16
Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες Τα e που κινούνται στην ίδια περίπου απόσταση από τον πυρήνα βρί-σκονται στην ίδια στιβάδα. Για τη διάταξη των e σε στιβάδες ισχύουν οι κανόνες: 1. Μέγιστος αριθμός e των 4 πρώτων στιβάδων = 2n 2 , όπου n ο κύριος κβαντικός αριθμός, δηλαδή ο αριθμός της στιβάδας. Έτσι η Κ μπορεί να πάρει έως 2e, η L έως 8e, η Μ έως 18e και η Ν έως 32e. 2. Η τελευταία στιβάδα δεν παίρνει περισσότερα από 8e, εκτός της Κ που συμπληρώνεται με 2e. 3. Η προτελευταία στιβάδα δεν παίρνει περισσότερα από 18 ούτε λιγό-τερα από 8e, εκτός της Κ που χωρά το πολύ 2e. 1 ο Παράδειγμα Να κατανεμηθούν τα 19e του καλίου σε στιβάδες. Πρώτα συμπληρώνεται η στιβάδα Κ με 2e και στη συνέχεια η στιβάδα L με 8e. Απομένουν 9e… Τα 8e τοποθετούνται στην Μ και 1e στην Ν. Έτσι, η ηλεκτρονιακή δομή του καλίου είναι (2, 8, 8, 1). 2 ο Παράδειγμα Να κατανεμηθούν τα 17e του χλωρίου σε στιβάδες. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………… 3 ο Παράδειγμα Να κατανεμηθούν τα 20e του ασβεστίου σε στιβάδες. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………… 4 ο Παράδειγμα Ζ ΣΤΟΙΧΕΙΟ / ΙΟΝ Κ L M N 1 Υδρογόνο Η 1 - - - 10 Νέο Ne 2 8 - - 17 Χλώριο Cl 2 8 7 - 18 Αργό Ar 2 8 8 - 19 Κάλιο K 2 8 8 1 1 Ρήγας Στ.

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Δομή ατόμου-ΠΠ-Χημ. Αντιδράσεις

Citation preview

Page 1: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες

Τα e που κινούνται στην ίδια περίπου απόσταση από τον πυρήνα βρί-σκονται στην ίδια στιβάδα.

Για τη διάταξη των e σε στιβάδες ισχύουν οι κανόνες:

↻ 1. Μέγιστος αριθμός e των 4 πρώτων στιβάδων = 2n2, όπου n ο κύριος κβαντικός αριθμός, δηλαδή ο αριθμός της στιβάδας.

Έτσι η Κ μπορεί να πάρει έως 2e, η L έως 8e, η Μ έως 18e και η Ν έως 32e.

↻ 2. Η τελευταία στιβάδα δεν παίρνει περισσότερα από 8e, εκτός της Κ που συμπληρώνεται με 2e.

↻ 3. Η προτελευταία στιβάδα δεν παίρνει περισσότερα από 18 ούτε λιγό-τερα από 8e, εκτός της Κ που χωρά το πολύ 2e.

1 ο Παράδειγμα Να κατανεμηθούν τα 19e του καλίου σε στιβάδες.

Πρώτα συμπληρώνεται η στιβάδα Κ με 2e και στη συνέχεια η στιβάδα L με 8e. Απομένουν 9e… Τα 8e τοποθετούνται στην Μ και 1e στην Ν.Έτσι, η ηλεκτρονιακή δομή του καλίου είναι (2, 8, 8, 1).

2 ο Παράδειγμα Να κατανεμηθούν τα 17e του χλωρίου σε στιβάδες.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3 ο Παράδειγμα Να κατανεμηθούν τα 20e του ασβεστίου σε στιβάδες.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4 ο Παράδειγμα

Ζ ΣΤΟΙΧΕΙΟ / ΙΟΝ Κ L M N1 Υδρογόνο Η 1 - - -

10 Νέο Ne 2 8 - -17 Χλώριο Cl 2 8 7 -18 Αργό Ar 2 8 8 -19 Κάλιο K 2 8 8 120 Ασβέστιο Ca 2 8 8 234 Σελήνιο Se 2 8 18 612 Ιόν Mg2+ 2 8 - -17 Ιόν Cl1- 2 8 8 -38 Ιόν Sr3+ 2 8 18 8

Ομάδες και περίοδοι του Περιοδικού Πίνακα

1 Ρήγας Στ.

Page 2: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Στον περιοδικό πίνακα υπάρχουν 7 περίοδοι (οριζόντιες σειρές). Η 1η περιλαμβάνει 2 στοιχεία. Η 2η και 3η έχουν από 8 στοιχεία. Η 4η και 5η περίοδος έχουν από 18 στοιχεία. Η 6η περιλαμβάνει 32 στοιχεία. Η 7η περιλαμβάνει 26 στοιχεία (με τα νέα τεχνητά στοιχεία ο

αριθμός αυτός συνεχώς αυξάνεται).

Κατά μήκος μιας περιόδου ελαττώνεται ο μεταλλικός χαρακτήρας και αυξάνεται ο χαρακτήρας αμετάλλου. Έτσι, τα αμέταλλα βρίσκονται στο δεξιό άκρο του ΠΠ και διαχωρίζονται από τα μέταλλα, με τεθλασμένη γραμμή. Τα στοιχεία κοντά στη διαχωριστική αυτή γραμμή λέγονται μεταλλοειδή, γιατί εμφανίζουν ιδιότητες μετάλλων και αμετάλλων.Ο αριθμός περιόδου ενός στοιχείου δείχνει τον αρ. στιβάδων των e του.

Στον περιοδικό πίνακα υπάρχουν 18 ομάδες (κατακόρυφες στήλες). Οι ομάδες έχουν στοιχεία με ανάλογες ιδιότητες.Οι ομάδες χαρακτηρίζονται με τους λατινικούς αριθμούς I έως VIII ή με τους αριθμούς 1 έως 18.Διακρίνονται στις κύριες Α και στις δευτερεύουσες Β.

▣ Αλκάλια = τα μέταλλα της ομάδας 1▣ Αλκαλικές γαίες = τα μέταλλα της ομάδας 2▣ Αλογόνα = τα αμέταλλα της ομάδας 17▣ Ευγενή αέρια = τα αμέταλλα της ομάδας 18▣ Μεταβατικά στοιχεία ή στοιχεία μετάπτωσης = στοιχεία

ομάδων Β.

Ο αριθμός της κύριας ομάδας ενός στοιχείου, δείχνει τον αριθμό των e της εξωτερικής του στιβάδας.

1 ο Παράδειγμα Σε ποια περίοδο και ποια ομάδα του ΠΠ ανήκει στοιχείο Χ με Ζ = 9;

Ηλεκτρονιακή δομή 9X: (2, 7) Το Χ έχει 2 στιβάδες → ανήκει στη 2η ΠερίοδοΤο Χ έχει στην εξωτερική στιβάδα 7e → βρίσκεται στην ομάδα VIΙΑ ή 17 (αλογόνο)

2 ο Παράδειγμα Σε ποια περίοδο και ποια ομάδα του ΠΠ ανήκει στοιχείο Ψ με Ζ = 18;

Ηλεκτρονιακή δομή 18Ψ: (2, 8, 8) Το Ψ έχει 3 στιβάδες → ανήκει στη 3η ΠερίοδοΤο Ψ έχει στην εξωτερική στιβάδα 8e → βρίσκεται στην ομάδα VIΙΙΑ ή 18 (ευγενές αέριο)

3 ο Παράδειγμα Σε ποια περίοδο και ποια ομάδα του ΠΠ ανήκει στοιχείο Ω με Ζ = 12;

Ηλεκτρονιακή δομή 18Ψ: …………………………

2 Ρήγας Στ.

Page 3: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Το Ω έχει 3 στιβάδες → …………………………..Το Ω έχει στην εξωτερική στιβάδα …. → βρίσκεται στην ομάδα …. ή ….

4 ο Παράδειγμα Ποιος ο ατομικός αριθμός στοιχείου της 3ης περιόδου και της VA ή 5ης ομάδας του ΠΠ;

3η περίοδος → 3 στιβάδες K, L, M5η ομάδα → 5e στην εξωτερική ομάδαΆρα δομή = (2, 8, 5) → Ζ = 15

5 ο Παράδειγμα Ποιος ο ατομικός αριθμός στοιχείου της 3ης περιόδου και της VIIA ή 7ης ομάδας του ΠΠ.

3η περίοδος → …. στιβάδες …., …., ….7η ομάδα → ….e στην εξωτερική ομάδαΆρα δομή = (…, …, …) → Ζ = ….

6 ο Παράδειγμα

ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΗΛ. ΔΟΜΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΟΜΑΔΑ7N K(2) L(5) 2η VA ή 15

17Cl K(2) L(8) M(7) 3η VIIA ή 17

18Ar K(2) L(8) M(8) 3η VIIIA ή 18

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

3 Ρήγας Στ.

Page 4: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Είδη Χημικών Δεσμών

Ιοντικός ή Ετεροπολικός δεσμός

Σχηματίζονται ιόντα, που έλκονται με ηλεκτροστατικές δυνάμεις Coulomb και σχηματίζουν ιοντικούς κρυστάλλους. [Δεν υπάρχει η έννοια του μορίου]. Ο ετεροπολικός δεσμός είναι ηλεκτροστατικής φύσης.

Χαρακτηριστικά των ιοντικών ενώσεων1. Είναι στερεά σώματα με υψηλά σημεία τήξης και ζέστης.2. Τα διαλύματα και τα τήγματά τους είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού.3. Οι περισσότερες διαλύονται εύκολα στο νερό.4. Είναι κυρίως άλατα, υδροξείδια μετάλλων και οξείδια μετάλλων.

1 ο Παράδειγμα: Σχηματισμός του NaCl 11Na (2-8-1) αποβολή 1e 11Na+ (2-8) → δομή ευγενούς αερίου

17Cl (2-8-7) πρόσληψη 1e 17Cl- (2-8-8) → δομή ευγενούς αερίου

2 ο Παράδειγμα: Σχηματισμός του CaF2 20Ca (… - … - …) αποβολή …e 20Ca+… (… - …) → δομή ευγενούς αερίου

2 9F (… - …) πρόσληψη …e 2 9F- … (… - … - …) → δομή ευγ. αερίου

■ Άσκηση Περιγράψετε το μηχανισμό σχηματισμού ιοντικής ένωσης μεταξύ των:

α. 19Κ και 9F

4 Ρήγας Στ.

IA-IIA-IIIA (≠H)

Αποβολή 1-2-3 e

Page 5: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

β. 12Mg και 16S

γ. 20Ca και 1H

δ. 3Li και 8O

Ομοιοπολικός δεσμός

Γίνεται με αμοιβαία συνεισφορά e και είναι δεσμός ηλεκτρομαγνητικής φύσης.

1 ο Παράδειγμα : Μόριο Η2 Μόριο ΗF

Είδη ομοιοπολικού δεσμού: Απλός – διπλός – τριπλός

ΑΠΛΟΣ[1 κοινό ζεύγος e]

ΔΙΠΛΟΣ[2 κοινά ζεύγη e]

ΤΡΙΠΛΟΣ[3 κοινά ζεύγη e]

Μόριο Υδροχλωρίου Μόριο Αιθυλενίου Μόριο Αζώτου

5 Ρήγας Στ.

Page 6: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Ηλεκτραρνητικότητα στοιχείου: η τάση ενός στοιχείου να έλκει e.Σειρά Ηλεκτραρνητικότητας: F > O > N, Cl > Br > S, I, C > P > H

Είδη ομοιοπολικού δεσμού:

ΜΗ ΠΟΛΙΚΟΣ ΠΟΛΙΚΟΣ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΣΤα κοινά ζεύγη e ισαπέχουν από τους πυρήνες των

ατόμων

Το κοινό ζεύγος e μετατοπίζεταιπρος την πλευρά του πιο

ηλεκτραρνητικού ατόμου.

Χαρακτηριστικά ομοιοπολικών ενώσεων:1. Αποτελούνται από μόρια.2. Είναι αέρια, υγρά ή στερεά με χαμηλά ΣΤ.3. Σε καθαρή μορφή είναι κακοί αγωγοί του ηλεκτρισμού.4. Γενικά είναι δυσδιάλυτες στο νερό.

Είδη ομοιοπολικών ενώσεων:Μόρια στοιχείων: Η2, Ο2

Οξέα: HCl, HFΟξείδια Αμετάλλων: CO2, NO2

Οργανικές Ενώσεις: CH4, C6H6

Συγκρίσεις…

ΙΟΝΤΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ1. Σχηματίζεται μεταξύ Μετάλλων

& Αμετάλλων1. Σχηματίζεται μεταξύ Αμετάλλων

2. Σχηματίζεται με μεταφορά e 2. Σχηματίζεται με αμοιβαία συνεισφορά e

3. Είναι ηλεκτροστατικής φύσης 3. Είναι ηλεκτρομαγνητικής φύσης4. Σχηματίζεται κρυσταλλικό

πλέγμα ιόντων4. Σχηματίζονται μόρια

ΙΟΝΤΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ1. Αποτελούνται από

κρυσταλλικό πλέγμα ιόντων1. Αποτελούνται από μόρια

2. Στερεά κρυσταλλικά με ψηλά ΣΤ

2. Αέρια, υγρά ή στερεά με χαμηλά ΣΤ

3. Τα τήγματα & τα υδατικά δ/τα είναι καλοί αγωγοί του

ηλεκτρισμού

3. Σε καθαρή μορφή είναι κακοί αγωγοί του ηλεκτρισμού

4. Διαλύονται στο νερό 4. Δυσδιάλυτες στο νερό

■ Άσκηση

6 Ρήγας Στ.

δ+ δ-

Page 7: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Περιγράψτε το μηχανισμό σχηματισμού ομοιοπολικού δεσμού μεταξύ των στοιχείων:α. 1Η και 35Br

β. 1H και 16S

γ. 8O και 8O

δ. 6C και 17Cl

στ. 7N και 1HΤρόπος γραφής των χημικών ενώσεων

O2- OH1- Cl1- NO31- SO4

2- PO43- CN1-

H1+

Na1+

Fe2+

Ag1+

Al3+

NH41+

Ονοματολογία Οξέων

Γενικός τύπος ΗXΑ, όπου Α = αμέταλλο ( ≠ οξυγόνου) ή πολυατομικό ανιόν

Για να τα ονομάσουμε διακρίνουμε δύο περιπτώσεις:

(α) Μη οξυγονούχα οξέα Γενική ονομασία: ύδρο-στοιχείο.

Παραδείγματα: ΗF υδροφθόριοHCl υδροχλώριοHBr υδροβρώμιοHCN υδροκυάνιοH2S υδρόθειο

Τα διαλύματα των οξέων αυτών ονομάζονται: υδροστοιχείο-ικό οξύ. Εξαιρείται το Η2S που ονομάζεται υδροθειούχο νερό.

(β) Οξυγονούχα οξέα Γενική ονομασία: όνομα του Α και η λέξη οξύ.

Παραδείγματα: ΗΝΟ3 νιτρικό οξύH2CO3 ανθρακικό οξύH2SO4 θειικό οξύH3PO4 φωσφορικό οξύ

7 Ρήγας Στ.

Page 8: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Ονοματολογία Βάσεων

Γενικός τύπος Μ(ΟΗ)X, όπου x<4 και Μ = μέταλλο ή αμμώνιο (ΝΗ4

1+).Γενική ονομασία: υδροξείδιο του Μ.

Παραδείγματα: ΚΟΗ υδροξείδιο του καλίουCα(ΟΗ)2 υδροξείδιο του ασβεστίουΑl(OH)3 υδροξείδιο του αργιλίουΝaΟΗ υδροξείδιο του νατρίου↻ Εξαίρεση είναι η αμμωνία (ΝΗ3) που είναι βάση, αλλά όχι υδροξείδιο.

Μερικές βάσεις έχουν και εμπειρικά ονόματα:ΚΟΗ καυστικό κάλιοNaΟΗ καυστικό νάτριοCa(ΟΗ)2 ασβεστόνερο

Ονοματολογία Αλάτων

Γενικός τύπος ΜΧAΨ, όπου Μ = μέταλλο ή ΝΗ4+ και Α = αμέταλλο ή

ηλεκτροαρνητική ρίζα. Για τα ονομάσουμε διακρίνουμε δύο περιπτώσεις:(α) Μη οξυγονούχα άλατα Γενική ονομασία: όνομα Α με κατάληξη -ούχο(ς) και όνομα M

Παραδείγματα: NaCl χλωριούχο νάτριοBaS θειούχο βάριοFeBr2 βρωμιούχος σίδηρος ΙΙAl2S3 θειούχο αργίλιο.

(β) Οξυγονούχα άλατα Γενική ονομασία: όνομα Α και όνομα M

Παραδείγματα: Na2SO4 θειικό νάτριοK2CO3 ανθρακικό κάλιοBa(NO3)2 νιτρικό βάριοFePO4 φωσφορικός σίδηρος ΙΙΙAl2(SO4)3 θειικό αργίλιο.

Ονοματολογία Οξειδίων

Οξείδια ονομάζουμε τις ενώσεις των στοιχείων με το οξυγόνο.Γενικός τύπος ΣΧΟΨ (τα απλά οξείδια περιέχουν το οξυγόνο με ΑΟ = –2)Γενική ονομασία: οξείδιο του Σ

Παραδείγματα (οξειδίων μετάλλων): FeO οξείδιο του σιδήρου ΙΙFe2O3 οξείδιο του σιδήρου ΙΙΙCaO οξείδιο του ασβεστίουBaO οξείδιο του βαρίου.

Παραδείγματα (οξειδίων αμετάλλων):

8 Ρήγας Στ.

Page 9: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

↻ Χρησιμοποιούμε αριθμητικό πρόθεμα (μόνο-, δι-, τρι-, τέτρο-), ανάλογα με τον αριθμό ατόμων οξυγόνου που διαθέτουν στο μόριό τους.CΟ μονοξείδιο του άνθρακα, ΝΟ μονοξείδιο του αζώτουCΟ2 διοξείδιο του άνθρακα, ΝΟ2 διοξείδιο του αζώτουSO3 τριοξείδιο του θείου, N2O3 τριοξείδιο του αζώτουN2O4 τετροξείδιο του αζώτουN2O5 πεντοξείδιο του αζώτου, P2O5 πεντοξείδιο του φωσφόρου

Αντιδράσεις απλής αντικατάστασης

1 η Περίπτωση Μέταλλο1 + Αλάτι1 → Αλάτι2 + Μέταλλο2 Προϋπόθεση: το Μέταλλο1 να είναι δραστικότερο του Μετάλλου2.

ΣΕΙΡΑ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ: K

>Ba>Ca>Na>Mg>Al>Mn>Zn>Cr>Fe>Co>Ni>Sn>Pb>H>Cu>Hg>Ag>Pt>Au

Κάνε βαριά καρδιά ναύτη μάγκα, αλλά μη ζητάς χρήματα, φέτος κολύμπα, νησί μπροστά!

Παραδείγματα: Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu2Na + FeCl2 2NaCl + FeAg + NaNO3 → δεν γίνεται

2 η Περίπτωση Μέταλλο + Οξύ → Αλάτι + Η2 Προϋπόθεση: πρέπει το Μέταλλο να είναι δραστικότερο του Η.

Παραδείγματα: 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2

Στις αντιδράσεις αυτές το μέταλλο παίρνει το μικρότερο ΑΟ. Εξαιρείται ο χαλκός που δίνει ενώσεις του Cu2+.Fe + 2HBr FeBr2 + H2

3 η Περίπτωση Δραστικό Μέταλλο + Νερό Βάση + Η2

ΔΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ K, Ba, Ca, Na

Παραδείγματα: 2Na + 2H2O 2NaOH + H2

Ca + 2H2O → Ca(OH)2 + H2

Τα υπόλοιπα μέταλλα που είναι δραστικότερα του υδρογόνου, αντιδρούν με υδρατμούς σε υψηλή θερμοκρασία και δίνουν οξείδιο του μετάλλου και υδρογόνο.Mg + H2O MgO + H2

4 η Περίπτωση Αμέταλλο1 + Αλάτι1 → Αλάτι2 + Αμέταλλο2 Προϋπόθεση: το Αμέταλλο1 να είναι δραστικότερο του Αμετάλλου2.

ΣΕΙΡΑ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΜΕΤΑΛΛΩΝ:F2>Cl2>Br2>O2>I2>S

9 Ρήγας Στ.

Page 10: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Παραδείγματα: F2 + CuCl2 → CuF2 + Cl2Br2 + FeCl2 → δεν γίνεταιBr2 + 2NaI → 2NaBr + I2

Αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης

Είναι της μορφής:

Προϋπόθεση: θα πρέπει κάποιο από τα προϊόντα:• Να καταβυθίζεται ως ίζημα• Να απομακρύνεται ώς αέριο

Πίνακας ιζημάτων:

ΙΖΗΜΑΤΑ ΕΥΔΙΑΛΥΤΑΟΞΕΑ Όλα

ΒΑΣΕΙΣ Όλες εκτός: Κ, Νa, Ca, BaΑΛΑΤΑΑνθρακικά (CO3

2–)Φωσφορικά (ΡO4

3–)Όλα εκτός: Κ, Na, NH4,

Θειούχα (S2–) Όλα εκτός: Κ, Na, NH4, Mg, Ca, BaΑλογονούχα (Χ–) AgX, PbX2, CuX Tα υπόλοιπαΘειικά (SO4

2–) BaSO4, CaSO4, PbSO4 Tα υπόλοιπα

Αέρια

Παρατηρήσεις

Όταν σχηματίζονται H2CO3, H2SO3, ΝΗ4ΟΗ διασπώνται:

Η2CO3 → CO2(g) + H2OH2SO3 → SO2(g) + H2OΝΗ4ΟΗ → ΝΗ3(g) + H2O

↻ Είδη αντιδράσεων διπλής αντικατάστασης:

π.χ. H2SO4 + 2NaCl → 2HCl + Na2SO4

π.χ. 3NaOH + FeCl3 → Fe(OH)3 + 3NaCl

π.χ. Na2SO4 + Pb(NO3)2 → PbSO4 + 2NaNO3

Υπολογισμός συντελεστών:

Αρ. ατόμων: Μετάλλων, Αμετάλλων ή Ιόντων, Υδρογόνου

10 Ρήγας Στ.

Α+Β– + Γ+Δ– → ΑΔ + ΓΒ

HCl, HBr, HI, H2S, NH3, CO2, SO2

Οξύ1 + Αλάτι1 → Οξύ2 + Αλάτι2

Βάση1 + Αλάτι1 → Βάση2 + Αλάτι2

Αλάτι1 + Αλάτι2 → Αλάτι3 + Αλάτι4

Page 11: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Στο τέλος ελέγχουμε τους συντελεστές που υπολογίσαμε, μετρώντας τα άτομα οξυγόνου στα δύο μέλη της χημικής εξίσωσης.

ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ

Να συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις:

1) Na + KCl →

2) K + CaS →

3) Fe + NaBr →

4) F2 + CuCl2 →

5) Pb + Na2SO4 →6) Ca + H2SO3 →

7) Al(OH)3 + K →

8) Cl2 + NaBr →

9) O2 + MgS →

10) I2 + HCl →

11) Zn + Fe2(SO4)3 →

12) Ba + Ca(NO3)2 →

13) MgBr2 + Cl2 →

14) AgBr + K →

15) F2 + KCl →

16) Zn + HCl → 17) AgNO3 + CaCl2 →

18) K2CO3 + HCl →

19) Fe + CuSO4 →

20) Ag + KBr →

21) Κ + H3PO4 →

22) CaCO3 + HBr →

11 Ρήγας Στ.

Page 12: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

23) MgSO3 + H3PO4 →

24) (NH4)2SO4 + NaOH →

25) Pb(NO3)2 + H2S →

26) Ba(OH)2 + (NH4)2SO4 →

27) Al + HCl →

28) Na + H2O→

29) Mg + H2O →

30) Ba(OH)2 + CaCO3 →Αντιδράσεις εξουδετέρωσης

1 η Περίπτωση οξύ + βάση → αλάτι + νερό

Παραδείγματα: NaOH + HCl → NaCl + H2OKOH + HNO3 → KNO3 + H2OCa(OH)2 + H2SO4 → CaSO4 + 2H2O

2 η Περίπτωση οξύ + βασικό οξείδιο → αλάτι + νερό

Βασικό οξείδιο (ανυδρίτης βάσης) είναι οξείδιο μετάλλου, που εμφανίζειιδιότητες βάσης: K2O (KOH), Na2O (NaOH), CaO (Ca(OH)2), …

Παραδείγματα: Na2O + 2HCl → 2NaCl + H2OK2O + 2HNO3 → 2KNO3 + H2OCaO + H2SO4 → CaSO4 + H2O

3 η Περίπτωση όξινο οξείδιο + βάση → αλάτι + νερό

Όξινο οξείδιο (ανυδρίτης οξέος) είναι οξείδιο αμετάλλου, που εμφανίζειιδιότητες οξέος: CO2 (H2CO3), SO2 (H2SO3), SO3 (H2SO4), N2O3 (HNO2), N2O5 (HNO3), P2O5 (H3PO4), …

Παραδείγματα: 2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O2KOH + N2O5 → 2KNO3 + H2OCa(OH)2 + SO3 → CaSO4 + H2O

4 η Περίπτωση όξινο οξείδιο + βασικό οξείδιο → αλάτι

Παραδείγματα: Na2O + CO2 → Na2CO3

K2O + N2O5 → 2KNO3

CaO + SO3 → CaSO4

↻ Σε εξουδετερώσεις με ΝΗ3 προκύπτουν αμμωνιακά άλατα και δεν παράγεται Η2Ο.

12 Ρήγας Στ.

Page 13: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Παραδείγματα: NΗ3 + HCl → NH4ClΝΗ3 + HNO3 → NH4NO3

2ΝΗ3 + H2SO4 → (NH4)2SO4

ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ

Να συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις:

1) Ba(OH)2 + H2SO4 →

2) Fe(OH)3 + HCN →

3) H3PO4 + NaOH →

4) Fe(OH)2 + H3PO4 →

5) HCN + NH3 →6) HNO3 + Al(OH)3 →

7) ΚΟΗ + H2S →

8) NH3 + H2SO4 →

9) NH3 + HCl →

10) H3PO4 + AgOH →

11) Fe(OH)3 + HNO3 →

12) Na2O + CO2 →

13) SO3 + KOH →

14) CaO + N2O5 →

15) Ba(OH)2 + CO2 →

16) CO2 + ZnO →

17) NH3 + H2S →

18) NH3 + H3PO4 →

19) P2O5 + NaOH →

20) Fe(OH)3 + CO2 →

13 Ρήγας Στ.

Page 14: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

14 Ρήγας Στ.