277

Click here to load reader

Из истории вычислительной техники

  • Upload
    -

  • View
    259

  • Download
    6

Embed Size (px)

Citation preview

  • . . , . . , . .

  • 2

    32.9773 681.3(091)(075.8)

    86

    : . ., - . , . . ., . .-. , .

    . .

    : . / . . , . . , . . : - , 2011. 275 .

    ISBN 978-5-9624-0557-5 -

    . , , , -. , .

    , -, , .

    . 44 . . 30. . 4. ISBN 978-5-9624-0557-5 . ., . ., . ., 2011

    , 2011

    86

  • 3

    ...................................................................................... 5 1. ........................................ 8 1.1. ............... 8 1.2. ......................................... 10 1.3. ..................... 31 1.4. . ....................................... 48 1.5. IBM ...................................................................................... 60 1.6. ................... 63 2. :

    .................................................................. 67 2.1. ..................................... 67 2.2. p-n- -

    .................................................................................................... 69 2.3. .......................................................................... 75

    2.3.1. ...... 95 2.3.2. ............................................... 97 2.3.3. ................................................. 100 2.3.4. p-n-p-n- ...................................................... 109 2.3.5. ........................ 109

    2.4. ............. 110 2.5. ....................................................... 112 2.6. ................................. 117 3. ................ 124 3.1. ........................................................... 124 3.2. ............................................................. 128 3.3. - ................................................................. 142

    3.3.1. - ............ 145 3.3.2. ............... 145 3.3.3. - ............ 147 3.3.4. - - ......................................... 148

    3.4. ............................... 149 3.5. ........................................................... 155

  • 4

    4. ... 159 4.1. . . ..................................... 164 4.2.

    . . . ........... 177 4.3. ........ 188 4.4. ..................................... 198 4.5.

    ........................................................................................ 213 4.6.

    ............................................................................................. 222 5. .

    ...................................................................................... 224 5.1. .................................................... 229 5.2. ................................................... 234 5.3. ................................................. 245 5.4. ............................................... 247

    5.4.1. ............................................... 249 5.4.2. .................................... 251 5.4.3. ................................. 253 5.4.4. ............. 254 5.4.5. .................................. 257 5.4.6. ................................................................................ 261 5.4.7. .............................................. 261

    ............................................................................ 272 ............................................................................ 273

  • (. computer )

    . . , , - -. - . - , - . - , - , , - - .

    - , . , , - -, . - .

    - , ( - ) -. , - . - 60- . ., .

    - , - ( ), . , -

  • 6

    ( , ).

    , - . , , .

    - ( ). ( -). - , - .

    . , . - - . . .

    . ( ) - , - . , - .

    , , - , . . , .

    - - , - . , , .

    , , , - , . - . -

  • 7

    . , , -. , -, . - - .

    , -, , , . , .

  • 1.

    - , , - . , , - ?

    -

    . - , , , . , - , , , -, . , , .

    - : , - , , -. -, - , . , , - - -.

    1.1.

    , .

  • 1.

    9

    - . - , . - , -. - , , , .

    -, , , . - .

    , . - - , -, .

    - . . - , XX ., , 65 ( 80 87) , . - , -, . . - 30 - ; - , XVI . , - ; , - .

  • 10

    1623 . , . - , - . , .

    (, 1642 .) . 1820 . (Charles Xavier Thomas) , - , , , . . - , , 1970- .

    , - . 1940- ., , 1945 ., - .

    , -. - , - , . - -. , , 34 .

    , - .

    1.2.

  • 1.

    11

    1801 . , . , - . -.

    1838 . - , - .

    1890 . , , , - . - IBM. - . 1950 . IBM

    . -, - , -, , - .

    - ( ) 1970-. , - - - , - , , - -.

    . 1.1. - - -

  • 12

    , , - . , : - .

    . 1.1 - .

    18351900-:

    , - .

    1835 . -. , - -, -. (. 1.2).

    . 1.2. ,

    ,

  • 1.

    13

    , (. . ). - .

    , , , , , - . -, , , . . -, , , , - , . , , , -.

    , , Sketch of the Analytical Engine. . , , - .

    2- -, , 1991 . , - , -, , . , , , . , - -, . , , - , , .

    , -, . (Percy Ludgate),

  • 14

    (). , , - 1909 .

  • 1.

    15

    19301960-: 1900 . , -

    - - . 1930- -, Friden, Marchant Monro , , -, . computer ( -) , - . , - - , -, -, . - - - . ( - . - - . . . .)

    - ANITA .VII, - Nixie 177 -. 1963 . Friden EC-130 -. , 13- 5- - , - RPN 2200 . EC 132 . 1965 . Wang Laboratories LOCI-2, - 10 , Nixie .

    , .

  • 16

    Z- 1936 ., , -

    (Zuse) Z, ( ) . , , , , Z1 (. 1.3), 1938 ., , - .

    . 1.3. Z1

    , Z3 1941 .

    -. , Z3 -, . Z3 , - , -. -, , , . , , , .

    Z3 . , 1990- - , Z3 -

  • 1.

    17

    ( -). 1936 . , - , - , 1949 . EDSAC.

    ,

    -. , . , - (Alan Turing) (Gordon Welchman), - , . - , .

    - , . Lorenz SZ 40/42 . - 1941 . , -, (Colossus). - (Max Newman) ; Colossus Mk I 11 -, (Tommy Flowers) .

    (. 1.4) . , - . - , - . Colossus Mk I, Mk II. 1970- . , - . - -, -.

  • 18

    . 1.4. Colossus

    -

    : , .

    (26 1894 . 18 1964 .) - - 54 . -

    . , , , - . -, . , .

    , - : , , . , , , , , .

    , - .

    , , . -

  • 1.

    19

    , , -, .

    : , , - , . , - (1948).

    . , - , : , -, . . : , , , , , - .

    . - . , . - : , ? ? , , , !

    - . , , - , - , , , .

    . , . 20- ., , , - , .

    - , -. , , , , - , 20- . .

    , , ( - : , ) - , -

  • 20

    - .

    -. , , - , , , .

    . , . - , .

    50- . . -, . , , , , , , , .

    (-, : ) - . . .

    , - , . (- ) . , , , . - 1894, , , -, , - , , - .

    . , . , , : , . 18 .

    , - , 1919 . - (),

  • 1.

    21

    ( ) , - .

    1912 1919 . , , . , -, , . - , ( , - , - , ).

    , - , ( ), ( ) , .

    , , , , - , , , , - , , - , , , , .

    , - . - , , , . , , - I .

    - ( ) - , .

    , - , . . .

  • 22

    . - -, , - , - . .

    - , , - ( , ) -.

    , - , , - . -, - .

    , . , , - -.

    , , , . , 1946 -- . -.

    : - . - .

    , -, , .

    , , . - . . , , , , -?

    : , . , , . -.

    -, -

  • 1.

    23

    - . - , , -.

    -, - , - , 20- . . - -, .

    , - , - , , , (- , ). - (, -) , - . , ( ), - , , , , . - , -, , , , . , .

    , 40- , . , .

    1960- - , , .

    , , -, .

    . 5060- ., -, . . , , .

    , , . - -

  • 24

    ( ).

    , 1963 . ( , , II).

    , , . , , , , .

    , - , , , , , , , ?.. , - , , , - . , , - ...

    , -, . . . - . , - , - . , - . , , .

    , - , , -. , -, , , - - .

    , -, ( - ). : - , , , , , .

    . - , -

  • 1.

    25

    -. - .

    , , , . 5060- , - (), -, , (, R. U. R., - 1920 .).

    , , -, , - . - .

    - - , - , - -. .

    ? , , , , , - , 3040 -, . - , , , .

    -, , - , . , - , - . - ? .

    40-, , , - , - - , .

    , , , . - - . , , .

  • 26

    , , , .

    . - , . , - .

  • 1.

    27

    23 1912 . - . : , -

    . - , , . . ( , , -). 1935 ., , -. - (Wiener). , .

    1939 . - , - - . , . . - -. , , , - .

    27- - . . - , , . , - , , - . , - . - .

    : , -, - . 1951 . . . . , , , -.

    . - , . 1947 . - . -

  • 28

    , -. - . 1951 . - .

    . 1952 . . , -. , -, , . - , -. 31 1953 . . : , ( ). . - . . , , .

    8 1954 . . , - . . , . , , , . , - ...

    (28 1903 . 8 1957 .) . -.

    , , , , , , . . 6 , 8 -. 2030 , , - , , - , - . - -. , , - . , , , - ,

  • 1.

    29

    , : . -.

    , , - , , -, . - . , , , .

    , - , , -, , , -. - , -, . - , : , , , , .

    - - , -, -. - . , - .

    , , , , - -. 1954 ., , - , 101 , EDVAC. , - EDVAC - , . - , .

    , . - , , - , . , - . , . , .

  • 30

    , , , , . , -, , , - ; , , , 1936 . . , .

    , - , . - . , , , - . , EDVAC ENIAC, - .

    , - . , -, , , - . - (MANIAC, Mathematical Analyzer, Numerator, Integrator and Computer , , ). c - .

    54 . ENIAC (. 1.5),

    , - -. - , - , - . (John Mauchly) . (J. Presper Eckert) 1000 , . 1943 1945 . 14 . ( , -.) , , , -

  • 1.

    31

    , , , . , - , - . - 160 .

    . 1.5.

    , , . - , - . , , , , , . (, - 1948 ., , - , , .)

    , , - , - , (EDVAC), - ,

  • 32

    . - , .

    1.3.

    Baby Small-Scale Experimental Machine, 1948 .; 1949 . I, , , . EDSAC, - . - Baby, . , EDSAC EDVAC, ENIAC. ENIAC, , EDVAC . , - . , - I (EDSAC, EDVAC) , .

    - - (, ). ( ) 1950 . - 6000 15 . 3000 . - CSIRAC, - 1949 .

    1947 . Lyons & Company, , -, - . LEO I

  • 1.

    33

    1951 . .

    Ferranti Mark I. 1951 ., , , - 1951 1957 .

    1951 . UNIVAC 1 . Remington Rand, , , 46 1 . . UNIVAC ; - . 5200 125 . , 1000 , 11 (72- ). IBM, - , UNIVAC - 1930-, . - / .

    , - 1953 . - . () . - 20003000 . 200 000 , 2048 43 . 6200 , 60 000 150 .

    1955 . -, , - . - ( - firmware).

    1956 . IBM RAMAC (Random Access

  • 34

    Method of Accounting and Control). 50 - 24 , 100 . 5 10 000 . 1 . ( 2006 . 0,001 . , 2011 . 0,0001 . 1 .)

    1950- 1960-: -

    , 1947 . - . - , - 1950- 1960-. , (. 1.6) , . , IBM 1620 , IBM 650 , . - - -, , .

    . 1.6.

    - . 1959 . - .

    . . , - .

    - - - , - - 1949 . -

  • 1.

    35

    , . .-. . . . - . . . . - . 1958 . 4 2 . . -, 1965 . 34 . . 40 . . , 9 . - -, - . , - . 1965 . . . , . . , . . , . - . . .

    . . , 1962 . - . . , -. (. . , . . , . . ). -1, 17 . . . 1968 . 89 , 620 . ., 200 . . 1978 . 870 . . 5 : , - , - , , - , 3 5 , 254 . : -4, -222, -1304, -32, - -18. 2,2 . , - , - . - - . - , - , - , , -

  • 36

    - , . , - , .

    1991 . - -1061 -1046 173 - ; 5 - . - , , - .

    , . .

    1980 . : . . , -, (198091 .), . . , , (19912006 .), . . -, - ( 2006 .).

    .

    : ; -

    . , -

    , - , - , - , - - .

    , , , , .

    , - , , , - .

    , : - -

  • 1.

    37

    , , , --- ; - , -; ; - ; - .

    , .

    -, , , , - , , - .

    , 1958 . . 1959 . IBM -

    IBM 7090 IBM 1401. - - : - 12 . . - 4000 ( 16 000 ). , 1920- 1970- .

    1960 . IBM IBM 1620, - , . -, 2000 . 60 000 .

    1960 . DEC PDP-1, - .

    1961 . Burroughs Corporation B5000, . , - , .

  • 38

    , 1964 1972 . 300 000 . - 5 . 39 .

    2- -6, 1966 . -6 - ( 14 ). , - - -6 - . 128 - . -6 10 - 1 . 355 .

    -

    . - (. 1.7), - . ( Intel).

  • 1.

    39

    . 1.7. ,

    1960- .

    2- 3- . 1975 ., Sperry Univac 2- , - UNIVAC 494.

    - , . -, , 1970-, 1980- . , Apple Computer, - , -. -, , , .

    ( ) , , - .

    1970- . Apple Computer Apple II IBM PC. , Intel - DOS, OS/2 Microsoft Windows. , , AMD, Cyrix ( VIA), . - - Amiga Macin-tosh, - .

    , - , - (). , ,

  • 40

    - - .

    - , . , -, , - , , .

    , - , . - .

    , -, - . , - - , . , , . , - , , .

    - . 1981 . IBM - IBM PC ( IBM 5150), -.

    4 , 23 1985 . Amiga (Amiga 1000) Apple Macintosh. Amiga, , -

  • 1.

    41

    (IBM PC -, ) 1995 .

    1995 . : Commodore Microsoft Windows 95, PC- , Commodore Amiga Apple Macintosh. C .

    , , , , (, ). , - , , -, , , , , , . . .

    IDC, 2005 . 202,7 ( 15,8 % 2004 .).

    2007 ., IDC, - 269 ( - 14,3 %). Hewlett-Packard ( 18,2 % ).

    25 : extended memory ( 1 ); 16- 32- ; ISA PCI; AGP; - ATX; AGP ( PCI) PCI-Express; - ; 32- 64- .

    ()

    (. 1.8), -

    . 1.8. IBM Thinkpad R51

  • 42

    ( ) , , - . , . : - (ASIC), , , - , , .

    , , (, -). - , , . CD/DVD-.

    - : , - , , , .

    , -

    (. 1.9). -, - . - , .

  • 1.

    43

    . 1.9. Toshiba 3500

    , , -

    . - , - , - .

    , , .

  • 44

    (PDA) , -

    (. 1.10). , , , - (), . , , .

    -, 320400 ( - , - 400320), - 640480 ( - VGA-).

    -

    - , - . , : , , , -, , .

    , (). , , (GSM/GPRS, CDMA).

    (Barebone)

    , - - ( -). - , - -. ,

    1 10 Acer N10

    . 1.11. barebone

  • 1.

    45

    , . - , , (-, . .) - . , - (. 1.11) , , , -, - .

    , : , , , -, . -, , , . .

    . - , - , (PROFInet, PROFIBUS).

    -

    , - . , -: , . . 1.12 - Zonbu. , : ( -, -, -); : ; P2P- (- -) -;

  • 46

    - -, (web-).

    , : ; - - ; , ( -); ,

    ; - .

    - - , , .

    , ( ). - , , . , - , , . , - , - .

    Apple Macintosh 1984 ., -: . eMac iMac. (., eMachines), .

    , .

    . 1.12.

    Zonbu

  • 1.

    47

    GNU/Linux - , (Linutop) - (Zonbu).

    Apple Mac mini (. 1.13). - ( ) ( Intel Core Duo) .

    -

    -, : OLPC, VIA pc-1 Initiative, Intel Classmate PC, ASUS Eee PC . -

    : - - .

    , : - (micro-ATX .); ; DVD- CD- ; - DVD/CD, - ; USB, - . .; - .

    (. hackintosh,

    ) , - Mac OS, PC , OSx86, . . - Apple (. 1.14). - Intel

    . 1.13. Mac mini

    1 14

  • 48

    , - . - , - , . , - , , . - , . , : ASUS P5B/Core 2 Duo 2.4 Ghz/2x1024 mb/GeForce 7900GS TOP 256mb/DVD-RW SATA NEC/HITACHI 320GB SATA. - AMD, AMD - Mac OS X 10.4.x. 10.5.x (Leopard) Intel (Core 2 Duo) .

    Apple , - .

    - Microsoft, - . 1975 .

    (Gates) () III ( 28 - 1955 ., , ), - , CEO

    Microsoft. .

    . , Traf-O-Data, -.

    1975 ., , , , Microsoft. - .

  • 1.

    49

    1980 . Microsoft MS-DOS (Microsoft Disk Operation System) IBM PC, - 1980- . . - Excel - Word, 1980- Microsoft .

    1986 ., , 31 . 1990 . Windows 3.0, , , . 1990- . 1 . 1990- . 90% Microsoft.

    , - -. , . 1995 . , . 19972007 . - .

    1.4. -

    - , 1980- . - . 1982, 1992, 57 ( 500 .).

    , , . - - , 70- . , -

  • 50

    , 1979 , - . .

    , - - . , , , -. - (), - .

    : (inference) -

    ;

    ; ; ; . , -

    , , . -. , 100 1 LIPS, LIPS . 100 . LIPS.

    , -, , , - , , , , -, - .

  • 1.

    51

    , , - -, .

    - . -, :

    , , , ;

    (, ), - - ;

    , -;

    , , . .

    - , - -.

    10 , , , . 1982 . , (ICOT), - .

    , - . , 70- . , 80- , . - - (MCC), (Alvey), - (ESPRIT).

  • 52

    -

    , 1985 . , .

    , , , -2 - . .

    1988 . , - - - . - ( , ), - -, .

    - .

    , , - , -, , - . , - .

    -. , 80- . , - . - -. , , - , -, .

    , . -

  • 1.

    53

    Apple (GUI). , - , - . , , , - .

    , , , , -, .

    - , , , -. 1970- . .

    . 50 , , . - , - -, , - .

    - :

    - , , , ;

    , , - , , ;

  • 54

    - , - ;

    , , - . , , , - - ;

    - . 1980- . , , - , , . , , ;

    ( 1990- .);

    , - .

    - - , . - , .

    , - - ? , - , , , .

  • 1.

    55

    , , , , , . , , , , - , . , , -, - . , -, . , , 500, . , , 5 4 -. , - , - 500 . - , - , - , - , . . . , - - . , - , , - . , -, , - . - - .

    500 - 4 . 500 - . ( LinPack) -

  • 56

    -.

    - () 924 PowerPC 2200 , - IBM eSeries Myrinet. - Linux , , 56- LinPack. , - IBM, : -, - , -, -. , IBM - , , , 210- , , - . , 5355 / ( - ), - .

    , , , . - . , - self-made (). -1000 , - AMD Opteron 248. , - - InfiniBand, Gigabit Ethernet . - , , - 2032 /. , , 500, , 99- , - , - 174- .

  • 1.

    57

    -, 500, 405- 474- . , . . CP6000 Itanium 2 1,5 , 256 128 , Myrinet. - 1536 /.

    (. 1.15) Hewlett-Packard - SuperDome. - . - HP-UX 608 HP PA-RISC 875 875 HP HyperPlex. , , , ,

    . 1.15.

  • 58

    . , - , - . , LinPack , - 1203 /. , , 500.

    -, - () . . . - Top50, LinPack, . 50 - ( ) - .

    www.supercomputers.ru. 50 , - HPC . , , HP, , - 22 % , - - 20 %. , - ( - ). - , - . - 50 , , - , 18 % 30 %, 34 % 44 %, .

    - , .

  • 1.

    59

    50, , , - . IBM eServer Cluster 1350, 64 IBM eServer xSeries 336 64- Intel Xeon 4- IBM eServer xSeries 455 Intel Itanium 2, InfiniBand 10 Gigabit, 768 / LinPack. - , - .

    , - , , . , . TopCrunch . , , , , , LS-Dyna 3 Vehicle Collision - . , TopCrunch LS-Dyna - , Audi AG, . , - - 35 . - - 40 41- . LS-Dyna , . - . , - , , .

  • 60

    , -

    - , - , - , - , - , - () , http://skif.bas-net.by/. , , . , , , -1000, - -500, - - LinPack. , , - .

    , . AMD Opteron, . - . - , -, . , , Linux. - - , , ( -).

    , , - , , , , - , 45 , - .

  • 1.

    61

    1.5. IBM , -

    IBM (International Business Machines, IBM).

    , IBM, 15 1911 . C-T-R (Computing-Tabulating-Recording). Computing Scale Company of America, Tabulating Machine Company (TMC - ) International Time Recording Company. 1914 . C-T-R (Thomas Watson, 17.02.1874 19.06.1956).

    Big Blue, - . -. , 19501960- . . . , - , - . , 1980- . , , , .

    1896 . -. , -. , 3 , 24. 1896 . Tabulating Machine Company.

    IBM - . , . - IBM 19351936 .

  • 62

    (1 Carbine Browning Automatic Rifle). 1950- . .

    1943 . IBM I 4,5 . 1952- IBM 701, . 1956 . - , -, IBM, . 8 ., 270 . .

    1959 . IBM -, , . , 1957 ., IBM FORTRAN (FORmula TRANslation), - - 2000 ..

    1971 . , .

    1972 . ( ) , -. (Paul Rand).

    1981 . - IBM PC. 64 - - , DOS, - Microsoft, - .

    , : - 4 ( ). - - , IBM DOS ( - BASIC), - : BIOS. , -, IBM PC, IBM .

    1986 . IBM 1- - .

  • 1.

    63

    1990- IBM , . 2002 ., - PricewaterhouseCoopers 3,5 . , - IBM Global Services, IBM, .

    2009 . IBM 398 . 170 . ~ 100 .

    IBM ; IBM Global Services (IGS, ),

    47,357 91,134 2005 .;

    Systems and Technology Group (STG, - ), 23,857 - 91,134 2005 .

    Software Group ( ), 15,753 . 91,134 2005 .

    IBM : - OS/400, z/OS, PC-DOS, OS/2 AIX, - GNU/Linux; GPFS, HPFS, CFS, JFS, JFS2; DB2; Lotus Notes/Domino; Lotus SmartSuite; IBM Rational; IBM WebSphere; - Tivoli; VisualAge (, VisualAge C++, VisualAge Smalltalk . .), Eclipse, .

    IBM - 2006 . Nielsen Norman Group.

    IBM : hi-end ; ; -: Deep Blue, Blue Gene . . IBM System/360|/370|/390, Mainframe servers: zSeries

    IBM - (2006) : Sony PlayStation 3 (Cell), Nintendo Wii (Broadway) Microsoft Xbox 360 ( PowerPC).

    IBM 2006 . -, -

  • 64

    (- ). - IBM.

    IBM - . IBM DEC, Intel, Microsoft, Compaq - .

    IBM :

    - IBM/360;

    IBM; -

    IBM. IBM

    : I () (1943) ; (1956); IBM/360 (1964)

    ; SQL; IBM PC ,

    - 80- 90- . XX . XXI . IBM PC IBM PC, PC- - .

    1.6.

    - . - - , , , . , , - 120 ,

  • 1.

    65

    95 , 65 , -. . - . , - - . - , . , -. , 65 , , .

    , 45 - , 10 . 1987 . , - . , , - , , AMD Intel. .

    - . - :

    . -, - , , - , . - ;

    . , - , . - , . - ;

  • 66

    . - - . - , . 1020 ;

    . ( ) . , , -. , - -. (, -, , ). - . - -. , - ;

    . - . - - , . - ;

    . - . -, - -, - , , -, - . - ;

    . -, - . - - , -, , , - (, ) . ;

  • 1.

    67

    . - , - . - . . , - . - . - 1530 .

    - . - , -, .

  • 2. :

    Humpty Dampty sat on a wall; Humpty Dampty had a great fall. All the Kings horses and all the Kings men couldnt put Humpty Dampty in his place again.

    Lewis Carroll

    2.1. -

    . , () (). . - .

    -, , .

    . - . , , - ( ). .

    , , - - , , - ( ), 92 . . - . ; - , -

  • 2. : .

    69

    - ( ). , , - . - , . . , N :

    N = A exp[E/kT],

    A , , k (8,6105 /), T - (). , -, . , , , , , . - . , , , . , . - - , - . - , , ( - ). np = N 2 n p , . , , , n-, -, , p-. , , -, . , p- n-, p-n-.

  • 70

    -, , . - , , , () .

    , - , , , -, , . , . - (Si) (Ge); - (Ga), (As), - (P) (In). , . (GaAs) , . , , , - . , , -, , (. . ). , , n-. , , p-: () , , - . ( .) , -, .

    2.2. p-n- p-n-. -

    , , (-), p-, n-. -

  • 2. : .

    71

    . - , , - . , . - - , . - .

    p- n- p-n-. - n- - p-. , , p- n-.

    p- p-n- - (, -), n- , . p- n- . , -. , - , n- p- .

    p-n-. ,

    . -, p-n- - , .

    p-n- , - , - - , , -. , , , - .

  • 72

    - . - , - , . , , . , , p-n-. , , . , - , .

    p-n-, , , . . , . - 1928 . . . . 1957 . - 1973 . ( . - . . - ). - , - . , . - , , , p- n-. , -, , - . , , -, -, , .

    p-n- ( -). , , p-n-, , - .

  • 2. : .

    73

    , n- p- . - , , , , .

    - -. .

    p-n- . - , , - - .

    , , - (GaAs), (GaP) (InP), - p-n-, , . -; - ( GaAs) ( GaP) -. (), ( ). - - . - , - , - , . , - , .

    p-n- , - 50- . . . . - , - . ,

  • 74

    -. , .

    1958 . , -, . , , Texas Instruments, , , Fairchild Semiconductor. : ?. , , - , -. , . 1959 . - -, - . 1961 . Fairchild Semiconductor Corporation - , , .

    - (Kilby Jack Saint Clair) (08.11.1923 26.07.2005), -. - ( ). 1947 . -

    . - . 1958 . ( ) , 1980- , -.

    , , -. . 1958 . - ( 1959 .). .

  • 2. : .

    75

    1966 . , , 1969 . , 1973 . -, 1978 . -- (IEEE), 1982 . - , 1983 . , 1986 . IEEE, 1990 . , 1993 . -. 2000 . . . . .

    (Noyce Robert Norton) (12 1927, , . 3 1990, , . -), , (1959) - , -

    , (1968, . ) Intel.

    1949 . - - , 1953 . - . 195657 . - , - Fairchild Semiconductor ( ), -. , .

    1968 . - Intel. 1103- , - . 1971 Intel -, . Intel . 1988 . Sematech, , - .

    1968 . , Fairchild Semiconductor. . Intel ( ). --

  • 76

    . , Fairchild, Intel - 2,5 .

    1971, Intel - Busicom. Intel - , - Intel 4004. - . Intel 8008. 1990- -. Pentium Celeron . Intel . , , , Intel , - . , , DDR (, ), RAMBUS RAM (RDRAM)

    3 1990 . .

    2.3. -

    , . - , . - , , - . - - , . , - , .

    , 0,025 . , - , - . . - -

  • 2. : .

    77

    . , 1952 . - , , , , , , - - -. - , , . - , , - . . , - , -, , , . , .

    1954 . 1 -. . - . - - .

    1930- ., 1948 . -. . - , , - . - , , - () (-). - -

  • 78

    , . , -. - , , - . - , . . .

    - - (23.05.1908 30.01.1998) . ( ) . , - -

    , ( ) . 1920 . . , .

    , - , , - , - , 1923 . - , .

    - 1928 ., - . ( ). 1929 . - , . , . , ( ), , , - , - .

    1933 . , . ( ). - . . - , , , . - 1936 . , - , .

  • 2. : .

    79

    -, 1938 . . . . ( ) - .

    , - , . 1941 1945 . - ( ), , - .

    1945 . , , - , , , . , . , , , . - , - , . , - , - ( ) - , .

    , , - . , - , . - , , , . 1947 ., - , - .

    - , . , ; -, , . , . - . , -

  • 80

    , , - , - . - , - .

    , - ( , ) . , , - - , , , -, - . , - , , . , . , , . - , , .

    1956 . - . -, . . , , . , - - , , , , .

    1951 . - : . - , - - 1950 ., .

    1911 . - -, , , .

  • 2. : .

    81

    - , , - , - . - . - () - . , . - , , - , . . , , - , . - .

    , - , 1933 . . , , . . . , , -. - , - . - , , , . , , . , , - -. 1935 . - , - , -, , -- .

    , , 1950 . , . - , (, , ) , , , . , -

  • 82

    . , ( , , ) .

    - . , , . , . 1956 . , - ( ), - () , , - . , , , - , - . - , .

    , . 1956 . , , , - -, .

    , , , , , . . , , - . , -, , . - , - , , . - , .

    , . 1958 . - -3 , .

  • 2. : .

    83

    -4 ( ), , .

    , 1972 . -, -. , , : -. , ... - , 1957 ..

    - - . , - - , , . , , - . - , . , , . - - , , , , , - -. , , - - .

    1959 . - , . 1975 . .

    1938 . ; . .

    - (1952), (1955), - (1954), (1965), (1971); -

  • 84

    (1977). Physical Review. , .

    (10.02.1902 13.10.1987) . () - . . , , (-

    ) , . , , . , . , - , - . 1924 ., - 1926 . - 1929 . , , . - , -.

    1928/29 , , . 1929 . - 1967 ., -, .

    7 -, , , , . - (), 1907 . XIX . , , , - , - , , . (). , , -. , , -, ,

  • 2. : .

    85

    . () () - (). , , , . , , - . -, BaO SrO, BaO SrO CuO ( ) - , .

    1936 . , , , . - ( ) - . () - () -. , -, , . . 1942 1945 . , . , .

    , - . , -. , , . - , -. , , .

    , - - , . - . , , , (- ) -. 1947 .,

  • 86

    , - , , . , - , , . , . - () - (), - () . , , . , , , - .

    , . , - . , , . - , , . . -, , , - , , -. , - , . , -, , , , , - , - , . , , , , . .

    , , - , (n-), (p-). , , 1950 . p-, - n- - . ,

  • 2. : .

    87

    . - , - . , , , . - , - .

    , - , , - , . , , , , , - -. , - , , . , - . , - . - , , -. - , . , .

    1956 . . - . - (Surface Properties of Semiconductors) -, , , . , , , .

    , , - , , , .

    1935 . , ; . 1957 . , . - . , .

  • 88

    (1952), . (1955) - (1976). - , , - , - .

    (13.02.1910 12.08.1989) , , , ( ) -

    . , - ( -), . , , - .

    1927 . , - - - , - 1932 . . - () 1936 . - (Calculations of Wave Functions for Electrons in Sodium Chloride Crystals). , .

    1936 . - ( -), - . ( 1937 .). - - , . 1939 . - . - - , - - , .

    , - . 1942 1944 . - , -

  • 2. : .

    89

    -, 194445 . - . , - , - , -, - .

    1945 . -. . - . -, ( ) . - , . - , - - . - , , - ( ) ( ).

    , - . , - , - , . , - .

    - , . , , . -, , . - , , -. . -.

  • 90

    , - : . , , - , . . , . - , , , . , , - , , . , - . , - , (n-) (p-).

    1947 . , , ( transfer resistor, . resisto ). ( n-) (- ) . () - () - (). - , , -. - - -, . - , - p- n- . , - , 1950 . p-, n- ( - ). - , - , - . , -. . - , - , .

  • 2. : .

    91

    , , -, , , -, .

    1956 . , - - . . . -, , - , - .

    1955 ., - - (1946), - (19471949) - (19511963). 195455 . - . 1958 1962 . - -- .

    - ( - , ) -, - . 1968 . - .

    1962 . - . - - ( -). 1963 . - , - (1975).

    . - -. , , - , . -, , - . , 1970 ., , , - - - .

  • 92

    , , , .

    , - - . , , (-, , - ), . 90 .

    1933 . . . 1955 . , , , . -. , , , -, , . , .

    , (1946), - (1952), (1953), (1954), - (1963), (1980). - , , , . -

    - . - ( ) - ( , ) , . - :

  • 2. : .

    93

    . ( - ) - ~105 , 106 . - ( - ), -. 1030 , - 100 . - 10 , - 3 . - - . 1 - 1,53,0 . , 610 6 10 .

    . - 3035 2 , . , - (), . - , 600 1500 , - ( ). - , - . - , - , , - - , , . . , , .

  • 94

    -. , 100 , 200 . - - .

    Ball Semiconductor Inc (BSI, Dallas, Texas), - . BSI , - . - - (, ) , 1. - , -. . - , , , . BSI 45 -, . Canon.

    , , , - - , - (Akiza Ishikawa), Ball Semiconductor Texas Instrument Japan. , 90 %. - 100 . ( , - 1 .). - 52 . - Allen, .

    2.3.1. -

    , , -, (. 2.1). -

  • 2. : .

    95

    . 2.1.

    () () pnp-

    - . - -. pnp-, - , - (, p-). , , (- n-).

    , - , - (. 2.1, ). - , , . - . , -, . , , .

    , , - (. 2.1, ). , . , , . ,

  • 96

    . - , - .

    , , , . . . , , , - .

    , . - , - pnp- npn-. pnp- p-, , ; n- ; p-, , . npn- p- n- . pnp- - , , , - ; n-p-n- - . - , . R - , , . - np- (. 2.1, ), -, - . , ( ), - .

    - , , , : . - -

  • 2. : .

    97

    ( ), ( - ), ( ), ( - ), ( -, ) . - ( ), ( 300 ) ( 300 ).

    2.3.2. ( ) -

    , - , . (- ), ( ). 2 . -n- -, , - (), ( ). - (-) - , SiO2 Al2O3 (-), SiO2 Si3N4 (-) . - - - ( - ). - Si GaAs, , , Al, Mo, Au. 5070- . . - . , . , . , . .

  • 98

    . , (0,1400 /), - (0,520 ), - (10111016 ) . .

    n- - ( ) ( < 0,1 10 ~ 2 400 ). - . -, . - ( - 40 ). - - ( 1016 , 23 -, , ). , ( 10 , 2 3,5 > 100 ), - ( - ). - ( ) () (, , 10 . - ).

    - -. - - . 2.2.

  • 2. : .

    99

    . 2.2.

    , ,

    , , , - , - , . , . . , , - - . - - . , SiO2 . - , , .

    , , , - , , . .

    2.3.3.

    . -.

  • 100

    , , - . - , . , - . , . -, -. , - . . - 70- . - . . -, . .

  • 2. : .

    101

    15 1930 . . . 1935 . . . - . 9 1945 . , -

    , , 42 . , () () . . . . - - . . . - . - . , 1950 . .

    1953 ., , - - . . . . . . 50- . - . - : - . - - . 1959 . , , .

    . . . - . - -. - . - , -. - , .

    . - , - -, , , , - . . .

    GaAs AlAs, - . ,

  • 102

    . , , -, . . . AlGaAs. GaAs/AlGaAs. . . AlGaAs GaAs -, , - , - .

    . . - , - - , . , 1970 .

    . . - . 1971 . () , - . - (1972 .).

    . . 70- . - , - AlGaAs/GaAs ( ) - . , 1986 . , - - .

    1970 . . . - - InGaAsP , - , - AlGaAs. - -.

    90- . , - . . , : - .

    199394 . - . 1995 . . . - ,

  • 2. : .

    103

    . - GaAs. , . . , .

    (1984 .) : , - . , ? -: , . ( 70- .), . . . . , .

    . , . 10 2000 . . . 2000 .

    , : , , - , , , , .

    2000 . . . - - , - . , - - . - CD-, , , . - -, , - . , - , .

    - , , - .

    1973 . , . . -, () - - . . . .

  • 104

    . . . . . , - - - , , , . - - , - .

    25 - , , - . . 250 , , 25 . 15 - 1973 . . - .

    . . - . . . - . 3040 . - . , , , .

    . . . , -. . , , , -. . . - . , , , . , , ...

    . 1977 . - , -, , . - -, .

  • 2. : .

    105

    1988 . . . - - . . . . 90- . - , ... - 1999 . - () .

    - .

    . , - . , , .

    . . . , : ( ), - ( ); , ( - , -) - ( ); - , - (). , - , - , , . !

    . - , .

    , , ( ), - . 2000 . : . . , . . , .

    . . , , : , , . , - , , , , , . -

  • 106

    . - -: , . , , .

    (Kroemer Herbert) . 25 1928 . () 1947 . . 1948 .

    , . . . 1952 . - . -.

    . 1954 . , , RCA (). , . 1963 . - - -. 1968 . 1970- . - . 1970- . - : , - .

    1973 . - (IEEE), 1982 . GaAs, 1986 . IEEE, 1994 . 2000 . - . . .

    . - . , ,

  • 2. : .

    107

    . , - . . - - -, -. . , -, , . -, , - . - GaAs AlxGa1-xAs, , 0,15 0,35, -. 1,5 , AlxGa1-xAs . , = 1, . . AlAs, 2,2 . GaAs AlxGa1-xAs , - GaAs - . , - , , , . -, . , . , . . , .

    . , , , . , 0,005 , .

    - , - , -

  • 108

    . - - , , , . , - .

    , - - , - - , - . - . , - , 10 , - .

  • 2. : .

    109

    2.3.4. p-n-p-n- , -

    (SCR), p-n-p-n. .

    , . B - , - . , B . - N P, A p-n-p- - C n-p-n-. , - . , - p . , SCR - , , - . SCR -, .

    2.3.5. -

    . , , , - . - - .

    - - p-n- , . . , . , -

  • 110

    . -. -, -.

    , GaAs InP, - . . ( ) GaAs InP , - . - - . - , , -.

    2.4. -

    , - . - , , , , - . :

    , ( , , );

    , , , (, , , , ,

  • 2. : .

    111

    , , . .);

    , (, - , , . .);

    (, , . .);

    , - .

    , : 1) -, ; 2) , - . - , ( , . .), - 100 . < 10-12 , - . - , . - ; , , , , -, ( ), . -, , - .

    -, , ; - - . 100 000 - . .

  • 112

    , , , --, , --. - , -; - ( , , - ) , - . - .

    2.5. -

    , - . - , , 1000 .

    1998 . , Sandia National Laboratories, , (light bending) , - -. ( - ) - . - 95 %, - ( 30 %), . , , - . , 90 . .

    , . . -

  • 2. : .

    113

    - .

    - - , . , - . , - , - -. -, - , - .

    1987 . , - . 1990 ., - . - ( ), . - -. .

    Sandia . - 16 1998 ., , , . -, , - ( - ). , - - . - , -, - .

    , Sandia

  • 114

    , , - . , , . -, , - . - , - 1,2 1,5 - 4,8 . .

    , - . - . , - .

    - . - - , . - : - - , - .

    . , - . . , . - , .

    . , -

  • 2. : .

    115

    , .

    (Jelena Vuckovic) , . - - , . , . , - , , . .

    - , - . , , 1 , 1, 0, 0. .

    , , - , , - - . , , - , , - . - 12,6. 180, - , -

  • 116

    - . , - , - . .

    , -. - , - . . . - - . .

    -. - . - , . - , - .

    1994 . - () -. . - - ( ) - .

    , -. , -

  • 2. : .

    117

    . - -, , . - 4 . . 1996 . . . 2012 . - - 10 . . , .

    2.6. -

    . 2007 . . , , , , . - , . - . - . -, , .

    (Peter Andreas Grnberg) , - . 18 1939 . . ( ).

    -, 2007 . ( c ). - . 1959 . . 1962 . -- . 1966 . 1969 . - -. 1969 .

  • 118

    . . 1972 . . , 1984 . -, 1992 . -. 2004 . - , .

    , - . . - , - . 1986 . - . 1987 . -, , , 1990- . - . / 2007 . . ( DE 3.820.475 -, 16.06.1988) .

    (Albert Fert) -. 7 1938 . . . 1962 . , 1963 . . 1970

    . -. , 1988 . - - , 2007 . (

    ) . , , . . , . , - - , - , , .

    , , , .

  • 2. : .

    119

    , - , - 106 /. - - , -. , , , - . - .

    , , . , - , , ( , . . ). - , - , , - .

    , - . . : , , , (. . ). , , , - . , , . . .

    s = 1/2, - 1/2. - , - , .

    - - . - . , , -

  • 120

    , - , .

    . () - , 0,92710-23 /. ( ). , . (, , - , ) , , , , . .

    , , . - (. 2.3 ). , - . , - (. 2.3 ). , , - . - , , - , , . (-, .)

    , - -, . , 1968 .

  • 2. : .

    121

    . 2.3. 3d-

    ,

    , - . -, , -. - , .

    - - . , , . , .

    , - - .

    , , . - . , . -, , , - .

  • 122

    , , . , , - . , , . 2.3 . , . .

    - . -, - , - . . , , - .

    - , . , , , , , . . . , - , -. , - , . , , .

    - . , - - , 4,2 - . - , , , . - -

  • 2. : .

    123

    .

    . : - XIX . , , . , , - .

  • 3.

    , ; , .

    .

    3.1.

    . - , .

    -, , - III . - ( ). -, , XX . . .

    (1931 . ), , - . , ( ) . - .

    1936 . -, . , - . -

  • 3.

    125

    ( ) - . - .

    1950- . - .

    196070- . :

    ( , , - , 1965 . P = NP, NP- -);

    ( , -, , - , - ), , , , , ;

    - ( , , , ), - , , . .

    - , :

    - ;

    - ;

    , - ;

    ; ; -

    ;

  • 126

    -.

    , :

    : . - NP , , .

    : - ( ) :

    - (, );

    ; -

    , ;

    - . , -

    , - . - . :

    1.1: , - , .

  • 3.

    127

    D () , R , -, D --> R. - , :

    , - d D -, d D.

    , .

    . . . .

    1.2 (): - , -, - - .

    1.3 (): -, , .

    , , , :

    - , . . - ;

    , . . ;

    - , . . ;

    - , . . - .

    - (- , , - -

  • 128

    ) - .

    3.2. - -

    - - . - - ( , - , , ), , , , .

    - , - (-). , - ( , , ), (- , ).

    . - [24], . .

    . , - , . , : , - . , .

    , () - , :

    Q , , .

    , ,

  • 3.

    129

    q0 , Q, F , -

    Q. . q0. qi,

    b, (qi, b). , -

    : , - , - .

    -, . , , , - , , . , , .

    . , -, .

    . - 3.1 , 0 1, 0. - , ( ) .

    . 3.1.

    -

    . 3.1 - , . 3.1.

  • 130

    3.1

    0 1

    -> q0 q1 q0

    * q1 q1 q0 ,

    , -, . , , - .

    () . :

    . , ( ).

    qi, b, (qi, b). {qi}, - , (qi, b).

    { } ( )bqq jnexti ,U= , { }currentjj qq . ,

    , , , -. , .

    . 3.2 . 3.2 ( ) , 0 1, 00.

    . 3.2.

  • 3.

    131

    3.2

    0 1

    -> q0 {q0, q1} {q0}

    q1 {q2}

    * q2

    , . 1. ,

    100100.

    {q0} {q0}

    {q0} 1 q0 1 , q0 .

    {q0}

    {q0} 0 q0 0 , q0 q1.

    {q0, q1}

    {q0, q1} 0

    q0 0 , q0 q1, q1 , q2. , .

    {q0, q1, q2}

    {q0, q1, q2}

    1

    , q1 q2 1 (. . - 1 ). q0.

    {q0}

    {q0} 0 . . {q0, q1}

    {q0, q1} 0

    . . - q2 -, -.

    {q0, q1, q2}

  • 132

    2. , . 3.3.

    . 3.3. 100100

    ( ). - : , , , -. - .

    , , - . , . 3.4, {0, 1}, - . , 1001001. , . 3.5. , - ( - , , , - ), , , 00, - .

    . 3.4.

  • 3.

    133

    . 3.5. 1001001

    , - . , , - - .

    3. -

    , . - . 3.2 100100.

    {q0} q0

    Q0 1 q0 1 , q0 .

    q0

    Q0 0

    q0 0 , q0 q1. ! , -. q0.

    q0

    Q0 0 . . q0Q0 1 . . q0

    Q0 0

    , , 0 ( q1 1). q1

    q1

    Q1 0 q1 q2. -. q2

  • 134

    , , 2, - , .

    -, -.

    - -, , . .

    JFLAP, , - - - , -.

    . 3.6 -.

    . 3.6. - -

    - . - , - . 3.7, - , .

    , , - - -. :

    . 3.7. - - , . 3.6

  • 3.

    135

    - - - , -;

    - - -;

    - , ( - ).

    , / , , , ( , , ) - . .

    . -. - qi

    -, qi -. , qi.

    , , - -, eclose.

    eclose :

    . -.

    eclose(q0).

    {qi}, , - (qi, a).

    . , , , - - ( , - , ). , :

    (09), d (, 1234).

    0, 1, - b (, 0100b).

  • 136

    , - 09 af, h (, 0ab4h). . 3.8.

    . 3.8. -,

    , . , - , , , . , - . , , -.

    . 3.9 ( , - ), , , ( -

  • 3.

    137

    , 78 60). : - ! , , , , , , - , -

    . 3.9. ,

    , . - , .

    - , - , - . .

    , : - , - ,

  • 138

    . -, - , ( ), - , .

    . -

    , . , , , - .

    ? , -, - O(M), M . , , , .

    - . - O(M), O(M2), N O(N*M2).

    , , , - -, .

    -. - , -. , .

    , - - -, , eclose(qi) , , . - O(M2).

    . - q0, q1, q2.

    , - - :

  • 3.

    139

    ( ) {q0} {q1} {q2} {q0, q1} {q0, q2} {q1, q2} {q0, q1, q2} , . -

    - , - .

    - , :

    - ( . 3.9 ).

    ; - , ; - -

    ; - , -

    ; - , -

    .

    . , -

    , . ., , .

    , - , - , -. , :

  • 140

    * -x- * -q0- * -q1- * -q2- * -q0-q1- * -q0-q2- * -q1-q2- * -q0-q1-q2- (

    ) -, , .

    . -

    , (- ), . .

    - , - . , - - - - . , - .

    -. , - -, - qi - qi. :

    - .

    -

    - .

    .

    , , , -, .

  • 3.

    141

    ( - -), - -. ( - .)

    . - . M , - {q0, qM-1}. qi -, 2M .

    , , , -, . ., , , - , .

    . , 2M-1 , . 3.10. , - .

    . 3.10.

    . : ,

    , , .

    . . : - eclose(q0).

    . - , ,

    , . - qi ,

    (qi, x), , x

  • 142

    . - , .

    - . .

    -. - , 2M. , , . . , O(M2*S) ( S ).

    , , , N O(N).

    , , -, . , , , , ( , 2002). - .

    . . : , , , -, ( , 2006). , , -, C#.

    3.3. - ( wavelet) ,

    , . - . -, (), ( ). , .

    -. . - -

  • 3.

    143

    . , , . , , . , . -, - - .

    : 1. . -

    - , . - , - , . , , , .

    2. . , , . --, , , !

    3. . - , - , , - . - - , -, - . , - - , ! , , ,

  • 144

    310 ( 300 !). , - - MPEG4.

    4. . - ( ) (- , , . .). . , . , , - -, . .

    5. -. - , - , - , , - . - , - - - - .

    6. . , -

    , , , . - , , , -, . , , - , , .

  • 3.

    145

    3.3.1. - .

    , 1910 . . - - ( ). ( . - . ). , - -. - , - -, , , , , , .

    , - , , -, , , . , , . , . . , -. - -, .

    3.3.2. ,

    : ( , , - ). - (multiscale analysis, multiresolutional analysis) , -, , , (. 3.11).

  • 146

    . 3.11. ? -, , -

    ( ) - ( ) . -, . (, - ) - , , - (, ), . -, , , .

    , -, - (. . - ). (wavelet),

    L2(R) - f(t) - , - (. 3.12). , - -,

    . , -

    . 3.12.

  • 3.

    147

    , , .

    , , - . - - -- () . --

    , , , - , (. 3.13). - (- ), - ( , - . .). , -

    - , . . -.

    3.3.3. - - -

    , , , , - . , - -- - (, . 3.13). , . , (, 2) , -

    . 3.13.

    -

  • 148

    , . . - ( -, ) , -. , . , (-) , . , - , . , - , - , (-, - ).

    3.3.4. - -

    - , -

    ( , , - ). , - - . , . , () , . , - - - ( ). , , : , - cN , , N .

    - - . -

  • 3.

    149

    , , -, -, . .

    3.4.

    , - , - , - . (), - , , . - -. (30 % ).

    (, - -2 -20, -). - - . (, -, ) .

    , , , - , ; - , ; - . , - , -.

    - , - , -

  • 150

    . , - , , , - , , - .

    , -, . -, : ; - ; -; , - ; - . - - . , - ( ), ( ). .

    , . . ( , ) , , , -. - - .

    - , - , - (, - , ) -. -

  • 3.

    151

    , , , - - .

    , : ; , ; -, - .

    - ( ) : - ( ); - , - (, RPG, - IBM, ICL ); , , , , . , , , - .

    -, , . - , - . , -, , . , - , . ( ). , , - - - .

    - , , , -

  • 152

    , -, . , , (, , - ).

    - . - , - . , , - . - , . - . - , - - . - - , . , , , .

    - . - (- ) ; - - - . -- , - . - 3 : , , ( - ) , , ( ) , - . , -

  • 3.

    153

    , . - , , . - .

    , - . ( ), , - . . , - , . - , - , , - . , - , .

    .

    (, , - ) : Commercial Software, Freeware, Shareware, Abandonware, Adware, Free Software, Careware.

    , , .

    . - ( ,

    , , ); - ; - ; - ; - . . - ; - ;

  • 154

    - ; - ; - ; - , ; - ; - . . : -

    ( RAD), SDK; - ():

    (, DB2, Informix, Interbase, Firebird, Microsoft SQL Server, MySQL, Oracle Database, PostgreSQL), -, , .

    . - : ;

    ; ; ; ; -.

    - : MRP; MRP II; ERP; CRM; SCM; - (Project Management); (EDM-); - (DWM-); .

    - : - (, CAD-): CAE-; CAM-; PDM-; PLM-; ( SCADA); ( MES).

    - : - (LSA-); - (IETM); ; , , - ; ; - .

    - : - ; - .

    - -; ; ; ; -; IP-: P2P : : -.

  • 3.

    155

    - : ; -; ; ; .

    - : ; ; IT-.

    - -, .

    3.5. -

    . - , , - .

    , - . - , . - , . . .

    . - ( -). , - , . - , ( - ).

    , ( ). - , . ,

  • 156

    ( , ) - , , , , . -, , - - .

    , - - (byte-code). - Forth, Lisp, Java, Perl, Python, Microsoft .NET.

    - , . ( ) . - , , , , - . -. , - .

    - - , . - : cc .

    . , , , . - () - ( ).

    - - - . -

  • 3.

    157

    , .

    , -, -.

    , ; - (. - ). - - . -, .

    -, - , , - , . . - - . , - .

    . - - , - , (, ), , (, ), - . , :

    , , , , - ;

  • 158

    - , - , , - (RTL) , ( ) , - ;

    - - -, .

    , - . ( , , , - . . . . . .). , - . - . , , . - .

    . - (1960- . , BLISS BCPL. , , UNIX, - 1980- .

    C++. - - . , ( ) .

    . , (, , . .) .

  • 4.

    - , .

    .

    , . , . -, - . , , , .

    - - , , .

    2 1902 . . 1921 . - .

    . . (), 1928 . -, . . -, . . . - . . . (), -, , . 1933 . . . . . -

  • 160

    - . 1935 . -, 1939 ., , , - - . 10 . . - . : . . , . . , . . , . , . . .

    . . , , - - . 1945 . . . - , - , .

    1946 . . . - . - , . . . . . - . . - , - . 1950 . . . . . .

    - , . . - . 1948 . . . (). . . . . . - - 1949 . . . , . . , . . , . . , . . - . . . 1949 . - . 1950 . ( ), . . . 1951 . . . . . . , . . , . . , . . .

    1952 . -

  • 4. 161

    (. . ), (. . , . . , . . ), (. . ), (. . ), - (. . ). 1950 ., - , . , (1949 .), - .

    . . . . . . . 1950 . . . - . 1950 . (), . . .

    . . . . , . . . - , - : . . , . . , . . , . . , . . . . . 1951 . . . . I 1953 . , 1953 . . , -, - , . 1956 . - .

    1956 . . . . 1958 . - 2048 , -2 . .

    1953 . . . , - , . . -. 1953 . . . . -: . . . . .

    1955 . . . -20 ( - 20 . ). . -20

  • 162

    -245. . . , . . (-245) . -20 . . , . . -, - . . . . . -245. 1958 . -20 - . -20 . . - , , , - , , - . -20, : -220 -222 ( - . . ); -3 -4 ( . . ). -2 -20 -6, 1 . - -6 . . , . . . . .

    1967 . . . -6 . -6 . . . . -2 - . -6 - , , - . - , - . -6 17 . - -6 ( . . -, . . , . . , . . , . . , . . , . . , . . , . . , . . , . . ) . -6 -6, -

  • 4. 163

    . -6 , . -6, - , , , - , . -6 - , - .

    , . . , - . 19521955 . . . . . -1 -2 - . , - . . , 1958 . -40, -50 ( ). - , , , 1972 . - . . . , . . . . .

    , , . . . 3 1974 . . - .

    . . . . . .

    . . , . . - - . - . - - - , - .

    4.1. . .

  • 164

    . . 1928 ., . - - . 1939 . . . -, , .

    , - - -. - - , - - .

    - . - . 1945 . . . . - - . 45 , , .

    , 1948 . - , , - , . - .

    , , - . - , - , , .

  • 4. 165

    . (), 1951 . , 1952 . - , , - , . , - , , - , . . . - 50 : .

    1950 . ( ) - . , , . . . -.

    , - , . , , - , , - .

    , , - , . - . , . . 34 - , .

    , , - . , , - , , : . . -, - .

  • 166

    . . - - - . , . 50- ., - , . - , , . - . . , , .

    . -, , . - .

    - . 1952 ., 1953 . - . .

    . . - 1955 . () - . - 8 000 /.

    . . : . . - , - , - - .

    , - ,

  • 4. 167

    : -, , -. -2, -3, -4. - , - .

    -6 (1 /). , 17 . 450 , - . -6, - - . -6 - . . - , , , -. , - - - .

    - . - - , - . , , .

    , , - . -20, -40, 592, - () .

  • 168

    1961 . - - 0,5 . . -, , , , . . . , . -, . , 3 , .

    , -, , . : . - : - .

    : - 1956 ., . - , .

    -6 - -6, 15 - . , 1975 . - -6, , 1 , .

    . . - , , - . - .

    - . , - . -

  • 4. 169

    , . - . , . .

    . . . . , . - : , -. : , , . , -, , , -, . , - . . - . -6 - , . -68 .

    . . , -68 -, . - , , , .

    - . - , , . - - ( ), - , .

    - . -

  • 170

    , .

    , - -, . - , - . . , .

    . . , , - , . -, , , , , .

    . -. , - . , , , . . , . , .

    . 60- . , - -- , , . : , - , - .

    6 , -: , , - . , - -

  • 4. 171

    . -, , .

    , - -. 3 - . . , . . . . - (. . , ). 3 + , , . - , . 70- . XX . - . IBM, .

    . IEEE Computer Society . . Computer Pioneer Award -. : . - . 1996.

    . 40 90- ., -, . 2005 . , - - R&D- .

    - , , - , . .

    , - : -

  • 172

    , -, , - . , , , .

    , - , , -, , , .

    , - , - , - -, , - , .

    . . . - . .

  • 4. 173

    11 1927 . . 1951 . - . 1962 . -

    - .

    1950 1986 . - , 1973 1984 . - - , 1984 1992 . - - , 1992 1995 . - , 1995 1998 . - .

    1976 . - , 1992 . , 1998 . . - .

    - , - , - , - . - -2. .

    . . - . . - . . - . , - - -.

    195356 . . ., , -, . - - .

  • 174

    , . . . - .

    . . 195661 . - () - , - , . B - -40, - . . - (, , , - . .) - . , - 1 /.

    196168 . . . 592 - , - . - , , - . - - , , - . - .

    196972 . . ., , - . - , . - (, , ) , - - , -

  • 4. 175

    . -6 . - -300 .

    197385 ., - () -1 -2, . . - - , - , . -2 - - , , , -, . .

    1980 . -1 15 . 1985 . - -2 125 -. .

    -. , - , , . - , -, - .

    198698 . -, , - . , 10 1010 12 -.

    - - . - .

  • 176

    - - ().

    . . - - - - 10 1210 14 .

    . . , , , - . - - . . . -.

    150 , , - , . . . . - 40 . 20 - . . . - , - . . . .

  • 4. 177

    4.2. . . . -

    . . . () - -, , - .

    1948 . , . - -- , , (), (), - () .

    6080- . , -1, -2 ( 20 ), - . 70 , , .

    - - . - , - , - .

    - . - - , , .

    , -

  • 178

    ( ) .

    2369 - - 29 1948 . . . (. 4.1). - 29 , , -, - .

    . 4.1. 2369 29.06.48

    16 1948 .

    - . - : , -, 2 2 1948 . - . .

  • 4. 179

    16 1948 . 60 - .

    : - , .

    - . . (. 4.2.). - . . . - . . ( - - . . ) - . . .

    . 4.2. . .

    . - ( ). , , . - ( ), - .

    13 - , - , -

  • 180

    . . ). 1948 . . . . . . , . . . , .

    19 , . . , - , .

    - , , -, -.

    , , , , - . - , .

    1949 . . - (), - .

    2 1949 . .

    . . . 1950 . . . - . . , . . - .

    1950 . . . , . . 16 1950 . - 1, - , . 1950 . . . -, -. - , 2- , - , 1951 . (. 4.3).

  • 4. 181

    . 4.3.

    1951 . 1

    50 . - , - . 21 1951 . - , 1952 . - , 1952 .

    1953 . - . . , 1953 . . . , 1, - , .

    , , 1953 . . . - - .

    23 1953 . . . - - . - . . . 1954 . , 1956 . . 1966 . . . . . .

  • 182

    1, - . . , . . -, . - 2, , - . . , , . . . 3 - . . ( , ). - 4, . . , . . . . , - - 5 - , - .

    1979 . . 1948 . :

    1 7 42 12 . -

    700 . , ,

    , -20, -220, -2, -50, -4, -6, 1-2, 1-. - , -2, -40, 5261/2, 5265/6, 406. -6, -6. 592, 592, 551, 565, 567, 1 2 (. 4.4). 5261, 5262, 5265, 5266 406.

    , . -6 -6, : -

  • 4. 183

    (), , -/ (), (), - ().

    , - , - . -10, - ( ), 3, 4, 5, , 406, 406.

    . 4.4. -2

    : -2 , -

    . . . .

    -20 -20 -

    .

  • 184

    -4 , -20,

    , - , , -. . . .

    -6 (. 4.5) - (-, -, - , -, , - ). . . .

    -6

    . . -. . : . . -, . . , . . .

    -1, -2 -

    . : . . , . . , . . , . . .

    -40, -50 -

    . - . : . . -. -40 -50 . . . . 1966 .

    . 4.5. -6

  • 4. 185

    592, 551 : . . , . -

    : . . . 592 551 . . , . . , . . .

    565, 567

    , - - , , . - - . 567 565 - . -. - - . . . , . . . . 567 . . 1977 .

    5261, 5262 -

    , - , - , - , , - . -300 . . . , . . . 5261/2 . . , . . , . . 1980 . . 4.6 5261.

  • 186

    . 4.6. 5261

    -1 : . . . -

    , - - .

    -2 : . . . -

    -1, - . -, -16 --70, 1991 . -135 . --2 . . , . . .

    5265, 5266 52615262.

    -300 . . . .

    1-2, 1- -2

    -6. 1-2 ()

  • 4. 187

    -6 , 2 3 -. -6 1- , . , -6 .

    406 : . . .

    -300 - , , - - , - . 406 . . .

    -3 , 16 -

    , , CRAY-YMP. , .

    -

    : . . (1939, 1942). . . (1939 , 1946) . . (1945 , 1953) . . (1976, 1981) . . (1976, 1992) - : . . (1981) . . (1984) . . (1984) . . (1984) . . (1990) 700 -

    . 60 , 10 . - 1500 -. -

  • 188

    .

    - :

    (, , , );

    , ; ; , ; ; -

    (); ; ; . , , -

    - , - .

    - , , - , , , - .

    , , - - , -

    4.3. -

    [39, 41] , 50- . , - - . -

  • 4. 189

    . - - - . , - , , , .

    ( , Alfred Sarant, 19181979) - , . . - . 1941 .

    - -. 1944 . , -. . - , - , , , - . 1946 . - -. , . 1950 . - , . - . -, - . , -, 1955 -: . 1956 . -

    (-) -IL - , -

  • 190

    -. -11 1959 . . . (- ) - . . . 1961 . -2 . .

    1955-

    1956 . , , , - . , ( , , , ), , - . - 700 . , 550 ., - . , -

    ( ), - 1-. ( . , , - , : - ... : ! - ). 65 , 100 , , 1- 250 . 1962 . - . . - . - . . , , -, 1-. ( , - ). 1- - . 1-,

  • 4. 191

    , - . - 1- - . , 12 . - 1150 1- 1,5 . . 1- - -, 1- (remarkable) . 1963 . 1- (). - 1-, - , - 1-, .

    , , - 2- ( . . , -2). 1-, , 4 . -, 15 1-. 120 - -.

    1- . 1- (. 4.7) , : -. 1- .

  • 192

    . 4.7. 1-

    01.11.1969 .: - , , - , , , , , , , , , , -, - 1- - .

    -2 - , , -.

    4 1962 . -2 . . . , , - - - . ( ) - -- . 1-, , -

  • 4. 193

    - , . .

    -2 - ( !) - -, , , . - . . , . . , . . , . . . - - - - . . . - , -2, 1970 . - . 1961 . , , 1965 ., - , -. - , - - . - -, -. , , - . -, -. - , , - .

  • 194

    - 1961 . , . . .

    - () -, 1960 . -35 ( - ) , (). - - - -100 (37 - , - SN-51 Texas Instruments). - - . -35 ( ) ( ) - - . - -100 - -35 ( 1962 1965 .). - (1967 .).

    1964 . -2 - -2, - . , -2 - , . .

    1964 . - -1 (-2, -3, -4). - , - 1-, , .

    -2, -- : -

  • 4. 195

    -200 - - , - -201. 60- . - .

    120 40 . . - , , . -200 - , -. - , . , , , , - .

    , -2 - . 70- . -200 ( ). - -200 . . ; - . . , . . , . . , . . .

    -2 - . - (. . . ) - . ( ) -, 7080- . - . - . , . . . , ( -) .

    70- . -2