158
À¶√Àƒ°∂π√ ∂£¡π∫∏™ ¶∞π¢∂π∞™ ∫∞𠣃∏™∫∂Àª∞∆ø¡ ¶∞π¢∞°ø°π∫√ π¡™∆π∆√À∆√ ∂˘·ÁÁÂÏ›· ª·˘ÚÈοÎË ª·ÚÈ¿ÓÓ· °ÎÔ‡‚Ú· ∞Ó·ÛÙ·Û›· ∫·ÌÔ‡ÚË √ƒ°∞¡π™ª√™ ∂∫¢√™∂ø™ ¢π¢∞∫∆π∫ø¡ µπµ§πø¡ ∞£∏¡∞ µÈÔÏÔÁ›· °’ °Àª¡∞™π√À

Βιολογια Γ Γυμνασιου

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Βιολογια Γ γυμνασιου

Citation preview

  • -

    , . , , / / , , / /

    , , , , / /

    ,

    ,

    ,

    . ...

    :

    .

    . .

    ... / / 2.2.1 / 2.2.1.:

    75% 25% .

  • / / . . . . . . . . . . . . . . .5

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6

    -

    ...................................................................................................10

    ...12

    ..................................12

    1.

    1.1 .............................................................18

    ............................................................18

    ..............................................................19

    1.2 : .......................................21

    .................................................22

    .............................................24

    ..............................................................................24

    1.3 ..............................28

    ...........................................................................28

    ...............................................29

    ..............................................................30

    2.

    2.1 I ....................40

    2.2

    ...........43

    ...........................43

    , ,

    ............................................................44

    2.3 ....49

    2.4 ....51

    .........................................................52

    ..................................................55

    ................................................56

    3.

    3.1 .................................................64

    3.2 ...........................................66

    4.

    4.1 O ..........................................................................74

    4.2 ................................................................................78

    ..........78

    4.3

    ..........................................................................84

    4.4 ..........................................87

    5.

    5.1

    ...............................................................96

    5.2 ...........................99

    ...............99

    DNA

    ..................99

    ,

    ..........................................100

    5.3 ...................................................................103

    5.4 ........................................................104

    ..................................................................................104

    ..................................................................................105

    5.5 ...........................................................107

    ........................................................107

    5.6 ........................................................................111

    6.

    6.1 ...............................120

    6.2 .................121

    ........................................................123

    , ....124

    ..................................124

    6.3.

    ...............126

    7.

    7.1 ..............................132

    ...............................................................134

    ...............................................134

    7.2 .............................................136

    ......

    ..........142

    ..................................143

    ...........................................................................148

    ..........................................................................152

    ..................................................................................153

    ..............................................154

    4

  • / /

    . , , , - . . - . , AIDS, , , , , , -, . . - . .

    . , -, . - , , , - .

    , . - . : , , , . - . - - . - . . . , - , . , .

    .

    5

  • K

    .

    ... .

    M I A M A T I

  • ,

    , ,

    .

    ,

    .

    ,

    .

    -

    ,

    .

  • -

  • - . - . .

    - . ; . , , . , - , . , - -. , , , - - . - , - .

    - . -, , - , . - , , . - , - . , - , . - .

    , - .

    10

  • . . , , - ;

    . - - . (). . - .

    . . , .

    . , . -, - .

    : -

    , -. ()

    : - ;.()

    - .()

    , - , , , . ( )

    - . , . ()

    - . - . ()

    11

  • - , . -, -, :

    ( ). ( ). (

    ).

    ( ).

    ( -).

    ( ).

    ( ).

    ( -).

    ( ).

    ( ).

    ( - ).

    ( ).

    . , , , , , .. - , - , . , , - (, ..). -

    12

  • . , , - . - , - .

    , (, ), -. , , - - .

    . - . , , -. , AIDS.

    13

    ; - . , ,

    . , - , , , , , - ;

    ;

    , , -. , - , ,

    . - .

    -: , , , , .

    . (Jonas Salk) 50.

  • 1. , . . .

    2. . ;

    3. . , , . . -

    - .

    . () .

    . .

    . ,, , , -. , . .

    14

    1.

    .

    2.

    ..

    3.

    .

    . ,

    .

    . ,

    .

    .

    ,

    .

  • -

    -

    1

  • ...

    ... ... .

    ...

  • ...

    . . . . . . .

    ..., ,... ..., .

    ... , ,... ... , ...

    ... ...

  • , , . - 92 -. , 27 . , , - - . , , - - 96% w/w.

    T - . , , -, - 70% - . , - . , , - , , - - . , - . - . .

    . 70%

    . - . - . - . ,

    18

    . 1.1 : () () .

    . 1.2 : (), () .

    1.1

    .

    .

  • -, .

    -. - ( 4% ). - , -. - . . - .

    ( ) .

    , , . , , .

    () . - - . . - , (), , , .. (-). -.

    , -. 170 ,

    19

    . 1.3 () : (), () ().

    .

    ..

    .

  • 20. -. 24 - , . , .

    - , , -.

    , (DNA) (RNA). - - . , , .

    20

    . 1.5 .

    . 1.6 () ().

    . 1.4 () () () ().

    ..

    ..

  • 21

    1. :

    2. :. . ................. ,

    , ....... % .

    . .......................... ........................... .. ........................................................... (DNA) .............................................. (RNA).

    3. , .

    1. .2. .3. RNA.4. .

    1234

    - . 1665 . , , -. , . - , - -, . - . - . -

    : 1.2

  • , .

    , .

    , . - - . . .

    , , . (DNA) - ( ). () (), - .

    . , .

    : . , - . - , . -

    22

    . 1.7 . . 1.8 .

    . 1.9 () () .

    Golgi

    . .

  • , , - (). - RNA. . - . , - . - .

    Golgi: - -, , - .

    : , , .. -, , , , .

    : . , , , . , -, . .

    : , . - , . - . , , . - -. .

    : . , (. . ) (. . ). - . , , -. , - .

    : - . . , , - .

    23

    . 1.11 .

    . 1.10 , .

  • (DNA) - -. . - , . - . , -, - . , - . , . ( ) . -, (.. ), -. , .

    . , . , , , , -. , ,. , , - . , - . , - , - , .

    , -, . . , - .

    24

    . 1.12 .

    . 1.13 .

    . 1.14 Paramecium() .

  • 25

    . 1.16 ( ) . . ( ) . ( ) .

    . 1.15 . , , () . . () , , . () , . () () .

    .

    .

    .

    . .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    DNA, . ;

  • 1. :. :

    . . . . ,

    . :. . . .

    2. , . , , , . - . , .

    26

  • 3. + :

    4. :

    1. .2. .3. ... .4. .5. .6. .7. .8. .9. .

    10. .11. .12. Golgi.

    27

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    11

    12

  • , -, , -. , , , .

    . - - - . - - . , - . , -, (.. -). .

    - , - , , .

    - -, -, - . - , - - . - .

    . (.. ,), - . , - . . , -

    28

    ?

    . 1.17 .

    . 1.18 , , .

    1.3

  • 29

    (, , ) . , - - .

    , , , 1013. - , -, , .

    - ( -). () () (). , (.. ).

    ( = ) - (.. ) . -, . - .

    - , . - , . - : - ( ), ( ) ( , .. ).

    - . , - , -, - . -, - , . -, .

    . 1.19 .

    .

    .

    .

    . 1.20 . (), () ().

  • - - -. - - - - . - .

    - , - (, ,, , ). -. , , . - . - . , -, , , , -. -, , . , , .

    30

    ... ,

    , . , , .

    , . - . , . , - . , , , .

    . 1.21 .

  • 31

    (.. , -, ) . (-, , , - , - .) . . ( ), ( ), ( ) . - , , , . , - , . , .. .

    (.. , , -) -. - ( ), ( -) - (.. ).

    . 1.23 .

    . 1.22 .

  • 32

    1. :. :

    . . . .

    . :. . . .

    2. :. ,

    . ..........................., ......................... ............................... .. ......................................... .

    ....................................................... ,........................, ........................ ............................ .

    3. (), , (), :. .. .. .. .

    4. : , , , , ........................................................................................................................................................................................................

    5. :

    1234

    5

    6

    7

    8

    1. .

    2. ().

  • - 33

    3. .4. .5. .6. .7. .8. .

    , .

    6. -. , , , .

    1. :

    , , . . , , .

    . -. . - . - , , , . - , .

    -: , , , , DNA, RNA, -, , , , , , , Golgi, , , , , -, , , , , , , ,, , , , , , .

  • 2. - .

    3. - . , (, ) .

    34

    ..

    .

    .

  • - 35

    4. ; . - .

    5. . , .

    6. - . ; - ;

    7. , , : , , , -, , , , , . , .

    . - , , , . .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

  • 2

    -

  • ...

    ...

    ... ... ...

  • ...

    . . . . . . . . . .

    ... ...

    ... .

  • - . , :

    , ( ) -

    -, , , .

    , . , , () . - , - - , .

    ( ) - - . , . - . , , , , . , ( ) - -, . , -, .

    40

    2.1

    . 2.1 .

    . 2.2 . 90 .

    . 2.3 .

  • - - ( - ). . - - . , (, .) - (.. ). , - .

    - , , , .

    - ; - .

    41

    . 2.4 .

    . .

    . , , :

    . , . - , :

    . , .

  • , , , , , , . , . , -.

    . -. (, ..) , - . , .

    42

    1. : , -, , .

    2. . .

    3. , , . ; .

    4. , ; .

  • 43

    , , , ,

    , , ,

    . , -

    . -

    . -

    ;

    .

    -

    .

    .

    ,

    , -

    , .

    -

    .

    ,

    ( -

    ) -

    .

    .

    . -

    (

    )

    .

    ,

    . -

    , , -

    ,

    . (.. , -

    ) -

    . .

    2.2

    . 2.5 .

    . 2.6 . : + +

    . 2.7 . ( ). : + + +

  • . , -

    , , -

    ( ), -

    1 .

    ,

    , , , 2

    . 2

    , , -

    3 ...

    ,

    .

    , -

    ,

    .

    , ,

    , -

    .

    .

    , , . - - -

    44

    . 2.9 .

    . 2.8 .

    K3

    K2

    K1

    E

    N

    N

    A

    . 2.11 .

    (.. ) .

    , ,

    1, 2 3 . ;

    . 2.10 ( , , .) ( .). () (, .. ,). .

  • , , - 2.12.

    - . -. - - . , , . . , . , - - - -, , 2.13, .

    - - . , - . , - .

    - . - - -. , - - (, , ) . , . - . - ( ), ...

    45

    . 2.12. .

    1 2 .

    . 2.13. , . .

  • - , -, , , , - ... - () . - -.

    , (-) -, - .

    - , . () . - .

    46

    . 2.14 , .

    . 2.15 , . 10% .

    . 2.16 , 10% .

  • 47

    ;

    1. :. :

    . . . .

    . :. . . .

    2. , .

  • 48

    3. :. ................... . ................... . ................. .................... ...................

    4. (1) . , - (2) , .

    5. , - .

    1. .2. .3. .4. .5. , .6. .

    ..

    .

    1. 2.

    .

    1

    5

    23

    4

    6

  • 49

    -. - , , , (), - ., . , . -; - - , - -. - , - , - -, . - -.

    : . , , -. - . , . .

    : (, - ). , - 80%, . , .

    2.3

    ,

    .

    . 2.17 .

  • , - . , , - - . - :

    , - (, -).

    ( , ) - . -

    . -, , - , . , - . (-) , . - ( ) .

    50

    25-0-16

    25-0-16

    . 2.18 .

  • , , - , - . -, , , - . - . -

    51

    1. : :. . . .

    2. , .

    3. . , .

    100-150 .

    2.4

  • 52

    - , -, -, - (). - , - - .

    - - (.. ). - . , (.. , ), - (.. ) - . -. , ( -) , . -. - - . - . - , .

    - - -. -, , -

    . 2.19 .

    . 2.20 .

  • , .

    : . . - , , , - , . - . , . , - 15 C, - . , , - - , , - . .

    -, , - .

    : , , . - , . , , - , - . - - .

    53

  • -: , , -. , - . - - . - (freon CFCs), - . , , - , , .. - .

    : - . - ( -). . , , - , - .

    54

    . 2.21 . , , (3) 20 .

    3 2

    . 2.22 , , , , . .

  • . - - . , .

    , - , - . - -, .

    - , . , - , .

    55

    . -

    ( ) . ; ;

    ( 30 ) .

    2 2

    . 2.23 .

  • - . - , , , - . - - - , -, . , , . - , . -. - . - , - - - , - - .

    56

    . 2.24 ., .

    . 2.25 .

    1. :. ........................ .............

    . . : ....................................

    ................ .. ............................. -

    .

  • 2. .

    . . . ;

    3. : : . . . .

    . . .

    57

    . -, ( , -

    ). - . () . - . . , . - , , , , .. , .

    -: , , , , , ,, , , , , , , , , , , -, , , , , -, , .

  • 1. :

    2. . - , .

    3. - . . -

    .

    . - . .

    4. . - , , . , :. ;. ;. . . , -

    , (. . -), ;

    58

    , .

    .

    .

    B

    . . . . .

  • 5. . ; - .

    6. :

    7. . - :

    1. . , - . ; ; .

    2. . ; ; ; , . - - , .

    59

    , ,

    .

    ,

    .

    .

    .

  • 3

    TW

    AN

    DE

    VO

    S-

    Spagh

    etti

    eate

    rs

  • ...

    , , .

  • , , ,

    ()

    ().

    , .

    ...

    . . . . , .

  • - . , . , .

    - , -

    ; ;

    3.1

    , (-). . , ( ) ( - ). . ( ), ( ), - . , .

    , (). , , , ... . - ( ) - ( ) , - ( -) . , , . .

    64

  • 65

    -. , - - . - , - - . -, , - , - - (..), .

    . - ! , , - . , , , - (, , .), .

    ... ... ;

    , :

    (, , .)

    .

  • , - -. - . - -, - . -, , . - - , - , . - , , , - . , .

    66

    1. : ......................, - ..................... ...................... . - , ...................... .

    2. :. :

    . . . . ,

    . :. + . + . + . ,

    3.2

  • - .

    , .. . , -, . - , . - , . , - . . , .

    , - . , , , - . , , -. , .

    , , - . . -

    67

    . 3.1 : . , , () . () . . , () ., () .

    ... ...

    . - , -

    . ( 18 ) . - . . - . , , , . , , , . , , , ( ).

  • 1. : ................... ................... ..................., .................... . ................... ................... - .

    2. , : , , , .

    3. , - , . - ;

    - . (pH) . - . , , , - .

    - - . , - -. - - , , - , .

    68

    . 3.2 . . .

    ( - ) ( -). -

    50 oC;

  • 1. : , , ................ -, ................ ................ (, .), . - , ................. . , ................ , - ................. ................. .

    2. ; ;

    3. ; ;

    4. , : (H2O2 ), . , , , . , , 6.000.000 . . ;. , . ;

    5. -. , , (.. , - ). , . , , , , , ., , ( ), , , . , . - , ; .

    69

    - . . , , .

    , - . , . - , . - . .

    -: , , , , , , -, .

  • 4

    HU

    ND

    ER

    TW

    ASS

    ER

    - Nin

    ety-

    nine

    Hea

    ds (

    )

  • ,

    ...

    , , .

    .

  • .

    ...

    . . . . . . .

  • . , - , , - . . . , . - , - , . - . , .

    - , - . - . - , ( , , pH..) , - . - , , . -

    74

    A N T I

    , .

    .

    , .

    .

    4.1

  • . . : , (pH) , ..

    - . , - , - . - . - ( 36,6 C), - .

    75

    /

    .

    . (..) - (.. -). , , . - , .

    .

  • 76

    ... ...

    , - . . ,

    . . , - - .

    ...

    , .

    () . , , , .

    ... ,

    pH 7,4. 12 mmHg / 8 mmHg. 37 C.

    -, .

  • 77

    ...

    , , , . . , .

    -. , - -, .

    -. , - , - -.

    - , , .

    .

    , () .

    : - .

  • . , - , , . - -, , , . :

    (.. , )

    (, , ) (.. , -

    , ).

    . - -, , 19 , -. , - (Louis Pasteur) (Robert Koch), . - -. -. . ,

    78

    . 4.1 (Robert Koch).

    1. : - , ......................................... ................................ . : .................................... ......................................... .

    2. ; .

    3. ; .

    4. , - ; .

    4.2

  • , .

    . . - . - - . , - (.. , .). -, .

    , - . , - - .

    79

    ... ...

    - , :

    , .. , .. , .. , .. -

    , .

    ... AIDS

    AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome, - ) HIV. , -

    . AIDS . : .

    , , , .. , Kaposi, . , AIDS HIV. , , , , AIDS.

    HIV , . , , . , .

  • . . , , , -, . , . -, . :

    , - .

    , - .

    (.. -).

    , - .

    . , , - . , , , - .

    . (.. ), .

    .

    ,

    80

    4.1

    , ,

    , .. , - , , - , AIDS,

    ,

    AIDS ( ),

    . 4.2 .

  • . , - . (), , , - ().

    - , .

    : , ., , , . , , - K, .

    , :

    , , , .

    .

    : . . , (.. , ..), - . - - - --. - - . - , - -. , - - . , , . .

    81

  • : -, (- ). , - , .

    : - . , .

    82

    , ( ) . .

    . ;

    ... ;

    . (.. ) .

    , -, , , . - 12 24 . , .

    - . - . , , .. .

    ... ;

    -. (Candida albicans) - .

    . - , , . - , :

    ,

    .

    . 4.3 .

  • 1. : ........................... . ....................................., , , ................................. . - ......................................... ..............................................., - . ..................................... ......................................... .

    2. (), , (), :. 19 -

    .. .. .. , .

    3. 14 40 ( , , ). ; .

    4. - , , 9 . -, - . ;

    5. 1665, , 70.000 . 1918 1919 20.000.000 . - .

    6. . 4.1, .

    7. , .

    83

  • 1. , . 2. .3.

    .4. .5. .6. .7. . ( )8. . 9. .

    10. . ( )

    1234

    5

    6

    789

    10

    1. , , , . , , , .. .

    2. , , , , , AIDS. - , , - , .. .

    , . - , , -. . - , .

    84

    4.3

  • :

    ( -)

    ( ).

    -:

    . - . , , .

    , .

    . .

    85

    -:

    . -

    , .

    -, .

    , , -, - -. - . -, (.. ).

    . - . . , - . , - . - , - , - ..

    . 4.4 .

  • - - , - - . - - . (, .) . - , . - - . , .

    , - , - . , , .

    , , - . , - , . , . . - .

    - . - . - . - . - - (). - - , - .

    86

    . 4.5 .

  • .

    . - . .

    , .. , -. - (). - . , - - .

    , , , . - - - (, .. , , ), , - ..

    87

    1. , - .

    2. -, . , , . , . ;

    3. , , , .

    4.4

  • - -. , - , , . , - .

    , - . . - , - , - , - . - , , . -, ( ), , . - , - , - (, , - .. ).

    - , -, , -. , - . , - . , - .

    - . -

    88

    . 4.6 O , ().

  • - , . - . , , - .

    89

    1. ;

    2. .

    * g / L

    5 40

    11 88

    - 40 320

    60 480

    * mL 100 mL

    .

    . , - ; ( .)

    . , ; ( .)

    . . - ;

    ...

    - , . -

    , . . - . (. Simpson), 1967, , , .

  • 90

    1. , , , , , , , .. , .. . - . . , - (, , , ..) , .

    2. . :) /, ) , ) . , , , , , . - , - . , - :

    . . . . , . ; ; -; , ;

    - , (). , -

    (, , ). - - ( ). () , . () . - (-), , , .. -, , .

    -: (), , , , - , , , , , , -, , , , , , , , , , - , , , -, , , , , , , -, , , , , , .

  • 1. (), , (), :. .. ..

    .. .. .

    2. . .................... . - , , .................... .................... . , ..................... . .................... . .................... - .

    3. () , - .

    4. - . ; .

    5. - .

    6. . - .

    7. , , . ; .

    1. , , , :

    91

  • : - , -;

    2. AIDS AIDS. AIDS ( , ..). 1 , - AIDS.

    92

  • 5

    -

    ,

  • ...

    . .

    ... .. .

  • ...

    , . . DNA RNA. . . . .

    .

    .

  • 96

    , , - - . , - , -. , . ; , DNA, , .

    , - , , .

    - . . DNA, - . . -, 46 , . . - - . , . -, , . , - . - , .

    (2n) . . , 23 - 23 (2x23=46). , - ,

    DNA

    . 5.2 T DNA, .

    . 5.3 .

    . 5.1 T .

    5.1

  • . - (1n).

    , . - ( ). 22 . , 22 , - . (), - ().

    . 5.4 .

    . 5.5 .

    97

    . 5.6 22 .

    ...

    DNA 27% 67%RNA 6%

    :

  • 1. (), , (), :.

    DNA .. -

    .. .. .

    2. :. .................... -

    ..................... .. .................... .................... -

    .

    3. , ... - .

    1. .2. .3. .4. .5. DNA.6. -

    .

    98

    12

    3

    4

    5

    6

  • 99

    , , . DNA - , . DNA , -, .

    - . : () (), , (G) (C). - . - , , , DNA.

    RNA -. , (U) ( ), . . - - . RNA , . RNA, mRNA, tRNA rRNA, .

    DNA

    DNA . - . DNA - . -, DNA .

    , , - - .

    , .

    5.2

    . 5.8 DNA . . , , DNA , .

    . 5.7 ( ).

    . 5.9 ( P ).

  • . - - , - .

    DNA, - . - - , .

    ,

    , DNA, -. . DNA , . - DNA mRNA. , , , DNA - mRNA.

    mRNA - . , - DNA . - - , , ., , , - DNA - -, , . , , - mRNA - -. -

    100

    DNA

    RNA

    . 5.11 DNA.

    . 5.10 DNA.

  • - DNA .

    mRNA. DNA - , RNA, RNA (tRNA), - RNA (rRNA). DNA - . . - - .

    mRNA , (), .

    RNA . mRNA - rRNA - - -. , tRNA, - - mRNA, - . - - .

    , - .

    , .

    101

    DNA

    mRNA

    DNA mRNA

    . 5.13 .

    . 5.12 ().

    . 5.14 .

  • 102

    1. :. DNA :

    . . . .

    . DNA:. . . DNA. ,

    . mRNA:. . tRNA. . ,

    2. :

    3. DNA :...AATTGCCCATGG... :. DNA;. RNA DNA ;

    4. , DNA 0,34 nm.. , ,

    DNA , DNA 6x10 9 . 1 m = 10 9 nm.

    . , 5.2, .

    .

    .

    .

    .

    mRNA

    tRNA

    rRNA

    0,34 nm

    GCTA

    TAGC

    ATTA

    TAGC

    TAGC

  • 103

    , , , . , . , , . . , , . , , , -, . - . , - - -. , . - - . - (.. ). - - (.. ). .

    5.3

    . 5.15 () ().

    . 5.16 .

    . 5.17 : (), ().

    . 5.18 . , .

    . .

    .

    .

  • 104

    1. , ( ): , -, , . . - . .................... , ...................., .................... ..................... .

    2. - . . ; . (- - .)

    3. :

    - . .

    ()

    ()

    ()

    ()

    ()

    ()

    ()

    ()

    , - . - - , - . , , ,

    5.4

  • , - , , . . - , .

    DNA . DNA, . , - DNA, ,

    . - , . , - -. .

    .

    , , - , .

    - () . , . ( ) , . - . , . - .

    105

    . 5.19 .

    . 5.20 , .

    . 5.21 .

  • DNA, - , . , - . - , . - ( ) , -. 1 . , , - (2 ). , , - , - .

    106

    1. (), , (), :. .. .. ,

    .. DNA -

    .

    2. , : , , .

    3. ; .

    4. DNA

  • , , - , - . , , , , , , , - . - .

    . . - . - -, (,, .) .

    107

    .

    . 5.22 , , , .

    46

    46

    ...

    ...

    ... ... ... ...

    5.5

  • , .. . , , ; ;

    - , :

    :

    .

    ; -;

    108

    .

    .

    .

    .

  • :

    , - .

    25% (1/4), 75% (3/4), .

    (G. Mendel). , - . :

    - .

    , .

    109

    - ;

    ... !

    - . -

    . - . . - . , , . !

  • 1. :

    ...............

    ....... .......

    .............. .............. .............. ..............

    2. . . -; .

    3. . - - ; ; .

    4. . - ;

    110

    ... ,

    (Gregor Johann Mendel,1822-1884) -. , .

    , , , . (.. , ), . 1865, . - .

  • , DNA . -, . DNA - . - - , .

    , . - . , DNA .

    , - . (Down) -. 24 23, . -, , -, 47 46 .

    . - , - . , , , - , -, ..

    111

    5.6

    ;

    1. . .

    ;.

    ;. -

    ;

    . 5.23 .

  • 112

    2. . - . - , . - .

    -: , , , , , , ,, , , , , , , -, , , , , , , -, .

    DNA , . , . (2n) ,

    (1n). 46. 44 . . , , . , . . , , , , . , . . . , , , . : ) . ) , - . . . .

  • 113

    1. :A. :

    . DNA RNA . . . DNA

    . :. . . .

    2. :

    3. :. ; . ; . ;

    4. DNA . , :

    . - DNA;

    . DNA 28-30 h;

    (h)

    DN

    A

    20

    0

    00 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32

    1 1

    2 3

    4 5

  • 114

    5. :. ;. ;. ,

    ;

    . , - ;

    6. - , - -:. ,

    ;

    . , - ;

    . , - - - .

    . - ;

    . -, , , ; ( - - -.)

    7. - . :. ;. ;. , -

    ;

    8 2

    19 145 1

    22 10

    1512 16

    18

    20

    4X

    7

    13 921

    17

    11

    3

    6

    5

    14

    198

    2 20

    22

    4

    10

    1 1512

    18

    713

    16 9

    6 321

    17

    11Y

  • 1. . (, , , ,, , ) : - , , . , .

    2. . . , . .

    115

    (n)

    (n)

    (2n)

    (n)

    (2n)

    8. : . . , , ... , . , . - . - , - ...

  • 6

    GIO

    RG

    IO D

    E C

    HIR

    ICO

    -

  • .

    DNA mRNA

    .

    ...

  • , .

    .

    .

    ...

    . . DNA. . . .

    ().

  • , . - , . , , - , - - . (.. ) . , ( ), , , , . -, - - .

    , -, . - . - , , , , .

    , . , -.

    120

    6.1

    . 6.1 ( ) . . (.. , ), , , .. . , . , , .

    . 6.2 . .

  • , - , . , - - . - , , -, -. - . , . - -. , . -, - : - -, . - .

    121

    1. ;

    2. ;

    3. . - . ( .)

    6.2

    ;

  • , , . . - . - , . , . - .

    , , , - . .

    -. - () - . . - - .

    80 - . , , .. , (.. -) , , - ..

    , 1.300 - .

    122

    6.1

    DS

    , C

    ...

  • - . . - 6.1.

    , . - - , - . - . - , . - , - .

    , . .

    123

    ... ...

    -. - , . .

    . - . . -, . - , . DNA . , . , .

    DNA ()

    DNA DNA

    DNA

    DNA

    . 6.3 DNA .

  • . , .

    ,

    - . (.. , ..) , - . - . - , . - . - , . - , - -. , , -, , - .

    - -. , , . , . , , - .

    124

    . 6.3 () ().

    .

    .

    ... Hello Dolly!

    To 1996 (Roslin), , (Dolly), - . H 14 2003 .

  • 125

    ...

    Sea Empress (1996), Braer(1993), Exxon Valdez (1989),Amoco Cadiz (1989), ToreyCanyon (1967)

    - -. - ( 1979) -, ( 1.000.000 m3) , .

    , . -, , . - . , .

    , - . - . , . 70% , !

    1. : - ....................... ...................... . - ....................... ...................... .

    2. ;

    3. ;

    . (debate).

  • , - . , -, - , -. - . , - ; -; , - . -, . - . , - , ;

    , . , - ; , , -, .;

    , - - , . - ; ; - -, , , .

    - . . , - .

    126

    6.3

    . 6.4 .

  • 127

    1. . 60.000.000 , . : , .

    2. . . - .

    3. , - ; .

    4. - - . ; ; .

    1. - .

    2. : - DNA, - . (, .)

    , , . , , .

    DNA . , , , . , . .

    -: , , DNA, -, , , -.

  • DNA. , DNA DNA . . , . , - .( (Simpson), .)

    3. . - .

    4. . ; .

    5. . , - .

    6. - ; .

    128

  • 7

    . 1

    5.00

    0-12

    .000

    .

    .

    .

  • ...

    ,

  • ... .

    .

    .

    ...

    . . .

  • -, -. - . , , , ...

    , .

    - . . - , .

    (Charles Darwin) 19 . . , , , .. . , , - , , . , - , . , , .

    132

    H 7.1

    . 7.1 : , , , . , . , . ,, . .

    . 7.2 Beagle .

  • , - . - , . - , - - . -, - -, -. - -, -, - . - - . - . - . , , .

    , , -, . - . - . - , , . , , - . .

    133

    . 7.3 , . . , . .

    . 7.4 . . . , , , .

  • , - , . - - . , -. , - . 21 , , .

    - : - .

    , . , , , , - . .

    , , - , (). , , , . . -, .. .

    , , . , - . - , .. . , - , . -,

    134

    . 7.5 .

    . 7.6 , . .

  • . , .

    .

    135

    . 7.7 . . , , . .

    . 7.8 .

    1. (), , (), - :. .. .. ,

    .. ..

    .

    2. ; ;

    3. ;

    4. ;

    5. ;

  • - , , DNA -. - 4.000.000 -, , Homo sapiens, .

    , - . - , , - . , , , . , - . , , - . - , - . , - . , . .

    - . , , , - . , .

    . , Homo habilis Homoerectus. Homo erectus - . . o Homosapiens -. , . . ,

    136

    H 7.2

    . 7.9 Homo sapiens, . , . , . . . , , .

  • , -. - , - .

    (-) : Homo sapiens sapiens Homosapiens neanderthalensis (). (Homo sapiens sapiens) , 40.000 , - (Homo sapiens neaderthalensis). - - , . , . - . -, . - Homo sapiens sapiens . Homo

    137

    . 7.10 , 24 . .

    . 7.11 , , Homo sapiens.

  • sapiens sapiens, , , . . . -, , Homo sapiens sapiens.

    138

    ...

    , Homosapiens .

    , Homo erectus. -, , , . - Homo sapiens 130.000 . - 40.000 , , - .

    ... ;

    . -

    . , -, . , - - , . . , - .

    Homo erectus

  • . .

    139

    . 7.12 (, ..) . (. , . ).

    1. Homo sapienssapiens. , - 21 ; - .

    2. : 4.000.000 ................. ................. ................. Homo ................., -. M Homo ................. Homo .................. , o Homo ................. , .

    .

    .

  • 140

    -: , , , , , -, , , Homo habilis, Homo erectus, Homo sapiens.

    , - . .

    . - . -, , -, . , Homo habilis, Homo erectus Homosapiens. : Homo sapiensneanderthalensis Homo sapiens sapiens. , .

    1. (495-435 ..). - . , , -. , . , , . . . .

    2. ; ; ;

    3. , , - . , , 1920, . ;

    ... . .

  • ......

  • .

    1. . , - . , .

    2. , , , .

    3. . .

    4. , - .

    5. , .

    6. - . .

    .

    7. , , ( ), , , -.

    8. , , , , .

    :

    9. . - .

    10. . 50 .

    142

  • 4.000.000 .. .2.000.000 .. .500.000 .. .200.000 .. Homo sapiens neanderthalensis.30.000 .. Homo sapiens sapiens.12.000 .. .8000 .. .7000 .. .6000 .. .5000 .. . .3500 .. .2000 .. .1800 .. .1550 .. ,

    ( ).1500 .. .1375 .. .700 ..

    .640 .. .500 .. .420 .. .350 .. .320 .. .300 .. .280 .. .180 .750 .1300 ().1316

    (Mondino de Luzzi).1495 .1543 .1552 .1555 .1556 .1590

    (Zacharias Janssen).1603 .1614 .1620 (F.

    Bacon).1627 .1628

    .

    143

  • 1653 .1658 .1660 .1665 (R. Hook)

    , ( , ).

    1668 , (F. Redi), .

    1669 .

    1670 .1676

    (Antony van Leeuwnhoek).1681 , , ,

    , , .

    1682 .1683 .1686 (John

    Ray).1691 .

    , .1713

    (MaryMontagu) .

    1740 (Abraham Trembley) , .

    1748 .1763 .1773 .1779 .1795 .1796 , (Edward Jenner),

    .1806 , .1809 -

    .1817 .1827 , .1834 .1837 .1838 ( ) :

    .1849 .1856 .

    .1858 .

    144

  • 1860 .1863 .1865 .1868 .1870 The descent of man ( ).

    .1872 (Ferdinand Julius Cohn)

    . .1882 (Walther Flemming), ,

    , , , , .

    1883 (Edouard van Beneden) . . .

    1888 - .

    1898 . .1900 .

    , , , 0. .1902 , (Walter Sutton), -

    . .1904 .1907 .

    .1909 . .1911 (

    ). .1915 .1918 . .1927 .1928 , 1922

    , .1929 .1931 . .

    (Ernst Ruska) .

    1937 . . . . (Theodosius Dobzhansky) .

    1941 . (G. Beadle) . (Lawrie Tatum) . 1958.

    1944 . (Avery), . (McLeod) . (McCarty) DNA .

    1945 .

    145

  • 1950 .1952 DNA .1953 DNA

    ( 1962).1954 .

    . . .

    1956 . mRNA.

    1961 . , 1965.

    1964 tRNA.1965 ()

    ().1967 .1970 DNA

    ( 1978). . . . ( 1975).

    1974 (Australopithecus afarensis).1976 .1977 .

    AIDS.1978 .

    SV40. .1982 ( )

    .1983 .

    (PCR).1984 DNA .

    ( RNA ).

    1985 . , - , DNA .

    1986 , .

    1988 .1990

    (D). - .

    1991 , 17, .

    1993 .

    146

  • 1997 , , , .

    1998 , , , , .

    2001 .

    147

  • : , - , . : .: - . DNA: DNA - .: - . -, , - . : , . : (, .) , , . : DNA . : . : .: , , , .: .: . : . : , - (). : , .: . : . : - .: , - - . : . : . : . : DNA . -

    148

  • . - .: . : () , , . : ().: . : .: .: . : . : - , .: - . : . : . : . : . : . : . : , -. : . : .: - . : (- , .), .: , , - -.: .: - . : .: .: . : - .

    149

  • : .: . : - .: , - .: -.: . . : DNA RNA.: .: ( ) mRNA. : - .: .: . : - .: .: . : .: . : - . : -, - . : , , . : .: , . : . : . : , , . : ,.. .: .: .

    150

  • : , ( ) , . : - . : - .: . : .: . : . : .: , .. . : . : - .: . : - , . : .: . : DNA. : - .

    151

  • DNA, , 123Homo erectus, 136Homo habilis, 136Homo sapiens, 136RNA, 20, 99, 101

    , 105 , 50, 103, 66 , 49, 86 , 86, 86, 99, 101, 86, 28, 43, 44, 134 , 50, 78-79, 111, 136, 43

    , 81, 126, 30 , 120-121, 31 , 134

    ,

    , 122, 124 , 122 , 111 , 96, 107, 79, 28, 96

    , , , , 88, 86 , 86

    , 22, 24 , 67, 67, 88 , 88, 132, 80 , 107,107, 79 , 103, 43, 55, 81, 123

    , , , 81, 29 , 66, 43, 23, 105 , 22, 24 , 21-25, 28, 22, 20, 23

    , , , 105, 66, 100, 97, 101, 78, 23, 104, 79 , 79, 82, 137 , 20, 79

    , , , 31, 103

    , 74 , 96, 87, 80, 43 , 22, 30, 133, 81, 19, , 2222,

    , , , 50 Golgi, 23 , 88, 81 , 45 , 46 , 45, 19 , 103 , 67

    , 85 , 108, 85 , 133, 23

    , , 23, 96 , 23, 50

    152

  • Alberts, B., Bray, D., Lewis, J. Raff, M., Roberts, K. & Watson, J.D. (19943). Molecular Biology of the Cell. NY:Garland Publishing.

    Alcamo, E. (1991). Fundamentals of Microbiology. Redwood City, CA: The Benjamin/Cummings PublishingCompany Inc.

    Asimov, I. (1998). . (. . , . ). -: .

    Bernard, J. (1996). . : .Cairns-Smith, A.G. (1985). Seven clues to the origin of life, a scientific detective story (Canto). Cambridge:

    Cambridge University Press.Chabrol, S. & Escalier, J. (1997). Science de la Vie et de la Terre. Paris: Hachette.Crick, F. (1966). . (. . ). : .Dawkins, R. (1998). . (. . & . ). : .Dixon, B. (1994). Power unseen. How microbes rule the world. Oxford: W.H. Freeman Spectrum.Dobzhansky, Th. (1989). (. K. ). : .Emberlin, J. (1986). . : .Futuyma, D. J. (1995). (. . ) : .Gareth - Jones, D. (1993). Exploitation of microorganisms. London: Chapman & Hall.Goodsell, D.S. (1992). The machinery of life. : Springer - Verlag.Leaky, R. (1996). (. . ). : . Lewin, R. (1993). Human Evolution. An Illustrated Introduction. Cambridge, Massachusetts: Blackwell

    Scientific Publications, Inc.Lewin, R. (1993). The Origin of Humans. NY: Scientific American Library.Mackean, D.G. (19952). GCSE Biology. London: John Murray.Mader, S. (19978). Inquiry into Life. Dubuque, IA: Times Mirror Higher Education, Inc.Mannino, J.A. (1995). Human Biology. St. Louis, MO: Mosby.Miller,S. & Harley, P. (2004). Zoology The Animal Kingdom. Dubuque, IA: Times Mirror Higher Education, Inc.Robert, B. (1993). The Uses of Life A History of Biotechnology. Cambridge: Cambridge University Press Roberts, M.B.V. & Mawby, P.J. (1991). Biology. London: Longman.Roberts, M.B.V. (1986). Biology for Life. London: Thomas Nelson & Sons Ltd.Stryer, L. (19961). (. . , . , . , . , .. , ..

    & . -). : .Watson. J.D. (1990). . (. . ). : . Webster, S. (2003). . (. E. ). : ., ., , ., , . & , . (. .) (1987). 2000.

    : .Williams, G. (1996). Biology for You. Stanley Thornes.

    -, ., , ., , ., , . & , . (1999). - ' . : .

    - . (1992). . : ...., . (2003). . : ., . (.) (2002). . . : . , . (1996). . : Gutenberg., . (2001). . : . , ., , . & , . (2001). . : .-, . (1999). . : . ., . (1994). . . :

    .

    153

  • , . (19922). . : University Studio Press. , . & , . (1992). . : -

    , , ., . (2004). . : ., .. (1995). . , 14-19 . -

    : ., ., , . & , . (2002) . :

    , & ., . (1999). . : ., . (19963). . : . . (2001). . -

    : ., . (.) (2003). . ., . (.) (2004). . : . , .. (1992). M . : ., . & , . (..). . : ., .. (1983) . :

    ., .., , . & , . (1996). . :

    ., . (2001). . : . hompson, .W., Mcinnes, R.R. & Willard, H.F. (20033). . (. . ). (. . -

    , . & . ). : . . (.) (1986). . : ., . (1994). . . : .

    -: , , , -, , , , . 18.

    : , . 9. : , . 37. : . 44, 95, 132. (24-1-2000). , . 126.- : . 81. : . 17, 132. : . 97., . (.) ( ). . : , . 126. : , . 15. : . 125. : . 30. : , , . 93. : . 25, 105.Beckett, S.W. (1994). . : , . 129.Giorgio de Chirico: , . 118.Hundertwasser: Ninety-nine Heads (), . 71.Twan de Vos: Spaghetti eaters, . 61.

    154

  • , . , . 7 1129 15/21 1946 ( 1946, 108, ).

    , (copyright), , .

  • 75% 25%

    SBN 960-06-2027-x