Embed Size (px)
DESCRIPTION
تحلیلی بر بازار، ابزارهای مالی (طلا- ارز) محمود الهياري فرد WWW.Allahyarifard.ir [email protected]. بهار 1391. روند قیمت هر اونس طلا از 2007 الی 2012. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
تحلیلی بر بازار، ابزارهای مالی )طال- ارز(
محمود الهياري فرد
1
بهار1391
2012 الی 2007روند قیمت هر اونس طال از
2
از را اونس طال ه&ر ن&رخ جه&اني رون&د نم&ودار در س&ال 650اين امريك&ا دالر ت&&ا2007 در 1630 اونس ه&&ر ازاي ب&&ه دالر آوري&&ل 5 نش&&ان 2012
روزه و 100مي ده&د)نم&ودار آبي رون&د روزان&ه، نم&ودار قرم&ز مي&انگين متح&رك روزه ن&رخ جه&اني ه&ر اونس طال را طي اين 200رن&گ س&بز مي&انگين متح&رك
دوره نشان مي دهد(.
23روند قیمت هر اونس طال دوره سه ماهه)تا (2012آوریل
3
س&ال اوائ&ل از جه&اني ن&رخ كاهش&ي ب&ا 2012رون&د مج&ددا و ش&روع ميالدي اف&زايش ب&ا رون&دي سينوس&ي روب&رو ب&وده اس&ت ب&ه نح&وي ك&ه در پاي&ان مع&امالت
دالر نشان می دهد.1637 آوريل قيمت هر اونس طال از 23روز
دالیل اصلی افزایش قیمت جهانی طال
4
بحران مالی جهانی
2007
کاهش نرخ بهره
کاهش ذخایر دالری کشورهای جهان
تداوم بحران بدهی کشورهای اروپایی
افزایش ریسک سرمایه گذار
ی)کاهش رتبه(
عوامل موثر در چشم انداز کوتاه مدت قیمت جهانی طال
ثب&ات سیاس&ی در منطق&ه خ&اور میان&ه و خ&اور دور ب&دلیل در پیش رو ب&ودن •
انتخابات ایاالت متحده امریکا و فرانسه.
تداوم ثبات در نرخ بهره بین المللی)امریکا، اروپا و آسیا و اقیانوسیه(•
مماش&ات مقام&ات منطق&ه ی&ورو ب&ا ب&دهی ب&رخی از کش&ورهای اروپ&ایی و •
خریداری اوراق قرضه با نرخهای بهره باالتر.
در • مح&دود نظ&ر تجدی&د احتم&ال و جدی&د ارزی در سیاس&ت نس&بی ثب&ات
واقعی چین. پ&ولی مقام&ات از س&وی ی&وان براب&ری ن&رخ تع&یین سیاس&ت
ش&دن ن&رخ براب&ری ی&وان در مقاب&ل س&ایر اس&عار خ&ارجی م&وجب اف&زایش
تقاضای طال از ناحیه چین خواهد شد.
ثبات در حجم تولید طال در معادن.•
تغی&یر هری&ک از م&وارد ف&وق م&وجب تغی&یر تقاض&ای طال و قیمت جه&انی •
خواه&د ش&د در غ&یر اینص&ورت نوس&انات طال در کوت&اه م&دت بط&ور نس&بی
اندک خواهد بود.
دالیل اصلی افزایش قیمت داخلی طال
6
افزایش قیمت جهانی
تحریم های بین المللی و انتظارات تورمی
افزایش نرخ برابری اسعار خارجی ناشی از هدفمند سازی یارانه ها )دالر(
افزایش تقاضای سفته بازی
عدم ظرفیت و توان توسعه ابزارهای مشتقه)قرا
رداد های آتی(
روند نرخ برابری دالر و سکه بهار آزادی
9001
9002
9003
9004
9005
9006
9007
9008
9009
9010
-90
1090
11
9012
-
9012
+91
0191
020
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
900000
آزادی بهار سكه قیمت روندبازار
بازار سكه
9001
9002
9003
9004
9005
9006
9007
9008
9009
-901
090
1090
11
-901
2
+90
1291
0191
020
500
1000
1500
2000
2500
بازار در دالر برابری نرخ روند
بازار دالر
وضعیت بازارداخلی مسکوکات طال و سایر داراییهای مالی
معامله نقدی
ثمن و مثمن نقد)عرضه توسط بانک •مرکزی و از طریق شعب بانک ملی بانک کارگشایی(، طال فروشان، صرافیها. متولی انحصاری ضرب سکه بانک مرکزی است.
سلفثمن نقد، مثمن غیر نقد)عرضه کننده بانک •
مرکزی و از طریق شعب بانک ملی و در 9قالب سلف چهار ماهه، شش ماهه،
ماهه(
قرارداد آتی بازار بورس
تعهد فروش و خرید آتی از سوی طرفین معامله•وجه تضمین، درصدی از ارزش کل•
احتمال نکول از سوی متعهد و تعلق گرفتن زیان• حذف عین و تسویه نقدی قرارداد •
مدیریت ریسک نوسانات دارایی و مدیریت عرضه و تقاضا •
شرایط جایگزین و تحویل سکه در سررسید قرارداد سلف
بازخرید
بازخرید به نرخ روزانه اعالمی از سوی بانک •مرکزی) سامانه(
نیازی به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده از سوی •مشتری نیست
پرداخت به مشتری از محل بدهکاران موقت.•
حواله مسکوک
بی نام بودن و قابلیت نقل و انتقال به غیر در خارج •از بانک
1391مدت اعتبار حواله تا پایان سال •نیازی به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده از سوی •
مشتری در زمان تحویل حواله نیستقابلیت تبدیل صرفا در شعبه صادرکننده و پس از •
پرداخت مالبات بر ارزش افزوده به وجه نقد یا مسکوک طال
اوراق گواهی سپرده
صدور گواهی سپرده با نام دو ساله بدون کوپن سود • اردیبهشت ماه 2 روز کاری از تاریخ 15 به مدت
1391% از زمان پرداخت وجه 24نرخ سود علی الحساب •
%22 و بازخرید قبل از سررسید مشمول نرخ نیازی به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیست.•پرداخت سود و استرداد وجوه پیش فروش سکه به •
ترتیب از محل سود و بدهکاران داخلی
قرارداد آتی طال در بازار بورس کاال
برغم اینک&ه قرارداده&ای آتی یکی از مهم&ترین ابزاره&ای م&دیریت
کش&ورهای اک&ثر و می باش&د قیمت نوس&انات از ناش&ی ریس&ک
دارای بازاره&ای م&الی توس&عه یافت&ه از ابزاره&ای مش&تقه اس&تفاده
می کنن&د، ع&دم توس&عه بازاره&اي م&الي مش&تقه از جمل&ه ق&رارداد
آتي طالي ب&ازار ب&ورس و ظ&رفيت كم آن و همچ&نين ع&دم حض&ور
بان&ك مرك&زي ب&ه عن&وان ب&ازار گ&ردان م&انع از وارد ش&دن بان&ك ملي
ب&ازار می ش&ود. بط&ور كلي اين ب&ه و خري&داران مس&كوكات طال
ك&اال ب&ورس ب&ازار آتي طالي قرارداده&اي مع&امالت حجم ك&ل
كم&تر 1391ب&راي ف&روردين ارديبهش&ت، خ&رداد ، ت&ير و م&رداد م&اه
% حجم پيش ف&روش س&كه توس&ط بان&ك مرك&زي مي باش&د، 1از
ب&ازار ب&دون اين بان&ك ملي در م&وقعيت خري&د در اي&نرو ورود از
حض&ور و نقش ب&ازارگرداني بان&ك مرك&زي هم&راه ب&ا ريس&ك خواه&د
بود.
سامانه قرارداد آتی طال
تقاضا عرضه بیشترین کمترین آخرین معامله
حجم روز قبلمعامالت
تقاضا عرضه اولین معامله
بیشترین کمترین
حجم معامالت
اولین معامله
آخرین معامله
سامانه قرارداد آتی طال
تقاضا عرضه بیشترین اولین کمترینمعامله
حجم روز قبلمعامالت
تقاضا عرضه اولین معامله
بیشترین کمترین
حجم معامالت
آخرین معامله
آخرین معامله
در SWOT) بررسی قوت و ضعف، فرصت و تهدید )اجرای سلف مسکوکات طال توسط بانک ملی
بروکراتیک بودن و •کندی در فرآیندهای تصمیم گیری
ریسک عملیاتی و •کنترلهای داخلی
شبکه گسترده •ارائه خدمات بانکی
دولتی بودن بانک•در اختیار داشتن •
نیروی انسانی ماهرپرداخت الکترونیک •
مبتنی بر کارت گسترده.
جذب مشتریان جدید•افزایش توان رقابتی•
افزایش منابع•گسترش محصوالت •
و خدماتبهبود کنترلهای •
داخلی و مدیریت ریسک
من&&ابع • از اس&&تفاده هنگ&&ام ب&&ه داخلی مح&&ل )از انص&&راف
بدهکاران داخلی(گسترش خدمات •
فاقد سودآوریگسترش فرآیندها •کاهش منابع•
ضعف داخلی
قوت داخلی
فرصت های
خارجی
تهدیدهای خارجی
پیشنهادات جهت تداوم ثبات و افزایش کارایی بازار مسکوکات طال
تداوم عرضه مسکوکات از طریق سامانه •پیش فروش بانک مرکزی
انتشاراوراق سلف•ایجاد بازار ثانویه معامالت حوالجات سکه •
به قیمت بازار اخذ کارمزد بابت هر تراکنش توسط بانک•
ورود بانک مرکزی به عنوان بازار گردان•
1سناریوی
ورود • طری&&ق از آتی ق&&رارداد ب&&ازار توس&&عه حوالج&ات مس&کوکات طالی پیش ف&روش ش&ده ب&ه
این بازار )حجم بازار معادل حوالجات(ب&ازار • گس&ترش و س&رمایه و پ&ول ب&ازار تعام&ل
داراییهای مالیحضور بانک مرکزی به عنوان بازار گردان•
2سناریوی
ارز و ابزارهای مدیریت ریسک اسعار خارجی
ی ها
ل از انتر ریا
رابو در ب
ورو ی
الر خ د
رن ن
ساون
ل سا
89
تا 90
نوسان برابری یورو در برابر ریال
نوسان برابری دالر در برابر ریال
سال ها است به منظور پوشش ریسک نوسان نرخ
ارز، ابزارهای مختلفی در بازارهای مالی و پولی
دنیا معرفی شده است : ،ساعته و جهانی ارز 24 سیستم معامالت منسجم، یکپارچه
)فارکس، بزرگ ترین بازار مالی در سطح بین المللی(
پیمان آتی ارز
قرارداد آتی ارز
قرارداد اختيار معامله ارز
قراردادهای معاوضه ارز
ضرورت معرفی قرارداد آتی ارز
نگرانی بنگاه ها درباره ناپایداری قیمت، فقدان معیاری برای سنجش
مواجه^ه آتی، برن^امه ریزی ب^رای مبن^ایی به عن^وان آتی قیمت ه^ای
در و ارز رخ ن دید ش ان نوس ک ریس ا ب ادرکنندگان ص و دگان واردکنن
نهایت فقدان یک ساز و کار بیمه ای مناسب برای فعالیت در بازارهای
مالی به ویژه ارز،
دستاوردهای کالن اقتصادی:
بین بردن اثر ناپایداری نرخ ارز با معرفی یک ابزار پوشش ریسک قابل از •
معامله در بورس
کاستن از نیاز به مداخله در تعیین نرخ ارز•
فراهم آوردن معیاری برای پیش بینی رفتار آتی نرخ ارز.•
ضرورت معرفی قرارداد آتی ارز
اقدامات انجام شده در راستای پوشش ریسک نوسان نرخ ارز در ایران
پوشش ریسک تسهیالت ارزی و ابزارهای پوشش ریسک 1(
نرخ ارز بانک توسعه صادرات؛
بیمه نامه ارزی؛2(
آیین نامه اجرایی معامالت آتی ارز-ریال بانک مرکزی؛3(
( پیمان آتی ارز1
ا بین مشتری و ازار غیرنظام یافته ی پیمان آتی ارز، قراردادی است که در ب
ارز د می شوند جفت متعه طرفین آن، اساس ر ب ه ک د می شود منعق ک بان
مشخصی را به نرخ معین در آینده با یکدیگر مبادله کنند. نرخ آتی ارز با توجه
به نرخ جاری ارز، تفاوت نرخ بهره دو پول در زمان قرارداد، هزينه پوشش
یین تع ازار ب رف ع ارمزد ك و ره به رخ ن اختالف در منفي القوه ب يرات تغي
می شود. براي شركت هايي كه انتظار دريافت یا پرداخت ارز در تاريخ معيني
در آينده را دارند، پیمان آتی ارز، ابزار انعطاف پذيری به شماره می رود.
هامحدودیتغالباp نرخ آتی ارز، نرخی غير رقابتي با كميسيون هاي ساختگي است كه •
بر باشد؛باعث مي شود كه اين راه حل هزينهپوشش دهنده ريسك در سناريوهاي پيچيده تر نظیر پرداخت های ماهانه •
باید تعداد زيادي پیمان آتی منعقد کند که هزینه های جانبی را برای وی افزایش می دهد؛
زرگ • ب ای بنگاه ه رای ب ارز، آتی ای پیمان ه د عق ان امک ول معم به طور فراهم است؛
راي • ب انويه اي ث ازار ب ان آتی، قرارداد دوطرفه است و ا كه پیم از آن جخريد و فروش آن وجود ندارد، بستن موقعیت معامالتی معموالp بسیار
هزينه بر و غير منعطف است.ریسک اعتباری طرفین معامله، به دلیل عدم وجود کارکردهای مدیریت •
ریسک اتاق پایاپای وجود ندارد.
آیین نامه اجرایی معامالت آتی ارز-ریال بانک مرکزی ( پیمان آتی ارز-1
پیمان آتی ارز، قراردادی است که به موجب آن طرفین متعهد می شوند مقدار
معینی ارز یا ریال را در مقابل مقدار معینی ریال یا ارز به قیمت آتی ارز در
سررسید با یکدیگر مبادله کنند.
.حداقل اندازه قرارداد یکصد هزار دالر در نظر گرفته شده است
نرخ آتی ارز بر اساس توافق بانک و مشتری برای مبادله ارز و ریال در سررسید
تعیین می شود.
ماه تعیین شده است.12 سررسید قراردادها حداقل یک ماه و حداکثر
نرخ آتی ارز باید به گونه ای توسط بانک تعیین شود که در چارچوب نرخ های
متعارف و واقعی بازار باشد و کارایی بازار اعتبار و شهرت بانک را تحت الشعاع
قرار ندهد.
بانک متعهد است در سررسید نسبت به تامین و فروش ارز و ریال توافق شده با
مشتری اقدام کند و مشتری تعهد می کند حداکثر تا زمان سررسید نسبت به ایفای
تعهد خود مبنی بر خرید ارز یا ریال اقدام کند.
بانک مجاز است در خالل خدمات خارج از عرضه قرارداد به مشتری از او کارمزد
دریافت کند و حداکثر کارمزد دریافتی از یک در هزار بطور ساالنه بیش تر نباشد.
میزان وثایق قرارداد نیز با توجه به اعتبار مشتری و با تشخیص بانک به عنوان
وجه الضمان از مشتری اخذ می شود.
بانک مجاز است با توجه به نرخ ارز، نسبت به تعدیل میزان وثایق طی مدت
قرارداد اقدام کند.
( قرارداد اختيار معامله ارز2اين ق&رارداد ب&ه دارن&ده آن اين ح&ق و ن&ه ال&زام را مي ده&د ك&ه ارز را در ي&ك قيمت ث&ابت در
ت&اریخ &سررس&ید ي&ا پیش از &آن خ&ری&داری ک&رده ی&ا &ب&ه ف&رو&ش رس&ا&ند.& اي&ن ق&رارداد ي&ك قيمت
ت&و&افقي و ت&ار&یخ سررس&ی&د مش&خص د&ارد. ن&وع &آمريك&ايي &آن در& ه&ر زم&ان ت&ا سررس&يد قاب&ل
. قیمت اختی&ار ا&عم&ال اس&ت& و ن&وع اروپ&ايي &آن ت&نه&ا در& روز س&ررس&يد& ق&ابل&یت اع&م&ال دارد
معام&ل&ه ب&ه عوام&ل متع&ددی نظ&یر& تف&ا&وت ن&رخ به&ره دو پ&ول، دي&رش ق&ر&ارداد، نوس&ان پذيري
امك&ان ق&رارداد اين دارد.& بس&تگی& ت&ا &سررس&ی&د باقی& مان&د&ه زم&ا&ن ارز &و ن&ر&خ گذش&ته&
س&ودآوري از ن&رخ آتی ارز ر&ا ب&ه& خری&دار مي &ده&د ولي ب&اب&ت ای&ن ح&ق، &بای&د مبلغی به عن&وان
ار&زش اختی&ار معامل&ه پ&رداخت ش&ود. &یکی از مع&ای&ب عم&ده ق&رارداد &اختی&ا&ر معامل&ه ارز،
ن&رخ ب&ه معا&مل&ه اخ&تی&ار قیمت غ&یرخطی رفت&ار ب&ه تو&ج&ه ب&ا آن& قیمت& گ&ذاری پیچی&د&گی
ب&رابری ج&فت ارز است.
( قراردادهاي معاوضه ارز3
قرارداد معاوض&ه ارز، معاوض&ه جري&اني از بهره ه&اي ه&اي پرداخ&تي ي&ك پرداخ&تي ي&ك ارز ب&ا جري&اني از بهره
ي&ك فاص&له زم&اني مش&خص اس&ت. در در ديگ&ر ارز زم&ان سررس&يد، معاوض&ه اص&ل مبل&غ ن&يز ب&ا ن&رخ ج&اری
ارز در زمان عقد قرارداد انجام می شود.
( قرارداد آتي ارز4قرارداد تعهدی دو طرفه است که بر اساس آن مقدار مشخصی از یک
ه ب رخ معاوضه مشخص )که ه ن ب ه )معموالp پول خارجی(، را پای پول
صورت مقداری از پول دیگر به ازای یک واحد پول پایه بیان می شود(
در تاریخ سررسید مشخص، با پول دیگر )معموالp پول داخلی(، معاوضه
می شود. طرفین معامله، بر اساس سازوکار قراردادهای آتی، وجهی
را به عنوان ضمانت ایفای تعهدات یا وجه تضمین نزد کارگزار یا اتاق
پایاپای می گذارد که این وجه تضمین، متناسب با تغییرات نرخ آتی ارز،
طی عملیات به روزرسانی حساب ها تعدیل می شود.
از دادی تع روی ارز آتی رارداد ق ه معامل ان امک ا، بورس ه تر بیش در
داول در تعریف قراردادهای ه مت ا فراهم است. روی ارزهای رایج دنی
آتی پول خارجی در مقابل پول داخلی است. غالب قراردادهای آتی
ارز، به تحویل فیزیکی )معاوضه ارز با ارز( ختم می شود.
مزایای قرارداد آتی ارز
ب&ورس، • ب&ودن و معامل&ه در اس&تاندارد دسترس&ی و بیش ت&ر ک&ارایی آسان تر، شفافیت و مظنه دهی پیوسته
نقدشوندگی زیاد؛ • اندازه قرارداد کم تر؛• پوشش ریسک؛• واریز )برداشت( سود )زیان( به طور روزانه؛• امکان کشف قیمت بهتر نرخ ارز؛• امکان کسب سود در بازار افزایشی و کاهشی؛•
وضعیت خریدار و فروشنده در قرارداد آتی ارز
خریدار فروشنده
موقعیت
تعهدی
تعهد به خرید پول پایه در
سررسید
تعهد به فروش پول پایه در
سررسید
کسب سود
از
افزایش نرخ برابری یک واحد پول
پایه
در مقابل پول دیگر
کاهش نرخ برابری یک واحد پول
پایه
در مقابل پول دیگر
چشم انداز
سرمایه گذا
ری
تقویت پول پایه در مقابل پول
دیگر
تضعیف پول پایه در مقابل پول
دیگر
معامله گرا
ن
واردکنندگان و کسانی که در
سررسید، حساب پرداختنی به پول
پایه دارند، بخش عمده ای از
خریداران را تشکیل می دهند.
صادرکنندگان و کسانی که در
سررسید، حساب به پول پایه
دارند، بخش عمده ای از
فروشندگان را تشکیل می دهند.
آتی پیم^ان و ارز آتی قرارداد ارز
ویژگی قرارداد آتی ارز پیمان آتی ارز
اندازه قرارداد
استاندارد به ازای هر قرارداد توافقی
سررسیدتاریخ سررسید ثابت،
حداکثر تا یک سال بعدتاریخ سررسید توافقی
حداکثر تا یک سال بعد، در برخی موارد چند سال
محل انجام معامله
بورس های نظام یافتهبین مشتری و بانک یا
بین بانک ها از طریق ارتباط الکترونیک
قیمت گذاری
حراج پیوسته اعالم مظنه خرید و فروش توسط بانک
وجه تضمین/وثی
قه
وجه تضمین اولیه که روزانه به روزرسانی می شود.
توافقی، معموال�p وثیقه دریافت می شود.
ریسک اعتباری
دارد با توجه به نقش اتاق پایاپای و کارگزار ندارد
تسویهنقدی و یا فیزیکی، امکان بستن موقعیت قبل از سررسید از طریق انجام معامله معکوس به طور
خودکار انجام می شود.
معموالp فیزیکی، بستن موقعیت از طریق عقد قرارداد مشابه )نه لزوماp با طرف معامله اول(، امکان پذیر است، اما تعهدات در معامله اولیه ساقط نمی شود.
کارمزد درصدی از ارزش قراردادبانک ها معموالp کارمزدی دریافت نمی کنند و
کارمزد خود را در مظنه های اعالمی در نظر می گیرند.
ساعات معامالتی
طی ساعات کاری بورس از طریق شبکه بانکی
طرفین معامله
سرمایه گذاران خرد و نهادیطرفین معامله به طور مستقیم وارد معامله می شوند،
موسسات مالی و سرمایه گذاران نهادی
نقدشوندگی
زیاد، با ارزش قرارداد نسبتاp کمامکان معامله در بازار ثانویه را ندارد، با ارزش قرارداد
نسبتاp زیاد
ی ی آت
هارارداد
قت
الممعا
بازار ارز
ارزش
معامالت
)میلیون دالر آمریکا(
بورس 2008 جمع کل 2009 جمع کل
آمریکابورس کاالی شیکاگو 20,537,119
24,892,439
19,482,280
22,854,566بورس برزیل 4,322,398 3,355,076بورس مکزیک 32,922 17,210
بورس آتی آرژانتین - -
آسیا و اقیانوسیهبورس استرالیا 562
360,543
673
779,310
بورس کاالی هند - - بورس کره 347,288 548,021
بورس ملی هند 12,693 223,705بورس اوزاکا 0 6,911بورس توکیو - -
اروپابورس بوداپست 11,971
28,797
10,087
33,926
بورس ژوهانسبورگ 117 7,385بورس ارز مسکو - -
نیزالیف 176 189بورس مسکو - -
بورس ابزارهای مشتق ترکیه
15,040 14,379
بورس ورشو 1,493 1,886
تعداد قراردادها
)حجم معاملات(
آمریکابورس کاالی شیکاگو 152,215,936
284,871,053
152,694,240
272,891,310بورس برزیل 87,627,320 67,437,189
بورس مکزیک 3,231,004 1,652,185
بورس آرژانتین 41,796,793 51,107,696
آسیا و اقیانوسیهبورس استرالیا 511,223
71,003,005
1,003,633
564,547,394
بورس کاالی هند 8,876,100 224,273,548
بورس کره 6,865,782 41,744,890
بورس ملی هند 11,448,632 226,362,368
بورس اوزاکا 0 583,019
بورس توکیو 43,301,268 70,579,936
اروپابورس بوداپست 8,713,149
169,054,106
7,524,780
81,983,924
بورس ژوهانسبورگ 735,285 7,177,562
بورس ارز مسکو 131,699,407 17,752,959
نیزالیف 6,518 7,417
بورس مسکو 13,656,896 35,599,219
بورس ابزارهای مشتق ترکیه
14,110,292 13,759,748
بورس ورشو 132,559 162,239
نتیجه گیری
قدرت دولت در بازار ارزوابستگی سیاست ارزی به سیاست مالی دولت اهمیت نقش انتظارات وجود بازار غیر رسمی و غیر متشکل و عدم پوشش ریسک
نوسان غیرقابل پیش بینی نرخ ارز
نیاز به پوشش ابزارهای پوشش ریسک
در ارز آتی رارداد ق رفی مع امکان سنجی بازار آتی
الف( مالحظات فقهی
ب( بسترهای فناوری اطالعات
ج( مسائل مقرراتی و وظایف نهادهای مشارکت کننده
الف( مالحظات فقهی
قرارداد آتی، ق&رارداد تعه&د در براب&ر تعه&د اس&ت ک&ه پ&رداخت وج&ه تض&مین در ق&رارداد
به ص&ورت ش&رط ض&من عق&د و به روز رس&انی وج&ه تض&مین ب&ر مبن&ای اباح&ه تص&رف
تعری&ف ش&ده اس&ت. ش&ایان ذک&ر اس&ت ک&ه ب&ر اس&اس مص&وبه کمیت&ه فقهی به منظ&ور
جلوگ&یری از ص&وری ش&دن مع&امالت، اگ&ر یکی از ط&رفین ق&رارداد، تص&میم ب&ه تحوی&ل
ف&یزیکی دارایی پای&ه ق&رارداد بگ&یرد، ط&رف مقاب&ل موظ&ف اس&ت ب&ه تعه&دات خ&ود عم&ل
کن&د، در غ&یر این ص&ورت بای&د خس&ارتی را ک&ه توس&ط ب&ورس تع&یین می ش&ود، پ&رداخت
کند.
� جمی&ع علم&ای فقهی در م&ورد ش&رعی ب&ودن مع&امالت نق&دی ارز، اتف&اق نظ&ر تقریب&ا
دارن&د و معتقدن&د مع&امالت نق&دی ارز م&اهیت رب&وی ن&دارد و هم&ه ویژگی ه&ای ی&ک معامل&ه
صحیح از نظر اسالمی را داراست.
با توج&ه ب&ه ش&رعی ب&ودن مع&امالت قرارداده&ای آتی ب&ا در نظ&ر گ&رفتن مالحظ&ات کمیت&ه
ب&ه ابالغ ب&ا توج&ه تب&بین س&ازوکار و مع&امالت نق&دی ارز و از ط&رف دیگ&ر فقهی در
بان&ک مرک&زی، به نظ&ر می رس&د مس&ائل فقهی و آیین نام&ه مع&امالت آتی ارز توس&ط
� برطرف شده است. حقوقی معرفی قراردادهای آتی ارز در بورس تهران کامال
ب( بسترهای فناوری اطالعات
س&ازوکار لح&اظ ب&ه ارز آتی قرارداده&ای مع&امالت ک&ه آن ج&ا از
س&هام آتی قرارداده&ای مع&امالت ب&ا پایاپ&ای و تس&ویه مع&امالت،
تف&اوت ن&دارد و ب&ا توج&ه ب&ه این ک&ه س&امانه مع&امالت، تس&ویه و پایاپ&ای
امک&ان اس&ت، ش&ده ط&راحی کش&ور داخ&ل در مش&تقه ب&ازار
ویژه س&ازی و توس&عه آن ب&ا ص&رف ح&داقل زم&ان و هزین&ه به منظ&ور
ارز آتی پایاپ&ای قرارداده&ای و انج&ام فرآین&دهای مع&امالت، تس&ویه
ماژول ه&&ای مش&&تقه، ب&&ازار مع&&امالتی س&&امانه در دارد. وج&&ود
و پایاپ&ای ات&اق )ب&ورس، نهاده&ای مش&ارکت کننده ب&رای ج&داگانه ای
ک&ارگزاران( در نظ&ر گرفت&ه ش&ده اس&ت ک&ه در ب&ازار قرارداده&ای آتی
با اندکی تغییر قابل استفاده است.
ج( مسائل مقرراتی و وظایف نهادهای مشارکت کننده
از آن ج&ا ک&ه مشخص&ات ق&رارداد ارز و س&هام، ب&ه ج&ز در دارایی پای&ه و
مبن&ای تس&ویه روزان&ه مش&ابه هس&تند و ب&ه لح&اظ س&ازوکار مع&امالت ن&یز
تف&اوتی وج&ود ن&دارد، به نظ&ر می رس&د ت&دوین س&ازوکار مع&امالت، تس&ویه
نظ&ر در ب&ا ته&ران، ب&ورس آتی ب&ازار در ارز آتی ق&رارداد پایاپ&ای و
گ&رفتن این ک&ه مع&امالت قرارداده&ای آتی ارز، پیچی&دگی های مع&امالت
ق&رارداد آتی س&هام نظ&یر توق&ف نم&اد مع&امالتی، اق&دامات ش&رکتی ناش&ر
و وج&ود دامن&ه نوس&ان روزان&ه در ب&ازار نق&دی را نداش&ته باش&د. از ط&رف
تفکی&ک ب&ه توج&ه ب&ا س&هام آتی قرارداده&ای ب&ازار راه ان&دازی دیگ&ر،
وظ&ایف نهاده&ای مش&ارکت کننده، ش&رکت ب&ورس اوراق به&ادار ته&ران
به&ادار و اوراق نه&اد مج&ری، ش&رکت س&پرده گذاری مرک&زی به عن&وان
تس&ویه وج&وه به عن&وان ات&اق پایاپ&ای، س&ازمان ب&ورس و اوراق به&ادار ب&ه
پایاپ&ای، به عن&وان اعض&ای معامل&ه و ن&اظر و ک&ارگزاران عن&وان مق&ام
روند راه اندازی بازار قراردادهای آتی ارز را تسریع می کند.
با تشکر
