สถิติเชิงพรรณนา ที่ใช้ในงานระบาดวิทยา

สถิ�ติ�เชิ�งพรรณนาที่��ใชิ�ในงานระบาดวิ�ที่ยาน.ติ.นพ.วิาร�นที่ร� ปงกั�นคำ�า ร.น.แผนกันระบาดศาสติร� กัองเวิชิกัรรมป#องกั�น กัรมแพที่ย�ที่หารเร%อSRRT – Bangkok 29.06.10 / 05.07.10

น�ยามของระบาดวิ�ที่ยาการศึ�กษาเก�ยวก�บกัารกัระจายและป(จจ�ยที่��ม�อ�ที่ธิ�พลต่�อการเก�ดโรค/สภาวะส�ขภาพในประชากรที่�สนใจ และประย�กต่$ผลการศึ�กษาเพ&อใช'ในการควบค�มโรค

“The study of the distribution and determinants of health-related states or events in specified populations and the application of this study to control of health problems”

John M Last: A dictionary of Epidemiology, ed 2nd. New York, Oxford University Press, 1988

“The study of the distribution and determinants of health-related states or events in specified populations and the application of this study to control of health problems”

John M Last: A dictionary of Epidemiology, ed 2nd. New York, Oxford University Press, 1988

ระบาดวิ�ที่ยาศ+กัษาอะไร

ระบาดวิ�ที่ยา

กัารกัระจายของโรคำ

ป(จจ�ยที่��ม�อ�ที่ธิ�พลติ/อโรคำ

เวิลา (Time)

บ0คำคำล (Person)

สถิานที่�� (Place)

ป(จจ�ยเส��ยง (Risk factor)

สาเหติ0 (Cause)

กัารกัระจายของโรคำCases

ประเม�นสถิานกัารณ�จากัข�อม1ลระบาดวิ�ที่ยา

Pathogen? Source? Transmission?

Person Place Time

ติ�2งสมมติ�ฐาน : จากัข�อม1ลระบาดวิ�ที่ยาเชิ�งพรรณนาที่��รวิบรวิมได�

ข�2นติอนกัารสอบสวินโรคำ

1 .เต่ร�ยมการปฏิ�บ�ต่�งานภาคสนาม2. ต่รวจสอบย&นย�นการว�น�จฉั�ยโรค3. ต่รวจสอบย&นย�นการระบาด4. ก,าหนดน�ยามผ.'ป/วยเพ&อค'นหาผ.'ป/วยเพ�มเต่�ม5 .ศ+กัษาระบาดวิ�ที่ยาเชิ�งพรรณนา - เวิลา

สถิานที่�� บ0คำคำล6. สร'างสมม�ต่�ฐานการเก�ดโรค7. ศึ�กษาระบาดว�ที่ยาเช�งว�เคราะห$ -เพ&อที่ดสอบ

สมม�ต่�ฐาน8. ที่,าการศึ�กษาเพ�มเต่�ม (ส�งแวดล'อม & ส�ง Lab)9. ควบค�มและป2องก�นโรค1 0 .น,าเสนอผลการสอบสวน

INVESTIGATING AN OUTBREAKDESCRIPTIVE EPIDEMIOLOGY

Time Epidemic Curve

Place Spot Map, Area Map

Person Rates, Frequency Distribution

TIMEEpidemic Curve

EPIDEMIC CURVEเส�นโคำ�งกัารระบาดนพ.เฉวิติสรร นามวิาที่ส�าน�กัระบาดวิ�ที่ยา

EPIDEMIC CURVE

เส�นโคำ�งกัารระบาด

0

1

2

3

4

5

1 2 3 4 5 6 7 8 วิ�นที่��เร��มป6วิย(Date of onset of illness)

จ�า

นวิน(

Case

s)

แกันนอน คำวิามกัวิ�างของแติ/ละชิ/วิง เที่/ากั�บ 1/8 – 1/3 ของระยะฟั(กัติ�วิ (น�ยมใชิ�ประมาณ ¼)

1= ราย

POINT SOURCE OUTBREAK

จ�านวินผ1�ป6วิยโรคำอาหารเป8นพ�ษในโรงเร�ยนกั. จ�าแนกัติามวิ�นเร��มป6วิย

02468

101214

วิ�นเร��มป6วิย(Date of Onset)

จ�านวิน

ผ1�ป6วิย

(Cas

es)

Index case

CONTINUOUS COMMON SOURCE OUTBREAK

PROPAGATED SOURCE OUTBREAKจ�านวินผ1�ป6วิยโรคำห�ด ติ�าบลมหาสน0กั

15 ติ0ลาคำม - 2539 16

มกัราคำม 2540

15 22 29 5 12 19 26 3 10 17 24 31 7 14

ติ.คำ. พ.ย. ธิ.คำ. ม.คำ.25402539

0

5

10

15

20

25

วิ�นเร��มป6วิย (Date of Onset)

จ�านวิ

น (C

ases)

กัารคำาดประมาณเวิลาส�มผ�สเชิ%2อ

0

2

4

6

8

10

12

14

1626

-30

-4ติ

.คำ 8- 12-

16-

20-

24-

28-

1พ.ย 5- 9- 13-

17-

21-

25-


จ�านวิ

นผ1�ป6วิ

ย(Cas

es)

ระยะฟั(กัติ�วิที่��ยาวิที่��ส0ดMaximum IP*

ระยะฟั(กัติ�วิเฉล��ยAverage IP*

ระยะฟั(กัติ�วิที่��ส�2นที่��ส0ด

Minimum IP*

ระยะเวิลาได�ร�บเชิ%2อExposure period

ระยะเวิลาได�ร�บเชิ%2อExposure period

จ0ดส1งส0ดของกัารระบาด

โจที่ย�กัารระบาดของโรคำไวิร�สติ�บอ�กัเสบ เอ

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)

พ.ย.ติ.คำ.กั.ย.

EXERCISEEpidemic Curve

กัารระบาดของโรคำไวิร�สติ�บอ�กัเสบ เอ

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)


จงแปลผลในประเด9นติ/อไปน�2

เวิลาขนาดของกัาร

ระบาดOutliersร1ปแบบของกัาร

ระบาดระยะเวิลาส�มผ�ส

เชิ%2อ

เวิลา

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)

พ.ย.ติ.คำ.

จ0ดส1งส0ดของกัารระบาดPeak of Outbreak

ผป.รายส0ดที่�ายLast cases

ผป.รายแรกัFirst cases

กั.ย.

ขนาดของกัารระบาด

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)


1= ราย

กั.ย.

รวิมที่�2งส�2น 49= ราย

OUTLIERS

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)


ไม/ม�ผ1�ป6วิยในชิ/วิง 1 ระยะฟั(กัติ�วิ

กั/อนผ1�ป6วิยส/วินใหญ่/ที่��อาจจะบอกัแหล/งแพร/เชิ%2อหร%อสาเหติ0กัารระบาด

ไม/ม�ผ1�ป6วิยในชิ/วิง 1 ระยะฟั(กัติ�วิ

หล�งผ1�ป6วิยส/วินใหญ่/ที่��แสดงถิ+งกัารระบาดระลอกัที่��สอง

ร1ปแบบของกัารระบาด

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)


จ�านวินผ1�ป6วิยเพ��มข+2นอย/างรวิดเร9วิและลดลงชิ�า ๆ

1 ระยะฟั(กัติ�วิ- 2830 วิ�น

คำาดประมาณเวิลาที่��ส�มผ�สเชิ%2อ

02468

10121416

2630 4 8 1216202428 1 5 9 13172125




(Cas

es)


ระยะฟั(กัติ�วิที่��ยาวิที่��ส0ดMaximum IP*

ระยะฟั(กัติ�วิเฉล��ยAverage IP*

ระยะฟั(กัติ�วิที่��ส�2นที่��ส0ด

Minimum IP*

คำาดประมาณเวิลาที่��ได�ร�บเชิ%2อExposure period

EXERCISE 6.4 (P.369)Hepatitis A Outbreak

EXERCISE 6.4 (P.369) Using the data from a hepatitis A outbreak,

draw an epidemic curve. From your epidemic curve and your knowledge of the average and minimum incubation periods for hepatitis A, identify the likely exposure period.

AN

SW

ER

EX

ER

CIS

E 6

.4

(P.36

9)

Using the data from a hepatitis A outbreak, draw an epidemic curve. From your epidemic curve and your knowledge of the average and minimum incubation periods for hepatitis A, identify the likely exposure period.

Common Source Outbreak

Exposure occurred between April 9 and April 13.

PLACESpot Map, Area Map

แผนที่��แสดงกัารติายด�วิยอห�วิาติกัโรคำกัร0งลอนดอน เด%อนส�งหาคำม พ.ศ . 2397 (1854)

John Snow, M.D.

(1813 -1858)

ผ1�ป6วิยเส�ยชิ�วิ�ติ 500 รายในเวิลา 10 วิ�น แติ/ภายในเวิลา 1 ส�ปดาห�หล�งจากัถิอนห�วิ

จ/ายน�2า กัารระบาดลดลง

SPOT MAP OF FACIAL PALSY CASES IN THAWANGPHA DISTRICT, THAILAND, 1 JAN - 22 SEP 1999

Thawangpha Thawangpha districtdistrict

River

case

Tumbol border

EPIDEMIC CURVE AND SPOT MAPKINDERGARTEN “A”MAY – SEPTEMBER 1999 (N = 38)

Weekly interva

l

NS 1NS 2

2 / 2 Kit.

1 child case 1 officer case

1 / 1 1 / 2 3 / 2 3 / 1

2 / 1

17TH HIV SENTINEL SEROSURVEILLANCE-ANC,1999

%HIV seropositive

0.4-1>1-2

>2-3

>3-6

GIS

PO

INT M

AP

GIS

AR

EA

MA

P

PERSIONRates, Frequency Distribution

PERSONHost Characteristics

Age, Race, Sex or Medical Status

ExposuresOccupation, Leisure Activities,

Use of Medications, Tobacco, Drugs

กัารวิ�ดที่างระบาดวิ�ที่ยา1 .กัารวิ�ดกัารเกั�ดโรคำในชิ0มชิน (Measure of

disease frequency); Prevalence (คำวิาชิ0กั ),Incidence (อ0บ�ติ�กัารณ�)

2. กัารวิ�ดเพ%�อหาคำวิามส�มพ�นธิ� (Measure of association); Odds ratio, Risk ratio, Prevalence rate ratio

3. กัารวิ�ดผลกัระที่บที่��เกั�ดข+2นกั�บชิ0มชิน (Measure of impact); Attributable risk, PAR

FREQUENCY DISTRIBUTION Exercise 2.1 Listed below are data on parity

collected from 19 women who participated in a study on reproductive health. Organize these data into a frequency distribution.

0, 2, 0, 0, 1, 3, 1, 4, 1,8, 2, 2, 0, 1, 3, 5, 1, 7,2

MICROSOFT EXCELPivot Table

INTRODUCTION TO FREQUENCY MEASURE

Ratios อ�ติราส/วิน

Proportions ส�ดส/วินRates อ�ติรา

RATIOS - อ�ติราส/วินการเปร�ยบเที่�ยบเลขต่�วต่�3ง (จ,านวน

เหต่�การณ์$ที่�เก�ดข�3นในกล��มประชากรที่�ศึ�กษา ) ก�บต่�วหาร (จ,านวนผ.'ที่�ไม�ได'ประสบเหต่�การณ์$น�3นๆ)

การเปร�ยบเที่�ยบระหว�างประชากรกล��มหน�ง(a) ก�บประชากรอ�กกล��มหน�ง (b)

อ�ต่ราส�วนม�ค�า 0> , และอาจจะม�หร&อไม�ม�หน�วย

อ�ต่ราส�วน a / b => a : b

PROPORTIONS - ส�ดส/วินเหต่�การณ์$ที่�สนใจ (a) พบเป7น

ส�ดส�วนเที่�าใดต่�อเหต่�การณ์$ที่�เก�ดข�3นที่�3งหมด (a+b+c+d+…)

a เป7นส�วนหน�งใน b

RATES - อ�ติราความน�าจะเป7นของการเก�ดเหต่�การณ์$ใด

เหต่�การณ์$หน�ง (a) ในกล��มประชากรที่�ศึ�กษา (a+b) ณ์ ช�วงเวลาที่�ก,าหนด

การเปล�ยนแปลงของเหต่�การณ์$ใดเหต่�การณ์$หน�ง ต่�อหน�งหน�วยระยะเวลา

จ,าเป7นต่'องม� ระยะเวลา สถานที่� กล��มประชากรที่�จ,าเพาะเจาะจง

MORBIDITY FREQUENCY MEASURES

Incidence RatesPrevalenceAttack Rate

INCIDENCE VS. PREVALENCEอ�บ�ต่�การณ์$ Incidence = ผ.'ป/วยรายใหม�ความช�ก Prevalence = ผ.'ป/วยรายใหม�

+ รายเก�าIncidenceผ1�ป6วิยรายใหม/

Prevalenceรายใหม/+รายเกั/าติาย หาย

P = I x D

Period prevalence

rate

EXERCISEIncidence, Attack Rate

P.85,90-91

EXERCISE 2.3 In 1990, 41,595 new cases of AIDS were

reported in the United States. The 1990 midyear population was estimated to be 248,710,000. Calculate the 1990 AIDS incidence rate. (Note: To facilitate computation with a calculator)

ANSWER EXERCISE 2.3 1990 AIDS incidence rate

(Number of new case/1990 midyear pop.) x 100,000

(41,595 / 248,710,000) x 100,000

16.7 per 100,000 population

CHILD CARE CENTER TO HOME

ANSWER EXERCISE P.90 Attack rate in child care center =

10%

Secondary attack rate = 20%

EXERCISE 2.5 P.91

In a particular community, 115 persons in a population of 4,399 became ill with a diarrhea of unknown etiology. The 115 cases occurred in 77 households. The total number of persons living in these 77 households was 424.

A. Attack rate? B. Secondary attack rate? C. Is the disease distributed evenly

throughout the population?

ANSWER EXERCISE 2.5 P.91 A. Attack rate? = 2.6%

B. Secondary attack rate? = 11.0%

C. Is the disease distributed evenly throughout the population? The secondary attack rate is considerably higher

than the overall crude attack rate, indicating that persons living in a household with a case were at greater risk of disease than the general population. This feature is consistent with any etiology which causes cases to cluster within households, including infections, environmental, genetic, nutritional, and other etiologies.

MORTALITY FREQUENCY MEASURES

Mortality Rates

Case Fatality Rate

EXERCISEMortality Rates

P.103-5, 109-111

YEARS OF POTENTIAL LIFE LOST AND YPLL RATE

???

Gained in popularity because they focus on premature, and mostly preventable, mortality.

MEASURE OF CENTRAL LOCATION, AND MEASURES OF DISPERSION

Arithmetic Mean Median Mode Range (Min, Max) Standard Deviation Interquartile Range

EXERCISEP.191

EXERCISE 2.8 In 1987, a total of 12,088 HIV-related deaths

occurred in males and 1,380 HIV-related deaths occurred in females. The estimated 1987 midyear population for males and females was 118,531,000 and 124,869,000, respectively.

A.HIV-related death rate for males and for females

B.What type of mortality rates did you calculate in step A.?

C.HIV-morality rate raio for males versus females

ANSWER EXERCISE 2.8 A.HIV-related death rate for males and for

females M 10.2 per 100,000 F 1.1 per 100,000

B.What type of mortality rates did you calculate in step A.? Cause-specific and sex-specific mortality rates

C.HIV-morality rate raio for males versus females The HIV-related mortality rate was 9.3 times

higer for males than for females.

ขอบคำ0ณคำร�บ

Documents

สถิติเชิงพรรณนา ที่ใช้ในงานระบาดวิทยา