale tokmu taa statija.5. Razmisluvawe (li~en stav) za sodrìnata na statijata.


Nastavna edinica 12

1. Cel: Da umee da se pretstavi i so svoe viduvawe za novinarska statija.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot upatil {to i kako da podgotvat za ovoj ~as; go organizira tekot na ~asot, sozdava nastavni situacii, gi vrednuva prezentaciite.- U~enicite se podgotvile za ~asot, za rabota vo dvojki; prezentiraat onaka kako {to se dogovorile parovite; odgovaraat na potpra{awa od nastavnikot ili od u~enicite vo vrska so prezentiranata statija.- Rabota so tekst, objasnuvawe, demonstrirawe na podgotovka, ~itawe.- Vesnicite, statiite koi gi donele u~enicite.


29

1. Nastavna edinica: Govorna ve`ba – prezentacii na novinarski statii.2. Tip na ~asot: Proverka na primenuvaweto na nau~enoto vo usna prezentacija.3. Cel: Da umee da pretstavi svoe viduvawe za pro~itana statija vo vesnik.4. Formi na rabota: Rabota vo parovi (dvojki).Planirani aktivnosti:- U~enici gi prezentiraat svoite podgotovki (statii); drugite dvojki sledat, a potoa se javuvaat za diskusija po ~uenoto.- Nastavnikot sledi, diskutira i gi ocenuva prezentaciite na govornata ve`ba (kako se podgotvile, kako prezentirale, izrazuvaweto (jazik – stil – akcent).

- Vrednuvawe na znaewata: U~enicite koi }e prezentiraat }e bidat vrednuvani so formativno ocenuvawe.

ЧЕК – ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ УСНА ПРЕЗЕНТАЦИЈА

Име (ученик – група):__________________________________Дата: _______________________________________________Тема:________________________________________________

Подготовка

Проверува дали има се што е потребно и дали се функционира

Организација

Има јасен вовед

Има логичен развој

Има цврст заклучок

Материјалот е јасно поврзан со тематиката на

Презентацијата

Содржина

Презентацијата покажува добро користење на изворите

Презентацијата дава релевантни информации

Презентација

Зборува јасно

Користи соодветен јазик

Користи соодветни движења на телото

Користи зададени задолжителни термини

Способности за усна презентација

Ги прилагодува информациите за слушателите

Очигледни се јасноста и текот

- Za naredniot ~as: Sekoj u~enik, po svoja èlba i viduvawe, se zamisluva vo uloga na novinar – izvestuva~ i podgotvuva za prezentirawe spored zada~ata i primerite vo u~ebnikot (so sodrìnata za novinarski

30

statii). ]e bidat ocenuvani, a najuspe{nite }e bidat iskoristeni za yiden vesnik.


Nastavna edinica 13

1. Cel: Da gi primeni znaewata za usno izrazuvawe i za novinarska statija, stavaj}i se vo uloga na novinar – izvestuva~.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal objasnuva{e {to da podgotvat za ovoj ~as; gi sledi aktivnostite i gi naso~uva; gi sledi prezentaciite, diskutira za uspe{nosta i gi ocenuva.- U~enicite se podgotvile za ~asot, prezentiraat, gi sledat iskaùvawata i vodat zabele{ki, a potoa diskutiraat za ~uenoto; gi selektiraat najuspe{nite za yidniot vesnik.- Rabota so tekst, ~itawe, demonstracija na sopstven aizrabotka, diskutirawe.- Izrabotenite novinarski statii, yiden vesnik.


1. Nastavna edinica: Pismeno-usno izrazuvawe ,,Jas novinar – izvestuva~”.2. Tip na ~asot: Primena na znaewa i nivno prezentirawe.3. Cel: Da znae da gi primeni znaewata vo usno i pismeno izrazuvawe.4. Formi na rabota: Individualna.5. Nastavni tehniki: IKT WriterPredvideni aktivnosti:- U~enicite, po izvr{enata proverka na nastavnikot za redovnosta od noseweto na doma{nata zada~a, prezentiraat svoi izvestuvawa.- U~enicite gi sledat iskaùvawata, vodat bele{ki za ~uenoto, diskutiraat (kako se podgotvil u~enikot – novinar, negovoto izrazuvawe i sl.).- Nastavnikot, isto taka, niz diskusija i objasnuvawe, gi ocenuva statiite.- U~enicite gi selektiraat najuspe{nite statii i gi redat na yidniot vesnik.

- Vrednuvawe na znaewata: Nastavnikot gi sobira site statii, gi pregleduva i na nekoj nareden ~as im gi soop{tuva ocenkite; gi ~uva statiite od vakvoto formativno ocenuvawe za krajnoto sumativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Nastavnikot odreduva koi u~enici }e nosat pravopis, koi re~nik, a koi gramatika.


Nastavna edinica 14

1. Celi: Da gi znae nastanite za ozakonuvawe na makedonskiot literaturen

31

jazik i prvite objavi na makedonskata azbuka i pravopis.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi upatil u~enicite {to }e im bide potrebno za ovoj ~as; go obmislil tekot na ~asot, aktivnostite, objasnuva i im go naso~uva vnimanieto kon va`nosta od ozakonuvaweto na jazikot i zna~eweto na re~nikot, pravopisot i gramatikata za eden jazik.- U~enicite donele {to im e poso~eno; gi sledat objasnuvawata na nastavnikot, go sogleduvaat zna~eweto na ovie podatoci i obvie nastani od istorijata na razvojot na jazikot; samostojno doa|aat do soznanija za ulogata na re~nikot, pravopisot i gramatikata vo izu~uvaweto na literaturniot jazik.- Predavawe, objasnuvawe, ~itawe, pi{uvawe, rabota so u~ebnik i nau~ni knigi.


1. Nastavna edinica: Kodifikacija na literaturniot makedonski jazik i prvite objavi za makedonskata azbuka, pravopis, re~nik, gramatika.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi znae zna~ajnite nastani i datumi od istorijata na makedonskiot jazik (ozakonuvawe, azbuka, pravopis, re~nik).4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Venov dijagram.

Planirani aktivnosti:- Nastavnikot gi zapoznava (predava) so trite datumi zna~ajni za ozakonuvawe na makedonskiot literaturen jazik; pojasnuva za prvite objavi za makedonskata azbuka, za prviot pravopis, za gramatikata i re~nikot.- Potoa u~enici gi razgleduvaat donesenite re~nik, gramatika i pravopis, gi voo~uvaat sodrìnite vo niv, diskutiraat {to sodràt, za nivnite sli~nosti i razliki, za nivnoto zna~ewe i sl.- Zaedni~ki, preku diskusiite se izrabotuva Venov dijagram (go crtaat vo tetratkite).

Gramatika i Re~nik Pravopis

- Vrednuvawe na znaewata: ]e se sogledaat znaewata za ovaa sodrìna i ume{nosta da gi sistematiziraat preku Venoviot dijagram.

32

- sodrìni od fonetika, sin-taksa, morfo- Trite se logija; se nau~ni- gramati~kiknigi pravila i speci- najbitnifi~nosti na za razvo-jazikot; jot i izu-- pravopisni pra-~uvawetovila (kako pravilna no da gi pi{uvamejazikotzborovite;

sodrì objasnuvaweza zna~ewetona zborovite i nivni formi;

- zborovite sepodredeni po azbu~en red;

- Za naredniot ~as: Lektira (napi{ana vo lektirnite tetratki i potsetu-vawe za usna analiza) ,,Rakuvawe” od Blaè Koneski.Забелешки од наставната единица 14:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 15 i 16

1. Celi: Da znae da pravi sodrìnska i strukturna analiza na poema, otkrivaj}i gi osobinite na poema za koi u~el (prv ~as); da odgovori na pra{awata vo lektirnata tetratka kako dopolnuvawe na analizata so sopstveni razmisluvawa i sogleduvawa (vtor ~as). 2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal raspored na obrabotka na predvidenite lektiri navremeno, ukaàl na podgotovkite za ovaa lektira; gi naso~uva aktivnos-tite; gi sledi prezentiranite analizi od lektirnite tetratki i gi ocenuva.- u~enicite se podgotvile za dvata ~asa predvideni za analiza na lektirata odnosno ja popolnile lektirnata tetratka; ~itaat od analizite, dopolnuvaat, kaùvaat svoi zabele{ki za ~uenoto.3. Metodi: Rabota so tekst, ~itawe, razgovor, objasnuvawe.- Lektirni tetratki, knigata ,,Rakuvawe” (odnosno poemata).

Razvojno-procesno planirawe za ~asovite 15 i 16

1. Nastavna edinica: Prv ~as - ~itawe na lektirnite obrabotki na poemata ,,Rakuvawe” od Blaè Koneski; vtor ~as – odgovor i na pra{awata vo lektirnite tetratki za rabota i prezentirawe na odgovorite.2. Tip na ~asot: Analiza na lektirna tvorba - primena na steknuvani znaewa.3. Cel: Da znae da pravi sodrìnska i strukturna analiza na pro~itana lektirna tvorba (prvi ~as); da odgovori koncizno i to~no na pra{awa vo vrska so lektirata.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Po proverkata na nastavnikot za izvr{uvawe na zada~ata (napi{ana lektira), u~enik ~ita odgovori na pra{awata; po sekoj petti odgovor, u~enici koi smetaat deka treba da dadat ne{to od svoite odgovori na nekoe pra{awe, ili pak smetaat deka pro~itaniot odgovor ne e soodveten, krevaat raka i ~itaat svoi odgovori.- Drugite u~enici sledat, moàt da si vodat zabele{ki po koi }e diskutiraat za prezentiranite analizi.- I nastavnikot diskutira za ona {to }e go prezentira u~enikot; ja zema i lektirnata tetratka, ja proveruva urednosta, pravopisot i sl. i ja soop{tuva ocenkata.

- Na vtoriot ~as, u~enicite dobivaat dvaesetina minuti da gi odgovorat pra{awata vo lektirnite tetratki kako zada~i za ~as; potoa nastavnikot bara koi u~enici (dotoga{ nevklu~eni vo aktivnostite) }e gi ~itaat odgovorite, a toj }e gi oceni izrabotkite.

33

- Vrednuvawe na znaewata: Ovozmoèno e formativno ocenuvawe kako dopolnuvawe na portfolioto za sekoj u~enik i kako del od idnoto mikrosumativno i sumativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: ]e ja analizirame pesnata ,,T’ga za jug” od K. Miladinov, za ~asot po nego, pesnata da se nau~i napamet.

Забелешки од наставната единица 15 i 16:__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

O k t o m v r i


1. Cel: Da ja prepoznava paralelnata rima preku sodrìnska i strukturna analiza na pesnata.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot im gi objasnil zada~ite za ovoj i za naredniot ~as; gi naso~uva aktivnostite, gi stimulira kon sogleduvawa i zaklu~oci, dava zada~i; pomaga vo mo`nostite na poedincite, dava instrukcii po potreba.- U~enicite se podgotvuvaat za dvata ~asa; recitiraat so ~itawe, sodrìnski ja analiziraat pesnata; gi odgovaraat pra{awata od u~ebnikot usno; izveduvaat zaklu~oci za paralelna rima; u~estvuvaat vo praveweto plan na analizata; go pi{uvaat planot; odnosno, gi primenuvaat znaewata za analiza.- îtawe, pi{uvawe, rabota so tekst, objasnuvawe, razgovor.- U~ebnik, tetratki, tabla.

Razvojno-procesno planirawe za ~asovite 1 i 2

1. Nastavna edinica: Interpretacija na pesnata ,,T’ga za jug” – K. Miladi- nov; poim za paralelna rima.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Cel: Da znae da analizira poetska tvorba otkrivaj}i ja i paralelnata rima.4. Formi na rabota: Dijalo{ko-monolo{ka.5. Nastavni tehniki: Tabelaren prikaz odnosno IKT Calc

Planirani aktivnosti: - Nastavnikot postavuva pra{awe da go objasnat zborot nostalgija, po {to ukaùva deka }e im pro~ita lirska pesna so nostalgi~na sodrìna; razviva diskusija i bara odgovori na pra{awata koi se osobinite na lirskata pesna, potoa {to opejuvaat patriotskite pesni, {to e toa motiv.- Otkako gi naso~uva da vnimavaat izrazno ja ~ita pesnata; potoa del po del toa go povtoruvaat u~enici; se pojasnuvaat eventualno nejasni zborovi, so naglasuvawe deka e ispeana na stru{ki dijalekt, od kade {to poteknuva avtorot.- Usno u~enici gi ~itaat i odgovaraat pra{awata; vnimanieto se naso~uva kon stihovite so paralelna rima; se pojasnuva ovoj vid rima.- Se pravi plan na analizata na pesnata.

34

- Predlog za planot (tabelaren prikaz)

Sodrìna Struktura1. Motiv – nostalgija po tatkovinata2. Poetski sliki: a) Orelski krila za vra}awe vo tatkovinata b) Tu|ina – stud i mrak v) Krik po orelski krilja g) Rodniot kraj e najubav 3. Ideja – vo tatkovinata e najubavo.

1. Strofi -2. Deseterci i tri edinaeseterci3. Pejzaì so kontrasti4. Paralelna rima5. Stru{ki dijalekt6. Stilski figuri: epiteti, kontrast, apostrofa, metafora7. Patriotska pesna

- Vrednuvawe na znaewata: Od aktivnostite na u~enicite vo analizata na pesnata, }e se sogledaat i formativno }e se ocenat znaewata.- Za naredniot ~as: Ve}e im be{e poso~eno za naredniot ~as pesnata da ja nau~at napamet.

Забелешки од наставната единица 1 и2:____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 3

1. Celi: Da znae izrazno da recitira analizirana pesna; da gi otkriva paralelnata rima vo izvadoci od pesni.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go planira redosledot na operaciite, pottiknuva aktivnosti, ja sledi rabotata, izloùva mislewa za recitiraweto i za aktivnostite na u~enicite.- U~enicite ja nau~ile pesnata napamet; gi ~itaat izvadocite od pesnite vo u~ebnikot a gi poso~uvaat paralelnite rimi.- Rabota so tekst, recitirawe, ~itawe, objasnuvawe.


1. Nastavna edinica: Recitirawe na pesnata ,,T’ga za jug” i sogleduvawe paralelni rimi vo izvadoci od pesni 2. Tip na ~asot: Ve`bawe i proveruvawe na znaewata.3. Celi: Da umee izrazno da recitira pesna i da uo~uva paralelni rimi vo pesni.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Planirani aktivnosti:- Niz pra{awa od nastavnikot povtoruvaat za paralelna rima.- U~enici naizmeni~no recitiraat delovi od pesnata i gi analiziraat izvadocite od pesnite vo u~ebnikot.- Vrednuvawe na znaewata: Se koristi êk-lista za ocenuvawe samostojna rabota na u~enik:

35

Одговор Скала за оценувањеДа Не 1 2 3 4

Добро го определувам мотивот. Ги распознавам и ги наоѓам лирските и епските елементи во песнатаЈасно ја препознавам римата особено параленатаЗнам да рецитирам делови од лирска песна

- Za naredniot ~as: Da gi povtorat znaewata za akcent.Забелешки од наставната единица 3:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 4

1. Cel: Da gi znae pravilata za akcentirawe na zborovite vo makedonskiot literaturen jazik za pouspe{no da ja sogleda narednata sodrìna za akcentirawe.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot ukaàl {to da povtorat za ovoj ~as; isplaniral metodi, formi i aktivnosti na ~asot; podgotvil nastavni liv~iwa so ve`bi za akcentirawe.- U~enicite podeleni vo dvojki gi re{avaat zada~ite vo nastavnite liv~iwa (gi ima tri razli~ni vida); prezentiraat odgovori, gi zapi{uvaat na tabla i vo tetratkite. - Pi{uvawe, objasnuvawe, rabota so nastavno liv~e.- Nastavni liv~iwa, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Povtoruvawe za akcent.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i povtoruvawe na u~ena sodrìna.3. Cel: Da gi znae pravilata za akcentirawe (za pouspe{no izu~uvawe na novata sodrìna). 4. Nastavni formi: Rabota vo parovi.5. Nastavni tehniki: Nastavni liv~iwa.

Planirani aktivnosti: - Nastavnikot niz pra{awa gi aktivira u~enicite da gi povtorat pravilata za akcentirawe na zborovite vo makedonskiot literaturen jazik. - Se podeluvaat nastavnite liv~iwa; u~enicite vo parovi gi izrabotuvaat ve`bite.- Potoa u~enicite od parovite gi pi{uvaat zborovite na tabla i gi akcentiraat, no i gi pi{uvaat vo tetratkite.

Predlog za nastavno liv~e:1. Akcentiraj gi zborovive: ptici, eleni, trevkite, tetratka, vodeni~ar.2. Akcentiraj gi sloènive zborovi: ma{inovoza~, desetmina, ednopodrugo, koj-gode, lapnigoltni, dva-trinaeset.

36

2. Obeleì go akcentot (vnimavaj}i na otstapuvawata od tretoslo`noto akcentirawe): nosej}i (ovaa) zima, zimava, intervju, literatura, kompjuter.4. Obeleì gi akcentskite celosti: Me~kin kamen, prav {e}er, pred nas, ne sum bil, Koj }e dojde?

- Vrednuvawe na znaewata: formativno ocenuvawe na znaewata.

- Za ~asot po naredniot (na koj }e u~at za akcentot na tu|ite zborovi): Da gi povtorat u~enite sodrìni za film.


Nastavna edinica 5

1. Celi: Da gi pro{irat znaewata za akcent, odnosno akcentirawe na zborovite od tu|o poteklo. 2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi obmisluva tekot na ~asot i aktivnostite; sozdava nastavni situacii predlaga aktivnosti i rabotno gi angaìra u~enicite, gi koordinira aktivnostite, objasnuva; dava zada~i.- U~enicite gi povtoruvaat sodrìnite za akcent; gi sledat objasnuvawata, gi izrabotuvaat ve`bite i gi prezentiraat odgovorite; pi{uvaat plan i ve`bi.- Predavawe, pi{uvawe, objasnuvawe, rabota so u~ebnik.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavni edinici: Akcentot na tu|ite zborovi.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi pro{irat znaewata za akcent – na tu|ite zborovi.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka, individualna (kombinirano).

Planirani aktivnosti:- Nastavnikot so pra{awa gi potsetuva na znaewata za akcentirawe na zborovite (poim za akcent, pravila za akcentirawe, ve`bi).- So pomo{ na u~ebnikot, nastavnikot gi pojasnuva poimot za tu|i zborovi (zaemki), za nivno akcentirawe, pi{uva primeri na tabla i zaedni~ki so u~enicite gi akcentiraat.

- Predlog za planot:1. [to e fonetika? [to e akcent?2. Pravila za akcentirawe ednoslo`ni, dvoslo`ni, trislo`ni i pove}eslo`ni zborovi.3. [to se tie zaemki (tu|i zborovi)?4. Na~ini na akcentirawe na tu|ite zborovi: sopstven akcent, prifa}awe na makedonskiot akcent, dvojno akcentirawe.- U~enicite gi izrabotuvaat ve`bite vo u~ebnikot i gi prezentiraat odgovorite.

- Vrednuvawe na znaewata: ]e se sogledaat znaewata koi gi usvoile, so mo`nost za formativno ocenuvawe.

37

- Za naredniot ~as: Da gi povtorat u~enite sodrìni za film; koj e vo mo`nost na Internet da pronajde podatoci za nemiot film i po~etocite na zvu~niot film.Забелешки од наставната единица 5:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 6

1. Celi: Da gi pro{iri znaewata od mediumska kultura, konkretno za izraznite sredstva na filmot.2. Aktivnosti, metodi, izrazni sredstva:- Nastavnikot go obmisluva tekot na ~asot i varijantite na aktivnostite; ja pojasnuva sodrìnata, postavuva pra{awa, pomaga vo usvojuvaweto na sodrìnata i planiraweto za nea.- U~enici koi se vo mo`nost prona{le podatoci koi im bea poso~eni; aktivno gi sledat objasnuvawata, odgovaraat na pra{awata, diskutiraat, pravat plan.- u~ebnik, materijali od Internet, tetratki, tabla.


1. Nastavni edinici: Izrazni sredstva na filmot.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Mediumska kultura.3. Celi na ~asot: Da gi pro{iri znaewata za film.4. Formi na rabota: Frontalna , dijalo{ka, individualna (kombinacija).5. Nastavni tehniki: IKT Calc i ImpresPredvideni aktivnosti:- Pra{awa od nastavnikot – kako povtoruvawe na u~eni sodrìni za filmot: [to pretstavuva filmot? Vidovi filmovi spored sodrìnata i spored namenata.Crtan film – kuklen film – osobenosti. [to e toa dokumentaren film? Radio i TV emisii – vidovi. [to se toa filmska ideja, sinopsis i scenario? Glavni i sporedni likovi, statisti i kaskaderi.- Nastavnikot, so pomo{ na u~ebnikot, sproveduva samostojno usvojuvawe na sodrìnata i proverka na usvoenosta preku pra{awata koi gi napi{al na tabla. Odnosno, nastavnikot im dava instrukcii. Sekoj vo sebe ja ~ita sodrìnata vo u~ebnikot za izrazni sredstva na filmot i za govor; potoa, ~itaj}i gi pra{awata na tabla se samoproveruva dali moè da dade odgovor, a ako ne – go bara odgovorot vo sodrìnata vo u~ebnikot (individualno sekoj sam se podgotvuva za odgovarawe na pra{awata).- Potoa, u~enici bez da gi ~itaat pra{awata odgovaraat na niv i na toj na~in sozdavaat celina od sodrìnata.

- Predlog za pra{awata na tabla:1. Koe e osnovno sredstvo na filmot?2. Nabroj {est ~lenovi na ekipa koja snima film.3. Nabroj u{te {est drugi elementi na filmot.4. Kakvi bile prvite filmovi?5. Koj den e rodenden na filmot i koj vr{el prvi javni proekcii?6. Kako e izrazen govorot na glumcite vo nemiot film?

38

7. Koj avtor i vo koj film vovel tonska pridru`ba na filmot?8. So koj film i avtor zavr{ila erata na nemiot film?9. Koi filmovi se zvu~ni?10. So kogo zapo~nala istorijata na makedonskiot film?

- Vrednuvawe na znaewata: Iskaùvawata na u~enicite pri odgovarawe na pra{awata }e bidat formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da ja pro~itaat pesnata ,,Spomenik od pesni” od Vidoe Podgorec (vo u~ebnik, vo delot za dopolnitelni tekstovi) i da gi odgovorat pra{awata (celosni, jasni odgovori, uredno i da dodadat primeri od paralelna rima).


Nastavna edinica 7

1. Celi: Da umee da napravi samostojna analiza na poetska tvorba po daden plan vo u~ebnikot.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ja objasnil zada~ata koja trebalo da ja izvr{at za ovoj ~as; go isplaniral tekot na ~asot, gi pottiknuva aktivnostite, ja ocenuva doma{nata zada~a.- U~enicite ja podgotvile zada~ata, ~itaat, diskutiraat, ocenuvaat.- îtawe, razgovor, rabota so tekst.- U~ebnik, tetratki vo koi e napravena analizata, tabla.


1. Nastavna edinica: Samostojna analiza na pesnata ,,Spomenik od pesni” – V. Podgorec, spored planot vo u~ebnikot.2. Tip na ~asot: Ve`bi za primena na znaewata.3. Celi: Da umee samostojno da analizira pesna po daden plan.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite ja recitiraat pesnata, so prethodno potsetuvawe za elementite na izraznoto, doìveano recitirawe.- Usno odgovaraat na pra{awata na nastavnikot za pesnata: Koj e motivot? Lirskoto Jas. Zo{to pesnata e lirska? Vidot na strofite i stihovite.- Potoa u~enici gi ~itaat doma{nite zada~i; se diskutira za ~uenoto.- Nastavnikot po pregleduvawe na doma{nata zada~a koja e pro~itana, diskutira za nea i ja ocenuva; eventualnite pravopisni i jazi~ni gre{ki koi }e gi zabeleì u~enikot gi pi{uva na tabla i se pravi korekcija; paralelno i u~enicite gi pi{uvaat vo tetratkite.

- Vrednuvawe na znaewata: Doma{nite zada~i koi }e bidat pro~itani se ocenuvaat formativno. Се користи ЧЕК-ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА САМОСТОЈНА РАБОТА НА УЧЕНИКОТ:

-

39

Одговор Скала за оценувањеДа Не 1 2 3 4 5

1.Go pronao|am motivot.2.Ocenuvam koe e lirskoto jas.3.Zabeleùvam zo{to pesnata e lirska.4.Vr{am analiza na pesnata

- Za naredniot ~as: ]e pravat kontrolna zada~a za akcent.


Nastavna edinica 8

1. Celi: Da znae da gi primeni znaewata za akcent za koe sledi formativno ocenuvawe.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ja podgotvil kontrolnata zada~a; se griì za odvivawe na kontrolnata vo rabotna atmosfera; }e gi pregleda i oceni kontrolnite zada~i.- U~enicite se podgotvile za kontrolnata; gi re{avaat zada~ite primenuvaj}i gi znaewata.- Re{avawe zada~i, pi{uvawe, rabota so kontrolen list.- Kontrolni listovi so zada~i.


1. Nastavna edinica: Kontrolna zada~a (za proverka na znaewata za akcent).2. Tip na ~asot: Proveruvawe na znaewata so kontrolna zada~a.3. Celi: Da znae da gi primeni znaewata za akcent za koe sledi formativno ocenuvawe.4. Formi na rabota: Individualna.

Planirani aktivnosti:- Nastavnikot gi podeluva kontrolnite listovi i u~enicite gi odgovaraat pra{awata; nastavnikot ja sledi rabotata, obezbeduvaj}i rabotna atmosfera.- Na krajot na ~asot nastavnikot gi sobira listovite, im ukaùva deka }e bidat pregledani i oceneti; ocenkite }e im bidat soop{teni, a onie koi }e imaat slab uspeh }e imaat mo`nost usno da bidat pra{ani.

- Vrednuvawe na znaewata: Sumativno ocenuvawe preku kontrolna zada~a.


40

Nastavna edinica 9

1. Celi: Da umee da analizira lirska pesna i da ja voo~i vkrstenata rima.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organizira vidot i obemot na aktivnosti, gi koordinira aktivnostite naso~uvaj}i gi kon realizacija na celta na ~asot; objasnuva i dava instrukcii.- U~enicite usno ja analiziraat pesnata odgovaraj}i na pra{awata po nea, na dopolnitelnite pra{awa od nastavnikot; pravat zaedni~ki plan; ja uo~uvaat rimata i ja definiraat vkrstenata rima.- Rabota so tekst, ~itawe, objasnuvawe, pi{uvawe.


1. Nastavna edinica: ,,O, taa zemja” – Q. Ta{kovski; interpretacija; vkrstena rima.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Celi: Da umee da pravi analiza na lirska pesna i da ja sogleda vkrstenata rima.4. Formi na rabota: individualna, samostojna.

Planirani aktivnosti:- Niz pra{awa od nastavnikot se naso~uva (podgotvuva) vnimanieto na u~enicite kon zada~ite i celta planirani za ovoj ~as: Koi pesni se lirski? [to se opejuva vo patriotskite (rodoqubivi) pesni? [to e toa lirsko Jas? [to e toa tatkovina? Koi stilski figuri dosega gi izu~ivte? [to e rima? Objasni gi vidovite rimi spored akcentot (ma{ka, ènska i daktilska). Objasni ja paralelnata rima.- Sekoj u~enik vo sebe ja ~ita pesnata (~itawe za doìvuvawe); se vodi kratok razgovor za pro~itanoto (kako ja doìveale, kakvi ~uvstva pobudila vo niv).- Im se ostava pet minuti da gi pro~itaat pra{awata vo u~ebnikot i da razmislat kako bi odgovorile.- Edna{ ja ~itaat pesnata na glas (spored logi~ko-estetskite celini); potoa odgovaraat na pra{awata usno; se pravi plan na analizata:

1. Motiv 4. Lirsko jas2. Vid pesna 5. Stilski figuri3. Vid strofi i stihovi 6. Vidovi rimi – vkrstena

- Vrednuvawe na znaewata: - Od aktivnostite se pravi formativno ocenuvawe.


Nastavna edinica 10

1. Celi: Da znae da analizira lirski pesni i izvadoci od niv, so akcent na rimata.

41

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi zapoznava u~enicite za aktivnostite planirani za ovoj ~as; gi pottiknuva vo aktivnostite i razmisluvawata; dava pojasnuvawe za zada~ite koi im prestojat.- U~enicite gi izvr{uvaat zada~ite, gi prezentiraat odgovorite, diskutiraat, pi{uvaat.- Rabota so tekst, objasnuvawe, pi{uvawe, ~itawe.


1. Nastavna edinica: Analiza na pesnata ,,Do`d” – M. Atanasovski i izvadocite od pesni (od u~ebnikot) so akcent na rimite.2. Tip na ~asot: Ve`bawe na znaewata (prakti~na primena).3. Celi: Da znae da analizira lirski stihovi so naglasuvawe na rimata.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Skeleten prikaz, IKT Writer ,

Planirani aktivnosti: - Za izvadocite od pesnite ,,Teìnata na zborovite” i ,,Svetot poln e so pravda” se pravi usna analiza na: motivite, vidot na pesnite, strofite i strukturata, se pronao|aat i poso~uvaat stilskite figuri i vidovite rima (spored akcentot i mestoto vo stihovite).- Potoa nastavnikot im dava pojasnuvawe za analizata na pesnata ,,Do`d” koja sekoj u~enik individualno ja ~ita, ja doìvuva i pravi Skeleten prikaz spored barawata napi{ani na tablata; potoa ~itaat, a nastavnikot ocenuva (uspe{nost na izvr{enata zada~a, urednost vo prikazot).

Re~enica (opi{i {to se opejuva vo pesnata.)_______________________________________________________________________

Stih (so koj smeta{ deka se iskaùva ne{to va`no)_______________________________________________________________________

Zbor (koj ti predizvika silno ~uvstvo)_______________________________________________________________________

Simbol ili slika (Crta{ nekoj simbol ili slika povrzana so motivot)________________________________________________________________________

Boja (so koja }e go izrazi{ svoeto raspoloènie)________________________________________________________________________

Najdobar stih za mene e (Zo{to?)______________________________________________________________________________________________________________________________________________ - Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na izrabotkite. Се користи АНАЛИТИЧКА ЛИСТА ЗА САМООЦЕНУВАЊЕ.Ja recitiram pesnata ubavo 1 2 3 4

5Znam da gi opredelam motivot i temata na pesnite

1 2 3 4 5

Go prepoznavam i opredeluvam vidot na pesnite

1 2 3 4 5

Poso~uvam stilski figuri i rima 1 2 3 4

42

5Ja analiziram formata na pesnata 1 2 3 4

5Se snao|am vo praveweto na skeletniot prikaz 1 2 3 4

5

- Za naredniot ~as: Na list (vo rakopis ili na kompjuter) da napravat analiza na izvadokot od pesnata ,,O~i” od A. [opov (od u~ebnikot) i da gi potpi{at. (]e bidat del od u~eni~kite portfolija.)Pravat analiza na pesnata spored baraweto vo u~ebnikot (sodrìnska i strukturna). U~enicite moàt da ja pronajdat pesnata vo celost i podatoci za nejzinoto nastanuvawe.


Nastavna edinica 11

1. Celi: Da znae da pravi samostojna sodrìnska i strukturna analiza na pesna.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal instrukcii za doma{nata zada~a; pravi plan na aktivnostite; gi sledi prezentaciite; gi sobira listovite koi }e gi pregleda i oceni; }e gi sop{ti na eden od ~asovite ocenkite, a listovite }e bidat del od portfolijata na u~enicite.- U~enicite ja podgotvile doma{nata zada~a; del od niv }e gi prezentiraat, }e diskutiraat za ~uenoto i }e gi vrednuvaat.- Rabota so tekst, ~itawe, razgovor.- Listovi so izrabotenite doma{ni zada~i.


1. Nastavna edinica: Analiza na doma{nite zada~i – analiza na pesnata ,,O~i” od A. [opov. 2. Tip na ~asot: Primena na znaewata vo samostojna rabota.3. Celi: Da znae samostojno da analizira lirska pesna, sodrìnski i strukturno.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot ja proveruva redovnosta vo izvr{uvaweto na doma{nata zada~a; ukaùva deka site zada~i }e bidat oceneti i smesteni vo nivnite portfolija.- U~enicite ~itaat doma{ni zada~i; drugite u~enici i nastavnikot gi komentiraat zada~ite i gi vrednuvaat.

- Vrednuvawe na znaewata: Site doma{ni zada~i }e bidat formativno oceneti i }e bidat del od portfolioto za sekoj u~enik.

- Za naredniot ~as: ]e prezentiraat usna analiza na pesnata ,,Utroto nad nas” od K. Racin, od u~ebnikot, vo delot so dopolnitelni tekstovi.

43

Toa }e go pravat po daden plan, usno; }e bidat pra{uvani u~enici da prezentiraat. Potrebna e i istraùva~ka aktivnost od u~enicite.

Predlog za planot:1. Zo{to Ko~o Racin go narekuvaat ,,poet na obespravenite”, poet na ,,tutunobera~ite”, poet na ,,kopa~ite”?2. Opredeli go motivot vo pesnata. (Za ~ie utro pee poetot i koi se tie ,,nad nas”?)3. [to opi{uva poetot vo prvata slika? (prvata i vtorata strofa).4. Koi se tie ,,robja” i zo{to selata i gradovite se ,,grobja”? (tretata strofa)5. îja e taa ,,maka pusta”? (~etvrta strofa)6. îja ,,snaga krvavi i nema radost nikoga{“? 7. Kakva ,,bura” se sprema? (Koj }e predizvika bura?)8. Vidot na strofite, stihovite, rimite i vidot na pesnata.9. Poso~i gi stilskite figuri!


Nastavna edinica 12

1. Celi: Da znae da podgotvi i da prezentira usna analiza na pesna po daden plan.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal upatstva {to i kako da podgotvat za ~asot; toj se griì za rabotnata atmosfera, za aktivnostite i u~estvoto na u~enicite vo niv; diskutira za ~uenoto, po potreba postavuva dopolnitelni pra{awa, ocenuva.- U~enicite se podgotvile za usni iskaùvawa po dadeniot plan; diskutiraat za ona {to }e se prezentira.- Demonstrirawe na znaewa – prakti~na rabota.


1. Nastavna edinica: Usna analiza po daden plan na pesnata ,,Utroto nad nas” od K. Racin.2. Tip na ~asot: Usno prezentirawe na steknati znaewa.3. Celi: Da znae da podgotvi i prezentira analiza na pesna po daden plan.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enici gi prezentiraat svoite podgotovki za usna analiza na pesnata spored dadeniot plan; nastavnikot i ostanatite u~enici vodat bele{ki za ~uenoto.- Po sekoja prezentacija, eden do dva u~enika kaùvaat svoi zabele{ki za ~uenoto; isto taka, diskutira i gi ocenuva iskaùvawata i nastavnikot (beleèj}i podatok za u~eni~koto portfolio).

44

- Vrednuvawe na znaewata: Pogore be{e objasneto (ocenuvawe formativno).

- Za naredniot ~as: Da razmislat na tema – Ubava si moja tatkovino.


Nastavna edinica 13

1. Celi: Da umee da gi primeni steknuvanite znaewa vo sozdavaweto li~na lirska poetska tvorba.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot poso~il {to da razmislat za ovoj ~as; dava konkretni upatstva: da napi{at lirska pesna so 2-3 strofi, katreni, so stilski figuri i so paralelna i vkrstena rima; tvorat na motiv: ,,Ubava si moja tatkovino”; gi sledi prezentiranite pesni i gi ocenuva.- U~enicite tvorat primenuvaj}i gi znaewata; gi prezentiraat li~nite tvorbi, diskutiraat za ~uenoto; zaedni~ki selektiraat najuspe{no tvorbi za literaturnoto kat~e.- Pi{uvawe, ~itawe, razgovor.- Pi{uvani li~ni tvorbi.


1. Nastavna edinica: Pismena ve`ba ,,Ubava si moja tatkovino” (lirska li~na tvorba).2. Tip na ~asot: Pismeno izrazuvawe na dadena tema.3. Celi: Da umee da gi primeni znaewata vo tvoreweto lirska tvorba.4. Formi na rabota: Individualna.5. Nastavni tehniki: IKT Writer

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot ukaùva deka pokraj upatstvoto za {to i kako tvorat, treba da vnimavaat i na urednosta, rakopisot.- Sekoj u~enik individualno tvori, potoa u~enici gi ~itaat pesnite, drugite sledat vnimatelno, diskutiraat, selektiraat koi pesni }e gi stavat na yidniot vesnik.- I nastavnikot sledi, diskutira za pesnite i gi ocenuva.

- Vrednuvawe na znaewata: Pro~itanite pesni }e bidat ocenuvani i priklu~eni kon u~eni~kite portfolija. Se primenuva Samovrednuvawe i samoanaliza na trudot!

Ime i prezime:______________________________ Datum:__________Oddelenie:__________Nastavna tema:__________________________________________________

Opis na trudot:________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

45

Samovrednuvawe na trudot:-[to se obidov da napravam?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

-[to napraviv?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

-[to nau~iv?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

-Na {to sum gord vo vrska so ovoj trud?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

-Na {to treba da rabotam poinaku sledniot pat?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Komentari na nastavnikot: Datum:___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- Za naredniot ~as: Da povtorat za minato opredeleno nesvr{eno i svr{eno vreme; za svr{eni i nesvr{eni glagoli, za prosti i sloèni glagolski formi.Забелешки од наставната единица 13:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 14

1. Celi: Da gi prepoznavaat prostite i sloèni glagolski formi, konkretno za ovoj ~as, minato neopredeleno nesvr{eno i svr{eno vreme.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot predava objasnuva, dava ve`bi; go osmisluva tekot na ~asot, metodite, formite; aktivnostite gi koordinira kon realizacija na celta na ~asot.- U~enicite gi povtorile poso~enite sodrìni; aktivno u~estvuvaat vo usvojuvaweto na novata sodrìna; gi re{avaat zada~ite.- Predavawe, objasnuvawe, rabota so u~ebnik, re{avawe zada~i.


46

1. Nastavna edinica: Minato neopredeleno nesvr{eno i svr{eno vreme.2. Tip na ~asot: Obrabotka nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi razlikuva prostite i sloèni glagolski formi, konkretno minato neopredeleno svr{eno i nesvr{eno vreme.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- So pra{awa od nastavnikot u~enicite gi povtoruvaat sodrìnite koi im be{e ukaàno da gi povtorat za da moàt polesno da ja usvojat novata sodrìna.- Nastavnikot, spored sodrìnata vo u~ebnikot, ja objasnuva novata sodrìna.- Zaedni~ki pravat plan za sodrìnata:1. Kakvi dejstva se izrazuvaat so ovie vremiwa? 2. Kako se obrazuvaat?3. Od koi glagoli se obrazuvaat?4. Koja osobenost ja imaat vo treto lice ednina i mnoìna?- Potoa, usno se izrabotuvaat ve`bite vo u~ebnikot; u~enicite moè da postavuvaat pra{awa za ne{to {to im ostanalo nedovolno jasno.

- Za naredniot ~as: Ve`bi za minato opredeleno svr{eno i nesvr{eno vreme i minato neopredeleno svr{eno i nesvr{eno vreme. A za ~asot potoa, da podgotvat list plan po koj usno }e prezentiraat osvrt na film i toa po planot koj nastavnikot }e im go objasni.

1. Naslov na filmot, reìser i akteri.2. Fabula (kuso preraskaùvawe na filmot).3. Glavni likovi (nivna povrzanost – koj komu {to mu e).4. Sporedni likovi (nivna povrzanost so glavnite likovi).5. Razmisluvawa za glumata na akterite, muzikata i {minkata.6. [to moè da se izvle~e kako ideja od filmot.


Nastavna edinica 15

1. Celi: Da pravi razlika me|u minato opredeleno i neopredeleno vreme, me|u svr{eno i nesvr{eno i pravilno da gi primenuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnik podgotvil ve`bi (nastavno liv~e, na tabla ili sl. – po izbor na nastavnikot) za ovoj ~as; u~enicite gi izrabotuvaat, a potoa se proveruvaat odgovorite zaedni~ki.- Prakti~na rabota, pi{uvawe, objasnuvawe.- Tetratki i tabla (ako ne se raboti so nastavno liv~e) ili moè da se primeni ICT Writer odnosno nastavno liv~e napi{ano von ego.


1. Nastavna edinica: Ve`bi za minatite opredeleni i neopredeleni vremiwa.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i povtoruvawe na u~eni sodrìni.3. Celi: Da gi razlikuva minatite vremiwa i pravilno da gi primenuva.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

47

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot, ako podgotvil nastavni liv~iwa, gi podeluva odnosno im gi pretstavuva preku ICT Writer.- U~enicite gi izrabotuvaat ve`bite, a potoa gi prezentiraat odgovorite, vr{ej}i korekcii vo sopstvenite odgovori.- So Venov dijagram pravat sporedba me|u minatite vremiwa.

Venov dijagram

- raskaùva~ot e - minati dejstva - otsustvo na prisuten - od svr{eni i raskaùva~- prosta glagolska nesvr{eni - sloèna forma glagoli glagolska forma- nastavki - so glagol sum i

l-forma

Minato Minato opredeleno

neopredeleno vreme vreme


Nastavna edinica 16

1. Celi: Da umee da prezentira film sogleduvaj}i gi elementite i idejnosta na filmot – vid esej.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi upatil u~enicite {to da podgotvat za usmenoto izrazuvawe; go organizira tekot na ~asot, rabotno gi angaìra, go naso~uva interesot, ocenuva.- U~enicite se podgotvuvaat za ~asot; prezentiraat svoi podgotovki, diskutiraat za svoite zabele{ki.- Rabota so tekst, demonstracija na znaewa i usno izrazuvawe.- Listovite so analizata na filmot – vid esej.


1. Nastavna edinica: Govorna ve`ba (vid esej) na tema: Osvrt na gledan film – esej.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na usno i pismeno izrazuvawe.3. Celi: Da umee da prezentira osvrt na gledan film – vid esej.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka (diskusii).5. Nastavni tehniki: IKT Writer i Impress

Predvideni aktivnosti:

48

- U~enici gi prezentiraat svoite izrabotki – eseite; drugite u~enici vnimavaat, a potoa gi kaùvaat svoite zabele{ki (pozitivni i negativni).- A nastavnikot gi sobira site esei, a otkako }e gi oceni, }e im gi soop{ti dobienite ocenki koi }e bidat del od nivnite portfolija.

- Vrednuvawe na znaewata: Eseite se del od formativnoto ocenuvawe, no i del od sumativnoto ocenuvawe podocna (pri zaokruùvawe na ocenkata).Instrument koj se koristi e HOLISTI^KA LISTA za pi{uvawe na esej.

OCENKA KRITERIUMI

5

Vo desette re~enici se napraveni samo dve pravopisni gre{ki; Pismeniot izraz e na visoko nivo; Razviva tehnika na pi{uvawe, ima razvien stil na izrazuvawe; Pravilno se primeneti gramati~kite izrazi; Ssostavot e odli~no strukturiran so kreativna upotreba na

pridavki; Solidno se analzirani likovite so odli~na upotreba na opisi;

4

Vo desette re~enici se napraveni ~etiri pravopisi gre{ki; Se voo~uva tehnika na opi{uvawe, so poseben stil; Primeneti se gramati~ki izrazi; Ima upotreba na atributi, pridavki; Mnogu dobro e opi{an likot vo treto lice;

3

Vo desette re~enici se napraveni {est pravopisni gre{ki; Opi{anoto zadovoluva samo vo {est re~enici; Ne se dovolno izrazeni tehnikite na opi{uvawe , ne se obrnuva

vnimanie na gramati~kite izrazi; Ne se upotrebuvaat dovolen broj na pridavki;

2

Vo desette re~enici se napraveni deet pravopisni gre{ki; Opi{uvaweto e banalno; Malku e posveteno vnimanie na slobodata na opi{uvawe na

likot vo treto lice; Koristeweto na atributi/ pridavki ne zadovoluva;

1 Vo desette re~enici se napraveni 15 pravoisni gre{ki; Pismeniot izraz ne e jasen; Stilot na opi{uvawe (izrazuvawe) e krut i nerazbirliv, nema

koristewe na pridavki;

- Za naredniot ~as: Da povtorat za rima i dosega izu~uvanite vidovi rimi.


N o e m v r i

Nastavna edinica 1

1. Celi: Da ja prepoznava obgrlenata rima analiziraj}i poetska tvorba; da gi razlikuva vidovite rimi spored akcentot i spored mestoto vo stihovite.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

49

- Nastavnikot gi organizira: vidot i obemot na aktivnosti, celta na ~asot, formite i metodite na rabota; pomaga vo soznanijata za novata sodrìna; koordinira.- U~enicite povtorile za rima i vidovite rimi; u~estvuvaat vo analizata na pesnata; go sogleduvaat rasporedot na rimuvanite zborovi i izveduvaat zaklu~oci; ve`baat.- Rabota so u~ebnik (so tekst), ~itawe, razgovor, pi{uvawe, objasnuvawe.- U~ebnik, tetratki, primeri za vidovi rimi (podgotveni od nastavnikot).


1. Nastavna edinica: Obgrlena rima; ,,Ezero” – Mateja Matevski – analiza.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Celi: Da ja prepoznavaat obgrlenata rima; da gi otkrivaat vidovite rimi.4. Formi na rabota: Dijalo{ka, individualna (pi{uvawe sopstveni primeri).

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot napi{al na tabla stihovi od koi u~enicite }e gi otkrivaat vidovite rimi.

Primeri: ,,Pod ~ador~e detence se krie ,,Na na{ata ulica tesna ~ador~eto rosi~ka go mie. igraat veseli devoj~iwa;

Detenceto kaj drugar~e odi gi zadevaat nasmeani mom~iwa dobra èlba nego go vodi.” i im peat vesela pesna.”

(ènska, paralelna rima) (obgrlena, ènska i daktilska)

- U~enicite, potpomognati od nastavnikot, ja pravat voobi~aenata analiza na pesnata; vo strukturnata analiza, niz pra{awa gi naso~uva kon zaklu~oci za obgrlenata rima.- Zaedni~ki pravat plan za analizata: motiv, poetski sliki, vid stih (strofi), izrazni sredstva, vidovi rimi.- Nastavnikot na tabla napi{al zborovi koi se rimuvaat; sekoj u~enik pi{uva strofa od ~etiri stiha koristej}i gi tie zborovi za da oblikuvaat obgrlena rima; motivot e izbor na sekoj u~enik individualno; ~itaat.

- Vrednuvawe na znaewata: Mo`no e formativno ocenuvawe na aktivnostite.Забелешки од наставната единица 1:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 2

1. Celi: Da umee da pravi samostojna analiza na lirski pesni po daden plan od nastavnikot.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go isplaniral tekot na ~asot i planot za analizite; gi podeluva u~enicite na dve grupi (ednata go analizira delot od prvata pesna vo

50

u~ebnikot ,,Denicija”, a vtorata grupa pesnata ,,Tatkovina” od G. Todorovski); dava potrebna pomo{ i mo`nostite na poedini u~enici; diskutira za prezentiranite analizi.- U~enicite pravat analiza na pesnite vo tetratkite sledej}i go planot na tabla; gi ~itaat analizite i diskutiraat za niv (pozitivni i negativni bele{ki).- îtawe, pi{uvawe, rabota so tekst, razgovor.- Tetratkite, u~ebnikot, tabla (so planot).


1. Nastavna edinica: Analiza na pesnite ,,Denicija” i ,,Tatkovina”.2. Tip na ~asot: Primena na steknati znaewa – proverka na znaewata.3. Celi: Da umee samostojno da analizira lirska pesna po daden plan.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka (diskusija i ocenuvawe).Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot objasnuva za aktivnostite po planot koj go napi{al na tabla.- U~enicite gi analiziraat tvorbite; potoa ~itaat, diskutiraat za zabele{kite.- I nastavnikot objasnuva za svoite zabele{ki i dadenata ocenka.

Predlog na planot:1. Objasni go osnovniot motiv vo pesnata.2. Naglasi go lirskoto Jas vo nea.3. Opredeli gi poetskite sliki (davaj}i im kusi naslovi).4. Citiraj stih za koj misli{ deka e najblizok do motivot.5. Nabroj dve ~uvstva koi vo tebe gi pottikna pesnata.6. Objasni gi vidovite na strofite i stihovite.7. Nabroj gi stilskite figuri vo pesnata.8. Koi vidovi rimi gi prepozna vo pesnata spored akcentot i spored mestoto vo stihovite?

- Vrednuvawe na znaewata: Ovozmoèno e formativno ocenuvawe na prezentaciite.

- Za naredniot ~as: Na list, eden vid esej, napravi sodrìnska analiza na pesnata ,,Te{koto” (vo u~ebnikot). [to e potrebno i }e bide ocenuvano?

1. Za sekoja strofa pi{uva{ po edna sloèna re~enica kako objasnuvawe na nejzinata sodrìna.

2. Re~enicite da se dobro struktuirani, stilski bogati so sopstven izbor na zborovi (bez citati).

3. Re~enici bez pravopisni gre{ki.

- Ova }e go rabotime na ~asot po naredniot }e se obrabotuva sodrìnata za idno vreme.Забелешки од наставната единица 2:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 3

1. Celi: Da gi pro{iri znaewata za sloènite glagolski formi, odnosno da go prepoznava i pravilno da go koristi idnoto vreme.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

51

- Nastavnikot gi podgotvil aktivnostite, formite, metodite koi }e bidat primenuvani na ovoj ~as; }e dava po{iroki objasnuvawa; }e pottiknuva na razmisluvawe i zaklu~oci.- U~enicite odgovaraat na pra{awata, gi sledat objasnuvawata, se prisetuvaat na u~eni sodrìni, izveduvaat zaklu~oci, pi{uvaat zada~i i gi prezentiraat.- Predavawe, objasnuvawe, rabota so u~ebnik, re{avawe zada~i.


1. Nastavna edinica: Idno vreme.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi pro{iri znaewata za sloènite glagolski formi, odnosno za idnoto vreme.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- So pra{awa od nastavnikot, se povtoruvaat sodrìnite za prosti i sloèni glagolski formi, za svr{eni i nesvr{eni glagoli i za sega{no vreme (potrebni za usvojuvawe na novata sodrìna).- Nastavnikot, preku sodrìnata za idno vreme vo u~ebnikot gi naso~uva kon usvojuvawe na znaewata za idno vreme.- Se izrabotuva zaedni~ki plan za sodrìnata (na tabla i vo tetratkite): [to se iskaùva so idnoto vreme? Kako se obrazuva? Zo{to idnoto vreme e sloèna gl. forma? Od koi vidovi glagoli se obrazuva? Kako se obrazuvaat odre~nite formi?- Usno se izrabotuvaat ve`bite za idno vreme od u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Od ve`bite moè da se realizira formativno ocenuvawe.- Za naredniot ~as: Da gi donesat eseite za ,,Te{koto” za koi zboruvavme na prethodniot ~as.Забелешки од наставната единица 3:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 4

1. Celi: Da umee da gi primeni steknuvanite znaewa pri tvoreweto esej (po daden plan).2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot navremeno dal upatstva za izrabotka na esejot; gi sledi prezentaciite, diskutira za niv i gi ocenuva; gi sobira, pregleduva i gi ocenuva site esei.- U~enicite gi podgotvile eseite; nekoi gi prezentiraat, drugi diskutiraat za niv.- îtawe, rabota so tekst, razgovor.- Eseite.


1. Nastavna edinica: Analiza na pesnata ,,Te{koto” od B. Koneski preku

52

esej (vo rakopis ili na kompjuter).2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Celi: Da umee da gi primeni steknuvanite znaewa analiziraj}i pesna vo forma na esej.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka (pri komentirawata).5. Tehniki: Esej, se primenuva ICT Writer.

Predvideni aktivnosti:- U~enici prezentiraat svoi esei; drugite u~enici vodat bele{ki za svojata diskusija (koja nastavnikot, isto taka, }e gi ocenuva) za eseite.- Nastavnikot dava objasnuvawe za dadenata ocenka za eseite koi }e bidat pro~itani; isto taka, nastavnikot gi sobira site esei, objasnuva deka }e gi pregleda i }e gi oceni i tie }e bidat del od sumativnoto ocenuvawe (odnosno del od portfolijata).

- Vrednuvawe na znaewata: Eseite }e bidat del od mikrosumativnoto, a podocna i del od sumativnoto ocenuvawe. Se primenuva BODOVNA LISTA za ocenuvawe esej!

5 boda 4 boda 3 boda 2 boda 1 bod

PRAVOPIS1 gre{ka na sekoi 50 zbora

1 gre{ka na sekoi 40-50 zbora



Pove}e od 1 gre{ka na sekoi 10-20 zbora

KOMPOZICIJA(voved, glaven i zavr{en del)

Kompozicijata na tekstot e odli~na. Jasno se prepozna-vaat delovite

Ima voveden glaven i zavr{en del koi ne se jasno razdvo-eni

Esejot e nedovolno organiziran. Vovedniot i zavr{niot del se podolgi za smetka na glavniot del.

Esejot e lo{o organize-ran. Mu nedostiga del od kompozicijata i nastanite nemaat logi~en redosled

Vo esejot ne se prepo-znava nitu eden del, se e ispom-e{ano.

Upotreba na citati

Vo esejot se upotrebeni pove}e od 8 citati.

Vo esejot se upotrebeni od 6 do 8 citati.

Vo esejot se upotrebeni 4 do 6 citati.


Vo esejot se upotrebeni od 0 do 2 citati.

Sodrìnska i umetni~ka

izdrànost na tekstot

Esejot izobiluva so golem broj informa-cii za temata. Tekstot e na

Esejot sodrì golem broj inform-acii za temata, koi se povtoru

Sodràni se razli~ni informacii, no se izostaveni nekoi bitni. Se prepoznava-at izvesni

Esejot vklu~uva malku informa-cii povrzani so temata. Tekstot

Esejot ne vklu~uva informacii neposredno vrzani za temata. Tekstot nema

53

zavidno umetni~-ko nivo.

vaat. Tekstot ima dosta umetni~-ki elementi

umetni~ki elementi.

nema umetni~ka vrednost.

umetni~ka vrednost.


Nastavna edinica 5

1. Celi: Da znae izrazno i doìveano da recitira lirska pesna i sodrìnski da ja analizira.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organizira planiranite aktivnosti, gi koordinira i sozdava nastavni situacii, rabotno gi angaìra, pojasnuva za izrabotka na Kvadrant.- U~enicite ~itaat, recitiraat; pravat sodrìnska analiza na pesnata, pi{uvaat plan na analizata.- U~ebnik, tetratki.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe, crtawe.


1. Nastavna edinica: Recitirawe i analiza na sodrìnata na pesnata ,,Vezilka”.2. Tip na ~asot: Nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Celi: Da znae izrazno da recitira i sodrìnski da analizira lirska pesna.4. Formi na rabota: Dijalo{ka, individualna.5. Nastavna tehnika: Kvadrant.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite prvo vo sebe ja ~itaat pesnata; potoa nekolkupati, del po del ja ~itaat so recitirawe; diskusii za recitiraweto i elementite koi go so~inuvaat (doìveano recitirawe, izrazno, so pauzi, pravilna dikcija).- Niz pra{awa od nastavnikot se analizira pesnata; odnosno, na tablata toj napi{al nekolku su{tinski pra{awa za sodrìnata na pesnata, a u~enicite razmisluvaat za niv; po kuso vreme gi odgovaraat usno. Primeri: So kogo poetot vodi razgovor ,,no}en”? (Razmisli zo{to tokmu so nea, {to go sozdava toa). Zo{to e poetot rastrevoèn (voznemiren), {to saka da sozdade? [to go sovetuva vezilkata? (Od kade treba da proizleze toa {to saka da go sozdade?) Zo{to mu veli edniot konec da bide crn, a drugiot crven? ([to pretstavuvaat tie boi?) [to ja sovetuva poetot vezilkata? (Za [to treba da bide gorda?) Zo{to e poetot zagrièn? (Lesno li e da se sozdade vistinski umetni~ka poezija?)- Potoa nastavnikot crta {ema na tabla za tehnika Kvadrant i objasnuva kako da ja primenat: Go delat listot vo tetratkata na ~etiri poliwa, gi ~itaat objasnuvawata za sekoe pole, pra{uvaat ako ne{to ne im e jasno, a potoa pi{uvaat (nastavnikot gi sledi, im ukaùva).

Slika (crta{ slika, predmet ili sl. ûvstvo (pi{uva{ ~uvstva koi vo 54

{to }e gi izrazi tvoite ~uvstva za pesnata)

tebe gi budi pesnata

Zvuci (kakvi zvuci zamislu-va{ dodeka ja ~ita{ pesnata)

Vrska (me|u pesnata i tvoite misli koga treba da napi{e{ pesna)

- Ako nema vreme da gi pretstavat svoite izrabotki toa }e go pravat na naredniot ~as (koga }e se prodolì so analizata na pesnata).

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na mislovniot proces i aktivnosta na u~enicite vo procesot na analiza na tvorba.Забелешки од наставната единица 5:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 6

1. Celi: Da znae da pravi strukturna analiza na pesna, koja prethodno bila sodrìnski analizirana, primenuvaj}i gi znaewata i povrzuvaj}i gi so izraznoto sredstvo simbol.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi planira vidot i obemot na aktivnosti, naso~uvaj}i gi kon realizacijata na celta na ~asot; doobjasnuva pri zaklu~ocite za simbolot kako izrazno sredstvo.- U~enicite razmisluvaat, gi pokaùvaat svoite znaewa, se trudat samostojno da izvlekuvaat zaklu~oci; ja prezentiraat izrabotkata na Kvadrantot.- îtawe, objasnuvawe, rabota so tekst, pi{uvawe, demonstracija na znaewa i ve{tini.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Strukturna, stilsko-jazi~na analiza na pesnata ,,Vezilka od B. Koneski.2. Tip na ~asot: Povtoruvawe, ve`bawe na steknati znaewa.3. Celi: Da znae da primeni znaewa vo strukturna i stilsko-jazi~na analiza na pesna.4. Nastavni formi: Dijalo{ka, rabota vo parovi (dvojki).

Predvideni aktivnosti:- Nekolku u~enika gi prezentiraat svoite kvadranti; poseben osvrt se pravi na razli~nosta na ona {to go vpi{ale vo kvadrantot, na toa deka poezijata budi razli~ni ~uvstva i razmisluvawa kaj ~itatelite.

55

- Potoa, so pra{awata na nastavnikot, se prodolùva so analizata: Kolku pesni sodrì ,,Vezilka”, kolku strofi, vidot na strofite i stihovite, postoeweto dijalog vo pesnata, auditivnite i vizuelnite elementi, vidot rimi, sovremenosta na literaturniot jazik koj go koristi poetot so svojot specifi~en i ~uvstven stil i jazik, izraznite sredstva koi gi koristel.- So naglasuvawe na stilskite figuri, se navleguva vo sogleduvawe na simbolikata na zborovite vezilka, crvena i crna boja, srna, temnica, vkrvavena zora. A potoa i objasnuvawata za stilskata figura simbol.- Vo parovi u~enicite smisluvaat predmeti ili poimi koi moàt da pretstavuvaat simboli.- Vo tetratkite i na tabla se pravi plan – {to e raboteno na ~asot:

1. Vidovi strofi, stihovi i rimi2. Izrazni sredstva3. Stilot i jazikot4. Simbol.

- Vrednuvawe na znaewata: Se ovozmoùva formativno ocenuvawe na znaewata.

- Za naredniot ~as: Spored zada~ata vo u~ebnikot za grupna rabota (pred pesnata ,,Te{koto”); u~enicite se organiziraat vo trite grupi, ja izvr{uvaat zada~ata zaedni~ki, gi beleàt na list (vo rakopis ili na kompjuter) i ~lenovite na grupata se potpi{uvaat; grupite vo celost }e bidat ocenuvani za izvr{enata zada~a i na~inot na koj se pretstavile.Забелешки од наставната единица 6:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 7

1. Celi: Da umeat da sorabotuvaat vo grupnata rabota trudej}i se da postignat povisoki rezultati.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal nasoki {to i kako da podgotvat za ~asot; se griì za sozdavawe rabotna atmosfera, gi koordinira grupite, gi sledi nivnite prezentacii i ocenuva.- Grupite se podgotvile, se dogovorile kako }e prezentiraat, diskutiraat za ~uenoto.- Demonstrirawe na analizi na pesna, rabota so tekst.- Podgotvenite listovi na grupite za prezentirawe.


1. Nastavna edinica: Prezentacija na analiza na pesna po grupi (,,Te{koto”).2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Cel: Da umeat da sorabotuvaat me|usebe vo grupi analiziraj}i tvorba, koristej}i gi steknatite znaewa i stremej}i se kon povisoki rezultati.4. Formi na rabota: Grupna forma.5. Tehniki: Se koristi ICT Writer.

Predvideni aktivnosti: - Grupite gi prezentiraat svoite podgotovki onaka kako {to se dogovorile:Prvata grupa gi prezentira MOTIVOT I POETSKITE SLIKI;

56

Vtorata grupa gi analizira IZRAZNITE SREDSTVA, STILOT I JAZIKOT VO PESNATA;Tretata grupa PRAVI STRUKTURNA ANALIZA NA STROFITE, STIHOVITE, A POSEBNO SE OSVRNUVA NA VIDOVITE RIMI. - Potoa sekoja grupa diskutira za prezentaciite na drugite grupi.- Nastavnikot isto taka, diskutira i gi kaùva ocenkite za grupite.

- Vrednuvawe na znaewata: Se vr{i formativno ocenuvawe, no izrabotkite }e bidat vklu~eni podocna i vo mikrosumativnoto i sumativnoto ocenuvawe.- Се користи ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ГРУПНАТА РАБОТА.

Име_____________________________ Датум_______________________






4 3 2 1



4 3 2 1


- Za naredniot ~as: ]e imaat nova sodrìna od podra~jeto Jazik; a za ~asot potoa sekoj u~enik pi{uva poetska tvorba so motiv ,,Qubov vo srceto moe” (sami odbiraat za koj vid i kon kogo e taa qubov); sami odbiraat dali }e ja pi{uvaat vo strofi ili ne, no obavezno da koristat stilski figuri i od vidovite rimi. Izrabotkite se na list (rakopis ili na kompjuter) i }e bidat del od nivnite portfolija.Забелешки од наставната единица 7:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 8

1. Celi: Da gi pro{iri znaewata za sloèni glagolski formi, konkretno glagolski konstrukcii so ima/sum.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot podgotvil nastavni situacii i nivniot redosled, go naso~uva interesot kon usvojuvawe na sodrìnata, gi koordinira aktivnostite, planira ve`bi.

57

- U~enicite gi sledat objasnuvawata i ukaùvawata na nastavnikot, donesuvaat zaklu~oci, pi{uvaat plan, gi obrabotuvaat ve`bite i gi soop{tuvaat odgovorite.- Predavawe, objasnuvawe, ~itawe, pi{uvawe, rabota so u~ebnik.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Glagolski konstrukcii so sum i ima/nema.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik..3. Cel: Pro{iruvawe na znaewata za sloèni glagolski konstrukcii so ima i sum.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ko-monolo{ka (zaklu~oci i ve`bi).5. Tehniki: Po mo`nost upotreba na ICT Calc.

Predvideni aktivnosti:- Povtoruvawe na znaewa za prosti i sloèni glagolski formi, za formite na pomo{niot glagol vo sega{no i minato vreme i za glagolska pridavka.- So pomo{ na sodrìnata vo u~ebnikot, nastavnikot sproveduva aktivno u~ewe, odnosno u~enicite desetina minuti ja ~itaat vo sebe sodrìnata (koja e lesnosovladliva otkako }e se povtorat gorenavedenite sodrìni).- Potoa niz pra{awa nastavnikot izvlekuva zaklu~oci koi se zapi{uvaat vo plan.

Pra{awa Odgovori

1. Od {to se obrazuva glagolskata konstrukcija so sum?

1. So formi od pomo{niot glagol sum (e, sme, ste, bev, be{e, bevme, bea i sl.) i glagolska pridavka.

2. Kaì re~enici so sum- konstrukcija.

a) Nie sme isprateni od klasnata.b) Toj be{e viknat na razgovor.

3. Kako se obrazuva glagolskata ima-konstrukcija?

3. So pomo{niot glagol ima/nema i Glagolska pridavka vo sreden rod.

4. Kaì re~enici so ima-konstrukcija.

a) Lile ima doa|ano kaj vas.b) Nie nemame kupeno oprema.

- Usno se izrabotuva vtorata ve`ba vo u~ebnikot.

Vrednuvawe na znaewata: Samo }e se sogledaat mo`nostite na u~enicite za vakov vid na usvojuvawe na sodrìna i }e im se pokaè povtorno deka u~eweto so analiza, so ras~lenuvawe na sodrìnata, lesno se sovladuva.

58

- Za naredniot ~as: Ve}e im be{e objasneto {to da podgotvat; ~asot po nego }e bide za pismenata rabota, na ista tema kako pesnata, no }e pi{uvaat vo proza. Забелешки од наставната единица 8:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 9

1. Celi: Da umee da gi primeni steknuvanite znaewa vo tvorewe li~na poetska tvorba. 2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal instrukcii za ovoj ~as; gi isplaniral aktivnostite; gi sledi prezentirawata, diskutira za niv i gi ocenuva (urednosta na listot, zastapenosta na ona {to se bara{e vo nivnoto poetsko tvorewe, na~inot na koj ja recitiraat svojata tvorba); gi sobira site tvorbi, a otkako }e gi pregleda, na nekoj nareden ~as im gi soop{tuva ocenkite.- U~enicite doma gi podgotvile svoite tvorbi; na ~asot gi ~itaat, me|usebe diskutiraat za pro~itanoto, dali gi primenile elementite na koi be{e ukaàno, za recitiraweto.- Rabota so tekst, recitirawe, razgovor.- Listovite so tvorbi.


1. Nastavna edinica: Pismeno tvorewe na tema ,,Qubov vo srceto moe” (lirska pesna).2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata i nivno primenuvawe.3. Celi: Da umee da gi primenuva znaewata za pismeno tvorewe na lirska pesna.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka (pri diskusiite).

Predvideni aktivnosti:- Po proverkata na nastavnikot za redovnosta vo noseweto na dadenata zada~a, u~enici gi recitiraat svoite tvorbi.- Po sekoe prezentirawe u~enici kaùvaat svoi zabele{ki (primena na ukaànite elementi, na~in na pretstavuvawe – recitirawe).- I nastavnikot diskutira i gi ocenuva izrabotkite; na krajot od ~asot gi sobira site pesni, a otkako }e gi pregleda, na nekoj od narednite ~asovi im gi soop{tuva ocenkite.

Vrednuvawe na znaewata: Ocenkite i listovite so tvorbite }e bidat del od formativnoto ocenuvawe, a potoa i del od u~eni~kite portfolija. Се користи инструментот САМОЦЕНУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ:

Во врска со овој труд горд/а сум на:Научив како се пишува tvorba на дадена тема. Што научив?Што ми се допадна, а што не во врска со овој трuд?Како да се подобрам за да покажам добри резултати на писмената работа која следи?Доколку повторно треба да пишувам на оваа тема би изменил...Својата работа ја оценувам со оценката (1 до 5) затоа што...

59

- Za naredniot ~as: Se podgotvuvaat za prvata pismena rabota; temata e ista kako za poetskata tvorba, no }e pi{uvaat vo proza.Забелешки од наставната единица 9:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 10

1. Celi: Da gi primenat steknatite znaewa vo pismenoto tvorewe.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal upatstva; se griì za rabotnata atmosfera, gi sledi aktivnostite; gi sobira pismenite raboti, gi vrednuva, odnosno gi ocenuva pi{uvaj}i i objasnuvawe za dobienata ocenka.- U~enicite se podgotvile za pismenite; gi pi{uvaat sostavite po~ituvaj}i go redot i redosledot na ~asot i na krajot od ~asot gi predavaat ve`bankite.- Pi{uvawe; ve`banki, za pismena rabota.

Standardi za ocenuvawe na pismen sostav:

Sostavot se ocenuva so 5 ako se ispolneti slednive kriteriumi:

1. Sodrì originalna teza;2. Se temeli vrz dobro osmisleni argument ZA i PROTIV tezata;3. Ima jasen voved, glaven del i zaklu~ok so logi~en redosled;4. E napi{an ~itlivo i sodrì to~ni podatoci;5. Go po~ituva predvideniot broj zborovi. Sostavot se ocenuva so 4 ako se ispolneti slednive

kriteriumi:1. Sodrì originalen odgovor na zadadenata teza;2. Se temeli vrz dobro osmisleni argument ZA i PROTIV tezata (no so

pomalku argument otkolku sostavot za 5);3. Ima jasen voved, glaven del i zaklu~ok;4. E napi{an ~itlivo i sodrì to~ni podatoci;5. Glavno go po~ituva predvideniot broj zborovi. Sostavot se ocenuva so 3 ako se ispolneti slednive

kriteriumi:1. Sodrì jasen odgovor na zadadenata teza;2. Tezata e potkrepena so argument;3. Ima voved, glaven del i zaklu~ok;4. E napi{an ~itlivo i sodrì minimum to~ni podatoci;5. Delumno go po~ituva predvideniot broj zborovi.


1 Sodrì nejasen odgovor na zadadenata teza;2. Pogolem broj argument ne se vo funkcija na odgovorot na tezata;3. Ne sodrì osmislen voved, glaven del i zaklu~ok;4. Ne e ~itliv i ima pove}e pravopisni i gramati~ki gre{ki;5. Ima golemo otstapuvawe od predvideniot broj zborovi. Sostavot se ocenuva so 1 ako se ispolneti slednive kriteriumi:1. Sodrì nejasen odgovor na zadadenata teza ili voop{to go nema;2. Pogolem broj argument ne se vo funkcija na odgovorot na tezata ili

voop{to gi nema;

60

3. Ne sodrì osmislen voved, glaven del i zaklu~ok ili voop{to go nema;4. Ne e ~itliv i ima pove}e pravopisni i gramati~ki gre{ki;

Nastavna edinica 11

1. Celi: Da gi pro{irat i prodlabo~at znaewata za filmot kako umetnost.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi planira aktivnostite, gi organizira vidot i obemot na zafatite, objasnuvawe na sodrìnata, sozdava nastavni situacii.- U~enicite gi sledat objasnuvawata, u~estvuvaat so svoi komentari, ja ~itaat sodrìnata od u~ebnikot; pi{uvaat kus sostav i ~itaat.- Predavawe, ~itawe, objasnuvawe, pi{uvaat.- U~ebnik, tetratki.


1. Nastavna edinica: Gluma – izrazno sredstvo na filmot.2. Tip na ~asot: Nastavna sodrìna od podra~jeto Mediumska kultura.3. Cel: Da gi pro{irat i prodlabo~at znaewata za izraznite sredstva na filmot.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.5. Tehniki: Se primenuva ICT Writer.Predvideni aktivnosti:- Kuso povtoruvawe za dosega izu~enite elementi na filmot.- Nastavnikot ja objasnuva sodrìnata; se ~ita sodrìnata del po del, a u~enicite za sekoj del moàt da kaùvaat svoi viduvawa.- Vo tetratkite (kompjuterite) u~enicite vo par pi{uvaat kus sostav sledej}i go planot:

1. Koj akter ti e omilen i zo{to ti e omilen?2. Navedi gi negovite fizi~ki karakteristiki.3. Vo koi filmovi si go gledal, kakvi ulogi tolkuval i {to ti se

dopa|a vo negovata gluma.- îtaat od sostavite.-So pomo{ na u~ebnikot doa|ame do zaklu~oci za Glumata kako izrazno sredstvo na filmot i vidovite glumci (vo teatar, film, dublerite, kaskaderite).

- Za naredniot ~as: ]e imaat gramatika.Забелешки од наставната единица 11:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 12

1. Celi: Da gi pro{irat znaewata za sloènite glagolski formi i pravilno da go upotrebuvaat mo`niot na~in.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go planira tekot na ~asot, so koi metodi i formi bi gi aktiviral u~enicite za realizirawe na celta na ~asot.- U~enicite gi sledat objasnuvawata, gi uo~uvaat elementite na mo`niot na~in za da go primenuvaat pravilno; gi izrabotuvaat ve`bite usno.- Predavawe, objasnuvawe, rabota so u~ebnik, pi{uvawe.- U~ebnik, tetratki, tabla.

61


1. Nastavna edinica: Moèn na~in.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Cel: Da go prepoznava mo`niot na~in i pravilno da go primenuva.4. Formi na rabota: Frontalna, individualna.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot preku sodrìnata vo u~ebnikot dava objasnuvawa za mo`niot na~in.- U~enicite individualno ja ~itaat sodrìnata; potoa crtaat tabela, onakva kakva {to ima na tablata; levo nastavnikot napi{al pra{awa, a desno u~enicite gi odgovaraat; potoa gi ~itaat odgovorite.

Pra{awa Odgovori

1. [to se izrazuva so mo`niot na~in?

1. Pretpolagano, posakuvano ili mo`no dejstvo.

2. Napi{i gi formite za moèn na~in po lica (ednina i mnoìna).

2. Jas, ti, toj - BI SAKAL Nie, vie, tie - BI SAKALE

3. Kako }e sogleda{ koja forma od mo`niot na~in e upotrebena?

3. Spored li~nite zamenki

4. Napi{i re~enica so moèn na~in.

4.Darko bi sakal da igra fudbal so nas.

5. Kako se obrazuva mo`niot na~in?

5. So ~esti~kata BI i glagolskata L-forma od glagolot svr{en ili nesvr{en.

- Usno se odgovaraat ve`bite vo u~ebnikot (po sodrìnata).

- Za naredniot ~as: ]e pravat popravka na dvata naredni ~asa na pismenite raboti.Забелешки од наставната единица 12:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Celi: Da gi uo~at pozitivnite i negativnite elementi na pismenite raboti.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: Prv ~as: Se pravi sodrìnska popravka; ~itaat od sostavite (razli~no oceneti) i komentiraat za niv. Nastavnikot dava op{t osvrt za sodrìnata na pismenite.Vtor ~as: Pravat stilska, jazi~na i pravopisna popravka na pismenite raboti. Nastavnikot ukaùva na napravenite gre{ki (za koi vodel bele{ki dodeka gi pregleduval); u~enici gi zapi{uvaat na tabla i gi popravaat.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe i priklu~uvawe na portfolijata.

♣ За секој ученик наставникот има образец за писмената иnформација.

62

ЧАС:ПИСМЕНА РАБОТА ДАТУМ

ИМЕ И ПРЕЗИМЕ НА УЧЕНИКОТ ОДДЕЛЕНИЕ______________________________ _________ОЧЕКУВАНИ ЦЕЛИ:_______________________________________________________________

________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ ЗАБЕЛЕШКИ НА НАСТАВНИКОТ ЗА ПИСМЕНАТА РАБОТА: (за содржината,стилот и јазикот,правописот)________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ♣ Може да се примени и самооценување. Еве еден пример.

Што знаев за темата икако се подготвив

Дадов / не дадоводговор на темата

Стилски речениците мибеа/не ми беа богати

Направив/не направив многу/малку правописни грешки

Мислам дека мојата оценка за составот треба да е ___________.

- Za naredniot ~as: Kontrolna zada~a za sloènite glagolski formi za koi u~ea ovaa godina. Забелешки од наставната единица 13 i 14:__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 15

1. Celi: Da gi primeni znaewata vo kontrolna zada~a za proveruvawe i ocenuvawe na usvoenosta.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot gi podgotvil kontrolnite listovi; se griì za rabotnata atmosfera pri sproveduvaweto na kontrolnata; gi sobira listovite, gi pregleduva i ocenuva i gi rasporeduva vo portfolijata.- U~enicite gi povtoruvaat sodrìnite potrebni za ovaa kontrolna zada~a; gi izrabotuvaat ve`bite vo rabotna atmosfera.- Pi{uvawe, primena na znaewa; kontrolni listovi.


1. Nastavna edinica: Kontrolna zada~a (za sloèni glagolski formi).2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na usvoenost na znaewa.3. Cel: Da gi primeni znaewata za koi }e bide ocenet.4. Formi na rabota: Individualna.

Predvideni aktivnosti:- Po podelbata na kontrolnite listovi, u~enicite gi re{avaat zada~ite; na krajot na ~asot gi predavaat na nastavnikot, a ocenkite }e im bidat soop{teni.

63

Vrednuvawe na znaewata: Kontrolnata zada~a e sosstaven del od formativnoto ocenuvawe i od u~eni~kite portfolija.

- Za naredniot ~as: Lektirata ,,Raskazi” od N. Hajtov.Забелешки од наставната единица 15:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 16

1. Celi: Da umee da interpretira integralno lektirno delo, odnosno raskazi, primenuvaj}i gi usvoenite znaewa za analiza na tvorba.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot ja proveruva redovnosta od izvr{enata zada~a vo lektirnite tetratki; gi organizira i pottiknuva aktivnostite; diskutira i gi vrednuva zada~ite.- U~enicite gi podgotvile lektirnite tetratki so analizite; ~itaat, diskutiraat, po potreba vr{at dopolnuvawe na odgovori ako mislat deka e potrebno.- îtawe, rabota so kniga i tekst, razgovor.- Lektirnite tetratki, knigata ,,Raskazi” od N. Hajtov.


1. Nastavna edinica: Lektira ,,Raskazi” – N. Hajtov.2. Tip na ~asot: Obrabotka na delo od zadolìtelnata lektira.3. Cel: Da umee da interpretira pro~itano lektirno delo.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Po proverkata za redovnosta vo izvr{uvaweto na zada~ata, nastavnikot odreduva eden do dva u~enika koi }e gi ~itaat svoite lektirni izrabotki. - U~enicite i nastavnikot diskutiraat za pro~itanite analizi, a nastavnikot gi ocenuva.- Nastavnikot inicira razgovor na trite temi dadeni vo lektirnite tetratki na tema – ekologija; ova se povrzuva so naj~estite temi koi gi obrabotuva bugarskiot pisatel Nikolaj Hajtov: povrzanosta na lu|eto so prirodata, sporedba me|u ìvotot vo gradot i seloto, uni{tuvaweto na {umite i sl.- Moè da se pro~itaat delovi od knigata vo koi se govori za ekolo{ki problemi koi gi nosi modernizacijata.

Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na pro~itanite analizi.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za socijalna pesna (od VII odd.) i za simbol.Забелешки од наставната единица 15:________________________________________

D e k e m v r i

Nastavna edinica 1

1. Celi: Da znae samostojno da analizira poetska tvorba po daden plan.

64

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organizira vidot i obemot na aktivnosti, podgotvuva plan za analizata, ja sledi rabotata na u~enicite; slu{a, diskutira i ocenuva prezentacii na analizata.- U~enicite individualno ja vr{at analizata spored dadeniot plan, pra{uvaat za nedovolno jasni barawa od planot, ~itaat od analizite, diskutiraat za niv.- îtawe, rabota so tekst, pi{uvawe, razgovor.- U~ebnik, tetratki, tabla (za planot).


1. Nastavna edinica: Samostojna analiza na pesnite ,,Kopa~ite” od K. Racin i ,,Crvena” od K. Abra{evi} po daden plan.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Cel: Da znae samostojno da analizira poetska tvorba po daden plan.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Petored.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot objasnuva koi se aktivnostite za ovoj ~as: analiza na pesnite (del od u~enicite ja analiziraat pesnata ,,Kopa~ite”, a del pesnata ,,Crvena”); potoa pravewe Petored za pesnata koja ja analizirale.

- Predlog za planot:1. Objasni go glavniot motiv vo pesnata.2. Zborovi od koi si sozdava{ auditivna i vizuelna pretstava.3. Poso~i koi vidovi rimi gi sogleda (spored akcentot i spored mestoto vo stihovite).4. Specifi~nosti vo vidot na stihovite.5. Izraboti tehnika Petored spored barawata:

Naslov (motiv – pi{uva{ edna imenka)_____________________________________

Opis (pi{uva{ dve pridavki)_________________ ___________________

Dejstvo (pi{uva{ tri glagoli) _________________ __________________ ________________

ûvstvo (koe ti e predizvikano – fraza od ~etiri zbora)______________ ______________ _____________ ____________

- U~enici ~itaat od analizite, odgovaraat na eventualni dopolnitelni pra{awa od nastavnikot koj }e gi ocenuva izrabotkite; diskusii od u~enici.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe – podocna i sumativno (pri zaklu~uvawe na polugodi{nata ocenka.

- Za naredniot ~as: Da razmislat za pesni od filmovi (igrani, animirani) koi stanale hitovi (evergrini).Забелешки од наставната единица 1: ___________________________________________

65

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 2

1. Celi: Da ja nau~i sodrìnata samostojno i da umee da formulira pra{awa od nea.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go menuva vidot na aktivnosti; podgotvil kako }e se odviva tekot na ~asot, objasnuva zada~i pred u~enicite, ja sledi rabotata i prezentaciite.- U~enicite go ~itaat tekstot, ja izrabotuvaat ve`bata, gi postavuvaat pra{awata, davaat odgovori i dopolnuvaat dokolku smetaat deka odgovorite ne se celosni.- îtawe, rabota so tekst, pi{uvawe, razgovor.- U~ebnik, tetratki.


1. Nastavna edinica: Muzikata kako izrazno sredstvo na filmot.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova sodrìna od Mediumska kultura.3. Cel: Samostojno da usvoi nastavna sodrìna i da sostavi pra{awa za nea o~ekuvaj}i odgovori od sou~enicite.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Postavi pra{awa (spored Metodika od B. Petkovska), internet.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot pojasnuva: Sekoj u~enik individualno ja ~ita i u~i sodrìnata od u~ebnikot; {to ne mu e jasno go pra{uva nastavnikot; formulira sedum pra{awa so koi smeta deka }e bide opfatena sodrìnata; ~itaat svoi pra{awa i baraat odgovori od u~enici; onie koi smetaat deka odgovorite ne se celosni dopolnuvaat.- Se poveduva razgovor za muzikata, odnosno pesni – evergrini koi gi pametat od gledani filmovi (na primer, od animiraniot film ,,Malata princeza Sirena” koj be{e svetski hit za qubovna pesna, pesni od filmovite ,,Titanik”, ,,Amadeus” i dr.).

- Vrednuvawe na znaewata: U~enicite koi }e gi pretstavat svoite pra{awa }e bidat formativno ocenuvani.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za vidovi zborovi i zborovni grupi.Забелешки од наставната единица 2: _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 3

66

1. Celi: Da gi prepoznava ~esti~kite i nivnata primena vo istaknuvawe na zna~eweto na zborovi vo re~enica, stepenuvawe na pridavkite (opisnite) i slu`ba pri obrazuvaweto na nekoi glagolski formi.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organizira aktivnostite na ~asot, sozdava nastavni situacii, go naso~uva redosledot na operaciite, dava svoi primeri, poso~uva zada~i.- U~enicite vnimavaat, gi sledat objasnuvawata, postavuvaat pra{awa vo slu~aj ne{to da ne im e jasno, re{avaat zada~i.- Predavawe, objasnuvawe, pi{uvawe, rabota so u~ebnik.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: êsti~ki.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Cel: Da gi prepoznava ~esti~kite i nivnoto zna~ewe vo re~enicata.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Niz pra{awa povtoruvaat za vidovite zborovi, nemenlivite i menlivite zborovi, za mo`niot na~in, stepenuvaweto na opisnite pridavki, idno vreme – za da gi sogledaat zna~ewata (funkciite) na ~esti~kite.- Nastavnikot niz primeri na tabla i od u~ebnikot ja objasnuva sodrìnata, naso~uvaj}i gi u~enicite da doa|aat do samostojni zaklu~oci. Koja e funkcijata na ~esti~kite? Za {to sluàt tie? Zo{to ~esti~kite spa|aat vo nemenlivata grupa zborovi?(Ova moè da bide i plan za sodrìnata, vo forma na pra{awa).- Usno gi re{avaat zada~ite od u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Od zada~ite se dobivaat soznanija za usvoenosta na znaewata za ~esti~kite – formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za u~enite stilski figuri.Забелешки од наставната единица 3: _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 4

1. Celi: Da ja prepoznava stilskata figura ironija i da umee da ja objasnuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go isplaniral tekot na ~asot, metodite, formite, aktivnostite; se griì za redosledot na operaciite na ~asot, gi naso~uva kon zaklu~oci, obezbeduva drugi nastavni sredstva.- U~enicite povtorile za u~enite stilski figuri; gi ~itaat pesnite, gi analiziraat; vnimanieto im e naso~eno kon sogleduvawe na ironijata kako stilsko izrazno sredstvo; go otkrivaat vo pesni {to kako primeri }e im bidat dadeni.- Predavawe, ~itawe, objasnuvawe, pi{uvawe, istraùvawe.- U~ebnik, nastavni liv~iwa, tetratki.

67


1. Nastavna edinica: Ironija: ,,Mom~e nevesta fale{e” i ,,Ergen {eta” – N. pesni; analiza.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Cel: Da ja prepoznava ironijata i da umee da ja objasni.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka, rabota vo parovi.Predvideni aktivnosti:- So pra{awata od nastavnikot povtoruvaat u~eni stilski figuri: metafora, apostrofa, refren, gradacija, alegorija, simbol, epiteti.- U~enicite gi ~itaat dvete pesni vo sebe, so naglasuvawe da razmislat za sodrìnata, motivite, stilskite figuri; potoa del po del gi ~itaat pesnite na glas.- Niz pra{awa se analizira sodrìnata, struktura na stihot, stilskite figuri se poso~uvaat i citiraat.- Vnimanieto na u~enicite se naso~uva na prikrienoto zna~ewe na odredeni zborovi, sprotivno od ona {to navistina zna~at, a so cel da se dojde do zaklu~oci za ironijata kako izrazno sredstvo; gi ~itaat primerite od u~ebnikot.- U~enicite se naso~uvaat kon razmisluvawe i istraùvawe, vo dvojki, da pronao|aat i da objasnuvaat ironija vo nastavnite liv~iwa vo koi ima delovi od tvorbi vo koi ima ironija; zaklu~ocite gi prezentiraat (objasnuvaat).

- Vrednuvawe na znaewata: Aktivnostite na ~asot ovozmoùvaat formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: ]e ve`baat za ironija vo primeri od u~ebnikot.Primeri za nastavnoto liv~e:

1. ,,Bre, {to arno sabjava ~itala 2. ,,Sega i tatko glava si ~e{ka, {to ubavo li ne razgovori! go gleda dolgo sin~eto toj: Na du{a ti koj nau~i vaka?” - E, jas sum sakal sabji i kopja,

A jarec pe~en sinot moj!” (P. P. Wego{) (\. Jak{i})

3. ,,Tuka e Vrabec, junak nad site 4. ,,Gugaj mi, gugaj, golube, blaze na majka {to go rodila! i jas sum taka gugala [u{na ne{to vo grmu{ka koga sum bila pri majka; letna junak da bega!”

(B. Nu{i}) sega me mlada ma{ile, pa si gugam taà~ki.”

(N. pesna) 5. ,,Kade odi{ ,,Umna” glavo,

veli{ deka ima{ pravo. Sam si deli{ mnogu falbi, a za tebe ima samo àlbi.”

(T. Jovan~evska)

Nastavna edinica 5

1. Celi: Da znae da go primeni znaeweto vo istraùva~ka rabota.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

68

- Nastavnikot sozdava nastavni situacii, planira metodi, formi, tekot na ~asot; ja sledi rabotata na u~enicite, naso~uva aktivnosti, ocenuva.- U~enicite ~itaat, razmisluvaat za usna analiza na pesnite spored pra{awata na tabla (obmisleni od nastavnikot); koristat Venov dijagram za sporedba na dvete pesni, ,,Ergen {eta, ergen odi” i ,,Ergen odev sto godini” (od u~ebnikot).îtawe, objasnuvawe, pi{uvawe, rabota so u~ebnik – tekstovi.


1. Nastavna edinica: Analiza na pesnite ,,Ergen {eta, ergen odi” i ,,Ergen odev sto godini”.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Cel: Da znae da gi primeni znaewata vo istraùva~ka rabota.4. Nastavni formi: Individualna.5. Nastavni tehniki: Venov dijagram.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot dava nasoki za aktivnostite na u~enicite: gi ~itaat pesnite, da razmislat spored pra{awata na tabla; prezentiraat usno; go izrabotuvaat Venoviot dijagram i go prezentiraat; im se ukaùva deka }e bidat ocenuvani.- Mo`ni pra{awa za analizata na pesnite:[to se opejuva vo dvete pesni? Koj e izloèn na ismejuvawe i zo{to? Istakni ja strukturata na pesnite (strofi ili ne, vidot na stihovite, direkten – indirekten govor, stilski figuri).- Pojasnuvawe za Venoviot dijagram (im se obrnuva vnimanie na u~enicite): sporedba kako se ispeani, odnosno vo strofi ili ne, vidot na stihovite e ist, se ismejuva ista ~ove~ka osobina, no ima razlika vo sogleduvawata za taa osobina, ednata ima dijalog, drugata samo monolog, prisustvo na ironijata i sl.- Vrednuvawe na znaewata: formativno ocenuvawe za prezentaciite na u~enicite, so prethodno objasnuvawe na nastavnikot za ocenkata.Учениците ја анализираат песната и нивните презентирања ќе бидат оценувани (вреднувани) применувајќи чек-листа за оценување на учениците кои анализираат, така што се дава писмена повратна информација.


Го истакнувам мотивотГи разликувам особините на учесницитеЈа анализирам убаво формата на песнатаГи цитирам директниот и индиректниот говорПронаоѓам изразни средства и цитирам

- Za naredniot ~as: Se podgotvuvaat za govorna ve`ba spored zada~ata vo u~ebnikot za temata ,,Dare`livost”. Pravat na list (vo rakopis ili na kompjuter) plan, bele{ki za ona {to usno }e go prezentiraat.

69

Забелешки од наставната единица 5:____________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 6

1. Celi: Da umee da se pretstavi na odredena tema, so site potrebni elementi na usnoto izrazuvawe.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi upatil u~enicite {to i kako da podgotvat, gi sobira podgotvenite planovi; se griì za rabotnata atmosfera, opredeluva koj }e prezentira, diskutira za ~uenoto i ocenuva.- U~enicite se podgotvile za ~asot; gi pretstavuvaat svoite podgotovki, gi sledat, diskutiraat za iskaùvawata, istaknuvaj}i gi i pozitivnite i negativnite zabele{ki.- Demonstrirawe na doma{na podgotovka spored dadena zada~a.- Podgotovkite za usnoto izlagawe.


1. Nastavna edinica: ,,Dare`livost” – usno izrazuvawe po dadena zada~a.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata i umeewata.3. Cel: Da umee usno da se pretstavi na dadena tema.4. Nastavni formi: Individualna.Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot evidentira redovnost vo izvr{uvaweto na doma{nata zada~a i gi sobira listovite so podgotovkite; gi sledi iskaùvawata i gi ocenuva.- U~enicite se podgotvile za aktivnosti; individualno povikanite u~enici gi prezentiraat podgotovkite; diskusii za iskaùvawata i vrednuvawe na istite.- Nastavnikot gi ocenuva prezentirawata, a ostanatite podgotovki gi sobral za da gi pregleda i da gi oceni; podocna i gi informira u~enicite za ocenkite.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na podgotovkite i prezentaciite.

Оценка Критериуми

5Добро организиран состав,една мисла ја следи друга;премините во деловите

се складни-има добар тек;многу добро ја разбрал темата и одговорил соодвет-но на неа;правописот и стилот целосно се со висок стандард.

4Умерено добро организиран состав;најголем дел од мислите имаат добар ре-

дослед; делумно добар премин од еден дел во друг дел;има познавање за темата; има извесен број правописни грешки,стилот е добар.

3Слабо организиран состав,една мисла не ја следи другата(преодите од дел во

друг се слаби )па тешко се следат и не се добро обрабтени;стилот е сиромашенима правописни и граматички грешки кои влијаат на разбирањето на составот

2Нема добра организација на деловите(целинките),мислите се слабо поврзани;ограничено ја разбира темата,нема задоволителен одговор на темата;право-

писот и стилот се слаби;тешко ги изразува сопствените мисли.

- Za naredniot ~as: ]e imaat ~as od podra~jeto Jazik.

70

Забелешки од наставната единица 6:____________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 7

1. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva spored nivnoto zna~ewe, Izvicite kako nemenlivi zborovi.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi isplaniral obemot, metodite, aktivnostite i nastavnite sredstva; dava pojasnuvawa za sodrìnata, objasnuva dadeni zada~i; pi{uva tekst na tabla.- U~enicite sledat objasnuvawa; ukaùvawata za zada~ite gi primenuvaat i gi davaat odgovorite; ~itaat, pi{uvaat.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe.- U~ebnik, tetratki.


1. Nastavna edinica: Izvici.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Cel: Da gi prepoznava izvicite i pravilno da gi upotrebuva spored zna~eweto.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot napi{al na tabla tekst vo koj u~enicite gi pronao|aat izvicite i zborovite koi vr{at slu`ba na izvici; niz pra{awa nastavnikot gi naso~uva da gi sogledaat zna~ewata na izvicite.

- Dejane, dojdi vamu! – luto vikna majkata.- Mamo, eve me – re~e Dejan. Zo{to me vikna?

Namesto odgovor, se ~u tivko: mjau, mjau. Obajcata mol~ea.- Mami~ke, ne se luti. Go najdov ... be{e gladno ...- Bre, u{te {to ne }e napravi{! A koj }e se griì za Nego? Zapomni,

ma~eto e tvoja obvrska!- Lele, mamo, kolku sum sre}en!

Odedna{ se ~u – tras! Poglednaa na podot. A tamu – kup sitni staklenca. I ma~eto, gledaj}i gi ta`no, kako da mole{e za pro{ka.

- Po sogleduvawata za izvici, zaedni~ki podgotvuvaat plan, koj go pi{uvaat na tabla i vo tetratkite.- Predlog za planot:1. Izvicite se nemenlivi zborovi.2. So niv se izrazuva: ~uvstva, da se obrne vnimanie, da se imitiraat zvuci.3. Se izgovaraat so povisok ton.4. Ist izvik moè da se koristi so razli~no zna~ewe.5. Moè da se upotrebuvaat samostojno.6. I drugi zborovi moè da imaat slu`ba na izvici.7. Izvicite moè da se udvojuvaat.

- Gi izrabotuvaat ve`bite za ~as od u~ebnikot i dobivaat zada~i za doma (od u~ebnikot).

71

- Vrednuvawe na znaewata: Od ve`bite se ovozmoùva formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Doma{nata za izvici; }e imaat ~as od podra~jeto Literatura.Забелешки од наставната единица 7:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 8

1. Celi: Da ja prepoznava slovenskata antiteza i da umee da ja tolkuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot sozdava nastavni situacii, rabotno gi angaìra u~enicite, gi naso~uva aktivnostite; podgotvuva primeri (delovi od pesni) so slovenska antiteza.- U~enicite se aktivni vo analiza na planiranata pesna, gi sogleduvaat elementite na slovenskata antiteza; izveduvaat zaklu~oci za poso~eni primeri.- Rabota so tekstovi, ~itawe, analizirawe, pi{uvawe, objasnuvawe.- U~ebnik, izvadoci od pesni so ovaa stilska figura, tetratki.


1. Nastavna edinica: Interpretacija na pesnata ,,Ropstvo” od Kole Nedelkovski; slovenska antiteza.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Cel: Da ja prepoznava i da ja tolkuva slovenskata antiteza.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite ja ~itaat vo sebe pesnata, razmisluvaj}i kakvi odgovori }e dadat na pra{awata po nea; ~itaat so recitirawe i odgovaraat na pra{awata.- Nastavnikot so pra{awa gi naso~uva kon tezata, negiraweto i antitezata, za da gi sogledaat elementite na slovenskata antiteza.- Zaedni~ki pravat kus plan: Motiv vo pesnata. Dijalo{ka forma. Vidot na strofite i stihovite. Auditivni elementi. Stilski figuri. Slovenska antiteza (poim).- Nastavnikot ~ita izvadoci od pesni; u~enicite ja tolkuvaat slovenskata antiteza.

1. ,,[to je ona na vrv na planina? Dali mi je grutka Sneànova?... Ne mi bilo grutka Sneànova Tuk mi bilo belana ~adora...”

(Narodna pesna)

2. ,,Piskotnici se slu{aat od Gali~nik do Reka,{to te{ka nesre}a gi zbra.

.................................................................................. Dal’ grad poliwata ìtorodni gi fatil?

72

Il’ roj od skakulci se be{e vdal? ..............................................................................

Ni grad poliwata ìtorodni gi fatil, ni roj skakulci se vdal

............................................................................ Ta Kuzman, junak slaven, padna ubien od Gega toj serdar pro~ut padna v boj.”

(G. Prli~ev)

3. ,, - Aj ti tebe, kosovske devojke, }e te pra{am, pravo da mi kaè{: - [to ti tebe kosi pobelele,

belo liko ti se rasipalo?Ali àli{ od roda tvoego,{to ne si se mlada omaìla?Toga re~e Kosovka devojkaa:- Ja ne àlam od roda moego,tuku ima triset godini,kak’ mi do{ol Crna Arapina,od cara mi svadbina prekupil ...”

(Narodna pesna)

- Vrednuvawe na znaewata: Aktivnostite na ~asot ovozmoùvaat formativno ocenuvawe. Забелешки од наставната единица 8:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 9

1. Celi: Da znae da gi primenuva znaewata vo pismena analiza na pesna po daden plan.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot pojasnuva kakvi aktivnosti se planirani za ovoj ~as; dava soodvetna pomo{ (do poedinci) dokolku e potrebno, ja sledi rabotata, gi vrednuva znaewata, pravi plan.- U~enicite ja ~itaat pesnata vo sebe; soodvetno na planot (napi{an na tablata) individualno pravat analiza; ~itaat od zada~ite i diskutiraat za ~uenoto.


1. Nastavna edinica: Analiza na narodnata pesna ,,Razbole se devojka” po daden plan.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i proveruvawe na znaewata.3. Cel: Da znae da gi primeni znaewata za analiza na pesna po daden plan.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite vo sebe ja ~itaat pesnata; se objasnuvaat nejasnite zborovi.

73

- Spored planot na tabla, individualno sekoj u~enik pi{uva analiza na listovi koi im gi dava nastavnikot, koi gi potpi{uvaat i koi }e bidat del od nivnite portfolija; im se ukaùva na urednosta, rakopisot, polni i precizni odgovori.- Dodeka tvorat nastavnikot se griì za rabotnata atmosfera; potoa gi sobira listovite; opredeluva u~enici koi }e go ~itaat srabotenoto.- Pro~itanite analizi, niz diskusija od u~enicite i nastavnikot }e bidat oceneti; ostanatite listovi nastavnikot }e gi pregleda i na nekoj nareden ~as }e im gi soop{ti ocenkite; tie stanuvaat del od sekoe portfolio na sekoj u~enik.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe, a podocna }e bide del i od sumativnoto ocenuvawe.Се користи АНАЛИТИЧКА ЛИСТА ЗА САМООЦЕНУВАЊЕ.Ja recitiram pesnata ubavo 1 2 3 4

5Znam da gi opredelam motivot i temata na baladite

1 2 3 4 5

Citiram stihovi so auditivni i vizuelni elementi 1 2 3 4 5

Poso~uvam epski i lirski elementi 1 2 3 4 5

Ja analiziram formata na pesnata 1 2 3 4 5

Se snao|am vo pronao|aweto na baladite 1 2 3 4 5

- Za naredniot ~as: ]e imaat ve`ba od u~ebnikot – Postavi pra{awa.Забелешки од наставната единица 9:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 10

1. Celi: Da znae to~no i stilski izdràno da formulira pra{awa od poznat tekst.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi isplaniral aktivnostite i gi koordinira; gi stimulira i nudi idei koi }e gi aktiviraat site u~enici; pomaga pri mo`nostite na u~enicite.- U~enicite odgovaraat na dadenata zada~a, sekoj individualno; sledat postavuvawe na pra{awata (gi kritikuvaat ili pofaluvaat), davaat odgovori, dopolnuvaat odgovori.- Rabota so u~ebnik, pi{uvawe, ~itawe, objasnuvawe.- U~ebnik i tetratki.


1. Nastavna edinica: Realizacija na ve`ba nare~ena – Postavi pra{awa.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i proverka na znaewata.3. Cel: Da znae to~no, jasno i stilski izdràno da formulira pra{awa.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.

74

Predvideni aktivnosti:- Otkako }e gi dobijat upatstvata za izvr{uvawe na zada~ata, za tekot na ~asot i ocenuvaweto, u~enicite individualno se koncentriraat na zada~ata i pi{uvaat.- Potoa nekoi u~enici gi ~itaat svoite pra{awa i gi pra{uvaat sou~enicite.- Nastavnikot ja ocenuva uspe{nosta na sostavuvawe pra{awa so objasnuvawe.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Vo tetratkata pravat analiza na pesna vo koja ima i slovenska antiteza. Nastavnikot moè da im poso~i pesni i avtori.Забелешки од наставната единица 10:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 11

1. Celi: Da umee da gi primeni znaewata vo doma{na zada~a i da istraùva vo pronao|aweto soodvetna tvorba.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil {to da podgotvat za ovoj ~as; gi koordinira aktivnostite kon realizacija na celite na ~asot; gi sledi prezentaciite, diskutira, ocenuva.- U~enicite gi podgotvile doma{nite zada~i istraùvaj}i samostojno da pronajdat pesni so slovenska antiteza; ~itaat od zada~ite i me|usebe se ocenuvaat.- îtawe, rabota so tekst, razgovor.- Doma{nite zada~i, tabla (za pi{uvawe bele{ki).


1. Nastavna edinica: Analiza na doma{ni zada~i.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewa i umeewa.3. Cel: Da gi primeni znaewata za analiza na pesna i da umee da istraùva.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot ja proveruva redovnosta vo noseweto doma{nite zada~i.- U~enici ~itaat doma{ni zada~i; po sekoe prezentirawe, u~enici diskutiraat za ~uenoto i ocenuvaat; istoto go pravi i nastavnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Doma{nite zada~i }e bidat del od formativnoto Ocenuvawe, a podocna i od mikrosumativnoto i sumativnoto ocenuvawe.Можни прашања за листата за самооценување: 1.Дали си задоволен/на со својата презентација?(Ако одговорот е да или не,објасни зошто си или не си задоволен.) 2.Сметаш ли дека другите ученици беа заинтересирани за твоја- та презентација? Како дојде до тој заклучок? 3.Ако треба повторно да ја пишуваш и да ја презентираш твоја- та задача, што би променил во неа и зошто?

75

4.Дали даде точен и целосен одговор на задачата? 5.Кажи го твоето мислење за уредноста, правописот и за читање- то на твојата задача.

- Za naredniot ~as: Da gi povtorat u~enite sodrìni od ova polugodie za{to na naredniot ~as }e povtoruvaat, t.e. }e se podgotvuvaat za polugodi{niot test.Забелешки од наставната единица 11:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 12

1. Celi: Da ve`ba da gi primenat steknatite znaewa vo polugodi{niot test.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnik osmislil formi, metodi i aktivnosti za ovoj ~as; dava soodvetni pojasnuvawa za va`nosta od ovaa podgotovka; podgotvil nastavni liv~iwa za rabota vo dvojki; sledi odgovori, ukaùva na gre{kite koi bi gi napravile vo odgovorite.- U~enicite gi povtorile sodrìnite u~eni vo ova polugodie; vo parovi razmisluvaat za odgovorite na pra{awata vo nastavnite liv~iwa; gi davaat odgovorite usno, a sledat vnimatelno na to~nite odgovori.- îtawe, razmisluvawe, rabota so tekst, objasnuvawe.- Nastavni liv~iwa.


1. Nastavna edinica: Ve`bi kako podgotovka za polugodi{niot test.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i proverka na znaewata od prvoto polugodie.3. Cel: Da ve`ba da gi primeni znaewata vo polugodi{niot test.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Nastavni liv~iwa.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi podeluva nastavnite liv~iwa za rabota vo parovi.- U~enicite vo parovi gi ~itaat pra{awata, gi ve`baat odgovorite; potoa zaedni~ki u~enici gi ~itaat pra{awata i gi odgovaraat; dokolku nekoi odgovori ne se jasni ili ima drug problem, }e se pojasnuvaat odgovorite.

- Vrednuvawe na znaewata: Nema da se vrednuvaat (ocenuvaat) znaewata so ocenka, tuku so ukaùvawa zaradi podobra podgotvenost za testot, no moè da se upotrebi edna bodovna lista koja }e im bide podelena na u~enicite:

Poeni Kriteriumi za ocenuvawe

3 Odgovorite se celosni i to~ni - se davaat dovolni podatoci,

2 Odgovorite se delumni i to~ni, nema dovolno podatoci za toa {to se bara vo pra{aweto

1 Odgovorite ne se, no sodràt nekolku podatoci od toa {to se bara vo pra{aweto

0 Odgovorite ne se to~ni

- Za naredniot ~as: ]e bide sproveden godi{niot test.

Забелешки од наставната единица 12:________________________________________

76

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 13

Za ovoj ~as nastavnikot podgotvil polugodi{en test so koj }e bide dopolneto sumativnoto ocenuvawe i toj }e bide del od portfolioto na sekoj u~enik.

Nastavna edinica 14

1. Celi: Da gi prepoznava modalnite zborovi i da gi koristi pravilno.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi planira i organizira vidot i obemot na aktivnosti; dava pojasnuvawa, gi naso~uva kon istraùvawe, sogleduvawe i zaklu~oci za sodrìnata; gi organizira i ve`bite, може да се користи и табела која ќе се изработи во ICT Calc.- U~enicite gi sledat ukaùvawata na nastavnikot, razmisluvaat, istraùvaat i donesuvaat zaklu~oci za sodrìnata; pi{uvaat plan; ve`baat zada~i od u~ebnikot.- Objasnuvawe, razgovor, rabota so tekst, pi{uvawe.


1. Nastavna edinica: Modalni zborovi.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Cel: Da gi prepoznava i pravilno da gi koristi modalnite zborovi.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ko-monolo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi upatuva da go pro~itaat u~eni~kiot sostav od ve`bite za ~as i da razmislat za zborovi vo nego koi izrazuvaat li~en odnos na avtorot kon ona {to e kaàno vo re~enicite; doobjasnuva deka i bez tie zborovi re~enicite bi bile sosema jasni, no tie ja modeliraat re~enicata.- Niz pra{awata nastavnikot gi naso~uva kon zaklu~oci i pravewe zaedni~ki plan:

1. Izrazuvaat li~en stav kon kaànoto.2. Izrazuvaat: uverenost, pretpostavka i tvrdewe.3. Modalni zborovi i modalni izrazi.4. Ve`bi.

- Po pra{awata od u~enicite za eventualni nejasnotii vo sodrìnata, nastavnikot gi upatuva kon zada~ite za ~as (vo u~ebnikot); gi odgovaraat i gi ~itaat odgovorite.


- Za naredniot ~as: ]e povtoruvaat za morfolo{ka analiza na re~enici (so akcent na klasifikacija na zborovite vo vidovi i vo zborovni grupi).


77

Nastavna edinica 15

1. Celi: Da gi prepoznava vidovite zborovi i zborovnite grupi vo koi se vbrojuvaat i nivnite gramati~ki kategorii.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi planira formata, metodite i aktivnostite na ~asot; odreduva parovi koi zaedni~ki }e ja izrabotuvaat analizata na re~enicite; se griì za redot vo tekot na izrabotuvawe na ve`bata, ukaùva, dava soodvetna pomo{, gi sledi odgovorite.- U~enicite vo parovi ja izrabotuvaat ve`bata; zaedni~ki razmisluvaat i se konsultiraat vo dvojki; gi prezentiraat i odgovaraat na zada~ata vo svoite tetratki; gi soop{tuvaat odgovorite, vr{at potrebni korekcii.- Prakti~na rabota, pi{uvawe, re{avawe zada~i.- Re~enici napi{ani na tabla, tetratkite, koristewe na ICT Writer


1. Nastavna edinica: Morfolo{ka analiza na re~enici.2. Tip na ~asot: Povtoruvawe i ve`bawe na u~eni sodrìni od podra~jeto Jazik.3. Cel: Da umee da pravi morfolo{ka analiza na re~enici.4. Nastavni formi: Rabota vo parovi (dvojki).Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot ukaùva na aktivnostite za ovoj ~as, poso~uvaj}i gi barawata pri morfolo{ka analiza na re~enici; na tabla napi{al tri – pet re~enici za koi }e ja vr{at analizata.- U~enicite vo parovi ja vr{at analizata vo tetratkite; potoa se vr{i proverka, odnosno u~enicite gi soop{tuvaat odgovorite; gi korigiraat gre{kite vo tetratkite.- Nastavnikot ja sledi rabotata, pomaga, ukaùva.

- Vrednuvawe na znaewata: Ve`bata ovozmoùva da se isplanira formativno ocenuvawe.

Poeni Kriteriumi za ocenuvawe

3 Odgovorite se celosni i to~ni - se davaat dovolni podatoci,

2 Odgovorite se delumni i to~ni, nema dovolno podatoci za toa {to se bara vo pra{aweto

1 Odgovorite ne se, no sodràt nekolku podatoci od toa {to se bara vo pra{aweto

0 Odgovorite ne se to~ni

- Za naredniot ~as: ]e se pravi osvrt na polugodi{niot test i utvrduvawe na ocenkite za polugodie.


Nastavna edinica 16

78

1. Celi: Da umee da gi sogleda sopstvenite znaewa i realno samoocenuvawe.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi soop{tuva ocenkite od polugodi{niot test; pravi osvrt na uspehot od testot; gi soop{tuva dobienite ocenki vo tekot na celoto polugodie i se pravi osvrt na se~ie portfolio i se zaklu~uva ocenkata zaedni~ki.- U~enicite gi razgleduvaat sopstvenite testovi; u~estvuvaat vo oformuvaweto na polugodi{nata ocenka.Забелешки од наставната единица 16:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

J a n u a r i

Nastavna edinica 1

1. Celi: Da ja sogleda i prepoznae alegorijata kako stilska figura, nejzinite elementi i namenata.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi podgotvuva formite i metodite na rabota; im gi objasnuva aktivnostite na u~enicite, gi koordinira istite, pottiknuva na razmisluvawe.- U~enicite gi sledat ukaùvawata za aktivnostite, razmisluvaat i komuniciraat vo parovite; prezentiraat i gi objasnuvaat izrabotkite na nastavnite liv~iwa. - îtawe, pi{uvawe, rabota so tekst, zada~i vo nastavni liv~iwa.- U~ebnik, nastavni liv~iwa, tabla.


1. Nastavna edinica: ,,Bez srce” – M. Bor – analiza so problemska nastava; alegorija (poim).2. Tip na ~asot: Obrabotka na нova sodrìna od podra~jeto Literatura.4. Nastavni formi: Rabota vo parovi.5. Nastavna tehnika: Nastavno liv~e so problemski pra{awa.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi objasnuva aktivnostite: ~itawe na pesnata vo parovi, postavuvawe problem; popolnuvawe na nastavnoto liv~e; prezentirawe i diskusija (objasnuvawe) za odgovorite; proveruvawe na re{enieto na problemot (primeri od sekojdnevieto).- U~enicite gi izvr{uvaat svoite aktivnosti, a nastavnikot go pi{uva problemot na tabla, vedna{ po naslovot na pesnata. (Predlog za problemot: So pari moè{ da kupi{ s#); potoa u~enici od дvojkite gi kaùvaat odgovorite na pra{awata i gi objasnuvaat zo{to e toj odgovor izbran, zo{to e tokmu toa nivniot stav; go pi{uvaat brojot na pra{aweto na tabla i odgovorite (moè da ima i razli~ni izbori od diskratorite koi se ponudeni).

79

- Od odgovorite, niz diskusija pottiknata od pra{awa na nastavnikot, se izvlekuva re{enieto (vo duhot na toa so pari ne se kupuva zdravje, drugarstvo, qubov, po~it i sl.), koe pak go zapi{uvaat vo tetratkite.

Predlog za nastavnoto liv~e:1. Prodavaj}i go srceto, {to prodal patnikot? a) mudrosta b) zlobata v) qubovta g) ~esnosta

2. Postapkata na prodavaweto srce e: a) mudrab) dobra v) hrabra g) nepromislena

3. Postapkata kaj tebe predizvika: a) osudab) voshit v) taga g) ~udewe

4. Odgovorite na kanarinkata, pesot i yvezdata se: a) nepromisleni b) sme{ni 5. Krieweto vo ku}ata pokaùva deka ~ovekot e: a) razo~aran b) zasramen v) sre}en g) hrabar

6. Ova kriewe kaj tebe predizvika: a) po~it b) opravduvawe v) taga g) osuda

7. Koja ~ove~ka osobina e pretstavena vo pesnata? _________________________

8. Koja misla e soodvetna za idejnosta na pesnata:a) Parite zna~at drugarstvo, mudrost, qubov, po~it od

drugar~iwata.b) So parite moè{ da si ovozmoì{ s# {to posakuva{.v) Parite se potreba, no ne i sredstvo koe }e ti donese sre}a.g) Parite gi opravduvaat site postapki na lu|eto.

- Se sogleduva deka prikrienoto prikaùvawe na ~ove~kite osobini e alegorija.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe.- Za naredniot ~as: Da donesat po edna basna koja }e umee da ja pretstavi so nekolku re~enici, a }e objasni koja ~ove~ka osobina e alegori~no pretstavena.Забелешки од наставната единица 1:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 2

1. Celi: Da istraùva po dadena zada~a i da gi prezentira zaklu~ocite.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot poso~il {to da podgotvat za ~asot; gi stimulira i pottiknuva aktivnostite; sozdava nastavni situacii i rakovodi so tekot na ~asot.- U~enicite se podgotvile za ~asot; gi prezentiraat zaklu~ocite od svoite istraùvawqa; diskutiraat za prezentaciite; iskaùvaat svoi razmisluvawa.- Rabota so tekst, demonstrirawe na zaklu~oci, razgovor.- Basnite koi gi donele u~enicite.


1. Nastavna edinica: Analiza na basni so akcent na alegorijata.

80

2. Tip na ~asot: Ve`bawe i utvrduvawe na znaewa.3. Celi: Da istraùva po dadena zada~a i da prezentira zaklu~oci.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot objasnuva koi aktivnosti se planirani za ~asot i ocenuvaweto.- U~enicite gi pretstavuvaat svoite podgotovki, odnosno kuso gi pretstavuvaat basnite koi gi pro~itale, so naglasuvawe i objasnuvawe za alegorijata vo niv.- I drugite u~enici moàt da iznesuvaat svoi razmisluvawa za prezentirawata; isto taka, tie diskutiraat za iskaùvawata i gi vrednuvaat.- Nastavnikot diskutira za iskaùvawata na u~enicite i gi ocenuva; toj moè da postavuva dopolnitelni pra{awa dokolku smeta deka objasnuvawata se necelosni.- Se poveduva diskusija i za trite basni vo u~ebnikot i alegorijata vo niv.

- Vrednuvawe na znaewata: Iskaùvawata na u~enicite }e bidat formativno ocenuvawe, kako govorna ve`ba, a potoa }e bide del od sumativnoto ocenuvawe.

Оценка Критериуми

5Добро организиран состав,една мисла ја следи друга;премините во деловите

се складни-има добар тек;многу добро ја разбрал темата и одговорил соодвет-но на неа;правописот и стилот целосно се со висок стандард.

4Умерено добро организиран состав;најголем дел од мислите имаат добар ре-

дослед; делумно добар премин од еден дел во друг дел;има познавање за темата; има извесен број правописни грешки,стилот е добар.

3Слабо организиран состав,една мисла не ја следи другата(преодите од дел во

друг се слаби )па тешко се следат и не се добро обрабтени;стилот е сиромашенима правописни и граматички грешки кои влијаат на разбирањето на составот

2Нема добра организација на деловите(целинките),мислите се слабо поврзани;ограничено ја разбира темата,нема задоволителен одговор на темата;право-

писот и стилот се слаби;тешко ги изразува сопствените мисли.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za strukturata na sloènata re~enica (od VII oddelenie).

Забелешки од наставната единица 2:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 3

1. Celi: Da ja znae strukturata na sloènata re~enica {to }e bide neophodno kako znaewe za idnite sodrìni za sloènata re~enica.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ukaàl {to da povtorat; podgotvil re~enici od koi }e se izvlekuvaat zaklu~oci, kako povtoruvawe za strukturata na sloènata re~enica; gi isplaniral aktivnostite i tekot na ~asot.- U~enicite se aktivni vo tekot na celiot ~as; odnosno gi pretstavuvaat svoite znaewa preku analizata na re~enicite na tabla; u~estvuvaat vo zaklu~ocite koi }e bidat zapi{ani vo planot.Predlog za planot:

81

1. Struktura na sloènata re~enica: najmalku dva priroka – zna~i najmalku dve prosti re~enici.2. Moè da imaat ist podmet, no i razli~en podmet.3. Del – re~enici = struktura na sloènata re~enica.- Kako ve`ba moè da se koristi tekst od u~ebnikot od koj }e gi selektiraat sloènite re~enici i }e gi opredeluvaat del – re~enicite.


1. Nastavna edinica: Povtoruvawe za strukturata na sloènata re~enica.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i povtoruvawe na znaewa od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da ja znae strukturata na sloènata re~enica kako preduslov za novite sodrìni da bidat podobro usvoeni.4. Nastavni formi: Dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Se koristi ICT Writer.

Predvideni aktivnosti: - So pomo{ na re~enicite na tabla, ili zapi{ani na kompjuter, se povtoruvaat znaewata za strukturata na sloènata re~enica, pri {to se pravi i planot kako zaklu~ok na povtoruvawata. - Ve`bite prodolùvaat so tekst od u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: ]e se sogledaat znaewata od sintaksa i }e bide dijagnosti~ko ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Pi{uvaat doma{na zada~a koja se sostoi vo pretstavuvawe na pro~itan roman so tehnikata Skelet.


Nastavna edinica 4

1. Celi: Da umee da analizira pro~itano delo koristej}i ja tehnikata Skelet.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ja objasnil doma{nata zada~a; gi sledi prezentirawata na u~enicite, diskutira za niv, postavuva dopolnitelni pra{awa za u~enicite da gi objasnat odgovorite koi gi dale.- U~enicite ja podgotvile doma{nata zada~a; gi ~itaat doma{nite i gi doobjasnuvaat preku pra{awata na nastavnikot ili od sou~enicite.- Rabota so tekst, ~itawe, objasnuvawe.


1. Nastavna edinica: Analiza na doma{nite zada~i – sleketen prikaz na roman.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewa.3. Celi: Da umee da analizira pro~itano delo koristej}i sleketna tehnika.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot ja proveruva redovnosta vo noseweto doma{ni zada~i.

82

- U~enicite gi pretstavuvaat svoite skeletni prikazni na romanite koi gi pro~itale; davaat objasnuvawe zo{to gi dale tie odgovori, odgovaraat na eventualno dopolnitelnite pra{awa od nastavnikot ili sou~enicite.

Predlog za skeletniot prikaz:

Re~enica (Objasnuvawe za {to se raskaùva vo deloto)_______________________________________________________________________

Fraza (So koja se iskaùva ne{to va`no od romanot)_____________________________________________________________________________________

Simbol ili slika (Nacrtaj go ona {to }e ja pretstavi sodrìnata)________________________________________________________________________

Boja (Izrazi so koja boja bi gi oboil svoite ~uvstva za deloto)________________________________________________________________________

Najdobra rabota (Koja e mislata za idejata koja ja ponese od tvorbata)________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

- Vrednuvawe na znaewata: Pro~itanite doma{ni zada~i i dobienata ocenka }e bidat formativno oceneti, no }e bidat del i od sumativnoto ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da pronajdat objasnuvawe za zborot sinhronizacija i da razmislat za razli~ni zvuci koi gi slu{ale dodeka gledale filmovi, koi }e gi pametat; da gi povtorat znaewata za govor i muzika vo filmot; da istraàt za zna~eweto na zborovite: kinematografija, ilustrirawe (zvu~no i video), efekt.


Nastavna edinica 5

1. Celi: Da gi zbogati znaewata za filmskata umetnost i da bide pottiknat da gi zabeleùva zvucite vo filmot i nivniot efekt.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva: - Nastavnikot gi osmislil obemot i vidot na aktivnosti; metodi, formi i sredstva za rabota; go vodi nastavniot proces niz pra{awa i pottiknuvawe na razmisluvawe.- U~enicite razmislile i povtorile za ona {to im be{e poso~eno; razmisluvaat i zboruvaat za svoi vpe~atoci pri gledaweto filmovi.- Razgovor, objasnuvawe, pi{uvawe, audi ili audio-vizuelno sledewe (spored mo`nostite).- U~ebnik, tetratka, audio-vizuelno sredstvo (spored mo`nostite), може да се користи ICT Impress.


1. Nastavna edinica: Zvu~ni efekti vo filmot.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od Mediumska kultura.

83

3. Celi: da gi zbogati znaewata za elementite na filmskata umetnost i da bide pottiknat da go sogleda zna~eweto na zvucite za filmot.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka, istraùva~ki rezultati.

Predvideni aktivnosti:- Niz pra{awata od nastavnikot se povtoruvaat sodrìnite za govor i muzika vo filmot; gi pottiknuva na razgovor za zvucite vo filmovite koi gi gledale i koi bile sostaven del od dejstvoto koe se odvivalo vo filmot, zna~eweto i efektot koj go imaat vrz gleda~ot; nabrojuvaat zvuci (tropawe pri odewe po skali, zvuk pri duvawe na silen veter, mjaukawe na ma~ka ili zvuci od drugi ìvotni i sl.).- Razgovor za ona {to go otkrile za zna~eweto na zborovite: sinhronizacija, kinematografija, efekti, ilustrirawe (tonsko i video).- Preku dvete ilustracii i tekstot vo u~ebnikot se vodi razgovor na kakvi zvuci gi naso~uvaat ovie fotografii; nastavnikot ja pojasnuva i sodrìnata za zvu~ni efekti vo filmovite.

- Vrednuvawe na znaewata: Se vrednuva podgotovkata za ~asot (povtoruvaweto i istraùvaweto) i aktivnostite (formativno ocenuvawe).

Za naredniot ~as: Da ja podgotvat lektirata ,,Ostrovot na skrienoto bogatstvo” od R. L. Stivenson koja }e ja analiziraat dva ~asa.



1. Celi: Da umee da ~ita so vnimanie za da znae tekstot da go interpretira i da razmisli za bitni elementi vo nego.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot navremeno (septemvri) dal raspored na lektirite, terminite koga }e bidat analizirani; gi potsetil {to da podgotvat za ovaa lektira, da gi popolnat lektirnite tetratki; sozdava nastavni situacii, dava soodvetni zada~i, gi pottiknuva na aktivnosti site u~enici i gi ocenuva prezentirawata.- U~enicite se podgotvile za ~asovite za lektirata; gi popolnile lektirnite tetratki; ~itaat od obrabotkite, diskutiraat za nivnata uspe{nost; gi izvr{uvaat dadenite zada~i za vtoriot ~as i gi prezentiraat odgovorite; iznesuvaat svoi razmisluvawa za postapkite na likovite, za idejnosta i sl. - Rabota so kniga, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe.

Razvojno-procesno planirawe za ~as 6 - 7

1. Nastavna edinica: Interpretacija na lektirna tvorba ,,Ostrovot na skrienoto bogatstvo” od R. L. Stivenson.2. Tip na ~asot: Obrabotka na pro~itana kniga od zadolìtelnata lektira.3. Celi: Da umee da ~ita kniga vnimatelno za da umee da go interpretira tekstot i da razmisluva za bitni elementi na tvorbata.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Tabelaren prikaz (za ~as 7), ili ICT Calc.

Predvideni aktivnosti za ~as 6:

84

- U~enici ~itaat od analizite vo lektirnite tetratki.- Drugite u~enici slu{aat vnimatelno, vodat bele{ki po koi }e diskutiraat (za odgovorite na pra{awata, za ~itaweto, za stilskite osobenosti na re~enicite i sl.), istaknuvaj}i gi pozitivnite i negativnite zabele{ki.- Nastavnikot sledi, diskutira objasnuvaj}i ja ocenkata.

Predvideni aktivnosti za ~as 7:- Na prethodniot ~as u~enicite gi prepi{ale zada~ite koi treba da gi izrabotat, a koi nastavnikot gi napi{al na tabla i gi objasnil barawata.- U~enici prezentiraat odgovori, drugite diskutiraat, dopolnuvaat so svoi odgovori i dopolnuvawa.- Nastavnikot gi ocenuva objasnuvaj}i ja dobienata ocenka.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe (podocna i sumativno).- Za naredniot ~as: Da proverat od VII oddelenie zavisni – nezavisni sloèni re~enici i za vidovite nezavisni re~enici.

Predlog za tabelarniot prikaz

Karakterni osobini na likovite koi im ostavile vpe~atok

Забелешки од наставната единица 6 и 7: ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 8

1. Celi: Da gi razlikuva nezavisnite i zavisnite sloèni re~enici i da gi poso~uva vidovite nezavisnosloèni re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi podgotvil metodite, formite i aktivnostite za povtoruvawe na znaewata za zavisnite i nezavisnite re~enici.- U~enicite gi povtorile poso~enite sodrìni, gi primenuvaat znaewata vo izrabotka na ve`bite koi gi podgotvil nastavnikot.- Pi{uvawe, objasnuvawe, u~ebnik.- Tetratkite, u~ebnikot, tabla.


1. Nastavna edinica: Ve`bi za zavisni i nezavisni re~enici (vidovite nezavisni).2. Tip na ~asot: Ve`bawe i povtoruvawe na u~eni sodrìni.3. Celi: Da prepoznava vidovi sloèni re~enici i da gi poso~uva vidovite nezavisni re~enici.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:

85

- Nastavnikot na tabla napi{al sloèni re~enici; u~enicite gi prepi{uvaat vo tetratkite, gi podeluvaat na del-re~enici i go opredeluvaat vidot (zavisni - nezavisni), no i vidot na nezavisni re~enici.- Potoa izleguvaat u~enici na tabla, gi prenesuvaat (obeleùvaat) odgovorite od svoite tetratki (podelbata i vidot na re~enicite), a drugite gi proveruvaat svoite odgovori.- Od u~ebnikot, od tekstovite, pronao|aat i poso~uvaat sloèni re~enici i povtorno gi pi{uvaat vo tetratkite, gi delat na del – re~enici i go opredeluvaat vidot.

- Vrednuvawe na znaewata: Na ovoj na~in e ovozmoèno formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za glagolsko-imenski prirok (da go prepoznavaat) i za predmet vo re~enica.


F e v r u a r i

Nastavna edinica 1

1. Celi: Da gi prepoznava iskazni re~enici i pravilno da gi upotrebuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go planira tekot na ~asot, gi planira aktivnostite; pi{uva pra{awa, rabotno gi angaìra u~enicite, gi naso~uva kon zaklu~oci po nivnoto istraùva~ko ~itawe.- U~enicite gi povtorile znaewata koi im se poso~eni; ja ~itaat sodrìnata od u~ebnikot istraùvaj}i {to se iskaùva so ovoj vid re~enici, sozdavaat svoi re~enici kako primeri; gi odgovaraat pra{awata, ve`baat zada~i od u~ebnikot.- Rabota so u~ebnik, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe, ve`bawe.


1. Nastavna edinica: Iskazni zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva iskaznite re~enici.4. Nastavni formi: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi objasnuva zada~ite koi im prestojat, odnosno tekot na ~asot.- U~enicite ja ~itaat sodrìnata za iskaznite re~enici; vo tetratkite pi{uvaat pra{awa so koi }e ja opfatat sodrìnata za ovoj vid re~enici.- îtaat pra{awa, a odgovorite gi baraat od sou~enicite.- Pi{uvaat individualno po tri iskazni re~enici; zavisno od vremeto, usno gi re{avaat ve`bite od u~ebnikot.

86

- Vrednuvawe na znaewata: Postoi mo`nost za formativno ocenuvawe, a bidej}i sodrìnata e neraskinlivo povrzana so prethodni znaewa, i dijagnosti~ko ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da ja povtorat sodrìnata za roman od VII oddelenie.


Nastavna edinica 2

1. Celi: Da gi znaat osobenostite na romanot kako najdolgo epsko prozno delo, kako preduslov za sovladuvawe na vidovite romani koi }e gi izu~uvaat.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot kaàl {to da povtorat za ovoj ~as i niz pra{awa i plan se utvrduva sodrìnata za roman i negovite osobenosti; gi organizira aktivnostite, pottiknuva na razmisluvawe i naso~uva kon zaklu~oci vo planot koj }e se izrabotuva. - U~enicite ja povtorile sodrìnata za roman; so svoite aktivnosti gi utvrduvaat znaewata i u~estvuvaat vo sozdavaweto na planot, razmisluvaat, pi{uvaat.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, razgovor.- U~ebnik, tetratka.


1. Nastavna edinica: Povtoruvawe na znaewata za roman (,,Verni drugari” – S. Sever).2. Tip na ~asot: Utvrduvawe na znaewa i primena na istite vo tekst (pronao|awe).3. Celi: Da gi znae osobenostite na roman i da gi pronao|a vo tekst.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot postavuva pra{awa i paralelno so odgovorite u~enicite go sozdavaat planot.

Predlog na planot: Roman1. Dolga, epska, prozna tvorba.2. Razviena fabula; pove}e nastani (periodi) i pove}e likovi.3. Opfa}a golem vremenski period; op{testveno-istoriska osnova.4. Glavni likovi i sporedni likovi.5. Glavna i sporedni temi.6. Vidovi: istoriski, avanturisti~ki, semejni, qubovni, nau~no- fantasti~ni i dr.- U~enicite vo sebe go ~itaat objasnuvaweto za izvadokot ,,Verni drugari”; potoa del po del go ~itaat na glas, so ukaùvawe da vnimavaat na izraznoto ~itawe.- Gi odgovaraat pra{awata po tekstot – razgovor.

- Vrednuvawe na znaewata: Dijagnosti~ko i formativno ocenuvawe.

87

- Za naredniot ~as: Da ja izve`baat fabulata na tekstot za usno preraskaùvawe i da razmislat za analiza na tekstot.


Nastavna edinica 3

1. Celi: Da znae usno da preraskaùva fabula na tekst i da umee so tehnika Kvadrant da pretstavi kako go doìveal tekstot (vo fazata na refleksija).2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal zada~i za ovoj ~as; gi isplaniral metodite, formite i aktivnostite, ja odredil celta na ~asot; gi naso~uva rabotnite zada~i; ocenuva so ukaùvawa.- U~enicite se podgotvile za ~asot; ja preraskaùvaat fabulata za {to }e bidat ocenuvani; opredeluvaat tema, likovi, lokalizacija, opisi, najvozbudlivi delovi, a so toa se izveduva zaklu~ok za avanturisti~ki roman; primenuvaat tehnika Kvadrant, prezentiraat i }e bidat ocenuvani.- Razgovor, objasnuvawe, rabota so tekst, preraskaùvawe, pi{uvawe.- U~ebnik, tetratka, tabla.


1. Nastavna edinica: Preraskaùvawe i analiza na tekstot; sinteza so Kvadrant.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na primenuvawe na znaewa.3. Celi: Da znae da preraskaùva fabula i da koristi Kvadrant vo analizata.4. Formi na rabota: individualna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Kvadrant.

Predvideni aktivnosti:- U~enici ja preraskaùvaat fabulata – za {to }e bidat i ocenuvani.- Usno se istaknuvaat: temata, likovite, lokalizacijata, najvozbudlivite nastani, pri {to se naso~uvaat kon zaklu~ok za elementite na avanturisti~kiot roman; paralelno so toa se pravi planot.

Predlog za planot:1. Prikaùva vozbudlivi doìvuvawa.2. Sceni od realniot ìvot – so mnogu presvrti vo dejstvoto.3. Opisi koi ja zgolemuvaat napnatosta vo dejstvoto.4. Vidovi: pikarski (burni talkawa), vestern (kaubojski).5. Zabavnata literatura go pretopuva ovoj vid romani.- Nastavnikot dava upatstva za izrabotka na Kvadrantot; go popolnuvaat i gi prezentiraat izrabotkite.

Predlog za Kvadrant (list so 4 poliwa).

Slika (kako ja zamisluva) Nabroj ~uvstva od tekstot i svoi

88

Zvuci povrzani so tekstot Povrzuvawe so li~en nastan

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno i dijagnosti~ko ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da se odredat sami vo grupi od po ~etiri u~enika; sekoja grupa si odreduva koj ~len {to }e podgotvi za prezentacija, a }e dobijat zaedni~ka ocenka kako grupa. Zada~ata e da pronajdat i prezentiraat podatoci za Ko~o Racin: ìvot, delata, osvrt na dve-tri pesni, fotografii i zapisi za nego. Ova go podgotvuvaat desetina dena (spored zada~ata vo u~ebnikot za predavawe).


Nastavna edinica 4

1. Celi: Da gi znae elementite na predavaweto kako na~in na usno prezentirawe na odredena sodrìna.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot sozdava nastavni situacii, rabotno gi angaìra naso~uvaj}i gi vo istraùvawe i otkrivawe na predavaweto kako vid usno prezentirawe.- U~enicite go ~itaat tekstot nastojuvaj}i da gi sogledaat specifi~nostite vo nego; izveduvaat zaklu~oci i zaedni~ki izrabotuvaat plan.- U~ebnik, tetratki, tabla.- Rabota so tekst, ~itawe, razgovor, objasnuvawe, pi{uvawe, па и употреба на ICT Impress.


1. Nastavna edinica: ,,Most na epohite”; poim predavawe.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna.3. Celi: Da gi znae elementite koi gi sodrì predavaweto.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite vo sebe go ~itaat tekstot pridrùvaj}i se na upatstvata da gi zableàt specifi~nostite na tekstot (vo sporedba so drugi vidovi tekstovi).

89

- Go ~itaat tekstot na glas; gi odgovaraat usno pra{awata pod tekstot i pra{awata od nastavnikot, so koi gi naso~uva kon zaklu~oci za predavaweto; pravat plan:

1. Dava podatoci za ìvotot na nekoja li~nost, sodrìna od nekoja oblast i dr.

2. Nema razvoj na dejstvo, nastani i likovi kako del od fabulata.3. Koristi stru~na literatura i relevantni izvori.4. Pomo{ni sredstva: fotografii, sliki, {emi, grafi~ki prikazi,

grafofolii, lap-top, Internet.

- Vrednuvawe na znaewata: Dijagnosti~ko – kako istraùva~ka rabota da dojdat do novi soznanija i zaklu~oci. Применувајќи го инструментот за оценување ЛИСТА ЗА АНАЛИТИЧКО ОЦЕНУВАЊЕ НА ГРУПНАТА РАБОТА може да се вреднуваат знаењата и успешноста од нивната примена.

Име_____________________________ Датум_______________________






4 3 2 1



4 3 2 1



Nastavna edinica 5

1. Celi: Da gi razlikuva vremenskite re~enici i pravilno da gi upotrebuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot sozdava nastavni situacii, rabotno gi angaìra u~enicite, doobjasnuva delovi od sodrìnata, osmisluva ve`bi, sogleduva kolku e sodrìnata usvoena.- U~enicite izrabotuvaat ve`ba preku koja im se naso~uva vnimanieto kon zaklu~oci za ona {to go ozna~uvaat vemenskite re~enici; od primerite vo u~ebnikot gi sogleduvaat svrznicite i pravopisot za ovoj vid re~enici.- Rabota so u~ebnik, razgovor, objasnuvawe, prakti~na rabota – ve`bi.- U~ebnik, tetratki, tabla.

90


1. Nastavna edinica: Vremenski zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi razlikuva vremenskite re~enici i pravilno da gi upotrebuva.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.- Na tablata ima re~enici so prilo{ki opredelbi za vreme i u~enicite imaat zada~a da gi pro{irat vo sloèni re~enici.

Primeri: 1. Vleguvaj}i podocna, go naru{uvaat redot na predavaweto. 2. Zimoska skijavme na padinite na Pelister. 3. Za vreme na ~asot Goran vnimava{e.

- Od ve`bata i pra{awata na nastavnikot, se izvlekuva zaklu~ok za ovie re~enici.- Primerite (re~enicite) vo u~ebnikot }e ovozmoàt zaklu~oci za svrznicite i upotrebata na zapirkata kaj ovie re~enici.- Usno gi izrabotuvaat ve`bite od u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Dijagnosti~ko i formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Da go pro~itaat tekstot ,,Borba so ribata”, od u~ebnikot, obrnuvaj}i vnimanie na: nastanot, monolozite, opisite na ribata, moreto, psiholo{kata sostojba na starecot.


Nastavna edinica 6

1. Celi: Da umee da pravi samostojna analiza na tekst po daden plan.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot isplaniral metodi, formi, aktiv nosti; pottiknuva na aktivnosti; ja sledi rabotata na u~enicite; gi ocenuva izrabotkite i ja obrazloùva ocenkata.- U~enicite se podgotvile za ~asot spored ukaùvawata; ja izrabotuvaat tabelata prikaàna na tabla i ja prezentiraat.- Pi{uvawe, rabota so tekst, ~itawe, objasnuvawe.- U~ebnik, tetratka, tabla so plan vo tabela.


1. Nastavna edinica: Samostojna analiza na tekstot ,,Borba so ribata” po daden plan.2. Tip na ~asot: Proveruvawe na znaewata i umeewata za samostojna rabota.3. Celi: Da umee da pravi samostojna analiza na tekst po daden plan.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka. Tehnika – tabelaren prikaz.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot na tabla podgotvil pra{awa postaveni vo kvadrati, koja u~enicite ja precrtuvaat vo tetratkite, a potoa gi vpi{uvaat odgovorite spored barawata.

Predlog

91

Edna re~enica –

koj nastan e preraskaàn

[to doznava{ od monolozite?

Zborovi za psiholo{kata sostojba na

starecot

Opisi na ribata

Opisi na moreto

- Potoa u~enici gi prezentiraat izrabotkite; diskutiraat i gi vrednuvaat nivnite sou~enici; a toa go pravi i nastavnikot objasnuvaj}i ja dadenata ocenka.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na izrabotkite.Се користи инструментот САМОЦЕНУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ:Во врска со овој труд горд/а сум на:Научив како се пишува состав на одбрана тема. Што научив?Што ми се допадна, а што не во врска со овој труд?Како да се подобрам за да покажам добри резултати?Доколку повторно треба да пишувам на оваа тема би изменил/а...Својата работа ја оценувам со оценката (1 до 5) затоа што..

- Za naredniot ~as: Tekstot da go podgotvat za preraskaùvawe na fabulata, da ja opredelat temata, idejata i koi elementi na roman gi zabeleùvaat; i da povtorat za elementite na raskazot kako vid tvorba.Забелешки од наставната единица 6:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 7

1. Celi: Da znae da preraskaùva fabula i da prvi sporedba me|u vidovi tvorbi.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal zada~a {to da podgotvat za ovoj ~as; podgotvil aktivnosti koi gi koordinira; pottiknuva na zaklu~oci; sproveduva ocenuvawe.- U~enicite se podgotvile za ~asot; gi prezentiraat podgotovkite usno; pravat sporedba me|u raskazot i romanot.- Preraskaùvawe, razgovor, pi{uvawe.- Tabela za crtawe Venov dijagram, tetratkite.Predvideni aktivnosti:- U~enici ja preraskaùvaat fabulata na tekstot; se ocenuvaat me|usebe za prezentaciite, a toa go realizira i nastavnikot (ja objasnuva dobienata ocenka).- Usno istaknuvaat: tema, ideja, elementi na roman.

92

- Niz pra{awa od nastavnikot ja povtoruvaat sodrìnata za raskaz i za roman (nivnite karakteristiki); zaedni~ki, od sporedbata, go izrabotuvaat Venoviot dijagram na tabla i vo tetratkite.

- mala, epska - golema epskatvorba; - epski, prozni tvorba;- kus vremenski tvorbi - {irok vremenskiperiod; - realisti~no period;- eden nastan; prikaùvawe - pove}e nastani;- eden do dva - tipi~ni likovi - pove}e likovi;lika; (od sekojdnevieto) - edna glavna i- edna tema; no i od istorijata. pove}e sporedni- kusi opisi. temi;

- podolgi opisi.

raskaz zaedni~ki roman osobini

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na znaewata.- Za naredniot ~as: ]e imaat sodrìna od podra~jeto Jazik.Забелешки од наставната единица 7:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 8

1. Celi: Da go razlikuva vidot pri~inski re~enici i pravilno da gi upotrebuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dava nasoki za usvojuvawe na sodrìnata, gi planira metodite i formite; dava objasnuvawa i postavuva zada~i; pottiknuva na aktivnosti.- U~enicite ja sovladuvaat sodrìnata, razmisluvaat i donesuvaat zaklu~oci, gi izrabotuvaat ve`bite.- îtawe, rabota so u~ebnik, objasnuvawe, pi{uvawe.- U~ebnik, tetratka, tabla.


1. Nastavna edinica: Pri~inski zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi razlikuva i pravilno da gi koristat pri~inski re~enici.4. Formi na rabota: Frontalna, individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite ja ~itaat vo sebe soddrìnata za pri~inskite re~enici; vo dvojki me|u sebe se konsultiraat; odgovaraat na pra{awata od nastavnikot razrabotuvaj}i ja sodrìnata; pravat zaedni~ki plan; izrabotuvaat ve`bi.

Predlog za planot:1. [to iskaùvaat pri~inskite re~enici?2. So koi prilo{ki opredelbi se tesno povrzani?3. Svrznici i upotreba na zapirkata.

93

4. Neprifatliva upotreba na zborot po{to; sporedba zo{to i za{to.- Gi izrabotuvaat ve`bite od u~ebnikot usno; spored vremeto, mo`ni se ve`bi i od nastavnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe za usvoenosta na sodrìnata, podgotvuvaat plan ili beleàt elementi na pri~inskite re~enici za da se razlikuvaat od ostanatite izu~eni re~enici.- Za naredniot ~as: ]e u~at za quboven roman; im poso~uva da se prisetat na pro~itani qubovni romani (da navedat naslovi).Забелешки од наставната единица 8:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 9

1. Celi: Da umee da analizira pro~itan tekst istraùvaj}i gi elementite na vidot roman koj go izu~uvaat.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi opredeluva vidot i obemot na aktivnosti; go planira redosledot na operacii; gi naso~uva kon istraùvawe i zaklu~oci; pojasnuva.- U~enicite go ~itaat tekstot, go analiziraat niz pra{awata od u~ebnikot i nastavnikot; pravat kus plan i izveduvaat zaklu~oci za qubovnite romani.- U~ebnik, tetratki.- Rabota so tekst, ~itawe, objasnuvawe, zaklu~ok.


1. Nastavna edinica: ,,Snegovite na Klimentina Evin” – G. Petrevski; interpretacija; quboven roman.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Celi: Da umee da analizira tekst istraùvaj}i gi najbitnite elementi.4. Formi na rabota: Dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Eden u~enik gi prezentira svoite znaewa za romanot kako vid literaturna tvorba i za toa }e bide formativno ocenet od nastavnikot.- Prvo vo sebe, a potoa del po del, so insistirawe za izrazno ~itawe, u~enici go ~itaat tekstot. So odgovorite na pra{awata po tekstot i so dopolnitelnite pra{awa od nastavnikot, se analizira tekstot.- Se otkrivaat elementite na qubovniot roman; se pravi plan na analizata.

Predlog za planot:1. Tema: Vqubenata Klimentina.2. Likovi: Glaven lik Klimentina, sporedni: lebedite i profesorot (ovde samo spomnuvan).3. Opisi: Rana esen, lebedite.4. Formi na izrazuvawe: Monolozi, zamislen dijalog.5. Stil i jazik: Stilot poln so emocii; jazikot literaturen.6. Quboven roman – spored vidot; epska tvorba – spored naracijata; spored formata – proza.

- Za naredniot ~as: Tekstot da go izve`baat za preraskaùvawe; da se potsetat na ona {to im be{e kaàno da se setat na pro~itani

94

qubovni romani, ili barem, so sporedna tema qubov. Sekoj u~enik da donese pred sebe eden ureden list – prazen (}e rabotat edna tehnika).

- Vrednuvawe na znaewata: - Znaete li drug primer za ova [to i se slu~uva na Klementina Evin? - Moète li da grupirate spored karakteristiki kako se odnesuva

glavniot lik?- Koi faktori bi gi izmenile ako be[e prisuten likot na profesorot?- Koi pra[awa bi gi postavile za negoviot odnos kon Klementina?- Moète li da razviete set od instrukcii za odnosot na Klementina so

lebedite vrz osnova na dadenite informacii?U~enicite odgovaraat na ovie pra[awa vo doma[nite tetratki!


Nastavna edinica 10

1. Celi: Da znae usno da preraskaùva tekst so to~ni i stilski bogati re~enici i da prenese i objasni svoj stav za sostojba vo koja se na{ol glavniot lik.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi isplaniral aktivnostite; go predvidel tekot na ~asot i etapite; pottiknuva na aktivnosti; gi ocenuva iskaùvawata. - U~enicite se podgotvile za ~asot spored ukaùvawata na nastavnikot; me|u sebe gi ocenuvaat preraskaùvawata; u~estvuvaat vo tehnikata Bura na idei iznesuvaj}i gi svoite razmisluvawa i stavovi.- Preraskaùvawe, diskutirawe, pi{uvawe.- List na koj }e se izrabotuva tehnikata Bura na idei.


1. Nastavna edinica: Preraskaùvawe na tekstot ,,Snegovite na Klimentina” i istaknuvawe na svoeto mislewe za postaven problem.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewa i umeewa.3. Celi: Da znae da preraskaùva tekst i da diskutira za svojot stav.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Bura na idei.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite najnapred gi ~itaat doma{nite zada~i, pa diskutiraat;- Nekolku u~enici go preraskaùvaat tekstot, a iskazite vo vid na esej, }e bidat ocenuvani.- Nastavnikot bara pred sekoj u~enik da bide listot; sekoj u~enik na listot, kako pra{awe – naslov, ja pi{uva re~enicata: Moe razmisluvawe za zaqubenosta na Klimentina. I na listot go pi{uva svoeto mislewe, svojot stav i objasnuvawe za toj stav (zo{to misli taka).- U~enicite kaùvaat svoj stav; eden u~enik na tabla gi zapi{uva stavovite, a drugi u~enici diskutiraat za zapi{aniot stav na tabla (odobruva ili ne, zo{to misli taka i sl.).

- Vrednuvawe na znaewata: Se primenuva BODOVNA LISTA za ocenuvawe esej!

95

5 boda 4 boda 3 boda 2 boda 1 bod

PRAVOPIS1 gre{ka na sekoi 50 zbora




Pove}e od 1 gre{ka na sekoi 10-20 zbora

KOMPOZICIJA(voved, glaven i zavr{en del)

Kompozi-cijata na tekstot e odli~na. Jasno se prepozna-vaat delovite

Ima voveden glaven i zavr{en del koi ne se jasno razdvo-eni

Esejot e nedovolno organiziran. Vovedniot i zavr{niot del se podolgi za smetka na glavniot del.

Esejot e lo{o organizi-ran. Mu nedostiga del od kompozic-ijata i nastanite nemaat logi~en redosled

Vo esejot ne se prepo-znava nitu eden del, se e ispome-{ano.

Upotreba na citati

Vo esejot se upotrebe-ni pove}e od 8 citati.

Vo esejot se upotreb-eni od 6 do 8 citati.



Vo esejot se upotrebe-ni od 0 do 2 citati.

Sodrìnska i umetni~ka

izdrànost na tekstot

Esejot izobiluva so golem broj informa-cii za temata. Tekstot e na zavidno umetni~-ko nivo.

Esejot sodrì golem broj inform-acii za temata, koi se povtoruvaat. Tekstot ima dosta umetni~-ki elementi

Sodràni se razli~ni informacii, no se izostaveni nekoi bitni. Se prepoznava-at izvesni umetni~ki elementi.

Esejot vklu~uva malku informa-cii povrzani so temata. Tekstot nema umetni~ka vrednost.

Esejot ne vklu~uva informacii neposredno vrzani za temata. Tekstot nema umetni~ka vrednost.

- Za naredniot ~as: âs od podra~jeto Literatura.Забелешки од наставната единица 10:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 11

1. Celi: Da znae izrazno da ~ita tekst (so site elementi) i da napravi interpretacija na istiot.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

96

- Nastavnikot gi informira za aktivnostite na ~asot; im pravi plan, potsetuvaj}i gi na elementite na izraznoto ~itawe; analiza so pravewe plan.- U~enicite ve`baat, prvo vo sebe a potoa na glas, izrazno ~itawe; potoa go analiziraat tekstot i zaedni~ki go sostavuvaat planot.- Rabota so tekst, objasnuvawe, ~itawe, razgovor.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Izrazno ~itawe na tekstot ,,Pismo” i analiza.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova sodrìna i ve`bi.3. Celi: Da znae izrazno da ~ita tekst, a potoa i da go analizira.4. Formi na rabota: Frontalna, individualna, dijalo{ka (kombinirawe).

Predvideni aktivnosti:- Na tabla nastavnikot gi napi{al elementite na izraznoto ~itawe, dava kusi objasnuvawa; u~enicite prepi{uvaat – za site idni izrazni ~itawa.1. Artikulacija – pravilno izgovarawe na glasovite.2. Dikcija – pravilno izgovarawe na zborovite (zboroven akcent), naglasuvawe na odreden zbor ili re~enica (logi~en akcent).3. Intonacija – nijansirawe na glasot spored potrebite na tekstot (povi{en ili potivok glas, rastegnat izgovor, pra{awe, glas na dete, vozrasen, bolen i dr.).4. Ritam – ima delovi vo tekst koi baraat pobrzo ili pobavno ~itawe.5. Pauzi – moàt da bidat gramati~ki (me|u re~enicite), logi~ki (se izdeluva podmet, prirok, predmet) i psiholo{ki (da se deluva na emociite).- Potoa u~enicite vo sebe ve`baat izrazno ~itawe; vr{at prezentirawe na toa {to go ve`bale; nastavnikot sledi i ukaùva.- Se pravi analiza na tekstot; paralelno se pravi plan koj i go pi{uvaat vo tetratkite. 1. Tema – Violetka vnesuva nemir. 2. Likovi – so opredelba junak, pomo{nik, protivnik. 3. Opisi – so ~itawe izvadoci, naglasuvawe zborovi koi opi{uvaat ne{to. 4. Raskaùvawe i dijalog.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno }e se ocenuva ~itaweto.

- Za naredniot ~as: Da go izve`baat tekstot za preraskaùvawe na fabulata; isto taka, da izve`baat preraskaùvawe na fabulata na pro~itan quboven roman (od 5 – 10 re~enici).Забелешки од наставната единица 11:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 12

1. Celi: Da znae usno da preraskaùva fabula na pro~itan tekst.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi objasnil podgotovkite koi treba{e da gi napravat u~enicite za ovoj ~as; gi koordinira aktivnostite, diskutira za ocenkata koja ja opredeluva.

97

- U~enicite se podgotvile za ~asot; gi prezentiraat fabulite na u~eniot tekst i na pro~itanite qubovni romani.- Preraskaùvawe, razgovor.


1. Nastavna edinica: Preraskaùvawe na fabuli na pro~itani tekstovi (tvorbi).2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na usno izrazuvawe.3. Celi: Da znae usno da preraskaùva fabula na pro~itan tekst.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka (diskusiite).Predvideni aktivnosti:- U~enicite gi preraskaùvaat fabulite na tekstovite (tekstot ,,Pismo” i pro~itanite qubovni romani). - Drugite u~enici i nastavnikot diskutiraat za nastapite i gi ocenuvaat: izrazuvaweto, stilot na re~enicite, akcentiraweto, razbirlivo preraskaùvawe za da ja razberat fabulata i onie koi ne go pro~itale prezentiraniot roman, dikcijata, logi~kite pauzi i sl.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na usnoto izrazuvawe, se koristi skala za ocenuvawe, a ocenkata stanuva i del od podocne`noto sumativno ocenuvawe:

Razvoj na usnoto preraskaùvawe

Nezadovolitelen Odli~ennapredok napredok

Podobreno e usnoto izrazuvawe 1 2 3 4 5

Podobren e stilot na re~enicite 1 2 3 4 5

Zgolemen e interesot za vnimatelno akcentirawe

1 2 3 4 5

Namalen e brojot na gre{ki pri dikcijata i logi~kite pauziPostignat e napredok vo razbirlivo preraskaùvawe na fabulata na daden tekst

1 2 3 4 5

- Za naredniot ~as: Grupite koi treba{e da podgotvat predavawe za Ko~o Racin, da bidat podgotveni za naredniot ~as.Забелешки од наставната единица 12:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 13

1. Celi: Da umee da gi primeni znaewata za predavaweto vo usnoto prezentirawe; da sorabotuva pri grupna rabota trudej}i se da pridonese za uspehot na grupite.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot navremeno gi opredelil zada~ite na grupite; ja nudi svojata pomo{ pri podgotovkite na grupite; gi sledi pretstavuvawata na grupite, diskutira za iskaùvawata i gi ocenuva.

98

- U~enicite vo grupi se podgotvile za prezentaciite, sorabotuvale, po potreba se konsultirale so nastavnikot; gi prezentiraat predavawata; grupite diskutiraat za postignuvawata i ja selektiraat najuspe{nata grupa koja pak na hamer }e napravi yiden vesnik so svoite materijali.- Predavawe, objasnuvawe, demonstracija na ilustracii.- Materijalite koi gi podgotvile u~enicite.


1. Nastavna edinica: Grupno pretstavuvawe so predavawe za Ko~o Racin.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na primenuvawe na znaewata.3. Celi: Da znae da gi primeni znaewata i da sorabotuva vo grupi.4. Formi na rabota: Grupna.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi objasnuva aktivnostite i tekot na ~asot.- Grupite gi prezentiraat predavawata; me|u sebe gi vrednuvaat pretstavuvawata i ja selektiraat najuspe{nata grupa.- Nastavnikot gi kaùva zabele{kite i ja objasnuva dobienata ocenka.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe: ПРАШАЛНИК ЗА САМООЦЕНУВАЊЕ НА РАБОТАТА НА ГРУПАТА.

Секогаш Понекогаш НикогашПред да започнеме со решавање на задачата проверуваме дали сме ја разбралеСе држиме до дадената задача што ни е дадена од наставникот, усно или на работен лист Додека работиме секој од групата дава свои предлози, мислења и сл.Секој го слуша мислењето на групата, пред да го даде својот предлог или мислењеКрајниот заклучок го даваме откако ќе направиме анализа на сите идеи и предлози дадени во групатаДодека работиме имаме член од групата, кој води белешки за нашата дискусија ија координира работата

Se koristi i Obrazec za ocenuvawe grupen proekt:Naslov na proektot:________________________________________________________Nastavni celi:__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Faza na proektot

ProduktPostapka na vrednuvawe

(ocenuvawe)

% vo vkupnite

poeni

99

Pla

nir

aw

e i

org

aniz

iraw

e(_

____

d

ena) Proekten plan

Sp

roveduvaw

e

na

istr

aù

vaw

eto

Individualni dnevnici ILI

____________

Pod

goto

vka

na

finale

n izv

e{

taj Grupen

izve{taj

Pre

zenti

raw

e n

a

finale

n izv

e{

taj

(___

_ dena)

Individualna prezentacija

- Za naredniot ~as: Da gi povtorat znaewata za struktura na sloènata re~enica i dosega izu~enite vidovi zavisnosloèni re~enici - }e imaat kontrolna zada~a.Забелешки од наставната единица 13:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 14

1. Celi: Da gi primeni znaewata kako proverka za uspe{nosta vo usvojuvaweto na sodrìnite.

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ja podgotvil kontrolnata zada~a; se griì za rabotnata atmosfera; potoa gi sobira zada~ite, gi pregleduva i na nekoj ~as im gi podeluva za da gi vidat svoite rezultati.- U~enicite gi izrabotuvaat kontrolnite zada~i primenuvaj}i gi znaewata; nekoi u~enici moàt da pobaraat pomo{ - onie koi poslabo napreduvaat.- îtawe na pra{awa, pi{uvawe odgovori, prakti~na rabota – primena na znaewa.- Listovite so kontrolnite ve`bi.

100


1. Nastavna edinica: Kontrolna zada~a za sloèna re~enica i za zavisnite re~enici.2. Tip na ~asot: Proverka i ocenuvawe na znaewata.3. Celi: Da gi primeni znaewata kako proverka na nivnata prakti~na primena.4. Formi na rabota: Individualna.

Predvideni aktivnosti:- Se sproveduva kontrolnata zada~a; u~enicite gi predavaat listovite i ~ekaat da dobijat povratna informacija od nastavnikot za dobienata ocenka.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe i del od portfolijata.

- Za naredniot ~as: Da se potsetat na dosega izu~uvanite izrazni sredstva na filmot; da razmislat za maski koi gi videle vo gledani filmovi; a za ~asot potoa da ja podgotvat lektirata ,,Hari Poter” od …Забелешки од наставната единица 13:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 15

1. Celi: Da gi pro{iri znaewata za izraznite sredstva na filmot.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal instrukcii za podgotovka na del od aktivnostite (povtoruvawe na sodrìni); go naso~uva interesot kon novata sodrìna, dava potrebni objasnuvawa za da gi pottikne aktivnostite, nudi idei za da se razvie diskusija od u~enicite.- U~enicite se podgotvile za ~asot sledej}i gi ukaùvawata na nastavnikot; odgovaraat na pra{awata za povtoruvawe; gi sledat objasnuvawata na nastavnikot; razgovaraat, kaùvaat za maski od filmovi, no pravat razlika me|u ovoj vid maski i maskata kako sredstvo za prikrivawe ne{to; ja ~itaat sodrìnata vo u~ebnikot.- Predavawe, objasnuvawe, crtawe, rabota so tekst.- U~ebnik, tetratki, crteì, kako i ICT Impress.


1. Nastavna edinica: Maska vo filmot.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe na novata nastavna sodrìna od Mediumska kultura.3. Celi: Da gi pro{iri znaewata za izraznite sredstva vo filmot.4. Nastavni formi: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot postavuva pra{awa preku koi u~enicite gi prezentiraat znaewata za izraznite sredstva vo filmot.

101

- Potoa u~enici objasnuvaat za gledani filmovi vo koi videle razli~ni maski; gi opi{uvaat i koja bila celta, namenata na tie maski.- Nastavnikot objasnuva, spored sodrìnata vo u~ebnikot, {to opfa}a maskata nasproti maskite koi gi koristat akterite; gi ~itaat tie delovi.- Gi razgleduvaat ilustraciite, od u~ebnikot, gi komentiraat.- Spored zada~ata vo u~ebnikot, u~enicite crtaat maska.

- Za naredniot ~as: Lektirata ,,Hari Poter…” – ….Забелешки од наставната единица 15:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 16

1. Celi: Da znae da ~ita tvorba so razbirawe i razmisluvawe; da go istakne svoeto mislewe, svojot stav za postaven problem.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot ja proveruva redovnosta na izvr{enata zada~a, gi zapoznava so aktivnostite za ovoj ~as; go obmisluva problemot koj }e bide postaven; gi pottiknuva na razmisluvawe za problemot; ocenuva.- U~enicite ja podgotvile analizata na lektirnata tvorba odnosno da se naso~at kon odredeni delovi, kon delovite so nau~no-fantasti~na sodrìna; eden do dva u~enika gi ~itaat obrabotkite; diskutiraat za problemot objasnuvaj}i go stavot.- Rabota so tekst, pi{uvawe, ~itawe, razgovor.- Lektirni tetratki, knigata, tetratka (za problemskoto pra{awe).


1. Nastavna edinica: Analiza na lektirata ,,Hari Poter…” od …2. Tip na ~asot: Obrabotka na lektirna tvorba so primena na znaewa.3. Celi: Da znae da analizira tvorba; da istakne svoj stav i da go objasni.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Eden do dva u~enika gi ~itaat analizite; u~enicite i nastavnikot diskutiraat za obrabotkite i gi ocenuvaat.- Nastavnikot gi naveduva na diskusija, kako bura na idei, za nau~no-fantasit~nite elementi vo romanot i likovite koi najmnogu im ostavile vpe~atok;- Na tabla u~enik gi zapi{uva elementite i se objasnuvaat; ~itaat i diskutiraat.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na analizite i iskazite.

- Za naredniot ~as: ]e ja razgledaat kontrolnata zada~a koja ja pravea i da gi uo~at sopstvenite znaewa i gre{ki; }e u~at nov vid zavisni re~enici.

M a r t

Nastavna edinica 1

102

1. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva zavisnite posledi~ni re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi isplaniral vidot i obemot na aktivnosti; obmislil metodi i formi na rabota; pottiknuva i naso~uva zada~i; pojasnuva; dava potrebna pomo{.- U~enicite gi razgleduvaat prethodnite kontrolni zada~i i rezultatite koi gi postignale; pra{uvaat za nejasni zabele{ki vo kontrolnite; ja ~itaat sodrìnata i gi odgovaraat pra{awata od planot na tabla istraùvaj}i vo sodrìnata za posledi~ni re~enici; usno re{avaat zada~i.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe.- U~ebnik, tetratka, tabla (so pra{awata).


1. Nastavna edinica: Posledi~ni zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Obrabotka i usvojuvawe na nova sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva posledi~nite re~enici.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Pra{awa – odgovori.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite gi razgleduvaat kontrolnite; pra{uvaat za zabele{kite.- Nastavnikot objasnuva koi se aktivnostite: ja ~itaat sodrìnata, gi odgovaraat pra{awata od tabla istraùvaj}i vo u~ebnikot; prezentiraat odgovori; se diskutira; nastavnikot doobjasnuva ako postoi problem vo usvojuvaweto na sodrìnata.

Predlog za pra{awata:1. [to ozna~uvaat posledi~nite re~enici?2. Koja e razlikata me|u dvata tipa posledi~ni re~enici?3. Napi{i po edna re~enica od dvata tipa re~enici.4. So koi svrznici se povrzuvaat posledi~nite re~enici?5. Objasni ja upotrebata na zapirkata.- Do krajot na ~asot se re{avaat usno ve`bite vo u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na izrabotenite odgovori.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za roman (negovite karakteristiki kako vid literaturna tvorba). Da pronajdat objasnuvawe za zborot kentaur.


Nastavna edinica 2

1. Celi: Da znae da analizira tekst so nau~no-fantasti~na sodrìna.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

103

- Nastavnikot gi opredeluva celite na ~asot; gi naso~uva aktivnostite, gi planira formite i metodite i tekot na ~asot go dviì kon realizacija na celite.- U~enicite ja povtorile poso~enata sodrìna; gi izvr{uvaat dadenite zada~i; izrazno ~itaat, odgovaraat na pra{awata, istraùvaat vo tekstot.- Rabota so tekst, ~itawe, objasnuvawe, pi{uvawe, istraùvawe.- U~ebnik, tetratki.


1. Nastavna edinica: ,,Beskrajna prikazna” – M. Ende; interpretacija; nau~no-fantasti~en vid romani.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Celi: Da znae da analizira tekst so nau~no-fantasti~na sodrìna.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite go ~itaat tekstot vo sebe ve`baj}i izrazno ~itawe; potoa del po del go ~itaat na glas, a nastavnikot gi ocenuva (primena na elementite na izraznoto ~itawe); go objasnuvaat zborot kentaur (za koj istraùvaa).- Odgovaraj}i gi pra{awata po tekstot, i dopolnitelnite od nastavnikot, se analizira tekstot sodrìnski.- Naglasuvaj}i gi fantasti~nite delovi, no i realnite povrzani so naukata, izveduvaat zaklu~oci za vidot nau~no-fantasti~ni romani; go ~itaat i objasnuvaweto vo u~ebnikot, kako pro{iruvawe na znaewata.


- Za naredniot ~as: Da ja izve`baat za preraskaùvawe fabulata na tekstot.


Nastavna edinica 3

1. Celi: Da znae da preraskaùva fabula od tekst; da znae da primeni nastavna tehnika.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi isplaniral i potoa gi zapoznava u~enicite so tekot na ~asot, so aktivnostite, metodite i formite; gi naso~uva kon celta na ~asot; ocenuva.- U~enicite se podgotvile za ~asot; gi izvr{uvaat dadenite zada~i; preraskaùvaat; istraùvaat vo grupi; primenuvaat tehnika Izme{ani sekvenci.- Preraskaùvawe, prakti~na rabota – vo grupi.- Listovi na koi nastavnikot ispi{al sekvenci od tekstot; im gi dava na grupite izme{ano, a tie treba da gi podredat spored redosledot vo tekstot; prezentira grupata koja prva }e ja izvr{i zada~ata, ili dokolku ima uslovi da se primeni ICT Writer.


1. Nastavna edinica: Preraskaùvawe na tekstot ,,Beskrajna prikazna” i

104

sinteza so sekvenci.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Celi: Da znae da preraskaùva fabula od tekst i da sintetizira znaewa so sekvenci.4. Formi na rabota: Individualna i grupna (kombinirano).5. Nastavna tehnika: Izme{ani sekvenci.

Predvideni aktivnosti:- U~enici ja preraskaùvaat fabulata i nivnite prezentacii gi ocenuva nastavnikot objasnuvaj}i ja dobienata ocenka.- Potoa nastavnikot formira grupa so 4-5 u~enika na koi im gi podeluva listovite (vo zavisnost od brojot na u~enicite) na koi se napi{ani sekvencite (odnosno na sekoj list re~enica za tekstot); ili prikaàni so pomo{ na ICT Writer, sekoja grupa se trudi {to pobrzo da gi naredi listovite spored redosledot na nastanite vo tekstot; grupata koja e prva vo izrabotkata, go soop{tuva redosledot.

Predlog na listovite (re~enici)Sekvenca: Caricata vo Fantazija se razboluva.Sekvenca: Ni najdobrite doktori ne & pomognale.Sekvenca: Lekar koj gi znae tajnite na prirodata.Sekvenca: Detskata Carica – centar na ìvotot vo Fantazija.Sekvenca: Kentaurot e lekar nad site lekari.Sekvenca: Kairon zboruva za uni{tuvaweto na Fantazijata.Sekvenca: Potrebata od traga~ - izvidnik.Sekvenca: Atrej – vo negovi race e sudbinata na Caricata.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe za fabulata.Инструменти за оценување: Се користи ЧЕК – ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ПОЕДИНЕЦ ВО ГРУПА.

ЧЕК – ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ПОЕДИНЕЦ ВО ГРУПА

Име и презиме на ученикот___________________________________Паралелка:___________________________Наставник:___________________________Активност__________________________________________________

Критериуми Многу успешно Успешно Не задоволува

Набљудување и восприемање на информации

Предлагање на идеи

Брзина и ефикасност

Начин на претставување на резултатите

Споделување на идеи

Активност на работа на групата

Комуникациски вештини

Презентерски вештини

Креативност

- Za naredniot ~as: Sodrìna od podra~jeto Literatura.

105


Nastavna edinica 4

1. Celi: Da znae da formulira pra{awa od tekst i da umee da odgovori soodvetno.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi objasnuva zada~ite i aktivnostite za ovoj ~as; se griì za rabotnata atmosfera i rabotata na u~enicite; gi ocenuva izrabotkite.- U~enicite go ~itaat tekstot, sostavuvaat i odgovaraat pra{awa; pi{uvaat plan za fabulata na tekstot i ja prezentiraat.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, prezentirawe.


1. Nastavna edinica: Preraskaùvawe na fabulata i formulirawe pra{awa od tekstot ,,Vselenski brod”.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na primena na znaewa.3. Cel: Da znae da formulira pra{awa od tekst i da preraskaùva fabula.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite go ~itaat tekstot; individualno sekoj u~enik sostavuva od 5-7 pra{awa od sodrìnata na tekstot. - U~enici gi postavuvaat svoite pra{awa, a odgovori baraat od sou~enicite; za formulacijata na pra{awata nastavnikot }e gi ocenuva.- Potoa u~enicite ja preraskaùvaat fabulata (so pet-{est) stilski oformeni sloèni re~enici; ~itaat i nastavnikot gi ocenuva so obrazloùvawe na ocenkata.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe (fabulata i pra{awata).

- Za naredniot ~as: ]e imaat nova sodrìna od Jazik.


Nastavna edinica 5

1. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva uslovnite re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot go organizira tekot na ~asot; pottiknuva na aktivnosti; objasnuva, planira redosled na operacii; dava zada~i; sledi i dava pomo{ na poedinci.- U~enicite ja usvojuvaat sodrìnata, gi izrabotuvaat ve`bite i gi prezentiraat odgovorite; pra{uvaat ako ne{to ostanalo nedoobjasneto.- Rabota so u~ebnik, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Uslovni zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova sodrìna od podra~jeto Jazik.

106

3. Celi: Da gi prepoznava ovie re~enici.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot, koristej}i ja sodrìnata vo u~ebnikot, ja objasnuva sodrìnata za uslovnite re~enici; se zadrùva posebno na trite vida uslov, koi gi doobjasnuva i preku primeri – re~enici (koi prethodno gi napi{al na tabla).- Usno se izrabotuvaat ve`bite od u~ebnikot).

- Za naredniot ~as: Da go pro~itaat tekstot ,,Avanturite na gordiot Pim” i da gi odgovorat pra{awata po tekstot vo tetratkite.


Nastavna edinica 6

1. Celi: Da analizira tekst preku pra{awa i so tehnikata Tri klu~a i edna brava da izvle~e najbitni delovi od tekst.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot dal doma{na zada~a; gi planira aktivnostite, tekot na ~asot, metodite i formite; ja sledi rabotata; pomaga; diskutira – objasnuva; ocenuva.- U~enicite gi odgovorile pra{awata; ~itaat odgovori i dobivaat ocenki za doma{noto; primenuvaat tehnika pri analiza na tekst; ocenuvani aktivnosti.- Rabota so tekst, ~itawe; primena na znaewa vo edna tehnika.- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Analiza na tekst preku postaveni pra{awa i so tehnika Tri klu~a i edna brava - ,,Avanturite na gordiot Pim”.2. Tip na ~asot: Primena na steknati znaewa i ocenuvawe na prezentaciite.3. Celi: Da znae da analizira tekst preku pra{awa i nastavna tehnika.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Tri klu~a i edna brava.

Predvideni aktivnosti:- Po proverkata na redovnosta vo doma{nite zada~i, u~enici gi ~itaat odgovorite na pra{awata po tekstot ,,Avanturite na gordiot Pim” za {to }e dobivaat i ocenki od nastavnikot so objasnuvawe za ocenkata.- Nastavnikot im ja pojasnuva tehnikata Tri klu~a i edna brava.Postapka: 1. U~enicite izdvojuvaat 3 klu~ni elementi od sodrìnata na tekstot, no gi kaùvaat isklu~ivo so svoi zborovi, vo vid na re~enici (tri klu~a).

2. Potoa se bara od u~enicite da izdvojat zborovi na avtorot (citat) koi najmnogu ja potvrduvaat sodrìnata na tekstot.

Zna~i, bravata vo ovaa tehnika se zborovite na avtorot na tekstot (citatot).

3. U~enicite go spodeluvaat napi{anoto.

107

- U~enicite ja izrabotuvaat zada~ata, ~itaat, diskutiraat za individual-nosta vo izborot (sekoj izbira po sopstveno viduvawe, site ne selektiraat isto).

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na odgovorite i na izrabotkite so tehnikata.

- Za naredniot ~as: Pi{uvaat sostav so naslov ,,Edna moja avantura” – pi{uvaat i se potsetuvaat na avanturisti~ki film i negovite elementi, kako i na obrabotenite izvadoci od avanturisti~ki romani.Забелешки од наставната единица 6:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 7

1. Celi: Da znae da tvori na dadena tema primenuvaj}i gi znaewata od literatura, gramatika, stil i jazik, pravopis.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnik ja objasnil doma{nata zada~a; ukaùva deka ova e podgotovka za pismenata rabota (nareden ~as); gi slu{a sostavite i gi ocenuva (so objasnuvawe na ocenkata).- U~enicite ja napi{ale doma{nata zada~a; ~itaat od niv, diskutiraat i se podgotvuvaat za pismenata rabota.- Rabota so tekst, ~itawe, razgovor.- Doma{nite zada~i.


1. Nastavna edinica: Analiza na doma{nite zada~i – sostavi na tema ,,Edna moja avantura”.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na pismenoto izrazuvawe na dadena tema.3. Celi: Da znae da tvori na dadena tema so primena na znaewata.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Proverka na redovnosta vo noseweto doma{ni zada~i; nastavnikot vodi bele{ki.- U~enici ~itaat sostavi; drugite u~enici vodat bele{ki za ona {to go slu{aat za koi }e diskutiraat; gi selektiraat najuspe{nite za yidniot vesnik.- Nastavnikot, isto taka, sledi, slu{a, gi pregleduva pro~itanite doma{ni zada~i i ukaùva na: urednosta, rakopisot, re~enicite, soodvetniot odgovor na temata, pravopisot; ocenuva i dava objasnuvawe za ocenkata.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na sostavite.Instrument koj se koristi e HOLISTI^KA LISTA za pi{uvawe na sostav.

OCENKA KRITERIUMI

5 Vo desette re~enici se napraveni samo dve pravopisni gre{ki; Pismeniot izraz e na visoko nivo; Razviva tehnika na pi{uvawe, ima razvien stil na izrazuvawe; Pravilno se primeneti gramati~kite izrazi;

108

Ssostavot e odli~no strukturiran so kreativna upotreba na pridavki;

Solidno se analzirani likovite so odli~na upotreba na opisi;

4

Vo desette re~enici se napraveni ~etiri pravopisi gre{ki; Se voo~uva tehnika na opi{uvawe, so poseben stil; Primeneti se gramati~ki izrazi; Ima upotreba na atributi, pridavki; Mnogu dobro e opi{an likot vo treto lice;

3

Vo desette re~enici se napraveni {est pravopisni gre{ki; Opi{anoto zadovoluva samo vo {est re~enici; Ne se dovolno izrazeni tehnikite na opi{uvawe , ne se obrnuva

vnimanie na gramati~kite izrazi; Ne se upotrebuvaat dovolen broj na pridavki;

2

Vo desette re~enici se napraveni deet pravopisni gre{ki; Opi{uvaweto e banalno; Malku e posveteno vnimanie na slobodata na opi{uvawe na

likot vo treto lice; Koristeweto na atributi/ pridavki ne zadovoluva;

1 Vo desette re~enici se napraveni 15 pravoisni gre{ki; Pismeniot izraz ne e jasen; Stilot na opi{uvawe (izrazuvawe) e krut i nerazbirliv, nema

koristewe na pridavki;

- Za naredniot ~as: ]e pravat pismena rabota.


Nastavna edinica 8 Predlog: - U~enicite pravat pismena rabota na istata tema na koja ~itaa sostavi na minatiot ~as.

Nastavna edinica 9

1. Celi: Da gi prepoznava dopusnite re~enici i pravilno da gi upotrebuva.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi podgotvil aktivnostite, formite, metodi i tekot na ~asot; nastojuva da se realiziraat celite; pomaga vo ve`bite; pottiknuva aktivnosti.- U~enicite gi sledat objasnuvawata; razmisluvaat, donesuvaat zaklu~oci; pi{uvaat plan za sodrìnite; gi izrabotuvaat ve`bite i prezentiraat odgovori.- Predavawe, objasnuvawe, rabota so u~ebnik, pi{uvawe.


1. Nastavna edinica: Dopusni zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova nastavna sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva dopusnite re~enici.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Se koristi ICT Writer.

109

Predvideni aktivnosti:- Na table, odnosno na kompjuter, nastavnikot napi{al re~enici so koi niz pra{awa gi naso~uva u~enicite kon zaklu~oci za toa {to iskaùvaat, so koi svrznici se povrzuvaat i za upotrebata na zapirkata – za ova pravat zaedni~ki plan; go pi{uvaat na tabla i vo tetratkite.- Usno gi izrabotuvaat ve`bite vo u~ebnikot.


- Za naredniot ~as: Da razmislat za ve`bata vo u~ebnikot po tekstot ,,Vselenski brod” (da sporedat efekti od film i pro~itan roman so nau~no-fantasti~na sodrìna). ]e gi izrabotuvaat na potpi{an list koj }e bide del od nivnite portfolija.


Nastavna edinica 10

1. Celi: Da znae da gi primeni znaewata istraùvaj}i za specifi~nosti i za zaedni~ki elementi na filmsko i knièvno delo.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil za {to da razmislat kako aktivnosti za ovoj ~as; objasnuva {to treba da napravat: Venov dijagram (na potpi{an list) za sporedba me|u film i pro~itan roman so nau~no-fantasti~na sodrìna; gi pretstavuvaat izrabotkite – nastavnik ocenuva.- U~enicite razmislile, a na ~asot gi primenuvaat svoite istraùvawa vo izrabotka na Venov dijagram; gi pretstavuvaat izrabotkite; dobivaat ocenki.- Pi{uvawe, istraùvawe, objasnuvawe, ~itawe.- Listovi na koi go izrabotuvaat Ven-dijagramot.


1. Nastavna edinica: Pismeno izrazuvawe – sporedba me|u film i delo so nau~no-fantasti~na sodrìna (so Venov dijagram).2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na primeneti znaewa.3. Celi: Da znae da primeni znaewa istraùvaj}i (sporeduvaj}i).4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka. Se primenuva i ICT Calc, dokolku ima potreba od tabeli.5. Nastavni tehniki: Venov dijagram.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi potsetuva na elementite na Ven-dijagramot; ukaùva deka sekoj list treba da go potpi{at; na listot go izrabotuvaat dijagramot uredno, so svoi razmisluvawa; ukaùva deka listovite }e bidat del od nivnite portfolija, odnosno }e bidat oceneti.- U~enicite individualno gi izrabotuvaat dijagramite na listovite; gi predavaat na nastavnikot; povikani u~enici gi prezentiraat izrabotkite i davaat pojasnuvawa na eventualno postavenite pra{awa od nastavnikot (kako doobjasnuvawe).

110

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe, a podocna i kako del od sumativnoto ocenuvawe.


Nastavna edinica 11

1. Celi: Da znae samostojno da analizira poetska tvorba po daden plan.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot podgotvuva plan za analiza na pesna; gi sledi prezentirawata od u~enicite, diskutira za analizite i gi ocenuva.- U~enicite pravat analiza na pesnata spored planot; gi ~itaat analizite, diskutiraat za niv i me|u sebe se ocenuvaat.- îtawe, pi{uvawe, rabota so tekst, razgovor.- U~ebnik, tetratki.


1. Nastavna edinica: Analiza na pesnata ,,Raneto srce” od Kole Nedelkovski (od u~ebnikot), po daden plan.2. Tip na ~asot: Primena na znaewata vo pismena analiza na pesna.3. Celi: Da znae samostojno da analizira pesna po daden plan.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite, sledej}i go planot napi{an na tabla, ja analiziraat pesnata; ~itaat analizi; se diskutira; gi vrednuvaat i u~enicite i nastavnikot.

Predlog za planot:1. Motiv 4. Vid strofi, stihovi, rimi2. Vid pesna 5. Izrazni sredstva3. Poetski sliki- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na analizite.Се користи АНАЛИТИЧКА ЛИСТА ЗА САМООЦЕНУВАЊЕ.Ja recitiram pesnata ubavo 1 2 3 4

5Znam da gi opredelam motivot 1 2 3 4

5Citiram stihovi so poetski sliki 1 2 3 4

5Poso~uvam izrazni sredstva I citiram 1 2 3 4

5Ja analiziram formata na pesnata 1 2 3 4

5

- Za naredniot ~as: Da go nosat u~ebnikot i eden prazen list, moliv, guma, linijar (barem po eden na klupa).


111

Nastavna edinica 12

1. Celi: Da umee pravilno da pi{uva telegrama i prijava kako slu`beni obrasci vo komunikacijata.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil {to treba da imaat kako nastavni sredstva za ovoj ~as; objasnuva zada~i; ja sledi rabotata, pomaga spored potrebite na u~enicite.- U~enicite go ~itaat vo sebe tekstot vo u~ebnikot, za potrebata od pi{uvawe razni slu`beni obrasci vo komunikacijata; na listovite crtaat i popolnuvaat prijava i telegrama (sledej}i gi primerite vo u~ebnikot); zaklu~oci {to sodràt.- U~ebnik, list, moliv, penkalo, guma, lewir. - Individualna, dijalo{ka, ~itawe, pi{uvawe, razgovor.


1. Nastavna edinica: Pi{uvawe prijava i telegrama – strukturata na ovie obrasci.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova sodrìna i demonstrirawe na znaewata.3. Celi: Da umee da pi{uva prijava i telegrama kako obrasci vo slu`benata komunikacija.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Na glas go ~itaat tekstot za vidovite slu`beni obrasci i nivnata upotreba vo komunikacijata; se poveduva razgovor koi od tie obrasci dosega gi koristele, za koi od niv u~ele.- Nastavnikot im objasnuva da se potrudat da nacrtaat i da potpolnat prijava i telegrama; moàt da se konsultiraat i da go pra{aat nastavnikot ako ne{to ne im e jasno, ili ako imaat pote{kotii vo izrabotkata.- Potoa u~enici ~itaat od izrabotkite, gi prezentiraat i gi selektiraat najurednite i najuspe{nite koi }e gi stavat na yidniot vesnik.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na izrabotkite.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za sintaksi~ka analiza na re~enici, a posebno za vidovite zavisnosloèni re~enici za koi dosega u~ele.Забелешки од наставната единица 12:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 13

1. Celi: Da znae da gi primeni znaewata od sintaksa, odnosno da pravi sintaksi~ka analiza na re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot podgotvuva kontrolni listovi na koi ima ve`bi za sodrìnite koi }e se ocenuvaat: da pronajdat podmeti, priroci, predmeti, prilo{ki opredelbi, da opredelat vidovi zavisni re~enici, da sostavi ili dopolni prosti re~enici pretvoraj}i gi vo odreden vid sloèni re~enici; odrùva rabotna atmosfera; gi pregleduva i gi ocenuva.

112

- U~enicite gi povtoruvaat sodrìnite, se podgotvuvaat za kontrolnata; gi izrabotuvaat ve`bite individualno.- Rabota so nastavni listovi, pi{uvawe, demonstracija na znaewata.- Nastavni listovi (kontrolna zada~a).


1. Nastavna edinica: Kontrolna zada~a od podra~jeto jazik.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata.3. Celi: Da gi primeni znaewata od sintaksa.4. Formi na rabota: Individualna.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot ja podeluva kontrolnata zada~a i ukaùva na odrùvawe na redot i rabotnata atmosfera na koj }e gi prezentiraat znaewata za koi }e bidat ocenuvani; deka do sekoja ve`ba ima bodovi, a na krajot bodovna lista i ocenka.- U~enicite gi izrabotuvaat ve`bite vo kontrolnata zada~a primenuvaj}i gi znaewata; ako ne razbiraat pra{awe, ili ako u~enik koj pote{ko napreduva ima problemi, nastavnikot treba da dade soodvetna pomo{.- Na krajot od ~asot nastavnikot gi sobira listovite so ukaùvawe deka po pregleduvaweto i ocenuvaweto, }e ja imaat mo`nosta da gi razgledaat svoite postignuvawa.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe, no i sumativno podocna, kako del od u~eni~kite dosieja.

- Za naredniot ~as: Narednite dva ~asa }e pravat popravka na pismenite raboti.



1. Celi: Da gi sogledaat rezultatite od pismenata rabota so cel da gi nadminat nedostatocite vo svoeto pismeno izrazuvawe i primenata na znaewata. 2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organizira obemot i vidot na aktivnosti; pravi osvrt na pismenata rabota, vodi bele{ki za napravenite propusti i gre{ki (tematski, stilski, jazi~ni, pravopisni); gi organizira, sozdava nastavnite situacii.- U~enicite gi sogleduvaat rezultatite, ~itaat sostavi, pravat popravki, dijalo{ki gi korigiraat gre{kite na koi ukaùva nastavnikot.- îtawe, pi{uvawe, objasnuvawe, rabota so tekst.- Ve`bankite, tetratkite, tabla.

Razvojno-procesno planirawe za ~as 14 i 15

1. Nastavna edinica: Popravka na pismenite raboti (sodrìnska, jazi~na, stilska i pravopisna).2. Tip na ~asot: Ve`bi za korekcii na napraveni gre{ki.3. Celi: Da gi sogleduvaat rezultatite od pismeno izrazuvawe.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

113

Predvideni aktivnosti:- Najnapred im se davaat Standardi za ocenuvawe na pismen sostav:


1. Sodrì originalna teza;2. Se temeli vrz dobro osmisleni argument ZA i PROTIV tezata;3. Ima jasen voved, glaven del i zaklu~ok so logi~en redosled;4. E napi{an ~itlivo i sodrì to~ni podatoci;5. Go po~ituva predvideniot broj zborovi.


1. Sodrì originalen odgovor na zadadenata teza;2. Se temeli vrz dobro osmisleni argument ZA i PROTIV tezata (no so

pomalku argument otkolku sostavot za 5);3. Ima jasen voved, glaven del i zaklu~ok;4. E napi{an ~itlivo i sodrì to~ni podatoci;5. Glavno go po~ituva predvideniot broj zborovi.


1. Sodrì jasen odgovor na zadadenata teza;2. Tezata e potkrepena so argument;3. Ima voved, glaven del i zaklu~ok;4. E napi{an ~itlivo i sodrì minimum to~ni podatoci;5. Delumno go po~ituva predvideniot broj zborovi.


1. Sodrì nejasen odgovor na zadadenata teza;2. Pogolem broj argument ne se vo funkcija na odgovorot na tezata;3. Ne sodrì osmislen voved, glaven del i zaklu~ok;4. Ne e ~itliv i ima pove}e pravopisni i gramati~ki gre{ki;5. Ima golemo otstapuvawe od predvideniot broj zborovi.

Sostavot se ocenuva so 1 ako se ispolneti slednive kriteriumi:1. Sodrì nejasen odgovor na zadadenata teza ili voop{to go nema;2. Pogolem broj argument ne se vo funkcija na odgovorot na tezata ili

voop{to gi nema;3. Ne sodrì osmislen voved, glaven del i zaklu~ok ili voop{to go

nema;4. Ne e ~itliv i ima pove}e pravopisni i gramati~ki gre{ki;

- Na prviot ~as za popravka na pismenata, u~enici ~itaat svoi sostavi (razli~no oceneti), otkako nastavnikot dal osvrt od bele{kite koi gi videl, za pismenite raboti, odgovorite na temata, stilskata oboenost, urednosta.- Za pro~itanite sostavi, u~enicite moàt da kaùvaat svoi zabele{ki. - Na vtoriot ~as, u~enici na tabla pi{uvaat jazi~ni gre{ki, potoa pravopisno neto~no napi{ani zborovi – u~enicite gi pi{uvaat vo tetratkite i gi korigiraat, davaj}i objasnuvawe za popravkite.

114

- Pi{uvaat i re~enici vo koi ima stilski gre{ki i gre{ki vo nivnata konstrukcija; isto taka, so objasnuvawe i so pomo{ na nastavnikot gi korigiraat.- Na vtoriot ~as u~enicite gi nosat ve`bankite so izvr{ena popravka, a nastavnikot gi sobira da proveri popravki.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno, pa del od sumativnoto ocenuvawe, odnosno del od u~eni~kite portfolija.Се користи инструментот САМОЦЕНУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ:Во врска со овој труд горд/а сум на:Научив како се прераскажува текст. Што научив?Што ми се допадна, а што не во врска со овој труд?Доколку повторно треба да пишувам на оваа тема би изменил...Својата работа ја оценувам со оценката (1 до 5) затоа што...

- Za naredniot ~as: Da gi povtorat sodrìnite za izraznite sredstva vo filmot koi dosega gi u~ea.

Забелешки од наставната единица 14 i 15:__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 16

1. Celi: Da gi zbogati znaewata za izraznite sredstva vo filmot, odnosno za zna~eweto i ulogata koja ja ima {minkata vo filmot.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot niz pra{awata za izraznite sredstva na filmot, gi naso~uva kon ulogata na {minkata vo snimaweto na filmovite; so ~itawe i objasnuvawe na sodrìnata od u~ebnikot, nastavnikot ja objasnuva sodrìnata; gi pottiknuva na aktivnosti.- U~enicite gi povtoruvaat sodrìnite za izraznite sredstva vo filmot; aktivni se vo nivnoto povtoruvawe i vo usvojuvaweto na novata sodrìna; crtaat lik so {minka.- Predavawe, ~itawe, objasnuvawe, crtawe, rabota so u~ebnik.- U~ebnik, tetratki, list so nacrtan lik so {minka ili ICT Impress.


1. Nastavna edinica: [minka – izrazno sredstvo vo filmot.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova nastavna sodrìna od podra~jeto Mediumska kultura.3. Celi: Da gi zbogati znaewata za izraznite sredstva vo filmot, konkretno za {minkata.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka, individualna (crtawe).

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot postavuva pra{awa za izraznite sredstva na filmot kako povtoruvawe na znaewata; pri toa nastavnikot gi naso~uva i kon novata sodrìna za {minkata.- Koristej}i go u~ebnikot, nastavnikot dava pojasnuvawa za sodrìnata; del po del u~enicite ~itaat od sodrìnata; so pra{awa nastavnikot gi naso~uva kon potsetuvawe na {minki vo filmovi koi gi gledale.- Vo tetratkite pravat zaedni~ki plan zapi{uvaj}i gi najbitnite elementi na sodrìnata za {minka.

115

- Nastavnikot spored ve`bata vo u~ebnikot, dava zada~a da nacrtaat lik koj }e go na{minkaat; no toa da bidat kako dva prozorca, edniot likot, a drugiot da go izmenat so {minka (od mlad – star, od vesel – taèn i sl.); najuspe{nite na yiden vesnik.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na znaewata koi }e gi povtoruvaat.

- Za naredniot ~as: Na naredniot ~as, }e usvojuvaat nova sodrìna od podra~jeto Jazik; nastavnikot im ukaùva deka e poèlno, za niv korisno da ~itaat, so {to go zbogatuvaat sopstvenoto izrazuvawe, stilot na govorewe; im gi poso~uva dvete drami, ,,Begalka” i ,,Makedonska krvava svadba” koi e poèlno da gi pro~itaat.


A p r i l

Nastavna edinica 1

1. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva odnosnite zavisnosloèni re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi isplaniral metodite i formite za rabota; gi obmislil aktivnostite na u~enicite; ja pojasnuva sodrìnata; dava zada~i.- U~enicite go naso~uvaat vnimanieto kon re~enicite na tabla za da povtorat za podmet, prirok, predmet i atribut, {to }e im bide potrebno za novata sodrìna; gi sledat objasnuvawata, gi izrabotuvaat ve`bite.- Rabota so u~ebnik, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe, ve`bawe.

116

- U~ebnik, tetratki, tabla.


1. Nastavna edinica: Odnosni zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva ovoj vid re~enici.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Upotreba na ICT Writer

Predvideni aktivnosti: - Na tabla ili na kompjuter nastavnikot podgotvil re~enici od koi }e povtorat za podmet, prirok, predmet i atribut {to }e im olesni na u~enicite da ja usvojat novata sodrìna.- Od sodrìnata vo u~ebnikot i primerite, nastavnikot ja objasnuva sodrìnata; no kaùva i zapi{uva novi re~enici za da gi sogledaat zna~ewata na odnosnite re~enici {to podobro; bara i u~enicite da kaùvaat svoi primeri.- Zaklu~ocite od novata sodrìna gi vpi{uvaat vo planot; kaùvaat i dopolnuvaat re~enici od site ~etiri tipa odnosni re~enici.- Usno gi odgovaraat pra{awata od u~ebnikot kako ve`bi za ovoj vid re~enici.

- Vrednuvawe na znaewata: So ve`bite se pravi formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: ]e imaat ~as od Literatura; da gi povtorat sodrìnite za drama od VI i VII oddelenie.


Nastavna edinica 2

1. Celi: Da gi pro{iri znaewata za elementite na dramskiot tekst, pokonkretno za kompozicijata na dramskiot tekst.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot podgotvuva pra{awa za povtoruvawe i pra{awa za novata sodrìna; isplaniral metodi i formi; rakovodi so tekot na ~asot; pravi plan (tabla i tetratka).- U~enicite gi povtorile poso~enite sodrìni; razmisluvaat i gi odgovaraat pra{awata od nastavnikot; gi sledat objasnuvawata, go ~itaat tekstot.- Rabota so tekst ~itawe, razgovor, objasnuvawe, pi{uvawe.- U~ebnik, tetratka, tabla.


1. Nastavna edinica: Analiza na tekstot ,,Begalka” – V. Iqoski; kompozicija na dramski tekst.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe novi znaewa so povrzuvawe na prethodno u~eni sodrìni.3. Celi: Da gi pro{iri, prodlabo~i znaewata za elementite na dramskiot tekst.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

117

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot niz pra{awa, za u~enite sodrìni za drama od VI i VII oddelenie, gi proveruva znaewata na u~enicite: Koi se trite literaturni rodovi? Koja e osnovnata osobenost na dramskiot tekst? Koj e nositel na dramskoto dejstvo i preku {to ja pretstavuvaat sodrìnata? [to e toa iskaz na lik? [to e replika? Koi se trite osnovni vidovi drami? Objasni gi.- Kratok osvrt na sodrìnata pravi nastavnikot (bidej}i ukaàl na dramata ,,Begalka”, toa go pravi so u~enici koi ja pro~itale) za da moàt da go razberat izvadokot podobro.- U~enici vo sebe go ~itaat tekstot; potoa del po del go ~itaat na glas; se objasnuvaat eventualno nepoznatite zborovi ili izrazi; gi odgovaraat pra{awata na tekstot.- Zaedni~ki pravat plan: u~enici pi{uvaat zaklu~oci na tabla i vo tetratkite (za povtoruvaweto na sodrìnite za drama).


- Za naredniot ~as: Da go ve`baat tekstot za ~itawe po ulogi; da razmislat za temata, stilot i jazikot, za karakteristikite na likovite, za monolozite i dijalozite, iskazite.


Nastavna edinica 3

1. Celi: Da umee da ~ita tekst po ulogi, doìvuvaj}i ja glumata; da analizira dramski tekst.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi planira aktivnostite, vidot i obemot na zada~ite; postavuva problem; gi naso~uva aktivnostite; go organizira za ~itawe po ulogi; pomaga vo analizata so potpra{awa.- U~enicite go podgotvile tekstot po ulogi; razmislile za analizata na tekstot spored upatstvata na nastavnikot od prethodniot ~as; pravat zaedni~ki plan.- îtawe po ulogi, rabota so tekst, razgovor, pi{uvawe.- U~ebnik, tetratka.


1. Nastavna edinica: îtawe na tekstot ,,Begalka” po ulogi i analiza na izvadokot.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewata (~itawe i analiza).3. Celi: Da umee da ~ita tekst po ulogi i da go analizira.4. Formi na rabota: Individualna, problemska.

Predvideni aktivnosti:- Tekstot se podeluva po ulogi; go ~itaat tekstot dramski.- Potoa ja opredeluvaat temata, gi istaknuvaat osobinite na likovite koi gi otkrivaat vo govorot i odnesuvaweto, poso~uvaat dijalozi i monolozi, osobenosti na stilot i jazikot (so izrazi od narodniot govor, narodna pesna, obi~ai); za ova pravat plan.

118

- Nastavnikot go zapi{uva problemot izvle~en od tekstot: Socijalnata razlika – problem za qubovta na dvajca mladi. U~enicite vo svoite tetratki go zapi{uvaat svojot stav i go objasnuvaat; gi prezentiraat izrabotkite, razgovaraat pottiknati od dopolnitelnite pra{awa na nastavnikot, pri {to se razviva eden vid debata za postaveniot problem.

- Vrednuvawe na znaewata: îtaweto po ulogi i iskazite za problemot nastavnikot }e gi ocenuva formativno, objasnuvaj}i gi ocenkite.

- Za naredniot ~as: Da se potsetat na etapite vo razvojot na dejstvoto vo dramskiot tekst. Da gi pronajdat etapite vo izvadokot.


Nastavna edinica 4

1. Celi: Da umee da gi objasnuva etapite vo razvojot na dejstvoto vo konkreten tekst.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot na prethodniot ~as objasnil {to treba da povtorat za ovoj ~as i za {to da razmislat; gi organizira grupite opredeluvaj}i im gi zada~ite; gi sledi prezentaciite i ja ocenuva rabotata na grupite.- U~enicite ja povtorile sodrìnata; razmislile za razvojot na dejstvoto; se organiziraat me|u sebe mikro-grupite, se podgotvuvaat za prezentirawe.- Rabota so tekst, pi{uvawe, objasnuvawe, razgovor.


1. Nastavna edinica: Opredeluvawe na etapite vo razvojot na dejstvoto vo izvadokot od dramata ,,Begalka”.2. Tip na ~asot: Ve`bawe na primenata na znaewata.3. Celi: Da gi objasnuva etapite vo razvojot na dejstvoto vo konkreten tekst.4. Formi na rabota: Individualna, grupna.

Predvideni aktivnosti:- U~enici gi objasnuvaat zna~ewata na etapite vo razvojot na dejstvoto; za svoite odgovori dobivaat ocenki od nastavnikot koj i ja objasnuva ocenkata. - Nastavnikot gi formira pette grupi koi gi dobivaat zada~ite opredeleni vo u~ebnikot, odnosno da gi objasnat etapite vo dejstvoto vo izvadokot.- Grupite si ja izvr{uvaat zada~ata, se dogovaraat koj }e govori; gi prezentiraat podgotovkite; drugite grupi moàt da diskutiraat za iskazite i da dopolnuvaat so svoite zabele{ki.- Nastavnikot, isto taka, u~estvuva vo prezentirawata so svoi zabele{ki, ili pak so pra{awa za doobjasnuvawa.

- Vrednuvawe na znaewata: Objasnuvawata za zna~eweto na etapite vo razvojot na dejstvoto }e bidat formativno ocenuvani.- Се користи ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ГРУПНАТА РАБОТА.Име_____________________________ Датум_______________________

119






4 3 2 1



4 3 2 1


- Za naredniot ~as: ]e imaat nova sodrìna od Jazik. Nastavnikot ukaùva deka za dvata ~asa koi }e sledat, }e ja obrabotuvaat dramata ,,Makedonska krvava svadba” i treba da ja pro~itaat; kako zamena moè da pronajdat osvrt na sodrìnata.


Nastavna edinica 5

1. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi koristi na~inskite zavisnosloèni re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot sozdava nastavni situacii; rabotno gi angaìra u~enicite; gi naso~uva aktivnostite i nivniot redosled; objasnuva po potreba; osmisluva ve`bi.- U~enicite gi analiziraat re~enicite na tablata; razmisluvaat i gi sogleduvaat osobenostite na ovoj vid re~enici; pravat plan; ve`baat.- Predavawe, rabota so u~ebnik, objasnuvawe, pi{uvawe.- U~ebnik, tabla, tetratki.


1. Nastavna edinica: Na~inski zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Usvojuvawe nova sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi koristi na~inskite re~enici.4. Formi na rabota: Dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot podgotvil na tabla re~enici koi u~enicite sintaksi~ki gi analiziraat; se naglasuva prirokot za da se naso~i razmisluvaweto kon na~inot na odvivawe na dejstvoto, odnosno kon na~inskata re~enica; se sogleduvaat i svrznicite.

120

- Zaedni~ki pravat plan, na tabla i vo tetratkite: [to iskaùvaat ovoj vid re~enici? So koi svrznici se povrzuvaat? Pravopis. Izrabotka na ve`ba – da sostavat po dve na~inski re~enici.- Usno gi izrabotuvaat ve`bite vo u~ebnikot za utvrduvawe na znaewata.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe pri sintaksi~kata analiza na re~enicite..

- Za naredniot ~as: Ve}e dobivaat informacii deka narednite dva ~asa }e ja analiziraat dramata ,,Makedonska krvava svadba”.


Nastavna edinica 6

1. Celi: Da ja sogleda dvojnata priroda na dramskiot tekst kako literaturna tvorba i kako predlo{ka za teatarska pretstava.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi organizira vidot i obemot na aktivnosti, metodite i formite, kako i tekot na ~asot; gi pottiknuva i naso~uva u~enicite kon razmisluvawe, povtoruvawe na sodrìni i izveduvawe zaklu~oci.- U~enicite odgovaraat na pra{awata na nastavnikot; u~estvuvaat vo povtoruvawe na sodrìni, ~itawe tekstot po ulogi, analiza na izvadokot i prezentirawe na fabulata na celata drama.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, objasnuvawe, razgovor.- U~ebnik, tetratki, tvorbata ,,Makedonska krvava svadba”.


1. Nastavna edinica: Analiza na tekstot ,,Makedonska krvava svadba”; dvojna priroda na dramski tekst.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova nastavna sodrìna od Literatura.3. Celi: Da ja sogleda dvojnata priroda na dramski tekst i da analizira izvadok.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Niz pra{awa od nastavnikot se povtoruvaat sodrìnite (u~eni i povtoruvani) za dramata kako literaturen rod i nejzinite osobenosti.- U~enici vr{at kus osvrt na fabulata na dramata ,,Makedonska krvava svadba”.- Go ~itaat tekstot vo sebe ve`baj}i dramsko ~itawe, a potoa go ~itaat na glas po ulogi; se objasnuvaat nepoznatite zborovi.- So pra{awata po tekstot, a i so dopolnitelni pra{awa od nastavnikot se obrabotuva sodrìnata na izvadokot. Potoa se pravi plan na analizata: tema, likovi, monolozi, dijalozi, jazikot.- Nastavnikot so pra{awa gi naso~uva u~enicite kon razmisluvawe, sogleduvawe i zaklu~oci za dvojnata priroda na dramskiot tekst, kako literaturno delo i kako predlo{ka za izvedba na tekstot na scena.


- Za naredniot ~as: Tekstot da go ve`baat za preraskaùvawe, odnosno direktniot govor da go pretvoraat vo raskaùva~ka forma.

121


Nastavna edinica 7

1. Celi: Da umee da preraskaùva tekst pretvoraj}i gi dijalozite vo raskaùva~ka forma.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil {to da podgotvat za ovoj ~as; objasnuva tehnika Petored; gi naso~uva aktivnostite; gi ocenuva prezentaciite, diskutira za iskaùvawata i za ocenkata.- U~enicite se podgotvile za ~asot; usno go preraskaùvaat izvadokot i diskutiraat za iskaùvawata; u~estvuvaat vo povtoruvaweto na sodrìnite za drama (poim, osobenosti i sl.); pravat Petored i prezentiraat.- Rabota so u~ebnik (tekst), objasnuvawe, pi{uvawe, ~itawe.- U~ebnik, tetratka (za Petoredot).


1. Nastavna edinica: Preraskaùvawe na tekstot i izrabotka na Petored.2. Tip na ~asot: Ve`bawe, proveruvawe i ocenuvawe na znaewa.3. Celi: Da umee da preraskaùva tekst i da primeni tehnika.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavna tehnika: Petored.

Predvideni aktivnosti:- So pra{awa od nastavnikot do u~enicite se povtoruvaat sodrìnite za drama za {to }e bidat formativno ocenuvani.- U~enicite go preraskaùvaat tekstot usno; se razviva diskusija od nastavnikot i u~enicite za uspe{nosta na pretvoraweto na dijalozite vo raskaùva~ka forma.- Nastavnikot gi potsetuva na tehnikata Petored (naslov – imenka, opis – dve pridavki, aktivnost – tri glagoli i ~uvstvo – fraza od ~etiri zbora).- U~enicite gi izrabotuvaat Petoredite i gi prezentiraat – ocenuvaweto go pravi nastavnikot so objasnuvawe za dobienata ocenka.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe za preraskaùvawata i za izrabotenite Petoredi.

- Za naredniot ~as: Da razmislat kako se odnesuvaat: koga vleguvaat vo prodavnica, vo park, na izletite vo priroda, vo kafuliwata, vo u~ili{te (vo kontakti so direktor, nastavnik, pedagog, psiholog, administrativni vraboteni, tehni~ki personal) koga imaat nekoja potreba, vo biblioteka i sl.


Nastavna edinica 8

1. Celi: Da ja sogleda i primenuva kulturnata komunikacija so institucii i slu`beni lica.

122

2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil {to da podgotvat za ovoj ~as (u~enicite prezentiraat primeri za svoe ili tu|o odnesuvawe i komunicirawe); go podgotvuva tekot na ~asot; gi pottiknuva aktivnostite; objasnuvawe za odnesuvaweto. - U~enicite se podgotvile za ~asot; prezentiraat svoi podgotovki; diskutiraat; ~itaat primeri od u~ebnikot – iznesuvaat svoi zabele{ki.- Rabota so u~ebnik (so tekstovi), ~itawe, objasnuvawe, razgovor, upotreba na ICT Writer, a se koristi i internet.


1. Nastavna edinica: Komunikacija so slu`beni lica i so institucii.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova sodrìna od podra~jeto Izrazuvawe i tvorewe. 3. Celi: Da ja sogleda i primenuva kulturnata komunikacija.4. Formi na rabota: Dijalo{ka, individualna.

Predvideni aktivnosti:- U~enicite, pottiknati od pra{awata na nastavnikot, zboruvaat za svoeto odnesuvawe vo razli~ni priliki koga treba da komuniciraat so drugi lu|e.- Od u~ebnikot gi ~itaat primerite za komunikacija so slu`beni lu|e na nivnite rabotni mesta i odnesuvaweto vo institucii.- Se razgovara za elementite koi ja so~inuvaat kulturnata komunikacija, se naglasuvaat zborovite koi se specifi~ni za nea, a se sodràni vo primerite.- Nastavnikot dava zada~i da demonstriraat komunikacii; u~enicite prezentiraat na~ini kako bi se odnesuvale. Na primer: odnesuvawe kon u~ili{niot pedagog kade {to e upaten/a od predmeten nastavnik; ili pak obra}awe kon slu`beno lice za pomo{ pri smestuvaweto vo nekoja sala kade {to ima koncert; komunikacija so mati~en lekar i drugo.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na prezentiraweto na slu`benite komunikacii.

- Za naredniot ~as: Sekoj u~enik individualno izrabotuva na list so rakopis ili na kompjuter svoj primer za slu`bena komunikacija.


Nastavna edinica 9

1. Celi: Da umee da razmisli i da napi{e svoe viduvawe za slu`bena komunikacija po sopstven izbor.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot objasnil {to da podgotvat za ~asot i gi sobira doma{nite izrabotki; naglasuva deka }e gi pregleda, a dobienite ocenki }e bidat del od ocenkata; gi sledi prezentaciite, diskutira, ocenuva.- U~enicite ja podgotvile doma{nata zada~a; povikanite prezentiraat, a drugite slu{aat, diskutiraat za ~uenoto i videnoto, selektiraat najuspe{ni.- îtawe, rabota so tekst, razgovor.

123

- Listovite so doma{nata zada~a.


1. Nastavna edinica: Prezentacija na slu`beno komunicirawe.2. Tip na ~asot: Ocenuvawe na individualna primena na znaewa.3. Celi: Da umee da demonstrira slu`bena komunikacija.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka, upotreba na ICT Writer.

Predvideni aktivnosti:- U~enici prezentiraat svoi podgotovki na zamislena slu`bena komunikacija.- Se diskutira za ona {to go pretstavile, od u~enici i od nastavnikot koj pak ja soop{tuva i dobienata ocenka; gi selektiraat najubavo zamislenite iskaùvawa koi }e se najdat na yidniot vesnik.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na izrabotkite koe podocna }e bide del od sumativno (del od portfolijata).

ЧЕК – ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ УСНА ПРЕЗЕНТАЦИЈАИме (ученик – група):__________________________________Дата: _______________________________________________Тема:________________________________________________








презентацијата

Содржина










124


- Za naredniot ~as: ]e imaat ~as od podra~jeto Jazik. Za ~asot potoa da se potsetat na znaewata za deloto i zna~enieto na bra}ata Miladinovci i Kliment Ohridski.


Nastavna edinica 10

1. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi upotrebuva celnite re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi podgotvuva: predavaweto, aktivnostite, metodite i formite za rabota na ovoj ~as; dava pomo{ na onie poedinci so poslabi mo`nosti.- U~enicite so svoite aktivnosti, naso~eni i pottiknati od nastavnikot, ja usvojuvaat novata sodrìna; pravat plan; izrabotuvaat ve`bi.- Predavawe, objasnuvawe, pi{uvawe, ve`bawe, rabota so u~ebnik.- U~ebnikot, tetratkite, tabla.


1. Nastavna edinica: Celni zavisnosloèni re~enici.2. Tip na ~asot: Obrabotka i usvojuvawe nova sodrìna od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da gi prepoznava i pravilno da gi koristi celnite re~enici.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Od re~enicite na tabla i nivnata sintaksi~ka analiza, postapno, so potpra{awa na nastavnikot, aktivnostite se naso~uvaat kon zaklu~oci {to se iskaùva so ovoj vid re~enici, svrznicite za niv i upotrebata na zapirkata.- Pravat plan (na tabla i vo tetratkite) za sodrìnata: [to soop{tuvaat mo`na nepravilna upotreba – so mo`niot na~in.- Usno gi izrabotuvaat ve`bite od u~ebnikot.

- Vrednuvawe na znaewata: Analizata na re~enicite ovozmoùva formativno ocenuvawe.

- Za naredniot ~as: Ve}e im be{e poso~eno da povtorat za Kliment Ohridski i za bra}ata Miladinovci.


Nastavna edinica 11

1. Celi: Da go znae zna~eweto na deloto na znameniti li~nosti od makedonskata kulturna istorija i da gi prepoznava osobenostite na biografijata.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

125

- Nastavnikot pojasnil {to da se potsetat; gi planira aktivnostite i celta na ~asot; primenuvaj}i gi formite i metodite za realizirawe na celta na ~asot; gi stimulira aktivnostite.- U~enicite povtorile {to bilo poso~eno i gi prezentiraat znaewata; go ~itaat izvadokot i go analiziraat; odgovaraat pra{awa; donesuvaat zaklu~oci.- Rabota so tekst, ~itawe, razgovor, objasnuvawe.- U~ebnikot, eventualni bele{ki za bra}ata Miladinovci (koi gi donele u~enici).


1. Nastavna edinica: Analiza na tekstot ,,Konstantin Miladinov”; elementi na biografijata.2. Tip na ~asot: Obrabotka na nova sodrìna od podra~jeto Literatura.3. Celi: Da go znae zna~eweto na ovoj na{ deec i da ja prepoznava biografijata.4. Formi na rabota: Dijalo{ka, individualna.

Predvideni aktivnosti:- U~enici kaùvaat podatoci za bra}ata Miladinovci, u{te pokonkretno za Konstantin Miladinov; potoa go ~itaat tekstot individualno, vo sebe.- Tekstot del po del go ~itaat na glas, a nastavnikot insistira na interpretativno ~itawe za da gi sogledaat podatocite koi gi sodrì, no i razlikite vo sporedba so dosega ~itani i analizirani umetni~ki tvorbi.- Gi odgovaraat pra{awata od u~ebnikot usno; gi povrzuvaat nivnite znaewa za K. Miladinov so podatocite od tekstot.- So pra{awa, razmisluvawa i zaklu~oci od u~enicite i objasnuvawata na nastavnikot, steknuvaat znaewa za nau~no-literaturnite tvorbi i za biografijata kako takov vid tvorba.- Gi ~itaat na glas objasnuvawata i od u~ebnikot so cel da gi dopolnat znaewata.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe za prezentaciite na podatocite koi treba{e da gi povtorat za ovoj ~as.Се користи инструментот САМОЦЕНУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ:Во врска со овој труд горд/а сум на:Научив како се пишува состав на одбрана тема. Што научив?Што ми се допадна, а што не во врска со овој труд?Како да се подобрам за да покажам добри резултати?Доколку повторно треба да пишувам на оваа тема би изменил/а...Својата работа ја оценувам со оценката (1 до 5) затоа што..

- Za naredniot ~as: Da se prisetat na deloto i zna~eweto na Kliment Ohridski.Забелешки од наставната единица 11:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nastavna edinica 12

1. Celi: Da gi primeni znaewata za analiza na nau~no-literaturen vid tvorba i da gi sogleda elementite koi gi sodrì biografijata.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

126

- Nastavnikot poso~il {to da povtorat; logi~ki (informativno) go ~ita tekstot za da go sogledaat ovoj vid ~itawe; gi pottiknuva u~enicite vo analizata i sogleduvawata na specifi~nostite na ovoj vid tvorbi; nosi materijali za K. Ohridski.- U~enicite se podgotvuvaat za ~asot povtoruvaj}i gi znaewata za K. Ohridski (koi gi istraìle, prona{le podatoci i fotografii od Internet ili od drugi izvori); go ~itaat tekstot, go analiziraat.- U~ebnik, doneseni materijali; metodi: rabota so tekst, ~itawe analiza, demonstracija na materijali, razgovor, se koristat i prezentacii napraveni vo ICT Impress.


1. Nastavna edinica: Analiza na tekstot ,,Za Kliment” od Lazo Karovski.2. Tip na ~asot: Ve`bawe i utvrduvawe na znaewa.3. Celi: Da gi primeni znaewata za analiza na nau~no-literaturen tekst.4. Formi na rabota: Dijalo{ka, individualna.

Predvideni aktivnosti:- So pra{awa, se povtoruvaat znaewata na u~enicite za K. Ohridski koi moàt da prezentiraat i materijali koi gi donele; i nastavnikot gi raspredeluva, na sekoja klupa, materijalite (fotografii, azbukata, izvadoci za negovoto delo, negovi misli).- U~enicite go sledat logi~koto ~itawe na tekstot od nastavnikot (nema opisi, nema razvoj na dejstvo i nastani, nema afektivnost i ve{ta~ko transformirawe na glasot).- Potoa na vakov na~in u~enicite go ~itaat tekstot.- Gi poso~uvaat elementite koi ukaùvaat deka izvadokot e del od tvorba so nau~no-literaturen karakter.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na znaewata.

- Za naredniot ~as: Da se prisetat na znaewata za Kiril i Metodij, da istraùvaat na Internet i da donesat materijali (dokolku se vo mo`nost). I nastavnikot nosi materijali (fotografii od niv i od Naum Ohridski, pi{uvani za niv i sl.).


Nastavna edinica 13

1. Celi: Da pravi samostojna analiza na tekst so nau~no-literaturna sodrìna; da gi obnovi znaewata za Kiril i Metodij i za Naum Ohridski.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- U~enici prezentiraat podatoci; istraùvale, donele materijali i se potsetile na u~eni sodrìni; gi zbogatuvaat znaewata; ~itaat tekst i go analiziraat; odgovaraat na pra{awa.- Nastavnikot, isto taka, donel soodvetni materijali za demonstracija na podatoci; gi naso~uva i pottiknuva aktivnostite; sozdava nastavni situacii.- Rabota so tekst, ~itawe, pi{uvawe, demonstrirawe, razgovor.- U~ebnikot, materijali koi gi donele u~enicite i nastavnikot, tetratkite, tabla (so pra{awata) se koristi ICT Impress, ICT Writer.

127


1. Nastavna edinica: ,,Kaj carot Rostislav” – L. Karovski; analiza preku pra{awa.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewa.3. Celi: Da znae samostojno da analizira tekst preku pra{awa; da znae da istraùva.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.5. Nastavni tehniki: Tehnika pra{awe – odgovor (spored metodikata na prof. Blagica Petkovska).

Predvideni aktivnosti:- U~enicite gi prezentiraat svoite znaewa za Kiril i Metodij i Naum Ohridski i materijalite koi gi istraìle (koi i gi koristat so prezentaciite). - Nastavnikot gi podeluva listovite koi gi fotokopiral (fotografii, za nivnite misii i sl.), na sekoja klupa po eden od primerocite; u~enicite gi razgleduvaat, odgovaraat na pra{awata na nastavnikot vo vrska so materijalite.- Go ~itaat tekstot vo sebe; se objasnuvaat eventualno nepoznati zborovi i izrazi.- Vo tetratkite gi odgovaraat pra{awata koi nastavnikot gi izvlekol od tekstot vo u~ebnikot; gi ~itaat odgovorite koi }e bidat i ocenuvani (so diskusija na nastavnikot i objasnuvawe za dobienata ocenka).

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na odgovorite i na nivnata istraùva~ka rabota.Број на бодови

Содржина

4 бода(извонредна)

Ученикот покажува длабоки познавања на релевантните и на значајните идеи

3 бода(добра)

Умерено добро организирани одговори. Најголемиот дел од идеите имаат логичен редослед. Присутни се неколку складни преоди меѓу деловите

2 бода(прифатлива)

Ученикот може да се вклучува извесна значајна идеја, дел од некоја идеја или неколку факти, но не ги развива идеите или не ги обработува врските меѓу идеите

1 бод(почетничка)

Ученикот покажува ограничено разбирање на тематиката

- Za naredniot ~as: Da pronajdat podatoci koi bile Romeo i Julija, filmovi koi se snimeni za nivnata qubov; da razmislat koi knigi {to gi pro~itale imale mo`nost da gi gledaat i kako film (igran ili animiran).


Nastavna edinica 14

1. Celi: Da se zapoznae so mo`nostite literaturno delo da bide adaptirano za snimawe film spored nego; da gi po~uvstvuva razlikite me|u ovie dve formi (literaturno i filmsko delo).2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:

128

- Nastavnikot objasnil {to da pronajdat i {to da razmislat; dava objasnuvawa za sodrìnata; gi pottiknuva na razmisluvawe i aktivnost; postavuva pra{awa.- U~enicite se podgotvuvaat za ~asot; gi sledat objasnuvawata; ja ~itaat sodrìnata za adaptacija; go ~itaat izvadokot; usno gi odgovara pra{awata od u~ebnikot.- Rabota so u~ebnik (so tekst), ~itawe, objasnuvawe, razgovor.


1. Nastavna edinica: Adaptacija na literaturno delo za snimawe film (filmska adaptacija).2. Tip na ~asot: Obrabotka na sodrìna od podra~jeto Mediumska kultura.3. Celi: Da se zapoznae so filmskata adaptacija na literaturnite dela.4. Formi na rabota: Frontalna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Se poveduva razgovor za Romeo i Julija; go ~itaat izvadokot od dramata – tragedija vo u~ebnikot vo sebe; se pojasnuvaat nepoznatite zborovi ili izrazi.- Tekstot go ~itaat del po del na glas; usno gi odgovaraat pra{awata od u~ebnikot.- Se razgovara za primeri koi tie gi znaat koga spored nekoi literaturni dela gledale i vo forma na film; se zaklu~uva deka razni vidovi tvorbi moàt da bidat podgotveni, prilagodeni za snimawe filmovi; pri ova se razjasnuva i poimot adaptacija.- Na glas go ~itaat tekstot za adaptacijata, vo u~ebnikot, i go komentiraat onaka kako {to go razbrale; nastavnikot pojasnuva dokolku soddrìnata za nekoi u~enici ostanala nedovolno jasna.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe na aktivnostite.

- Za naredniot ~as: Da povtorat za sintaksi~ka analiza na re~enici; a za ~asot potoa da se potsetat i da ja podgotvat lektirata ,,Povik na divinata”.


Nastavna edinica 15

1. Celi: Da znae sintaksi~ki da analizira re~enici, posebno prezentiraj}i gi znaewata za izu~enite vidovi zavisnosloèni re~enici.2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot podgotvil nastavni liv~iwa za individualna rabota; ja sledi rabotata na u~enicite; obezbeduva rabotna atmosfera; gi pregleduva i gi ocenuva nastavnite liv~iwa.- U~enicite gi izrabotuvaat ve`bite znaej}i deka }e bidat ocenuvani.- Prakti~na primena na znaewata, rabota so nastavni liv~iwa, pi{uvawe.- Nastavni liv~iwa.


129

1. Nastavna edinica: Primena na znaewata vo ve`bi od nastavni liv~iwa.2. Tip na ~asot: Proveruvawe i ocenuvawe na znaewa od podra~jeto Jazik.3. Celi: Da znae da pravi sintaksi~ka analiza na re~enici.4. Formi na rabota: Individualna.5. Nastavni formi: Nastavni liv~iwa so zada~i.

Predvideni aktivnosti:- Nastavnikot gi podeluva listovite i ja pojasnuva rabotata vo niv.- U~enicite cel ~as razmisluvaat i gi primenuvaat znaewata.- Na krajot od ~asot gi predavaat nastavnite liv~iwa na nastavnikot.- Nastavnikot pojasnuva deka otkako }e gi pregleda liv~iwata, u~enicite }e gi dobijat na uvid i }e moàt da postavuvaat pra{awa za korigirani delovi, a koi ne im se jasni.

- Vrednuvawe na znaewata: Formativno ocenuvawe, a podocna i del od sumativnoto ocenuvawe, odnosno del od portfolijata.

- Za naredniot ~as: ]e ja obrabotuvaat lektirata ,,Povikot na divinata” od X. London.


Nastavna edinica 16

1. Celi: Da znae samostojno da analizira lektirna tvorba spored pra{awa od lektirnite tetratki ili dokolku nemaat nastavnikot im postavuva usno;2. Aktivnosti, metodi, nastavni sredstva:- Nastavnikot gi planira aktivnostite i istite gi naso~uva; gi sledi prezentirawata na u~enicite, diskutira za niv i gi ocenuva.- U~enicite gi podgotvile lektirite; ~itaat i diskutiraat za ~uenoto so svoi zabele{ki (pofalbi i nedostatoci); pi{uvaat i ~itaat odgovori.- Rabota so lektirni tetratki, pi{uvawe, ~itawe, diskusija.


1. Nastavna edinica: Analiza na lektirata ,,Povikot na divinata” od X. London.2. Tip na ~asot: Obrabotka na tvorba od zadolìtelnata lektira.3. Celi: Da znae samostojno da analizira tvorba spored dadeni barawa.4. Formi na rabota: Individualna, dijalo{ka.

Predvideni aktivnosti:- Po proverkata na redovnosta vo izvr{uvaweto na dadenata zada~a, nastavnikot opredeluva eden do dva u~enika koi }e gi ~itaat svoite podgotovki.- Drugi u~enici diskutiraat spored bele{kite koi gi vodele dodeka slu{ale: ~itaweto, stilskata oboenost na re~enicite, celosni ili necelosni odgovori, dikcijata (akcentot).- Nastavnikot nakuso ja proveruva izrabotenata analiza, diskutira i toj (a bidej}i ima uvid vo tetratkata kaùva i za urednosta, za pravopisot) i ja objasnuva dobienata ocenka.

130

- Gi odgovaraat i pra{awata predvideni kako rabota na ~as i gi ~itaat odgovorite.

- Vrednuvawe na znaewata: Se vrednuvaat formativno i obrabotenite lektiri, i diskusiite, no i odgovorite dadeni na ~asot vo lektirnata tetratka.

- Za naredniot ~as: Da pronajdat podatoci za Marko Cepenkov (istraù-vaj}i).


ТЕМАТСКО-ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ

1. Тематска целина: 9 (мај)2. Наставен предмет: Македонски јазик3. Одделение на изучување: VI (шесто)

4. Конкретни цели: - да ги препознава и толкува неологизмите;- да знае правилно да ги употребува интерпункциските и правописните знаци;- да ги препознава основните драмски видови (комедија, трагедија, современа драма);

- да знае да прераскажува фабула од прочитана творба; да определува: род и вид на творба, тема, идеја, карактеристики на ликови, наратор; аргументирано да дискутира за содржината на лектирна творба;

- да ја знае основната цел на соопштението, весна и извештајот; - да знае убаво, стилски богато да се изразува и правилно да ги употребува

правописните норми во писменото изразување; - да ги разликува деловите на печатеното дело; да ја знае функцијата на

библиотеката.

Ред. бр. нанаставнаединица

Структура на тематската единица- Наставни единици

Број на часови

Време на реализација

1. 1. Јазик: а) Неологизми б) Црта и цртичка в) Загради, ѕвездичка, апостроф г) Вежби за знаците

4 мај

2. 2. Литература: а) Трагедија б) Комедија в) Современа драма

5 мај

131

г) Лектира

3. 3. Изразување и творење: а) Писмена работа и поправка на писмените б) Соопштение, вест, извештај

5 мај

4. 4. Медиумска култура: а) „Прозорец кон светот“ – И. Андриќ (библиотека) б) Делови на печатено дело

2 мај

Корелација на часовите:

1. Час: 1, 3, 5, 7, 8, 162. Час: 2, 6, 11, 12, 133. Час: 4, 9, 10, 14, 15

Наставна единица 1

1. Цели: Да ги препознава неологизмите (кованиците) при што ќе го толкува нивното значење.

2. Активности, методи, наставни средства:- Наставникот подготвил план за текот на часот, ги предвидел активностите и

целите кои ќе се реализираат; подготвил примери со неологизми; ја појаснува наставната содржина, помага при нејзината реализација.

- Учениците согледуваат и изнесуваат заклучоци; приеменуваат знаења при пронаоѓањето и толкувањето на неологизмите; работат во двојки разменувајќи мислења; читаат текст во учебник и бараат неологизми во други текстови во учебникот.

- Читање, објаснување, разговор, пишување, истражување.- Учебник, тетратки, табла со вежба (реченици).

Развојно-процесно планирање за час 1

1. Наставна единица: Неологизми2. Тип на часот: Нова наставна содржина од Стил и јазик3. Цели на часот: Да ги препознаваат неологизмите и ги толкуваат нивните значења (на кој начин навлегле во јазикот)4. Форма на работа: Фронтална, дијалошка, работа во двојки, ICT Calc5. Вреднување на знаењата: Од сите предвидени активности може да се вреднуваат стекнати знаења и нивната примена

Предвидени активности:- Низ прашања поставувани од наставникот и вежбата (речениците) прикажана преку Calc, се повторуваат знаењата за синоними, антоними, пароними и хомоними.

Примери: 1) По улицата одеа еден крупен маж и една ситна женичка. (антоними).

132

2) Во живеалиштето беше темно, но станот имаше светло кое беше повремено вклучувано. (антоними и синоними).

3) Мама направи пита, а баба му даде парче на човекот што пита. (хомоними)

4) Словенечкиот јазик спаѓа во словенските јазици. (пароними)

- Низ прашања ги толкуваат нагласените зборови и се изведува заклучок за тоа што значат неологизмите (кованиците); од учебникот, низ примерите за начините на кои настануваат, согледуваат како навлегуваат во јазикот.

- На табла има реченици во кои ги откриваат и толкуваат неологизмите.

Примери: 1) Крстозборите и ребусите беа негова забава. 2) Постигна висок авторитет меѓу вработените. 3) Направи скица за висококатницата во центарот.- Учениците, во двојки, во учебникот бараат примери во текстовите

за неологизми, размислувајќи за нивното значење; потоа презентираат.

Примери: медиотека, радиозаписи, фонотека, предговор и сл.aртикл, доселеник, хартијницамагистрала, бестежинска, политирани, безвоздушнаверзија, наркоман, мистерија, ди-џеј

* За наредниот час: Да повторат за литературни родови.Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


Цели: Да ги препознаваат особеностите на трагедијата како еден од основните драмски видови.

2. Активности, методи, наставни средства: - Наставникот подготвува текот на часот, активностите, наставните средства целта на часот; раководи со редоследот на активностите; ги стимулира учениците, создава наставни ситуации, помага при донесувањето заклучоци; подготвува наставно ливче (во учебникот нема пример за трагедија).

- Учениците, во парови, читаат од наставните ливчиња; се дискутира за содржината на драмата, за елементите кои ја вбројуваат во видот трагедии; во тетратките прават план според прашањата на табла.

- Читање, употреба на текст, разговор, објаснување, пишување. - Наставно ливче, табла, тетратките.


1. Наставна единица: „Трагедија“ (според драмата „Печабари“ од Антон Панов)

133

2. Тип на часот: Нова наставна содржина од подрачјето Литература3. Цели на часот: Да ги препознаваат елементите на трагедијата како драмски

вид; да дискутираат за содржината 4. Форма на работа: Фронтална, дијалошка, работа во парови (двојки)5. Вреднување на знаењата: Од дискусиите и заклучоците може да се вреднуваат вреднуваат постигнатите и презентирани знаења.

Предвидени активности:- Наставникот ги поделува наставните ливчиња, со објаснување дека двојките ги читаат податоците, размислуваат, разговараат за одговорите на прашањата кои наставникот ги подготвил на табла. (Наставникот може да го планира и делот од дрмата во учебникот.)

Пример за наставно ливче (Ова е една можност за овој час.) Колку литературни родови има и кои се тие? Објасни ја основната карактеристика на литературните родови во однос на

нивната форма. Прочитај го кусиот осврт на драмата „Печалбари“ од Антон Панов. Запомни

што повеќе податоци. Вежбајте го извадокот од драмата за читање по улоги обрнете внимание на

содржината.

Содржински осврт на драмата Извадок од драмата

Заклучок Драмата завршува трагично, односно со смрт на Костадин на печалба. Овој вид

драмски текстови кои завршуваат со несреќни, трагични настани, се нарекуваат трагедии.- Во двојки, текстот го читаат учениците по улоги, правејќи разлика во драмското читање на текстови.

Задача: Наставникот им дава задача да ја прочитаат драмата целосно, до една недела пред крајот на месецот, што ќе им биде потребно за содржината која ќе ја изучуваат за етапите во развојот на драмското дејство.

За наредниот час: Да напишат состави на тема „Книгата е прозорец кон светот“.Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да се нагласи улогата на книгата во животот на секој човек и намената (функцијата) на библиотеката и медиотеката.

2. Активности, методи, наставни средства: - Наставникот обмислил: како ќе тече часот, кои активности ќе ги имаат учениците, каква е целта на часот, со кои методи ќе се реализираат и сл.; дава

134

упатства и задачи, поттикнува на размислување, дискусии. - Учениците ја подготвуваат домашната задача; го читаат текстот и ги читаат составите; дискутираат за текстот, но и за презентираните состави; читаат и дискутираат за библиотека и медиотека (од учебникот). - Употреба на учебник и текст, читање, разговор, објаснување, споредба (меѓу библиотека и медиотека).

Развојно-процесно планирање 3

1. Наставна единица: „Прозорец кон светот“ – анализа на домашните задачи под ист наслов.2. Тип на часот: Нова наставна содржина во корелација со домашна задача.3. Цели на часот: Да ја согледаат улогата на книгата во животот на секој човек и функцијата на библиотеката и медиотеката (споредба).

4. Форми на работа: Монолошко-дијалошка.5. Вреднување на резултатите: Ќе се вреднуваат домашните задачи, како и

учествувањето во активностите на часот.

Предвидени активности:- На глас ученици го читаат самостојно напишаното за библиотека и за медио- тека; со Венов дијаграм се прави споредба меѓу нив.

извори` на знаења

и средства за комуникација

- Читаат од составите, дискутираат и ги вреднуваат; и наставникот, со објаснување, ги вреднува презентирањата.

Вреднување на знаењата : Се врши формативно оценување. Составот/ есејот се оценува на следниот начин, со дадена бодовна листа:

Број на бодови Содржина4 бода(извонредна)

Ученикот покажува длабоки познавања на релевантните и на значајните идеи

3 бода(добра)

Умерено добро организиран есеј. Најголемиот дел од идеите имаат логичен редослед. Присутни се неколку складни преоди меѓу деловите

135

Медиотека:- пронаоѓаме производи од медиумите (печатени и електронски); - списанија, весници, радиозаписи, ТВ-ленти ленти; - читаме и гледаме.

Библиотека:- пронаоѓаме книги;- други извори на знаења: речници, лексикони, енциклопедии, прирачници; - читаме

2 бода(прифатлива)

Ученикот може да се вклучува извесна значајна идеја, дел од некоја идеја или неколку факти, но не ги развива идеите или не ги обработува врските меѓу идеите

1 бод(почетничка)

Ученикот покажува ограничено разбирање на тематиката

- За наредниот час: Ќе прават писмена работа; да размислат што значи за нив книгата, за нејзиното место во нивниот живот, што таа им значи.Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цел на часот: Да ги применуваат, синтетизираат претходно здобиените знаења за стилски богато изразување и правописно пишување.

2. Активности, методи, наставни средства: - Наставникот веќе извршил подготовка за писмената работа со претходната содржина и со домашната задача; укажал што треба да подготвуваат како тема за писмената работа; се гржи за работната атмосфера во текот на часот; дава евентуално потребни упатства и помош на поединци. - Пишување, практична примена на знаењата, работа на текст. - Вежбанките во кои ги пишуваат домашните задачи.


1. Наставна единица: Трета писмена работа2. Тип на часот: Примена на стекнувани знаења во писмена форма3. Цел на часот: Да умеат да ги применат стекнуваните знаења4. Форми на работа: Индивидуална5. Наставни техники: Писмено изразување на дадена тема во вежбанки.

Предлог тема: Книгата е мој прозорец кон Светот.


1. Цели: Да ја согледаат разликата меѓу интерпункциските и правописните знаци и истите правилно да ги употребуваат во писменото изразување.

2. Активности, методи, наставни средства: - Наставникот ги подготвува и насочува активностите; стимулира при усвојувањето на знаењата; создава наставни сотуации; планира вид и обем на активности за реализирање на целт ана часот; обмислува вежби (овие содржини не се застапени во учебникот).

136

- Учениците ги следат објаснувањата; настојуваат да ја усвојат содржината низ примери и вежби; применуваат знаења во вежбните. - Предавање, објаснување, пишување, вежбање.


1. Наставна единица: Црта и цртичка2. Тип на часот: Нова наставна содржина од подрачјето Јазик3. Цел на часот: Да ја согледаат разликата меѓу интерпункциските и правописните

знаци и истите правилно да ги применуваат. 4. Форми на работа: Фронтална (можност за работа во парови со наставно ливче,

изготвено во ICT Writer, наместо план на табла)5. Наставни техники: Од вежбите во кои ќе ги применуваат знаењата и од

заклучоците и повторување на знаењата стекнати на часот.

Предвидени активности:- Наставникот, со споредба, укажува на разликата меѓу интерпункциските и

правописните знаци.

Интерпункциски знаци

Тие се дел од нашето писмо; со нив се означуваат речениците и деловите во нив, паузите, интонацијата.

Правописни знаци

Се употребуваат при одделни зборови: скратување на зборови, означување датуми, друга форма на збор, изоста-нување на глас, пренесување дел од збор во друг ред и сл.

- Првиот знак кој ќе го изучуваат на часот е црта (_) и овде најдобро може да се согледа разликата зашто овој знак се применува и како интерпункциски, и како правописен знак.

Интерпункциски знак црта (_) За дијалог, место наводници, во текстовите се користи црта. - Кога ќе правиме писмена? – праша Борче. - Не знам точно. Ќе ја прашаме наставничката, важи? – одговори Миле. Во вметнати реченици се користат запирки или загради, но може да се примени и црта. - Разговаравме – со чести прекини – речиси два часа. Пред збор, израз, кои сакаме да ги нагласиме. - Каде и да погледнам – само планини се извишиле. Пред збор кој го опфаќа претходното набројување. - Страдања, тага, плач, смрт – ете тоа го носи војната. За да се покаже дека реченицата завршува спротивно од очекуваното. - Среќна влегува да ја каже веста – дома немаше никого.

Правописниот знак црта (-) Меѓу два броја наместо предлогот до. - Таа имаше 25 – 30 години. Да означи растојание меѓу две места. - Патот Тетово – Гостивар е убаво асвалтиран. Да се сврзат две тесно поврзани имиња во еден поим. - Натпреварот Вардар – Металург заврши нерешено. - Соработката Црвен Крст – Домот за деца продолжи.

137

Правописен знак цртичка Кај сложени зборови чии делови целосно не сраснале. - Вчера купив македонско-германски речник. - Спотот беше во црно-бела техника. Меѓу двојни презимиња: Соња Ристовска-Петревска. При пренесување на дел од зборот во друг ред. Кај сложен збор чиј прв дел е цифра: 25-годишнина, 80-те години од ХХ век. При делење зборови на слогови: тат-ко-ви-на. Точен изговор на збор: Како-о? Реков: у-чи-те! Потоа наставникот им поделува ливчиња со вежби за работа во парови; ги пополнуваат и ги презентираат одговорите.

Пример за наставно ливче:1) Допиши ги интерпункциските или правописните знаци кои се испуштени во реченициве. а) Мојата тетка Марија Поповска Мицевска е доктор. б) Тој живееше во 90 години од минатиот век. в) Натпреварот Македоднија Русија ќе се одигра в сабота. г) Јас нагласив учите редовно! д) Во извадокот поправи ги правописните грешки и вметни ги потребните знаци. „... Јас бев јасен ти треба да дојдеш колкупати се договаравме ти не ги почитуваш договорите заради твојата несериозност ни пропаднаа билетите за натпреварот Пелистер Тетекс заборавив извини нема да ми се случи ете тоа се твои најчести оправдувања“.Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


Цели: Да ги препознава спецификите на комедијата како еден од основните драмски видови.Активности, методи, наставни средства:- Наставникот го подготвува текот на часот планирајќи ги активностите и целт ана

часот; ги стимулира учениците за активности; изложува податоци и дава инструкции; подготвува наставни ливчиња во недостиг на соодветна содржина во учебникот (текст, извадок има во учебникот за VII одделение).

- Учениците читаат податоци за содржината на драмата од наставните ливчиња; ги читаат и извадоците настојувајќи да ги согледаат елементите на комедијата како вид драма; драмско читање на извадоци; дискусии и заклучоци.

- Читање, работа со текст, разговор, објаснување.- Наставни ливчиња (за работа во парови).


1. Наставна единица: „Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски; комедија2. Тип на часот: Нова наставна содржина од подрачјето Литература3. Цел на часот: Да ги препознаваат и објаснуваат спецификите на комедијата

138

како еден од основните драмски видови.4. Форми на работа: Фронтална работа во парови.5. Вреднување на знаењата: Од реализација на активностите и целта на часот ќе се согледаат постигнатите знаења на учениците.

Предвидени активности:- Низ прашања поставувани од наставникот, се повторуваат содржините за драма

кои досега ги изучиле. (Што претставува драмата? Кои елементи ја карактеризираат трагедијата? Што е монолог, а што е дијалог?_

- Наставникот им ги поделува наставните ливчиња на паровите; им остава време да го прочитаат совртот на содрѓината на драмата; ги упатува да се подготват за читање на извадоците по улоги; да размислат за караткеристиките на комедијата (согледани од извадоците).

Пример за наставно ливче Кус осврт на содржината на драмата

Чорбаџијата Теодос е човек кој ги понижува сите луѓе околу себе, споругата Кева, синот Томче, домашните слуги и луѓето на кои им позајмува пари и стануваат негови должници. Сè што прави, прави да го зголеми своето богатство и се смета себе си над сите. Негов должник е и шегаџијата Арсо, кој немајќи пари да го врати долгот, треба да му го даде своето лозје на чорбаџијата. Но, Арсо ќе добие шанса да си го спаси лозјето, да сплете мрежа во која ќе го сплетка чорбаџијата. Станува збор за група Цигани кои во потрага за кум на нивното новороденче, го користат стариот обичај – кој ќе помине прв, ќе стане нивни кум.Арсо ќе се договори со Циганите да го изиграат чорбаџијата и тој да биде кумот. Така и се слсучило. Чорбаџијата како да минува низ пекол: јаде со Циганите, пие, разговара, што за него значи понижување. Арсо е мудар и ќе му понуди излез од ситуацијата, ако за возврат чорбаџијата не му го земе лозјето. И повеќе од тоа. Ќе го натера да попушти и да му дозволи на својот син Томче да се ожени со саканата Стојанка, за која чорбаџијата кажувал погрдни зборови и забранувал таа да му стане снаа. И како што бидува во комедиите, сè завршува добро: Томче ќе го преземе кумството на себе, добива дозвола да се ожени со саканата, Арсо си го сочувал лозјето, а чорбаџи Теодос се ослободува од циганскиот обичај. - Низ прашања ја разлгедуваат содржината; потоа ги читаат извадоците од драмата

по улоги.

* Прв извадокТеодос: Сè ќутуци околу мене, глуви, глупави! Да ме остават да се успијам, да задоцнам! И ти, Параскево, ти баре да бидеш посвесна... ама ништо и од тебе... јазак!Кева: Па ... јас ...Теодос: Нејќе овде, па, па, туку треба ум и очи отворени!

* * *Наца (Влегува): Проштевај, чорбаџи, саатот е крив...Теодос: Ќе ве искривам јас сите, туку сега немам време! Бргу да ми ги исчистиш чевлите!Наца: Сум ги исчистила, чорбаџи, еве ги.Теодос: Дај да видам. Си ги исчистила, красно си ги исчистила! Како мачка со опашка да мавнала преку нив! Види види, овие запци, полни со кал, види!

* * *(Теодос и Кева разговараат за саканата на синот Томче)

Теодос: Нема една мана, туку триста. Прво и прво, името Стојанка, селско име. Најди де в календар име Стојанка!Кева: Името е од кумот... се гледа умот.

139

Теодос: После, црна ...Кева: Малку е смургава, ама многу е лична, а белило на лице не става.Теодос: А и каква може да биде девојка од таква куќа? Татко & самарџија. Со него ли да се засватам?...

* * *(Теодос е со Циганите кои го гостат како иден кум)

Теодос: Немам иштав, не ми се јаде...Поцко: Касни малце, па ќе се разјадеш.Цонка: Касни, куме, за адет.Арсо: Јас на човека главата му ја кршам, атерот не му го кршам.Теодос: (замижува и каснува) Тјни, со прсти јадат. Со црно под ноктите.- Се извлекува заклучок: Комедијата е драмски вид во кој се изложуваат на потсмев

и критика, со многу хумот, негативните однесувања на луѓето. При тоа комедијата повикува на отстранување на недостатоците кај поединците.

За дома: За наредниот час секој ученик да донесе книга (по сопствен избор) од лектирите.Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да ги препознава деловите во книгата, односно да ги разбира и толкува поимите: предговор, поговор, поглавје (глава), пасус; да практикува драмско читање на текст.

2. Активности, методи, наставни средства: - Наставникот подготвил книга (или книги) во кои има предговор, поговор, глави; ги подготвил: текот на часот, активностите и целта на часот; објаснува како да го подготват текстот „Нева Невичица“ за драматизација (поделба на дијалозите по улоги, читам на останатите делови во текстот). - Учениците донеле книги; следат објаснувања, бараат и посочуваат делови од книгата; извлеекуваат заклучоци за деловите на книгата и истите ги проверуваат и утврдуваат од учебникот (каде што и се појаснети); подготвуваат и реализираат драмско читање по улоги на текстот „Нева Невичица“ (од учебникот). - Читање, разговор, објаснување, употреба на книга и на текст. - Различни книги донесени од учениците, учебникот.


1. Наставна единица: Делови на текстот„Нева Невичица“ – драматизација2. Тип на часот: Проширување и практикување на стекнувани знаења3. Цел на часот: Да ги разликуваат деловите на книгата; да драматизираат4. Форми на работа: Фронтална, дијалошка работа во групи (драматизацијата)5. Вреднување на знаењата: Од сите активности реализирани на часот, може да се согледа усвоеноста на знаењата и нивната практична примена.

Предвидени активности:

140

- Наставникот им укажува, а учениците во своите донесени книги согледуваат дека книгите имаат: наслов, автор, рецензенти, издавач, коректура, лектура, илустрации; но, им укажува дека книгите имаат предвогов или и поговор (читаат делови од нив за да согледаат што содржат); некои од книгите се поделени на поглавја (глави) кои имаат наслови или се нумерирани; согледуваат што претставува пасусот.

- Заклучоците за деловите на книгата ги проверуваат во објаснувањата во учебникот.- Со помош на наставникот, подготвуваат и презентираат драматизација на текстот

„Нева Невичица“ (дијалогот се нагласува според потребите и ликовите).

Вреднување на знаењата: ПРАШАЛНИК ЗА САМООЦЕНУВАЊЕ НА РАБОТАТА НА ГРУПАТА.

Секогаш Понекогаш НикогашПред да започнеме со решавање на задачата проверуваме дали сме ја разбралеСе држиме до дадената задача што ни е дадена од наставникот, усно или на работен лист Додека работиме секој од групата дава свои предлози, мислења и сл.Секој го слуша мислењето на групата, пред да го даде својот предлог или мислењеКрајниот заклучок го даваме откако ќе направиме анализа на сите идеи и предлози дадени во групатаДодека работиме имаме член од групата, кој води белешки за нашата дискусија ија координира работата

Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да ја согледа употребата на интерпункциските и правописните знаци (загради, ѕвездичка, апостроф) и правилно да ги употребува.

2. Активности, методи, наставни средства: - Наставникот, бидејќи овие содржини не се застапени во стариот учебник, а новата програма ги бара, подготвуваат наставни ливчиња (или план на табла) со содржината; дава објаснувања, посочува примери, подготвува вежби. - Учениците ја согледуваат употребата на овие знаци низ објаснувањата и примерите; потоа ги применуваат во вежбите. - Читање, објаснување, разговор, предавање, пишување, у потреба на учебник. - Наставни ливчиња (или план на табла), учебникот (за пронаоѓање примери).


1. Наставна единица: Употреба на знаците загради, ѕвездичка и апостроф2. Тип на часот: Нова наставна содржина од подрачјето Јазик.3. Цел на часот: Да ја согледа употребата на аовие знаци и правилно да ги користи

141

во писменото изразување.4. Форми на работа: Фронтална, дијалошка (работа во двојки ако се применува наставно ливче)5. Вреднување на знаењата: Активностите на учениците во текот на заклучоците и на вежбите, ќе овозможат вреднување на стекнатите знаења.

Планирани активности:- Ако наставникот применува наставни ливчиња, ги поделува на паровите; ако

подготвил план на табла, предавањето и објаснувањата ги прави според него; наставникот подготвил и вежби за примена на знаењата.

- Учениците го следат предавањето, одговараат на прашања, прашуваат, заклучуваат за примената на знаците, вежбаат и презентираат одговори.

Пример за наставно ливче (или планови на табла – според можностите) З а г р а д и (како интерпункциски знак) 1. Во заграда се ставаат дополнителни објаснувања, забелешки. - Еден ден (мислам беше сабота) сите бевме викнати на интервју. - Шапкарев собирал песни (најдолгата песна за Кузман Капидан ја запишал тој), приказни, гатанки и сл. 2. По некој цитат, во заграда се пишуваат некои податоци. - „Во централното македонцко наречије, меѓу другото, се имат таквија фонетични особини кои кај шчо се имаат сочуано, преминуваат во ό и е...“ (Стр. 110 од книгата „За македонцките работи“, од Крсте Петков Мисирков, Софија 1903 г.) 3. Во заграда се ставаат објаснувањата во драмските текстови. - Водителот (чека да се стивне аплаузот): Добровечер, драги гости. Ви благодариме што ни укажавте чест со Вашето присуство. (Аплауз).

Загради (како правописен знак.) 1. Да сеозначи друга форма на збор: спом(е)нува, помош(ник). 2. Втор дел од заградата зад цифри и букви: 1), 2), 3); а), б), в)

Ѕвездичка (Таа е правописен знак.) 1. Во текст за да се објасни збор, некој став или сл. „Покрај огништето се наоѓаше маша, дрвено триножно столче крај кое дремеше старата мачка...“ (маша – направа за жар во печка).

Апостроф (Тоа е правописен знак.) 1. Да се означи отсуство на глас во збор: г`удри, ќ`идам, с`нце. 2. Слоговното р на почеток на збор: `рж, `рѓа, `рскот. - Наставникот подготвил вежби во кои ќе ги применуваат изучените знаци.

Наставна единица 9 и 10

1. Цели: Да ги применува стекнатите знаења во стилски богати реченици, почитувајќи ги правописните правила.

2. Активности, методи, наставни средства: 1 час: Наставникот ги изнесува општите забелешки за успешноста на писмената работа; ги соопштува и бележи оценките; учениците ги разгледуваат своите писмени работи, ги читаат и согледуваат грешките и белешките од наставникот; состави со различни оценки; дискутираат за презентираните

142

писмени, за нивното вреднување на составите. 2 час: Наставникот забележал од составите стилски и јазични недоследности, правописни грешки; истите ученици ги бележат на табла, ги коригираат и дискутираат за нив.Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да ги согледаат особеностите на современата драма.

2. Активности, методи, наставни средства: - Бидејќи, според новата програма, е предвидена содржината за ссовремена драма, а во учебникот нема таков текст, потребни се повторно низа подготовки за часот. Овде е претставен еден начин, односно еден приод за реализација на целта на часот, според новата програма. - Наставникот подготвил наставно ливче со извадок од драмата Булки кај шините; го читаат кусиот осврт на драмскиот извадок, одговараат на прашањата, драмско читање на извадокот, заклучоци за особините на современата драма. - Наставно ливче (или, ако наставникот замислил поинаку: да позајмат учебници од VII одделение, или пак да донесат повеќе примероци од иста современа драма).


1. Наставна единица: Современа драма (извадок од драмата „Булки крај шините“ од Велко Неделковски 2. Тип на часот: Нова наставна содржина од подрачјето Литература3. Цел на часот: Да ги согледаат елементите на современата драма4. Форми на работа: Фронтална, дијалошка (работа во парови – според планот на наставникот, доколку примени насставно ливче).

Можен пример за наставно ливче

Прочитајте го кусиот осврт на драмата „Булки крај шините“ од Велко Неделковски. Размислете за настанот, односно за темата на текстот. Извадок: Се зема дел од дрмата поместена во учебникот.

Заклучок: Тоа е вид драма во која се опишува секојдневниот живот на обичниот, просечен човек. Не се зема тема од минатото, туку од обичниот живот на: селани, граѓани, работници, интелектуалци, чиј живот е исполнет со душевни проблеми, страдања или борба за некои животни идеали. Во таа борба јунакот не гине (како во трагедијата), па оттаму, во современата драма содржината на моменти е блиска со трагичното, а на моменти со комичното.

- Извадокот го читаат по улоги – вежби за драмско читање.

143

Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да ги препознава и определува етапите на драмското дејство при што дијалошката форма ќе ја претвора во монолошка.

2. Активности, методи, наставни средства:

- Наставникот дал упатство кога учеа за трагедија да ја прочитаат трагедијата ,,Печалбари,, од Антон Панов; преку неа, низ прашања, читање цитати, шемата, се предава содржината за определување етапи во драмски текст; шемата е на таблата.

- Учениците ја прочитале драмата, носат книги, читаат делови, размислуваат, кажуваат заклучоци, пополнуваат шема.

- Наставни средства: книгата, шемата на табла, тетратките

- Методи: Читање, пишување, работа со книга (текст), разговори.


1. Наставна единица: Етапи во развојот на драмското дејство2. Тип на часот: Нова наставна единица од подрачјето Литература3. Цел на часот: Да ги препознаваат и определуваат етапите во развојот на

драмското дејство претворајќи дијалози во раскажување4. Форми на работа: фронтална, дијалошка5. Вреднување на знаењата: Од сите активности на часот


- Низ прашања на наставникот, читање и прераскажување на цитатите, учениците доаѓаат до сознанија и заклучоци за развојот на дејството во драмата и тоа:

а) Експозиција:б) Заплет: б) Кулминација:

в) Расплет:

кулминација

заплет

144

расплет

експозицијаЗабелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да умее да анализира, согледува елементи во литературното дело и да дискутира за нив.


- Наставникот ги обмислил текот на часот, активностите и целта на часот; ги стимулира, предлага активности, прашува, дава соодветна помош, вреднува.

- Учениците ја подготвиле лектирата во работните листовви; ги читаат обработките, дискутираат, вреднуваат, одговараат на прашања.

- Лектирните тетратки, книгата, белешките кои ги водат за да дискутираат за презентираните обработки.

- Читање, пишување, работа со текст, разговор, објаснување.


1. Наставна единица: Лектира: ,,Улавите години’’ од Бранко Ќопиќ – интерпретација

2. Тип на часот: Анализа на лектира, според барање од подрачјето Литература3. Цели на часот: Да знаат да ги согледуваат елементите на творбата која ја

читаат: мотив, тема, ликови, раскажувач, описи, карактери, идеја.4. Форми на работа: Индивидуална и дијалошка5. Вреднување на знаењата: Ќе се вреднуваат презентираните обработки на

лектирата, но и забелешките (дискусиите) на учениците


- Наставникот ја проверува редовноста во носењето на обработените лектири.- Ученици читаат од обработките; другите следат, водат белешки по кои потоа

дискутираат и вреднуваат; начинот на читањето, соодветноста на одговорите, стил во речениците од одговорите и оценка.

- Наставникот, исто така, со објаснување и по прегледувањето на презентираното, дава сопствено видување и вреднување.

- Низ соодветни прашања, наставникот поттикнува разговор за тоа што се тоа ,,улави години’’, какви се нивните видувања за тие години во минатото, во

145

специфични прилики во кои живееле децата некогаш, во споредба со нивните ,,улави години’’. Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Наставна единица 14 и 15

1. Цели: Да прават разлика меѓу соопштение, вест и извештај согледувајќи ги нивните карактеристики.

2. Активности, методи, наставни средства:- На првиот час (14), наставникот дава објаснување за соопштение (бидејќи нема

во учебникот) и пишува на табла. - Соопштението е кусо известување за настан.

Пример: Денес, по шестиот час, училишниот оркестар ќе има проба во салата. Сите членови да бидат присутни, со подготвени инструменти. Ова ќе биде последна, генерална проба, пред Државниот натпревар.

Се прави споредба со вест (како форма на изразување); од шемата на учебникот се вршат дополнителни објаснувања.

- За дома: Секој ученик да донесе од весник исечок од еден вест.

На вториот час: (15), учениците во групи читаат од исечоците кои ги донеле како вести; ги пронаоѓаат елементите на веста како форма на изразување, односно, информирање.

- Потоа, според задачата од учебникот, пишуваат кус извешатј (кој може да се однесува и на друга секција, а не само на литературната дружина).

- Читаат извештаи, дискутираат дали се застапени сите елементи кои се објаснети во шемата во учебникот.

(Дополнување на планот)

1. Наставни единици: Соопштение, вест и извештај (14 и 15 час)2. Тип на часовите: Нови наставни содржини од подрачјето Изразување и творење3. Цели на часот: Да ги согледаат елементите, особините на овие форми на

текстови со кои се сретнуваат во секојдневието4. Форми на работа: Предавање, индивидуална, дијалошка 5. Вреднување на резултатите: Сите активности ќе бидат вреднувани како форма

во која доаѓаат до израз севкупни знаења на учениците (усно изразување, дискутирање, редовно извршување на обврски, читање, пишување како форма на изразување со стилско изразување и почитување на правописот.

- Вреднување на знаењата: сите изработки наставникот ги собира, ќе ги прегледа, ќе ги оцени со напишана забелешка и ќе ги чува во досиејата на учениците. Се користи ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ГРУПНАТА РАБОТА.

Име_____________________________ Датум_______________________

146






4 3 2 1



4 3 2 1


Забелешки за часот : _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да ги применат стекнатите знаења за правописните и интерпункциските знаци.

2. Активности, методи, наставни средства:- Наставникот одбира што ќе примени:

а) Диктат, по кој учениците меѓусебно ќе ги разменат, и со проверка во оригиналниот текст (во учебникот) ќе коригираат.

б) Диктат, по кој учениците меѓусебно ќе ги разменат, и со проверка во оригиналниот текст (во учебникот)ќе коригираат.

в) Да направи наставно ливче во ICT Writer, со барања за примена на знаците.

Забелешки за часот : _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________

ТЕМАТСКО-ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ147

6. Тематска целина : 10 (јуни)7. Наставен предмет : Македонски јазик8. Одделение на изучување : VI (шесто)9. Конкретни цели :

6. да ги воочува специфичностите на радио-драмата;7. да ги утврдува знаењата за литературните поими, изучувани за поезија и проза и

да ги применува во годишниот тест;8. да ги применува знаењата за знаците и воопшто знаењата од подрачјето Јазик,

во вежбите и во годишниот тест.

Ред. Бр. на наставна единица

Структура на тематската – наставна единица

Број на часови

Време на реализација

1Јазик:a) Вежби за интерпункциски знациб) Вежби за примена на интепункциски знаци

3 Јуни

2Литература:а) Радиодрама за децаб) Време за сеидба – В. Неделковски

3 Јуни

3

Изразување и творење

а) Годишен тестб) Говорна вежба

2 Јуни

Поврзување (интегрирање) на часовите:

Час: 1, 3, 4

Час: 2, 6, 7

Час: 5, 8

Радиодрама за деца“Време за сеидба” – Велко Неделковски

Вежби за интерпункциски знациСинтаксичко-морфолошка анализа на реченици

Годишен тестГоворна вежба


6. Цели: Да ги воочат специфичностите на радиодрама, применувајќи ги во инпровизирање на текст во учебникот во радиодрама


148

9. Наставникот го обмислува предавањето; ги планира целта и активностите и ги насочува; го планира обемот на наставната содржина, методите и формите на работа; објаснува и помага во импровизацијата.

10. Учениците следат, разговараат, заклучуваат; импровизираат радиодрама. 11. Објаснување, предавање, читање, примена на текст.


1. Наставна единица: Радиодрама за деца2. Тип на часот: Нова наставна содржина од подрачјето Литература3. Целна часот: Да ги воочат специфичностите на радиодрама, применувајќи ги во

импровизирање на текст од учебникот во радиодрама4. Форми на работа: Фронтална, дијалошка5. Вреднување на резултатите: Од сите активности и усвојувањето на новите

знаења и примената во импровизацијата на радиодрама.


- Наставникот објаснува (предава), прави план – шема на табла за радиодрама и споредба меѓу радиодрама за деца и за возрасни.

12. Табела со елементите на радиодрамата.

6. Драмска творба наменета за изведба преку радиото како средство за Комуникација; значи, аудио.7. Нејзини основни елементи се: 13. говорот на атистите;14. звук и звучни ефекти;15. разни шумови

8. Слушателот си го замислува тоа што го слуша како театарска претстава.9. Два вида радиодрами: за деца и за возрасни.

16. Прави табела со елементите кои се основни за радиодрамата за деца:

2. темите се земаат од детскиот свет (секојдневие)3. јунаците исто така се од детското секојдневие;в) јазикот и стилот се прилагодуваат на детските можности;г) често се прилагодуваат детски творби како радиодрами;д) идејата е упатена кон децата за нивното однесување, проблемите кои ги имаат.

17. Наставникот ги упатува на текстот ,,Време на сеидба“ во учебникот; ги упатува и на елементите за драматизација на текстот, за потоа учениците да го драматизираат текстот.


149

- Цели: Да ги применат и утврдат знаењата за употреба на интерпункциските и правописните знаци.

- Активности, методи, наставни средства:

18. Наставникот подготвил вежби за примена на знаците и ги напишал на табла (според можностите, може да биде и наставно ливче или во ICT Writer); ги следи одговорите, укажува на евентуалните грешки; се грижи за работната атмосфера; по потреба, дава соодветна помош.

19. Учениците ги одговараат прашањата; ги презентираат одговорите; си ги коригираат евентуално направените грешки.

20. Вежби, пишување, објаснување, практични вежби, дискусија. 21. Вреднување на знаењата : Свои забелешки и оценки за писмените вежби

кажуваат и учениците и наставникот. Се користи инструментот САМОЦЕНУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ:

22. Во врска со овој труд горд/а сум на:23. Научив како се употребуваат интерпукциските и правописни знаци. Што

научиав?24. Што ми се допадна, а што не во врска со овој труд?25. Како да се подобрам за да покажам добри резултати ?26. Својата работа ја оценувам со оценката (1 до 5) затоа што...

Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


3. Наставна единица: Вежби за примена на правописни и интерпункциски знаци4. Тип на часот: Примена на дел од знаењата од подрачјето Јазик5. Цели на часот: Да ги применат и утврдат знаењата за употреба на знаците6. Форми на работа: Индивидуална, дијалошка7. Вреднување на знаењата: од сите спроведени вежби ќе се овозможи вреднување

на знаењата на учениците за употреба на знаците.


27. Наставникот ги подготвил вежбите (на табла или на наставно ливче);28. Учениците одредено време пишуваат одговори, потоа ги презентираат,

коригираат, даваат, објаснувања на дополнителни прашања од наставникот. Пример за вежбите (напишани на табли или на наставно ливче)

1. Употреби го знакот цртичка каде што е потребно во текстот. ,,Кога имав девет десет години, наставничката не однесе кај споменикотна херојот Кузман Јосифовски Питу. Се одбележуваше 65 годишнината од неговата смрт. Однесовме и поклонивме цвеќе, црвено жолти лалиња, а потоа рецитиравме патриотски песни...”

150

2. Употреби ги знаците црта, цртичка, зграда, епостроф и ѕвездичка во реченициве.

3. Дуетот Петревска Ристовски носеа црвено црни народни носии.4. На патот Скопје Свети Николе имаше два три нови паркинзи. 5. Имавме литературно читање по повод 40 годишнината од постоењето на

училиштето.6. Од нас не чекајте помош туку само реална критика.7. Бабо, не се вели вк туку волк – рече внучето.8. Оваа година посеаја два три пати повеќе рж.9. Еден ден 5 јули 2005 година брат ми падна од јаболкницата.

Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


1. Цели: Да ги повторат (да ги утврдат) знаењата за поими од подрачјетоЛитература, конкретно за проза.


29. Наставникот го организира видот и обемот на активностите; се грижи за работната атмосфера на часот, создава наставни ситуации при што учениците ќе ги презентираат знаењата за учени поими од литература; ги насочува активностите кон реализирање на целта на часот, ги стимулира за размислување.

30. Учениците читаат, го анализираат текстот при што ги применуваат знаењата.31. Работа со текст, читање, објаснување, дискутирање.


Наставна единица: ,,Време за сеидба“(интерпретација) Тип на часот: Проверка на стекнати знаења при анализа на текст Цел на часот: Да ги утврдат знаењата применувајќи ги во анализа на текст Форми на работа: Дијалошка Вреднување на знаењата: Од сите активности реализирани на часот се укажува

можност да се согледаат и вреднуваат постигнувањата на учениците


32. Наставникот укажува на целта на часот која ќе се реализира на часот се укажува можност да се согледаат и вреднуваат постигнувањата на учениците


33. Наставникот укажува на целта на часот која ќе се реализира со анализата на текстот (повторување, примена на знаењата од подрачјето Литература).

151

34. Учениците го читаат текстот дел по дел; низ прашања и посочувања од текстот, повторуваат: тема, наратор, раскажување – прераскажување, ретроспективно и хронолошко раскажување, ликови, опис на лик, монолог и дијалог, директен и индиректен исказ.

35. Составуваат самостојно пет прашања од текстот, со укажување за правилна формулација, кои си ги поставуваат меѓусебе.

36. Забелешки за часот : _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2. Цели: Да ги утврдат знаењата од подрачјето Литература, конкретно за поезија3. Активности, методи, наставни средства:37. Наставникот ги обмислува, стимулира и насочува активностите на учениците; ја

планира целта на часот и текот на часот38. Учениците ја читаат – рецитираат песната; ги применуваат знаењата за поезија

при анализата. 39. Работа со учебник, читање, дискусии, објаснување.


6. Наставна единица: Поетска творба од учебникот по избор: интерпретација7. Тип на часот: Утврдување на знаењето со анализа на поетска творба8. Цел на часот: Да ги утврдат знаењата за поезија (поими, анализа)9. Форма на работа: Дијалошка10. Вреднување на резултатите: од реализираните активности


40. Наставникот ја објаснува целта на часот и кои активности ги планирал41. Секој ученик во себе ја чита песната; потоа строфа по строфа ја рецитираат со

читање; низ прашања на наставникот повторуваат поими42. Ги повторуваат поимите: мотив, елементи на структурата на поетската творба,

рима – видови рими според акцентот, стих, строфа, изразни средства: епитет, компарација, метафора, ономатопеја и сл.

43. Истите поими ги определуваат во песната по избор од учебникот Вреднување на знаењата: Наставникот ги вреднува презентирањата дискутирајќи за нив и објаснувајќи ја оценката. Се користи ЧЕК-ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА САМОСТОЈНА РАБОТА НА УЧЕНИКОТ:


Добро го определувам мотивот.Ги распознавам и ги наоѓам лирските и епските елементи во песната

152

Ги пронаоѓам и распознавам римитеЗнам да ги определам стихот и строфатаГи пронаоѓам солидно стилските фигури и цитирам



*Забелешка: Наставникот го подготвува годишниот тест, ги вреднува прашањата со бодови и критериуми за висината на оценката. Предлог, тестот да биде како за екстерно оценување прашања со повеќечлен избор.

Наставни единици 6 и 7

* Забелешка: Двата часа даваат можност за проверка на знаењата на учениците од синтакса и морфологија.

6. Цел на часовите: Да ги применат стекнатите знаења од синтакса и морфологија7. Активности, методи, наставни средства:

44. Наставникот подготвил вежби за утврдување на знаењата за учени содржинни од синтакса и морфологија; помага на ученици кои послабо напредуваат; создава наставни ситуации, работно ги ангажира и им го насочува интересот и сами да согледат колку ги знаат учените содржини.

45. Учениците ги решаваат поставените задачи, ги презентираат знаењата, вршат корекции на евентуално направените грешки во одговорите.

46. Пишување, практична работа-примена на знаење.

Развојно-процесно планирање за часовите 6 и 7

1. Наставна единица: Морфолошко-синтаксичка анализа на реченици 2. Тип на часот: Примена на стекнати знаења од подрачјето Јазик3. Цели: Да умеат да ги применат стекнуваните знаења во анализата на речениците4. Форми на работа: Индивидуална, дијалошка5. Вреднување на знаењата: Со анализатана речениците ќе се овозможи

вреднување на знаењата на учениците од морфологија и синтакса


За час 6 (морфолошка анализа на реченици)

3. Определи ги именските зборови во речениците; определи го и видот на зборовите.

153

1. Мирјана купи два килограми јаболка.2. Вредниот спортист вежбаше во олимпискиот базен.в) Тие не го слушнаа ѕвонењето на училишното ѕвонче.г) Ние секоја недела пешачиме до планината Водно.

4. Определи ги граматичките категории на зборовите од претходните реченици: два, килограми, јаболка, вредниот, тие, училишното, секоја, недела.

5. Посочи ги граматичките категории и видот на глаголите во речениците.

1. Сите отидоа на излет освен болниот Јане.2. Се качивме во автобусот и седнавме покрај прозорецот.в) Пливаше кон брегот и размислуваше за натпреварот.

6. Потцртај ги придавките во извадокот; потоа определи ги нивните граматички категории (род, број, член, степен) и видот.

,,Две ѕвезди, светкави точки на небото, ѕиркаа помеѓу зелените лисја на јаболкницата. Тие како да се чудеа на сиромаштијата во нашата малечка куќичка. Ги гледав и им мавтав со едната рака за да ги повикам во мојата соба и да продолжиме со возбудливата игра...”

За час 7 (синтаксичка анализа на реченици)

3. Потцртај ги подметите со една, а прироците со две линиии.

6. Секогаш таа прва ја почнуваше кавгата.7. Откако влеговме во собата, го видовме нередот во неа.в) Последниот не му честиташе на победникот зашто се налути. г) Еден влезе во салата, а другите останаа пред вратата.

4. Определи го видот на личните глаголски форми во текстот.

,,Учењето му претставуваше проблем. Седејќи на работанта маса, беше размислувал за донесената одлука да почне со совладување на пропуштените содржини. Такво ветување им даде и на родителтие. Подобрувањето на успехот беше негова одлука и сакаше да биде реализирана...”

5. Потцртај го атрибутот во речениците.

Плетената блуза беше навистина убава. Овие ученици нека седнат на дрвената клупа, а останатите на зеленава трева. в) Парче месо не му беше доволно на гладниот пес. г) Секое утро баба пиеше чаша јогурт.

6. Определи го видот на предметите во речениците.

- На одделенскиот час разговараа за проблемите. - Сакаше да & подари на мајка си нешто необично.в) Јанко ги донесе книгите и ги предаде на библиотекарот.

* Забелешка: Наставникот овие вежби може да ги реализира на различни начини: со индивидуални наставни ливчиња, со работа во парови, со групна форма и сл.

154

За наредниот час: Да се подготват за говорна вежба: ,,Што ми беше најтешко да научам по македонски јазик” .



6. Цели: Да умее убаво, стилски богато и аргументирано да говори на дадена тема со лични видувања.

7. Активности, методи, наставни средства: 47. Наставникот на претходниот час, дава упатства што и како да подготват

учениците за овој час; ги насочува активностите на учениците; ги следи презентирањата и со дискусии ги вреднува истите.

48. Учениците се подготвуваат за овој час; ги презентираат своите подготовки; дискутираат и ги вреднуваат настапите на соучениците.

49. Опишување, објаснување, разговор.


Наставна единица : Усно изразување на тема ,,Што ми беше најтешко да научам по македонски јазик”.

Тип на часот: говорна вежба на однапред дадена тема Цел: Да умеат убаво, стилски богато и аргументирано да говорат на дадена

тема со лични видувања Форми на работа: Индивидуална, дијалошка Вреднување на резултатите: И учениците меѓусебно, но и наставникот ги

вреднува презентациите


50. Наставникот првично објаснува дека искажувањата ќе бидат вреднувани, односно дека ќе се искажуваат меѓусебе учениците и наставникот за: одговорот да е соодветен на темата, реченицте да бидат стилски богати, стилот во говорењето, акцентирањето.

51. Ученици говорат; се поведуваат дискусии за чуеното од ученици и од наставникот; јавно се вреднуваат искажувањата.

52.Вреднување на резултатите. Се користи:

ЧЕК – ЛИСТА ЗА ОЦЕНУВАЊЕ УСНА ПРЕЗЕНТАЦИЈА53. Име (ученик – група):__________________________________54. Дата: _______________________________________________55. Тема:________________________________________________

56.



155






презентацијата

Содржина











* Забелешка: Наставникот на овој час ги соопштува годишните оценки за секој ученик индивидуално; потоа им ги посочува лектирите за VII одделение и лектирните тетратки во кои во текот на летото ги пишуваат лектирате (за да не ги подзаборават содржините).

156

Documents

Годишно планирање