فرآيند نوشتن در انسان

# 1

فهرست مطالب

مقدمه•

مراكز مغزي

مدل هاي توليد نوشتار

ويژگيهاي نوشتار در

پارکينسونيها

خالصه مطالب

#

مقدمهنوش*تن يکي از فعاليته*اي حرک*تي پيچي*ده اس*ت ک*ه •

هم*واره نظ*ر محقق*ان را ب*ه خ*ود جلب ک*رده اس*ت. فع*اليت ه*ايي ک*ه در اين زمين*ه ص*ورت گرفت*ه اک*ثرا در ق*الب تش*خيص دس*تخط اف*راد ب*وده و تحقيق*ات زي*ادي مغزب*راي توس*ط حرک*ات تولي*د نح*وه خص*وص در

نوشتن، صورت نگرفته است. اس*ت • ق*ادر نوش*تن دينامي*ک و اس*تاتيک مطالع*ه

اطالع*اتي راج*ع ب*ه اختالالت حرک*تي مختل*ف ناش*ي از . بيماريهاي گوناگون را بيان کند

2

#

کاربردهاي آناليز نوشتار

بررسي شخصيت افراد•بررسي نحوه حرکت•تشخيص بيماري•

3

#

نوشتار سيستم فيزيولوژي

4

#6

مراكز مغزي

مغ*ز ب*ه عن*وان ع*الي ترين قس*مت مس*ئول كن*ترل تم*ام سيس*تم هاي ب*دن اس*ت.مراكز مختلفي در مغ*ز وج*ود دارد ك*ه ب*ه ص*ورت مس*تقيم ي*ا غ*ير مس*تقيم، مس*ئول

كنترل سيستم نوشتار در انسان مي باشند.مغ*ز از دو جنب*ه برسيس*تم نوش*تار نظ*ارت

مي كند:درك نوشتار•

توليدنوشتار•

5

#

مغزي)ادامه(مراكز نوش*تار درك و تولي*د در مغ*ز در مختلفي مراك*ز

:دخالت دارند

( Wernickeناحيه ورنيكه) ( Brocaناحيه بروكا)(visualناحيه بينايي)

(motor cortexناحيه حركتي)

(Cerebllumمخچه)(Baseal Gangeliaعقده هاي قاعدهاي)

6

#

با مرتبط قشري نوشتارنواحي

7

#

اي زاويه شکنج

شكنج زاويه اي در تحت*اني ترين قس*مت ل*وب آهيان*ه •خلفي ق*رار دارد و از عقب ب*ه ن*واحي بين*ايي ل*وب پس س**ري ن**يز متص**ل مي ش**ود. ش**کنج زاوي**ه اي ناحي**ه انجم**ني را تش**کيل مي ده**د ک**ه وروديه**اي سوماتوسنس**وري، بين**ايي و ش**نيداري را دري**افت

.مي کنند

نرونه*اي اين ناحي*ه ط*وري ق*رار گرفته ان*د ک*ه توان*ايي •پ*ردازش آوايي و جنبه ه*اي معن*ايي زب*ان را ک*ه م*ا را ق**ادر مي س**ازند ت**ا اش**يا را شناس**ايي ک**رده و

طبقه بندي کنيم، دارند8

#

ورنيکهتوانايي خوب صحبت کردن، نمي توانست •

صحبت بقيه را متوجه شود.رعايت گرامر، پاسخ مربوط به سوال نيست.•کلمات مثل سبزيها در ساالد توهم هستند.•تعبير معني کلمات در اين قسمت صورت مي •

گيرد.

9

#

Wernicke AphasiaClinical Feature Observation

Speech Fluent, normal prosody and articulation, frequent semantic and phonemic paraphasias

Comprehension (auditory/written)

Impaired

Repetition Impaired

Naming Impaired, paraphasic errors

Reading Impaired reading aloud

Writing Well-formed letters but meaningless content

Typical localization of lesion

Superior posterior temporal region, including supramarginal and angular gyri commonly; subcortical lesion of temporal isthmus (interrupts input to Wernicke’s area)

Typical Pathology Stroke of lower division of left middle cerebral artery

10

#

بروکا

شده • کشف که است زباني ناحيه اوليناست.

بفهمد • را بقيه صحبتهاي توانست مي بيمار. نداشت زدن حرف توانايي ولي

و • ادا براي کلمات سازي انتخاب آمادهآنها و حروف چيدمان

تحتاني • قسمت با تعامل با گرامر افزودنلوب تمپورال

11

#

Clinical Feature Observation

Speech Aspontaneous, non fluent, dysarthric, dysprodic, telegraphic, effortful, phonemic paraphasias

Comprehension (auditory/written)

Relatively normal, deficit in complex grammatical structures

Repetition Impaired

Naming Impaired but improves with cues

Reading Impaired reading aloud

Writing Impaired, poorly formed letters

Typical localization of lesion

Left posterior-inferior frontal cortex and underlying white matter

Typical Pathology Stroke of upper division of left middle cerebral artery

12

#

نوشتن در آن نقش و حافظه حافظ*ه معن*ايي ن*يز، ج*زئي از حافظ*ه ط*والني م*دت

اس*ت ک*ه مف*اهيم و مع*اني لغ*ات و دانش م*ا از جه*ان هس*تي در آن ذخ*يره مي ش*ود. اين حافظ*ه در تعام*ل نزدي*ک ب*ا ناحي*ه ورنيک*ه ق*رار دارد و ورنيک*ه در درک و تولي*د لغ*ات از اين ديکش*نري )حافظ*ه معن*ايي( به*ره مي

جويد.

رون**دي ب**دون تفک**ر آگاهان**ه مي توان**د در حافظ**ه مهارته*اي حرک**تي نظ*ير نوش*تن م**ورد اس*تفاده ق*رار گ*يرد. اينط*ور بنظ*ر مي رس*د ک*ه کينماتي*ک ه*اي الزم ب**راي اج**را ش**دن در مهارته**اي حرک**تي از اين ناحي**ه

بارگذاري مي شود13

#

مراکز مغزي مرتبط با نوشتار

نوشتار • در مخچه نقشنوشتار • در اي قاعده هاي عقده و) نقش سايز تنظيم

) بندي زمان و سرعت

14

#

فرآيند با مرتبط مغزي مراکزنوشتن

15

#

Visual cortex

Primary Visual Cortex

Angular gyrus

wernicke

Parietallobe

book

book

b-o-o-k

LTM (semantic)

چيدمان و حروف

کلمات

grammer

Broca

Temporallobe

16

#

Broca

Motor Cortex

Brain stem

Basal gangaliaCerebellum

Spindle

S-M Plant

Force, Duratio

n Size, Speed

17

#

نوشتار توليد مدلهاي

18

#

نوشتن براي كه مدلهايي انواعاند شده ارائه

•1 -Bottom up دارن*د قص*د ك*ه رق*ابتي م*دلهاي : و كنن*د پي*اده س*ازي را انس*ان نوش*تن ه*اي مشخص*ه ادع*ايي در خص*وص اينك*ه انس*ان در هنگ*ام نوش*تن ب*ه

آن طريق عمل مي كند ندارند.

•2 -Top- down مبن**اي ك**ه هس**تند م**دلهايي :ي*ادگيري حرك*تي، مث*ل اه*دافي و دارن*د ف*يزيولوژيكي در نوش*تار تواليه*اي و ري*زي برنام*ه حافظ*ه حرك*تي،

انسان را دنبال مي كنند.

19

#

)گراسبرگ(AVite Writeمدل

اين مدل بر مبناي دو مدي پيشين خود ارائه •شده است:

vite ( Vector Intergration Toمدل 1.Endpoint)

vite writeمدل 2.

20

#

سينرژي حرکتي)عضالت همکار(

سينرژي حرک*تي گ*روهي از عض*التند ک*ه ب*راي ي*ک • در ب*ا هم ک*ار مي کنن*د.مثال عض*التي ه*دف مش*خص

ک*ه مس*ئول خم ک*ردن ي*ا ب*از ک*ردن پ*ا در راه رفتن ي*ا عض*التي ک*ه مس*ئول خم ک*ردن مچ و هس*تند و

انگشتان در در نوشتار هستند.

در س*طوح پ*ايين ت*ر س*اقه مغ*ز اين فرمانه*ا ش*اخه •فرس*تاده مش*خص عض*له ه*ر ب*ه و ش*ده ش*اخه

ميشود.21

#

stroke

ح*رکت انس*ان را ميت*وان ب*ه بخش*هاي حرک*تي مش*خص ي**ک strokeي**ا شکس**ت. stroke واق**ع در

س*رعت پروفاي*ل ک*ه حرکتيس*ت واح*د کوچک*ترين مرب*وط ب*ه آن ب*ه ص*ورت منح*ني زنگول*ه اي ش*کل

است.

22

#

چگونگي ايجاد حرکات منحني

سينرژيهاي حرکتي خطوط همزمانااز فعاليت •غير همزمان مستقيم ايجاد مي شود و از فعاليت

سينرژي هاي حرکتي اشکال منحني ايجاد ميشود.

23

#

viteمدل

24

#

viteاشکال مدل

تنه*ا ق*ادر ب*ه ايج*اد مس*ير ه*اي مس*تقيم vite م*دل •ب*راي فع*اليت غ*ير آن هيج اس*تراتژي اس*ت ودر خط*وط تولي*د و حرک*تي س*ينرژيهاي همزم*ان

منحني در نظر نگرفته شده است.

25

#

vite write مدل

26

#

vitewriteاشکال مدل

در م*دل vite write ب*ر خالف م*دل vite ب*ه علت وج*ود ب*ردار برنام*ه ري*زي از پيش تع*يين ش*ده ق*ادر خواه*د ب*ود ب*ا ت*داخل س*ينرژي ه*اي حرک*تي در زم*ان خط*وط منح*ني را هم ايج*اد کن*د ام*ا عيب اين م*دل اين اس*ت ک*ه هنگ*امي ي*ک ب*ار ي*ک خ*ط را کش*يد در مک*انيزم هيچ و آورد نمي ي*اد ب*ه را آن دوم ب*ار

يادگيري براي آن در نظر نگرفته شده است.

27

#

کودکان چگونه نوشتن را با دنبال •کردن و تقليد کردن از روي خطوط

ياد مي گيرند؟

28

#

تعيين شعاع توجه

29

#

تعيين شعاع توجه

30

#

انتخاب موقعيت هدف روي منحني

31

#

انتخاب موقعيت هدف روي منحني

حالت اول:•

32

#

انتخاب موقعيت هدف روي منحني

حالت دوم:•

33

#

تعيين جهت حرکت و سينرژي حرکتي

34

#

تعيين جهت حرکت و سينرژي حرکتي

35

#

يادگيري سينرژي حرکت در مخچه

36

#

رقابت بين حافظه و بينايي

37

#

کنترل سرعت و سايز نوشتار

38

#

نتايج شبيه سازي

39

#

وي مدلي بر اساس Gangadhar(2007): مدل•شبكه هاي عصبي براي نوشتار پيشنهاد كرد كه عالوه بر نوساني بودن نوشتار مدلي نيز براي

عقده اي قاعده اي بيان كرد كه زمان بندي هاي شبكه توليد نوشتار را بر عهده دارد.

40

# 41

# 42

# 43

#

و x پروفايل سرعت نوک قلم در راستاي محور •y((Ux,Uy به وسيله مجموع وزن دار خروجي هاي

نورون هاي اليه اسيالتوري شبکه به صورت زير تخمين زده مي شود:

44

#

-40 -20 0 20-40

-35

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

y

x

real

-40 -20 0 20-40

-35

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

x

model

معايب 45

#47

مدل هاي باال به پايين براي نوشتار)ادامه(

براس*اس مزاي*اي 2009در س*ال م2دل برجخ2اني: •کنترل کنن**ده پيش بين مبت**ني ب**ر م**دل و ن**يز ش**واهد وج*ود م*دل داخلي ب*راي سيس*تم تولي*د نوش*تار، در اين م**دل از اي**ده کن**ترل پيش بين اس**تفاده ش**ده و م*دلي ب*راي فرآين*د تولي*د نوش*تار ب*ر همين مبن*ا اراي*ه

گرديده است.

46

#

ارتباط بين پاركينسون و نوشتار

47

#

•: آزمايشگاهي روشهاي اساس بر

مقايسه نوشتار بين افراد سالم و پاركينسون-

تاثير داروي لوادوپا روي نوشتار افراد -پاركينسوني

48

#

: نوشتار در بررسي مورد پارامترهايKaus,Tucha,Stelmachاندازه نوشتار)•Kaus, TuchaStelmachپروفايل سرعت) )•(,Stelmach ,KausTuchaپروفايل شتاب)•(Stelmach,Kaus,Tuchaزمان نوشتار)• انجام شد(Atilla-2006نيرو)تنها در كار •

49

#

•: گيري اندازه روش

انج*ام - ثبت آن پ*د و الك*ترونيكي قلم از اس*تفاده با را x , yش*د .اين قلم ميتوان*د ح*ركت ر راس*تاي مح*ور

ميت*وان س*رعت آن از اس*تفاده ب*ا كن*د گ*يري ان*دازه وشتاب در اين راستاها را نيز به دست آورد.

50

#

•: آزمايش انجام طريقهبه -1 را جمله يا كلمه يك ميشد خواسته بيماران از

.cursiveصورت بنويسند اشكال- 2 تا شد خواسته بيماران تا spiralاز كنند ترسيم

داشته حركت شانه قسمت از كامال دست) ترمور) روي از پاركينسون تشخيص باشد

Wang-2005

51

#

•: نوشتار روي از پاركينسون عاليم

.1Micrographia) نوشتار) سايز كاهش

سرعت 2. كاهش

هر 3. اجراي زمان strokeافزايش

.4) ( سرعت پروفايل بودن معوج نوشتار نبودن نرم

52

# 53

#

نتايج:•

با توج*ه ب*ه اينك*ه حرك*ات نوش*تار ي*اد گرفت*ه ش*ده عموم*ا ص*ورت في*دبك open loop ب*ه از اس*تفاده ب*دون و

و زم*ان اف*زايش ب*ه توج*ه ب*ا و ميش*ود انج*ام بين*ايي )پروفاي**ل نوش**تار نب**ودن ن**رم و س**رعت ك**اهش س*رعت(در بيم*اران پاركينس*وني پيش*نهاد ش*ده ك*ه اين

ميباش*د يع*ني close loopاف*راد حركاتش*ان ب*ه ص*ورت ش*خص از في*دبك بين*ايي ب*راي غلب*ه ك*ردن ب*ر ناهنج*اري

هاي حركتيش استفاده ميكند.

54

#

دست • به آزمايشگاهي نتايج از استفاده مواردآمده:

بيمار. 1 از سالم افراد تشخيص2) ( ترمور. تشخيص تر جزئي تشخيص

55

#

مطالب خالصهمي گذارن*د • ت*اثير نوش*تار تولي*د ب*ر مغ*ز در مختلفي نواحي

ولي نقش ناحي*ه ورنيك*ه ب*راي درك و بروك*ا ب*راي تش*كيل كلم*ات، و عق*ده ه*اي قاع*ده اي ب*راي کن*ترل س*ايز و س*رعت

بسيار كليدي مي باشد.

گ*رفتن • نظ*ر در ب*ا نوش*تار تولي*د زمين*ه در کمي مدلهاي ارائ*ه ش*ده ک*ه هيچک*دام نقش عق*ده مراک*ز مغ*زي درگ*ير ه*اي قاع*ده اي را ب*ه عن*وان کن*ترل کنن*ده س*ايز و س*رعت در

نظر نگرفته اند.

مهمترين ويژگي در نوشتار بيماران پارکينسوني کاهش •سايز و سرعت نوشتار است که به دليل نقص در

.سيگنالهاي ارسالي توسط عقده هاي قاعدهاي ميباشد56