8
دینار500 نرخ:2715 ی جۆزهردان25 2015 / 6 / 15 ) 78 ( ژمارە[email protected] خاوەن ئیمتیازل سنجاوی جهمیوسەر سەرنو بهختیار محهمهدور دهردهچێتهخمو مانگانهیه، له م گشتیری رۆشنبیەكی رۆژنامەیوە بۆر نەك بۆ خواردنەوەخموەك: ئاوی متیی هاو ناشێتانیش و چێشت لێن خۆشۆردنەكی پێشمەرگەیورەخموكی لە م ئەمریعش دهكاتس له دا باوهیكردنه بهسهر وێنەگریترین بەتەمەندێناوە كەنی تۆپی پێی یەكێتانەی ی عێراق سزای زاخۆ دەدات3 5 7 شتی قەراجدەۆشانی گەلی كورد لە و تێكنەی لەمێژووی خەبات زۆرن ئەواێك بەیەك ئاماژە لێرەدا، هەربۆیەباتیان كردووە بێوچان خەدێناوە و كەن كەوە كەسانەبو، كە پێشەنگی ئەوكەینێناوە دەرچاكەكانی كەند لەسوااسی خەباتی سیانی چەند پارتێكیریزەكتە پارتی و لەوەەگە بو لەدیبكاتە قوربانی. خۆی دەانی ناوخۆ گی بەهۆی شەڕیجاریش كردووەو دوا)ریم عارەبكە( شەهیددێناوەسراوی كەن تێكۆشەری ناان و خەباتی ژیدپیراننی مامەنرزا كا ئام���ادەنورەخم���و موانی دانیش���تو ناوچەین ئەگەرچ���ینێك بژی لەش���وێ كەمی وم بەرگەی كێشەی، بەڕە ش���ەەكون، هەرووە ناگری خواردنەپی ئاو خراورەخموپرس���ەكان ئ���اوی مڵێن بەر دەوە. ناخۆنەوی دانیشتو) ساڵ52 تەمەن( زار حوسێن نور دەڵێتەخموكی كوردستان لەمڕە گە نایەت،وەەڵكی خواردنەكەمان بەك "ئاوەم تێدایە، بەت���ی كبری و ماددەی ك���رمها بەنارێكیروە، هەوەخۆینەن بی ناچاریش دەكرێت،ا دابەكەكاندڕە ئاو بەسەر گەیش���تین لەبەر دادەن���تر ش���ەوانە پێش ئێستا هەفتەیوش���ی ئەمنی، كەچی رە ئاوەوە ئێشكگربێت بەدیاروێك دە ش���ە بین".ەكیتیی هاو)كۆچەر عوسمان( روەها هە شەهیدانڕەكی لەگەورەەخموكەی م دیاگرتنیستبەس���ەره���ۆی دەڵێت "بە دەن عەبدوڵ���ای س���وڵتا پ���رۆژەی ئ���اوورەخمووە م، لەوكاتەوەیەن داعشە لەو، بۆیە ئەگەر بونی ئاو قەیراوش���ی توێت، دوور ئەو كێشەیە نەكرسەرێكی چارەوەوی پێچەوانە سەر هەڵبداتە نییە كۆچ دیكە بكەن". كۆچ بۆ شارەكانی خەڵكجێك���ی تەم���ەن گەن دلێ���ر تەحس���یننبەران���یك���ی فەرماڕە س���اڵەی گە28 ی كێش���ەی ئاوب���ارە، لەورەەخم���و مكەیتری دەور كە سەیەخمو"ئاوی م وتی تامەكەیە، كەچیس���یی قەی شەربەتیروەه���ا دەڵێتی���ە". هە ت���اڵ و كرماویدەرەوەاتێك لەور كەخموپرسانی م "بەرن دەهێن مقەتەر لەگەڵ خۆیان دێن ئاوی، چونكەوەور ناخۆن���ەەخمو و ئ���اوی موەر نەك هەر بۆ خواردنەوەخمو ئاوی م���ۆردن و چێشت ناشێت، بگرە بۆخۆش ناشێت".ۆردنیشان و قاپ ش لێن)غ���ازی جەعفەر( وەەن خۆش���ییەی لەور دەڵێتەخم���وب���ەری ئاوی مڕێوە بەكەیور رۆژانە نزیەخم���وندە م "هەر چە پێویستە، مەتر س���ێجا ئاوی هەزار300 یە ئاومان ژمارەتر ل���ەم زۆر كەمم ب���ەوە،كانەی پڕۆژەكەوێت لەرێگە دەست دەكان ئ���اوی كەم و بیرەوەی بەه���ۆی ئە پێویس���تگوێ���رەیكات و بە زی���اد دەست نییە،ر دەمان لەبەوەی خواردنە ئاوا هەشت ئینجا تەنه چونكە ئێمە ئێس���تتێكداس���تە، لەكاردە بیرمان لەبە ئاویوەوكانی پێشەرەبێت ئاو بۆ س���ەنگە دەن بكەین���مەرگەش دابی بارەگاكانی پێشوەندە، هەر ئەوەكانەرە لەرێگەی تەنكەینە رۆژ جارێك ئاو بدە پێنج فریا بكەوینكردەوە "پرۆژەیێك". روونیش���یڕەك گەمری���ت، بە لەكب ئ���اوی گاوەرە دوورەوغ بەپێیرەچوی ئ���اوی بناری قە پڕۆژەكەدائاوەتەی لەێژە كبریین ئەو ر پش���كنوە". بۆ خواردنە شیاوە هەیەورهخمو دهنگی مون بۆ نیشتەجێ بو دوو كەمپیبڕیارە واردوو شارەدێیكان لەهەوارەبە ئارە عەبكرێت، دروس���ت)ەگە و بەحركەدیب( ی���ەن زۆرێك���ی لەرەزای ئەم���ەش نا ناوچان���ە ئ���ەموانی لەدانیش���تویەكوە ژمارەیەوبارەو لەوەكەوێتە لێدەت���اری كوردس���تان پەرلەمان ئەن���دامەتی ئەنجومەنی سەرۆكایداشتێك بۆ یاوە.كەنەرز دەزیران بە وە رۆژنامەیەكان���ییاری زانیگوێ���رەی بەویر خانوور ه���ەزاەخم���و دەنگ���ی مب���ەرەون ب���ۆ عە نیش���تەجێ ب���و دیبەگە���ەیك ناحی لەنزیرەكانوا ئ���اەئێستا بەشێكی ئەمدەكرێت ك دروستم كارەش���ە تەواوكراون، ئ���ەوان خانووانی دانیش���تویەن زۆری لەیرەزای ناوە،دهكەوێتەبەگ���ەی لێورو دیەخمو م ئ���ەورچ���ی زووەك���ەن هە داوا دە لەناوچەرەكانوا كەمپی ئ���ا پ���رۆژەیدارەی ئی دەرەوەیەكانی كوردس���تانییندرێت.م بوەستێ هەرێ ئەندام40 ك���ەداش���تێكها لەیاروە هەژووی���انن وا پەرلەمان���ی كوردس���تاوه كە رێگە هاتوووە، تێیداكرد لەسەررەكان دروس���تواو بۆ ئا نەدرێت خانو ئامادەیان بۆن���ەیو كابی بكرێت بەڵككەن داوا دەروەه���ا دابی���ن بكرێت، هەكان دووربێ���ت ل���ەووارە كەمپ���ی ئ���اوە.یانگرێتە دە140 مادەی ناوچانەی كە كەوە هاتوداش���تەكەداك لەیاروە ه���ە لەناورەكانواستە رێكخس���تنی ئا پێویمیانەردەەكی سەش���ێوەیكان بە شارەی نەبێت لەس���ەرەرێن بێ���ت و كاری نی شارەكان.وان دانیشتوبەرەەمپێك ب���ۆ عەردنی ك دروس���تكدایە كەاتێككان لەدیبەگ���ە لەكوارە ئا زیاتر لەوە���ەڕی داعش���ە بەه���ۆی ش)ێ���ڕو قەراجگو( تیر هاو ه���ەزا30 ائێس���تا هاوكاریم تونە، بەارەبو ئاووە.تەدراوە لێ نەون و ئاوڕیان نەكراورەخموپرسان ئاوی م بەروە ناخۆنە4 ورهخمو دهنگی مردستانێكی سەوز كۆمەڵەی كوس���ی ئۆفیكردنیستن و چاكراستەی پاۆڕێك بۆ دە ككات و سەرۆكیی كوردستان ساز دە ژینگەاوكردنیب���ارەی ری لە ژینگەكەش رێنمایعەكانیزرەخاتەروو و مە كێوی دە ئاژەڵیەرۆ ناودەبات. زورگەزراویش بەزێد سەرۆكی)س���ەمەد محەمەد( كە بۆ كۆڕەنگەی ژیكردنیستن و چاكراس���تەی پا دەوبراووە نای���ەبارەو، لە كوردس���تان ب���و گفتوگۆیەكم كۆڕەیگەیان���د" ئامانج لە راگەری ژینگەو كاری پرس���یو لەس���ەر بو كێویستنی ئاژەڵیرا مرۆڤ و پا لەس���ەرەس���انێكیوە ككە، بەداخ���ەورە لەس���نونگەییەك ژیهیچ ش���ێوەپرس بە ن���ا بەر���ە، بۆیەرنگ نییوە گتەكەی���ان ب���ە ومانكردووە دەرانەی كەیمە ئ���ەو رێنمای ئێ كێوی خستمانەستنی ئاژەڵیرا لەسەر پا گەیاند كە بەرچ���او، ئ���ەو پەیامەم���ان رووبەڕووی ئەو كەسانەدترین شێوە بەتونكەنە سەررێژی دەەس���تد كە دوەبینە دە كێوی". ئاژەڵیب���ارەی لەس���یارێكمان پرم���یوە لەش���ی" زوورگ���ەزراو وتیعەكان���یزرە مەرێزراوە،ەكی سروشتی پاو ناوچەی زورگەزراوەی زێدەڕۆعانە بەش���ێزرەو ئەو مە هەمو و رۆژێك دێ���ت ئەوانەشوس���تكراون درەكیچ پڕۆژەی���ن و رێگە بەهی تێك دەدەیشەس���ازی و پیكاڵی و بازرگانی كش���توادەین". نورو زۆر ناوچەیەخموروەها دەڵێت" م هەی فەرمانگەیوە بەكردنەستیان دیكە پێویتەدام ل���ەم كا هەیە، بەنگەپارێ���زی ژیە كوردس���تان، چونكین ئەس���تەمە بتوانڕ دەبێت ویار تێپ���ە بەقۆناغێكی هەس���تێدەوارم هەی���ە، ئومرانیۆمەڵێ���ك قەی كورەخم���وو فەرمانگەی���ەك لەمهات���و لەدافراوانەكی بەرنكە ناوچەیە، چو بكەینەورنگە". و گدپیراننی مامەنرزا ئا/كارەوانیێ���كار لەش���ا كەمی كر بەه���ۆیرەنجامكە، سەس���ی شارەورو پیەخمو ممانیور ئەنداەخم���ون���دەی مپی خە تیكاتە ماوەی س���ێ رۆژ دەپەك���ەی بۆ تیوانی و هەڵمەتێك���یێ���كاری ش���ارە كركەن.وەی شار دەست پێ دەكردنە پاك خۆش���ناوڵ���دار دوەی���ەوبارە لەن���دەی خە���ی تپیاری سەرپەرش���تییگەیاند "ئێمەنۆو فیلم راور بۆ شاەخمو مس���تەی كارگێڕیران و دە ئەكت���ە وەك سەیرمان كردوەین، دوای ئە تیپەكەمارانی بێ قەیوشیر تووەخمورەوانی م شاندا هەڵمەتێكیوە، بڕیارماێكاری ب���و كروەی شار دەستكردنەژە بۆ پاك سێ رۆوەیكردنەپاك( ، لەژێرناوی پێ بكەی���ن ومانی نیش���تیێك���ی ئەرك ش���ار رۆژی هەڵمەتەك���ەش،)قیی���ە ئەخور دەس���تیەخموزاڕی م یەكەم لەناو بابەریڕێوەون���ی بەئامادەبو پێك���رد، بەكەی دیپرسێكیوانی و چەند بەر ش���ارە و سێیەمیش، رۆژی دووەمكەورە س���نوكردەوە،ی شارمان پاكنەكانچەو كۆ كویش هاوكار بن وتیانرنگ���ە هاوم گ بەوە".كە زوو پیس نەكەنە شارە)یروان دزەیس���ی( وەەن خۆشیەی لەورەخم���ورەوانی مب���ەری ش���اڕێوە بەییەكەمانرەوان شادایگەیاند" لەئێستا راێ���كاریران���ی ب���ێ كر قەیوش���ی تویپە هەس���تیان، بۆیە ئەو توەت���ەوە بوو، كەێتییە كردب���وس���یارپر ب���ەو بەروەیكردنە���ەن ب���ۆ پاك بك هەڵمەتێ���كییەكەمانرەوانكە بەهاوكاری ش���ا شارەور، ئێمە زۆرەخم���وەت���ی مقامیی و قایمەنگرانیی ئەو تیپەو ئەندام و سوپاسیۆگرتنی ئ���ەوكەی���ن، ب���ۆ لەئەس���ت دەسیارێتییە".پر بەرتنی داعش باس���ە بەهۆی هاانی ش���ایب���ەكان،رە عەێ���كارەش���تنی كر و رۆیوشیدا توور لەئێستاەخمورەوانی م ش���او بەووەتەوەێ���كاری بوران���ی بێ كر قەیوانێتەت���ی، نات هەیێ���كارەیە كر ژماروە. بكاتەە پاك پێویست شارەك وەكك دەدرێننی زورگەزراو تێعەكازرە مەور ئەنجام دهدرێتەخمووە له مكردنەی پاك هەڵمەتێك كان لەدیبەگە وارە بەئا رە و بۆ عە ر خانو وستكردنی هەزا در وە كەوێتەیلێدە ڕەزای ناكان له دیبهگهواره كهمپی ئاوی خانو

ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

ژمارە )78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 نرخ: 500 دینار

[email protected]

خاوەن ئیمتیازجه میل سنجاوی

سەرنووسەربه ختیار محه مه د

رۆژنامەیەكی رۆشنبیری گشتی مانگانه یه ، له مه خموور ده رده چێت

هاواڵتییەك: ئاوی مەخموور نەك بۆ خواردنەوە بۆ خۆشۆردن و چێشت لێنانیش ناشێت

پێشمەرگەیەكی ئەمریكی لە مەخموور باس له داعش ده كات

به سه ركردنه وه ی بەتەمەنترین وێنەگری

كەندێناوە

یەكێتی تۆپی پێی عێراق سزای یانەی

زاخۆ دەدات 357

زۆرن ئەوانەی لەمێژووی خەبات و تێكۆشانی گەلی كورد لەدەشتی قەراج و كەندێناوە بێوچان خەباتیان كردووە، هەربۆیە لێرەدا ئاماژە بەیەكێك لەسوارچاكەكانی كەندێناوە دەكەین، كە پێشەنگی ئەو كەسانەبووە كە لەدیبەگە بووەتە پارتی و لەریزەكانی چەند پارتێكی سیاسی خەباتی

كردووەو دواجاریش بەهۆی شەڕی ناوخۆ گیانی خۆی دەكاتە قوربانی.

ژیان و خەباتی تێكۆشەری ناسراوی كەندێناوە شەهید )كەریم عارەب(

كارزانی مامەندپیران

ئام���ادەن مەخم���وور دانیش���تووانی ناوچەی ئەگەرچ���ی بژین لەش���وێنێك ش���ەڕە، بەاڵم بەرگەی كێشەی كەمی و خراپی ئاوی خواردنەوە ناگرن، هەروەكو دەڵێن بەرپرس���ەكان ئ���اوی مەخموور

ناخۆنەوە.

نزار حوسێن )تەمەن 52ساڵ( دانیشتووی دەڵێت لەمەخموور كوردستان گەڕەكی "ئاوەكەمان بەكەڵكی خواردنەوە نایەت، ك���رم و ماددەی كبریت���ی تێدایە، بەاڵم بەنارێكی بیخۆینەوە، هەروەها ناچارین ئاو بەسەر گەڕەكەكاندا دابەش دەكرێت، پێش���تر ش���ەوانە دادەنیش���تین لەبەر رەوش���ی ئەمنی، كەچی ئێستا هەفتەی ش���ەوێك دەبێت بەدیار ئاوەوە ئێشكگر

بین".هەروەها )كۆچەر عوسمان( هاواڵتییەكی لەگەڕەكی شەهیدان مەخموورە دیكەی دەستبەس���ەراگرتنی "بەه���ۆی دەڵێت پ���رۆژەی ئ���اوی س���وڵتان عەبدوڵ���ا مەخموور لەوكاتەوە داعشەوە، لەالیەن تووش���ی قەیرانی ئاو بوو، بۆیە ئەگەر چارەسەرێكی ئەو كێشەیە نەكرێت، دوور نییە كۆچی پێچەوانە سەر هەڵبداتەوەو خەڵك كۆچ بۆ شارەكانی دیكە بكەن".

دلێ���ر تەحس���ین گەنجێك���ی تەم���ەن 28 س���اڵەی گەڕەك���ی فەرمانبەران���ی

ئاو كێش���ەی لەب���ارەی مەخم���وورە، وتی"ئاوی مەخموور كە سەیری دەكەیت تامەكەی كەچی قەیس���ییە، شەربەتی ت���اڵ و كرماویی���ە". هەروەه���ا دەڵێت "بەرپرسانی مەخموور كاتێك لەدەرەوە دێن ئاوی مقەتەر لەگەڵ خۆیان دەهێنن و ئ���اوی مەخموور ناخۆن���ەوە، چونكە ئاوی مەخموور نەك هەر بۆ خواردنەوە ناشێت، بگرە بۆخۆش���ۆردن و چێشت

لێنان و قاپ شۆردنیش ناشێت".لەالیەن خۆش���ییەوە )غ���ازی جەعفەر( ئاوی مەخم���وور دەڵێت بەڕێوەب���ەری "هەر چەندە مەخم���وور رۆژانە نزیكەی 300 هەزار مەتر س���ێجا ئاوی پێویستە، ب���ەاڵم زۆر كەمتر ل���ەم ژمارەیە ئاومان دەست دەكەوێت لەرێگەی پڕۆژەكانەوە، بەه���ۆی ئەوەی بیرەكان ئ���اوی كەم و زی���اد دەكات و بەگوێ���رەی پێویس���ت ئاوی خواردنەوەمان لەبەر دەست نییە، چونكە ئێمە ئێس���تا تەنها هەشت ئینج لەكاتێكدا لەبەردەس���تە، بیرمان ئاوی دەبێت ئاو بۆ س���ەنگەرەكانی پێشەوەو بارەگاكانی پێش���مەرگەش دابین بكەین ئەوەندە هەر تەنكەرەكانەوە، لەرێگەی فریا بكەوین پێنج رۆژ جارێك ئاو بدەینە گەڕەكێك". روونیش���یكردەوە "پرۆژەی ئ���اوی گاوەرە دوورە لەكبری���ت، بەاڵم پڕۆژەی ئ���اوی بناری قەرەچووغ بەپێی پش���كنین ئەو رێژە كبریتەی لەئاوەكەدا

هەیە شیاوە بۆ خواردنەوە".

ده نگی مه خموور

وابڕیارە دوو كەمپی نیشتەجێ بوون بۆ لەهەردوو شارەدێی ئاوارەكان عەرەبە دروس����تبكرێت، بەحركە( و )دیبەگە ئەم����ەش نارەزای����ی لەالی����ەن زۆرێك ناوچان����ە ئ����ەم لەدانیش����تووانی ژمارەیەك لەوبارەیەوە لێدەكەوێتەوەو كوردس����تان پەرلەمانت����اری ئەن����دام یاداشتێك بۆ سەرۆكایەتی ئەنجومەنی

وەزیران بەرز دەكەنەوە.بەگوێ����رەی زانیارییەكان����ی رۆژنامەی دەنگ����ی مەخم����وور ه����ەزار خانووی عەرەب����ە ب����ۆ ب����وون نیش����تەجێ ئ����اوارەكان لەنزیك ناحی����ەی دیبەگە ئەم بەشێكی كەئێستا دروستدەكرێت خانووان����ە تەواوكراون، ئ����ەم كارەش نارەزایی زۆری لەالیەن دانیش����تووانی لێده كەوێتەوە، دیبەگ����ەی مەخموورو ئ����ەو زووە هەرچ����ی دەك����ەن داوا پ����رۆژەی كەمپی ئ����اوارەكان لەناوچە

كوردس����تانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم بوەستێندرێت.

هەروەها لەیاداش����تێك ك����ە 40 ئەندام واژووی����ان كوردس����تان پەرلەمان����ی لەسەركردووە، تێیدا هاتووه كە رێگە نەدرێت خانوو بۆ ئاوارەكان دروس����ت بكرێت بەڵكو كابین����ەی ئامادەیان بۆ دابی����ن بكرێت، هەروەه����ا داوا دەكەن كەمپ����ی ئ����اوارەكان دووربێ����ت ل����ەو ناوچانەی كە مادەی 140 دەیانگرێتەوە. ه����ەروەك لەیاداش����تەكەدا هاتووە كە پێویستە رێكخس����تنی ئاوارەكان لەناو سەردەمیانە بەش����ێوەیەكی شارەكان بێ����ت و كاری نەرێنی نەبێت لەس����ەر

دانیشتووانی شارەكان.عەرەبە ب����ۆ كەمپێك دروس����تكردنی لەكاتێكدایە كە لەدیبەگ����ە ئاوارەكان بەه����ۆی ش����ەڕی داعش����ەوە زیاتر لە 30 ه����ەزار هاواڵتی )گوێ����ڕو قەراج( ئاوارەبوونە، بەاڵم تائێس����تا هاوكاری

نەكراون و ئاوڕیان لێ نەدراوەتەوە.

بەرپرسان ئاوی مەخموور ناخۆنەوە

4

ده نگی مه خموور

ئۆفیس���ی كۆمەڵەی كوردستانێكی سەوز كۆڕێك بۆ دەستەی پاراستن و چاككردنی ژینگەی كوردستان ساز دەكات و سەرۆكی ژینگەكەش رێنمایی لەب���ارەی راوكردنی ئاژەڵی كێوی دەخاتەروو و مەزرەعەكانی

زورگەزراویش بەزێدەرۆ ناودەبات.كۆڕەكە بۆ )س���ەمەد محەمەد( سەرۆكی دەس���تەی پاراستن و چاككردنی ژینگەی كوردس���تان ب���وو، لەبارەی���ەوە ناوبراو رایگەیان���د" ئامانج لەم كۆڕە گفتوگۆیەك بوو لەس���ەر پرس���ی ژینگەو كاریگەری لەس���ەر مرۆڤ و پاراستنی ئاژەڵی كێوی لەس���نوورەكە، بەداخ���ەوە كەس���انێكی ن���ا بەرپرس بەهیچ ش���ێوەیەك ژینگەی واڵتەكەی���ان ب���ەالوە گرنگ نیی���ە، بۆیە ئێمە ئ���ەو رێنماییانەی كە دەرمانكردووە لەسەر پاراستنی ئاژەڵی كێوی خستمانە بەرچ���او، ئ���ەو پەیامەم���ان گەیاند كە

بەتوندترین شێوە رووبەڕووی ئەو كەسانە دەبینەوە كە دەس���تدرێژی دەكەنە سەر

ئاژەڵی كێوی".لەب���ارەی پرس���یارێكمان لەوەاڵم���ی وتیش���ی" زوورگ���ەزراو مەزرەعەكان���ی زورگەزراو ناوچەیەكی سروشتی پارێزراوە، هەموو ئەو مەزرەعانە بەش���ێوەی زێدەڕۆ دروس���تكراون و رۆژێك دێ���ت ئەوانەش تێك دەدەی���ن و رێگە بەهیچ پڕۆژەیەكی كش���توكاڵی و بازرگانی و پیشەس���ازی

نادەین".هەروەها دەڵێت" مەخموورو زۆر ناوچەی دیكە پێویستیان بەكردنەوەی فەرمانگەی ژینگەپارێ���زی هەیە، بەاڵم ل���ەم كاتەدا ئەس���تەمە بتوانین، چونكە كوردس���تان بەقۆناغێكی هەس���تیار تێپ���ەڕ دەبێت و كۆمەڵێ���ك قەیرانی هەی���ە، ئومێدەوارم لەداهات���وو فەرمانگەی���ەك لەمەخم���وور بەرفراوان ناوچەیەكی چونكە بكەینەوە،

و گرنگە".

ئا/كارزانی مامەندپیران

بەه���ۆی كەمی كرێ���كار لەش���ارەوانی مەخموورو پیس���ی شارەكە، سەرەنجام تیپی خەن���دەی مەخم���وور ئەندامانی تیپەك���ەی بۆ ماوەی س���ێ رۆژ دەكاتە كرێ���كاری ش���ارەوانی و هەڵمەتێك���ی

پاككردنەوەی شار دەست پێ دەكەن.خۆش���ناو دڵ���دار لەوبارەی���ەوە خەن���دەی تپی���ی سەرپەرش���تیاری مەخموور بۆ شانۆو فیلم رایگەیاند "ئێمە وەك ئەكت���ەران و دەس���تەی كارگێڕی تیپەكەمان، دوای ئەوەی سەیرمان كرد شارەوانی مەخموور تووشی قەیرانی بێ كرێكاری ب���ووە، بڕیارماندا هەڵمەتێكی سێ رۆژە بۆ پاككردنەوەی شار دەست پێ بكەی���ن، لەژێرناوی )پاككردنەوەی و نیش���تیمانی ئەركێك���ی ش���ار رۆژی هەڵمەتەك���ەش ئەخالقیی���ە(، یەكەم لەناو بازاڕی مەخموور دەس���تی بەڕێوەبەری بەئامادەبوون���ی پێك���رد، ش���ارەوانی و چەند بەرپرسێكی دیكەی

س���نوورەكە، رۆژی دووەم و سێیەمیش كوچەو كۆاڵنەكانی شارمان پاككردەوە، بەاڵم گرنگ���ە هاواڵتیانیش هاوكار بن و

شارەكە زوو پیس نەكەنەوە".دزەیی( )س���یروان خۆشیەوە لەالیەن مەخم���وور ش���ارەوانی بەڕێوەب���ەری شارەوانییەكەمان لەئێستادا رایگەیاند" كرێ���كاری ب���ێ قەیران���ی تووش���ی بووەت���ەوە، بۆیە ئەو تیپە هەس���تیان كە كردب���وو، بەرپرس���یارێتییە ب���ەو هەڵمەتێ���ك بك���ەن ب���ۆ پاككردنەوەی شارەكە بەهاوكاری ش���ارەوانییەكەمان و قایمقامییەت���ی مەخم���وور، ئێمە زۆر سوپاسی ئەو تیپەو ئەندام و الیەنگرانی دەكەی���ن، ب���ۆ لەئەس���تۆگرتنی ئ���ەو

بەرپرسیارێتییە".ش���ایانی باس���ە بەهۆی هاتنی داعش و رۆیش���تنی كرێ���كارە عەرەب���ەكان، ش���ارەوانی مەخموور لەئێستادا تووشی قەیران���ی بێ كرێ���كاری بووەتەوەو بەو ژمارە كرێ���كارەی هەیەت���ی، ناتوانێت

وەك پێویست شارەكە پاك بكاتەوە.

مەزرەعەكانی زورگەزراو تێك دەدرێن

هەڵمەتێكی پاككردنەوە له مەخموور ئەنجام ده درێت

دروستكردنی هەزار خانوو بۆ عەرەبەئاوارەكان لەدیبەگە ناڕەزایی لێدەكەوێتەوە

خانووی كه مپی ئاواره كان له دیبه گه

Page 2: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

No. (78) 15 June 20152 ژمارە)78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

ئا/ میناز پیرانی

رۆژی 6/1 بەرۆژی جیهانی مندااڵن ناسراوەو سااڵنە لەو رۆژەدا لەگشت جیهان،ئەمرۆژە بەرز رادەگیرێت و س���ەدان یادو ئاهەنگ و كەرنەڤاڵی بۆ س���از دەكرێت، لەم رۆژەدا س���ەنتەری هاوڕێی من���داڵ لەمەخموور بێ دەن���گ نەب���وو، بەئاهەنگێك���ی جوان ئەو

رۆژەی لەمندااڵنی مەخموور پیرۆز كرد.لەوبارەیەوە )فەرمان محەمەد( بەڕێوەبەری س���ەنتەری هاوڕێ���ی من���داڵ لەمەخموور بەقەیرانی ئێس���تا "ئەگەرچی رایگەیان���د دارای���ی تێپ���ەڕ دەبین، ب���ەاڵم ناكرێ لەم رۆژەدا بێدەن���گ بین و بەپێویس���تم زانی هەرچۆنێ���ك بێت ئاهەنگێ���ك بۆ مندااڵنی مەخم���وور س���از بكەم و ئ���ەو رۆژە بەرز

رابگ���رم، كە زیاتر لە250 منداڵ لەو رۆژەدا لەس���ەنتەرەكەمان ب���وون و ئاهەنگێك���ی خنجیالن���ە بۆ ئەو مندااڵنە س���از بكەین و س���اتێك لەو ترس و دڵەراوكێیە دووریان

بخەینەوە".

ه���ەر ب���ەم بۆنەی���ەوە رۆژنامەن���ووس و مامەندپی���ران( )كارزان���ی فۆتۆگراف���ەر پێش���انگایەكی فۆتۆگرافی كردەوە كەتێیدا چیڕۆكی مندااڵنی لەكەمپەكانی كوردستان

دەگێڕایەوە.

دەنگی مەخموور - هەولێر

رۆژنامەن���ووس )موحس���ین ش���وانی( ئەندامی دەستەی نووسەرانی رۆژنامەی دەنگی مەخموور بەشداریكرد لەخولێكی رێكخ���راوی )میدیای س���ەربەخۆ( كە بۆم���اوەی پێنج رۆژ بەرێوەچوو تایبەت

بوو بەرۆژنامەنووسانی جەنگ.دوای بەش���داریكردنی لە وۆركشۆبی 5 رۆژەی رێكخ���راوی میدیای س���ەربەخۆ رۆژنامەنوس���ێكی وەك )IMCK(ب���واری جەنگ كە ل���ەرۆژی 30ی ئایار لەهەولێ���ر حوزەی���ران 3ی تاوەك���و )موحس���ین رۆژنامەنووس ئەنجامدرا، ش���وانی( بڕوانامەی رێكخراوی میدیای س���ەربەخۆی وەرگ���رت، ك���ە لەالیەن

زاگرۆس(بەرێوەچوو )رۆم���ان راهێنەر كە زیاتر لە 10سال ئەزموونی لەدەزگای راگەیاندن���ی )BBC(دا هەی���ەو وەك فیجەر-راهێنەری و هەواڵس���ازو-هەواڵ هەواڵ ش���یكەرەوەی و رۆژنامەوان���ی و سیاس���ەت ئێس���تا وەك راوێژكاری

رۆژنامەوانی لەلەندەن كاردەكات.جێگەی باسە رۆژنامەنووس )موحسین ش���وانی( ئەندامی دەستەی نووسەرانی مەخم���وور( )دەنگ���ی رۆژنام���ەی و بەرێوەب���ەری نووس���ینگەی كەناڵی

)سپێدە(یە لەمەخموور.

کاوە نادر قادر

دیبەگە س���ەنتەری ناحیەی کەندێناوەیە و لەسەدەی نۆزدەوە ئاوەدانبۆتەوە، تاساڵی 1٩٧5، ٧2 گوندی لەخۆ دەگرت و س���ەر بە قەزای مەخم���وورەو 42کم لەهەولێرەوە دوورەو هەر سەر بەپارێزگای هەولێر بووەو لەالیەن دەس���ەاڵتدارانی تاس���اڵی 1٩٩٧ بەعس وەک هەنگاوێک بۆ بەعەرەبکردنی،

خرایە سەر پارێزگای موسڵ.دیبەگە لەبواری س���ەربازی و کشتوکاڵی و نەوتدا، شوێنێکی ستراتیژییەو لەسەرهێڵی تەماسدایە لەگەڵ ناوچە عارەبنیشینەکانداو تائێستا ئەو ناوچەیە س���ێ جار روبەڕوی ش���ااڵوی راگواس���تن و بەعارەبکردن���ەوە بۆت���ەوەو لەدوایین قۆناخەکانی ش���ااڵوی بەدن���اوی ئەنف���ال و بەراگواس���تنی ئەو ناوچەک���ە 1٩88 لەس���اڵی ش���ارۆچکە لەکوردان چۆڵکراو، پاشان لەدوای سااڵنی 1٩٩3 بەعارەبک���راو ت���ا روخانی رژێم هەر بەعەرەبکراوی مایەوەو 12 مس���تەوتەنەی عارەبی تیا دامەزرابوو کرابووە دوو ناحیە

"عدنانیە و سیف قائید".ئەمەو لەدوای ساڵی 1٩٧5وە )25( گوندی ئەم ناحیەیە بەبڕیارێکی کۆماری لە کوردان راگوێزراو بەعارەبکرابوو گوندی سەرگەڕان کرایە س���ەنتەرو ناوی نرا "قودس"و خرایە س���ەر پارێزگای کەرکوک، ئ���ەو هەواڵنەی لەدوای ی���ەک دەس���ەاڵتدارانی حکومەتە یەکەکانی عێراق لەس���ەر ئ���ەو ناوچەیە، هۆی س���تراتیژیەتی رەگەزپەرستانەی ئەو دەس���ەاڵتدارانە بوو بۆ گۆڕینی دیموگرافی و س���یمای نەتەوەیی کوردستان، ئێستاش لەسایەی شەڕی دژە داعش و ئاوارەبوونی چەندی���ن گوندی عارەب���ی ناوچەی قەراج و مەخموور هەڕەش���ەی س���ەر لەنوێی بە

عارەبکردنەوەی کەوتۆتەسەر!.شەڕی دارەخورما ساڵی 1٩63

ل���ەرۆژی 11ی حوزیران���ی 1٩63 هێزێکی پۆلیس���ی گەڕۆک و عەش���ایری عارەب و هەن���دێ لە جاش���ە ک���وردەکان و کەمێک س���وپا، لەگون���دی کەن���داڵ و گاوەرەوە ب���ەرەو چەغەمیرەو دوایی ب���ۆ دارەخورما

هەڵکشابوون، لەوێ تووشی روبەڕوبونەوی هێزی پێش���مەرگە ببونەوە کە لقی دووی PDK ل���ێ ب���ووو ب���ەرەو عەس���ر ئەو هێ���زە نەیتوان���ی لەبەرامب���ەر نەعرەتەی پێش���مەرگەکان خ���ۆی راگ���رێ و تان���او ش���ارۆچکەی دیبەگە کشانەوە بەکوشتارو برین���دارەوە،، ئەو س���ەرکەوتنە بەو هێزە بچووکەی پێش���مەرگەو لەقواڵیی باشووری کوردستان، لوت شکاندنێکی گەورەی خۆ بەزلزانی دەسەاڵتدارانی عێراقی ئەوسابوو کاردانەوەی کوردس���تانیان، لەبەرامب���ەر بەرزکردنەوەی لەس���ەر هەب���وو گەورەی خەڵک���ی و پێش���مەرگە مەعنەویات���ی

ناوچەکەو تەواوی باشووری کوردستاندا.س���وتان و تااڵنکردنی شارۆچکەی دیبەگە

لەساڵی 1٩63دوای دوو رۆژ لەو تێکش���کانە سەربازییە ئابڕووب���ەرەی ک���ە لەدارەخورما هێزەکەی رژێمی ئەوس���ا توش���ی ب���وون، هێزێکی پێکهاتب���وو ک���ە قەوم���ی ح���ەرەس عەش���یرەتی عارەبەکان���ی لەعەش���ایرە تەی بەس���ەرکردایەتی ش���ێخ حەنێش���ی ت���ەی هەوێرەو محەمەد ش���حادە لهێبی و محەمەد س���وڵتان لهێبی، کە عەرەبنشینی ناوچ���ەی گوێڕ و مەخموور بوون و س���ەر لەبەیان بەناو ئەو ش���ارۆچکەیە وەربوون و پتر لەبیست دوکانیان سوتاندو زۆربەی

مااڵنەکانی���ان تااڵن و بڕۆ کردو دوای چەند رۆژێک نزیک���ەی 60 کەس���یان لەخەڵکی ئەو شارۆچکەیە رەش���بگیرکرد بەتۆمەتی هەندێکیان نیش���تیمانپەروەرن،کە ئەوەی درانە دادگای عورفی ئەوکات و بەش���ێکی زۆریشیان بۆ ماوی 6-11 مانگ لەبارەگای پۆلیسی گەڕۆکی هەولێر )شوێنی ئێستای

پاریزگای هەولێر( دەستگیرکران.حەمادی شەهاب پەالماری ناوچەکە دەدا

بۆ دوو رۆژ دوای ئەو شکستە سەربازییەی ش���ەڕی دارەخورم���ا، ب���ۆ بەرزکردنەوەی مەعنویات���ی خۆی���ان و تۆڵەکردن���ەوە لە خەڵک���ی ناوچەک���ە لەو پاڵپش���تییەی کە ب���ۆ هێزی پێش���مەرگە کردبویان، هێزێکی عەس���کەری بەسەرپەرشتی "حماد شهاب" ل���ە دووقۆڵ���ەوە هاتنە ناوچەک���ەو قۆڵی یەکەم بەسەرپەرشتی عەقید فەتحی عقێلی لەکەرکوکەوە هاتنە ناوچەکەو قۆڵی دووەم لە هەولێرەوە بەچەند زرێپۆش���ێک و تۆپی دوورهاوێ���ژو هێزێکی عەش���ایری عارەبی و جاش���ی ک���ورد کەوتنە گیان���ی خەڵکی س���ڤیلی ناوچەک���ە و ئەو هێزان���ە بەدوو

فڕۆکەی جەنگی لەئاسمانەوە دەپارێزران و شااڵوێکی دڕندانەیان دەستپێکرد لەتااڵن و بڕۆ سوتاندن و گرتن و کوشتنی هاواڵتیانی ناوچەک���ە کە 32 گوندی گرتەوە، کە تیادا نزیکەی 12 هاواڵتی شەهیدکران و دووسەد کەسی تریش رەش���بگیرکران و گوازرانەوە موعتەقەلی س���ەربازی کەرکوک و پاشان بۆ گرتووخانەی موسەیەب، هەر دوای ئەو پەالمارە سەربازییەی س���ەر ئەو ناوچەیە 25 گون���دی ئ���ەو ناوچەی���ە بەعارەبکران بەس���ەرکردایەتی حەواس و عیادەی سدید سەر بەعەشیرەتی شەمەرو تاکۆتاییەکانی

1٩6٧ مانەوە لەو ناوچەیە.ئەوانەی 52 س���اڵ لەمەوب���ەر دیبەگەیان س���وتاند و ئێستا نەوەکانیان خانوویان بۆ

تێدا دروستدەکرێ پێ���ش 52 س���اڵ لەمەوب���ەر لەرۆژێک���ی لەش���ااڵوێکی ئەڕۆدا)1٩63/6/13( وەک ب���ازاڕو ت���ەواوی رەگەزپەرس���تانەدا، دوکانەکانی دیبەگەیان س���وتان و تااڵن و بڕۆیەکی زۆریان لەو ش���ارۆچکەیە کراو پتر لە 60 هاواڵتی رەش���بگیرکران هەندێکی بۆ

م���اوەی 11 مانگ ل���ە گرتووخانە مانەوە، ه���ەر ل���ەو مانگ���ەدا ش���ااڵوێکی حەرەس عەبدوسەالم دەس���ەاڵتدارانی قەومییەکانی عارف و بەعس هێڕشیان کردەسەر ناوچەی کەندێناوە و 32 گوندیان سوتاند و تااڵنکرد و پت���ر لە 200 کەس���یان راپێچ���ی زیندان کراو، پتر لە دوازدە کەس���یش شەهیدکران کە هاواڵتی س���ڤیل بوون لەوانە سێ ژن و منداڵیکێشی تێدا بووە!، هەر لەوساڵەدا و هۆکاری سەرەکی ئەو شااڵوەش کاردانەوەی ئەو شکش���تە س���ەربازییە بوو کە لەشەڕی دارەخورم���ا س���وپاو هەندێ لەعەش���ایرە عارەبەکانی دەوروبەری و جاشە کوردەکان، توشی بوون لەدوو رۆژی پێشتردا، ئێستاش وا 1000 یەک���ەی خان���وو لەنێو س���نوری شارەوانی دیبەگە دروستدەکرێ بۆ هەندێ ماڵ���ە عارەبی ئاوارە، لەکاتێکدا ئەوە خۆی پێشێلکردنی ماددەی 140دەستوری عێراقە لەس���ەر ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی هەرێ���م و س���ەر لەن���وێ دوبارەکردنەوەی مێژووی تەعریبە وەک حەویجە و ش���نگال و هەندێ ناوچەی دوبز و بیانۆ هەرچییەک بێت، خانوو دروستکردن لەناوچەی تەماس لەگەڵ عارەب و جێ ناکۆکەکان، زوڵمکردنە لە خوێنی ش���ەهیدان و خەباتی سیاسی و پێشمەرگاتی و مەترس���ی بەعارەبکردنەوە

لەئارادایە بە رەنگێکی دیکە.

ئاوارەکانی شەڕی داعش دیبەگە دەخاتە بەردەم ئەگەری بەعارەبکردنەوە

لەمەخموور رۆژی جیهانی مندااڵن پیرۆز كرا

شوانی بڕوانامەی رێكخراوی میدیای سەربەخۆی وەردەگرێت

* یەکێک لە بەرێوەبەرەکانی دیبەگە س���ێ چوارساڵ پێش ئێستا نەقلی دیبەگەبوو بەیانیان حەفت و نیو لە دەوام بوو تا پێنجی ئێوارە، دووش���ەم و پێنجشەم بەرۆژی دەبوو زۆر جدی بوو، بەاڵم دوایی فەقاسی گەندەڵی داگرت و لەهەموو بەرێوەبەرێک

خراپتر دەرچوو!. )بەالش نەگوتراوە لە ئاوی مەنگ بترسە(.*ماوەی هەش���ت س���اڵە هیچ قایمقام و مدیر ناحییەیەک لەقەزای مەخموور هاوکاری بواری رۆژنامەگەریان نەکردووەو خۆشیان هیچ باوکراوەیەکیان دەرنەکردووە، ئەمەو لەکاتێکدا بەسەدان ملیار دیناریان بەناوی مەخموور وەرگرتووە. )خۆش دەسەاڵت!(.* یەک���ەم برینداری ش���ەڕی داعش لەناحیەی دیبەگە تائێس���تا کرێنش���ینەو کەم ئەندامیش���ەو هەمیشە لەس���ەر عارەبانەیە، لەهەمووی کارەساتتر هیچی بۆ نەکراوە، کەچی لەدیبەگە هەزار خانوو بۆ عەرەبی ئاوارە دروستدەکرێت. )وەفاتان بۆ شەهیدو

بریندارەكان هەبێت(.* مەالیەك���ی دیبەگ���ە هەمووجار لەخوتبەی دەیوت یەکریزی و یەکگرتن س���ەرمان دەخات و دەیوت: برا لە پش���ت برا بێت مەگەر ق���ەزا الی خوا بێت. کەچی لەدوای داگیرکردنی مەخموور لەالیەن داعش���ەوە ئەو مەالیە کوو لەدیبەگە رۆیی ئەوها رۆیی

و نەگەڕایەوە. )ئەوەیە دەڵێ بەقسەم بکە بەعەمەلم مەکە(.* ئەمساڵ بەهاری کەندێناوە زۆر خۆشبوو ماستی مەڕێش زۆربوو، ئەوانەی حەزیان لەماس���تاوکردن بوو بۆ بەرپرس���ەکان بازاڕیان خۆش���بوو، بەجۆرێک فەرمانبەرێک ئەوەندەی ماس���تی مەڕێی وەرگرتبوو منداڵەکانی هەموو تووشی هیشکەبیرۆ هاتبوون

ئەوەندەی ماستی بەرتیل بخۆن!. )بتخۆم ماستی مەڕێ!(.* هەندێک کەس فەیسبووکیان ناشرین کردووە، هەیە ناوی ئەحمەدەو وێنەی هەیفا وەهبی لەسەر پرۆڤایلەکەی داناوە، هەشە ناوی نەشمیلەو وێنەی پشیلەی داناوە، خۆ هەشیانە ع و ح لێک ناکاتەوە، لەهەمووشی کارەساتتر هەیە چوار ساڵە فەیسبووکی هەیە هێشتا پاسووردەکەی خۆی نازانێت!. )جا نەبوو فەیسبووک بەپارە نەبوو!!(.

* له س���ێریانی دیبه گه بەهۆی شەهیدو برینداربوونی پۆلێك پێشمەرگەی كوردستان لەكاتی پرۆس���ەی ئازادكردنی عێراق وه ك ریزلێنانێك بۆ ش���ه هیدو برینداره كان له م شوێنە پاركێك دروست كرا، بەاڵم ئه م پاركه ئێستا بۆته ره وسه ی گه نم و جۆ )ئاخر

پارك كەی شوێنی دانانی گەنم و جۆیە؟!(.

كوتكده‌نگی‌مه‌خموور

"دروستكردنی هەزار خانوو بۆ عارەبی ئاوارە پێشێلكردنی مادەی ١٤٠ی دەستووری عێراقە"

كاتێ رەخنە دەگرین و گلەیی دەكەین و ڕاستییەكان ئاشكرا دەكەین و داوای مافە رەواكانم����ان دەكەین، كاتێكیش بێدەنگ نابین نەوەك هەر گوێمان لێ ناگرن! بەڵك����و لەبری وەاڵمدانەوەمان بیان����ووی و بوخت����ان كۆمەلێ����ك پروپووچمان دەدەنە پ����اڵ، تەنیا بۆ پەردەپۆش كەموكوریەكانیان ئەوەی

بكەن.بەرپرس����ەكان وایلێهاتووە ئەمڕۆك����ە هەرچ����ی لەتوانایان بێ����ت لەبەرامبەر داوا رەواكانمان لەب����ری گفتوگۆكردن و گوێراگرت����ن، زۆر بەتوندی وەاڵمان دەدنەوەو پێمان دەڵێن مەبەس����تێكی بەداخەوە ئێوەدایە. لەپاڵ سیاس����ی هەرچ����ی ناحەقیە بەرامب����ەر بەم خە ڵك����ە س����تەمدیدەیە دەكرێت و دەڵێن

ئێوە تێكدەرن!.بۆی����ە دەمەوێ����ت زۆر بەروون����ی بڵێم و پرس����یار لەخوێن����ەری بەڕێز بكەم ئای����ا ك����ەس هەیە دەس����تەخۆی ماڵ لەخۆی تێكبدات؟! ئێ����وەو ویژدانتان كەس����ی ژیر ماڵی خۆی و ش����ارەكەی خ����ۆی تێك����دەدات؟!. ب����ەاڵم ئەوەی جێگەی داخ و سەرس����وڕمانە كەسێك لەدەرەوەی ش����ارەكەت دێت و خۆی دەبێت ئەو بەس����ەرت!، دەسەپێنێت بەخ����اوەن ماڵ و تۆش دەبیتە میوان، گوای����ە هاتووە خزمەت بەش����ارەكەت بكات، بۆیە ئەگەر هاتوو وێرانیش����ی كرد تۆ ب����ۆت نیە ڕەخنە بگریت، خۆ ئەگەر قسەش بكەی بە تێكدەر ناوت

دەبەن!.بۆیە لێ����رەدا دەمەوێ باس لەچەندین پرۆژەی س����ەقەتی مەخم����وور بكەم، ئینجا ئێوە بریار بدەن ئێمە تێكدەرین یان ئەوان����ەی بەج����ددی كار بۆ ئەو ناوچەیە ناك����ەن و خۆیان بەبەرپرس دەزانن و خۆشیان سەپاندووە بەسەر

خەڵكی مەزلوومی ئەو شارە.ڕای ویژدانت����ان ئێ����وەو توخ����وا لەش����ووقەكانی ب����ا ب����دەن، خۆتان ئەوەی دەس����تپێبكەین مەخموورەوە بۆت����ە بەس����ەرهاتەكەی )ال����ف لیلە ولیل����ە( م����اوەی چەند س����اڵە )60( ش����ووقە لەس����ەر ئەرك����ی وەزارەتی نیش����تەجێكردن ئاوەدانكردن����ەوە دروستكراوەو وادەی دەستبەكاربوونی لەبەرواری )2012/٩/٩(بووە، دەبوایە تەواوبێ����ت، )2013/٩/٩( ل����ەرۆژی كەچی تاوەكو ئێستاش تەواو نەبووە،

بەرای ئێوە ئەوە خزمەتكردنە؟!.پرۆژەیەكی تری سەقەت لەمەخموور، نەخۆشخانەی جۆری A لەسەر )60( دەس����تپێكردنی وادەی مەتریەك����ە، دەبوایە )2012/3/24(بووە، لەرۆژی تەواوبێت!، )2013/3/24( ل����ەرۆژی تێپەریوە كەچی دووساڵی بەس����ەردا نەكراوەت����ەوە!، تاوەكوئێس����تاش بۆچی و لەبەرچی؟ كێ بەرپرس����یارە نەخۆش����خانەیە؟ ئەم لەنەكردنەوەی

ئایا خزمەتكردن ئەوهایە؟!.هەروەها نەخۆش����حانەیەكی تر لەسەر ئەركی خێرخوازێكی سلێمانی بەناوی )حاج����ی فاروق( دروس����تی كردووە، ئەوە چەند ساڵە تەواوبووە، خەریكە ببێت����ە خانووەكەی من����دااڵن، بۆچی دكتۆرو پەرس����تاری ب����ۆ ناهێنن، ئایا

ئەوەیە خزمەتكردن؟!.پڕۆژەیەك����ی ت����ری س����ەقەت هەیە، ئەویشیان بەناو گەراجێك كەوا )5٩( ملیۆنی بۆ س����ەرفكرایە كەچی بوونی تەقینەوەكەی لەگ����ەڵ دەڵێ����ن نیە، )13|5|200٧( فریوە، بەراستی سەیرە

ئاخر چۆن گەراج دەفڕێت؟!.هەروەها هۆلێكی داخراو كە لەوجوودا بوونی نەبو كەچی پارەشی بۆ سەرف كراب����وو، ب����ەاڵم دوای بەدواداچوون و بێدەنگ نەبوون����ی ڕاگەیانكاران ئینجا دەستیانكرد بەدروستكردنی و تائێستا

ئەویش تەواو نەبووە!.با زیاتر س����ەرتان نەهێشێنم پێموایە بۆ ئاشكراكردنی ڕاستییەكان ئەوەندە بەس����ە ئەگەرنا زۆر پرۆژەو گەندەڵی

ترمان الیە.

كێ بەرپرسیارە

د.عەلی بەرزنجی

فۆتۆ : عه دنان حاجی كاكه خانووی كه مپی ئاواره كان له دیبه گه

Page 3: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

No. (78) 15 June 20153 ژمارە)78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

پێشمەرگەیەكی‌ئەمریكی‌لە‌مەخموور:

بەسەدان‌ئۆتۆمبێڵ‌چاوەڕوانی‌وەرگرتنی‌دانەوێلەن‌لەسایلۆی‌مەخموور

دیمانە/ كارزانی مامەندپیرانفۆتۆ/ كامیل ئیبراهیم

هاتنی داعش بۆ س���نوورەكانی كوردستان تەنها دۆستی بۆ كورد زیاتر نەكرد، بەڵكو بووە هۆی ئ���ەوەی خەڵكانێك���ی بیانیش لەواڵتان���ی ئەوروپ���ا و ئەمری���كاوە بێن���ە كوردستان و ببنە پێشمەرگەی خۆبەخش. كری���س، لەویالیەت���ی كالیفۆڕنی���ا هاتۆتە كوردستان و ئێس���تا لەمیحوەری مەخموور هاوش���انی هێزەكانی پێش���مەرگە بەرگری

لەكوردستان دەكات.ئەو پێش���مەرگە خۆبەخش���ە )كریس( ئاوا خ���ۆی بە )دەنگ���ی مەخموور( ناس���اند و گوتی من )كری���س مان( خەڵكی ویالیەتی 1٩8٩ لەس���اڵی ئەمریكام، كالیفۆڕنی���ای لەش���اری فیالدلفیا لەدایكبوویمە، لەساڵی 2013 قۆناغی ئامادەییم تەواوكرد و چوومە كۆلێ���ژی ئابووری و دوو قۆناغم لەو كۆلێژە خوێندووە و هێشتا دوو قۆناغی دیكەم ماوە. دەشڵێ پێشتر لەدوو هۆتێل لەئەمریكا كارم ك���ردووە و خوێندوومە و ئێس���تاش لەدژی

چەكدارانی داعش لێرەم. ئەو گەنج���ەی ویالیەت���ی كالیفۆرنیا دەڵێ "بۆی���ە هاتمە كوردس���تان و چوومە ریزی پێش���مەرگە، چونكە دەمبینی كەس���انێكی

خراپ )داعش( دەیانەوێت ئەو خاكە داگیر بك���ەن و ناوچەكە بخەنە ژێر ركێفی خۆیان و خەڵكەكە بچەوس���ێننەوە و خەڵكانێكی بێت���اوان بك���وژن، لەبەر ئ���ەوە لێرە دەبم تاوەك���و ژیانی ئەو خەڵكە بپارێزم"، گریس ئەوەش���ی گوت كە ئەو خەڵك���ە خراپەی هات���وون و ناویان لەخۆیان ن���اوە داعش،

جیاوازی لەنێ���وان ئافرەت و منداڵ و گەنج و بەس���ااڵچوو ناك���ەن و دەیانكوژن، بۆیە ئەو پرسیارەم لەخۆم كرد، كاتێك دەتوانم كارێ���ك بكەم ب���ۆ نەیكەم و ئ���ەو خەڵكە

لەدەست داعش نەپارێزم.كری���س س���ەبارەت بەرۆڵ���ی پێش���مەرگە لەش���ەڕی داعش دەڵێ، من ل���ەو بڕوایەم

كە ئایندەی هەموو عێراق لەس���ەر دەستی پێشمەرگە پارێزراو دەبێت، بۆیە پێویستە زۆر گرنگی بەپێش���مەرگە بدرێت، دەشڵێت پێشمەرگە لەریزەكانی دڵخۆش���م "زۆریش

لەدژی داعش دەجەنگم".بەردەوامی ئەمەریكیی���ە ئەو خۆبەخش���ە دایە قس���ەكانی گوتیش���ی كاتێك ویس���تم

بێمە كوردستان، لەواڵتی توركیا بەربەستم لەبالوێزخانەی ئەمریكاش بۆ دروس���تبوو، پرس���یاری ئەوەیان لێكردم بۆچی دەچمە كوردس���تان، ب���ەاڵم م���ن خۆڕاگ���ر بووم، چونك���ە دەمزانی بۆچی مەبەس���تێك دێمە كوردس���تان، بەاڵم حكومەت���ی توركی زۆر

بەخراپی مامەڵەیان لەگەڵ دەكردم.كری���س بۆ )دەنگی مەخم���وور( دەردە دڵ دەكات و دەش���ڵێ "زۆر بیری خانەوادەكەم دەكەم و حەز دەكەم لەماڵێك لەگەڵ ئەوان بژیم، بەاڵم ئەمە ئ���ەوە ناگەیەنێت هەموو كاتێ���ك لەگەڵ ئ���ەوان بم، لەكوردس���تان خەڵكانێ���ك ه���ەن م���ن وەك ئەندامێكی خێزانەكەم دایاندەنێم"، دوای چەند س���اتێ لەبێدەنگ���ی گوتیش���ی "من ئێس���تا لەنێو خانەوادەی خۆمدام، ئەگەر هەستبكەم ئەو خەڵكەش ئاوا هەڵس���وكەوت بكەن لەگەڵم، كەواتە پێویست ناكات دڵتەنگ بم و حاڵیشم لێرە زۆر باش���ە و حەز دەكەم لەخۆشی و

ناخۆشیدا لەگەڵ پێشمەرگە بم".لەبارەی جی���اوازی كوردس���تان و عێراق، ئەو گەنجە خۆبەخش���ە دەڵێ من ئێس���تا لەكوردس���تانم، دەبینم كوردستان واڵتێكی زۆر جوانە، پێویستە لەم كاتەدا كوردستان رابگەیەنێت. ئ���ازاد س���ەربەخۆو واڵتێكی دەش���ڵێ، دەزانم عێراق لەگەڵ كوردستان

زۆر جیاوازی هەیە، ئەگەر قس���ە لەس���ەر ئەو پرس���ە بكەی���ن، كوردس���تان خاوەن رابردوویەك���ی دیار و مێ���ژووی خۆی هەیە و زۆر خەبات���ی بۆ ئەمڕۆ ك���ردووە و كورد ئێس���تا پێویس���تی بەس���ەربەخۆیی هەیە، هەرچەندە ناتوانم بڵێم كوردستان بەشێك نیی���ە لەعێراق، بەاڵم وەك وتم پێویس���تی

بەسەربەخۆیی هەیە.هاوكات كریس بەڵێنی ئەوەشی دا كە تازە كوردستان جێناهێڵێ و گوتی من تا ئەوكاتە لێرە دەبم كە كوردس���تان ئ���ازاد دەبێت و مەترسی داعشی لەسەر نامێنێت و كێشەكان چارەسەر دەبن، دواتر بڕیاری ئەوە دەدەم كە بگەڕێمەوە یان زیاتر بمێنمەوە، چونكە ئەمڕۆ كوردستان پێویستی بەمن هەیە، بۆ پارێزگاریكردن بۆیە بەرگری لێدەكەم وەكو

پێشمەرگەیەك.وەك تێگەیش���تنی خۆیش���ی بۆ رێكخراوی داعش، كری���س گوتی داعش كەس���انێكی نەفسنزم و خراپ و داگیركەرن، ئەوەندەی من بزانم ئەوان دەیانویست ئەو خاكە داگیر بكەن، "هەموو جیهان ئ���اگادار دەكەمەوە تا ك���ورد پێش���مەرگەی هەبێ���ت، داعش هیچ مەترس���ییەكی لەس���ەر جیهان نابێت، ب���ا جیهانیش ب���ەم گەورەیی���ەی كورد و

پێشمەرگە بزانن".

دیمانە/ كارزانی مامەندپیران

س���ایلۆی مەخم���وور بەگەورەترین س���ایلۆ لەكوردس���تان دادەنرێت و س���ااڵنە هەزاران تۆن دانەوێڵەی جوتیاران وەردەگرێت، بەاڵم ئەمساڵ رووبەڕووی كەمی كارمەندو نەبوونی پێداویس���تییەكان ئامێرو كەمی بەڵێندەرو بووەت���ەوە، ل���ەم دیمانەیەدا )ئیس���ماعیل محەم���ەد( بەڕێوەب���ەری نوێ���ی س���ایلۆی مەخموور ئاماژە بەكەموكوڕی و ئاریشەكانی

سایلۆكە دەكات.* بەڕێوەبەری پێش���وو ئاماژەی بەوەدا بوو كە بەش���ێك لەئامێرەكان لەالیەن داعشەوە

تێك شكێنراون، ئەو ئامێرانە چین؟- نازانم ئەو ئامێران���ە چی بووینە، چونكە بەر لەهاتنی من بووە، بەاڵم بەهۆی ئەوەی پێش���تر لەچاودێری بازرگانی بووم، لەكاتی هاتنی داعش زۆربەی كۆمپیوتەرو پرێنتەرو میزان و س���پلیت و چەن���د ئامێرێكی دیكە تێك ش���كێنرابوون، كۆگایەكی سایلۆكە كە قایش و كەلوپەلی تێدابوو س���ووتاو گشت

قایشەكان لەناوچوون.* بۆچی هەوڵ نەدراوە ئەو ئامێرانە چاك

بكرێنەوە؟- خۆی پرێنتەرو كۆمپیوتەر بردراوە، سایلۆ ئامێری دیكەی تێدا نییە، ئەو پێداویستییانەی تێك شكێنراون بردراون، ئەگینا دەستكاری

كارگەو دانەوێڵەی سایلۆ نەكراوە.

*

دەڵێ���ن بەهۆی ئ���ەو ئامێرانەوەیە ناتوانن رۆژانە زیاتر لە 80 بارهەڵگر بەڕێ بكەن؟- سااڵنی رابردوو لەمانگی سێ سایلۆكەمان چاككردن���ەوەی بۆ دەردەچوو، قایش و گێڕ بۆكس و ئیڤێتەری ن���وێ دەكرایەوە، بەاڵم ئەمس���اڵ هیچی بۆ نەكراوە، من هاتوومەتە س���ەر كارگەی���ەك مەترێك قایش���ی نییە، ئەگەر قایش���ێك پس���ا دەب���ێ چیبكەین، ئەگەر تووش���ی حاڵەتێكی وابین، لەوانەیە رۆژێك لەكار بووەستین، ئەو رۆژە قایشێك پس���اوە، كۆنە قایش���م هێن���اوەو دامناوە، تەنه���ا بۆ ئەوەی كارەكانمان نەوەس���تێت، زۆر پێویس���تمان بەقای���ش هەی���ە، جگ���ە لەمەش پێشتر لەوەرزی وەرگرتنی دانەوێڵە بەڵێندەر دەهات، گشت كارەكان لەكرێكارو ش���ۆفڵ و عەفارەی خۆی دەهێناو بەڵێندەر كارەكانی بەتاڵكردنی دەكرد، تا ئەوساتەی ئەم دیمانەیەم لەگەڵ دەكەیت، بەڵێندەرێك بوونی نییە ئەو كارانە بكات، ناچار كارەكان خۆم���ان رایدەپەڕێنین و رۆژانە نزیكەی 80 بارهەڵگر بەڕێ دەكەین و نزیكە 1800 تۆن دانەوێڵە وەردەگرین و تائێس���تاش نزیكەی 2٧ ه���ەزار تۆن دانەوێڵەم���ان وەرگرتووە، ئەگەر بەڵێندەرێك بێت رۆژانە دەتوانین 50

بارهەڵگری دیكە بەڕێ بكەین.* شوفێران گلەیی ئەوە دەكەن زۆر لەسەرە دەمێننەوە، جاری واهەیە دەگاتە 11 رۆژ تا

بارەكەی بەتاڵ دەكات، بۆ؟

- ئێمە گەنم تەنه���ا لەبانزاتی وەردەگرین، واتا تەنها لەناو كارگە گەنم بەتاڵ دەكەین، نەك لەناو ل���ەودەكان، چونكە بەڵێندەرمان نیی���ە لە لەودەكان گەنم بەتاڵ بكات، لەبەر ئەوەی لەودەكان دەبێت بەشوفڵ پڕ بكرێت.بەپ���ارە بارهەڵگ���ر ش���ەوانە دەڵێ���ن *دەهێنرێتە ژوورەوە، ئەمە تاچەند راستە؟

- تەح���ەددا دەكەم كەس���ێك بێ���ت بڵێت بەپ���ارە بارهەڵگ���رم بردووەت���ە ژوورەوە، هێنانە ژوورەوەی بارهەڵگر كارێكی ئاس���ان نییە، چونكە چاودێری بازرگانی و بەرپرسی پرس���گە رۆژان���ە بارهەڵگ���رەكان ناونووس دەكەن، بەپێی ئەو لیس���تە بارهەڵگرەكان دێن���ە ژوورەوە، بەش���ێوەیەكی زۆر رێ���ك سەرەكە دەچێتە پێش، كە لەكەم شوێن بەم رێك و پێكییە كارەكان دەڕوات، س���ەرەڕای ئ���ەوەی كارمەندێكی كەمم���ان هەیە لەچاو ئەو پڕۆسەی وەرگرتنە، داوا دەكەم ئەوەی بەڵگەی لەس���ەر ئەوە هەیە با بیداتە گشت راگەیاندنەكان، خەڵكانێك هەن لەخۆیانەوە قسە دەكەن، بەهۆی ئەوەی كارەكانمان زۆر

بەرێكی بێ كێشە دەڕواتە پێشەوە.* باس���ت لەكەم���ی كارمەن���د ك���رد، ئەی

كارمەندە عەرەبەكان ئایا دەوام دەكەن؟- بەڵێ كێش���ەی كەمی كارمەندمان هەیە، پێشتریش 1٩ فەرمانبەری عەرەبمان هەبوو، كە ش���ارەزا بوون، چوار لەوانە بەش���ێوەی كات���ی لەهەولێ���ر دەوام دەك���ەن، ئەوانی دیكەش لەناوچەكانی خۆیانن، بەاڵم ئاگادار نیم ئایا فەس���ڵ كراون، یاخود مۆڵەتی بێ

مووچەیان بۆ كردووە.* ئەی سەبارەت بەچەكی پارەی جوتیاران؟- چەك���ی پ���ارەی جوتی���اران ت���ا 6/2٩ هاتۆتەوە، هەندێ���ك لە 6/30ی لەگەڵدایە، بەاڵم تەواو نییە، كێش���ەكەش لەحكومەتی بەغدای���ە، ت���ا حكومەتی بەغ���داد پارەكە تەمویل نەكات ناتوانی���ت چەكەكان خەرج

بكەیت.لەج���ۆ زۆر برێك���ی دەزانی���ن وەك *لەس���ایلۆكەتان ماوەو تێكچووە، ئێوە چۆن

مامەڵە لەگەڵ ئەمەدا دەكەن؟- بەڵێ بڕێ���ك جۆ لەس���ایلۆكەمان هەیە، ب���ەاڵم نازان���م چەند لەودەیە كە لەس���اڵی 2013 لەجوتی���اران وەرگی���راوە، چەندی���ن جار نووسراویش���ی پێكراوە كە بفرۆشرێت

یاخود بدرێتە جوتیاران، بەاڵم هێش���تا هەر لەش���وێنی خۆیەتی و جێگای لێ گرتووین، گەر ئەو جۆیە نەبوایە دەمانتوانی 26 تۆن دانەوێڵەی دیكە وەربگرین، چونكە جۆیەكە

26 هەزار تۆنە.* ئ���ەی ئۆتۆمبێلە بارهەڵگرە راگیراوەكان

چیان لێهاتەوە؟- بەبڕی���اری )قوب���اد تاڵەبان���ی( جێگری س���ەرۆكی ئەنجوومەن���ی وەزی���ران ه���ەر بارهەڵگرێك گەنمی س���اڵی پ���ار بار بكات دەستی بەس���ەردا دەگیرێت و شوفێرانیش ئاگادار كراونەتەوە، ئەمس���اڵ الی ئێمە نۆ بارهەڵگر گیراوە، كە گەنمی س���اڵی پاریان باركردبوو، ئەو بارهەڵگرانە دراونەتە دادگاو زیات���ری روونكردن���ەوەی داوای دادگاش ك���ردووە، تاقیگەش ئەوە دی���ار دەكات كە گەنمەكە هی س���اڵی راب���ردووە یاخود هی ئەمس���اڵە، هەر گەنمێك ئەسپێ تێدا بێت یاخ���ود مەنكورە بێت، بەگەنمی پار هەژمار دەكرێ���ت و ئەس���پێش زوو لەگەنم نادات، دەڵێن زۆر لەسەرە دەمێنێتەوە بۆیە ئەسپێ لێی دەدات، بەاڵم سەدان بارهەڵگری دیكە لەس���ەرەیەو بەنمرە یەكی���ش دەردەچێت، ئەگەر وابێت دەبێ���ت هەموو بارهەڵگرەكان رەت بكرێن���ەوە، ب���ۆ ئەس���پێ تەنها لەنۆ

بارهەڵگری داوە.* دەوترێت زۆربەی بەرێوبەرەكانی سایلۆی مەخموور لەس���ەر گەندەڵی دەركراون، رای بەرێزت���ان لەوبارەیەوە چیی���ەو دەتانەوێ

چۆن كار بكەن؟- من بەڵێنم داوە تا لێرە بم خیانەت نەكەم، هەر واش پەروەردە كراوم و ناتوانم خیانەت بكەم، راب���ردووم دیارەو خەڵكی مەخموورم و دەمەوێ���ت خزمەت���ی ش���ارەكەم بكەم، لەرۆژهەاڵت تا رۆژئ���اوا لەدەوامم، رۆژی وا

هەبووە كاتژمێر ٩ی شەو چوومەتەوە.

پڕۆفایل:- ناوی تەواو: ئیسماعیل محەمەد ئیسماعیل.

- دەرچووی كۆلێژی یاسایە.- ل���ە رۆژی 2015/5/11 وەك بەڕێوەبەری

سایلۆی مەخموور دەستبەكار بووە.- پێش���تر لەفەرمانگەی چاودێری بازرگانی

مەخموور فەرمانبەر بووە.

تا پێشمەرگە هەبێت داعش هیچ مەترسی لەسەر جیهان نابێت

"ئەمساڵ نۆ بارهەڵگر گیراوە، كە گەنمی ساڵی پاریان باركردبوو"

سامان قەرەچووغی

لەك����ۆی بەچاپگەیان����دی )٧8( ژم����ارەی ئ����ەم رۆژنامەیە )60( وت����ارم باو كردۆت����ەوەو )55(ی تایبەت بووە بە س����نوری یەكەی ل����ەرووی كارگێ����ری مەخم����وور ) نەبون����ی خزمەتگوزاری����ەكان، و رۆش����نبیری كۆمەاڵیەت����ی، سیاس����ی، مێژوویی، هون����ەری، ئابوری، هتد...( بەاڵم بەداخەوە تائێس����تا لەس����ەر ئاستی یەكەی كارگێری س����نورەكە ئەو هەوڵ و ماندووبونەی من وهاوپیش����ەكانم ژیانی ئ����ەوەی ه����ۆی نەبۆت����ە

هاواڵتیان باشتر ببێت!.حكومی كاربەدەس����تانی چونكە مووسڵیش هەولێرو س����نورەكەو هەرچ����ی مەبەس����تیان بێت هەر ئ����ەوە ئەنج����ام دەدەن و ئەوەی بیانویان نەبێت مەبەستیش����یان زۆرە!، بەدەیان پێش����نیاریان بۆ ب����ەرز دەكەیتەوە كاری لەس����ەر ناك����ەن. باس����ی دەیان كێش����ە دەكەی����ت بەدواداچونی بۆ ناكەن و چارەسەری ناكەن. كورد وتەنی حكومەت لە گوێی گادا نوستوە!.ئ����ەو سەرنوس����ەری زۆرج����ار رۆژنامەیە دەیوت با نوسینەكانت ك����ورت بێت، ب����ەاڵم لەبەر زۆری و كێش����ەكان كەڵەكەبوون����ی و بێدەنگی بەشی زۆری دانیشتوانی س����نورەكە، ناخ����م پ����ڕ ببوو لە ئاس����ت خەمەكانی����ان، هەس����تم هەولێر دانیشتوی منێكی دەكرد دەبێت لەش����وێنی بەشێكی زۆری مەخمووریی����ەكان دەنگ هەڵبڕم. ئەگ����ەر دەك����ردەوە بی����ر وام نوس����ینەكانم ب����ەم وردیە نەبێت

مەبەستەكەم نەپێكاوە!.وەك لەدایكبووێكی ئەم ناوچەیە لەب����واری س����اڵە 21 م����اوەی رۆژنامەوان����ی و راگەیان����دن دان دەبێت ب����ەاڵم كاردەك����ەم، بەو راس����تیە دابنێ����م ئەگەر ئەو رۆژنامەیە نەبوایە منیش ئەوەندە وتاری تایبەتم لەسەر ئەو سنورە نەدەنوسی، بۆیە لێرەوە سوپاسی خ����اوەن ئیمتی����ازو سەرنوس����ەر

دەكەم كە سانس����ۆرو مقەس����یان بەكار نەدەهێنا بۆ نوسینەكانم!. رێزلێنانێ����ك وەك پاش����انیش پێش����نیازی ئەوەی����ان ك����رد لە 2012 /6 /15 )44(ی ژم����ارە ببم بەدەستەی نووسەران تا ئەو ماوەی سێ بەردەستتان ژمارەی ساڵە ئەندامی دەستەی نوسەران بوومە، ب����ەاڵم دان بەوە دادەنێم ل����ە راب����ردوودا نەمتوانیوە وەك پێویس����ت ئەركەكانی دەس����تەی نوس����ەران جێبەجێ بكەم، بۆیە بریاری ئەوەمداوە دەست لە كاری بكێشمەوە نووس����ەران دەستەی لەبەر سەرقال بوونم بە كاروباری خۆم لەهەمانكات����دا تایبەتی����م، ل����ە نوس����ینی دووبارەكردنەوەی كێش����ەكانی تایبەت بە مەخموور دەپارێزم و بۆ ماوەیەك بێدەنگی هەڵدەبژێرم. نوس����ین لەب����واری بەڵێنی ئەوە دەدەم لە داهاتوودا بەگوێرەی دەرفەت راو پێشنیارو تێبینیەكان����ی خ����ۆم بگەیێنم����ە سەرنووسەرو دەستەی نوسەران.

ئەوەی جێگای دڵخۆش����یە بۆ من ه����ەوڵ وماندوبون����ی رابردوم بوو الپەرەی����ی )222( بەكتێبێك����ی بەن����اوی )دەنگێ����ك ل����ە پێناو مەخموور( كە )62( وتاری تایبەت بەو دەڤەرەی تیا باوكراوەتەوە، هی����وادارم توانیبێت����م بەو كارەم هەنگاوێك����م لە بواری نووس����ین

بردبێتە پێشەوە لەو سنورە.لەهەمانكاتدا رێنیشاندەرێك بووبم هاوواڵتیانی هۆشیاركردنەوەی بۆ ئەو سنورە بۆ ئەوەی لە مافی رەوای خۆیان بێدەن���گ نەبن. ئەگەرچی ماوەی )2٧( ساڵە بەبێ خواستی خۆم ئ���ەو قەزایەم جێهێش���توە، وت���ارەكان ناوەرۆكی ك���ە بەاڵم دەخوێنیتەوە هەست بەوە ناكەیت كە دانیش���توی ئ���ەو قەزایە نیم، وت���ارەكان دەنگ و هەڵوێس���تی منە لە پێناو باش���تركردنی ژیانی هاوواڵتیان���ی ق���ەزای مەخم���وور ل���ەرووی گەش���ەپێدانی كەرت���ی بەڵگ���ەی خزمەتگوزاریی���ەكان. ئەوەن كە من وەك رۆژنامەنوسێك راستگۆیانە پیشەكەمم پاراستووە ك���ە بریتیە ل���ە گەیاندنی خەمی ئیتر بەدەسەاڵت. مەخمووریەكان دەسەاڵت تا چەند بەدەم داواكاری و پێویس���تی هاوواڵتیان���ی ئ���ەو س���نوورە هاتووە ئەوە بۆ خودی

مەخموورییەكان بەجێدەهێڵم.وەك ئەوەی����ە پەیڤیش����م دوا رۆژنامەنوسێك ناخم ئاسودەیە لە ئاس����ت مەخموورییەكان، چونكە داكۆكیم هەب����وو لەتوانامدا ت����ا

لەمافەكانیان كرد.

وەك رۆژنامەنووسێك ناخم ئاسودەیە لە ئاست مەخموورییەكان

بەڕێوەبەری سایلۆی مەخموور: ئەمساڵ وەرگرتنی دانەوێڵە نەدراوەتە بەڵێندەرو قایشەكانمان زۆر خراپن

كریس مان

Page 4: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

No. (78) 15 June 20154 ژمارە)78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

ئا: ده نگی مه خموور

زۆرن ئەوانەی لەمێژووی خەبات و تێكۆشانی گەلی كورد لەدەش���تی قەراج و كەندێناوە بێوچان خەباتیان كردووە، هەربۆیە لێرەدا ئاماژە بەیەكێك لەسوارچاكەكانی كەندێناوە دەكەین، كە پێش���ەنگی ئەو كەس���انەبووە كە لەدیبەگە بووەت���ە پارتی و لەریزەكانی چەند پارتێكی سیاس���ی خەباتی كردووەو دواجاری���ش بەهۆی ش���ەڕی ناوخۆ گیانی

خۆی دەكاتە قوربانی.ئەگەرچی هەندێ شەهید هەن لەسوچێكی بچووكی الپەرەكانی مێژوودا قەتیس ماون، ب���ەاڵم هەردەم تروس���كایی گیان���ی ئەوان رێگاكان���ی خەباتی نەوەكان���ی داهاتوویان رووناك كردۆت���ەوە، ئەو ش���ەهیدانەبوونە س���ومبول و چرای رووناكی شەوەزەنگ بۆ نەوەكانی داهاتوو تا ئەزمونن لەكەسایەتی و خۆراگری و ماندووبوونی ئەوان وەربگرن.

ژیاننامەی شەهید كەریم عارەبئەس���تێرەی گەش و درەوشاوە لەئاسمانی كوردایەتی ش���ەهید )كەریم عارەب( ناوی تەواوی )كەریم خدر مەزن(ە، لەناو خەڵك بە )كەریم عارەب( ناسراوە، ئەو نازناوەش لەالیەن دایكییەوە بەس���ەردابراوە، چونكە دایكی ع���ارەب بووەو ن���اوی )وچحە ولی عوبێدی( بووە، باوك���ی كەریم عارەب واتە )خدر م���ەزن ئاكۆیی( مەال ب���ووە، بەاڵم مەالیەتی نەكردووەو هەر خەریكی بازرگانی توتن و خورما ب���ووە بەتایبەت لەناوچەی حەویجەو خالس، هەر بەوهۆیەوە )وچحە(ی ناسیوەو خواس���تویەتی و چوار منداڵی لێ ب���ووە بەناوەكانی )محەم���ەد، عوبێد، س���ەلما(، كە ئێس���تا لەژیان���دا ماون جگە

لەشەهید كەریم عارەب.ش���ەهیدی تێكۆش���ەرو خەباتگێر )كەریم ع���ارەب( لەس���اڵی 1٩20 لەبنەماڵەیەك���ی كوردپەروەرو ئاینپەروەر لەناحیەی دیبەگەی سەر بەقەزای مەخموور لەپارێزگای هەولێر

)ئاكۆ(ی���ە، لەعەش���یرەتی لەدایكب���ووە، لەساڵی 1٩50 ژیانی هاوس���ەری پێكهێناو لەگەڵ خاتوو )عائیش���ە(ی كچی وەس���تا یابەی لهێبان، هەش���ت منداڵی لەعائیش���ە بووە بەناوەكانی )خدر، سەركەوت، سەرباز، سەبیعە، نەسرین، ئاواز، قەدریە، دڵخواز(. لەب���ەر ه���ەژاری و كەمدەرامەتی وەك زۆر لەرۆلەكانی دیكەی میللەتەكەمان نەیتوانیوە بخوێنێ و بچێتە خوێندنگا، بەاڵم بەهەوڵ و كۆشش���ی خۆی لەبەندیخانەی دوژمن فێری خوێندەواری بووە، بۆیە گوتراوە بەندیخانە

قوتابخانەی تێكۆشەرانە.لەحزبی هیواو رزگاری كاری كردووە

كەریم عارەب پیاوێكی هێمن و لەس���ەرخۆ بوو، راس���تگۆو دڵسۆزو چاونەترس و بوێر بووە، هەروەها كەس���ێكی میوان دۆست و رووخ���ۆش ب���ووە، لەس���اڵی 1٩42 لەگەڵ تێكۆشەری ناس���راوی كورد )ساڵح شێرە(ی هاورێی دەبێت���ە ئەندام لەحزبی )هیوا( كە حیزبێك���ی نەتەوەپەرس���تی كورد بوو لەو سەردەمەدا، دواتر هەردووكیان دەچنە ن���او ریزەكان���ی حزب���ی رزگاری كوردەوە كە نووس���ەرو سیاس���ەتمەداری كوردستان )مامۆس���تا س���اڵح حەیدەری( رابەرایەتی دەكردو بەهۆی كاریگ���ەری دوو پارێزەری ك���ورد بەناوەكان���ی )ئەن���وەرو عەبدوڵا عەزی���زی پاش���ا دزەیی( كە چ���االك بوون لەناوچەی كوردایەتی سیاس���ی لەخەباتی دەش���تی هەولێر لەو س���ەردەمەدا ئەو دوو پارێزەرە تادوا ساتەكانی ژیانیان بەردەوام بوون لەخەبات و تێكۆشان لەپێناو ئازادی

كوردو كوردستان.چوونە ناو پارتی

دوای ئەوەی لەس���اڵی 1٩46 كاتێك پارتی دیموكراتی كوردس���تان بەسەرۆكایەتی مەال مس���تەفای بارزانی دادەمەزرێت و ش���ەهید كەریم عارەب و ساڵح شێرە بەهۆی ئەنوەر عەبدوڵای عەزیزی پاشاوە دەچنە ریزەكانی پارتی. لەساڵی 1٩48 لەالیەن حكومەتەوە

دەستگیر دەكرێ و لەدادگا لەبەغدا حوكمی دوو ساڵ زیندانی بەسەردا دەسەپێندرێت و

رەوانەی بەندیخانەی كەركوك دەكرێ.لەبەندیخان���ە ع���ارەب كەری���م ش���ەهید لەسەردەس���تی پارێزەر )عەونی یوس���ف( فێری خوێندەواری دەبێ، هەر لەبەندیخانە هاورێیەتی لەگەڵ )عەونی یوسف و رەشید عەبدولقادرو ئەحم���ەد حەمەدەمین دزەیی( پەیدا دەكات. جێگەی باسە گرتنی شەهید

كەریم عارەب لەو كاتەدا بەهۆی هەلوێستی ئاغاكان���ی دیبەگ���ە بووە كە ش���كایەتیان لە )كەریم عارەب و س���اڵح ش���ێرە( كردو بەوهۆیەوە شەهید كەریم عارەب ماوەی دوو

ساڵ زیندانی دەكرێت.چاالكییەكانی شەهید

ش���ەهید كەری���م رۆڵی بەرچ���اوی هەبووە لەراپەرین���ی جوتیاران لەدەش���تی هەولێر لەس���اڵی 1٩53 ل���ەدژی دەرەبەگایەت���ی،

بەوهۆیەوە لەساڵی 1٩54 دیسان دەستگیر دەك���رێ و بەپێ���ی م���ادەی )44/43(ی لەیاسای داواكاری عەشایری ئەوسای عێراق

زیندانی دەكرێت. هەروەه���ا لەهەردوو نەورۆزی 1٩54و 1٩5٩ رۆڵ���ی بینی���وە لەئەنجامدانی ئ���ەم یادە، بەتایبەت لەنەورۆزی 1٩5٩ ش���ەهید كەریم لەكۆكردنەوەی هەب���ووە رۆڵ���ی ع���ارەب جەم���اوەر ل���ەدەوری پارت���ی لەكاتێك���دا حیزبی ش���یوعی رێگربووە لەیادكردنەوەی ئەم ئاهەنگە لەش���ارۆچكەی مەخموور كە )پارێزەر ئەحمەد ش���ەریف لەك و س���ەید حەس���ەن و ئەبوزێدو س���اڵح شێرەو شێخ لەتیف بەرزنجی و سەید مەجید و حەسەن مس���تەفا( چ���وون بۆ ئ���ەوەی لەمەخموور بەناوی پارتی ئاهەنگی نەورۆز ساز بكەن. هەروەها لەس���اڵی 1٩61 دیس���ان شەهید كەریم ع���ارەب لەالیەن میرییەوە بۆ ماوەی )٩( مانگ دەس���تگیر دەك���رێ دواتر ئازاد

دەكرێت.وەكو پێویست ئاوڕیان لێنەدراوەتەوە

لەبارەی شەهید كەریم عارەبەوە، مامۆستا )خدر( كوڕی ش���ەهید دەڵێ���ت "بەداخەوە ئەوانەی لەب���ارەی مێژووی ئ���ەم ناوچەیە دەدوێن زۆر بەكەمی ئاماژە بەرۆڵی شەهید كەریم عارەب دەك���ەن، دەتوانم بڵێم وەكو پێویست باسیان نەكردووە، باوكم هەمیشە خەریكی كوردایەتی و سیاسیەت بووە، لەو پێناوەشدا گیانی خۆی بەخت كرد، تەنانەت لەكاتی شەهیدبوونیش���ی لەن���او ریزەكانی پارتی زۆرێكیان ئاخیان بۆ ش���ەهیدبوونی باوكم خواس���تووە، ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ كەس���ایەتی ئەو". مامۆس���تا خدر دەشڵێ بنەماڵ���ەی "تائێس���تا وەك���و پێویس���ت بەس���ەرنەكراوەتەوە عارەب كەریم شەهید تەنه���ا جارێ���ك لەس���ااڵنی نەوەدەكان���ی بەرێز ئەرس���ەالن بایز سەردانی كردووین". هەروەه���ا دەڵێت "ئەوانەی هاورێ و نزیكی باوكم بوونە ئاماژە بەوەدەدەن كە ش���ەهید

كەریم عارەب و س���اڵح ش���ێرە پێشەنگی ئەوكەس���انەبوون كە لەدیبەگە پەیوەندیان

بەریزەكانی پارتییەوە كردووە".مەال ماتۆرو شەهید كەریم عارەب

م���ەال عەواڵی حاجی س���مایل ناس���راو بە )م���ەال ماتۆر( لەكتێبی س���ەربردەی ژیانی سیاس���یم، باس لەوەدەكات كە ئەو لەگەڵ س���اڵح ش���ێرەو كەریم ع���ارەب بەیەكەوە لەگوندەكان���ی كەندێناوە گەڕاون بۆ ئەوەی خەڵك هۆش���یاربكەنەوەو بۆ ئەوەی بزانن دەنگ بەكێ بدەن، هەروەها نووس���یویەتی ك���ە ئەوان ئۆتۆمبێلێكی���ان بەكرێ گرتووە بۆ ئەوەی لەگوندەكانی قەراج و كەندێناوە بگەڕێ���ن بۆ ئ���ەوەی بەیاننام���ەی حیزب ب���او بكەنەوە. هەروەه���ا تێیدا هاتووە كە بەه���ۆی باوكردن���ەوەی بەیاننامەی حزب لەگەڵ شەهید كەریم عارەب و ساڵح شێرە هەرس���ێكیان لەالیەن پۆلیس���ی مەخموور دەگیرێن و لەقش���ڵەی مەخم���وور زیندانی

دەكرێن.بەهۆی شەڕی براكوژی شەهیدكرا

ئەوەی جێگەی باسە بەهۆی ناكۆكی نێوان مەكتەبی سیاس���ی پارتی و سەركردایەتی ئەو پارت���ە لەس���اڵی 1٩64 كەریم عارەب الیەنگیری مەكتەبی سیاسی پارتی دەبێت و لەو پێناوە سەری خۆی داناو ئەویش بووە

یەكێك لەقوربانییەكانی شەڕی براكوژی.بەداخ���ەوە كەری���م عارەب لەش���ەوی 12-10-1٩68 لەش���ارۆچكەی دیبەگ���ە لەالیەن مەفرەزەیەكی تایبەتەوە ش���ەهید دەكرێت بەخ���اك لەدیبەگ���ەش ه���ەر دوات���ر و دەسپێردرێت. هەزاران ساو لەگیانی پاكی ش���ەهید كەریم عارەب و تێكرای شەهیدانی

كوردو كوردستان.تێبین���ی: بۆ ئەم بابەتە س���وودم لەكتێبی )بانێژەی ویژدانی كوردایەتیدا( لەنووسینی )د.ئەحم���ەد ش���ەریف ل���ەك(و كتێب���ی )سەربردەی ژیانی سیاس���یم( لەنووسینی

)مەال عەواڵی حاجی سمایل( وەرگرتووە.

بەختیار محەمەد )بەشی حەڤدە(

لێ����رەدا هەوڵدەدەی����ن وەك����و تەواوك����ەری بەش����ەكانی راب����ردوو كورتەی����ەك لەژی����ان و بەرهەم����ی چەن����د نووس����ەرێكی دەڤەری مەخموورتان پێ بناس����ێنین، دیارە بەشێك لەو نووس����ەرانەی كە ئێم����ە ئاماژەیان پێ دەكەین رەنگە لە ق����ەزای مەخموور لەدایك نەبووبن، بەاڵم لێرەدا جیاوازیمان نەكردووە لەنێ����وان ئەو نووس����ەرانەی ل����ەو ناوچەیە لەدایكبووبن یاخود لەش����وێنێكی تر، گرنگ

ئەوەیە خەڵكی ناوچەكەن.

1- ناوی نووس���ەر: مەال عەواڵی حاجی سمایل سارمه می

ناوی ت����ەواو: عەواڵ حاجی س����مایل )مەال ماتۆر(

س����اڵ و شوێنی لەدایكبوون: 1٩2٧، گوندی حەسەن بلباس )كەندێناوە(

ئاستی خوێندن: دەرچووی ئایینیبواری كاركردن: ئایینی و سیاسی

بەرهەمەكان:1- س����ەربردەی ژیانی سیاسیم، ئەمینداری لەناوچ����ەی الوان و رۆش����نبیری گش����تی ئۆتۆنۆم����ی یارمەت����ی لەچاپ دان����ی داوە،

چاپخانەی ئەڕرەشاد، بەغدا، 1٩٩0.

2- ناوی نووسەر: تەلعەت تاهیر ناوی تەواو: تەلعەت تاهیر خورشید

ساڵ و شوێنی لەدایكبوون: 1٩٧1، مەخموورئاستی خوێندن: دەرچووی ئامادەیی

بواری كاركردن: شاعیرناونیشان:

بەرهەمەكان:1- وەسیەتەكانی هەڵم، )هاوبەش(، هەولێر،

.1٩٩5

2- جوای����ەز، ش����یعر، بەهاوبەش����ی لەگەڵ ش����اعیرانی دیكەی هەولێر، دەزگای ئاراس،

هەولێر، 1٩٩٩.3- ناوی نووسەر: سابیر مامەسێنی

ناوی تەواو: سابیر عومەر یابە مامەسێنیساڵ و شوێنی لەدایكبوون: دیبەگە، 1٩54

ئاس����تی خوێندن: دەرچووی كۆلیجی یاساو رامیاری/ بەشی یاسا/ زانكۆی بەغدا/ 1٩80

بواری كاركردن: یاساییناونیشان: هەولێر

بەرهەمەكان:

1-دیبلۆماس����یەتی ك����ورد بەدرێژایی مێژوو، چاپخانەی ئاسا، سلێمانی، 2002.

2-بۆ نەتەوەو بۆ مێ����ژوو، لێكۆلینەوەیەكی یاسایی رامیارییە، چاپخانەی شەهاب، چاپی

یەكەم، هەولێر، 2015.4- ناوی نووسەر: بەشدار سامی

ناوی تەواو: بەشدار سامی عەلیساڵ و شوێنی لەدایكبوون: 1٩84-12-25،

گەرەبەشە )مەخموور(ئاستی خوێندن: دەرچووی ئامادەیی

بواری كاركردن: نووسەرو شاعیر

شوێنی دانیشتن: هەولێربەرهەمەكان:

1- ئێوارە س����ەرابییەكان، شیعر، چاپخانەی میلۆدی، هەولێر، 2008.

ش����یعر، دیكەی����ە، رۆژێك����ی 2-س����بەی رۆش����نبیری س����ەنتەری لەباوكراوەكان����ی

روناك، چاپخانەی كارۆ، سلێمانی، 2010.3-رۆیش����تن بەئاراستەی مردووە بەرێزەكان، بەرێوەبەرایەتی لەباوكراوەكان����ی ش����یعر، چااڵكی وێژەیی-هەولێر، چاپخانەی وەزارەتی

رۆشنبیری، هەولێر، 2013.

5- ناوی نووسەر: رێباز جەالل ئەحمەدناوی تەواو: رێباز جەالل ئەحمەد نانەكەلی

ساڵ و شوێنی لەدایكبوون: 1٩85-8-25، هەولێر

ئاس����تی خوێندن: قوتابی دكتۆرایە لەبەشی زانستی ئابوورییەكان لەواڵتی پۆلەندا.

بواری كاركردن: مامۆستاشوێنی دانیشتن: وارشۆ )پۆلەندا(

بەرهەمەكان:1- فەرهەنگ����ی پۆلەندی-كوردی، چاپخانەی

وەزارەتی رۆشنبیری، هەولێر، 2013.

خورشید خدر

لەس����ەر پش����تی ئەم پیرە زەوی����ەدا هەندێ كەڵەپی����اوی ئەوتۆ هەڵدەك����ەون، كە هەتا دونیایە مایەی خێرو خۆشین بۆ كۆمەڵگەی مرۆڤایەت����ی، وەچ����ە دوای وەچە لەس����ەر وەردەگرن پەند ئامۆژگایەكانیان گوزەشتەو

و دەیكەنە رێبازی ژیان.ئەوان����ە وەك ئ����ەو كانی����ەن ك����ە هەرگی����ز چ����ل ناكەن، یا ئ����ەو چرایەن ك����ە هەرگیز ناكوژێنەوەو تاریكستانی ژیان بۆ مرۆڤایەتی رۆشەن دەكەنەوەو تەم و غوباری مەینەت و

دڵەڕاوكێ لەخەرەندی داڵن دەڕوێننەوە.یەكێ����ك لەو پیاوە هەڵكەوتوانە )س����ەعدی ش����یرازی(یە، ئەو زاناو مرۆڤدۆستە لەبوێژو فەیلەسوفە هەر ناودارەكانی ئێران و دونیایە. ناوی خۆی )ش����ێخ مصلح الدین(ە، نازناوی )سەعدی-ش����یرازی( بۆ خۆی هەڵبژاردووە، لەباوەش����ی خێزانێكی ئاینناس����ی س����وننە مەزهەب لە شیراز هاتۆتە دونیاوە. لەبارەی ناوی راستەقینەی و مێژووی لەدایكبوونی و سەربوردەی ژیانی و مردنی تەم و مژ هەیە.

رەنگ����ە بتوانین بڵێی����ن لەدونیادانییە بەقەد )س����ەعدی( واڵت����ان گەڕاب����ێ و میللەتانی

جۆراوج����ۆری دیبێ، لەئاكام����ی ئەو هەموو سەفەرو گەڕانەدا ئاشنایی وئەزمونێكی زۆری دەرب����ارەی ئەو واڵت و نەتەوانەی كە دیبوی هەڵێنج����اوە. داب و نەریت����ی جۆراوج����ۆری ئەوانە هەس����تێكی بەس����ەركردەوە، هەموو بەرزی لەال خرۆش����اند، بەرهەمی ئەو هەموو گەش����تە دوورو درێ����ژەی هەردوو ش����اكارە ئەدەبیەكەی )بۆستان(و )گوڵستان(ە. بەاڵم ئەوەی كە زیاتر كەوتۆتە بەر داڵن و سەعدی بەدونیا ناس����اندووە گوڵس����تانەكەیەتی، كە ئاوێتەی زیاتر لە لەپەنجاساڵ تەمەنی ئەوە. بەڵێ پەنجاس����اڵ تف و تاڵی، پەنجاس����اڵ تاری����ك و رۆن����ی، پەنجاس����اڵ ئەزموون و بەسەرهاتی بلیمەتێكی گەڕیدەی پڕ ماجەڕا. ئاخۆ دەبێ ئەو گوڵستانە چتۆ كتێب بێت؟!

ناساندنی كتێبی گوڵستان)گوڵستان( وەك لەپێشدا ئاماژەمان بۆكرد كتێبێك����ی پەندئامێ����زی هەڵێنجراو لە )50( ساڵ تەمەنی پڕ لەئەزموونی پیری دونیادیدە

)سەعدی(یە.هەركەس بەش بەحاڵی پیشەو جێگەی خۆی لەكۆمەڵگ����ەدا بۆی هەیە گەوهەری خۆی لێ دەرێن����ێ و بۆ هەڵس����وڕاندنی كاروبای خۆی بیكاتە رێبازی. تەژیە لەسیاسەت و رەوشت

و ماڵداری و ژیانی كۆمەاڵیەتی، بەدڵگیرترین س����تایل. وەك چ����ۆن لەدەربڕی����ن و مانادا سەنگینە لەنوكتەی خۆش و گاڵتەو گەپیش بەدەرنیە، هەروەك خۆی دەڵێت: )دەرمانی تاڵ����ی ئام����ۆژگاری ئاوێت����ە بەهەنگوین����ی

زەرافەتە(.شایانی باسە ئەو كتێبە هەندێ تایبەتمەندی هەیە كە لەكتێبی دیكەدا نیە، پەخش����انێكی ئاوێت����ە بەش����یعرە، ب����ۆ ئەنگاوتن����ی هەر مەبەس����تێك ك����ە بەپەخش����ان ی����ا چیرۆك دایڕش����تووە چەند بەیتە ش����یعرێكی هێناوە لەگەڵیدا تێكهەڵكێشی كردووە تا مەبەستەكە

دەوڵەمەندتر بكات.ئەو كتێبە دانس����قەیە پەخش����ان، چیرۆك، ئەزمون، زانس����ت، زەوق و س����ۆز، تاس����ەو ئ����ارەزو، پەندو ئامۆژگاری، ش����یعری پاراو، تەنانەت خەیالیشی كردوە بەچەپكە گوڵێكی فڕەرەن����گ و بۆ لەچوارچێ����وەی كورتبڕی و رەوانبێژیەك����ی چڕدا. ئەو پی����اوە بێ درێغ پاش����ایان و دەس����ەاڵتدارانی بۆ سیاس����ەتی چاك و دادپەروەری و میللەت خۆشویس����تن هانداوەو زەرورەتی ئەوكارەشی رۆنكردۆتەوە. خۆ نەتەنیا چینی كاربەدەس����ت، بگرە هەر لەئەمی����رو وەزیرەوە ت����ا دەگاتە جەنگاوەرو

فەرمانبەرانی دەوڵەت و دەروێش و خانەدان و زاهیدو دونیاپەرس����ت، هەموویانی بەكارو

ئەركی خۆیان ئاگاداركردۆتەوە.شایانی باسە كتێبی گوڵستان لەقۆناغەكانی خوێندندا لەئێران وەكو پرۆگرام دەخوێندرێت، كاتی خۆی لەكوردس����تانی خۆماندا یەكێك بەدەستهێنانی پێویستەكانی لەدەرسە بووە بڕوانامەی مەالیەتی و لەحوجرەدا دەخوێندرا، مامۆستا ئاینیە بەتەمەنەكان ئەمە دەزانن و كاتی خۆی لەحوجرەدا خوێندویانە. جێگەی باس����ە ئەو كتێب����ە نزیك����ەی 2٧0 الپەرەی قەبارە گەورەیەو هەش����ت بەش����ی سەرەكی

لەخۆ دەگرێت كە ئەمانەن:بەشی یەكەم/ لەسیرەی پاشاكان.

بەشی دووەم/ لەرەوشتی دەروێشەكانبەش����ی س����ێیەم/ س����ەبارەت بەگەورەی����ی

چاوتێریی )قناعەت(.بەشی چوارەم/ سودی خامۆشی.

بەشی پێنجەم/ سەبارەت بەعیشق و گەنجی.بەش����ی شەش����ەم/ س����ەبارەت بەپی����ری و

كەنەفتی.بەشی حەوتەم/ كاریگەری پەروەردەكردن.

بەشی هەشتەم/ سەبارەت بەئادابی ئاخاوتن.ئەوەندەی من بزانم، سێ كەس ئەو كتێبەیان

وەرگێڕاوەتە س����ەر زمانی ك����وردی كە ئەم بەرێزانەن:

1-زەك����ی ئەحم����ەد هەن����اری. 2-مس����تەفا سەفوەت. 3-عەلی نانەوازادە.

ك����ە بەڕای م����ن باش����ترینیان وەگێڕانەكەی مامۆستا )مستەفا سەفوەت(ە، چونكە دەقە

فارسیەكەشی لەگەڵدا نووسیوەتەوە.هەرچەن����د گوت����راوە وەرگێڕان لەباش����ترین ش����ێوەیدا هەروەكو نەخشی بنەوەی مافورە كە لەچاونەخشی سەرەوەی چەند بێ نمودو نا بەرچاوە. وەرگێرانیش لەباشترین شێوەیدا لەچاو دەقە رەس����ەنەكە هەروایە. بەاڵم چار چی����ە، تۆ ئەگ����ەر بتەوێ ئاش����نا بەئەدەبی بێگانە بی����ت هەردەبێ لەرێ����ی وەرگێڕانەوە

بۆی بچیت.دەی ئێ����وەش م����ەردی خواب����ن ت����ا بۆتان دەوربكەنەوەو نایاب����ە ئەوكتێب����ە دەل����وێ گەوه����ەری خۆتانی لێ دەرێن����ن. لەكۆتاییدا پێمباش����ە سەرێ لەگوڵس����تانەكەی سەعدی ش����یرازی بدەی����ن و چەند گوڵ����ێ بچینین و هەر بەوەرگێڕانەكەی مامۆس����تا س����ەفوەت بیكەین����ە دیاری بۆ ئێ����وەی ئازیزان، هیوایە لێمان����ی قەبول بكەن، ئیتر مش����تێ نمونەی

خەڵوارێكە:-

چوونە الی یاران س����وكی تیانیە- بەاڵم نەك هێندە كەپێت بڵێن بەس

ئەگەر خۆت تانوت بدەی لە خۆتا- بەرگوێت ناكەوێ قەت تانونی كەس*************

ئەم����ڕۆ دەتوان����ی كپی كەی ئاگ����ر – پەرە بستێنێ دادەگرێ جیهان

دەتوان����ی دوژمن بە تی����ر بپێكی – مۆڵەتی مەدە تیرخاتە كەوان.

************بیس����تم كە جارێ پیاوێكی بوزورگ – مەڕی

رزگاركرد لەدەستی گورگش����ەوهات و چەقۆی لەقورگی ماڵی – مەڕ

لەژێر چەقۆ بەزار دەیناڵیدەیگ����وت لەدەم����ی گ����ورگ دەرت هێنام –

كەچی بویتە گورگ گیانت دەرهێنام.

سەرچاوە:1-گلستان س����عدی، تصحیح متن و شرح

لغات، حسین استاد ولی.سەعدی، گوڵس����تانی كوردی 2-وەرگێڕاوی

مامۆستا سەفوەت رەسول )سەفوەت(.عەلی وەرگێڕانی س����ەعدی، 3-گوڵس����تانی

نانەوازادە.

ژیان و خەباتی تێكۆشەری ناسراوی كەندێناوە شەهید )كەریم عارەب(

ژیان و بەرهەمی نووسەرانی دەڤەری مەخموور

گوڵستانی سەعدی.. رێبەرێك بۆ ژیان

رێباز جەالل ئەحمەدبەشدار سامیسابیر مامەسێنیتەلعەت تاهیرمەال عەواڵی حاجی سمایل

شەهید )كەریم عارەب(

Page 5: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

No. (78) 15 June 20155 ژمارە)78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

مام جەالل: تا دواین هەناسەم هەر كاری وێنەگری دەكەم

محەمەد ئەحمەد جاسمبەشی دووەم

لێ����رەدا وەك����و تەواوك����ەری بەش����ی یەكەم باس لەرووداوە گرنگەكانی س����اڵی 1٩63ی تایب����ەت بەدەڤەری مەخم����وور دەكەین، كە ئەوكات چەندین چااڵكی و گەڕان و س����وڕان بەناو جەماوەر ب����ۆ هاندانیان دژی حەرەس قەومیی����ەكان و حزب����ی بەع����س بەردەوامی هەب����وو، ئ����ەوەی لەمان����ە زیات����ر ش����ایانی باس����كردن ب����ێ و زۆر گرنگ ب����ێ بەهۆیەوە دووش����ەڕی گەورەی بەدوای خۆیدا هێنا، كە شەڕی )تەلەلخێم( و ش����ەڕی )دارەخورما( ب����وو، هەروەها بردنی )غەفووری س����لێمان(و كوش����تنی )عومەر جاسم و حوسێن مەال( بوو، دوو كەس����ی تری����ش ناوەكانیان نەزانرا

لەكلكەی میرجانی.كوشتنی بەرپرسی حەرەس قەومی

هەروەكو لەس����ەرەتادا باس����م كرد غەفوری بەرپرس����ی حەرەس قەومی قەزای مەخموور تاسەرئێس����قان كەس����ێكی ش����ۆڤێنی بوو، ونەتەوەپەرس����ت بوو، رق����ی لەمرۆڤایەتی و نیش����تمان پەروەری بوو، ل����ەدوای كودەتای 14ڕەمەزانی س����اڵی 1٩63 كرا بەبەرپرس و بەشێوەیەكی یەكجار خراپ مامەڵەی لەگەڵ خەڵكی مەخم����وورو ناوچەكە دەكردو دەیان كەس����ی لەئەندام و كادیرانی حزبی شیوعی وپارتی خستە بەندیخانەو هەڕەشەی كوشتنی لەهەندێكیانی دەكرد وەك مامۆس����تا عارف ڕەئوف����ی بەڕێوەب����ەری قوتابخانەی ناوەندی مەخموورو عومەر حەس����ەن خۆشناو سابیر س����ەڵتەو ڕەفیق مەال(و چەندان تێكۆشەری

تر. بەه����ۆی ئ����ەو هەڵس����وكەوتانەی غەفووری ش����ۆرش بڕیاری كوش����تن یان بردنیداو زۆر لەنزیك����ەوە كەوتن����ە چاودێریكردنی و زانرا كە س����ەفەری موس����ڵ دەكاو بەڕێگای گوێڕ،

لەكۆتای����ی مانگی مایس����ی 1٩63 بەیاوەری چوار پاس����ەوانی یەكێكیان )عومەری برای ئیبراهیم جاس����می ئۆمەراوە( لەهۆزی لهێب ب����وو، ئەوی تریان )حوس����ێن م����ەالی برای س����ولەیمان مەالی باقرت( لەهۆزی راشیدی ب����وو، ب����ەاڵم دووانەك����ەی تر نەزان����را كێ بوون، هەروەك )حوس����ێن ب����اوە( كە خۆی لەبەش����داربووەكانی كەمینەكە بووە یەكێك لەچاوپێكەوتنێكدا ئەوەی پشتڕاستكردۆتەوە

كە غەفووری چواركەسی لەگەڵدابووە.هەروەها حەس����یبی ئەحمەدی حاجی عارەب یەكێك ب����وو لەوان����ەی ب����ەوردی چاودێری غەفووری دەكردو خاوەنی سەیارەبوو، كە زانی س����ەفەر دەكاو زۆر بەخێرایی خۆی گەیاندە دارەخورم����ا، لەوێ بەی����اوەری مەفرەزەیەك كە پێكهاتبوون لە )محەمەد س����ەڵتەو عەلی تەكری����ۆڤ و حوس����ێن باوەو قاس����می برای و بای����ز رۆژباش و جەمیل پی����رداودو( چەند پێشمەرگەیەكی دیكەش چوونە سەر ڕێگای، ئەوەب����وو لەكلك����ەی میرجان����ی مەفرەزەكە بۆس����ەی داناوەو غەف����ووری كەوتە ناوی و پاش شەڕێكی كورت، پاسەوانەكان كوژران و غەفووری بەس����وكی بریندار دەبێ ودەستگیر دەكرێ وخۆی دەخیلی محەمەد سەڵتە دەكاو دەپاڕێتەوە نەیكوژن، ئەویش ناهێڵێ بكوژرێ دەیبەنە دارەخورماو پاش����ان برایە بارەگای لق����ی دووی پارتی و لەوێ زیندانی كراو پاش

ماوەیەك بەسزای گەل گەیەنرا.پالن����ی دوژمن بۆ تۆڵەكردنەوەی كوش����تنی

غەفووریكوش����تنی غەف����ووری دەنگدانەویەكی زۆری لێكەوتەوە لەناوچەكەو حەرەس قەومییەكان بەوكارە شێت و هاربوون وتووێژیش لەنێوان شۆرش و حكومەت لەكۆتایی دابوو، ڕێنمایی ب����ۆ ح����ەرەس قەومییەكان و دام����ودەزگای پۆلی����س هاتبوو بەنهێنی ب����ۆ ئەوەی خۆیان

ئامادە بكەن بۆ هێرش����كردنە سەر ناوچەكە، بەتایبەت����ی گوندی تەلەلخێ����م و دارەخورما، ئ����ەوەی یەكەمییان نزیكەی )300( چەكداری لێب����وو، عەری����ف خ����درو ئەن����وەرو تاهیر بەرپرس����یارێتیان هەبوولەناوچەكەدا، ئەوانە تاوانب����ار كرابوون ك����ە دەس����تیان هەبووە لەبردن����ی غەف����وری، ئەوەی دووەمیش����یان بارەگای پێش����مەرگەی لێب����وو چەقی هەموو

چااڵكی و بڕیاردانی هێزی پێشمەرگە بوو.ح����ەرەس تۆڵەس����ەندنەوە ب����ۆ بۆی����ە قەومییەكان هەڵسان بەكۆكردنەوەی عەرەبە ش����ۆڤینییەكانی ناوچەی شەمامك و دەشتی قەراج لە هۆزەكانی )تەی، لهێب، ش����لیلە، س����نبس ڕاش����یدی، جبور( بەسەرپەرش����تی )شێخ حەنەش( كە سەرۆك هۆزی تەی بوو هەروەها حەسەن محەمەد حەسەن شەحادە ناس����راو بەحەس����ونی وبرای����م جاس����م وئەو دووانە لەهۆزی لهێب بوون وس����ولەیمان مەال لەهۆزی ڕاشیدی بوون، هەروەها عەرەبەكانی ئەوبەری زێش����یان هێنابوو، ئەوانە هەموویان بەس����واری 35-40 س����ەیارە بەهۆسە لێدان وشێوەیەكی ئیستفزازی هاتنە ناو مەخموورو وجنێودان بەڕس����واكردن ك����رد دەس����تیان وگرتن����ی تیروتوانج لەخەڵك����ی مەخموور،و دەیانگ����ۆت )احنا عرب ماك����و اكراد بهذه پۆلیس����ی فەوجێكی لەهەمانكاتدا دی����رە(، هێزی جوالو )شرطة القوة السيارة( هاتە مەخموورو لەگەڵ پۆلیسی مەخموورو گوێرو دیبەگ����ە ئەمان����ە هەموویان لەئامادەباش����ی دابوون بۆ هێرشكردنە سەرناوچەكەو بارەگای پێشمەرگە لەگوندی دارەخورما، سەرەتا ئەم هێزانە هێرش����یان كردە سەرگوندی تەلەلخیم و دەشتی ش����ەمامك و لەهەمانكاتدا عەرەبە ش����ۆڤینییەكانی قەراج دەستیان كرد بەڕاوە دونان وتااڵنكردنی گوندەكانی دەشتی قەراج

و هەندێ لەگوندەكانی شەمامك و كەندێناوە.شەڕی تەلەلخێم

ئەو هێزانەی دەوڵەت نەخش����ەی هێرشكردنە س����ەرگوندی تەلەلخێمی����ان داڕش����ت و ئەو زانیارییەش گەیش����تە دەست خەڵكی گوندی تەلەلخێم و گوندەكانی دەوروبەری، بۆیە ئەو 300 كەسەی لەوێ كۆببونەوە لەشەوی 5/31 لەسەر 1٩63/6/1 كۆبونەوەكییان ئەنجامدا لەگون����دی تەلەلخێم پ����اش گفتوگۆیەكی زۆر بڕیاریاندا، شەڕی حكومەتییان پێناكرێ و بۆ سەالمەتی خەڵكی گوندەكان واباشترە باوەی لێبكەن و هەركەس����ەو بچێتە شوێنی خۆی و ژن ومنداڵیش ملیان نا بۆ دەشتەكان، بەاڵم هێزەكەی حكومەت بەیانی ڕۆژی 1٩63/6/1 هێرش����ی كردە سەرتەلەلخێم و لەوكاتەدا ئەو

بەڕێزانە:)1-ئەنوەر م����ەال محەم����ەد، 2- تاهیر مەال محەمەد، 3-عومەر س����ەلیم، 4-بەكر سەدیق حەمەدەمی����ن، 5- حەمەد عەلی س����ادق، 6- عەزیز حاجی عوسمان( ئەو چەكانەشیان پێ دەبێ )دوو غەدارەی سترلینگ، یەك تفەنگی بەدەل بڕنو، ی����ەك تفەنگی پێنج خۆر، یەك

دەمانچە(. ئەوان����ە لەگوندی تەلەلخێم����ی گچكە دەبن و خەبەری����ان بۆدێ كە عەرەبەكان ژن ومنداڵی گوندی����ان بردییەو ئەوان بەخێرایی س����واری سەیارەی عومەر سەلیم دەبن و چەڕە ئاوەك لەگەڵ خۆیان دەبەن و دەكەونە شەڕ لەگەڵ هێزەك����ە لەبەرامبەر گ����ردی تەلەلخێم، واتە لەبەینی ه����ەردوو گوندی تەلەلخێمی گەورەو گچكە، ش����ەڕەكە چوار كاتژمێ����ر بەردەوام ب����وو، ئەوەی دەوری ب����ااڵی هەبوو )حەمەد عەلی س����ادق(بوو لەكەندی گۆمی س����مایل ش����ەهیدكرا، چونكە تفەنگ چییەكی زۆرباش ب����وو گولەی بەزایە نەدەداو )تاهیرو ئەنوەر(یش زوو ش����ەهید دەكرێن، چونكە )عەریف

بی����الل( عەریف مەركەزی گوێڕی ڕەشاش����ی برێنی پێدەبێ و پش����تییان لێ دەگرێ و زوو ش����ەهیدیان دەكات، هەروەها )بەكر سەدیق حەمەدەمی����ن( برین����دار دەب����ێ و دەگیرێ، بەاڵم )عومەر سەلیم( قورتار دەبێ بەساغی دەرب����ازی دەب����ێ، ئەو ش����ەهیدانە لەماوەی ش����ەڕەكەدا توانیان ش����ەش ك����ەس بكوژن وهەش����تیش بریندار بكەن، ئەوانە هەموویان لە عەشیرەتی ڕۆژبیانی بوون، بەاڵم عەرەبە ش����ۆڤینییەكان هەربەوەن����دە نەوەس����تان و بەشێوەیەكی زۆر دڕندانە كەوتنە تەقەكردن لەدەش����ت وخەڵكەك����ەی ومن����داڵ ل����ەژن دووكەس����ییان لەئەنجام����دا هەڵدەهات����ن،

شەهیدكرد بەناوەكانی:1-ئەن����وەر ڕەم����ەزان س����مایل-قوتابی پۆلی شەش����ی س����ەرەتایی بوو، دەیویست بچێتە

گوێر بۆ تاقیكردنەوەی بەكەلۆریا.2-یاس����ین تەه����ا- ئەوانە لەن����او دەغڵو دان

شەهیدكران.دوای ئ���ەوە عەرەب���ەكان دەس���تییان ك���رد گوندەكان���ی زۆری بەش���ی بەتااڵنكردن���ی ناحی���ەی گوێڕ، تەنها گون���دی عەوێنە نەبێ، عەرەب���ەكان ڕەچاوی هیچ بەهایەكی ئەخالقی وكۆمەاڵیەتی و نان ونمەكی چەندین س���اڵەی باب و باپیرانیان نەكرد لەگەڵ كوردان، بەڵكو لەهەندێ گون���دەكان كوردو عەرەب بەیەكەوە دەژیان، عەرەبەكان بەبێ ش���ەرمانە یەكسەر دەس���تیانكرد بەتااڵنكردن���ی ماڵە كوردەكانی گوندی خۆیان بەتایبەتیش لەگوندی شەمامەر.هەندێ لەو كارە قێزەوانانەی عەرەبەكان كە لەدوای شەڕی تەلەلخێم ئەنجامیاندا

1- كوش���تنی عومەری دەروێ���ش لەگوندی سەید ئەمین بەدەستی سولەیمان شحادە.

2- كوش���تنی كچ���ی حەمید م���ەال عەزیز لەگون���دی عەوێنە بەدەس���تی س���ولەیمان

شحادە

3- تااڵنكردنی م���ەڕی عەلی حەمەدەمین و مەحمود سەعید ئاشەوان لەگوندی نۆغەران.4- تااڵنكردنی )200( س���ەر م���ەڕ وجووتە هێس���ترێكی كوێخ���ا ڕەحیم و عیس���مەت

پیرۆتی.5- تااڵنكردنی مەڕوگەنمی حاجی جەردیس

لەگوندی ماجیداوە.6- تااڵنكردنی )500( س���ەر مەڕی ئەحمەد

پیرە لەگوندی تەلەلخێم.٧- تااڵنكردنی مەڕی محەمەد محەمەدئەمین

عاشور لەگوندی قادریە.8- گرتن���ی )24( ك���ەس لەن���او مزگەوتی

تەلەلخێم و بەندكردنیان.پاش شەڕی تەلەلخێم و تااڵنكردنی ناوچەكە، ح���ەرەس قەومییەكان پالنی هێرش���كردنە سەر گوندی دارەخورمایان داڕشت و خۆیان

ئامادەكرد.ئەو هێزانەی كە ئامادەكرابوو بۆ شەڕی دارەخورما، بریتیبوون لەمانەی خوارەوە:

1-هێزێكی عەس���كەری بەهاوبەش���ی لەگەڵ ج���اش وحەرەس قەومی جول���ەی پێكرابوو لەدوو قۆڵەوە لەكەرك���وك و هەولێر، بەاڵم ئەوانە بەشداری ش���ەڕەكەیان نەكرد بەڵكو دەستیان بەشااڵوی سوتان و تااڵن و گرتنی

خەڵكی بێتاوانی ناوچەكە كرد.كەلەش���ەڕی ئەوهێزان���ەی 2-هەم���وو لەبەرەبەیان���ی بەش���داربوون تەلەلخێ���م ڕۆژی 1٩63/6/13 هێرش���یان كردە س���ەر دارەخورم���ا، پێش���مەرگە چەكی قورس���ی نەبوو بەڵكو چەكی س���وكیان هەبوو لەگەڵ هاوەنێكی بچوك و ژمارەیان نەدەگەیش���تە 50-60 پێشمەرگەی بەچەك وخەڵكەكەی تر ڕۆژی پێش���تر باوەی لێكردبوو. سەرەڕای نابەرامب���ەری لەژم���ارەی هێ���زو چ���ەك، پێشمەرگە بڕیاردا بەرگری بكەن و لەبەردەم

هێزی دوژمن بچەقن.

تەها غەفوور ئۆمەربلیبەشی سێیەم

ش���ۆڕەپەلكە ن���اوی دێیەكە ل���ە دێیەكانی دەش���تی ق���ەراج و مەخم���وور دەكەوێت���ە س���ەر س���نوری گوندەكانی ع���ەرەب، ئەم دێیە دەكەوێتە خوارووی ش���اری مەخموور

بەنزیكی )15(كم لەباشووری مەخموور.وەك���و بەش���ەكانی رابردوو لێ���رەدا ئاماژە بەناوی هەندێك لەش���وێنی شوێنەواری لەم

گوندە دەكەین، لەوانە:1-كەندە زەهیرە: ئەم كەندە لەبن گوندییە، پیرەكان���ی ئ���ەم گون���دە دەڵێ���ن زەمانی ئینگلیز كوللە )كلۆ( زۆر بووە دەغڵ ودانی نەهێش���تووە حكومەتی ئەو كاتە هەڵساوە ب���ۆ قەاڵچۆكردنی گ���ەرای )هێلكەی( ئەم كللۆیانە ژەهری ڕش���تووە لەو شوێنانە كەوا كللۆكە گ���ەرای )هیلك���ە(ی لێداناوە كاتی ئەم ژەهرەیان لەن���او ئەم كەند كردووە كە وەكو شەكر سپی بووە مەڕومااڵت بەوشوێنە بەخواردنی ك���ردووە دەس���تیان داهاتووە دوایی هەم���ووی مردوون ل���ەورۆژەوە ئەم كەندەیان بەوناوە ناسراوە )كەندەزەهیرە(.

2-گۆم���ی قادر ئاغا: دەكەوێتە س���ەرەوەی گوندی شۆرەپەلكە لەالی ڕۆژئاوا، بەم گومە دەڵێن گۆمی ق���ادر ئاغا كەهیچ زانیاریەكی لەس���ەر نیە، ب���ەاڵم م���ن بۆچونێكم هەیە

ئەویش ئەوەیە كاتی خۆی دەش���تی قەراج ئاوەدان نەبوو، هەمووی چۆل و بیابان بوو كاتی بەهاران گیاوگۆر زۆر بووە مەڕومااڵت كەم ب���ووە جگە لەمەڕدارە گ���ەورەكان بۆ هەوارگرتن لەچی���ا )چیای قەرەچووغ( ئاوا بوون رەش���ماڵیان هەڵ���داوە مەڕومااڵتیان لێ بەخێوك���ردووە تاوەكو ل���ەوەر كۆتایی هاتووە، ئ���ەو گۆمەش لەناو كەند دایەو ئاو هەڵگر بووە بارانیش زۆر بووە، بۆیە دەشێ كابرایەك���ی مەڕدار هاتبێ بۆ ئەم ش���وێنەو ن���اوی قادر ئاغ���ا بووبێ ڕەش���ماڵی لەوێدا

هەڵدابێ شوێنەكە بەناوی ئەو ناونراوە.3-س���ێ گۆمان: دەكەوێتە الی باش���ووری گوندی لەس���ەر ڕێگای گوندی حوشترالوك لەنزیك گوندی ش���ۆرەپەلكە كە س���ێ گۆم

لەریزی یەكن.4-گۆمەالبیان: دەكەوێتە س���ەر رێی گوندی حوشترالوك گۆمێكی الری نیو كەوانیەییە،

بۆیە پێی دەڵێن گۆمە البیان.5- نەزەرگ���ە: ئەمە ش���وێنێك بوو لەبەینی گوندی ش���ۆرەپەلكەو گ���ەزۆك، بریتی بوو لەكۆمەڵە خۆرێك وەكو قوچەكێكی گەورە، بیروبۆچوونی ئەم خەڵكەوابوو ئەگەر یەكێك ژانەس���ەری بووایە یان س���كی بێشایە ئەوا نانێك و سەلكە پیازێكیان دەبردەسەر ئەم كۆمەڵە خۆرەو بەجێیان دەهێشت كە گوایە چاك دەبێتەوە )بەاڵم ئەمە شتێكی خورافی بووو ڕاست نیەو نەبووە( كاتی منداڵی خۆم هەم���وو جارێ دەچوومەس���ەر ئ���ەم گردە

)نەزەرگەیە(.6-گۆمی س���ەر ڕێگای گ���ەزۆك: گۆمێكی گەورە بوو بەهاران ئاوی ڕادەگرت و خەلك ئاوی خواردنەوەی لێدەهێنا دەكەوتە س���ەر

ڕێگای گەزۆك . ٧- غەرابەی حاجی عەزیز: دەكەوێتە باكوری گوندی بەدووری 500 م، شوێنەواریكی كۆنە لەس���اڵی 1٩42 رووپێو )گەڕان و پشكنین(ی بۆ كراوە لەالیەن شوێنەوارناسانی بیانی.8- غەراب���ەی مام ئیس���ماعیل: لەرۆژئاوای گون���دی ش���وێنێكی ئاس���ەواری هەیە كە

ئەمەش رووپێو )گەران و پش���كنین(ی بۆ كراوە.

٩-غەرابەی مام ئەبابكر: لەباشوری گوندی لەس���ەر ڕێ���گای حوش���ترالوك كەئەمەش گ���ەڕان و پش���كنینی ب���ۆ ك���راوە لەالیەن

شوێنەوارناسانی بیانی.10- بی���رە ش���یرناو: دەكەوێت���ە باكووری ڕۆژهەالت���ی گون���دی بیرێكی كۆن���ەو وەكو

شوێنەوار دیارە.11- بس���تی قوچ: گردێكە ی���ان بڵنداییەكە دەكەوێتە سەرەوەی غەرابەی مام ئەبابەكر

ئەمەش شوێنەوارێكی كۆنە. 12- قوچەك���ی ئینگلیزی: ئ���ەم قوچەكە كەكاتی الی���ن )حاكمێك���ی بەریتانی بووە پێ���ش دروس���تبوونی حكومەت���ی عێراقی( هاتب���وو لەس���ااڵنی 1٩18-1٩20 س���نوری گوندەكان���ی قەراجی دیار كردبوو بەس���ەر جوتیارەكان���دا دابەش���كرابوون و تخوب���ی نێ���وان گون���دەكان جی���ا كران���ەوە لەهەر ش���وێنێك گومەتە خۆلێكیان كۆ دەكردەوە پێی���ان دەگوت قوچەك. ئ���ەم قوچەكەش نیش���انەیەك بوو لەنێوان گوندی گردەپان دانیشتوانەكان و شۆرەپەلكەو حوشترالوك پێیاندەگوت قوچەكی ئینگلیزی لەبەرئەوەی

كاتی خۆی ئینگلیز ئەمانەیان دروستكردبوو وەكو خالێكی دیاریكراو.

ناوی شۆڕەپەلكە لەچییەوە هاتووە؟ئەم گوندە پێش ئەوەی تێك بچێت مزگەوت و دیوەخان���ی ه���ەردەم هەبووە ئ���اوەدان بووە كات���ی قوتابخانە لەگوندەكان دابینكرا گوندی ش���ۆرەپەلكەش قوتابخانەی نەبووە منداڵ���ەكان دەچوونە گون���دی ئۆمەراوە بۆ خوێندن، بەاڵم ئ���ەوەی گرنگە لێرە ئەوەیە

ناوی شۆرەپەلكە لەچییەوە هاتووە. 1- هەندێك دەڵێن لەب���ەر ئەوەی ئاوەكەی تاڵ و سوور بوە ش���ۆراو بووە ئەو ناوەیان لێن���اوە، لەبەر ئ���ەوەی دەكەوێت���ە نزیك كەندێك���ی ش���ۆراوی كە ئاوەكەی س���وێرە ل���ە هاویندا هەم���ووی دەبێتە خوێ خاوەن مەڕەكان مەڕەكانیان دەبەنە سەر ئەم شۆرە

بۆئەوەی خوێ بدەنە مەرەكانیان.2-هەندێك دەڵێن لەكات���ی خۆی كاروانێك ب���ەم گون���دەدا دەڕوا الدەدەن ب���ۆ ئ���او خواردنەوە كاتێك ئاوەكە دەخۆن هەمووی س���وورە ئەویش دەڵێ پلكی شۆرە بەمانای ئەم ئاوە زۆر س���وورە بەرەب���ەرە ئەم ناوە گۆراوەو لەسەر زمان سووك بووە ناوەكەی

گەیشتۆتە شۆرەپەلكە.

ئا / گۆران دیبەگەیی

لەژم���ارەی ئەمجارەی رۆژنام���ەی دەنگی لەنزیكەوە بەپێویس���تمانزانی مەخم���وور كەندێناوە دیبەگەو وێنەگری بەتەمەنترین بەسەربكەینەوە كە تائێستاش لەسەر كاری وێنەگری هەر بەردەوامەو ئەو كامیرەش���ی كە بۆیەكەمجار بەكاریهێناوە تائێستا لەالی

خۆی هەلیگرتووە.مام ج���ەالل عەزیز ئەحمەد ناس���راوە بە )جەاللی عەزیز پۆس���تە(، لەساڵی 1٩54 لەش���ارەدێی دیبەگ���ەی س���ەر بەق���ەزای یەكەمجار ب���ۆ لەدایكب���ووە، مەخم���وور لەبەهاری س���اڵی 1٩6٧ لەس���ەر دەستی )یەعق���وب ئیس���ماعیل(ی ك���وڕی پوری لەشاری هەولێر فێری كاری وێنەگری بووە.مام جەالل لە تەواوی تەمەنی لەپیشەكەی خ���ۆی دانەبڕاوە، ه���ەروەك خۆی دەڵێت "كەس نیە لەسنووری كەندێناوە وێنەم بۆ راگواستنی پرۆسەی لەدوای نەگرتبیێت". خەڵكی كەندێناوە لەالیەن رژێمی سەدامی فاش���ی لەس���اڵی 1٩88 مام جەالل ماڵی دەبات���ە قەزای خەباتی س���ەر بەپارێزگای هەولێر، لەوێش���ەوە ه���ەر كاری وێنەگری دەكات، دوات���ر دوای مان���ەوەی بۆ ماوەی چوارس���اڵ ل���ەم قەزای���ە، ئینج���ا ماڵی دەگوازێتەوە بۆ شاری هەولێر، لەهەولێریش

هەر خەریكی كاری وێنەگری دەبێت.دوای س���اڵێك لەش���اری هەولێ���ر ئینجا روودەكاتە ش���اری س���لێمانی ب���ۆ ماوەی چوارساڵیش ژیان لەم شارە بەسەر ئەبات و دواتر روو لەش���اری حاجی قادری كۆیی دەكات، بۆ دوو س���اڵیش لە ش���اری كۆیە ژیانی بەسەر دەبات، بەبێ ئەوەی بۆ یەك

رۆژ لەكارەكەی داببرێت.ل���ەدوای 2003 لەس���اڵی ج���ەالل م���ام ئازادكردن���ی زێ���دی ب���اب و باپیرانی، بۆ جارێكی تر دەگرێت���ەوە ناحیەی دیبەگەو تاوەكو ئێستا لەدیبەگە هەر خەریكی كاری

وێنەگرییە.ئ���ەوەی جێگەی دڵخۆش���ییە ب���ەالی مام جەالل���ەوە ئەوەی���ە كە ئ���ەم كامیرەی بۆ یەكەمجار وێنەی پێ گرتووە لەس���ەرەتای فێربوون���ی تاوەكو ئێس���تا ماویەتی و هەر

پارستوویەتی و هەلیگرتووە الی خۆی.

مەخموور و ساڵی 1963

بەتەمەنترین وێنەگری كەندێناوەشوێنەوارەكانی گوندی شۆڕەپەلكە

مام جه الل - وێنه گر

حاجی به كر سدیقمحه مه د قادر محه مه دزرار سابیر سه ڵته نوری مه حمود ره مه زانمحه مه د سه ڵته مام وسو دزه یی

كوشتنی بەرپرسی حەرەس قەومی و شەڕی تەلەلخێم چۆن روویدا؟

گوندی شۆڕەپەلكە

Page 6: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

No. (78) 15 June 20156 ژمارە)78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

داود محەمەد شڕۆل

زۆر خ����ۆم بەبەخت����ەوەر دەزانم ك����ە بتوانم كەمێك ل����ەو راستەڕەوس����ە خەرمان لۆغەم لەكراوو كۆش����ی منداڵە خۆشەویس����تەكانی كوردەواری بكەم، چەند باس وبەسەرهات و داب و نەریتی كۆنت����ان بینمەوە، یادو زمانە ڕەس����ەنەكەمانی پێ رەباس و سەیناغ بكەم لەو وش����ە جوانانەی كە ئێستا بەرەو نەمان و بزربوون دەڕۆن. وەكو كورد دەڵێت: )هەر

كۆنێك دەگەڕێتەوە سەر كۆنینەی خۆی(.پڕپۆلە: خواردەمەنیەكە لەهێلكەو ئاردو ئاو دروس����ت دەكرێت بۆ جووجكەو مریش����ك و

عەلی شیش.كوچاگ����ر: ب����ەو كوچكە بەردان����ەی دەوری ئاگ����ردان دەڵێ����ن كە مەنجەڵ و ش����تی تری

دەخەنە سەرو ئاگریی لەبندا دەكەنەوە.تەبارە: بەو گەن����م و جۆیە چاندراوە دەڵێن لەدوای ش����ین بوونا وش����ك بوویتەوە هێشتا

نەدوراوەتەوە.قۆپ����ەن: بەو كۆمەڵە گەن����م و جۆیە چڕەی پاڵ یەك دەڵێن كە ش����ین بوونە بەتایبەتی لەدەوری شارە مێروستانەكان دەبێت چونكە دەغلیان دزیوەو بارانی لێداوەو شین بووە یا

لەشوێنی ڕژانی دەغلەكە لەكاتی تۆدان.قەرەخەرم����ان: چەن����د دەس����كێك لەگەنمی

رەشگوڵی تەڕی شیرتێپەڕیو دەنێن و ئاگرێك دەكەنەوە ئەم دەسكانە دەخەنە سەرئاگرەكە هەتا هەندێك خاوەبرژ دەبێت و برژانكەكانی ل����ێ دەس����ووتێت و لەدوایی����دا دەكوترێ و گەنمەك����ەی یا ئەوها دەخ����ۆن وەیا دەیكەن بەش����یوی قەرەخەرمان هەموو جۆرە شتێكی لەگەڵدا تێكەڵ دەكەن بەگوێرەی عاداتی هەر

شوێنێك جیاوازیان هەیە.ل����ەودە: بریتیە لەچ����وار دی����واری بەقەدەر پشتێنەی زەالم دەبێت دوو دیواری درێژە ئەو سەرو ئەو سەرەكەشی وەك خانووی جزیری

بەسێ گۆشەی دیوارەكەی دروستكراوە.خوبزە: چەند زەالمێك بوون نانخۆرو پیاوی

ئاغاب����وون هەموو تفاق و خەرجیان لە چەك و والغ و خ����واردن لەس����ەر ئاغا بوو بۆ دزی و رێگری و چوونە س����ەر خەڵك و دوژمنانی

ئاغاو ماڵ سوتاندن رادەگیران.ش����ەوین: لەكاتژمێ����ری 12ی ش����ەو مێگەڵ دەچێتە دەرەوە بۆ لەوەران هەتا تێر دەخوات وەیا دوو كاتژمێ����ر لەدواییدا دەگەڕێتەوە بۆ

هەوێز.الپووت����ە )مەساس����ە(: پارچ����ە ئاس����نێكە دەمەكەی ب����ەاڵم پیش����ەقانە، لەچەش����نی نیو بازنەی����ە جووتیار ب����ەكاری دەهێنێ بۆ پاگژكردنەوەی گاسن و هەروجاڕ بەتایبەت لە

جۆت كردنی زستان و بەهاراندا.

ئا/ كارزانی مامەندپیران

زۆرن ئەوان����ەی ش����ەیدای ش����تێك دەبن و خووی پێوە دەگرن، كەریم بۆنخۆش یەكێكە لەوان����ەی ه����ەر لەتەمەن����ی گەنجییەوە خوو دەداتە بۆنی خۆش، كە سەرەنجام بۆنخۆش

دەبێتە پاشگری ناوەكەی.كەری����م بۆنخ����ۆش ل����ەدوورەوە بەبۆنەكەی ئ����ەو كەس����ێكی رووخۆش دەناس����رێتەوە، و خۆشەویس����تە لەنێ����و خەڵ����ك، لەبارەی ش����ەیدابوونی بەب����ۆن، دەڵێ����ت "لەتەمەنی گەنجییەوە بۆن بەكار دەهێنم، پێشتر تەنها كەرەزە هەبوو بەكارم دەهێنا، بەاڵم ئێس����تا وەردە ش����ێخ و كەرەزە تێك����ەڵ دەكەم، كە دوو جۆرە بۆنی فەڕەنس����ین و زۆر خۆش����ن، خەڵك زۆر پرس����یار دەكەن چۆن هەمیش����ە بۆنم خۆشە، پێش����تر كورەی گەچم هەبوو، هەم����وو گیانم خۆڵ و گەچ ب����ووە بۆنم هەر بەكار هێناوە، ئێس����تاش هەمیشە بۆنم پێیە

لەهەموو ش����وێنێك، بێ بۆنی خۆش ناتوانم بژیم".

مام كەریم باوەڕی ب����ە بۆنی گرانبەها نییە، لەوبارەیەوە دەڵێت "زۆر كەس هەیە دەڵێت بۆنم بە 100 دۆالر كڕیوە وەك تۆ نییە، خۆی جۆری بۆنەكەو بەكارهێنانی گرنگە، بۆنەكانی كەرەزە، وەردەشێخ، گوڵ محەمەدی، تیرۆز بۆنێكی س����ووك و خۆش����ە، ڤیج����ی ئەویش بۆنێكی خۆش����ە قورس����ەو بۆ هاوین نابێت، ئ����ەو بۆنانەی من دەیك����ڕم نرخەكەی دوو تا س����ێ هەزار دین����ارە، ئەو جۆرانەی ئێس����تا ب����ەكاری دەهێنم، تی����رۆزو گوڵ محەمەدی و فندی لەبازاڕ تێكەڵ دەكەم، چونكە بۆنەكانی دیكە لەموس����ڵ دەهاتن، ئێس����تاش موسڵ

لەژێردەستی داعش دایە".ئەگەر لەمام كەریم بپرس����ی تەمەنت چەندە دەڵێت تەمەنم 1٧ س����اڵە، هەروەك دەڵێت "چونكە هەمیشە خۆم پاك و خاوێن رادەگرم و بۆن بەكاردەهێنم، هەمیش����ە جلی كوردی

ئوتوك����راو لەب����ەر دەكەم، ج����ارێ وا هەیە لەمەجلیسەكان تووشی كەسی وا دەبم لەبەر بۆنی ئارەقە مرۆڤ ش����ێت دەكات، ئێ بۆن گران نییە، بەاڵم ئێمە گەلێكی دژە بۆنین".

ئەو سەربوردەی زۆر خۆشی هەیە، هەروەك دەڵێت "پێشتر مامۆستا بەهرام بەڕێوەبەری پەروەردەی مەخموور بوو، دەیگووت ئیفادت پێ نادەم، پارەت پێ دەدەم تەنها بۆنی پێ بكڕە، ی����ان دەیگوت بۆنت بۆ دەكڕم ئیفادت پێ نادەم، زۆر س����ەربوردەم هەیە لەس����ەر

بۆن".بۆنخ����ۆش ن����اوی ت����ەواوی )كەریم س����ابیر ئەمین( لەس����اڵی 1٩63 گوندی دۆمەدریس لەشارەدێی قەراجی سەر بەقەزای مەخموور لەدایكبووە، لەساڵی 1٩85 رووی لەمەخموور كردووە، لەس����اڵی 1٩80 ژیانی هاوسەرگیری پێكهێناوەو ش����ەش كچ و سێ كوڕی هەیە، لەبەڕێوەبەرایەت����ی ش����وفێرە ئێس����تاش

پەروەردەی مەخموور.

پرۆفیسۆر د.شوكر مامەسێنی بەشی یەكەم

بیگوم����ان زانكۆ ق����ەاڵی بی����ری مرۆییە لە س����ەرچاوەی و ئاس����تەكانی، بەرزتری����ن س����امانی گەش����ەكردنی و وەبەرهێن����ان مرۆڤایەت����ی وباوكردنەوەی شارس����تانیەت

وكەلتووری مێژوویی نەتەوەكانە.و ك����ردن چاودێ����ری ئەرك����ی هەروەه����ا پەرەپێدانی ئاس����تی پەروەردەو پتەوكردنی و رۆش����نبیری دەرەكیی����ە پەیوەندیی����ە زانس����تیەكان لەگەڵ دامەزراوە بیانیەكانیش ئەگریت����ە ئەس����تۆ. چەمك����ی جیهانگیری پێناس����ەكانی لەس����ادەترین )عەولەم����ە( خۆی دەبینێتەوە ل����ە: فەراهەمكردنی یەك رێكخ����راوەی جیهانی ت����ەواوكار، كە هەموو بوارەكان����ی ژیان لە ئابووری و سیاس����ی و زانستی و رۆش����نبیری وتەكنەلۆجی تیایدا یەك بكریت و سنووری سیاسی ودەولەتی و

ئینتیم����ای نەتەوەیی نەمینێت.و بەفاكتەری ئەوەی كە خوێندنی زانكۆیی ڕێكخستنیكی كۆمەاڵیەتی كراوەی����ەو كاریگەری دامەزراوە كۆمەاڵیەتیەكانی ڕاستەوخۆ ئەكەوێتە سەر، بۆیە ئ����ەم خوێندنە كەوتۆتە ژێر كاریگەری

جیهانگیری بەشێوەیەكی قووڵ.زاناكانی ئەم بوارە ئاماژەیان بەو گۆڕانكارییە ئەرێنی و نەرێنیانە كردووە كە بەكاریگەری جیهانگیری لەسەر ئاس����تی خوێندنی بااڵو فێركردنی زانكۆیی روویان داوە، كە دەكرێ

بەم شێوازەی خوارەوە بیانخەینە ڕوو:كاریگەرییە ئەرێنیەكانی جیهانگیری لەسەر

خوێندنی بااڵخوێندن����ی بااڵ بۆ گەنجان بوو، ئێس����تا بە فش����اری عەولەم����ە ب����ۆ هەمووان����ە، زانكۆ وەك����و مۆزەخانەیك����ی زانیاری ب����وو بۆتە ریكخراوەیەك����ی دوا رۆژ، زانكۆ لە قۆناغی لەخۆگرتن����ی زانیاری����ەكان چۆت����ە قۆناغی زانی����اری، كان����ی سیس����تەمە دارش����تنی ماموس����تاو ئەكادیمیەكانی زانكۆ لەپێگەی نێوەندگیری چوونەتە پێگەی یەكالكەرەوەی هزری، گواستنەوەی خوێندنی بااڵ لەقۆناغی گۆش����ەگیری بۆ ئاستی ش����انۆیەكی كراوە ب����ۆ زانس����ت و داهێن����ان،و دووركەوتنەوە لە سیس����تمی رۆش����نبیری بەرەو دارشتنی گۆرین����ی رۆش����نبیریەكان، سیاس����ەتە ئاراس����تەی پرۆگرامی زانكۆیی لەمەبەستی مەش����ق پێكردن بۆ مەبەستی دروستكردنی هەستیاری ئەرێنی، گواستنەوەی تەكنەلۆژیا لە فاكتەرێك ب����ۆ وەرگرتن و عەمباركردنی زانیاری بۆ ئامرازێكی داهێنان، بەكاریگەری

عەولەم����ە یارمەتیە داراییەكان دوای ئەوەی تەرخان كرابوو بۆ وانەكان ئێس����تا تەرخان

كراون بۆ توێژینەوەو داهێنان.زانكۆ پێش����تر عەمبارێك بوو ب����ۆ زانیاری ئێس����تا بۆتە بازارێك بۆ دیالۆگ ومشتومری زانس����تی، دوای ئەوەی خوێن����دن لەزانكۆ بۆ مەبەس����تی دامەزراندن بوو، ئێس����تا بۆ

مەبەستی فێربوون و تێگەیشتنە لە ژیان.كاریگەرییە نەرێنیەكانی جیهانگیری لەسەر

خوێندنی بااڵزانكۆكان وەكو پیش����ەوەرانی هزری بوون، ئێستا بەفاكتەری عەولەمە بوونەتە پێگەیەك ب����ۆ فێركردن����ی هون����ەری و دامەزراوەیی و خوێندنی زانكۆیی لەئاستی دانپێنانی گشتی دابەزیوە بۆ ئاستی سیستەمێكی چینایەتی.قوتاب����ی زانك����ۆ دوای ئ����ەوەی پابەن����دی رەوش����تی هەبوو بۆ بەه����ا مرۆڤایەتیەكان، ئێستا ئاراس����تەكراوە بەرەو نزیكبوونەوەی ناتەكنیكیی����ەكان، لەپل����ە پراكتیزەی����ی پێش����بركێی خوێندن لەس����ەر چەندوجۆری زانی����اری ب����وو، ئێس����تا بەه����ۆی عەولەمە پێشبركێ لەسەر زۆركردنی ژمارەی قوتابیان

ودەسكەوتی داراییە!.زانكۆكان شوێنێك بوون بۆ بەیەك گەیاندنی كۆمەلگا ئەكادیمیە جیهانیەكان، بەكاریگەری عەولەمە بوونەتە هۆیەك ب����ۆ كوژاندنەوەو نەتەوەییەكان، پێناس����ە دامركاندن����ەوەی زانكۆكان دوای ئەوەی خەریكی پەرەپێدانی هەرێم����ەكان بوون، ئێس����تا خۆیان دادەنێن

بەبەرزترو سەرووتر لە هەرێمەكان.وێرای ئەو كاریگەریانەی كە باس����مان كرد

روالەتی تر بەدی دەكەین لەزالبوونی عەولەمە بەسەر خوێندنی بااڵ، لەوانە مەرجدانانی ئەو دەوڵەتانەی����ە كەیارمەت����ی دارایی زانكۆكان دەدەن بۆ ئەوەی رۆڵی����ان هەبێت لەدانانی سیاس����ەتی خوێن����دن،و هەول����ی كزكردنی دەنگی رەخس����اندنی هەڵە یەكس����انەكان و دادوەری كۆمەالیەت����ی لە زۆرب����ەی وتاروو سیاسەتە فەرمیەكان و رێنماییە بیانیەكان دەدەن، لەگ����ەڵ ونبوونی بەرپرس����یاریەتی فێركردنی بااڵ لەدروستكردنی روناكبیرییەكی نیشتیمانی ونەتەوەیی بۆبەیەك بەستنەوەی كۆمەالیەتی یەكێتی نیشتیمانی و پەیوەندییە

رۆشەنبیرییەكان لەنێوان دەوڵەتان.ئ����ەو ئامانجان����ەش وا هەژم����ار دەكرێ����ن لەالی����ەن زۆرێك لە عەولەمەخ����وازەكان كە بیرۆكەیەك����ی كۆنەو كاتی تێپ����ەر بووە،و الیەنگرەكان����ی ئ����ەم بیرۆكان����ە ب����ە چەق بەستوو دەناسرێن و دادەنرێن بەالیەنگرانی لەجیات����ی هەرەمەكی����ەكان، قوتابخان����ە ئ����ەو بەه����ا پەروەردەیی و رۆش����ەنبیریانە نیشانەكانی جەخت كردنەوە لەسەر بازاڕی كارو ڕۆناكبیری بازاڕو پێویستیەكانی توانا

كێبركێییەكان دەردەكەوێت.كرانەوەی سیاس����ەتی لەگ����ەڵ هەروەه����ا ئاب����ووری و بەتایبەتكردنی كەرتی گش����تی و جەختكردنەوە لەس����ەر میكانیزمی باژێڕی جیهان����ی، ڕۆڵ����ی دەوڵ����ەت ل����ە فێركردن پاشەكشەی كرد و بەردەوام بوو لە گەڕانەوە بۆ دواوە لەبەر بەرپرسیاریتیەكانی لە گرتنە ئەس����تۆی ماف����ی فێركردن ب����ۆ هەموان،و هەڵكشانی ڕۆڵی كەرتی تایبەت وگەشەكردنی

خێ����را بەپلەیەك����ی چەندجارەییە، ئەمەش لەوەتەی سااڵنی نەوەتەكان.

لەب���ەر ئەوەی ئ���ەو جۆرە پرەنس���یپانە خەرجیەكی زۆر وەردەگرن بەش���ێوەیەكی گش���تی، خوێندنی زانكۆی���ی چووەتە ناو چوارچێ���وەی ئەو كااڵیان���ەی كە دەكڕێن و دەفرۆش���رێن. خوێن���دن داب���ەش بووە ب���ۆ خوێندن���ی حكوم���ی و تایب���ەت،و وا باوبۆت���ەوە كە هەر ش���تێك تایبەت بێت چاكترو لێهاتووترە لە ش���تە حكومییەكان، جگ���ە ل���ە فراوانبوونی ئ���ارەزووی قازانج ك���ردن و بەكااڵكردنی خوێن���دن. هەروەها زانك���ۆ دامەزراندن���ی باوبوون���ەوەی تایبەتی���ەكان و پەیمان���گا ب���ەرزەكان و ئەكادیمیە ئەهلیەكان بەبیانووی هێنانەدی داواكاری���ە زیادبووەكان لەس���ەر خوێندنی ب���ااڵ بۆ ئ���ەوەی دروس���تكردنی كەس���ە ب���ەرزەكان هاوش���ان بن لەگەڵ لێهاتووە ب���ازاری كاری ئەمڕۆ، هەروەه���ا لەگەلێك ل���ەم خوێندنگایانە خوێندن بەزمانی بیانی دەبێت و تێچوویەك���ی زۆر وەردەگرێت كە تەنها چینێكی س���نووردار دەتوانن دابینی

بكەن لەزۆربەی واڵتان.هەر ل����ەم روانگ����ە دامەزراوەكانی خوێندنی حكومیەكان ویس����تیان كێبڕكێ لەگەڵ ئەم دام����ەزراوە ئەهلیانە بك����ەن، بۆیە بەش و لقی����ان بەزمان����ی بیانی ك����ردەوە بەهەمان خەرجی، ئەم بەشانەش شانسی پێگەیەكی جیاوازو رێزگرتنێكی بەرزتریان بەدەستهێنا لەالی����ەن زۆرێك لە فێرخ����وازان وئەندامانی

دەستەی وانەبێژی.

رۆژووی ئەمس����اڵ ه����ەروا ئاس����ان نابێ����ت ب����ەاڵم گەرم����ا، وەرزی هاتن����ی بەه����ۆی فەرزێكە لەسەرش����انی هەموو موس����ڵمانێك بۆیە بگەیەنێ����ت، بەئەنجام����ی پێویس����تە باشترە پەیوەست بین بەهەندێك رێنمایی و ئامۆژگاریی پزیش����ك كە بەهۆیەوە دەتوانین

خۆمان لەوشكبوونەوە بپارێزین.مانەوە بۆ خواردن تا درەنگانێكی شەو

شەو مانەوەو بەردەوامبوون لەسەر خواردنی ب����ەردەوام دەبێت����ە زیادبوون����ی دڵەڕاوكێ لەلەشداو بەهۆیەوە ناڕەحەتیەكانی رەمەزان لەس����ەر لەش زیاتر دەبن، باش����ترە لەبری ئەوەی بی����ر لەخواردن بكەیتەوە بەش����ێك لەوزەی لەشت بە پش����وو بەدەستبێنیتەوە

وەك ئامادەكارییەك بۆ رۆژی دواتر.خواردنەوە سوورەوكراوەكان كەمبكەرەوە

بۆرەك یەكێك����ە لەخواردنە س����وورەوكراوو

ئەمجۆرە ب����ەاڵم رەمەزان، خوازراوەكان����ی دروس����تبوونی دەبنەه����ۆی خواردنان����ە پەرچەكردار لەلەش����داو بەهۆیەوە هەس����ت بەسەرئێشەو سەرگێژخواردن و دڵتێكهەڵهاتن دەبی����ن هەندێكجار، ئاگادارب����ە بەخواردنی چەند دەنكە خورمایەك و پەرداخێك ئاو یان ماستاو رۆژووەكەت بشكێنە، دواتر سوپێكی گ����ەرم ب����ۆ قەرەبووكردنەوەی ش����لەمەنیە بەفیڕۆچووەكان����ی ل����ەش ل����ەرۆژدا و ب����ۆ هێوركردنەوەی گ����ەدەش، دواتر ئەو ژەمەی كەدەیخۆیت لە بەربانگدا دەبێت هاوس����ەنگ

بێت و پێكهاتەی جۆراوجۆر لەخۆبگرێت.رۆژووی خانمی دووگی����ان و خاوەن منداڵی

شیرەخۆررۆژوو گرانە بۆ ئەو ژنانەی كە لەسێ مانگی یەكەمی دووگیانیدان، بەتایبەت لەم قۆناغەدا ژنان����ی دووگی����ان هەس����ت بەدڵتێكهەڵهاتن

دەب����ن لەبەیانیان����دا، گ����ەر خانمان س����ێ مانگ����ی یەكەمیان بەب����ێ كاردانەوەی خراپ بەڕێكردب����وو دەتوانن دواتر ب����ەڕۆژوو ببن، بەاڵم دەبێت زۆرێك پش����وو ب����دات و خۆی ب����ەدوور بگرێ����ت لە دڵەڕاوك����ێ و دوودڵی. ئەوانەش����ی كەخاوەنی منداڵی شیرەخۆرەن باشترە راوێژ بە پزیشك بكەن پێش ئەوەی

بڕیاری رۆژووگرتن بدەن. پاراستنی لەش لەوشكبوونەوە

لەوخواردنەوان����ەی بەدووربگ����رە خ����ۆت كەدەبنەهۆی وش����كبوونەوەی لەش لەوێنەی قاوە، لەبری ئەوانە هەوڵبدە بەخواردنەوەی 8 كوپ ئاو لەشەودا. لەكاتی رۆژدا رۆژوانەتی هەست بەگێژخواردن و كەمبوونەوەی تەركیز دەكات ئەمەش حاڵەتێكی ئاس����اییەو دوای رەمەزان كەس����ەكە دەچێتەوە باری ئاسایی

خۆی.

گولمێك لەرەوسەی فۆلكلۆری كوردەواری

كەریم بۆنخۆش: بۆنی خۆش بەگرانی نرخەكەی نییە، دەبێ بزانی چ بۆنێك هەڵدەبژێری

كاریگەریی جیهانگیری لەسەر خوێندنی بااڵ

ئامۆژگارییەكانی پزیشك بۆ مانگی رەمەزان

پرۆس���ەی پ���ەروەردەو فێركردن دوو فاكت���ەری گرنگ���ن بۆ پێش���كەوتن و پێگەیاندن���ی ن���ەوەی دوارۆژ، بۆی���ە پێویستە بەرنامەو پالنێكی تۆكمەی بۆ داب���رژرێ و پرۆگرام و كادری بەتواناو

ئاست بەرزی تێدا بەدی بكرێت.وانەوتن���ەوەو ل���ەرووی هەروەه���ا ب���واری دەروونی پێویس���تە باگراوندو شارەزایەكی تەواوی هەبێت بۆ ئەوەی بەسەركەوتووترین شێوە هەنگاوبنێت. هەڵبەت���ە دوای ئ���ەوەی رەوتی ژیان لەكوردس���تان و عێ���راق گۆران���كاری بەس���ەرداهاتوو تەكنۆلۆژی���او ئامێرو داهێنان���ی تازە هاتە ناو ژیانی خەڵك و گەش���ەی ئاب���ووری و بازرگان���ی و زۆربوون���ی ژمارەی قوتابی���ان وایكرد چەندین قوتابخانەو پەیمانگاو كۆلیژی ئەهل���ی و تایبەتی بكرێن���ەوە، لەبەر پەروەردەییەكان���ی دەزگا ئ���ەوەی حكومەت توانای وەرگرتنی ئەو ژمارە

زۆرەی قوتابیانی نەبوو.ل���ەرۆژگاری ئەمڕۆدا ئەوەی بۆتە باس و ب���ەردەوام ریكالمی لە تیڤییەكان بۆ دەكرێت قوتابخانە ئەهلی و پەیمانگاو خول���ی بەهێزكردن���ی قوتابیانەو كار پەیمانگا رادەی���ەی ئەو گەیش���تۆتە تایبەت تەلەفزیۆنی كەنالێك���ی هەیە بەخۆی هەیەو بەردەوام پروپاگەندە بۆ خولەكانی خۆی دەكات. ئەوەی جێگای هەلوێستە لەسەركردنە رۆژانەو شەوانە ریكالم بۆ خوێن���دن بەگرەنتی دەكاو چەن���دان جار دووب���ارەی دەكاتەوە!. لەوەش س���ەیرترو سەرس���ورهێنەرتر دەڵێت پەرت���ووك دەكەینە 15 پەرو بەگرەنت���ی ٩0 نم���رە، ئاخ���ر كاكی مامۆس���تا ل���ە هیچ بوارێك���ی ژیان و كاالی���ەك گرەنتی نییە!، جا نازانم تۆ بەچ پێوەرو مەنتقێك گرنتی ٩0 نمرە بەقوتاب���ی دەدەی ئەگەر مەس���ەلەكە بازرگان���ی بەخوێن���دن و پ���ەروەردە نەبێت!،و مەبەس���ت لێی فریودانی و هەلخەلەتاندن���ی دایك وباوكی قوتابی نەبێ���ت!و ببێتە هۆكارێ���ك بۆ ئەوەی قوتابیان خێزانەكانیان هەراسان بكەن و بەناچ���اری منداڵەكانی���ان ببەن بۆ

خولەكە.ل���ەو ج���ۆرە رێكالمانە زۆرجاری���ش دەڵێن بۆ ئەوەی دوارۆژت نەوفەوتێت و پەش���یمان نەبیت���ەوە زوو خ���ۆت ناون���وس بك���ە، وەك ئ���ەوەی بڵێین قوتابخانە حكومییەكان هیچ بەهایەكی پ���ەروەردەو فێركردنی���ان نەم���اوە!. بەداخ���ەوە وەزارەت���ی پ���ەروەردەش لەبەرامب���ەر ئەم بابەت���ە بێ دەنگن و هیچ كاردانەوەیەكیان نەبووە، تەنانەت

بەقسەش هەلوێستیان نەبووە.لێرەوە پێویس���تە الیەن���ی پەروەردەو ئەو گونج���اوی وەاڵمێكی فێرك���ردن بێ دەنگییەی بدات���ەوە بەرامبەر ئەم پرسە، كە بەداخەوە كەرتی پەروەردەو خوێن���دن بەرەو ئاقارێك���ی بێ پالندا دەڕوات!. گ���ەر وا نەبێ���ت چۆن و چ یاس���ایە مۆلەت و رێگە بەو شوێنانە دەدەن بەئ���ارەزووی خۆی���ان گرنتی بەقوتابیان بدەن! ئاخر قوتابی هەوڵ و كۆشش نەكات و بەردەوام خەریكی خوێندن���ی بابەتەكانی خ���ۆی نەبێت، چ���ۆن دەتوانرێت گرەنتی دەرچوون و

٩0 نمرەی پێ بدەی؟!.بۆیە پێویس���تە وەزارەت���ی پەروەردە بەدواداچوونێ���ك بۆ ئەم مەس���ەلەیە ب���كات، ئاخ���ۆ ت���ا چەند لە ئاس���ت خزمەت���ی پەروەردەدای���ە، ئەگەر ئەو بیرۆكەی���ە راس���تە ب���ا پەرتووكەكان بكەنە 15 ئەوكاتە گرەنتی ٩0 نمرەش واس���ل دەبێ بۆ قوتابی���ان، هەروەها نامێنێ لەمپەروكۆسپێك ئەوكات هیچ پرۆس���ەی پێش���كەوتنی لەب���ەردەم پەروەردەو فێركردن و گشت قوتابیان دەبنە دكتورو ئەندازیارو بێ هیوایی و

نائومێدیش لە خوێندن نامێنێت.

ریكالم و خوێندن بەگرەنتی

رەزوان عەبدولقادر

پیاوە بۆنخۆشەكەی مەخموور

Page 7: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

No. (78) 15 June 20157 ژمارە)78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

مۆبایلی سه‌رنووسه‌ر: 5463 465 0750دیزاین:‌شاخه‌وان‌محه‌ممه‌د‌سلێمان

ده‌نگی‌مه‌خموور‌له‌‌تویته‌ر:ده‌نگی‌مه‌خموور‌له‌‌فه‌یسبووك:facebook.com/d.mexmurtwitter.com/makhmur_maxmurكوردستان‌-‌هه‌ولێر‌-‌مه‌خموور

0750 483 1852

ده‌سته‌ی‌نووسه‌ران

ناونیشان

خه‌لیل‌پااڵنیسامان‌قه‌ره‌چووغی

عه‌بدولره‌حمان‌ئاده‌مموحسین‌شوانی

كارزان‌مامه‌ندپیرانرەزوان‌عەبدولقادر

قەیران���ە ئ���ەو س���ەڕەڕای داراییەی كەوا سەرجەم دام و گرتۆتەوە هەرێمی دەزگاكانی لەدەرئەنجام���ی ئ���ەو ش���ەڕە تیرۆریس���تانی نەگریس���ەی داعش ك���ە توش���ی عێراق و كوردس���تانی ك���ردووە یانەی وەرزشی مەخموور و سەرجەم یانەكانی كوردستانیش بێبەش ل���ەم قەیرانە داراییە نەبوونە بەتایبەت���ی یان���ەی مەخموور لە جیاوازترە بارودۆخ���ی كە یانەكانی تر بەهۆی ئەوەی كە لەهێلی مەخموور شارۆچكەی نزیكەو زۆر تەماس���ی ش���ەر هەب���ووە زۆری كاریگ���ەری ل���ە نائارامی ئ���ەم ناوچەیە، بەاڵم س���ەڕەڕای ئ���ەم هەموو مەخموور یان���ەی گیروگرفتە بەش���داریكرد لەركابەرییەكانی دووەكانی پل���ە یان���ە خولی

كوردستان.بەش���داریكردنی لەسەرەتای یان���ەی مەخموور ل���ەم خولە و كارگێ���ری دەس���تەی دەیانویس���ت تەنها راهێنەران یانە پل���ە دووەكان لەری���زی بمێنێنەوەو دانەبەزن بۆ خولی پلە س���ێ بەه���ۆی وازهێنانی م���اوەی ل���ە راهێن���ەر دوو خۆئامادەكردن و كەمی ماوەی ئام���ادەكاری و جێگرنەكردنی بەهۆی ب���ەاڵم یاریزان���ەكان، ماندووبوون���ی و هەوڵ���دان زۆری ڕاهێن���ەرو یاریزانەكان و پش���تگیری دەستەی كارگێری و وەرزش���ی خەمخۆران���ی و جەم���اوەری یانەك���ە توانیان نیشانبدەن، بەرز ئاس���تێكی ب���ن بۆ بەڵك���و ڕكابەری���ش قۆناغ���ی ب���ۆ س���ەركەوتن دوای بەتایبەتی چوارگۆش���ە ئ���ەوەی س���ێ س���ەركەوتنی بەس���ەر تۆماركرد گرنگی���ان و پیرەمەگ���رون یانەكان���ی ئاسۆ و ش���ۆریجە كە ئەمەش بۆ زیاتر هاندەرێك���ی ب���ووە بۆ یانەكەی���ان س���ەركەوتنی قۆناغی دوایی بەهیوای ئەوەی جارێكی تر بگەرێنەوە بۆ ڕیزی

یانە پلە یەكەكان.ب���ەاڵم لەدوا یاری���ی بەرامبەر بەیان���ەی ب���ەردەرەش بەخت هەروەها نەب���ووو یاوەری���ان بەه���ۆی هەڵەكانی دەس���تەی ناوبژیوانی سەركەوتوو نەبوون ل���ەم یاریی���ە و نەیانتوان���ی سەربكەون بۆ قۆناغی دوایی.

بەهەرح���اڵ ئ���ەم ئەنجامەش جێ���گای دڵخۆش���كەرەو دەستخۆشی هەموو الیەكە كە توانیان لەم قەیران و بارودۆخە بەس���ەركەوتووی ناس���كە

بەشداری لەم خولەدا بكەن.

یانەی مەخموور لە خولی پلەدوو سەركەوتوو بوو

عەبدولرەحمان ئادەم

ڕاپۆرت: عەبدولرەحمان ئادەم

ل���ەدوا یاری���ی خولی یانە پل���ە دووەكانی كوردس���تان یان���ەی مەخم���وور نەیتوانی س���ەركەوتن تۆمار بكات و بەكۆكردنەوەی )11( خ���اڵ ه���ەر لەخول���ی پل���ە دووی

كوردستان مایەوە. یانەی مەخموور لە یارییەكی چارەنوسسازدا لەخولی پلەدووەكانی كوردستان ڕووبەڕووی یان���ەی ب���ەردەرەش ب���ۆوەوە یارییەك���ە گرینگیەكی تایبەتی هەبوو بۆ هەردوو یانە، یانەی مەخموور بەسەركەوتنی لەم یارییە تاردەیەك هەلی هەبوو بۆ س���ەركەوتنی بۆ قۆناغی چوارگۆش���ەو یانەی بەردەرەشیش بەس���ەركەوتنی لەم یارییە مانەوەی خۆی مس���ۆگەر دەكرد لەخولی پل���ە دوو، بۆیە توندوتیژی یارییەك���ە لەس���ەرەتایی هەر زۆری پێوەدیارب���وو یان���ەی بەردەرەش���ی خاوەن یاریگا باشتر دیاربوون لەناو یارگاو دەیانویس���ت زوو گۆل تۆمار بكات ئەوەبوو یاری���زان )عەلی حوس���ێن( گۆلی یەكەمی

تۆمارك���ردو لەدوای���دا یاریزانان���ی یانەی مەخموور چەندین هێرش���یان كردە س���ەر گۆلی خ���اوەن یاریگاو بەتایب���ەت یاریزان )ئومێد خەلیل( لەگەڵ گۆل مایەوە، بەاڵم یاریدەری ناوبژیوان بەبڕیارێكی نادروس���ت یانەی یاریزانانی هەژماركردو ئۆفس���ایدی

مەخموور نارەزایی���ان بەرامبەر ئەم بڕیارە دەڕب���ڕی. دوا ب���ەدوای ئەم���ەش یان���ەی مەخموور بەردەوام بوو لە هێرش���ەكانی بۆ س���ەر گۆلی بەرامبەر، لە هێرشێكدا یانەی مەخم���وور توان���ی گۆلی بەرامب���ەر تۆمار ب���كات، بەاڵم هەمان یاری���دەری ناوبژیوان

ئۆف سایدێكی نادروستی لەسەر یاریزانێكی یان���ەی مەخم���وور هەژمارك���رد لەكاتێكدا كە یاریزانێك���ی بەرگری یانەی بەردەرەش لەس���ەر هێلی گۆلی خۆیان وەس���تابوو كە ئەمەش بووە هۆی ئەوەی یاریزانانی یانەی مەخموور نارەزایی دەبڕن و بۆ ماوەی چەند خولەكێك یاریەكە بوەس���تێ. لەسەرەتای تایمی دووەمیش یاری���زان ریاز زیاد توانی گۆلی بەرامبەر ب���ۆ یانەی مەخموور تۆمار ب���كات، ب���ەاڵم ل���ە دە خولەك���ی كۆتایی یارییەك���ە یانەی ب���ەردەرەش توانی گۆلی دووەم و س���ەركەوتن تۆماربكات. بەمجۆرە ه���ەردوو یان���ەی )ئاك���رێ و ش���ۆریجە(

سەركەوتن بۆ قۆناغی چوارگۆشە.یان���ەی بەس���ەرنەكەوتنی س���ەبارەت مەخم���وور ب���ۆ قۆناغ���ی چوارگۆش���ە، ڕاهێن���ەری یانەی مەخم���وور )ئیدریس محەم���ەد( رایگەیان���د "خۆئامادەكردنی ئەمساڵ وەك پێویست نەبووو ماوەكەی زۆر كەم ب���وو، هەروەه���ا منیش پێش دەس���تپێكردنی یارییەكانی ئەم خولە بە

10 رۆژ كاری ڕاهێنەرایەتیم پێس���پێدرا، بۆی���ە تاڕادەی���ەك ناتێگەیش���تن هەبوو لەنێوان یاریزانەكان، بەاڵم یاری لەدوای یاری یاریزانەكان ئاس���تیان بەرەو باشتر دەچوو لەسەرەتا وەك دەستەی كارگێری یانەش تەنها دەیانویست یانەی مەخموور ل���ە خولی پل���ە دوو بمێنێت���ەوە، بەاڵم لەدوایدا بەس���ەركەوتنمان ل���ەدوو یاری گرنگ بەسەر یانەی پیرەمەگرون و یانەی ئاسۆ بوینە ڕكابەكار لەگەڵ یانەكانی تر بۆ س���ەركەوتن بۆ قۆناغی چوار گۆشە،

بەاڵم بەخت یاوەرمان نەبوو.جێگەی ئاماژە پێكردن���ە یانەی مەخموور لەخول���ی یانە پلە دووەكانی كوردس���تان، هەش���ت یاریی ئەنجامداو س���ێ بردنەوەی تۆماركردو دوو یاریی یەكسانبوون و توشی سێ دۆڕان هات و 10 گۆلی تۆمار كردو 11 گۆلی لێ تۆمار كرا، بەم ئەنجامەش یانەی مەخموور لە پل���ەی چوارەمی كۆمەڵەكەی هات و ه���ەر لەریزی یانە پل���ە دووەكانی

كوردستان مایەوە.

یەكێتی تۆپی پێی عێراق سزای یانەی زاخ���ۆی دەكرد بەهۆی ئەو رووداوانەی كە لەكاتی كردنەوەی یاریگا نوێیەكەی یانەی زاخۆ كە تێیدا یارییەكی دۆستانە لەنێوان یانەی زاخۆو هەلبژاردەی عێراق

بەرێوەچوو.یەکجار هاندەرێک���ی بەئامادەبوون���ی

زۆر یاریگ���ە نوێیەکەی یان���ەی زاخۆ كرای���ەوەو بەوبۆنەیەش���ەوە یارییەکی دۆس���تانەی لەگەڵ هەڵبژاردەی عیراق ئەنجام���دا. ب���ەاڵم بەه���ۆی هوتاف���ی نادروس���ت و دوور لە گیانی وەرزش���ی لەالی���ەن هاندەرەکانییەوە یانەی زاخۆ گەورەتری���ن زەرەرمەند ب���وو لەالیەن

یەکێتی تۆپی پێی عیراقەوە س���زادرا. دوای بینین���ی چەن���د گرتەیەکی ئەو رووداوانە ل���ە یاریگە نوێیەکەی زاخۆ، یەکێتییەک���ە کۆبوونەوەیەکی ئەنجامدا و بڕی���اری دا یانەی زاخ���ۆ بۆ وەرزی داهات���ووی خولی نایاب���ی عیراق پێنج یاری���ی یەکەمی لەن���او یاریگەی خۆی

بەبێ هاندەر ئەنجام بدات.هەروەها بریاردرا بۆ ماوەی س���ێ ساڵ یارییەکی هی���چ عیراق هەڵب���ژاردەی دۆستانەو فەرمی لەو یاریگەیەدا ئەنجام ئەو دووبارەکردنەوەی لەکاتی نەدات، کارەشدا ئەوا یانەی زاخۆ سڕ دەکرێت بۆ ئەوەی هی���چ یاریی���ەک لەناو ئەو

یاریگەیەدا ئەنجام نەدات.بەش���ێوەیەکی خۆش���یانەوە لەالیەن فەرم���ی وەزی���ری وەرزش و الوان���ی هەرێمی کوردستان داوای لێبوردنی لە وەزیری وەرزش و الوانی عیراق کرد بۆ

ئەو رووداوە نەخوازراوە.

رۆناڵدۆ هەرچەن���دە نی���ە دڵخ���ۆش ، ا ی���د کە نە یا لەئەمەش���دا لەگ���ەڵ س���تێکی ێبە گرپاریس گرانبەه���ای جێرم���ان س���ان لەب���ەر ری���اڵ مەدرید

رەتدەکاتەوە.رۆژنامەی مارکای ئیس���پانی کە کردووە ئاش���کرای رۆناڵدۆی کریستیانۆ ری���اڵ هێرش���بەری لەگ���ەڵ مەدری���د س���ەرۆکی پێرێ���زی کۆبووەتەوە یانەک���ە خ���ۆی نیگەران���ی و لەس���ەر ب���اری یانەکە دەربڕیوە. وەرزەدا لەم ب���اوی رۆژنامەک���ە کردووەت���ەوە کە رۆناڵدۆ دڵخۆش لەکۆبونەوەکەدا بەسەرۆکەکەی و نەبووە راگەیان���دووە ک���ە وەک پاڵپش���تی پێویس���ت

ناکرێن.ئام���اژەی م���ارکا ک���ردووە ب���ەوەش ک���ە یانەی پاریس جێرمان س���ان گرێبەس���تێکی نبەه���ای ا گرشی پێشکەۆ ڵ���د نا ۆ ر ، ە و و د ک���رئەم ب���ەاڵم ە ر ش���بە هێرپێ���ی پورتوگالیی���ە ماوەیەکی بۆ باشترە زیاتر لەریزەکانی یانەی

شاهانەدا بمێنێتەوە.لەم وەرزەدا یانەی ریاڵ یاریزانەکانی، و مەدرید و کریس���تیانۆ بەتایبەت گاری���س بەی���ل روبەڕوی زۆری رەخنەیەک���ی بوونەوە، یانەکە هاندەرانی ئ���ەوەی بەهۆی ئەم���ەش نەیانتوان���ی هی���چ نازناوێک

بەدەست بهێنن.

بژار جاف

زالتان ئیبراهیمۆڤیچی س���ویدی هەموو ئەو هەوااڵنەی بەدرۆ خس���تەوە کە باسیان لەوە دەکرد دەگەڕێتەوە

بۆ ریزەکانی یانەی میالن.ل���ە لێدوانێکیدا ئیبراهیمۆڤی���چ رایگەیاند: گەڕانەوەم ب���ۆ یانەی میالن���ی ئیتاڵی دورە لە راس���تیەوەو من ئێس���تا یاریزانی یان���ەی پاریس س���انجێرمانم. ئیبرا دووپاتیش���یكردەوە ک���ە بۆندەک���ەی وەرزێکی ماوە

س���انجێرمان پاری���س و لەگ���ەڵ

رێزی گرێبەس���تەکەی نێوانیان دەگرێت. لە بەشێکی تری قس���ەکانیدا ئیبراهیمۆڤیچ هێرش���ی کردە سەر راگەیاندنەکان و تەئکیدی کردەوە کە لە دروستکردنی

هەواڵی ناڕاستدا زۆر لێهاتونئیبرا ئاماژەی بەوەدا ک���ە لەوکاتەوەی یانەی میالنی جێهێشتوە هیچ گفتوگۆیەکی لەگەڵ ئەدریانۆ گالیانی

نەکردوەو ئەوەشی باسدەکرێت تەنها پروپاگەندەیە.لەکۆتایی قس���ەکانیدا ئیبراهیمۆڤیچ دوپاتیکردەوە کە لەریزەکانی یانەی پاریس سانجێرمان خۆشحاڵە و بیر

لەوە ناکاتەوە لەو یانە فەرەنسیە بڕوات.

یانەی مەخموور لەخولی پلە دووی كوردستان مایەوەراهێنەری یانەی مەخموور: بەخت یاوەرمان نەبوو

بزانه رۆناڵدۆ بڕیاری یەكێتی تۆپی پێی عێراق سزای یانەی زاخۆ دەداتچی داوه ؟

ئیبرا لە پاریس خۆشحاڵه

بژار بەكرلیونێل مێس���ی ئه و داوای���ه ی پێداچونه وه ی دۆڕان���د كه پێشكه ش���ی كردب���وو لەپێناو هه ڵوه شاندنه وه ی ئه و تۆمه ته ی ئاڕاسته ی كراب���وو بەخۆدزین���ەوە لەدان���ی ب���اج له ئیس���پانیا، ئه مه ش واته ره نگه جارێكیتر

له سه ر ئه م تۆمه ته دادگایی بكرێت.ساڵی رابردوو تۆمه تی خۆدزینه وه له پێدانی باج، ئاڕاس���ته ی مێسی و خورخی هوراسیۆی باوك���ی كرا به بەهای 4،16 ملیۆن یۆرۆ له پای داهات���ی مافی وێن���ه كان له نێوان س���ااڵنی 200٧ و 200٩ ئه م���ه ش له ڕێ���ی دامه زراندنی كۆمپانیای وه همیه وه له هه ریه ك له شاره كانی

بیلیز و ئۆرۆگوای.مێسی و باوكی ئه م تۆمه ته یان ره تكرده وه و پارێزه ره كه ی ئاراسته ی تۆمه تیان په نجه ی پێش���ووی ئه س���تێره ی ئه رژه نتین���ی ك���رد به الم داواكاری گش���تی له به رشلۆنه بریاریدا

كه یسه كه به رده وام بێت. مێسی و باوكی له میانه ی

لێپرس���ینه وه یاندا له به رده م دادگای غافا )له ده وروبه ری به رش���ه لۆنه كه میسی لێی

نیشته جێیه ( له سیپته مبه ری 2013 تۆمه تی ئاماژه پێكراویان ره تكرده وه ، به پشت به ستن بەگه واهیدانی ئه ستێره ی ئه رژه نتینی، دادوه ر له وكاته دا بریاری داخستنی كه یسه كه یدا به اڵم داداگا له حوزه یران���ی رابردوودا بۆی دەرکەوت كه به ڵگه ی پێویس���ت هه ی���ه كه ئاماژه به وه ده كه ن میسی ئاگاداری ئه و سه رپێچیانه بووه

كه ڕویداوه.جێگەی باس���ە داداگا لەكۆتایی س���كاالكه دا میس���ی و باوكی بەس���ێ تاوان تۆمه تباركرد س���ه باره ت بەهه اڵتن له پێدانی باج به تایبه تی له ساالنی 200٧، 2008، و200٩ بەبەهای 4،16

ملیۆن یۆرۆ.

میسی دادگایی دەكرێتەوە

Page 8: ژمارە ٧٨ی رۆژنامەی دەنگی مەخموور

شاره وانی و كاره بای دیبه گه ئه و عاموده تان لێ دیاره ؟

Dengî Mexmûr ژمارە )78( 2015/6/15 25ی جۆزه ردان 2715 كوردی

)دەنگێك لەپێناوی مەخموور( دووەمین كتێبی چاپكراوی رۆژنامەنووس )سامان توێ���ی )222( لەدوو قەرەچووغ���ی(ە، الپەڕەیی كەوتە بەر دی���دی خوێنەران، كە تیایدا كۆمەڵ���ێ ووتاری رۆژنامەوانی تایب���ەت بەس���نوری ق���ەزای مەخموور لەخ���ۆ دەگرێ���ت. ئەمانەش بەش���ێكن لەوتارەكان: )مەخموور نیە مەغدوورە!(، مەخم���وورەوە كردن���ی ئ���ازاد )ل���ە تاك���و كۆچڕەوەك���ە!(، )دەردە دڵ���ی لە داكۆك���ی مەخمووری���ەك!(، )ك���ێ ماف���ی مەخمووریەكان دەكات!(، )ئەرێ بینی!(، چۆن مەخموورتان سەرۆكەكان )مەخموور لە گێژاوی تەعریبدا!(، )كێ دەكاتەوە!(، مەخمووری���ەكان قەرەبوی )مەخموور بووە بە چێش���تی مجێور!(، )بۆچ���ی مەخمووریەكان ی���ەك دەنگ مەخمووریەكان )ئەمج���ارەش نین!(، )بۆچ���ی قوربانیەكەیان���دا!(، مەخموورتان خس���تەوە سەر ئیدارەی

مووس���ڵ!(، )بۆ ئ���ەوەی مەخموور لە

)مەرحەب���ا بپارێزی���ن!(، تیرۆرس���تان )مەخمووری مەخموور!(، ش���ارەوەانی دوای داع���ش!(، )چیرۆك���ی ئەو رۆژەی مەخمووریی���ەكان

كەوتنە بەر شااڵوی بەعسیەكان!(، )مەخمووریەكان كەمپێكیشیان پێ ڕەوا

نەبیندرا!(.

هۆنراوه ی میللیكاكە سەرێ من دێشی دەردێ لەدرم وەی وەیە

سەفەرێكم كەوتەبەر فكرم )چەغەمیرەیە(لە )دێمەكاری( رەتبووم كەندێ )گۆمەفڕەیە(

تاخمە كیژەك راڕۆیین زێخەی من لە پەڕگەیەشەوقێ نەینۆكێم دایێ هێ كچێ وەرە پەنایێ

یارم مامزی كەمۆیە زوو لەبۆم هاتە رایێ

facebook.com/d.mexmur

دەنگێك لەپێناو مەخموور كەوتە بەردیدی خوێنەران

زەمانە دەبێتە پێشمەرگەی نوێ

كراوچاپ

جگه‌ر‌گۆشه‌كانی‌ده‌نگی‌مه‌خموور

ژێوار‌ئاكام‌مشاریتوانا‌محه‌مه‌د‌گۆرانمحه‌مه‌د‌هێمن‌نانه‌كه‌لی

ئا/ گۆران دیبەگەیی

عەدن����ان كەری����م یەكێك����ە لەهونەرمەن����دە ك����ە كوردس����تان هەرەس����ەركەوتووەكانی بەدەنگ����ە خۆش����ەكەی گ����ەورەو بچووك و هەموو تاكێكی كورد دێنێتەجۆش، دانیشتن لەگ����ەڵ ئەو تام و جێژێك����ی تایبەتی خۆی هەیە، ئەو مرۆڤێكی خاكییەو تاسەرئێسقان عاشقەو هەس����تی كوردایەتی لەناخیدا گڵپە ئەكات و هەس����ت و س����ۆزو خۆشەویس����تی لەگۆرانییەكانی����دا رەن����گ ئەداتەوەو ناوێكی دیارە لەنێو كایەی مۆزیك و گۆرانی كوردی، ئەو لەنزیك����ەوە بەپێویس����تمانزانی بۆی����ە

هونەرمەندە گەورەیە بەسەربكەینەوە. هونەرمەندی گەورەی كورد )عەدنان كەریم( لەچاوپێكەوتنێكیدا لەگەڵ رۆژنامەی )دەنگی

مەخموور( ئاماژە بەوە دەكات كە زۆرجاران خەڵك ئەڵێت عەدنان خەڵكی سلێمانیە یان خەڵكی كەركوكە، نازانن كە من لە ئەس����ال خەڵكی كوێم؟!، هەروەها دەڵێت س����ەرەڕای ئەوەی من خۆم بەخەڵكی هەموو كوردستان دەزان����م بەاڵم باب و باپیرانم خەڵكی گوندی ژاژلێن الی ماوەت بەش����ی ش����ارباژێر لەوێ لەدایكبووە، باوكم هەر لەوێیش����ەوە خێزانی دروس����ت كردووە، بەاڵم دواتر چۆتە شاری كەركوك لەوێ بووە بەپۆلیس ماڵی دایكشم خەڵك����ی مەزاناوێن����ی خەڵك����ی رۆژهەالتی

كوردستانن.سەبارەت بەژیانی تایبەتی خۆی، هونەرمەند عەدن���ان كەریم دەڵێت "من لەس���اڵی 1٩63 لەش���اری كەركوك لەدایكبووم���ە، كە باوكم ئەوكاتە نەفی كراوە بەرەو بەس���را لەس���ەر

مەس���ەلەی كوردایەتی، لەسااڵنی حەفتاكان ماڵم���ان هاتۆتەوە بۆ س���لێمانی، خوێندنی س���ەرەتای و ناوەن���دی و پەیمانگای هونەرە جوانەكانم لە سلێمانی تەواو كردووە، لەساڵی 1٩80 چوومەتە پەیمانگای هونەرەجوانەكان ش���ێوەكاریم بەش���ی 1٩85 لەس���اڵی و تەواوكردووە، لەساڵی 1٩86 ژیانی هاوسەریم دروست كردووەو ئێستا خاوەنی سێ منداڵم دوو ك���وڕو كچێك. لەس���ەرەتای نەوەدەكان چومەت���ە رۆژهەاڵتی كوردس���تان لەش���اری مەهاباد نیشتەجێبووم لەساڵی 1٩٩2 بەرەو هەن���دەران رۆیش���تین، بەگش���تی ژیانی من

بەچەند قۆناغێكدا تێپەریوە".س����ەبارەت بەیەك����ەم هەن����گاوی هاتنە نێو دونی����ای هون����ەرەوە، هونەرمەن����د عەدنان كەریم بەم ش����ێوە هات����ە ئاخافتن و گوتی "ئەوەی لەپێش����وو باس����م ك����رد كورتەیەك بوو لەژیانی من، س����ەبارەت بەم پرس����یارە كە چ����ۆن هاتمە ن����او ژیان����ی هونەرییەوە، ئەوەبوو لە فرس����ەتێكدا توانیم بڕیار بدەم، كە ئەم فرس����ەتم ب����ۆ رێك ك����ەوت توانیم چارەنووس����ی ژیانم دەست نیشان بكەم، من لەتیپی مۆسیقای س����لێمانی بووم، سەرەتا كۆرس بووم، ئەوەبوو خۆمان ئامادەكرد بۆ فیس����تیڤالێك وابریاربوو ك����ە گۆرانی بێژێك گۆرانی بڵێ لە بەغدا، بەاڵم ئەم گۆرانیبێژە نەهات و ئامادەنەب����وو، ئەوەبوو هونەرمەند مامۆس����تا ئەنوەر قەرەداغی بەكۆرس����ەكەی وت: ك����ێ دەتوانی گۆرانی بڵ����ێ؟ ئەوەبوو م����ن لەم كاتەدا دەس����تم هەلبڕی هەرچەندە

زۆر دوودڵ و ش����ەرمم هەب����وو، كە چوومە ئەم شوێنەی كە گۆرانیبێژ گۆرانی لێ ئەڵێ گۆرانیەكم وت، دیاربوو هاورێكانم پێیانوابوو كە زۆر بەجۆشە، منیان راسپارد بۆ گۆرانی لەئاهەنگەك����ە، بەم جۆرە ئیدی س����ەرەتای

گۆرانیم دەستی پێكرد".س����ەبارەت بەیەكەم گۆرانی خ����ۆی، عەدنان كەرێ����م دەگێڕێتەوە "یەك����ەم گۆرانی كە وتم لەس����اڵی 1٩٧٩ لەهۆڵی خ����ود لە بەغدا بوو، بەراستی ئەوكات زۆر ئەستەم بوو من تەمەنم 16س����اڵ بوو كە چوومە سەرش����انۆ، گش����ت گیان����م ئەلەرزی، بەاڵم هەس����تم خۆش����بوو، یەكەمجارم بوو لە هۆلی وا گەورە وەك هۆلی خودو خەڵكێك����ی زۆر. ئەوەبوو تازە كامێرای رەنگاورەن����گ هاتبووە عێراق چ����وار كامیرە بەدەورمەوەب����وو كەش����ێكی زۆر جیاوازب����وو، ه����ەر كۆپەلەی یەكەم ترس����م هەب����وو، دواتر جۆش وخرۆش بالوب����ۆوەو كردمە هەڵپەركێ

لەسەرتەختی شانۆ".دەربارەی هەنگاوەكان����ی دواتری هونەرمەند لەنێ����و دونیای هون����ەردا، عەدن����ان كەریم دەڵێت "دواتر هاتینەوە كورس����تان ئەوەبوو ش����انۆگەریەك رێكخرابوو لەس����اڵی 1٩80، یەكێ����ك لەمامۆس����تاكان وتی: ت����ۆ گۆرانی بڵ����ێ، گۆرانییەكەیان دام����ێ وتیان مۆلەتی یەك هەفت����ە، ئەوەبوو چووم����ەوە ماڵ زۆر ش����ەرمم لە باوكم ئەكرد، چونكە كەس����ێكی ئاینپەروەربوو، دەرگام لەسەرخۆم دادەخست بەنهێنی گۆرانیەكەم دەوت، یەكەم ئاوازم كە وەرم گ����رت ئاوازی ئارام خج����ە دوریان بوو

هەموو رۆژێ كە خ����ۆل هەلدێ، چوومە الی مامۆس����تاكەم وتم ئامادەم، وتی كوا بیڵێ، منیش گۆرانیەكەم بۆی وت، مامۆستا داماوو وت����ی زۆر تێكەل بەگۆرانیەك����ە بووی، زۆر جوانت پێكا. ئەوەش زۆر دڵی خۆش كردم".لەكۆتایی����دا عەدنان كەری����م دەڵێت "دوای ئەوەی چەندی����ن گۆرانیم تۆماركردو چەندین كۆنس����ێرتم لەش����ارو واڵتەكان ئەنجامداوە، نەكردووە، كۆنس����ێرتم لەئوس����ترالیا تەنها ئیشااڵ لەداهاتووە بەردەوام ئەبم لەخزمەتی زیاتری گوێگرانم بەرهەم����ی نوێتر دەخەمە

بەردەستیان".

عەدنان كەریم: خۆم بە خەڵكی هەموو كوردستان دەزانم

* ئەح���ۆل دوکانێک���ی جل و بەرگ دائەنێ���ت پیاوێک ئەچێت ب���ۆ الی ئەڵێت: کاکە پانتۆڵێکم ئەوێت بۆ کوڕەکەم لە پۆلی 10ی

ئامادەییە.ئەح���ۆل ئەڵێت:ئەدەبیی���ە یان

عیلمییە؟رۆژ پرس���ی: لەئەحۆلی���ان *

درێژترە یان شەو؟ئەحۆل وت���ی: نازانم تائێس���تا یەكتری لەتەنیش���ت نەمبینیوە

رابوەستن.

قسەی خۆش

دەنگی مەخموور

ش���اری هونەرمەندی بەرهەمی نوێتری���ن مەخموور )ئەحمەد زەمان���ە( گۆرانییەكە بەن���اوی )نایەمەوە من پێش���مەرگەم( كە كۆمەڵێ هونەرمەندو الوی مەخموور كاریان

لەم بەرهەمەدا كردووە.گۆرانی )نایەمەوە من پێشمه رگه م( نوێترنی ڤیدیۆ كلیپی هونەرمەند )ئەحمەد زەمانە(، لەهۆنراوەی شاعیر )موحسین شوانی(یەو كاری مۆزیك لەالیەن )س���امان رەحمان(و )گ���ۆران كەمال مەخمووری( ئەنجامدراوە، هەروەه���ا لەس���تۆدیۆی نالی لە ش���اری

مەخموور تۆماركراوە، وێنەگرتنی ئەم كلیپە لەالیەن تیپی خەندەی مەخموورو لەالیەن وێنەگر )بارزان س���الەیی( وێنەی گیراوە، هەروەه���ا هونەرمەند س���االر نەورۆز كاری مۆنتاژی بۆ كردووەو لەنواندنی هەریەك لە )گۆران كەمال مەخمووری و دایكی گۆران و سیروان جەمیل(ە، سیناریۆو دەرهێنانی

لەالیەن )زۆراب مەخمووری( كراوە.جێگەی باس���ە ئەحمەد زەمانە سااڵنێكی دوورو درێ���ژە خزمەت بەب���واری هونەری دەكات و لەسااڵنی هەش���تاكان بەگۆرانی دەرك���ردووەو ناوبانگ���ی )زەمان���ە( بەوهۆیەشەوە بە ئەحمەد زەمانە ناسراوە.

مزگەوتە ل����ە ڕابردوو هەینی گەڕەك����ی خنجیالنەك����ەی خۆمان مامۆس����تا گیان باسی نیش����انەكانی ئاخیری زەمانی كرد زۆر بەجوانی دانە بەدانە هەموویان����ی ڕوون ك����ردەوە، نیش����انە )هەموو فەرمووی: بچووك����ەكان هاتوونەت����ە دی تەنان����ەت ی����ەك نیش����انەش نەماوە، ئەوەی ماوە نیش����انە ئەوانی����ش هاكا گەورەكان����ن هات����ن چونكە ش����ەرع دەڵێ: بچووك����ەكان نیش����انە ك����ە هاتن گ����ەورەكان زۆر بەپەلە بەدوای����ان دێ����ن و ئێمەمانان ئێستا لە ئاخیرەكەی دەژین، ئ����ەوڕۆ س����بەی كۆتایی بەو

ژیانە كاتیەمان دێ(.ڕەخنەو هیچ من لەڕاس����تیدا تێبینیەكم لەس����ەر قسەكانی ئەو مامۆس����تا بەڕێ����زە نیەو هی����چ ش����تێكی پێچەوانەوەی فەرم����وودە و ش����ەریعەت پێغەمبەرم����ان پیرۆزەكان����ی نەبوو )د.خ( ل����ێ بێ، بەاڵم لەكۆتای����ی وتارەك����ەی ك����ە دەستی كرد بەدوعاو پاڕانەوە لەخ����وای گ����ەورە یەكێك لە )خوایە ئەوەب����وو دوعاكانی گەلی كوردمان بكەیە خاوەن دەوڵەت����ی خۆی(، و كی����ان ئی����دی هەر لەوكات����ەوە تاكو ئێس����تاش دڵخۆش����ی و ترس و بیركردن����ەوەو ڕامانێكی زۆر دایگرتووم بە تێكەڵی، دەزانن

لەبەر چی؟- بیردەكەم����ەوە دەڵێم: ئاخر مادەم لە ئاخیری زەمان بین تازە دەوڵەتمان بۆ چی بێ؟!

- ڕادەمێنم دەڵێم: ئەرێ ئەو گەلە مەزڵومە پەنجا ملیۆنییە دەب����ێ حیكم����ەت لەچی بێ پێ دەوڵەتێكی سەدان ساڵە

ڕەوا نەبینراوە؟!- دەترسم دەڵێم: ڕەنگە هەر دەوڵەتی ڕاگەیاندنی لەگ����ەأل كوردی ئیس����ڕافیل )سەالمی خ����وای ل����ێ بێ( س����افیڕەی كۆتایی لێ بداو دونیا هەمووی

وێران بێ.- دڵخۆشم دەڵێم: خۆ ئەوكات منەتم����ان بەئیعتیرافی واڵتان تێچ����ووی پ����ارەی و ناب����ێ پاس����ەپۆڕت و ئاڕم و پول و بیانایەی س����ەرۆكایەتی و ئەو شتانەش دەگەڕێتەوەو قەرزی ش����ەریكاتی ن����ەوت و بانكی

واڵتانیش نادەینەوە!.كوردس����تان. ئ�����������اخ

دەوڵەتەكەی ئاخیر زەمان!.

دەوڵەتی ئاخیر زەمان

ئەحمەد مەال ساڵح

عه دنان كه ریم له گه ڵ گۆران دیبه گه یی

فۆتۆ: گۆران دیبه گه یی