Εισαγωγικό Σημείωμα

Τ ο δεύτερο τεύχος του Ενημερωτικού Δελτίου,

συμπίπτει με την έναρξη επικαιροποίησης των

δεδομένων στο πληροφοριακό σύστημα του

«Υγειονομικού Xάρτη».

Τα δεδομένα συμπληρώνονται σε πραγματικό χρόνο

(online), σε τυποποιημένες φόρμες καταγραφής και

αφορούν θέματα ανθρώπινου δυναμικού, παροχής

υπηρεσιών, και υποδομών.

Συνεχίζοντας την προσπάθεια για την ανάδειξη των

δυνατοτήτων της συστηματικής και ομοιογενούς

συλλογής και επικαιροποίησης των δεδομένων υγείας

(με τη μορφή δεικτών), για την εξαγωγή αξιόπιστων

συμπερασμάτων σε θέματα δημόσιας υγείας, έχουμε ετοιμάσει ένα αφιέρωμα στις

εθνικές πηγές δεδομένων.

Συνεχίζουμε και στο νέο τεύχος να παρέχουμε επίκαιρες πληροφορίες για τη

δημόσια υγεία στην Ευρώπη. Συνεχίζουμε επίσης την παρουσίαση ενδεικτικών

δομών υγείας της χώρας μας.

Περιμένουμε σχόλια, υποδείξεις, προτάσεις σας για συγκεκριμένα θέματα ή

θεματικές ώστε να βελτιώσουμε τη χρηστικότητα και την αποτελεσματικότητα του

έργου, και να διευκολύνουμε το έργο της πολιτικής και διοικητικής ηγεσίας του

Υπουργείου Υγείας.

�

ΤΕ

ΥΧ

ΟΣ

2 σελ.Περιεχόμενα

2

4

11

1214

16

� Ο Υγειονομικός Χάρτηςστο διαδίκτυο

� ΑφιέρωμαΠηγές και δεδομέναστη Δημόσια Υγεία

� Διεθνείς τάσειςστο χώρο της ΔημόσιαςΥγείας

� Διεθνείς δείκτες

� Παρουσίαση ΔομώνΥγείας του ΕΣΥ

� Ορίζοντας τη ΔημόσιαΥγεία

www.moh.gov.gr www.epanad.gov.gr www.espa.gr

Με τησυγχρηματοδότηση της

Ευρωπαϊκής Ενωσης

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

ΥγειονομικόςΧάρτης

ΥγειονομικόςΧάρτηςΕνημερωτικό

Δελτίο

Ο Υγειονομικός Χάρτηςστο Διαδίκτυο

Μ έσα από την πλοήγηση στην ιστοσελίδατου Χάρτη είναι εύκολη η εύρεση πληροφοριών

και δεδομένων υγείας, όπως…

�

Μέσα από απλά καιδιαδραστικά γραφήματαπαρατηρήστε σε ποιούς Νομούςυπάρχει πλεόνασμα ιατρών καισε ποιούς αυξημένη ζήτηση.

Πόση είναι

η Μέση Διάρκεια

Νοσηλείας ;

Πόσοι ιατροίαντιστοιχούν σε 1.000κατοίκους ανά Νομό

στη χώρα μας ;

Ενημερωθείτε για το πόσες ημέρες είναι η Μέση Διάρκεια Νοσηλείας.

Κάνετε τις συγκρίσεις σας ανά υγειονομική περιφέρεια.

�

Σε πραγματικό χρόνοβρείτε τα στοιχεία

για νοσοκομεία, ΚΥ, ΠΙπου σας ενδιαφέρουν.

Είμαι καρδιολόγοςκαι θέλω να εγκατασταθώ

στη Βόρεια Ελλάδα.Πώς μπορώ

να βρω τουςκαρδιολόγους που

ήδη υπάρχουν ;

Πώς μπορώ

να βρω τις δομές

υγείας στην

περιοχή μου ;

�

Πηγές και δεδομέναστη Δημόσια Yγεία

Ο ι πηγές δεδομένων, ως αναπόσπαστοτμήμα κάθε έρευνας, συντελούν στην

προαγωγή της ερευνητικήςδραστηριότητας, ενώ παρακινούν στηχρήση των δεδομένων για βελτίωση τηςκαθημερινής λειτουργίας των υπηρεσιών,αλλά και της εκτίμησης της παραγωγι-κότητας και της αποτελεσματικότητάς τους.

Η σημασία των πηγών και της βιβλιο-γραφικής ανασκόπησης είναι ουσιώδης,καθώς συνδράμει στην αποφυγή άκαρπωνερευνητικών προσεγγίσεων και κενών στηέρευνα του εκάστοτε γνωστικού αντικειμένου.

Επιπλέον, είναι ουσιώδηςσε μετρήσεις καισυγκρίσεις ομοειδώνκαι στη διερεύνησηνέων ερευνητικώνπροσεγγίσεων.

Οι πηγές στατιστικώνδημογραφικώνστοιχείων περιέχουναφενός αυτές πουπαρακολουθούνχωροχρονικά τομέγεθος και τη δομήτου πληθυσμού,και αφετέρου τιςληξιαρχικέςκαταγραφές.Όλες οι πληροφορίεςγια να είναι κατανοητέςκαι να επιτρέπουνδιαχρονικές και διεθνείςσυγκρίσεις, παρουσιά-ζονται με τη μορφήδεικτών.

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

α

Οι πληροφορίες που είναι

απαραίτητες για την αξιολόγηση της

υγείας ενός πληθυσμού, την ανάδειξη

των ιδιαίτερων προβλημάτων υγείας

και την επιλογή των κατάλληλων

παρεμβάσεων, προέρχονται από ένα

σύστημα υγειονομικής

πληροφόρησης, μέσω του οποίου

συλλέγονται στοιχεία διαχρονικά,

με τη χρησιμοποίηση σταθερών και

χρηστικών ορισμών.

Δείκτες ΥγείαςΟι δείκτες υγείας, είναι μονάδα μέτρησης των διαφόρων στοιχείων υγείας ενός συγκεκριμένουπληθυσμού ή μιας υγειονομικής μονάδας σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Κάθε δείκτηςυγείας είναι ένα κομμάτι ενός πολυδιάστατου πάζλ, το οποίο μετέχει στο σχηματισμό πλήρουςεικόνας του επιδημιολογικού προτύπου και της διαμόρφωσης εικόνας της υγείας τουπληθυσμού. Αλλάζοντας τη θέση στο παζλ μπορούμε να βλέπουμε διαφορετικές πλευρές τηςυγειονομικής εικόνας του πληθυσμού και του συστήματος υγείας.

Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ενός συστήματος δεικτών υγείας αποτελεί μια σύνθετηδιαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, πρώτη μέριμνα αποτελεί ο καθορισμός του πλαισίου εντόςτου οποίου πραγματοποιείται η χρήση των δεικτών, προκειμένου να διευκρινισθεί με ακρίβειατι πρόκειται να μετρηθεί και τι αναμένεται από αυτή τη μέτρηση. Ορίζεται, συνεπώς, έναεννοιολογικό μοντέλο που βοηθά στην επιλογή και στην οργάνωση των παραγόντων που θακαθορίσουν τι πρέπει να μετρηθεί. Για παράδειγμα, εάν πρόκειται να αξιολογηθεί η «υγεία ενόςπληθυσμού», η προσέγγιση θα πρέπει να βασισθεί όχι μόνο στους συνήθεις δείκτες(θνησιμότητα, ατυχήματα, κ.λπ.), αλλά και σε άλλους δείκτες που λαμβάνουν υπόψη τους τηνποιότητα ζωής, το επίπεδο μόρφωσης, το εισόδημα –παράγοντες που επιδρούν εξίσου στοεπίπεδο υγείας του πληθυσμού.

Για τον προσδιορισμό ενός δείκτη υγείας, θα πρέπει να ληφθούν –μεταξύ άλλων– υπόψη καιτα ακόλουθα ερωτήματα:

� Τι θέλουμε να γνωρίζουμε (εκτιμήσουμε);� Ποια είναι τα πλέον κατάλληλα δεδομένα;� Ποιον τύπο δείκτη θέλουμε να προσδιορίσουμε;� Πώς θα υπολογίζεται ο δείκτης;� Τα δεδομένα είναι αξιόπιστα;

Εθνικοί και διεθνείς φορείς έχουν δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη δεικτών μέσωειδικών προγραμμάτων και δράσεων. Ο κατάλογος των δεικτών για την υγεία πουχρησιμοποιείται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα δείχνει τη συνολική εικόνα της κατάστασης τηςυγείας και των προσδιοριστικών παραγόντων της, καθώς παρέχει πληροφορίες, μεταξύ άλλων,που καλύπτουν τη συμπεριφορά τουπληθυσμού σε θέματα υγείας.

Για παράδειγμα:� στοιχεία για τον τρόπο ζωής και άλλους

παράγοντες καθοριστικούς για την υγεία,� πληροφορίες για διάφορες ασθένειες

(συχνότητα εμφάνισης και τρόποιπαρακολούθησης χρόνιων, σοβαρών καισπάνιων ασθενειών)

� στοιχεία για τα συστήματα υγείας, όπωςείναι η πρόσβαση στην περίθαλψη, ηποιότητα της παρεχόμενης περίθαλψης,το ανθρώπινο δυναμικό και ηοικονομική βιωσιμότητα τωνσυστημάτων υγειονομικής περίθαλψης.

Για τη χάραξη της υγειονομικής πολιτικής, η Ε.Ε. χρησιμοποιεί δεδομένα και στοιχεία από έναευρύτερο δίκτυο δεικτών πολλαπλών παραγόντων, όπως κοινωνικοί, οικονομικοί,περιβαλλοντικοί και άλλοι, οι οποίοι συνδέονται και επηρεάζουν το επίπεδο υγείας τουπληθυσμού και την ευημερία.

�

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

α

Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.)Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.)διαθέτει πηγές στατιστικών δεδομένων πουμπορούν να χρησιμοποιηθούν για τησυνεκτίμηση δεικτών με βάση γεωγραφικά καιπληθυσμιακά κριτήρια:

(α) Aπογραφή πληθυσμού.

(β) Φυσική κίνηση πληθυσμού: γεννήσεις,γάμοι, θάνατοι, διαζύγια, μετανάστευση.

(γ) Νοσηλευτική κίνηση: καλύπτει το σύνολοτων εσωτερικών ασθενών που νοσηλεύονται σε διάφορες νοσηλευτικές μονάδες και βασίζεταιστους εξερχόμενους ασθενείς (ζώντες ή θανόντες), καθώς μόνο τότε δύναται να περιγραφείεπαρκώς η διάγνωση, η έκβαση και ο χρόνος νοσηλείας.

(δ) Εθνική έρευνα υγείας: διερευνά θέματα που αφορούν στη γενική κατάσταση υγείας,συμπεριλαμβανομένων των χρόνιων παθήσεων, τους χρόνιους περιορισμούς και τονεπιπολασμό των νοσημάτων, στη χρήση υπηρεσιών υγείας καθώς και στους παράγοντες πουεπηρεάζουν –θετικά ή αρνητικά– την κατάσταση της υγείας, όπως η φυσική άσκηση, η υγιεινήδιατροφή, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ.

(ε) Έρευνα εργατικού δυναμικού.

(στ) Έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών.

�

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

αΦορείς

Οι φορείς που κατά κύριο λόγο έχουν την ευθύνη της συλλογής και επεξεργασίας των στατι-στικών στοιχείων για τη Δημόσια Υγεία σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο είναι:

� Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.)

� Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Υ.Υ.Κ.Α.)

� Νοσοκομεία – Φορείς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ)

� Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Κ.ΕΕΛ.Π.ΝΟ.)

� Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.)

� Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών (Ο.ΚΑ.ΝΑ.)

� Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (Η.ΔΙ.Κ.Α.Α.Ε.)

� Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (Ι.Υ.Π.)

� Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (Κ.Ε.Δ.Υ.)

� Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) – World Health Organization (WHO)

� Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) –(Organisation for Economic Co-operation and Development – OECD)

� Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (EUROSTAT)

Ενδεικτικά παρουσιάζονται:

Απογραφές ΠληθυσμούΤα στοιχεία που συλλέγονται στο πλαίσιο της απογραφής δίνουν την πλήρη εικόνα τουμεγέθους του πληθυσμού αλλά και της σύνθεσής του ως προς τα διάφορα δημογραφικά καικοινωνικά χαρακτηριστικά του. Τα στοιχεία αυτά παρέχουν ακόμα τη δυνατότητα τηςδιαχρονικής μελέτης του πληθυσμού και των μεταβολών του, αλλά και τη δυνατότηταειδικότερων προσεγγίσεων που αφορούν υποσύνολα του γενικού πληθυσμού.

Η απογραφή πληθυσμού είναι μια διαδικασία πολύ παλαιότερη από την ίδια τη δημογραφικήεπιστήμη. Υπάρχουν στοιχεία απογραφών από τη Βαβυλωνία το 4.000 π.Χ. περίπου.Στη σύγχρονη Ευρώπη εμφανίζεται τους 17ο-18ο αι., ενώ στη νεώτερη Ελλάδα η διεξαγωγήαπογραφών άρχισε από το 1861. Απογραφική μονάδα είναι το νοικοκυριό.Η απογραφή είναι υποχρεωτική, λαμβάνει χώρα ανά δεκαετίακαι η τελευταία πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας το 2011.

Στο απογραφικό δελτίο περιλαμβάνονται πληροφορίες για ταδημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού (ηλικία, φύλο,οικογενειακή κατάσταση, τόπο γέννησης, τόπο διαμονής,εσωτερική μετανάστευση), καθώς επίσης περιλαμβάνονται καικοινωνικά χαρακτηριστικά (επίπεδο εκπαίδευσης, συνθήκεςνοικοκυριών).

Φυσική Κίνηση πληθυσμούΟι γεννήσεις, οι θάνατοι, και η μετανάστευση, αποτελούν τιςτρεις κύριες πληθυσμιακές παραμέτρους και επίσης τα βασικάαντικείμενα μελέτης της δημογραφικής επιστήμης, διότικαθορίζουν το μέγεθος, τη σύνθεση και τη μορφή εξέλιξηςενός πληθυσμού.

Εκτός από αυτά τα δημογραφικά φαινόμενα, η δημογραφίαμελετά ακόμα και άλλα δευτερεύοντα φαινόμενα όπως:τη γαμηλιότητα, τη συχνότητα διαζυγίων, την κοινωνική

�

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

α

�

κινητικότητα, την απασχόληση, τηνεσωτερική μετανάστευση. Αυτοί οιδευτερεύοντες παράγοντες δεν επηρεάζουνάμεσα το συνολικό μέγεθος του πληθυσμού,καθορίζουν όμως τη σύνθεσή του.

Τα δημογραφικά γεγονότα (γάμοι, γεννήσεις,θάνατοι, διαζύγια, κλπ) καταγράφονται σεειδικά βιβλία. Οι πληροφορίες είναι αυστηράπροσωπικές και προστατεύονται από το νόμοπερί προσωπικών δεδομένων.

Εθνική Έρευνα ΥγείαςΗ Εθνική Έρευνα Υγείας (National Health Survey) είναι μέρος του Ευρωπαϊκού ΣτατιστικούΠρογράμματος, στο οποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έρευναδιενεργήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του έτους 2009 σε ολόκληρη τη Χώρα, στο πλαίσιο ενός

κοινοτικού στατιστικού προγράμματος στοοποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης, βάσει συμβολαίου πουπροσυπέγραψαν η Εurostat και η ΕΛ.ΣΤΑΤ.Βασικός στόχος της έρευνας είναι ηκαταγραφή και παρακολούθηση της υγείαςτου πληθυσμού, ανάλογα με τα δημογραφικάχαρακτηριστικά (φύλο και ηλικία), τηνεκπαίδευση και την ασχολία του πληθυσμού,τους παράγοντες που την επηρεάζουν και τηχρήση υπηρεσιών υγείας.

Η έρευνα καλύπτει τα νοικοκυριά όλης τηςχώρας, ανεξάρτητα από το μέγεθος ή ταοποιαδήποτε οικονομικά και κοινωνικάχαρακτηριστικά τους, και οι περίοδοιαναφοράς ποικίλουν ανά ερώτημα.

Η Εθνική Έρευνα Υγείας βασίζεται σεπολυσταδιακή στρωματοποιημένηδειγματοληψία νοικοκυριών από πλαίσιοδειγματοληψίας που έχει δημιουργηθεί με

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

αΗ φυσική κίνηση

του πληθυσμού αναφέρεται

στη μεταβολή ενός συνόλου

ανθρώπων σε κάποιο

γεωγραφικό χώρο υπό τη

διάσταση της γέννησης,

του θανάτου και της

μετακίνησης

(μετανάστευση).

9

βάση τα στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού της απογραφής του 2001 και καλύπτει πλήρως τονπληθυσμό αναφοράς, ώστε να εξασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος.Η γεωγραφική στρωμάτωση του ερευνώμενου πληθυσμού είναι η γεωγραφική διαίρεση τηςχώρας. Ως μείζονα στρώματα χρησιμοποιήθηκαν οι 13 περιφέρειες (NUTS II), η ΠεριφέρειαΠρωτευούσης και το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, η δε στρωμάτωση έγινεκατά βαθμό αστικότητας. Σε κάθε περιφέρεια τα νοικοκυριά κατανεμήθηκαν ανάλογα με τοβαθμό αστικότητας (αστικές, ημιαστικές, αγροτικές περιοχές) των τοπικών διαμερισμάτων σταοποία ανήκουν.

Το δείγμα αποτελείται από 6.325 νοικοκυριά (κλάσμα δειγματοληψίας 0,0��%) και ισάριθμαάτομα ηλικίας 15 ετών και άνω (κλάσμα δειγματοληψίας 0,��%). Ειδικότερα, διερευνώνταιθέματα που αφορούν στη γενική κατάσταση υγείας, συμπεριλαμβανομένων των χρόνιωνπαθήσεων, τους χρόνιους περιορισμούς και τον επιπολασμό των νοσημάτων, στη χρήσηυπηρεσιών υγείας, συμπεριλαμβανομένης της πραγματοποίησης μαστογραφίας και εξέτασηςκυτταρολογικού ελέγχου κατά Παπανικολάου, της κατανάλωσης φαρμάκων και τηςικανοποίησης από τις υπηρεσίες υγείας, καθώς και στους παράγοντες που επηρεάζουν –θετικά ή αρνητικά– την κατάσταση της υγείας, όπως η φυσική άσκηση, ο Δείκτης ΜάζαςΣώματος (ΔΜΣ), η υγιεινή διατροφή, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ κλπ.

Έρευνες Εργατικού ΔυναμικούΟι επιπτώσεις της ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας στην υγεία και την ευημερίαέχουν αποδειχθεί καταστροφικές, ιδιαίτερα σε περιόδους μεταβολών στην οικονομία και τηναγορά εργασίας, με κύριες επιπτώσεις την αύξηση των ψυχικών νοσημάτων, τιςκαρδιαγγειακές παθήσεις και τα ποσοστά αυτοκτονιών. Ως εκ τούτου, η παρατήρηση καιμελέτη του βαθμού εργασιακής απασχόλησης και ανεργίας στην ΕΕ, αποτελεί πεδίοαλληλένδετο με το επίπεδο υγείας του πληθυσμού της Ένωσης. Με τον Κανονισμό ���/�99�του Συμβουλίου της 9ης Μαρτίου �99� καθιερώθηκε ο σχεδιασμός και η διαδικασία για τηδιενέργεια δειγματοληπτικής έρευνας εκτίμησης του εργατικού δυναμικού της Κοινότητας(Labour Force Survey, LFS), τα πορίσματα της οποίας χρησιμοποιούνται από τη ΓενικήΔιεύθυνση Απασχόλησης, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλους διεθνείς οργανισμούς,ενώ αποτελούν και εργαλείο παρακολούθησης της ευρωπαϊκής πολιτικής απασχόλησης.Έκτοτε, ο Κανονισμός ���/9� τροποποιήθηκε αρκετές φορές προκειμένου να υπηρετήσει τουςστόχους του με τους Κανονισμούς ���/�00�, ����/�00�, ����/�00� και ��9�/�000.

Η Έρευνα Εργατικού Δυναμικού(LFS) αποτελεί δειγματοληπτικήέρευνα η οποία πραγματοποιείταιστα ιδιωτικά νοικοκυριά καιπαρέχει στοιχεία για τηναπασχόληση, την ανεργία, τηναδράνεια, τις ώρες εργασίας, τηναπασχόληση και την οικονομικήδραστηριότητα σε συνάρτηση μεμεταβλητές κοινωνικού καιδημογραφικού χαρακτήρα, όπωςτο φύλο, η ηλικία, η εκπαίδευσηκ.ά., ενώ αποτελεί και τη βάσηδιαμόρφωσης του εναρμονι-σμένου δείκτη ανεργίας τηςEurostat (HarmonisedUnemployment Rate).

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

α

�0

Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ)Η έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών (ΕΟΠ) (Ηousehold Βudget Survey, HBS) προέκυψεστο πλαίσιο συμφωνίας κυρίων το 1989, κατά τη διάρκεια συνάντησης της ΕπιτροπήςΣτατιστικού Προγράμματος, όπως αυτήσυστάθηκε με την Απόφαση �9/��� τουΣυμβουλίου και αντικαταστάθηκε από τηνΕυρωπαϊκή Επιτροπή ΣτατιστικούΣυστήματος (European Statistical ProgrammeCommittee), σύμφωνα με τον Κανονισμό���/�009 του Συμβουλίου και της ΕπιτροπήςΕυρωπαϊκής Στατιστικής. Πρόκειται για εθνικήέρευνα η οποία εστιάζει στις δαπάνες τωννοικοκυριών για αγαθά και υπηρεσίες,επιδιώκοντας να αποτιμήσει κατά ένα μέρος τιςσυνθήκες και το επίπεδο διαβίωσης των πολιτώντης Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως προκύπτει από τησυνολική καταναλωτική δαπάνη σε συνάρτησημε ειδικότερα χαρακτηριστικά του νοικοκυριούόπως το μέγεθος, η σύνθεση, το εισόδημα,κοινωνικο-οικονομικά δεδομένα, το βαθμόαστικοποίησης. Μονάδα αναφοράς, συλλογήςκαι ανάλυσης δεδομένων αποτελεί τονοικοκυριό, σε καθορισμένο χώρο και χρόνο,ενώ στις δαπάνες καταγράφονται τα αγαθά και οιυπηρεσίες κατά την καταβληθείσα τιμή στηνοποία συμπεριλαμβάνονται οι έμμεσοι φόροι(ΦΠΑ και ειδικοί φόροι κατανάλωσης) πουβαρύνουν τον αγοραστή.

Η έρευνα οικογενειακώνπροϋπολογισμώνχρησιμοποιείται ευρύτατα για τηνκατάρτιση μακροοικονομικώνδεικτών, όπως του Δείκτη ΤιμώνΚαταναλωτή, ο οποίος αποτελείδείκτη παρακολούθησης τουπληθωρισμού, τουτιμαριθμικού επιδόματος τωνεργαζομένων και της εξέλιξηςτων τιμών σε βασικά αγαθά καιυπηρεσίες, ενώ αποτελεί καιεργαλείο παρατήρησης τηςσυμπεριφοράς των αγορών απότην οπτική του καταναλωτή με

κύρια στόχευση (α) στις τιμές, (β) την ικανοποίηση, (γ) την ασφάλεια, (δ) τα παράπονα και(ε) τα ποσοστά αλλαγής καταναλωτικής συμπεριφοράς. Η ΕΟΠ αναπτύσσεται και λειτουργείστο γενικότερο πλαίσιο της πολιτικής για την προστασία του καταναλωτή.

Αφιέ

ρωμα

Πηγέ

ςκαι

δεδο

μένα

στη

Δημό

σια

Yγεί

α

��

Διεθνείς τάσεις στο χώροτης Δημόσιας Υγείας

� Σχεδόν το 50% των Ευρωπαίωνχρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως μέσοπρόσβασης σε ιατρικές πληροφορίες.Το 58% των ασθενών που ενημερώνονταιαπό το διαδίκτυο, υποστηρίζουν ότι οιπληροφορίες που βρήκαν διαδικτυακάέπαιξαν ρόλο στην απόφασή τους σχετικάμε τον τρόπο θεραπείας τους.Source : Health in the EU-What is in there for you?Recent Achievements - Luxembourg, June 2012,Http://ec.europa.eu/health/strategy/docs/recent_achievements_2012_en.pdf

� 20 εκατομμύρια Ευρωπαίοι έλαβανιατρική περίθαλψη σε διαφορετική χώρατης ΕΕ από αυτή που διαβιούν νόμιμα κατάτην διάρκεια του 2010.Source : Eurobarometer 210 (2007

� Το 54% των Ευρωπαίων είναι θετικοίστο να αναζητήσουν ιατρική περίθαλψηστο εξωτερικό για να μειώσουν το χρόνοαναμονής ή να λάβουν ποιοτικότερηιατρική περίθαλψη.Source : Eurobarometer 210 (2007)

� Τα ατυχήματα και οι τραυματισμοίείναι η 4η αιτία θανάτου στην ΕΕ.

- Μία στις 10 εισαγωγές σε νοσοκομείοοφείλεται σε τραυματισμό.

- Η οικονομική επιβάρυνση που προκύπτειγια τα συστήματα υγείας είναι σημαντικήκαι εκτιμάται γύρω στα 15 δισ. ευρώ τονχρόνο.Source : http://ec.europa.eu/eahc/projects/database.html?prjno=20102205

Γνώριζες ότι ?

��

Παχυσαρκία Ενηλίκων

Ω ς παχύσαρκο ορίζεται ένα άτομο με υπερβολικό βάρος, στο οποίουπάρχει κίνδυνος για την υγεία λόγω του υψηλού ποσοστού σωματικού

λίπους που έχει. Η αύξηση στο ποσοσστό των παχύσαρκων ατόμωνπροκαλεί μεγάλη ανησυχία στους φορείς υγείας, καθώς η παχυσαρκία είναιπαράγοντας κινδύνου για μεγάλο αριθμό προβλημάτων υγείας, όπως είναι :υπέρταση, υψηλή χοληστερόλη, διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις,αναπνευστικά προβλήματα (άσθμα), μυοσκελετικές παθήσεις (αρθρίτιδα)και μερικές μορφές καρκίνου. Στην Ελλάδα παρατηρείται σχετικά υψηλόποσοστό παχύσαρκων ατόμων, καθώς είναι κατά 1,2 μονάδεςυψηλότερο από αυτό του Μέσου Όρου του ΟΟΣΑ.

Ινδία 2,1

Ινδονησία 2,4

Κίνα 2,9

Κορέα 3,8

Ιαπωνία 3,9

Ελβετία 8,1

Νορβηγία 10,0

Ιταλία 10,3

Σουηδία 11,2

Γαλλία 11,2

Ολλανδία 11,8

Αυστρία 12,4

Πολωνία 12,5

Δανία 13,4

Ισραήλ 13,8

Βέλγιο 13,8

Βραζιλία 13,9

Γερμανία 14,7

Τουρκία 15,2

Πορτογαλία 15,4

Ισπανία 16,0

Σλοβενία 16,4

OΟΣΑ 16,9

Σλοβακία 16,9

Τσεχία 17,0

Εσθονία 18,0

Νότιος Αφρική 18,1

Ελλάδα 18,1

Ουγγαρία 19,5

Ρωσία 20,1

Ισλανδία 20,1

Φινλανδία 20,2

Λουξεμβούργο 22,1

Ιρλανδία 23,0

Αγγλία 23,0

Καναδάς 24,2

Αυστραλία 24,6

Χιλή 25,1

Νέα Ζηλανδία 26,5

Μεξικό 30,0

Η.Π.Α. 33,8

Χώρα Ποσοστόπαχύσαρκων

ατόμων (%)

Χώρα Ποσοστόπαχύσαρκων

ατόμων (%)

Χώρα Ποσοστόπαχύσαρκων

ατόμων (%)

Ο ι δείκτες υγείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιοριστεί ένα πρόβλημαδημόσιας υγείας σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή, για να εντοπιστούν οι αλλαγές στο

επίπεδο υγείας του πληθυσμού διαχρονικά και για να προσδιοριστούν οι διαφορές στο επίπεδουγείας των πληθυσμών διακρατικά. Παράδειγμα η παχυσαρκία….

Sour

ce:O

ECD

-Ηea

lthD

ata

2011

��

Παχυσαρκία Ανηλίκων

Τ α παιδιά που είναι υπέρβαρα ήπαχύσαρκα διατρέχουν μεγαλύτερο

κίνδυνο κακής υγείας, τόσο στηνεφηβεία, όσο και στην ενήλικη ζωή.Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικίααυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξηςκαρδιαγγειακών ασθενειών ή διαβήτη,καθώς και την ανάπτυξη κοινωνικώνπροβλημάτων. Τα υπέρβαρα παιδιάέχουν μεγάλη πιθανότητα να γίνουνπαχύσαρκοι ενήλικες με προβλήματαυγείας όπως καρδιαγγειακές παθήσεις,καρκίνος, οστεοαρθρίτιδα και πρόωροςθάνατος. Στον πίνακα παρουσιάζονται οιεκτιμήσεις των ποσοστών αγοριών καικοριτσιών ηλικίας 5 – 17 τα οποία είναιπαχύσαρκα ή υπέρβαρα. Η Ελλάδαβρίσκεται στην πρώτη θέση της λίστας,με τα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρωνπαιδιών ανάμεσα στις χώρες τους ΟΟΣΑ.

Ελλάδα 45,0 37,0

Η.Π.Α. 35,0 35,9

Ιταλία 32,4 30,9

Μεξικό 28,1 29,0

Nέα Ζηλανδία 28,2 28,8

Χιλή 28,6 27,1

Αγγλία 22,7 26,6

Καναδάς 28,9 26,1

Ουγγαρία 25,5 25,9

Ισλανδία 22,0 25,5

Σλοβενία 28,7 24,4

Αυστραλία 22,0 24,0

Ισπανία 32,9 22,9

Πορτογαλία 23,5 21,6

OΟΣΑ 22,9 21,4

Βραζιλία 23,1 21,1

Ρωσία 24,2 19,8

Σουηδία 17,0 19,5

Φινλανδία 23,6 19,1

Ινδία 20,6 18,3

Ολλανδία 14,7 17,9

Νότιος Αφρικής 13,6 17,7

Γερμανία 22,6 17,6

Τσεχία 24,6 16,9

Σλοβακία 17,5 16,2

Δανία 14,1 15,2

Γαλλία 13,1 14,9

Νορβηγία 12,9 14,7

Ιαπωνία 16,2 14,4

Ελβετία 16,7 13,1

Πολωνία 16,3 12,4

Τουρκία 11,3 10,3

Κορέα 16,2 9,9

Κίνα 5,9 4,5

Χώρα Αγόρια % Κορίτσια %Υπέρβαρα Υπέρβαρα

ή Παχύσαρκα ή Παχύσαρκα

Sour

ce:O

ECD

-Int

erna

tiona

lAss

ocia

tion

fort

heSt

udyo

fObe

sity(

2011

)

��

Γενικό Νοσοκομείο «Η Σωτηρία»

Τ ο Νοσοκομείο «Σωτηρία»ιδρύθηκε από την Σ. Σλήμαν το

1902 ως πρώτο «λαϊκό» Σανατόριο τηςΕλλάδας και ανήκει στην �η ΥγειονομικήΠεριφέρεια. Έχει συνδέσει το όνομά τουμε την αντιμετώπιση της πνευμονικήςφυματίωσης στη χώρα μας.

Από το 1950 το Νοσοκομείο «Σωτηρία»βαθμιαία μεταβάλλεται σε διαγνωστικόκαι θεραπευτικό κέντρο του συνόλουτων νοσημάτων του αναπνευστικού,ιδρύοντας παράλληλα το πρώτο ενΕλλάδι κέντρο αντιμετώπισης τηςαναπνευστικής ανεπάρκειας.

Σήμερα το μικρό Σανατόριο των αρχώντου �0ου αιώνα αναγνωρίζεται ως τομεγαλύτερο πνευμονολογικό κέντροστην Ελλάδα και από τα μεγαλύτερα τηςΕυρώπης, με ταυτόχρονη καιπροοδευτική μετατροπή του σε ΓενικόΝοσοκομείο μετά την εγκατάστασηΠαθολογικών, Χειρουργικών καιΨυχιατρικών κλινικών σε αυτό.

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΣΤΟΜΕΑΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΣΤΟΜΕΑΣ

ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΣΤΟΜΕΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣΤΟΜΕΑΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΕΙΔΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ /ΜΟΝΑΔΕΣ

Γ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Α’, Β’ Θωρακο-χειρουργικές

Ψυχιατρική Αιματολογικό ΚοινωνικήςΙατρικής

Οδοντιατρικό

ΠανεπιστημιακήΠνευμονολογική

Γενικής Χειρουργικής Ακτινολογικό Αντιφυματικό

1η, 2η, 3η, 4η, 5η, 6η, 7η, 8η,9η, 10η, 12η Πνευμονολογικές

Ωτορινο-λαρυγγολογικής

Ανοσολογικό Αλλεργιολογικό

Αναπνευστικής Ανεπάρκειας -ΜΕΘ

Γ’ ΠανεπιστημιακήΧειρουργική

ΑξονικούΤομογράφου

Φυσικής Ιατρικής &Αποκατάστασης

Παθολογική Βιοχημικό Σταθμός Αιμοδοσίας

Καρδιολογική - Μονάδα Κυτταρολογικό Μονάδα ΕντατικήςΘεραπείας (Μ.Ε.Θ.)

Εμφραγμάτων Μικροβιολογικό Μονάδες ΑυξημένηςΦροντίδας (Μ.Α.Φ.)

Ανθεκτικής Φυματίωσης Παθολογοανατομικό Εμφραγματικό(Μονάδα)

Πυρηνικής Ιατρικής

Στοιχεία ΕπικοινωνίαςΙστοσελίδα : http://www.sotiria.gr/Διεύθυνση : Μεσογείων ���, Αθήνα, T.K. : �����Τηλ : ��0�����00 Φαξ : ��0����0��E-Mail : sotiria�@otenet.gr

��

Κέντρο Υγείας Αρεόπολης

Τ ο Κέντρο Υγείας Αρεόπολης συστάθηκε το 1986 ως αποκεντρωμένη μονάδαΠρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης.

Οι υπηρεσίες που παρέχει το Κέντρο Υγείας αφορούν σε πρόληψη, θεραπεία, συνταγογραφία,κατ’ οίκον νοσηλεία, προληπτική Ιατρική, προαγωγή και αγωγή υγείας.

Επίσης, στο γραφείο εκπαίδευσης - έρευνας του Κέντρου Υγείας οργανώνονται καιδιενεργούνται μαθήματα, σεμινάρια, διαλέξεις και ομιλίες σε ιατρικό και μη προσωπικό, ενώταυτόχρονα διενεργούνται μελέτες και κλινικές δοκιμές, στα πλαίσια της ΠΦΥ, τααποτελέσματα των οποίων δημοσιεύονται και κοινοποιούνται σε διεθνή ιατρικά περιοδικά.Στο ιατρικό προσωπικό του Κέντρου Υγείας ανήκουνΓενικός Ιατρός, Αγροτικός Ιατρός και Οδοντίατρος.Στο ΚΥ, εκτός από το διοικητικό προσωπικό, υπηρετούνεπίσης νοσηλευτές, παρασκευάστριες Μικροβιολογικούεργαστηρίου και χειριστές μηχανημάτων.

Στοιχεία ΕπικοινωνίαςΙστοσελίδα : http://hcareopolis.blogspot.gr/Διεύθυνση : Αρεόπολη Λακωνίας, Τ.Κ. : ��0��Τηλ : ������00��, ����0�����, ���0����9Φαξ : ������00��E-Mail : hcareopolis@gmail.com

IATΡEIA ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Γενικής Ιατρικής Μικροβιολογικό

Επειγόντων Περιστατικών Ακτινολογικό

Παθολογικό

Παιδιατρικής

Συνταγογραφίας

Πρόληψης ΠαραγόντωνΚαρδιαγγειακού Κινδύνου

Εμβολίων

Μαιευτικό - Γυναικολογικό

Οδοντιατρείο

Δημογραφικοί και Κοινωνικο-Οικονομικοί δείκτες(Demographic and Socio-economic Factors):

Ε ίναι δείκτες που μετρούν διάφορα δημογραφικά και κοινωνικά-οικονομικά μεγέθη τουμελετώμενου πληθυσμού (αριθμός κατοίκων ανά ηλικία, φύλο, μορφωτικό επίπεδο,

οικονομική κατάσταση, ανεργία).

Δείκτης Γήρανσης Πληθυσμού

Αναλογία ατόμων ηλικίας άνω των65 ετών προς τον πληθυσμό παιδιώνηλικίας 0-14 ετών.

Η συνεχής αύξηση της αναλογίας τωνηλικιωμένων συμβαδίζει με τη μείωση τωνπαιδιών (0-�� ετών) και ενδεχομένως με αυτήτων ενδιάμεσων ηλικιών. Επομένως, ηδημογραφική ή πληθυσμιακή γήρανσησυνίσταται στις δομικές μεταβολές τωνπληθυσμών και δεν ταυτίζεται/ορίζεται απλά ωςαύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων.Η δημογραφική γήρανση αποτελεί φαινόμενοπου απορρέει από αλλαγές της δομής τουπληθυσμού σε μεγάλες ηλικιακές ομάδες.Συνοδεύει τη δημογραφική μετάβαση, τημετάβαση δηλαδή από υψηλή θνησιμότητα καιυψηλή γονιμότητα σε χαμηλή θνησιμότητα(επιμήκυνση της μέσης προσδοκώμενης ζωής)και συρρικνωμένη γονιμότητα. Επηρεάζεταιεπίσης από τη μετανάστευση, καθότι κατάκύριο λόγο τα άτομα, τα οποία μεταναστεύουνανήκουν στο νεανικό/αναπαραγωγικό ηλικιακά

πληθυσμό, γεγονός που αποτυπώνει επιβράδυνση της δημογραφικής γήρανσης σε περιοχέςυποδοχής μεταναστών.

Γενικός Δείκτης Γονιμότητας

Αναλογία ζώντων παιδιών ανά 1.000 γυναίκες που βρίσκονται σεαναπαραγωγική ηλικία.

Εκφράζει το μέσο αριθμό γεννήσεων ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας στη διάρκεια ενόςημερολογιακού έτους. Ο αριθμητής και ο παρανομαστής σχετίζονται άμεσα μεταξύ τους,αφού αναφέρονται μόνο στο γυναικείο πληθυσμό αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ αδυναμία τουδείκτη, θεωρείται η κατά ηλικία σύνθεση του γυναικείου πληθυσμού που βρίσκεται στην

��

��

αναπαραγωγική ηλικία. Αν ο γυναικείος πληθυσμός άνω των 35 ετών είναι μεγαλύτερος από τογυναικείο πληθυσμό μικρότερων ηλικιών, τότε ο δείκτης θα είναι μικρότερος με βάση τογεγονός ότι οι γυναίκες ηλικίας ��+ έχουν σε μεγάλο βαθμό ολοκληρώσει την αναπαραγωγικήτους ζωή. Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικός ο υπολογισμός του ειδικού κατά ηλικία δείκτηγονιμότητας. Η παρακολούθηση των τάσεων της γονιμότητας βοηθά στην εφαρμογήαποτελεσματικού προγραμματισμού και στην κατανομή των βασικών πόρων από γενιά σεγενιά. Τα σταθερά υψηλά ποσοστά γονιμότητας δημιουργούν μεγάλους πληθυσμούς των νέωνεξαρτώμενων ατόμων, δημιουργώντας αυξημένες απαιτήσεις αναφορικά με τον αριθμό τωνσχολείων, αλλά και τη δυνατότητα φύλαξης παιδιών. Τα χαμηλά ποσοστά γονιμότητας καιγεννήσεων μπορούν να οδηγήσουν σε ταχεία γήρανση του πληθυσμού και, μακροπρόθεσμα,να αυξήσουν το βάρος για την οικονομία και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, επειδή ηομάδα των νεότερων εργαζομένων που είναι υπεύθυνοι για την υποστήριξη των εξαρτώμενωνηλικιωμένων είναι μικρότερη (όταν εξαιρεθούν οι μετανάστες).

Αδρός Δείκτης Γεννητικότητας

Αριθμός γεννήσεων ζώντων παιδιών που πραγματοποιήθηκανανά 1.000 άτομα πληθυσμού.

Τα απαραίτητα στοιχεία για τον υπολογισμό του δείκτη είναι διαθέσιμα για τις περισσότερεςπεριοχές του κόσμου (ετήσιες ληξιαρχικές καταγραφές γεννήσεων), γεγονός που διευκολύνειτις συγκρίσεις των επιπέδων γεννητικότητας μεταξύ χωρών και παρέχει ενδείξεις για τηνεξέλιξη των πληθυσμών τους. Επηρεάζεται από τη δομή του πληθυσμού ανά ηλικία και απότην αναλογία των γυναικών στο συνολικό πληθυσμό (είναι προφανές ότι οι γεννήσεις δενπροέρχονται από το συνολικό πληθυσμό που τίθεται ως παρονομαστής στον υπολογισμό τουδείκτη αυτού, αλλά από τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, δηλ. ��-�9 ετών), αδυναμία πουδιορθώνει ο υπολογισμός του δείκτη γενικής γονιμότητας.

Μετανάστευση

Ποσοστό των αλλοδαπών μεταναστών στην Ελλάδα επί του συνολικούπληθυσμού της Ελλάδας, σε μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Ως μετανάστευση ορίζεται η μόνιμη ή προσωρινήμεταβολή του τόπου εγκατάστασης ενός ατόμου ήενός κοινωνικού συνόλου. Η μετανάστευση, μεβάσει το καθεστώς εισόδου και παραμονής στηχώρα υποδοχής, διακρίνεται σε Νόμιμη καιΠαράνομη Μετανάστευση. Ως συνεχής ροήπροσώπων από και προς μία περιοχή ημετανάστευση είναι μία από τις τρεις βασικέςδημογραφικές διαδικασίες. Είναι η διαδικασίαεκείνη που συνεπάγεται τη μηχανική (ή τεχνητή)ανανέωση και φθορά ενός πληθυσμού, σεαντίθεση με τις άλλες δύο διαδικασίες(γεννητικότητα - θνησιμότητα), που έχουν σχέση μετη φυσική ανανέωση και τη φθορά ενόςπληθυσμού. Ο δείκτης είναι σημαντικός για τηνπαρακολούθηση των μεταβολών του μεγέθους καιτης κατά φύλο και κατά ηλικία σύνθεσης τουπληθυσμού της χώρας σε μια δεδομένη χρονικήπερίοδο και μακροπρόθεσμα. Ο υπολογισμός τουδείκτη συμβάλλει εμμέσως στην περιγραφή τωνκοινωνικών και οικονομικών χαρακτηριστικών τωνατόμων που μεταναστεύουν, την απασχόληση, τηνανεργία, την εκπαίδευση και την κοινωνικήενσωμάτωση στη χώρα υποδοχής.

Άτομα που εγκαταλείπουντο σχολείο και δεν συμμετέχουνσε περαιτέρω εκπαίδευση ήκατάρτιση

Ποσοστό των ατόμων ηλικίας18-24 ετών που έχουν τελειώσει τηδευτεροβάθμια εκπαίδευση και δενέχουν συμμετάσχει σε περαιτέρωεκπαίδευση ή κατάρτιση.

Το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και ειδικότεραη μη ολοκλήρωση της βασικής εκπαίδευσηςαποτελεί παράγοντα για την αναπαραγωγήανισοτήτων και εμπόδιο για την ένταξη στηναγορά εργασίας. Οι νέοι έχουν να αντιμετω-πίσουν μια σοβαρή πρόκληση που είναι η ένταξηστην αγορά εργασίας και η εξεύρεση ποιοτικήςθέσης εργασίας, αλλά χωρίς τις απαιτούμενες

��

�9

δεξιότητες ή την ευκαιρία να τις αποκτήσουν, τούς είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανταγωνιστούνγια την κατάληψη των διαθέσιμων ποιοτικών θέσεων εργασίας στη σημερινή κοινωνία τηςγνώσης. Η νέα Στρατηγική «Ευρώπη 2020» έχει θέσει ως έναν από τους πρωταρχικούς τηςστόχους τη μείωση του συγκεκριμένου δείκτη κάτω από το 10% μέχρι το 2020.

Σύμφωνα με τον ορισμό της Eurostat, άτομα που έχουν εγκαταλείψει το σχολείο θεωρούνταιεκείνα που α) βρίσκονται στην ηλικιακή ομάδα 18-24 ετών β) έχουν εκπαίδευση το πολύ μέχρικαι απολυτήριο κατώτερου κύκλου β/θμιας εκπαίδευσης, που αντιστοιχεί στο επίπεδο ISCED �(το αντίστοιχο του ελληνικού Γυμνασίου) και γ) δεν έχουν συμμετάσχει σε δραστηριότητεςεκπαίδευσης και κατάρτισης τέσσερις εβδομάδες πριν από την ημέρα συλλογής των στοιχείωντης έρευνας εργατικού δυναμικού.

Αναλφάβητοι

Ποσοστό του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας που είναι αναλφάβητοι.

Δεδομένου ότι η μόρφωση αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα όλων των ανθρώπων ανεξάρτητααπό φυλή, φύλο, θρήσκευμα, κοινωνική ή οικονομική κατάσταση, ο δείκτης συμβάλλει στηνποσοτικοποίηση των μέτρων που πρέπει να ληφθούν (προσδιορισμός αναγκών και σχεδιασμόςκατάλληλων εξειδικευμένων προγραμμάτων επιμόρφωσης) σε επίπεδο πολιτείας, προκειμένουνα διασφαλιστεί το δικαίωμα αυτό σεόσο το δυνατόν περισσότερες ομάδεςτου πληθυσμού.

Σύμφωνα με την Unesco, αναλφάβητοςείναι όποιος δεν έχει αποκτήσει τιςαναγκαίες γνώσεις και ικανότητες γιατην άσκηση όλων των δραστηριοτήτωνγια τις οποίες η γραφή, η ανάγνωση καιη αρίθμηση είναι απαραίτητες.

Υπάρχουν δύο είδη αναλφαβητισμού:α) ο οργανικός, ο οποίος περιλαμβάνειτα άτομα που δε διδάχθηκαν ποτέγραφή και ανάγνωση, άρα δε φοίτησανποτέ στο σχολείο,β) ο λειτουργικός, ο οποίοςπεριλαμβάνει τα άτομα που διδάχθηκανγραφή και ανάγνωση, αλλά στησυνέχεια δεν καλλιέργησαν αυτές τιςγνώσεις, με αποτέλεσμα να ατονήσουνκαι να ξεχαστούν. Ο λειτουργικόςαναλφαβητισμός είναι η αδυναμίακατανόησης απλών γεγονότων, τα οποίααναφέρονται στην καθημερινή ζωή τωνανθρώπων (κοινωνική, οικονομική,πολιτική). Αυτή η μορφή αναλφα-βητισμού είναι ανεξάρτητη από τηντυπική μόρφωση και συναντάται σεκάθε κοινωνικό στρώμα.