รองศาสตราจารย์บุ�ญเสร�ม หุ�ตะแพทย์สาขาวิ�ชามนุ�ษย์นุ�เวิศศาสตร มหุาวิ�ทย์าลั�ย์ส�โขท�ย์ธรรมาธ�

ราช2555

ท มสหุวิ�ชาช พ คื"ออะไร กลั�%มบุ�คืคืลัท &ได้(ร�บุการฝึ*กอบุรม ม คืวิามร+( ท�กษะ คืวิามสามารถเฉพาะด้(านุท &แตกต%างก�นุมาท.างานุร%วิมก�นุ (คืวิามร+( แนุวิคื�ด้ เคืร"&องม"อ) ม�%งแก(ปั0ญหุาอย์%างเปั1นุระบุบุแลัะกระบุวินุการ ม วิ�ตถ�ปัระสงคืแลัะเปั2าหุมาย์เด้ ย์วิก�นุ ม การส"&อสารก�นุอย์%างใกลั(ช�ด้ ต%อเนุ"&อง เพ"&อปัระเม�นุสภาพการณ์ของปั0ญหุา (ภาย์ใต(ขอบุเขตของงานุท &แต%ลัะฝึ6าย์ม อย์+%) ม คืวิามร�บุผิ�ด้ชอบุร%วิมก�นุจนุบุรรลั�เปั2าหุมาย์อย์%างม ปัระส�ทธ�ภาพ

คืวิามเปั1นุมา• เร�&มต(นุโด้ย์บุ�คืลัากรทางการแพทย์ ก�บุนุ�ก

ส�งคืมสงเคืราะหุ จ�ด้ต�8งองคืกรในุโรงพย์าบุาลัท &บุอสต�นุ ปั9 คื.ศ . 1905 พ.ศ . 2448

• ใช(แนุวิคื�ด้ทฤษฏี แบุบุองคืรวิม (Holistic) ในุการบุร�การช%วิย์เหุลั"อแลัะบุ.าบุ�ด้ (Helping & Healing)

• พ�ฒนุาการในุปัระเทศไทย์ม ข=8นุหุลั�งสงคืรามโลักคืร�8งท & 2 แลัะในุ ปั9 พ.ศ . 2503 ได้(ม การปัระช�มนุ�กส�งคืมสงเคืราะหุแหุ%งชาต�เปั1นุคืร�8งแรก แลัะ พ.ศ . 2

495 ม การท.างานุร%วิมก�นุระหุวิ%างแพทย์ก�บุนุ�กส�งคืมฯ

แนุวิคื�ด้ท &ใช(ในุงานุสหุวิ�ชาช พการท.างานุเปั1นุท ม•การเปั?ด้โอกาส การร+(จ�กตนุเอง การ

เคืารพผิ+(อ"&นุ การปัระช�มพบุปัะก�นุอย์+%เสมอ คืวิามเข(าใจงานุท &ได้(ร�บุมอบุหุมาย์ แลัะม คืวิามร�บุผิ�ด้ชอบุร%วิมก�นุ

ทฤษฏี บุทบุาท•การท.าหุนุ(าท &ตามต.าแหุนุ%ง

สถานุการณ์ คืวิามคืาด้หุวิ�ง

องคืปัระกอบุของท มสหุวิ�ชาช พ

ร+ปัแบุบุการท.างานุของท มสหุวิ�ชาช พ

บุทบุาทของท มสหุวิ�ชาช พ

ดำ��เนิ�นิคดำ� ลงบั�นิทึ�ก

ประจำ��วั�นิ

ร�กษ�พย�บั�ล

เก�บัวั�ตถุ�พย�นิ

ให้�ค��ปร�กษ�

ช่ วัยเห้ล!อดำ��นิกฎห้ม�ย

ทึ�%พ�ก/อ�ห้�ร/เดำ�ก

แนิะนิ�� ปร�กษ�

ประส�นิ ส งต อ

ประส�นิ ส งต อ

ประส�นิ ส งต อ

ประส�นิ ส งต อ

ส�มมนุากลั�%มย์%อย์ส�มมนุากลั�%มย์%อย์1 . บุอกวิ�ธ การปัระสานุส%งต%อในุการบุร�การช%วิย์เหุลั"อผิ+(

ถ+กกระท.าด้(วิย์คืวิามร�นุแรงในุคืรอบุคืร�วิ (แสด้งผิ�งโคืรงสร(างด้(วิย์)

2. บุอกปั0ญหุาอ�ปัสรรคืในุการปัฏี�บุ�ต�งานุของสหุวิ�ชาช พตามพระราชบุ�ญญ�ต�คื�(มคืรองผิ+(ถ+กกระท.าด้(วิย์คืวิามร�นุแรงในุคืรอบุคืร�วิ พ.ศ . 2550

3. บุอกบุทบุาทของท มสหุวิ�ชาช พในุการปั2องก�นุแลัะแก(ไขปั0ญหุาคืวิามร�นุแรงในุคืรอบุคืร�วิ

4. เสนุอแนุวิทางการแก(ไขปั0ญหุาคืวิามร�นุแรงในุคืรอบุคืร�วิโด้ย์ใช(กลัไกท มสหุวิ�ชาช พ

5. บุอกองคืปัระกอบุของท มสหุวิ�ชาช พระด้�บุจ�งหุวิ�ด้ (แสด้งผิ�งเคืร"อข%าย์)

การปัระเม�นุปั0ญหุาแลัะคืวิามต(องการผิ+(ถ+กกระท.า

ปัระช�มท มสหุวิ�ชาช พ

ท มสหุวิ�ชาช พปัระเม�นุคืวิามเส &ย์ง

ปัระสานุ งานุเพ"&อ

ร%วิมก�นุใหุ(คืวิามช%วิย์เหุลั"อ/สงเคืราะหุ/แจ(งศ+นุย์ปัฏี�บุ�ต�การ

เส &ย์ง

ไม%พร(อม

แผินุผิ�งท มสหุวิ�ชาช พระด้�บุท(องถ�&นุถ=งจ�งหุวิ�ด้

อบัต./อสม.

อพม.ศพค . ก��นิ�นิ ผู้+�ให้ญ่ บั��นิ ผู้+�นิ��สตร�

ฯลฯ

ส�ธ�รณส�ข

สวั�สดำ�ก�ร

กระบัวันิก�รย�ต�ธรรม

ศ+นิย1ปฏิ�บั�ต�ก�ร ต�ม

พรบั.

ก�รศ�กษ�

ท มวิ�ชาช พ-แกนุนุ.าช�มชนุ-เคืร"อข%าย์

เฝึ2าระวิ�งแลัะปั2องก�นุคืวิาม

ร�นุแรงปัระสบุ

เหุต� แจ(งเหุต�

ปัระเม�นุสถานุการณ์/คืวิามเส &ย์งในุ

เบุ"8องต(นุ

ปัระสานุส%งต%อ

ใหุ(คืวิามคื�(มคืรอง

จ�ด้บุร�การใหุ(คืวิามช%วิย์เหุลั"อ

คื"นุส+%ส�งคืมคื"นุส+%ส�งคืมช%วิย์เหุลั"อผิ+(อ"&นุได้(ช%วิย์เหุลั"อผิ+(อ"&นุได้(

การท.างานุของสหุวิ�ชาช พ Karel Kurst-Swanger (2008), Multi-disciplinary working, in

Domestic violence: A multi-professional approach for health care practitioners, June Keeling & Tom Mason (edn), McGraw

Hill, Birkshire, England.

• การใหุ(บุร�การช%วิย์เหุลั"อแลัะการปั2องก�นุปั0ญหุาคืวิามร�นุแรงในุคืรอบุคืร�วิจ.าเปั1นุต(องใช(แนุวิคื�ด้สหุวิ�ชาช พแลัะจะต(องด้.าเนุ�นุการในุท�กระด้�บุท�8งระบุบุ ท�8งผิ+(ถ+กกระท.าด้(วิย์คืวิามร�นุแรง ผิ+(กระท.าคืวิามร�นุแรง คืรอบุคืร�วิแลัะช�มชนุ ซึ่=&งต(องอาศ�ย์การช%วิย์เหุลั"อจากนุ�กวิ�ชาช พท &หุลัากหุลัาย์ เช%นุ คืร+ พย์าบุาลั แพทย์ ต.ารวิจ นุ�กกฏีหุมาย์ อ�ย์การ ทนุาย์คืวิาม นุ�กบุ.าบุ�ด้ แลัะนุ�กส�งคืมสงเคืราะหุ เปั1นุต(นุ ซึ่=&งการท.างานุของสหุวิ�ชาช พถ"อเปั1นุบุทบุาทท &ท(าทาย์ในุการจ�ด้การแลัะการปั2องก�นุปั0ญหุาคืวิามร�นุแรงในุคืรอบุคืร�วิ

ข(อเสนุอแนุะอย์%างสร(างสรรคืต%องานุสหุวิ�ชาช พ

•แย์กแย์ะช%องวิ%างการบุร�การ •แก(ไขปั0ญหุาในุปัระเด้Bนุท &ย์�งปักคืลั�มในุ

ระบุบุต%าง ๆ ท &เก &ย์วิข(องก�บุผิ+(ถ+กกระท.าด้(วิย์คืวิามร�นุแรง ผิ+(กระท.าแลัะคืรอบุคืร�วิ

•ใหุ(การสนุ�บุสนุ�นุการปัร�บุปัร�งด้(านุกฏีหุมาย์•สนุ�บุสนุ�นุท�นุส.าหุร�บุการจ�ด้โปัรแกรมท &

ส.าคื�ญ/เปั1นุท &สนุใจแลัะการบุร�การ

องคืปัระกอบุส.าคื�ญของท มสหุวิ�ชาช พจ.าเปั1นุจะต(องม ผิ+(นุ.าจากภาคืส%วินุต%าง ๆ ซึ่=&งเปั1นุผิ+(ท &อย์+%ในุระด้�บุท &ม อ.านุาจต�ด้ส�นุใจเพ"&อม�%งการเปัลั &ย์นุแปัลังการตอบุสนุองท &จ.าเปั1นุส.าหุร�บุผิ+(ถ+กกระท.าท &เปั1นุผิ+(หุญ�ง เด้Bกแลัะเย์าวิชนุ ท &ผิ%านุมาพบุวิ%า คืวิามส.าเรBจของท มสหุวิ�ชาช พม�กเปั1นุเจ(าหุนุ(าท &ในุระด้�บุกลัาง แต%ในุระด้�บุบุร�หุารกBคืวิรจะม บุทบุาทส.าคื�ญเนุ"&องจากเปั1นุผิ+(ท &อ.านุาจ/สามารถต�ด้ส�นุใจด้.าเนุ�นุการระย์ะส�8นุแลัะระย์ะย์าวิเพ"&อสร(างคืวิามส.าเรBจในุการปัฏี�บุ�ต�

ปัระโย์ชนุจากการท.างานุของท มสหุวิ�ชาช พ

•ลัด้ช%องวิ%างของระบุบุการท.างานุแบุบุแย์กส%วินุ (system fragmentation ) เนิ!%องจำ�กแต ละห้นิ วัยง�นิต �งพย�ย�มทึ�%จำะตอบัสนิองป3ญ่ห้�ควั�มร�นิแรงในิครอบัคร�วัในิส วันิทึ�%ห้นิ วัยง�นิของตนิเองเข��ไปเก�%ยวัข�อง เช่ นิ ห้นิ วัยง�นิดำ��นิส�ขภ�พก�ให้�บัร�ก�รเฉพ�ะดำ��นิส�ขภ�พก�ยและส�ช่ภ�พจำ�ตต�มบัทึบั�ทึห้นิ��ทึ�%ห้ล�กของห้นิ วัยง�นิ แต ก�รม�ทึ�มสห้วั�ช่�ช่�พจำะช่ วัยให้�ห้ล�ยห้ย วัยง�นิม�ก�รจำ�ดำก�รและก�รประส�นิง�นิเพ!%อนิ��ไปส+ จำ�ดำห้ม�ยเดำ�ยวัก�นิ

•สร(างสรรคืแนุวิทางการแก(ไขปั0ญหุา ควั�มแตกต �งระห้วั �งวั�ช่�ช่�พจำ�กห้ล�ยภ�คส วันิในิช่�มช่นิส�ม�รถุสร��งประส�ทึธ�ผู้ลและค�ดำแก�ไขป3ญ่ห้�ดำ�วัยถุกเถุ�ยงและห้�ทึ�งออกในิก�รแก�ไขป3ญ่ห้�อย �งม�ศ�กยภ�พร วัมก�นิต�มควั�มถุนิ�ดำของแต ละวั�ช่�ช่�พ และย�งช่ วัยสร��งสรรค1ระบับัก�รทึ��ง�นิร วัมก�นิเพ!%อนิ��ไปส+ ก�รก��ห้นิดำแนิวัก�รทึ��ง�นิร วัมก�นิของทึ�มสห้วั�ช่�ช่�พ

•ปัร�บุระบุบุการส"&อสารระหุวิ%างหุนุ%วิย์งานุ/องคืกร ก�รแบั งแยกก�รทึ��ง�นิต�มวั�ช่�ช่�พทึ�%ม�ควั�มแตกต �งทึ�งอ�ดำมก�รณ1 กระบัวันิทึ�ศนิ1 และห้ล�กก�ร ส งผู้ลให้�ทึ��ง�นิไม บัรรล�ผู้ล แต ห้�กทึ�มสห้วั�ช่�ช่�พม�ก�รปร�บัปร�งระบับัก�รส!%อส�รแลกเปล�%ยนิระห้วั �งห้นิ วัยง�นิ/องค1กร ระห้วั �งวั�ช่�ช่�พจำะช่ วัยทึ��ให้�เก�ดำก�รแลกเปล�%ยนิควั�มร+ � ทึ�กษะและควั�มช่��นิ�ญ่เฉพ�ะดำ��นิ เป7นิก�รลดำข�อจำ��ก�ดำทึ�%ก�ดำขวั�งก�รทึ��ง�นิระห้วั �งก�นิ ลดำช่ องวั �ง และสร��งโอก�สก�รทึ��ง�นิทึ�%ม�ประส�ทึธ�ภ�พดำ�วัยก�รต�9งเป:�ห้ม�ยในิก�รย�ต�ควั�มร�นิแรงร วัมก�นิ

•สร(างคืวิามเข(มแขBงใหุ(บุ�คืลัากรของท มงานุด้(วิย์การใหุ(คืวิามร+( ก�รพ�ฒนิ�ทึ�มสห้วั�ช่�ช่�พให้�ทึ��ง�นิร วัมก�นิดำ�วัยก�รแลกเปล�%ยนิควั�มร+ �ระห้วั �งวั�ช่�ช่�พ ก�รฝึ=กอบัรมทึ�9งในิทึ�กษะเฉพ�ะและทึ�กษะก�รทึ��ง�นิร วัมก�นิ ซึ่�%งต�องม�ก�รเร�ยนิร+ �ป3จำจำ�ยแวัดำล�อมทึ�%เก�%ยวัข�อง โดำยเฉพ�ะก�รให้�ข�อม+ลเก�%ยวัก�บับัทึบั�ทึเฉพ�ะทึ�%ม�ต อผู้+�ถุ+กกระทึ��ดำ�วัยควั�มร�นิแรง ห้ร!อผู้+�กระทึ��

•ลัด้การบุร�การใหุ(คืวิามช%วิย์เหุลั"อด้(วิย์การใหุ(ผิ+(ถ+กกระท.าด้(วิย์คืวิามร�นุแรงสามารถคืลั &คืลัาย์ปั0ญหุาได้(ด้(วิย์ต�วิเอง ในิบั�งช่�มช่นิไดำ�ให้�ก�รสนิ�บัสนิ�นิก�รลดำป3ญ่ห้�และป:องก�นิก�รใช่�ควั�มร�นิแรงในิครอบัคร�วัดำ�วัยก�รจำ�ดำบัร�ก�รช่ วัยเห้ล!อดำ�วัยวั�ธ�ต �ง ๆ แต วั�ธ�ทึ�%บัรรล�เป:�ห้ม�ยทึ�%ทึ��ไดำ�ดำ�ค!อก�รสนิ�บัสนิ�นิให้�ผู้+�ถุ+กกระทึ��ม�ควั�มเข�มแข�ง (ก�รเสร�มพล�ง)

•จ�ด้เตร ย์มทร�พย์ากรสนุ�บุสนุ�นุ ทึ�มสห้วั�ช่�ช่�พส�ม�รถุอ��นิวัยควั�มสะดำวักดำ�วัยก�รระดำมทึร�พย�กรและมอบัให้�เพ!%อสนิ�บัสนิ�นิก�รทึ��ง�นิของห้นิ วัยง�นิทึ�9งภ�คร�ฐและเอกช่นิ

ท%านุเหุBนุด้(วิย์ก�บุข(อเสนุอนุ 8หุร"อไม%1 .ลัด้ช%องวิ%างของระบุบุการท.างานุแบุบุแย์กส%วินุ

2. สร(างสรรคืแนุวิทางการแก(ไขปั0ญหุา3. ปัร�บุระบุบุการส"&อสารระหุวิ%างหุนุ%วิย์งานุ/องคืกร4. สร(างคืวิามเข(มแขBงใหุ(บุ�คืลัากรของท มงานุด้(วิย์การใหุ(

คืวิามร+(5. ลัด้การบุร�การใหุ(คืวิามช%วิย์เหุลั"อด้(วิย์การใหุ(ผิ+(ถ+ก

กระท.าด้(วิย์คืวิามร�นุแรงสามารถคืลั &คืลัาย์ปั0ญหุาได้(ด้(วิย์ต�วิเอง

6. จ�ด้เตร ย์มทร�พย์ากรสนุ�บุสนุ�นุก . เหุBนุด้(วิย์ เพราะอะไร ท%านุม การปัฏี�บุ�ต�อย์%างไรข . ไม%เหุBนุด้(วิย์ ท%านุคื�ด้วิ%าคืวิรเปั1นุอย์%างไรจ=งจะเหุมาะสม

การจ�ด้การท มสหุวิ�ชาช พ1 .คื(นุหุาคืวิามสามารถในุการอ.านุวิย์คืวิามสะด้วิก

การด้.าเนุ�นุงานุของท มสหุวิ�ชาช พจะต(องม ผิ+(ม คืวิามสามารถในุการอ.านุวิย์คืวิามสะด้วิกในุการจ�ด้ปัระช�ม ท�กษะในุการจ�ด้การคืวิามข�ด้แย์(ง

2. ก.าหุนุด้กฏีพ"8นุฐานุ3. ถอด้บุทเร ย์นุการท.างานุของสหุวิ�ชาช พ4. ท.าคืวิามเข(าใจกระบุวินุการคืวิามร%วิมม"อ 5. จ�ด้การคืวิามข�ด้แย์(งด้(วิย์คืวิามเปั?ด้เผิย์แลัะ

ซึ่"&อส�ตย์6. ช"&นุชมคืวิามส.าเรBจ/การบุรรลั�เปั2าหุมาย์7. กระต�(นุใหุ(เก�ด้การฝึ*กอบุรมร%วิมก�นุ