Upload
pdmo-pdmo
View
274
Download
6
Embed Size (px)
DESCRIPTION
สบน.ก้าวข้ามผ่าน...ทศวรรษ ที่หนึ่ง
Citation preview
สาสนจากผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะ
ในวนน ผมคดวา สบน. ไดมาถง “จดเปลยน” และ “จดปรบ” ในหลายๆ มต ทเกยวกบการบรหารหนสาธารณะ โดยเฉพาะในเรองของการพฒนาตลาดตราสารหนและการระดมทนในโครงการ Mega Project ตางๆ ซงถอเปนพนธกจท สบน. ใหความส าคญในล าดบตนๆ ในชวง 2-3 ปทผานมา… ผมเชอมนวา ประเทศไทยมศกยภาพทจะขยายตวไดอกมาก ซงจ าเปนตองมการลงทนในจ านวนมหาศาล ดงนน สบน. จงขอเปนสวนหนงในการเตรยมความพรอมของประเทศไทยเพอกาวเขาสการเปลยนแปลงเชงโครงสรางน โดยการพฒนาใหตลาดตราสารหนในประเทศเปนแหลงระดมทนทยงยน ตลอดจนเปนผผลกดนโครงการตางๆ ของภาครฐดวยครบ
จลสาร “สบน. กาวขามผานทศวรรษ… ทหนง” นเปนการรวบรวมผลงานในชวง 2-3 ปทผานมา และพนธกจท สบน. กาลงผลกดนในอนาคต ซงเปนการกาวขามผานปท 10 พอดบพอด โดยจลสารนมเนอหาแบงเปน 3 สวน คอ
สวนท 1 จะประกอบดวย Background & Fundamentals เปนการเลาถง พนธกจ 3 เรองสาคญ ทไดรบความสนใจอยางมาก คอ (1) กลยทธในการพฒนาตราสารหนรฐบาลและแนวทางในอนาคต (2) บทบาทของ สบน. กบการขบเคลอนการลงทนในระบบโลจสตกสและโครงการนาอยางบรณาการ และ (3) แนวทางการบรหารจดการหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF) ในบรบทของ สบน. นอกจากนน ในสวนท 1 นยงมบทสมภาษณของทาน สวชญ โรจนวานช รองผ อานวยการ สบน. และบทเสวนาเรอง “บทบาทของ สบน.ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน” ท สบน. ไดเชญผทรงคณวฒจากหนวยงานภายนอก คอ ดร. คณศ แสงสพรรณ ผ อานวยการสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง และ คณสอาด ธรโรจนวงศ ผชวยผจดการใหญ จากธนาคารกรงเทพ (จากด) มหาชน มารวมเสวนากบผบรหารของ สบน. ซงทงหมดน เปนสวนหนงของกจกรรมทเกดขนในงานวนครบรอบวนสถาปนา สบน. ปท 9 ในวนท 7 ตลาคม 2554 ทดาเนนรายการโดย คณกนก รตนวงศสกล ซงกเตมไปดวยเนอหาเขมขนภายใตบรรยากาศทเปนกนเองอยางยง ซงสวนนกถอวาเปน “ควนหลง” จากงานสถาปนาทอยากถายทอดใหคนทไมไดรวมงานในวนนนรบทราบดวยครบ
สวนท 2 อยภายใต Theme “เหลยวหลง แลหนา” ทมเนอหาสาคญยงเพราะเปนการ “เหลยวหลง” เพอดความคบหนาของ “ประเดนชวนคด 4 เรอง” ท สบน. ตงโจทยไวในป 2553 วา วนนเราถงทหมายแลวหรอยง? ซง 4 พนธกจพเศษน คอ (1) การปรบยกระดบความนาเชอถอของประเทศใหคนสระดบเดม (2) การบรหารเงนคงคลงใหมผลตอบแทน (3) การจดการภาระหน FIDF และ (4) การขอรบการจดสรรงบช าระหนเงนตน ซงพนธกจทง 4 มความพเศษตรงทวา เปนพนธกจท สบน. ตองการผลกดนเปนอยางยง แตไมสามารถทาใหสาเรจได ถาปราศจากความรวมมอของหนวยงานอนๆ สวนประเดน “แลหนา” คอ การประมวลการรเรมโครงการหรอเนองานใหมๆ ทกาลงจะเกดขน เชน การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของคคาหลก (Primary Dealer : PD) การค าประกนหนกของภาคเอกชนไทย หรอ Credit Guarantee and Investment Facility (CGIF) การจดอนดบความเสยงของรฐวสาหกจ(Credit Scoring) ตลอดจนการพฒนาตราสารหนใหมๆ ของรฐบาล เชน Amortized Bond และ Bond Switching เปนตน ยงรวมถง การจดตงกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) การก ากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐ (อปท.) และบทบาทของกองทนวายภกษชงทงหมดน คอ การเตรยมความพรอมของประเทศไทย ในการเขารวมเปนสมาชกของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนหรอ ASEAN Economic Community (AEC) ในการน สบน. ขอเปนสวนหนงในการผลกดนใหตลาดตราสารหนเปนแหลงระดมทนและแหลงเงนออมทยงยน ตลอดจนมโครงสรางพนฐานและการบรการดานการระดมทนในระดบผ นาของ ASEAN ดวยครบ
สวนท 3 ผมถอวาเปน Basic & Essentials ซงประกอบดวย ตารางใชบอย และผลงานตางๆ ทเกดขนในปทผานมา (Research Based Awards & Achievements) ซงสวนนมประโยชนมากครบ เพราะเปนขอมลพนฐานทงหมดทเกยวกบ สบน. ซงประกอบไปดวย (1) ภาพรวมของหนสาธารณะ (2) กรอบการก เงนภายใตกฎหมายตางๆ (3) กรอบความยงยนทางการคลง (4) อปทานของ Benchmark Bond และตราสารหนของรฐบาลทงหมด (5) แผนการระดมทนของรฐวสาหกจ และ (6) ยทธศาสตรของ สบน.ท Match กบโครงการและแผนงานตางๆ ทอยในระหวางการดาเนนการ เวลาผมตองไปชแจงทสภาในหลายโอกาส หรอในการพบหารอกบหนวยงานตางๆ ขอมลพวกนเปน Back up ทสาคญสาหรบผมมาก วนนกเลยถอโอกาสนามาแบงปนใหทกทานดดวย
อกสวนหนงทอยใน Basic & Essentials ทอยากจะแบงปนดวยความภมใจเปนอยางยงกคอ รางวลและผลส าเรจของงานหลายๆ ชนทเกดขนในป 2553 - 2554 ซงทาให สบน. เปนทรจกมากขน เชน รางวลเพชรวายภกษ รางวลพฒนาบคลากร การไดรบการประมวลผลการปฏบตราชการเปนลาดบ “ทหนง” ของกระทรวงการคลง และรางวลประกาศเกยรตคณดานการจดทาและประเมนมาตรฐานความโปรงใส ประจาป 2554 จากสานกงาน ก.พ. นอกจากนน ในปนยงเปนปแหงการ “เปดตว” ของหลายๆ โครงการ เชน พนธบตรรฐบาลประเภทผลตอบแทนแปรผนตามอตราเงนเฟอ (Inflation Linked Bond : ILB) การเปดตวพนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (Retail Bond @ ATM for Micro Savers) และ กปพ. ตลอดจนมการทากจกรรมสนทนาการ PDMO Roadshow & PDMO Camp 2011 เปนครงแรก และในปน สบน. ยงมการจดทา Website ใหมดวยครบ ซงทงหมดนถอเปนสงสญญาณของการ “ปรบตว” และ “เปลยนแปลง” ของ สบน. ในแบบทเปนเชงรกอยางเตมตว ทงน กเพอการเรมตนทศวรรษใหมอยางมพลงครบ
สดทายน พวกเราชาว สบน. ขอถอโอกาสนสวสดปใหม ขออานาจคณพระศรรตนตรยและสงศกดสทธในสากลโลก อวยพรใหทกทานมความสข สมหวง สขภาพแขงแรง จตใจแจมใส ผมหวงเปนอยางยงวา สบน. จะไดรบความรวมมอจากทกทานในกาวตอไปเพอรวมกนสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมอยางตอเนองและยงยนสบไป
นายจกรกฤศฏ พาราพนธกล(ผอานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ)
สบน. กาวขามผานทศวรรษ.. ทหนง
สาสนจากผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะ..............................................จกรกฤศฏ พาราพนธกลโครงสรางส านกงาน
สบน. กาวขามผานทศวรรษ... ทหนง
นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน. ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน• การจดอนดบความนาเชอถอ (Credit Rating)• การจดระดบความนาเชอถอของรฐวสาหกจ และสถาบนการเงนภาครฐ (SOE Credit Scoring)
• การบรหารเงนคงคลง
“บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน” ดร. คณศ แสงสพรรณ ผอ.มลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลงนายธรชย อตนวานช ผอ. สานกบรหารการระดมทนโครงการลงทนภาครฐนายสอาด ธรโรจนวงศ ผชวยผจดการใหญ ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน)ดร.พมพเพญ ลดพล รกษาราชการแทน ผอ. สานกพฒนาตลาดตราสารหน
แนวทางในการบรหารจดการหน FIDF ในบรบทของส านกงานบรหารหนสาธารณะ1. การบรหารภาระจากหนกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)2. บทบาทของกองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการบรหารหน FIDF3. หน FIDF ทจะครบกาหนดกวา 200,000 ลานบาท ในป 2555 เปนพนธบตรออมทรพยทประชาชนเปนผ ถอทงสน รฐบาลมแผนทจะออก พนธบตรออมทรพยมาทดแทนใหประชาชนหรอไม
2555
4 ประเดนชวนคดท สบน. ตงโจทยไวในป 2553 วนนถงทหมายแลวหรอยง• การปรบยกอนดบความนาเชอถอของประเทศใหคนสระดบเดม• การบรหารเงนคงคลงใหมผลตอบแทน• การจดการภาระหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)• เตมเตมความยงยนทางการคลงโดยการเพม ”กรอบการชาระหน”
Looking Back : เหลยวหลง
Looking Forward : แลหนาพนธกจวนขางหนากบการเชอมโยงตลาดตราสารหนสภมภาคและการเปนผใหบรการการระดมทน
• การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผ คาหลกสาหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)• Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”• กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.)กบการพฒนา Benchmark Bond ทยงยน• บทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC)• การจดทา Credit Scoring กบการคาประกนการระดมทนของรฐวสาหกจ• บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทย • กาวตอไปของการกากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐ
11
17
24 29
33
34
45
46
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9 โดย กนก รตนวงศสกล (7 ต.ค. 54) 23
สบน. กบการขบเคลอนการลงทนในระบบโลจสตกสและโครงการน าอยางบรณาการ1. บทบาทของ Mega Project ตอการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ2. รฐบาลมแนวทางในการระดมทนทเหมาะสมกบ Mega Project แลวหรอยง3. Mega Project และผลกระทบตอหนสาธารณะ
เครองมอการระดมทนในประเทศของรฐบาล และแนวทางปองกนการแยงเงนลงทนจากภาคเอกชน 10
ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง1. Gaining Trust 2551 – 2553 : การสรางพนฐานความแขงแกรงใหกบตลาดตราสารหนในประเทศ โดยการมงเนนการสราง Benchmark Bond
และสรางความนาเชอถอจากผ รวมตลาด2. Sustainable Source of Funding 2554 : การพฒนาผลตภณฑใหมๆ เพอใหตลาดตราสารหนในประเทศเปนแหลงระดมทนทยงยน3. Preparation for Regional Linkage 2555 : การยกระดบโครงสรางพนฐานและสงเสรมการเชอมโยงกบตลาดตราสารหนในภมภาค
1
Background & Fundamentals 1
• สบน. ไดรบการประเมนผลการปฏบตราชการ 2553 ของสวนราชการในสงกดกระทรวงการคลงเปนลาดบทหนง• รางวลพฒนาบคลากร : รางวลแบบอยางทดดานการบรหารทรพยากรบคคล 2553• รางวลประกาศเกยรตคณ : การทจดทาและประเมนมาตรฐานความโปรงใส ประจาป 2554• รางวลเพชรวายภกษ : กอหนใหมอยางไรใหยงยน ชาระคนหนเกาอยางไรใหมเสถยรภาพ• รางวลเพชรวายภกษ : การพฒนาเครองมอการระดมทนของรฐบาลในตลาดตราสารหนไทย• ปฐมฤกษ PDMO Roadshow และ PDMO CAMP 2011 @ University• เปดตว : พนธบตรชดเชยเงนเฟอ (Inflation Linked Bond: ILB) 21 ม.ย. 2554• เปดตว : พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (Retail Bond @ ATM for micro savers) 29 ส.ค. 2554• เปดตว : กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ 14 ต.ค. 2554• เปดตว : Website ใหมของ สบน.
Basic & Essentials : ขอมลใชบอย
Research Based Awards & Achievements
ก. ภาพรวมของหนสาธารณะ1. องคประกอบของหนสาธารณะ (นยามและยอดหนสาธารณะคงคาง ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554)2. องคประกอบของหนสาธารณะคงคาง (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2539 – 2554)3. แผนและผลการบรหารหนสาธารณะประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2554
ข. กรอบการกเงนของรฐบาลภายใต พ. ร. บ. กฎหมายพเศษตางๆ 4. กอหนตามกรอบกฎหมายและจดหาเงนก ใหครบตามความจาเปน (ขอมลประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2555) 5. เปรยบเทยบเพดานการก เงนภายใต พ.ร.บ. งบประมาณรายจายประจาปและการก เงนเพอชดเชยขาดดลจรง (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2544 - 2554) 6. ยอดหนคงคางและยอดการชาระดอกเบยสะสมของ FIDF (ขอมล ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554) 7. ภาระดอกเบยของหน FIDF (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2542 - 2554)
ค. ความยงยนและเสถยรภาพทางการคลง 8. การก เงนภายใต พ.ร.ก. ไทยเขมแขง 2552 วงเงน 398,940 ลานบาท 9. สถานะความยงยนทางการคลงดานรายจายงบลงทนอยทรอยละ 25 หรอไม (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2540 – 2554)10. ภาระหนเงนตนและงบชาระหนของรฐบาลทไดรบจดสรร (รอยละของงบประมาณรายจาย) 11. ยอดหนรฐบาลทครบกาหนดชาระแบงตามกฎหมาย (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2555 – 2604)
ง. นอกจากการระดมทนของรฐบาลแลว สบน. ยงระดมทนใหรฐวสาหกจดวย 12. ผลการจดหาเงนก ใหแกรฐวสาหกจ (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2548 – 2554) 13. หนทรฐวสาหกจกและรฐบาลรบภาระเงนตนและดอกเบยทงในและตางประเทศ ขอมล ณ สนเดอนสงหาคม 2554
จ. อปทานของพนธบตรรฐบาลและเครองชวดการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ14. ความตองการระดมทนจรงประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2555 (แบงตามประเภทกฎหมาย) 15. ปรมาณการระดมทนทงหมดประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2555 (แบงตามประเภทเครองมอ) 16. จากการระดมทนเพอบรรเทาความเสยหาย สการพฒนาตลาดตราสารหนทยงยน และนวตกรรมของตราสารหนรฐบาล 17. การรกษาอปทานของ Benchmark Bond ใหเปนไปตามทประกาศ เปนหวใจสาคญในการสรางความนาเชอถอ ของกระทรวงการคลงและนามาซงตนทนทเปนไปตามกลไกตลาด (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2552 – 2554)
18. ความสมดลของตลาดตราสารหนไทย แบงตามผออกตราสาร และอนดบความนาเชอถอ19. เครองชวดความสาเรจของการสราง Benchmark Bond 20. เปรยบเทยบวงเงน Baht Bond ทอนมตและการออกไดจรง ขอมลรายป พ.ศ. 2547 – 2554
(จาแนกตามวงเงน จานวนโครงการ กลมประเทศ)
ฉ. วสยทศน พนธกจ และคานยมของ สบน 21. เปาประสงคและตวชวดทสาคญ แบงตามประเดนยทธศาสตร ปงบประมาณ พ.ศ. 2554-2556 .
69
70
71
74
76
77
84
85
86
วสยทศน
พนธกจ
ประเดนยทธศาสตร
เปนมออาชพในการบรหารหนสาธารณะ เพอการพฒนาประเทศอยางยงยน
คานยม
โปรงใส วนยด มเครดต ขบเคลอนเศรษฐกจและสงคม
บรหารหนสาธารณะตามกฎหมายวาดวยการบรหารหนสาธารณะ โดยการวางแผน กากบ และดาเนนการกอหน คาประกนและปรบโครงสรางหนของรฐบาล หนวยงานในกากบดแลของรฐ องคกรปกครองสวนทองถน และรฐวสาหกจ ซงรวมทงการชาระหนของรฐบาลและการตดตามและประเมนผลการดาเนนงาน เพอใหการบรหารหนสาธารณะเปนไปอยางมประสทธภาพ และเสรมสรางความยงยนทางการคลงและการพฒนาเศรษฐกจ
1. บรหารจดการหนสาธารณะในเชงรก (Pro-active Debt Management)
2. พฒนาตลาดตราสารหนใหเปนเสาหลกทางการเงนเพอเสรมสรางความแขงแกรงของระบบการเงน3. พฒนาองคกรใหเขมแขงและมประสทธภาพ
1
2
1
2
3
1
2
ณ 20 ก.ย. 2554ผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะ
รองผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะรองผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะ
ทปรกษาดานหนสาธารณะ
กลมกฎหมาย
กลมตรวจสอบภายใน
กลมพฒนาระบบบรหาร
ส านกจดการหน 1
ส านกจดการหน 2
ส านกบรหารการระดมทนโครงการลงทน
ภาครฐ
ส านกนโยบายและแผน
ส านกพฒนาตลาดตราสารหน
ส านกบรหารการช าระหน
ส านกงานเลขานการกรม
ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ
ผเชยวชาญเฉพาะดานบรหาร
การช าระหน
ฝายบรหารงานทวไป
สวนวเคราะหนโยบายและแผน
สารสนเทศ
สวนบรหารการช าระหน ในประเทศ
ฝายคลง สวนบรหารระบบขอมลสารสนเทศ
สวนบรหารการช าระหน ตางประเทศ
ฝายการเจาหนาท
สวนบรหารเงนกองทน
ฝายประชาสมพนธ
ผเชยวชาญ เฉพาะดานบรหาร
หนสาธารณะและภาระผกพน
สวนนโยบายและแผน
สวนพฒนาตลาดตราสารหน
รฐบาล
สวนนโยบายและแผนการระดมทน
สวนความรวมมอระหวางประเทศ
สวนบรหารกองทนและพฒนา
โครงสรางพนฐาน
สวนวเคราะหและจดการเงนทนโครงการ 1
สวนวเคราะหแผนการบรหารความเสยง
สวนนโยบายตลาดตราสารหนระหวาง
ประเทศ
สวนวเคราะหและจดการเงนทนโครงการ 2
สวนวจยนโยบายหนสาธารณะ
ศนยขอมลทปรกษาไทย
สวนจดการเงนกรฐบาล 1 (ขาดดล)
สวนบรหารจดการเงนกตางประเทศ
รฐวสาหกจ
สวนจดการเงนกรฐบาล 2
(กฎหมายพเศษ)
สวนบรหารจดการเงนกในประเทศรฐวสาหกจ
สวนจดการเงนกรฐบาล 3
(โครงการรฐบาล)
สวนเงนกตลาดเงนทนตางประเทศ และการจดอนดบความนาเชอถอ
สวนจดการเงนกหนวยงานอน
(อปท.)
สวนบรหารจดการเงนใหกตอและการช าระหน
รฐวสาหกจ
ผเขยวชาญ เฉพาะดาน
เงนกโครงการ
ผเชยวชาญเฉพาะดานหนสาธารณะและเงนคงคลง
ฝายพสด
Background & Fundamentals ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
ดร. พมพเพญ ลดพลเทพรตน วงศเจรญวนกจ
อทธพงศ กรรณลวน
สานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ในฐานะหนวยงานหลกของกระทรวงการคลงทมหนาทระดมทนตามความตองการของรฐบาลไดใหความสาคญกบการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศเปนลาดบตนๆ โดยก าหนดกลยทธในการออกตราสารหนของรฐบาลในแตละปทค านงถงปจจยหลก 4 ประการ คอ
(1) ระดมทนอยางไรใหไดวงเงนครบตามวงเงนทตองการ (2) ระดมทนอยางไรใหไดตนทนทเหมาะสม(3) ระดมทนอยางไรใหมความเสยงต า(4) ระดมทนอยางไรใหเปนไปในวถทางทเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ
2550 สบน. ปรบปรงกลยทธในการออกพนธบตรในตลาดแรก 3 แนวทาง ,
I. ลดความถในการประมล จากสปดาหละ 1 ครง เปน เดอนเวนเดอน(เพอกอใหเกดการกระจาย Supply ของ Benchmark Bond สม าเสมอตลอดทงป)
Public Debt Management Office, Ministry of Finance - Thailand
2550: สบน. ปรบปรงกลยทธในการออกพนธบตรในตลาดแรก 3 แนวทางส านกงานบรหารหนสาธาณะ, กระทรวงการคลง
FY FY FY FY FY
FY FY FY FY FY
III. เพมวงเงนรวมของ Benchmark Bond
II. เพมวงเงนประมล
8,00010,000
40,000
1 0 0 , 0 0 0
4,000
15,00012,000
1 2 0 , 0 0 0
หนวย: ลานบาท
หนวย: ลานบาท
FY 50 FY 51 FY 52 FY 53 FY 54
FY 50 FY 51 FY 52 FY 53 FY 54
การประมลลวงหนาอยางเปนระบบ เพอใหนกลงทนสามารถวางแผนการลงทนไดอยางมประสทธภาพ ทสาคญยง ตลอดระยะเวลา 4 ปทผานมา (2551 – 2554) สบน. สามารถรกษาปรมาณของพนธบตรใหเปนไปตามทประกาศเอาไวในชวงตนปไดระหวางรอยละ 97-100 เสมอมา ทงน เพราะ สบน. เชอวา ความโปรงใสในการแจกแจงความตองการระดมทน ตลอดจนการประกาศอปทานของ Benchmark Bond และเครองมอการระดมทนอนๆ ทชดเจน เปนหวใจสาคญในการสรางความนาเชอถอของกระทรวงการคลง และนามาซงตนทนในการระดมทนทเปนไปตามกลไกของตลาด
สาหรบบทความฉบบน จะขอเลาถงตนสายปลายเหตของการระดมทนของรฐบาลทเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนของรฐบาล โดยแบงกรอบเวลาออกเปน 3 ชวงหลกๆ ไดแก
(1) ชวงป 2551 – 2553: การสรางพนฐานความแขงแกรงใหกบตลาดตราสารหนในประเทศ โดยการมงเนนการสราง Benchmark Bond และสรางความนาเชอถอจากผ รวมตลาด (Building Market Fundamentals: Gaining Trust)
(2) ชวงป 2554: การสรางผลตภณฑใหมๆ เพอกระจายฐานนกลงทนและพฒนาใหตลาดตราสารหนในประเทศเปนแหลงระดมทนทยงยน (Product Developments: Sustainable Source of Funding)
(3) ชวงป 2555: การยกระดบโครงสรางพนฐานและสงเสรมการเชอมโยงกบตลาดตราสารหนภมภาค (Market Infrastructure: Preparation for Regional Linkage)
ในป 2551 เปนปแรกทเรมม การพฒนาตลาดตราสารหนอยางเปนทางการ โดยการตงสานกพฒนาตลาดตราสารหน (สพต.) ซงมวตถประสงคแรกในการสราง Benchmark Bond อยางเปนระบบเพอสรางสภาพคลองใหกบตลาด โดยการลดความถในการประมลจากสปดาหละ 1 ครงเปนเดอนเวนเดอน การเพมวงเงนประมลตอครงจาก 4,000 ลานบาทเปน 15,000 ลานบาท และการเพมวงเงนคงคางใหใหญขนจาก 40,000 ลานบาทเปน 120,000 ลานบาทสาหรบ Benchmark Bond รนอาย 5 ป (รปท 1) ตลอดจนมการประกาศตาราง
รปท 1: การปรบกลยทธในการออกพนธบตรในตลาดแรก 3 แนวทาง
1
รปท 2: การพฒนาเครองมอการระดมทนของรฐบาล (ปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2555)
1.1) พนธบตรรฐบาลรนอาย 30 ป (23 เม.ย. 51) จาไดวาในป 2551 เปนปท สบน. เพงเรมตงสานกพฒนา
ตลาดตราสารหน ซงวตถประสงคแรกทตองทาคอ การสรางสภาพคลองใน ตลาดรอง จงไดเรมออก Benchmark Bond รนอาย 5 ป และ 10 ป อยางเปนระบบ โดยกาหนดวงเงนคงคางเทากบ 100,000 ลานบาท และ 50,000 ลานบาท ตามลาดบ และเรมออก Benchmark Bond รนอาย 15 และ 20 ป อยางสมาเสมอเพอหลอเลยงตลาดโดยกาหนดใหยอดคงคางขนตาทรนละ 25,000 ลานบาท ซงถาเราใชเฉพาะ Benchmark Bond ตามทกาหนดในการระดมทนกจะไดวงเงนเทากบประมาณ 190,000 ลานบาทตอปเทานน ซงไมเพยงพอตอความตองการ
1. ชวงป 2551 – 2553: การสรางพนฐานความแขงแกรงใหกบตลาดตราสารหนในประเทศ โดยการมงเนนการสรางBenchmark Bond และสรางความนาเชอถอจากผรวมตลาด (Building Market Fundamentals: Gaining Trust)
ก เงนของรฐบาลทเฉลยปละ 250,000 – 300,000 ลานบาท (ในชวงป 2548 – 2551) และถงแมวา สบน. จะมเครองมออนๆ เชน ตวสญญาใชเงนระยะยาว พนธบตรออมทรพย ทสามารถระดมทนไดคราวละมากๆ กจรง แตเครองมอดงกลาวกไมไดเปนเครองมอหลกทชวยเพมสภาพคลองในตลาดรอง ซงเปนวตถประสงคแรกในการพฒนาตลาดตราสารหน
นอกจากนน ประกอบกบขอเรยกรองของกลมบรษทประกนทตองการลงทนในพนธบตรรฐบาลทมผลตอบแทนสงกวารอยละ 5 ตอป และเพอเปนการเตรยมความพรอมสาหรบการระดมทนในโครงการขนาดใหญของรฐบาลในอนาคต สบน.จงไดศกษาการออก Benchmark Bond รนอาย 30 ป อยางถถวน โดยกอนการออก Benchmark Bond 30 ป ไดจรงนน เราไดมการทา Simulation กบบรษทประกนชวตขนาดใหญ 8 แหง (ซงมสดสวนแบงตลาดรวมกนรอยะ 80 ของมลคากรมธรรมรวมของธรกจประกนชวต) จานวน 4 ครง เพอใชเปนขอมลอางองในการประเมนความตองการทแทจรง ของตลาด เพอท สบน. จะไดออก Benchmark Bond 30 ป ไดอยางเหมาะสม และจากผลการทา Simulation ทประสบความสาเรจ ดงนน สบน. จงไดตดสนใจออก Benchmark Bond รนอาย 30 ป ในวนท 23 เม.ย. 2551 โดยกาหนดดอกเบยหนาตวอยทรอยละ 5.5 ตอป ซงไดรบการตอบรบจากนกลงทนอยางดยง
Background & Fundamentalsยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
2554255325522551 2555
30 ปพนธบตร Benchmark
10 ปพนธบตรชดเชยเงนเฟอ
12 และ 18 ปต วสญญาใชเงนอตราดอกเบยคงท
50 ปพนธบตร Benchmark
5 ปพนธบตรออมทรพย
อตราดอกเบยขนบนได
6 ปพนธบตรออมทรพย
อตราดอกเบยขนบนได
3 ปพนธบตรออมทรพย ATM
4 ปพนธบตรดอกเบยลอยตว
23 เมษายน 2551
FY
15 กรกฏาคม 2552
27 พฤษภาคม 2552
7 มถนายน 2553
2 มนาคม 2554
22 ธนวาคม 2553
11 กรกฎาคม 2554
12 กนยายน 2554
2
ในชวงป 2552 เกดวกฤตการณทางการเงนในประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศไทยกไดรบผลกระทบจากวกฤตการณดงกลาวดวย ทาใหรฐบาลตองมการประกาศก เงนเพมเตมเพอชดเชยการขาดดลกลางปและการใชพรก. ฉกเฉน อกทงอตราดอกเบยทวโลกในชวงนนอยในภาวะทตามาก ดงนนการออกพนธบตรรฐบาลระยะยาว ประเภทอตราดอกเบยคงทอาจไมเปนทตองการของตลาด และสงผลใหรฐบาลไมสามารถก เงนไดครบตามวงเงนทตองการได ในการน สบน. จงไดมการหารอกบผ รวมตลาดอยางถถวน และตดสนใจทจะออกพนธบตรรฐบาลประเภทอตราดอกเบยลอยตว (Floating Rate Bond : FRB)
ความสาเรจของการออกพนธบตรรฐบาลรนอาย 30 ป นน คอการออกพนธบตรรนอายยาวขนาดนไดอยางตอเนอง จนสามารถปรบปรงคณภาพของ Portfolio หนคงคางเกาของรฐบาลใหดขน ซงในชวงกอนป 2551 Portfolio ของหน รฐบาลมอายเฉลยเพยง 5 ป นอกจากนน กวาครงหนงของหนรฐบาลในเวลานน มการครบกาหนดอายทกระจกตวอยในชวง 5 ปขางหนาเทานน ดงนน การออก Benchmark Bond รนอาย 30 ปจะเปนการชวยยดอายเฉลยของหนรฐบาล โดยสามารถยดอายเฉลยของตราสารหนรฐบาลทออกใหมในแตละป จากทเคยเฉลยอยท 6 ป ในป 2550 มาเปน 10 ป ในปจจบน นอกจากนน การออกพนธบตรรนดงกลาว และยงเปนการลากเสนอตราผลตอบแทนอางอง (Yield Curve) จาก 20 ป ออกไปเปน 30 ปดวย
1.2) พนธบตรรฐบาล ประเภทอตราดอกเบยลอยตว (27 พ.ค. 52)
ซงเปนเครองมอในการระดมทนรปแบบใหมของรฐบาลทมความยดหยนในชวงทอตราดอกเบยผนผวน และเปนการออกพนธบตรรฐบาลครงแรกทเปนอตราดอกเบยลอยตว โดยกาหนดอายของ FRB เทากบ 4 ป ซงเปนอายเทากบระยะเวลาของวงจรดอกเบยในประเทศทอยทประมาณ 4-5 ป ซงผลจากการออก FRB กไดรบการตอบรบอยางดยงจากกลมสถาบนการเงน นอกจากนน สบน. ไดใช Bangkok Inter Bank Offered Rate 6 เดอน (BIBOR 6 เดอน) ของธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ลบดวย 15 basis points เปนดอกเบยอางอง เพอชวยสงเสรมให BIBOR มสภาพคลองมาก ดงนน FRB จงถอเปนเครองมอในการระดมทนของรฐบาลซงแสดงถงความรวมมอระหวางกระทรวงการคลงและ ธปท. ไดอยางดยง
ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
1.3) พนธบตรออมทรพย ประเภทอตราดอกเบยแบบขนบนได (15 ก.ค. 52 และ 7 ม.ย. 53)
จากความตองการก เงนรวมทสงขนอยางกาวกระโดดถงกวา 2.5 เทา จากป 2551 เทยบกบป 2552 (กลาวคอจาก 272,000 ลานบาทในป 2551 เปน 678,000 ลานบาท ในป 2552) และภายใตอตราดอกเบยอยในระดบทตาทสดเปนประวตกาล (ดอกเบยนโยบายของสหรฐฯ ปรบตวลดลงอยทรอยละ 0.25 ตาทสดตงแตสมยสงครามโลกครงท 2) ซงทาให สบน. จาเปนตองหาเครองมอใหม นอกเหนอจาก Benchmark Bond ทมการกคอนขางเตมเพดานแลว ซงพนธบตรออมทรพยเปนทางเลอกทนาสนใจมาก เนองจากผทลงทนในพนธบตรออมทรพยกลมนกลงทน รายยอย ซงมพลงเงนออมมหาศาล สงผลใหพนธบตรออมทรพยเปนเครองมอเดยวทสามารถระดมทนไดคราวละมากๆ ถงกวา 200,000 ลานบาท ในคราวเดยวกน และเนองจากดอกเบยพนธบตรออมทรพยจะ ถกบวกดวยสวนชดเชยภาษ จงทาใหพนธบตรออมทรพยมกไดรบความสนใจอยางมากและเปนเครองมอทรฐบาลมกจะนามาใชในภาวะฉกเฉนอยเสมอ
โดยในชวงเวลาดงกลาว ภายใตสถานการณดอกเบยตกตา หาก สบน. ออกพนธบตรออมทรพยในรปแบบปกต ซงมอตราดอกเบยคงทตลอดอายพนธบตรนอกจากจะไมไดรบความนยมและไดวงเงนไมครบตามตองการแลวประชาชนทซอพนธบตรไปอาจจะรสกเหมอนถกเอาเปรยบ เมอในอนาคต อตราดอกเบยในตลาดทยอยปรบตวสงขน แตตนยงไดรบดอกเบยในระดบทตาอย ดงนน ในป 2552 สบน. จงไดออกพนธบตรออมทรพยประเภทอตราดอกเบยแบบขนบนไดขนเปนครงแรก โดยกาหนดใหดอกเบยอยในอตราคงท ในชวง 2 ปแรก
Background & Fundamentals
3
และหลงจากนน ทยอยปรบขนตามภาวะดอกเบยขาขน ซงผลการจาหนายปรากฎวาไดรบการตอบรบทดยง สามารถจาหนายหมดในเวลาอนรวดเรวในวงเงนสงถง 80,000 ลานบาท และ 82,230 ลานบาท ในป 2552 และ 2553 ตามลาดบ และตอมา ธปท. ไดมการจาหนายพนธบตรออมทรพยของธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) โดยใชอตราดอกเบยขนบนไดเชนกน
อยางไรกตาม ตองยอมรบวาความสาเรจของการออกพนธบตรออมทรพยมาจากอตราดอกเบยทจงใจเนองจากมการชดเชยภาษ ซงสงผลใหตนทนการก เงนดวยการออกพนธบตรออมทรพยสงกวาเครองมออนเสมอ ดงนน ความทาทายประการสาคญในอนาคตอนใกล คอ การพฒนาใหพนธบตรออมทรพยใหมผลตอบแทนทเปนไปตามกลไกตลาด ในขณะทเพมความนาสนใจใหพนธบตรออมทรพย เชน การสรางสภาพคลองในตลาดรอง การเพมความหลากหลายทงในเรองของอาย และเงอนไขการซอขาย ทงนเพอใหพนธบตรออมทรพยเปนทางเลอกของการออมทมความมนคงสง ตลอดจนเปนการเขาถงประชาชนในวงกวาง โดยในปจจบน สบน. ไดมการหารอกบ ธปท. ในการศกษาพฤตกรรมของผออมรายยอย และลกคาพนธบตรออมทรพยใหมากยงขน เพอทจะไดออกแบบพนธบตรออมทรพยหรอผลตภณฑใหมๆ ใหตรงความตองการของผทชนชอบพนธบตรออมทรพยอยแลว และผออมกลมอนใหรจกและหนมาสนใจพนธบตรออมทรพยใหมากยงขน เพราะในทสดแลว พนธบตรออมทรพยทไดรบการพฒนาอยางแทจรงตองเปนเครองมอในการก เงนของรฐบาลทแขงแกรง ไมบดเบอนหรอแขงขนกบเงนฝากของสถาบนการเงน สามารถสรางฐานลกคารายยอยของตลาดตราสารหนภาครฐได และทสาคญยง พนธบตรออมทรพยตองเปนทางเลอกของผออมทตองการลงทนในตราสารหนทมความมนคงสงสดและมผลตอบแทนทยอมรบได ซงถาเปนเชนนแลว พนธบตรออมทรพยคงเปน Safe Haven ของผออมไดอยางแทจรง โดยในอนาคตอนใกล สบน. มแผนการทจะพฒนาพนธบตรออมทรพยใหเขาสระบบอเลคทรอนกส และใหมการซอไดทกวน เพอสงเสรมนสยการออมของประชาชน นอกจากนน เพอเปนการลดการบดเบอนของกลไกตลาด สบน.จะทาการทยอยปรบลดสวนชดเชยภาษในอนาคต และใหความสาคญกบการสรางสภาพคลองแทน (โดยลาสด เมอเดอนกนยายน 2554 สบน. สามารถจ าหนายพนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษผานเครอง ATM ไดเรยบรอยแลว – โปรดอานตอดานหลง)
ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
ในชวงน สบน. มวตถประสงคหลกคอ การพฒนาตลาดตราสารหนในเชงลก โดยการพฒนาตราสารหน รฐบาลใหมรปแบบทซบซอนมากขนและทดเทยมกบตราสารหนในตางประเทศ นอกจากนน สบน. ไดใหความสาคญอยางสงกบการพฒนาตราสารหนเพอใหตอบสนองความตองการของนกลงทนเฉพาะกลม เพอเปนการ segment และมงสรางสมดลของผลงทนพนธบตรรฐบาลใหมากขน ทงนเพอขยายฐานนกลงทนและบรหารความเสยงไปในคราวเดยวกนดวย โดยตราสารหน ทถกพฒนาขนมาในชวงน มรายละเอยดดงน
2.1) ต วสญญาใชเงนระยะยาว ประเภทอตราดอกเบยคงท (22 ธ.ค. 53)
(2) ชวงป 2554: การสรางผลตภณฑใหมๆ เพอกระจายฐานนกลงทนและสรางใหตลาดตราสารหนในประเทศเปนแหลงระดมทนทยงยน (Product Developments: Sustainable Source of Funding)
เนองจากชวงเวลาดงกลาวเปนชวงดอกเบยตกตาทวโลก ทางสมาคมประกนชวตและนกลงทนระยะยาว เชน กองทนบาเหนจบานาญขาราชการและสานกงานประกนสงคม จงไดมขอเรยกรองอกครงใหรฐบาลออกตราสารหนทมผลตอบแทนสงเพราะกลมบรษทประกนชวตมสญญากรมธรรมทผกพนกบลกคาในระยะยาวไวแลว ทงน ตราสารหนดงกลาวอาจไมจาเปนตองมสภาพคลองกได เนองจากกลมบรษทประกนชวตเปนกลมนกลงทน ทถอตราสารหนจนครบกาหนดอายของตราสารหน (Buy & Hold) ดงนน จากการหารอและสารวจความตองการอยางถถวน สบน. จงไดออกตวสญญาใชเงนรนอาย 12 และ 18 ป ซงมอตราดอกเบยคงท จากปกตท สบน. เคยออกตวสญญาใชเงนเคยมอายเพยง 4 - 7 ป และมอตราดอกเบยลอยตว โดยใชอตราดอกเบยเงนฝากประจา 6 เดอน และอตราดอกเบยอางองระยะสนตลาดกรงเทพ (BIBOR) 6 เดอน เปนอตราอางอง วตถประสงคหลกท สบน. เลอกออกตวสญญาใชเงน กเนองมาจากตวสญญาใชเงนมผลตอบแทนทสงกวา Benchmark Bond ในรนอายใกลเคยงกน ทงน เนองจากตวสญญาใชเงนไมมสภาพคลองในตลาดรองแมจะสามารถซอขาย
Background & Fundamentals
4
เปลยนมอไดกตาม ดงนน ตวสญญาใชเงนระยะยาวประเภทอตราดอกเบยคงทน ถอเปนตราสารหนทออกเพอดแลนกลงทนระยะยาว ประเภท Buy & Hold โดยเฉพาะกลมบรษทประกนชวต นอกจากนน การพฒนาตวสญญาใชเงนประเภทน ยงถอเปนการเพมทางเลอกในการระดมทนของรฐบาล โดยเฉพาะในชวงทตลาดพนธบตรผนผวนอกดวย โดยในการออกตวสญญาใชเงนดงกลาว สบน. สามารถระดมทนไดถง 35,000 ลานบาท ในคราวเดยว ในขณะทการประมล Benchmark Bond ทมอายระหวาง 15 – 20 ป จะสามารถประมลไดครงละไมเกน 10,000 ลานบาทเทานน ดงนน จงถอไดวาการออกตวสญญาใชเงนประเภทนใหประโยชนตอทงฝายนกลงทนและรฐบาล หรอเรยกไดวาเปน “Win-Win situation” เลยทเดยว
ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
2.2) พนธบตรรฐบาลรนอาย 50 ป (2 ม.ค. 54)แนวคดในการออกพนธบตรรฐบาล รนอาย 50 ป เรมขนในชวงกลางป
2553 โดยในชวงนน อตราดอกเบยอยในระดบทตามาก ผลตอบแทนของพนธบตรรฐบาลรนอายทยาวทสด (รน 30 ป) อยทตากวารอยละ 4 ตอป จาไดวาทางสมาคมประกนชวตไทยไดจดสมมนาใหญทพทยาและเรยกรองให สบน. ชวยออกผลตภณฑทมผลตอบแทน ไมนอยกวารอยละ 4.50 ตอป เมอ สบน. ไดรบโจทยดงกลาว กไดมการหารอภายในเพอหาวธทดทสดในการตอบโจทยความตองการของนกลงทน โดยไมกระทบกบตนทนของ Portfolio หนสาธารณะ และไมบดเบอนกลไกของตลาดตราสารหน ซงถาเราใชอตราดอกเบยรอยละ 4.50 ตอปเปนตวตง คาตอบทไดรบกคอ การออกพนธบตรทมอายยาวขนเพอใหผลตอบแทนไปแตะทระดบรอยละ 4.50 ตอป ใหจงได ซงจากการทาแบบจาลองเพอลากเสนผลตอบแทนของพนธบตรรฐบาล (Yield Curve) โดยความรวมมอระหวาง สบน. และ สมาคมตลาดตราสารหนไทย (Thai Bond Market Association: ThaiBMA) กเปนทมาของพนธบตรรฐบาลรนอาย 50 ป ทมอตราดอกเบยหนาตวสงถงรอยละ 4.85 ตอป โดยพนธบตรรนดงกลาวถกดาเนนการออกไปเรยบรอยแลวและไดรบการตอบรบอยางดยง มสดสวนการเขาประมลเฉลยสงถงกวา 2.5 เทาของวงเงนทออก นอกจากน การออกพนธบตรรนอาย 50 ปยงเปนการชวยยดอายเฉลยของ Portfolio หนรฐบาล และเปนการลากเสนอตราผลตอบแทนอางอง (Yield Curve) จาก 30 ป ออกไปเปน 50 ปดวย โดยประเทศไทยถอเปนประเทศท 4 ในโลกทออกพนธบตรรฐบาล รนอาย 50 ปได (ตอจากประเทศ องกฤษ จน และฝรงเศส)
2.3) พนธบตรชดเชยเงนเฟอ (11 ก.ค. 54) ตอนน มาถงผลงานชนโบวแดงท สบน. มความภาคภมใจ
อยางยง นนคอ “พนธบตรรฐบาลอตราดอกเบยแปรผนตามเงนเฟอ” หรอ เรยกกนสนๆ วา พนธบตรชดเชยเงนเฟอ ซงมแนวคดมาจากการทสภาพเศรษฐกจทวโลกรวมถงประเทศไทยกาลงอยในชวงฟนตวจากวกฤตเศรษฐกจ อตราเงนเฟอมแนวโนมปรบตวเขาสภาวะขาขน ดงนน การลงทนในพนธบตรชดเชยเงนเฟอจะชวยใหนกลงทนรกษาอานาจซอไดอยางสมบรณ โดยแนวคดหลกของพนธบตรชดเชยเงนเฟอน คอ หากผลงทนซอพนธบตรชดเชยเงนเฟอดวยเงน 100 บาทในวนนและหากเงน 100 บาทนน สามารถซอขนมปงได 1 กอน เมอพนธบตรชดเชยเงนเฟอครบกาหนดอายในอนาคต เงนทนกลงทนจะไดคนมากจะสามารถซอขนมปงได 1 กอนในวนนน กลาวคอ การลงทนในพนธบตรประเภทนจะสามารถรกษาอานาจซอของเงนตนไดอยางสมบรณ ดงนน การพฒนาพนธบตรชดเชยเงนเฟอ ถอเปนการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศใหมผลตภณฑทมความซบซอนมากขน ทดเทยมตลาดตราสารหนในตางประเทศ
นอกจากนน พนธบตรชดเชยเงนเฟอยงเปนเครองชใหเหนถงอตราผลตอบแทนแทจรง และการคาดการณของตลาดเกยวกบอตราเงนเฟอ สงผลใหนโยบายการเงน (ดาเนนการโดย ธปท.) และนโยบายการคลง (ดาเนนการโดยกระทรวงการคลง) มความสอดคลองกนมากขน สาหรบกลมนกลงทนทใหความสนใจกบพนธบตรชนดนเปนอยางมาก กคอ กองทนบาเหนจบานาญขาราชการ และนกลงทนสถาบนจากตางประเทศ และถงแมจะมการจาหนายพนธบตรชดเชยเงนเฟอ
Background & Fundamentals
5
ในคราวเดยวเปนวงเงนสงถง 40,000 ลานบาท (โดยผานวธ Syndication) ผลปรากฎวามนกลงทนใหความสนใจรวมทงสนสงถง 65,000 ลานบาท ซง สบน. มการจดสรรแบงวงเงนตามความตองการของนกลงทน ดงน
นกลงทนในประเทศไดรบจดสรร 2 ใน 3 ของวงเงนการออกพนธบตรทงหมด หรอประมาณ 25,000 ลานบาท ประกอบดวย 1) นกลงทนสถาบนในประเทศ เชน กองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการ ส านกงานประกนสงคม บรษทประกนชวต กองทน และสถาบนการเงนตางๆ ซงจะเปน Market Maker หรอผสรางสภาพคลองใหกบพนธบตรชดเชยเงนเฟอในตลาดรองประมาณ 20,000 ลานบาท และ 2) นกลงทนรายยอย ซงรวมถงสถาบนทไมแสวงหาผลก าไร เชน สหกรณของสถาบนการศกษาและมลนธตางๆ ประมาณ 5,000 ลานบาท
นกลงทนตางชาตไดรบจดสรร 1 ใน 3 ของวงเงนการออกพนธบตรทงหมด หรอประมาณ 15,000 ลานบาท ประกอบดวยกองทนระยะยาวเปนสวนใหญ โดยลาสด มกองทนจาก 10 ประเทศใหความสนใจเปนอยางยง เชน สหราชอาณาจกร สหรฐอเมรกา ญป น เกาหล สงคโปร ออสเตรเลย และฮองกง เปนตน
โดย สบน. มแนวทางในการพฒนาพนธบตรชดเชยเงนเฟอขนตอไป ในการเพมสภาพคลองใหกบพนธบตรชดเชยเงนเฟอโดยการออกเพมเตมในรนอายเดมใหมยอดคงคางประมาณ 100,000 ลานบาท พรอมทงจะมการศกษาการออกพนธบตรชดเชยเงนเฟอในรนอายอนๆ เพอสราง Yield Curve ดวย ซงจะไดหารอกบผ คาหลก (Primary Dealer) ตอไป
ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
2.4) พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (ATM) (12 ก.ย. 54) วตถประสงคหลกของการพฒนาพนธบตรออมทรพยทจาหนาย
ผานเครอง ATM ของ สบน. คอการสงเสรมใหประเทศไทยเขาสสงคมแหงการออมอยางแทจรง ดงนน สบน. จงไดออก “พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (หรอ Retail Bond @ ATM for Micro Savers) โดยมเงอนไขพเศษทแตกตางจากพนธบตรออมทรพยทวไป 3 ประการหลกคอ
(1) มวงเงนซอขนต าเพยง 1,000 บาท จากปกต 10,000 บาท(2) มระยะเวลาการจ าหนายสม าเสมอตลอดทงป จากปกต 5 วน(3) มการเพมชองทางการจ าหนายผานเครอง ATM จากปกตจ าหนายผานสาขาของธนาคารตวแทน
สบน. มความตงใจอยางสงให “พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ” เขาถงผมรายไดประจานอยใหไดมโอกาสทยอยออมเงนทสอดคลองกบรายไดของตน สามารถสมผสกบการเปนเจาของเงนออมในรปแบบของพนธบตรรฐบาลอยางทดเทยมและทวถง โดยการจาหนายพนธบตรฯ ผานต ATM ถอเปนระยะท 1 ของการพฒนาพนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษใหเขาสความเปน Electronics ทไรใบพนธบตร (Scripless) โดย สบน. อยในระหวางการศกษาการจาหนายพนธบตรเพอรายยอยพเศษผานระบบอนเตอรเนต (ระยะท 2) และผานททาการไปรษณย (ระยะท 3) ทงน ระบบพนธบตรทไรใบดงกลาวจะชวยใหประชาชนประหยดคาใชจายและเวลา ตลอดจนลดความเสยงในการสญหายของเอกสารไดอยางมประสทธภาพ ทานเชอหรอไมวา ในแตละปมพนธบตรออมทรพยของรฐบาลทไมมาไถถอนเฉลยสงถงปละ 480 ลานบาท ดงนน การทาใหพนธบตรรฐบาลเพอรายยอยเขาสความเปน Electronics จะทาใหงายตอการเกบบนทกของประชาชน เพอใหแนใจวาเงนของทานทกบาททกสตางคทลงทนกบพนธบตรรฐบาลมความครบถวนเรยบรอย
โดยในชวงเรมตน สบน. ไดใหธนาคารกรงไทยซงเปนธนาคารของรฐบาล เปนผแทนจาหนายพนธบตรรนน แตเพยงผ เดยวกอน (โปรดดเงอนไขของพนธบตร ใน Section: Achievements) โดยประชาชนสามารถลงทะเบยนไดทธนาคารกรงไทยทกสาขา โดยทานจะไดรบ (1) สมดบนทกรายการซอพนธบตร หรอ “Bond Book” และ (2) บตร ATM ทมสญลกษณนกวายภกษ โดยไมมคาใชจายใดๆ ทงสน สบน. ขอเรยนวา Bond Book มไวสาหรบบนทกรายการซอของพนธบตรรฐบาลเทานน เพอททานจะไดสามารถมบนทกเฉพาะรายการซอของพนธบตรทกรนตงแตวนนเปนตนไป ใหอยใน Bond Book เลมเดยว โดยรฐบาลจะโอนดอกเบยใหทานในบญชของธนาคารททานระบไว นอกจากนน เพอเปนการเชญชวนใหประชาชนมาลงทนในพนธบตรออมทรพยรนพเศษน กระทรวงการคลงจงไดประสานกบธนาคารกรงไทยไมใหเกบคาธรรมเนยมการโอนดอกเบย (มลคา 10 บาท) ตลอดทงอายพนธบตร โดยกระทรวงการคลงจะเปนผ รบภาระแทน โดยในชวงแรก การจาหนายพนธบตรรฐบาลผานเครอง ATM ถอเปน “ ชองทางเสรม” โดยทานยงสามารถซอพนธบตรรฐบาล ผาน Counter ของธนาคารเหมอนปกต ซงวตถประสงคหลกของการเพมชองทาง ATM กเพออานวยความสะดวกใหประชาชนสามารถซอพนธบตรไดตลอดเวลา 24 ชม. และสงเสรมพนธบตรรฐบาลเปนทางเลอกของการออมทประชาชนเขาถงไดโดยงาย
Background & Fundamentals
6
(1) Exclusivity คอ สทธ ส าหรบ PD ในการประมล Benchmark Bond ทกรนอายในตลาดแรก โดยประเทศทมระบบ ดงกลาวคอ องกฤษ เกาหลใต สงคโปร และมาเลเซย(2) Mini-Tender คอ สทธ ส าหรบ PD ในการประมล Benchmark Bond ในภาวะทรฐบาลตองการระดมทนฉกเฉน โดยจะประมลรนทเฉพาะเจาะจง และมการประกาศลวงหนาประมาณ 4 สปดาห โดยประเทศทมระบบดงกลาวคอ องกฤษ(3) Green Shoes Options คอ สทธ ส าหรบ PD ในการซอ Benchmark Bond เพมเตม ไดอกรอยละ 10 – 20 ของวงเงนทไดรบจดสรร โดยสามารถซอไดท Average Accepted Yield และซอไดภายใน 1 – 3 วนถดจากการประมล โดยประเทศทมระบบดงกลาวคอ ญป น สเปน เกาหลใต และอตาล
ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
โดยในเบองตน สบน. ไดกาหนดให Benchmark Bond รนอาย 5 ป เปนรนท PD เทานนทไดสทธแบบ exclusivity ในการเขาประมลในตลาดแรกภายในปงบประมาณ พ.ศ. 2556 โดยจะมการทยอยให Exclusivity ในรนอนๆ พรอมกบการใหสทธในการประมล Mini-Tender และ Green Shoes Option ตอไปในอนาคต หลงจากท สบน. ไดมการประเมนผลสมฤทธและผลกระทบของการทาหนาทของ PD ทเกดจากการใหสทธประโยชนในการประมลแบบ Exclusivity ของ Benchmark Bond รนอาย 5 ปแลวอยางถถวน ในการน สบน. จาเปนตองใชความระมดระวงในการใหสทธประโยชนดาน Exclusivity กบ PD เพราะเปนการตดสทธของนกลงทนทเคยสามารถเขาประมล Benchmark Bond ไดโดยตรงในตลาดแรก และจากขอเทจจรงในชวงป 2551-54 พบวา Benchmark Bond รนอาย 5 ป เปนรนเดยวทม PD ไดรบการจดสรรในสดสวนทสงถงรอยละ 80 ของวงเงนประมล และทเหลออกรอยละ 20 เปนสดสวนทนกลงทนไดรบการจดสรร ในขณะท Benchmark Bond รนทมอาย 10 ป ขนไปนน มนกลงทนเขาประมลโดยตรงและไดรบการจดสรรสงถงกวารอยละ 50 ของวงเงนประมล ดงนน การทยอยใหสทธพเศษดาน Exclusivity ในรนอาย 5 ป เปนตวเรมตน จงเปนแนวทางแบบคอยเปนคอยไป ทจะเออใหเกดการปรบตวของผรวมตลาดทเหมาะสม
นอกจากนน ในวนน สบน. กาลงนาพาตลาดตราสารหนของไทยใหกาวขามไปสการพฒนาอกระดบหนง ทมไดเนนเฉพาะการสรางสภาพคลองในตลาดรองและการออกผลตภณฑใหมๆ เทานน แตใหความสาคญกบการสรางโครงสรางพนฐานตลอดจนผลกดนใหตลาดตราสารหนในประเทศ กาวเปนผนาในกลม ASEAN ซงเปน 1 ในแผนบรหารราชการแผนดนของรฐบาล ทงน ความสาเรจดงกลาวคงไมสามารถผลกดนไดโดยรฐบาลหรอหนวยงานภาครฐอนๆ ทเกยวของเทานน แตคงตองพงพาความรวมมอจากภาคเอกชน โดยเฉพาะ PD ในการเปนตวกลางใหชวยทาหนาทผลกดนในหลายๆ มตดวยกน ไดแก
(3) ชวงป 2555: การยกระดบโครงสรางพนฐานและสงเสรมการเชอมโยงกบตลาดตราสารหนภมภาค (Market Infrastructure: Preparation for Regional Linkage)
3.1) การปรบปรงสทธประโยชนของผคาหลก (Primary Dealer: PD)สาหรบประเทศทมการพฒนาตลาดตราสารหนอยางเปนระบบแลว จะมการกาหนดสทธใหเฉพาะ PD
เทานนทสามารถเขาประมล Benchmark Bond ในตลาดแรกได ทงน การใหสทธดงกลาวเปนการสงเสรมให PD ทาหนาทเปนMarket Maker ในการสรางสภาพคลองในตลาดรอง เพราะ PD เปนผทมความใกลชดตลาดมากทสด จงสามารถทาหนาทเปนตวกลางในการเสนอราคาประมลทเปนไปตามกลไกของตลาดไดใกลเคยงทสด ซงการเสนอราคาประมลในลกษณะน จะเปนประโยชนตอนกลงทนดวย ในการน สบน. จงไดกาหนดใหมการปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของ PD อยางเปนระบบ โดยขณะน สบน. อยในขนตอนการพจารณาใหสทธประโยชนตางๆ แก PD ในกรณของตางประเทศ เชน
(1) การใหความรและขอมลขาวสารกบนกลงทนตลอดจนผออกตราสารหนของทงภาครฐและภาคเอกชน(2) การเปนตวแทนจดจ าหนายตราสารหนรปแบบใหม ๆของรฐบาล เชน พนธบตรออมทรพย พนธบตรชดเชยเงนเฟอ และอนๆ (3) การเปนตวกลางในการประชาสมพนธเรองชองทางการมสวนรวมของนกลงทนตางชาต เชน การออกและการลงทนใน Baht Bond และการยนขอรบการค าประกนการออกหนกของภาคเอกชนผาน Credit Guarantee and Investment Facility (CGIF)
Background & Fundamentals
7
ซงหนาทดงกลาวโดยเฉพาะขอ 2 และ 3 เปนหนาทนอกเหนอจากหนาทพนฐานของ PD ตามแบบสากลทเกยวกบการเปน Market Maker เพอสรางสภาพคลองในตลาดรอง แตเปนบทบาททสาคญยงในการมสวนรวมทจะยกระดบตลาดตราสารหนในประเทศใหสามารถแขงขนไดในระดบภมภาค โดยเฉพาะเรอง Baht Bond และ CGIF ซง สบน. หวงเปนอยางยงวาจะไดรบความรวมมอจาก PD อยางดยงในเรองดงกลาว (โปรดอานเรอง Baht Bond และ CGIF กบการน าพาตลาด ตราสารหนไทยเขาสประชาคมอาเซยน ใน Section “แลหนา”)
3.2) Bond Switching และ Bond Consolidationสาหรบแนวคดในการทา Bond Switching และ Bond Consolidation นน เรมตนมาจากการทพนธบตร
รฐบาลทออกในอดต (กอนป 2549) มวงเงนตอรนคอนขางตา คอ เฉลยประมาณ 30,000 ลานบาทตอรน ซงเปนสาเหตสาคญททาใหพนธบตรรฐบาลไมมสภาพคลองในตลาดรอง ดงนน วตถประสงคหลกในการทา Bond switching และ Bond Consolidation คอ การลดจานวนรนของพนธบตรรฐบาลทไมมสภาพคลองซงคงคางอยในตลาดและสงเสรมใหยอดคงคางของรนทเปน Benchmark Bond มวงเงนสงขนเพอเสรมสภาพคลองในตลาด โดยการใหนกลงทนสามารถใชพนธบตรรฐบาลรนอนๆ ทมสภาพคลองตาใน Portfolio ของตน มาแลกกบพนธบตรรฐบาลรนทเปน Benchmark Bond ของกระทรวงการคลงทกาลงจะออกในปปจจบน ซงการทาธรกรรมดงกลาว นกลงทนสามารถผองถายพนธบตรรฐบาลรนทตนไมตองการออกไปได และรฐบาลสามารถลดจานวนรนคงคางของพนธบตรทไมมสภาพคลองกระจายอยในตลาดลงได อกทงยงเปนการลดภาระในการปรบโครงสรางหนดวย ดงนน จงสามารถกลาวไดวา การทา Bond Switching และ Bond Consolidation ชวยให Portfolio ของทกฝายเปนระบบมากขน ในขณะทพนธบตรรฐบาลในตลาดตราสารหนกจะมสภาพคลองมากขนดวย ทงน สบน. จะมการศกษาและคดเลอกพนธบตรรฐบาลทมวงเงนคงคางตาและไมคอยมสภาพคลองจานวน 3 – 5 รน มาทาการคานวณหาอตราการแลกเปลยนกบ Benchmark Bond รนใหมๆ ทรฐบาลจะดาเนนการออกในแตละป ซงขนตอนการทา Bond Switching และ Bond Consolidation คงตองอาศยความรวมมอจากผ คาหลก (Primary Dealer: PD) ในการทาหนาทเปนตวกลางในการหาพนธบตรรนทคคาหลกและนกลงทนมความตองการในการทา Bond Switching และ Bond Consolidation ในการน สบน. ไดบรรจการทา Bond Switching และ Bond Consolidation ไวในแผนพฒนาตลาดทนไทย และกาหนดใหสามารถทาธรกรรมไดจรงในปงบประมาณ 2556
3.3) Amortized BondAmortized bond มความแตกตางจากพนธบตรรฐบาลทวไปตรงทพนธบตรชนดนไมไดชาระคนเงนตน
เพยงครงเดยวเมอพนธบตรครบกาหนดอาย แตเปนพนธบตรทมการทยอยชาระคนเงนตนเปนงวดๆ ใหกบผ ถอในชวงปทายๆ กอนทพนธบตรครบกาหนดอาย โดย Amortized Bond เปนพนธบตรทมความเหมาะสมสาหรบใชระดมทนในโครงการลงทนขนาดใหญของภาครฐ ในรปแบบ Public-Private Partnership (PPP) เปนอยางมาก เนองจาก PPP เปนโครงการทรฐบาลตองใชเงนลงทนมหาศาล โดยโครงการจะเรมมการคนทนหลงจากดาเนนโครงการไปแลวระยะหนง ในการน สบน. จะตองมการประเมนกระแสเงนสดรบของโครงการตงแตแรก จงจะสามารถออกแบบ Amortized Bond ใหสอดรบกบระยะเวลาในการคนทนของโครงการได ตวอยางเชน สมมตวา รฐบาลมการออก Amortized Bond วงเงน 100,000 ลานบาท อาย 15 ป มอตราดอกเบยหนาตวทรอยละ 3 ตอป (เหมอนพนธบตรรฐบาลปกต) โดยกาหนดใหในระหวางปท 1 ถงปท 10 นน Amortized Bond จะจายเฉพาะดอกเบยใหแกนกลงทน โดยในปท 11 ถงปท 15 ทโครงการ PPP เรมมผลตอบแทน Amortized Bond นจะมการทยอยจายคนเงนตนใหกบนกลงทนปละ 20,000 ลานบาท ไปจนครบกาหนดอาย ซงหมายความวา ในระหวางปท 11 ถงปท 15 นกลงทนจะไดเงนคอ 2 สวนคอ (1) เงนตนรอยละ 20 ตอป และ (2) ดอกเบยรอยละ 3 ตอปเชนเคย แตจะตองลดหลนลงตามเงนตนทไดรบการทยอยชาระคนในปท 11 – 15 (รปท 3)
Background & Fundamentalsยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล: ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
8
3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000
3,000 2,400 1,800 1,200 600
20,0
00
20,0
00
20,0
00
20,0
00
20,0
00
0
25,000
ดอกเบย
เงนตน
Background & Fundamentals ยอนลกเบองหลงตราสารหนรฐบาล : ระดมทนอยางยงยน พนฐานชาตมนคง
ทสาคญยง การทยอยชาระคนเงนตนเปนงวดๆ เปนการชวยสงเสรมความสามารถในการรกษาวนยทางการคลงของรฐบาลอกดวย กลาวคอ Amortized Bond จะชวยใหรฐบาลมการทยอยจายคนเงนตน และสงผลใหมยอดเงนตนคงคางในวนครบกาหนดชาระนอยลงกวาปรกต นอกจากนน ในระยะยาว Amortized Bond จะเปนเครองมอทชวยลดภาระหนทมยอดคงคางในระดบสง รวมถงยอดหนสาธารณะคงคางใหตากวาการออกพนธบตรแบบปกต เมอเปรยบเทยบกบการระดมทนดวยพนธบตรรฐบาลเพยงอยางเดยว สาหรบในดานของนกลงทน กระแสเงนสดของ Amortized Bond ยงเหมาะกบนกลงทนหลายประเภท เชน กลมบรษทประกนชวต ทมการทยอยจายคนคากรมธรรมใหกบลกคาเปนชวงๆ กอนกรมธรรมครบกาหนดชาระคน เปนตน
บทสรป: จากความมงมนของ สบน. ในการพฒนาตลาดตราสารหนอยางตอเนอง สงผลใหในวนน ตลาดตราสารหนของไทยถกพฒนาใหเปนแหลงระดมทนทยงยน กลาวคอ รฐบาลสามารถระดมทนไดครบตามจานวนทตองการ ภายใตตนทนทเหมาะสม มความเสยงตา และระดมทนไดในวถทางทเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ และยงสามารถตอบโจทยความตองการของผ รวมตลาดและนกลงทนทกกลมอกดวย ในวนน สบน. สามารถกลาวไดอยางเตมภาคภมวาตลาดตราสารหนในประเทศถกพฒนาใหเปน 1 ใน 3 เสาหลกทางการเงนทยงยนของประเทศ (รปท 4) ตามประเดนยทธศาสตรท 2 ของ สบน. ซงความทาทายของตลาดตราสารหนรฐบาลในวนขางหนา คอการรกษาแนวทางการพฒนาทผานมาใหยงยน ทงในเรองของการออก Benchmark Bond อยางตอเนอง การสรางความนาเชอถอและความไวใจของตลาด (Trust) พรอมๆ ไปกบการสราง Frontier ใหมใหกบตลาดตราสารหนไทย โดยการนาพาตลาดตราสารหนใหมบทบาทผนาในภมภาค ทงน สบน. ขอขอบคณทกหนวยงานทไดใหความรวมมออยางดเสมอมาและ สบน. ยนดรบฟงความคดเหนของผ รวมตลาดทกทาน
สมมตฐาน เงนตน : 100,000 ลานบาท อายตราสาร : 15 ป ดอกเบย : รอยละ 3 ตอป
72%
128%
98%
52%
105%
39%
76%
7%12%
67%
(
Q
รปท 3: Amortized Bond เครองมอในการระดมทนสาหรบโครงการ PPP
รปท 4: ตลาดตราสารหนในประเทศถกพฒนาใหเปน 1 ใน 3 เสาหลกทางการเงนทยงยน
128%
98%
72%
39%
75%
52%
12%
65%
7%
9
กลองขอความท 1: เครองมอการระดมทนในประเทศของรฐบาล และแนวทางปองกนการแยงเงนลงทนจากภาคเอกชน
รป 1.1 : ประมาณการ Full Capacity ของเครองมอระดมทนของรฐบาล
รฐบาลระดมทนไดสงสดปละ1.1 ลานลานบาทจากการเพมรนและออก Benchmark Bond อยางเปนระบบ ตลอดจนการพฒนาเครองมอการระดมทนใหมๆ เชน พนธบตรอตราดอกเบยลอยตว พนธบตรออมทรพยอตราดอกเบยขนบนได พนธบตรชดเชยเงนเฟอ และต วสญญาใชเงนระยะยาวพเศษประเภทอตราดอกเบยคงท ซงภายใตภาวะฉกเฉนจ าเปนและถาตลาดมสภาพคลองสวนเกนในระดบสง สบน. คาดวา รฐบาลจะสามารถระดมทนไดเตมทสงสดถงปละ 1.1 ลานลานบาท โดยใชเครองมอทกชนด (รป box 1.1)
รป 1.2 : การถอครองตราสารหนรฐบาลแบงตามผถอ สบน. พฒนาเครองมอในการระดมทนทสงเสรมใหเกดความสมดลของนกลงทน :
โครงสรางผถอตราสารหนของรฐบาลมการกระจายตวอยางสมดล (รป box 1.2) โดยมนกลงทนหลกอย 3 กลม ไดแก (1) กลมนกลงทนระยะยาวทเปนลกคาทลงทนใน Benchmark Bond ตงแตอาย 10 ปขนไป และในต วสญญาใชเงนระยะยาว โดยนกลงทนกลมนมสวนแบงตลาดเทากบรอยละ 38 ซงแตกตางจากกลมท (2) ซงเปนกลมธนาคารพาณชยทสดสวนการถอครอบตราสารหนรฐบาลรอยละ 34 ของตราสารหนคงคาง ซงเปนกลมทถอ Benchmark Bond ระยะสน และต วเงนคลง และกลมท (3) คอนกลงทนรายยอยซงประกอบไปดวยประชาชนและองคกรทไมแสวงหาผลก าไร ซงนกลงทนกลมนเปนกลมเดยวทสามารถซอพนธบตรออมทรพยได และมสดสวนเทากบรอยละ 13 ดงนน จะเหนวาโครงสรางของผถอตราสารหนรฐบาลคอนขางมความสมดลและมความเสยงต า กลาวคอ
ในกรณทตลาดเงนในประเทศมสภาพคลองต า สบน. มชองทางในการระดมทนจากตลาดตางประเทศ : รฐบาลไทยเคยมการออกพนธบตรในตลาดตางประเทศ เชน Samurai Bond, Yankee Bond และ Euro Convertible Bond เปนตน ซงเปนการออกพนธบตรรฐบาลในสกลเงนทองถนในประเทศญปน สหรฐอเมรกา และยโรป โดยในอดต เมอรฐบาลไทยมรายจายเปนเงนตราตางประเทศ ประกอบกบภาวะอตราดอกเบยในประเทศดงกลาวอยในระดบต า กเปนโอกาสทเหมาะสมในการระดมทนในตลาดตางประเทศ อยางไรกตาม ในปจจบน สดสวนหนตางประเทศของรฐบาลอยทระดบต าเพยงรอยละ 1.37 ของหนรฐบาลทงหมด หรอเทยบเทา 41,000 ลานบาท เทานน ซงในจ านวนน เปน Samurai Bond รนอาย 5 ป และ 7 ป ทเปนสกลเงนเยน และ MTN (Medium Term Notes) ทเปนสกลเงนเหรยญสหรฐ วงเงนรวม 13,000 ลานบาท ทเปน Commercial Papersนอกนนจะเปน Soft Loan จากองคกรระหวางประเทศ ดงนน ถาพจารณาจากมตของการบรหารความเสยงในสวนของ Foreign Currency Debt Exposure รฐบาลไทยยงมชองทางทจะระดมทนเปนสกลเงนตางประประเทศไดอยางแนนอน
นอกจากนน ในอนาคต ถาสภาพคลองสวนเกนมระดบลดลงต า และถาหากรฐบาลยงมความจ าเปนตองกเงนในระดบ 7-8 แสนลานบาท ตอป อยางตอเนอง การระดมทนของรฐบาลจากแหลงเงนในประเทศอยางเดยวอาจเปนการแยงเงนระดมทนของภาคเอกชน ดงนน เพอเปนการปองกนเหตการณดงกลาว รฐบาลอาจมความจ าเปนตองกเงนจากตลาดตางประเทศ ซงการมอปทานของ KOT Bond (Kingdom of Thailand Bond) ในตลาดตราสารหนในตางประเทศอยางสม าเสมอนอกจากจะเปนการหลอเลยงตลาดและเปดชองทางการระดมทนของรฐบาลแลว ยงเปนการสรางอตราอางองใหกบภาคเอกชนทตองการระดมทนในตลาดตางประเทศดวย ในการน เพอเปนการเตรยมความพรอมดงกลาว สบน. จะไดมการศกษาความเปนไปไดในการออกตลาดตางประเทศอกครง ตลอดจนศกษาชองทางในตลาดใหมๆ เชน การออก Dim Sum Bond และ Global Baht Bond เปนตน ซงทงหมดน สบน. จะมการพจารณาถงปจจยดานอตราดอกเบย อตราแลกเปลยน และความสอดคลองของรายจายทเปนเงนสกลนนๆ (Natural Hedging) อยางถถวนกอนทจะมการด าเนนการตอไป
ตราสารหนทออกโดยรฐบาลมความหลากหลายและสอดคลองกบความตองการของนกลงทนเฉพาะกลม ซงถอเปนการกระจายความเสยงเนองจากไมมการพงพากลมใดกลมหนงมากจนเกนไป ซงในภาวะทรฐบาลตองมการระดมทนคราวละมากๆ กจะสามารถท าไดโดยการใชเครองมอทหลากหลายในการระดมทนจากนกลงทนทกกลมใหครบวงเงนตามความตองการ
5
Savings Bond ~ 100,000 ลบ.
P/N ~ 150,000 ลบ.
ILB ~ 50,000 ลบ.
FRB ~ 50,000 ลบ.
Bank Loan ~ 200,000 ลบ.
Total 1,100,000 ลบ.3
10
15
20
30
50
7
Benchmark Bond : ~ 550,000 ลบ.
Insurance and
Other Corporation
38%
DepositoryCorporation
34%
Householdand
Non-profit
NR9%
CB 6%
13%
Source : CB (30 September 2011)
10
ดร. พมพเพญ ลดพลอทธพงศ กรรณลวน
สบน. กบการขบเคลอนการลงทนในระบบโลจสตกสและโครงการน าอยางบรณาการ
จกรกฤศฏ พาราพนธกลธรชย อตนวานชพลช หตะเจรญ
กลกานต อรามทอง
Background & Fundamentals
บทบาทของ Mega Project ตอการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ
รฐบาลมแนวทางในการระดมทนทเหมาะสมกบ Mega Project แลวหรอยง
Mega Project และผลกระทบตอหนสาธารณะ
11
การลงทนของภาครฐทผานมาจะเนนไปทโครงการลงทนทจะชวยกระตนและฟนฟเศรษฐกจของประเทศ เนองจากวกฤตเศรษฐกจโลกทเกดขนไดสงผลใหเศรษฐกจไทยชะลอตวทงในดานของการสงออกและการลงทน ดงนน ภาครฐจงไดดาเนนมาตรการกระตนเศรษฐกจผานโครงการตางๆ โดยเนนโครงการทมผลในการสรางงานและกระจายรายไดใหแกประชาชน เหนไดจากมาตรการกระตนเศรษฐกจในระยะท 1 ซงเปนมาตรการกระตนเศรษฐกจและลดผลกระทบทางสงคมในระยะเรงดวน และมาตรการกระตนเศรษฐกจในระยะท 2 โดยมเปาหมายในการสรางการจางงาน และเพมขดความสามารถในการแขงขนของเศรษฐกจไทยตามยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ซงในปจจบนเศรษฐกจของประเทศกไดฟนตวขนอยางตอเนอง โดยสวนหนงเปนผลมาจากการดาเนนมาตรการตางๆ เหลานน
บทบาทของ Mega Project ตอการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ
อยากใหกลาวถงการลงทนของภาครฐทผานมา
ประเทศไทยยงตองการโครงการลงทนอกหรอไม เพราะเศรษฐกจกไดฟนตวแลวผมเหนวาประเทศไทยนนยงจาเปนตองการการลงทนในโครงการดานโครงสรางพนฐานเพราะโครงสรางพนฐานไทยยงอยในระดบตาเมอเทยบกบประเทศคแขง และในชวง 4 ปทผานมา (ป 2551 - 2554) สดสวน งบลงทนตองบประมาณรายจายรวมของประเทศเฉลยอยทรอยละ 19 ตอป ซงตากวาทควรจะเปนตามกรอบความยงยนทางการคลงของประเทศคอ สดสวนงบลงทนตองบประมาณรายจายควรตองไมนอยกวารอยละ 25 ตอป นอกจากน ปจจบนกระแสโลกาภวตนไดสงผลตอการพฒนาประเทศทงในระดบภมภาคและระดบโลก ทาใหเศรษฐกจโลกมการแขงขนอยางเสรและมแนวโนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว กอใหเกดผลกระทบตอการพฒนาประเทศและยงสงผลตอสมรรถนะการแขงขนของประเทศ ดงนน ประเทศตางๆ จงใหความสาคญกบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศและเพมขดความสามารถ ในการแขงขนของประเทศของตนใหทดเทยมประเทศอนๆ ผานการลงทนในโครงการดานโครงสรางพนฐานขนาดใหญ (Mega Project) ดงนน หากประเทศไทยมโครงสรางพนฐานทแขงแกรงสามารถรองรบผลกระทบทอาจเกดขนจากความผนผวนเหลานนไดกจะทาใหประเทศสามารถเตบโตไดอยางมเสถยรภาพ และสามารถแขงขนกบประเทศตางๆ ไดอยางทดเทยม การลงทนในโครงการดานโครงสรางพนฐานจงเปนสงจาเปนและภาครฐจงตองเขามามบทบาทในการผลกดนสงเหลานนใหเกดขน
‚ผมเหนวา การจดทาแผนการลงทนในปจจบน... ควรใหความสาคญกบการบรณาการการลงทน... เพอใหเมดเงนทลงทนไปเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด‛
-- ธรชย อตนวานช --
ประเทศไทยยงตองการโครงการลงทนอกหรอไม เพราะเศรษฐกจกไดฟนตวแลวในการดาเนนโครงการลงทนขนาดใหญจาเปนตองใชเมดเงนลงทนจานวนมากและมกเกยวของกบการดาเนนงานของหลายหนวยงานหลายกระทรวง ซงทผานมาการลงทนในแตละสาขาแตละหนวยงานมกจะกาหนดทศทางในการลงทนของตวเอง จงทาใหในบางครงเกดความซาซอนในการดาเนนงานและการลงทนซงเปนการสนเปลองงบประมาณทมอยอยางจากดโดยใชเหต ดงนน การจดทาแผนการลงทนในปจจบนจงไดคานงถงปญหาดงกลาวและใหความสาคญกบการบรณาการการลงทนในแตละสาขาเพอใหเมดเงนทลงทนไปเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด โดยในปจจบนกระทรวงการคลงและหนวยงานทเกยวของ ไดแก สานกงบประมาณ
ธรชย:พลช:
ธรชย:พลช:
ธรชย:พลช:
Background & Fundamentals
12
และสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตอยระหวางการจดทาแผนการลงทนและแผนการระดมทนสาหรบโครงการลงทนภาครฐในสาขาตางๆ ใน 4 ปขางหนา (ป 2555-2558) ภายใตยทธศาสตรและนโยบายของรฐบาลตามแผนบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2555-2558 ทคณะรฐมนตรไดใหความเหนชอบแลวเมอวนท 6 กนยายน 2554 โดยใหความสาคญกบการลงทนในสาขาทรพยากรนาและการเกษตรและสาขาขนสงและโลจสตกสทตองใชเมดเงนลงทนเปนจานวนมากและมความสาคญตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ จงจาเปนตองมการวางแผนการลงทน การใชจายงบประมาณและการจดหาเงนลงทนทเหมาะสม
ผมอยากจะขอกลาวถงแผนการลงทนในเรองน าสกหนอย เมอมองถงการลงทนในเรองนาของภาครฐในแตละปพบวา สดสวนงบประมาณสาขานาทรวมทงงบลงทนและงบดาเนนการปกตนนเฉลยคอนขางตา ประเทศไทยถอเปนประเทศเกษตรกรรมแตมพนทเพาะปลกเขาถงระบบชลประทานเพยงรอยละ 30 เทานน ทาใหพนทสวนใหญมนาไมเพยงพอสาหรบการเพาะปลก และประเทศไทยยงคงประสบปญหาภยแลงและนาทวมเปนประจาทกป ดงนน การลงทนดานทรพยากรนาจงถอเปนเรองสาคญลาดบตนๆ ของประเทศ อยางไรกด เมอมการลงทนแลวกจาเปนตองมการบรณาการในการบรหารจดการอยางครบวงจรใหสามารถใชประโยชนจากโครงการตางๆ ไดอยางเตมประสทธภาพ โดยจากทผมไดมโอกาสศกษาเรองการบรหารจดการนาตามแนวทางของมลนธปดทองหลงพระสบสานแนวพระราชดารนน ไดมแนวคดในการพฒนาตอยอดโครงการชลประทานอนเนองมาจากพระราชดารในพนทตางๆ เพอเพมการใชประโยชนจากโครงการทไดมการลงทนไวแลวใหมประสทธภาพมากยงขน นอกจากน ยงเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนาระบบการกระจายนาไปยงพนทไรนา โดยใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบสภาพของพนท เพอใหเกษตรกรสามารถบรหารจดการนาไดเองและมความยงยนในการดาเนนงาน รวมทงการปลกฝงองคความรในการผลตสนคาทางการเกษตรอยางครบวงจร ตงแตการเตรยมพนดนเพอการผลตจนถงการจดหาแหลงระบายสนคาทางการเกษตร ทงน นอกจากการบรณาการรวมกบชมชนแลว การบรณาการระหวางภาครฐกเปนสงสาคญ เนองจากมหนวยงานทเกยวของหลายฝายซงแตละหนวยงานตางกาหนดกรอบยทธศาสตรในการดาเนนงานของตนเอง ทาใหเกดปญหาเรองความซาซอนของโครงการและไมสามารถพฒนาการบรหารจดการนาอยางเปนระบบไดทวถง ดงนน ในการจดทาแผนการลงทนดานทรพยากรนาซงมวงเงนประมาณ 638,106 ลานบาท กระทรวงการคลงจงไดมการหารอกบหนวยงานตางๆ และผมสวนไดสวนเสยทเกยวของเพอกาหนดทศทางในการลงทนใหไปในทศทางเดยวกนคอการใหประชาชนมนาใชในการอปโภคบรโภคอยางทวถง เพยงพอ และยงยน โดยดาเนนการผานโครงการสาคญๆ ไดแก โครงการอนรกษและฟนฟแหลงนา และโครงการเพมพนทชลประทาน เปนตน
สาหรบแผนการลงทนสาขาขนสงและโลจสตกส เพอรองรบการกาวเขาสประชาคมอาเซยนของประเทศไทยจงจาเปนตองมมาตรการเพอมารองรบการเปลยนแปลงและการแขงขนทจะเพมระดบสงขนในอนาคต และเพอเปนการเชอมโยงการขนสงผลผลตภายใประเทศและตางประเทศ โดยจะเปนประโยชนกบประเทศไทยในการเปนฐานการผลตการลงทนในอาเซยนเพอรองรบกาลงซอกวา 590 ลานคน ดงนน ภาครฐจงตองเรงพฒนาโครงสรางพนฐานดานการขนสงใหเกดการเชอมโยงทงในประเทศและตางประเทศ และใหเกดความคลองตวดานคมนาคมขนสง ดงนน การกาหนดทศทางของแผนการลงทนในสาขาขนสงและโลจสตกสปจบนมเปาหมายเพอการพฒนาเครอขายโลจสตกสในประเทศใหเชอมโยงอยางบรณาการและมการเชอมตอไปสตางประเทศ และสนบสนนการใชรปแบบการขนสงใหมการเชอมโยงระหวางโหมดในรปแบบ Multi Mode โดยเฉพาะอยางยงระบบทประหยดพลงงาน เชน ระบบราง และระบบรถไฟฟา เปนตน โดยมวงเงนในกรอบลงทนประมาณ 1,621,915 ลานบาท และดาเนนการผานโครงการสาคญๆ เชน โครงการรถไฟความเรวสง เปนตน
บทบาทของ Mega Project ตอการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศBackground & Fundamentals
13
แหลงเงนใดทจะน ามาสนบสนนแผนการลงทนครงน แหลงเงนทจะนามาสนบสนนแผนการลงทนในครงนจะมาจากหลายแหลงเงน ไดแก เงนงบประมาณประจาปซงคาดวาจะเปนแหลงเงนหลกทจะมาสนบสนนแผนการลงทนในครงน เงนกทงจากในประเทศและตางประเทศ รายไดของรฐวสาหกจเอง และการระดมทนในรปแบบอนๆ เชน PPP ซงแตสาขาการลงทนกจะใชกลยทธการระดมทนทแตกตางกนไปทงนเพอใหเกดความเหมาะสมระหวางลกษณะของโครงการกบแหลงเงนทจะนามาสนบสนน และกอใหเกดความคมคาจากเมดเงนทไดลงทนไป สาหรบกลยทธการระดมทนทจะนามาใชกบโครงการในสาขาทรพยากรนาและการเกษตรสวนใหญจะตองพงพงจากงบประมาณเปนหลก เนองจากเปนโครงการในสาขานจะใหผลตอบแทนทางเศรษฐกจสงแตผลตอบแทนทางการเงนตา การใชเงนเงนกหรอหากจะเปดใหเอกชนรวมลงทนในรปแบบ PPP อาจไมเหมาะสม สาหรบการลงทนในสาขาขนสงและโลจสตกสจาเปนตองใชเมดเงนลงทนจานวนมหาศาลแตในขณะทงบประมาณภาครฐมจากด ซงโดยปกตการลงทนในสาขาดงกลาวมกจะใชเงนกมาสนบสนนการดาเนนโครงการและเงนของรฐวสาหกจเอง แตเนองจากขอจากดในการก เงนของรฐบาลตามพระราชบญญตการบรหารหนสาธารณะ พ.ศ. 2548 ทกาหนดเพดานการก เงนของรฐบาลไมใหเกนรอยละ 20 ของงบประมาณรายจายประจาป ภาครฐจงตองหาแหลงระดมทนอนมาชวยสนบสนนการลงทนในสาขาดงกลาว ซงการเปดใหเอกชนเขามารวมลงทนในรปแบบ PPP เปนอกเครองมอทางการเงนทภาครฐใหความสาคญในการทจะสนบสนนโครงการในสาขาขนสงโลจสตกส เนองจาก PPP เปนรปแบบการระดมทนทเหมาะสมกบโครงการทสามารถสรางผลตอบแทนใหกบภาคเอกชน
ธรชย:พลช:
บทบาทของ Mega Project ตอการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ Background & Fundamentals
14
ทผานมา สบน. กมการใชเงนกจากธนาคารพาณชย (Bank Loan) ซงเปนการเปดวงเงนไวกบธนาคารพาณชย ครงละ 30,000 – 45,000 ลานบาท และมอตราดอกเบยลอยตว อาย 2 – 4 ป โดยมเงอนไขวา ถาจะเบกเงน สามารถแจงลวงหนาเพยง 2 – 3 วนกอนเบกเทานน ซงเงอนไขเหลาน คอ “ความยดหยน” และ “ความยดหยน” นเองคอสงทเหมาะสมสาหรบ Mega Project ทมการเบกจายไมแนนอน ทสาคญยง วธการดงกลาวถอเปน การประหยดตนทนใหประเทศชาตไดสงทสดอกดวย โดยในชวง 2 ปทผานมา สบน. ไดใช Bank Loan เปนเครองมอหลกในการระดมทนใหโครงการไทยเขมแขงทมการเบกจายทไมแนนอน โดยการก เงนดวย Bank Loan น ทาให สบน. สามารถบรหารรายรบและรายจายของรฐบาลใหตรงกนได เพราะเมอทาสญญาการก เงนแลว สบน. สามารถทาการเบกเงนก ไดตามความตองการ อกทงยงไมตองจายดอกเบย (ตนทน) สาหรบยอดเงนกททาสญญาไวแลวแตยงไมไดเบกออกมาอกดวย
นอกจากน สบน. ยงอยระหวางการศกษา Amortized Bond ซงเปนพนธบตรทมการทยอยชาระคนเงนตนเปนงวดๆ ในชวงปลายอายกอนทพนธบตรจะครบกาหนดอกดวย ซง Amortized Bond น มความเหมาะสมเปนอยางยงสาหรบการ Finance การลงทนของภาครฐในรปแบบ Public-Private Partnership (PPP) ซงเปนโครงการทอาจเรมมผลกาไรเกดขนหลงจากมการลงทนไปแลวชวงระยะเวลาหนง โดยจากการศกษาเบองตน กอนทจะมการกาหนดเงอนไข Amortized Bond สบน. ควรตองสามารถประมาณการงวดการชาระคนของเงนตนใหมความสอดคลองกบชวงเวลาคนทนของโครงการ PPP ซงจะทาใหรฐบาลสามารถนารายไดจากโครงการลงทนมาจายเงนตนคนซงจะเปนการชวยลดภาระดอกเบยของรฐบาลใน
ถาหาก Benchmark Bond ไมเหมาะสมทจะน ามา Finance Mega Project แลว สบน. จะใชเครองมออะไรในการระดมทนเพอ Mega Project และเครองมอดงกลาวเหมาะสมอยางไรครบ?
ดร. พมพเพญ:
พลช:
รฐบาลมแนวทางในการระดมทนทเหมาะสมกบ Mega Project แลวหรอยงBackground & Fundamentals
‚ความทาทายของการทา Amortized Bond ทประสบความสาเรจ หาใชเพยงการไดออกพนธบตรตวใหมนไม แตเปนการประมาณการของระยะเวลาคนทนทแมนยาของ Mega Project ใหสอดรบกบการทยอยคนเงนตนของพนธบตรดงกลาว‛
-- พมพเพญ ลดพล --
โดยปกตรฐบาลจะระดมทนโดยการออก Benchmark Bond เปนหลก แลว Benchmark Bond เปนเครองมอท สบน. จะใชระดมทนเพอ Mega project หรอไม?
Mega Project ตางๆ โดยเฉพาะระบบนาหรอระบบขนสงท สบน. เปนเจาภาพหลกจะเปนการลงทนในวงเงนระดบแสนลานขนไป โดยจะมการทยอยเบกจายทมชวงเวลาและวงเงนทไมแนนอนขนอยกบความกาวหนาของโครงการ ในขณะท Benchmark Bond ชอกบอกอยแลววาเปน “Benchmark” จงมการออกอยางเปนระบบและสมาเสมอทงเรองของชวงเวลาและวงเงน เชน Benchmark Bond จะมการประมลทกไตรมาส หรอประมลเดอนเวนเดอน โดยมวงเงนประมลตอครงประมาณ 5,000 – 20,000 ลานบาท ขนอยกบรนอาย นอกจากน ตารางการออก Benchmark Bond ยงมการประกาศลวงหนาอยางเปนระบบเพอใหนกลงทนสามารถวางแผนการลงทนใหสอดคลองกนอกดวย และดวยเหตน Benchmark Bond จงไมเหมาะทจะนามาใชในการ Finance เหลา Mega Project ตางๆ เพราะจะทาใหการรบเงนและจายเงนของรฐบาลไมตรงกน โดยหากถงงวดการประมลของ Benchmark Bond แตยงไมมการเบกจายเกดขน รฐบาลกตองก เงนมากองซงจะทาใหรฐบาลมตนทน ในทางตรงกนขาม หาก Mega Project ตองมการเบกจายเงนในขณะทยงไมถงงวดการประมล รฐบาลกไมมเงนเขามาเพอจายให Mega Project ดงกลาว ซงจะสงผลใหการดาเนนงานของMega Project ลาชากวากาหนดได
ดร. พมพเพญ:
พลช:
15
‚การใช Amortized Bond ในการระดมทน ผมคดวาเหมาะสมอยางยง และเปนแบบอยางทดของ ‘การทางานแบบบรณาการ’ เพราะเปนการประสานงานภายในของหนวยงานทเกยวของเพอใหโครงการลงทนMega Project ในรปแบบ PPP ประสบความสาเรจในทกๆ มต ซงความสอดคลองดงกลาว จะเปนประโยชนตอการบรหารหนสาธารณะในภาพรวมดวย‛
-- จกรกฤศฏ พาราพนธกล --
หลงจากฟงความคดเหนของคณธรชยและ ดร. พมพเพญแลว ทางผน าองคกร (ผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะ) มความคดเหนอยางไรบางครบ ?
ผมเหนดวยกบแนวทางทคณธรชย และ ดร. พมพเพญ รวมกนคด เนองจากแนวทางดงกลาวมความสอดคลองซงกนและกน และยงสามารถตอบโจทยของทง 2 สวนงานไดอก ไมวาจะเปนการวางแผนการลงทนใน Mega Project ตางๆ เพอพฒนาประเทศและประหยดตนทนโดยปองกนไมใหเกดคาใชจายซาซอน และการระดมทนดวยเครองมอทมกระแสเงนสดทตรงกบรายจายของรฐบาลมากทสด เพอเปนการประหยดตนทนและทาใหเมดเงนทกเมดทรฐบาลกมาเกดประโยชนสงสด โดยผมเชอวาแนวคดของทสอดคลองกนของทงสองคนนไมใชเรองบงเอญอยางแนนอน เพราะเวลา สบน. ไดรบโจทยมาจากรฐบาล กจะตองมการประชมหารอภายในเพอให สบน. สามารถเปนสวนหนงในการชวยรฐบาลขบเคลอนเศรษฐกจไทย วธการทางานน ผมเรยกวา “การทางานแบบบรณาการ” และสาหรบโครงการ Mega Project รปแบบ PPP ทจะใช Amortized Bond ในการระดมทนทผมคดวาเหมาะสมอยางยง และเปนแบบอยางทดของ “การท างานแบบบรณาการ” เพราะเปนการประสานงานภายในของหนวยงานทเกยวของเพอใหโครงการลงทน Mega Project ในรปแบบ PPP ประสบความสาเรจในทกๆ มต ซงไดแก ตนทนตา ระยะเวลาการคนทนแมนยาเหมาะสม และสดทายคอมการระดมทนทเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ ซงเปาหมายทงหมดนอยภายใตยทธศาสตรของ สบน. ทงสน
ผอ.จกรกฤศฏ:
พลช:
Mega Project และผลกระทบตอหนสาธารณะ
ทายทสด อยางไรกตาม ความทาทายของการทา Amortized Bond ทประสบความสาเรจ หาใชเพยงการไดออกพนธบตรตวใหมน แตเปนการประมาณการทแมนยาของระยะเวลาคนทนของ Mega Project ทเปน PPP เพอให สบน. สามารถออกแบบ Amortized Bond ใหเหมาะสมทสดมากกวา
Background & Fundamentalsรฐบาลมแนวทางในการระดมทนทเหมาะสมกบ Mega Project แลวหรอยง
Background & Fundamentals
16
แนวทางในการบรหารจดการหน FIDF ในบรบทของส านกงานบรหารหนสาธารณะ
การบรหารภาระจากหนกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)
บทบาทของกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาด ตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการบรหารหน FIDF
หน FIDF ทจะครบก าหนดกวา 200,000 ลานบาท ในป 2555 เปนพนธบตรออมทรพยทประชาชนเปนผถอทงสน รฐบาลมแผนทจะออกพนธบตรออมทรพยมาทดแทนใหประชาชนหรอไม
จกรกฤศฏ พาราพนธกลยอดเยาวมาลย สคนธพนธ
ณฐการ บญศรพลช หตะเจรญ
กนกกาญจน สธธร
Background & Fundamentals2
54
2
25
43
25
44
25
45
25
46
25
47
25
48
25
49
25
50
25
51
25
52
25
53
หนสาธารณะ = 4,269,026 ลานบาท หรอรอยละ 40.22 ตอ GDP
หนรฐบาล ตอ หนสาธารณะ 70%
หนรฐบาล ตอ หนสาธารณะ (ไมรวม FIDF) 44%
รฐบาล(FIDF)
รฐบาล รฐบาล
2542 2554
128,000 ลบ.
FIDF 1 (460,000 ลบ.)• ขยายขอบเขตการบรหารจดการสนทรพยฝ ายธนาคารของ ธปท. ใหไดผลตอบแทนมากขน
FIDF 3 (680,000 ลบ.)• ปรบปรงวธบนทกผลก าไรขาดทนจากการตราคาสนทรพยและการจ าหนายสนทรพยในบญชทนส ารองเงนตรา
• โอนสนทรพยทงหมดของ FIDF ให กค. บรหาร เพอน ารายไดไปช าระเงนตน• โอนทรพยสนของ บสท. หลงจากช าระบญชเสรจสนให กค. น าไปช าระเงนตน
ภาระดอกเบยตอป = 128,000 ลบ.ภาระดอกเบยตอป (ไมรวม FIDF) = 68,000 ลบ.
70% 44%
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
25532542 2554
68,000 ลบ.
17
รป: ยอดหนสาธารณะคงคาง ณ สนเดอนสงหาคม 2554
‚สบน. ไดวางแผนในการบรหารหน FIDF ทจะครบกาหนด โดยใชกลไกของ ‘กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ’ โดยการทยอยกเงนลวงหนา แลวนาเงนดงกลาวไปลงทนผานกองทนน เพอลดตนทนการกยมเงนในภาพรวมลงและลดความเสยงในการปรบโครงสรางหนจานวนมากในคราวเดยว‛
-- จกรกฤศฏ พาราพนธกล --
หน FIDF คออะไรและเกดขนไดอยางไรกอนอนผมอยากทาความเขาใจกอนวา หน FIDF คอหนทรฐบาลโดยกระทรวงการคลงเขาไปรบภาระความเสยหายใหกบกองทนฟนฟฯ จากวกฤตเศรษฐกจป 2540 โดยตราเปน พ.ร.ก. ใหอานาจกระทรวงการคลงก เงนและจดการเงนก เพอชวยเหลอกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน พ.ศ. 2541 ซงผมขอเรยกวา FIDF 1 โดยในขณะนนมการกาหนดวงเงนชดเชยความเสยหายไวไมเกน 500,000 ลานบาท และกาหนดใหชาระคนตนเงนจากกองทนเพอการชาระคนตนเงนกชดใชความเสยหายของกองทนฟนฟฯ ซงมาจากกาไร ธปท. ดอกผลของกองทนฯ น และรายไดจากการแปรรปรฐวสาหกจ ซงตอนหลง รายไดจากจากการแปรรปรฐวสาหกจน ไดถกยกเลกไปตามมต ครม. ป 2546 สวนดอกเบยใหกระทรวงการคลงจายไปกอนจนกวา ธปท. จะคนตนเงนครบ แลวมาจายดอกเบยคนเราทหลง
ตอมากองทนฯ มความเสยหายเพมเตมจากการเขาไปชดเชยลกหนดอยคณภาพ จงเกด FIDF 2 ขน อนนตางจาก FIDF 1 ตรงท กระทรวงการคลงเขาไปคาประกนพนธบตรของ FIDF ให โดยรฐตงงบประมาณคาดอกเบยให มวงเงนทคาอยท 112,000 ลานบาท และอยางททราบกนวาความเสยหายทเกดยงมอยางตอเนอง จงเกดแนวคดทตองการแกปญหาใหเบดเสรจ จงมการตรา พ.ร.ก. ใหอานาจกระทรวงการคลงก เงนและจดการเงนก เพอชวยเหลอกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน ระยะทสอง พ.ศ. 2545 ซงหมายถง FIDF 3 จานวน 780,000 ลานบาท ในสวนนการชาระคนตนเงนจะมาจากสนทรพยคงเหลอในบญชผลประโยชนประจาปตามกฎหมายวาดวยเงนตรา ซงตางจาก FIDF 1 ทมาจากกาไร ธปท. สาหรบสวนนกระทรวงการคลงรบผดชอบในสวนของดอกเบยจายเอง
ผอ.จกรกฤศฏ:
ทผานมามการช าระคนตนเงน FIDF บางหรอไม และมผลกระทบตอการบรหารจดการหนสาธารณะของ สบน. อยางไรอยางทผมเรยนแลววา ทมาในการคนตนเงนของ FIDF 1 และ FIDF 3 ถกกาหนดตามกฎหมายอยางชดเจนตามทเรยนขางตน อยางไรกด ทผานมาไดมการชาระคนตนเงนทง FIDF 1 และ FIDF 3 แลวบางบางสวน โดย FIDF 1 ไดมการชาระคนไปจานวน 36,725 ลานบาท จากแหลงเงนตามทเรยนไปขางตน โดยในสวนของกาไรของ ธปท. ทาโดย การออก พ.ร.ก. โอนทรพยสนบางสวนในบญชสารองพเศษวาดวยกฎหมายเงนตรา โดยโอนเงนจานวน 165,000 ลานบาท จากบญชสารองพเศษในทนสารองเงนตรา เพอลางผลขาดทนสะสมของ ธปท. ในป 2545 เนองจาก ธปท. ไมสามารถนาสงกาไรไดจากการดาเนนนโยบายรกษาเสถยรภาพคาเงนบาทในป พ.ศ. 2540 เปนตนมา เมอลางขาดทนสะสมแลว ธปท. จงมกาไรนาสงชาระคนตน FIDF 1 แตหลงจากป 2549 เปนตนมา ธปท. กยงไมไดนาสงกาไรอกเลย เนองจากมผลการดาเนนงานขาดทนสะสม และหากเปนไปตามขอสมมตของ ธปท. ในการประมาณการคนตนเงน ปละ 16,667 ลานบาท กจะเรมดาเนนการไดในป 2559 เปนตนไป โดยใชเวลาทงหมด 45 ป คอชาระหมดในป 2586
สาหรบ FIDF 3 นน ไดมการชาระคนไปบางจานวน 14,501 ลานบาท ในป 2552 โดยมาจากรายไดจากสนทรพยคงเหลอในบญชผลประโยชนประจาป หลงหกคาใชจาย ซงเปนผลมาจากการบรหารทนสารองเงนตรา ซงหลงจากนน ธปท. กขาดทนจากการตราคาและการจาหนายสนทรพยเนองจากการแขงคาของเงนบาทอยางตอเนองมาโดยตลอด อยางไรกดถาขอสมมตของ ธปท. ในการคนตนเงนตามประมาณการถกตอง คอ คนปละ 46,950 ลานบาท ตงแตป 2556 เปนตนไป จะคนไดครบหมดภายในป 2570 หรออก 25 ป ขางหนา
ผอ.จกรกฤศฏ:
พลช:
พลช:
การบรหารภาระจากหนกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF) Background & Fundamentals
18
มแนวทางในการบรหารจดการหน FIDF เพอลดภาระหนของรฐบาลไดอยางไร
สาหรบผลกระทบของหน FIDF ตอการบรหารหนสาธารณะ ผมขอเรยนวา ยอดหนคงคางของ FIDF ทเปนหน สาธารณะ ณ 30 กนยายน 2554 อยท 1.14 ลานลานบาท โดยคดเปนรอยละ 27 ของหนสาธารณะ และเปนรอยละ 11 ของ GDP โดยในปงบประมาณ 2554 มภาระดอกเบยจายทเปนของ FIDF อยในงบชาระหนถงรอยละ 31 หรอคดเปนรอยละ 3 ของงบประมาณรายจายประจาป ซงมผลตองบลงทนของรฐบาลอยางมาก ผมคดวาจาเปนอยางยงทจะตองมแนวทางในการลดภาระหนทเกดจาก FIDF โดยเรว
ผอ.จกรกฤศฏ:พลช:
การบรหารภาระจากหนกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)
สาหรบแผนระยะสน โดยเฉพาะอยางยงในปงบประมาณ 2555 สบน. ตองบรหารจดการหน FIDF ทครบกาหนด ทงจากการออกพนธบตรปกต และการออกพนธบตรออมทรพย ภายใต FIDF สงถง 340,122 ลานบาท สบน. ไดวางแผนในการบรหารหนดงกลาว โดยใชกลไกของ “กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ” โดยการทยอยก เงนลวงหนา แลวนาเงนดงกลาวไปลงทนผานกองทนน เพอลดตนทนการกยมเงนในภาพรวมลงและลดความเสยงในการปรบโครงสรางหนจานวนมากในคราวเดยวสาหรบกาวตอไป ผมเหนวาการบรหารจดการหน FIDF ควรทาอยางเปนระบบและบรณาการระหวางกระทรวงการคลง และธนาคารแหงประเทศไทย โดยลดขอจากดหรออปสรรคในการคนตนเงนก ทง FIDF 1 และ FIDF 3 โดยอาจจดตงเปนกองทนภายใตการดแลของธนาคารแหงประเทศไทย หรอแกไขหลกเกณฑการ ตราคาสนทรพย รวมถงหากจาเปนตองมการแกไขกฎหมายเพอใหเกดความยดหยนในการคนตนเงน ผมกมความเหนวาควรดาเนนการโดยเรว เพราะสดทายผลประโยชนกจะเกดแกประเทศของเราโดยรวมตอไป
บทบาทของกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการบรหารหน FIDF
‚กปพ. มเปาหมายหลกเพอชวยลดตนทนการกเงนของรฐบาล และลดความเสยงในการปรบโครงสรางหนสาธารณะ เนองจากหากไมมการจดตงกองทนขนมา ทาหนาทบรหารเงนแลว เงนในสวนท สบน. ก ลวงหนามาจะตองถกนาสงเขาบญชเงนคงคลงซงไมไดรบผลตอบแทนแตอยางใด ดงททกทานทราบกนอย‛
-- ณฐการ บญศร --
มาตรการตางๆ ททาน ผอ.สบน. ไดกลาวไปแลวนนจะตองใชเวลาในการ Implement นานพอสมควร ทาง สบน. มแผนการอยางไรในการบรหารจดการหนของ FIDF ทมจ านวนสงมาก โดยเฉพาะในปงบประมาณ 2555 ทจะมพนธบตรกองทน FIDF ครบก าหนดในวงเงนสงกวา 340,000 ลานบาท
ทาง สบน. ไดเลงเหนความเสยงของการบรหารหนสาธารณะทเกดขนจากการ Fiscalise หน FIDF ทาง สบน. จงไดมการวางกลยทธเพอเตรยมการบรหารหน FIDF โดยเฉพาะในปนมพนธบตรออมทรพยชวยชาตทออกเพอกองทน FIDF ในชวงวกฤตเศรษฐกจป 2540 ซงมวงเงนสงกวา 200,000 ลานบาท ซงจะครบกาหนดในเดอนกนยายน 2555 อยางไรกตาม ในการปรบโครงสรางหนในอดตทผานมามขอจากดทางกฎหมายทกาหนดให สบน. สามารถทาการปรบโครงสรางหนทจะครบกาหนดไดเฉพาะภายในวนเดยวกบทหนครบกาหนดชาระเทานน ดงนน จงมความเสยงอยางมาก หากมหนทมวงเงนขนาดใหญครบกาหนดชาระ ดงเชนพนธบตรออมทรพยรนดงกลาว ดงนน สบน. จงไดมการแกไข พ.ร.บ. การบรหารหนสาธารณะ เพอให สบน. สามารถดาเนนการปรบโครงสรางหนลวงหนา (Pre-Funding) ไดไมเกน 12 เดอนกอนวนทหนครบกาหนด นอกจากน เพอเปนการสงเสรมการพฒนาตลาดตราสารหน สบน. ไดม
ณฐการ :
พลช:
Background & Fundamentals
Background & Fundamentals
19
กปพ. มโครงสรางและแนวทางการปฏบตงานรวมกบ สบน. อยางไรกปพ. จะดาเนนการลงทนภายใตการกากบของคณะกรรมการกองทนฯ โดยมปลดกระทรวงการคลงเปนประธาน และมผอานวยการสานกงบประมาณ อธบดกรมบญชกลาง ผอานวยการสานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง ผวาการธนาคารแหงประเทศไทย เลขาธการสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ประธานกรรมการตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เปนกรรมการ โดยมผอานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะเปนผจดการกองทนและเลขานการคณะกรรมการกองทน เพอใหเกดความเชอมโยงในสวนของการบรหาร Liability ของ สบน. และการบรหาร Asset ของกองทน เพอใหมนใจไดวากองทนจะสามารถบรหารเงนใหเกดผลตอบแทนและสามารถนามาชาระคนหนไดครบถวนตามระยะเวลาทกาหนด สาหรบการดาเนนการจะมการแบงหนาทอยางชดเจนระหวาง สบน. และกองทนฯ โดยทาง สบน. จะทาหนาทกาหนดกลยทธและวางแผนการออกพนธบตรเพอปรบโครงสรางหนทครบกาหนดชาระ รวมถงวางแผนการก เงนลวงหนา ในขณะทกองทนมหนาทลงทนตามวงเงนท สบน. กาหนดและภายใตกรอบการลงทนทกฎหมายกาหนด และนาสงคนเงนตนคนใหแก สบน. นาไปชาระคนหนทครบกาหนดตอไป
พลช:ณฐการ :
การแกไข พ.ร.บ. เพมเตมเพอใหอานาจ สบน. ในการออกพนธบตรเพอสรางอตราดอกเบยอางองในตลาดตราสารหน ในกรณทรฐบาลดาเนนนโยบายงบประมาณสมดลหรอวงเงน Refinance ในปใดไมเพยงพอในการสราง Benchmark Yield Curve ของตลาดตราสารหนและเปนเครองยนยนไดวา สบน. จะสามารถออกพนธบตรเพอหลอเลยงตลาดและสนบสนนการพฒนาตลาดตราสารหนอยางตอเนองและยงยน ทงน เงนทไดรบจากการก เงนตามวตถประสงคทงสองประการดงกลาวนนจะตองสงให “กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ” บรหารจดการตอไป
กปพ. มเปาหมายและนโยบายการลงทน และมแนวทางปองกนความเสยงจากความผนผวนในตลาดการเงนอยางไร
พลช:
กปพ. มเปาหมายหลกเพอชวยลดตนทนการก เงนของรฐบาล และลดความเสยงในการปรบโครงสรางหน สาธารณะ เนองจากหากไมมการจดตงกองทนขนมาทาหนาทบรหารเงนแลว เงนในสวนท สบน. กลวงหนามาจะตองถกนาสงเขาบญชเงนคงคลงซงไมไดรบผลตอบแทนแตอยางใด ดงททกทานทราบกนอย โดยผลตอบแทนจากการลงทนจะถกนาไปชาระดอกเบยเงนกจากการกลวงหนา
สาหรบในสวนการลงทน สบน. ใหความสาคญตอแนวทางและกลยทธการลงทนของกองทน โดยมบทบาทสาคญในการกากบตดตามการลงทนทตองคานงถงความมนคง ผลตอบแทน ความเสยงทเหมาะสม และความปลอดภยของเงนตน (Preservation of Capital) เปนสาคญ โดยกองทนจะมกรอบการลงทนทคอนขาง Conservative เปนอยางมาก โดยใหลงทนในหลกทรพยทมความมนคงสง ไดแก ตราสารหนทออกหรอคาประกนโดยกระทรวงการคลง ตราสารหนทออกเปนเงนตราสกลหลก และออกหรอคาประกน โดยรฐบาลตางประเทศ สถาบนการเงนของรฐบาลตางประเทศ หรอสถาบนการเงนระหวางประเทศ ทไดรบการจดอนดบความนาเชอถอสงสดจาก Fitch Rating S&Ps และ Moody’s และการทาธรกรรมซอโดยมสญญาจะขายคนซงตราสารหนทออกโดยกระทรวงการคลงในสดสวนไมนอยกวารอยละ 60 ของเงนกองทน และลงทนในตราสารหนอน เชน พนธบตรรฐวสาหกจ และหนกภาคเอกชนทไดรบการจดอนดบความนาเชอถอสงสด ในสดสวนไมเกนรอยละ 40 ของเงนกองทน ทงน กองทนไดคานงถงการบรหารความเสยงดานตางๆ ไมวาจะเปนความเสยงดานอตราดอกเบย ความเสยงดานเครดต ความเสยงดานสภาพคลอง และความเสยงดานอตราแลกเปลยน โดยเฉพาะกรณมการลงทนในตางประเทศ กาหนดใหตองทาธรกรรมปองกนความเสยงดานอตราแลกเปลยน
ณฐการ :
บทบาทของกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการบรหารหน FIDF
Background & Fundamentals
20
กปพ. ไดเรมดาเนนการการลงทนในชวงปลายเดอนตลาคม 2554 จากการก เงนเพอปรบโครงสรางหนลวงหนาของพนธบตร FIDF รน LB11NA ทครบกาหนดในวนท 30 พฤศจกายน 2554 โดยทผานมาทางกองทนไดมการเตรยมการเพอรองรบการลงทนโดยไดมการดาเนนการคดเลอกผบรหารสนทรพยภายนอกจานวน 3 ราย เพอดาเนนการลงทนของกองทนและไดมการดาเนนการเตรยมการอนๆ เชน การจดหาผ รบฝากทรพยสนเพอดแลเกบรกษาทรพยสนของกองทน การลงนามในสญญา ISDA และสญญา GMRA เพอรองรบการทาธรกรรมบรหารความเสยงและ ธรกรรม Reverse Repo ของกองทน รวมทงการวางระบบการตดตามประเมนผลการดาเนนการของ Fund Manager การพฒนาบคลากรผานการจดอบรมและถายทอดความร เพอพฒนาศกยภาพของบคลากร ซงในอกสามถงสปขางหนาทรฐบาลไดตงเปาหมายใหประเทศไทยเขาสภาวะงบประมาณสมดล บทบาทของกองทนกจะยงเพมมากขนในการเปนฟนเฟองสาคญเพอสนบสนนการพฒนาตลาดตราสารหนไทยใหมการเจรญเตบโตอยางมนคง และมเสถยรภาพ
กปพ. จะเรมมการลงทนเมอไหรและมความพรอมมากนอยขนาดไหนพลช:ณฐการ :
ไมนอยกวารอยละ 80 ของมลคาการลงทนในตางประเทศ แตอยางไรกตาม จากสถานการณทางเศรษฐกจทมความเสยงหลายปจจย และการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทมความผนผวน ทาใหกองทนไดมนโยบายทใหปดความเสยงดานอตราแลกเปลยนแบบเตมจานวน (Fully-Hedged) เพอหลกเลยงความเสยงจากการลงทน
หน FIDF ทจะครบก าหนดกวา 200,000 ลานบาท ในป 2555 เปนพนธบตรออมทรพยทประชาชนเปนผถอทงสน รฐบาลมแผนทจะออกพนธบตรออมทรพยมาทดแทนใหประชาชนหรอไม
‚สบน. มแผนทจะออกพนธบตรออมทรพยอยางสมาเสมอตอเนองทกป เพอเปนทางเลอกใหประชาชนสามารถเขาถงแหลงเงนออมทมคณภาพ มผลตอบแทนทเหมาะสม และมความเสยงตา โดยปกตรฐบาลมการจาหนายพนธบตร ออมทรพย 2 ประเภท คอ ระยะสนทประมาณ 3 ป อตราดอกเบยคงท และ ระยะยาวทไมตากวา 5 ป อตราดอกเบยขนบนได‚
-- พมพเพญ ลดพล --
ในป งปม. 2555 ทมหน FIDF ครบก าหนดรวมราว 350,000 ลานบาท นน สบน. มการเตรยมการปรบโครงสรางอยางไรเพอรองรบการช าระคนหน FIDF จาก ธปท.?จรงๆ แลวหน FIDF ในป 2555 นเปนหนท สบน. รอคอยเวลาทจะปรบโครงสรางหนทมมลคามหาศาลน อยางใจจดใจจอ ดวยเหตผลหลก 2 ประการ (1) เพอทะลายการกระจกตวของหนกอนใหญ โดยการปรบโครงสรางหน ผานกองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) ท สบน. ไดจดตงขน และ (2) เพอลดภาระดอกเบยเพราะหน FIDF สวนหนงทครบกาหนดในป 2555 (206,023.25 ลานบาท) เปนพนธบตรออมทรพยชวยชาต รนอาย 10 ป ทมดอกเบยสงถงรอยละ 6.1 ตอป ซงแปลวา สบน. ไดมการจายดอกเบยสาหรบพนธบตรรนดงกลาวประมาณ 12,000 ลานบาทตอป มาเปนเวลา 10 ปแลว ดงนน จงเปนเรองนายนดอยางยงทหนกอนมหาศาลทมตนทนสงขนาดนก าลงจะครบอายลง ซง สบน. มการเตรยมความพรอมในการปรบโครงสรางหน FIDF โดยยดหลกของ “ความยดหยน” ทงน “ความยดหยน” ดงกลาวหมายถงกลยทธ 3 ประการคอ (1) เปนตราสารหนระยะสน (2) เปนตราสารหนทมอตราดอกเบยลอยตว (3) เปนตราสารทสามารถไถถอนคนไดกอนกาหนด
ดร. พมพเพญ:
พลช:
บทบาทของกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการบรหารหน FIDF
Background & Fundamentals
Background & Fundamentals
21
หน FIDF ทจะครบก าหนดกวา 200,000 ลานบาท ในป 2555 เปนพนธบตรออมทรพยทประชาชนเปนผถอทงสน รฐบาลมแผนทจะออกพนธบตร ออมทรพยมาทดแทนใหประชาชนหรอไม
สาหรบประชาชนทเปนหวงวา เมอพนธบตรออมทรพยครบกาหนดแลวจะไมมแหลงออมเงนทมคณภาพ สบน. มความมงมนและพรอมทจะสนบสนนการออมของประชาชนและนาพาประเทศไทยไปสสงคมแหงการออม โดย สบน. มแผนการทจะใชวงเงนการระดมทนอนมาออกพนธบตรออมทรพยใหเปนทางเลอกในการลงทนทมคณภาพใหกบประชาชน โดยปจจบน สบน. มพนธบตรออมทรพยสาหรบประชาชน 2 ประเภท ไดแก
พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ – พนธบตรรนอายประมาณ 3 ป อตราดอกเบยคงท มวงเงนจาหนาย ตอครงไมสงแตมการเปดจาหนายอยางตอเนองตลอดทงป พนธบตรออมทรพยอตราดอกเบยขนบนได – พนธบตรรนอาย 5 ปขนไป มวงเงนจาหนายสงถงระดบ แสนลานตอครง แตจะจาหนายในระยะเวลาประมาณ 5 วน และจาหนายครงเดยวภายในหนงป
อยางไรกตาม สาหรบการออกพนธบตรออมทรพยในป 2555 คงตองมการหารอถงรปแบบพนธบตรอกครงกอนทจะมการประกาศใหทราบอยางเปนทางการตอไป
ผมทราบวาในป 2555 หน FIDF เปนพนธบตรออมทรพยทประชาชนถออยถง 206,000 ลานบาท หาก สบน. ปรบโครงสรางหนตามแนวทางทกลาวมาโดยใชพนธบตรรฐบาล ต วสญญาใชเงนและพนธบตรรฐบาลอตราดอกเบยลอยตวแลว ประชาชนทถอพนธบตรออมทรพยรนดงกลาวจะน าเงนไปลงทนท ใด?
ดร. พมพเพญ :
พลช:
ในการน สบน. จงไดกาหนดการออกพนธบตรรฐบาลรนอาย 3 – 7 ป ตวสญญาใชเงน อาย 4 – 7 ป และ พนธบตรรฐบาลประเภทอตราดอกเบยลอยตว อาย 4 ป เปนเครองมอหลกสาหรบการปรบโครงสรางหน FIDF ในป 2555 ซงจะสงเกตไดวา
1) ตราสารหนทงหมดทใชในการปรบโครงสรางหนเปนตราสารหนอายสนทครบกาหนดอายภายใน 7 ปซงจะสงผลใหภายในระยะเวลา 7 ปขางหนา (2555 – 2561) หน FIDF กอนนจะมการกระจายตวของการครบก าหนดช าระ และพรอมเปนการเปดชองทางเพอรองรบให ธปท. สามารถช าระคนไดทกป
2) นอกจากนน สบน. ยงดแลตนทนของหน FIDF โดยมแนวทางการปรบโครงสรางหนบางสวนเปนตราสารหนทมอตราดอกเบยลอยตว เพอใหหน FIDF มตนทนทเปนไปตามภาวะตลาด และเพอเปนการบรหารความเสยง
3) สดทาย สบน. ยงมการใชตวสญญาใชเงนในการปรบโครงสรางหน FIDF อก ซงขอดของตวสญญาใชเงนคอสามารถไถถอนกอนครบก าหนดช าระได ดงนน ถาหาก ธปท. สามารถชาระคนหนไดมากกวาหนทครบกาหนดชาระภายในปนนๆ (ตามทวางแนวทางในขอ 1) สบน. กสามารถไถถอนตวสญญาใชเงนกอนครบกาหนดเพอเปดทางให ธปท. ชาระคนหน FIDF ไดเพมเตมอกสวนหนงดวย
ดงนน จะเหนวา สบน. มการเตรยมความพรอมในทกมตเพอใหการปรบโครงสรางหนเปนไปดวยความราบรนและเปนภาระทนอยทสด โดยจากการคานวณแบบคราวๆ จะพบวา แผนการปรบโครงสรางหน FIDF ดงกลาว จะทาใหมการประหยดภาระดอกเบยถงปละ 5,000 ลานบาท เมอเปรยบเทยบกบในชวง 10 ปทผานมา ซงเปนผลโดยตรงมาจากการปรบโครงสรางหนทเปนพนธบตรออมทรพยอตราดอกเบยรอยละ 6.10 ตอป เปนตราสารหนทมอายเฉลยประมาณ 7 ป ทคาดวาจะมตนทนไมเกนรอยละ 3.75 – 4.00 ตอป
Background & Fundamentals
22
นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน. ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน
29
“บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน” 24
• การจดอนดบความนาเชอถอ (Credit Rating)• การจดระดบความนาเชอถอของรฐวสาหกจและสถาบนการเงนภาครฐ (State-Owned Enterprise Credit Scoring)
• การบรหารเงนคงคลง
ดร. คณศ แสงสพรรณ ผ อานวยการมลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลงนายธรชย อตนวานชผ อานวยสานกบรหารการระดมทนโครงการลงทนภาครฐนายสอาด ธรโรจนวงศ ผชวยผจดการใหญ ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน)ดร. พมพเพญ ลดพลรกษาราชการแทนผ อานวยการสานกพฒนาตลาดตราสารหน
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปทเกา โดย กนก รตนวงศสกล (7 ต.ค. 54)
23
“บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน” ดร. คณศ แสงสพรรณ ผอานวยการมลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลงนายธรชย อตนวานช ผอานวยการบรหารการระดมทนโครงการลงทนภาครฐนายสอาด ธรโรจนวงศ ผชวยผจดการใหญ ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน) ดร.พมพเพญ ลดพล รกษาราชการแทนผอานวยการพฒนาตลาดตราสารหน
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน
กนก รตนวงศสกล
‚...ตอนนเราควรจะเรงพจารณาภาพรวมของการลงทนในสาขานาใหชดวา สงทยงขาดอย คออะไร และยงมสงใดบางทตองเรงดาเนนการ...‛
-- ธรชย --
‚...แตถามงผลตอการพฒนาประเทศในระยะยาว เกดความคมคาในการลงทน และภาคเอกชน
สามารถเขาไปรวมลงทนหรอสามารถเขาไปตอยอดการลงทนได ภาคเอกชนมความเตมใจและ
กพรอมทจะเขาไปรวมลงทนกบภาครฐ...‛-- สอาด --
‚...ดงนน เวลารฐบาลออกสารตราหนกจะคานงถงความตองการนกลงทนเปนสาคญ ซงมทงนกลงทนระยะยาว, กลมสถาบนการเงนและประชาชนรายยอย เพราะการตอบโจทยลกคาอยางเหมาะสม จะทาใหรฐบาลสามารถระดมทนจากตลาดตราสารหนไดอยางสมาเสมอและยงยน...‛
-- ดร. พมพเพญ --
‚...ผมคดวา ถารฐบาลกอหนเพอนาไปลงทนในโครงการของภาครฐทกอใหเกดผลตอบแทนทคมคากบเมดเงนทลงทนไปซงกจะสงผลตอถงระดบ GDP ของประเทศและสามารถสรางผลตอบแทนเพอชาระหนไดในระยะยาวกเปนสงทรฐบาลควรจะตองลงทน...‛
-- ดร. คณศ --
24
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9 บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน
กนก : ระดบของหนสาธารณะในปจจบนอยทประมาณรอยละ 40 นนเปนระดบทนาเปนหวงหรอไม และถารฐบาลมแผนทจะลงทนในโครงการตางๆ เพมขน จะสงผลกระทบตอระดบของหนสาธารณะหรอไม
ดร. คณศ สาหรบผมนนเหนวา ระดบของหนสาธารณะในปจจบนยงมระดบทตากวาระดบทกาหนดไวในกรอบความยงยนทางการคลงคอรอยละ 60 ของ GDP นอกจากน เมอมองถงรายละเอยดขางในของหนสาธารณะในปจจบนจะประกอบดวย หน ทรฐบาลกตรงทเกดจากการขาดดล ในอดตทผานมา ซงคดเปนประมาณรอยละ 18 ของระดบหนสาธารณะในปจจบน โดยถอเปนระดบทคอนขางตา สวนอกประมาณรอยละ 12 เปนหนทเกดจากการทรฐบาลคาประกนการก เงนของรฐวสาหกจ สวนสดทายคดเปนรอยละ 12 เปนหนทเกดจากองกองทนเพอการฟนฟและพฒนาสถาบนการเงน (Financial Institution for Development Fund) เดม หรอเปนทรจกกนในชอ FIDF ซงเกดมาจากป 2540 ทเกดปญหาวกฤตการณทางการเงน รฐบาลจงออกมาตรการชวยเหลอทางการเงนแกสถาบนการเงนผานกองทน และรฐบาลกไดมการออกพนธบตรเพอชดเชยความเสยหายของ FIDF ทเกดขน ตอนนกคงเหลอ FIDF เปนหนสาธารณะอยประมาณ 1.12 ลานลานบาท ซงเมอพจารณาดแลวจะเหนวา รฐบาลบรหารหนสาธารณะทเปนหนทรฐบาลกตรงและหน FIDF รวมเปนประมาณรอยละ 30 ซงยงเปนระดบทยงไมนาเปนหวงในปจจบน
กนก : การลงทนในโครงการของภาครฐในปจจบนจะเนนการลงทนไปทสาขาเศรษฐกจใด
การลงทนของภาครฐถอวาเปนเครองมอทางการคลงทรฐบาลทกยคสมยใช เพอทจะสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยถารฐบาลกอหนเพอไปลงทนในโครงการทสามารถสรางผลตอบแทนตอสงคมและเศรษฐกจในระยะยาวไดกนาสนบสนน แตประเดนทเหนไดชดคอโครงการในสาขาทรพยากรนา ทงทรฐบาลทมงบประมาณจานวนมากในการดาเนนโครงการทางดานนา แตรฐบาลกยงตองใชงบประมาณอกจานวนมากเพอชดเชยใหประชาชนทกปละ 3 – 4 หมนลานบาทไปกบเรองปญหาการขาดแคลนนาและปญหานาทวม ผมเหนวา ตอนนเราควรจะเรงพจารณาภาพรวมของการลงทนในสาขานาใหชดวา สงทยงขาดอยคออะไร และยงมสงใดบางทตองเรงดาเนนการ ซงเราจะตองพจารณาจดล าดบความส าคญของสงทจะตองด าเนนการและตองมการบรณาการการท างานจากทกภาคสวน ซงถาเราสามารถมองเหนการลงทนในภาพรวมของสาขานาได การกอหนเพอมาลงทนในโครงการตางๆ นนกจะคมคาและกอใหเกดผลตอบแทนแกประเทศ รวมทงชวยลดภาระงบประมาณของรฐบาลในการชวยเหลอปญหานาทวม
ธรชย
Infrastructure Ranking 2007 - 2011
0 10 20 30 40 50
Thailand
Malaysia
Hong Kong
S. Korea
Taiwan
Singapore
47
27
21
20
16
10
Thailand’s infrastructure ranking is much lower than other Asian countries
2007 2008 2009 2010 2011
Singapore 3 3 8 11 10
Taiwan 21 17 23 17 16
S. Korea 1 21 20 20 20
Hong Kong 20 19 19 23 21
Malaysia 26 25 26 25 27
Thailand 48 39 42 46 47
25
ตาราง: Infrastructure Ranking 2007-2011 รปท1: Thailand's Infrastructure ranking is much lower than other Asian countries
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน
นอกจากน หากพจารณาถงการลงทนของภาครฐทผานมา จะเนนไปทการแกไขปญหาวกฤตเศรษฐกจ การลงทนจงอยในรปแบบของแผนการลงทน (package) ทมทงโครงการทมลกษณะเปนการลงทนและโครงการทไมเชงเปนการลงทนนกโดยจะเปนเรองของการใชจายผสมกนไป แตสาหรบการลงทนของภาครฐในปจจบนจะเนนไปทการพฒนาประเทศในระยะปานกลางและระยะยาว อยางเชน ในสาขาขนสงและระบบโลจสตกส ซงตอนนเรองระบบรางถอเปนเรองสาคญท สบน. และหนวยงานทเกยวของอยระหวางพจารณารวมกนวา รถไฟจะตองมการพฒนาไปในทศทางไหน ความชดเจนของแหลงเงนทจะนามาสนบสนนโครงการ และความพรอมของโครงการ อยางไรกด โครงการในระบบขนสงทางรางมกประสบปญหาทงในสวนทหนวยงานควบคมไมไดและปญหาทตวของหนวยงานเองทาใหการดาเนนงานลาชา สาหรบในสวนทควบคมไมไดกเนองจากโครงการขนาดใหญจะตองจดทารายงานการศกษาผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA) เพอเสนอตอคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ซงจากประสบการณทผานมา หนวยงานจะตองมการแกไขขอมลทจะตองใหกรรมการมนใจวามการลดผลกระทบทางดานสงแวดลอมไดตามเกณฑ สาหรบปญหาของหนวยงานเองกจะมาจากมปญหาเรองของการจดทางบประมาณของการศกษาออกแบบ ซงในการแกปญหาจะตองมการหารอและบรณาการรวมกนกบทางสานกงบประมาณและหนวยงานเจาของโครงการเพอใหเกดความเขาใจทตรงกน
ธรชย
กนก : อยากถามถงความเหนของภาคเอกชนทมตอทศทางการลงทนของภาครฐในปจจบน และสถานะทางการเงนของภาคเอกชนในตลาดขณะนมมากนอยเพยงใด และสนใจทจะเขารวมลงทนในโครงการภาครฐหรอไม
สาหรบภาคเอกชนคงมองโครงการลงทนของภาครฐในเชงของพาณชยกคอในเรองของผลตอบแทนทจะเกดขน แตจากสถานการณปจจบนโครงการลงทนของภาครฐจะเนนไปทเชงเศรษฐกจคอการลงทนเพอมงผลในการพฒนาประเทศในระยะยาว ซงคาถามกคอวาเอกชนจะไดอะไรจากการลงทนของภาครฐ หากมองในระยะสนคงมองไมเหน แตถามงผลตอการพฒนาประเทศในระยะยาว เกดความคมคาในการลงทน และภาคเอกชนสามารถเขาไปรวมลงทนหรอสามารถเขาไปตอยอดการลงทนได ภาคเอกชนมความเตมใจและกพรอมทจะเขาไปรวมลงทนกบภาครฐ ถงแมวาภาคเอกชนจะมตนทนดอกเบยทสง แตเพราะโครงการเหลานนจะสรางประโยชนตอระบบเศรษฐกจและภาคเอกชนในระยะยาว นนคอสงทเอกชนใหความสนใจมากกวาแคตนทนดอกเบยเพยงตวเดยว
อยางไรกด เนองจากภาครฐมแผนทจะลงทนในโครงการทางดานโครงสรางขนาดใหญอกเปนจานวนมาก จงควรจะตองมการพจารณาถงเมดเงนทมอยในตลาดดวยวาเพยงพอหรอไมหากตองการพงพงแหลงเงนภายในประเทศ ซงผมมองวาในระยะสนคงจะเพยงพอแตสาหรบในระยะยาวนนคงจะไมแนนอน เพราะจากทศทางการลงทนในปจจบนทเนนการลงทนในระบบนา ระบบขนสงมวลชน ระบบราง และระบบไฟฟา ซงตองใชเมดเงนจานวนมหาศาล และหากภาครฐหวงพงการระดมทนจากตางประเทศกจะตองพจารณาดวยวา ขณะนนเปนจงหวะทเหมาะสมในการระดมทนจากตางประเทศหรอไม รวมทงภาครฐกควรตองมการเตรยมตวเพอจะไปแขงเอาเมดเงนจากตางประเทศเขามา เพราะวาทกประเทศตางกาลงตองการเมดเงนเพอมาพฒนาประเทศของตน
สอาด
กนก : เนองจากโครงการทภาครฐจะวางแผนลงทนนนมเปนจ านวนมาก สบน. ตองมการวางแผนการระดมทนอยางไรเพอใหสามารถสนบสนนการลงทนของภาครฐใหบรรลวตถประสงคทตงไว
ดร. พมพเพญ ในการระดมทน สบน. จะพจารณาจากประเดนสาคญคอ จะตองระดมทนใหไดครบตามความตองการภายใตตนทนทเหมาะสมและไมมความเสยงกบการปรบโครงสรางหน นอกจากน การระดมทนจะตองเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนดวย ซงเรองนเปนเรองทสาคญมาก เพราะถาสามารถออกตราสารหนทเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนแลว จะทาใหภาครฐสามารถระดมทนจากตลาดตราสารหนไดอยางสมาเสมอและยงยน ดฉนจะขอยกตวอยางเพอใหเหนภาพไดชด โดยปจจบนตลาดตราสารหนมมลคประมาณ 7 ลานลานบาท หรอประมาณเกอบรอยละ 70 ของ GDP เปรยบเทยบกบชวงวกฤตเศรษฐกจป 2540 ตลาดตราสารหนมมลคาประมาณรอยละ 10 ของ GDP ซงถอวามขนาดเลกมาก ดงนน เมอเกดวกฤตเศรษฐกจ ภาครฐไมสามารถก เงนจากในประเทศไดจงตองพงพาเงนกจากตางประเทศ แตปจจบนตลาดตราสารหนมขนาดใหญเพยงพอกบความตองการทจะระดมทนปละประมาณ 7- 8 แสนลานบาท
26
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9 บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน
นอกจากน เวลาทก เงนโดยทวไปตราสารหนระยะสน เชน 1 - 2 ปจะมดอกเบยจะตากวาตราสารหนระยะยาว เชน 20 -30 ป แตถาจะก ใหเกดความยงยนและมความปลอดภยเราควรจะกในลกษณะกระจายการกทงตราสารระยะสนและระยะยาวเพอให portfolio ของรฐบาลเกดการกระจายตว ซงในฝงของนกลงทน บางคนกชอบตราสารระยะสน เนองจากมสภาพคลองสงแมดอกเบยจะตา ขณะทบางคนชอบตราสารระยะยาว เชน สานกงานประกนสงคม บรษทประกนชวตและกองทนบาเหนจบานาญขาราชการ เนองจากนกลงทนประเภทนไมตองการเพยงซอตราสารหนไปเกบแลวรอรบผลตอบแทนสงๆ ดงนน เวลาภาครฐออกตราสารหนกจะคานงถงกลมนกลงทนเปนสาคญ เพอทจะไดออกตราสารหนตางๆ ไดเพยงพอและตรงตามความตองการของนกลงทนในแตละกลม ซงในปจจบน สบน. มความใกลชดกบตลาดคอนขางมาก เนองจากเวลาท สบน. จะระดมทนจากตลาดกจะมการหารอกบตลาดเพอสอบถามถงความสนใจในการลงทน เพอท สบน. จะไดสามารถตอบโจทยไดตรงกบความตองการของนกลงทน ซงจะกอใหเกดความยงยนในดานของการก เงนของรฐบาล รวมไปถงการลงทนของภาคเอกชนดวย
ดร. พมพเพญ
ดร. คณศ เสรมวา “ผมอยากขอยกตวอยางประเทศสงคโปรซงมสถานะการคลงเกนดล และภาครฐยงสามารถเกบภาษไดเกรายจาย แตรฐบาลสงคโปรกยงตองออกตราสารหนของรฐบาลและก เงนจากเอกชนเพอเปนฐานของตลาดตราสารหนภาคเอกชน นนคอรฐบาลตองการสราง yield curve เพอใหเอกชนใชเปนดอกเบยอางองในการออกตราสารหน ดงนน ผมจงเหนวา สบน. เปนหนวยงานมบทบาทสาคญอยางยงในการพฒนาตลาดตราสารหน ของประเทศ”
กนก : จากสถานการณเศรษฐกจในตอนนคดวาผลตภณฑอะไรนาจะเหมาะสมทสดทจะน ามาระดมทนใหแกโครงการลงทนของภาครฐ
ในชวง 2 – 3 ปทผานมา สบน. มผลตภณฑใหมๆ ออกมามากมาย ทง Benchmark Bond อาย 5 ป และ 10 ป ทออกมาเพอรองรบการก เงนจานวน 2 แสนลานบาทในชวงกอนทจะเกดวกฤตในสหรฐ ตอมาเมอรฐบาลตองการเงนเพมสงขนเปนประมาณ 7 – 8 แสนลานบาท สบน. จงตองสราง Benchmark ใหมๆ ในตลาดเชน ตราสารหนอาย 30 ป และอาย 50 ป และ Inflation Link Bond หรอ ILB และพนธบตรออมทรพยซงผลงทนคอประชาชน ซงจะเหนไดวา สงท สบน. ดาเนนการคอการคดคนผลตภณฑใหมๆ เพอใหพรอมรองรบเวลาทรฐบาลตองการก เงนจานวนมากและกเปนการก เงนจากทกภาคสวน สาหรบผลตภณฑตวใหมทจะออกมาเพอใหสอดคลองกบการลงทนในปจจบน โดยตราสารหนทจะออกมาใหมในปงบประมาณ 2555 คอ Amortized Bond ซงเปนตราสารหนทคาดวาจะมอาย 15 ป โดยในปแรกถงปท 10 จะมการจายดอกเบยทกครงเหมอนปกต แตพอปท 11 ถงปท 15 ทเรารแลววาเงนโครงการทรฐบาลลงทนไปอาจจะมระยะคนทน เราจงคดวาปท 11 เรากจะเรมทยอยคนเงนตนใหรอยละ 20 ในแตละปจนถงปสดทาย กจะเหลอเงนตนทจะตองจายคนใหแกนกลงทนในปสดทายแคเพยงรอยละ 20 ซงการระดมทนดวย Amortized Bond ภาครฐจะไดรบประโยชนตรงทชวยปองกนการกระจกตวของการคนหน โดยแทนทเราจะคนแตดอกเบยทกปและตองคนตนเงนทงหมดในปสดทาย ซงจะเปนภาระแกภาครฐในการหาเงนเพอมาคนเงนตน เรากเปลยนมาเปนทยอยคนเงนตนดวย หนสาธารณะคงคางทเปนจานวนรวมจะไดลดลงบาง และถาโครงการทภาครฐลงทนไปมการคนทน รฐบาลกควรทจะสามารถเอาผลตอบแทนตรงนนมาทยอยคนเงนตนไดดวย ซงดฉนมองวา Amortized Bond เหมาะสมทจะใชระดมทนใหแกโครงการลงทนภาครฐ เนองจากมความยดหยนและกสอดรบการทยอยคนเงนใหแกนกลงทนและกบสงท รฐบาลไดรบจากการลงทนในโครงการ นอกจากน กลมนกลงทนทจะไดประโยชนคอบรษทประกนชวต ในกรณทกระแสเงนสดทไดรบจาก Amortized Bond สอดคลองกบกระแสเงนสดทบรษทประกนตองจายใหแกลกคา
ดร. พมพเพญ
ความสามารถในการระดมทนภายในประเทศตอป 1 1 ลานลานบาทPublic Debt Management Office, Ministry of Finance – Thailand
53
10
15
20
30
50
7
รฐบาลมการออก Benchmark Bond สม าเสมอ 8 รนอาย ตลอดทงป
27
รปท2: รฐบาลมการออก Benchmark Bond สมาเสมอ 8 รนอาย ตลอดทงป
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9บทบาทของ สบน. ในการระดมทนเพอสนบสนนโครงการของรฐบาลอยางยงยน
Amortized Bond มความสาคญกบประเทศทมลกษณะโครงสรางเปน Ageing Society เพราะผลตภณฑดงกลาวสามารถจดการใหผสงอายมเงนใชไดจนกระทงถงวนทสดทายได โดยทไมตองเหลอเงนตนใหกบคนในรนตอไปมากนก นอกจากน ผมวา Amortized Bond เหมาะสาหรบโครงการลงทนทางดานโครงสรางพนฐาน เพราะพอโครงการเรมมผลตอบแทน หนวยงานเจาของโครงการกจะนาเงนมาคน สบน. และ สบน. กนาเงนไปคนใหแกนกลงทน
ดร. คณศ
ถาถามวานกลงทนสนใจทจะลงทนใน Amortized Bond หรอไม ผมขอแบงนกลงทนออกเปน 7 กลมคอ 1) Mutual Fund ซงเงนทนสวนใหญจะเปนระยะสนซงอาจจะไมใชกลมเปาหมายของผลตภณฑน 2) Pension Fund และ 3) Provident Fund ซงทงสองกลมมลกษณะการลงทนจะคลายกนคอเปนระยะยาว และนกลงทนกลมนจะมกระแสเงนสดรบเขามาทกเดอน จงมโอกาสทจะเปนลกคาได 4) กลมบรษทประกน ซงจดไดวาเปนนกลงทนระยะยาว โดยอาจจะซอ Amortized Bond ทมกระแสเงนสอดคลองกบกระแสเงนของบรษท 5) กลมสหกรณ ซงคาดวาไมใชลกคาของผลตภณฑนเนองจากยงขาดความรและความเชยวชาญในการลงทน 6) ธนาคาร ซงมความคนเคยกบ Amortized bond เนองจากเหมอนกบการปลอยสนเชอของธนาคารทจะมการทยอยจายดอกเบยและเงนตนเชนกน แตความตองการอาจมไมมากนก เนองจากธนาคารไมใชนกลงทนระยะยาว และ 7) ประชาชนทวไป ซงนาจะเปนกลมผสงอายทคาดหวงวาวนสดทายของชวตจะมเงนตนคนพอด
สอาด
ผมมองวา Amortized Bond จะชวยรฐบาลในการรกษาวนยทางการคลง เพราะทผานมา สบน. จะมปญหาเรองงบชาระหน ทอาจไมไดรบการจดสรรงบประมาณเพอชาระหนเงนตนอยางเพยงพอ ทาใหในแตละป สบน. ไดเพยงแคชาระดอกเบย และตองก เงนมาใหมเพอมาชาระเงนตนของเกา ซงหากมองในดานของวนยทางการคลงมนไมนาจะยงยน โดยท Amortized Bond จะมาชวยในกรณทโครงการทลงทนไปมผลตอบแทนกลบมา รฐบาลกจะตองมวนยทตองจดสรรเมดเงนดงกลาวมาทยอยชาระหน ไมกอใหเกดภาระในปสดทาย
ธรชย
3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000
3,000 2,400 1,800 1,200 600
20,0
00
20,0
00
20,0
00
20,0
00
20,0
00
0
25,000
สมมตฐาน เงนตน : 100,000 ลานบาท อายตราสาร : 15 ป ดอกเบย : รอยละ 3 ตอป
‚...ผมยงอยากใหมองถงอกมมหนงวา หนสาธารณะทมระดบตาจนเกนไปกสามารถทาใหเกดปญหาไดเชนกน เพราะหากไมมพนธบตรรฐบาลเขาไปหมนเวยนในตลาดหรอมนอยเกนไป กจะสงผลกระทบตอการขยายตวของตลาดตราสารหนภาคเอกชนของประเทศ จากบทเรยนทผานมาในชวงป 2540 ตลาดตราสารหนของประเทศไทยยงไมเขมแขง และเมอเกดวกฤตเศรษฐกจ รฐบาลกไมสามารถกเงนจากประชาชนไทย ไมสามารถผอนหนสนเปนหนยาวผานตลาดพนธบตรในประเทศ ทาใหตองไปกเงนตางประเทศและเขาโครงการ IMF แทน...‛
-- ดร. คณศ --
รปท 3 : กระแสเงนสดจายของ Amortized Bond
ดอกเบย
เงนตน
28
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9 นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน. ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน
กนก รตนวงศสกล
นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน. ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน• การจดอนดบความนาเชอถอของประเทศ (Credit Rating)• การจดระดบความนาเชอถอของรฐวสาหกจ และสถาบนการเงนภาครฐ (State-Owned Enterprise Credit Scoring)• การบรหารเงนคงคลง
‚…ทผานมาทาง สบน. พยายามทาให Rating ของไทยดขนโดยทางานในเชงรก คอ เราจะใหขอมลทเปนประโยชนกบ Rating agency โดยเราจางบรษท S&P’s และ Moody’s มาจดอนดบความนาเชอถอของประเทศ ซงแตละปบรษทจดอนดบฯ จะมาขอพบหนวยงานหลายหนวยงาน ทงหนวยงานภาครฐ เอกชน และการเมอง บางครงกพบทานนายกรฐมนตร นกวชาการ อาจารยในมหาวทยาลย เพอตรวจสอบวาประเทศมภาวะเศรษฐกจอยางไร ฐานะการเงน การคลงเปนอยางไร และระดบหนสาธารณะเปนอยางไร…‛
-- สวชญ โรจนวานช --รองผอานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ
29
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน. ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน
กนก :อยากใหทานรองสวชญอธบายค าวา “หนสาธารณะ” คออะไรครบ และหนสาธารณะของแตละประเทศเปนอยางไรครบ
หนสาธารณะเกดจากการทแตละประเทศจะมการทางบประมาณขาดดลซงกคอมรายไดไมเพยงพอกบรายจาย ซงสวนทขาดตรงนนเปนภาระของสานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ทมหนาทระดมทนมาเตมเตมใหรฐบาลมเงนเพยงพอตอรายจาย
รอง ผอ. สวชญ
กนก :บรษทจดอนดบความนาเชอถอจะพจารณาอนดบความนาเชอถอของประเทศจากระดบหนสาธารณะของแตละประเทศใชหรอไม
บรษทจดอนดบความนาเชอถอจะพจารณาจากภาพรวมกอน คอ ปจจยดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองของประเทศ หลงจากนนจะพจารณาถงรายละเอยดทางดานรายรบ รายจาย ความสามารถในการบรหารจดการหน และระดบหน สาธารณะตอ GDP ซงในยโรปทเปนประเดนรอนๆ ในทกวนนม 5 ประเทศ คอ กรซ อตาล โปรตเกส ไอรแลนด และสเปน โดยสวนใหญมหนเกนรอยละ 100 ตอ GDP ทงสน สาหรบประเทศไทยปจจบนมระดบหนสาธารณะตอ GDP อยทรอยละ 40.6 ถอวาคอนขางปลอดภย และอยภายใตกรอบความยงยนทางการคลงทกาหนดไวไมใหเกนรอยละ 60 ตอ GDP อยางไรกด สดสวนหนสาธารณะเปนเพยงปจจยหนงเทานน เนองจากบางประเทศ เชน สงคโปร ญป น มสดสวนหนตอ GDP เกนรอยละ 100 แตมอนดบความนาเชอถอสง เนองจากมความแขงแกรงทางโครงสรางเศรษฐกจและสงคม
รอง ผอ. สวชญ
: Bloomberg
Moody's S&P's
สงคโปร 102.4 Aaa AAAญปน 225.8 Aaa AA-จน 17.5 Aa3 AA-
เกาหลใต 23.7 A1 Aมาเลเซย 53.1 A3 A-
ไทย 42.3 Baa1 BBB+
อนโดนเซย 26.4 Ba1 BB+ฟลปนส 56.5 Ba2 BBเวยดนาม 56.7 B1 BB-
ประเทศหนสาธารณะ/
GDPอนดบความนาเชอถอ
อาเซยน + 3Moody's S&P's
สหรฐอเมรกา 58.9 Aaa AA+สหราชอาณาจกร 76.5 Aaa AAA
ฝรงเศส 83.5 Aaa AAAเยอรมนน 78.8 Aaa AAA
สเปน 63.4 Aa2 AAอตาล 118.1 Aa2 A
ไอรแลนด 94.2 Ba1 BBB+โปรตเกส 83.2 Ba2 BBB-
กรซ 144.0 CA CC
สหรฐอเมรกาและยโรป
ประเทศหนสาธารณะ/
GDPอนดบความนาเชอถอ
ตาราง: เปรยบเทยบผลการจดอนดบความนาเชอถอและระดบหนสาธารณะ
กนก :ปจจบนสดสวนหนสาธารณะตอ GDP ของไทยอยทรอยละ 40 ซงยงไมเกนกรอบความยงยน หมายความวาอนดบความนาเชอถอของไทยนาจะดใชหรอไม
ถอวาคอนขางดและเปนทพอใจ ซงทผานมาทาง สบน. พยายามทาให Rating ของไทยดขนโดยทางานในเชงรก คอ เราจะใหขอมลทเปนประโยชนกบ Rating agency โดยเราจางบรษท S&P’s และ Moody’s มาจดอนดบความนาเชอถอของประเทศ ซงแตละปบรษทจดอนดบฯ จะมาขอพบหนวยงานหลายหนวยงาน ทงหนวยงานภาครฐ เอกชน และการเมอง บางครงกพบทานนายกรฐมนตร นกวชาการ อาจารยในมหาวทยาลย เพอตรวจสอบวาประเทศมภาวะเศรษฐกจอยางไร ฐานะการเงน การคลงเปนอยางไร และระดบหนสาธารณะเปนอยางไร เชน เวลานาทวม มการบรหารจดการอยางไร ใชจายเงนไปชวยนาทวมอยางไร สวนดานสงคมจะพจารณาความเปนอยของประชาชนจรงๆ สาหรบดานการเมองในชวงทผานมาถกจดเปน Negative outlook เนองจากปญหาความขดแยงภาคในประเทศ แตปจจบนใหปรบแนวโนมกลบมาเปนมเสถยรภาพแลว
รอง ผอ. สวชญ
การจดอนดบความนาเชอถอของประเทศ (Credit Rating)
อ ซ + ฐอ ก แล โ
30
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9 นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน.ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน
กนก :ปจจบนมกบรษทททาง สบน. จางมาจดอนดบครบ
ปจจบนม 2 บรษท คอ S&P’s กบ Moody’s ซงเปนคายของสหรฐฯ ในอดตเคยจาง Fitch Rating เพราะเหนวาเปนคายยโรป เพอจะไดถวงดลผลการประเมนกน แตปจจบนทาง Fitch Rating เราไมไดจางแลว แตถงไมจาง เขากยงจดอนดบประเทศไทยอย นอกจาก Fitch Rating แลวกยงมบรษทของญป นอก 2 แหง และเกาหลอก 1 แหง ซงสวนใหญทศทางในการจดอนดบจะสอดคลองกน แตมากนอยไมเทากน เชน S&P’s กบ Moody’s จะใหประเทศไทยเปน BBB+ แต Fitch จะใหแค BBB เปนตน ซงถอวาอยในระดบ Investment grade คอ ลงทนได แตถาเทยบกนในเอเชย เรายงเปนรองประเทศสงคโปรมากและเปนรองมาเลเซยเลกนอย
รอง ผอ. สวชญ
กนก :โดยทวไปคนจะรจก สบน. ในฐานะผกอหน แลวทผานมาทาง สบน. มสวนชวยในการหาเงนสงคลงบางไหม
มครบ เนองจากเวลาท สบน. เขาไปคาประกนใหรฐวสาหกจ กจะมการเรยกเกบคาธรรมการคาประกน โดยทาง สบน. จะทาการจดระดบความนาเชอถอ (Credit Scoring) ของรฐวสาหกจตางๆ และใช Credit Scoring มาเปนตวสะทอนในการคดคาธรรมเนยม โดยจะเกบคาธรรมเนยมตงแตรอยละ 0.01-0.5 ของวงเงนทเราคาประกน ขนอยกบสถานะของรฐวสากจ คอ ถาสถานะดกเกบอยทรอยละ 0.01 ถาสถานะไมดกเกบเพมขน เนองจากตองการใหรฐวสาหกจปรบปรงฐานะการดาเนนงานเพอจะไดประหยดคาคาประกนได ซงปจจบนคาธรรมเนยมท สบน . เรยกเกบจรฐวสาหกจมจานวน 143 ลานบาท ซงคาธรรมเนยมดงกลาว สบน. ไดนาสงคลงเพอเปนรายไดแผนดนตอไป
รอง ผอ. สวชญ
0.50%
p.a.
0.01%
p.a.0.05%
p.a.
0.10%
p.a.
0.15%
p.a.
0.05%
p.a.0.10%
p.a.
0.15%
p.a.
0.20%
p.a.
0.10%
p.a.
0.15%
p.a.
0.20%
p.a.
0.25%
p.a.
0.15%
p.a.
0.20%
p.a.
0.25%
p.a.
0.30%
p.a.
0.20%
p.a.
0.25%
p.a.
0.30%
p.a.
0.35%
p.a.
0.25%
p.a.
0.30%
p.a.
0.35%
p.a.0.40%
p.a.
0.30%
p.a.
0.35%
p.a.
0.40%
p.a.0.45%
p.a.
0.35%
p.a.
0.40%
p.a.
0.45%
p.a.
Credit Rating
1 1-5 5-10 >10
8
7
6
5
4
3
2
1
รป อตราคาธรรมเนยมการคาประกนและใหกตอ
ทมา: สานกจดการหน 2 สานกงานบรหารหนสาธารณะ
การจดระดบความนาเชอถอของรฐวสาหกจ และสถาบนการเงนภาครฐ (State-Owned Enterprise Credit Scoring)
31
ควนหลงงานสถาปนา สบน. ครบรอบปท 9นายสวชญ โรจนวานช รอง ผอ. สบน.ชวนสนทนา 3 ประเดนรอน
กนก :กระทรวงการคลงมการกดดน สบน. เหมอนกดดนกรมสรรพากรไหมครบ วาใหปหนงหาเงนมาไดแคน
ไมมครบ สวนใหญกระทรวงการคลงจะชนชม สบน. เพราะวาถาเงนขาดเมอไร สบน. จะตองทางานใหทนท โดยจะมกรรมการจากหนวยงานตางๆ เขามาประชมเพอบรหารเงนคงคลง และดวาสถานะเงนคงคลงเปนเทาไร ถาเงนขาดกตองก เขามา โดยใชตราสารหนระยะสนทเรยกวา Treasury bill หรอ “ตวเงนคลง” ซงมอาย 28 วน 91 วน และ 182 วน เปนการกระยะสนจากตลาดการเงน โดยใหเอกชนเขามาประมล และมธนาคารแหงประเทศไทยเปนนายทะเบยน
รอง ผอ. สวชญ
กนก :เวลาท สบน. กคอกเฉพาะในประเทศหรอเปลาครบ
สบน. จะกทงในประเทศและตางประเทศ ซงปจจบนหนเกอบรอยละ 90 เปนหนในประเทศ เนองจากเราดอตราดอกเบยทเราตองชาระเทยบกนระหวางดอกเบยในประเทศกบตางประเทศ ถาในประเทศตนทนตากวา ดกวา เรากก ในประเทศ แตถาตางประเทศนาจงใจกวาเรากทาครบ ซงเวลาทก เงนจากตางประเทศกจะมการบรหารความเสยงดานอตราแลกเปลยนใหเหลอศนยโดยการทา SWAP เปลยนเปนหนสกลเงนบาท
รอง ผอ. สวชญ
กนก :แลวตอนนเราควรจะกเงนในประเทศหรอตางประเทศครบ
ตอนนอตราดอกเบยเปนขาขน ดอกเบยกจะขยบขนไปเรอยๆ นะครบ แตเรากจะพจารณากในประเทศเปน Priority แรกครบ และถาหากในอนาคตสถานะการเงน ตลาดการเงนในตางประเทศจงใจกวาในปจจบน เรากอาจจะเรมหนไปกตางประเทศไดครบ
รอง ผอ. สวชญ
กนก :วนนเรามาในงานสถาปนาของส านกงานบรหารหนสาธารณะ กอยากจะถามวากาวตอไป ทศทางการท างานของส านกงานจะเปนอยางไรครบ
คานยมขององคกรเรา คอ “โปรงใส วนยด มเครดต ขบเคลอนเศรษฐกจ และสงคม” สาหรบวสยทศนของเรา คอ “เปนมออาชพในการบรหารหนสาธารณะ เพอการพฒนาประเทศอยางยงยน” โดยเรากจะทางานใหมประสทธภาพ และทางานในเชงรก แทนทจะรอใหเกดวกฤตกอน ถงจะเรมก เงน และเราพยายามดแนวโนม อกทงการทางานลวงหนา มการเตรยมการลวงหนา เพอใหงานมประสทธภาพ ประสทธผล สามารถตรวจสอบได ขออนญาตเรยนวา ในปนผลการประเมนการทางานของกระทรวงการคลง สานกงานบรหารหนสาธารณะของเราไดทหนงนะครบ และสดทายผมตองขอความรวมมอจากนกลงทนทกทานชวยกนอดหนนผลตภณฑใหมของเรา ซงกคอ “พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ” รนอายประมาณ 3 ป ดอกเบยรอยละ 3.75 ซงจะจาหนายผานต ATM ของธนาคารกรงไทย เพอเพมความสะดวกในการซอพนธบตรใหแกประชาชน ซงนกลงทนสามารถซอไดทกวน ตงแตวนนเปนตนไป ถอวาเปนนวตกรรมใหมทเกดขนในภมภาคนเลยนะครบ โดยทานสามารถไปทต ATM ของธนาคารกรงไทย แลวกดเมนทเขยนวา อนๆ และระบบจะขนวาซอพนธบตรรฐบาลครบ แตตองขอความรวมมอวา หามซอเกนรายละ 1 ลานบาท เพราะตองการกระจายใหแกประชาชนทวไปไดซอกนเยอะๆ ครบ
รอง ผอ. สวชญ
การบรหารเงนคงคลง
32
33
LOOKING BACK : เหลยวหลง
4 ประเดนชวนคดท สบน. ตงโจทยไวในป 2553 วนนถงทหมายแลวหรอยง• การปรบยกอนดบความนาเชอถอของประเทศใหคนสระดบเดม• การบรหารเงนคงคลงใหมผลตอบแทน• การจดการภาระหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF) • เตมเตมความยงยนทางการคลงโดยการเพม “กรอบการชาระหน”
Looking Back : เหลยวหลง
จกรกฤศฏ พาราพนธกล
ในจลสารทแจกในวนคลายวนสถาปนาของสานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ครบรอบปท 8 เมอเดอนตลาคม ป 2553 นน ม Section หนงทเราตงชอวา ‚ประเดนชวนคด พนธกจวนขางหนา‛ ซงเปนการรวมพนธกจพเศษตางๆ ท สบน. ตองการผลกดนเปนอยางยง แตไมสามารถทาใหสาเรจได ถาปราศจากความรวมมอของ
หนวยงานอนๆ โดยเฉพาะอยางยง การแกกฏหมายตางๆ ซงเปนเรองใหญ... เกนขอบขายความรบผดชอบของ สบน. ผมจงไดจดประกายเรองเหลานใหเปน ‚ประเดนชวนคด‛ เพอเปนการรองขอใหหนวยงานอนทเกยวของ
ใหมาชวยกนคด ชวยกนทา... เพอพฒนาประเทศไทยใหแขงแกรงและยงยนยงขน
ประเดนชวนคดท 1 ทผมไดจดประกายไวคอ จะท าอยางไรเพอ “กอบก” ระดบความนาเชอถอของประเทศใหเพมขน แมอาจไมเทาในระดบเดมเมอกอนเกดวกฤตการเงนในป 2540 กตาม โดยในป 2540 วกฤตเศรษฐกจสงผลใหบรษทจดอนดบความนาเชอถอขนาดใหญทง S&P และ Moody’s ปรบลดระดบความนาเชอถอของประเทศไทยลงมาถง 4-5 ระดบในคราวเดยวกน และเมอเศรษฐกจฟนตวอยางตอเนอง พรอมกบการชาระคนหน IMF กอนกาหนด บรษทจดอนดบความนาเชอถอทงสองจงไดปรบระดบความนาเชอถอของประเทศไทยขนมาอยในระดบ Investment Grade อกครงในป 2547 โดยมระดบเครดตท BBB+ และ Baa1 ตามลาดบ โดยในปจจบน (ป 2554) ระดบความนาเชอถอของไทยกยงอยทระดบ BBB+ และ Baa1 ไมเปลยนแปลง ซงยงตากวาเมอกอนวกฤตในป 2540 ถง 2 ระดบ
2554
A2
Baa1BBB+
… Moody’s __ S&P’s
A-
วกฤตตมย ากง
2533
2540
2547
Investment Grade
BBB-
Ba1
อนดบความนาเชอถอของประเทศไทย (ป 2533 – 2554) (ประเภท Long-Term)
อยางไรกตาม ภายใตภาวะเศรษฐกจโลกทออนแอ ประเทศมหาอานาจอยางสหรฐอเมรกาถกลดอนดบความนาเชอถอจาก AAA เปนครงแรกตงแตสมยสงครามโลกครงท 1 และในขณะทประเทศในยโรปถกทยอยปรบลดอนดบความนาเชอถอไปตามๆ กน...ซงแมไทยจะอยทามกลางภาวะเศรษฐกจโลกทตกตากตาม แตกไมไดหมายความวา สบน. จะหยดดาเนนการตางๆ ในการ “กอบก ” ความนาเชอถอใหกลบคนมา ซงสาหรบประเดนชวนคดท 1 น คณราน อฐรตน จะชวย update ถงมาตรการตางๆ ท สบน. ไดมการดาเนนการในชวงตลอด 1 ปทผานมา และผลสมฤทธทเกดขน รวมถง “Bottom Line” หรอปจจยหลกท “ถวง” ประเทศไทยไมใหไดรบการปรบอนดบความนาเชอถอคนสระดบเดม...ประเทศไทยตดปญหาอะไร? และควรมแนวทางการแกไขอยางไร?
บทน า
34
รปท 1: อนดบความนาเชอถอของประเทศไทย (ป 2533 – 2554) (ประเภท Long-Term)
ประเดนชวนคดท 2 คอเรองการบรหารจดการเงนคงคลง ซงโจทยหลกกคอ เงนคงคลงของรฐบาลทฝากไวกบธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) นน ไมมผลตอบแทน และในขณะทเศรษฐกจของประเทศมการขยายตวอยางตอเนอง รฐบาลจาเปนตองมการดารงเงนคงคลงใหเพมขนดวย เพอไมใหเกดปญหาในการเบกจายเงนงบประมาณ ดงนน การดารงเงนคงคลงจงกอใหเกดภาระดานตนทนได ขอเทจจรงในวนนกคอ ในชวงระหวางป 2546 –2553 ระดบเงนคงคลงเฉลยรายเดอนอยท 50,000 ลานบาท และถาสมมตใหอตราดอกเบยประเภท 1 เดอน อยทรอยละ 1 ตอป กหมายความวา ในชวง 10 ป ทผานมา รฐบาลม
Looking Back : เหลยวหลง
( –
FY 2545 FY 2554
(ต.ค. 2554)
510,180 ลบ.
417,116 ลบ. 384,580 ลบ.
ตนทนในการดารงเงนคงคลงทประมาณ 500 ลานบาท ตอป หรอประมาณ 1.4 ลานบาทตอวน ซงกเปนเงนทไมนอยเลยทเดยว แมตวเลขนเปนการประมาณการขนตากตาม แตในความเปนจรงวนน กคอ อตราดอกเบยประเภท 1 เดอนอยทรอยละ 3.5 ตอป และเงนคงคลงปลายงวดอยทระดบ 3-4 แสนลานบาท ซงถาเราคานวณตนทนจากตวเลขน ตวเลขจะขนไปมหาศาลเพยงใด
อยางไรกตาม มการตงขอสงเกตวา ทาไมกระทรวงการคลงไมดารงระดบเงนคงคลงให “เหมาะสม” เพอเปนการประหยดตนทน ซงตรงนผมขอเรยนวาเปนภารกจรวมของกรมบญชกลาง สานกเศรษฐกจการคลง และ สบน. ในการบรหารจดการเงนคงคลงครบ แต สบน. เปนผ เหนตวเลขตนทนในการก เงนเพอเงนคงคลงแลวกคดวา ถงเวลาแลวทกระทรวงการคลงควรมมาตรการศกษาให (1) เงนคงคลงมผลตอบแทน และ (2) ประมาณการระดบเงนคงคลงทเหมาะสม คขนานกนไปทง 2 เรอง เพราะ “Bottom Line” กคอ ในฐานะทรฐบาลเปน Last Resort ของประเทศ คงไมสมควรทจะมเงนคงคลงไวในระดบตา เพราะหนาทของเงนคงคลงสวนหนงกคอการรองรบสถานการณฉกเฉน เชน เหตการณ ซนามในป 2549 หรอเหตการณนาทวมหนกทเกดขนอยในปจจบน นอกจากนน การทรฐบาลมกจะคงระดบเงนคงคลงใหสงในชวงปดงวดสนปงบประมาณ กเพอความคลองตวในการเบกจายในชวงทงบประมาณของปใหมอาจมความลาชา ซงเปนเหตการณทมกเกดขนเสมอๆ...
ดงนน การมงเนนทจะรกษาเงนคงคลงใหอยในระดบตาคงไมใชทางเลอกทดทสดของรฐบาลในการประหยดตนทน หากแตเปนการบรหารจดการใหเงนคงคลงสามารถมผลตอบแทนไดบาง เพอทรฐบาลจะสามารถบรหารการเงนของประเทศไดโดยปราศจากความเสยงและมตนทนตา โดยในสวนน คณวรนาถ เตชะวนาพร จะเปนผ เลาใหฟงวา ภายใตสถานการณปจจบนทเงนคงคลงยงไมมผลตอบแทน และอตราดอกเบยระยะสนอยทรอยละ 3.5 ตอป สบน. ไดมการดาเนนการอยางไรในป 2554 ทผานมา เพอแบงเบาภาระดานตนทนใหรฐบาลบาง และในระยะยาวนน สบน. มแนวทางอยางไรในการบรหารจดการการออกตวเงนคลงอยางบรณาการ เพอเปนสวนหนงในการชวยใหกระทรวงการคลง สามารถบรหารเงนคงคลงไดอยางบรณาการเพอการบรหารนโยบายการคลงอยางยงยน
ประเดนชวนคดท 3 คอ เรองหน FIDF ทเปน “ประเดนรอน” ระหวางกระทรวงการคลง กบ ธปท. ในชวง 1 ปทผานมา ซง สบน. ไดใหขอเทจจรงไว 3 ประการสาคญ คอ
- หนรฐบาลในวนน มมลคา 2.99 ลานลานบาท โดยในจานวนน มหน FIDF 1.14 ลานลานบาทหรอคดเปนรอยละ 37 ของหนรฐบาล- ภาระดอกเบยของหนรฐบาลเทากบ 128,000 ลานบาท ตอป โดยในจานวนน มดอกเบยของหน FIDF สงถง 60,000 ลานบาท ตอป - หน FIDF เปนหนทมภาระดอกเบยสงและมการกระจกตว เชน ในป 2555 มหน FIDF ครบกาหนดสงถง 340,122 ลานบาท โดยในจานวนน เปนพนธบตรออมทรพยซงมดอกเบยสงถงรอยละ 6.10 ตอป ถง 206,000 ลานบาท เลยทเดยว
บทน า
เมอทราบขอเทจจรงอยางนแลว จงไมนาแปลกใจเลยวา ประเดน FIDF ถงไดเปน “ประเดนรอน” อยางยง โดยในสวนนจะขอให คณกนกกาญจน สธธร เปนผอธบายเกยวกบแนวทางการบรหารจดการหน FIDF ในชวงป 2554 ทผานมาวา “สบน. ไดมการผลกดนอยางไรบาง และผลทคาดวาจะไดรบคออะไร”
35
รปท 2: เงนคงคลง ณ สนปงบประมาณ (2545 – 2554)
Looking Back : เหลยวหลง บทน า
ประเดนชวนคดท 4 คอ เรองของการจดสรรงบชาระหนในสวนของเงนตน ซงเปนประเดนทมความเกยวของโดยตรงกบยทธศาสตรท 1 ของ สบน. นนคอ การบรหารจดการหนสาธารณะเชงรก ขอเทจจรงของเรองนกคอวา ตงแตป 2547 – 2554รฐบาลมหนครบกาหนดชาระเฉลยรอยละ 5-7 ของงบประมาณรายจาย ในขณะท สบน. ไดรบการจดสรรงบชาระหนเงนตนเฉลยเพยงรอยละ 2-3 ตอปเทานน
2.2% 2.8% 2.6% 2.6% 2.2% 2.7% 2.4%0.5%
-2.7%
-1.1%-2.3%
-3.6%
-5.0%
-3.6%
-2.0%
-7.5%-
-
-
3%
งบช าระหนเงนตนทไดรบการจดสรร (รอยละ ของ งบประมาณรายจาย)
งบช าระหนเงนตนทไมไดรบการจดสรร (รอยละ ของ งบประมาณรายจาย)
เปรยบเทยบงบช าระหนทไดรบการจดสรรและไมไดรบการจดสรร (ป งปม. 2547 – 2554)จากผลดงกลาวขางตน สบน. จงจาเปนตอง Rollover เงนตนบางสวน โดยลาสด ในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 รฐบาลมภาระหนเงนตนทครบกาหนด 173,399 ลานบาท หรอเทยบเทากบรอยละ 8 ของงบประมาณรายจาย แต สบน. ไดรบการจดสรรงบชาระหนเงนตนเพยง 10,395 ลานบาท หรอเทยบเทากบรอยละ 0.5 เทานน ซงการ Rollover ดงกลาว นอกจากจะสงผลใหรฐบาลมยอดหนคงคางมากขนแลว ยงเปนการเพมภาระดานดอกเบยใหเพมขนดวย โดยในปจจบน รฐบาลมการชาระดอกเบยอยางเดยวเทากบปละประมาณ 128,000 ลานบาท เรยบรอยแลว และตราบใดทภาระเงนตนไมลด ภาระดอกเบย กจะไมมทางลดลงไดเลย
ดงนนการชาระหนเงนตนทนอยจนเกนไป ผมคดวา “ไมเปนการรกษาวนยทางการคลง” ซงเรองท สบน. เรยกรองใหไดรบการจดสรรงบชาระหนเงนตนน ไมใชเรองใหมแตเปนเรองทเราผลกดนกนมานานมาก...จนในชวงป 2554 เรองดงกลาวเปนประเดนทไดรบความสนใจขนมาอกครง จากการท สบน. ไดสงผลงานเรอง “กอหนใหมอยางไรใหยงยน ชาระคนหนเกาอยางไรใหมเสถยรภาพ” เขาประกวดและไดรบรางวลเพชรวายภกษ ซงสวนหนงของเนอหาผลงานกคอ การนาเสนอ “ตวชวด” ทเกยวกบงบชาระหน เงนตน โดยใน “ประเดนชวนคด” สดทายน จะขอให คณอคนทต บญโญ และ คณอจฉรา อาธารมาศ ซงเปนสมาชกของทมทไดรบรางวลเพชรวายภกษ เปนผ เลาใหฟงถงสงท สบน. ไดดาเนนการในปทผานมา และแนวทางการกาหนด “ตวชวด” ทเกยวกบงบชาระหนเงนตนวามอะไรบาง และมความเปนไปไดเพยงใดในการผลกดนผลงานเพชรวายภกษชนนใหเปนรปธรรมและนาความภาคภมใจมาใหพวกเราชาว สบน. ในการมสวนรวมทจะรกษาวนยทางการคลงของประเทศใหมเสถยรภาพ...
ประเดนชวนคดท 1: การปรบยกอนดบความนาเชอถอของไทยใหคนสอนดบเดม
ประเดนชวนคดท 2: การบรหารเงนคงคลงใหมเสถยรภาพ
ประเดนชวนคดท 3: การจดการภาระหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)
ประเดนชวนคดท 4: เตมเตมความยงยนทางการคลงโดยการเพม “กรอบการชาระหน”
รางวลเพชรวายภกษ 2553
(ราน อฐรตน, [email protected])
(วรนาถ เตชะวนาพร, [email protected])
(กนกกาญจน สธธร, [email protected])
(อคนทต บญโญ, aknetat @pdmo.go.th)(อจฉรา อาธารมาศ, [email protected])
36
รปท 3: เปรยบเทยบงบชาระหนทไดรบการจดสรรและไมไดรบการจดสรร (ปงปม. 2547 – 2554)
Looking Back : เหลยวหลง การปรบยกอนดบความนาเชอถอของไทยใหคนสอนดบเดม
การปรบยกอนดบความนาเชอถอของไทยใหคนสอนดบเดม
ราน อฐรตน
2551 – 2553 : อนดบความนาเชอถอของไทยถกปรบเปบ “ลบ” จากปจจย “การเมอง” ... ปจจบน สบน. ไดจางบรษทจดอนดบความนาเชอถอ 2 ราย ไดแก Moody’s และ S&P’s มาทาการประเมนความเสยงของประเทศไทยในการชาระคนหนเงนตนและดอกเบยไดตรงตามกาหนดเวลา เพอใหนกลงทนตางชาตใชเปนขอมลเพอประกอบการตดสนใจลงทนในประเทศ ซงเมอเดอนธนวาคม 2551 Moody’s และ S&P’s ไดปรบแนวโนมของอนดบความนาเชอถอของประเทศไทย จากมเสถยรภาพ (Stable Outlook) เปนลบ (Negative Outlook) และตอมาในเดอนเมษายน 2552 Fitch ไดปรบลดอนดบความนาเชอถอจาก BBB+ เปน BBB และในเดอนเมษายน 2553 ไดปรบแนวโนมของอนดบความนาเชอถอจากมเสถยรภาพเปนลบ อนเปนผลจากความไมแนนอนทางการเมองตอภาวะเศรษฐกจไทย และการขาดความเชอมนของนกลงทน
2554 : เรงกอบกความนาเชอถอหลงฟนตวจากผลกระทบของวกฤตในสหรฐ ทามกลางน าทวมครงประวตศาสตร ในปทผานมา สบน. จงไดด าเนนนโยบายเชงรก เพอกอบกความนาเชอถอของประเทศใหกลบคนมา โดยการศกษาตวชวดทบรษทจดอนดบความนาเชอถอใชในการจดอนดบฯ แลวประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ไดแก สานกงานเศรษฐกจการคลง สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และธนาคารแหงประเทศไทย ในการน าเสนอขอมลตวชวดตางๆ เพอประกอบการวเคราะหขอมลของบรษทจดอนดบความนาเชอถอใหเปนไปในทางเดยวกนและเนนตวชวดทเปนบวกตอความนาเชอถอของประเทศ โดยเฉพาะขอมลทแสดงใหเหนวา ผลกระทบจากความไมมนคงทางการเมองตอภาวะเศรษฐกจไทยและความเชอมนของนกลงทนไมรนแรงอยางทบรษทจดอนดบความนาเชอถอวตกกงวล ดงจะเหนไดจากอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทเพมขน อตราการวางงานทอยในระดบตา เงนทนสารองของประเทศทอยในระดบสง และระดบความเชอมนของนกลงทนทอยในระดบสงกวาปทผานมา ซงผลจากการด าเนนนโยบายเชงรกดงกลาว สงผลให Moody’s และ S&P’s ปรบแนวโนมของอนดบความนาเชอถอจากระดบทเปนลบ มาเปนระดบทมเสถยรภาพ
เหตการณน าทวมครงประวตศาสตรจะไมสงผลกระทบกบอนดบความนาเชอถอของไทย : สบน. ไดหารอกบบรษทจดอนดบความนาเชอถอถงผลกระทบทอาจจะเกดขนจากหลงจากวกฤตนาทวมของไทย ในเบองตน ทง Moody’s และ S&P’s เหนวา ความเสยหายทเกดขนเกดจากภยธรรมชาตไมใชปญหาทางโครงสรางพนฐาน ซงหากรฐบาลมนโยบายในการใชจายเพอฟนฟความเสยหายไดอยางเหมาะสมและทนทวงท และภาคเศรษฐกจไดรบการฟนฟอยางตอเนอง กจะไมมผลกระทบกบอนดบความนาเชอของไทย ดงนน ความทาทายของรฐบาลกคอ การสรางความสมดลระหวางวงเงนกบชวงเวลาทจะอดฉดเงนเขาไปในระบบเพอใหการใชจายเงนเปนไปอยางมประสทธภาพและไมเปนภาระตอภาคการคลงในอนาคต
RatingsRemained
OutlookImproved
?
NegativeStable
Rating Foreign Currency
25532554
2555-2557
Positive / A-
Moody's S&P's FitchA1 A+ A+A2 A AA3 A- A-
Baa1 BBB+ BBB+Baa2 BBB BBBBaa3 BBB- BBB-
Baa 1 BBB+
รป: สถานะ Rating ของไทย ณ ปจจบน : Foreign Currency
37
Looking Back : เหลยวหลงการปรบยกอนดบความนาเชอถอของไทยใหคนสอนดบเดม
4 ปจจย “ถวง” เศรษฐกจไทย : อยางไรกด ปจจบนอนดบความนาเชอถอของประเทศไทยยงคงอยทระดบ BBB+ ซงต ากวาในชวงกอนเกด Asian Crisis ทอยทอนดบ A- ดงนน ความทาทายถดไปท สบน. จะด าเนนการกคอ การท าใหอนดบความนาเชอถอของประเทศเพมขนไปอยางนอยทจดเดม ซงจากการหารอกบบรษทจดอนดบความนาเชอถอพบวา ปจจยถวงหลกๆ ททาใหประเทศไทยไมไดรบการปรบอนดบม ดงน
(1) รายไดเฉลยตอหวทคอนขางตา โดยรายไดเฉลยตอหวของประเทศไทยเทากบ 4,670 เหรยญสหรฐ ในขณะทคากลางของประเทศในกลม BBB median เทากบ 9,361 เหรยญสหรฐ และกลม A เทากบ 19,702 เหรยญสหรฐ ซงปจจยดงกลาวเกดจากการทโครงสรางเศรษฐกจและสงคมของไทยยงเปนเศรษฐกจทพงพงภาคการเกษตรเปนหลก รวมถงจานวนประชากรของไทยเองกคอนขางสงเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ในกลม
(2) ความเสยงทางการเมองและความมนคงทเกดจากปญหาการแบงขวทางการเมอง และปญหาชายแดนภาคใต โดยทางบรษทจดอนดบความนาเชอถอเกรงวา ความไมมเสถยรภาพทางการเมองจะสงผลทาใหการวางแผนและดาเนนนโยบายของประเทศในระยะกลางขาดความชดเจนและตอเนอง ซงถงแมรฐบาลชดปจจบนจะมความมนคงเนองจากมเสยงในสภาเปนจานวนมาก แตบรษทจดอนดบฯ ยงเกรงวา ขวการเมองอกขางหนงอาจออกมาประทวงและกอความวนวายทอาจจะสงผลเสยตอเศรษฐกจและความเชอมนของนกลงทนเชนเดยวกบการประทวงปดสนามบนและการปดสแยกราชประสงคในอดต โดยทผานมา สบน. และหนวยงานทเกยวของไดแสดงขอมลใหเหนวา การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของไทยยงเปนไปอยางตอเนองถงแมจะเกดสถานการณความไมมนคงทางการเมองและการชะลอตวของเศรษฐกจโลก เนองจากมอปสงคภายในประเทศในระดบคอนขางสง
(3) ผลกระทบตอเสถยรภาพทางการคลงจากนโยบายประชานยมของรฐบาล เนองจากทผานมารฐบาลมนโยบายทเปนประชานยมหลายนโยบาย ซงลวนแตจะสงผลใหสดสวนของรายจายของภาครฐเพมสงขนกวารายรบอยางมาก ซงอาจทาใหระดบหนสาธารณะเพมสงขนในระยะยาว รวมถงหากนโยบายเหลานนไมไดชวยแกไขปญหาโครงสรางเศรษฐกจและสงคมในระยะยาวกจะทาใหขาดเสถยรภาพและความยงยนในอนาคตได อยางไรกด สบน. มการท าประมาณการณความเสยงโดยก าหนดสมมตฐานในสถานการณตางๆ อยางตอเนอง เพอใหความมนใจวาการบรหารจดการหนสาธารณะจะอยภายใตกรอบความยงยนทางการคลงอยางแนนอน
(4) ปญหาธรรมาภบาลของรฐบาล โดยบรษทจดอนดบความนาเชอถอจะใชดชน World Governance Indicators (WGIs) ทจดทาขนโดยธนาคารโลกเปนแนวทางในการประเมน ซงดชนดงกลาวจะแบงออกเปน 6 ดาน ไดแก (1) อสระในการแสดงความคดเหนของสอตางๆ และประชาชน (2) เสถยรภาพทางการเมอง (3) ประสทธภาพในการทางานของภาครฐ (4) คณภาพของกฎหมายและหลกเกณฑตางๆ (5) การบงคบใชกฎหมาย และ (6) การควบคมการคอรปชน ซงเมอเปรยบเทยบกบประเทศในกลมเดยวกนแลว ประเทศไทยม WGIs ทคอนขางตาและมแนวโนมตาลงอยางตอเนอง ซง สบน. มแผนทจะหารอกบธนาคารโลกถงแนวทางการปรบปรงดชน WGIs ของไทยใหดขนตอไป
นอกจากน สบน. เหนวา แนวทางหนงทนาจะชวยสรางความนาเชอถอและความเชอมนใหแกบรษทจดอนดบความนาเชอถอเพมขน ไดแก การใหบรษทจดอนดบความนาเชอถอไดรบฟงแนวทางการดาเนนนโยบายของประเทศโดยตรงจาก ผ กาหนดนโยบาย ไมวาจะเปนรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงหรอ ฯพณฯ นายกรฐมนตร เพอสรางความเขาใจในภาพรวมเกยวกบแนวทางการวางแผนและดาเนนนโยบายของรฐบาลในระยะกลางและยาวไดอยางชดเจนมากขน ในการน สบน. จงจะก าหนด กลยทธในการหารอกบบรษทจดอนดบความนาเชอถอใหมความเขมขนมากขนโดยจะพยายามจดใหมการเขาพบ ผก าหนดนโยบายระดบสงเพอรบฟงนโยบายในภาพรวมใหมากขนตอไปในอนาคต
38
Looking Back : เหลยวหลง การบรหารเงนคงคลงใหมเสถยรภาพ
ในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ถอเปนอกปหนงททาทายการด าเนนงานของ สบน. ในฐานะทมบทบาทในการบรหารจดการเงนคงคลง เนองจากรฐบาลจดเกบรายไดไดสงกวาประมาณการถง 241,027 ลานบาท คดเปนรอยละ14.6 ของประมาณการรายไดตามเอกสารงบประมาณ อนเปนผลมาจากเศรษฐกจมการขยายตวอยางตอเนอง สงผลใหเงนคงคลงอยในระดบทสงตลอดทงป อยางไรกตาม เนองจากเงนคงคลงไมมผลตอบแทน ดงนน เงนคงคลงในระดบสงจงกอใหเกด “ตนทน” ซงหากรฐบาลสามารถบรหารเงนคงคลงใหไดผลตอบแทนกจะชวยลดตนทนในการสารองเงนคงคลงได โดยในชวง 8 ปทผานมา (พ.ศ. 2546-2553) เงนคงคลงเฉลยรายเดอนอยท 50,000 ลานบาท หากรฐบาลสามารถบรหารเงนคงคลงใหไดผลตอบแทนเพยงแครอยละ 1 ตอป กจะชวยลดตนทนในการสารองเงนคงคลงไดปละ 500 ลานบาท รวม 8 ป ประหยดตนทนไดถง 4,000 ลานบาท แตภารกจดงกลาวจาเปนตองใชระยะเวลาในการดาเนนการ เพราะเกยวโยงกบหลายหนวยงาน และตองมการแกไขกฎหมายทเกยวของ ดงนน สงทเปนโจทยหลกของ สบน. คอ ทาอยางไรทจะสามารถแบงเบาภาระตนทนในการสารองเงนคงคลงใหกบรฐบาล ในขณะทยงไมสามารถบรหารเงนคงคลงใหมผลตอบแทนได
ในการน สบน. ไดดาเนนมาตรการเชงรกเพอบรหารเงนคงคลงใหมประสทธภาพ กลาวคอ การรกษาเงนคงคลงใหมระดบตาเพอลดตนทน ในขณะทไมกอใหเกดความเสยงในการเบกจายทเพยงพอ หรอ ทเรยกกนวา “คลงถงแตก” ซงมาตรการเชงรกท สบน. ไดทยอยดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 มดวยกน 3 ประการ คอ (1) การปรบลดปรมาณการออกพนธบตรเพอชดเชยการขาดดลและการออกตวเงนคลงในชวง 3 เดอนแรกของปงบประมาณ (2) การงดออกตวเงนคลงเปนเวลานานตอเนองถง 8 เดอนเตม และ (3) การออกตวเงนคลงทสนทสดในประวตศาสตร คอ รนอาย 3 วน ในวนสดทายของปงบประมาณ ทงน เพอรกษากรอบวงเงนตวเงนคลงสาหรบบรหารเงนสดในปงบประมาณตอไป (รปท 1)
-
100,000
200,000
300,000
400,000
-
100,000
200,000
300,000
400,000 ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.
ปงบประมาณ พ.ศ. 2554
งดออกต วเงนคลงเปนเวลานานถง 8 เดอน เพอประหยดตนทน
ปรบลดปรมาณการออกต วเงนคลงเหลอ
เดอนละ 12,000 - 15,000 ลบ. เพอประหยดตนทน
ลานบาท
0 บาท
1
เงนค
งคลง
ทไมน
บรวม
วงเงนอ
อกต ว
วเงน
คลง
ปรมา
ณกา
รออก
ต ววเงน
คลง
2 3ออกต วเงนคลงอายสน 3 วน จ านวน 125,691 ลานบาท
เพอรกษากรอบวงเงนต วเงนคลง
12,000 – 15,000
125,691
383,435
วรนาถ เตชะวนาพร
การบรหารเงนคงคลงใหมเสถยรภาพ
รปท 1: มาตรการท สบน. ดาเนนการในปงปม. พ.ศ. 2554 เพอการบรหารจดการเงนคงคลงทมประสทธภาพ
39
Looking Back : เหลยวหลง การบรหารเงนคงคลงใหมเสถยรภาพ
การงดออกต วเงนคลงนาน 8 เดอน : ในภาวะปกต สบน. จะออกตวเงนคลง 3 รนอาย คอ 1 เดอน 3 เดอน และ 6 เดอน อยางสมาเสมอทกสปดาห หรอเฉลยเดอนละ 40,000 ลานบาท แตในไตรมาสท 1 ของปงบประมาณ พ.ศ. 2554 สบน. ไดใชตวเงนคลงซงเปนตราสารหนระยะสนทมความคลองตวสงเปนเครองมอหลกในการทยอยปรบลดระดบเงนคงคลง โดยมการปรบลดการออกตวเงนคลงใหเหลอเฉลยเดอนละ 12,000 ลานบาท ซงถอเปนระดบทคอนขางตา แตถงแมวา สบน. จะปรบลดปรมาณการออกตวเงนคลงแลวกตาม ระดบเงนคงคลง ณ สนไตรมาสท 1 กยงอยในระดบทสงถงเกอบ 300,000 ลานบาท ดงนน สบน. จงตดสนใจประกาศงดการออกตวเงนคลงเปนเวลา 5 เดอน คอตงแตเดอนมกราคม – พฤษภาคม 2554 ซงสงผลใหระดบเงนคงคลงทยอยปรบลดลงอยางตอเนอง จนถงระดบตาเพยง 100,000 – 120,000 ลานบาท แตยงถอวาเพยงพอและไมกอใหเกดความเสยงในการเบกจาย
อยางไรกตาม ในเดอนมถนายน 2554 ระดบเงนคงคลงไดเพมสงขนกวาเทาตวอยางรวดเรว จากการนาสงรายไดภาษนตบคคล ดงนน สบน. จงไดตดสนใจทจะยงคงงดออกตวเงนคลงตอเนองไปอก 3 เดอน จนถงเดอนสงหาคม 2554 รวมระยะเวลาทงดออกตวเงนคลงทงสน 8 เดอน โดยตลอดระยะเวลาทมการงดออกตวเงนคลงนน เงนคงคลงยงอยในระดบทมความคลองตวในการรองรบการใชจายของรฐบาล รวมทง สบน. ไมไดละเลยประเดนการพฒนาตลาดตราสารหน หากแตไดมการประสานงานอยางใกลชดกบ ธปท. เพอใหพจารณาออกพนธบตร ธปท. ในปรมาณทเหมาะสม เพอทดแทนตวเงนคลงทงดจาหนาย และมความสอดคลองกบการบรหารจดการสภาพคลองสวนเกนในตลาดการเงน
ออกต วเงนคลงอาย 3 วน สนทสดในประวตศาสตร : การประกาศงดออกตวเงนคลงทาใหยอดตวเงนคลงคงคางทยอยลดลงจนมยอดเปนศนยตงแตสนเดอนพฤษภาคม 2554 เปนตนมา และหากไมออกต วเงนคลงในเดอนกนยายน 2554 สบน. จะไมมกรอบวงเงนต วเงนคลงเพอใชเปนเครองมอในการบรหารเงนคงคลงในปงบประมาณถดไป ดงนน สบน. จงออกตวเงนคลงอกครงเพอเปนการรกษากรอบดงกลาว แตเพอเปนการประหยดตนทน ตวเงนคลงรนนจงมอายเพยงแค 3 วน เทานน โดยมการรบเงนจากการประมลตวเงนคลงในวนศกรท 30 กนยายน ซงเปนวนสดทายของปงบประมาณ และครบกาหนดในวนจนทรท 3 ตลาคม 2554 ขอเรยนยาตรงนวา ธรกรรมดงกลาวเปนการบรหารจดการเชงรกอยางแทจรง เพราะนอกจากจะเปนการออกตวเงนคลงทมอายสนทสดแลว ยงมการประมลในวนพธแทนการประมลในวนจนทรตามปกตดวย และผลปรากฏวามวงเงนตวเงนคลงทไดรบการจดสรรจานวน 125,691 ลานบาท โดยวงเงนตวเงนคลงดงกลาวจะใชเปนเครองมอในการบรหารเงนคงคลงในปงบประมาณถดไป ซงทงหมดน แสดงใหเหนถงความตงใจอยางยงของสบน. ในการบรหารจดการเงนคงคลงใหมประสทธภาพอยางทสด
รฐบาลประหยดได กวา 300 ลานบาท : หาก สบน. ไมงดออกตวเงนคลง แตยงคงออกเดอนละ 12,000 ลานบาท เหมอนเชนไตรมาสแรก และโดยทอตราดอกเบยระยะสนอยทเฉลยรอยละ 3.5 ตอป รฐบาลจะตองเสยตนทนเดอนละ 35 ลานบาท รวมเวลา 8 เดอน คดเปนเงน 280 ลานบาท และเมอรวมกบการออกตวเงนคลงอาย 3 วน แทนการออกตวเงนคลงอาย 1 เดอน สงผลใหประหยดตนทนการก เงนได 31.5 ลานบาท ทาใหในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 รฐบาลสามารถประหยดตนทนจากการบรหารเงนคงคลงเชงรกไดทงสน 311.5 ลานบาท
แนวทางการบรหารจดการต วเงนคลงทมเสถยรภาพ : สาหรบการบรหารจดการตวเงนคลงในระยะยาวนน สบน. มความเหนวา ตวเงนคลงควรมคณสมบตทยดหยนและตอบสนองตอวตถประสงคในการบรหารเงนสด โดยตองสามารถปรบระดบเงนสดใหสอดคลองกบความตองการใชเงนในแตละชวงเวลา คลายกบการทา Revolving credit ของธรกจภาคเอกชน โดยควรมการกาหนดระดบการออกตวเงนคลงในแตละป ใหสอดคลองกบประมาณการฐานะการคลงทแมนยาในปนนๆ อกทง สามารถเพมหรอลดระดบวงเงนในแตละปได เพอเปนการประหยดตนทน และสอดคลองกบแผนการออกพนธบตรรฐบาลเพอการพฒนาตลาดตราสารหน ซงเปนหนงในพนธกจหลกของ สบน. โดยการดาเนนการดงกลาวจาเปนตองไดรบความรวมมอจากหลายๆ ฝาย เนองจากอาจตองแกไขกฎหมายทเกยวของ นอกจากน หากดาเนนการบรหารเงนคงคลงดวยตวเงนคลงแลว ยงมเงนคงคลงคงเหลอในระดบทเกนความจาเปนกควรทจะบรหารเงนคงคลงใหไดผลตอบแทน ซง สบน. ไดผลกดนใหมการศกษาถงความเปนไปได ขอจากด และกฎหมายทเกยวของของแตละแนวทาง เพอใหดาเนนการไดในอนาคต ซง สบน. เชอมนวาภารกจตางๆ เหลาน จะนาไปสการบรหารนโยบายการคลงทยงยน
40
ในปทผานมาสานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ไดมการดาเนนการเพอบรหารจดการหน FIDF อยางมประสทธภาพ เพอไมใหเกดการผดนดชาระหน และใหมภาระดอกเบยทตาทสด โดยการบรหารจดการหน FIDF แบงออกเปนสองสวน คอ
สวนแรก เปนการบรหารจดการหน FIDF ทครบก าหนดช าระในปทผานมา จ านวนรวม 113,014 ลานบาท โดยการปรบโครงสรางหนทงจ านวนโดยไมมการช าระคนเงนตน ซง สบน. ไดมการวางแผนเลอกใชเครองมอทหลากหลายในการบรหารหนเพอหลกเลยงการกระจกตวของหน และรองรบการดาเนนการตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต โดยในสวนของหน ภายใต พระราชกาหนดใหอานาจกระทรวงการคลงก เงนเพอชวยเหลอกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน พ.ศ. 2541 หรอ FIDF 1 นน ไดมการปรบโครงสรางหนพนธบตรรฐบาลทครบกาหนดโดยการก เงนจากสถาบนการเงนโดยการออกตวสญญาใชเงน อาย 5 ป ซงการปรบโครงสรางหนจากพนธบตรรฐบาลเปนตวสญญาใชเงนนน สามารถไถถอนคนกอนครบกาหนดได ทงน เพอเปนการรองรบการชาระหนจากธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ทจะเกดขนในอนาคตหาก ธปท. มกาไรจากการดาเนนงานโดยไมตองรอใหหน ครบอาย และในสวนของหนภายใตพระราชกาหนดใหอานาจกระทรวงการคลงก เงนเพอชวยเหลอกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน ระยะทสอง พ.ศ. 2545 หรอ FIDF 3 ไดดาเนนการปรบโครงสรางหนโดยใชเครองมอทหลากหลาย ทงพนธบตรรฐบาลอาย 7 ป และ 12 ป และตวสญญาเงน อาย 5 - 6 ป ซงการปรบโครงสรางหน FIDF 3 ไดมการออกตวสญญาใชเงนดวยเชนกน เพอรองรบการชาระหนในกรณทมเงนนาสงเขาบญชสะสมเพอการชาระคนตนเงนกชดใชความเสยหายของกองทนเพอการฟนฟฯ ซงแหลงทมาของเงนมาจากสนทรพยคงเหลอในบญชผลประโยชนประจาปตามกฎหมายวาดวยเงนตรา ทงน จากสมมตฐานเดมเมอตอนทออกพระราชกาหนดนน ควรจะมการชาระคนเงนตน FIDF 1 ปละ 16,667 ลานบาท และ FIDF 2 และ FIDF 3 รวมกนปละ 46,950 ลานบาท แตทผานมาจนถงปจจบนมการชาระคนเงนตน FIDF 1 รวมไดเพยงแครอยละ 17 ของสมมตฐาน และ FIDF 2 และ FIDF 3 รวมกนเพยงแครอยละ 30 ของสมมตฐาน (รปท 1.1 และ 1.2)
Looking Back : เหลยวหลง การจดการภาระหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)
การจดการภาระหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)
รปท 1.2: การชาระคนตนเงน FIDF 2 และ FIDF 3 ตงแตป 2546 ถง 2554 เปรยบเทยบกบสมมตฐาน
รปท 1.1: การชาระคนตนเงน FIDF 1 ตงแตป 2542 ถง 2554 เปรยบเทยบกบสมมตฐาน
การชาระคนเงนตน FIDF ทตากวาสมมตฐานทาใหหน FIDF ยงคงเปนสดสวนทสงตอหนสาธารณะตอไปอก โดย ณ 30 กนยายน 2554 มยอดหน FIDF คงคางจ านวน 1.14 ลานลานบาท คดเปนรอยละ 27 ของหนสาธารณะ (รปท 2)
46,950
69%
48%57%
34%
0% 3%
59%
0% 0%0%
20%
40%
60%
80%
100%
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
ลานบาท
สมมตฐาน ชาระจรง ชาระจรง สมมตฐาน
16,667
6%1% 1%
20%
72%
22%
98%
0% 0% 0.005% 0% 0% 0%0%
20%
40%
60%
80%
100%
0
4,000
8,000
12,000
16,000
20,000
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
ลานบาท
สมมตฐาน ชาระจรง ชาระจรง สมมตฐาน
กนกกาญจน สธธร
41
Looking Back : เหลยวหลงการจดการภาระหนของกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน (FIDF)
รปท 2: ยอดหนคงคางของกองทนเพอการฟนฟฯ (FIDF) ณ สนปงบประมาณ (2541-2554)
9%
18% 17%20%
29% 28%31% 31%
34% 35% 36%
30%28% 27%
0%
8%
16%
24%
32%
40%
0
300,000
600,000
900,000
1,200,000
1,500,00025
41
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
ลานบาท
FIDF 1 FIDF 2 FIDF 3 %/PublicDebt
นอกจากน หน FIDF คงคางจานวนมหาศาลนยงเปนภาระตองบประมาณทจะตองตงเพอใชในการชาระคาดอกเบย FIDF ซงมจานวณสงมากในแตละป โดยในป 2554 มการช าระคาดอกเบย FIDF สงถง 58,743 ลานบาท คดเปนรอยละ 31 ของงบช าระหน และรอยละ 3 ของงบประมาณรายจายประจ าป และหากยงไมมการชาระคนหน FIDF เชนนตอไปอก กระทรวงการคลงกจะตองตงงบประมาณเพอชาระคาดอกเบย FIDF เปนจานวนมากตอไปอกอยางตอเนอง ปละ 60,000 - 80,000 ลานบาท ซงจะทาใหรฐบาลสญเสยโอกาสทจะนาเงนรายจายสวนนไปใชในการดาเนนงานตามนโยบายของรฐบาลเพอพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ
สวนทสอง เปนการบรหารจดการหน FIDF ทเปนภาระหนของรฐบาล โดยหนวยงานทเกยวของ ไดแก ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) กองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน สานกงานเศรษฐกจการคลง และ สบน. ไดมความพยายามในการดาเนนการอยางตอเนองในการกาหนดแนวทางลดภาระหน FIDF จานวนมหาศาลนใหหมดไปโดยเรว และใหมภาระดอกเบยทตาทสด ซงแนวทางการบรหารจดการหน FIDF ตาง ๆ ทไดมการเผยแพรออกไปในชวงปทผานมา ไมวาจะเปนการปรบวธบนทกบญชของบญชทนสารองเงนตรา การตงกองทนเพอการลงทนของรฐบาลภายใตการดแลของ ธปท. การออกพนธบตรดอกเบย 0% หรอ Zero-Coupon Bond ให ธปท. การปดกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงนและโอนทรพยสนใหกระทรวงการคลง การสลบความรบผดชอบในการชาระหน หรอแนวทางอน ๆ ทไดมการกลาวถงกนนน ยงคงเปนเพยงแนวทางทจะตองมการศกษาอยางละเอยดถงขอด-ขอเสย และผลกระทบทจะเกดขน เพอใหสามารถหาขอสรปแนวทางทมประสทธภาพในการบรหารจดการหน FIDF มากทสด ซงการดาเนนการนน มความจาเปนอยางยงทจะตองไดรบความรวมมอและการสนบสนนจากทกฝายในการรวมกนแกปญหา และตระหนกถงภาระทเกดขนจากหนเงนก FIDF ทมผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมโดยรวม เพอใหสามารถลดภาระหนจานวนมากน เพอไมใหเปนภาระตอเงนงบประมาณทควรจะนาไปใชในการพฒนาประเทศตอไปอก
รอยละของหนสาธารณะ
42
Looking Back : เหลยวหลง
การดาเนนนโยบายการคลงของกระทรวงการคลงในปจจบนยดกรอบวนยการคลง (Fiscal Discipline) ใน 2 สวนคอ
(1) รกษาระดบหนคงคางสะสมไมใหเกนไปกวาศกยภาพในการจดเกบรายไดของรฐบาล ซงเปนทเรยกกนวา “กรอบความยงยนทางการคลง” ทมการกาหนดระดบของหนคงคางสาธารณะทไมเกนรอยละ 60 ของ GDP ภาระหนตvงบประมาณทไมเกน รอยละ 15 ของงบประมาณรายจาย รวมทงใหความสาคญกบการใชจายเงนงบประมาณเพอการลงทนทไมตากวารอยละ 25 ของงบประมาณรายจาย ทถอเปนปจจยหลกในการกระตนเศรษฐกจของประเทศ
(2) ควบคมการกอหนใหมใหอยภายใตกรอบเพดานของกฎหมายซงมอย 3 กรอบยอยๆ ทรวมแลว สามารถกลาวสนๆ ไดวา รฐบาลสามารถกอหนไดประมาณรอยละ 50 ของงบประมาณรายจายประจาปนน อยางไรกตาม ภายใตภาวะฉกเฉนจาเปน รฐบาลสามารถกอหนไดเพมเตมภายใต “พ. ร. ก.” ซงตงแตในอดตทผานมา มการประกาศใช “พ. ร. ก.” ในหลายโอกาส เชน การก เงนเพอชดเชยความเสยหายใหแกกองทน FIDF (ในชวงป 2541 และป 2545) การก เงนไทยเขมแขง (ในชวงป 2552) และในปจจบน รฐบาลอยในชวงพจารณาใช “พ. ร. ก.” เพอฟนฟและกระตนเศรษฐกจจากวกฤตนาทวมครงประวตศาสตร ขอสงเกต ทอยากฝากไวคอ การกอหนภายใต “พ. ร. ก.” จะเปนการกาหนดกรอบวงเงนกตามความเหมาะสมและจาเปน ทงนขนอยกบแตละสถานการณ (รปท 1)
รปท 1: แสดงกรอบการดาเนนนโยบายทางการคลงของรฐบาล
อคนทต บญโญ อจฉรา อาธารมาศ
เตมเตมความยงยนทางการคลงโดยการเพม “กรอบการชาระหน”
เตมเตมความยงยนทางการคลงโดยการเพม “กรอบการช าระหน”
36%
48%
61% 62% 61%
57%
52%51%
49%
43%
40%37%
45%43% 44%
46%48% 49% 49% 49% 48% 47%
45%
25
40
25
41
25
42
25
43
25
44
25
45
25
46
25
47
25
48
25
49
25
50
25
51
25
52
25
53
25
54
25
55
25
56
25
57
25
58
25
59
25
60
25
61
25
62
1.หนคงคาง 2.หนกอใหม 3.ช าระคนตน หนสาธารณะ GDP (กราฟเสน) (แกนขวา)
ลานบาท GDP
60%
40%
20%
0%
3,000,000
6,000,000
9,000,000
เป าหมายของกรอบความยงยนทางการคลง 2544 2545 2546 2547 2552
ยอดหนสาธารณะคงคาง GDP (รอยละ) 65 60 55 50 60
ภาระหน งบประมาณ (รอยละ) 16 16 16 15 15
รายจายลงทน งบประมาณ (รอยละ) N/A N/A N/A 25 25
1. กฎหมายการกอหน 50%
- กในประเทศ (ขาดดล + พฒนาตลาดฯ) 20%
- กตางประเทศ (เพอพฒนาเศรษฐกจและสงคม + ใหก ตอ) 10%
- ใหกตอ (บาท) + คาประกน 20%
2. กฎหมายพเศษอนๆ (IMF, FIDF3, TKK) ไมมเพดานทมา: สานกนโยบายการคลง สานกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง
ช าระหน ไมมกรอบการช าระหน 3.
หนคงคาง มกรอบความยงยนทางการคลง1. หนกอใหม มกรอบกฎหมาย2.
2.
1.
3.
(FIDF 1, FIDF 3, TKK) ไมมกรอบวงเงน
36%
48%
61% 62% 61%
57%
52%51%
49%
43%
40%37%
45%43% 44%
46%48% 49% 49% 49% 48% 47%
45%
25
40
25
41
25
42
25
43
25
44
25
45
25
46
25
47
25
48
25
49
25
50
25
51
25
52
25
53
25
54
25
55
25
56
25
57
25
58
25
59
25
60
25
61
25
62
1.หนคงคาง 2.หนกอใหม 3.ช าระคนตน หนสาธารณะ GDP (กราฟเสน) (แกนขวา)
ลานบาท GDP
60%
40%
20%
0%
3,000,000
6,000,000
9,000,000
เป าหมายของกรอบความยงยนทางการคลง 2544 2545 2546 2547 2552
ยอดหนสาธารณะคงคาง GDP (รอยละ) 65 60 55 50 60
ภาระหน งบประมาณ (รอยละ) 16 16 16 15 15
รายจายลงทน งบประมาณ (รอยละ) N/A N/A N/A 25 25
1. กฎหมายการกอหน 50%
- กในประเทศ (ขาดดล + พฒนาตลาดฯ) 20%
- กตางประเทศ (เพอพฒนาเศรษฐกจและสงคม + ใหก ตอ) 10%
- ใหกตอ (บาท) + คาประกน 20%
2. กฎหมายพเศษอนๆ (IMF, FIDF3, TKK) ไมมเพดานทมา: สานกนโยบายการคลง สานกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง
ช าระหน ไมมกรอบการช าระหน 3.
หนคงคาง มกรอบความยงยนทางการคลง1. หนกอใหม มกรอบกฎหมาย2.
2.
1.
3.
43
เปนไปตามทกฎหมายกาหนด
ทสาคญยง การ Roll-over ของหนเงนตนดงกลาว โดยเฉพาะของหน FIDF ทาใหรฐบาลมภาระทตองชาระในสวนของอตราดอกเบยทกป ประกอบกบการกอหนใหมทเพมขนในแตละป สงผลใหในปจจบน เฉพาะภาระดอกเบยทรฐบาลตองจายในแตละปคดเปนมลคาสงถงรอยละ 13 ของงบประมาณรายจาย (จากไมเกนรอยละ 5 ในป 2549) ซงใกลกบเพดานการชาระหนรอยละ 15 ของงบประมาณรายจาย ซงถาเราปลอยหนเงนตนให Roll-over ไปเรอยๆ และมการกอหนใหมอยางตอเนอง กจะสงผลใหภาระดอกเบยอยางเดยวทะลเพดานได ในการน สบน. จงขอเสนอแนะกรอบการบรหารจดการการชาระคนเงนตนเปน 3 แนวทาง ภายใตสถานการณตางๆ ดงน แนวทางท 1 : กาหนดสดสวนการจดสรรงบประมาณชาระหนเงนตนทครบกาหนดตองบประมาณรายจายไมตากวารอยละ 3แนวทางท 2 : กาหนดการจดสรรงบประมาณชาระหนเงนตนคดเปนรอยละ 100 ของหนทครบกาหนด แตไมเกนรอยละ 3 ของงบประมาณรายจาย ซงสดสวนดงกลาวเปนสดสวนของงบประมาณชาระหนเงนตนตองบประมาณรายจายสงสดทสานกงบประมาณเคยจดสรรงบประมาณชาระหนเงนตน
9%
36%
28%
1%0%
50%
100%
150%
200%
0%
10%
20%
30%
40%
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
สดสวนงบประมาณขาดดลตองบประมาณรายจายสดสวนงบชาระคนเงนตนตองบประมาณขาดดล
รอยละตองบประมาณขาดดลรอ
ยละตองบประมาณรายจาย กรอบเพดานการกอหนตามกฎหมาย ≤ 20%
IMF
TKK
TKKTKK
10%
แนวทางท 3 : กาหนดกรอบการจดสรรงบประมาณชาระหนเงนตนเปนรอยละ 10 ของงบประมาณขาดดล โดยมงเนนการสะทอนถงความรบผดชอบและความสามารถในการกอหนใหมของรฐบาลทจะตองหนมาพจารณาความสามารถในการชาระหนทจะกอขนใหมในแตละปนอกจากพจารณาเพดานการกอหนใหมตามกฎหมายเทานน โดยจดสรรงบประมาณชาระคนเงนตนใหไดอยางนอยเทากบคาเฉลยของสดสวนงบชาระคนเงนตนตองบประมาณ ขาดดลคอรอยละ 10 ซงจะทาใหรฐบาลมความรดกมในการดาเนนโครงการขนาดใหญตางๆ รวมทงมความรดกมในการรกษาวนยทางการคลงมากยงขน
ขอเสนอขางตนนจะเปนไปไดมากนอยเพยงไร หรอจะสมฤทธผลไดอยางเปนรปธรรมหรอไม ยอมขนอยกบหนวยงานทเกยวของไดรวมกนผลกดนใหกรอบการชาระหนนเปนสวนหนงภายใตกรอบความยงยนทางการคลง เพอใหการบรหารจดการการคลงของภาครฐมความยงยนและมเสถยรภาพอยางแทจรง โดย สบน. เองกตองเพมบทบาทเชงรก ในการพฒนาตลาดตราสารหนและนวตกรรมทางการเงนรปแบบตางๆ เพอรองรบการระดมทนและการบรหารจดการหนใหมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสดดวย
Looking Back : เหลยวหลง เตมเตมความยงยนทางการคลงโดยการเพม “กรอบการช าระหน”
รอยละตองบประมาณรายจาย
-15
-10
-5
0
5
10
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
สดสวนของเงนตนทไดรบจดสรร ตองบประมาณรายจาย
สดสวนของเงนตน(FIDF )ทไมไดรบจดสรรตองบประมาณรายจายสดสวนของเงนตน(รฐบาล)ทไมไดรบจดสรร ตองบประมาณรายจาย
3%
อยางไรกตาม สงทเกดขนในชวง 3-4 ปทผานมา กคอ หนทรฐบาลกอเพอฟนฟเศรษฐกจในชวงวกฤตป 2540 เชน พนธบตรรฐบาล และพนธบตรออมชวยชาต ซงมอาย 7-10 ป นน เรมมการทยอยครบกาหนด แตสวนใหญของกอนหนดงกลาวมการ Roll over ไปขางหนามากกวาการไดรบการชาระคน โดยรปท 2 ชใหเหนถงการครบกาหนดชาระของหนเงนตนของรฐบาล และหน เงนตนของ FIDF โดยแทงสนาเงนสดเหนอเสนศนย คอ การชาระคนของหนเงนตนของรฐบาลทไดรบการชาระคน
สวนใตเสนนนจะม 2 สวนคอ (1) แทงสฟา ซงเปนหนเงนตนของรฐบาลทครบกาหนดชาระในปนน แตไมไดรบการชาระหน และ (2) แทงสเหลอง ซงเปนหน เงนตนของ FIDF ทครบกาหนดชาระในปนน แตไมไดรบการชาระจาก ธปท.
ซงจะสงเกตเหนวา (1) หนเงนตนของรฐบาลไดรบการชาระคนทกๆ ป เฉลยปละ 2.8 แตไมเกนรอยละ 3 ของงบประมาณรายจาย และ(2) หนเงนตนของ FIDF นน ธปท. เกอบจะไมเคยชาระคนเลย (แทงสเหลองอยใตเสนทงหมด) ทานสามารถดขอมลยอดคงคางของหน FIDF ไดจากตารางท 6 ตารางท 7 (ใน Section Basic & Essentials)
รปท 2: สดสวนของเงนตนทไดรบจดสรรตองบประมาณรายจาย
รปท 3: สดสวนงบประมาณขาดดลตองบประมาณรายจายและสดสวนงบชาระคนเงนตนตองบประมาณขาดดล
44
พนธกจวนขางหนากบการเชอมโยงตลาดตราสารหนสภมภาคและการเปนผใหบรการการระดมทน• การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผคาหลกสาหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
• Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
• กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการพฒนา Benchmark Bond ทยงยน
• บทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC)
• การจดทา Credit Scoring กบการคาประกนการระดมทนของรฐวสาหกจ
• บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทย
• กาวตอไปของการกากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐ
แลหนา
45
Looking Forward
Looking Forward : แลหนา
จกรกฤศฏ พาราพนธกล
สาหรบพนธกจท สบน. ใหความสาคญเปนพเศษในชวง 2-3 ปขางหนา คอ การมสวนรวมและการเตรยมความพรอมของประเทศไทยในการกาวเขาสประชาคมอาเซยน หรอ ASEAN Economic Community (AEC) โดยในสวนของพนธกจ สบน. ทเกยวของ คอเปนเรองการรกษาเสถยรภาพของหนสาธารณะใหแขงแกรง และการพฒนาตลาดตราสารหนใหเปนแหลงระดมทนทยงยนของประเทศ ตลอดจนการเปนมออาชพในการใหบรการดานการระดมทนของภาครฐและเอกชน
บทน า
ในชวงปลายป พ.ศ. 2554 ประเทศไทยประสบปญหาอทกภยครงใหญ ซงสงผลกระทบอยางรนแรงตอภาวะเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมและคณภาพชวตของประชาชนเปนวงกวาง โดยหนวยงานทกภาคสวนและประชาชนในทกพนทไดพยายามรวมแรงรวมใจในการฝาฟนปญหาเพอใหประเทศไทยสามารถผานพนวกฤตครงนใหได สบน. เองในฐานะหนวยงานหลกของรฐทรบผดชอบในการฟนฟประเทศผานการระดมทนเพอชวยแกปญหาอยางเรงดวนไดมการประเมนสถานการณ เตรยมพรอมและวางแผนทจะเรงดาเนนการทงในดานเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม เพอทจะเสนอแนะและสนองนโยบายรฐบาล ตลอดจนสนบสนนหนวยงานทงภาครฐและเอกชน ในการระดมทนเพอฟนฟและพฒนาประเทศ โดยเนนการทางานในเชงรก รวดเรว มประสทธภาพ และรกษาไวซงกรอบวนยทางการคลงของประเทศ ดงท สบน. ไดเคยเปนองคกรทมสวนสาคญในการกระตนเศรษฐกจผานโครงการตางๆโดยการระดมทนไดอยางรวดเรว ครบถวน ภายใตตนทนตาทเหมาะสม จนสามารถนาพาประเทศผานพนวกฤตเศรษฐกจในชวงป2552 ทผานมาสาหรบการดาเนนการเพอแกปญหาผลกระทบจากอทกภยครงนควรมการแบงออกเปน 2 สวน คอ การแกปญหาและดาเนนการโดยเรงดวน ซง สบน. จะเรงหาเงนทนมาฟนฟและเยยวยาผประสบอทกภย และก นคมอตสาหกรรมใหสามารถกลบมาเดนเครองการผลตอยางเรวทสด เพอไมใหสงผลตอภาคการผลตและการอปโภคบรโภคของประชาชน ซงจาเปนจะตองดาเนนการในทนทและเปนไปดวยความรวดเรว ในการชวยบรรเทาความเสยหายและภาระของประชาชนและผประกอบการทกระดบได สวนการดาเนนการในระยะกลางและระยะยาว สบน. เหนถงการใหความสาคญในการบรณาการนาทงระบบ เนนการแกปญหาอยางยงยนโดยการลงทนและพฒนาโครงสรางพนฐานทงระบบนา ชลประทาน ระบบขนสงและสาธารณปโภคตางๆ เพอสรางความเชอมนใหกบนกลงทน ยกระดบขดความสามารถในการแขงขน และพฒนาเศรษฐกจและประเทศใหกลบมาเตบโตอยางมนคงและแขงแกรงและมความพรอมในการกาวเขาสประชาคมอาเซยนในอนาคต
สาหรบภารกจในดานของการรกษาเสถยรภาพของหนสาธารณะนน ผมเหน KPI แลวสบายใจ เพราะยงอยในระดบทมเสถยรภาพ คอ
1. มระดบหนสาธารณะทรอยละ 41.6 ของ GDP (จากกรอบความยงยนทางการคลงซงก าหนดไวทไมเกนรอยละ 60 ของ GDP)2. ม Average Time to Maturity (ATM) ของ Portfolio = 5.8 ป ซงถอวาอยในระดบทด3. มสดสวน Fixed – Float อยท 86 – 14 ซงใกลเคยงกบ Benchmark ท 85 – 154. มสดสวนหนตางประเทศในระดบต าเพยงรอยละ 1.37 ของหนรฐบาล หรอคดเปน 41,000 ลานบาท โดยในจ านวนน เปนสวนท
ปดความเสยงแลวรอยละ 0.61 ของหนรฐบาล หรอคดเปน 18,000 ลานบาท ซงหนสวนนเปน soft loan ทเปนสกลเงนเยน5. มการครบก าหนดช าระหนทมกระจายตว ซงจะไมกอใหเกดความเสยงในการปรบโครงสรางหน (Bunching) โดยในอก 10 ป
ขางหนา รฐบาลจะไมมหนครบก าหนดช าระในวนเดยวกนทสงกวา 100,000 ลานบาท เกน 2 กอน ในปเดยวกน
อยางไรกตาม ในสวนของการพฒนาตลาดตราสารหนนน ผมคดวา แม สบน. จะมการพฒนาตลาดตราสารหน อยางกาวกระโดด ในชวง 3-4 ปทผานมา โดยมการพฒนา Benchmark Bond อยางตอเนอง มการออกตราสารหนใหมๆ หลายประเภท มการขยายฐานนกลงทนเพอกระจายความเสยง ตลอดจนมการยกระดบเวทการหารอระหวาง สบน. ธปท. และกลมผ รวมตลาด ใหมการแลกเปลยนความรอยางเปนระบบกตาม ผมคดวาตรงนเปนเพยง ‚กาวแรก‛ ของการปรากฐานเทานน โดยในวนน ประเทศไทยยงมภารกจอกมากในการพฒนาตลาดตราสารหนเพอเตรยมพรอมในการเขารวมประชาคมอาเซยนไดอยางภาคภมและเปนผ นา ซงในการผลกดนใหตลาดตราสารหนของไทยเปนผน าของ ASEAN ในป 2558 นน ผมคดวานอกจาก สบน. ตองท างานหนกขนเพอใหตลาดตราสารหนเปนแหลงระดมทน แหลงลงทน และเงนออมท ยงยนแลว ยงตองเรงพฒนาโครงสรางพนฐานตางๆ เพอใหไทยสามารถแขงขนไดดวย ผมจงมองวาถงเวลาทเราควรจะเตรยมความพรอมในทกๆ ดาน
46
Looking Forward : แลหนา บทน า
เพอใหประเทศไทยไดรบประโยชนสงสดและไมเสยโอกาสจากการเขารวมในประชาคมอาเซยน ดงนน สบน. จงมแนวทางทเดน “กาวทสอง” โดยการผลกดนพนธกจใหม เพอยกระดบชองการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ ดงน
1. การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผคาหลก (Primary Dealer: PD) โดยเพมสงเสรมให PD เปน Market Maker และสรางสภาพคลองในตลาดรอง โดยเฉพาะกบ Benchmark Bond รนอาย 5 ป ท สบน. กาลงอยในระหวางการดาเนนการใหสทธประโยชนดาน Exclusivity ภายใน ป งบประมาณ พ.ศ. 2556
2. การออก Amortized Bond เพอเพมความหลายหลายของผลตภณฑและขยายฐานนกลงทน โดย Amortized Bond จะเปนเครองชใหเหนถงความตงใจของ สบน. ในการพฒนาเครองมอการระดมทนทคานงถงความยงยนทางการคลง เพราะAmortized Bond จะถกกาหนดเงอนไขใหมความสอดคลองกบระยะเวลาคนทนของโครงการลงทนภาครฐ ซงเปนประโยชนอยางยงตอการบรหารความเสยงของ Portfolio ของหนสาธารณะ ในมตของการปรบโครงสรางหน และการสงสรมความยงยนทางการคลง
3. การ Activate กองทนเพอการปรบโครงสรางหนและพฒนาตลาดตราสารหน (กปพ.) เพอใหรฐบาลสามารถออก Benchmark Bond รนตางๆ ใหมยอดคงคางสงไดอยางตอเนอง โดยไมมความเสยงในการกระจกตวของการปรบโครงสรางหน (Bunching) และทสาคญยง ในปทรฐบาลไมมความตองการระดมทน กปพ. จะเปนชองทางททาใหรฐบาลสามารถออก Benchmark Bond เพอสรางอตราอางองใหกบตลาดไดอยางสมาเสมอ
4. การสนบสนนการออก Baht Bond ขององคกรจากตางประเทศทมระดบเครดต A ขนไป (AAA Local Rating) ใหสามารถออกตราสารหนสกลเงนบาทในประเทศไทย ทงน เพอเปนการเพมสนคาคณภาพใหกบนกลงทน ซง สบน. รวมกบ ธปท. จะมการปองกนไมใหเกดการแยงตลาด และดแลเรองของคาเงนอยางใกลชด โดยในระหวางป 2545 – ปจจบน มการออก Baht Bond เฉลยปละ 13,000 ลานบาท
47
รป: กาวสความเปนผ นาดานตลาดตราสารหนและใหบรการในการระดมทน (2555)
Foreign
Bond Market Development
Corporate
SOEs
Bank of Thailand
Government
1%
18%
7%
36%
38%
Market Infrastructure & Funding Facilities
Baht Bond: สนบสนนการออกพนธบตรสกลเงนบาทของตางชาตทเปน AAA เพอสรางความหลากหลาย โดยไมสงผลกระทบตอหนกภาคเอกชนไทย
Amortized Bond:พนธบตรททยอยชาระคนเงนตนกอนสนอาย เพอสอดรบการการคนทน และการชาระคนเงนตน
CGIF:การคาประกนหนกภาคเอกชนโดย
ASEAN +3 และ ADB ใหเปฯระดบ AAA
PPP:การรวมมอระหวางรฐบาลและเอกชน
ในการพฒนาเศรษฐกจ
PDs Privilege:การพฒนาระบบผ คาหลกเพอสนบสนนการพฒนาตลาดตราสารหน และลดความเสยงในการระดมทน
PDD Fund:กองทนเพอการปรบโครงสรางหนและ
การพฒนาตลาดตราสารหน
Credit Scoring:การบรหารเงนก รฐวสาหกจ
กาวสความเปนผน าดานตลาดตราสารหนและใหบรการในการระดมทน (2555)
7,118,000 65% GDP
Bond Switching:ลดจานวนรนของพนธบตรเพอลดการ Bunching และเพมสภาพคลองในตลาดรอง
Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
บทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
การจดทา Credit Scoring เพอคาประกนการระดมทนของรฐวสาหกจ
การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผ คาหลกสาหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
กาวตอไปของการกากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐ
บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทย
5. การจดท า Credit Scoring เพอค าประกนการระดมทนของรฐวสาหกจ ซงเปนการจดอนดบความเสยงทางเครดตของ รฐวสาหกจตางๆ ในการไดรบการคาประกนจากรฐบาล6. บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทย7. กาวตอไปของการก ากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐ
นอกจากนน สบน. ยงมแผนการทจะพฒนาโครงสรางพนฐานเพอ Facilitate ในการระดมทน (Market Infrastructure & Funding Facilities) ไมวาจะเปนของรฐบาล รฐวสาหกจ หรอภาคเอกชน ทงในและตางประเทศ ตวอยางเชน
กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.)กบการพฒนา Benchmark Bond ทยงยน
Looking Forward : แลหนาบทน า
(อรปรยา จงพาณชย, [email protected])
(วรยา จลมนต, [email protected])
(ณฐการ บญศร, [email protected])
(อคนทต บญโญ, aknetat @pdmo.go.th)(จนทรา ตรงรศมทอง, [email protected])(อจฉรา อาธารมาศ, [email protected])
(โพธรตน กจศรโอภาค, [email protected])
(อรณวรรณ ยมจนดา, [email protected])(ปวณา สาเรจ, [email protected])
(สธาวรรณ วรรณสกใส [email protected])(อรพร ถมยา, [email protected])
(ศร จงด, [email protected])(วรยา จลมนต, [email protected])
(ดร. ฐตเทพ สทธยศ, [email protected])
48
Looking Forward : แลหนาการปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผ คาหลกส าหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
ณฐการ บญศร
การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผคาหลกส าหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
ในชวงทผานมา สานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ไดใหความสาคญตอการพฒนาตลาดตราสารหนไทยในหลายมตเพอใหเปนแหลงระดมทนทมประสทธภาพในการรองรบความตองการระดมทนของทงภาครฐและภาคเอกชน โดยเกดจากความรวมมอและไดรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ และผ รวมตลาดเปนอยางด ทงจากนกลงทนสถาบน นกลงทนรายยอย ผ คาตราสารหน (Dealer) และคคาหลก (Primary Dealer: PD) ในบทความนขอมงประเดนไปทการปรบปรงระบบ Primary Dealer ประเภท Outright ใหสามารถทาหนาท Market Maker ไดอยางมประสทธภาพมากยงขน ทงน หลายๆ ทานอาจจะยงไมคนเคยกบ Dealer หรอ Primary Dealer ทเรามกเรยกสนๆ วา PD มากนก ซงหากเราเทยบกบตลาดตราสารทน หรอตลาดหนททกทานมความคนเคยเปนอยางด Dealer กจะมลกษณะคลายคลงกบ Broker ซงทาหนาทเปนตวกลางในการซอขายหน เชนเดยวกน Dealer กเปนตวกลางในการซอขายตราสารหนในตลาดตราสารหน สวน PD กเปนตวกลางหรอคคาหลกกบธนาคารแหงประเทศไทยในการซอขายตราสารหนของภาครฐ ซงในการซอขายตราสารหน นกลงทนจะตดตอซอขายกบผ คาตราสารหน (Dealer) ซงเปนบรษททไดรบใบอนญาตจากสานกงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. และเปนสมาชกของสมาคมตลาดตราสารหนไทย (ThaiBMA) ในกรณทเปนบรษทหลกทรพยจะสามารถคาหลกทรพยไดทงตราสารหนและตราสารทน แตในกรณทเปนธนาคารพาณชยหรอบรษทเงนทนจะสามารถทาธรกรรมไดเฉพาะการคาตราสารหนเทานน
PD ในประเทศไทยPD ในประเทศไทยนน ในปจจบนม 2 ประเภท ไดแก
1. PD ประเภท Outright สาหรบธรกรรมซอขายตราสารหนภาครฐ 2. PD ประเภท Bilateral Repo สาหรบธรกรรมซอขายตราสารหนโดยมสญญาวาจะขายคนหรอซอคน เพอทาหนาท
เปนตวกลางสงผานสภาพคลองจากการดาเนนนโยบายทางการเงนของธนาคารแหงประเทศไทย และใหความรวมมอในการพฒนาตลาดเงน
สาหรบ Outright PD ไดมการแตงตงขนมาตงแตป พ.ศ. 2545 เพอใหการประมลตราสารหนภาครฐในตลาดแรกเปนไปตามเปาหมาย โดยการเขารวมประมลอยางสมาเสมอ และดวยอตราผลตอบแทนทเหมาะสม และทาหนาทเสรมสรางสภาพคลองในตลาดรองและรวมพฒนาตลาดรองใหมประสทธภาพ โดยการรกษาสดสวนการซอขายพนธบตรในตลาดรอง และเสนออตราผลตอบแทนดานซอและดานขาย (two-way quote) สาหรบพนธบตรรนทเปน Benchmark ในตลาดรองใหผ รวมตลาดทราบอยางตอเนอง
บทบาทของ PD ในการพฒนาตลาดตราสารหน ตลาดตราสารหนไทยมการพฒนาอยางมากในชวง 5 ปทผานมา จากรปท 1 จะเหนไดวามลคาการซอขาย
พนธบตรรฐบาลในตลาดรอง (Outright Trading) ในป 2544-2549 เตบโตขนในอตราใกลเคยงกบการอตราการเตบโตของมลคาการระดมทนใหม (New Issuance) ในตลาดแรก และมลคาคงคางของพนธบตรรฐบาล (Outstanding Value) และหลงจากป 2550 เปนตนมา อตราการเตบโตของมลคาการซอขายในตลาดรองสงขนอยางมาก โดยมปจจยสาคญหลกมาจากการทกระทรวงการคลงไดมการออก Benchmark Bond อยางเปนระบบ ตงแตในชวงป 2550-2554 โดยการเพมวงเงนการออกพนธบตรรฐบาลตอรนจากเดมเฉลย 50,000 ลานบาทตอรน เปนประมาณ 100,000 ลานบาทตอรน ซงทาใหพนธบตรรฐบาลมความเปน On the Run และมการซอขายในตลาดรองสงขน สงผลให Turnover Ratio ของ Benchmark Bond รนอาย 5 ป ซงเปนรนทมการซอขายสงสด ม Turnover Ratio สงขนจากเฉลย 1.5 เทา ในชวงป 2547-2549 เปนเฉลย 3.5 เทา ในป 2550-2554 ซงสงกวาพนธบตรรฐวสาหกจและหนกภาคเอกชนเปนอยางมาก โดย Turnover Ratio ของตลาดตราสารหนทงหมดม Turnover Ratio เฉลยเพยง 0.7-1.0 เทานน
49
2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553
มลคาคงคาง (Outstanding Value) ของตราสารหนภาครฐบาลทงหมดไมรวม T-bill
การระดมทนใหม (Issuance Value) ของตราสารหนรฐบาลทงหมดไมรวม T-bill
การซอขาย (Outright Trading Value) ของตราสารหนรฐบาลทงหมดไมรวม T-bill
Turnover ของพนธบตรรฐบาลทมการซอขายสงสด
Turnover ของพนธบตรรฐวสาหกจทมการซอขายสงสด
Turnover ของหนกภาคเอกชนทมการซอขายสงสด
Turnover ratio :
GB
GB
GB
GB
GB
GB
GB
GB
GB
GB
GB
รปท 1: เปรยบเทยบมลคาการซอขายตราสารหนรฐบาล* ในตลาดรอง (Outright Trading) มลคาการระดมทนใหม (New Issuance) ในตลาดแรก และมลคาคงคาง (Outstanding Value) ของตราสารหนรฐบาล* และเปรยบเทยบ Turnover ratio พนธบตรรฐบาล พนธบตรรฐวสาหกจและ หนกของภาคเอกชนทมการซอขายสงสดในแตละป ระหวางป 2544-2553
อยางไรกตาม กลไกสาคญในการผลกดนการพฒนาตลาดรองในระยะตอไป มความจาเปนตองอาศยการมสวนรวมของ PD เปนอยางมาก ซง สบน. ไดเลงเหนถงความสาคญดงกลาว จงมแนวทางทจะปรบปรงระบบ PD เพอใหมการทาหนาทในตลาดแรกและตลาดรองใหเตมศกยภาพ โดยการจดใหมสทธประโยชนตางๆ เพอเปนแรงจงใจในการทาหนาท ตลอดจนการจดใหมการตดตามประเมนผลอยางเปนระบบ ซงจะผลกดนให PD ทาหนาทในการเปน Market Maker อยางมประสทธภาพ และสามารถสนบสนนการพฒนาตลาดตราสารหนไดอยางแทจรงและยงยน
ในการน สบน. จงไดทาการศกษาเปรยบเทยบกรณของประเทศทมการพฒนาตลาดตราสารหนอยางมาก โดยม Primary Dealer เปนปจจยทสาคญตอความสาเรจดงกลาว พรอมทงไดมการหารอรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของ ไดแก ธปท. กลต. ThaiBMA และตลาดหลกทรพยและผ รวมตลาดประกอบดวย Primary Dealer, Dealer และนกลงทนสถาบน โดยในเบองตนมความเหนตรงกนวา การกาหนดสทธ Exclusive Right แก PD เทานน ในการเขาประมลพนธบตรรฐบาลBenchmark Bond ทไดรบความนยมบางรน ซงนกลงทนเขาประมลเองในสดสวนเฉลยนอยกวารอยละ 20 ของวงเงนประมลตอรนจะเปนแนวทางทเหมาะสมกบสภาพตลาด และลดความเสยงของภาครฐในการระดมทนดวย ซงการใหสทธดงกลาวจะเปน การสรางแรงจงใจและเออให PD ทาหนาทไดเตมประสทธภาพมากยงขน และในระยะตอๆ ไป เมอระบบ PD มการพฒนามากขน สบน. จะพจารณาใหสทธอนๆ เพมเตม เชน การใหสทธเฉพาะ PD ใน (1) การทา Mini-Tender หรอ สทธในการประมลพนธบตรรฐบาล ในภาวะทรฐบาลตองการระดมทนอยางเรงดวน และ (2) การใหสทธ Green Shoes Option หรอสทธในการซอพนธบตรเพมเตม ไดอก 10-20 % ของวงเงนทไดรบจดสรร โดยสามารถซอไดท Average Accepted Yield และซอไดภายใน 2 วนถดจากการประมล ซงการใหสทธประโยชนตางๆ นน กจะไดมการพจารณาควบคไปกบการประเมนผลการทาหนาทของ PD และการผลกดนใหมการแขงขน เพอใหมการพฒนาตลาดตราสารหนเปนไปอยางตอเนองและมเสถยรภาพ
Looking Forward : แลหนา
* ไมรวมตวเงนคลง
การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผ คาหลกส าหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
50
Looking Forward : แลหนา
ตาราง: เปรยบเทยบหนาท สทธประโยชนและบทลงโทษของระบบ PD ในประเทศไทยทมการประกาศโดยธนาคารแหงประเทศไทยมาตงแต ป 2545 กบระบบของประเทศสงคโปรและองกฤษ1
ทมา : A GUIDE TO SGS PRIMARY DEALER OPERATIONS โดย MONETARY AND DOMESTIC MARKETS MANAGEMENT DEPARTMENT MONETARY AUTHORITY OF SINGAPORE GEMM Guidebook, A guide to the roles of the DMO and Primary Dealers in the UK government bond market โดย Debt Management Office, UK, August 2011
ไทย สงคโปร องกฤษ
หนาท
ตลาด
แรก
รกษาสดสวนการประมลตราสารหนภาครฐของยอดประมลทงหมด ดงน
o T-Bill ≥ รอยละ 3 o Gov Bond ≥ รอยละ 3 o FIDF ≥ รอยละ 2
มสวนรวมในการวางแผนออก Singapore Government Securities (SGS) และเป นผจดจาหนาย (Underwrite) SGS
มสวนรวมในการพฒนาตลาดพนธบตรรฐบาล
ตองมสวนรวมในการประมลพนธบตรรฐบาลทกครง และไมนอยกวารอยละ 2 ในรอบ 6 เดอน
ตองเขารวมการทา Mini Tender
หนาท
ตลา
ดรอง
เสนอ two-way quotation สาหรบพนธบตรรนทเป น Benchmark ในตลาดรองไดเสมอ และตอง quote แบบ firm price
รกษาสดสวนการซอขายพนธบตรในตลาดรองตอยอดการซอขายทงหมด ดงน
o T-Bill ≥ รอยละ 3 o Gov Bond ≥ รอยละ 3 o FIDF ≥ รอยละ 2
สรางสภาพคลองใหกบตลาดพนธบตรรฐบาลโดยการทา two-way quote ทเป นราคาแขงขนในตลาด Singapore Government Securities (SGS) ทง repo และธรกรรม outright ภายใตเงอนไขตลาด
ให Market Feedback และราคาป ดประจาวนของ SGS ทงหมดใหกบ Monetary Authority of Singapore (MAS)
เสนอ two-way quotation ใหกบลกคาอยา’สมาเสมอ และเมอรองขอ
รกษาสดสวนการซอขายในตลาดรอง ไมนอยกวารอยละ 2 ในรอบ 6 เดอน
ตองใหขอมลการซอขายพนธบตร ณ สนวน รวมถงสถานะและอตราการเปลยนมอรายสปดาห
อนๆ
ใหคาปรกษาแกกระทรวงการคลง ในการวางแผนออกตราสารหนรฐบาล
สงอตราผลตอบแทนตางๆ ใหแก ThaiBMA ภายในเวลาทกาหนด
มสวนรวมในการพฒนาอตราดอกเบยสงคโปร (SIBOR)
รวมกบ MAS ในการพฒนาตลาดเงน, ตลาดตราสารหนสงคโปร และอตราดอกเบยตลาดทเกยวของ เชน interest rate swaps (IRS) และ bond futures
ตองมการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศรวมกนกบภาครฐ
ตองมการสงมอบขอมลตลาดใหกบภาครฐและตอบขอซกถามและใหขอมลตางๆ กบภาครฐตามรองขอ
สทธป
ระโยชน
Exclusive right ในการประมลแบบ non-competitive bid (NCB)
ในกรณจาเป น สามารถปรบฐานะ ณ วนสนวนกบธปท. ผานการทาธรกรรมซอและขายคนหลกทรพยรน Benchmark หรอรนทกระทรวงการคลงกาหนดใหมการเสนออตราตอบแทนดานซอและขาย (quote two-way) ในลกษณะ firm price
Exclusive right ในการเขาประมลตราสารหนภาครฐ
การใชวงเงน repo, SGS benchmark bond, พนธบตร off-the-run ในการกยมเพอสรางสภาพคลองในตลาด
การเขาประมลพนธบตรและทา Reverse Auction
การยนราคาหลงการประมลในราคาเฉลยหรออตราเฉลยในการประมล (non-competitive) และการไดสดสวนการถอครองในปรมาณทสงขน
ไดรบการยกเวนภาษของรายไดทเกดจากพนธบตรรฐบาล
Exclusive right ในการเขาประมลตราสารหนภาครฐ สทธในการซอพนธบตรเพมเตมไดอก 10% ของวงเงนทไดรบจดสรร สทธในการทา strip และปรบปรงพนธบตรผานทาง CREST สทธทจะปรบฐานะ ณ สนวนกบภาครฐหรอผานทาง special repo operations สทธในการเขารวมประชมประจาป และประจาไตรมาสกบภาครฐ สทธในการเขาถงบรการตางๆ ของ Inter Dealer Brokers (IDBs)
ประเมน
ผล ประเมนผลสดสวนการเขารวมตลาดทก 6 เดอน
ในเกณฑท ธปท.กาหนด ประเมนและจดอนดบโดย MAS ทกครงป โดยประเมนจากทงเกณฑดานคณภาพและปรมาณเพอใชกาหนดสดสวนของ money market operations
ประเมนผลหนาททก 6 เดอนในเกณฑทภาครฐกาหนด
การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผ คาหลกส าหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
51
การด าเนนการตอไป สบน. กาลงดาเนนการทบทวนและปรบปรงหนาทและสทธประโยชนของ PD ตลอดจการจดใหมการกากบดแลและ
ประเมนผลอยางเปนระบบ โดย สบน. ไดเปดรบสมครผ ทมความสนใจทจะไดรบคดเลอกเปนผ คาหลกสาหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง) เมอเดอนพฤศจกายน 2554 ทผานมา โดยจะมการตดตามและประเมนผลผ ทผานเกณฑการคดเลอกเบองตนในชวงไตรมาสท 2 และ 3 ของปงบประมาณ พ.ศ. 2555 และจะมการประกาศรายชอผ ทผานการคดเลอกใหเปน PD ประเภท Outright ของกระทรวงการคลงในเดอนกนยายน พ.ศ. 2555 ทงนรายชอ Outright PD ของกระทรวงการคลงชดใหมนจะเปนผทไดรบสทธในการเขาประมลพนธบตรรฐบาลส าหรบรนทก าหนดในตลาดแรก (Exclusivity) ซงจะมผลบงคบใชตงแตวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2555 เปนตนไป โดยจะมการทบทวนรายชอทกป (รปท 2)
รปท 2: แผนตารางเวลาดาเนนการปรบปรงระบบ PD ประเภท Outright ของกระทรวงการคลง
Looking Forward : แลหนา
.
1 ต.ค. 55:บงคบใช- สทธประโยชน- หนาท- บทลงโทษ
7 ก.ย. 54: Market Dialogue• สรปผลการท าหนาท• ประกาศหนาท (ตามท ธปท.ประกาศป 2545) • ประกาศแนวทางการใหสทธประโยชน
ประกาศรบสมคร
ประกาศรายชอ Outright PD ของกระทรวงการคลง
PD และ Investors Exclusivity : *PD Only *
ก.ย.
ต.ค.
พ.ย.
ธ.ค.
ม.ค.
ก.พ.
ม.ค.
เม.ย.
พ.ค.
ม.ย.
ก.ค.
ส.ค.
ก.ย.
ต.ค.
พ.ย.
ธ.ค.
ม.ค.
ก.พ.
ม.ค.
เม.ย.
พ.ค.
ม.ย.
ก.ค.
ส.ค.
ก.ย.
----ประเมนผล 6 เดอน ----
ตดตาม ก ากบ ประเมนผล
2555 2556
ประกาศผลประเมนรอบ 6 เดอน
ประกาศรายชอผมสทธรบการประเมน
ทบทวนรายชอ
การปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของผ คาหลกส าหรบธรกรรมประเภทซอขายขาดของกระทรวงการคลง (Outright PD ของกระทรวงการคลง)
52
สบน. ไดใหความสาคญกบการพฒนาตราสารหนเพอใหเปน 1 ใน 3 เสาหลกทางการเงนทยงยนของประเทศอยางตอเนอง โดยกลยทธหลกสาหรบการพฒนาตลาดตราสารหนของ สบน. ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2551 เปนตนมา คอการพฒนา Benchmark Bond โดย สบน. ไดทาการปรบเปลยนวธการประมลพนธบตรรฐบาลโดยลดความถในการประมล เพมวงเงนประมลตอครง และประกาศตารางประมลพนธบตรลวงหนา ซงสงผลให Benchmark Bond มสภาพคลองสงและสามารถสรางเสนอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาล (Yield Curve) ใหภาคเอกชนใชเปนอตราดอกเบยอางองในการออกพนธบตรภาคเอกชนอยางมประสทธภาพ นอกจากน สบน. ยงไดพฒนาผลตภณฑตราสารหนชนดใหมออกสตลาดเพอขยายฐานนกลงทนใหเพมมากขนดวย โดยปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ทผานมา สบน. ไดพฒนาตราสารหนชนดใหมออกสตลาดหลายประเภท ไดแก ตวสญญาใชเงนระยะยาวประเภทอตราดอกเบยคงท พนธบตรรฐบาลรนอาย 50 ป พนธบตรชดเชยเงนเฟอ (Inflation Linked Bond) และพนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (Retail Bond @ ATM for Micro Saver) ซงไดรบการตอบรบจากนกลงทนอยางดยง
สาหรบปงบประมาณ พ.ศ. 2555 สบน. ยงคงมงมนทจะพฒนาตลาดตราสารหนอยางตอเนอง โดยจะมการออกพนธบตรชนดใหม ไดแก Amortized Bond และการนาแนวคดการทา Bond Switching และ Bond Consolidation มาปรบใชกบการออกพนธบตรรฐบาล ทงสามเครองมอระดมทนนเกดจากการท สบน. ตองการดแลใหเกดการตอยอดจาก “การพฒนาตลาดตราสารหน” ไปส “การสงเสรมความยงยนทางการคลง” โดย Amortized Bond คอพนธบตรทชวยลดความเสยงของการปรบโครงสรางหน โดยกระจายการช าระคนเงนตนเปนหลายๆ งวด เพอเพมความเปนไปไดในการทยอยช าระคนเงนตน และสงผลใหไมตองปรบโครงสรางหนทมยอดสงในคราวเดยว ในขณะทการท า Bond Switching คอการอนญาตใหนกลงทนน าพนธบตรทมอยมาแลกเปนพนธบตรรนใหมแทนการจายเงนสดเพอซอพนธบตรตามวธการปกต ซงจะชวยเพมความยดหยนและความสามารถในการระดมทนของรฐบาลและลดความเสยงในการปรบโครงสรางหนเชนกน สวนการท า Bond Consolidationคอการบรหารจดการ Portfolio หนรฐบาลทมงเนนไปทการชวยลดจ านวนรนของพนธบตรทไมมสภาพคลองในตลาดเพอเพมสภาพคลองใหกบตลาดตราสารหน
Amortized BondAmortized Bond เปนพนธบตรรฐบาลทไมไดชาระคนเงนตนเพยงครงเดยวเมอครบกาหนดชาระ แตจะทยอย
ชาระคนเงนตนใหผ ถอเปนงวดๆ ในชวงปทายๆ แนวคดในการออก Amortized Bond มจดเรมตนมาจากความจาเปนในการจดหาแหลงเงนทนทเหมาะสมเพอดาเนนโครงการลงทนของภาครฐ โดยเฉพาะอยางยงการลงทนในโครงสรางพนฐานขนาดใหญทตองใชเงนจานวนมหาศาล ซงงบลงทนของรฐบาลอาจไมเพยงพอในการรองรบได รฐบาลจงปรบเปลยนรปแบบและวธการระดมทนจากหลายแหลง อาท การก เงนจากแหลงเงนก ในประเทศ หรอแหลงตางประเทศ หรอแมกระทงการรวมลงทนกบภาคเอกชน (Public Private Partnership : PPP) เปนตน ทงน เพอใหสอดคลองกบความจาเปนและลกษณะของโครงการ
นอกจากนน เครองมอทใชระดมทนเพอการลงทนในโครงการขนาดใหญยงตองมการปรบเปลยนใหมรปแบบทเหมาะสมกบกระแสเงนสดของโครงการลงทนดวย โดยการระดมทนในประเทศเพอดาเนนโครงการลงทนทผานมา (อาท โครงการภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555) สบน. ไดระดมทนในรปแบบของการก เงนจากธนาคารพาณชย หรอ Bank Loan ระยะสน อาย 2 – 4 ป อตราดอกเบยลอยตว ซงเปนการเปดวงเงนก ไวกบธนาคารพาณชย คราวละประมาณ 4 – 5 หมนลานบาท ซงสามารถทยอยเบกจายเงนไดตามความตองการตลอดอายของ Bank Loan โดยแจงลวงหนาประมาณ 1 สปดาห เพอใหสอดคลองกบลกษณะการเบกจายเงนตามงวดงาน และดวย “ความยดหยน” ท Bank Loan มน รฐบาลจงไมจาเปนตองก เงนมากองและไมกอใหเกดตนทนโดยไมจาเปน
อยางไรกตาม เนองจากภารกจของ สบน. ไมใชเพยงแตระดมทนเพอดาเนนโครงการลงทนเพยงอยางเดยว แตตองสามารถระดมทนใหเออตอการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศดวย ดงนน เพอเปนการบรณาการภารกจทงสองเขาดวยกน คอ สามารถระดมทนเพอดาเนนโครงการลงทนขนาดใหญของภาครฐและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศควบคกน สบน. จงมแนวคด ในการออก Amortized Bond ซงเปนพนธบตรททยอยชาระคนเงนตนเปนงวดๆ โดย สบน. จะพยายามประมาณการกระแสเงนสดของโครงการตงแตเรมโครงการเพอกาหนดรนอายของ Amortized Bond ใหสอดรบกบระยะเวลาในการคนทนของโครงการ เพอใหสามารถกาหนดระยะเวลาในการทยอยคนเงนตนใหแกผ ถอพนธบตรไดในชวงปทายๆ ของอายพนธบตรได เชน ระดมทนสาหรบโครงการลงทนขนาดใหญทมระยะเวลาคนทนตงแตปท 11 เปนตนไป ดวย Amortized Bond อาย 15 ป ททยอยคนเงนตนตงแตปท 11 – 15 (รปท 1)
Looking Forward : แลหนา Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
อคนทต บญโญ จนทรา ตรงรศมทอง อจฉรา อาธารมาศ โพธรตน กจศรโอภาค
53
จากรปท 1 จะเหนไดวา ในกรณของการระดมทนเพอดาเนนโครงการลงทนขนาดใหญ มลคา 100,000 ลานบาท ซงมระยะเวลาคนทนเรมตงแตปท 11 เปนตนไป สบน.จะวางแผนการออก Amortized Bond ใหสอดคลองกบกระแสเงนสดของโครงการ โดยจะออกเปนพนธบตร รนอาย 15 ป ทมเงอนไขทยอยคนเงนตนตงแตปท 11 – ปท 15 เปนตนไป
นอกจาก Amortized Bond จะเปนรปแบบการระดมทนทเหมาะสมกบโครงการลงทนขนาดใหญของภาครฐแลว ยงสงผลดตอการรกษากรอบวนยทางการคลง ในการเพมความสามารถในการชาระหน และการบรหาร Portfolio หนรฐบาลดวย กลาวคอ หนสาธารณะจะลดลงตามการทยอยชาระคนตนเงนตน และในวนทครบกาหนดชาระคนจะมยอดเงนตนนอยลงกวาปกตและสงผลใหภาระหนในปสดทายไมกระจกตว เมอเปรยบเทยบกบการระดมทนดวยการออกพนธบตรรฐบาลในรนปกต นอกจากน สบน. คาดวารปแบบของ Amortized Bond ทมลกษณะการทยอยคนเงนตนนจะชวยเพมความเปนไปไดในการขอรบการจดสรรงบชาระหนจากสานกงบประมาณไดมากขนดวย ซงการดาเนนการในรปแบบดงกลาว นอกจากจะเปนประโยชนตอภาครฐแลว ยงเปนประโยชนตอนกลงทนหลายกลมดวย เชน นกลงทนกลมประกนชวตทมการทยอยคนคากรมธรรมใหลกคาเปนชวงๆ กอนกรมธรรมครบกาหนด
โดยในปจจบนการออก Amortized Bond ไดมการดาเนนการแลวในหนกของภาคเอกชน โดยผออกจะกาหนดจานวนและงวดของเงนตนทจะทยอยจายคนเปนงวดๆ ใหกบผ ถอหนก ดงนน เมอถงวนครบกาหนดไถถอน มลคาตอหนวยของหนกดงกลาวจะลดลงเทากบเงนตนทไดทยอยชาระคนแลวนนเอง สวนแนวทางการออกพนธบตรในรปแบบ Amortized Bond ของรฐบาล สามารถดาเนนการไดทนทตามกฎหมายการบรหารหนสาธารณะทใชบงคบอยในปจจบน อยางไรกตาม เนองจากหวใจของการออก Amortized Bond คอ การประมาณการทแมนย าของระยะเวลาคนทนของ Mega Project ใหสอดรบกบการทยอยช าระคน เงนตนของพนธบตรดงกลาว ดงนน ในการดาเนนการการออก Amortized Bond แตละครง สบน. จงจาเปนตองรวมทางานกบหนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะหนวยงานเจาของโครงการ ในการวเคราะหกระแสเงนสดและระยะเวลาคนทนของโครงการใหชดเจน เพอใหการระดมทนดวย Amortized Bond กอใหเกดประโยชนและมประสทธภาพอยางแทจรง
Bond Switching และ Bond Consolidation แนวคดของการทา Bond Switching และ Bond Consolidation เกดจากการท สบน. มองยอนกลบไปดการพฒนา
ของตลาดตราสารหน ซงพบวาในชวงกอนป 2549 ตลาดตราสารหนของประเทศไทยยงไมเตบโต (ณ สน ธ.ค. 2548 ตลาดตราสารหนมมลคา 3.1 ลานลานบาท) จะเหนไดวาเปนชวงทตลาดไมมสภาพคลองเพราะมจานวนรนของพนธบตรรฐบาลคงคางอยในตลาดประมาณ 30 รน โดยมยอดคงคางเฉลยตอรนประมาณ 30,000 ลานบาทตอรนเทานน ซงเปนระดบทไมกอใหเกดสภาพคลองในตลาดรอง ในขณะทปจจบน ตลาดตราสารหนมการขยายตวขนมากกวาเทาตวนน (ณ สน ต.ค. 2554 ตลาดตราสารหนมมลคา 7.1 ลานลานบาท) ตลาดตราสารหนมพนธบตรรฐบาลคงคางอยในตลาดประมาณ 45 รน (ไมนบรวมพนธบตรรฐบาล อตราดอกเบยลอยตว : FRB) และมยอดคงคางเฉลยตอรนประมาณ 50,000 ลานบาทตอรน โดยในจานวนนม Benchmark Bond ทมยอดคงคาง 75,000 – 120,000 ลานบาท จานวน 8 รน ซงเปนตวการสาคญในการสรางสภาพคลองในตลาดรองใหเกดขน ดงนน สบน. จงมแนวคดทจะทา Bond Switching และ Bond Consolidation เพอลดจานวนรนของพนธบตรทไมมสภาพคลองในตลาด พรอมทงเพมวงเงนคงคางตอรนของพนธบตรเพอเพมสภาพคลองในตลาดรองและพฒนาตลาดตราสารหนตอไป
โดยการทา Bond Switching ภายใตแนวทางของ สบน. หมายถง การอนญาตใหนกลงทนสามารถนาพนธบตรรฐบาลรนใดรนหนงมาแลกเปนพนธบตรรนใหมทรฐบาลกาหนดใหเปน Benchmark Bond ซงอาจเปน (1) Benchmark Bond รนทมอยในตลาดทตองการเพมยอดคงคางเพอสรางสภาพคลองหรออาจเปน (2) Benchmark Bond รนใหม ยกตวอยาง เชน รฐบาลอาจทา Bond Switching จากพนธบตรรน LB145A ซงเปนพนธบตรทไมมสภาพคลอง* ไปเปน LB176A (Benchmark Bond รนอาย 5 ป
Looking Forward : แลหนา
3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000 3,000
3,000 2,400 1,800 1,200 600
20,0
00
20,0
00
20,0
00
20,0
00
20,0
00
0
25,000
สมมตฐาน เงนตน : 100,000 ลานบาท อายตราสาร : 15 ป ดอกเบย : รอยละ 3 ตอป
ดอกเบย
เงนตน
รปท 1: กระแสเงนสดจายของ Amortized Bond
Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
* พนธบตรรน LB145A มยอดคงคาง 10,000 ลานบาท มมลคาการซอขายเฉลยประมาณ 600 ลานบาทตอป หรอ 0.06 เทาของยอดคงคาง ในขณะท Benchmark Bond ทมยอดคงคางประมาณ 50,000 – 100,000 ลานบาท มมลคาการซอขายเฉลยประมาณ 200,000 ลานบาทตอป หรอ 2 – 4 เทาของยอดคงคาง 54
380,000 360,000 375,000 149,000
LB143A : 40,000
LB176A : 40,000
-
100,000
200,000
300,000
400,000
2557 2558 2559 2560
Bond Switching
จากรปท 3 จะพบวาการทา Bond
Switching จากพนธบตรรน LB143A ไปเปนพนธบตรรน LB176A จะสามารถชวยลดภาระการปรบโครงสรางหนในปงบประมาณ พ.ศ. 2557 ได 40,000 ลานบาท หรอคดเปนรอยละ10 ของความตองการปรบโครงสรางหน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2557
รปท 3: ตวอยางการทา Bond Switching เพอลดความเสยงในการปรบโครงสรางหน
LB176A15,000
LB145A10,000
LB176A10,000
-
15,000
30,000
2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562
ยอดคงคางLB176A เพมเป น
25,000 ลบ.
ยอดคงคาง (ลานบาท)
ของปงบประมาณ พ.ศ. 2555) ดวยอตราสวน 1 ตอ 1 ซงจะทาใหนกลงทนทมพนธบตรรน LB145A มลคา 1,000 บาท สามารถซอพนธบตรรน LB176A ทรฐบาลจะทาการออกใหมได 1,000 บาท โดยชาระดวยพนธบตรรน LB145A มลคา 1,000 บาท ทตนถอครองอย ซงการทา Bond Switching ดงกลาว จะสงผลใหพนธบตรรน LB145A หมดไปจากตลาด (ลดจานวนรนของพนธบตรทไมมสภาพคลอง) พรอมกบเพมยอดคงคางของพนธบตรรน LB176A เพอใหพนธบตรรน LB176A มสภาพคลองสงขน (รปท 2) ซงกรณดงกลาวนเหมาะสมอยางยง ในสถานการณทรฐบาลไมมความตองการใชเงนแตยงคงตองการออก Benchmark Bond เพอหลอเลยงตลาดอยางตอเนอง
นอกจากนการทา Bond Switching ยงเปนอกทางเลอกหนงทสามารถชวยลดความเสยงของการปรบโครงสรางหน ในปทมความตองการปรบโครงสรางหนโดยรวมสงอกดวย โดยรฐบาลสามารถทา Bond Switching จากพนธบตรรนทมวงเงนสงและครบกาหนดชาระในปทมความตองการปรบโครงสรางหนโดยรวมสง เปนพนธบตรรนอนๆ ทครบกาหนดชาระในปอนๆ เชน หากตองการปรบโครงสรางหนรฐบาลในปงบประมาณ พ.ศ. 2557 ทมหนครบกาหนดชาระทงหมดประมาณ 380,000 ลานบาท สบน. อาจทา Bond Switching จากพนธบตรรน LB143A จานวน 40,000 ลานบาท ทครบกาหนดชาระในปงบประมาณ พ.ศ. 2557 ไปเปนพนธบตรรน LB176A ทครบกาหนดชาระในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เพอลดภาระการปรบโครงสรางหนโดยรวมซงจะชวยลดความเสยงในการปรบโครงสรางหนไดไมครบตามความตองการของปงบประมาณ พ.ศ. 2557 ลงได (รปท 3)
จากรปท 2 จะพบวาการทา Bond Switching จากพนธบตรรน LB145A ไปเปน LB176A จะสามารถเพมยอดคงคางของBenchmark Bond รน LB176A เปน 25,000 ลานบาท จาก 15,000 ลานบาท ซงจะสงผลใหการสรางสภาพคลองของพนธบตรรน LB 176A เปนไปไดเรวขน
Looking Forward : แลหนา
รปท 2: ตวอยางการทา Bond Switching เพอสภาพคลองในตลาดรองของพนธบตร
Amortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
นอกจากน หากในอนาคตขางหนา ตลาดตราสารหนของไทยมการพฒนาถงระดบทพนธบตรรฐบาลทคงคางอยในตลาดเปน Benchmark Bond ทมยอดคงคางสงกวา 100,000 ลานบาท ทกรน การทา Bond Switching จะเปนอกหนงตวชวยทดยง ในกรณทรฐบาลตองการปรบโครงสรางหน Benchmark Bond ทมยอดคงคางสงกวา 100,000 ลานบาท หลายๆ รนพรอมกนในปเดยว โดย สบน. อาจทา Bond Switching Benchmark Bond บางรน ในชวงระยะเวลาประมาณ 1 – 6 เดอนกอน Benchmark Bond ครบกาหนดชาระ ในวงเงนทเปนสดสวนประมาณรอยละ 5 – 20 ของยอดคงคาง เพอไมใหการลดลงของยอดคงคางของ Benchmark Bond ทครบกาหนดชาระ สงผลตอสภาพคลองของ Benchmark Bond แตสามาถชวยลดภาระการปรบโครงสรางหนโดยรวมได
55
-
50,000
100,000
150,000
2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562
Bond Consolidation
แลกพนธบตรทมสภาพคลองต า (LB143A, LB145A และ LB183A)
กบพนธบตรทมสภาพคลองสง (LB15DA)
LB143A
LB145A
LB183A Benc
hmar
k Bo
nd :
LB15
DA
สวนการทา Bond Consolidation หมายถงการทา Bond Switching มากกวา 1 รน พรอมกน โดยมวตถประสงคหลกในการลดจานวนรนของพนธบตรทไมมสภาพคลองใหนอยลงพรอมกบเพมสภาพคลองในตลาดใหกบพนธบตรรนทเปน Benchmark Bond โดยจะเลอกพนธบตรจานวน 2 – 3 รนทไมมสภาพคลองในตลาด และอนญาตใหนามาแลกกบ Benchmark Bond ทรฐบาลจะทาการออกในปนน ๆ ยกตวอยาง เชน ทา Bond Consolidation พนธบตรรน LB15DA โดยรบทา Bond Switching จากพนธบตรรน LB143A, LB145A และ LB183A ซงไมมสภาพคลอง ไปเปน Benchmark Bond รน LB15DA ทมสภาพคลองสงพรอมกนในครงเดยว (รปท 4)
จะเหนไดวาการทา Bond Switching และ Bond Consolidation สามารถชวยลดจานวนรนของพนธบตรทไมมสภาพคลองในตลาดพรอมกบชวยเพมสภาพคลองใหกบพนธบตรรนทคงเหลออย ซงเปนการสงเสรมการพฒนาตลาดตราสารหน อยางยงยน และยงเออใหนกลงทนสามารถกาจดพนธบตรรนทไมมสภาพคลองออกจาก Portfolio ของนกลงทน โดยเปลยนเปนพนธบตรรนทมสภาพคลองสงซงจะชวยใหนกลงทนสามารถปรบพอรตการลงทนของตนไดงายยงขน ตลอดจนชวยใหการบรหารจดการ Portfolio หนรฐบาลมประสทธภาพยงขน โดยนอกจากการใช Bond Switching เพอลดภาระการปรบโครงสรางหนตามทไดกลาวไปแลว ส าหรบในปท รฐบาลไมมความตองการระดมทน รฐบาลยงสามารถท า Bond Switching และ Bond Consolidation เพอสรางยอดคงคางให Benchmark Bond โดยไมจ าเปนตองรบเงนเขาคลงไดอกดวย ซงถอเปนการตอยอด “การพฒนาตลาดตราสารหน” ไปส “การสงเสรมความยงยนทางการคลง”
สาหรบความเปนไปไดในการทา Bond Switching และ Bond Consolidation นน สบน. ไดผลกดนใหมการแกไขกฎหมายการบรหารหนสาธารณะในป พ.ศ. 2551** โดยเพมเตมวธการปรบโครงสรางหนเพอให สบน. มอานาจในการดาเนนการ “ขยายหรอยนระยะเวลาการชาระหน (Extending – Shortening)” จากเดมท สบน. มอานาจปรบโครงสรางหนไดเฉพาะการก เงนรายใหมเพอชาระหนเดม (Refinance) แปลงหน (Swap) ชาระหนกอนถงกาหนดชาระ (Prepayment) ขยายระยะเวลาการชาระหน (Extending) ตออาย (Roll-Over) ซอคน (Buyback) ไถถอนตราสารหน (Redeem) และทาธรกรรมบางอยางตามกาหนดเพมเตมในกฎกระทรวง*** เทานน ซงไมครอบคลมถงการทา Bond Switching หรอ Bond Consolidation จากพนธบตรรนทมอายยาว ไปเปนพนธบตรรนทอายสนกวา ดงนน จงกลาวไดวาการแกไขกฎหมายการบรหารหน สาธารณะดงกลาวท าให สบน. สามารถด าเนนการท า Bond Switching และ Bond Consolidation ไดในทกรปแบบอยางเตมประสทธภาพ
ในเบองตน สบน. มแผนทจะทา Bond Switching และ Bond Consolidation ใหเกดขนจรงภายในปงบประมาณ พ.ศ. 2556 ซงไดบรรจไวในแผนพฒนาตลาดทนไทยแลว โดยสาหรบขนตอนตอไป สบน. จะดาเนนการออกมาตรฐานทชดเจนในการทา Bond Switching และ Bond Consolidation โดยกาหนดแนวทางในการแลกเปลยนอยางเฉพาะเจาะจงถงลกษณะของพนธบตรทจะนามาทา Bond Switching และ Bond Consolidation เชน วงเงนตอรน อาย ยอดการซอขายในตลาดรอง ตลอดจนกาหนดวธการและหลกเกณฑตางๆ ของการกาหนดอตราแลกเปลยนและการคานวณแลกเปลยนพนธบตรใหชดเจนตอไป
** พระราชบญญตการบรหารหนสาธารณะ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551***ตามกฎกระทรวงวาดวยการทาธรกรรมทางการเงนอนทเปนประโยชนตอการปรบโครงสรางหนสาธารณะ พ.ศ. 2549 ไดกาหนดเพมเตมรปแบบการทาธรกรรมเพอปรบโครงสรางหนของ สบน. อก 5 วธ คอ (1) สญญาซอขายเงนตราลวงหนา (foreign exchange forward contract)(2) สญญาซอขายอตราดอกเบยลวงหนา (forward rate agreement)(3) สญญาซอขายเงนตราหรออตราดอกเบยลวงหนาในตลาดซอขายลวงหนา (futures contract)(4) สญญาใหสทธทจะซอหรอขายอตราดอกเบย (interest rate options)(5) สญญาใหสทธทจะซอหรอขายเงนตรา (currency options)
Looking Forward : แลหนาAmortized Bond & Bond Switching กบการบรหารการคลงท “ยงยน”
จากรปท 4 จะพบวาการทา Bond Consolidation พนธบตรรน LB15DA สามารถลดจานวนรนของพนธบตรทไมมสภาพคลอง (LB143A, LB145A และ LB183A) พรอมกบเพมยอดคงคางของพนธบตรรน LB15DAซงจะสงผลใหพนธบตรรน LB15DA มสภาพคลองสงขน
รปท 4: ตวอยางการทา Bond Consolidation พนธบตรรน LB15DA
56
Looking Forward : แลหนา กองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหน ในประเทศ (กปพ.) กบการพฒนา Benchmark Bond ทยงยน
อรปรยา จงพาณชย
กองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) กบการพฒนา Benchmark Bond ทย งยน
อกหนงภารกจททาทายของ สบน. คอ การเพมศกยภาพและพฒนาขดความสามารถของกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) ซงจดตงขนโดยมวตถประสงคเพอบรหารเงนทไดรบจากการก เงนเพอปรบโครงสรางหนสาธารณะลวงหนา (Pre-Funding) ตามมาตรา 24 1 และการก เงนเพอพฒนาตลาดตราสารหน ในประเทศตามมาตรา 25 1 ของพระราชบญญตการบรหารหนสาธารณะ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 ซง กปพ. จะเปนกลไกสาคญทจะเพมประสทธภาพในการบรหารจดการหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนไทยอยางตอเนอง
ในดานของการสนบสนนการเพมประสทธภาพในการบรหารจดการหนสาธารณะนน กปพ. ถอเปนเครองมอสาคญทจะรองรบการปรบโครงสรางหนลวงหนา (Pre-Funding) ของ สบน. ในกรณทมหนสาธารณะทจะครบกาหนดภายในวนเดยวมวงเงนสงกวา 50,000 ลานบาท ซงการกลวงหนา หรอ Pre-funding นน จะชวยลดความเสยงในการทรฐบาลอาจไมสามารถระดมทนไดครบตามจานวนทตองการ โดยเงนกจากการทา Pre-funding จะถกสงมาให กปพ. เปนผบรหารจดการลงทนใหเกดผลตอบแทน และนาผลตอบแทนทไดจากการบรหารจดการนนสงคนให สบน. นาไปชาระดอกเบยทเกดจากการ Pre-Funding ซงเปนการชวยลดภาระดอกเบยหรอตนทนการก เงนของกระทรวงการคลงเปนอยางมาก โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2555 กปพ. จะมเงนเขามาบรหารจากการทา Pre-Funding ของ สบน. ในวงเงนกวา 200,000 ลานบาท ซงในปจจบน กปพ. ไดมความพรอมของระบบการลงทน การบรหารความเสยง การกากบการลงทน และการทาธรกรรมตางๆ อยางเตมท รวมถงไดมการวาจางผบรหารสนทรพยภายนอกจานวน 3 รายมาเปนผบรหารจดการการลงทนของ กปพ. ทงนเพอเปนการกระจายความเสยงและการสรางศกยภาพดานการลงทนของบคลากรของ กปพ. ควบคกนไป พรอมกนน กปพ. ไดมการเจรจาและลงนามในสญญามาตรฐาน GMRA และ ISDA กบธนาคารคสญญาแลวหลายแหง เพอรองรบการทาธรกรรม Reverse Repo และธรกรรมปองกนความเสยง
ในอก 10 ปขางหนา เมอพจารณาจากหนทจะครบกาหนดในอนาคต (Maturity Profile) สบน. มแผนทอาจจะตองดาเนนการปรบโครงสรางหนลวงหนา Pre-Funding ทกป เฉลยวงเงนปละกวา 100,000 ลานบาท กปพ. จงตองเรงสรางศกยภาพเพอเปนหนวยงานทสามารถสนบสนนการบรหารจดการหนสาธารณะของ สบน. ไดอยางยงยน
ในดานการพฒนาตลาดตราสารหน กปพ. มบทบาทสาคญในการสนบสนนบรหารการคลงภาครฐ โดยเมอรฐบาลดาเนนนโยบายงบประมาณสมดล สบน. จะยงสามารถออกพนธบตร Benchmark เพอพฒนาตลาดตราสารหนไดอยางตอเนอง โดยสามารถกเงนเพอพฒนาตลาดตราสารหนตามมาตรา 25 1 และเงนกดงกลาว จะสงให กปพ. บรหารจดการใหเกดผลตอบแทนเชนเดยวกบการกเงนเพอ Pre-Funding
มองไปขางหนา สบน. และ กปพ. จงมบทบาทททาทายมากยงขน ในการเปนฟนเฟองสาคญเพอสนบสนนการพฒนาตลาด ตราสารหนไทยใหมการเจรญเตบโตอยางมนคงและมเสถยรภาพ เพอใหบรรลวสยทศนของ กปพ. คอ “เปนมออาชพในการบรหารสนทรพย เพอสนบสนนการบรหารหนสาธารณะ และการพฒนาตลาดตราสารหนอยางยงยน”
57
Looking Forward : แลหนา
กองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒ
นาตลาดตราสารหน
ในประเทศ (กปพ.) กบการพฒนา Benchmark Bond ทยงยน
Looking Forward : แลหนา
รป: ภาพรวม Pre-Funding ท กปพ. จะบรหารในงบปประมาณ 2012-2022
58
Pre
-Fu
nd
ing
Pre-Funding 2- 2
Savings Bond ทจะครบกาหนดBenchmark Bond ทจะครบกาหนดประมาณการ Benchmark Bond รน 3 ปประมาณการ Benchmark Bond รน 5 ปประมาณการ Benchmark Bond รน 7 ป
Looking Forward : แลหนาบทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
วรยา จลมนต
“การพฒนาตลาดตราสารหนใหเปนเสาหลกทางการเงน เพอเสรมสรางความแขงแกรงของระบบการเงน” คอ หนงในยทธศาสตรหลกทสานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ใหความสาคญเปนอยางยงตลอดหลายปทผานมา ตลาดตราสารหน ในประเทศ มยอดคงคางทงสน จานวน 7.118 ลานลานบาท หรอคดเปนรอยละ 65 ของ GDP ซงในจานวนน เปนตราสารหนทออกโดยกระทรวงการคลง คดเปนสดสวนถงรอยละ 40 ของยอดคงคาง ทงน ถาพจารณาถง Benchmark Bond และพนธบตรรฐบาลชนดตางๆ แลวจะเหนวา สบน. เดนมาถงจดทสามารถเรมปรบมาใหความสาคญกบมตของความเปนศนยกลางของแหลงระดมทนในภมภาค ASEAN ซงพนธกจดงกลาว ถอเปนมาตรการเชงรกเพอเปนการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) ในป 2558
ในการน สบน. จะเรงสนบสนนให Baht Bond มธรกรรมทเพมสงขน (Outside-in) โดยการรวมมอกบธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ในการลดอปสรรคของการออก Baht Bond โดยในปจจบน สดสวนของ Baht Bond อยในระดบตา เพยงรอยละ 1 เทานน ในขณะเดยวกน สบน. ในฐานะทเปนผแทนของประเทศไทยในการดารงตาแหนงกรรมการใน Credit Guarantee and Investment Facility (CGIF) มความตงใจอยางสงในการสนบสนนใหหนก ในประเทศของไทยไดรบการคาประกนจาก CGIFเพอทจะได upgrade เปนระดบ AAA และสามารถระดมทนโดยการออกตราสารหนในกลมสมาชก ASEAN (Inside-out) ซงการสงเสรมธรกรรมดงกลาว จะตองอาศย Arrangers เปนตวกลาง โดย CGIF จะมการดาเนนการอยางเตมตวในเดอนเมษายน 2555 ดงนน CGIF จงถอเปนเรองใหม และในขณะท Baht Bond ไดมการดาเนนการมาแลวเกอบ 10 ป แตมสดสวนทนอยมาก จงไมเปนทรจกในวงกวาง (รปท 1)
รปท 1: สดสวนของ Baht Bond (Outside-in) และ CGIF (Inside-out) ตอตลาดตราสารหนในประเทศ
บทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
59
วนน เลยอยากถอโอกาสแนะนา Baht Bond และ CGIF ใหกระจางวาคออะไร และมบทบาทอยางไรในการสงสญญาณใหเหนถงความพรอมของไทยในการเปนผ นาดานตราสารหนในภมภาค อนง เนองจาก Baht Bond และ CGIF ลวนเปนธรกรรมทเกยวของกบ “ตางชาต” ทงสน ซงสงผลใหอาจเปนประเดนออนไหว โดยเฉพาะอยางยง ในสถานการณทอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนมความไมแนนอนและเปนปจจยทไมสามารถควบคมได ดงนน การผลกดนให Baht Bond และ CGIF ประสบความสาเรจ จงตองอาศยความรวมมอของหลายฝาย ทง ธปท. ในฐานะผดแลเงนทนไหลเขา และ Arranger ในฐานะตวกลาง ในการเปนผใหคาแนะนาและขอมลแกนกลงทน สบน. จงหวงเปนอยางยงวา จะไดมการหารออยางใกลชดและไดรบความรวมมออยางดจากหนวยงานทเกยวของ ในการมสวนรวมทจะผลกดนใหไทยมบทบาทผ นาในการเปนแหลงระดมทนทยงยนของภาครฐและเอกชนของภมภาค
Baht Bond คออะไร และเปนการพฒนาตลาดตราสารหนไทยแบบ Outside-in อยางไร (2004 – 2012)Baht Bond คอ ตราสารหนสกลเงนบาททออกโดยองคกรจากตางประเทศในตลาดตราสารหนไทย โดยองคกร
เหลานจะม Local Rating ทไมตากวา AAA หรอม International Rating ท A ทงน การสนบสนนการออก Baht Bond มวตถประสงคหลก เพอเพมสนคาคณภาพใหกบนกลงทนในประเทศ ซง สบน. รวมกบ ธปท. มการดแลเรองของคาเงนและการปองกนไมใหเกดการแยงตลาดอยางใกลชด โดยระหวางป 2004 – 2011 มการออก Baht Bond เฉลยปละประมาณ 13,000 ลานบาท เทานน ในขณะทมความจานงเฉลยสงถง 65,000 ลานบาทตอป ซงสงผลใหสดสวนการออก Baht Bond ไดจรงคดเปนรอยละ 19 ซงคอนขางตามาก ในการน ในป 2554 สบน. ไดประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพออานวยความสะดวกใหแกผ ยนขออนญาตออก Baht Bondโดยไดมการปรบปรงหลกเกณฑและการดาเนนการบางสวน (รปท 2) ไดแก
(1) ธปท. ไดผอนคลายเกณฑการกาหนดใหผออก Baht Bond ตองแปลงเงนบาทเปนเงนตราตางประเทศ กอนนาออกนอกประเทศ โดยจากเดม กาหนดใหทา swap ทนททออก Baht Bond และตองทาเตมวงเงน โดยอายของการทา Swap จะตองเทากบอายคงเหลอของ Baht Bond ทออก ผอนคลายเปน ใหนตบคคลตางประเทศมทางเลอกมากขนโดย 1) ใหนตบคคลตางประเทศสามารถแบงวงเงน (Split) ในการทา Swap ออกเปนหลายๆ ธรกรรมได โดยอาจทยอยทาเมอพอใจตนทน แตอาย ของการทา Swap นนจะยงคงตองเทากบอายคงเหลอของ Baht Bond ทออก หรอ 2) ใหนตบคคลตางประเทศสามารถทาธรกรรม Outright คอ ใหสามารถนาเงนออกได โดยการแลกเปนเงนเหรยญสหรฐโดยไมจาเปนตองทา Swap ทงน การผอนคลายทง 2 ประเดนดงกลาว ใหนตบคคลตางประเทศทไดรบอนญาตออก Baht Bond ตองขออนญาตจาก ธปท. เปนรายกรณไป
(2) สบน. ไดขยายระยะเวลาการอนญาตออก Baht Bond จาก 6 เดอน เปน 9 เดอน เพอเพมโอกาสใหแก ผ ทไดรบอนญาตสามารถออก Baht Bond ไดเพมขน แตปรบลดจานวนจานวนรอบการพจารณาอนญาตไวเหลอเพยง 3 รอบ โดยใหยนคาขออนญาตปละ 3 ครง คอ เดอนมนาคม กรกฎาคม และพฤศจกายน ของทกป
(3) ธนาคารทเปน Arrangers มความพรอมทจะชวยอานวยความสะดวกแกผลงทนและผออก Baht Bondรวมทง สบน. จะจดใหมการประชมรวมกนเปนระยะๆ เพอตดตามการเคลอนไหวของตลาดอยางใกลชดดวย
นอกจากนน เพอใหมจดหมายในการพฒนา Baht Bond ทชดเจนและเปนรปธรรม สบน. จงไดกาหนดตวชวดและเปาประสงค ดงน
(1) ไทยมเปาหมายในการออก Baht Bond ปละไมตากวา 15,000 ลานบาท(2) มผออก Baht Bond อยางนอย 4 ราย และ(3) มยอดคงคางทงสน รอยละ 3 ของสดสวนการระดมทนในตลาดตราสารหนทงหมด
Looking Forward : แลหนาบทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
60
Development Direction of Baht Bond (2012 – 2015)To Enhance Our CooperationTo Achieve Our Targets
To Enhance Our Cooperation : 2012
BOTArranger
To Achieve Our Targets : 2015
Deregulation of Swap Obligation
Extension of Approval Period
• Facilitating issuers & investors in Baht Bond
• Providing market updates in one-on-one meetings
2004 - 2011
Issued amount (per year)
Number of issuers (per year)
Outstanding size (% share of BOND market capitalization)
between 5,000 – 27,000 MB
2012 - 2015
between 2 – 6 clients
1%
minimum 15,000 MB
minimum4 clients
3%
สานกพฒนาตลาดตราสารหน
CGIF คออะไร และเปนการพฒนาตลาดตราสารหนแบบ Inside-out อยางไร (2012 – อนาคต) CGIF คอ การรวมตวของ ASEAN + 3 (ญป น เกาหลและจน) และ ADB ในการคาประกนหนกของประเทศ
สมาชก ใหสามารถไประดมทนในกลมประเทศสมาชกไดในตนทนทตา ซง สบน. ไดมการประชาสมพนธไปแลวในเบองตน และไดรบความสนใจจากนกลงทนและธนาคารทเปน Arrangers เปนจานวนมาก และถาประเทศไทยในฐานะตวแทน ASEAN สามารถ Launch Pilot Project ไดสาเรจ กจะเปน Milestone กาวแรกไปสความเปนผ นาดานตราสารหนในภมภาคไดทางหนง
คณสมบตของผทสามารถขอรบการค าประกนจาก CGIF คอ1. มอนดบความเชอถอท BBB ขนไป 2. อยในกลมอตสาหกรรมเปาหมายซงถาพจารณาจากหนก ทมหมนเวยนอยแลวในตลาดตราสารหนไทย (รปท 3) กถอวาทกบรษทเขาขายไดรบ
การคาประกนจาก CGIF ทงสน
รปท 3: ตราสารหนของภาคเอกชนไทยแบงตามภาคอตสาหกรรมและอนดบความนาเชอถอตราสารหนของภาคเอกชนไทยทเขาขายการขอรบการค าประกน
By Business Sector By Rating
อยในอตสาหกรรมเปาหมาย ม rating ≥ BBB
การประหยดตนทน การ match สกลเงน
AAA
24%
AA
22%
A
45%
BBB9%
Unrated
0%
0
100
200
300
400
500
8/1/20
08
9/1/20
08
10/1/
2008
11/1/
2008
12/1/
2008
1/1/20
09
2/1/20
09
3/1/20
09
4/1/20
09
5/1/20
09
6/1/20
09
7/1/20
09
8/1/20
09
9/1/20
09
10/1/
2009
11/1/
2009
12/1/
2009
1/1/20
10
2/1/20
10
3/1/20
10
4/1/20
10
5/1/20
10
6/1/20
10
7/1/20
10
8/1/20
10
9/1/20
10
10/1/
2010
11/1/
2010
12/1/
2010
1/1/20
11
2/1/20
11
3/1/20
11
4/1/20
11
5/1/20
11
6/1/20
11
7/1/20
11
bps
AAA
BBB
189.2 bps
Energy
28%
Property
11%
Fin. Institution
8%
Transportation6%
Food5%
ICT
4%
Petro
3%
Others7%
Bank
18%
Construction
10%
As of September 2, 2011 (Total Issue Size = 1,159,530.41 THB mln.) Source: Thai BMA
รปท 2: การปรบปรงหลกเกณฑ Baht Bond และเปาหมายในอนาคต
Looking Forward : แลหนาบทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
61
Looking Forward: แลหนา
ประโยชนทจะไดรบ : ประหยดตนทนในการระดมทน สอดคลองกบความตองการใชเงนของธรกจ และ ลด Currency Mismatch และ Maturity Mismatch
การท สบน. เปนหนวยงานหลกในการดาเนนงานเกยวกบ CGIF และเปนผแทนของกลมประเทศอาเซยนในการทาหนาทกรรมการอานวยการของ CGIF ในระยะเรมตน จะเปนประโยชนแกประเทศไทยเปนอยางยง เนองจากคณะกรรมการอานวยการจะเปนผ ทกาหนดนโยบายการดาเนนงานของ CGIF เพอปกปองผลประโยชนของผ ถอหนเปนสาคญ นอกจากน คณะกรรมการอานวยการยงเปนผ ทพจารณาอนมตโครงการทจะขอใชบรการจาก CGIF ดวย คณะกรรมการโดยผ อานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะจงสามารถสนบสนน ใหภาคเอกชนไทยสามารถใชบรการการคาประกนเครดตจาก CGIF รวมทงรกษาผลประโยชนในสวนของประเทศไทยใหมากทสดดวย (รปท 4)
กาวตอไปของ CGIFสบน. มนโยบายอยางชดเจนทจะผลกดนใหภาคเอกชนไทยขอรบประกนจาก CGIF โดยเมอแผนธรกจของ CGIF
เสรจสมบรณในตนป 2555 แลว สบน. จะจดใหมการประชมระหวางผ รวมตลาด (Market Dialogue) รวมกบ CEO ของ CGIF เพอหารอรวมกนดวย โดย CGIF จะสามารถเปดใหบรการอยางเตมรปแบบไดในเดอนเมษายน 2555 ในลกษณะ First Come First Serve โดยมสานกงานอยทกรงมะนลา ประเทศฟลปปนส ซงหากเอกชนรายใดสนใจขอรบบรการการคาประกนจาก CGIF สามารถตดตอสอบถามขอมลเพมเตมไดท สบน. โดยตรง
อยางไรกตาม ในทางปฏบตนน การจาหนายหนกภาคเอกชนจะมการจดการโดย Arrangers ซงเปนผ ทมความเชยวชาญในการเขาตลาด ซงโครงการน เราไดมการประชาสมพนธไปแลวบาง และไดรบความสนใจจากนกลงทนและธนาคารทเปน Arrangers เปนจานวนมาก และในฐานะทประเทศไทยเปนตวแทน ASEAN ในการเปนกรรมการ Board CGIF จงเปนโอกาสดยง ทจะสนบสนนหนกภาคเอกชนของไทยใหไดรบการคาประกนจาก CGIF ซงถา สบน. สามารถ Launch Pilot Project ไดสาเรจ กจะเปน Milestone กาวแรกสการรกคบสความเปนผ นาดานตราสารหนในภมภาคไดทางหนง ในการน สบน. จงอยากขอประชาสมพนธให Arrangers ชวยเปนตวกลางในการใหขอมลกบภาคเอกชนทมคณสมบตเขาขายการขอรบประกน เพอเปนโครงการนารอง (Pilot Project) เพอทไทยจะไดใชประโยชนจากโครงการ CGIF ไดสงสด
รปท 4: CGIF : Why Now ? and What’s Next ?
CGIF : Why NOW? What’s NEXT?
Drafting ofBusiness Plan
Announcing of CGIF
Establishment
CEOSelection
Approval ofBusiness Plan by BOD
Nov
2010 2011
July Jan Apr
Pre-MarketingMarket Research & Legal Survey
(in targeted markets)
5-6 project proposalsfrom arrangers
What’s NEXT?
2012
Expectation of 1st Deal
Nov
Pilot Project
1-on-1 with PDMO (+ consultant)
Selection process
Market Dialogue(+ CGIF CEO)
CHIEF RISK OFFICER (CRO)
GUARANTEE AND INVESTMENT COMMITTEE)
BOARD OF DIRECTORS
Why NOW?
Pilot Project
ICRMC NRCAUDIT COMMITTEE
บทบาทของ Baht Bond และ CGIF กบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
62
อรณวรรณ ยมจนดา ปวณา ส าเรจ สธาวรรณ วรรณสกใส
การจดท า Credit Scoring เพอค าประกนการระดมทนของรฐวสาหกจLooking Forward : แลหนา
การจดท า Credit Scoring เพอค าประกนการระดมทนของรฐวสาหกจCredit Scoring หมายถง การวดระดบความเสยงทางเครดต เพอจดระดบความนาเชอถอของผก เพอระบความเสยง
ทางเครดตและวดความสามารถในการชาระหน ซงปจจบนสานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ไดดาเนนการวเคราะหความเสยงทางเครดตเพอวดความนาเชอถอทางการเงนของผกหรอผ เปนลกหนของกระทรวงการคลง ซงประกอบดวยรฐวสาหกจ และสถาบนการเงนภาครฐ ทขอก เงนตอจากกระทรวงการคลง และทขอใหกระทรวงการคลงคาประกนเงนก ทงน การทา Credit Scoring ของ สบน. มวตถประสงคเพอใชกาหนดอตราคาธรรมเนยมการคาประกนและใหกตอของกระทรวงการคลงเทานน ซงคาธรรมเนยมทกระทรวงการคลงเรยกเกบจะขนอยกบปจจย 2 ประการ คอ 1) ความเสยงทางเครดต และ 2) อายเงนกคงเหลอ
วตถประสงคและหลกการกฎหมายทเกยวของ• พระราชบญญตการบรหารหนสาธารณะ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม• กฎกระทรวงกาหนดอตราและเงอนไขการเรยกเกบคาธรรมเนยมการคาประกนของกระทรวงการคลง พ.ศ. 2551• กฎกระทรวงกาหนดอตราและเงอนไขการเรยกเกบดอกเบยและคาธรรมเนยมการใหกตอของกระทรวงการคลง พ.ศ. 2551 • ประกาศสานกงานบรหารหนสาธารณะ เรอง หลกเกณฑและวธการประเมนระดบความนาเชอถอของ รฐวสาหกจและสถาบนการเงนภาครฐตามกฎกระทรวง กาหนดใหกระทรวงการคลง โดย สบน. จดระดบความนาเชอถอหนวยงานภาครฐ โดยให
ดาเนนการทกป เพอใชกาหนดอตราคาธรรมเนยมการคาประกนและใหกตอของกระทรวงการคลง ซงปจจบนมเฉพาะรฐวสาหกจและสถาบนการเงนภาครฐเทานนทมเงนก ทกระทรวงการคลงคาประกนและใหกตอ ดงนน ปจจบน สบน. จงประเมนความเสยงทางเครดตและจดระดบความนาเชอถอหนวยงานกลมนเทานน เพอนาผลการจดระดบความนาเชอถอมากาหนดอตราคาธรรมเนยมฯ เพอเปนการประกนความเสยงทเกดจากการคาประกนและใหกตอของกระทรวงการคลง
สบน. จดระดบความนาเชอถออยางไรสบน. ไดประยกตเทคนคการวเคราะหจาก Standard & Poor’s และ TRIS Rating และกาหนดกรอบการวเคราะห
เปน 3 ดาน ประกอบดวย การวเคราะหความเสยงทางอตสาหกรรม ความเสยงทางธรกจ และความเสยงทางการเงน โดยใชขอมลเชงลกในการวเคราะห เชน ขอมลงบการเงนทผานการตรวจสอบของผตรวจสอบบญช ขอมลเงนก ตารางการชาระหน ขอมลการบรหารงานภายใน นโยบายและกลยทธในการดาเนนงาน ขอมลผลประเมนการดาเนนงานจากสานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ (สคร.) รวมถงการวเคราะหขอมลอตสาหกรรม และเพอใหเกดความเปนธรรมตอหนวยงานมากทสด สบน. ไดกาหนดกรอบการวเคราะหใหครอบคลมถงการวเคราะหขอมลการควบคมและการไดรบความคมครองจากรฐบาล (Implicit Support) อกดวย และแบงกลมรฐวสาหกจออกเปน 2 ประเภท ใหสอดคลองกบลกษณะของธรกจ ประกอบดวยรฐวสาหกจทเปนสถาบนการเงน และรฐวสาหกจทไมใชสถาบนการเงน โดยนาหนกทใหแกปจจยตางๆ ทใชประกอบการประเมน จะมคานาหนกแตกตางกนไปขนอยกบลกษณะขององคกรและธรกจ การวเคราะหขอมลเหลานจะนาไปสการประเมนผลทงในเชงคณภาพ เชน ประสทธภาพของการบรหารงาน และเชงปรมาณ เชน การวเคราะหอตราสวนทางการเงน โครงสรางเงนทน เปนตน โดยหลกสาคญของการทางานของผวเคราะหระดบความนาเชอถอของ สบน. คอ ความโปรงใส และความไมมอคตตอหนวยงานทไดรบการประเมน
ขอแตกตางระหวางการจดระดบความนาเชอถอของ สบน. และการประเมนผลการด าเนนงานของรฐวสาหกจของ สคร. การประเมนผลการดาเนนงานของ สคร. มวตถประสงคเพอผลกดนใหรฐวสาหกจพฒนาระบบการบรหารจดการ
ขององคกร โดยแบงระดบผลการประเมนเปน 5 ระดบ ซงระดบ “1” หมายถง ผลการดาเนนงานตามาก และระดบ “5” หมายถง ผลการดาเนนงานดมาก การประเมนผลการดาเนนงานของ สคร. แบงองคประกอบการประเมนเปน 3 ดานหลกๆ ประกอบดวย (ก) ดานการดาเนนการตามนโยบาย รอยละ 10 (ข) ดานผลการดาเนนงานของรฐวสาหกจ รอยละ 60 และ (ค) ดานการบรหารจดการองคกร อกรอยละ 30 โดยในทกป สคร. และหนวยงานรฐวสาหกจจะรวมกนกาหนดตวชวด นาหนก และเปาหมายในการประเมนผลการดาเนนงานประจาปเพอใชสาหรบการประเมนผลการดาเนนงานของรฐวสาหกจประจาป สาหรบการจดระดบความนาเชอถอของ สบน. มวตถประสงคเพอใชเปนตวกาหนดอตราคาธรรมเนยม เพอเรยกเกบคาธรรมเนยมการคาประกน และ หรอใหกตอของกระทรวงการคลง โดยแบงระดบความนาเชอถอเปน 8 ระดบ ซงระดบ “1” หมายความวาหนวยงานมเครดตดและมความเสยงตาสด สวนระดบ “8”
63
Looking Forward : แลหนา
สญลกษณและความหมาย สบน. แบงระดบความนาเชอถอออกเปน 8
ระดบ โดยระดบเครดตทดทสดของ สบน. คอ ระดบ “1” ซงสะทอนวาหนวยงานมระดบเครดตดและมความเสยงตาสด และระดบเครดตรองลงมาจะมความเสยงสงขนตามลาดบ โดยระดบทแยทสด คอ ระดบ “8” ซงสะทอนวาหนวยงานมความเสยงทจะผดนดชาระหนสงสด
High Risk
Low Risk
อตราคาธรรมเนยมฯ สบน. ไดเรมดาเนนการเรยกเกบคาธรรมเนยม
การคาประกนและใหกตอกบหนวยงานทมเงนก ทกระทรวงการคลงคาประกนและใหกตอ ตงแตวนทกฎกระทรวง มผลบงคบใชคอเดอนกรกฎาคม 2551 ทงน คาธรรมเนยมทเรยกเกบขนอยกบปจจยหลก 2 ประการ คอ 1) ระดบความเสยงทางเครดตของหนวยงานแตละแหง ซงเปนตวสะทอนถงความสามารถในการชาระหน และ 2) อายเงนกคงเหลอ โดยอตราคาธรรมเนยมมอตราตงแตรอยละ 0.01 ของวงเงนกคงคางตอป จนถงสงสดทอตรารอยละ 0.50 ของวงเงนกคงคางตอป
Credit Rating
8
7
6
5
4
3
2
1
1 1-5 5-10 >10
0.35 0.40 0.45 0.50
0.30 0.35 0.40 0.45
0.25 0.30 0.35 0.40
0.20 0.25 0.30 0.35
0.15 0.20 0.25 0.30
0.10 0.15 0.20 0.25
0.05 0.10 0.15 0.20
0.01 0.05 0.10 0.15
ผลการด าเนนงานทผานมา กระทรวงการคลงไดเรมดาเนนการเรยกเกบคาธรรมเนยมการคาประกนและการใหกตอ ตงแตวนทกฎหมายฯ
มผลบงคบใช คอเดอนกรกฎาคม 2551 โดยไดดาเนนการเรยกเกบคาธรรมเนยมฯ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2553 กบหนวยงานซงมเงนก ทกระทรวงการคลงคาประกนและใหกตอ รวม 17 แหง โดยมรฐวสาหกจและสถาบนการเงนภาครฐรวม 5 แหง ไดชาระคาธรรมเนยมฯ ใหแก สบน. แลว ซงคดเปนเงนรวมทงสน 143 ลานบาท ทงน คาธรรมเนยมฯ ทเกบได สบน. ไดดาเนนการนาสงคลงเพอเปนรายไดแผนดนหลงจากไดรบชาระทนท
กาวตอไปและทศทางการด าเนนงานเพอใหเกดความเหมาะสมและเปนธรรมกบหนวยงานภาครฐ สบน. ไดใหความสาคญตอการปรบปรงและพฒนา
เทคนคการวเคราะหอยางตอเนอง โดยไดทาการศกษาจากสถาบนการเงน และสถาบนการจดระดบเครดตทงในประเทศและตางประเทศ เพอพฒนาเทคนคการวเคราะหและประเมนความเสยงทางเครดตของ สบน. ใหเปนทยอมรบในระดบสากล ซงจะนาไปสผลการจดระดบความนาเชอถอทถกตอง เหมาะสมและเปนธรรมกบหนวยงานภาครฐของไทยมากทสด และสามารถสะทอนความเสยงและสอดคลองกบคณลกษณะของรฐวสาหกจไทยอยางแทจรง
มาถงตรงนทานผอานคงจะมองเหนภาพของการจดระดบความนาเชอถอของ สบน. ไดชดเจนขนบาง สาหรบรายละเอยดของคาจากดความของระดบความนาเชอถอแตละระดบ หลกเกณฑ วธการจดระดบเครดต ทานสามารถหาขอมลเพมเตมไดจากเวบไซตของ สบน. (www.pdmo.go.th)
8 = LOSS
7 DOUBTFUL
6 SUB-STANDARD
5 WATCH
4 ACCEPTABLE
3 STRONG
2 VERY STRONG
1 = PRIME
การจดท า Credit Scoring เพอค าประกนการระดมทนของรฐวสาหกจ
หมายความวาหนวยงานมความเสยงทจะผดนดชาระหนสงสด โดย สบน. ไดกาหนดองคประกอบทใชในการวเคราะหรวม 5 ดาน ประกอบดวย (ก) การประเมนดานอตสาหกรรม รอยละ 10 (ข) การประเมนดานองคกรธรกจ รอยละ 15 (ค) การประเมนดาน การบรหารจดการ (ใชคะแนนผลการประเมนผลการดาเนนงานของรฐวสาหกจของ สคร.) รอยละ 10 (ง) ความสามารถในการทากาไร รอยละ 25 และ (จ) สถานภาพทางการเงน อกรอยละ 30
ตาราง: สญลกษณและความหมายระดบความนาเชอถอรฐวสาหกจ
รป: อตราคาธรรมเนยมการคาประกนและใหกตอ จาแนกตามระดบความเสยงและอายเงนกคงเหลอ
64
บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทยLooking Forward : แลหนา
บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทยความเปนมาและวตถประสงคในการจดตงกองทนฯ
คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 24 มถนายน 2546 และวนท 1 กรกฎาคม 2546 อนมตการจดตงกองทนรวมวายภกษ หนง เพอเปนกองทนรวมในการพฒนาการลงทนแบบบรณาการของกระทรวงการคลง และเพอเปนองคกรถอครองและบรหารจดการหลกทรพยรวมถงใชสทธของกระทรวงการคลงตามทกระทรวงการคลงจะมอบหมาย โดยมวตถประสงคในการดาเนนงาน ดงน
• เพอใหการบรหารจดการหลกทรพยทรฐถอครองอยเกดประโยชนสงสด โดยกองทนจะเปนเครองมอใหกระทรวงการคลงรกษาความเปนเจาของทรพยสนและความมนคงของประเทศได• เพอลดภาระของรฐในการจดสรรเงนงบประมาณเพอนาไปลงทนในกจการทมความจาเปนและตองการ การสงเสรมจากภาครฐ• เพอเพมทางเลอกของประชาชนผออมเงนในภาวะทอตราดอกเบยเงนฝากตา• เพอสงเสรมสนบสนนการพฒนาตลาดทนของประเทศ
ทงน สานกงานบรหารหนสาธารณะไดรบการแตงตงใหเปนสานกงานกองทนรวมวายภกษ เพอกากบและตดตามประเมนผลการดาเนนงานของกองทนรวมวายภกษ หนง
รปแบบ วงเงนลงทน และโครงสรางผถอหนวยลงทนของกองทนฯ • กองทนฯ เปนกองทนประเภทไมรบซอคนกอนสนอายโครงการ (Closed End Fund) อายโครงการ 10 ป และเปนหลกทรพยจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ทงน เพอใหกองทนฯ มสภาพคลองสาหรบ ผลงทนรายยอย • กองทนฯ มวงเงนลงทนเรมแรก 100,000 ลานบาท โดยแบงกองทรพยสนออกเปน 2 กอง คอ กองทรพยสนเรมแรก (กอง 70,000 ลานบาท) เปนกองทรพยสนทกองทนฯ ซอมาจากกระทรวงการคลง โดยมสญญาซอและขาย (Put/Call options) เมอสนสดระยะเวลาโครงการ และกองทรพยสนอน (กอง 30,000 ลานบาท) เปนกองทรพยสนทกองทนฯ ลงทนตามวตถประสงคและขอบเขตทไดกาหนดไวในหนงสอชชวน• กองทนฯ มโครงสรางผ ถอหนวยลงทน โดยแบงผ ถอหนวยลงทนออกเปน 2 ประเภท คอ ผ ถอหนวยลงทนประเภท ก : นกลงทนทวไป ซงจะไดรบการคมครองเงนลงทน และผลตอบแทนจากการลงทนขนตาทรอยละ 3 ตอป จานวน 7,000 ลานหนวย (70,000 ลานบาท) และผ ถอหนวยลงทนประเภท ข : กระทรวงการคลง จานวน3,000 ลานหนวย (30,000 ลานบาท)
Bond
70,000 . 30,000 .
Stock Bond
ผ ถอหนวยลงทน ข 3,000 ลานหนวย(กระทรวงการคลง)
ผ ถอหนวยลงทน ก 7,000 ลานหนวย (นกลงทนทวไป)
Stock
Call Option
อรพร ถมยา ศร จงด วรยา จลมนต
รปท 1: โครงสรางของทรพยสนกองทนรวมวายภกษหนง จาแนกตามประเภทนโยบายการลงทนและผ ถอหนวยลงทน
65
บทบาทของกองทนฯ ในการสนบสนนการบรหารจดการหลกทรพยทรฐถอครองกองทนฯ ไดสนบสนนนโยบายของรฐบาลและกระทรวงการคลงในการฟนฟกจการของ บรษท การบนไทย จากด
(มหาชน) โดยไดซอหนเพมทนของบรษทการบนไทยฯ ตามแผนการฟนฟกจการในป 2553 จานวน 76.401 ลานหน มลคาหนละ 31.00 บาท รวมเปนเงน 2,368.431 ลานบาท นอกจากน ยงสนบสนนการเพมทนในสวนของกระทรวงการคลง โดยกองทนฯ ไดซอหนบรษท เอสโซ (ประเทศไทย) จากด (มหาชน) จากกระทรวงการคลง จานวน 253.75 ลานหน มลคาหนละ 6.46 บาท รวมเปนเงน 1,639.225 ลานบาท และกระทรวงการคลงไดนาเงนจานวนดงกลาวมาใชในการซอหนบรษทการบนไทยฯ ตามสทธเพมทนของกระทรวงการคลง ทาใหรฐบาลสามารถลดภาระในการจดสรรเงนงบประมาณเพอนาไปลงทนในกจการทมความจาเปนและตองการการสงเสรมจากภาครฐไดถง 4,007.656 ลานบาท
กองทนฯ ยงไดเขาไปมสวนรวมในการฟนฟกจการของ บรษท อตสาหกรรมปโตรเคมกลไทย จากด (มหาชน) หรอ TPI (ปจจบนคอบรษท IRPC) ซงเปนผผลตผลตภณฑปโตรเคมครบวงจรทใหญทสดและมสายการผลตมากทสดในประเทศไทย และไดรบผลกระทบจากการลดคาเงนบาทในป 2540 ทาใหประสบปญหาดานสภาพคลองอยางมาก และศาลไดมคาสงวา TPI มหนสนลน พนตวเมอป 2543 โดยกระทรวงการคลงไดรบการแตงตงใหเปนผบรหารแผนฟนฟกจการของ TPI โดยกองทนฯ ไดเขารวมเปนผลงทนหลก (Strategic Investment Partners) รวมกบ บรษท ปตท. จากด (มหาชน) กองทนบาเหนจบานาญขาราชการ (กบข.) และ ธนาคารออมสน และเขาถอหนในบรษท IRPC เมอวนท 13 ธนวาคม 2548 ในสดสวนรอยละ 10 จานวน 1.95 ลานหน มลคาหนละ 3.30 บาท รวมเปนมลคาการลงทนทงสน 6,435 ลานบาท
นอกจากน กองทนฯ ยงมสวนชวยสนบสนนการพฒนาตลาดทนของประเทศ โดยปจจบนกองทนฯ เปนกองทนรวมทมขนาดใหญทสดในตลาด และมวงเงนลงทนตามมลคาตลาด ณ 28 ตลาคม 2554 เทากบ 301,140.43 ลานบาท โดยมขนาดใหญกวากองทนรวมทมขนาดใหญเปนอนดบ 2 ซงมนโยบายการลงทนแบบผสมทงตราสารทนและตราสารหน มวงเงนลงทนตามมลคาตลาดเพยงประมาณ 7,201 ลานบาท (กองทนรวมออมสน ก) ดงนน การลงทนของกองทนฯ จงชวยในการเพมปรมาณเงนลงทนหมนเวยนในตลาดเงนตลาดทนของประเทศ และถอเปนชองทางการระดมเงนและลงทนไดอยางมประสทธภาพ นอกจากน กองทนฯ ยงชวยเสรมสรางความมเสถยรภาพในตลาดเงนตลาดทนในประเทศ เนองจากมนโยบายการลงทนแบบผสม ซงสามารถลงทนในหลกทรพยและ หรอทรพยสนประเภทตางๆ ไดหลากหลายและสวนใหญเปนการลงทนในระยะยาว โดยกองทนฯ ยงถอเปนตนแบบในการพฒนากองทนรปแบบใหมโดยการออกแบบโครงสรางการลงทนของกองทนแบงตามประเภทผลงทน สทธประโยชนในเรองความคมครองและผลตอบแทนทไดรบใหมแนวทางการพฒนาใกลเคยงกบตางประเทศอกดวย ในแงนกลงทน กองทนฯ เปนชองทางการลงทนใหกบประชาชนทวไปสามารถลงทนในหลกทรพยหรอทรพยสนอนๆ ทมความซบซอนมากขน นอกเหนอจากการฝากเงนหรอการลงทนในตราสารระยะสนเพยงอยางเดยว
สถานะกองทนฯ ในปจจบนณ วนท 28 ตลาคม 2554 (ดชน SET ท 973.18 และดชน SET 50 เทากบ 691.99) กองทนฯ มมลคาเงนลงทน
ทราคาตลาด (NAV at Market Price : Exclude Put/Call Options) เทากบ 301,140.43 ลานบาท โดยแยกเปนมลคาเงนลงทนในกองทรพยสนเรมแรก (กอง 70,000 ลานบาท) จานวน 267,874.08 ลานบาท และมลคาเงนลงทนในกองทรพยสนอน (30,000 ลานบาท) จานวน 33,266.35 ลานบาท
โดยหากแยกมลคาเงนลงทนของกองทนฯ ตามประเภทของนกลงทน โดยคานวณตาม Put/Call Options และหลกเกณฑการจดสรรกาไรจากการลงทนตามทกาหนดไวในหนงสอชชวนฯ พบวาผ ถอหนวยลงทนประเภท ก : ผลงทนทวไป มมลคาเงนลงทนเทากบ 76,388.56 ลานบาท ในขณะทผ ถอหนวยลงทนประเภท ข : กระทรวงการคลง มมลคาเงนลงทนเทากบ 224,753.32 ลานบาท
บทบาทของกองทนรวมวายภกษ หนง ในการบรหารจดการหลกทรพยของรฐและพฒนาตลาดทนไทย Looking Forward : แลหนา
รปท 2: มลคาเงนลงทนของกองทนรวมวายภกษหนง จาแนกตามกองทรพยสน
050,000
100,000150,000200,000250,000300,000350,000
2548 2549 2550 2551 2552 2553 3Q/2554
ลานบาท NAV ของกองทนรวมวายภกษ หนง
NAV กองทนรวม NAV กอง 70,000 ลานบาท NAV กอง 30,000 ลานบาท
66
กาวตอไปของการก ากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐLooking Forward : แลหนา
องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)หมายถง องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการบรหารสวนตาบล กรงเทพมหานคร เมองพทยา และองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง รวมถงองคกรทจดตงขนโดยองคกรปกครองสวนทองถน+
ประเภทขององคกรปกครองสวนทองถน จ านวน (แหง)องคการบรหารสวนจงหวด 76 เทศบาล 2,078 - เทศบาลนคร 27 - เทศบาลเมอง 150 - เทศบาลตาบล 1,901 องคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ 2 (กรงเทพมหานครและเมองพทยา)รวม 7,853
ในการพฒนาทองถนนน อปท. แตละแหงไดรบงบประมาณรวมทงเงนอดหนนจากรฐบาลเปนหลก ประกอบกบใชรายไดทจดเกบได อยางไรกด หากรายรบไมเพยงพอกบรายจาย อปท. สามารถดาเนนการกอหนไดเอง* ซงการกอหนนน อาจดาเนนการไดโดยการออกพนธบตร การก เงนจากธนาคารพาณชยและ หรอสถาบนการเงน และการก เงนจากหนวยงานภาครฐ เปนตน ทงน ขนอยกบกฎหมายจดตง อปท. นน ๆ วาใหอานาจ อปท. กอหนไดโดยวธใด ซงหนท อปท. กอ หากนาไปใชในโครงการทกอใหเกดประโยชนตอทองถน กอาจสงผลให อปท. สามารถเกบภาษและ หรอมรายไดอนมาใชหนทกอได แตถาหนท อปท. กอนน ไมไดนาไปใชในโครงการทเปนประโยชน สงผลใหทายทสดแลว อปท. ไมสามารถจดเกบหรอไมมรายไดมาใชคนหนทกอไว หนของ อปท. จงถอวาเปนภาระผกพนแฝง (Implicit Contingent Liability) ทรฐบาลอาจจะตองเขามารบผดชอบในอนาคต
ดวยเหตผลสาคญดงกลาวขางตน พระราชบญญตการบรหารหนสาธารณะ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม จงไดกาหนดใหสานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) โดยสวนจดการเงนกหนวยงานอน สานกจดการหน 1 มภารกจในการกากบดแล ตดตามการกอหน การบรหารหน เกบรวบรวมขอมลและรายงานสถานะหนของ อปท. เพอใหสอดรบกบภารกจดงกลาว สบน. จงไดจดทาโครงการจางทปรกษาเพอศกษาแนวทางการดาเนนงานและสนบสนนการดาเนนงานสาหรบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน ระยะท 1 ซงถอเปนจดเรมตนในการสรางฐานขอมลหนของ อปท. เพอท สบน. จะไดนาขอมลดงกลาวไปใชประกอบการตดตามการกอหนและการบรหารหนของ อปท. รวมทงใชวเคราะหผลกระทบของหนของ อปท. ทมตอภาพรวมเศรษฐกจของประเทศ โดย สบน. หวงวา ผลทไดรบจากโครงการดงกลาวจะสามารถนาไปประยกตใชกบการเกบรวบรวมและวเคราะหหนหนวยงานอนของรฐไดแก หนขององคการมหาชนและมหาวทยาลยในกากบดแลของรฐตอไป
นอกจากการสรางฐานขอมลหนของ อปท. และหนหนวยงานอนของรฐแลว การศกษาวเคราะหถงศกยภาพในการบรหารจดการโครงการลงทนรวมถงกาหนดแนวทางเกยวกบการก เงนเพอนามาให อปท. และหนวยงานอนของรฐกตอเพอนาไปใชสาหรบโครงการตาง ๆ กเปนภารกจททาทายสาหรบ สบน. ในอนาคตเชนเดยวกน นอกจากน ภารกจทสาคญอกประการหนงท สบน. มแผนจะดาเนนการในอนาคต กคอ การสรางความเขาใจกบ อปท. และหนวยงานอนของรฐในประเดนตาง ๆ ทเกยวของกบการกอหน ทหนวยงานควรจะตองทราบ และการประสานขอความรวมมอจากองคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงานอนของรฐในการสงขอมลการกอหน ซงภารกจทกลาวมาทงหมดน จาเปนทจะตองดาเนนการอยางตอเนองและคขนานกนไป
สบน. ตระหนกเปนอยางยงวา เพอใหการดาเนนภารกจตาง ๆ เหลานประสบความสาเรจตามวตถประสงค สบน. จะตองมจานวนบคลากรเพยงพอและมความรความสามารถ ซง สบน. จะไดดาเนนการเพมบคลากรจากทมอยในปจจบนใหเหมาะสมกบปรมาณงาน รวมทงจดการฝกอบรมใหความรแกบคลากรของ สบน. ตอไป
ทมา: กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย
นยามขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 แมวา อปท. เปนหนวยงานภาครฐ แตหนของ อปท. ไมนบรวมอยในหนสาธารณะตามนยามหนสาธารณะทกาหนดไวในพระราชบญญตการบรหารหนสาธารณะ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม
ดร. ฐตเทพ สทธยศ
กาวตอไปของการก ากบดแลหนขององคกรปกครองสวนทองถนและหนหนวยงานอนของรฐ
ตาราง: จานวนองคกรปกครองสวนทองถนจาแนกตามประเภท
67
BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASICS & ESSENTIALS AND RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIAL
S / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTIALS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTIALS LOOKING BACK & LOOKING FORWARD BASIC & ESSENTAILS / RESEARCH BASED AWARDS & ACHIEVEMENTS BACKGROUND & FUNDAMENTALS LOOKING BACK & LOOKING
PDMO PDMOPDMO PDMO PDMO
Basic & Essentials : ขอมลใชบอยก. ภาพรวมของหนสาธารณะ
1. องคประกอบของหนสาธารณะ (นยามและยอดหนสาธารณะคงคาง ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554)2. องคประกอบของหนสาธารณะคงคาง (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2539 – 2554)3. แผนและผลการบรหารหนสาธารณะประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2554
ข. กรอบการกเงนของรฐบาลภายใต พ. ร. บ. กฎหมายพเศษตางๆ 4. กอหนตามกรอบกฎหมายและจดหาเงนก ใหครบตามความจาเปน (ขอมลประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2555) 5. เปรยบเทยบเพดานการก เงนภายใต พ.ร.บ. งบประมาณรายจายประจาปและการก เงนเพอชดเชยขาดดลจรง (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2544 - 2554) 6. ยอดหนคงคางและยอดการชาระดอกเบยสะสมของ FIDF (ขอมล ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554) 7. ภาระดอกเบยของหน FIDF (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2542 - 2554)
ค. ความยงยนและเสถยรภาพทางการคลง 8. การก เงนภายใต พ.ร.ก. ไทยเขมแขง 2552 วงเงน 398,940 ลานบาท 9. สถานะความยงยนทางการคลงดานรายจายงบลงทนอยทรอยละ 25 หรอไม (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2540 – 2554)10. ภาระหนเงนตนและงบชาระหนของรฐบาลทไดรบจดสรร (รอยละของงบประมาณรายจาย) 11. ยอดหนรฐบาลทครบกาหนดชาระแบงตามกฎหมาย (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2555 – 2604)
ง. นอกจากการระดมทนของรฐบาลแลว สบน. ยงระดมทนใหรฐวสาหกจดวย 12. ผลการจดหาเงนก ใหแกรฐวสาหกจ (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2548 – 2554) 13. หนทรฐวสาหกจกและรฐบาลรบภาระเงนตนและดอกเบยทงในและตางประเทศ ขอมล ณ สนเดอนสงหาคม 2554
จ. อปทานของพนธบตรรฐบาลและเครองชวดการพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ14. ความตองการระดมทนจรงประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2555 (แบงตามประเภทกฎหมาย) 15. ปรมาณการระดมทนทงหมดประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2555 (แบงตามประเภทเครองมอ) 16. จากการระดมทนเพอบรรเทาความเสยหาย สการพฒนาตลาดตราสารหนทยงยน และนวตกรรมของตราสารหนรฐบาล 17. การรกษาอปทานของ Benchmark Bond ใหเปนไปตามทประกาศ เปนหวใจสาคญในการสรางความนาเชอถอ ของกระทรวงการคลงและนามาซงตนทนทเปนไปตามกลไกตลาด (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2552 – 2554)
18. ความสมดลของตลาดตราสารหนไทย แบงตามผออกตราสาร และอนดบความนาเชอถอ19. เครองชวดความสาเรจของการสราง Benchmark Bond 20. เปรยบเทยบวงเงน Baht Bond ทอนมตและการออกไดจรง ขอมลรายป พ.ศ. 2547 – 2554
(จาแนกตามวงเงน จานวนโครงการ กลมประเทศ)
ฉ. วสยทศน พนธกจ และคานยมของ สบน 21. เปาประสงคและตวชวดทสาคญ แบงตามประเดนยทธศาสตร ปงบประมาณ พ.ศ. 2554-2556 .
69
14.23
35.33
48.71
60.5360.79
60.26
55.82
50.99 49.6447.80
42.65
38.51 37.56
44.2242.30 41.66
0
10
20
30
40
50
60
70
0
1,000,000
2,000,000
3,000,000
4,000,000
5,000,000
6,000,000
7,000,000
2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
FIDF)
FIDF)
% of GDP
1. องคประกอบของหนสาธารณะ (นยามและยอดหนสาธารณะคงคาง ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554) .
2. องคประกอบของหนสาธารณะคงคาง (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2539 – 2554)
องคประกอบของหนสาธารณะ
1. หนรฐบาล
2. หนรฐบาล (เพอ FIDF)
3. หนรฐวสาหกจทไมเปนสถาบนการเงน
4. หนรฐวสาหกจเปนสถาบนการเงน (รฐค าประกน)
5. หนกองทนเพอการฟนฟ (FIDF)
6. หนหนวยงานอนของรฐ
สดสวนหนสาธารณะ ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554
หนรฐบาล 46%หนรฐบาล
(เพอ FIDF) 26%
หนรฐวสาหกจทไมเปนสถาบนการเงน
24%
หนรฐวสาหกจเปนสถาบนการเงน
(รฐคาประกน)
3%
หนกองทนเพอการฟนฟ (FIDF)1%
% of GDPลานบาท % of GDP
ราน อฐรตน, [email protected]
ราน อฐรตน, [email protected]
70
3. แผนและผลการบรหารหนสาธารณะประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554
4. กอหนตามกรอบกฎหมายและจดหาเงนกใหครบตามความจ าเปน (ขอมลประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2555)
นรชา มรกตราภรณ, [email protected]
นรชา มรกตราภรณ, [email protected]
80% เพอชดเชยการขาดดลงบประมาณ
กรอบวงเงน 37,483 ลานบาท วงเงนตามแผน 400,000 ลานบาท
กรอบวงเงน 476,000 ลานบาท
กรอบวงเงน 476,000 ลานบาทข
ค
ก ก
กรอบกฎหมาย
กรอบวงเงนก
วงเงนกในแผน
วงเงนกคงเหลอ
ก 513,483 400,000 113,483
ข 476,000 445,501 30,499
ค 238,000 31,000 207,000
รวม 1,227,483 876,501 350,982
หนวย: ลานบาท
งปม. รายจายประจ าป + งปม. รายจายเพมเตม (ป 55 = 2,380,000 ลานบาท)
งปม. ช าระคนเงนตน (ป 55 = 46,854 ลานบาท)
10% เพอพฒนาเศรษฐกจและสงคม +ใหกตอ (ตปท.)
20% เพอค าประกน+ใหกตอเป นบาท
20% เพอชดเชยการขาดดลงบประมาณ
กรอบวงเงน 238,000 ลานบาท
วงเงนตามแผน 445,501 ลานบาท
วงเงนตามแผน 31,000 ลานบาท
หนวย : ลานบาท
รายการแผน แผน ผล*1. แผนการกอหนใหม 569,224.04 326,253.20
1.1 รฐบาล 483,285.71 277,856.221.2 รฐวสาหกจ 85,938.33 48,396.98
2. แผนการปรบโครงสรางหน 608,900.10 578,730.392.1 รฐบาล 501,796.56 471,626.852.2 รฐวสาหกจ 107,103.54 107,103.54
3. แผนการบรหารความเสยง 80,000.00 17,909.07• รฐบาล 10,526.60• รฐวสาหกจ 7,382.47
รวม 1,258,124.14 922,892.66
*ผลการกอหนของรฐวสาหกจเปนตวเลขเบองตนทไดมการรายงานเขามา ณ วนท 30 กนยายน 2554
71
104,797
170,000
76,000 90,000
- -
146,200
165,000
441,061
232,575
200,666
2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
5. เปรยบเทยบเพดานการกเงนภายใต พ.ร.บ. งบประมาณรายจายประจ าปและการกเงนเพอชดเชยขาดดลจรง (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2544- 2554)
หนวย : ลานบาท
วรนาถ เตชะวนาพร, [email protected] :
ไ
(20% . + 80%
)
รอยละ ของงปม. รายจาย
รอยละ ของ
งปม. รายจาย
2544 910,000 191,708 105,000 12% 104,797 12%2545 1,023,000 225,135 200,000 20% 170,000 17%2546 999,900 227,941 174,900 17% 76,000 8%2547 1,163,500 260,024 99,900 9% 90,000 8%2548 1,250,000 290,061 - - - -2549 1,360,000 306,550 - - - -2550 1,566,200 357,632 146,200 9% 146,200 9%2551 1,660,000 368,422 165,000 10% 165,000 10%2552 1,951,700 441,281 441,061 23% 441,061 23%2553 1,700,000 380,737 350,000 21% 232,575 14%2554 2,169,968 460,037 420,000 19% 200,666 9%
: 1. 2548 - 2549
2. 2552 . . . 2552 97,561
ไ 94,000 17 2552
. . .
72
500,000
36,725
393,535
112,000
112,000
13,789
693,327
14,501
263,178
FIDF 3
FIDF 2
FIDF 1
6. ยอดหนคงคางและยอดการช าระดอกเบยสะสมของ FIDF (ขอมล ณ สนปงบประมาณ พ.ศ. 2554)
ดอกเบยสะสม6.7 แสนลานบาท
7. ภาระดอกเบยของหน FIDF (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2542 - 2554)
คางช าระเงนตน1.14 ลานลานบาท
กนกกาญจน สธธร, [email protected]
วรวฒ แซลม, [email protected]
17,851
27,288
31,52637,826
39,91137,844
36,55434,377
51%54%
41%
34% 35%
43%46% 48%
41% 42%
36%
32% 31%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
70,000
2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
FIDF 3 FIDF 2 FIDF 1 ร ย ต ร ร สรร
73
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
41%
34%
28%
25% 24%
22% 21%
25% 25% 26%
24% 24%
22%
13%
17%
Bank Loan
149,110 ลบ.
37%
Savings Bond
132,230 ลบ.
33%
Loan Bond
43,000 ลบ.
11%
ILB
40,000 ลบ. 10%
P/N
34,600 ลบ.
9%
8. การกเงนภายใต พ.ร.ก. ไทยเขมแขง 2552 วงเงน 398,940 ลานบาท
อายเฉลยของเงนกไทยเขมแขง 10.9 ปตนทนของเงนกไทยเขมแขง 4 %
หมายเหต : อยระหวางด าเนนการ ปรบโครงสรางหน Bank Loan 149,110 ลานบาท ทจะครบในป 2557 กอนก าหนด โดยจะปรบเปนInflation Linked Bond และ Amortized Bond เปนตน
9. สถานะความยงยนทางการคลงดานรายจายงบลงทนอยท รอยละ 25 หรอไม (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2540– 2554)
25%
14%
3%
สดสวนของงบลงทนภายใต พ.ร.ก. ไทยเขมแขง
สดสวนของงบลงทนภายใต พ.ร.บ. งบประมาณ
กรอบความยงยนทางการคลงก าหนดใหสดสวนงบลงทนตองปม. รายจายไมนอยกวารอยละ 25
กลกานต อรามทอง, [email protected]
กลกานต อรามทอง, [email protected]
74
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
41%
34%
28%
25% 24%
22% 21%
25% 25% 26%
24% 24%
22%
13%
17%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
41%
34%
28%
25% 24%
22% 21%
25% 25% 26%
24% 24%
22%
13%
17%
2.2%3.1% 2.5% 2.6% 2.2% 2.6% 2.3%
0.5%
-2.7%-1.3%
-2.3%-3.6%
-5.0%-3.6%
-2.5%
-7.5%
-9%
-6%
-3%
0%
3%
6%
2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
300,000
350,000
400,000
450,000
500,000
25
55
25
56
25
57
25
58
25
59
25
60
25
61
25
62
25
63
25
64
25
65
25
66
25
67
25
68
25
69
25
70
25
71
25
72
25
73
25
74
25
78
25
79
25
80
25
81
25
82
25
83
25
84
25
99
26
00
26
01
26
02
26
03
26
04
FIDF 1 FIDF 3 TKK
10. ภาระหนเงนตนและงบช าระหนของรฐบาลทไดรบจดสรร (รอยละของงบประมาณรายจาย)
11. ยอดหนรฐบาลทครบก าหนดช าระแบงตามกฎหมาย (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2555 – 2604)
3%
ลานบาท
ป งปม.
จนทรา ตรงรศมทอง, [email protected]
โพธรตน กจศรโอภาค, [email protected]
75
1,0774,292
52,112
29,238
823
40,995
1,988
22,431
1,735 82,436
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
70,000
80,000
90,000
12. ผลการจดหาเงนกใหแกรฐวสาหกจ (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2548 – 2554)
13. หนท รฐวสาหกจกและรฐบาลรบภาระเงนตนและดอกเบยทงในและตางประเทศ ขอมล ณ สนเดอนสงหาคม 2554
ลานบาท1. เกษตร 2. มาตรการ 3. PSO 4. โครงการลงทน
ภาระหนเงนตนและดอกเบยในประเทศภาระหนเงนตนและดอกเบยตางประเทศ
ราน อฐรตน, [email protected]
ศรอาภา เรองรจระ, [email protected]
250,000272,000
313,240332,000
390,340
340,000
414,000
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
300,000
350,000
400,000
450,000
2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
กตางประเทศ-คาประกน
กตางประเทศ-ใหกตอ
กในประเทศ-คาประกน
กในประเทศ-ใหกตอ
กในประเทศ-ไมคาประกน
เพดานการคาประกน
การคาประกนจากงบรายจายประจาป
1st กในประเทศ-สถาบนบรหารกองทนพลงงาน1st กตางประเทศ-กบท.1st 2548 สถาบนบรหารกองทนพลงงาน
1st กในประเทศ-กคช.1st 2549 กคช.
1st กในประเทศ-กทพ.1st 2550 กทพ.
1st กในประเทศ-กคช.1st กตางประเทศ-รฟม.1st 2551 กคช.
1st กในประเทศ-ธกส.1st กตางประเทศ-รฟท.1st 2552 ธกส.
1st กในประเทศ-ธกส.1st กตางประเทศ-รฟท.1st 2553 ธกส.
1st กในประเทศ-ธกส.1st 2554 ธกส.
เพดานการคาประกนเงนก เป น 20% ของงบประมาณรายจายประจาป
205,164222,50
288,11
231,006
102,916110,605
128,248
6.46%
9.50%
5.28%
11.84%
11.73%
12.41%
5.66%
% การคาประกนจากงบประมาณรายจายประจาป
ลานบาท
ปงบประมาณ
ทมา : สานกจดการหน 2 ขอมล ณ วนท 30 กนยายน 2554 จดทา ณ วนท 29 พฤศจกายน 2554
76
165,000
441,061
232,575200,666
400,00056,582
67,740
25,00052,00010,000
49,999
69,44039,836
107,099
15,000
48,162
69,73173,178
233,02380,000
260,000
58,940
0
200,000
400,000
600,000
800,000
2551 2552 2553 2554 2555F
ลานบาท
14. ความตองการระดมทนจรงประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2551 – 2555 (แบงตามประเภทกฎหมาย)
ขาดดล
FIDF 1
FIDF 3
TKK
ขาดดล
ปรบโครงสราง
อทธพงศ กรรณลวน, [email protected]
77
ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ
พรบ. ขาดดล 165,000 67% 441,061 64% 232,575 35% 200,666 47% 400,000 54%
พรบ. ปรบโครงสรางหน 56,582 23% 67,740 10% 25,000 4% 52,000 12%
พ.ร.ก. FIDF 1 10,000 4% 49,999 7% 69,440 11% 39,836 10% 107,099 14%
พ.ร.ก. FIDF 3 15,000 6% 48,162 7% 69,731 11% 73,178 17% 233,023 31%
พ.ร.ก. ป 52 (TKK) 80,000 12% 260,000 39% 58,940 14%
รวม ความตองการระดมทนจรง 246,582 100% 686,962 100% 656,746 100% 424,620 100% 740,122 100%
2555FBy source
2551 2552 2553 2554
202,632
370,269305,572
264,591
400,00018,000
3
1,07525,950
50,693
61,171
54,014
125,122134,000
65,00022,000
30,000
46,000
50,00030,000
260,000
58,940
80,000
100,000
0
200,000
400,000
600,000
800,000
82,230
107,254
71,309
40,000
60,000
34,600
40,000
30,000
17,000
0
250,0002551 2552 2553 2554 2555F
ประมาณการลานบาท
การแปลงตราสารหนระยะสน (T-bill หรอ Bank Loan) เพอบรหารความเสยงและพฒนาเครองมอใหมๆ
โพธรตน กจศรโอภาค, [email protected]
15. ปรมาณการระดมทนทงหมดประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2551 - 2555 (แบงตามประเภทเครองมอ)
หมายเหต : ยอดการออกพนธบตรรน LB108A และ LB198A ในป งปม. 2551 จ านวน 20,731 ลบ. ไมรวมอยในยอดพนธบตรรฐบาลป งปม. 2551 เพราะเปนการปรบโครงสรางหน FIDF3 ของป งปม. 2550ยอดการออกพนธบตรรน LB213A ในป งปม. 2553 จ านวน 9,000 ลบ. รวมอยในยอดพนธบตรรฐบาลป งปม. 2552 เพราะเปนการปรบโครงสรางหน FIDF3 ของป งปม. 2552ยอดการออกพนธบตรรน LB236A และ LB17OA ในป งปม. 2554 จ านวน 28,000 ลบ. รวมอยในยอดพนธบตรรฐบาลป งปม. 2553 เพราะเปนการปรบโครงสรางหน FIDF3 ของป งปม. 2553
ความ
ตองก
ารระดม
ทนจร
ง
78
ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ ลานบาท รอยละ
พนธบตรรฐบาล (LB) 202,632 82% 370,269 54% 305,572 36% 264,591 46% 400,000 46%พนธบตรออมทรพย (SB) 18,000 7% 3 0% 1,075 1%ตวสญญาใชเงน (P/N) 25,950 11% 50,693 7% 61,171 7% 54,014 9% 125,122 14%ตวเงนคลงออกใหม (T-bill) (+) 0 0% 134,000 20% 0 0% 0 0% 65,000 7%พนธบตรรฐบาล อตราดอกเบยลอยตว (FRB) 22,000 3% 30,000 3% 46,000 8% 50,000 6%เงนกจากธนาคารพาณชย (Bank Loan) (+) 30,000 4% 260,000 30% 58,940 10%พนธบตรออมทรพยขนบนได (SB_UP) 80,000 12% 100,000 12%
รวม ความตองการระดมทนจรง
พนธบตรออมทรพยขนบนได (SB_UP) 82,230 10%พนธบตรรฐบาล (LB) 107,254 12% 71,309 13%
พนธบตรรฐบาล อตราดอกเบยลอยตว (FRB) 17,000 2%พนธบตรชดเชยเงนเฟอ (ILB) 40,000 7% 60,000 7%ตวสญญาใชเงน อตราดบ.คงท (Fixed P/N) 34,600 6% 40,000 5%Amortized Bond 30,000 3%
รวม ปรมาณการระดมทน 246,582 100% 686,962 100% 863,230 100% 570,529 100% 870,122 100%
246,582 686,962 656,746 424,620 740,122
2555FBy product 2551 2552 2553 2554
(
Q
F
% o
f G
DP
65%
หลงวกฤต – 2543:เนนปรมาณการออกเพอกระตนเศรษฐกจ
มลคาตลาดตราสารหนเพมขน 3 เทา
พนธบตรรฐบาลเพมขนกวา 50 เทา
สดสวนของตราสารหนรฐบาลในตลาด ตราสารหนเพมขนจาก 3% เป น 44%
ป 2550 – 2553:เนนการพฒนาตลาดตราสารหน ออกพนธบตร Benchmark อยางสม าเสมอ
พฒนาเครองมอทางการเงนใหมๆ
พฒนาและบรหารจดการหนในเชงรก (BoT and PD)
ชวงกอนวกฤตตมย ากง- ตลาดตราสารหนไมมสภาพคลอง- ไมม Benchmark bond
- ผออกสวนใหญคอรฐวสาหกจ- นกลงทนสวนใหญเป นรายยอย
กาวตอไป 2554:+ การยกระดบ PD+ การเชอมโยงในระดบภมภาค+ LB 50 ป , ILB+ พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ
The Thai Bond Market has Developed Rapidly and Efficientlyจากการระดมทนเพอบรรเทาความเสยหาย สการพฒนาตลาดตราสารหนทยงยนส านกงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลง
ลานลานบาท
• รฐบาลและนกลงทนสามารถปรบพอรตการลงทน และบรหารจดการพอรตไดอยางมประสทธภาพ • เพมวงเงนคงคางตอรน + จานวนรนทลดลง สภาพคลองทเพมขนในตลาดรอง
• เครองมอในการระดมทนสาหรบโครงการ Mega Project ในรปแบบ PPP• ทยอยชาระคนเงนตนกอนครบกาหนดอาย เพอสงเสรมวนยทางการคลง
• วงเงนขนตาในการซอเพยง 1,000 บาท• สามารถซอไดตลอดทงป • สามารถซอผานเครอง ATM
• ตอบโจทยเงนเฟ อขาขน• เพมความหลากหลายของตราสารหน ยกระดบตลาดตราสารหนไทยสสากล• เป นประเทศแรกใน Emerging Asia Economies ทออก ILB
• ตอบโจทยดอกเบยตา + ยดอาย Portfolio• เป นประเทศท 4 ในโลกทออกพนธบตรชนด 50 ป (ตอจากประเทศองกฤษ ฝรงเศส และจน)
• ดแลนกลงทนระยะยาวทมขอจากดเรองวงเงน/ ระยะยาวในการลงทน• ไมตรงอายกบ Benchmark Bond
• ขยายฐานนกลงทนรายยอยและชวยเหลอผพงพารายไดจากการออม• ลดภาระดอกเบยของรฐบาลในชวงแรกของอายพนธบตร
• เพมสดสวน Float – Fixed จาก 5% เป น 13%• สงเสรมสภาพคลองของ BIBOR
• เพม ATM เฉลยของตราสารหนออกใหมจาก 6 ป เป น 10 ป • ยดอาย Portfolio หนคงคางจาก 5.7 เป น 6.3 ป
2550-2554 นวตกรรมของตราสารหนรฐบาล
FY 25
50-25
53FY
255
4
Bond Switching & Consolidation
FY 2
555
Amortized Bond
กองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหน
ในประเทศ (กปพ.)
ปรบปรงสทธประโยชนและหนาทของ
Outright PDBaht Bond
CGIF(Credit Guarantee and
Investment Facility)
ส านกงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลง
พนธบตร ดบ. ลอยตว 4 ป (FRB)
ออมทรพยขนบนได
ต วสญญาใชระยะยาว (อตราดอกเบยคงท)
พนธบตรรฐบาล 50 ป
พนธบตรชดเชยเงนเฟ อ
พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ
พนธบตรรฐบาล 30 ป
16. จากการระดมทนเพอบรรเทาความเสยหาย สการพฒนาตลาดตราสารหนทยงยน และนวตกรรมของตราสารหนรฐบาล
อทธพงศ กรรณลวน, [email protected]
79
The Thai Bond Market has Developed Rapidly and Efficientlyจากการระดมทนเพอบรรเทาความเสยหาย สการพฒนาตลาดตราสารหนท ยงยน
นวตกรรมของตราสารหนรฐบาล
17. การรกษาอปทานของ Benchmark Bond ใหเปนไปตามทประกาศ เปนหวใจส าคญในการสรางความนาเชอถอของกระทรวงการคลงและน ามาซงตนทนทเปนไปตามกลไกตลาด (ขอมลรายปงบประมาณ พ.ศ. 2552 – 2554)
โพธรตน กจศรโอภาค, [email protected]
Savings Bond
80
Benchmark Bond Non Benchmark Bond Savings Bond T-Bill Others
Plan Actual
Benchmark Bond Non Benchmark Bond Savings Bond T-Bill Others
Plan Actual
ออกพ ร ก ฉกเฉน
(ไทยเขมแขง) ก เพม +2 0,000 ลบ
เศรษฐกจฟนตวจากวกฤตกลงดลง - , ลบ
ความตองการระดมทนเพมขนจาก 42 , ลบ เปน 6 , ลบ
(+ %)
ความตองการระดมทนลดลง จาก 80 , ลบ เปน , ลบ
(- %)
(Outstanding)
(Outstanding)
ยอดเงนคงคลง = 278,694 ลบ.
ยอดเงนคงคลง = 417,166 ลบ.
ลบ
+2%+170%
+33% +86%
+118%
-51%
-45%
0%
-8%
การรกษาอปทานของ Benchmark Bond ใหเปนไปตามทประกาศ เปนหวใจส าคญในการสรางความนาเชอถอของกระทรวงการคลงและน ามาซงตนทนทเปนไปตามกลไกตลาด
ป งปม 52 +40% วงเงนทประกาศ
วงเงนทออกจรง
วงเงนทประกาศ
วงเงนทออกจรง
ลบ
ป งปม 5
วงเงน Benchmark Bond : นง
วงเงน Benchmark Bond : นง
,
34
9,5
00
95
,00
0
0
20
4,0
00
9,0
00
20
5,5
14
33
9,9
00
70
,00
0
1,0
72
12
5,6
91
40
,00
0
29
,95
4
0
100,000
200,000
300,000
400,000
Benchmark Bond Non Benchmark Bond Saving Bond T-Bill (Outstanding) ILB Others
Plan Actualปงปม -3%
-38%
+344%-85%
-26%
ลบ
การรกษาอปทานของ Benchmark Bond ใหเปนไปตามทประกาศ เปนหวใจส าคญในการสรางความนาเชอถอของกระทรวงการคลงและน ามาซงตนทนทเปนไปตามกลไกตลาด
ความตองการระดมทนลดลง
จาก 70 ,0 ลบ เปน 45 , ลบ
(- 36%)
ยอดเงนคงคลง = 510,180 ลบ.
เกบภาษไดเกนเปาประมาณ
กลดลง -250,000 ลบ
วงเงนทประกาศ
วงเงนทออกจรงวงเงน Benchmark Bond : นง
,
Savings Bond
18. ความสมดลของตลาดตราสารหนไทย แบงตามผออกตราสาร และอนดบความนาเชอถอ
โพธรตน กจศรโอภาค, [email protected]
81
13%
(นกลงทนรายยอย)
• รอยละ 82 ของตราสารหนในประเทศถกออกโดยหนวยงานภาครฐซงถอวามระดบความนาเชอถอสงสดในประเทศผออกตราสารหน
• รอยละ 98 ของตราสารหนของภาคเอกชนถกจดระดบความนาเชอถออยเหนอ Investment Gradeคณภาพตราสารหน
• ตราสารหนของรฐบาลถกถอครองโดยนกลงทนทกประเภทและมสดสวนทใกลสมดลผถอครองตราสารหน
ตราสารหนในประเทศ(แบงตามผออก)
ตราสารหนรฐบาล(แบงตามผถอ)
ความสมดลของตลาดตราสารหนไทย
ระดบความนาเชอถอของตราสารหนภายในประเทศ
Government
39%
BBB
2%
A
7%AA
3%
AAA
4%
Insurance and
Other Corporation
27%
DepositoryCorporation
26%
Householdand
Non-profit
18%
ส านกงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลง
รฐบาล39%
ธปท.34%
รฐวสาหกจ 8%
อนๆ
รฐบาล38%
ธปท.36%
รฐวสาหกจ 7%
เอกชน
19%
9%(นกลงทนตางชาต) 38%
(นกลงทนระยะยาว)
34%
ธนาคารพาณชย
13%
(นกลงทนรายยอย)
6%
ธปท.
ทมา : ธปท. (30 กนยายน 2554)ทมา : ThaiBMA (22 พฤศจกายน 2554) ทมา : ThaiBMA (30 กนยายน 2554)
อทธพงศ กรรณลวน, ittipong@
pdmo.go.th 19. เครองชวดความส าเรจของการสราง Benchmark Bond
FY07 FY08 FY09 FY10 FY11
1.73.1 2.4
3.9
2.2
FY07 FY08 FY09 FY10 FY11
FY07 FY08 FY09 FY10 FY11
5
70%
84%
76%78%
80%
7%
เครองชวดความส าเรจของการสราง Benchmark Bond
27%
20%
28%
20%
หนวย: % Share of Market Trading Volume
หนวย: % Share of Market Trading Volume
FY 54FY 53FY 52FY 51FY 50 FY 54FY 53FY 52FY 51FY 50
FY 54FY 53FY 52FY 51FY 50
Demand Concentration: รอยละ 80 ของการซอขายพนธบตรรฐบาลในตลาดรองกระจกตวอยใน 10 อนดบแรก
Well Developed Benchmark Bond Pays Off: รฐบาลระดมทนดวยพนธบตร Benchmark ไดราคาใกลเคยงกบตลาด
Popular Benchmark Bond: พนธบตร Benchmark รนอาย 5 ป มการซอขายเปนอนดบท 1 ตลอด (คดเปน 25% ของยอดการซอขายทงหมด)
Turnover Ratio: พนธบตรรนอาย 5 ป อยสงกวาคาเฉลยของตลาดตราสารหน ท 0.7 - 1.0
ส านกงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลง
FY FY FY FY FY 53 FY 54FY 52FY 51
+1.2 bps
+1.4 bps
+3.2 bps
-0.4 bps
44
0,8
26
ลบ.
40
9,9
00
ลบ.
38
3,2
69
ลบ.
22
3,3
63
ลบ.
82
20. เปรยบเทยบวงเงน Baht Bond ทอนมตและการออกไดจรงขอมลรายป พ.ศ. 2547 –
2554 (จ าแนกตามวงเงน จ านวนโครงการ กลมประเทศ)
วรยา จลมนต, [email protected]
83
21. เปาประสงคและตวชวดทส าคญ แบงตามประเดนยทธศาสตร ปงบประมาณ
พ.ศ. 2554-2556
สมหญง ด ารงแสง, som
ying@pdm
o.go.th 0
ประเดนยทธศาสตรท 1บรหารจดการหนสาธารณะในเชงรก
(Pro-active Debt Management)
ประเดนยทธศาสตรท 3การพฒนาองคกรใหเขมแขง
และมประสทธภาพ
เป าป
ระสง
คตว
ชวด ผ
รบผด
ชอบ
ช าระหน
8 ตวชวด 4 ตวชวด 5 ตวชวด
สนผ. สนผ.
สนผ.
สนผ.
สบค.
สบช.
สบช.
สพต. สพต. สพต.
สพต.
ศทส.
กม.
สลก. สลก.
1.1 1.2 1.3 1.4 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 3.4
1.2.1 1.1.1 ท าแผนบรหารหน หนคงคาง/GDP
1.3.1 1.4.1 ความพอใจของ
ผรบบรการ
ภาระหน/งบประมาณ
ถกตอง ตรงเวลา
ผลการด าเนนงาน ตามแผน
1.2.2
1.2.3
1.2.4 ท าแผนลงทนและ
แผนระดมทน
1.3.2
กเงนไดครบ BenchmarkBond
พฒนาเครองมอใหม
Floating Rate Bond
2.1.1 2.2.1 2.3.1
2.2.2
พฒนาระบบขอมล IT
พฒนาองคกร PMQA
พฒนาบคลากร สมรรถนะ
พฒนาสภาพ แวดลอม
3.1.1 3.2.1 3.3.1 3.4.1
แผนพฒนากฎหมาย
3.2.2
แผนบรหารหนชดเจน สอดคลอง
นโยบายรฐ
หนมตนทนทเหมาะสม
ช าระหนถกตอง ครบถวน ตรงเวลา
ผรบบรการพงพอใจ
แหลงระดมทนทยงยน
Benchmarkและ สรางสภาพ
คลอง
พฒนาผลตภณฑ
ระบบขอมลทนสมย เชอมโยง
ระบบบรหารงานและทรพยากร
บคคล
บคลากรเป นอาชพ
สถานทท างานเหมาะสม
ทมา: กลมพฒนาระบบบรหาร
รวม
ยทธศ
าสตร
ประเดนยทธศาสตรท 2พฒนาตลาดตราสารหนในประเทศใหเป นเสาหลกทางการเงน เพอเสรมสรางความแขงแกรงของระบบการเงน
ตวชวดทส าคญของ สบน. (แบงตามประเดนยทธศาสตร ป งปม. 2554-2556)
กพร.
PDMO PDMO
PDMOPDMO
MOF MOF
MOF
84
Research-Based Awards & Achievementsพลงคนแขงแรง พลงไทยแขงแกรง
สบน. ไดรบการประเมนผลการปฏบตราชการ 2553 ของกระทรวงการคลงเปนล าดบทหนง กระทรวงการคลง
รางวลพฒนาบคคลากร : รางวลแบบอยางทดดานการบรหารทรพยากรบคคล 2553 สานกนายกรฐมนตร
รางวลประกาศเกยรตคณ : การจดท าและประเมนมาตรฐานความโปรงใส ประจ าป 2554 สานกงาน ก.พ.
รางวลเพชรวายภกษ : กอหนใหมอยางไรใหยงยน ช าระคนหนเกาอยางไรใหมเสถยรภาพ กระทรวงการคลง
รางวลเพชรวายภกษ : การพฒนาเครองมอการระดมทนของรฐบาลในตลาดตราสารหนไทย กระทรวงการคลง
ปฐมฤกษ PDMO Roadshow 2011 @ University & PDMO Camp 2011
เปดตว : พนธบตรรฐบาลประเภทผลตอบแทนแปรผนตามเงนเฟอ (Inflation Linked Bond: ILB) 21 ม.ย. 54
เปดตว : พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (Retail Bond @ ATM for Micro Savers) 29 ส.ค. 54
เปดตว : กองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) 14 ต.ค. 2554
เปดตว : การจดท า Website ใหมของ สบน.
85
ในแตละป สบน. มการกาหนดตวชวดทสาคญเพอเปนดชนชวดการปฏบตงานเพอตอบโจทยการดาเนนงานตามประเดนยทธศาสตรและภารกจหลกของ สบน. ในดานตางๆ ดงน
ดานการบรหารจดการหนสาธารณะในเชงรก ดานการพฒนาตลาดตราสารหน ดานการบรหารการระดมทนและจดทาแผนการลงทน ดานการบรหารจดการองคกร
โดยแตละดานจะมตวชวดทกาหนดเพอใหสะทอนผลการดาเนนงานไดอยางเปนรปธรรม และถายทอดตวชวดจากระดบองคกรลงสระดบบคคลเพอใหเกดการบรณาการ มเปาหมายรวมกนอยางชดเจน รวมทงไดรบการสนบสนนและผลกดนจากผบรหารในระดบตางๆ ซงความทมเท มงมน ในการปฏบตราชการของบคลากรทกคนเพอมงไปสทศทางเดยวกน จงสงผลใหในปงบประมาณ 2553 สบน. มคะแนนการประเมนผลการปฏบตราชการเปน “ทหนง” ของกระทรวงการคลง ซงถอเปนความสาเรจและความภาคภมใจของชาว สบน. ทกคน โดยคะแนนท สบน. ไดรบ คอ 4.8869 คะแนน จากคะแนนเตม 5 คะแนน แบงเปน 4 มต คอ
1. มตดานประสทธผล เปนการวดผลผลตหรอผลลพธการดาเนนงานตามยทธศาสตรและภารกจหลกของ สบน. ไดแก การจดทาแผนการบรหารหนสาธารณะ การจดทาแผนการระดมทน การออกพนธบตรรฐบาลเพอเปนอตราดอกเบยอางอง และการพฒนาแบบจาลองการบรหารความเสยง และการบรหารการชาระหน ซงในมตดานประสทธผลน สบน. ไดรบคะแนนเตม 5
2. มตดานประสทธภาพ เปนการวดความสามารถของการดาเนนงาน เชน การเบกจายเงนงบประมาณ การจดทาตนทนตอหนวยผลผลต การตรวจสอบภายใน การควบคมภายใน การพฒนากฎหมายของ สบน. เปนตน
3. มตดานการพฒนาองคกร เปนการวดความสามารถในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในดานตางๆ ไดแก การนาองคกร การวางแผนยทธศาสตร การใหความสาคญกบผรบบรการ การบรหารทรพยากรบคคล การบรหารจดการเทคโนโลยสารสนเทศ การจดการความร และการจดการกระบวนการ
4. มตดานคณภาพการใหบรการ เปนการวดความพงพอใจของผ กาหนดนโยบาย และการเปดเผยขอมลขาวสาร
ซง สบน. จะรกษามาตรฐานการปฏบตงาน มงมนในการพฒนางานเพอขบเคลอน สบน. ใหเปนเปนมออาชพในการบรหารหนสาธารณะ เพอการพฒนาประเทศอยางยงยนตอไป
ธ ร ก สคร ก กร สรรพ กร ส ค สรรส มต ส ก กรม ก
สบน. ไดรบการประเมนผลการปฏบตราชการ 2553 ของสวนราชการในสงกดกระทรวงการคลงเป นล าดบ ทหนง
สบน.
ดานประสทธผล 5.0000
ดานการพฒนาองคกร 4.8034
ดานคณภาพการใหบรการ 4.7167
ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ 4.8667
การจดท าแผนบรหารหนสาธารณะ. .. การจดท าแผนการระดมทน .. การพฒนา risk model .. การพฒนา Benchmark Bond .. การบรหารการช าระหน
ทมา : ก.พ.ร.
สมหญง ด ารงแสง
สบน. ไดรบการประเมนผลการปฏบตราชการ 2553 ของกระทรวงการคลงเปนล าดบ ทหนง
86
ธรลกษ แสงสนท เลขานการกรมรงระว รกเขต ฝายการเจาหนาทสพรรษา ศขสวสด ณ อยธยา, สวรรณ เขอนแกว, อนธการ แกวม, ปทมาภรณ กสมภพฒนนท หงษสงหทอง, จราวฒ วเชยรฉาย, ชตมา สขยวง, ธญญารตน เขมมณ
รางวลพฒนาบคลากร : รางวลแบบอยางทดดานการบรหารทรพยากรบคคล 2553
สบน. เปนหนวยงานเดยวจากกวา 40 หนวยงานทไดรบรางวล
สมมนาวชาการส านกงานบรหารหนสาธารณะ
“ น สบน.”วนจนทรท 7 กมภาพนธ 2554
หอง วายภกษ 4 ส านกงานปลดกระทรวงการคลง11.00 – 13.00 น.
ระบบ PM ของ สบน
PM 5 มต เขาใจ เขาถง สะทอนความจรง 2553
หวหนางานและลกนองมการเจรจาตวชวด
รวมกน
ตดตามความกาวหนา
ของงานตาม KPI และสงเกต
พฤตกรรมของลกนอง
หวหนางานสอนงานและใหอบรม
เพมเตม พรอมระบประเดนทลกนองตองพฒนาในรอบการประเมนถดไป
หวหนางานประเมนผลการปฏบตงานของ
ลกนองโดยพจารณาตาม KPI และสมรรถนะหลกรายบคคล
หวหนางานพจารณาเลอนเงนเดอนลกนองตามผลงานในฐานเงนทไดรบการจดสรร
98%
88%
50%
65%
70%
80%
90%
85%
91
3 19
76
1 34
รอบท 1/53
รอบท 2/53
ฝายการเจาหนาท ส านกงานบรหารหนสาธารณะ
PM: Performance Management
87
มตท 1 ดานนโยบาย/ผบรหาร และความพยายาม รเรมของหนวยงานในการสรางความโปรงใส โดย สบน. มนโยบายทชดเจนเกยวกบความโปรงใส ผบรหารมบทบาทในการสงเสรม เรอง ความโปรงใสในองคกร อกทงมความพยายาม/รเรมของหนวยงานในการสรางความโปรงใส
มตท 2 ดานความเปดเผย การมระบบตรวจสอบภายในองคกร และการมสวนรวม โดย สบน. มการเปดเผยขอมลขาวสาร มมาตรฐานการใหบรการประชาชนและประกาศใหทราบ มระบบตรวจสอบภายในทดาเนนการตรวจสอบมากกวาเรองเงน บญช รวมทงมการเผยแพรผลการปฏบตงานและผลการประเมนตนเองตอสาธารณะ และมการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการปฏบตราชการ
มตท 3 ดานการใชดลยพนจ โดย สบน. มการลดการใชดลยพนจของเจาหนาทผปฏบตงาน มการใชดลยพนจในการบรหารงานบคคล และการมระบบบรหารความเสยงดานความโปรงใส
มตท 4 การมระบบ/กลไกจดการรบเรองรองเรยน โดย สบน. มหนวยงาน ผ รบผดชอบโดยตรงในการดาเนนการตอเรองรองเรยน และมระเบยบปฏบตในการดาเนนการตอเรองรองเรยน
ทงน สบน. เหนวา การประเมนตนเองในเรองดงกลาวอยางตอเนองจะเปนสงสาคญทจะทาให สบน. ไดรบการยอมรบในดานการมนโยบายและมผบรหารทมความพยายาม มความคดรเรมในการสรางความโปรงใส มความเปดเผย มระบบตรวจสอบภายใน และเปดโอกาสใหผ มสวนเกยวของมสวนรวม มการลดการใชดลยพนจดวยการมระบบทชดเจนและโปรงใส รวมทงมระบบมกลไกในการจดการกบเรองรองเรยน ซง สบน. จะรกษามาตรฐานความโปรงใสของหนวยงาน เพอใหบคลากรทกคนรบทราบและปฏบตตาม เพอใหเปนไปตามคานยมของ สบน. ทวา “โปรงใส วนยด มเครดต ขบเคลอนเศรษฐกจและสงคม”
สรภา สตยานนท
สานกงาน ก.พ. ไดจดทาคมอแนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใสของหนวยงาน เพอเปนแนวทางใหสวนราชการตางๆ นาไปใชในการประเมนความโปรงใสและตรวจสอบไดในแตละหนวยงาน และใหใชเปนตวชวดความโปรงใสของทกสวนราชการ ในการน สานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ไดเหนความจาเปนในการจดทามาตรฐานความโปรงใสใหเกดขนในองคกร เพอใหการบรหารราชการเปนไปอยางมประสทธภาพเปนทเชอถอไววางใจแกประชาชน จงไดนาเครองมอดงกลาวประเมนมาตรฐานความโปรงใสของ สบน. เอง โดยเมอวนท 22 สงหาคม 2554 วนโปรงใส สบน. ไดรบรางวลประกาศเกยรตคณและยกยองสวนราชการทไดจดทาและประเมนมาตรฐานความโปรงใส ประจาป 2554 จาก สานกงาน ก.พ. ซงการใชเครองมอวดความโปรงใสและการตรวจสอบไดของสวนราชการใน 4 มต มดงน
รางวลประกาศเกยรตคณ : การจดท าและประเมนมาตรฐานความโปรงใส ประจ าป 2554
รปท 29: แสดงตวชวดความโปรงใสและการตรวจสอบไดของ สบน.
88
0
1
2
3
4
5
1.1 มนโยบายทชดเจนเกยวกบความโปรงใส
1.2 บทบาทของผบรหารในการสงเสรมเรองความโปรงใสใน
องคกร
1.3 ความพยายาม รเรมของหนวยงานในการสรางความ
โปรงใส
2.1 การเปดเผยขอมลขาวสาร
2.2 การมมาตรฐานการใหบรการประชาชนและ
ประกาศใหทราบ
2.3 การมระบบตรวจสอบภายในทด าเนนการตรวจสอบ
มากกวาเรองเงน บญช2.4 การผยแพรผลการปฏบตงานและผลการประเมน
ตนเองตอสาธารณะ
2.5 การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการปฏบต
ราชการ
3.1 การลดการใชดลยพนจของเจาหนาทผปฏบตงาน
3.2 การใชดลยพนจในการบรหารงานบคคล
3.3 การมระบบบรหารความเสยงดานความโปรงใส
4.1 การมหนวยงาน ผรบผดชอบโดยตรงในการด าเนนการตอเรองรองเรยน
4.2 การมระเบยบปฏบตในการด าเนนการตอเรองรองเรยน
ดร. พมพเพญ ลดพล สานกพฒนาตลาดตราสารหน อคนทต บญโญ สานกบรหารการชาระหน อจฉรา อาธารมาศ กลมกฎหมาย โพธรตน กจศรโอภาค สานกพฒนาตลาดตราสารหน
เตมเตมความยงยนทางการคลงจากมตของ สบน.หากเราพจารณาถงภาพรวมในการบรหารจดการหน
ของประเทศแลวจะเหนไดวา ปจจบนยงขาดตวชวดทจะมาเตมเตมดานการชาระหนและการบรหารจดการหน ความเสยงและตนทน ตลอดจนการพฒนาตลาดตราสารหนใหเปนแหลงระดมทนของรฐบาลทยงยน โดยตวชวดดงกลาวจะทาใหการดาเนนนโยบายทางการคลงของประเทศครบถวนและสมบรณยงขน
นวตกรรมนเสนอแนะแนวทางในการบรหารการชาระหนคงคางเดมและการบรหารหนกอใหมทจะเตมเตมกรอบความยงยนทางการคลง (Fiscal Sustainability Framework) และสงผลใหการดาเนนนโยบายการคลงมเสถยรภาพในระยะยาว พรอมทงไดเสนอแนวคดเบองตน ในการพฒนาตวชวดทเหมาะสมซงจะสะทอนภาระทางการคลงทแทจรง และสรางกรอบการชาระหนทยงยน รวมทงเสรมสรางความเขมแขงของแหลงระดมทนของภาครฐโดยผานกลไกการพฒนาตลาดตราสารหน ภายใตบรบทของสานกงานบรหารหนสาธารณะ
กรอบกฎหมายการกอหน (รอยละของ งปม. รายจาย)
กในประเทศ (ขาดดล+พฒนาตลาดฯ) 20%
กในกรอบของงบชาระเงนตน 80%
กตางประเทศ (เพอพฒนาเศรษฐกจและสงคม) 10%
ใหกตอและคาประกน 20%
กรอบความยงยนทางการคลงยอดหนสาธารณะคงคางตอ GDP ≤ 60%
ภาระหนตองบประมาณ ≤ 15%
รายจายลงทนตองบประมาณ ≥ 25%
กรอบการช าระหน ???
รางวลเพชรวายภกษ : กอหนใหมอยางไรใหย งยน ช าระคนหนเกาอยางไรใหมเสถยรภาพ
36%
48%
61% 62% 61%
57%
52%51%
49%
43%
40%37%
45%43% 44%
46%48% 49% 49% 49% 48% 47%
45%
25
40
25
41
25
42
25
43
25
44
25
45
25
46
25
47
25
48
25
49
25
50
25
51
25
52
25
53
25
54
25
55
25
56
25
57
25
58
25
59
25
60
25
61
25
62
1.หนคงคาง 2.หนกอใหม 3.ช าระคนตน หนสาธารณะ GDP (กราฟเสน) (แกนขวา)
ลานบาท GDP
60%
40%
20%
0%
3,000,000
6,000,000
9,000,000
กรอบการช าระหน : เปาหมายความยงยนทางการคลง… ทหายไป
เปาหมายของกรอบความยงยนทางการคลง 2544 2545 2546 2547 2552
ยอดหนสาธารณะคงคาง GDP รอยละ 65 60 55 50 60
ภาระหน งบประมาณ รอยละ 16 16 16 15 15
รายจายลงทน งบประมาณ รอยละ N/A N/A N/A 25 25
1. กฎหมายการกอหน 50%
- ก ในประเทศ ขาดดล พฒนาตลาดฯ 20%
- กตางประเทศ เพอพฒนาเศรษฐกจและสงคม ใหกตอ 10%
- ใหกตอ บาท คาประกน 20%
2. กฎหมายพเศษอนๆ (IMF, FIDF3, TKK) ไมมเพดานทมา: สานกนโยบายการคลง สานกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง
ช าระหน ไมมกรอบการช าระหน 3.
หนคงคาง มกรอบความยงยนทางการคลง1. หนกอใหม มกรอบกฎหมาย2.
2.
1.
3.
สานกงานบรหารหนสาธารณะ เพอเพชรวายภกษ 2553
(FIDF 1, FIDF 3, TKK)
89
เปนไปตามทกฎหมายกาหนด
นครนทร พรอมพฒน ชาครต โพธสข
เทพรตน วงศเจรญวนกจ สานกพฒนาตลาดตราสารหน
0
5
10
15
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0
50
100
150
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
กข
เปรยบเทยบกระแสเงนสดระหวางพนธบตรรฐบาล (LB) และ ILB ทง 2 รปแบบ
36 บาท11 บาท
35 บาท
ก ก ก ก ก ก ก ก ก
ก
ก ก ก ก ก ก ก ก ก
ก
ก ก ก ก ก ก ก ก กข ข ข ข ข ข ข ข ข
ข
ค
คค
คค
คค
คค
ค
(ก) อตราดอกเบยแทจรง (คงท) = 4% ตอป **รวมการคาดการณเงนเฟ อแลว (ก) อตราดอกเบยแทจรง (คงท) = 1% ตอป
(ข) สวนชดเชยเงนเฟ อบนดอกเบย (ผนแปรตามเงนเฟ อ) = เฉลย 0.03% ตอป (ค) สวนชดเชยเงนเฟ อบนเงนตนสะสม (ผนแปรตามเงนเฟ อ) = 34.3% ณ ไถถอน
(ก) อตราดอกเบยแทจรง (คงท) = 1% ตอป (ข) สวนชดเชยเงนเฟ อบนดอกเบย (ผนแปรตามเงนเฟ อ) = เฉลย 0.03% ตอป (ค) สวนชดเชยเงนเฟ อบนเงนตน (ผนแปรตามเงนเฟ อ) = 1-5% ตอป
ค
ข ข ข ข ข ข ข ข ข
ป ท ป ท ป ท
104 บาท136 บาท
106 บาท
PAR
100
กระแ
สเงน
สด ณ
วนไ
ถถอน
(ป ท 10)
กระแ
สเงน
สดรายง
วด(ป ท 1 –
9)
95% 5%
Institutional Retail
ส านกงานบรหารหนสาธารณะ, กระทรวงการคลง
ป ท 10 ป ท 10 ป ท 10
PAR
100PAR
100
สานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ไดมแนวทางในการดาเนนงานเพอพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศอยางตอเนอง โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 สบน. จะเนนการเพมความหลากหลายของเครองมอระดมทนของรฐบาล โดยจะมการพฒนาผลตภณฑใหม 3 ประเภทออกสตลาด ซงผลตภณฑแตละชนดจะตอบโจทยความตองการทแตกตางกน ผลตภณฑ 3 ประเภทน ไดแก
พนธบตรรฐบาลรนอาย 50 ป เปนการตอบโจทยดอกเบยตาในปจจบน ซงการออกพนธบตรดงกลาวในชวงน นอกจากจะตอบสนองตอความตองการของนกลงทนบางกลม เชน บรษทประกนภยทตองการลงทนโดยมความเสยงตาแตมผลตอบแทนทสงกวาพนธบตรรฐบาลรนอายอนๆ แลว ยงจะชวยกระทรวงการคลงใหไดรบอตราดอกเบยระยะยาวในระดบตาไดอกดวย นอกจากน การออกพนธบตรรฐบาลรนอาย 50 ปยงจะชวยยดอายเฉลยของ Portfolio หนของรฐบาล และเปนการลดการกระจกตวของภาระหนรฐบาลดวย
ต วสญญาใชเงนระยะยาว ประเภทอตราดอกเบยคงท (Promissory Note with Fixed Rate : Fixed-P/N) เปนการตอบโจทยนกลงทนระยะยาวทมขอจากดเรองวงเงนและระยะเวลาในการลงทน โดยสานกงานบรหารหนสาธารณะไดดาเนนการออกตวสญญาใชเงนดงกลาวใน 2 รนอาย คอ รนอาย 12 และ 18 ป ทงนการออกตวสญญาใชเงนดงกลาวน ถอเปนการเพมเครองมอระดมทนอกประเภทหนงใหแกตลาดดวย
พนธบตรรฐบาลประเภทผลตอบแทนแปรผนตามเงนเฟอ (Inflation Linked Bond : ILB) เปนพนธบตรทมผลตอบแทนแตกตางจากพนธบตรประเภทอน โดยพนธบตรดงกลาวมผลตอบแทนทสามารถแบงออกไดเปน 2 สวน คอ ผลตอบแทนจากอตราดอกเบยทแทจรง ซงมอตราคงท และผลตอบแทนจากสวนชดเชยเงนเฟอ ซงจะผนแปรตามการเปลยนแปลงของเงนเฟอในแตละชวงเวลา โดย ILB จะมการชดเชยเงนเฟอบนเงนตน ณ วนทครบกาหนดไถถอน นอกจากน พนธบตรดงกลาวยงมการชดเชยเงนเฟอบนเงนตนในกรณทนกลงทนขาย ILB กอนครบกาหนดชาระอกดวย ดงนนพนธบตร ILB จงเปนพนธบตรทสามารถรกษาอานาจซอของนกลงทนไดอยางสมบรณ
ดงนน การออกผลตภณฑใหมทง 3 ประเภท เปนการพฒนาตลาดตราสารหนในเชงลก เพมเครองมอใหมและความหลากหลายของตราสารหน ซงถอเปนการดาเนนงานทสนองตอแผนพฒนาตลาดทนไทย (พนธกจท 2: พฒนาคณภาพและความหลากหลายของสนคาและบรการ ภายใต มาตรการท 8: การพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ) ซงจะเปนสวนหนงทจะผลกดนใหตลาดตราสารหนในประเทศ เปนแหลงระดมทนทยงยน กลาวคอ สามารถก เงนไดครบตามจานวนทตองการ ก เงนไดดวยอตราผลตอบแทนทเหมาะสม และตลาดตราสารหนสามารถรองรบความตองการระดมทนทเพมขนหรอในสถานการณไมปกตได อนจะทาใหตลาดตราสารหนในประเทศ เปน 1 ใน 3 เสาหลกทางการเงนของประเทศไทย
รางวลเพชรวายภกษ : การพฒนาเครองมอการระดมทนของรฐบาลในตลาดตราสารหนไทย
90
สานกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) ไดดาเนนการจดกจกรรม PDMO Roadshow 2011 ภายใตโครงการสงเสรมภาพลกษณทดของหนสาธารณะ ในระหวางวนท 6 – 22 กรกฎาคม 2554 โดยจดน ารองทสถาบนการศกษา 4 สถาบน ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย (CU) มหาวทยาลยธรรมศาสตร (TU) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (KU) มหาวทยาลยมหดล (MU) เพอเผยแพรและใหความรความเขาใจเกยวกบหนสาธารณะ บทบาทของ สบน. และสรางทศนคตทดตอหนสาธารณะ รวมทงดาเนนการสรรหาบคลากรเชงรก โดยการใหขอมลทถกตองเกยวกบระบบราชการ ใหแก นสต นกศกษาทจะเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศตอไปในอนาคต โดยมนสต นกศกษาใหความสนใจเขารวม จานวนกวา 500 คน ซงรายละเอยดการดาเนนการจดกจกรรม PDMO Roadshow 2011 สามารถสรปได ดงน
จากนสต นกศกษาจานวนกวา 500 คน จาก 4 สถาบน มนสต นกศกษาจานวน 83 คน (ประมาณ 20 คน จากแตละสถาบน) ไดรบคดเลอกจากคณะกรรมการผทรงคณวฒของ สบน. ใหเขารวมกจกรรม PDMO Camp 2011 ในวนท 16 – 20 สงหาคม 2554 โดยไมเสยคาใชจายใดๆ เปนระยะเวลา 5 วนเตม ซงกจกรรม PDMO Camp 2011 ประกอบดวย ชวงท 1 (16 สงหาคม 2554): ศกษาดงานหนวยงานในกรงเทพมหานคร 1 วน
ก. ธนาคารแหงประเทศไทย ประวตความเปนมาของระบบการเงน – พพธภณฑเงนตราข. หองคาธนาคารกสกรไทย การซอ-ขายหลกทรพย ค. ธนาคารพฒนาเอเชย (ADB) แหลงระดมทนของประเทศไทย
ชวงท 2 (17 – 20 สงหาคม 2554): เขาคายตางจงหวด (ปราจนบร) 4 วน โดยมกจกรรม ดงน 1) กจกรรมเพอสงคม ณ โรงเรยนบานคลอง 312) กจกรรม Walk Rally เชงวชาการ3) กจกรรมใหความรเกยวกบ สบน. พรอมทงถาม – ตอบ ขอสงสยตางๆ เกยวกบระบบราชการซงผชนะเลศในกจกรรม PDMO Camp 2011 จะไดรบ
1. สทธเขารวมงานกบ สบน.2. โลเกยรตยศและเกยรตบตร3. iPad 2 with Wi-Fi + 3G 32 GB4. ทนการศกษาและรางวลศกษาดงาน ณ สาธารณรฐเกาหล
ปฐมฤกษ PDMO Roadshow 2011 @ University
91
พธเปด PDMO CAMP 2011 ณ โรงแรม ด เอมเมอรรล กรงเทพฯ ในวนท 16 สงหาคม 2554
ผชนะเลศในกจกรรม PDMO Camp 2011 เขารบมอบรางวล พรอมโลเกยรตยศและเกยรตบตร จากผ อานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ
ผ อานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ ใหโอวาทแกผชนะเลศในกจกรรม PDMO Camp 2011 เพอเปนแนวทางการทางานในอนาคต
ผ ไดรบรางวลชนะเลศประเภทเดยว: นางสาวพนดา แซอง คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ผ ไดรบรางวลชนะเลศประเภทกลม: นายพชระ พาสนพาช คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
นายทรงพล เกยรตนย คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร
นางสาวเกวรนทร สระบรนทร คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร
นางสาวพมพทพย เปาศลา คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร
ปฐมฤกษ PDMO Camp 2011
92
พนธบตรชดเชยเงนเฟอ คออะไร : พนธบตรชดเชยเงนเฟอเปนพนธบตรรฐบาลอกประเภทหนงทออกโดยกระทรวงการคลง มผลตอบแทนแปรผนไปตามการเปลยนแปลงของดชนเงนเฟอ โดย ณ วนครบกาหนดไถถอน ผลงทนจะไดรบเงนตนคน 100% (แมวาดชนเงนเฟอจะปรบลดลง) บวกดวยสวนชดเชยเงนเฟอบนเงนตนซงทาใหการลงทนในพนธบตรชดเชยเงนเฟอมผลตอบแทนทสามารถรกษาอ านาจซอไดอยางสมบรณ
พนธบตรชดเชยเงนเฟอเหมาะสมกบกลมนกลงทนประเภทไหน : พนธบตรชดเชยเงนเฟอเหมาะสมกบนกลงทนทตองการรกษาอ านาจซอจากการเปลยนแปลงของเงนเฟอ โดยรฐบาลจะจายสวนชดเชยเงนเฟอบนเงนตนคนใหกบนกลงทนพรอมกบเงนตนท 100% ณ วนครบกาหนดไถถอน ซงถอเปนการรกษาอ านาจซอไดอยางสมบรณ โดยพนธบตรดงกลาวเหมาะสมสาหรบนกลงทนทตองการออมเงนเพอทจะใชในอนาคตขางหนาเชน เพอการเกษยณ เพอการศกษาของบตรหลาน
พธลงนามบนทกความตกลงในการจาหนายพนธบตรชดเชยเงนเฟอ ครงแรกของประเทศไทย โดย สบน. รวมกบธนาคารตวแทนจาหนายพนธบตรชดเชยเงนเฟอทง 4 แหง เปนเจาภาพรวมกนจดพธลงนามฯ โดยมคณผองเพญ เรองวรยทธ ผ ชวยผ วาการธนาคารแหงประเทศไทย และ คณนวฒน กาญจนภมนทร กรรมการผจดการสมาคมตลาดตราสารหนไทย ผแทนจากสถาบนการเงน และนกลงทน รายยอย รวมประมาณ 300 คน เขารวมงาน ในวนท 3 มถนายน 2554
การประชมเพอเจรจาและเผยแพรขอมลเพอรองรบการออกพนธบตรชดเชยเงนเฟอใหนกลงทนตางประเทศ ณ สหราชอาณาจกร สาธารณรฐสงคโปร และเขตบรหารพเศษฮองกง ในวนท 20-24 มถนายน 2554 เพอเผยแพรและแลกเปลยนขอมลเกยวกบการลงทนในตลาดตราสารหนไทยทงในตลาดแรกและตลาดรอง แนวการออกพนธบตรรฐบาลในเชงลก และตอบขอซกถามเชงลกใหกบนกลงทนในตางประเทศทมความสนใจลงทนในพนธบตรชดเชยเงนเฟอ ในการน สบน. ไดการประชมแบบรวมกลมกบ นกลงทนในทวปยโรป จานวน 20 ราย และนกลงทนในทวปเอเชยจานวน 40 ราย และการประชมแบบตวตอตว (One-on-One) กบนกลงทนรายใหญ จานวน 14 ราย
Fact & Figuresออกครงแรกเมอ : 11 ก.ค. 54อตราดอกเบยหนาต ว : 1.2% ตอปวงเงน : 40,000 ลานบาทสดสวนนกลงทน : ไทย 25,000 ลานบาท ตางชาต 15,000 ลานบาท
ธนาคารตวแทนจ าหนาย 1. ธนาคารฮองกงและเซยงไฮแบงกงคอรปอเรชน จากด (สาขากรงเทพฯ) 2. ธนาคารกรงไทย จากด (มหาชน)
3. ธนาคารไทยพาณชย จากด (มหาชน) 4. ธนาคารกสกรไทย จากด (มหาชน)
นายทะเบยน : ธนาคารแหงประเทศไทยผจดท าดชน : สมาคมตลาดตราสารหนไทย (ThaiBMA)
--จกรกฤศฏ พาราพนธกล--
‚สบน. มความภมใจมากทเราสามารถน าเสนอ “พนธบตรชดเชยเงนเฟอ” ไดทนตอสถานการณภาวะเงนเฟอขาขน ทส าคญยง พนธบตรชดเชยเงนเฟอ เปนเครองชถงความรวมมอระหวางกระทรวงการคลงและธนาคารแหงประเทศไทย
ในการดแลอตราเงนเฟอของประเทศใหอยในระดบทเหมาะสม‛
เปดตว พนธบตรรฐบาลประเภทผลตอบแทนแปรผนตามเงนเฟอ (Inflation Linked Bond : ILB) 21 ม.ย. 54
93
“ในวนน ผมอยากให สบน. มสวนรวมในการดแลสงคมอกครง โดยการสงเสรมใหประเทศไทยเปนสงคมแหงการออม คนไทยในทกระดบรายไดสามารถเขาถงแหลงเงนออมทมคณภาพไดอยางสม าเสมอ สะดวกสบาย โดยไมมขอจ ากดดานวงเงนขนต าและระยะเวลาในการซอพนธบตร ดวยเหตนเอง สบน. จงไดพฒนา “พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ” (หรอ Retail Bond @ ATM for Micro Savers) โดยมเงอนไขพเศษทแตกตางจากพนธบตรออมทรพยทวไป 3 ประการหลกคอ
1. มวงเงนซอขนต าเพยง 1,000 บาท จากปกต 10,000 บาท 2. มระยะเวลาการจ าหนายอยางสม าเสมอตลอดทงป จากปกต 5 วน
3. มการเพมชองทางการจ าหนายผานเครอง ATM จากปกตจ าหนายผานสาขาของธนาคารตวแทน สบน. มความตงใจอยางสงให “พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ” เขาถงผมรายไดประจ านอยใหไดมโอกาสทยอยออมเงนทสอดคลองกบรายไดของตนสามารถสมผสกบการเปนเจาของเงนออมในรปแบบของพนธบตรรฐบาลอยางทดเทยมและทวถง โดยการจ าหนายพนธบตรฯ ผานต ATM ถอเปนระยะท 1 ของการพฒนาพนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษใหเขาสความเปน Electronics ทไรใบพนธบตร โดย สบน. อยในระหวางการศกษาการจ าหนายพนธบตรเพอรายยอยพเศษผานระบบอนเตอรเนต (ระยะท 2)และผานทท าการไปรษณย (ระยะท 3) ทงน ระบบพนธบตรทไรใบดงกลาวจะชวยใหประชาชนประหยดคาใชจายและเวลา ตลอดจนลดความเสยงในการสญหายของเอกสารไดอยางมประสทธภาพ ทานเชอหรอไมวา ในแตละปมพนธบตรออมทรพยของรฐบาลทไมมาไถถอนเฉลยสงถงปละ 480 ลานบาท”
--จกรกฤศฏ พาราพนธกล--
Fact & Figures
เงอนไขของ “พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ”อาย : 3 ปอตราดอกเบย : รอยละ 3.75 ตอปวงเงนชอขนต า : 1,000 บาท วงเงนชอขนสง : 1,000,000 บาทการจายดอกเบย : จายปละ 2 งวด (12 ม.ค. และ 12 ก.ย. ของทกป)วนครบก าหนด: 12 ก.ย. 2557สถานทจ าหนาย : ต ATM และเคานเตอรของธนาคารกรงไทยวนจ าหนาย : 29 สงหาคม – 12 มนาคม 2554
เปดตว พนธบตรรฐบาลเพอรายยอยพเศษ (Retail Bond @ ATM for Micro Savers) 29 ส.ค. 54
94
นายจกรกฤศฏ พาราพนธกล ผ อานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ และผจดการกองทนบรหารเงนกเพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) ไดลงนามสญญาวาจางผบรหารสนทรพยภายนอก จานวน 3 ราย ประกอบดวย (1) บรษทหลกทรพยจดการกองทน กสกรไทย จากด (2) บรษทหลกทรพยจดการกองทน กรงไทย จากด (มหาชน) และ (3) บรษทหลกทรพยจดการกองทน ไทยพาณชย จากด เพอเพมประสทธภาพในการบรหารเงนของกองทนฯ ทไดรบจากการก เพอปรบโครงสรางหนลวงหนาของกระทรวงการคลง ณ หองแถลงขาว กระทรวงการคลงเมอวนท 14 ตลาคม 2554
โดยในปงบประมาณ 2555 – 2556 มพนธบตร FIDF ทมวงเงนครบกาหนดสงกวา 50,000 ลานบาท ภายในวนเดยว จานวน 3 รน ไดแก LB11NA, SB129A และ LB133A โดยมวงเงนในการบรหารรวมประมาณ 240,000 ลานบาท และในวนท 19 ตลาคม 2554 ทผานมา กระทรวงการคลงไดเรมดาเนนการก เงนลวงหนา (Pre-Funding) เปนครงแรกจานวน 39,000 ลานบาท เพอปรบโครงสรางหนลวงหนาของพนธบตรรน LB11NA ทกาลงจะครบกาหนด และจดสรรเงนกดงกลาวใหกองทนบรหารจดการ รายละ 13,000 ลานบาท
K-Asset SCBAM KTAMคณสมชย บญนาศรกรรมการผจดการ
คณโชตกา สวนานนทกรรมการผ อานวยการ
คณพชร สมะลาภากรรมการผจดการ
เปดตว กองทนบรหารเงนก เพอการปรบโครงสรางหนสาธารณะและพฒนาตลาดตราสารหนในประเทศ (กปพ.) 14 ต.ค. 2554
95
“เพอตอบรบกบประเดนยทธศาสตรท 3 ของ สบน. คอ การพฒนาองคกร เขมแขงและมประสทธภาพ ดงนน ในฐานะทผมควบคมดแลศนยเทคโนโลยสารสนเทศของ สบน. ผมจงมความมงมนทจะผลกดนใหมการทา Website ใหม ของ สบน. เพอเปนแหลงความร และใหขอมลดานหนสาธารณะในทกๆ มต ทถกตองแมนยาและเชอถอได โดยขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอหนวยงานภาครฐ เอกชน และประชาชนทสนใจเปนอยางมาก นอกจากนน ยงเปนอกหนงชองทางการตดตอสอสาร เผยแพร และประชาสมพนธและกจกรรมตางๆ ของ สบน.
กาวตอไปของการพฒนาระบบสารสนเทศของ สบน. คอ ผมมความมงมนทผลกดนให สบน. เปน Knowledge Society โดยจดใหม Data & Information ทสามารถตอบสนองและสอดคลองกบบรบทของ สบน. นอกจากน จะพฒนาระบบ Virtual Office เพอใหพวกเราชาว สบน. สามารถทางานไดทกททกเวลา สวนสงอานวยความสะดวกทงดาน Hardware และ Software จะจดหาเพอตอบสนองความตองการของชาว สบน. ซงจะเปนการเสรมสรางศกยภาพ และประสทธภาพของพวกเรา
ทว ไอศรยพศาลศร รองผอานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ ฝายเทคโลยสารสนเทศ
การจดท า Website ใหมของ สบน.
96
ภาคผนวก
ชอรป หนาการปรบปรงกลยทธในการออกพนธบตรในตลาดแรก 3 แนวทาง 1การพฒนาเครองมอการระดมทนของรฐบาล (ปงบประมาณ พ.ศ. 2551-2555) 2Amortized Bond เครองมอในการระดมทนสาหรบโครงการ PPP 9ตลาดตราสารหนในประเทศถกพฒนาใหเปน 1 ใน 3 เสาหลกทางการเงนทยงยน 9ประมาณการ Full Capacity ของเครองมอระดมทนของรฐบาล 10การถอครองตราสารหนรฐบาลแบงตามผ ถอ 10ยอดหนสาธารณะคงคาง ณ สนเดอนสงหาคม 2554 17Thailand's Infrastructure ranking is much lower than other Asian countries 25รฐบาลมการออก Benchmark Bond สมาเสมอ 8 รนอาย ตลอดทงป 27กระแสเงนสดจายของ Amortized Bond 28อตราคาธรรมเนยมการคาประกนและใหก ตอ 31อนดบความนาเชอถอของประเทศไทย (ป 2533 – 2554) (ประเภท Long-Term) 34เงนคงคลง ณ สนปงบประมาณ (2545 – 2554) 35เปรยบเทยบงบชาระหนทไดรบการจดสรรและไมไดรบการจดสรร (ปงปม. 2547 – 2554) 36สถานะ Rating ของไทย ณ ปจจบน : Foreign Currency 37มาตรการท สบน. ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 เพอการบรหารจดการตวเงนคลงทมประสทธภาพ 39การชาระคนตนเงน FIDF 1 ตงแตป 2542 ถง 2554 เปรยบเทยบกบสมมตฐาน 41การชาระคนตนเงน FIDF 2 และ FIDF 3 ตงแตป 2546 ถง 2554 เปรยบเทยบกบสมมตฐาน 41ยอดหนคงคางของกองทนเพอการฟนฟฯ (FIDF) ณ สนปงบประมาณ (2541-2554) 42แสดงกรอบการดาเนนนโยบายการคลงของรฐบาล 43สดสวนของเงนตนทไดรบจดสรรตองบประมาณรายจาย 44สดสวนงบประมาณขาดดลตองบประมาณรายจายและสดสวนงบชาระคนเงนตนตองบประมาณขาดดล 44กาวสความเปนผนาดานตลาดตราสารหนและใหบรการในการระดมทน (2555) 47เปรยบเทยบมลคาการซอขายตราสารหนรฐบาลในตลาดรอง (Outright Trading) มลคาการระดมทนใหม (New Issuance) ในตลาดแรก และ 50
แผนตารางเวลาดาเนนการปรบปรงระบบ PD ประเภท Outright ของกระทรวงการคลง 52กระแสเงนสดจายของ Amortized Bond 54ตวอยางการทา Bond Switching เพอสภาพคลองในตลาดรองของพนธบตร 55ตวอยางการทา Bond Switching เพอลดความเสยงในการปรบโครงสรางหน 55ตวอยางการทา Bond Consolidation พนธบตรรน LB15DA 56ภาพรวมเงน Pre-Funding ท กปพ. จะบรหารในปงบประมาณ 2012-2022 58สดสวนของ Baht Bond (Outside-in) และ CGIF (Inside-out) ตอตลาดตราสารหนในประเทศ 59การปรบปรงหลกเกณฑ Baht Bond และเปาหมายในอนาคต 61ตราสารหนของภาคเอกชนไทยแบงตามภาคอตสาหกรรมและอนดบความนาเชอถอ 61CGIF : Why Now ? and What’s Next ? 62อตราคาธรรมเนยมการคาประกนและใหก ตอ จาแนกตามระดบความเสยงและอายเงนก คงเหลอ 64โครงสรางของทรพยสนกองรวมทนวายภกษหนง จาแนกตามประเภทนโยบายการลงทนและผ ถอหนวยลงทน 65มลคาเงนลงทนของกองทนรวมวายภกษหนง จาแนกตามกองทรพยสน 66แสดงตวชวดความโปรงใสการตรวจสอบไดของ สบน. 88
Infrastructure Ranking 2007-2011 25
เปรยบเทยบผลการจดอนดบความนาเชอถอและระดบหนสาธารณะ 30
เปรยบเทยบหนาท สทธประโยชนและบทลงโทษของระบบ PD ในประเทศไทยทมการออกประกาศโดยธนาคารแหงประเทศไทยมาตงแตป 2545
กบระบบของประเทศสงคโปรและองกฤษ51
สญลกษณและความหมายของระดบความนาเชอถอของรฐวสาหกจ 64
จานวนองคกรปกครองสวนทองถนจาแนกตามประเภท 67
ภาคผนวก
ตาราง
จกรกฤศฏ พาราพนธกล ผ อานวยการสานกงานบรหารหนสาธารณะ [email protected]
พมพเพญ ลดพล สานกพฒนาตลาดตราสารหน [email protected]ณฐการ บญศร สานกพฒนาตลาดตราสารหน [email protected]ราน อฐรตน สานกนโยบายและแผนอคนทต บญโญ สานกบรหารการชาระหน [email protected]จนทรา ตรงรศมทอง สานกบรหารการชาระหน [email protected]วรนาถ เตชะวนาพร สานกจดการหน 1 [email protected]กนกกาญจน สธธร สานกจดการหน 1 [email protected] อจฉรา อาธารมาศ กลมกฎหมาย [email protected]กลกานต อรามทอง สานกบรหารการระดมทนโครงการลงทนภาครฐ [email protected]วรยา จลมนต สานกพฒนาตลาดตราสารหน [email protected]โพธรตน กจศรโอภาค สานกพฒนาตลาดตราสารหน [email protected]ปารเมศร คงศร สานกจดการหน 2 [email protected]อทธพงศ กรรณลวน สานกพฒนาตลาดตราสารหน [email protected]
ทปรกษา
• สานกงานบรหารหนสาธารณะ ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400• สานกงานบรหารหนสาธารณะ 118 1 อาคารทปโก ชน 32 ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
คณะผจดท า
รายชอผจดท า
ตดตอเรา
……………………………………………………………………….…………………………….
……………………………………………………………………….……………………….
……………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………….Infrastructure Ranking 2007-2011 25
เปรยบเทยบผลการจดอนดบความนาเชอถอและระดบหนสาธารณะ 30
เปรยบเทยบหนาท สทธประโยชนและบทลงโทษของระบบ PD ในประเทศไทยทมการออกประกาศโดยธนาคารแหงประเทศไทยมาตงแตป 2545
กบระบบของประเทศสงคโปรและองกฤษ51
สญลกษณและความหมายของระดบความนาเชอถอของรฐวสาหกจ 64
จานวนองคกรปกครองสวนทองถนจาแนกตามประเภท 67
KBANK
DB CITI
MTAกฟผ.
TMB
BAY
KTB
PATRA
UOB
PTTEP
รฟม.
แบบรบความคดเหนและขอเสนอแนะ
ชอ ................................................. นามสกล ..............................................หนวยงาน ...................................................................................................... หมายเลขโทรศพททตดตอได …………………………………………….…….Email Address : ………………………………………………………………….
1. หวขอ ประเดนใดในหนงสอเลมนททานใหความสนใจเปนพเศษ ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. ขอมล ประเดนททานอยากใหปรบปรงหรอเพมเตม ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
3. ขอเสนอแนะอนๆ ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
* หากทานตองการใหส านกงานบรหารหนสาธารณะ (สบน.) น าเสนอขอมลและใหความรทเกยวกบภารกจและการด าเนนงานของ สบน. แกหนวยงานของทานสามารถแจงความประสงคไดท - นายจกรกฤศฏ พาราพนธกล ผอ านวยการส านกงานบรหารหนสาธารณะ โทร. 02-265-8050 ตอ 5105 หรอ 5102- นายณฐการ บญศร ประธานคณะท างานด าเนนโครงการประชาสมพนธเชงรกโทร. 02-271-7999 ตอ 5803 หรอ 5806
กรณาสงโทรสารกลบทหมายเลข 02-273-9167 หรอ 02-357-3576ฉก
ตามรอยปร
สบน. กาวขามผาน... ทศวรรษทหนง