2

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούµε τους καθηγητές του σχολείου µας για τις συνεντεύξεις που µας έδωσαν καθώς και άλλους ειδικούς επιστήµονες. Επίσης, ευχαριστούµε την υπεύθυνη καθηγήτρια για την εργασία µας, κ. Σούµπαση και την κ. Φυσάκη που µας καθοδήγησε και µας βοήθησε να βελτιώσουµε τις ψηφιακές µας δεξιότητες.

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ

• Αντωνίου Μαρία • Αµπίλας Ανθούσα • Γεωργοπούλου Χριστίνα • Γιακουµάτου Πέννυ • ∆ηµητρίου Εύα • ∆ρακάτου Γεωργία • Ιγνατίου Νεκταρία • Καλογεροπούλου ∆ήµητρα • Κιάτος Μάριος • Κεµερίδης - Κρουσέβσκι Αλέξανδρος • Κοκκέα Κωνσταντίνα • Μανταγά Κατερίνα • Νικολάτου ∆ήµητρα • Ρήγκος Χρήστος • Τσάµαρης Γιάννης • Χατζηστεφανίδη Ειρήνη • Ψύχος Θοδωρής

3

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ........................................................................................................... 2 ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ .................................................................................................. 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ................................................................................................................. 4 ΣΚΟΠΟΣ και ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ............................................................... 4 ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ .................................................................................................. 4 Κεφάλαιο 1ο – Μηνύµατα προς τις επόµενες γενιές ................................................... 7 Το περιβάλλον σήµερα .......................................................................................... 7 Η θρησκεία στη ζωή των εφήβων το 2014............................................................. 8 Οι τέχνες σήµερα................................................................................................... 8 ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ- ΠΟΛΙΤΙΚΗ.................................................................. 8 Τα Μ.Μ.Ε. σήµερα................................................................................................. 9 Ιατρική και Επιστήµη ............................................................................................. 9 Η εκπαίδευση στις µέρες µας ................................................................................ 9

Κεφάλαιο 2ο – ΠοιοτικήΈρευνα ............................................................................... 10 I. Συνέντευξη από την κ. Σούµπαση, καθηγήτρια Αγγλικών του σχολείου µας, σχετικά µε το µέλλον της εκπαίδευσης................................................................. 10 II. Συνέντευξη της ∆ήµητρας Νικολάτου από την φοιτήτρια Περιβαλλοντικών Σπουδών, κ.Σοφία Γιαλεσάκη για το περιβάλλον στο µέλλον............................... 11 III. Συνέντευξη από τον κ. Μπερναλή, καθηγητή Κοινωνιολογίας στο σχολείο µας στην Κωνσταντίνα Κοκκέα και την Ειρήνη Χατζηστεφανίδη σχετικά µε την πτυχή: Κοινωνία, Οικονοµία, Πολιτική ................................................................. 12 IV. Συνέντευξη απο τον κ. Λοντόρφο, αρχιτέκτονα και καθηγητή Σχεδίου στο σχολείο µας, στη Μαρία Αντωνίου, Ανθούσα Αµπίλας και Πέννυ Γιακουµάτου .... 13 V. Συνέντευξη από τον κ. Ζαννιά, δηµοσιογράφο, στο Θοδωρή Ψύχο σχετικά µε το µέλλον των ΜΜΕ............................................................................................. 14 VI. Συνέντευξη από την κ. Λέλη, Θεολόγο του σχολείου µας, σχετικά µε το µέλλον της θρησκείας .......................................................................................... 14

Κεφάλαιο 3ο – Ποσοτική Έρευνα ............................................................................ 15 Εισαγωγή ................................................................................................................ 15 Έρευνα µε µνεία ...................................................................................................... 15 Μέθοδος.................................................................................................................. 15 Ερευνητική υπόθεση ............................................................................................... 15 Ερευνητικά αποτελέσµατα....................................................................................... 15 Γενικό Συµπέρασµα ................................................................................................ 45 ΠΗΓΕΣ .................................................................................................................... 46

4

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σε αυτό το τετράµηνο διευρύναµε την ερευνητική εργασία του πρώτου τετράµηνου στην οποία µελετήσαµε γνωστές ουτοπίες από τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τον κινηµατογράφο. ∆ιαπιστώσαµε ότι µέχρι τον 20ο αιώνα όλα τα γνωστά οράµατα για το µέλλον ήταν αισιόδοξα, αποτελούσαν δηλαδή ευτοπίες. Στον 20ο αιώνα εξαιτίας των πολέµων και της καταστροφής του περιβάλλοντος όλα τα οράµατα για το µέλλον είναι απαισιόδοξα, αποτελούν δηλαδή δυστοπίες. Γι αυτό αποφασίσαµε να συνεχίσουµε τη διερεύνηση του θέµατος και στο δεύτερο τετράµηνο αυτής της χρονιάς έτσι ώστε να διαπιστώσουµε πώς οραµατίζονται οι νέοι σήµερα το µέλλον και κατά πόσο αυτά τα οράµατα είναι ευοίωνα ή δυσοίωνα.

ΣΚΟΠΟΣ και ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Ο βασικός σκοπός αυτής της ερευνητικής εργασίας ήταν να διερευνήσουµε τα οράµατα της γενιάς µας για το µέλλον. Πιο συγκεκριµένα, θέσαµε τα παρακάτω ερευνητικά ερωτήµατα: 1. Πώς έχει εξελιχθεί ως τώρα καθεµιά από τις πτυχές της ζωής µας:

– Περιβάλλον – Εκπαίδευση – Τέχνες – Οικονοµία, πολιτική και κοινωνία – Ιατρική και επιστήµη – Μέσα Μαζικής Ενηµέρωσης – Θρησκεία

2. Ποιες είναι οι νεότερες εξελίξεις ανά πτυχή της ζωής 3. Πώς προβλέπεται το µέλλον της κάθε πτυχής

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Για να µελετήσουµε την εξέλιξη της κάθε πτυχής ερευνήσαµε ιστογραφικές πηγές στο ∆ιαδίκτυο και συµπληρώσαµε φύλλα εργασίας, στα οποία καταγράψαµε και τις προβλέψεις µας για τη µελλοντική εξέλιξη της κάθε πτυχής. Θέλοντας να εξακριβώσουµε πώς ακριβώς φαντάζονται οι συµµαθητές και οι καθηγητές µας το µέλλον, αποφασίσαµε να διενεργήσουµε ποσοτική και ποιοτική έρευνα. Το εργαλείο για την ποσοτική έρευνα ηταν το ερωτηµατολόγιο, ενώ για την ποιοτική έρευνα, οι συνεντεύξεις από τους καθηγητές µας και από ειδικούς ανάλογα µε την κάθε πτυχή. Με το ερωτηµατολόγιο ασχολήθηκαν οι Χριστίνα Γεωργοπούλου, Πένυ Γιακουµάτου, Νεκταρία Ιγνατίου και Κωνσταντίνα Κοκκέα. Τις συνεντεύξεις πήραν:

1. η Κατερίνα Μανταγά από την κ.Σούµπαση, καθηγήτρια των Αγγλικών του σχολείου µας,

2. η ∆ήµητρα Νικολάτου από την κυρία Σοφία Γιαλεσάκη, Περιβαλλοντολόγο, 3. οι Κωνσταντίνα Κοκκέα-Ειρήνη Χατζηστεφανίδη από τον κ. Μπερναλή,

καθηγητή Κοινωνιολογίας του σχολείου µας, 4. οι Πέννυ Γιακουµάτου,Ανθούσα Αµπίλας και Μαρία Αντωνίου από τον κύριο

Λοντόρφο, καθηγητή σχεδίου στο σχολείο µας, 5. ο Θοδωρή Ψύχος από το κ. Ζαννιά, δηµοσιογράφο 6. οι Αλέξανδρος Κεµερίδης και Μάριος Κιάτος από την κ. Λέλη, Θεολόγο του

σχολείου µας.

5

Τα φύλλα εργασίας ήταν ως εξής:

3ο ΓΕΛ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ 2013-2014 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β’ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΤΑΞΗ: Β’ ΗΜΕΡ/ΝΙΑ:4-2-2014

«ΠΩΣ ΟΡΑΜΑΤΙΖΟΜΑΣΤΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ ΜΑΣ»

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΟΜΑ∆Α ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΗΣ ΠΤΥΧΗΣ: ………………………………… ΜΕΛΗ: …………………………………………………………………. Μετά από πλοήγηση στο ∆ιαδίκτυο ( ΠΗΓΕΣ; ………………………. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….) Κατανοήσαµε τα εξής σχετικά µε την ως τώρα εξέλιξη της πτυχής µας: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Οι νεώτερες τάσεις στην πτυχή µας είναι οι εξής: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6

Φανταζόµαστε ότι στο µέλλον θα είναι δυνατό να συµβαίνουν τα εξής: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Συνεπώς, προτείνουµε να συµπεριληφθούν στο ερωτηµατολόγιο της ερευνητικής µας εργασίας οι εξής ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7

Κεφάλαιο 1ο – Μηνύµατα προς τις επόµενες γενιές Στη συνέχεια, γράψαµε µηνύµατα για τις επόµενες γενιές περιγράφοντας την τωρινή κατάσταση στην πτυχή που µελετούσαµε. Τα µηνύµατα που γράψαµε είναι τα εξής:

Το περιβάλλον σήµερα (Χριστίνα Γεωργοπούλου, ∆ήµητρα Καλογεροπούλου, ∆ήµητρα Νικολάτου) Τώρα (2014) το περιβάλλον απειλείται από πολλούς κινδύνους και χειροτερεύει µέρα µε την µέρα. Ελπίζουµε εσείς, οι άνθρωποι του µέλλοντος, να προσπαθήσετε να το σώσετε και να µην κάνετε τα ίδια λάθη µε εµάς, θέλοντας να ικανοποιήσετε δικές σας ανάγκες. Τα εργοστάσια και τα αυτοκίνητα µολύνουν τις πόλεις µε τα καυσαέρια. Το φαινόµενο του θερµοκηπίου απειλεί να καταστρέψει τον πλανήτη µε την αύξηση της θερµοκρασίας. Οι περιοχές κοντά στους πόλους της γης, βόρειο και νότιο, θα πληµµυρίσουν γιατί θα λιώσουν οι πάγοι ενώ οι περιοχές κοντά στον ισηµερινό θα ερηµοποιηθούν λόγω της υψηλής θερµοκρασίας του καύσωνα.. Ήδη κάποια είδη χλωρίδας και πανίδας έχουν εξαφανιστεί. Κάποια είδη της πανίδας είναι : ο αγριόγατος, η χελώνα καρέτα-καρέτα, η φώκια της Μεσογείου, η τίγρης της Σουµάτρα, οι γύπες, τα δελφίνια της Μεσογείου και η καφέ αρκούδα Όσο αναφορά την πανίδα έχουν Συγκεκριµένα 364 είδη φυτών, που φύονται στην Ελλάδα, κατατάσσονται στα πλέον απειλούµενα, δηλαδή ανήκουν στις κατηγορίες εξαφανισθέντα, κινδυνεύοντα και τρωτά.

8

Η θρησκεία στη ζωή των εφήβων το 2014 (Μάριος Κιάτος, Αλέξανδρος Κρουσέβσκι) Οι περισσότεροι έφηβοι σήµερα έχουν χάσει την πίστη τους σε οποιαδήποτε θρησκεία. Ελάχιστοι πηγαίνουν συνειδητά στην εκκλησία. Οι περισσότεροι δεν τηρούν τις θρησκευτικές παραδόσεις. Για παράδειγµα, στη χριστιανική ορθόδοξη Ελλάδα πολύ λίγοι έφηβοι νηστεύουν, κοινωνούν, εξοµολογούνται σε έναν πνευµατικό ιερέα και προσεύχονται καθηµερινά. Όσον αφορά την πίστη στο Θεό ή σε µια ανώτερη δύναµη, οι έφηβοι σήµερα µάλλον συνεχίζουν να πιστεύουν µέσα τους αλλά δεν το εκδηλώνουν εξαιτίας του φόβου µήπως τους θεωρήσουν µωρούς. Πολλοί νέοι κατακρίνουν αυτούς που πιστεύουν σε ανώτερες δυνάµεις και τους χλευάζουν. Θεωρούν ότι υπάρχει µόνο ο άνθρωπος και οι δυνάµεις που ορίζουν τη µοίρα µας. Ωστόσο, πολλοί δέχονται κάποια ανεξήγητα φαινόµενα, όπως για παράδειγµα, η θεραπεία κάποιας αρρώστιας που οι γιατροί απέτυχαν να εξηγήσουν ή οι περίεργες συµπτώσεις.

Οι τέχνες σήµερα (Μαρία Αντωνίου, Ανθούσα Αµπίλας, Πέννυ Γιακουµάτου) Έτος 2014. Σήµερα οι άνθρωποι δεν ασχολούνται αρκετά µε τις τέχνες, παρόλο που αυτές έχουν εξελιχθεί πολύ. Κύρια αιτία είναι η έλλειψη χρηµάτων λόγω της οικονοµικής κρίσης που επικρατεί παγκοσµίως. Έτσι οι περισσότεροι στρέφονται σε πιο οικονοµικές µορφές τέχνης όπως η µουσική και η φωτογραφία επειδή έχουν άµεση πρόσβαση από τον υπολογιστή τους. Ακόµα, επιλέγουν να πηγαίνουν στον κινηµατογράφο αντί για το θέατρο γιατί τους τραβάει περισσότερο η εξελιγµένη του τεχνολογία. Η αρχιτεκτονική έχει εξελιχθεί ακόµα περισσότερο, υπάρχουν ψηλά κτήρια, ουρανοξύστες, πολλές πολυκατοικίες και κτήρια µε περίεργα σχήµατα. Γενικά όµως, επικρατεί απαισιοδοξία και οι έφηβοι δεν έχουν την δυνατότητα να ασχοληθούν µε την δηµιουργία της τέχνης και να αναπτύξουν τα ταλέντα που έχουν.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ- ΠΟΛΙΤΙΚΗ (Κωνσταντίνα Κοκκέα – Ειρήνη Χατζηστεφανίδη)

Σήµερα το 2014 η κοινωνία µας βρίσκεται σε µία µεταβατική περίοδο δηλαδή οι κοινωνικές τάξεις έχουν αλλάξει από παλιά. Παλιά υπήρχαν 3 τάξεις : οι φτωχοί , η αστική τάξη και οι πλούσιοι. Σήµερα ο αριθµός των φτωχών έχει αυξηθεί σε πολύ µεγάλο βαθµό ενώ των πλουσίων έχει µειωθεί σηµαντικά. Η κοινωνική κινητικότητα αλλάζει φορά αφού ένας πλούσιος µπορεί εύκολα να µεταβεί σε κατώτερη κοινωνική τάξη, δηµιουργείται µια νέα κοινωνική τάξη οι « νεόπτωχοι ». Αποτέλεσµα αυτής της πραγµατικότητας είναι η έχθρα ανάµεσα στις κατώτερες και τις ανώτερες τάξεις. Η οικονοµία σήµερα πάει από το κακό στο χειρότερο. Η Οικονοµία δεν στηρίζεται πλέον στην βιοµηχανία, τη γεωργία και στο εµπόριο αλλά περισσότερο στον τουρισµό την ψυχαγωγία το διαδύκτιο και το παραεµπόριο. Τα οικονοµικά µας δε µας επιτρέπουν να βγαίνουµε να ψωνίζουµε και να κάνουµε διακοπές Όσον αφορά την πολιτική πρωθυπουργός της χώρας µας είναι ο Αντώνης Σαµαράς, εκπρόσωπος του κόµµατος της Νέας ∆ηµοκρατίας µε φιλελεύθερες αντιλήψεις. Το πολίτευµα µας είναι προεδρευόµενη κοινοβουλευτική δηµοκρατία .

9

Τα Μ.Μ.Ε. σήµερα (Γεωργία ∆ρακάτου, Θοδωρής Ψύχος) Γεια σας, Είµαστε µαθητές της Β’ Λυκείου του έτους 2014 και ασχολούµαστε µε τα ΜΜΕ και την ψυχαγωγία. Σ’ αυτήν την περίοδο τα ΜΜΕ και η ψυχαγωγία έχουν πάρει τα πάνω τους. Σχεδόν κάθε µέρα, βγαίνει στο διαδίκτυο µια νέα εφαρµογή. ∆υστυχώς, επειδή οι νέοι ασχολούνται περισσότερο µε την επικοινωνία και την ψυχαγωγία µέσω του διαδυκτίου, υπάρχει αύξηση της λεξιπενίας και της αποµόνωσης του ατόµου. Ελπίζουµε, στο µέλλον, πως εσείς θα κάνετε την ενηµέρωση και την ψυχαγωγία πιο ποιοτική και πιο έγκυρη.

Ιατρική και Επιστήµη (Χρήστος Ρήγκος – Γιάννης Τσάµαρης) Είµαστε µαθητές της Β λυκείου του έτους 2014 και ασχολούµαστε µε την ιατρική και την επιστήµη. Αυτήν την εποχή οι χειρουργικές επεµβάσεις είναι ένα καθηµερινό φαινόµενο το οποίο πραγµατοποιείται από ειδικευµένους γιατρούς. Οι ασθενείς για να εξεταστούν πρέπει να κάνουν επίσκεψη στο ιατρείο. Ευελπιστούµε στα επόµενα χρόνια να υπάρχει η δυνατότητα της εξέτασης από απόσταση. Επίσης θα ήταν πολύ βολικό να πραγµατοποιούνταν επεµβάσεις από προγραµµατισµένα ροµπότ. Η χρήση της νανοτεχνολογίας είναι ήδη σε εξέλιξη και αναµένουµε µεγάλη άνοδο.

Η εκπαίδευση στις µέρες µας (Εύα ∆ηµητρίου, Νεκταρία Ιγνατίου, Κατερίνα Μανταγά) Το σχολικό ωράριο στη σύγχρονη εποχή είναι 7 ώρες την ηµέρα. Ξεκινάµε στις 8:15 και σχολάµε στις 14:10. Τα απογεύµατα έχουµε κατά µέσο όρο 4 ώρες φροντιστήριο επειδή για την εισαγωγή µας στο πανεπιστήµιο δίνουµε πανελλήνιες εξετάσεις αλλά και γιατί το σχολείο θεωρείται ανεπαρκές για να µας προετοιµάσει. Επιπλέον, κάνουµε φροντιστήριο ξένων γλωσσών. Υπάρχουν 6 τάξεις στο δηµοτικό που πηγαίνουν παιδιά ηλικίας 6 µε 12 ετών. Στη συνέχεια τα παιδιά πηγαίνουν στο γυµνάσιο που φοιτούν για 3 χρόνια. Τέλος υπάρχουν 3 τελευταίες τάξεις στο λύκειο ,όπου τα παιδιά πάλι φοιτούν 3 χρόνια Στο γυµνάσιο κάνουµε µαθήµατα µουσικής καλλιτεχνικών και γυµναστικής. Στο λύκειο κάνουµε µόνο γυµναστική. Πολλές φορές βαριόµαστε στο µάθηµα. . Παρόλα αυτά στο σχολείο κάνουµε φίλους, παρέες αλλά καµιά φορά υπάρχουν διενέξεις µε τους καθηγητές. Μέσω των οµαδικών εργασιών µαθαίνουµε να συνεργαζόµαστε και να δουλεύουµε µε οµαδικότητα. Ακόµη γνωρίζουµε καλύτερα τους συµµαθητές µας και γινόµαστε φίλοι. Αντίθετα πολλές φορές υπάρχουν τσακωµοί µεταξύ των παιδιών αλλά και µε τους καθηγητές. Τις περισσότερες φορές οι καθηγητές δεν χρησιµοποιούν τα κατάλληλα µέσα για να γίνει ενδιαφέρον το µάθηµα! Γι’ αυτό το λογο θα επιθυµούσαµε αλλαγή του συστήµατος. Θα θέλαµε να µην υπάρχουν εξετάσεις και φροντιστήρια. Επίσης θα θέλαµε περισσότερες ώρες να ασχολούµαστε µε την µουσική το θέατρο και να διεξάγεται το µάθηµα µέσω αυτών των µέσων!

10

Κεφάλαιο 2ο – ΠοιοτικήΈρευνα Συνεντεύξεις

I. Συνέντευξη από την κ. Σούµπαση, καθηγήτρια Αγγλικών του σχολείου µας, σχετικά µε το µέλλον της εκπαίδευσης

Σχετικά µε την πτυχή της εκπαίδευσης, απευθυνθήκαµε στην κυρία Σούµπαση καθηγήτρια στο µάθηµα των αγγλικών στο σχολείο µας. Μας έδειξε ένα βίντεο µε τίτλο ‘’ Education Paradigm Shift’’ που µέσω σκίτσων παρουσίαζε την εξέλιξη της κοινωνίας και κατά συνέπεια της εκπαίδευσης. Αφού το παρακολουθήσαµε, συζητήσαµε για την παρούσα εκπαίδευση και την εξέλιξή της, καταλήγοντας σε δυο σενάρια. Το ένα ευτοπικό και το άλλο δυστοπικό. Αρχικά αναλύσαµε την εκπαίδευση τώρα, η οποία αποτελείται από επαγγελµατικές γνώσεις και δεξιότητες αλλά και ανθρωπιστικές σπουδές οι οποίες µε µετωπική διδασκαλία και αποµνηµόνευση αποβλέπουν στην οικονοµική ανάπτυξη αλλά και την διαιώνιση του πολιτισµού. Έπειτα συζητήσαµε για ένα ευτοπικό µέλλον στην εκπαίδευση το οποίο θα δίνει ισόρροπη έµφαση τόσο στις αξίες όσο και στις γνώσεις και δεξιότητες µε κύριο βοηθό τον επαγγελµατικό προσανατολισµό και την εκπαίδευση των παιδιών ώστε να αποκτήσουν δηµιουργική σκέψη και σφαιρική αντίληψη των πραγµάτων, να εξατοµικεύονται και να διαφοροποιούνται. Αυτά θα έχουν ως αποτέλεσµα την προσωπική ανάπτυξη και την καλλιέργεια και ανάδειξη ταλέντων. Στη συνέχεια είδαµε ένα δυστοπικό µέλλον στο οποίο θα υπάρχουν σχολεία πέντε ταχυτήτων και οι άτακτοι µαθητές θα αντιµετωπίζονται σαν άρρωστοι χορηγώντας τους φάρµακα. Τα χαρισµατικά παιδιά θα περιθωριοποιούνται ενώ τα παιδιά µε χαµηλότερη νοηµοσύνη δε θα µπορούν να κάνουν τίποτα. Έτσι θα δηµιουργηθεί µια παγκόσµια αγορά µε ωροµίσθιους εργάτες και την ανεργία να γιγαντώνεται.

11

II. Συνέντευξη της ∆ήµητρας Νικολάτου από την φοιτήτρια Περιβαλλοντικών Σπουδών, κ.Σοφία Γιαλεσάκη για το περιβάλλον στο µέλλον.

1)Πώς φαντάζεσαι το περιβάλλον στο µέλλον? Λαµβάνοντας υπόψιν µας τις επικρατούσες περιβαλλοντικές συνθήκες, την υπερθέρµανση του πλανήτη λόγω του φαινοµένου του θερµοκηπίου και την ερηµοποίηση µεγάλων περιοχών της Γης, τόσο λόγω φυσικών φαινοµένων αλλά κυρίως λόγω της παρέµβασης του ανθρώπου, το κλίµα που θα επικρατεί στο µέλλον θα είναι η ξηρασία. 2)Θα υπάρχει αρκετό νερό για όλους? Το νερό δεν θα είναι αρκετό, όχι µόνο λόγω της ξηρασίας που θα πλήξει µεγάλες περιοχές της Γης, αλλά και επειδή τα αποθέµατα νερού δεν θα είναι πόσιµα. Τα απόβλητα των βιοµηχανιών και των πυρηνικών εργοστασίων και η ρύπανση του υδροφόρου δικτύου του υπεδάφους από τη µαζική χρήση χηµικών ουσιών στις καλλιέργειες (λιπάσµατα, παρασιτοκτόνα, κλπ) καθιστούν το νερό τοξικό και ακατάλληλο προς κατανάλωση. 3)Θα αυξηθούν τα εργοστάσια και παράλληλα η ατµοσφαιρική ρύπανση? Τα τελευταία χρόνια έχει θεσπιστεί αυστηρή νοµοθεσία (τόσο σε παγκόσµιο επίπεδο, όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση) που υποχρεώνει όλα τα εργοστάσια και τις βιοµηχανίες να λαµβάνουν όλα τα απαραίτητα µέτρα ώστε να επιβαρύνουν όσο το δυνατόν λιγότερο το περιβάλλον. Μέσα σε αυτά αναφέρεται και η χρήση ειδικών φίλτρων που περιορίζουν την εκποµπή ατµοσφαιρικών ρύπων. Συνεπώς, αν θεωρήσουµε πως όλοι ακολουθούν το γράµµα του νόµου, δεν αναµένουµε αύξηση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης.

12

III. Συνέντευξη από τον κ. Μπερναλή, καθηγητή Κοινωνιολογίας στο σχολείο µας στην Κωνσταντίνα Κοκκέα και την Ειρήνη Χατζηστεφανίδη σχετικά µε την πτυχή: Κοινωνία, Οικονοµία, Πολιτική

1. Είναι η δηµοκρατία το µελλοντικό πολίτευµα;

- Η έννοια της πλήρης και ορθής δηµοκρατίας υπάρχει µόνο στα λογοτεχνικά κείµενα.

2. Πού πιστεύετε ότι θα βασίζεται η οικονοµία στο µέλλον; Πιστεύετε ότι µία επιστροφή στην κτηνοτροφία και στην γεωργία είναι πιθανή; - Η οικονοµία δεν µπορεί να βασίζεται µονάχα σε ένα τοµέα και φυσικά δεν

µπορούµε να µιλάµε για µελλοντική ανάπτυξη όταν οι δοµές της οικονοµίας είναι καθαρά ο πρωτογενής τοµέας. ∆εν µπορεί µονάχα η κτηνοτροφία να στηρίξει την οικονοµία µιας χώρας. Γι’ αυτό και η οικονοµία θα πρέπει να είναι µία ισοµερή σύνθεση και του πρωτογενούς και του δευτερογενούς και του τριτογενούς τοµέα.

3. Πώς βλέπετε το µέλλον της κοινωνίας; - Η κοινωνία δεν είναι έτοιµη για τις αλλαγές που τυχόν θα έρθουν. Μέσα από

την κοινωνία της παγκοσµιοποίησης, µέσα από την κοινωνία της αλλοτρίωσης και της διαφήµισης έχει δυστυχώς χαθεί ο ανθρωπισµός. Το χάσµα σαφέστατα ανάµεσα σε φτωχούς και πλούσιους θα αυξηθεί γεγονός που προκύπτει από την έλλειψη της πολιτικής βούλησης. Μία ενιαία κοινωνία µου φαίνεται αδύνατο να υπάρξει, αν και αυτό προσπαθούν να πετύχουν µέσα από τη παγκοσµιοποίηση. Τα τοπικά χαρακτηριστικά όµως κάθε περιοχής είναι βαθιά ριζωµένα και δύσκολα χειραγωγούνται.

4. Μπορούµε να ξεπεράσουµε την οικονοµική κρίση; Kαι πώς; - Ναι, υπάρχουν πολλοί τρόποι. Αρχικά µε την παιδεία, καλλιεργώντας τις

ηθικές αξίες, που για καιρό τώρα έχουν παραµεληθεί. Ο σηµερινός, ανταγωνιστικός τρόπος παιδείας δεν µας εξασφαλίζει κάτι. Πρέπει να αναπτύξουµε τις άµυνές µας µέσα από αρχές που θα προωθήσουν τον ανθρωπισµό µας. Πρέπει να αφήσουµε πίσω µας το «εγώ» µας και να ενισχύσουµε την συλλογική συνείδηση, ταυτότητα.

5. Οραµατίζεστε λοιπόν µία ουτοπία η δυστοπία;

- Είµαι αισιόδοξο άτοµο. Σε θεωρητικό επίπεδο όλα αυτά είναι πολύ εύκολα, οι πράξεις είναι όµως που µετράνε. Ας κάνουµε λοιπόν πρώτα την επανάσταση µε τον εαυτό µας…

13

IV. Συνέντευξη απο τον κ. Λοντόρφο, αρχιτέκτονα και καθηγητή Σχεδίου στο σχολείο µας, στη Μαρία Αντωνίου, Ανθούσα Αµπίλας και Πέννυ Γιακουµάτου

1. Τι είναι για εσάς η τέχνη; Είναι η προσπάθεια έκφρασης σκέψεων και συναισθηµάτων µε πολλούς διάφορους τρόπους. 2. Πιστεύετε πως µέσω των τεχνών µπορεί να γίνει καλύτερος ο κόσµος µας; Μέσω των τεχνών είναι ήδη καλύτερος ο κόσµος µας αλλα για να διατηρηθεί και να επικρατήσει το καλό δεν αρκεί µόνο η τέχνη. 3. Ποια τέχνη φαντάζεστε οτι θα αναπτυχθεί περισσότερο και γιατί; Ίσως ο κινηµατογράφος µε την εικόνα σε κίνηση, γιατι ο κόσµος έχει αποµακρυνθεί απο τις κλασσικές τέχνες 4. Πιστεύετε όµως οτι οι άνθρωποι θα εξακολουθούν να ασχολούνται µε την τέχνη; Το ελπίζω. Η τέχνη όπως και όλα όσα αφορούν τον άνθρωπο, χρησιµοποιούνται είτε υπέρ του είτε κατά του. 5. Όσων αφορά την αρχιτεκτονική, πιστεύετε οτι τα κτίρια θα είναι όλο και πιο επιβλητιάα όπως οι ουρανοξύστες ή θα επανέλθει καποιος παλιός τρόπος αρχιτεκτονικής; Ελπίζω να µην επιβάλλονται στο άνθρωπο, αλλά να είναι σύµφωνα µε την κλίµακα του ανθρώπου. Επίσης, θα ήθελα η µοντέρνα τέχνη του 20ου αι. να επανέλθει και να βελτιωθεί έτσι ώστε να εξυπηρετεί την αισθητική και τις ανάγκες του ανθρώπου. 6. Φαντάζεστε πως στη ζεωγραφική ο κλασσικός τρόπος ζωγραφικής θα αλλάξει; Νοµίζω πως λίγο πολύ θα είναι ο ίδιος. Πράγµατι, επιχείρησαν να παίξουν µε βίντεο-φωτογραφία αλλα δεν πέτυχε. Φωτογραφίες µε συνδιασµούς αλλων τεχνών ειναι κατι πολύ δηµιουργικό. Αλλα η ζωγραφική είναι ανατνικατάστατη! 7. Πιστεύετε πως οι ζωγραφιές θα αποτυπώνουν δυστοπικά τοπία ή ευτοπικά; όταν το σύστηµα δεν ικανοποιεί τον άνθρωπο συνήθως γίνονται δυστοπίες. Η ουτοπία όµως έχει δυο εέννοιες, εέιναι ή όνειρο και φαντασίωση ή ένα όραµα που µπορέι να πραγµατοποιηθεί. Εποµένως, τι είναι οι επαναστάσεις, ουτοπίες που έγιναν πραγµατικότητα. 8. Πώς φαντάζεστε οτι θα εξελιχθεί ο κινηµατογράφος; Θα υπάρχει ανάµιξη µε εικόνα σε κίµηση αλλα και σταθερή εικόνα, µαλλον κυρίως µε αυτή τη µορφή. Ίσως και ολογράµµατα 9. Και τέλος, πιστευετε πως η γλυπτική θα εξελιχθεί ή θα εξαφανιστεί; Θέλω να πιστεύω το πρώτο, όπως και για τις υπόλοιπες τέχνες. Άλλωστε, η αρχιτεκτονική είναι µια γλυπτική έκφραση.

14

V. Συνέντευξη από τον κ. Ζαννιά, δηµοσιογράφο, στο Θοδωρή Ψύχο σχετικά µε το µέλλον των ΜΜΕ

Στις µέρες µας, τα ΜΜΕ συνεχίζουν τον καθοριστηκό ρόλο τους στην ενηµέρωση των πολιτών για τα νέα του σήµερα και για τα νέα του αύριο. Όµως, αν ταξιδέψουµε στο µέλλον, µπορούµε να φανταστούµε πως µερικά πράγµατα µπορεί να αλλάξουν είτε σε θετική κατεύθυνση, είτε σε αρνητική. Στο µέλλον φανταζόµαστε να υπάρχει ένα νέο µέσο ΜΕ που αυτό εξαρτάται από την τεχνολογία που θα εξελιχθεί, αλλά είναι πολύ νωρίς για να σκεφτούµε µια τόσο µεγάλη ουτοπική ανακάλυψη. Αυτό που µπορούµε να ξέρουµε είναι πως οι εφηµερίδες και τα περιοδικά θα συνεχίσουν να υπάρχουν στο µέλλον, γιατί οι άνθρωποι δεν αλλάζουν εύκολα συνήθειες για τα παλιά µέσα, καθώς αυτά µπορούν να καλύψουν ανάγκες που τα καινούργια µέσα δεν µπορούν. Όσο αφορά στις νέες εφαρµογές των ΜΜΕ, οι έφηβοι µάλλον θα συνεχίσουν να ασχολούνται µε την ψυχαγωγία µέσω των παιχνιδιών, ενώ οι άνθρωποι της µεγαλύτερης ηλικίας θα ασχολούνται µε την ενηµέρωση. Συµπεραίνοντας, το µέλλον των ΜΜΕ εξαρτάται από τους ίδιους τους ανθρώπους, επειδή τα ΜΜΕ θα εξαρτηθούν από το προσανατολισµό των ανθρώπων µέσω των άρθρων, όσο αναφορά το περιεχόµενο και η µορφή των συµφερόντων θα τα ελέγχουν οι διάφοροι κοινωνικοί φορείς.

VI. Συνέντευξη από την κ. Λέλη, Θεολόγο του σχολείου µας, σχετικά µε το µέλλον της θρησκείας

Αφού ρωτήσαµε την καθηγήτρια των Θρησκευτικών κ. Λέλη κάποιες ερωτήσεις σχετικά µε το µέλλον της θρησκείας καταλήξαµε σε κάποια συµπεράσµατα. Βάσει των πληροφοριών που συλλέξαµε στην τωρινή περίοδο που ζούµε υπάρχει µια πλήρης σύγχυση λόγω της ύπαρξης πολλών θρησκειών ταυτόχρονα. Στο µέλλον θεωρείται ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων θα πιστεύουν πολύ λίγο ή και καθόλου, καθώς επίσης υπάρχει η γνώµη ότι οι πιστοί θα περιθωριοποιούνται, θα αποµονώνονται ή θα διώχνονται από τους υπόλοιπους ανθρώπους που δεν θα έχουν καµία θρησκεία

15

Κεφάλαιο 3ο – Ποσοτική Έρευνα

Αναφορά στην έρευνα µε ερωτηµατολόγιο Συντάχτηκε από τις µαθήτριες: Κωνσταντίνα Κοκκέα Χατζηστεφανίδη Ειρήνη

Εισαγωγή

Ο σκοπός αυτής της αναφοράς είναι να παρουσιάσουµε τα ευρήµατα από την πρόσφατη έρευνά µας που διεξάχθηκε τον Μάρτιο του 2014 από τους µαθητές της Β’ Λυκείου του 3ου Λυκείου Νέας Φιλαδέλφειας στο πώς οι µαθητές ηλικίας 12-18 ετών οραµατίζονται το µέλλον µας. Ο συνολικός αριθµός αυτών που απάντησαν ήταν 157. Το δείγµα ήταν αντιπροσωπευτικό και τυχαίο και αποτελούταν από 86 κορίτσια και 71 αγόρια εκ των οποίων οι 17 ήταν ηλικίας 12-15 ετών, 127 ηλικίας 16-18 και οι 13 πάνω από 18 ετών.

Έρευνα µε µνεία

Αρχικά ερευνήσαµε διάφορες ευτοπίες και δυστοπίες µέσα από συγγραφικές πηγές (βλέπε αναφορά). Παρατηρήσαµε ότι οι ουτοπίες που περιγράφονταν µετά τον 20ο αιώνα είχαν την µορφή δυστοπίας (εκτός από το πείραµα της Μαριναλέδας). Αυτό το γεγονός µας οδήγησε στην αναζήτηση απόψεων των συµµαθητών µας.

Μέθοδος

Στην πρώτη φάση διατυπώσαµε κάποιες βασικές ερωτήσεις ανά πτυχή: Εκπαίδευση, Ιατρική, ΜΜΕ, Τέχνη, Θρησκεία, Πολιτική, Κοινωνία, Οικονοµία. Για τη σύνταξη των ερωτήσεων χρησιµοποιήσαµε το πρόγραµµα Google Drive. Το ερωτηµατολόγιο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του σχολείου και έπειτα οι µαθητές από όλο το σχολείο κλήθηκαν να απαντήσουν ηλεκτρονικά. Τα ερωτηµατολόγια ήταν ανοιχτά στο απαντητικό κοινό για 2 εβδοµάδες.

Ερευνητική υπόθεση Η µελέτη των ουτοπιών του παρελθόντος µας οδήγησε στο συµπέρασµα ότι από τον 20ο αιώνα και µετά τα οράµατα των φιλοσόφων, λογοτεχνών και άλλων καλλιτεχνών αποτελούν δυστοπίες σε αντίθεση µε τις ευτοπίες του παρελθόντος. Υποθέσαµε ότι οι νέοι του 21ου αιώνα θα έχουν µάλλον δυστοπικά οράµατα λόγω της οικονοµικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής κρίσης που βιώνουν.

Ερευνητικά αποτελέσµατα

Στη συνέχεια παρουσιάζουµε τα γραφήµατα που απεικονίζουν τα αποτελέσµατα από την έρευνα µε το ερωτηµατολόγιο καθώς και ένα σύντοµο σχολιασµό.

16

1. Ποιο είναι το φύλο σου;

Αγόρι: 72 (45%) Κορίτσι: 88 (55%)

Η διαφορά ανάµεσα στα 2 φύλα είναι στατιστικά ασήµαντη και δεν επηρεάζει την αντιπροσωπευτικότατα του δείγµατος

2. Ποια είναι η ηλικία σου;

12 έως 15 17 (11%) 16 έως 18 127 (81%) 18+ 13 (8%)

Η µεγάλη πλειοψηφία ανήκει στην ηλικιακή οµάδα από 16-18 ετών. Αυτή η διαφορά επηρεάζει την αντιπροσωπευτικότητα τού δείγµατος, άρα τα αποτελέσµατα αντανακλούν τα οράµατα των µεσοεφήβων.

17

ΠΤΥΧΗ: Η ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ 3. Φαντάζεστε ότι οι µαθητές στο µέλλον θα επιλέγουν τα µαθήµατα που θα διδάσκονται στο σχολείο;

Θα επιλέγουν όσα τους αρέσουν: 56 (35%) Θα έχουν περιορισµένη δυνατότητα επιλογής: 71 (44%) Θα διδάσκονται όλα τα µαθήµατα: 28 (18%) Other: 5 (3%)

Σχεδόν οι µισοί απάντησαν ότι θα συνεχίσει να υπάρχει περιορισµένη δυνατότητα επιλογής µαθηµάτων, δηλαδή ότι ισχύει τώρα στο σχολείο. Αντίθετα ένα λίγο µικρότερο ποσοστό απάντησαν ότι οι µαθητές θα µπορούν να επιλέγουν όσα µαθήµατα τους αρέσουν, δηλαδή είναι αισιόδοξοι.

18

4. Με ποιους τρόπους θα γίνεται το µάθηµα στη τάξη;

Mε τη βοήθεια της τεχνολογίας 123 (58%) Με τις σηµερινές µεθόδους 23 (11%) Με τη βοήθεια της υπνοπαιδείας 19 (9%) Με τη βοήθεια των τεχνών 41 (19% ) Other 7 (3%)

Μόνο 1 στους 10 φαντάζεται ότι το µάθηµα θα γίνεται µε τις σηµερινές µεθόδους ενώ η µεγάλη πλειοψηφία φαντάζονται ότι θα εισαχθούν νέοι µέθοδοι στην εκπαίδευση, όπως η µάθηση µέσω της τέχνης και της υπνοπαιδείας.

19

5. Θα υπάρχουν φροντιστήρια στο µέλλον;

Όχι 58 (36%) Ναι 102 (64%)

Υπερισχύει η άποψη ότι τα φροντιστήρια θα υπάρχουν και στο µέλλον ίσως επειδή υπάρχει ο φόβος ότι µε το τωρινό σύστηµα αξιολόγησης θα συνεχίσουν να είναι απαραίτητα.

20

6. Θα υπάρξουν αλλαγές στο σχολικό ωράριο;

Το µάθηµα θα αρχίζει στις 10 π.µ. 55 (31%) Το µάθηµα θα τελειώνει στις 16 µ.µ. µε διάλειµµα για φαγητό 61 (34% ) ∆εν θα υπάρξει καµία αλλαγή 62 (35%)

Μόνο 1 στους 3 φαντάζεται ότι το σχολικό ωράριο θα παραµείνει το ίδιο, ενώ η πλειοψηφία ελπίζει σε αλλαγές στο σχολικό ωράριο.

7. Φαντάζεστε ότι στο σχολείο οι µαθητές θα προετοιµάζονται για το επάγγελµα που θα επιλέγουν;

Ναι 125 (78% ) Όχι 35 (22%)

Η πλειοψηφία απάντησε ότι στο µελλοντικό σχολείο θα γίνεται προετοιµασία των µαθητών για το επάγγελµα που θα έχουν επιλέξει, άρα πρόκειται για ευτοπία.

21

8. Ποιο επάγγελµα φαντάζεστε ότι θα έχει τις καλύτερες προοπτικές στο µέλλον;

Ανοιχτή ερώτηση στην οποία προέκυψαν διάφορες απαντήσεις:

Σεφ Γεωργός-κτηνοτρόφος Θεραπευτής – γιατρός - νοσηλευτής Χειριστής µηχανηµάτων Φυσικός επιστήµονας Ναυτιλιακά – ναυτικός - ψαράς Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγος - Μηχανικός Προγραµµατιστής Λογοθεραπευτής Ψυχολόγος Ιατροδικαστής - ∆ικαστικός Οικοδόµος Υδραυλικός Ξένες γλώσσες Περιβαλλοντολόγος Αστυνοµικός Κτηνίατρος Λογιστής Ιερέας Μοριακός Βιολόγος Άλλα (Επίσης αναφέρθηκαν, ίσως µε χιουµοριστική διάθεση, ασχολίες όπως πορνοστάρ, drug dealers, ζητιάνοι κτλ.)

Γενικά, τα επαγγέλµατα που αναφέρθηκαν µε τη µεγαλύτερη συχνότητα ήταν τα επαγγέλµατα τα οποία είχαν σχέση µε την ιατρική και την έρευνα, την τεχνολογία και τους υπολογιστές, µε το περιβάλλον, την οικονοµία και την εκπαίδευση.

22

ΠΤΥΧΗ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

9. Πώς φαντάζεστε τις χειρουργικές επεµβάσεις στο

µέλλον;

µε ροµπότ 110 (60% ) από απόσταση 34 (19% ) χωρίς αναισθησία, µε βαθιά χαλάρωση 23 (13%) Other 16 (9%)

Η µεγάλη πλειοψηφία φαντάζονται ότι οι χειρουργικές επεµβάσεις θα γίνονται πλέον όλες µε ροµπότ και από απόσταση.

23

10. Πώς φαντάζεστε τη θεραπεία στο µέλλον;

µε χρήση βοτάνων 38 (16% ) µε οµοιοπαθητική ή/και άλλες εναλλακτικές θεραπείες 60 (25%) µε ψυχοθεραπεία 40 (17% ) µέσω της θρησκείας 10 (4% ) µε προηγµένα φάρµακα 85 (36%) Other 4 (2%)

Σχεδόν οι µισοί φαντάζονται ότι η θεραπεία θα γίνεται µε εναλλακτικούς τρόπους ενώ 1 στους 3 µε προηγµένα φάρµακα. Οι επιλογές της ψυχοθεραπείας και της θρησκείας είχαν πολύ µικρά ποσοστά.

24

11. Ποιες ασθένειες φαντάζεστε θα είναι θανατηφόρες και µη ιάσιµες στο µέλλον;

Aids 70 (21% ) Καρκίνος 74 (22% ) Ψυχασθένειες 50 (15% ) Κατάθλιψη 54 (16%) Ψηφιακός εθισµός 72 (22%) Other 11 (3%)

Σε αυτή την ερώτηση είναι αξιοσηµείωτο ότι ο ψηφιακός εθισµός έχει περίπου τα ίδια ποσοστά µε το aids και τον καρκίνο. Αυτό ίσως συµβαίνει επειδή οι νέοι έχουν γνώση για τους κινδύνους που µπορεί να επιφέρει το ∆ιαδίκτυο.

25

12. Θα υπάρχει ανεργία στον ιατρικό τοµέα;

Ναι 94 (59% ) Όχι 66 (41%)

Εδώ το όραµα είναι δυσοίωνο αφού οι περισσότεροι πιστεύουν ότι θα υπάρχει ανεργία ανάµεσα στους γιατρούς. Αυτό ερµηνεύεται µε το ότι η εξέλιξη στην ιατρική τεχνολογία θα κάνει τους ιατρούς περιττούς ή µε το ότι το επάγγελµα θα είναι κορεσµένο επειδή πολλοί νέοι προσανατολίζονται προς αυτό.

26

13. Πώς θα γίνεται η πρόληψη ασθενειών;

µε χρήση νανοτεχνολογίας 81 (41%) µε ροµποτική 63 (32% ) µε ασύρµατα γιλέκα διάγνωσης 44 (22%) Other 8 (4%)

Η πλειοψηφία φαντάζεται ότι θα χρησιµοποιείται η νανοτεχνολογία και τα ροµπότ όχι µόνο για τις χειρουργικές επεµβάσεις, αλλά και για τη διάγνωση και πρόληψη των ασθενειών

27

ΠΤΥΧΗ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 14. Από τι φαντάζεστε ότι θα απειλείται ο πλανήτης µας;

πόλεµοι για το νερό 85 (14%) παγετώνες 32 (5%) ερηµοποίηση 47 (8%) πείνα 70 (11%) υπερπληθυσµός 54 ( 9% ) µόλυνση θαλασσών, ποταµών και λιµνών 85 (14%) δηλητηρίαση του αέρα 81 (13%) φυσικές καταστροφές 83 (14%) τροφική δηλητηρίαση λόγω επεξεργασµένων τροφών 66 (11%) Other 11 (2%)

Από τους περιβαλλοντικούς κινδύνους υπερισχύουν αυτοί που σχετίζονται µε το νερό και οι φυσικές καταστροφές, δηλαδή πρόκειται για δυστοπία.

28

ΠΤΥΧΗ: Το µέλλον των Μ.Μ.Ε.

15. Φαντάζεστε ότι θα υπάρξουν νέα ΜΜΕ ;

Ναι 61 (38%) Όχι 20 (13%) Ίσως 79 (49%)

Η πλειοψηφία φαντάζεται ότι είναι δυνατό να προκύψει η εµφάνιση ενός νέου µέσου µαζικής ενηµέρωσης.

29

16. Θα συνεχίσουν να υπάρχουν οι εφηµερίδες και περιοδικά στο µέλλον;

Ναι 64 (40%) Όχι 96 (60%)

Η πλειοψηφία πιστεύει ότι ο έντυπος τύπος θα εξαφανιστεί.

30

17. Ποιες εφαρµογές θα χρησιµοποιούνται στο µέλλον περισσότερο;

Games-Ψυχαγωγία 102 (36%) News 39 (14%) Επικοινωνία 61 (21%) Νέες εφαρµογές 85 (30%)

Υπερισχύει το gaming και ακολουθούν νέες εφαρµογές χωρίς προσδιορισµό, πράγµα που ίσως οφείλεται στην ηλικιακή οµάδα των απαντητών.

31

18. Ποια θα είναι η θετική συµβολή των ΜΜΕ;

πιο συναρπαστική ψυχαγωγία 52 (19%) πιο ζωντανή επικοινωνία 62 (22%) πιο αποτελεσµατική εκπαίδευση 41 (15%) πιο έγκαιρη και έγκυρη ενηµέρωση 57 (20%) αµεσότερη πρόσβαση σε κοινωνικές δράσεις 59 (21%) Other 9 (3%)

Αυτό στο οποίο φαίνεται να ελπίζουν λιγότερο οι νέοι είναι ότι τα µέσα ΜΜΕ θα προσφέρουν πιο αποτελεσµατική εκπαίδευση

32

19. Ποιες φαντάζεστε ότι θα είναι οι αρνητικές συνέπειες των ΜΜΕ;

Θα µείνουν οι µελλοντικές γενιές αµόρφωτες 57 (18%) Θα ενισχυθεί η παραπληροφόροση και ο απόπροσανοτολισµός 105 (33%) Θα διευκολυνθεί η πολιτική προπαγάνδα 82 (26%) Θα αυξηθεί ο ψηφιακός εθισµός 68 (22%) Other 4 (1%)

Αυτό που φοβούνται περισσότερο από τα ΜΜΕ είναι η παραπληροφόρηση και ο αποπροσανατολισµός µε αναλογία 1/3 στην οποία µπορεί να προστεθεί και το 1/5 που απάντησε ότι οι µελλοντικές γενιές θα µείνουν αµόρφωτες.

33

ΠΤΥΧΗ: ΤΕΧΝΕΣ 20. Η µουσική στο µέλλον

∆εν θα υπάρχει µουσική 19 (12%) Οι τραγουδιστές θα είναι ολογράµµατα 91 (57%) Other 50 (31%)

Περισσότεροι από τους µισούς πιστεύει ότι οι τραγουδιστές θα είναι ολογράµµατα ενώ 1 στους 10 φοβούνται ότι δεν θα υπάρχει καν µουσική.

21. Πώς φαντάζεστε τα µελλοντικά κτίρια;

Υπόγειοι ουρανοξύστες 67 (31%) Κάτω από το νερό 75 (35%) ∆εν θα υπάρχουν µονοκατοικίες 63 (29%) Other 12 (6%)

Η µεγάλη πλειοψηφία φαντάζεται πολυώροφα κτήρια ενώ οι περισσότεροι από αυτούς τα φαντάζονται κάτω από τη γη και το νερό.

34

22. Η ζωγραφική στο µέλλον

Θα επικρατήσει το graffiti 95 (31%) Bodypainting 82 (27%) Ανάγλυφη ζωγραφική 44 (15%) Vintage ζωγραφική 45 (15%) Ασπρόµαυρη 28 (9%) Other 9 (3%)

Οι επικρατέστερες απαντήσεις είναι το graffiti και το body painting. Αυτό ίσως οφείλεται στην ηλικία των απαντητών.

23. Η φωτογραφία στο µέλλον:

Υψηλότερη ανάλυση φωτογραφιών 116 (57%) Θα υπάρχουν γυαλιά µατιών που θα φωτογραφίζουν 86 (42%) Other 3 (1%)

Οι περισσότεροι από τους µισούς οραµατίζονται ακόµα υψηλότερη ανάλυση φωτογραφιών ενώ περίπου οι µισοί φαντάζονται ότι θα υπάρχουν γυαλιά µατιών που θα φωτογραφίζουν.

35

24. Το θέατρο και ο κινηµατογράφος;

∆εν θα υπάρχει καθόλου θέατρο 48 (19%) Το θέατρο θα περιέχει πολυµέσα 73 (29%) Ο κινηµατογράφος θα χρησιµοποιεί µόνο ολογράµµατα 44 (18%) Ο κινηµατογράφος θα είναι διαδραστικός 79 (32%) Other 6 (2%)

Η πλειοψηφία φαντάζεται ότι ο κινηµατογράφος θα είναι διαδραστικός ενώ 1 στους 3 φαντάζεται το θέατρο µε πολυµέσα ,δηλαδή εξελίξεις που είναι ήδη πραγµατικότητα.

25. Η γλυπτική στο µέλλον

∆εν θα υπάρχει 58 (32%) Θα υπάρχουν µόνο γλυπτά µε µηχανήµατα 61 (33%) Θα επικρατεί η ψευδαίσθηση ότι τα γλυπτά κινούνται 60 (33%) Other 4 (2%)

Η πλειοψηφία βλέπει το τέλος της στατικής γλυπτικής.

36

26. Ποια τέχνη φαντάζεστε θα εξελιχθεί περισσότερο;

Αρχιτεκτονική 72 (19%) Ζωγραφική 27 (7%) Μουσική 74 (20%) Ποίηση 15 (4%) Γλυπτική 19 (5%) Κινηµατογράφος-Θέατρο 73 (20%) Φωτογραφία 91 (25%)

1 στους 4 φαντάζεται ότι θα εξελιχθεί περισσότερο η φωτογραφία και ακολουθεί η µουσική και ο κινηµατογράφος και το θέατρο, ίσως επειδή αυτές είναι οι τέχνες µε τις οποίες ασχολούνται περισσότερο οι νέοι.

37

27. Ποιος φαντάζεστε ότι θα είναι ο κυριότερος σκοπός των τεχνών;

∆ιασκέδαση 80 (31%) Οικονοµικά συµφέροντα 79 (31%) Χειραγώγηση 44 (17%) Εκπαίδευση 53 (21%)

Υπερισχύουν οι απαντήσεις για τη διασκεδάση, ίσως επειδή αυτό αντανακλάει τη σηµερινή πραγµατικότητα.

38

ΠΤΥΧΗ: ΘΡΗΣΚΕΙΑ 28.Ποιος θα είναι ο ρόλος της θρησκείας στο µέλλον;

Εξουσία 43 (13%) Έλεγχος συνείδησης 48 (14%) Θεραπεία ασθενειών 22 (6%) Φιλανθρωπία 65 (19%) Καταπολέµηση άγχους 24 (7%) Αυτογνωσία 39 (11%) Ηθική πρόοδος 57 (17%) Συµβουλευτική οικογενειών 35 (10%) Other 9 (3%)

1 στους 5 φαντάζεται ότι η θρησκεία θα εξαντλεί το ρόλο της στη φιλανθρωπία

39

29.Ποιές θα είναι οι επικρατέστερες θρησκείες;

Ινδουισµός 24 (7%) Βουδισµός 35 (11%) Καθολικισµός 45 (14%) Ιουδαϊσµός 22 (7%) Μουσουλµανισµός 57 (17%) Ορθοδοξία 109 (33%) Παγανισµός 21 (6%) Other 13 (4%)

Υπερισχύει ο χριστιανισµός ίσως λόγο προέλευσης.

40

ΠΤΥΧΗ: Κοινωνία – Οικονοµία – Πολιτική

30. Ποια φαντάζεστε πως θα είναι τα µελλοντικά πολιτεύµατα;

Άµεση δηµοκρατία 52 (25%) Έµµεση δηµοκρατία 50 (24% ) Μοναρχία 52 (25%) Απολυταρχία 43 (20%) Other 13 (6%)

Οι απαντήσεις φαίνεται να µοιράζονται ανάµεσα στη δηµοκρατία και στα απολυταρχικά καθεστώτα. Ίσως αυτό δείχνει ότι επικρατεί σύγχυση στους απαντητές.

41

31. Ποιες φαντάζεστε ότι θα είναι οι µελλοντικές χώρες-υπερδυνάµεις;

Αµερική 91 (19%) Ρωσία 99 (21%) Γερµανία 61 (13%) Ιαπωνία 61 (13%) Ινδία 27 (6%) Βραζιλία 27 (6%) Κίνα 87 (18%) Μεγάλη Βρετανία 17 (4%) Other 10 (2%)

Οι απαντητές προέβλεψαν σωστά ότι µελλοντικές υπερδυνάµεις θα είναι η Ρωσία και η Κίνα ενώ δεν προέβλεψαν την άνοδο της Ινδίας και της Βραζιλίας.

42

32. Ποια φαντάζεστε ότι θα είναι η µορφή της κοινωνίας;

Βιοµηχανική 76 (41%) Τεχνοκρατική 88 (47%) Η παραδοσιακή 22 (12%) Other 0 (0%)

Η µεγάλη πλειοψηφία βλέπει το τέλος της παραδοσιακής κοινωνίας.

33. Ποια φαντάζεστε ότι θα είναι η κοινωνική διάταξη;

Μία ενιαία τάξη 42 (25%) ∆ιατήρηση σηµερινής διάταξης 45 (27%) Χάσµα ανάµεσα σε πλούσιους-φτωχούς 80 (48%) Other 1 (1%)

Σχεδόν οι µισοί φοβούνται ότι θα υπάρχουν µόνο δύο τάξεις µε χάσµα ανάµεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, άρα δυστοπικό όραµα.

43

34. Που φαντάζεστε ότι θα στηρίζεται η οικονοµία στο µέλλον;

Στη βιοµηχανία 98 (51%) Επιστροφή στην γεωργία και στη κτηνοτροφία 50 (26%) Στο πνευµατικό κεφάλαιο 42 (22%) Other 2 (1%)

Σχεδόν οι µισοί φαντάζονται ότι η οικονοµία θα συνεχίσει να στηρίζεται στην βιοµηχανία, άρα ένα ακόµη δυστοπικό όραµα αφού δεν προβλέπεται να αξιοποιηθούν άλλοι πόροι της οικονοµίας όπως το πνευµατικό κεφάλαιο.

44

35. Που φαντάζεστε ότι θα οδηγήσει η κρίση που διανύουµε σήµερα;

Σε ένα µοντέλο κοινωνίας που θα λειτουργεί µε γνώµονα την αυτάρκεια 3 (15%) Στην εκµετάλλευση του ανθρώπινου δυναµικού προς όφελος µίας παγκόσµιας διακυβέρνησης 86 (39%) Σε ένα τρίτο παγκόσµιο πόλεµο 96 (44%) Other 5 (2%)

Η πλειοψηφία φοβάται ότι η κρίση θα οδηγήσει στον τρίτο παγκόσµιο πόλεµο και δυστυχώς µόνο ένα µικρό ποσοστό οραµατίζεται ένα µοντέλο κοινωνίας που θα λειτουργεί µε βάση την αυτάρκεια, άρα διαφαίνεται άλλη µία δυστοπία.

45

Γενικό Συµπέρασµα: Από τις απαντήσεις στις 33 ερωτήσεις του ερωτηµατολογίου, αντλήσαµε 5 ευτοπικά οράµατα, 15 δυστοπικά και 13 ουδέτερα. Σε γενικές γραµµές µπορούµε να συµπεράνουµε ότι οι απαντητές διατηρούν µάλλον απαισιόδοξη στάση όσον αφορά το µέλλον της οικονοµίας, της κοινωνίας, της θρησκείας, της τέχνης, της επαγελµατικής αποκατάστασης των γιατρών και του περιβάλλοντος. Άρα, διαπιστώνουµε ότι η ερευνητική µας υπόθεση επαληθεύεται από τα αποτελέσµατα της ποσοτικής έρευνας. Όσο για τις συνεντεύξεις, οι ειδικοί µας µίλησαν και για τα δύο σενάρια µε την πίστη ότι µας περιµένει το ευτοπικό.

46

ΠΗΓΕΣ Are you past oriented or future oriented ? On YouTube future of the environment | Popular Science www.popsci.com/.../future -environment

Your Environment : Past, Present and Future - Environmental ... www.epa.gov

Future of Religion - Patheos www.patheos.com/.../Future -of-World-Religions .

Changing Education Paradigms on YouTube

Mass media - Wikipedia, the free encyclopedia en.wikipedia.org/wiki/Mass_media

The Future of Medical Technology - The New Atlantis www.thenewatlantis.com/.../the -future-of-medical-technology

BBC News - Twenty top predictions for life 100 years from now www.bbc.co.uk/news/magazine-16536598

Which will be the big economies in 15 years? It's not a done ... www.theguardian.com/.../worlds-largest-economies .

The Future of Art - Wikipedia, the free encyclopedia en.wikipedia.org/wiki/The_Future_of_Art