26
ش خ ب ی ت س ه ه ن گا ام ی ه ن ن

به نام یگانه هستی بخش

Embed Size (px)

DESCRIPTION

به نام یگانه هستی بخش. آشنایی با بیماری های سل و بروسلوز. دکتر صالحی. تب مالت چیست. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: به نام یگانه هستی بخش

به نام یگانه هستی بخش

Page 2: به نام یگانه هستی بخش

آشنایی با بیماری های سل و بروسلوز

دکتر صالحی

Page 3: به نام یگانه هستی بخش

تب مالت چیست

یک بیم)اری باکتری)ال مش)ترک بین دام و انس)ان ک)ه از حی)وان آل)وده

ا)ز )ب)اکتر)ی )ه)ا در) م)ی)ان . )این) دس)ته ب)ه) )انس)ا)ن م)نت)ق)ل م)ی گ)ردد

حی)وان)ات هس)تند) و) حیوان)ا)تی )ه)مانن)د گ)او) ، )گو)س)فند )،) ب)ز ،) خ)و)ک و

س)گ) ه)ا و) )چن)دین ح)ی)وان دی)گ)ر را م)بت)ال می ک)ن)د. تب )م)الت یک)ی از

م)همترین بی)ماری )های) مشتر)ک انس)ان و )دا)م محس)وب می ش)ود.

این بیم)اری مش)کل جه)انی ب)وده و تخمین زده می ش)ود ک)ه در دنی)ا

نه) حدود ن)یم میلیون نف)ر به )تب )مالت م)بتال می شوند . ساال)

این بیم)اری هم)واره از دو بع)د اقتص)ادی و بهداش)تی م)ورد توج)ه

، دا)م در ج)نین ب)اعث )س)قط در )حیوا)ن)ات زی)را گ)ی)رد می ق)رار)

ک)اهش) تو)لی)د ش)یر و) عقیم)ی و ن)ازا)یی در )ح)یوان)ات) می ش)ود) . و

در بعد بهداشتی آن نیز باعث ابتالی انسان می گردد.

Page 4: به نام یگانه هستی بخش

عامل بیماری

:انواع بروسالها که موجب بیماری می شوند عبارتند از

بروسال ملیتنتیس در گوسفند و بز

بروسال آبورتوس در گاو

بروسال سویس در خوک

بروسال کانیس در سگ

بروسال نئوتومه در موش

Page 5: به نام یگانه هستی بخش

راه های سرایت بیماری چیست

ب)دن ب)ه راه جل)د از و تنفس ، از راه دس)تگاه گ)وارش بیم)اری در حیوان)ات این عام)ل

انسان وارد می شود . از راه های انتقال بیماری:

ال)ف – مص)رف ش)یر خ)ام وف)راورده ه)ای لب)نی آل)وده همانن)د پن)یر ت)ازه، سرش)یر، بس)تنی ،

خامه و آغوز

ب – انتق)ال تنفس)ی همانن)د تنفس گ)رد و غب)ار موج)ود در ه)وای اص)طبل دامه)ا ، کس)انی

ک)ه) در پ)ازم)ایش)گا)ه) ک)ا)ر )می )کنن)د )و ک)ا)رگران) کش)تارگا)ه) ه)ا م)ی ت)و)انن)د از )ط)ری)ق اس)تنش)اق)

آلوده گردند.

د – تم)اس مس)تقیم ب)ا ب)افت ه)ای حی)وان آل)وده )خ)ون ، ترش)حات واژن ج)نین س)قط شده (

ه) - از طری)ق خ)راش پوس)تی ک)ه میک)روب درحین کش)تار،پوس)ت ک)نی ی)ا تخلی)ه احش)اء ی)ا

آماده کردن گوشت

و- پاشیده شدن ترشحات به داخل چشم

ن)وازش ن)وزاد دام ت)ازه متول)د ش)ده و تم)اس نزدی)ک گوس)اله ه)ا ، ب)ره ه)ا و بزغال)ه توج)ه :

ت خ)ا)م) )خ)صوص)ا) )مص)رف) )آ)غ)وز) ا)ز) ع)ل)ل) ش)ایع )ت)ب) )م)الت در) ه)ا ب)ا) )ک)و)دک)ا)ن )و) مص)رف) )مح)ص)و)ال)

ایران است.

Page 6: به نام یگانه هستی بخش

راه های سرایت بیماری چیست

ب)دن ب)ه راه جل)د از و تنفس ، از راه دس)تگاه گ)وارش بیم)اری در حیوان)ات این عام)ل

انسان وارد می شود . از راه های انتقال بیماری:

ال)ف – مص)رف ش)یر خ)ام وف)راورده ه)ای لب)نی آل)وده همانن)د پن)یر ت)ازه، سرش)یر، بس)تنی ،

خامه و آغوز

ب – انتق)ال تنفس)ی همانن)د تنفس گ)رد و غب)ار موج)ود در ه)وای اص)طبل دامه)ا ، کس)انی

ک)ه) در پ)ازم)ایش)گا)ه) ک)ا)ر )می )کنن)د )و ک)ا)رگران) کش)تارگا)ه) ه)ا م)ی ت)و)انن)د از )ط)ری)ق اس)تنش)اق)

آلوده گردند.

د – تم)اس مس)تقیم ب)ا ب)افت ه)ای حی)وان آل)وده )خ)ون ، ترش)حات واژن ج)نین س)قط شده (

ه) - از طری)ق خ)راش پوس)تی ک)ه میک)روب درحین کش)تار،پوس)ت ک)نی ی)ا تخلی)ه احش)اء ی)ا

آماده کردن گوشت

و- پاشیده شدن ترشحات به داخل چشم

ن)وازش ن)وزاد دام ت)ازه متول)د ش)ده و تم)اس نزدی)ک گوس)اله ه)ا ، ب)ره ه)ا و بزغال)ه توج)ه :

ت خ)ا)م) )خ)صوص)ا) )مص)رف) )آ)غ)وز) ا)ز) ع)ل)ل) ش)ایع )ت)ب) )م)الت در) ه)ا ب)ا) )ک)و)دک)ا)ن )و) مص)رف) )مح)ص)و)ال)

ایران است.

Page 7: به نام یگانه هستی بخش

عالئم بیماری تب مالت در دام

Page 8: به نام یگانه هستی بخش

تشخیص بیماری

خ)ون آزم)ایش ب)ا دام در م)الت تب بیم)اری قطعی تش)خیص

انج)ام می گ)یرد .پس از خونگ)یری از دام اولین آزم)ایش تس)ت

رزبنگ)ال می باش)د ک)ه ی)ک تس)ت غرب)الگر اس)ت . هرگ)اه تس)ت

رزبنگ)ال خ)ون دام مثبت باش)د تس)ت ه)ای س)رولوژیکی دیگ)ر را

را جهت تش)خیص 2ME( و تس)ت wrightهمانن)د تس)ت رایت )

قطعی انج)ام می دهن)د . در تفس)یر نت)ایج خ)ون ، دام ه)ا ب)ه س)ه

دسته منفی ، مشکوک و مثبت تقسیم می شوند.

دامه)ای منفی ب)ه گل)ه بازگردان)ده می ش)وند ، دام ه)ای مش)کوک

هفت)ه خونگ)یری مج)دد ص)ورت می گ)یرد و دامی 4 الی 3پس از

. گ)ردد. بای)د قطع)ا کش)تار باش)د مثبت بروس)لوز نظ)ر از ک)ه

و گردی)ده کش)تار دامپزش)کی نظ)ارت تحت ه)ا دام اینگون)ه

. پس آنه)ا جهت مص)ارف ص)نعتی اس)تفاده می گ)ردد گوش)ت

درمانی در دامپزشکی وجود ندارد.

Page 9: به نام یگانه هستی بخش

پیشگیری

بیم)اری می ب)ا تب م)الت پیش)گیری به)ترین مس)اله در برخ)ورد مس)لما

انس)ان )دو موض)وع مهم بیم)اری) تب م)الت) در ب)روز) پیش)گیر)ی د)ر باش)د

توس))ط دا)م) در بیم))ار)ی پی)ش))گیر)ی یک)ی . باش))د اهمیت ))م)ی ح))ائ)ز

و واکس)ن) )گوس)فند)ی) دو )ن)وع (. گ)ی)رد دام)ه)ا) ص)ورت می) واکس)ینا)س)یون

گ)او)ی م)وج)ود )اس)ت ک)ه )هرس)ال)ه ت)و)س)ط پ)رس)نل دا)مپزش)ک)ی و)اکسیناس)یون

فراگیر دامها صورت می گیرد .

. پیشگیری در انسان نیز از طرق مختلف صورت می گیرد

اس)تفاده از ش)یر پاس)توریزه و ی)ا جوش)اندن ش)یر غ)یر پاستوریزه

از مص)رف پن)یر ، بس)تنی ، خام)ه و ... غ)یر پاس)توریزه خ)ودداری نمایید

دام تل)ف ش)ده ، س)قط ش)ده و ترش)حات رحمی دامه)ا را س)وزانده و از

دست زدن بدون دستکش به انها جلوگیری شود

Page 10: به نام یگانه هستی بخش

پیشگیری

از کشتار دامها خارج از کشتارگاه جلوگیری شود

در موق)ع نظ)افت اص)طبل ده)ان و بی)نی خ)ود را ب)ا پارچ)ه تم)یز

بپوشانید

م)اموران ب)ا مش)کوک ی)ا بیم)ار حیوان)ات شناس)ایی برای

دامپزشکی همکاری مناسب داشته باشید

مصرف گوشت :

مص)رف گوش)ت دامه)ای مبتال ب)ه تب م)الت اگ)ر خ)وب پخت)ه ش)ود

ح)رارت حس)اس ب)ه م)الت تب میک)روب . اس)ت قاب)ل مص)رف

بوده و با پختن و یا پاستوریزاسیون از بین می رود.

Page 11: به نام یگانه هستی بخش

در استان همدان75-90روند بروز بیماری تب مالت طی سالهای

0

50

100

150

200

250

211

185

126

86 79 78 86

124131141.5

94.2

54.144.1

31.736.749.4

هزار یکصد در میزان

Page 12: به نام یگانه هستی بخش

نمودار مقایسه میزان بروز بروسلوز در شش ماهه اول سال استان همدان به تفکیک شهرستان1391 و 1390

اسدآباد بهار کبودراهنگتویسرکان رزن فامنین نهاوند مالیر همدان استان0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

5.9

27.7

41.9

80.8

46

95.3

29.131.5

9.2

28

18.2

34.8

70

79.4

53.2

88.3

38

56

12.7

37.3

90سال 91سال

Page 13: به نام یگانه هستی بخش

سال گذشته4بررسی تب مالت در استان همدان طی

به نسبت کاهش درصدگذشته سال

انسانی موارد تعداد سال

- 2439 1384

33 1629 1385

43 929 1386

16 785 1387

Page 14: به نام یگانه هستی بخش

تعداد میزان بروز تب مالت استان

1387در سال

تعداد شهرستان ردیف

142 همدان 1

138 مالیر 2

120 تویسرکان 3

120 کبودرآهنگ 4

115 رزن 5

61 اسد آباد 6

48 بهار 7

41 نهاوند 8

100000میزان بروز تب مالت در نفر جمعیت

بروز شهرستان ردیف

107.5 تویسرکان 1

97.9 رزن 2

86.5 کبودرآهنگ 3

51.3 اسد آباد 4

45.4 مالیر 5

38 بهار 6

22 همدان 7

21.2 نهاوند 8

Page 15: به نام یگانه هستی بخش

نفر100000بررسی بروز تب مالت به تفکیک فصل در

بروز کل تعداد فصل ردیف

14.7 259 بهار 1

13.7 241 تابستان 2

9.2 161 پاییز 3

7 124 زمستان 4

تعداد موارد بررسی شده تب مالت به تفکیک سن

درصد تعداد سن ردیف

18.2 129 19-10 1

17.3 123 59-50 2

14.9 106 3 سال60باالی

14.8 105 49-40 4

14.4 102 39-30 5

13.3 116 29-20 6

3.2 23 9-0 7

Page 16: به نام یگانه هستی بخش

تعداد موارد بررسی شده تب مالت در شغل های مختلف

درصد تعداد شغل ردیف

46.9 333 خانه دار 1

21.5 153 کشاورزان 2

11.3 80 محصلین 3

7 50 آزاد 4

6.3 45 دامداران 5

4.9 35 کارگران 6

1.5 11 سایر 7

0.4 3 کارمندان 8

Page 17: به نام یگانه هستی بخش

آشنایی با سل گاوي

مقدمه :

بین مشترك و عفونی هاي بیماري مهمترین از یکی سل

انسان و دام است که در اکثر نقاط دنیا شایع میباشد.

دانشمندان قدمت بیماري سل را به اندازه حیات بشریت می

سال 3000دانند.در بین اجساد مومیایی شده مصري متعلق به

قبل آثاري از بیماري سل شناسایی شده است

می و دارد مزمن شکل و بوده کند بیماري پیشرفت اغلب

تواند تقریبا� تمام اندام هاي بدن را درگیر نماید. علیرغم وجود

در بسیاري میر و مرگ هم هنوز درمانی مختلف هاي روش

بهداشتی جامعه جهانی محسوب از معضالت یکی دارد و پی

می شود.

Page 18: به نام یگانه هستی بخش

عامل بیماري سل چیست

باکتري عامل این بیماري در گاو از گونه مایکوباکتریوم بوویس

نسبتا" مقاومت ها کننده عفونی ضد به نسبت که باشد می

باالیی داشته و در محل هاي مرطوب و تاریک می تواند مدت ها

گونه به گربه و سگ جمله از دیگر حیوانات بماند. باقی زنده

هاي بیماریزايمایکوباکتریوم توبرکلوزیس کمپلکس

Mycobacterium Tuberculosis Complex

و گونه هاي غیر بیماریزا مایکوباکتریوم ایویوم کمپلکس

Mycobacterium Avium Complex

انسانی و دامی حساس هستند. پرندگان خانگی مانند قناري نیز به

بهداشت براي آن به توجه و بوده باکتري فوق، حساس گونه سه

انسان و دام حائز اهمیت است.

Page 19: به نام یگانه هستی بخش

سل چگونه به حیوانات و انسان متقل می شود

ولی بدن می شود وارد تنفس از طریق عمدتا" باکتري این

زادي، م)ادر گوارش)ی، راهه)اي از توان)د م)ی بیماري عامل

یابد. انتقال نیز دیده آسیب پوست از حتی و جنسی تماس

آل)وده کلس)تروم ب)ا گوساله تغذیه است ممکن اوقات گاهی

سبب بیماري و یا واکنش هاي مثبت کاذب در گوساله ها شود

Page 20: به نام یگانه هستی بخش

عالئم بالینی سل در حیوانات

این بیماري تقریبا تمام اندام هاي بدن را درگیر می کند و اغلب به صورت

. است شناسائی قابل ترشحی یا و ارزنی ، نودوالر اشکال به مزمن

تشخیص بیماري از روي نشانه هاي بالینی در دام زنده مشکل است چون

عمر اقتصادي دام نسبتا� کوتاه بوده و بیماري مزمن است.

اغلب اوقات قبل از این که بیماري پیشرفت کافی کرده باشد و تغییري

در سالمت ظاهري دام ایجاد شود، دام ذبح می شود. در مواردي که دام

زنده بماند و پیشرفت بیماري محسوس باشد.

شیر مقدار کاهش و سرفه وزن، کاهش الغري، قبیل از نشانههایی

نیز با شدت خفیف پنومونی دیگر عالئم و تنگی نفس مالحظه میشود.

در ابتالي ریوي وجود دارد.

در مراحل نهایی بیماري، الغري مفرط و اختالل تنفسی حاد ممکن است

اتفاق افتد. بعالوه سل به اشکال رحمی ورم پستان سلی نیز ممکن است

دیده شود.

Page 21: به نام یگانه هستی بخش

عالئم کالبد گشایی سل

Page 22: به نام یگانه هستی بخش

عالئم بالینی سل در انسان

در انسان معموال� این بیماري ریه ها را مبتال می سازد ولی در

یک سوم موارد سایر اعضاي بدن نیز درگیر میشوند.

.عالئم بیماري در انسان به دو شکل ریوي و خارج ریوي است

در اوایل سیر بیماري سل ریوي، غالبا" عالیم و نشانهها غیر

تعریق و تب از اساسا" و بوده صدا سرو بی و اختصاصی

شبانه، کاهش وزن، بی اشتهایی، احساس کوفتگی عمومی و

ضعف تشکیل میشوند.

ایجاد میشود که شاید نهایتا" سرفه اکثریت موارد البته، در

در ابتدا بدون خلط باشد ولی بعدا" با تولید خلط چرکی همراه

میشود.

.اکثرا" وجود رگه هایی از خون در خلط نشان داده شده است

Page 23: به نام یگانه هستی بخش

چگونه می توان سل گاوي را تشخیص داد

،روش هاي متعددي براي تشخیص سل گاوي قابل اس)تفاده اس)ت

باکتریوم مایکو مش)ترك ژن)ی آنت)ی خ)واص ب)ه توج)ه ب)ا ل)ی و

بس)یار آن سرولوژیکی تشخیص ها مایکوباکتریوم سایر با بویس

براي گزینه ترین مطلوب هن)وز ب)اکتري کش)ت و ب)وده مش)کل

تشخیص قطعی این بیماري است.

چون سرعت رشد باکتري بسیار کند است و اعالم نتیج)ه آن بیش

بیماري با مبارزه برنامه هاي براي از شش هفته طول می کشد،

هنوز شود، می انج)ام جمعی)ت از وس)یعی س)طح در ک)ه سل

ازدیاد حساسیت از تست هاي ترین روش استفاده رایج بهترین و

هاي روش تا شده تالش اخی)ر س)الهاي در اگرچه است. تآخیري

بعن)وان نی)ز گاماانترفرون سنجش مانند سرولوژیکی تشخیص

آزمایش)ات مکم)ل و ی)ا حت)ی جایگزین استفاده شود.

Page 24: به نام یگانه هستی بخش

تست توبرکولین و تشخیص سل

Page 25: به نام یگانه هستی بخش

راههاي پیشگیري سل گاوي چیست

زیستی، امنیت اصول اعمال جمله" از بهداشتی و اي قرنطینه مدیریت اقدامات

جوندگان" و خطر پر دامهاي تردد کردن محدود و محیط ضدعفونی و پاکسازي

بهترین و موفق ترین روش ها ي پیشگیري از سل گاوي هستند. در برنامه کنترل

سل گاوي کشور، در بخشی از دامداریهاي کشور دامهاي آلوده شناسایی و کشتار

می شوند.

سياست مبارزه با سل گاوي در كشور :

بط)ور كلي در رابط)ه ب)ا برنام)ه ري)زي جهت مب)ارزه ب)ا بيم)اري س)ل گ)اوي در ي)ك منطق)ه

ي)ا د)ر ك)شو)ر ، م)ي)توا)ن او)لوي)تهاي عنو)ان شد)ه در )د)و گرو)ه زي)ر) را د)ر نظر گرفت) :

گروه الف :

ي)ا نس)بتا )داراي جايگ)اه ه)اي مناس)ب و نيم)ه ص)نعتي ) كلي)ه گاوداريه)اي ص)نعتي و

مناسب بهداشتي(

) گاوداريهاي موجود در حاشيه شهر ها و شهركها

) روستاهاي داراي گاو اصيل و دورگ

Page 26: به نام یگانه هستی بخش

راههاي پیشگیري سل گاوي چیست

گروه ب :

در ص)د روس)تاهاي كش)ور انتخ)اب ش)ده و ب)ه منظ)ور بررس)ي وض)عيت آل)ودگي 1 – 2) س)اليانه

در) گ)اوها)يي كه )تحت پ)وشش مبا)رز)ه ب)ا) سل گا)وي) )نمي) باشند) ، تس)ت سل مي)گرد)ند .

) ب)ا ي)افتن مب)دا گاوه)اي غ)ير توبركولين)ه س)لي ، آن واح)دها تحت پوشش قرار ميگيرند .

) در ص)ورت گ)زارش مراك)ز بهداش)ت در موردآل)ودگي انس)انها ب)ه س)ل و چنانچ)ه انس)انهاي

ف)وق) گ)اودار) ب)ود)ه) و ي)ا )ب)ه ن)و)عي) ب)ا) گ)ا)وه)ا ا)ر)تب)ا)ط )م)س)تمر )داش)ته) )باش)ند )، گاوه)اي ف)وق م)ورد

تست )توبرك)ولين قر)ار ميگ)يرند .

) گاوه)ايي ك)ه در مج)اورت ب)زو گوس)فندان مبتال ب)ه س)ل و ي)ا ب)ز و گوس)فنداني ك)ه در مج)اورت

گاو)هاي با آ)لودگي ب)االي سل ب)ه سر) برد)ه ، مو)رد تست) سل) قر)ار ميگيرند .

) ب)ا ي)افتن مب)دا اولي)ه ب)زو گوس)فنداني ك)ه در كش)تارگاه داراي ض)ايعات س)لي ميباش)ند ، آن

واحدها تحت پوشش قرار ميگيرند .

در گاوداريه)اي تحت پوش)ش مب)ارزه ب)ا س)ل گ)اوي ، تم)امي دامه)اي ب)االي س)ه م)اه توج)ه مهم :

سن بايد تست توبركولين شوند .