«Ενδυναμώνοντας την «Ενδυναμώνοντας την Παιδαγωγική Αυτονομία Παιδαγωγική Αυτονομία

των Εκπαιδευτικών” των Εκπαιδευτικών” RELEASERELEASE

«Ενδυναμώνοντας την «Ενδυναμώνοντας την Παιδαγωγική Αυτονομία Παιδαγωγική Αυτονομία

των Εκπαιδευτικών” των Εκπαιδευτικών” RELEASERELEASE

Ηγεσία για την ενδυνάμωση του Ηγεσία για την ενδυνάμωση του παιδαγωγικού ρόλου των παιδαγωγικού ρόλου των

εκπαιδευτικώνεκπαιδευτικών..

Β’ Δημοτικό ΓερίουΒ’ Δημοτικό Γερίου2013-20142013-2014

Ιωάννα ΧατζηγιάννηΙωάννα ΧατζηγιάννηΜαρία Ελευθεριάδου ΠαπαπολυβίουΜαρία Ελευθεριάδου Παπαπολυβίου

Άννα Αγαθοκλέους Άννα Αγαθοκλέους

Ευαισθητοποίηση ηγεσίας απέναντι στις ανάγκες της σχολικής μονάδας και των εκπαιδευτικών

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ • Προβληματική συμπεριφορά των παιδιών απέναντι

στους επισκέπτες εκπαιδευτικούς στην τάξη και την ώρα του διαλείμματος. (Επισκέπτες είναι κάθε δάσκαλος - που μπορεί να είναι και υπεύθυνος τμήματος – αλλά κάνει μάθημα και σε άλλη τάξη).

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ – Ερωτηματολόγιο σε εκπαιδευτικούς και

συζήτηση σε συνεδρία προσωπικού

• Οι επισκέπτες δάσκαλοι διδάσκουν «δευτερεύοντα μαθήματα» τα οποία παιδιά και γονείς δεν θεωρούν ίσης αξίας με τα κύρια μαθήματα.

• Ελλιπής επικοινωνία με γονείς• Περιορισμένη επαφή με τους μαθητές (2-4

περίοδοι την εβδομάδα)• Πoλυμορφία στις πρακτικές που

χρησιμοποιούνται στα διάφορα τμήματα. • Έλλειψη κινήτρων για βελτίωση• Λανθασμένες στάσεις μαθητών

Στόχοι: • Η βελτίωση της συμπεριφοράς των παιδιών απέναντι

στους επισκέπτες εκπαιδευτικούς. Να μην υπάρχει διαφοροποίηση στη συμπεριφορά τους, να είναι η ίδια για όλους τους εκπαιδευτικούς ανεξάρτητα με το αν τους κάνουν μάθημα ή όχι ή αν είναι ο υπεύθυνος δάσκαλος του τμήματος ή επισκέπτης.

• Η εμπλοκή όλων των εκπαιδευτικών του σχολείου, της διοίκησης και των γονιών στην προσπάθεια που καταβάλλεται.

• Η στενή συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών υπεύθυνων τμήματος και επισκεπτών εκπαιδευτικών για ανταλλαγή πληροφοριών, καλών πρακτικών, στήριξη.

• Ο καθορισμός κοινών διαδικασιών στο σχολείο (σε θέματα οργάνωσης) ώστε να υπάρχει μια συνέπεια και συνέχεια σε όλα τα τμήματα.

• Οι μαθητές να συμπεριφέρονται με τον ίδιο σεβασμό σε όλους τους εκπαιδευτικούς στις τάξεις και στην αυλή.

• Οι μαθητές να καταβάλλουν την ίδια προσπάθεια σε όλα τα μαθήματα και να μην τα κατατάσσουν σε κατηγορίες.

• Οι γονείς να αναπτύξουν ενδιαφέρον και να ρωτούν για όλα τα μαθήματα και να επικοινωνούν με όλους τους εκπαιδευτικούς.

Κριτήρια Επιτυχίας της δράσης

• Οι επισκέπτες εκπαιδευτικοί να είναι ικανοποιημένοι από τη συμπεριφορά των παιδιών μέσα στην τάξη και στα διαλείμματα στην αυλή.

• Οι μαθητές να εκφράζονται με σεβασμό απέναντι σε όλους τους εκπαιδευτικούς.

• Οι γονείς να ενδιαφέρονται και να ενημερώνονται για όλα τα μαθήματα και όλους τους εκπαιδευτικούς.

• Οι εκπαιδευτικοί να νιώθουν ότι η συνεργασία ανάμεσα τους φέρνει θετικά αποτελέσματα.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΒΟΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΟΥ

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ• Παροχή ευκαιριών επιμόρφωσης (συνεργασία με

διάφορους φορείς ώστε να γίνει επιμόρφωση σε σχολική βάση άμεσα συνδεδεμένη με τις ανάγκες τους, έντυπο υλικό, ενημέρωση για επιτυχημένες πρακτικές που εφαρμόστηκαν αλλού)

• Εκπαιδευτική ηγεσία– Δειγματικά μαθήματα– Παρακολουθήσεις, συζήτηση, προβληματισμός, εισηγήσεις– Αποτελεσματικότεροι τρόποι αξιοποίησης των υλικών και δομών του σχολείου

• Προώθηση δημιουργίας κοινότητας μάθησης

– Παροχή διευκολύνσεων για συνεργασία – αλλαγές στο πρόγραμμα, αντικαταστάσεις

– Προώθηση συνεργατικού κλίματος μέσω παρακολουθήσεων, συνδιδασκαλιών, δημιουργία ανοιχτών τάξεων

– Έμφαση στην επαναξιολόγηση και ανατροφοδότηση– Χρόνος συζήτησης στις συνεδρίες προσωπικού– Καλλιέργεια εμπιστοσύνης και θετική ενίσχυση

Παροχή ευκαιριών επιμόρφωσης

Πρόσκληση ειδικών για ενημέρωση και προσφορά εισηγήσεων

• Προσυνεννόηση με δασκάλους για το τι περιμένουν από μια τέτοια ενημέρωση (πρακτικές εισηγήσεις).

• Επικοινωνία με παρουσιαστές και διαβίβαση των επιθυμιών των εκπαιδευτικών .

Έντυπο υλικό με πρακτικές εισηγήσεις για το πρόβλημα.

Εκπαιδευτική Ηγεσία

Ανταλλαγή απόψεων για πρακτικές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση του μαθήματος και του διαλείμματος. Συγκέντρωση εισηγήσεων και διασπορά τους στο προσωπικό

Πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση

του κλίματος στην τάξη • Περιορισμός αντικειμένων που μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή των

μαθητών. Πάνω στο θρανίο μόνο δύο μολύβια και ένα σβηστήρι. • Δημιουργία κεντρικού κουτιού τάξης με μολύβια, σβηστήρια, ρίγες,

χρωματιστά, κ.α. Τα παιδιά δεν δανείζονται από άλλους όταν δεν έχουν αλλά παίρνουν από το κουτί. Η γραφική αυτή ύλη μπορεί να ξεχωρίζει με την επικόλληση κάποιας ετικέτας για να είναι εύκολη η επιστροφή της στο τέλος της ημέρας. Επίσης ό,τι βρεθεί στο πάτωμα μπορεί να τοποθετηθεί στο κουτί και εκεί μπορούν να το αναζητήσει το παιδί που το έχασε.

• Ύπαρξη στην τάξη χώρου (Θρανίων και καρεκλών) στις οποίες μπορούν να μετακινούνται μαθητές όταν νιώθουν ότι τους ενοχλεί κάποιος διπλανός για να μειωθεί η ένταση.

• Καλλιέργεια της στάσης «υπομονής». Όταν μας ενοχλεί κάποιος ευγενικά του λέμε να σταματήσει. Αν συνεχίσει του αναφέρουμε ότι θα το αναφέρουμε στην δασκάλα και προσπαθούμε αν μπορούμε να απομακρυνθούμε από αυτόν που μας ενοχλεί. Αν συνεχίσει τότε καταγγέλλουμε.

• Δημιουργούμε κουτί εισηγήσεων – συναισθημάτων – παραπόνων και κάποια στιγμή κάθε εβδομάδα βρίσκουμε χρόνο να συζητήσουμε για τις επιστολές των παιδιών.

• Μαθητές που προκαλούν πρόβλημα μπορούν να απομακρυνθούν σε διπλανό τμήμα με εργασία.

Πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση του κλίματος στην αυλή.

• Τονίζουμε συχνά το χώρο που πρέπει να βρίσκονται τα παιδιά. Όχι στα πλακόστρωτα, μακριά από το εργοτάξιο, όχι ψηλά στις κερκίδες.

• Ότι παιχνίδι πέσει στο εργοτάξιο θα μείνει εκεί και θα το πάρουν οι καθαρίστριες το μεσημέρι.

• Τα παιχνίδια πρέπει να τα χρησιμοποιούμε για να παίζουμε με τον ορθό τρόπο και όχι με λανθασμένο και να τα σπάζουμε. Το να χρησιμοποιούνται σαν μπάλα για ποδόσφαιρο είναι λάθος.

• Μαθητής που τον είδε δάσκαλος να σπάζει ή πετά έξω από το σχολείο παιχνίδι θα πρέπει να το αντικαταστήσει (να φέρει χρήματα για να αγοραστεί άλλο)

• Παιδιά που δεν τηρούν τις οδηγίες θα κάθονται τιμωρία στα παγκάκια έξω από το γραφείο δασκάλων.

• Να ειδοποιούνται οι δάσκαλοι των τάξεων για σοβαρά περιστατικά του διαλείμματος ώστε να μπαίνουν ποινές και να ενημερώνονται οι γονείς.

• Το πάνω μέρος του γηπέδου μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο από το τμήμα του σχολείου και μπορούν να παίζουν ποδόσφαιρο. Θα τους επιτηρεί ο υπεύθυνος δάσκαλος στο βάθος του γηπέδου. Αν τσακωθούν τους στερείται η μπάλα.

Επιστολή από το σχολείο που να εξηγεί τη σημασία όλων των μαθημάτων και την ανάγκη επικοινωνίας με όλους

τους δασκάλους. Εισηγήσεις για το πώς οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να δίνουν σημασία σε

όλα τα μαθήματα και να σέβονται όλους τους δασκάλους.

Αγαπητοί γονείς.Επικοινωνούμε μαζί σας για να ζητήσουμε τη συνεργασία και βοήθειά σας στην προσπάθεια που καταβάλλουμε για βελτίωση της συμπεριφοράς των μαθητών του σχολείου μας. Έχει διαπιστωθεί ότι η συμπεριφορά των μαθητών διαφοροποιείται κατά τη διάρκεια διεξαγωγής διαφορετικών μαθημάτων. Ενώ οι μαθητές μας είναι ήσυχοι και εργάζονται καταβάλλοντας προσπάθεια στα μαθήματα της Γλώσσας και Πολιτισμού και των Μαθηματικών παρουσιάζουν αδιαφορία και δημιουργούν ανησυχία στα άλλα μαθήματα του σχολικού προγράμματος. Πρέπει να τονίσουμε ότι κάθε σχολικό μάθημα έχει τη δική του αξία και πολλά να προσφέρει στην ανάπτυξη των ικανοτήτων των παιδιών μας. Μαθήματα όπως τα Θρησκευτικά, η Επιστήμη, η Ιστορία είναι απαραίτητα για την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και για την απόκτηση αναγκαίων δεξιοτήτων για μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Παράλληλα μαθήματα όπως η Τέχνη, η Μουσική και η Γυμναστική βοηθούν τα παιδιά να καλλιεργήσουν τις δεξιότητες και ταλέντα τους. Όλα τα μαθήματα του προγράμματος έχουν πολλά να προσφέρουν και συνδέονται μεταξύ τους στενά. Για το λόγο αυτό πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να κατανοήσουν ότι πρέπει να δίνουν την απαραίτητη προσοχή και προσπάθεια σε όλα τα μαθήματα. Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει:

• Να μιλούμε στα παιδιά για την αξία του κάθε μαθήματος, πόσα σημαντικά έχει να μας προσφέρει το κάθε ένα από αυτά.

• Να ρωτούμε τα παιδιά για το τι έμαθαν στο κάθε μάθημα, με τι ασχολήθηκαν.• Να ελέγχουμε ότι έχουν κάνει τις εργασίες τους σε όλα τα μαθήματα.• Να φροντίζουμε ώστε να μπαίνουν τα απαραίτητα βιβλία και τετράδια στη βαλίτσα για όλα τα μαθήματα του

ημερήσιου προγράμματος.• Να ρωτούμε στις επισκέψεις γονέων για την πρόοδο του παιδιού μας σε όλα τα μαθήματα. • Να επικοινωνούμε με όλους τους δασκάλους που κάνουν μάθημα στο παιδί μας και να ρωτούμε για την πρόοδο

και τη συμπεριφορά του. Αν αυτό δεν είναι δυνατό τις ώρες που ερχόμαστε στο σχολείο μπορούμε να επικοινωνήσουμε και τηλεφωνικά.

• Να έχουμε τις ίδιες απαιτήσεις για όλα τα μαθήματα (στην καταβολή προσπάθειας, στην εκτέλεση της κατ’ οίκον εργασίας, στη συμπεριφορά, στην απόδοση στα διαγωνίσματα, κ.α.)

• Να μην εκφραζόμαστε μπροστά στα παιδιά μας αρνητικά για οποιοδήποτε μάθημα και να μειώνουμε την αξία του.

• Να εκμεταλλευτούμε οποιεσδήποτε ευκαιρίες προσφέρονται στα μαθήματα των παιδιών για να συμμετέχουμε ενεργά στη ζωή του σχολείου (να μιλήσουμε στην τάξη για τις εμπειρίες και γνώσεις μας, να συμμετέχουμε σε κάποια δραστηριότητα, κ.α.)

• Αν τα παιδιά μας αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε κάποιο μάθημα καλό είναι να τα βοηθάμε να τις ξεπεράσουν και να συνεργαστούμε με το δάσκαλο που το διδάσκει ώστε να βρεθεί ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισής τους.Θα θέλαμε να υπερτονίσουμε την τεράστια σημασία της συνεργασίας μεταξύ σχολείου και οικογένειας για την αντιμετώπιση οποιωνδήποτε προβλημάτων και την πρόοδο των παιδιών. Συνεργαστείτε με όλους τους δασκάλους των παιδιών σας, δείξτε ενδιαφέρον για όλα τα μαθήματα του σχολείου και συμβουλέψτε τα παιδιά σας.

Αυτοαξιολόγηση από εκπαιδευτικούς ώστε να βρεθούν σημεία που νιώθουν ότι χρειάζονται βοήθεια για βελτίωση.

Έντυπο αυτοαξιολόγησης επισκέπτη εκπαιδευτικού

• Αναφέρω τομείς στους οποίους αντιμετωπίζω προβλήματα και χρειάζομαι βοήθεια ώστε να γίνω πιο αποτελεσματικός στη διαχείριση της συμπεριφοράς των μαθητών σε τμήματα που είμαι επισκέπτης δάσκαλος.

• Αναφέρω τρόπους με τους οποίους οι συνάδελφοι υπεύθυνοι τμημάτων θα μπορούσαν να με βοηθήσουν να γίνω πιο αποτελεσματικός στη διαχείριση της συμπεριφοράς των μαθητών στην τάξη τους.

Ύπαρξη συνέχειας και συνέπειας ανάμεσα σε όλους τους δασκάλους στις αποφάσεις που λαμβάνονται για μέτρα και πρακτικές. Αξιοποίηση του χρόνου των συνεδριών του διδασκαλικού συλλόγου.

Υπεύθυνος τάξης ενημερώνει τους γονείς και για το τι συμβαίνει και στα άλλα μαθήματα καθώς και τη σημασία που πρέπει να δίνεται σε όλα τα θέματα καθώς και την ανάγκη επικοινωνίας με άλλους δασκάλους έστω και τηλεφωνικά. Αξιοποίηση του χρόνου επίσκεψης γονέων από τους επισκέπτες δάσκαλους για να επικοινωνήσουν με γονείς, μαθητές και υπεύθυνους τμήματος.

Συζήτηση υπεύθυνου τμήματος και επισκέπτη μαζί με μαθητές που παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς και τήρηση κοινής πρακτικής με την οποία θα συμφωνούν όλοι. Αξιοποίηση χρόνου υπεύθυνου τμήματος.

Παρακολούηση μαθημάτων από τη

διέυθυνση και προσφορά εισηγήσεων

Εισηγήσεις στις συνεδρίες προσωπικού και κατ’ ιδίαν με βάση τα δεδομένα του σχολείου

Προώθηση δημιουργίας κοινότητας μάθησης

Συνεργασία ανάμεσα σε υπεύθυνους τμήματος και επισκέπτες για ενημέρωση σχετικά με τις συνήθειες κάθε τμήματος, πρακτικές (ρουτίνες) που ακολουθούνται, ανάγκες μαθητών, προβλήματα.

Συνδιδασκαλίες ανάμεσα σε επισκέπτες και δασκάλους τάξεων ώστε να δοθεί έμφαση στην ισότητα της αντιμετώπισης των εκπαιδευτικών.

Αλληλοπαρακολουθήσεις δασκάλων ώστε να υπάρχει ανταλλαγή απόψεων για το τι μπορεί να

είναι αποτελεσματικό και το τι χρειάζεται

βελτίωση. ΕΝΤΥΠΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Αναφέρω παράγοντες σε κάθε τομέα που επιδρούν στην συμπεριφορά των μαθητών (θετικά και αρνητικά) κατά τη διάρκεια του μαθήματος που παρακολουθώ:

• Προετοιμασία εκπαιδευτικού • Χρήση εποπτικών μέσων και υλικών • Είδος και οργάνωση δραστηριοτήτων• Προσωπικότητα εκπαιδευτικού (ύφος, αντιδράσεις,

τόνος φωνής)• Τρόπος που δίνονται οι οδηγίες• Σύστημα επιβράβευσης ή αποθάρρυνσης

συμπεριφορών που χρησιμοποιείται.

Καθιέρωση ¨Τετραδίου τάξης¨ για ανταλλαγή συγκεκριμένων πληροφοριών για συμβάντα (θετικά και αρνητικά) ανάμεσα στους επισκέπτες και υπεύθυνους τμήματος και αργότερα γονείς.

Τετράδιο Συμπεριφοράς ΤάξηςΑγαπητοί συνάδελφοι,Σε κάθε τμήμα θα δημιουργηθεί ένα Τετράδιο Συμπεριφοράς της Τάξης. Σε αυτό το τετράδιο θα καταγράφονται από όλους τους δασκάλους που κάνουν μάθημα σε κάθε τμήμα σημειώσεις σχετικά με τη συμπεριφορά ατομικά μαθητών αλλά και του τμήματος ολόκληρου. Θα καταγράφονται τόσο θετικές όσο και αρνητικέ συμπεριφορές. Στόχος είναι η ενημέρωση του υπεύθυνου τμήματος ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει τις πληροφορίες αποτελεσματικά. Ο υπεύθυνος δάσκαλος μπορεί να μιλήσει σε συγκεκριμένους μαθητές ή σε όλο το τμήμα, να επαινέσει ή να επιβάλει ποινές, να επικοινωνήσει και να ενημερώσει γονείς. Με τη συνεργασία των επισκεπτών δασκάλων και του υπεύθυνου τμήματος μπορεί να υπάρξει καλύτερη πληροφόρηση και έλεγχος της συμπεριφοράς των μαθητών. Καλό είναι οι πληροφορίες που αναγράφονται να είναι ολοκληρωμένες. Να γράφεται το όνομα του δασκάλου, το μάθημα και να περιγράφεται η συμπεριφορά καθώς και σχόλια αν κριθεί απαραίτητο.Ο υπεύθυνος τμήματος πρέπει να ενημερώσει τους μαθητές της τάξης του για την ύπαρξη του τετραδίου επικοινωνίας, το σκοπό του, καθώς και για το τι αναμένει από τους μαθητές του όταν έχουν μάθημα με άλλους δασκάλους.

ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣΚάθε δεύτερη Τετάρτη στη Συνεδρία των δασκάλων θα αποφασίζεται ποιο τμήμα είχε τη μεγαλύτερη βελτίωση κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Το τμήμα αυτό θα ανακηρύσσεται «Τμήμα της Εβδομάδας» και θα έχει το δικαίωμα την Παρασκευή ή οποιαδήποτε άλλη μέρα συμφωνηθεί, οι μαθητές του να έρθουν στο σχολείο με όποια ρούχα θέλουν (σε λογικά πλαίσια).Φωτογραφία του τμήματος θα αναρτάται σε πινακίδα στην αυλή του σχολείου κατά τη διάρκεια ολόκληρης της εβδομάδας.Το τμήμα που θα έχει ανακηρυχτεί τις περισσότερες φορές ως «Τμήμα της Εβδομάδας» θα κερδίσει στο τέλος της χρονιάς μια δωρεάν εκδρομή. Για να ανακηρυχτεί το τμήμα της εβδομάδας θα λαμβάνονται υπόψη τα πιο κάτω κριτήρια:

• Όλοι οι εκπαιδευτικοί που κάνουν μάθημα στο τμήμα αυτό να βεβαιώσουν ότι υπήρξε βελτίωση στη συμπεριφορά και την προσπάθεια που καταβάλλουν οι μαθητές.

• Να γραφτούν μόνο θετικά σχόλια στο τετράδιο της τάξης.• Να μην σταλούν για σοβαρό παράπτωμα μαθητές στη

διεύθυνση του σχολείου.• Η αίθουσα να είναι συγυρισμένη και καθαρή.• Τα διαλείμματα να παίζουν ήσυχα στον χώρο που πρέπει.• Να έρχονται όλοι στην ώρα τους το πρωί και μετά από κάθε

διάλειμμα.• Να ετοιμάζουν στο θρανίο τα βιβλία τους για το επόμενο

μάθημα με το χτύπημα του κουδουνιού.

Μαθητής του σχολείουΚάθε εβδομάδα κάθε τμήμα θα ανακηρύσσει τον μαθητή της τάξης. Η φωτογραφία του μαθητή θα τοποθετείται στην πινακίδα και θα δίνεται στον μαθητή κονκάρδα που να αναγράφει τον τίτλο που κέρδισε.Για να κερδίσει μαθητής τον τίτλο του μαθητή/τριας της τάξης πρέπει:

• Να συμμετέχει σε όλα τα μαθήματα.• Να εκτελεί όλες τις οδηγίες που δίδονται στο τμήμα.• Να είναι ευγενικός με όλους.• Να είναι πρόθυμος να βοηθήσει όπου χρειάζεται. • Να έρχεται καθημερινά διαβασμένος και με όλα τα

απαραίτητα.• Να είναι καθαρός και συγυρισμένος.• Να μην γραφτεί το όνομα του στο βιβλίο της τάξης με

αρνητικά σχόλια.• Να μην εμπλακεί σε καβγά ή να κοροϊδέψει άλλους.

Οι φωτογραφίες των μαθητών θα αναρτηθούν για ολόκληρη την εβδομάδα σε πινακίδα στην αυλή και θα τους δοθεί τιμητικό δίπλωμα.

ΤΑ ΦΙΛΑΡΑΚΙΑ ΤΗΣ ΑΥΛΗΣΤα «φιλαράκια της αυλής» είναι μια ομάδα από εθελοντές μαθητές (ένας μαθητής από κάθε τμήμα – ο μαθητής της εβδομάδας) που προσφέρονται να βοηθήσουν τους συμμαθητές τους τα διαλείμματα στην αυλή. Μπορούν να προσφέρουν τη βοήθειά τους:

• σε παιδιά που φαίνονται στενοχωρημένα• σε παιδιά που χτύπησαν• σε παιδιά που είναι μόνα και δεν παίζουν με κανένα• να αναφέρουν στους παιδονόμους δασκάλους κάποιο

πρόβλημα που εντόπισαν (π.χ. κάτι επικίνδυνο στην αυλή)• να ενημερώσουν τους παιδονόμους αν κάπου υπάρχει καβγάς• να φωνάξουν τους παιδονόμους όταν κάποιο παιδί κτυπήσει• να μεταφέρουν μηνύματα στο γραφείο των δασκάλων.• να συμβουλεύουν τα παιδιά που κάνουν κάτι λάθος π.χ.

ρίχνουν σκουπίδια στην αυλή ή βρίσκονται σε λάθος χώρο (πλακόστρωτο, χώρο με τα δέντρα, κ.α.)Τα παιδιά αυτά θα ξεχωρίζουν από το χρωματιστό μαντήλι που θα φορούν στον λαιμό. Παιδιά που χρειάζονται οποιαδήποτε βοήθεια μπορούν να πλησιάσουν ένα φιλαράκι της αυλής και να του το ζητήσουν.

Αναστοχασμός

• Σύνδεση επιμόρφωσης με προβληματική κατάσταση που αφορούσε πολλούς εκπαιδευτικούς

• Καλές σχέσεις ανάμεσα στο προσωπικό• Ένταξη της προσπάθειες κάτω από την

ομπρέλα ενός οργανωμένου προγράμματος