28
CarTulobis strategiis samoqmedo gegma I. Sesavali saqarTvelos xelisuflebis mier SemuSavebuli grZel- vadiani axleburi midgoma saqarTvelos iurisdiqciis qveS myofi saqarTvelos ganuyofeli nawilebis – afxa- zeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis mosax- leobis mimarT saSualebas aZlevs maT, isargeblon sa- qarTvelos danarCen teritoriaze mcxovrebi moqala- qeebisaTvis arsebuli sikeTeebiT. saqarTvelos xelisuf- lebis mizania – gamyof xazebs miRma darCenil mosaxleo- basTan daaxloeba maTi keTildReobis gaumjobesebis, izolaciis Semcirebis, pirovnebisa da regionuli usafr- Txoebis dacvisaTvis. aRniSnuli politika Camoyalibebulia saqarTvelos mTavrobis mier 2010 wlis 27 ianvars damtkicebul CarTu- lobis strategiaSi. warmodgenili samoqmedo gegma sa- xelmwifo strategiis praqtikuli realizaciisaken ga- dadgmuli nabijia. igi moicavs mTel rig iniciativebs, romlebic afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi amJamad legalurad mcxovrebi mosaxleobis ke- TildReobis, maTTvis saqarTvelos mosaxleobisaTvis ar- sebuli SeRavaTebis xelmisawvdomobis gazrdisa da sa-

ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

CarTulobis strategiis samoqmedo gegma

I. Sesavali

saqarTvelos xelisuflebis mier SemuSavebuli grZel-

vadiani axleburi midgoma saqarTvelos iurisdiqciis

qveS myofi saqarTvelos ganuyofeli nawilebis – afxa-

zeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis mosax-

leobis mimarT saSualebas aZlevs maT, isargeblon sa-

qarTvelos danarCen teritoriaze mcxovrebi moqala-

qeebisaTvis arsebuli sikeTeebiT. saqarTvelos xelisuf-

lebis mizania – gamyof xazebs miRma darCenil mosaxleo-

basTan daaxloeba maTi keTildReobis gaumjobesebis,

izolaciis Semcirebis, pirovnebisa da regionuli usafr-

Txoebis dacvisaTvis.

aRniSnuli politika Camoyalibebulia saqarTvelos

mTavrobis mier 2010 wlis 27 ianvars damtkicebul CarTu-

lobis strategiaSi. warmodgenili samoqmedo gegma sa-

xelmwifo strategiis praqtikuli realizaciisaken ga-

dadgmuli nabijia. igi moicavs mTel rig iniciativebs,

romlebic afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT

oseTSi amJamad legalurad mcxovrebi mosaxleobis ke-

TildReobis, maTTvis saqarTvelos mosaxleobisaTvis ar-

sebuli SeRavaTebis xelmisawvdomobis gazrdisa da sa-

Page 2: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

2

qarTvelos samoqalaqo cxovrebaSi monawileobis Sesa-

Zleblobebis gaumjobesebisaken aris mimarTuli. Sesaba-

misad, samoqmedo gegma xels Seuwyobs sazogadoebis erT-

maneTisagan daSoriSorebuli wevrebis Serigebis process.

samoqmedo gegmaSi asaxuli principebi Tanabrad exeba

afxazeTsa da cxinvalis regions/samxreT oseTs da am re-

gionebSi legitimurad mcxovreb mosaxleobas, ganurCev-

lad sqesisa, religiuri mrwamsisa, politikuri Sexedu-

lebebisa da eTnikuri kuTvnilebisa. saqarTvelos mTav-

roba acnobierebs gansxvavebul gamowvevebs, romlebic

gamomdinareobs geografiuli Taviseburebebidan, demogra-

fiuli realobidan da arsebuli politikuri viTarebi-

dan, mosaxleobis CarTulobisa da sxvadasxva garemoebisa

Tu SesaZleblobis gaTvaliswinebiT, rac asaxulia sa-

moqmedo gegmis sxvadasxva komponentSi.

saxelmwifo strategiaSi Camoyalibebuli midgoma

adamianzea orientirebuli (humanocentrulia). samoqmedo

gegmis mizania, Seqmnas iseTi garemo, romelic xels Seuw-

yobs gamyofi xazebiT daSoriSorebuli mosaxleobis

intensiur urTierTobebs, TanamSromlobas, partniorobasa

da saqarTveloSi mcxovrebTa Soris ndobis aRdgenas.

saqarTvelos mTavrobas miaCnia, rom am RonisZiebaTa

warmatebuli ganxorcielebiT miaRwevs gayofili sa-

zogadoebis Serigebasa da ndobis gaZlierebas.

samoqmedo gegma moicavs oTx ganzomilebas – humani-

taruls, adamianurs, socialursa da ekonomikurs, rac

moicavs programebisa da proeqtebis farTo speqtrs,

Page 3: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

3

romelic miesadageba erT an ramdenime programul gan-

zomilebas. samoqmedo gegmis farglebSi SemuSavebuli

Svidi instrumenti moemsaxureba da uzrunvelyofs

samoqmedo gegmaSi asaxuli RonisZiebebisa da proeqtebis

ganxorcielebas. aRniSnuli instrumentebi efuZneba ad-

gilze arsebul realur saWiroebebs da adgilobrivi

iniciativebis prioritetulobis princips.

samoqmedo gegmiT gaTvaliswinebuli iniciativebi un-

da Seesabamebodes saqarTveloSi moqmed kanonmdeblobas.

maTi nawilis ganxorcieleba rig SemTxvevaSi moiTxovs

axali procedurebis Catarebas da administraciuli

struqturebis Seqmnas. samoqmedo gegmis Tanaxmad SemuSav-

deba Sesabamisi samarTlebrivi baza, romelic saSualebas

miscems saqarTvelos mTavrobas, ganaxorcielos dasaxu-

li iniciativebi. saqarTvelos mTavrobis mier samoqmedo

gegmis damtkicebis Semdeg SemuSavdeba da saqarTvelos

parlaments waredgineba sakanonmdeblo cvlilebaTa

paketi.

2008 wlis oqtomberSi saqarTvelos parlamentis mier

miRebuli `okupirebuli teritoriebis Sesaxeb~ saqarT-

velos kanoni, romelSic veneciis komisiis rekomendacie-

bis Sesabamisad 2010 wlis TebervalSi Sevida cvlilebe-

bi, saqarTvelos mTavrobas aniWebs uflebas, misces Tanx-

moba im programebsa da proeqtebs, romlebic pasuxobs

humanitarul aucileblobas da xels uwyobs ndobis aRd-

genas. samoqmedo gegma gamoxatavs saqarTvelos mTavrobis

mxardaWeras im proeqtebis mimarT, romlebic Tanxved-

Page 4: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

4

raSia CarTulobis strategiaSi asaxul miznebTan da

saqarTvelos kanonTan `okupirebuli teritoriebis Sesa-

xeb~. SemuSavdeba saqarTvelos mTavrobis dadgenileba,

romelic gaamartivebs kanonmdeblobiT gaTvaliswinebul

procedurebs samoqmedo gegmis farglebSi gansaxorcie-

lebel proeqtebTan mimarTebaSi.

II. meTodologia

samoqmedo gegma asaxavs saqarTvelos mTavrobis gan-

zraxvas; samoqmedo gegmis SemuSavebis procesSi inten-

siuri konsultaciebi mimdinareobda yvela im mxaresTan,

romelic aqtiurad iyo CarTuli saxelmwifo strategiis

SemuSavebis procesSi, maT Soris, politikur partiebTan,

sazogadoebriv organizaciebTan, eqspertTa jgufebTan,

saerTaSoriso arasamTavrobo organizaciebTan, sxva qvey-

nis mTavrobebsa da mTavrobaTaSoris organizaciebTan.

samoqmedo gegma moicavs ukve arsebul erTobliv pro-

eqtebs da ndobis aRdgenis meqanizmebs afxazeTisa da

cxinvalis regionis/samxreT oseTis monawileobiT; samu-

Sao dokumentebi gaziarebulia am regionebis makontro-

lebel ZalauflebasTan. samoqmedo gegmis warmatebi-

saTvis aucilebelia, yvela dainteresebulma mxarem gamo-

xatos misdami uwyveti interesi da mxardaWera.

samoqmedo gegma yovlismomcveli, mravalmxrivi doku-

mentia da warmoadgens samomavlo ganviTarebis erTgvar

safuZvels. gegma emyareba oTx programul ganzomilebas

Page 5: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

5

da proeqtebs, romlebic mimarTulia afxazeTisa da cxin-

valis regionis/samxreT oseTis mosaxleobis keTildReo-

bisken da miznad isaxavs maT daaxloebas gamyofi xazebis

meore mxares myof adamianebTan. programuli ganzomile-

bebis uzrunvelsayofad SemuSavdeba Svidi instrumenti.

reintegraciis sakiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo

ministris aparati xelmZRvanelobs samoqmedo gegmis Se-

muSavebas da zedamxedvelobas gauwevs mis ganxorcie-

lebas; aseve, moaxdens saqarTvelos mTavrobis mier sa-

moqmedo gegmis mxardaWerisaTvis gansaxorcielebel Ro-

nisZiebaTa koordinacias da gaiTvaliswinebs samoqalaqo

sazogadoebis rCevebs am sakiTxebSi.

samoqmedo gegma safuZvelia im programebisTvis, rac

saxelmwifo strategiis amoqmedebas moemsaxureba;

dokumenti mudmivad ganaxlebadia; igi gadaixedeba yovel

eqvs TveSi erTxel samuSao da yovel sam weliwadSi erT-

xel strategiul doneebze; am process koordinacias

gauwevs uwyebaTaSorisi samuSao jgufi, romelsac uxel-

mZRvanelebs saqarTvelos vice-premieri/saxelmwifo minis-

tri reintegraciis sakiTxebSi. samuSao jgufi moaxdens

samoqmedo gegmis monitoringsa da Sefasebas, yvela dain-

teresebuli mxaris monawileobiT.

saqarTvelos mTavrobisaTvis mniSvnelovania, rom sa-

moqmedo gegmis ganxorcielebis procesSi Tavisi wvlili

Seitanos sxvadasxva partniorma, maT Soris, afxazeTidan

da cxinvalis regionidan/samxreT oseTidan, risTvisac sa-

Page 6: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

6

qarTvelos mTavroba Seqmnis TanamonawileobisaTvis saWi-

ro sakonsultacio meqanizms.

III. CarTulobis oTxi ganzomileba

saqarTvelos mTavroba miznad isaxavs afxazeTisa da

cxinvalis regionis/samxreT oseTis mosaxleobasTan daax-

loebas humanitarul, adamianur, socialur da ekonomikur

sferoebSi. samoqmedo gegmis ZiriTadi nawili warmoad-

gens im proeqtebis nusxas, romlebic pirdapir zegavle-

nas axdens afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT

oseTis mosaxleobis keTildReobis gaumjobesebaze, raTa

maT hqondeT igive SesaZleblobebi, rogoric danarCeni

saqarTvelos mosaxleobas; aseve, xels uwyobs urTierT-

qmedebas gaxleCili sazogadoebis wevrebs Soris. zemo-

xsenebul sakiTxebze reagirebis mniSvneloba xazgasmulia

gaeros `aTaswleulis ganviTarebis miznebis~ dokumentSi

(2015 w.), romelic exeba siRaribis aRmofxvris, jandacvis,

ganaTlebis, sqesTa Tanasworobis, ekologiuri mdgrado-

bis uzrunvelyofis sakiTxebs.

saxelmwifo strategiam gansazRvra ramdenime prog-

ramuli ganzomileba da miznebi, samoqmedo gegma ki maT

farglebSi axdens im proeqtebis SemuSavebas, romlebsac

saqarTvelos mTavroba ukve axorcielebs, gegmavs gansa-

xorcieleblad an miznad isaxavs maT ganxorcielebas

partnior organizaciebTan erTad. aRniSnuli programuli

ganzomilebebia:

Page 7: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

7

humanitaruli ganzomileba:

humanitaruli daxmareba;

stiqiuri ubedurebebi;

adamianze orientirebuli ganzomileba:

sazogadoebaTaSorisi urTierTobebi;

kulturuli memkvidreobisa da identobis SenarCu-

neba;

informaciis daubrkolebeli gavrceleba;

adamianis uflebebi;

axalgazrduli aqtivoba;

socialuri ganzomileba:

ganaTleba;

jandacva;

garemos dacva;

ekonomikuri ganzomileba:

vaWroba;

erToblivi warmoeba;

komunikacia;

infrastruqtura.

IV. CarTulobis instrumentebi

Svidi axali instrumenti uzrunvelyofs samoqmedo

gegmis miznebis ganxorcielebas. es instrumentebi xels

uwyobs afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT ose-

Page 8: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

8

Tis mosaxleobis integracias saqarTvelos samoqalaqo

cxovrebaSi; komunikacias da koordinacias Tbilissa da

afxazeTis da cxinvalis regionis/samxreT oseTis makont-

rolebel Zalauflebas Soris; aseve, instituciuri, fi-

nansuri da administraciuli safuZvlebis Camoyalibebas

samoqmedo gegmiT gaTvaliswinebuli proeqtebisaTvis.

calkeuli miznis misaRwevad Seiqmneba damoukidebeli

struqtura, romelic uzrunvelyofs TiToeuli instru-

mentis funqcionirebas. yvela es struqtura damou-

kideblad imuSavebs da maT koordinacias gauwevs rein-

tegraciis sakiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo ministris

aparati, romelic, amave dros, ganagrZobs afxazeTisa da

cxinvalis regionis/samxreT oseTis mimarT CarTulobis

politikis SemuSavebasa da gatarebas.

1. neitraluri statusis mqone sakoordinacio meqa-

nizmi

samoqmedo gegma ayalibebs neitraluri statusis mqo-

ne sakoordinacio meqanizms (LM), raTa gamartivdes komu-

nikacia saqarTvelos mTavrobas, afxazeTisa da cxinvalis

regionis/samxreT oseTis makontrolebel Zalauflebasa

da am regionebSi moqmed nebayoflobiT gaerTianebebs So-

ris.

sakoordinacio meqanizmis mizania ormxrivad misaRebi

da urTierTsasargeblo proeqtebisa da RonisZiebebis

xelSewyoba, aseve adgilze proeqtebis ganmaxorcielebe-

li subieqtebisaTvis daxmarebis gaweva.

Page 9: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

9

sakoordinacio meqanizmi Sedgeba orive mxaresTan Se-

Tanxmebuli da erToblivad daniSnuli koordinatore-

bisagan, iTvaliswinebs ofisebs mcire damxmare persona-

liT rogorc soxumsa da cxinvalSi, aseve TbilisSi. me-

qanizmi, SesaZloa, daefuZnos manamde arsebul formatebs,

rogoricaa qarTul/afxazuri ormxrivi sakoordinacio

komisia. sakoordinacio meqanizmi imoqmedebs saerTa-

Soriso humanitaruli organizaciis egidiT.

2. piradobis neitraluri mowmoba da samogzauro

dokumenti

saqarTvelos xelisufleba SeimuSavebs ori tipis

neitralur dokuments, rac kidev ufro xelmisawvdoms

gaxdis afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

mosaxleobisaTvis socialur momsaxurebas, aseve gaumar-

tivebs Tavisufal gadaadgilebas.

aRniSnuli dokumentebis gacemam araviTar SemTxvevaSi

ar unda daukargos motivacia afxazeTisa da cxinvalis

regionis/samxreT oseTis im mcxovreblebs, romelTac

surT, aiRon saqarTvelos moqalaqeobis damadasturebeli

piradobis mowmoba an pasporti.

saqarTvelos mosaxleoba uflebamosilia, Tanabrad

isargeblos yvela samoqalaqo uflebiTa da socialuri

SeRavaTiT; saqarTvelos mTavroba miznad isaxavs, ufro

xelmisawvdomi gaxados yvela privilegia. saqarTvelos

moqalaqis piradobis mowmobis aRebisas arsebuli im

Page 10: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

10

praqtikuli da politikuri sirTuleebis aRmofxvris miz-

niT, romlebsac afxazeTsa da cxinvalis regionSi/sam-

xreT oseTSi legitimurad mcxovrebi mosaxleoba awydeba,

SemuSavda Sesabamisi sakanonmdeblo baza. amis safuZvel-

ze gamartivebuli wesiT gaicema ,,piradobis neitraluri

mowmoba~ (NID). aRniSnuli mowmoba mimReb pirs

uflebamosils xdis moiTxovos yvela is socialuri

SeRavaTi, romelic saqarTvelos moqalaqisaTvis aris

gansazRvruli; aseve awarmoos samewarmeo da

arasamewarmeo saqmianoba, dasaqmdes kerZo da sajaro

seqtorSi. (,,neitraluri~ am SemTxvevaSi niSnavs

,,neitralurs moqalaqeobis mimarT~. piradobis neitralu-

ri mowmobis gacema-miReba mxolod praqtikuli mizne-

bisTvisaa gankuTvnili. afxazeTis mkvidrTaTvis `pirado-

bis neitraluri mowmoba~ iqneba or enaze – afxazursa da

qarTul enebze, saqarTvelos konstituciis Tanamxmad.)

aRniSnuli mowmoba mimReb pirs aseve saSualebas aZlevs,

miiRos ,,samogzauro neitraluri dokumenti~ (NTD) da

kanonierad imogzauros sazRvargareT (samogzauro

neitraluri dokumenti arsebiTad warmoadgens imave

laissez-passer-s). samogzauro neitraluri dokumenti Tavidan

agvaridebs saerTaSoriso samarTlis darRveviT gacemuli

ucxouri pasportebis saWiroebas. am pasportebis ukano-

noba dadasturebulia `saqarTveloSi konfliqtis Sesaxeb

faqtebis damdgeni damoukidebeli saerTaSoriso misiis~

angariSSi (taliavinis angariSi). samogzauro neitraluri

dokumenti SemuSavdeba saerTaSoriso samarTlis eqsper-

Page 11: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

11

tebTan TanamSromlobiT, raTa gaviziaroT arsebuli

gamocdileba da uzrunvelyofil iqnes dokumentis

saerTaSoriso samarTalTan misadageba.

3. ndobis fondi

afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi,

aseve gamyof xazebs Soris proeqtebis ganmaxorcielebeli

organizaciebisaTvis grantebis gacemis mizniT Seiqmneba

ndobis fondi, romlis marTva ganxorcieldeba saerTa-

Soriso organizaciebis mier da romelic SeiTavsebs

donorTa mrCevlis funqciebsac. fondi gaaiolebs donor-

Ta da grantis mimRebTa koordinacias da uzrunvelyofs

dafinansebuli proeqtebis samoqmedo gegmis oTx ganzomi-

lebasTan Tanxvedras; Tumca, amave dros, ar gamoricxavs

donorTa mier sxva Rirebuli proeqtebis dafinansebas,

reintegraciis sakiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo mini-

stris aparatTan konsultaciebis gavliT.

ndobis fondis zusti formati ganisazRvreba samoq-

medo gegmis damtkicebis Semdeg; magaliTisaTvis SeiZleba

gamodges evrokavSiri-afrikis infrastruqturuli ndobis

an msoflio bankis avRaneTis rekonstruqciis ndobis

fondebi. fondi aseve gaiTvaliswinebs evrokavSiri/gaeros

ganviTarebis programis ndobis aRdgenis adreuli reagi-

rebis meqanizmis (COBERM) gamocdilebas.

4. erToblivi sainvesticio fondi

Page 12: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

12

erToblivi sainvesticio fondi (JIF) daarsdeba afxa-

zeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi, aseve gam-

yof xazebs Soris moqmedi sawarmoebisaTvis sawyisi kapi-

talis gacemis mizniT. erToblivi sainvesticio fondi

daexmareba iseT biznessaqmianobas, romelic miznad isa-

xavs adgilobrivi ekonomikuri ganviTarebis, dasaqmebisa

da gamyofi xazebiT daSoriSorebul mosaxleobas Soris

komerciuli kavSirebis xelSewyobas. kerZo sainvesticio

fonds erToblivad daafinanseben donori organizaciebi

da biznesstruqturebi da igi isargeblebs erovnuli da

regionuli savaWro palatebis momsaxurebiT.

5. TanamSromlobis saagento

TanamSromlobis saagentos (CA) daarseba xels Seuw-

yobs urTierTobebs gamyofi xazebis orive mxares.

CarTulobis strategiis ganxorcieleba saWiroebs damate-

biT funqciebs, romlebsac ver SeiTavseben arsebuli sa-

xelmwifo struqturebi. Sesabamisad, reintegraciis sa-

kiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo ministris aparatis

kontrolqveS Camoyalibdeba sajaro samarTlis iuridi-

uli piri – TanamSromlobis saagento, romlis saqmiano-

bac xels Seuwyobs saxelmwifos mier dafinansebuli

programebis ganxorcielebas.

TanamSromlobis saagento daexmareba organizaciebs

gamyofi xazebis orive mxares partniorebis moZiebaSi,

biznesgaremos gaumjobesebis mizniT daxmarebas aRmouCens

adgilobriv xelisuflebebs; aseve, uzrunvelyofs proeq-

Page 13: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

13

tis saqmianobisa da biznesis Sesabamisobas saqarTvelos

kanonmdeblobasa da saerTaSoriso samarTalTan; Camoaya-

libebs SesaZleblobebs potenciuri partniorebisTvis sa-

qarTveloSi da sazRvargareT.

6. finansuri instituti

afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi

moqmedi humanitaruli da ganviTarebis organizaciebis,

iseve, rogorc biznesis, normaluri funqcionirebisaTvis

saWiroa finansuri operaciebis ganxorcieleba. afxazeTsa

da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi saqarTvelos

mTavrobis TanxmobiT daregistrirebuli finansuri insti-

tutis (FI) meSveobiTY SesaZlebeli gaxdeba angariSebis

gaxsna da momsaxureba, fuladi gadaricxvebis warmoeba

da sxva samarTlebrivi operaciebis ganxorcieleba. finan-

suri instituti SeiZleba marTos saqarTveloSi ukve

arsebulma romelime bankma, SezRuduli komerciuli sa-

banko funqciebiT.

7. integrirebuli socialur-ekonomikuri zona

biznessaqmianobisa da socialuri momsaxurebis war-

marTvisaTvis saWiro infrastruqturiT aRWurvili integ-

rirebuli socialur-ekonomikuri zona (ISEZ) Seiqmneba ga-

myofi xazebis siaxloves saqarTvelos kontrolqveS

Page 14: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

14

arsebul teritoriaze da Seqmnis moTxovnas produqciasa

da momsaxurebaze gamyof xazebs Soris.

integrirebuli socialur-ekonomikuri zona ayali-

bebs erTgvar qsels, romelic moicavs rogorc saWiro

nedleulis miwodebas produqciis warmoebisaTvis, aseve

saboloo produqciis Seqmnas, SefuTvas, xarisxis kont-

rolsa da distribucias. ZiriTadi orientiri aRebulia

soflis meurneobaze, Tumca ar gamoiricxeba sxva mom-

gebiani biznessaqmianobis ganviTareba. aRniSnuli inicia-

tiva aseve iTvaliswinebs saWiroebaTa analizs; fermere-

bisaTvis saTesle masalis miwodebas da maTTvis teqni-

kuri mxardaWeris uzrunvelyofas (profesiuli swavleba,

miwis dasamuSavebeli aparaturis miwodeba, Senaxva da

materialur-teqnikuri bazis uzrunvelyofa). ISEZ-is

farglebSi Seiqmneba Sesabamisi infrastruqtura soflis

meurneobis produqciis gadamuSavebisa da dafasoebi-

saTvis. amgvarad, biznesinteresebi gadawonis politikur

winaaRmdegobebs da gamyofi xazebis gadakveTiT gamowve-

ul damatebiT saoperacio xarjebs.

ISEZ-is farglebSi moqmedi sawarmoebisa da iq dasaq-

mebuli mosaxleobisaTvis SesaZlebelia Seiqmnas SeRava-

Tiani sagadasaxado garemo.

integrirebuli socialur-ekonomikuri zona xels

Seuwyobs sasoflo-sameurneo produqciis eqsports, isar-

geblebs saqarTvelos bizneskavSirebiT, aseve im specia-

luri savaWro reJimebiT, romlebiTac sargeblobs an

momavalSi isargeblebs saqarTvelo. sagangebod Seqmnili

Page 15: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

15

akreditirebuli laboratoria da Sesabamisobis Sefa-

sebis organo moaxdens saeqsportod gamzadebuli im pro-

duqciis sertificirebas, romelic an warmoebulia aRniS-

nul zonaSi, an Setanilia afxazeTidan da cxinvalis

regionidan/samxreT oseTidan.

V. programuli ganzomilebebi da proeqtebi

mocemuli ganzomilebebi ar aris amomwuravi; saqarT-

velos mTavroba moelis, rom yvela dainteresebuli mxare

warmoadgens da ganaxorcielebs iseT proeqtebs, romle-

bic TanxvedraSia samoqmedo gegmaSi mocemul da gazia-

rebul miznebTan. dasaxelebuli programuli ganzomi-

lebebi mxolod koncefciis organizebas axdens. Sesa-

bamisad, proeqtebi SeiZleba emsaxurebodes ramdenime mi-

zans erTdroulad da Tavsebadi iyos ramdenime prog-

ramul ganzomilebasTan. (specifikuri miTiTebis gareSe

`erToblivi~ gulisxmobs gamyofi xazebis orive mxares

mcxovreb mosaxleobas, gansakuTrebiT devnilebsa da ga-

yofili sazogadoebis wevrebs).

1. humanitaruli ganzomileba

1.1. humanitaruli daxmareba

samoqmedo gegma mxars uWers organizaciebis Zalis-

xmevas, romelic mimarTulia afxazeTsa da cxinvalis

regionSi/samxreT oseTSi mcxovrebi mosaxleobis yofis

Page 16: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

16

Semsubuqebis, sicocxlisa da adamianis Rirsebis Senar-

Cunebisaken. samoqmedo gegmis farglebSi Camoyalibebuli

axali instrumentebi gauadvilebs aRniSnul organiza-

ciebs arsebuli barierebis gadalaxvas.

1.2. stiqiuri ubedurebebi

stiqiuri ubedurebebi zians ayenebs orive mxares

mcxovreb mosaxleobas. samoqmedo gegma moicavs preven-

ciuli zomebis gatarebas, rac gamiznulia gamyofi

xazebis orive mxares ekologiuri katastrofisa da epide-

miis Sedegad gamowveuli zianis SemcirebisaTvis:

regionSi arsebul saerTo safrTxeebis erToblivi

kvlevis Catareba, maT Soris, miwisZvris, mewyerisa da

zvavsaSiSroebis, aseve cxoveluri gziT gadamdebi

infeqciuri daavadebebis;

erToblivi swrafi reagirebis meqanizmebis Seqmna.

(samaSvelo da sareabilitacio operaciebisaTvis);

erToblivi swavlebis Catareba samaSvelo da sareabi-

litacio operaciebis ganmaxorcielebeli kontingen-

tisaTvis.

2. adamianze orientirebuli ganzomileba

2.1. sazogadoebaTaSorisi urTierTobebi

samoqmedo gegma efuZneba TanamSromlobas ara marto

iseT praqtikul sakiTxebSi, romlebsac materialuri

Page 17: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

17

mogebis motana SeuZlia, aramed im kavSirebis aRdgenaSi,

romlebic arsebiT rols TamaSobs Serigebis procesSi

da, TavisTavad, ukve Rirebulia. aRniSnuli RonisZiebebi

mimarTulia ZiriTadad afxazeTsa da cxinvalis region-

Si/samxreT oseTSi amJamad mcxovreb da am teritorie-

bidan devnil mosaxleobas Soris kavSirebis aRdgenaze,

garda sagangebod aRniSnuli SemTxvevebisa.

samoqmedo gegma efuZneba ndobis aRdgenis Ronis-

Ziebebsa da araformalur dialogs samoqalaqo sazoga-

doebriv organizaciebs Soris. saqarTvelos mTavroba

gansakuTrebul mniSvnelobas aniWebs gaeros uSiSroebis

sabWos #1325 rezolucias. reintegraciis sakiTxebSi

saqarTvelos saxelmwifo ministris aparati uzrun-

velyofs samoqmedo gegmis ganxorcielebas am rezolu-

ciis Sesabamisad.

samoqmedo gegma mxars dauWers Semdeg iniciativebs:

ojaxur RonisZiebebSi monawileoba: Zeoba, qorwili,

dakrZalva, saflavebis monaxuleba da religiuri

ceremoniebi;

Sereuli ojaxebis Sexvedrebisa da vizitebis xel-

Sewyoba gamyofi xazebis orive mxares;

uxucesTa Sexvedrebis xelSewyoba;

religiuri (molocvisTvis) da istoriul-kulturu-

li vizitebis xelSewyoba;

JurnalistTa gacvla;

Page 18: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

18

profesiuli gacvla (ar Semoifargleba mxolod

devnili mosaxleobiT);

kulturisa da sportis sferoSi gacvliTi RonisZi-

ebebis xelSewyoba (ar Semoifargleba mxolod devni-

li mosaxleobiT);

ugzo-ukvlod dakargulTa moZiebis, gadmosvenebis

da patimarTa gacvlis komisiebis daarseba.

2.2. kulturuli memkvidreobisa da TviTmyofadobis

SenarCuneba

samoqmedo gegma moicavs iseT RonisZiebebs, romle-

bic ufro aqtiurad moemsaxureba afxazuri da osuri

kulturuli memkvidreobisa da identobis SenarCunebas

saqarTveloSi. es aseve gulisxmobs osuri enis, rogorc

erovnuli umciresobis enis, da saqarTvelos konsti-

tuciis Tanaxmad afxazuri enis, rogorc afxazeTSi

saxelmwifo enis, dacvas:

afxazuri kulturis Sesaxeb afxazur da qarTul

enebze da osuri kulturis Sesaxeb osur da qarTul

enebze wignebis gamocema;

afxazuri da osuri enebis swavlebis xelSewyoba

qarTul skolebsa da universitetebSi;

kulturuli memkvidreobis dacva-SenarCunebaze mo-

muSave afxazuri diasporis organizaciebTan kontaqtebis

damyareba; yovelwliuri konferenciis gamarTva;

Page 19: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

19

kulturuli memkvidreobis SenarCunebisaTvis saWi-

ro erToblivi saqmianobis gansaxorcieleblad UNESCO-s

mxardaWeris mopoveba;

soxumis arqivis ganviTarebis xelSewyoba (Tbilisis

arqivi ukve agzavnis saarqivo masalebs);

afxazuri da osuri kulturis kuTxeebis daarseba

muzeumSi, TbilisSi;

afxazur- da osurenovani radiomauwyeblobis xel-

Sewyoba;

RvTismsaxurebis Tavisuflad aRsrulebis xel-

Sewyoba, sasuliero pirebis gadaadgilebisa da religiu-

ri siwmindeebis transportirebis Tavisuflebis uzrun-

velyofis gziT (sakoordinacio meqanizmis farglebSi).

2.3. informaciis daubrkolebeli gavrceleba

samoqmedo gegmis yvela ganzomileba xels uwyobs

gayofili sazogadoebis wevrebs Soris informaciis dau-

brkolebel gavrcelebas, romelic imavdroulad Tavadac

sargeblobs am sikeTiT. samoqmedo gegma Seicavs meqaniz-

mebs, romlebic mimarTulia informaciis gavrcelebis

gaumjobesebaze:

afxazeTidan, cxinvalis regionidan/samxreT oseTi-

dan da danarCeni saqarTvelodan warmodgenili Jurna-

listebisaTvis regularuli Sexvedrebis organizeba;

Page 20: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

20

afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

mosaxleobis CarTva saqarTvelosTvis gaTvaliswinebul

saswavlo turebsa Tu programebSi – natoSi, evrokav-

Sirsa da sxva saerTaSoriso organizaciebSi;

gaxleCili sazogadoebis wevrebs Soris urTier-

Tobisa da socialuri komunikaciisaTvis erToblivi in-

ternetportalis Seqmna. internetis moxmarebis xelSew-

yoba, gamomdinare saqarTvelos mTavrobis iniciatividan

SeRavaTiani da swrafi internetmiwodebis Sesaxeb;

gamyofi xazebis mimdebare teritoriebze ganTavse-

buli radio/satelevizio gadamcemis sadgurebis funqcio-

nirebis gaumjobesebis uzrunvelyofa.

2.4. adamianis uflebebi

saqarTvelo dainteresebulia, daicvas sakuTari mo-

saxleobis uflebebi, maT Soris, afxazeTsa da cxinvalis

regionSi/samxreT oseTSi. samoqmedo gegma moicavs rig

RonisZiebebs, romlebic miznad isaxavs uflebebis dac-

vasa da adamianis uflebaTa sferoSi codnis gaRrmavebas:

omis Sedegad dazaralebul teritoriebze adamianTa

uflebebis monitoringis gansaxorcieleblad, winaswar

SeTanxmebuli formatis farglebSi, adamianis uflebaTa

dacvis saerTaSoriso organizaciebisa da adamianis uf-

lebaTa sakiTxebze momuSave samTavrobaTSorisi organi-

zaciebis mowveva;

Page 21: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

21

adamianis uflebebis sakiTxebTan dakavSirebiT Sesa-

bamisi saganmanaTleblo saqmianobis xelSewyoba konfliq-

tis Sedegad dazaralebul teritoriebze; sainformacio

bukletebis gamocema, Targmna da seminarebis Catareba;

socialuri samarTlisa da sakuTrebis uflebis

sakiTxebze momuSave jgufebis mxardaWera konfliqtis

Sedegad dazaralebul adgilebSi.

2.5. axalgazrduli aqtivoba

gayofili sazogadoebis axalgazrda Taobas ar axsovs

saqarTvelo konfliqtebamde. samoqmedo gegma moicavs

sportul, kulturul da gasarTob RonisZiebebs, raTa

erTad Sekribos gamyofi xazebiT daSoriSorebuli axal-

gazrdoba, gaaRrmavos maTi megobroba da xeli Seuwyos

urTierTgagebas momaval TaobebSi:

koncertebisa da Teatraluri warmodgenebis dadgma

gamyofi xazebiT daSoriSorebuli axalgazrda Semsru-

leblebis monawileobiT;

gamyofi xazebiT daSoriSorebuli axalgazrda

sportsmenebisaTvis sportuli Sejibrebebisa da spor-

tuli Sekreba/varjiSebis gamarTva;

gamyofi xazebiT daSoriSorebuli bavSvebisaTvis

sazafxulo banakebis daarseba;

axalgazrda liderTa erToblivi programebis Se-

muSaveba saqarTvelos momavali elitisaTvis;

Page 22: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

22

saqarTvelosTvis gankuTvnil axalgazrdul sagran-

to programebSi afxazeTsa da cxinvalis regionSi/sam-

xreT oseTSi mcxovrebi mosaxleobis monawileoba.

3. socialuri ganzomileba

3.1. ganaTleba

piradobis damadasturebeli neitraluri mowmobis

mqone afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

mosaxleoba srulfasovnad gamoiyenebs saqarTvelos moqa-

laqeebisaTvis gankuTvnil saganmanaTleblo SesaZleb-

lobebs. maT saSualeba miecemaT, Caabaron saqarTvelos

umaRles saswavleblebSi, monawileoba miiRon saqarT-

velos studentebisaTvis gankuTvnil saerTaSoriso sa-

stipendio programebSi; saqarTvelos maswavleblebisa-

Tvis SeTavazebul saerTaSoriso gacvliT programebSi.

samoqmedo gegmaSi Camoyalibebuli qmediTi zomebi

waaxalisebs da gauadvilebs afxazeTisa da cxinvalis

regionis/samxreT oseTis mosaxleobas saganmanaTleblo

SesaZleblobebiT sargeblobas:

piradobis neitraluri mowmobebis mqone pirTaTvis

umaRles saswavleblebSi misaRebi erovnuli gamocdebis

Cabarebis SesaZlebloba afxazursa da osur enebze, aseve

rusul enazec;

afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

studentebisTvis saganmanaTleblo mowmobebis sertifici-

reba saerTaSoriso standartebis mixedviT;

Page 23: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

23

saqarTvelos mTavrobis axali programis ,,erTi

personaluri kompiuteri erTi bavSvisTvis~ Tanaxmad,

afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis yvela

pirvelklaseli moswavlisaTvis personaluri kompiute-

ris SeTavazeba;

axali programis `aswavle da iswavle saqarTvelos-

Tan erTad~ xelmisawvdomoba afxazeTisa da cxinvalis

regionis/samxreT oseTisaTvis. aRniSnuli programa iTva-

liswinebs inglisuri enis aTas instruqtors mTeli qvey-

nis masStabiT; amasTan erTad, ucxo enebis (evropuli

enebis) Seswavlas SesaZlebelia, xeli Seuwyos sxva

programebmac, rac gaaadvilebs saerTaSoriso integra-

cias;

saqarTvelos ganaTlebis saministroSi arsebuli

uwyebaTaSorisi komisia da samuSao jgufi, afxazeTisa da

cxinvalis regionis/samxreT oseTis mecnierebTan erTad,

afxazur da osur enebze Seqmnis dawyebiTi klasebis

saxelmZRvaneloebsa da specialur literaturas sabavSvo

baRis aRsazrdelTaTvis;

Tbilisis saxelmwifo universitetSi afxazologiis

mimarTulebis gafarToeba, gacvliTi akademiuri progra-

mebis Camoyalibeba afxazeTSi arsebul institutebTan;

erToblivi kvleviTi proeqtebisaTvis specialuri

dafinansebis (grantebis) uzrunvelyofa;

afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTiSi

arsebuli biblioTekebisaTvis daxmareba (beWdviTi masa-

Page 24: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

24

liT, eleqtronuli resursebiT, infrastruqturiTa da

menejmentis gamocdilebiT).

3.2. jandacva

jandacvis sferoSi saqarTvelos moqalaqeebisaTvis

arsebuli SeRavaTebi gankuTvnilia afxazeTisa da cxinva-

lis regionis/samxreT oseTis mosaxleobisaTvisac; Sesa-

bamisad, piradobis damadasturebeli neitraluri mow-

mobis mqone pirebs SeeZlebaT, mTeli qveynis masStabiT

isargeblon samedicino momsaxurebiT, maT Soris,

gadaudebel SemTxevaSi – saswrafo transportirebiT.

samoqmedo gegma moicavs qmediT zomebs, raTa gaumjo-

besdes afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi

mcxovrebi mosaxleobis janmrTelobisa da jandacvis

pirobebi:

erToblivi kvlevis Catareba TbilisSi Tavmoyrili

da zugdidisaTvis saWiro resursebis dasadgenad. aqcenti

gakeTdeba aiv/Sidsze, tuberkulozze, onkologiur daava-

debebze, narkotikebis gadaWarbebul moxmarebasa da

transnacionalur infeqciur safrTxeebze;

daavadebaTa adreul prevenciaze orientirebuli,

jandacvis sferoSi momuSave samuSao jgufis Seqmna;

afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi

arsebul samedicino saWiroebaTa moTxovnis gansazRvra

diabetisa da tuberkuloziT daavadebulTaTvis;

Page 25: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

25

afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

mosaxleobisaTvis samedicino dazRvevis paketis xelmi-

sawvdomoba; specialuri fondis Seqmna im SemTxvevebi-

saTvis, romlebic ar ifareba samedicino dazRveviT;

afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

mosaxleobisaTvis mobiluri klinikebis SeTavazeba;

sanitariul da fitosanitariul sakiTxebTan da-

kavSirebiT TanamSromloba;

aiv/SidsTan dakavSirebuli konsultaciebis gaweva

da analizis Catareba;

uSvilobasTan dakavSirebuli mkurnalobis uzrun-

velyofa.

3.3. garemos dacva

bunebrivi garemo warmoadgens saqarTvelos yvela

regionis simdidres, garemos dabinZureba ki ar cnobs

politikur gamyof xazebs:

afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi

garemos dacviTi RonisZiebebis gatareba am mimarTulebiT

momuSave arasamTavrobo organizaciebis, aseve garemos

damcveli jgufebisa da sameTvalyureo organizaciaTa

xelSewyobiT;

daculi teritoriebis daarseba afxazeTsa da

cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi saqarTvelos erovnu-

li parkebis sistemis mixedviT; UNESCO-s mier daculi

teritoriis statusis miniWeba.

Page 26: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

26

4. ekonomikuri ganzomileba

miuxedavad konfliqtis Sedegad Seqmnili mZime viTa-

rebisa, orive mxares arsebuli kontaqtebis, produqciisa

da savaWro centrebis siaxlovis gamo, kvlavac arsebobs

vaWroba da gamyofi xazebis gadakveTis faqtebi. kerZod,

qalaqebis zugdidisa da goris bazrebi Tu savaWro

obieqtebi ufro mimzidvelia afxazeTsa da cxinvalis

regionSi/samxreT oseTSi myofi saqmiani adamianebisa da

momxmareblebisaTvis, vidre sxva potenciuri bazrebi,

teritoriuli siaxlovisa da produqtebze dabali fase-

bis gamo.

samoqmedo gegma aRmofxvris arsebul winaaRmdegobebs

da Seqmnis vaWrobisaTvis saWiro axal SesaZleblobebs,

raTa xeli Seuwyos arsebul savaWro urTierTobebs.

ekonomikuri urTierTobebis, erToblivi warmoebis,

infrastruqturisa da satransporto kavSirebis gasaum-

jobeseblad gasatarebelia Semdegi RonisZiebebi:

4.1. vaWroba

bazarze misvlis gamartiveba avtobusis daniSvniT,

romelic imoZravebs gamyofi xazebidan zugdidis, quTa-

isis, baTumis, goris, Tbilisis mimarTulebiT; an afxaze-

Tisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis sanomre

niSnebiT moZravi avtobusebisaTvis gamyofi xazebis gad-

Page 27: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

27

mokveTis uflebis micema; savaWro centrebisaken mimavali

gzebis SekeTeba;

integrirebuli socialur-ekonomikuri zonis farg-

lebSi profesiuli ganaTlebisa da saswavlo centrebis

daarsebis gziT dasaqmebis xelSewyoba; iseTi mrewvelo-

bis ganviTareba, romelic moiTxovs didi raodenobiT

muSaxels;

akreditirebuli sagamocdo laboratoriebisa da

Sesabamisobis Semfasebeli organoebis Camoyalibebis

gziT saerTaSoriso komerciul urTierTobebSi integra-

ciis xelSewyoba; Sesabamisobis Semfasebeli organo moax-

dens adgilobrivi produqciis sertificirebas saerTa-

Soriso da regionuli standartebis mixedviT.

4.2. erToblivi warmoeba

erToblivi warmoebis mxardaWera;

gamyof xazebs Soris moqmedi erToblivi sawarmoe-

bisaTvis sawyisi kapitalis moZiebis xelSewyoba.

4.3. komunikacia

afxazeTTan da cxinvalis regionTan/samxreT oseT-

Tan safosto gzavnilebis gacvlis aRdgena mosaxleobis

urTierTkavSiris xelSesawyobad;

afxazeTisa da cxinvalis regionis/samxreT oseTis

uzrunvelyofa dabaltarifiani da maRalsiCqariani in-

ternetmomsaxurebiT;

Page 28: ჩართულობის სტრატეგიის სამოქმედო გეგმა

28

cxinvalis mosaxleobis eleqtronuli komunika-

ciebis saSualebebiT uzrunvelyofis mizniT cifruli

sistemis radiosareleo xazis gori-cxinvalis monakveTis

aRdgeniTi samuSaoebis erToblivad ganxorcieleba;

q. foTsa da q. soxums Soris wyalqveSa optikur-

boWkovani sakabelo magistralis mSeneblobis sakiTxis

erToblivi Seswavla, romelic uzrunvelyofs farTozo-

lian satelekomunikacio momsaxurebas da SesaZlebels

gaxdis yvela saxis informaciisa da momsaxurebis (xma,

monacemebi da gamosaxuleba) gadacemas da am informa-

ciasTan/momsaxurebasTan afxazeTSi mcxovrebi mosaxleo-

bis SeuzRudav daSvebas.

4.4. infrastruqtura

q. baTumsa da q. soxums Soris sazRvao samgzavro

marSrutis daniSvna;

sairigacio sistemebis reabilitacia;

afxazeTsa da cxinvalis regionSi/samxreT oseTSi

skolebisa da saavadmyofoebis reabilitacia, sanitari-

uli normebis dacviT. proeqtis farglebSi Catardeba

adgilobrivi saWiroebebis analizi da ganisazRvreba sa-

reabilitacio Senobebis prioriteti.