Εισαγωγικό κείμενο για τους γονείς & τους εκπαιδευτικούς Κάθε Μουσείο φιλοξενεί στις προθήκες του πλήθος αρχαιολογικών ευρημάτων, ένα σπουδαίο «υλικό» για να γνωρίσουν τα παιδιά/ οι μαθητές σας διάφορες πτυχές της καθημερινότητας όσων έζησαν πριν από εμάς. Η αξία αυτού του «υλικού» είναι μοναδική, σχεδόν μαγευτική, επειδή φανερώνει την ανθρώπινη δράση. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας. Αξιοποιώντας λοιπόν τους θησαυρούς που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη με θυσίες, μακροχρόνια έρευνα και επιμονή, μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά/ τους μαθητές σας να γνωρίσουν την πόλη της Καβάλας και γειτονικών περιοχών στο πέρασμα των αιώνων. Το παιχνίδι έχει συνολική διάρκεια 50-55 λεπτά και απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 10-15 ετών. Με τις κατάλληλες προσαρμογές μπορεί να απευθυνθεί και σε μαθητές μικρότερων ή μεγαλύτερων ηλικιών.

Εισαγωγικό κείμενο για τους μαθητές Έχεις σκεφτεί ποτέ πώς ζούσαν οι κάτοικοι της πόλης σου πριν από εσένα; Από τι υλικό ήταν φτιαγμένα τα παιχνίδια των παιδιών, τα κοσμήματα των γυναικών, τα εργαλεία και τα όπλα των ανδρών; Πώς λάτρευαν τους Θεούς τους και πώς αποχαιρετούσαν τους νεκρούς; Οι απαντήσεις σε περιμένουν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας. Τα εκθέματα του μουσείου θα σε ταξιδέψουν σε διάφορες χρονολογικές περιόδους (προϊστορική, αρχαϊκή, κλασική, ελληνιστική, βυζαντινή, νεότερη). Μπορείς να παρατηρήσεις τις αλλαγές στα υλικά, τα χρώματα, τα σχήματα και τις μορφές που τους έδιναν σε κάθε περίοδο. Μην ξεχνάς πως η εξέλιξη είναι συνδεδεμένη με την ανθρώπινη ζωή! Λοιπόν, έχεις μια αποστολή να ολοκληρώσεις. Είσαι έτοιμος;

Οδηγίες για τους μαθητές Βασικές οδηγίες που θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου καθώς παίζεις το παιχνίδι αλλά και στις επισκέψεις σου σε κάθε Μουσείο: - Για να μην τραυματιστείς ή τραυματίσεις κάποιο έκθεμα, μην τρέχεις - Σεβόμαστε τους υπόλοιπους επισκέπτες του Μουσείου γι’ αυτό δεν κάνουμε φασαρία - Όσο κι αν μας εντυπωσιάζουν τα εκθέματα και θέλουμε να αισθανθούμε τις λεπτομέρειές τους με την αφή μας, δεν τα αγγίζουμε. Υπάρχουν άλλα Μουσεία που μας δίνουν αυτή τη δυνατότητα όπως το Μουσείο Αφής του Φάρου Τυφλών (www.tactualmuseum.gr), το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο (www.hcm.gr), το Μουσείο Τεχνολογίας Θεσσαλονίκης (www.noesis.edu.gr) και άλλα που μπορείς να βρεις στο Διαδίκτυο. - Μπορείς να ψάξεις για την επεξήγηση των λέξεων που εμφανίζονται με μπλε γραμματοσειρά, στο Γλωσσάρι, στο τέλος των οδηγιών. Εκεί μπορείς να βρεις κι άλλες που αφορούν την ονομασία κάποιων ευρημάτων, κυρίως αγγείων που θα συναντήσεις στις επεξηγηματικές πινακίδες. Εσύ θα επιλέξεις πόσες και ποιες θέλεις να δεις σε αυτή την επίσκεψή σου στο Μουσείο. Τις υπόλοιπες μπορείς να τις δεις σε μια επόμενη επίσκεψη. Νομίζω όμως πως ήρθε η ώρα να ξεκινήσεις! Ένας Εξερευνητής, όπως για παράδειγμα εσύ, αναζητά την «καρδιά» του Αρχαιολογικού Μουσείου Καβάλας. Με την πρώτη ματιά μπερδεύεται γιατί τα αντικείμενα είναι πολλά από διάφορα μέρη και εποχές. Σκοπός σου είναι να ανακαλύψεις ως καλός εξερευνητής την «καρδιά» του Μουσείου που αποτελείται από 8 στοιχεία-γράμματα. Θα τα αναζητήσεις σε όλες τις αίθουσές του. Τα περισσότερα θα προκύψουν με απλές αριθμητικές πράξεις. Επειδή η σειρά με την οποία θα τα βρεις είναι τυχαία, θα πρέπει να τα συνδυάσεις κατάλληλα ώστε να σχηματίσεις τη λέξη-κλειδί. Ακολούθησε τις οδηγίες και χρησιμοποίησε την κάτοψη του Μουσείου για να περιηγηθείς στις αίθουσές του. Καλή διασκέδαση!

Στην είσοδο του Μουσείου σε υποδέχονται δύο κιονωτοί κρατήρες. Γνωρίζω ότι: βρέθηκαν σ’ έναν φυσικό λόφο, στο χωριό Ορφάνι, όπου εντοπίζεται ο αρχαίος Φάγρης | χρονολογούνται στο 530 π.Χ. | αντλούν τη θεματογραφία τους από τον ηρωικό κόσμο των μαχών και του πολέμου (Ιλιάδα)

ΠΡΩΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ – ΣΗΜΕΙΟ 1 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ

Η αναζήτηση ξεκινάει από την Προϊστορική εποχή, την πρώτη αίθουσα που συναντάς στα αριστερά σου. Εκεί, ανάμεσα σε διάφορα εκθέματα (αγγεία, σφονδύλια, κοσμήματα, πελέκεις), μια συλλογή από ανθρωπόμορφα ειδώλια περιμένει να σου αποκαλύψει το 1ο στοιχείο: από πόσα ανθρωπόμορφα ειδώλια αποτελείται η συλλογή; Σε ποιο γράμμα αντιστοιχεί ο αριθμός που βρήκες; Σημείωσέ τον για να μην τον ξεχάσεις. ΠΡΩΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ: Γνωρίζω ότι: τα πήλινα ειδώλια είναι συνήθως είτε ανθρωπόμορφα είτε ζωόμορφα | ο άνθρωπος από πολύ νωρίς προσπάθησε να απεικονίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του

ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ – ΣΗΜΕΙΟ 2 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ Πολύ ωραία! Συνεχίζουμε με το επόμενο στοιχείο! Απέναντι από τα ανθρωπόμορφα ειδώλια είναι το Αίθριο Α. Πήγαινε σε αυτό, όπου φιλοξενούνται κυρίως επιτύμβιες στήλες και μιλιάρια. Γνωρίζω ότι: 1. η επιτύμβια στήλη είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο ή πέτρα | αποτελούσε το σήμα του τάφου που έδινε κάποιες πληροφορίες σχετικά με τον νεκρό | συναντούμε στήλες με επιγραφές ή διακοσμημένες με διάφορες παραστάσεις (σκηνές από τη ζωή του, παραστάσεις νεκρόδειπνου, κ.ά.) 2. το μιλιάριο έχει σχήμα κυλινδρικό, ωοειδές ή παραλληλεπίπεδο | βρισκόταν στην άκρη των ρωμαϊκών δρόμων για να σηματοδοτεί τις αποστάσεις κάθε 1.500 περίπου μέτρα | συχνά αναγράφονταν πληροφορίες για τις επισκευές τμημάτων του δρόμου σε διάφορες χρονικές περιόδους

Τα μιλιάρια σου φανερώνουν το δεύτερο στοιχείο: ποιος γνωστός δρόμος της εποχής μας που διασχίζει τη Μακεδονία και τη Θράκη, έχει πάρει το όνομά του από την οδό στην οποία βρέθηκαν τα μιλιάρια που αντικρίζεις; Το 1ο γράμμα του δρόμου αυτού, σου δίνει ένα ακόμη στοιχείο που χρειάζεσαι για να βρεις τη λέξη-κλειδί. Σημείωσέ το για να μην το ξεχάσεις. (Σε περίπτωση που χρειαστείς βοήθεια, συμβουλέψου τον μεγάλο έγχρωμο χάρτη στην αίθουσα της προϊστορικής συλλογής) ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ:

ΤΡΙΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ – ΣΗΜΕΙΟ 4 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ Μπράβο σου! Για το επόμενο στοιχείο θα πρέπει να επιστρέψεις στην αίθουσα της προϊστορικής συλλογής και να κατευθυνθείς στην αίθουσα της Αμφίπολης. Εδώ μας δίνεται η δυνατότητα μέσα από ευρήματα που βρέθηκαν κυρίως στο νεκροταφείο της Αμφίπολης, να γνωρίσουμε τη ζωή σε μια διαφορετική πόλη από αυτή που βρίσκεται το Μουσείο. Ανάμεσα στα κτερίσματα και τα αγγεία που φιλοξενούνται στην αίθουσα αυτή, αναζήτησε τις επιτύμβιες στήλες και το αναθηματικό νεκρόδειπνο. Πόσες μορφές συνολικά απεικονίζονται σε αυτά; Από τον αριθμό που βρήκες, αφαίρεσε τη μορφή ή τις μορφές που είναι γυμνές. Σε ποιο γράμμα αντιστοιχεί ο αριθμός που βρήκες; Σημείωσε το γράμμα και συνεχίζουμε για το επόμενο στοιχείο που κρύβει η αίθουσα αυτή. ΤΡΙΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ:

ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΣΗΜΕΙΟ 4 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ

Τώρα, βρες τις προτομές γυναικών στις οποίες διατηρούνται τα χρώματα. Πρόσεξε! Μην τις μπερδέψεις με τα ειδώλια που εδώ αποτυπώνουν με πιο σαφή και ρεαλιστικό τρόπο την ανθρώπινη μορφή από αυτά της προϊστορικής εποχής που είδες στην προηγούμενη αίθουσα. Γνωρίζω ότι: τα αγάλματα των αρχαίων δεν ήταν λευκά όπως τα συναντούμε στα Μουσεία αλλά ήταν γεμάτα χρώματα: κόκκινο σε διάφορες αποχρώσεις, μπλε σκούρο ή γαλάζιο, μαύρο, κίτρινο και πράσινο.

Πόσες μέτρησες; Ωραία, πρόσθεσε στον αριθμό αυτό το ένα και μοναδικό εύρημα της αίθουσας που έχει έντονο γαλάζιο χρώμα στο μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς του. Το άθροισμα των δύο αριθμών σε οδηγεί στο σωστό γράμμα! ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ: Διασχίζοντας την αίθουσα 5, και βλέποντας μία επιτύμβια στήλη, ένα ακέφαλο άγαλμα γυναικείας μορφής και ένα επίσης ακέφαλο άγαλμα του μυθικού ήρωα Ηρακλή, αποχαιρετάς την Αμφίπολη. Σε αυτό το σημείο αρχίζει η νέα έκθεση του Μουσείου που αφορά την ιστορία της Καβάλας και της περιοχής της.

ΠΕΜΠΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ – ΣΗΜΕΙΟ 6 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ Βρίσκεσαι λοιπόν στην αίθουσα 6, όπου σε υποδέχονται μια μαρμάρινη ανθεμωτή επιτύμβια στήλη στα αριστερά και 3 πιθαμφορείς διακοσμημένοι με θέματα από τη μυθολογία στα δεξιά σου. Η αίθουσα είναι γεμάτη με αγγεία διαφόρων ειδών (αποθηκευτικά, μείξης οίνου με νερό, αντλήσεως και σερβιρίσματος του οίνου, μεταφοράς νερού, πόσης). Μπορείς να τα συγκρίνεις με αυτά που είδες στις προηγούμενες αίθουσες. Τι παρατηρείς; Το στοιχείο που ψάχνεις βρίσκεται στην εντοιχισμένη προθήκη όπου τα περισσότερα αγγεία που φιλοξενούνται είναι διακοσμημένα με ανθρώπινες και μυθικές μορφές. Πόσες είναι αυτές; Σημείωσε το γράμμα στο οποίο αντιστοιχεί ο αριθμός που βρήκες. ΠΕΜΠΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ: Γνωρίζω ότι: 1. σάτυροι: μυθικά όντα, πνεύματα των βουνών και των δασών | απεικονίζονται ανθρωπόμορφοι από τη μέση και πάνω, συνήθως φαλακροί με μυτερά αυτιά, με πόδια και ουρά τράγου | υπηρέτες και σύντροφοι του Θεού Διόνυσου | οι αγαπημένες ασχολίες τους ήταν το παίξιμο του αυλού και της κιθάρας, ο τρύγος και το κυνήγι των κοριτσιών. Ασχολίες που όλες μαζί συμβολίζουν τη γονιμότητα της φύσης | σήμερα αναβιώνει η μορφή του σάτυρου στο έθιμο των κουδουνάτων ή μπαμπούγερων που συναντά κανείς σε όλη την Ελλάδα σε διάφορες παραλλαγές 2. μαινάδες: νύμφες, συντρόφισσες, συνοδοί και τροφοί του Θεού Διονύσου που χαρακτηρίζονται για την εκστατική τους μανία |ταυτίζονται με τις Βάκχες | απεικονίζονται συνήθως με στεφάνια από κισσό και νεβρίδες (=ένδυμα από δέρμα ελαφιού) 3. σφίγγα: το όνομά της προέρχεται από το ρήμα σφίγγω | φανταστικό πλάσμα της ελληνικής μυθολογίας | απεικονίζεται ως φτερωτό λιοντάρι με κεφάλι γυναίκας ή ως γυναίκα με πέλματα και στήθη λιονταριού, ουρά ερπετού και φτερά πτηνού | χρησιμοποιούνταν ως σύμβολο προστασίας στον αιγυπτιακό, ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό

ΕΚΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΣΗΜΕΙΟ 7 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ

Η αίθουσα 7 λούζεται από τις αχτίδες του ήλιου χάρη στην ιδιαίτερα προσεγμένη κατασκευή της οροφής της. Αυτό το εκτυφλωτικό φως σε συνδυασμό με την αναπαράσταση των δυο ιωνικών κιόνων (τα κιονόκρανα είναι από τον αρχαίο ναό ενώ οι κίονες και οι βάσεις τους είναι σύγχρονες, κατασκευασμένες στην εποχή μας) και το σύνολο των αρχιτεκτονικών μελών (κιονόκρανα, κυμάτια), σου δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκεσαι μέσα στο Ιερό της Παρθένου, έτοιμος να παρακολουθήσεις κάποια θρησκευτική τελετή. Μάλιστα, μπορείς να παρατηρήσεις από πολύ κοντά τον μαρμάρινο αναθηματικό ναΐσκο που βρέθηκε μέσα στο Ιερό. Σε αυτό το χώρο, αναζήτησε τα δύο τιμητικά ψηφίσματα (αντίγραφα των αυθεντικών που φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας), που θα σε οδηγήσουν στο 6ο στοιχείο: με τη βοήθεια της αναπαράστασης και του κειμένου που φέρουν αυτά, μπορείς να βρεις από ποιο γράμμα αρχίζει το όνομα των συμμάχων της Νεάπολης; ΕΚΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ: Γνωρίζω ότι: στο μικρότερο από αυτά, διακρίνεται η Θεά Αθηνά να σφίγγει το χέρι μιας μικρότερης θεότητας, πιθανώς της Παρθένου (πολιούχος θεότητα της Νεάπολης). Η ίδια σκηνή πιθανότατα απεικονιζόταν και στο πάνω μέρος του άλλου ψηφίσματος.

ΕΒΔΟΜΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ – ΣΗΜΕΙΟ 8 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ Το πρώτο έκθεμα που αντικρίζεις καθώς μπαίνεις στην αίθουσα αυτή είναι ένα μαρμάρινο μνημειακό επιτύμβιο ανάγλυφο του 4ου π.Χ. αιώνα όπου απεικονίζεται μια σκηνή αποχαιρετισμού με όρθια μια γυναικεία μορφή και καθισμένο έναν άνδρα σε θρόνο, κάτω από τον οποίο παρουσιάζεται κουλουριασμένος ένας μικρός δούλος, Το 7ο στοιχείο σε περιμένει ήδη στην πρώτη προθήκη αριστερά σου. Κατά τη β΄ περίοδο νομισματοκοπίας της Νεάπολης, στην πίσω όψη των νομισμάτων, απεικονίζεται μια γυναικεία προτομή η οποία πιθανώς να ταυτίζεται με τη θεά Παρθένο που λατρευόταν στην περιοχή. Σ’ αυτή την όψη λοιπόν, τα νομίσματα έφεραν μια επιγραφή με το όνομα της πόλης ή των κατοίκων. Το 3ο γράμμα της επιγραφής σου δίνει το στοιχείο που ψάχνεις. ΕΒΔΟΜΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ: Σύγκρινε, αν θέλεις, τα νομίσματα της προθήκης που ανακάλυψες το έβδομο στοιχείο με αυτή που φιλοξενεί νομίσματα του Φιλίππου του Β΄ και του γιου του, Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ποιες διαφορές μπορείς να εντοπίσεις; Λίγο παρακάτω έχεις την ευκαιρία να δεις και μία μεγάλη ποσότητα νομισμάτων που επειδή βρέθηκαν όλα μαζί, τα ονομάζουμε «θησαυρό».

ΟΓΔΟΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ – ΣΗΜΕΙΟ 8 ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΨΗ Για να βρεις το όγδοο και τελευταίο στοιχείο, προχώρησε στους παλαιοχριστιανικούς και βυζαντινούς χρόνους, όταν η Καβάλα ονομαζόταν Χριστούπολη. Θα καταλάβεις ότι βρίσκεσαι στο σωστό τμήμα της αίθουσας γιατί θα δεις τμήματα αρχιτεκτονικών μελών που σου θυμίζουν τις σημερινές εκκλησίες, όπως για παράδειγμα τη βάση ενός άμβωνα. Ανάμεσα στα εκθέματα αυτά, βρες την επιγραφή επισκευής των τειχών της Χριστουπόλεως το 926 μ.Χ. Το 4ο γράμμα της 6ης σειράς από τα δεξιά, σου δίνει το τελευταίο από τα 8 στοιχεία που ψάχνεις. ΟΓΔΟΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ:

Πριν προσπαθήσεις να βρεις τη λέξη-κλειδί, μπορείς να αναγνωρίσεις σε ποια λέξη της επιγραφής αντιστοιχεί το γράμμα που βρήκες (βασιλέων); Για να ολοκληρώσεις το διαχρονικό σου ταξίδι στην προϊστορία και την ιστορία, ρίξε μια ματιά στον αμέσως επόμενο χώρο όπου παρουσιάζονται ευρήματα (οθωμανική επιτύμβια στήλη, μαρμάρινη επιγραφή) από τη νεότερη ιστορία της Καβάλας. Ήρθε η ώρα να συνθέσεις με τα στοιχεία που βρήκες τη λέξη-κλειδί, την «καρδιά» του Αρχαιολογικού Μουσείου Καβάλας!

Γράψε τα γράμματα που βρήκες:

Προσπάθησε τώρα να τα βάλεις στη σωστή σειρά ώστε να βρεις τη λέξη-κλειδί, την «καρδιά» του Αρχαιολογικού Μουσείου Καβάλας:

Γλωσσάρι

Α αγνύθες: πήλινα βαρίδια | εξαρτήματα των αργαλειών αλάβαστρο: αγγείο κατάλληλο για μεταφορά αρωμάτων | το σχήμα του προέρχεται από αιγυπτιακά πρότυπα Ε εξάλειπτρο: ονομάζεται επίσης κώθων ή πλημοχόη | χρησίμευε για την τοποθέτηση αρωματικού νερού ή ελαίου, για προσωπική χρήση αλλά και για θρησκευτικές ιεροτελεστίες Κ κάνθαρος: ποτήρι | αρκετά δημοφιλές | χρησιμοποιούνταν κυρίως στα συμπόσια κοτύλη: ονομάζεται και σκύφος | είναι είδος ποτηριού και είδος μέτρου χωρητικότητας κρατήρας: αγγείο στο οποίο αναμιγνυόταν το νερό και το κρασί κτερίσματα: προσωπικά αντικείμενα του νεκρού που τοποθετούνταν στον τάφο του κυάθιο: ονομάζεται επίσης αρύταινα ή αντλητήριον | χρησίμευε ως σκεύος για την άντληση και το σερβίρισμα υγρών (π.χ. κρασιού) κύλικα: ποτήρι | αρκετά δημοφιλές | χρησιμοποιούνταν κυρίως στα συμπόσια Λ λεκανίδα: χαμηλό πλατύ αγγείο που στηριζόταν σε χαμηλή και στενή βάση και μπορούσε στο χείλος του να δεχθεί κάλυμμα Ο οινοχόη: κλειστό αγγείο με μια κάθετη λαβή | προέρχεται από τις λέξεις οίνος + χέω (χύνω) | χρησιμοποιείται για την άντληση ή το σερβίρισμα του οίνου Π πελέκεις: τσεκούρια, προσαρμοσμένα σε ξύλινη λαβή, με διάφορες χρήσεις πιθαμφορέας: μεγάλο αποθηκευτικό αγγείο | είναι ενδιάμεσο σκεύος μεταξύ των πίθων (μεγάλο αγγείο, συνήθως χωρίς διακόσμηση, που χρησίμευε για την αποθήκευση προϊόντων) και των αμφορέων (μεγάλο αγγείο με δυο κατακόρυφες λαβές που ξεκινούν από το χείλος και καταλήγουν στο σώμα του) πινάκιο: έχει σχήμα πιάτου Σ σιπύη: δοχείο ή κάδος για αλεύρι σφονδύλια: υφαντικά βάρη | συνήθως κυλινδρικά | τοποθετούνταν στη βάση από το αδράχτι Υ υδρία: αγγείο με τρεις λαβές, δύο οριζόντιες και μία κάθετη | εκτός από τη χρήση της ως αγγείο μεταφοράς ή σερβιρίσματος νερού, χρησιμοποιήθηκε και ως κάλπη ψηφοφορίας ή ακόμη και ως τεφροδόχος Φ φιάλη: αγγείο πόσης ευρύ, αβαθές, με ή χωρίς πόδι

Ευχαριστίες Ο σχεδιασμός αυτού του παιχνιδιού θα φάνταζε «επί χάρτου» δίχως τη θερμή ανταπόκριση των ανθρώπων που εργάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας. Μερικά από τα στοιχεία του παιχνιδιού θα ήταν «ζητούμενα» και οι ιστορικές πληροφορίες ανακριβείς, χωρίς τη φροντίδα και την ειλικρινή αγάπη με την οποία αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή την ιδέα η αρχαιολόγος Στέλλα Ποιμενίδου. Ίσως να μην είχατε ακόμη τις οδηγίες του παιχνιδιού στα χέρια σας δίχως την άμεση ανταπόκριση στην πρότασή μου και τις απαραίτητες διαδικασίες από την πλευρά της αρχαιολόγου Δήμητρας Μαλαμίδου. Σημαντική και η συμβολή της Προϊσταμένης, αρχαιολόγου Μαρίας Νικολαΐδου-Πατέρα που συντονίζει με ευθύνη και συνέπεια το προσωπικό του Μουσείου. Καμία λέξη δεν έχει τη δύναμη να εκφράσει τις ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μου για τον Αντώνη Πανώρη δίχως τον κόπο και τον χρόνο του οποίου οι εφαρμογές Android για τα «Ζωντανά Εκπαιδευτικά Παιχνίδια» θα παρέμεναν ως σκέψη, στη χώρα της φαντασίας. Τους ευχαριστώ όλους για τη μοναδική ευκαιρία που μου πρόσφεραν να σχεδιάσω ένα «ζωντανό» εκπαιδευτικό παιχνίδι στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης όπου ζω. Γνωρίστε τον δημιουργό του παιχνιδιού…

Ο Ηρακλής Λαμπαδαρίου γεννήθηκε στην Κατερίνη το 1988 και μεγάλωσε στην Καβάλα. Από τα 10 του χρόνια ασχολείται συστηματικά με τον εθελοντισμό, τόσο με τη διοργάνωση όσο και με τη συμμετοχή σε συλλογικές δράσεις. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στην Κομοτηνή, απ’ όπου αποφοίτησε το 2009. Είναι λάτρης των γλωσσών (γνωρίζει αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά ενώ έχει αρχίσει να μαθαίνει σλοβάκικα και κινέζικα) και έχει ταξιδέψει

σε διάφορα μέρη της Ευρώπης, παίρνοντας μέρος σ’ έναν πλούσιο διαπολιτισμικό διάλογο που αναμφίβολα επηρέασε τον τρόπο σκέψης του. Γράφει παραμύθια για το παιδί που ο καθένας κρύβει μέσα του και αναζητά συνεχώς τρόπους για ένα Σχολείο που θα απελευθερώσει τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του μαθητή. Τον Αύγουστο του 2012 δημιούργησε τις ανοικτές, ψηφιακές μη εμπορικές Εκδόσεις Σαΐτα από τις οποίες κυκλοφορούν σε ελεύθερη ψηφιακή μορφή τα βιβλία του «Τάξη Δημιουργική με Φαντασία αρκετή», «Ο μαγικός σελιδοδείκτης» και «Χαιρετίσματα & ευχές». Website: www.lampadariou.eu

Η ιδέα για τα «Ζωντανά Εκπαιδευτικά παιχνίδια»

Η ιστορία είναι ένας κύκλος και επαναλαμβάνεται. Δε σταματά ποτέ να γράφεται. Δε σταματά ποτέ η μελέτη της και φυσικά η διδασκαλία της στους μαθητές. Οι περισσότεροι από αυτούς την αντιμετωπίζουν ως ένα δύσκολο μάθημα, αγνοώντας πολλές φορές τη σημασία της και κατ’ επέκταση, τον λόγο της διδασκαλίας της. «Το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν», «Ό,τι έγινε, έγινε. Γιατί θα πρέπει να το μάθω;», «Μα, τι σημασία έχουν πια όλα αυτά αφού δεν μπορούν να αλλάξουν;»

κι άλλες πολλές οι ενστάσεις που ακούγονται από τα χείλη των μαθητών. Είναι στο χέρι του εκπαιδευτικού και στο δικό σας, ως γονείς, να κάνετε αυτήν την τόσο μικρή αλλά και τόσο ουσιαστική σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν, έχοντας ως γνώμονα την πορεία μας προς το μέλλον. Τα Ζωντανά Εκπαιδευτικά Παιχνίδια (Vivid Educational Games) με λογότυπό τους ένα πολύ γνωστό παιχνίδι που ζωντανεύει με την αναπνοή του κάθε "παίκτη", επιχειρούν να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση: τη γνώση μέσα από διάφορα παιχνίδια πρωτότυπα, ευφάνταστα και διασκεδαστικά, μακριά από τη σχολική αίθουσα. Με απλά λόγια, απαλλαγμένα από κάθε διδακτισμό, και με επισκέψεις-«έρευνες» που έχουν ως βάση το παιχνίδι σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, μουσεία και κάθε άλλο μέρος που μπορεί να «μιλήσει» για τη μορφή του σε παλαιότερες εποχές, μπορεί ο γονιός και ο εκπαιδευτικός να ξεκλειδώσει την πύλη της ιστορίας στο μυαλό των παιδιών.

Πρόσκληση! Σχεδίασε κι εσύ το δικό σου «ζωντανό» παιχνίδι και στείλε μας οδηγίες, φωτογραφίες, χάρτη ή ό,τι άλλο θα ήθελες να μοιράσεις στους υποψήφιους παίκτες που θα τολμήσουν να το ζήσουν! Μην ψάξεις για κάποια φόρμα, άφησε τη φαντασία σου ελεύθερη και σχεδίασέ το όσο απλό ή σύνθετο θέλεις, με λίγα ή πολλά στοιχεία, με μικρό ή μεγάλο βαθμό δυσκολίας για όποιο μέρος της πόλης σου σκεφτείς και μπορεί να προσφέρει υλικό για γνώση μέσα από τη δημιουργικότητα και την πρωτοτυπία! Μια παλιά πόλη με σημεία ιστορικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος, ένα Μουσείο με διάφορα εκθέματα, ένας αρχαιολογικός χώρος έστω με ελάχιστα ευρήματα, ακόμη ένα και μόνο σπίτι άλλης εποχής, θα μπορούσαν να σου προσφέρουν άφθονο «υλικό» για το δικό σου παιχνίδι! Αφού συγκεντρώσεις το υλικό σου, θα χαρούμε να το λάβουμε με ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση vivedugames@gmail.com με σύντομο βιογραφικό σου σημείωμα, φωτογραφία προσώπου σου (αν θέλεις να τη δημοσιεύσουμε) και ένα στοιχείο επικοινωνίας σου. Με τον τρόπο αυτό μπορείς να λάβεις τα σχόλια των παικτών στους οποίους χάρισες τη μοναδική εμπειρία να «ζήσουν» ένα παιχνίδι!

Τα 10 δικαιώματα του (μικρού) επισκέπτη ενός Μουσείου Από μία και μόνο ιδέα, πολλές φορές ακόμη και από μία και μόνο λέξη, μπορούμε να σχεδιάσουμε μια δραστηριότητα που συνδυάζει τη γνώση με τη διασκέδαση με έναν τρόπο μοναδικό, σχεδόν μαγευτικό. Αναζητήστε λοιπόν στις σελίδες του συλλογικού αυτού βιβλίου τη λέξη εκείνη που θα σας δώσει την αφορμή για ένα ατέλειωτο παιχνίδι στα Μουσεία με τους μαθητές και τα παιδιά σας με πολλαπλά οφέλη!

Κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ το συγκεκριμένο ebook από την ιστοσελίδα των Εκδόσεων Σαΐτα

Συμμετέχουν οι συγγραφείς: Στεφανία Βελδεμίρη, Κώστας Βλαστάρης, Δέσποινα Γεωργαντά, Αλκμήνη Γιαμπανίδου, Μαριάννα Κανδεράκη, Δημήτρης Κανελλόπουλος, Ανατολή Κωταΐδου, Θεοδώρα Μπαγδάτογλου, Βίκυ Ξανθοπούλου, Φώτω Παπαργυρούδη, Μάγδα Παπαστεφάνου, Στέλλα Ποιμενίδου, Σοφία Πολίτου-Βερβέρη, Ελένη Σβορώνου, Κώστας Στοφόρος, Ευμορφία Τσιαμάγκα, Δέσποινα Τσιπτσέ, Κωνσταντίνα Χαρλαβάνη, Εύα Χατζηραφαηλίδου, Ανθή Χρυσοπούλου Επιμέλεια: Ηρακλής Λαμπαδαρίου (www.lampadariou.eu) Εικονογράφηση: Πάρις Χαραλαμπίδης (http://parischaralampidis.blogspot.gr) Ιανουάριος 2014, ISBN: 978-618-5040-58-1