33
Διαταραχές Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία Γαβαλά Αλεξάνδρα Πνευμονολόγος- Εντατικολόγος Επιμελήτρια A Κλινική Εντατικής Νοσηλείας & Πνευμονικών Νόσων Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Αθήνα ΓΟΝΚ «οι Άγιοι Ανάργυροι»

Διαταραχές Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

  • Upload
    kort

  • View
    135

  • Download
    6

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Διαταραχές Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία. Γαβαλά Αλεξάνδρα Πνευμονολόγος- Εντατικολόγος Επιμελήτρια A Κλινική Εντατικής Νοσηλείας & Πνευμονικών Νόσων Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Αθήνα ΓΟΝΚ «οι Άγιοι Ανάργυροι». συχνό & σημαντικό πρόβλημα δυνητικά απειλητικές για τη ζωή. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Διαταραχές Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘαίτια-θεραπεία

Γαβαλά ΑλεξάνδραΠνευμονολόγος- Εντατικολόγος

Επιμελήτρια A Κλινική Εντατικής Νοσηλείας & Πνευμονικών Νόσων

Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Αθήνα ΓΟΝΚ «οι Άγιοι Ανάργυροι»

Page 2: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Διαταραχές Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ

• πρώιμη αναγνώριση των ασθενών με παράγοντες

κινδύνου• τακτική παρακολούθηση

• έγκαιρη αντιμετώπιση πολύ πριν αναπτυχθεί

σοβαρή διαταραχή

1o βήμα αντιμετώπισης:

η πρόληψη

• συχνό & σημαντικό

πρόβλημα• δυνητικά

απειλητικές για τη ζωή

Page 3: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Διαταραχές Νατρίου στη ΜΕΘ

Συχνότητα: ποικίλει• >30% υπονατριαιμία• 26% υπερνατριαιμία

Critical Care 2008, 12:R162

ΥπερΝa

ΥπoΝa

Page 4: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Διαταραχές Νατρίου στη ΜΕΘ

• Παράταση χρόνου νοσηλείας στη ΜΕΘ

• Αυξημένη θνητότητα

(42-60%)

Critical Care 2008, 12:R162

ΥπερΝaΥπoΝa

Page 5: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Διαταραχές Νατρίου στη ΜΕΘ αντιμετώπιση

Στόχοι: • αποκατάσταση της [Νa+] στο αίμα• αποφυγή επιπλοκών από τη θεραπεία • αποφυγή υποτροπής• υποκείμενη αιτία

• Βαρύτητα διαταραχής

• Χρόνος εγκατάστασης (οξεία ή χρόνια)

• Παρουσία νευρολογικών συμπτωμάτων

• Κατάσταση ΚΟΑ

Προσέγγιση:• κλινική εξέταση- ιστορικό (συνυπάρχουσες

παθήσεις, φάρμακα, παράγοντες κινδύνου) • εκτίμηση ενδαγγειακού όγκου • ωσμωτικότητα πλάσματος & ούρων • [Νa+] στα ούρα

Page 6: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Συχνότητα • 15-40% σε νοσηλευόμενους ασθενείςΝοσηλευόμενοι: μεγαλύτερος κίνδυνος νοσηλείας στη ΜΕΘ (πρώτο 48ωρο)

• >30% στη ΜΕΘ• >50% αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της νοσηλείας

Διαταραχές Νατρίου Υπoνατριαιμία στη ΜΕΘ

Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Page 7: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Ταξινόμηση

Page 8: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποτονική Υπονατριαιμία (< 135 mmol/L) στη ΜΕΘ

ΥπογκαιμίαΟλικό Η2Ο↓ Ολικό Νa ↓ ↓

ΕυογκαιμίαΟλικό Η2Ο ↑

Ολικό Νa φυσιολογικό

ΥπερογκαιμίαΟλικό Η2Ο ↑ ↑

Ολικό Νa ↑

Νεφρικές απώλειες

Εκσεσημασμένη διούρηση Θειαζιδικά διουρητικά Ωσμωτική διούρηση (γλυκοζουρία, μαννιτόλη,

↑ουρία) Ανεπάρκεια αλατοκορτικοειδών

Νεφροπάθεια με απώλεια Na

Νατριούρηση κεντρικής αιτιολογίας

Εξωνεφρικές απώλειες

Απώλεια αίματος

Απώλειες από το γαστρεντερικό Διάρροια-Έμετοι

Παροχέτευση στομάχου

Ειλεός- Παγκρεατίτιδα

Απώλειες από το δέρμαΕγκαύματα/ανοικτά τραύματα

Ραβδομυόλυση

SIADH Ανεπάρκεια κορτικοειδών

Υποθυρεοειδισμός

Σήψη

Συμφορητική Καρδιακή ανεπάρκεια

Ηπατική κίρρωση

Νεφρωσικό σύνδρομο

Συστηματική Αναφυλαξία

Νεφρική ανεπάρκειαοξεία & χρόνια

Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Page 9: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

ΜΕΘ

έκκρισης ADH+

προσφορά Νa στις περιοχές, υπεύθυνες για

την αραίωση των ούρων • επαναρρόφησης Νa από τα εγγύς εσπειραμένα

σωληνάρια (άξονας ρενίνης – αγγειοτενσίνης – αλδοστερόνης)

• GFR (συμπαθητική διέγερση)

Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634

↓ ΔΟΑΚ

καρδιακής παροχήςυπογκαιμία

αγγειοδιαστολή

Page 10: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποτονική Υπονατριαιμία στη ΜΕΘ

Ευογκαιμία: Ολικό Η2Ο ↑ - Ολικό Νa φυσιολογικό

Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης (SIADH)• Οξεία ψύχωση• Παθήσεις Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (π.χ. λοιμώξεις, όγκοι,

τραύματα, εγκεφαλικά επεισόδια, σύνδρομο Guillain-Barre ).• Κακοήθειες (π.χ. πνευμόνων)• Διαταραχές Αναπνευστικού (π.χ. λοιμώξεις, Αναπνευστική Ανεπάρκεια,

απόφραξη αεραγωγών)• Μηχανικός αερισμός• Έντονο άλγος- Stress • Τραύμα • Φάρμακα όπως: Αντινεοπλασματικά Αντιψυχωσικά (π.χ. αλοπεριδόλη)ΚαρβαμαζεπίνηΔεσμοπρεσσίνη ΜΣΑΦ Οπιοειδή SSRIsΤρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264

Page 11: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπονατριαιμία: αντιμετώπιση

Αιτιολογική θεραπείαΣτέρηση νερούΑνταγωνιστές V2 υποδοχέων

Σοβαρή Υπονατριαιμία (<125 mmol/L)

Συμπτωματική Ασυμπτωματική

Οξεία(<48 ώρες)

Χρόνια(>48 ώρες)

Χρόνια

ταχεία iv χορήγηση 100ml NaCl ορού 3% (2ml/kg) (2 φορές) Αρχικά γρήγορη αύξηση της [Νa+] κατά 4-6 mmol/L

(ή μέχρι βελτίωση κλινικής εικόνας)

Οξεία: Ρυθμός διόρθωσης • ≤ 10 mmol/L στο 24ωρο ή • ≤ 18 mmol/L στις 48 ώρες

Χρόνια: Ρυθμός διόρθωσης • ≤ 6 mmol/L το πρώτο 6 ωρο• ≤ 6 mmol/L το πρώτο 24ωρο

Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Page 12: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποτονική Υπονατριαιμία (< 135 mmol/L) στη ΜΕΘ

ΥπογκαιμίαΟλικό Η2Ο↓ Ολικό Νa ↓ ↓

ΕυογκαιμίαΟλικό Η2Ο ↑

Ολικό Νa φυσιολογικό

ΥπερογκαιμίαΟλικό Η2Ο ↑ ↑

Ολικό Νa ↑

Νεφρικές απώλειες

Εκσεσημασμένη

διούρηση *Θειαζιδικά διουρητικά Ωσμωτική διούρηση (γλυκοζουρία, μαννιτόλη,

↑ουρία) Ανεπάρκεια

αλατοκορτικοειδών *Νεφροπάθεια με απώλεια Na

Νατριούρηση κεντρικής αιτιολογίας

Εξωνεφρικές απώλειες

Απώλεια αίματος

Απώλειες από το

γαστρεντερικό * Διάρροια-Έμετοι

Παροχέτευση στομάχου

Ειλεός- Παγκρεατίτιδα

Απώλειες από το δέρμαΕγκαύματα/ανοικτά τραύματα

Ραβδομυόλυση

SIADH Ανεπάρκεια κορτικοειδών*

Υποθυρεοειδισμός *

Σήψη

Συμφορητική Καρδιακή ανεπάρκεια

Ηπατική κίρρωση

Νεφρωσικό σύνδρομο

Συστηματική Αναφυλαξία

Νεφρική ανεπάρκειαοξεία & χρόνια

Φυσιολογικός ορός NaCl

Θεραπεία υποκείμενης

αιτίας *

Περιορισμός Η2Ο

Θεραπεία υποκείμενης

αιτίας *

Περιορισμός Na & H2O

Διουρητικά

Εξωκυττάριος όγκος υγρών

Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Ωσμωτικότητα & [Νa] ούρων

Page 13: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Συχνότητα: • 1% σε νοσηλευόμενους

ασθενείς• 9-26% στη ΜΕΘ• Αύξηση όσο αυξάνει η

διάρκεια παραμονής στη ΜΕΘ

Am J Kidney Dis 2007, 50:952-957

Διαταραχές Νατρίου Υπερνατριαιμία στη ΜΕΘ

Page 14: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Θνητότητα: μεγαλύτερη

Διαταραχές Νατρίου Υπερνατριαιμία στη ΜΕΘ

Am J Kidney Dis 2007, 50:952-957

Hypernatremia in the intensive care unit: An indicator of quality of care?Crit Care Med 1999; 27:1105-1108

Page 15: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερνατριαιμία στη ΜΕΘ

Παθογένεση:

• αδυναμία έκφρασης του αισθήματος της δίψας • αδυναμία πρόσβασης στη λήψης νερού • απώλεια υγρών νεφρικής ή εξωνεφρικής

αιτιολογίας • ανεπαρκής ή ακατάλληλη ενδοφλέβια χορήγηση

υγρών

Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593J Intensive Care Med 2011, doi: 10.1177/0885066611403994

Electrolyte Blood Press 8:72-81, 2010 • doi: 10.5049/EBP.2010.8.2.72

Page 16: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερνατριαιμία (>145 mmol/L) στη ΜΕΘ

Υπογκαιμία

Απώλειες Νa < Η2Ο ΕυογκαιμίαΑπώλεια Η2Ο

ΥπερογκαιμίαΠρόσληψη Na

Νεφρικές απώλειες:

Διουρητικά της αγκύλης

Ωσμωτική διούρηση (π.χ γλυκοζουρία*, μαννιτόλη, ↑ουρία)

Μεταποφρακτική διούρηση

Πολυουρική φάση

ΟΣΝ

Εξωνεφρικές απώλειες:

Διάρροια (σορβιτόλη, λακτουλόζη)

Εφίδρωση

Νεφρικές

απώλειες: Άποιος διαβήτης*:

Κεντρογενής

Νεφρογενής

Μερικός

Εξωνεφρικές

απώλειες: Άδηλες απώλειες

Υπέρτονα δ/ματα:NaCl iv NaHCO3 ivΑιμοδιήθησης Παρεντερικής σίτισηςΕντερικής σίτισης

Electrolyte Blood Press 8:72-81, 2010 • doi: 10.5049/EBP.2010.8.2.72 Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Page 17: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερνατριαιμία στη ΜΕΘ

Ευογκαιμία: Απώλεια Η2Ο

Άποιος Διαβήτης (επίκτητος) Κεντρικής αιτιολογίας: Βλάβη στην νευροϋπόφυση

(τραύμα, χειρουργείο, νεόπλασμα, ισχαιμία, λοίμωξη, κοκκιωματώδης νόσος)

Νεφρικής αιτιολογίαςΦάρμακα

(λίθιο, αμφοτερικίνη Β, δεμεκλοκυκλίνη ανταγωνιστές των υποδοχέων της βαζοπρεσσίνης)

Υποκαλιαιμία Υπερασβεστιαιμία

Κυστική νόσοςΔρεπανοκυτταρική αναιμία

Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264

Page 18: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερνατριαιμία αντιμετώπιση

Αιτιολογική θεραπείαΔιακοπή /Στέρηση

νατρίουΧορήγηση νερούΔιουρητικάΑιμοκάθαρση

Υπερνατριαιμία (>145 mmol/L)

Συμπτωματική Ασυμπτωματική

Οξεία(<48 ώρες)

Χρόνια(>48 ώρες)

Χρόνια

iv δ/μα γλυκόζης 5% ή ημιισότονο NaCl 0.45% Αρχικά γρήγορη μείωση της [Νa+] κατά 1.5-2 mmol/L για 3-4 ώρες

(ή μέχρι τη βελτίωση κλινικής εικόνας)

Ρυθμός διόρθωσης ≤ 1-2mmol/L/ώρα≤ 10-12 mmol/L/ 24ωρο

πλήρης διόρθωση σταδιακά στις επόμενες 24-36 ώρες

Ρυθμός διόρθωσης ≤ 0.5 mmol/L/ώρα≤ 8-10 mmol/L το πρώτο 24ωρο

πλήρης διόρθωση σταδιακά στις επόμενες 48-72 ώρες

Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Page 19: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερνατριαιμία (>145 mmol/L)

Υπογκαιμία

Απώλειες Νa < Η2Ο ΕυογκαιμίαΑπώλεια Η2Ο

ΥπερογκαιμίαΠρόσληψη Na

Νεφρικές απώλειες:

Διουρητικά της αγκύλης

Ωσμωτική διούρηση (π.χ γλυκοζουρία*, μαννιτόλη, ↑ουρία)

Μεταποφρακτική διούρηση

Πολυουρική φάση

ΟΣΝ

Εξωνεφρικές απώλειες:

Διάρροια (σορβιτόλη, λακτουλόζη)

Εφίδρωση

Νεφρικές

απώλειες: Άποιος διαβήτης*:

Κεντρογενής

Νεφρογενής

Μερικός

Εξωνεφρικές

απώλειες: Άδηλες απώλειες

Υπέρτονα δ/ματα:NaCl iv NaHCO3 ivΑιμοδιήθησης Παρεντερικής σίτισηςΕντερικής σίτισης

Φυσιολογικός ορός NaCl (αρχικά)

Η2Ο (στη συνέχεια)

Θεραπεία υποκείμενης αιτίας*

Αποκατάσταση ελλείμματος Η2Ο

Θεραπεία υποκείμενης αιτίας*

Διουρητικά με αποκατάσταση του ελλείμματος Η2Ο που προκαλούν

Διακοπή χορήγησης υπέρτονων

Αιμοκάθαρση

Εξωκυττάριος όγκος υγρών

Ωσμωτικότητα & [Νa] ούρων

Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593

Page 20: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Αντλία της Νa+-Κ+-ΑΤΡάσης 98% καλίου

Δυνητικά απειλητικές & επικίνδυνες Αιτιολογία πολυπαραγοντική (φάρμακα, διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας, υπομαγνησιαιμία, νεφρική ανεπάρκεια)

Διαταραχές Καλίου στη ΜΕΘ• Επικίνδυνες αρρυθμίες & ανακοπή • Σοβαρή Υπο- ή Υπερκαλιαιμία: ιατρικά

επείγοντα

Page 21: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Διαταραχές Καλίου στη ΜΕΘ αντιμετώπιση

Στόχοι: • εξάλειψη ή αποφυγή συμπτωμάτων• αποκατάσταση της [Κ+] στο αίμα• αποφυγή υποτροπής• αποφυγή επιπλοκών

• Βαρύτητα διαταραχής

• Παρουσία συμπτωμάτων & ΗΚΓραφικών αλλοιώσεων

• Νεφρική λειτουργία ασθενή

Γενικοί Κανόνες • ΗΚΓ/μα• Λήψη αερίων αίματος• Αιματολογικός έλεγχος• Τακτική παρακολούθηση [Κ+]• Εκτίμηση ενδαγγειακού όγκου

Page 22: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποκαλιαιμία στη ΜΕΘΥποκαλιαιμία: [Κ+] < 3,5 mmol/l

• Ήπια: [Κ+] 3-3.5mmol/l• Μέτρια: [Κ+] 2.5-3mmol/l• Σοβαρή: [Κ+] <2.5mmol/l

• Ενδονοσοκομειακή συχνότητα: έως 20%

• Επικίνδυνες επιπλοκές Καρδιακές αρρυθμίες Αδυναμία αναπνευστικών μυών

Έγκαιρη & αποτελεσματική αντιμετώπιση Resuscitation 2010; 81:1400-33

Hughes, 978-0-443-07197-3Blood Press 8:72-81, 2010 • doi: 10.5049/EBP.2010.8.2.72 Resuscitation 2006; 70:10-25 Am J Health-Syst Pharm 2005; 62:1663-82

Page 23: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποκαλιαιμία: Αίτια

• Ανακατανομή• Απώλειες

– Γαστρεντερικό– Νεφροί

• Μειωμένη πρόσληψη

• Αλκάλωση• Υπερθυρεοειδισμός• Ινσουλίνη • β-αδρενεργική διέγερση (αμφεταμίνες,

β2-αγωνιστές, θεοφυλλίνη, καφεΐνη, οξύ stress)

• Θεραπεία μεγαλοβλαστικής αναιμίας ή λευκοπενίας με αυξητικούς παράγοντες

• Υποκαλιαιμική οικογενής περιοδική παράλυση

• Διάρροιες• Συρίγγια• Χρήση καθαρτικών

• Διουρητικά• Υπομαγνησιαιμία• Αλατο- & γλυκο-κορτικοειδή• Ωσμωτική διούρηση (ΣΔ)• Πολυουρία (άποιος διαβήτης)• Φάρμακα (αντιψευδομοναδικές

πενικιλίνες, αμφοτερικίνη Β, αμινογλυκοσίδες)

• Χρόνια διάμεση νεφρίτιδα• Σύνδρομο Liddle • Σύνδρομο Gitelman• Νεφροσωληναριακή οξέωση

Hughes, 978-0-443-07197-3

Page 24: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποκαλιαιμία: Αίτια

Συνηθέστερα αίτια στη ΜΕΘ • ανεπαρκής χορήγηση• αυξημένη αποβολή με τη διούρηση & τα

κόπρανα

• μεταβολική αλκάλωση• νεφροσωληναριακή οξέωση • απορρύθμιση σακχάρου

(υπεργλυκαιμία)

• υπεραλδοστερονισμός• περίσσεια αλατοκορτικοειδών• έλλειμμα μαγνησίου • φάρμακα

Φάρμακα & ΥποκαλιαιμίαΣυμπαθητικομιμητικά (επινεφρίνη, αλβουτερόλη)

ΙνσουλίνηΜεθυλοξανθίνεςΔοβουταμίνηΔιουρητικά της αγκύλης & θειαζιδικάΩσμωτικά διουρητικάΑναστολείς της καρβονικής ανυδράσηςΑλατοκορτικοειδη / ΓλυκοκορτικοειδήΠενικιλλίνεςΑμινογλυκοσίδεςΑμφοτερικίνη ΒΙοντοανταλλακτικές ρητίνες

Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264

Page 25: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υποκαλιαιμία: Θεραπεία

Επιλογή• Δοσολογίας

• Οδού χορήγησης

• Αντιμετώπιση εμπειρική • Βασίζεται στην κλινική κατάσταση του ασθενή στην απάντηση στην αρχική θεραπεία

iv χορήγηση KCl:• Επείγουσες καταστάσεις

• Αδυναμία λήψης φαρμάκων από το στόμα

• Διαταραχές λειτουργικότητας του εντέρου

Από του στόματος:

• Όλες οι άλλες περιπτώσεις

Page 26: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Yποκαλιαιμία: Μη επείγουσα iv χορήγηση KCl• Αραίωση διαλύματος Περιφερική φλέβα• Συνήθως 20-40 mmol/L • Ασφαλής έως 60 mmol/L

Κεντρική φλεβική γραμμή• Πυκνότερα διαλ/τα

• Τύπος διαλύματοςΗμιισότονο ή ισότονο διάλυμα NaCl

SOS Διάλυμα γλυκόζης (1L διαλ/τος γλυκόζης 5 % μειώνει τη [Κ+] του ορού 0,2-1,4mmol/L)

• Ρυθμός χορήγησηςΣυνήθως 10-20mmol/ώρα Δ[Κ+]: 0.25-0.5mmol/LΑπειλητικές επιπλοκές: >40mmol/ώρα

• Μέγιστη ημερήσια δόση 150-200 mEq

Για αποφυγή χορήγησης μεγάλου όγκου υγρών:

Αραίωση 20mmol KCl σε 100 ml Ν/S 0.9%

• Χορήγηση με αντλία σε διάστημα 1 ώρας

• Συνεχής HKΓ παρακολούθηση

Page 27: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

iv χορήγηση καλίου: • συνήθης παρέμβαση

• ενέχει σοβαρούς κινδύνους • οδηγίες για τη χορήγηση του καλίου

..τα λάθη μπορεί να είναι θανατηφόρα

ΠΟΤΕ ταχεία bolus iv έγχυση καλίου

Page 28: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερκαλιαιμία στη ΜΕΘ• Δυνητικά απειλητική &

επικίνδυνη • Επικίνδυνες αρρυθμίες &

ανακοπή • Νοσηλευόμενοι ασθενείς:

συχνότητα 1-10% με συνοδό θνητότητα 1‰

• Αιτιολογία πολυπαραγοντική

Mayo Clin Proc. 2007; 82:1553-1561Resuscitation 2006; 70: 10-25 Circulation 2005; 112:IV121-IV125

Resuscitation 2010; 81:1400-33 Crit Care Med 2008; 36:3246 –3251

Υπερκαλιαιμία: [Κ+] > 5 mmol/l

• Ήπια: [Κ+] 5-6mmol/l• Μέτρια: [Κ+] 6-6.5mmol/l• Σοβαρή: [Κ+] >6.5mmol/l

Page 29: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερκαλιαιμία: Αίτια• Ανακατανομή-έξοδος• Μειωμένη νεφρική

απέκκριση • Αυξημένη

πρόσληψη/χορήγηση

• Οξέωση• Έλλειψη ινσουλίνης• α-διεγέρτες• β-αποκλειστές• Τοξίκωση από δακτυλίτιδα • Αυξημένη ιστική

καταστροφή/μυϊκή άσκηση• Υπεκαλιαιμική Περιοδική

παράλυση• Υπερωσμωτικότητα

• Σοβαρή Νεφρική ανεπάρκεια• Υποαλδοστερονισμός (νόσος

Addison, συγγενείς ανεπάρκειες ενζύμων, υπορενιναιμικός υποαλδοστερονισμός, ΜΣΑΦ, α-ΜΕΑ, αποκλειστές υποδοχέων αγγειοτενσίνης ΙΙ, καλιοσυντηρητικά διουρητικά)

• Σωληναριακή δυσλειτουργία

100mmol KCl iv

↑[Κ+] κατά 1mmol/L περίπου

Page 30: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερκαλιαιμία: Αίτια• Φάρμακα: ο πιο συχνός

παράγοντας, που αιτιολογικά συμβάλει στην ανάπτυξη υπερκαλιαιμίας ποσοστό 35-75%

• Συμπληρωματική χορήγηση καλίου ευθύνεται σε ποσοστό 15-40% (υποκείμενη οξεία μεταβολή στην νεφρική απέκκριση του καλίου)

Φάρμακα & Υπερκαλιαιμία• Σκευάσματα εντερικής & παρεντερικής

σίτισης• Σπιρονολακτόνη / Αμιλορίδη, Τριμεθοπρίμη• Μετοπρολόλη, Προπρανολόλη,

Λαμπεταλόλη, Δακτυλίτιδα• Αναστολείς του μετατρεπτικού

ενζύμου/Αναστολείς των υποδοχέωναγγειοτενσίνης

• Ηπαρίνη• Σουκινυλοχολίνη

Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264

Page 31: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Κύρια Σημεία• Προστασία του μυοκαρδίου • Προαγωγή της εισόδου του Κ+ στα

κύτταρα• Απομάκρυνση του Κ+ από τον

οργανισμό• Παρακολούθηση-αναγνώριση

υποτροπής • Αποφυγή της υποτροπής

Resuscitation 2006; 70: 10-25 Resuscitation 2005; 67 (S1):S135—S170Circulation 2005; 112:IV121-IV125Crit Care Med 2008; 36:3246 –3251Mayo Clin Proc. 2007; 82:1553-1561

Υπερκαλιαιμία: Θεραπεία

• Άλατα ασβεστίου• Ινσουλίνη-Γλυκόζη

10 units ινσουλίνης βραχείας δράσης και 25 g γλυκόζης iv σε 15-30 min

• β – αδρενεργικοί αγωνιστές • NaHCO3 50 mmol iv σε 5 min • Διουρητικά • Ιοντοανταλλακτικές ρητίνες

Ασβεστιούχο ή νατριούχο πολυστυρένιο (Kayexalate,15-30g) σε 50-100 ml σορβιτόλης 20% είτε

από το στόμα, είτε διά υποκλυσμού • Mηχανική υποκατάσταση της

νεφρικής λειτουργίας

Page 32: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

Υπερκαλιαιμία: Θεραπεία

Page 33: Διαταραχές  Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία

ΝΑΙ[Κ]:5.5-6.0

Ρητίνη με υπακτικόΕνδαγγειακός όγκος ασθενή

Φυσιολογικός ή αυξημένοςNaCl 0.9% iv

Μειωμένος

Ο ασθενής διουρεί?ΝΑΙ ΟΧΙ

φουροσεμίδη Όχι ανταπόκριση

Αιμοκάρθαση

[Κ]:6.0-6.5

βήμα: ενδοκυττάρια μετακίνηση Κ+

Ινσουλίνη 10U iv & Γλυκόζη 25g iv σε 15-30min

Μέτρηση γλυκόζης αίματος

βήμα: αποβολή Κ+ από τον οργανισμό

[Κ]>6.5

Σαλβουταμόλη 5mg neb (σύνολο 10-20 mg)

Διττανθρακικά 50mmol iv σε 5min

1ο βήμα: προστασία του μυοκαρδίου

Υπερκαλιαιμία επικίνδυνη για τη ζωή ?Υπερκαλιαιμία & διαταραχές στο ΗΚΓ?[Κ+] > 6.5mmol/L & διαταραχές στο ΗΚΓ?

ΟΧΙ

Χλωριούχο ασβέστιο 10% 10 ml iv σε 2-5min

Resuscitation 2010; 81:1400-33