ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην ΕπιστήμηΠρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Επιστήμη της Πληροφορίας της Πληροφορίας

""Αρχείο Ολλανδικών Αρχείο Ολλανδικών Ηλεκτρονικών Ηλεκτρονικών ΔημοσιεύσεωνΔημοσιεύσεων""

Εργασία στο Μάθημα: «Ηλεκτρονική Εργασία στο Μάθημα: «Ηλεκτρονική Δημοσίευση»Δημοσίευση»

Διδάσκοντες: Σ. Καπιδάκης – Μ. Διδάσκοντες: Σ. Καπιδάκης – Μ. ΓεωργατσούληςΓεωργατσούλης

Επιμέλεια Εργασίας: ΜαίρηΕπιμέλεια Εργασίας: Μαίρη Μαζνώκη Μαζνώκη

Ιούνιος, 2008Ιούνιος, 2008

2

Ηλεκτρονικά ΔημοσιεύματαΗλεκτρονικά Δημοσιεύματα

Μια ηλεκτρονική δημοσίευση περιέχει δεδομένα που προορίζονται Μια ηλεκτρονική δημοσίευση περιέχει δεδομένα που προορίζονται για δημόσια χρήση μέσω ηλεκτρονικών συσκευών, συνήθως μέσω για δημόσια χρήση μέσω ηλεκτρονικών συσκευών, συνήθως μέσω ενός συνδυασμού υλικού, λογισμικού και υπηρεσιών δικτύουενός συνδυασμού υλικού, λογισμικού και υπηρεσιών δικτύου

Τα ηλεκτρονικά δημοσιεύματα μπορεί να είναι εξ αρχής ψηφιακά Τα ηλεκτρονικά δημοσιεύματα μπορεί να είναι εξ αρχής ψηφιακά τεκμήρια ή μπορεί να είναι ψηφιοποιημένες εκδοχές έντυπων τεκμήρια ή μπορεί να είναι ψηφιοποιημένες εκδοχές έντυπων τεκμηρίωντεκμηρίων

Σήμερα, τα περισσότερα δημοσιεύματα συντάσσονται σε ηλεκτρονική Σήμερα, τα περισσότερα δημοσιεύματα συντάσσονται σε ηλεκτρονική μορφή και η έντυπη εκδοχή τους παράγεται στη συνέχειαμορφή και η έντυπη εκδοχή τους παράγεται στη συνέχεια

Είδη ηλεκτρονικών δημοσιευμάτωνΕίδη ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων

- Off-lineOff-line

- On-lineOn-line

3

Αποθήκευση -Διατήρηση ηλεκτρονικώνΑποθήκευση -Διατήρηση ηλεκτρονικών δημοσιευμάτωνδημοσιευμάτων

Παγκοσμίως, έχει καταστεί σαφές ότι η ψηφιακή πληροφορία είναι Παγκοσμίως, έχει καταστεί σαφές ότι η ψηφιακή πληροφορία είναι ιδιαίτερα εύθραυστη κι αυτό οφείλεται στην τεχνολογική απαξίωση ιδιαίτερα εύθραυστη κι αυτό οφείλεται στην τεχνολογική απαξίωση που υφίστανται το υλικό κι το λογισμικό που χρησιμοποιήθηκε ώστε που υφίστανται το υλικό κι το λογισμικό που χρησιμοποιήθηκε ώστε να παραχθεί και στην περιορισμένη διάρκεια ζωής των φυσικών μέσων να παραχθεί και στην περιορισμένη διάρκεια ζωής των φυσικών μέσων αποθήκευσης τηςαποθήκευσης της

Υπάρχουν πολλά ερευνητικά προγράμματα τα οποία διερευνούν τους Υπάρχουν πολλά ερευνητικά προγράμματα τα οποία διερευνούν τους τρόπους με τους οποίους η ψηφιακή πληροφορία θα παραμείνει τρόπους με τους οποίους η ψηφιακή πληροφορία θα παραμείνει προσβάσιμη και στο απώτερο μέλλονπροσβάσιμη και στο απώτερο μέλλον

Το προαναφερθέν πρόβλημα αφορά τις βιβλιοθήκες, τα αρχεία, τους Το προαναφερθέν πρόβλημα αφορά τις βιβλιοθήκες, τα αρχεία, τους κρατικούς οργανισμούς, τα ερευνητικά ινστιτούτα, τις τράπεζες και κρατικούς οργανισμούς, τα ερευνητικά ινστιτούτα, τις τράπεζες και τα ακαδημαϊκά ιδρύματατα ακαδημαϊκά ιδρύματα

Πολλές Εθνικές Βιβλιοθήκες (της Γερμανίας, της Αυστραλίας, της Πολλές Εθνικές Βιβλιοθήκες (της Γερμανίας, της Αυστραλίας, της Γαλλίας, της Φιλανδίας, της Νορβηγίας και της Ολλανδίας) σήμερα Γαλλίας, της Φιλανδίας, της Νορβηγίας και της Ολλανδίας) σήμερα προσπαθούν να αποθηκεύσουν ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις, να τις προσπαθούν να αποθηκεύσουν ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις, να τις συμπεριλάβουν στην εθνική τους βιβλιογραφία και να εξασφαλίσουν συμπεριλάβουν στην εθνική τους βιβλιογραφία και να εξασφαλίσουν την πρόσβαση σε αυτέςτην πρόσβαση σε αυτές

4

Εθνική Βιβλιοθήκη της ΟλλανδίαςΕθνική Βιβλιοθήκη της Ολλανδίας((KB - KB - Koninklijke Bibliotheek)Koninklijke Bibliotheek)

Αποτελεί την κεντρική ερευνητική βιβλιοθήκη της χώρας, το αρχείο Αποτελεί την κεντρική ερευνητική βιβλιοθήκη της χώρας, το αρχείο του ολλανδικού έντυπου υλικούτου ολλανδικού έντυπου υλικού από το 1974 και των ηλεκτρονικών από το 1974 και των ηλεκτρονικών εκδόσεων από το 1994, ενώ συντάσσει και την εθνική βιβλιογραφίαεκδόσεων από το 1994, ενώ συντάσσει και την εθνική βιβλιογραφία

ΑποτελείΑποτελεί εξειδικευμένο κέντρο ψηφιοποίησης, διαφύλαξης και εξειδικευμένο κέντρο ψηφιοποίησης, διαφύλαξης και ψηφιακής διάσωσηςψηφιακής διάσωσης το οποίο λειτουργεί εθελοντικά καθώς δεν το οποίο λειτουργεί εθελοντικά καθώς δεν υπάρχει σχετική νομική ρύθμισηυπάρχει σχετική νομική ρύθμιση

5

Αρχείο Ολλανδικών Ηλεκτρονικών Αρχείο Ολλανδικών Ηλεκτρονικών ΔημοσιεύσεωνΔημοσιεύσεων

(DDEP - Deposit Dutch Electronic Publications)(DDEP - Deposit Dutch Electronic Publications)Το 1994 η Το 1994 η KB KB διατύπωσε ρητώς για πρώτη φορά στην έκθεση της διατύπωσε ρητώς για πρώτη φορά στην έκθεση της πολιτικής της ότι συμπεριλαμβάνεται στους σκοπούς της η συλλογή πολιτικής της ότι συμπεριλαμβάνεται στους σκοπούς της η συλλογή ηλεκτρονικών εκδόσεωνηλεκτρονικών εκδόσεων

Αυτό συνεπάγεται ότι:Αυτό συνεπάγεται ότι:

- Θα λαμβάνει την εθνική ηλεκτρονική δημοσίευσηΘα λαμβάνει την εθνική ηλεκτρονική δημοσίευση- Θα την δημοσιεύει στην εθνική βιβλιογραφία Θα την δημοσιεύει στην εθνική βιβλιογραφία - Θα περιγράφει βιβλιογραφικά και τεχνικά τα τεκμήριαΘα περιγράφει βιβλιογραφικά και τεχνικά τα τεκμήρια- Θα χειρίζεται μεταδεδομένα και δείκτες προσδιορισμού των Θα χειρίζεται μεταδεδομένα και δείκτες προσδιορισμού των

δημοσιευμάτωνδημοσιευμάτων- Θα μεταφέρει το περιεχόμενο των τεκμηρίων σε άλλα μέσα ή Θα μεταφέρει το περιεχόμενο των τεκμηρίων σε άλλα μέσα ή

μορφότυπους πριν υποστούν τεχνολογική απαξίωση, ώστε να μορφότυπους πριν υποστούν τεχνολογική απαξίωση, ώστε να διατηρηθούν σε βάθος χρόνουδιατηρηθούν σε βάθος χρόνου

- Θα εγγυάται την γνησιότητα και την ακεραιότητα της ψηφιακής Θα εγγυάται την γνησιότητα και την ακεραιότητα της ψηφιακής πληροφορίαςπληροφορίας

- Θα παρέχει πρόσβαση στους χρήστεςΘα παρέχει πρόσβαση στους χρήστες

Για να πετύχει τους προαναφερθέντες στόχους, η Για να πετύχει τους προαναφερθέντες στόχους, η KB KB δρομολόγησε δρομολόγησε διάφορες δραστηριότητες ώστε να οργανώσει το αρχείο των διάφορες δραστηριότητες ώστε να οργανώσει το αρχείο των ηλεκτρονικών εκδόσεωνηλεκτρονικών εκδόσεων

6

Κριτήρια ΕπιλογήςΚριτήρια Επιλογής

Πολλές εθνικές βιβλιοθήκες χρησιμοποιούν για την επιλογή των Πολλές εθνικές βιβλιοθήκες χρησιμοποιούν για την επιλογή των ηλεκτρονικών τεκμηρίων, τα ήδη υπάρχοντα κριτήρια που ηλεκτρονικών τεκμηρίων, τα ήδη υπάρχοντα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τα συμβατικά δημοσιεύματαχρησιμοποιούνται για τα συμβατικά δημοσιεύματα

Αυτό που κρίνεται πάντα είναι το περιεχόμενο των δημοσιευμάτων Αυτό που κρίνεται πάντα είναι το περιεχόμενο των δημοσιευμάτων και η γενική πολιτική της εκάστοτε βιβλιοθήκης καθορίζει τις και η γενική πολιτική της εκάστοτε βιβλιοθήκης καθορίζει τις περαιτέρω λεπτομέρειεςπεραιτέρω λεπτομέρειες

Η διατήρηση του Η διατήρηση του DDEPDDEP είναι εθελοντική, ενώ σε άλλες χώρες είναι εθελοντική, ενώ σε άλλες χώρες υπάρχει σχετικός νόμος που ορίζει τα κριτήρια επιλογής του υλικού υπάρχει σχετικός νόμος που ορίζει τα κριτήρια επιλογής του υλικού που θα αποθηκευτεί στο ψηφιακό αρχείοπου θα αποθηκευτεί στο ψηφιακό αρχείο

Η Η KBKB έχει συντάξει ένα καταστατικό που αφορά τα κριτήρια έχει συντάξει ένα καταστατικό που αφορά τα κριτήρια επιλογής των ψηφιακών τεκμηρίωνεπιλογής των ψηφιακών τεκμηρίων

7

Μέθοδοι συλλογήςΜέθοδοι συλλογής

Οι Οι off-line off-line ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις στέλνονται από τους εκδότες ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις στέλνονται από τους εκδότες κατευθείαν στην κατευθείαν στην KBKB μέσω ταχυδρομείου μέσω ταχυδρομείου

Οι Οι onon--lineline σημαίνουν έναν νέο τρόπο συνεργασίας μεταξύ της σημαίνουν έναν νέο τρόπο συνεργασίας μεταξύ της βιβλιοθήκης και των εκδοτών. Ο εκδότης συμπληρώνει μία φόρμα για βιβλιοθήκης και των εκδοτών. Ο εκδότης συμπληρώνει μία φόρμα για να αναγγείλει μία νέα δημοσίευση και τη στέλνει μέσω να αναγγείλει μία νέα δημοσίευση και τη στέλνει μέσω mailmail

Τα επιλεγέντα τεκμήρια μπορεί να έχουν παραγγελθεί από την Τα επιλεγέντα τεκμήρια μπορεί να έχουν παραγγελθεί από την βιβλιοθήκη ή να έχουν μεταφερθεί αυτόματα από τον εκδότηβιβλιοθήκη ή να έχουν μεταφερθεί αυτόματα από τον εκδότη

Εάν ένας εκδότης για αρκετό χρονικό διάστημα δεν έρθει σε επαφή Εάν ένας εκδότης για αρκετό χρονικό διάστημα δεν έρθει σε επαφή με τη βιβλιοθήκη τότε η βιβλιοθήκη επικοινωνεί μαζί του για να με τη βιβλιοθήκη τότε η βιβλιοθήκη επικοινωνεί μαζί του για να διαπιστώσει αν υπάρχουν νέα δημοσιεύματαδιαπιστώσει αν υπάρχουν νέα δημοσιεύματα

8

Βιβλιογραφική και Τεχνική ΠεριγραφήΒιβλιογραφική και Τεχνική Περιγραφή

Η Η KBKB θεωρεί πως και οι ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις πρέπει να θεωρεί πως και οι ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις πρέπει να περιγράφονται βιβλιογραφικώς υποχρεωτικά και να δημοσιεύονται στα περιγράφονται βιβλιογραφικώς υποχρεωτικά και να δημοσιεύονται στα πλαίσια της εθνικής βιβλιογραφίας., έτσι ώστε να είναι προσβάσιμα πλαίσια της εθνικής βιβλιογραφίας., έτσι ώστε να είναι προσβάσιμα στους χρήστεςστους χρήστες

Η Η IFLAIFLA δημιούργησε πολλά διεθνή πρότυπα βιβλιογραφικής περιγραφής δημιούργησε πολλά διεθνή πρότυπα βιβλιογραφικής περιγραφής ISBDISBD) π.χ. για μονογραφίες, περιοδικά, οπτικοακουστικό υλικό καθώς ) π.χ. για μονογραφίες, περιοδικά, οπτικοακουστικό υλικό καθώς και για ηλεκτρονικές πηγές - και για ηλεκτρονικές πηγές - ISBDISBD ( (ERER). Κάθε χώρα μπορεί να ). Κάθε χώρα μπορεί να υλοποιήσει αυτά τα γνωρίσματα κι ενδεχομένως να τα προσαρμόσει υλοποιήσει αυτά τα γνωρίσματα κι ενδεχομένως να τα προσαρμόσει στις ιδιαιτερότητες των δικών της ηλεκτρονικών δημοσιευμάτωνστις ιδιαιτερότητες των δικών της ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων

Για να γίνει βέβαια δυνατός ο χειρισμός μιας ηλεκτρονικής Για να γίνει βέβαια δυνατός ο χειρισμός μιας ηλεκτρονικής δημοσίευσης είναι απαραίτητο να περιγραφούν και τα τεχνικά δημοσίευσης είναι απαραίτητο να περιγραφούν και τα τεχνικά γνωρίσματα όπως π.χ. ο συγκεκριμένος τύπος ηλεκτρονικού γνωρίσματα όπως π.χ. ο συγκεκριμένος τύπος ηλεκτρονικού υπολογιστή και το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιήθηκαν για να υπολογιστή και το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιήθηκαν για να κατασκευαστεί το δημοσίευμακατασκευαστεί το δημοσίευμα

Οι παραδοσιακοί βιβλιοθηκονόμοι δεν είναι αρκετά καταρτισμένοι Οι παραδοσιακοί βιβλιοθηκονόμοι δεν είναι αρκετά καταρτισμένοι ούτε αρκετά εξοικειωμένοι με τα ηλεκτρονικά τεκμήρια και κάτι τέτοιο ούτε αρκετά εξοικειωμένοι με τα ηλεκτρονικά τεκμήρια και κάτι τέτοιο απαιτεί την άμεση συνεργασία τους με τους πληροφορικούς απαιτεί την άμεση συνεργασία τους με τους πληροφορικούς

9

ΜεταδεδομέναΜεταδεδομένα

Τα ψηφιακά τεκμήρια χρειάζονται την ύπαρξη μεταδεδομενων για να Τα ψηφιακά τεκμήρια χρειάζονται την ύπαρξη μεταδεδομενων για να εξασφαλιστεί η διατήρηση και η προσβασιμότητά τουςεξασφαλιστεί η διατήρηση και η προσβασιμότητά τους

Οι τεχνολογίες πρόσβασης προς ένα ηλεκτρονικό δημοσίευμα μπορεί Οι τεχνολογίες πρόσβασης προς ένα ηλεκτρονικό δημοσίευμα μπορεί να καταστούν ξεπερασμένες και γι αυτό πρέπει μαζί με το τεκμήριο να καταστούν ξεπερασμένες και γι αυτό πρέπει μαζί με το τεκμήριο να ενθυλακώνονται πληροφορίες σχετικά με το να ενθυλακώνονται πληροφορίες σχετικά με το software software και το και το hardwarehardware με τα οποία κατασκευάστηκε με τα οποία κατασκευάστηκε

Πιο συγκεκριμένα, τα μεταδεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για:Πιο συγκεκριμένα, τα μεταδεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για:

- Αποθήκευση τεχνικής πληροφορίαςΑποθήκευση τεχνικής πληροφορίας- Τεκμηρίωση των δράσεων που έγιναν κατά τη διαδικασία της Τεκμηρίωση των δράσεων που έγιναν κατά τη διαδικασία της

διατήρησηςδιατήρησης- Καταγραφή των αποτελεσμάτων των στρατηγικών διατήρησηςΚαταγραφή των αποτελεσμάτων των στρατηγικών διατήρησης- Επιβεβαίωση της αυθεντικότητας των ηλεκτρονικών πηγών με την Επιβεβαίωση της αυθεντικότητας των ηλεκτρονικών πηγών με την

πάροδο του χρόνουπάροδο του χρόνου- Πληροφοριακές σημειώσεις σχετικά με τη διαχείριση των συλλογών Πληροφοριακές σημειώσεις σχετικά με τη διαχείριση των συλλογών

και την διαχείριση των δικαιωμάτωνκαι την διαχείριση των δικαιωμάτων

Η Η KB KB δοκιμάζει το δοκιμάζει το Dublin Core Dublin Core για την περιγραφή του ηλεκτρονικού για την περιγραφή του ηλεκτρονικού της αρχείουτης αρχείου

10

Ψηφιακός προσδιοριστής αντικειμένουΨηφιακός προσδιοριστής αντικειμένου((DOI - Digital Object Identifier)DOI - Digital Object Identifier)

Είναι ένα τυπικό σχήμα μοναδικής “αριθμοδότησης” σε οποιαδήποτε Είναι ένα τυπικό σχήμα μοναδικής “αριθμοδότησης” σε οποιαδήποτε οντότητα πνευματικής ιδιοκτησίαςοντότητα πνευματικής ιδιοκτησίας

Σε αντίθεση με τα Σε αντίθεση με τα URLsURLs, τα , τα DOIsDOIs σχετίζονται με τα αντικείμενα που σχετίζονται με τα αντικείμενα που προσδιορίζουν και όχι με την τοποθεσία την οποία βρίσκονταιπροσδιορίζουν και όχι με την τοποθεσία την οποία βρίσκονται

Είναι ένα σύστημα φτιαγμένο για τον ψηφιακό κόσμο καθώς Είναι ένα σύστημα φτιαγμένο για τον ψηφιακό κόσμο καθώς επιτρέπει την ανάπτυξη εφαρμογών, τη δικτυακή επιτρέπει την ανάπτυξη εφαρμογών, τη δικτυακή διαλειτουργικότηταδιαλειτουργικότητα, , τον προσδιορισμό αντικείμενων και τη συνεχή τον προσδιορισμό αντικείμενων και τη συνεχή σύνδεση με αυτάσύνδεση με αυτά

Προσδιορίζει ότι Προσδιορίζει ότι είναι ένα είναι ένα DOIDOI

Προσδιορίζει τονΠροσδιορίζει τον εκδότη ή εκδότη ή τον τον

παραγωγό γενικάπαραγωγό γενικά

10.abc123 / 10.abc123 / def456def456 Προσδιορίζει το Προσδιορίζει το ψηφιακό ψηφιακό

αντικείμενο αντικείμενο

πρόθεμαπρόθεμα επίθεμαεπίθεμα

11

Γνησιότητα και ΑκεραιότηταΓνησιότητα και Ακεραιότητα

Οι ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις μπορούν πολύ εύκολα να αλλαχθούν Οι ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις μπορούν πολύ εύκολα να αλλαχθούν και να αλλοιωθούνκαι να αλλοιωθούν

Αν το περιεχόμενο των δημοσιεύσεων δεν διατηρηθεί αναλλοίωτο, Αν το περιεχόμενο των δημοσιεύσεων δεν διατηρηθεί αναλλοίωτο, τότε είναι πιθανό να χαθεί η ακεραιότητά του και να μειωθεί τότε είναι πιθανό να χαθεί η ακεραιότητά του και να μειωθεί σημαντικά η πολιτιστική του αξίασημαντικά η πολιτιστική του αξία

Πολλές μέθοδοι εξετάζονται προς το παρόν όπως οι ψηφιακές Πολλές μέθοδοι εξετάζονται προς το παρόν όπως οι ψηφιακές υπογραφές, τα υδατογραφήματα κ.α., ώστε να μπορεί η υπογραφές, τα υδατογραφήματα κ.α., ώστε να μπορεί η KBKB να να εγγυηθεί ότι η βιβλιογραφική περιγραφή καθορίζει επακριβώς την εγγυηθεί ότι η βιβλιογραφική περιγραφή καθορίζει επακριβώς την εκδοχή που είναι αποθηκευμένη στη συλλογή τηςεκδοχή που είναι αποθηκευμένη στη συλλογή της

12

Διαδικασία και Τεχνικές ΔιατήρησηςΔιαδικασία και Τεχνικές ΔιατήρησηςΗλεκτρονικών Εκδόσεων (1/2)Ηλεκτρονικών Εκδόσεων (1/2)

Βάσει της έκθεσης πεπραγμένων τηςΒάσει της έκθεσης πεπραγμένων της, , η η KB KB έχει ορίσει τα έχει ορίσει τα τεχνικά λειτουργικά χαρακτηριστικά του συστήματος τεχνικά λειτουργικά χαρακτηριστικά του συστήματος διαφύλαξης των ηλεκτρονικών εκδόσεωνδιαφύλαξης των ηλεκτρονικών εκδόσεων

Μεταφέρει το περιεχόμενο του δημοσιεύματος από το αρχικό Μεταφέρει το περιεχόμενο του δημοσιεύματος από το αρχικό φορέα/μέσο (είτε φορέα/μέσο (είτε on-line on-line είτε είτε off-lineoff-line) στο σύστημα του ) στο σύστημα του DDEPDDEP

Το σύστημα αποθηκεύει σε διαφορετικά μέσα τα ηλεκτρονικά Το σύστημα αποθηκεύει σε διαφορετικά μέσα τα ηλεκτρονικά τεκμήρια ανάλογα με τη ζήτηση που έχουν (σκληρός δίσκος, τεκμήρια ανάλογα με τη ζήτηση που έχουν (σκληρός δίσκος, CD-ROMCD-ROM κ.τ.λ.) κ.τ.λ.)

Οι θέσεις των αρχείων καταγράφονται και αυτός ο χάρτης Οι θέσεις των αρχείων καταγράφονται και αυτός ο χάρτης είναι διαθέσιμος στη μηχανή αναζήτησηςείναι διαθέσιμος στη μηχανή αναζήτησης

13

Διαδικασία και Τεχνικές ΔιατήρησηςΔιαδικασία και Τεχνικές ΔιατήρησηςΗλεκτρονικών Εκδόσεων (2/2)Ηλεκτρονικών Εκδόσεων (2/2)

Δύο τεχνικές διατήρησης:Δύο τεχνικές διατήρησης:

Η μετανάστευση (migration) εστιάζει στο ψηφιακό αντικείμενο Η μετανάστευση (migration) εστιάζει στο ψηφιακό αντικείμενο και στοχεύει στην αλλαγή του αντικειμένου κατά τέτοιο τρόπο, και στοχεύει στην αλλαγή του αντικειμένου κατά τέτοιο τρόπο, ώστε οι εξελίξεις λογισμικού και υλικού να μην έχουν ώστε οι εξελίξεις λογισμικού και υλικού να μην έχουν επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα του. Καλύπτει ένα φάσμα επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα του. Καλύπτει ένα φάσμα οργανωμένων δραστηριοτήτων που αναφέρονται στην περιοδική οργανωμένων δραστηριοτήτων που αναφέρονται στην περιοδική μεταφορά των ψηφιακών αντικειμένων από μια γενιά μεταφορά των ψηφιακών αντικειμένων από μια γενιά τεχνολογίας υπολογιστών σε μια επόμενης παραγωγής ή τη τεχνολογίας υπολογιστών σε μια επόμενης παραγωγής ή τη μεταφορά των ψηφιακών αντικειμένων από ένα ξεπερασμένο μεταφορά των ψηφιακών αντικειμένων από ένα ξεπερασμένο μέσο αποθήκευσηςμέσο αποθήκευσης σε ένα νεότεροσε ένα νεότερο

Η εξομοίωση (emulation) εστιάζει στο περιβάλλον στο οποίο Η εξομοίωση (emulation) εστιάζει στο περιβάλλον στο οποίο «ζει» το ψηφιακό αντικείμενο. Στοχεύει στη δημιουργία ενός «ζει» το ψηφιακό αντικείμενο. Στοχεύει στη δημιουργία ενός νέου λογισμικού το οποίο μιμείται ή εξομοιώνει τις διαδικασίες νέου λογισμικού το οποίο μιμείται ή εξομοιώνει τις διαδικασίες του παλαιότερου, προκειμένου να αναπαραχθεί η λειτουργία του του παλαιότερου, προκειμένου να αναπαραχθεί η λειτουργία του με τη χρήση προγραμμάτων εξομοίωσης. Η ουσία αυτής της με τη χρήση προγραμμάτων εξομοίωσης. Η ουσία αυτής της στρατηγικής είναι να διατηρηθεί το τεχνικό πλαίσιο ενός στρατηγικής είναι να διατηρηθεί το τεχνικό πλαίσιο ενός πληροφοριακού πόρου, το οποίο επιτρέπει στο αρχικό ή πληροφοριακού πόρου, το οποίο επιτρέπει στο αρχικό ή αναζωογονημένο αντικείμενο να διατηρήσει τη φυσική παρουσία αναζωογονημένο αντικείμενο να διατηρήσει τη φυσική παρουσία και το περιεχόμενό του και να χρησιμοποιηθεί μελλοντικάκαι το περιεχόμενό του και να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά

14

Ζητήματα Διαθεσιμότητας Ζητήματα Διαθεσιμότητας και Εκδότεςκαι Εκδότες

Στην Ολλανδία υπάρχει ένας συνεχής διάλογος μεταξύ της Στην Ολλανδία υπάρχει ένας συνεχής διάλογος μεταξύ της KB KB και και του σωματείου των εκδοτών σχετικά με τους όρους του σωματείου των εκδοτών σχετικά με τους όρους διαθεσιμότητας των ηλεκτρονικών εκδόσεων μέσω του διαθεσιμότητας των ηλεκτρονικών εκδόσεων μέσω του DDEPDDEP

Συχνά οι εκδότες και οι συγγραφείς διαφωνούν με τους Συχνά οι εκδότες και οι συγγραφείς διαφωνούν με τους αρχειοθέτες και διαπραγματεύονται πάνω σε θέματα περιορισμών αρχειοθέτες και διαπραγματεύονται πάνω σε θέματα περιορισμών πρόσβασηςπρόσβασης

Η Η KB KB μαζί με τους εκδότες που συνεργάζονται ήδη μαζί της, μαζί με τους εκδότες που συνεργάζονται ήδη μαζί της, οργανώνουν οργανώνουν workshopsworkshops ώστε να ενημερωθούν και οι υπόλοιποι ώστε να ενημερωθούν και οι υπόλοιποι εκδότες σχετικά με την δράση και τη λειτουργία του εκδότες σχετικά με την δράση και τη λειτουργία του DDEPDDEP

15

Δοκιμαστικός ΈλεγχοςΔοκιμαστικός Έλεγχος

Προσδιορισμός μεθοδολογίας διατήρησης και Προσδιορισμός μεθοδολογίας διατήρησης και προσβασιμότηταςπροσβασιμότητας

Ελέγχθηκαν εκατό εγγραφές σε ολόκληρη τη διαδρομή τους Ελέγχθηκαν εκατό εγγραφές σε ολόκληρη τη διαδρομή τους στο αρχείο (επιλογή, απόκτηση, περιγραφή, ταυτοποίηση, στο αρχείο (επιλογή, απόκτηση, περιγραφή, ταυτοποίηση, μετανάστευση και αποθήκευση)μετανάστευση και αποθήκευση)

Παρουσίασαν κάποια προβλήματα που ενέχονται στην Παρουσίασαν κάποια προβλήματα που ενέχονται στην κατασκευή του συστήματος του ηλεκτρονικού αρχείουκατασκευή του συστήματος του ηλεκτρονικού αρχείου

Τα τεκμήρια σήμερα είναι προσβάσιμα μόνο στο χώρο της Τα τεκμήρια σήμερα είναι προσβάσιμα μόνο στο χώρο της βιβλιοθήκης και γίνονται προσπάθειες ώστε στο μέλλον να βιβλιοθήκης και γίνονται προσπάθειες ώστε στο μέλλον να είναι δυνατή και η απομακρυσμένη πρόσβασηείναι δυνατή και η απομακρυσμένη πρόσβαση

16

ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα

Η πολιτιστική μνήμη στην ψηφιακή εποχή είναι εύθραυστη και η Η πολιτιστική μνήμη στην ψηφιακή εποχή είναι εύθραυστη και η αυξημένη πολυπλοκότητα των ψηφιακών τεκμηρίων οδηγεί στην αυξημένη πολυπλοκότητα των ψηφιακών τεκμηρίων οδηγεί στην τεχνολογική απαξίωσή τουςτεχνολογική απαξίωσή τους

Η υιοθέτηση μιας βιώσιμης τακτικής διατήρησης της ψηφιακής Η υιοθέτηση μιας βιώσιμης τακτικής διατήρησης της ψηφιακής πληροφορίας συμβάλλει δυναμικά στην ανάπτυξη μιας κοινωνίας και πληροφορίας συμβάλλει δυναμικά στην ανάπτυξη μιας κοινωνίας και οικονομίας που βασίζεται στην πληροφορία οικονομίας που βασίζεται στην πληροφορία

Η διάθεση της ψηφιακής πληροφορίας στις επερχόμενες γενιές είναι Η διάθεση της ψηφιακής πληροφορίας στις επερχόμενες γενιές είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εξέλιξη της κοινωνίας και για να απαραίτητη προϋπόθεση για την εξέλιξη της κοινωνίας και για να επιτευχθεί πρέπει να προσεγγισθεί αυτή η διαδικασία από τεχνική, επιτευχθεί πρέπει να προσεγγισθεί αυτή η διαδικασία από τεχνική, νομική, οργανωτική και οικονομική πλευράνομική, οργανωτική και οικονομική πλευρά

Η εμπειρία που αποκτάται αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες, τις Η εμπειρία που αποκτάται αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες, τις οικονομικές παραμέτρους και τα λάθη στη διατήρηση της ψηφιακής οικονομικές παραμέτρους και τα λάθη στη διατήρηση της ψηφιακής πληροφορίας αντικατοπτρίζει τη γενικότερη απειρία με τη διαχείριση πληροφορίας αντικατοπτρίζει τη γενικότερη απειρία με τη διαχείριση της νέας αυτής πραγματικότηταςτης νέας αυτής πραγματικότητας

Η δημιουργία βαθιάς υποδομής περιλαμβάνει την ανάμειξη πολλών, Η δημιουργία βαθιάς υποδομής περιλαμβάνει την ανάμειξη πολλών, αλληλοσχετιζόμενων παραγόντων και η συνεργασία τους δεν είναι αλληλοσχετιζόμενων παραγόντων και η συνεργασία τους δεν είναι πάντα ευφικτή σε μια κοινωνία πολλαπλών και αντικρουόμενων πάντα ευφικτή σε μια κοινωνία πολλαπλών και αντικρουόμενων συμφερόντωνσυμφερόντων

17

ΠροβληματισμοίΠροβληματισμοί

Ποια ηλεκτρονικά τεκμήρια θα πρέπει να διασωθούν;Ποια ηλεκτρονικά τεκμήρια θα πρέπει να διασωθούν;

Ποιες τεχνικές διατήρησης είναι πιο συμφέρουσες οικονομικά;Ποιες τεχνικές διατήρησης είναι πιο συμφέρουσες οικονομικά;

Ποιο θα είναι το κόστος για τη λειτουργία του ψηφιακού αρχείου;Ποιο θα είναι το κόστος για τη λειτουργία του ψηφιακού αρχείου;

Ποιος μπορεί να χρηματοδοτήσει συστηματικά τη διατήρηση των Ποιος μπορεί να χρηματοδοτήσει συστηματικά τη διατήρηση των ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων;ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων;

Ποιος θα πρέπει να κάνει την βιβλιογραφική και την τεχνική Ποιος θα πρέπει να κάνει την βιβλιογραφική και την τεχνική περιγραφή του ηλεκτρονικού τεκμηρίου; Μπορεί αυτή να γίνει από περιγραφή του ηλεκτρονικού τεκμηρίου; Μπορεί αυτή να γίνει από έναν καταλογογράφο ή θα πρέπει να γίνει από κάποιον ειδικό της έναν καταλογογράφο ή θα πρέπει να γίνει από κάποιον ειδικό της πληροφορικής;πληροφορικής;

Το νομοθετικό και οργανωτικό πλαίσιο της εκάστοτε κοινωνίας Το νομοθετικό και οργανωτικό πλαίσιο της εκάστοτε κοινωνίας μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στη διατήρηση της ψηφιακής μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στη διατήρηση της ψηφιακής πληροφορίας;πληροφορίας;

18

Ευχαριστώ Ευχαριστώ για την για την

προσοχήπροσοχή σας!σας!