πειστικοσ λογοσ β' τομοσ 70-141 σελ

∫§ø¡√¶√π∏™∏ – μπ√Δ∂Ã¡√§√°π∞∫§ø¡√¶√π∏™∏ – μπ√Δ∂Ã¡√§√°π∞

°È· ·ÈÒÓÂ˜ ·˘Ùfi Ô˘ ̆ ‹Ú¯Â «Ê‡ÛÂÈ» ‹Ù·Ó ‰Â‰ÔÌ¤ÓË Î·È ·Ó·fiÙÚÂÙË

Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ fiÊÂÈÏÂ Ó· Û˘ÌÊÈÏÈˆıÂ›. ∏

ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË, fiÌˆ˜, ·Ó·ÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ·˘Ù‹, ÚÔÎ¿ÏÂ-

ÛÂ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Î·È ÚÔ‚ÏËÌ·Ù›˙ÂÈ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜, ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ Î·È ·ÏÔ‡˜

·ÓıÚÒÔ˘˜.

∫ÏˆÓÔÔ›ËÛË Â›Ó·È Ë ÙÂ¯ÓÈÎ‹ ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· ·Ó··-

Ú·¯ıÔ‡Ó ÁÂÓÂÙÈÎ¿ fiÌÔÈÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÚÔ˜ ¤Ó·Ó ·Ú¯ÈÎfi ÌÂ ·Ú¤Ì‚·ÛË

ÛÙË ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ‰ÔÌ‹ ÂÓfi˜ Î˘ÙÙ¿ÚÔ˘ ÙÔ˘. ªÂ ÙËÓ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË, Ô˘ Á›ÓÂ-

Ù·È ÌÂ ÙÂ¯ÓËÙfi ÙÚfiÔ ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ó··Ú·¯ıÔ‡Ó Ê˘Ù¿

Î·È ̇ Ò·. ΔÔ Â›Ì·¯Ô, fiÌˆ˜, ı¤Ì· Â›Ó·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘, ÁÂ-

ÓÂÙÈÎ¿ ·ÓÔÌÔÈfiÙ˘Ô˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ fiÓÙÔ˜, ÌÂ ·Ó··Ú·ÁˆÁÈÎ‹ ÎÏˆÓÔ-

ÓÔÔ›ËÛË, ÌÂ ÙË ̄ Ú‹ÛË ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ˘Ú‹Ó· ÂÓfi˜ Î˘ÙÙ¿ÚÔ˘ ·fi ̇ ˆÓÙ·Ófi

¿ÓıÚˆÔ.

√ ÓÔÌÂÏ›ÛÙ·˜ ÂÌ‚Ú˘ÔÏfiÁÔ˜ Ã·Ó˜ ™¤Ì·Ó ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ Ô˘ Â-

ÚÈ¤ÁÚ·„Â ÙË ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜, ·ÏÏ¿ ÙËÓ ÔÓfiÌ·ÛÂ ˘ÚËÓÈ-

Î‹ ÌÂÙ·ÌfiÛ¯Â˘ÛË. ø˜ fiÚÔ˜, Ë Ï¤ÍË «ÎÏÒÓÔ˜», Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÎÏ·‰›, ¯ÚË-

ÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎÂ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ·fi ÙÔ μÚÂÙ·Ófi ‚ÈÔÏfiÁÔ Δ˙. ª. ™. Ã·Ï-

ÓÙ¤ÈÓ ÙÔ 1963. ΔÔ 1995 ÌÈ· ÔÌ¿‰· ÛÙÔ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ Roslin ÛÙË ™ÎÔÙ›·, ÙËÓ

ÔÔ›· ‰ÈË‡ı˘ÓÂ Ô Ian Wilmut, Â›¯Â ÙËÓ ÚÒÙË ÙË˜ ÂÈÙ˘¯›· ÌÂ ÙËÓ ÎÏˆ-

ÓÔÔ›ËÛË ‰‡Ô ÚÔ‚¿ÙˆÓ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ªfiÚ·ÁÎ Î·È ª¤ÁÎ·Ó. ŒÓ·

¯ÚfiÓÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Ë ¡ÙfiÏ˘. ◊Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ ÎÏÒÓÔ˜ Ô˘ ‰ËÌÈ-

Ô˘ÚÁ‹ıËÎÂ ·fi ÒÚÈÌÔ Î‡ÙÙ·ÚÔ ÚÔ˜ ¤ÎÏËÍË ÔÏÏÒÓ ÂÈÛÙËÌfiÓˆÓ, Ô˘

ÁÈ· ̄ ÚfiÓÈ· ›ÛÙÂ˘·Ó fiÙÈ Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔ.

∞˘Ùfi ÙÔ ÂÎÏËÎÙÈÎfi Â›ÙÂ˘ÁÌ· ÙË˜ °ÂÓÂÙÈÎ‹˜ ÚÔÎ¿ÏÂÛÂ ÂÓıÔ˘ÛÈ·-

ÛÌfi, ·ÏÏ¿ Î·È Êfi‚Ô ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÁÈ· Èı·ÓÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜. ∂Á¤Ú-

ıËÎ·Ó ÛÔ‚·Ú¿ ËıÈÎ¿ ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ Â›ÎÂÓÙÚÔ ÂÓfi˜ ‰Ë-

ÌfiÛÈÔ˘ ‰È·ÏfiÁÔ˘ ÁÈ· ÙÈ˜ ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜ ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó·

ÂÈÙÚ·Ô‡Ó Î·È ÁÈ· ÂÎÂ›ÓÂ˜ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ··ÁÔÚÂ˘ÙÔ‡Ó ÌÂ ÓfiÌÔ.

Τα θετικά της κλωνοποίησης∞fi Ù· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ Â›Ó·È ÔÈ ÂÊ·ÚÌÔ-

74 Πειστικός Λόγος – Τεύχος B΄

02 KOYTRAS LOGOS B TEYX 09-10-07 11:23 ™ÂÏ›‰·74

Á¤˜ ÙË˜ ÛÙËÓ È·ÙÚÈÎ‹ ¤ÚÂ˘Ó· Î·È ÛÙË ıÂÚ·Â›· ·ÛıÂÓÂÈÒÓ. ∏ ÎÏˆÓÔÔ›-

ËÛË Î˘ÙÙ¿ÚˆÓ ÁÈ· ÙË ıÂÚ·Â›· È·ÙÚÈÎÒÓ ·ı‹ÛÂˆÓ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ıÂÚ·-

Â˘ÙÈÎ‹ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË Î·È Ú˘ıÌ›˙ÂÙ·È ÓÔÌÈÎ¿.

◊‰Ë Û‹ÌÂÚ· ÌÔÚÂ› Ó· ·Ú·¯ıÂ› ÙÂ¯ÓËÙfi ‰¤ÚÌ· ·fi ÎÏˆÓÔÔÈËÌ¤-

Ó· Î‡ÙÙ·Ú· ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÂÁÎ·˘Ì¿ÙˆÓ. ªÂÚÈÎ¤˜ ÊÔÚ¤˜, ·Ó Ë

‚Ï¿‚Ë ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜ Â›Ó·È ÔÏ‡ ÌÂÁ¿ÏË Î·È ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Ó·Ù‹ Ë ÂÔ‡Ïˆ-

Û‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi, ··ÈÙÂ›Ù·È ÌfiÛ¯Â˘Ì· ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜. ∞Ê·ÈÚÂ›Ù·È

˘ÁÈ¤˜ ‰¤ÚÌ· ·fi ¤Ó· ¿ÏÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÌÂÙ·ÌÔÛ¯Â‡ÂÙ·È ÛÙËÓ

ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘ ¤¯ÂÈ ̆ ÔÛÙÂ› ÙËÓ ÏËÁ‹ ·fi Ù· ÂÁÎ·‡Ì·Ù·. ΔÔ ‰¤ÚÌ· ‰È·Ù›-

ıÂÙ·È, Â›ÛË˜, ·fi ÙÚ¿Â˙Â˜ ÈÛÙÒÓ.

ªÂ ÙËÓ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÌÔÚÂ› Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÂ› ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿ Ë

ÏÂ˘¯·ÈÌ›· Î·È Ô Î·ÚÎ›ÓÔ˜ ÙÔ˘ Ì˘ÂÏÔ‡ ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ. ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ Î·Ï‡-

ÙÂÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ˘ÂÚÓÈÎËıÂ› ·˘Ù‹ Ë ÌÔÚÊ‹ Î·ÚÎ›ÓÔ˘ Â›Ó·È Ó·

·ÓÙÈÎ·Ù·ÛÙ·ıÂ› Ô Ì˘ÂÏfi˜ ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ ÙÔ˘ ·ÛıÂÓÔ‡˜ ÌÂ ˘ÁÈ‹ Ì˘ÂÏfi ÙˆÓ

ÔÛÙÒÓ ·fi Î¿ÔÈÔ ‰fiÙË. ∞ÏÏ¿ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ‚ÚÂıÂ› Ô ‰fiÙË˜ ÌÂ ÙÔÓ

Î·Ù¿ÏÏËÏÔ Ù‡Ô ·›Ì·ÙÔ˜ Ô˘ Ó· Ù·ÈÚÈ¿˙ÂÈ ÌÂ ÂÎÂ›ÓÔÓ ÙÔ˘ ·ÛıÂÓ‹. ∏

ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ·Ú¿ÁÔ-

ÓÙ·˜ Î‡ÙÙ·Ú· Ì˘ÂÏÔ‡ ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ Ô˘ ı· ‹Ù·Ó ÈÛÙÔÛ˘Ì‚·Ù¿ ÌÂ ÙÔ Ì˘ÂÏfi

ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ ÙÔ˘ ·ÛıÂÓÔ‡˜ Î·È ‰Â ı· ̆ ‹Ú¯Â ÂÚ›ÙˆÛË Ó· ·ÔÚÚÈÊıÔ‡Ó

·fi ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi. ∞ÎfiÌ·, ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ ÌÂ Î·Ù¿ÏÏËÏË ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÙÚÔ-

ÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ˘ÁÈÒÓ Î˘ÙÙ¿ÚˆÓ ÙÔ˘ Ì˘ÂÏÔ‡ ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ ÂÓfi˜ Î·ÚÎÈÓÔ·-

ıÔ‡˜ Ó· Ù· Î¿ÓÂÈ ÈÔ ·ÓıÂÎÙÈÎ¿ ÛÙ· ·ÓÙÈÎ·ÚÎÈÓÈÎ¿ Ê¿ÚÌ·Î·, Ù· ÔÔ›·

ı· ÌÔÚÔ‡Ó È· Ó· ¯ÔÚËÁÔ‡ÓÙ·È ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ‰fiÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔ-

Ê‹ ÙˆÓ Î·ÚÎÈÓÈÎÒÓ Î˘ÙÙ¿ÚˆÓ. ∞˘Ù‹ Ë ıÂÚ·Â›· ı· ·‡Í·ÓÂ ÙÈ˜ Èı·Ófi-

ÙËÙÂ˜ Ó· ÂÈ˙‹ÛÂÈ Ô ·ÛıÂÓ‹˜ Î·È Ó· ·Ó·ÚÚÒÛÂÈ Ï‹Úˆ˜.

¶ÔÏ‡ Û‡ÓÙÔÌ· ı· ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ıÂÚ·Â‡Ô˘ÌÂ ·ÛıÂÓÂ›˜ ÌÂÙ·ÌÔ-

Û¯Â‡ÔÓÙ·˜ ‰È·ÊÔÚÔÔÈËÌ¤Ó· Î‡ÙÙ·Ú· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Î·ÏÏÈÂÚÁËıÂ› ·fi

‚Ï·ÛÙÔÎ‡ÙÙ·Ú· ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ. ∞˘Ùfi ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ıÂÚ·Â›· ÌÂ ·ÓÙÈÎ·-

Ù¿ÛÙ·ÛË Î˘ÙÙ¿ÚˆÓ. √È ·ÛıÂÓÂ›˜ ÌÂ ÂÎÙÂÙ·Ì¤Ó· ÂÁÎ·‡Ì·Ù·, ÔÈ ¿Û¯Ô-

ÓÙÂ˜ ·fi ÏÂ˘¯·ÈÌ›· ‹ ÂÎÊ˘ÏÈÛÙÈÎ¤˜ ÓfiÛÔ˘˜ –ÙÔ˘ ÂÁÎÂÊ¿ÏÔ˘ (ÓfiÛÔ˜ ÙÔ˘

¶¿ÚÎÈÓÛÔÓ), ÙÔ˘ ·ÁÎÚ¤·ÙÔ˜ (‰È·‚‹ÙË˜), ÙÔ˘ ‹·ÙÔ˜ (Ë·Ù›ÙÈ‰·), ÙˆÓ

·ÚıÚÒÛÂˆÓ (ÚÂ˘Ì·ÙÔÂÈ‰‹˜ ·ÚıÚ›ÙÈ‰·), ÙË˜ Î·Ú‰È¿˜ Î·È ÙˆÓ ÓÂÊÚÒÓ–

ı· ̂ ÊÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙË ıÂÚ·Â›· ÌÂ ·ÓÙÈÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË Î˘ÙÙ¿ÚˆÓ. Δ· fiÚ-

Á·Ó· ‹ ÈÛÙÔ› Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ‚Ï¿‚Ë ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÌ‚ÔÏÈ·ÛÙÔ‡Ó

75


ÌÂ ̆ ÁÈ‹ Î‡ÙÙ·Ú·. ∞Ó ‰ÔıÂ› ÙÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ Û‹Ì·, Ù· Î‡ÙÙ·Ú· ·˘Ù¿ ·Ó·-

ÁÂÓÓÔ‡Ó ÙÔÓ ÈÛÙfi Á‡Úˆ ÙÔ˘˜ Î·È ·Ú¿ÁÔ˘Ó ·ÎfiÌË Î·È Ó¤· Î‡ÙÙ·Ú· ÁÈ·

Ó· ·ÓÙÈÎ·Ù·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÂÎÂ›Ó· Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ‚Ï¿‚Ë ‹ ¤¯Ô˘Ó Î·Ù·-

ÛÙÚ·ÊÂ›.

¶ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ Âı·›ÓÔ˘Ó ÁÈ·Ù› ˘¿Ú¯ÂÈ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÌÔÛ¯Â˘Ì¿ÙˆÓ

Î·È ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÚ·ÁÈÎfi. À¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏÏÔ› ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÛÙÈ˜

Ï›ÛÙÂ˜ ·Ó·ÌÔÓ‹˜ ÁÈ· ÌÂÙ·ÌfiÛ¯Â˘ÛË ·’ fi,ÙÈ ‰ˆÚËÙ¤˜. ∞ÎfiÌË Î·È fiÙ·Ó

˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È·ı¤ÛÈÌ· fiÚÁ·Ó·, Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Â›Ó·È ÔÏÏ¿. ΔÔ ‚·ÛÈÎfi-

ÙÂÚÔ, Â›ÙÂ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ÔÏfiÎÏËÚÔ fiÚÁ·ÓÔ Â›ÙÂ ÁÈ· ÌÂÚÈÎ¿ Î‡ÙÙ·-

Ú·, Â›Ó·È Ë ·fiÚÚÈ„Ë. ΔÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ·ÛıÂÓÔ‡˜ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙÔ ÌfiÛ¯Â˘-

Ì· ˆ˜ Í¤ÓÔ Î·È ÙÔ ·Ô‚¿ÏÏÂÈ. ∏ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ‚ÔËı‹-

ÛÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÛıÂÓÂ›˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ÙÚÂÈ˜ Èı·ÓÔ› ÙÚfiÔÈ: Ó· ·Ó··-

Ú¿ÁÔ˘ÌÂ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤Ó· ˙Ò· ˆ˜ ËÁ‹ ÔÚÁ¿ÓˆÓ-ÌÔÛ¯Â˘Ì¿-

ÙˆÓ, Ó· Î·Ù·ÛÎÂ˘¿ÛÔ˘ÌÂ Ó¤Â˜ Î·Ú‰È¤˜, ÓÂÊÚ¿, Û˘ÎÒÙÈ· Î.Ï. ÛÙÔ ÂÚÁ·-

ÛÙ‹ÚÈÔ, Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ ‚Ï·ÛÙÔÎ‡ÙÙ·Ú·. ™‹ÌÂÚ· ÔÈ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜

ÌÔÚÂ› Ó· Î·ÏÏÈÂÚÁÔ‡Ó ÔÏfiÎÏËÚÂ˜ ·ÓıÚÒÈÓÂ˜ Î·Ú‰È¤˜, Û˘ÎÒÙÈ·, ·Îfi-

ÌË Î·È Ì¤ÏË ÔÏfiÎÏËÚ· ÛÂ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· ˘„ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜. Δ· ‰È¿ÊÔ-

Ú· Ì¤ÚË ÂÓfi˜ ÔÚÁ¿ÓÔ˘ ÌÔÚÂ› Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ÍÂ¯ˆÚÈÛÙ¿. °È· ·-

Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ı· ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ Ó· Î·Ù·ÛÎÂ˘¿ÛÔ˘ÌÂ ÙÈ˜ ‚·Ï‚›‰Â˜, ÙÔ˘˜ Ì˘˜

Î·È Ù· ·ÈÌÔÊfiÚ· ·ÁÁÂ›· Î·È ÌÂÙ¿ Ó· Ù· Û˘Ó·ÚÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘ÌÂ Û¯ËÌ·Ù›-

˙ÔÓÙ·˜ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ fiÚÁ·ÓÔ. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ¤Ó·˜ ·ÛıÂÓ‹˜ ı· ÌÔ-

ÚÔ‡ÛÂ Ó· ·ÓÙÈÎ·Ù·ÛÙ‹ÛÂÈ ÌfiÓÔ ¤Ó· Ì¤ÚÔ˜ ÙË˜ Î·Ú‰È¿˜ ÙÔ˘ –ÁÈ· ·Ú¿-

‰ÂÈÁÌ·, ÙÈ˜ ÂÏ·ÙÙˆÌ·ÙÈÎ¤˜ ‚·Ï‚›‰Â˜–, ÂÓÒ Î¿ÔÈÔ˜ ¿ÏÏÔ˜ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ

Ó· ·ÓÙÈÎ·Ù·ÛÙ‹ÛÂÈ ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ Î·Ú‰È¿. ∂›Ó·È Èı·Ófi ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ó·

ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· Î·Ù·ÛÎÂ˘¿ÛÔ˘ÌÂ ¤Ó· ÔÏfiÎÏËÚÔ Ì¤ÏÔ˜ ¤ÙÔÈÌÔ Ó· ÙÔÔıÂ-

ÙËıÂ› ÛÂ ¤Ó·Ó ·ÛıÂÓ‹ Ô˘ ̆ ¤ÛÙË ·ÎÚˆÙËÚÈ·ÛÌfi.

∏ ÛÙÂÈÚfiÙËÙ· ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ÌÂÁ¿ÏÔ Úfi‚ÏËÌ·. ¶ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ Â›-

Ó·È ‰˘ÛÙ˘¯ÈÛÌ¤ÓÔÈ, ÂÂÈ‰‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Ê¤ÚÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙÔ ·È‰›

Ô˘ ÙfiÛÔ ÔÏ‡ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó. Δ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÓ‹ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ·˘Í¿ÓÔÓÙ·È

Û˘ÓÂ¯Ò˜ ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ¤¯Ô˘ÌÂ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Î·È ÙË ıÂÚ·-

Â›· ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔ, ÌÔÚÊÒÓ ÛÙÂÈÚfiÙËÙ·˜. ª›· ·fi ÙÈ˜ ÙÂ¯ÓÈ-

Î¤˜ ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È Ë ÂÍˆÛˆÌ·ÙÈÎ‹ ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË (ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË in vitro ‹

IVF [·’ fiÔ˘ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È Î·È Ô fiÚÔ˜ «·È‰› ÙÔ˘ ÛˆÏ‹Ó·», ÂÂÈ‰‹ vitro

ÛÙ· Ï·ÙÈÓÈÎ¿ ÛËÌ·›ÓÂÈ Á˘·Ï›]), Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÔ›· ¤Ó· ˆ¿ÚÈÔ ÂÓÒÓÂÙ·È ÌÂ



¤Ó· ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈÔ ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜ Î·È Î·ÙfiÈÓ ÙÔ

·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓÔ ¤Ì‚Ú˘Ô ÌÂÙ·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙË Ì‹ÙÚ· ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜. ∏ ·Ó¿-

Ù˘ÍË ÙË˜ ÙÂ¯ÓÈÎ‹˜ ·˘Ù‹˜ ¤¯ÂÈ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË Á¤ÓÓËÛË ¯ÈÏÈ¿‰ˆÓ ·È-

‰ÈÒÓ ÛÂ fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ·fi ˙Â˘Á¿ÚÈ· Ô˘, ˘fi ¿ÏÏÂ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜, ‰Â ı·

Â›¯·Ó Î·ÌÈ¿ ÂÏ›‰· Ó· ÙÂÎÓÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó. ∏ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙË˜ ÛÙÂÈÚfiÙË-

Ù·˜ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· Á›ÓÂÈ Î·È ÌÂ ÙËÓ ·Ó··Ú·ÁˆÁÈÎ‹ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË.

∞˘Ùfi ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ÌÂ ÙËÓ ·ÓÙÈÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ˘Ú‹Ó· ÂÓfi˜ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘

ˆ·Ú›Ô˘ ÌÂ ÙÔÓ ˘Ú‹Ó· ÂÓfi˜ ÒÚÈÌÔ˘ Î˘ÙÙ¿ÚÔ˘, fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ÁÂÓÂÙÈ-

Îfi ˘ÏÈÎfi. ΔÔ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤ÓÔ ¤Ì‚Ú˘Ô ı· ÂÌÊ˘ÙÂ˘fiÙ·Ó Î·ÙfiÈÓ ÛÙË Ì‹-

ÙÚ· ÌÈ·˜ Á˘Ó·›Î·˜, fiÔ˘ ı· ·Ó·Ù˘ÛÛfiÙ·Ó ÛÂ Ó¤Ô ¿ÙÔÌÔ.

ª¤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜, fiÌˆ˜, Ë ·Ó··Ú·ÁˆÁÈÎ‹ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒ-

Ô˘ ‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È ÛÂ Î·ÌÈ¿ ̄ ÒÚ·. ¶ÔÏÏ¤˜ ̄ ÒÚÂ˜ ¤¯Ô˘Ó ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÚÔ-

ÛˆÚÈÓ‹ ··ÁfiÚÂ˘ÛË ÛÂ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ ¤ÚÂ˘ÓÂ˜ Ô˘ ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ·ÓıÚÒÈÓ·

¤Ì‚Ú˘·, Ì¤¯ÚÈ Ó· ÍÂÎ·ı·ÚÈÛÙÂ› Ï‹Úˆ˜ ÙÔ ̇ ‹ÙËÌ·. ΔÈ ı· Û˘Ó¤‚·ÈÓÂ, ÏÔÈ-

fiÓ, ·Ó Ë ··ÁfiÚÂ˘ÛË ÁÈÓfiÙ·Ó ÌfiÓÈÌË; ΔÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Â›Ó·È fiÙÈ ı· ÛÙ·Ì·-

ÙÔ‡ÛÂ Ë ¤ÚÂ˘Ó· Î·È ÁÈ· ‰˘ÓËÙÈÎ¿ ÛˆÙ‹ÚÈÂ˜ È·ÙÚÈÎ¤˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›Â˜ – ÁÈ·

·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· ÔÚÁ¿ÓˆÓ ÁÈ· ÌÂÙ·ÌÔÛ¯Â‡ÛÂÈ˜. ¢Â ı· ı¤Ï·ÌÂ

Ó· ¤¯Ô˘ÌÂ ·˘Ù‹ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·; ∞Ó ‹Ù·Ó Ó· Âı¿ÓÂÙÂ ·fi ÌÈ· Î·Ú‰È·Î‹

ÓfiÛÔ, ‰Â ı· ı¤Ï·ÙÂ Ó· ¤¯ÂÙÂ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÎÏˆÓÔÔÈËıÂ› Ë Î·Ú‰È¿

Û·˜, ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÂÙÂ Ó· ̇ ‹ÛÂÙÂ; º·›ÓÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ ÔÈ ¤ÚÂ˘ÓÂ˜ Ô˘

Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È ÌÂ ÙËÓ ·ÓıÚÒÈÓË ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË Â›Ó·È ̄ Ú‹ÛÈÌÂ˜ ̆ fi Î¿ÔÈ-

Ô˘˜ fiÚÔ˘˜.

¶·ÚfiÏÔ Ô˘ Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ··ÁÔÚÂ‡ÂÙ·È ÛÙÈ˜

ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜ ̄ ÒÚÂ˜, ̆ ¿Ú¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏË Èı·ÓfiÙËÙ· Ó· Á›ÓÔ˘Ó ·ÚfiÌÔÈÂ˜

·fiÂÈÚÂ˜. ΔÔ ÈÔ Èı·Ófi Ì¤ÚÔ˜ ı· ‹Ù·Ó ÌÈ· ÎÏÈÓÈÎ‹ ÂÍˆÛˆÌ·ÙÈÎ‹˜

ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË˜. √È ÎÏÈÓÈÎ¤˜ ·˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÁÈ·ÙÚÔ‡˜ ÂÈ‰ÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ˘˜ ÛÙËÓ

·Ê·›ÚÂÛË ˆ·Ú›ˆÓ ·fi Á˘Ó·›ÎÂ˜, Ô˘ Ù· ÁÔÓÈÌÔÔÈÔ‡Ó in vitro Î·È Î·-

ÙfiÈÓ ÂÌÊ˘ÙÂ‡Ô˘Ó Ù· ¤Ì‚Ú˘· ÛÙË Ì‹ÙÚ·. Δ¤ÙÔÈ· ÂÍÂÈ‰ÈÎÂ˘Ì¤ÓË ÁÓÒÛË

‰ÂÓ ̆ ¿Ú¯ÂÈ ÛÙÈ˜ ÂÙ·ÈÚÂ›Â˜ ‚ÈÔÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ Î·È Ù· ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎ¿ ÂÚÁ·ÛÙ‹-

ÚÈ·. ∂ÈÏ¤ÔÓ, ÂÎÂ›ÓÔÈ Ô˘ ı· ‹ıÂÏ·Ó Ó· ÂÈ¯ÂÈÚ‹ÛÔ˘Ó Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ, ı·

¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·Ó Á˘Ó·›ÎÂ˜ Ô˘ Ó· ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ˆ¿ÚÈ·. ∏ ‰˘Ó·Ùfi-

ÙËÙ· ·˘Ù‹ ̆ ¿Ú¯ÂÈ ÛÙÈ˜ ÎÏÈÓÈÎ¤˜ ÂÍˆÛˆÌ·ÙÈÎ‹˜ ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË˜.

ŒÓ· ·fi Ù· ‚·ÛÈÎ¿ ̇ ËÙ‹Ì·Ù· Û¯ÂÙÈÎ¿ ÌÂ ÙËÓ ·ÓıÚÒÈÓË ÎÏˆÓÔÔ›-

ËÛË Â›Ó·È ÙÔ ‰ÈÎ·›ˆÌ· ÙˆÓ ÎÏˆÓÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ ·ÙfiÌˆÓ Ó· ̇ Ô˘Ó ÙË ̇ ˆ‹

77


ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ÁÂÓÂÙÈÎ‹ Ù·˘ÙfiÙËÙ·. ΔÔ ·È‰› Ô˘ ı·

‹Ù·Ó ÎÏÒÓÔ˜ ÂÓfi˜ ÁÔÓ¤· ÙÔ˘ ı· ¤ÌÔÈ·˙Â ÛÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ‹ ÙË ÌËÙ¤Ú·

ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ̆ ¿Ú¯ÂÈ Î·ÌÈ¿ ÂÁÁ‡ËÛË fiÙÈ Ô ÎÏÒÓÔ˜ ı· Â›¯Â ÙËÓ ›‰È· ÚÔ-

ÛˆÈÎfiÙËÙ· ÌÂ ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ¿ÙÔÌÔ. ¶·Ú’ fiÙÈ ÔÈ ÎÏÒÓÔÈ Â›Ó·È ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ·-

ÓÔÌÔÈfiÙ˘ÔÈ, ÔÈ ÌÂÏ¤ÙÂ˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· Î·È Ë Â˘Ê˘˝·

ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ Î·ıÔÚ›˙ÔÓÙ·È Î·È ·fi ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘. ŒÓ·˜ ÎÏÒÓÔ˜

ÔÏ‡ ÓÂfiÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ¿ÙÔÌÔ ı· ̇ Ô‡ÛÂ ÛÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ÂÔ¯‹, ÛÂ

‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ı· ¤ÙÚˆÁÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¤˜ ÙÚÔÊ¤˜ Î·È ı· Â›¯Â

‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ÌfiÚÊˆÛË. ŸÏÔÈ ·˘ÙÔ› ÔÈ ·Ú¿ÁÔÓÙÂ˜ ÂËÚÂ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ÚÔ-

ÛˆÈÎfiÙËÙ·, Û˘ÓÂÒ˜ ÔÈ ÎÏÒÓÔÈ ÌÔÚÂ› Ó· Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ›‰ÈÔÈ, ·ÏÏ¿ ı· Û˘-

ÌÂÚÈÊ¤ÚÔÓÙ·Ó ÔÏ‡ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¿.

ªÔÏÔÓfiÙÈ ÔÈ ÙÂ¯ÓÈÎ¤˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÙÂÏÂÈÔÔÈËıÂ›, ÔÈ

ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ ÙÈ˜ ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ó ‹‰Ë ÛÂ ¿ÏÏ· ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎ¿ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·,

Î·ıÒ˜ ı· ÙÔ˘˜ ‰ÒÛÔ˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·Ú·ÛÎÂ˘¿ÛÔ˘Ó Ê¿ÚÌ·Î· ÌÂ

Ó¤Ô˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Î·È Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÔ˘Ó Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙˆÓ ÔÈÎfiÛÈÙˆÓ

˙ÒˆÓ, fiˆ˜ Â›Ó·È Ù· ÎÔÙfiÔ˘Ï·, Ù· Úfi‚·Ù· Î·È ÔÈ ·ÁÂÏ¿‰Â˜. ∏ ÁÂÓÂÙÈ-

Î‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹ Î·È Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË Ì·˜ ·Ú¤¯Ô˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·ÏÏ¿-

ÍÔ˘ÌÂ ÙÔ ÁÂÓÂÙÈÎfi ̆ ÏÈÎfi ÂÓfi˜ ̇ ÒÔ˘, ¤ÙÛÈ ÒÛÙÂ ·˘Ùfi Ó· ÌÔÚÂ› Ó· ·Ú¿-

ÁÂÈ Î¿ÔÈÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤Ó· ÎÔÙfi-

Ô˘Ï· ·Ú¿ÁÔ˘Ó ¯Ú‹ÛÈÌ· Ê¿ÚÌ·Î·. √È ÂÙ·ÈÚÂ›Â˜ Ô˘ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È

ÛÙÈ˜ ∏¶∞ ÌÂ ÙËÓ ¤ÚÂ˘Ó· ·˘Ù‹ ¤¯Ô˘Ó ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÎÔÙfiÔ˘Ï· ÌÂ ·ÓÙÈ-

Î·ÚÎÈÓÈÎ¿ Ê¿ÚÌ·Î· ÛÙ· ·‚Á¿ ÙÔ˘˜. Œ¯Ô˘Ó ·Ú·¯ıÂ› Â›ÛË˜ Ô˘ÏÂÚÈ-

Î¿ Ô˘ ·Ú¿ÁÔ˘Ó ÙÔÓ ·ÓıÚÒÈÓÔ ·˘ÍËÙÈÎfi ·Ú¿ÁÔÓÙ·, Î·ıÒ˜ Î·È ·Ó-

ıÚÒÈÓ· ·ÓÙÈÛÒÌ·Ù·. ∏ ·fi‰ÔÛË ÛÂ Ê¿ÚÌ·Î· Â›Ó·È ÌÂÁ¿ÏË Î·È ÚÔ-

ÛÔ‰ÔÊfiÚ·, Î·ıÒ˜ Î¿ıÂ ÎfiÙ· ÌÔÚÂ› Ó· ÂÚÈ¤¯ÂÈ Ì¤¯ÚÈ Î·È 100 ¯ÈÏÈÔ-

ÛÙfiÁÚ·ÌÌ· ÂÓfi˜ Ê·ÚÌ¿ÎÔ˘.

∏ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÚÔÛÊ¤ÚÂÙ·È Î·È ÁÈ· ÙË ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÙÚÔÔÔ›ËÛË ̇ Ò-

ˆÓ, ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ ·˘Ù¿ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÂÈı˘ÌËÙ¿ ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿. °›-

ÓÔÓÙ·È ¤ÚÂ˘ÓÂ˜, ÁÈ· Ó· ÙÚÔÔÈËıÔ‡Ó ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ·ÁÂÏ¿‰Â˜, ÁÔ˘ÚÔ‡ÓÈ·, Îfi-

ÙÂ˜, Úfi‚·Ù· Î·È „¿ÚÈ·. Δ· ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤Ó· ̇ Ò· ı· ÌÔÚÔ‡-

Û·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó Ù·¯‡ÙÂÚË ·Ó¿Ù˘ÍË, ¿·¯Ô ÎÚ¤·˜ Î·È ·ÓıÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ÛÂ

·Ûı¤ÓÂÈÂ˜. ¶ÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ, fiÌˆ˜, Ô ‚·ıÌfi˜ ÂÈÙ˘¯›·˜ Â›Ó·È ÌÈÎÚfi˜ Î·È

ÔÏÏÔ› ÎÏÒÓÔÈ ÁÂÓÓÈÔ‡ÓÙ·È ÌÂ ·ÓˆÌ·Ï›Â˜ ‹ Âı·›ÓÔ˘Ó Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙË Á¤Ó-

Ó·. ∂ÊfiÛÔÓ Ë ÙÂ¯ÓÈÎ‹ ‚ÂÏÙÈˆıÂ›, ı· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó ÎÏÒ-



ÓÔÈ ·Ô‰ÔÙÈÎÒÓ ·ÁÂÏ¿‰ˆÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ ̇ ÒˆÓ,

ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙË˜ Â›Ó·˜ Î·È ÙÔ˘ ̆ ÔÛÈÙÈÛÌÔ‡.

¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ˙Ò· ·fi ÔÙ¤ Ù·ÍÈÓÔÌÔ‡ÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ˆ˜ Â›‰Ë ˘fi

ÂÍ·Ê¿ÓÈÛË. √È ÏfiÁÔÈ Â›Ó·È ÔÏÏÔ› – ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ·ÓÙ·-

ÁˆÓÈÛÙÒÓ, Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙË˜ Ê˘ÛÈÎ‹˜ ÙÔ˘˜ Î·ÙÔÈÎ›·˜ ‹ Ë Ï·ıÚÔıËÚ›·.

√ÚÈÛÌ¤Ó· Â›‰Ë ·ÚÈıÌÔ‡Ó ÙfiÛÔ Ï›Á· ¿ÙÔÌ·, ÒÛÙÂ Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ Ó· ÂÍ·Ê·-

ÓÈÛÙÔ‡Ó Â›Ó·È ¿ÌÂÛÔ˜. √ÚÈÛÌ¤Ó· ·fi ·˘Ù¿ Â›Ó·È ËÏÈÎÈˆÌ¤Ó· Î·È ·Ó›Î·-

Ó· ÁÈ· ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹, ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Èı·ÓfiÙËÙÂ˜ Ó· ÁÂÓÓËıÔ‡Ó

Ó¤· ¿ÙÔÌ·. ¢ÂÓ ·ÂÈÏÔ‡ÓÙ·È, fiÌˆ˜, ÌfiÓÔ ¿ÁÚÈ· ˙Ò·. ¶ÔÏÏ¿ ÂÓ‰ËÌÈÎ¿

Â›‰Ë (Ù· Â›‰Ë Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ¿ ÛÂ ÌÈ· ÂÚÈÔ¯‹) ‹ÌÂÚˆÓ ˙Ò-

ˆÓ ·ÂÈÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ÂÈÛ·ÁfiÌÂÓ· Â›‰Ë Ô˘ ÂÎÙÚ¤ÊÔÓÙ·È ÌÂ Û˘ÛÙ‹Ì·Ù·

ÂÓÙ·ÙÈÎ‹˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜. Δ· ÂÓ‰ËÌÈÎ¿ Â›‰Ë ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó ÔÏ‡-

ÙÈÌ· ÁÔÓ›‰È· Ô˘ Ù· Î·ıÈÛÙÔ‡Ó ·ÓıÂÎÙÈÎ¿ ÛÙË ˙¤ÛÙË ‹ ÛÙÈ˜ ·Ûı¤ÓÂÈÂ˜

Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘ÌÂ ÙËÓ ÂÍ·Ê¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜.

¶ÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ, Ë Ì¤ıÔ‰Ô˜ ‰È·Ù‹ÚËÛË˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙË Ê‡Ï·ÍË Î·ÙÂ-

„˘ÁÌ¤ÓÔ˘ Û¤ÚÌ·ÙÔ˜ ‹ ÂÌ‚Ú‡ˆÓ, ·ÏÏ¿ ·˘Ù‹ Â›Ó·È ÌÈ· ¯ÚÔÓÔ‚fiÚ· Î·È

‰··ÓËÚ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›·. °È’ ·˘Ùfi ÌfiÓÔ ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÔÛÔÛÙfi ÙˆÓ ·ÂÈÏÔ‡-

ÌÂÓˆÓ ÂÈ‰ÒÓ ÚÔÛÙ·ÙÂ‡ÂÙ·È ÌÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ. ∏ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÌÔÚÂ›

Ó· Â›Ó·È ÌÈ· Ï‡ÛË ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛˆÛË ÙˆÓ ÂÈ‰ÒÓ ·˘ÙÒÓ.

¶ËÁ‹: S. Morgan, ∫ÏˆÓÔÔ›ËÛË, ÂÎ‰. ™·‚‚¿Ï·˜, ∞ı‹Ó·, 2004

Γενετικά τροποιημένα (μεταλλαγμένα) τρόφιμα∫¿ıÂ ¯ÚfiÓÔ Á‡Úˆ ÛÙ· 600.000 ·È‰È¿ ÛÙÔÓ ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓÔ ÎfiÛÌÔ

Ù˘ÊÏÒÓÔÓÙ·È, ÂÂÈ‰‹ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÚÎÂÙ‹ ‚ÈÙ·Ì›ÓË ∞ ÛÙË ‰È·ÙÚÔÊ‹

ÙÔ˘˜, Ë ÔÔ›· ‚·Û›˙ÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ Ú‡˙È. ΔÔ Úfi‚ÏËÌ· ı· Ï˘ÓfiÙ·Ó, ·Ó

¤ÙÚˆÁ·Ó ¤Ó· ‰˘Ô Î·ÚfiÙ· ÙËÓ ËÌ¤Ú·, Ù· ÔÔ›·, fiÌˆ˜, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ‰ÂÓ Â›-

Ó·È ‰È·ı¤ÛÈÌ·. √ ˘ÔÛÈÙÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ¤Ó· Úfi‚ÏËÌ· ÔÏ‡ ¤ÓÙÔÓÔ ÛÙËÓ

ÂÔ¯‹ Ì·˜, Ô˘ Î·ÏÔ‡Ì·ÛÙÂ Ó· ÙÔ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘ÌÂ. ΔÔ 2000, Ô ÏËı˘-

ÛÌfi˜ ÙË˜ °Ë˜ ÍÂ¤Ú·ÛÂ Ù· 6 ‰ÈÛÂÎ·ÙÔÌÌ‡ÚÈ· Î·È Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 2030 ı· ÊÙ¿-

ÛÂÈ Ù· 8 ‰ÈÛÂÎ·ÙÔÌÌ‡ÚÈ·. ∞˘Ù‹ Ë ˘¤ÚÌÂÙÚË ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡

ÔÍ‡ÓÂÈ ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ÙÔ˘ ˘ÔÛÈÙÈÛÌÔ‡. ∏ ÈÛÔÎ·Ù·ÓÔÌ‹ ÙˆÓ ·Á·ıÒÓ Â›-

Ó·È ¤Ó· ˆÚ·›Ô È‰·ÓÈÎfi, Ô˘ ··ÈÙÂ› ‰Ú·ÛÙÈÎ¤˜ ÌÂÙ·‚ÔÏ¤˜ ÛÙËÓ ·ÁÎfi-

ÛÌÈ· ÔÏÈÙÈÎ‹ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌ›·. ∞˘Ùfi ÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ Ê·›ÓÂÙ·È ·›ı·ÓÔ,

79


¤ÙÛÈ ÔÏÏÔ› ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ¿ÏÏÂ˜ Ï‡ÛÂÈ˜, fiˆ˜ Â›Ó·È ÔÈ Ó¤Â˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ ÁÂ-

ˆÚÁ›·˜ Î·È ÙÚÔÊ›ÌˆÓ.

∏ ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÙÚÔÔÔ›ËÛË ‹ ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹ Â›Ó·È ÌÈ· Ó¤· ÔÏÏ¿

˘ÔÛ¯fiÌÂÓË ÙÂ¯ÓÈÎ‹. ∞ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÙÚÔÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ÁÂÓÂÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡

Ê˘ÙÒÓ Î·È ˙ÒˆÓ, ÒÛÙÂ ·˘Ù¿ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó Ó¤· ÂÈı˘ÌËÙ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚÈ-

ÛÙÈÎ¿. √È ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¤˜ Ì¤ıÔ‰ÔÈ ÙË˜ ÂÈÏÂÎÙÈÎ‹˜ ‰È·ÛÙ·‡ÚˆÛË˜ ‚·Û›-

˙ÔÓÙ·È ÛÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÁÂÓÂÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÌÂÙ·Í‡ ·ÙfiÌˆÓ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Â›-

‰Ô˘˜. ∏ ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹ ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ÊÔÚ¤˜ Î¿ÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ Ú¿ÁÌ·, ·Ï-

Ï¿ ÔÏ‡ ÈÔ ÁÚ‹ÁÔÚ·. ∂ÈÏ¤ÔÓ, fiÌˆ˜, ÌÔÚÂ› Ó· ÌÂÙ·Ê¤ÚÂÈ ÁÔÓ›‰È·

Î·È ÌÂÙ·Í‡ ÂÈ‰ÒÓ Ô˘ ‰Â ‰È·ÛÙ·˘ÚÒÓÔÓÙ·È Ô‡ÙÂ ÛÙË Ê‡ÛË Ô‡ÙÂ ÌÂ ÂÈ-

ÏÂÎÙÈÎ‹ ‰È·ÛÙ·‡ÚˆÛË.

∏ ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹ ¤¯ÂÈ ÔÚÈÛÌ¤Ó· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· ¤Ó·ÓÙÈ ÙË˜ ÂÈ-

ÏÂÎÙÈÎ‹˜ ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹˜. ™˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó·:

– Ë ÂÈı˘ÌËÙ‹ ·ÏÏ·Á‹ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ÛÂ Ï›ÁÂ˜ ÁÂÓÈ¤˜,

– Â›Ó·È Ù·¯‡ÙÂÚË Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfiÙÂÚË,

– Ù· ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÂÈÏ¤ÁÔÓÙ·È ÌÂ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÎÚ›‚ÂÈ·,

– Ë ÂÈÏÔÁ‹ Á›ÓÂÙ·È ·fi ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ê¿ÛÌ· ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ. ™Ù· Ê˘-

Ù¿, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÌÔÚÂ› Ó· ÚÔÛ‰ÒÛÂÈ ·ÓıÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ÛÂ Â¯ıÚÔ‡˜,

·Ûı¤ÓÂÈÂ˜, ÍËÚ·Û›· Î·È ̇ È˙·ÓÈÔÎÙfiÓ· Î·È ̆ „ËÏfiÙÂÚË ÂÚÈÂÎÙÈÎfiÙËÙ·

ÛÂ ıÚÂÙÈÎ¿ Û˘ÛÙ·ÙÈÎ¿.

√È ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ·˘Ù¤˜, Ô˘ ¤¯ÂÈ Ë ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹ Î·È ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ë

ÂÈÏÂÎÙÈÎ‹ ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹, ÌÔÚÔ‡Ó, ·Ó ·ÍÈÔÔÈËıÔ‡Ó ÛˆÛÙ¿, Ó· ‰Ò-

ÛÔ˘Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÔÊ¤ÏË:

– Î·Ï‡ÙÂÚË ·fi‰ÔÛË ÌÂ ÏÈÁfiÙÂÚ· ·Ú·ÛÈÙÔÎÙfiÓ·,

– Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· ÛÂ ·ÊÈÏfiÍÂÓ· ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·, ̄ ¿ÚË ÛÙËÓ ·˘ÍËÌ¤ÓË ·ÓÙÔ-

¯‹ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÛÂ ÍËÚ·Û›·, ·Ï·ÙfiÙËÙ· Î·È ·ÎÚ·›Â˜ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›Â˜,

– ‚ÂÏÙÈˆÌ¤ÓÂ˜ È‰ÈfiÙËÙÂ˜ Ê·ÁËÙÔ‡, fiˆ˜ ÁÂ‡ÛË Î·È ̆ Ê‹,

– ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ıÚÂÙÈÎ¿ Û˘ÛÙ·ÙÈÎ¿, fiˆ˜ Ú‡˙È ÌÂ ·˘ÍËÌ¤ÓË ÂÚÈÂÎÙÈ-

ÎfiÙËÙ· ÛÂ ‚ÈÙ·Ì›ÓË ∞ ‹ ·Ê·›ÚÂÛË ÙˆÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ Ô˘ ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó

·ÏÏÂÚÁ›Â˜,

– Â˘ÎÔÏfiÙÂÚË ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ÙÚÔÊ›ÌˆÓ, ÌÂ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÏÈÁfiÙÂÚË

Û·Ù¿ÏË Î·È ̄ ·ÌËÏfiÙÂÚÂ˜ ÙÈÌ¤˜.

∏ ̄ Ú‹ÛË ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÁÂÓÂÙÈÎ‹˜ ÙÚÔÔÔ›ËÛË˜ ÛÙ· ÙÚfiÊÈÌ· Â›Ó·È

ÚfiÛÊ·ÙË. ∫·ÓÂ›˜ ‰ÂÓ Í¤ÚÂÈ ·Ó ·˘Ù¿ Ù· ÙÚfiÊÈÌ· Â›Ó·È ÂÈ‚Ï·‚‹ Ì·ÎÚÔ-



ÚfiıÂÛÌ· Î·È ÙÈ ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ı· ̆ ¿ÚÍÔ˘Ó ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ÛÙË ‚ÈÔ-

ÔÈÎÈÏfiÙËÙ·. √È ÚÒÙÂ˜, ¿ÓÙˆ˜, ÂÓ‰Â›ÍÂÈ˜ ·fi ÙË μfiÚÂÈ· ∞ÌÂÚÈÎ‹,

fiÔ˘ ÂÎ·ÙÔÌÌ‡ÚÈ· ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÚÒÓÂ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤Ó· ÙÚfiÊÈÌ·,

Â›Ó·È fiÙÈ Ù· ÙÚfiÊÈÌ· ·˘Ù¿ Â›Ó·È ·ÛÊ·Ï‹. ∂ÓÙÔ‡ÙÔÈ˜, Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ë

Ó¤· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· Ó· ÚÔ¯ˆÚÂ› ÌÂ Û‡ÓÂÛË Î·È Ó· Ï·Ì‚¿ÓÂÙ·È ̆ fi„Ë Úˆ-

Ù›ÛÙˆ˜ Ë ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙˆÓ Î·Ù·Ó·ÏˆÙÒÓ. ∂›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÔÈ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ˜ Ó·

·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ·È fi¯È ÌfiÓÔ ·fi ÂÙ·ÈÚÂ›Â˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ˜

Î·È ‰ÈÂıÓÂ›˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ÔÊÂ›ÏÔ˘Ó Ó· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó Ù· ÔÊ¤ÏË Î·È

ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ ÙˆÓ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ ÙÚÔÊ›ÌˆÓ Î·È Ó· ÚÔ-

ÙÂ›ÓÔ˘Ó Ô˘ÛÈÒ‰ÂÈ˜ Ï‡ÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ. «°È· ÂÚ›ÏÔÎ· ı¤Ì·Ù· ‰ÂÓ

˘¿Ú¯ÂÈ ·Ï‹ Ï‡ÛË. ∏ ‚ÈÔÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ó¿ÎÂÈ· ÁÈ· ÙËÓ Â›Ó·.

ŸÌˆ˜ Ì·˙› ÌÂ ÙÈ˜ ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¤˜ ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ˜, ÙËÓ ÔÚı‹ ÁÂˆÚÁÈÎ‹ Ú·ÎÙÈ-

Î‹ Î·È ÙË ÛˆÛÙ‹ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÔÏÈÙÈÎ‹, ÌÔÚÂ› Ó· Á›ÓÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ ·Ú¿-

ÁÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ Â›ÙÂ˘ÍË Î·Ï‡ÙÂÚË˜ ̆ ÁÂ›·˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·˜ ÁÈ·

fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ». Nigel J. Taylor Î·È Claude M. Fauquet.

¶ËÁ‹: S. Morgan, °ÂÓÂÙÈÎ¿ ΔÚÔÔÔÈËÌ¤Ó· ΔÚfiÊÈÌ·, ÂÎ‰. ™·‚‚¿Ï·˜, ∞ı‹Ó·, 2004

Τα αρνητικά της κλωνοποίησηςÀ¿Ú¯ÂÈ, Ê˘ÛÈÎ¿, ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Î›Ó‰˘ÓÔ˜ Ó· Á›ÓÂÈ Î·Ù¿¯ÚËÛË ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔ-

Á›·˜ ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹ ÔÈ ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ı· Â›Ó·È

ÙÚÔÌ·ÎÙÈÎ¤˜. ΔÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ Î·È Ë ·ÓËÛ˘¯›· ÂÈÛÙËÌfiÓˆÓ Î·È ÌË ÂÛÙÈ¿-

˙ÂÙ·È ÛÙÔ Â›Ì·¯Ô ̇ ‹ÙËÌ· ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, Ô˘ ÂÁÂ›-

ÚÂÈ ÔÏÏ¿ ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ËıÈÎ‹˜ Ù¿ÍË˜.

Œ¯Ô˘Ó ÂÎÊÚ·ÛÙÂ› Êfi‚ÔÈ fiÙÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·¯ıÔ‡Ó ·ÓıÚÒÈ-

ÓÔÈ ÎÏÒÓÔÈ ÌÂ ÌfiÓÔ ÛÎÔfi Ó· ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó ̂ ˜ «‰ˆÚËÙ¤˜» ÔÚÁ¿ÓˆÓ.

√È ÎÏÒÓÔÈ ı· ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ̂ ˜ «‰ˆÚËÙ¤˜» ‹ ‰fiÙÂ˜ Î·Ù¿ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜

ÙÚfiÔ˘˜. √È ÁÔÓÂ›˜ ÂÓfi˜ ·È‰ÈÔ‡ Ô˘ ¿Û¯ÂÈ ·fi ÌÈ· ı·Ó·ÙËÊfiÚÔ ÓfiÛÔ,

fiˆ˜ Ë ÏÂ˘¯·ÈÌ›·, ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ó Ó· ÙÔ ÎÏˆÓÔÔÈ‹-

ÛÔ˘Ó, ÁÈ· Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· ·ÓÙ›ÁÚ·Êfi ÙÔ˘, Ô˘ ı· ‹Ù·Ó Ô Ù¤ÏÂÈÔ˜

‰fiÙË˜ Ì˘ÂÏÔ‡ ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ. ∞ÎfiÌË, Î¿ÔÈÔ˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˜ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó·

ÏËÚÒÛÂÈ ÁÈ· Ó· ÊÙÈ¿ÍÂÈ ¤Ó·Ó ÎÏÒÓÔ ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘, ÒÛÙÂ Ó· ̄ ÚËÛÈÌÔ-

ÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ÎÏÒÓÔ˘ ̂ ˜ ÌfiÛ¯Â˘Ì·, ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÎ·Ù·ÛÙ‹ÛÂÈ ÙË

‰ÈÎ‹ ÙÔ˘ ¿ÚÚˆÛÙË Î·Ú‰È¿. º·ÓÙ¿˙ÂÈ ·¿ÓıÚˆÔ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ̆ ¿Ú¯ÂÈ ·Ì-

81


ÊÈ‚ÔÏ›· fiÙÈ Î¿ÔÈÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ı· Ï‹ÚˆÓ·Ó ÌÂÁ¿Ï· ̄ ÚËÌ·ÙÈÎ¿ ÔÛ¿

ÁÈ· Ó· ·Ú·ÙÂ›ÓÔ˘Ó ÙË ̇ ˆ‹ ÙÔ˘˜. Δ¤ÙÔÈÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ̇ ËÙ‹Ì·Ù· ËıÈÎ‹˜ Ù¿ÍË˜

Ú¤ÂÈ Ó· Û˘˙ËÙËıÔ‡Ó ‰ËÌfiÛÈ· Î·È, ·Ó ÎÚÈıÂ› ··Ú·›ÙËÙÔ, Ó· „ËÊÈ-

ÛÙÔ‡Ó ÓfiÌÔÈ Ô˘ Ó· Ú˘ıÌ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘.

ª¤Û· ÛÙ· ÂfiÌÂÓ· 20 ÌÂ 30 ̄ ÚfiÓÈ·, ı· ̆ ¿Ú¯ÂÈ ÂÓ‰Â¯ÔÌ¤Óˆ˜ Ë

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, ÁÈ· Ó· ÌÔÚÂ› fiÔÈÔ˜ ı¤ÏÂÈ Ó· «Û¯Â‰È¿ÛÂÈ» ÙÔ ·È‰› ÙÔ˘. OÈ

ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙË ı¤ÛË Î·È ÙËÓ ·ÏÏËÏÔ˘¯›· Î¿ıÂ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘

ÁÔÓÈ‰›Ô˘ Î·È ›Ûˆ˜ ¤¯Ô˘Ó Ì¿ıÂÈ ÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ·ÏÏËÏÂ›‰Ú·Û‹˜ ÙÔ˘˜.

◊‰Ë, ÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó ¤Ó· Î‡ÙÙ·ÚÔ ·fi ¤Ó· ¤Ì‚Ú˘Ô Î·È Ó·

ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ DNA ÙÔ˘ ÁÈ· ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ÁÂÓÂÙÈÎ¤˜ ÓfiÛÔ˘˜. Œ¯Ô˘Ó ·Ó·Ù˘-

¯ıÂ› ÙÂ¯ÓÈÎ¤˜ ÁÈ· Ó· ÙÚÔÔÔÈÔ‡ÌÂ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ Ù· ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈ· ÛÂ ‰È¿-

ÊÔÚ· ̇ Ò·, ÒÛÙÂ Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘ÌÂ ÙË ÌÂÙ·‚›‚·ÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈ-

Ì¤ÓˆÓ ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ ÛÙÔ˘˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ™‡ÓÙÔÌ·, ı· Â›Ó·È ‰˘Ó·-

Ùfi Ó· Î¿ÓÔ˘ÌÂ Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ÌÂ ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ Û¤ÚÌ·. ™Â ÚÒÙË Ê¿ÛË, ¤Ì-

‚Ú˘· Ô˘ ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ÌÂ ÂÍˆÛˆÌ·ÙÈÎ‹ ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó·

ÙÚÔÔÔÈËıÔ‡Ó ÁÂÓÂÙÈÎ¿, ÒÛÙÂ Ó· ·ÔÎÏÂÈÛıÔ‡Ó Ù· ·ÓÂÈı‡ÌËÙ· ÁÔÓ›-

‰È·. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, fiÌˆ˜, ›Ûˆ˜ Ó· ¤¯Ô˘ÌÂ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· Î¿ÓÔ˘ÌÂ ÔÏ‡

ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ÌÔÚÂ› Ó· ıÂˆÚÔ‡Ó ÛˆÛÙfi Ó· ·Ê·ÈÚ¤ÛÔ˘Ó

ÁÔÓ›‰È· ÛÙ· ÔÔ›· ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È ÁÂÓÂÙÈÎ¤˜ ÓfiÛÔÈ, fiˆ˜ Ë Î˘ÛÙÈÎ‹ ›ÓˆÛË, Ë

Ì˘˚Î‹ ‰˘ÛÙÚÔÊ›· ‹ Ë ·ÈÌÔÊÈÏ›·. £· ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó, fiÌˆ˜, ÙÔÓ ÚÔÎ·ıÔÚÈ-

ÛÌfi ÙË˜ ·Ó¿Ù˘ÍË˜ ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ fiˆ˜ Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ·, ÔÈ ·ıÏË-

ÙÈÎ¤˜ ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜ ‹ ÔÈ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ¤˜ ‰ÂÍÈfiÙËÙÂ˜; À¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ÂÓ‰Â¯fiÌÂÓÔ

ÔÈ ÏÔ‡ÛÈÔÈ ÁÔÓÂ›˜ Ó· ÂÈı˘ÌÔ‡Ó ÙÔ ÁÂÓÂÙÈÎfi Û¯Â‰È·ÛÌfi ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ

ÙÔ˘˜, ÒÛÙÂ Ó· ÁÂÓÓËıÔ‡Ó Ù¤ÏÂÈ·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔ ÛÙ· ‰ÈÎ¿ ÙÔ˘˜ Ì¿ÙÈ·. ∞ÏÏ¿

ÔÈÔ˜ ı· ÎÚ›ÓÂÈ ÙÈ Â›Ó·È Ù¤ÏÂÈÔ; ∫·È ÙÈ ı· Û˘Ì‚Â›, ·Ó Î¿ÙÈ ‰ÂÓ ¿ÂÈ Î·Ï¿,

·Ó Î¿ÙÈ ‰ÂÓ ÂÍÂÏÈ¯ıÂ› Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi;

∂Í¿ÏÏÔ˘, Ë ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ‰ÂÓ Î·ıÔÚ›˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ

·fi ÙÔ ÁÂÓÂÙÈÎfi ·Ú¿ÁÔÓÙ·, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÈ˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ¤˜ ÂÈ‰Ú¿-

ÛÂÈ˜ Î·È ÙËÓ ·ÁˆÁ‹ Ô˘ ·›ÚÓÂÈ. ∏ ·ÓÙ›ÏË„Ë fiÙÈ Ë Ê‡ÛË Â›Ó·È Î˘Ú›·Ú-

¯Ô˜, ÌÔÓ·‰ÈÎfi˜ ›Ûˆ˜, ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ‰È·ÌfiÚÊˆÛË˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Î·È ÔÈ

ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ¤˜ (·ÁˆÁ‹, ·Ú·‰fiÛÂÈ˜, ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ıÂÛÌÔ›, ÔÏ›-

ÙÂ˘Ì· Î.Ï.) ‰Â˘ÙÂÚÂ‡ÔÓÙÂ˜ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÈÊ¤ÚÂÈ ‰È·‰Ô¯ÈÎ¤˜ Û˘Ó¤ÂÈÂ˜Ø

Ó· ˘Ô‚·ıÌ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ Â˘ı‡ÓÂ˜ ÙË˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È Ó· ÌÂÙ·ÙÔ›˙ÔÓÙ·È Ù·

·›ÙÈ· ÙË˜ Î·ÎÔ‰·ÈÌÔÓ›·˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÛÙË Ê‡ÛË, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙË ÁÔÓÈ‰È·-



Î‹ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹, Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È ÌÔÈÚÔÏ·ÙÚÈÎ¿ Ë ̇ ˆ‹ Î·È Ó· «‰ÈÎ·ÈÔ-

ÏÔÁÔ‡ÓÙ·È» ÔÈ ‰È·ÎÚ›ÛÂÈ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ̂ ˜ Ê˘ÛÈÎ¤˜.

¶ÔÏÏÔ› ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ ÙÚÔÔÔÈÒÓÙ·˜ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ Ù· ˙Ò·

ÁÈ· ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ˆÊÂÏÈÌÈÛÙÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜ Ù· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û·Ó «˙ˆ-

ÓÙ·Ó¿ ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈ·». ∞˘Ùfi ıÂˆÚÂ›Ù·È ËıÈÎ¿ ··Ú¿‰ÂÎÙÔ. ∂›Ó·È ÁÂÁÔ-

Ófi˜ fiÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·ÚÂÌ‚·›ÓÔ˘Ó ÛÙ· ˙Ò· ·fi ÙfiÙÂ Ô˘ Ù· ÂÍËÌ¤Úˆ-

Û·Ó. √È Û‡Á¯ÚÔÓÂ˜ Ê˘Ï¤˜ ·ÁÚÔÙÈÎÒÓ Î·È Î·ÙÔÈÎ›‰ÈˆÓ ˙ÒˆÓ ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó

ÔÏ‡ ·fi Ù· ¿ÁÚÈ·. ∑Ô˘Ó ÛÂ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÔÏ‡ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¤˜ ·fi ÙÈ˜ Ê˘ÛÈ-

Î¤˜ Î·È, ·Ó ·ÂÏÂ˘ıÂÚˆıÔ‡Ó, Ì¿ÏÏÔÓ ‰Â ı· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó. ∞fi ÙËÓ ¿Ô-

„Ë ·˘Ù‹, Ë ÁÂÓÂÙÈÎ‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹ ÌÔÈ¿˙ÂÈ ÌÂ ÙËÓ ÂÈÏÂÎÙÈÎ‹ ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹.

∂›ÛË˜, ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÓËÛ˘¯›· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙË˜ ˘ÁÂ›·˜ ÙˆÓ ‰È·ÁÔÓÈ-

‰È·ÎÒÓ ˙ÒˆÓ. ΔÔ Úfi‚ÏËÌ· Â‰Ò Â›Ó·È Ë Â›‰Ú·ÛË Ô˘ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó·

¤¯ÂÈ ÙÔ Ó¤Ô ÁÔÓ›‰ÈÔ ÛÙË ÛˆÌ·ÙÈÎ‹ Î·È „˘¯ÔÏÔÁÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ̇ ÒÔ˘.

√È ÂÙ·ÈÚÂ›Â˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ̇ ÒˆÓ Î·Ïfi Â›Ó·È Ó· Â·ÁÚ˘ÓÔ‡Ó.

∏ Ê˘ÛÈÎ‹ ÂÈÏÔÁ‹ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ÌË¯·ÓÈÛÌfi˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙË˜ ÂÍ¤ÏÈÍË˜.

™Â Î¿ıÂ ÔÌ¿‰· ·ÙfiÌˆÓ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ÔÚÈÛÌ¤Ó· ¿ÙÔÌ· Â›Ó·È ÈÔ Î·-

Ï¿ ÚÔÛ·ÚÌÔÛÌ¤Ó· ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ·fi Ù· ̆ fiÏÔÈ· ¿ÙÔÌ·. ∞˘Ù¿ ÂÈ-

‚ÈÒÓÔ˘Ó, ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·È Î·È Ù· ÁÔÓ›‰È¿ ÙÔ˘˜ ÂÚÓÔ‡Ó ÛÙËÓ ÂfiÌÂÓË

ÁÂÓÈ¿. ∞˘Ùfi Û˘Ó‹ıˆ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È «Ë ÂÈ‚›ˆÛË ÙÔ˘ Î·Ï‡ÙÂÚ· ÚÔÛ·Ú-

ÌÔÛÌ¤ÓÔ˘». ªÂ ÙËÓ Â¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÛÙÔ ÁÔÓÈ‰È·Îfi ‰˘Ó·ÌÈÎfi

˙ˆÈÎÒÓ Î·È Ê˘ÙÈÎÒÓ ÏËı˘ÛÌÒÓ ·Ú·‚È¿˙ÂÙ·È Ë ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÙË˜ Ê˘ÛÈ-

Î‹˜ ÂÈÏÔÁ‹˜, ¿Ú· Î·È Ë ÔÚÂ›· ÂÍ¤ÏÈÍË˜ ÙˆÓ ÂÈ‰ÒÓ, ÌÂ ·Úfi‚ÏÂÙÂ˜

Î·È ·ÓÂÍ¤ÏÂÁÎÙÂ˜ Û˘Ó¤ÂÈÂ˜.

Δ¤ÏÔ˜, ÛÔ‚·Úfi˜ Â›Ó·È Î·È Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ÙË˜ ÁÂÓÂÙÈÎ‹˜ Ú‡·ÓÛË˜, ÙË˜

‰È·ÛÙ·‡ÚˆÛË˜, ‰ËÏ·‰‹, ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÌÂ ·˘ÙÔÊ˘‹ Ê˘-

Ù¿. ∏ Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· Î·È Ì·˙ÈÎ‹ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ

Ê˘ÙÒÓ, ·ÏÏ¿ Î·È Ë Ì·˙ÈÎ‹ ·Â˘ÏÂ˘ı¤ÚˆÛË ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÁÂÓÂÙÈÎ¿

Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÌ¤ÓˆÓ ÌÔÚÊÒÓ ˙ˆ‹˜ ı· ÚÔÎ·Ï¤ÛÂÈ ÌË ·Ó·ÛÙÚ¤„ÈÌË Î·-

Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙË ‚ÈfiÛÊ·ÈÚ·. °È’ ·˘Ùfi ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÙ·È ·ÂÏÂ˘ı¤Úˆ-

ÛË ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ Ê˘ÙÒÓ, Â¿Ó ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÁÁ‡ËÛË fiÙÈ ‰Â

ı· ‰È·ÛÙ·˘ÚˆıÔ‡Ó ÌÂ ·˘ÙÔÊ˘‹ Ê˘Ù¿.

Άλλοι υποθετικοί κίνδυνοιΠοτέ στην ιστορία η ανθρωπότητα δεν ήταν τόσο απροετοίμαστη μπροστά

83


στις νέες τεχνολογικές και οικονομικές ευκαιρίες, σε προκλήσεις και σε κιν-

δύνους όμοιους μ’ αυτούς που βρίσκονται σήμερα στον ορίζοντά μας. Πιθα-

νώς, μέσα στις επόμενες δεκαετίες, ο τρόπος ζωής μας να μετασχηματιστεί, πο-

λύ πιο θεμελιακά απ’ ό,τι στα προηγούμενα χίλια χρόνια. Το έτος 2025, εμείς

και τα παιδιά μας ίσως να ζούμε σ’ έναν κόσμο εντελώς διαφορετικό απ’ αυ-

τόν που είχαν γνωρίσει στο παρελθόν όλες οι ανθρώπινες υπάρξεις.

Σε χρόνο λιγότερο απ’ αυτόν που αντιστοιχεί σε μια γενιά, είναι πιθανό να

αλλάξει ριζικά ο τρόπος που προσδιορίζαμε τη ζωή και τη σημασία της ύπαρξης.

Αντιλήψεις για τη φύση που διάρκεσαν πάρα πολύ μακρό χρονικό διάστημα,

μαζί και αυτές που αφορούν την ανθρώπινη φύση, πιθανώς θα αναθεωρηθούν.

Πολλές παμπάλαιες πρακτικές σε σχέση με τη σεξουαλικότητα, την αναπα-

ραγωγή, τη γέννηση και την ιδιότητα του γονέα είναι πιθανό να εγκαταλει-

φτούν. Μερικοί γονείς θα διάλεγαν, ίσως, να συλλαμβάνονται τα παιδιά τους σε

δοκιμαστικούς σωλήνες και να κυοφορούνται σε τεχνητές μήτρες, έξω από το

ανθρώπινο σώμα, προκειμένου να αποφύγουν τις δυσάρεστες καταστάσεις της

εγκυμοσύνης και να εξασφαλίσουν ένα ασφαλές και διαφανές περιβάλλον μέ-

σω του οποίου θα παρακολουθούν την ανάπτυξη του αγέννητου παιδιού τους.

Θα μπορούσαν επίσης να γίνονται γενετικές μεταβολές στα ανθρώπινα έμβρυα

μέσα στη μήτρα, ώστε να διορθώνονται τα γονίδια που ευθύνονται για θανατη-

φόρες ασθένειες και διαταραχές και να ενισχύονται οι ψυχικές ιδιότητες, η συ-

μπεριφορά, η εξυπνάδα και τα φυσικά γνωρίσματα του εμβρύου. Οι γονείς

ίσως να είναι σε θέση να σχεδιάσουν μερικά από τα χαρακτηριστικά των παι-

διών τους, αλλάζοντας θεμελιακά την ίδια την έννοια της γονεϊκότητας. Τα παι-

διά «κατά παραγγελία» θα στρώσουν το δρόμο για την ανάδυση ενός πολιτι-

σμού της ευγονικής, στον 21ο αιώνα.

Οι γενετικές πληροφορίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από σχο-

λεία, εργοδότες, ασφαλιστικές εταιρείες και κυβερνήσεις, για να καθοριστούν

η εκπαιδευτική πορεία, οι προοπτικές απασχόλησης, οι αμοιβές ασφαλιστι-

κών εταιρειών, αλλά και να πραγματοποιηθούν εκκαθαρίσεις με πρόσχημα

την ασφάλεια, δίνοντας τη δυνατότητα να αναπτυχθεί μια νέα μολυσματική

μορφή διακρίσεων που θα βασίζεται στο γενετικό προφίλ του καθενός από

εμάς. Οι έννοιες της κοινωνικότητας και της ισότητας πιθανώς θα μετασχη-

ματιστούν. Η αξιοκρατία θα έδινε τη θέση της στη γενετικοκρατία, με αποτέ-

λεσμα άτομα, εθνοτικές ομάδες και φυλές να κατηγοριοποιούνται σε μεγάλο

βαθμό, να τυποποιούνται μέσω του γονότυπού τους, ανοίγοντας το δρόμο για

την εμφάνιση ενός συστήματος αποτελούμενου από άτυπες βιολογικές κάστες

σε διάφορες χώρες του κόσμου.



Μερικές μόνο παγκόσμιες επιχειρήσεις, ερευνητικά ιδρύματα και κυβερνή-

σεις θα μπορούσαν να έχουν στα χέρια τους το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης

για τα σχεδόν 100.000 γονίδια που συγκροτούν τα σχεδιαγράμματα της ανθρώ-

πινης φυλής, όπως επίσης κύτταρα, όργανα και ιστούς από τους οποίους συνί-

σταται το ανθρώπινο σώμα. Πιθανώς να κατέχουν επίσης παρόμοια δικαιώματα

για δεκάδες χιλιάδες μικροοργανισμούς, φυτά και ζώα, που θα τους επιτρέπουν

να διαχειρίζονται μια άνευ προηγουμένου δύναμη και να υπαγορεύουν τους

όρους με τους οποίους εμείς και οι μελλοντικές γενιές θα ζούμε.

Η μετατόπιση στην αγροτική οικονομία των εργαστηρίων θα μπορούσε

να προοιωνίζεται την οριστική εξάλειψη της εποχής της γεωργίας. Εκατομμύ-

ρια αγρότες στον αναπτυσσόμενο και αναπτυγμένο κόσμο θα ξεριζώνονταν

από τη γη με αποτέλεσμα να προκληθούν οι μεγαλύτερες κοινωνικές ανατα-

ραχές στην παγκόσμια ιστορία.

Γενετικά κατασκευασμένα βιολογικά πολεμικά μέσα πιθανώς να προκα-

λέσουν μια σοβαρή απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια.

Ο Αιώνας της Βιοτεχνολογίας μπορεί να φέρει μερικές ή ακόμη και τις

περισσότερες από αυτές τις αλλαγές και ακόμη πιο πολλές στην καθημερινή

μας ζωή, επηρεάζοντας βαθιά την ατομική και συλλογική μας συνείδηση, το

μέλλον του πολιτισμού μας και την ίδια τη βιόσφαιρα. Τα οφέλη και οι κίνδυ-

νοι που απορρέουν από αυτό που ονομάζουμε «έσχατο τεχνολογικό σύνορο»

σε συναρπάζουν όταν τα παρατηρείς, και σου φέρνουν σύγκρυο όταν τα συλλο-

γιέσαι. Όμως, παρά το θαυμαστό δυναμικό και την τρομακτική φύση αυτής της

ασυνήθιστης τεχνολογικής επανάστασης, η δημόσια προσοχή, μέχρι τώρα, έχει

εστιαστεί, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό, στην άλλη μεγάλη τεχνολογική επανά-

σταση του 20ού αιώνα – αυτή των υπολογιστών και των τηλεπικοινωνιών.

Αυτό πρόκειται ν’ αλλάξει. Μετά από σαράντα χρόνια, διάστημα κατά το οποίο

κινούνταν σε παράλληλες τροχιές, η πληροφορική και οι επιστήμες της ζωής

άρχισαν αργά αργά να συγχωνεύονται σε μια ενιαία τεχνολογική και οικονο-

μική δύναμη. Ο υπολογιστής χρησιμοποιείται για να αποκρυπτογραφείται, να

κατευθύνεται και να οργανώνεται ο τεράστιος αριθμός των γενετικών πληρο-

φοριών που αποτελούν την πρώτη ύλη της αναδυόμενης βιοτεχνολογικής οι-

κονομίας. Επιστήμονες που εργάζονται στο νέο αυτό πεδίο της «βιοπληροφορι-

κής» αρχίζουν να «κατεβάζουν» ευρέως γενετικές πληροφορίες εκατομμυρίων

ετών εξέλιξης, δημιουργώντας ένα ισχυρό νέο είδος «τραπεζών βιολογικών

δεδομένων». Οι άφθονες γενετικές πληροφορίες που υπάρχουν σ’ αυτές τις

τράπεζες βιολογικών δεδομένων χρησιμοποιούνται από τους ερευνητές για να

ξαναφτιάξουν τον φυσικό κόσμο.

85


Το πάντρεμα υπολογιστών και γονιδίων αλλάζει οριστικά την πραγ-

ματικότητά μας και τα βαθύτερα επίπεδα της ανθρώπινης εμπειρίας. Για να

αρχίσουμε να κατανοούμε το τεράστιο μέγεθος της αλλαγής που συντελείται

στον ανθρώπινο πολιτισμό, είναι σημαντικό να γυρίσουμε πίσω και να απο-

κτήσουμε μια βαθύτερη κατανόηση της ιστορικής φύσης πολλών μεταβολών

που έχουν συμβεί γύρω μας, καθώς βρισκόμαστε στο κατώφλι του νέου αιώ-

να. Αυτές οι μεταβολές αντιπροσωπεύουν ένα σημείο καμπής για τον πολιτι-

σμό. Βρισκόμαστε μπροστά στις ωδίνες του τοκετού των μεγαλύτερων μετα-

σχηματισμών στην παγκόσμια ιστορία. Παρακολουθούμε το τέλος μιας μεγά-

λης οικονομικής εποχής και τους πόνους της γέννας μιας άλλης εποχής. Κα-

θώς το παρελθόν αποτελεί πάντα το πρελούδιο για το μέλλον, το ταξίδι μας

στον Αιώνα της Βιοτεχνολογίας θα πρέπει ν’ αρχίσει μ’ έναν απολογισμό του

κόσμου που αφήνουμε πίσω μας.

J. Rifkin, √ ·ÈÒÓ·˜ ÙË˜ μÈÔÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, εκδ. «Νέα Σύνορα» – Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα, 1998

Προτάσεις για την αξιοποίηση της κλωνοποίησης προςόφελος του ανθρώπουH ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË Â›Ó·È ¤Ó· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi Â›ÙÂ˘ÁÌ· Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ,

fiˆ˜ ¿ÏÏˆÛÙÂ Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¿ Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡Á-

Ì·Ù·, ÂÎÏËÎÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. ¶Ú¤ÂÈ, ÏÔÈfiÓ, Ó·

·ÍÈÔÔÈËıÂ› ÌÂ ÓÂ‡Ì· Ô˘Ì·ÓÈÛÌÔ‡, ÁÈ· Ó· ‚ÂÏÙÈˆıÂ› ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ Ë ˙ˆ‹

ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘.

Έξι κανόνεςΤο 1995, ο πρώην αρχιεπίσκοπος του Γιορκ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου

σχετικά με τη χρήση της γενετικής μηχανικής για τη βελτίωση του ανθρώπινου

είδους. Έδωσε έξι κανόνες που θεωρούσε ότι θα έπρεπε να ακολουθήσει η κοι-

νωνία:

1. Τα ανθρώπινα όντα δεν είναι μόνο τα γονίδιά τους. Τα γονίδια είναι μόνο έ-

να σύνολο εντολών. Είμαστε κάτι παραπάνω από ένα σύνολο εντολών.

2. Θυμηθείτε την πολύτιμη ποικολομορφία της ανθρώπινης φύσης.

3. Ψάξτε για τη δικαιοσύνη στις συναλλαγές των ανθρώπων και τη χρήση των

πόρων.



4. Σεβαστείτε την ιδιωτική ζωή και την αυτονομία.

5. Αποδεχτείτε το γεγονός ότι οι ασθένειες θα πρέπει να θεραπεύονται όταν

αυτό είναι δυνατό.

6. Να είστε ιδιαίτερα καχύποπτοι με τη βελτίωση της ανθρώπινης φύσης και

κυρίως με εκείνους που θεωρούν ότι γνωρίζουν τι είδους βελτιώσεις πρέπει

να γίνουν.

Oι «ελαττωματικές» ιδιοφυΐεςΤα τελευταία χρόνια με τις νέες τεχνικές χειρισμού του DNA μπορέσαμε να ανα-

διατάξουμε το γενετικό υλικό ανάμεσα σε διαφορετικά είδη, να «επαναπρογραμ-

ματίσουμε» τη ζωή και να αναδημιουργήσουμε τη βιόσφαιρα. Παράλληλα

μπορέσαμε να χαρτογραφήσουμε το DNA και είμαστε σε απόσταση αναπνοής

από την καθιέρωση της γενετικής ταυτότητας ενός εκάστου, δηλαδή τη γνώση

των γενετικών του δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που σχε-

τίζονται με την εμφάνιση νοσημάτων με γενετικό υπόβαθρο.

Ακολούθως, στενά συνδεδεμένοι με τον ορθολογισμό, τον τεχνοκρατισμό

και τη μέγιστη αποτελεσματικότητα, αρχίσαμε να σκεφτόμαστε όχι απλά την

εντόπιση των γενετικών προδιαθέσεων των ατόμων για τις διάφορες ασθένειες,

αλλά και τη «διόρθωση» αυτών, μέσω της γονιδιακής θεραπείας (gene therapy).

Η πορεία αυτή συνεχίστηκε μέσα από τη λεγόμενη προεμφυτευτική διά-

γνωση, δηλαδή τη δυνατότητα γνώσης της γενετικής σύστασης του εμβρύου

πριν από την εμφύτευσή του στη μήτρα. Το επόμενο βήμα, πολύ σύντομα, θα

είναι η «διόρθωση» αυτής της γενετικής σύστασης του προεμβρύου ή εμβρύου,

μέσω της γονιδιακής θεραπείας-αντικατάστασης, προς ένα (ποιο άραγε;) «τέ-

λειο πρότυπο». Μόνο που, όταν στο εγγύς μέλλον θα μπορούμε να «διορθώ-

νουμε» τις ασθένειες, πόσοι θα μπορέσουν να αντισταθούν στον πειρασμό να

διορθώσουν, τις πρώτες μέρες της ζωής του μέλλοντος βλαστού τους, τα γονίδια

που σχετίζονται και με τον ψυχισμό, τις διαθέσεις ή και τη συμπεριφορά του;

(Παρόλο που αυτά τα τελευταία δεν έχουν αμιγώς γενετική προέλευση καθώς

προκύπτουν από την αλληλεπίδραση γονιδίων και περιβάλλοντος.)

Και τότε θα έχουμε την ανάδυση μιας κοινωνίας που θα προκαθορίζει και

θα (προ)σχεδιάζει τον ίδιο της τον εαυτό και το μέλλον της. Μια κοινωνία χωρίς

εκπλήξεις και χωρίς «λάθη». Να σκεφτούμε προς στιγμή ότι αυτή η κοινωνία

δεν θα επέτρεπε να είχαν γεννηθεί ένα σωρό εξέχουσες φυσιογνωμίες που έτυχε

να διαθέτουν γενετικές προδιαθέσεις ασύμβατες με την ιδανική «τέλεια» ομοιό-

87


μορφη κοινωνία. Με τη λογική αυτή δε θα γεννιούνταν ούτε ο Βαν Γκογκ που

έπασχε από κατάθλιψη ούτε ο Αϊνστάιν που έπασχε από δυσλεξία ούτε ο Στίβεν

Χόκινγκ που πάσχει από ατροφική παράλυση. Άλλωστε πρόγευση αυτής της

κοινωνίας δεχόμαστε καθημερινά με την ομογενοποίηση και την τυποποίηση

των μαζών, αντί της αποδοχής της διαφοράς των ατόμων και της αυτόνομης

προσωπικότητάς τους.

Το παράδειγμα της Γενετικής είναι χαρακτηριστικό και αποδεικνύει την

αλήθεια της άποψης που θεωρεί ότι το περιεχόμενο της επιστήμης, καθώς και

οι εφαρμογές της δεν είναι ουδέτερες, αλλά καθορίζονται από τις προτεραιότη-

τες που κάθε φορά θέτει η κοινωνία. Γιατί το είδος των αναγκών που καλείται

να επιλύσει η τεχνική και η επιστήμη, σε κάθε κοινωνία, σε κάθε ιστορική πε-

ρίοδο, ανέκαθεν προσδιοριζόταν από τις αξίες, τους προσανατολισμούς και την

κοσμοαντίληψή της. Αυτό που συμβαίνει σήμερα με τη Γενετική είναι ότι η

κατεύθυνση που ακολουθεί στρέφεται περισσότερο στη «διόρθωση» της φύ-

σης και λιγότερο στην κατανόησή της. Αντιμετωπίζει τους οργανισμούς –φυτά,

ζώα, άνθρωπο– σαν μηχανές ελαττωματικές, με λάθη στον κώδικα, και φα-

ντασιώνεται τις τέλειες υπάρξεις χωρίς μειονεκτήματα και λάθη. Υιοθετεί στην

πράξη τη ρήση του Καρτέσιου «να γίνουμε κυρίαρχοι και κάτοχοι της φύσης»

και γι’ αυτό προβαίνει στον μετασχηματισμό της φύσης και τη «διόρθωσή» της.

Εάν οι αξίες και το κοσμοείδωλο της κοινωνίας ήταν διαφορετικά, τότε η

γενετική έρευνα θα είχε άλλον προσανατολισμό που θα διερευνούσε τη σχέ-

ση του γενετικού υλικού με το περιβάλλον. Δηλαδή:

• τη σχέση της γενετικής σύστασης και των γενετικών προδιαθέσεων των

οργανισμών με τις τοξικές ουσίες του περιβάλλοντος,

• τη σχέση ανάμεσα στις περιβαλλοντικές επιδράσεις και τις γενετικές μεταλ-

λάξεις των οργανισμών,

• τη γενετική σύσταση των φυτών σε σχέση με το καλύτερο περιβάλλον όπου

θα μπορούσαν να ευδοκιμήσουν.

Μια τέτοια Γενετική θα υπηρετούσε και θα προωθούσε:

• την προληπτική προστασία των οικοσυστημάτων,

• την προληπτική ιατρική έναντι της θεραπευτικής ιατρικής και

• την ενίσχυση της οικολογικής γεωργίας έναντι της χημικής γεωργίας και

των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.

Τ. Κουράκης, από τον τύπο



Βιοτεχνολογία και κίνδυνοιΣτο προηγούμενο άρθρο μου ανίχνευσα τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των

γενετικών παρεμβάσεων που μπορούν να θεωρηθούν κοινωνικά βελτιωτι-

κές και εκείνων που έχουν εν δυνάμει σοβαρές παρενέργειες. Απλώς για

υπενθύμιση επαναλαμβάνω ότι η γραμμή αυτή βρίσκεται στον σκοπό για τον

οποίο γίνονται οι γενετικές έρευνες. Αν στόχος τους είναι η ζωή να γίνει υγιέ-

στερη, τότε είναι ανόητο να αντιδρούμε και να ζητούμε να απαγορευτούν οι

σχετικές προσπάθειες. Αντιθέτως, αν έχουν ως στόχο να δημιουργηθούν παι-

διά με χαρακτηριστικά που να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές των γο-

νιών τους, τότε η γενετική έρευνα είναι άκρως επικίνδυνη και πρέπει να τεθεί

άμεσα κάτω από στενή ρυθμιστική εποπτεία και παρακολούθηση εθνικών

και υπερεθνικών θεσμών. Ας δούμε γιατί.

Έστω ότι η βιοτεχνολογία αφήνεται να αναπτυχθεί ανεξέλεγκτα. Τότε, αρκε-

τοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι σύντομα θα καταστεί δυνατή η δημιουργία

«παιδιών κατά παραγγελία» με μορφολογικά, διανοητικά και ψυχολογικά χα-

ρακτηριστικά που θα ικανοποιούν κάποιες επιθυμητές προδιαγραφές. Αυτή η

εξέλιξη πρέπει να αποτραπεί γιατί τα οικονομικά μέσα των γονέων θα αρχίσουν

να προσδιορίζουν την κοινωνική επιτυχία των παιδιών και η ανισότητα θα αυ-

ξηθεί πέρα από τα όρια που είναι δυνατό να αντισταθμιστούν μέσω της αναδια-

νομής του πλούτου και του εισοδήματος. Αλλά εκτός αυτής και άλλων εξίσου

σημαντικών παρενεργειών υπάρχει επίσης ένας πολύ σοβαρότερος κίνδυνος.

Αυτός είναι ότι η βιοτεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κάποια ισχυρή

χώρα προκειμένου να επιβάλει καθεστώς παγκόσμιου ολοκληρωτισμού.

Είναι αυτό το ενδεχόμενο απίθανο; Μάλλον όχι. Και τούτο γιατί όπως

γνωρίζουμε από το παρελθόν οι κυβερνήσεις δεν δεσμεύονται στη χρήση

των αποτελεσμάτων των μεγάλων ανακαλύψεων μόνο για το καλό του αν-

θρώπου. Αν χρειάζεται επιβεβαίωση περί τούτου, αρκεί να θυμηθούμε πώς

χρησιμοποιήθηκαν η φωτιά, η πυρίτιδα και η ατομική ενέργεια. Συνεπώς το

ακανθώδες ερώτημα που προκύπτει είναι πού τραβάμε την απαγορευτική

γραμμή στην εξέλιξη της βιοτεχνολογίας και πώς ελέγχουμε τα αποτελέσματα

ώστε να αποτραπούν εφαρμογές οι οποίες αναιρούν τη χρησιμότητα της επι-

στήμης για τον άνθρωπο;

Όσον αφορά το πρώτο σκέλος της ερώτησης, η άποψή μου είναι ότι πρέπει

να τραβήξουμε γραμμή έτσι ώστε να επιτρέπεται η επίτευξη αποτελεσμάτων

που αποσκοπούν μόνο στην καταπολέμηση των ασθενειών. Με άλλα λόγια,

τα πειράματα που αποσκοπούν είτε στην αλλαγή της φύσης του ανθρώπου εί-

89


τε στην επίτευξη της αθανασίας πρέπει να απαγορευτούν. Βεβαίως, επειδή η

αποκτούμενη γνώση είναι αδύνατο να στεγανοποιηθεί, το εγχείρημα της διά-

κρισης μεταξύ των δύο κατευθύνσεων βιοτεχνικής έρευνας είναι εξαιρετικά

δύσκολο για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αποτελεσματικής ρυθμιστικής

πολιτικής. Αλλά τώρα που ο πειρασμός βγήκε από το μπουκάλι, πρέπει να

δούμε πώς θα τον κάνουμε να δουλέψει υπέρ και όχι κατά του ανθρώπινου

γένους.

Τέλος, αναφορικά με το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, το πρόβλημα δεν

αντιμετωπίζεται με κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό που απαιτείται είναι

η δημιουργία πολιτικών και κοινωνικών θεσμών για τον δημοκρατικό έλεγ-

χο της βιοτεχνολογίας. Πιο συγκεκριμένα, σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο

πρέπει να δημιουργηθούν θεσμοί με τεχνική και πολιτική ικανότητα να δια-

κρίνουν μεταξύ των γενετικών αλλαγών που προάγουν τον άνθρωπο και

εκείνων που βάζουν σε κίνδυνο την αξιοπρέπειά του.

Γ.Κ. Μπήτρος, από τον τύπο

Ο φόβος της προόδου[...] Είναι υπαρξιακή ανάγκη του ανθρώπου να αναζητά αενάως την απόκτη-

ση νέας γνώσης. Διότι «φύσει ορέγεται του ειδέναι», κατά τον Αριστοτέλη.

Και η νέα γνώση προσκτάται με τις προόδους της τεχνολογίας με πολύ μεγα-

λύτερη ταχύτητα από τα πλούσια, ανεξάντλητα ίσως, κοιτάσματα των θετικών

επιστημών.

Ό,τι είναι επιστημονικά εφικτό θα επιτευχθεί αργά ή γρήγορα. Καμία δύ-

ναμη δεν μπορεί να σταματήσει την έρευνα με κανόνες επιστημονικής δεο-

ντολογίας. Μόνο η μη χρηματοδότησή της μπορεί να ανακόψει, προσωρινά,

την πρόοδό της. Τα όποια νομικά, φιλοσοφικά, θρησκευτικά, ηθικά ή άλλα

απαγορευτικά τείχη ορθώνονται περιστασιακά στη βιολογική έρευνα θα κα-

ταρρέουν από την προσφορά της στη θεραπεία και αποκατάσταση ανίατων

σήμερα βλαβών του ανθρώπινου οργανισμού.

Ο σημαντικός γερμανός φιλόσοφος Jurgen Habermas σε πρόσφατο άρ-

θρο του καταλήγει: «Δεν έχω την εντύπωση ότι έχουμε βρει τις σωστές λύσεις

και τελικές αποφάσεις στα ηθικά προβλήματα που δημιουργούν η βιοτεχνο-

λογία και η γενετική. Εκείνο που γνωρίζουμε μόνο είναι ότι η ίδια η βιολο-

γία δεν μπορεί να μας τις “αποκαλύψει”».

Με άλλα λόγια, ο Habermas αποδέχεται έμμεσα ότι η αδυναμία της βιολο-



γίας είναι και αδυναμία της φιλοσοφίας και οποιασδήποτε άλλης ανθρώπινης

θεωρητικής κατασκευής. Τα ηθικά προβλήματα, αν πραγματικά υπάρχουν και

παραμένουν ανεπίλυτα από τους δημιουργούς της προόδου που τα στοιχειο-

θετεί, θα εξακολουθούν να αθροίζονται. Όχι όμως για πολύ. Θεωρώ πολύ πι-

θανό ότι με τον χρόνο θα εξαχνώνονται και τελικά θα διαπιστώνεται η πλα-

σματική φύση τους. Οι βιολόγοι και οι ιατροί δεν είναι λιγότερο ευφυείς· ούτε

λιγότερο ηθικοί από τους φιλοσόφους.

Η ποιότητα του πολιτισμού μας κρίνεται από τη δύναμή του να αφομοιώ-

νει όχι μόνο το παρελθόν αλλά και το μέλλον του, όπως ο ίδιος το διαμορφώ-

νει και το καθορίζει και όπως πορεύεται προς αυτό. Παιδιά αυτού του πολιτι-

σμού είναι και τα βιοϊατρικά επιτεύγματα, που μόλις αρχίζουν να ρίχνουν ελά-

χιστο φως στο μέγα μυστήριο της ζωής. Μικρή σημασία έχει αν προσωρινά τα

εξοστρακίσει ή τους αρνηθεί την πατρότητα.

Τις Θερμοπύλες της ελευθερίας μας δεν φυλάττουν οι φοβικές προκαταλή-

ψεις μας. Μπορεί να τις φυλάξει μόνο το ελεύθερο πνεύμα, οπλισμένο με τα

όπλα εκείνα που ο πολιτισμός και ο ουμανισμός τού εξασφαλίζει. Τότε η κλωνο-

ποίηση και το όποιο άλλο επιστημονικό επίτευγμα θα γίνει μια ακόμη δυνατό-

τητα του πολιτισμού και του ουμανισμού.

Ν. Ματσανιώτης

91


� EÈ‰ÈÎfi ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ �

Λογική (κυριολεκτική) χρήση της γλώσσας

Λέξεις/όροι– ÁÂÓÂÙÈÎ‹, ÁÂÓÂÙÈÎfi˜, ÁÔÓ›‰ÈÔ, ÁÔÓÈ‰È·Îfi˜, ‰È·ÁÔÓÈ‰È·Îfi˜ (= ÔÚÁ·ÓÈ-

ÛÌfi˜ Ô˘ ÂÚÈ¤¯ÂÈ ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ·fi ¿ÏÏÔ Â›‰Ô˜ Ô˘ ÂÈÛ‹¯ıË ÙÂ-

¯ÓËÙ¿), ÁÔÓÈ‰›ˆÌ·, ÁÔÓfiÙ˘Ô˜, DNA, ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË, Â˘ÁÔÓÈÎ‹, ÁÂÓÂ-

ÙÈÎÔÎÚ·Ù›·, ÔÌÔÁÂÓÔÔ›ËÛË

– ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi˜, ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ·, ÚÔ‰È¿ıÂÛË, ÚÔ‰È·ÁÚ·Ê¤˜, ÓÙÂ-

ÙÂÚÌÈÓÈÛÌfi˜ (= ·ÈÙÈÔÎÚ·Ù›·), ÂÏÂ˘ıÂÚ›·

– ÎÏÒÓÔ˜, ÎÏˆÓÈÛÌfi˜, ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË, ˘ÚËÓÈÎ‹ ÌÂÙ·ÌfiÛ¯Â˘ÛË (= ÎÏˆ-

ÓÔÔ›ËÛË)

– Î‡ÙÙ·ÚÔ, ‚Ï·ÛÙÔÎ‡ÙÙ·ÚÔ (= ·ı¿Ó·ÙÔ Î‡ÙÙ·ÚÔ Ô˘ ‰È·ÙËÚÂ› ÙËÓ ÈÎ·-

ÓfiÙËÙ· Ó· ‰È·ÈÚÂ›Ù·È Î·È Ó· ·Ó··Ú¿ÁÂÙ·È, ÁÈ· Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ¿Ï-

ÏÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ Î˘ÙÙ¿ÚˆÓØ Ù· ‚Ï·ÛÙÔÎ‡ÙÙ·Ú· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙ· ¤Ì‚Ú˘·,

ÛÙÔ Ì˘ÂÏfi ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ, ÛÙÔ ‰¤ÚÌ·, ÛÙÔ ¤ÓÙÂÚÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ Ì˘˜), ˘Ú‹-

Ó·˜, ¯ÚˆÌfiÛˆÌ·, ˆ¿ÚÈÔ, ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈÔ, ¤Ì‚Ú˘Ô, ÈÛÙfi˜, fiÚÁ·ÓÔ,

ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜, ÌfiÛ¯Â˘Ì·

– ·ÚÚÒÛÙÈ·, ·Ûı¤ÓÂÈ·, ÓfiÛÔ˜

– ‰È¿ÁÓˆÛË, ÚfiÏË„Ë, ÚÔÏËÙÈÎfi˜

– Ê¿ÚÌ·ÎÔ, ıÂÚ·Â›·, ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi˜, ›·ÛË, ÌÂÙ·ÌfiÛ¯Â˘ÛË

– ˘ÁÂ›·, Ì·ÎÚÔËÌ¤ÚÂ˘ÛË

– ÌÂÙ·ÏÏ·ÁÌ¤ÓÔ˜, Ê˘ÛÈÎfi˜, ÙÂ¯ÓËÙfi˜, ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ˘‚Ú›‰ÈÔ (= ·fiÁÔ-

ÓÔ˜ ‰‡Ô Ê˘ÙÒÓ ‹ ̇ ÒˆÓ ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¤˜ ÔÈÎÈÏ›Â˜ ‹ Â›‰Ë, Û˘¯Ó¿ ÈÔ

Â‡ÚˆÛÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÔÓÂ›˜)

– μÈÔÏÔÁ›·, ‚ÈÔÏÔÁÈÎfi˜, ‚ÈfiÛÊ·ÈÚ·, ‚ÈÔÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, ‚ÈÔ¯ËÌÂ›·, ‚ÈÔË-

ıÈÎ‹

Λεκτικά σύνολα√ÓÔÌ·ÙÈÎ¿

ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË: ·Ó··Ú·ÁˆÁÈÎ‹, ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹

ÁÂÓÂÙÈÎfi˜, -‹, -fi: ̆ ÏÈÎfi, ÎÒ‰ÈÎ·˜, ÏËÚÔÊÔÚ›·, ‰ÔÌ‹, Û‡ÛÙ·ÛË, ̆ fi‚·ıÚÔ,



ÚÔ‰È¿ıÂÛË, ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜, ÚÔ¤ÏÂ˘ÛË, Ù·˘ÙfiÙËÙ·, ÚÔÊ›Ï, ÌÂ-

Ù·‚ÔÏ‹, ¤ÚÂ˘Ó·, ÂÈÛÙ‹ÌË, ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·, ÌÂÙ·ÏÏ¿ÍÂÈ˜, Ú‡·ÓÛË

°ÂÓÂÙÈÎ‹ ªË¯·ÓÈÎ‹, ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÚÔÔÔÈËÌ¤Ó· ÙÚfiÊÈÌ·

ƒËÌ·ÙÈÎ¿

– ÔÈ ·fi„ÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ‰È›ÛÙ·ÓÙ·È, Â›Ó·È ·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓÂ˜,

·ÓÙÈÊ·ÙÈÎ¤˜

– Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÂÏ›‰Â˜, ÚÔÛ‰ÔÎ›Â˜, ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·

– Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÚÔÎ·ÏÂ› ·ÌË¯·Ó›·, ·ÓËÛ˘¯›·, ·ÁˆÓ›·, ‰¤Ô˜, Êfi‚Ô

Συγκινησιακή (μεταφορική) χρήση της γλώσσας

Λέξεις και φράσεις– ÎÏÒÓÔ˜, ‚Ï·ÛÙfi˜– Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ÔÚÁ¿ÓˆÓ, ÌÔÛ¯Â˘Ì¿ÙˆÓ

– Û¯Â‰È·ÛÌfi˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ

– Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË Â›Ó·È ÊÏ¤ÁÔÓ (= ··Û¯ÔÏÂ› ÔÏ‡ ¤ÓÙÔÓ· ÏfiÁˆ ÙË˜ ÌÂ-

Á¿ÏË˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÙÔ˘) ı¤Ì· ‹ ̇ ‹ÙËÌ·

– Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË Â›Ó·È ÙÔ ¤Û¯·ÙÔ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎfi Û‡ÓÔÚÔ– Ô ÂÊÈ¿ÏÙË˜ ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘

– Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ı· ·ÓÔ›ÍÂÈ ÙÔ ÎÔ˘Ù› ÙË˜ ¶·Ó‰ÒÚ·˜ (=

ı· ÚÔÎ·Ï¤ÛÂÈ ÛÂÈÚ¿ ·fi ‰ÂÈÓ¿)

– Ë ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË ÂÁÎ˘ÌÔÓÂ› ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜

– ÎÔÈÓˆÓÈÎfi˜ ‰·Ú‚ÈÓÈÛÌfi˜ (= ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘ ÙË˜ Ê˘ÛÈÎ‹˜ ÂÈÏÔ-

Á‹˜ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ̇ ˆ‹)

– ÔÏÏÔ› Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È fiÙÈ ı· ÚÔ¤ÏıÔ˘Ó ·fi ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜

ÙË˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ›, ·ÏÏ¿ ·ÔÎ˘‹Ì·Ù· Î·Ï¿˙Ô˘-Û·˜ Ê·ÓÙ·Û›·˜

93


∏§∂∫Δƒ√¡π∫√π À¶√§√°π™Δ∂™ (∏/À)∏§∂∫Δƒ√¡π∫√π À¶√§√°π™Δ∂™ (∏/À)

Computer, Υπολογιστής, Μηχανογράφηση, Πληροφορία, Πληροφορική,... εί-

ναι μερικές μόνο από τις λέξεις που ακούμε και διαβάζουμε κάθε μέρα τα τε-

λευταία χρόνια. Μύθοι ανάμικτοι με την πραγματικότητα μας πολιορκούν κα-

θημερινά από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για το τι είναι ηλεκτρονικός

υπολογιστής, τι μπορεί να κάνει και πόσο έχει αλλάξει και θα αλλάξει τη ζωή

μας στο άμεσο μέλλον. Παρά τις αρκετές και αναπόφευκτες, ίσως, υπερβολές,

δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι υπολογιστές θα ασκούν καθημερινά όλο και με-

γαλύτερη επίδραση σε όλο το φάσμα της επιστημονικής, κοινωνικής, οικονομι-

κής και πολιτικής ζωής του κόσμου μας.

Με την γενική έννοια του όρου ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ μπορεί να θεωρηθεί κάθε συ-

σκευή που έχει τη δυνατότητα εκτέλεσης υπολογισμών. Στην πράξη επικρά-

τησε ο όρος ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ με τη σημασία της μηχανής ή συστήματος (συνόλου

συσκευών) που έχει την ικανότητα να διαβάζει δεδομένα, να εκτελεί αυτόματα

μια σειρά προκαθορισμένων (βάσει προγράμματος) ενεργειών που απαιτεί η

λύση ενός προβλήματος.

Ο υπολογιστής ή ένα υπολογιστικό σύστημα ακριβέστερα αποτελείται από

ένα σύνολο συσκευών, η «καρδιά» των οποίων είναι η κεντρική μονάδα επε-

ξεργασίας, CPU (Central Processing Unit). Με αυτή συνδέονται οι διάφορες

άλλες μονάδες για είσοδο (input) ή έξοδο (output) στοιχείων και προγραμμά-

των και η κύρια μνήμη.

Ο επεξεργαστής (processor) κάνει όλη την επεξεργασία των στοιχείων

σύμφωνα με το εκτελούμενο πρόγραμμα που βρίσκεται αποθηκευμένο στη

μνήμη της μηχανής.

Το πρόγραμμα (program) καθοδηγεί την κεντρική μονάδα επεξεργασίας

να παίρνει κάθε φορά τα απαιτούμενα στοιχεία από τις μονάδες εισόδου (πλη-

κτρολόγιο, δίσκοι κ.λπ.), να τα επεξεργάζεται και να δίνει τα αποτελέσματα σε

κάποια μονάδα εξόδου (οθόνη, εκτυπωτή, κ.λπ.).

¶ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹ είναι η επιστήμη και η τεχνολογία που έχει αντικείμενο την

επεξεργασία της πληροφορίας (με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστικών

συστημάτων) με σκοπό τη λήψη των σωστών αποφάσεων.

ª.¡. μÚ·¯¿ÙË˜ – ™.Ã. ¶··‰¿ÎË˜, MÈÎÚÔ¸ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜,

ÂÎ‰. ¶··ÛˆÙËÚ›Ô˘, ∞ı‹Ó·, 1995



Θετικές συνέπειες από τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολο-γιστήŸˆ˜ fiÏÂ˜ ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÂÊÂ˘Ú¤ÛÂÈ˜, ¤ÙÛÈ Î·È Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈ-

ÛÙ‹˜ ¤¯ÂÈ ÎÔÛÌÔ˚ÛÙÔÚÈÎ‹ ÛËÌ·Û›·, ·ÊÔ‡ ‰È·ÌfiÚÊˆÛÂ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÂÍ¤-

ÏÈÍË˜ ÙË˜ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜ Î·È Î·ıÔÚ›˙ÂÈ, ıÂÙÈÎ¿ Î·È ·ÚÓËÙÈÎ¿, ÙË ˙ˆ‹

ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. °È·Ù› Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÏÒ˜ ¤Ó·

¤Í˘ÓÔ ÌË¯¿ÓËÌ·, ¤Ó· ÂÚÁ·ÏÂ›Ô. ∂›Ó·È Î¿ÙÈ ÔÏ‡ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔØ Â›Ó·È Ë

‡ÏË ÂÈÛfi‰Ô˘ ÛÙÔÓ ¿˘ÏÔ „ËÊÈ·Îfi ÎfiÛÌÔ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ Î·È ÙË˜ ÂÈ-

ÎÔÈÓˆÓ›·˜.

∞Ú¯ÈÎ¿, ÔÏ‡ ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ Â›Ó·È Ë Â›‰Ú·ÛË Ô˘ ¿ÛÎËÛÂ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔ-

Ì›·, fi¯È ÙfiÛÔ ÛÙÔÓ ÚˆÙÔÁÂÓ‹ ÙÔÌ¤· ÙË˜ fiÛÔ ÛÙÈ˜ ̆ ËÚÂÛ›Â˜ Ô˘ ÚÔ-

ÛÊ¤ÚÔÓÙ·È, ÔÈ ÔÔ›Â˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È Ú·Á‰·›· Î·È Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Î˘-

Ú›·Ú¯Ë ı¤ÛË ÛÙÈ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ·ÓıÚÒ-

Ô˘. ™ÙÈ˜ ÙËÏÂÈÎÔÈÓˆÓ›Â˜ Î·È ÛÙ· Ì¤Û· Ì·˙ÈÎ‹˜ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË˜, ÛÙÔ ÙÚ·-

Â˙ÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, ÛÙ· ÓÔÛÔÎÔÌÂ›·, ÛÙÈ˜ ÎÚ·ÙÈÎ¤˜ ̆ ËÚÂÛ›Â˜, ÛÙÈ˜ Û˘ÁÎÔÈ-

ÓˆÓ›Â˜, ÛÙË ‚ÈÔÌË¯·Ó›·, ·ÓÙÔ‡ fiÔ˘ ÂÎ‰ËÏÒÓÂÙ·È Ë ·ÓıÚÒÈÓË ‰ËÌÈ-

Ô˘ÚÁÈÎfiÙËÙ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Î·È Ô ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜. ¢Â‰ÔÌ¤Ó· ·ÔıËÎÂ‡ÔÓÙ·È,

Ù·ÍÈÓÔÌÔ‡ÓÙ·È, Á›ÓÔÓÙ·È ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜, ·Ó·Î·ÏÔ‡ÓÙ·È Î·È

·ÍÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÌÂ ÂÎÏËÎÙÈÎ‹ Â˘ÎÔÏ›· Î·È Ù·¯‡ÙËÙ·Ø ÂÓÙÔÏ¤˜ ÂÎÙÂ-

ÏÔ‡ÓÙ·È ÌÂ ·ÛÙÚ·È·›· Ù·¯‡ÙËÙ·, ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈÎ¤˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›Â˜ ·ÏÔ˘-

ÛÙÂ‡ÔÓÙ·È, ÔÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ ‰ÈÂÎÂÚ·ÈÒÓÔÓÙ·È ¤ÁÎ·ÈÚ· Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿,

Ô ·ÓıÚÒÈÓÔ˜ Ìfi¯ıÔ˜ ÌÂÈÒÓÂÙ·È, Ë ·Ú·ÁˆÁÈÎfiÙËÙ· ·˘Í¿ÓÂÙ·È, ÙÔ ‚ÈÔ-

ÙÈÎfi Â›Â‰Ô ‚ÂÏÙÈÒÓÂÙ·È Î·È Ë ̇ ˆ‹ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ·ÏÏ¿˙ÂÈ ıÂ·Ì·ÙÈÎ¿.

√È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ ÌÂÙ·‚ÔÏ¤˜ Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ÂËÚÂ¿˙Ô˘Ó, ·Ó·fi-

ÊÂ˘ÎÙ·, fi¯È ÌfiÓÔ ÙÈ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÂÚÁ·Û›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÙË Ê‡ÛË ÙË˜ ÂÚÁ·-

Û›·˜. ¶·Ú·‰ÔÛÈ·Î¤˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ÂÍ·Ê·Ó›˙ÔÓÙ·È ÎÈ ¿ÏÏÂ˜ ·ÏÏ¿-

˙Ô˘Ó ÌÔÚÊ‹. ¡¤· Â·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È, Ó¤Â˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¤˜ Î·È

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¤˜ ÂÈ‰ÈÎfiÙËÙÂ˜, fiˆ˜ ÂÚÂ˘ÓËÙ¤˜, ·Ó·Ï˘Ù¤˜, ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ-

ÛÙ¤˜, ÌË¯·ÓÈÎÔ› ÏÔÁÈÛÌÈÎÔ‡, Á›ÓÔÓÙ·È ÂÚÈ˙‹ÙËÙÂ˜ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÂÚÁ·-

Û›·˜, ÂÓÒ Ë ÁÓÒÛË Î·È Ë ¯Ú‹ÛË ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ·ÔÙÂÏÂ› È·

··Ú·›ÙËÙÔ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎfi ÂÊfi‰ÈÔ ÁÈ· Î¿ıÂ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ.

Δ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ̂ ÛÙfiÛÔ, Ô˘ ·Ó·Î‡ÙÔ˘Ó ÌÂ ÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË

ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î·È ÙË˜ ˙ˆ‹˜ Î¿ÓÔ˘Ó ÂÈ‚Â‚ÏËÌ¤ÓË ÙË Û˘ÓÂ¯‹ Î·È ·‰È¿-

95


ÏÂÈÙË ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ ÂÍÂÏ›ÍÂˆÓ Î·È ÙËÓ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒ-

Ô˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÔÏÈÙÈÎ¿ ı¤Ì·Ù·, ÁÈ· Ù·

ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÁÈ· ÔÙÈ‰‹ÔÙÂ ÂËÚÂ¿-

˙ÂÈ ¿ÌÂÛ· ‹ ¤ÌÌÂÛ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ·ÊÔÚ¿. ∏ ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÔ ¢È·‰›-

ÎÙ˘Ô Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ‰›ÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ¿ÓıÚˆÔ

Ó· ·Ó·˙ËÙ¿, Ó· ‚Ú›ÛÎÂÈ, Ó· ·ÍÈÔÏÔÁÂ› Î·È Ó· ·ÍÈÔÔÈÂ› ÙÈ˜ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜

Ô˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È, ÁÈ· Ó· ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ ÛˆÛÙ¿ Î·È Ó· ÚÔ‚·›ÓÂÈ ÛÂ ÛˆÛÙ¤˜

ÂÓ¤ÚÁÂÈÂ˜. ªÔÚÂ› Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÂ› ÌÂ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÏ‡

Ì·ÎÚÈ¿, Ó· Û˘ÛÎ¤ÙÂÙ·È Ì·˙› ÙÔ˘˜, Ó· Û˘Ì‚Ô˘ÏÂ‡ÂÙ·È ÂÈ‰ÈÎÔ‡˜ ÁÈ· ı¤-

Ì·Ù· Ô˘ ÙÔÓ ··Û¯ÔÏÔ‡Ó, Ó· ÛÔ˘‰¿˙ÂÈ ·fi ·fiÛÙ·ÛË, Ó· ÌÂÏÂÙ¿

ÎÂ›ÌÂÓ· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÂ ‚È‚ÏÈÔı‹ÎÂ˜ ¿ÏÏˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ, Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ

ÛÂ ¤ÚÂ˘ÓÂ˜ Î·È ‰ËÌÔ„ËÊ›ÛÌ·Ù·. √ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ Î·È Ë ‰˘-

Ó·ÙfiÙËÙ· ‰È·Û‡Ó‰ÂÛ‹˜ ÙÔ˘ ÌÂ ÙËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î¿ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ¿ ‰›ÎÙ˘·

·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·È ÛÂ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ì¤ÛÔ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜, ÏËÚÔÊfiÚËÛË˜ Î·È

·ÌÊ›‰ÚÔÌË˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜. °È’ ·˘Ùfi Â›Ó·È ·Ó·ÁÎ·›· Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î·È Ë

Î·Ù¿ÚÙÈÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, ÒÛÙÂ Ó· ÂÍÔÈÎÂÈˆıÔ‡Ó ÌÂ ÙË ÏÂÈÙÔ˘Ú-

Á›· Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹, Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÙË˜ ÎÚÈÙÈ-

Î‹˜ ÙÔ˘˜ ÈÎ·ÓfiÙËÙ·˜, ÁÈ· Ó· ·ÍÈÔÏÔÁÔ‡Ó Î·È Ó· Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÂÔÈÎÔ‰ÔÌË-

ÙÈÎ¿ ÙÈ˜ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ ·fi ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ Î·Ù·ÎÏ‡˙ÔÓÙ·È, Î·È Ë ÛÊ·ÈÚÈÎ‹

ÌfiÚÊˆÛ‹ ÙÔ˘˜, Î·ıÒ˜ Ë ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹ ¤¯ÂÈ ÂÈÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÂ ÔÏÏÔ‡˜ ÂÈ-

ÛÙËÌÔÓÈÎÔ‡˜ Î·È Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Î·È ¤¯ÂÈ Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ¿Ú· Ô-

Ï‡ ÛÙË ÌÂÙ·Í‡ ÙÔ˘˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ·ÏÏËÏÂ›‰Ú·ÛË.

™˘Ó˘Ê·ÛÌ¤ÓË ÌÂ ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, ÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔ, ÙË

Ï‹„Ë ÔÚıÒÓ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ Î·È ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ÛÙ· ÎÔÈÓ¿ Â›-

Ó·È Î·È Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÂ‡Ì·ÙÔ˜. ™‹ÌÂÚ·, ¯¿ÚË

ÛÙ· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Î·È ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ Ë ˘„ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÔ-

ÏÔÁ›· ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜, ‰È·Ê·›ÓÂÙ·È ÔÏ‡ Èı·Ó‹ Î·È ÚÂ·ÏÈÛÙÈÎ‹ Ë

‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ¿ÌÂÛË˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ·ÔÎ¤ÓÙÚˆÛË˜ ÙË˜

ÔÏÈÙÂ›·˜. ∞˘Ù¿ Ù· Ô˘ÛÈÒ‰Ë ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈ-

ÙÂ‡Ì·ÙÔ˜ ¤¯Ô˘Ó ¯·ıÂ› ÚÔ ÔÏÏÔ‡ ·fi ÙÈ˜ ÎÔÈÓˆÓ›Â˜ Ì·˜, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜

ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜, ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ Ú·ÎÙÈÎÔ‡˜, fiˆ˜ Â›Ó·È

ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂÈ˜, Ë

·ÓÔÌÔÈÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ‰È·ı¤ÛÈÌÔ˘ ̄ ÚfiÓÔ˘,

ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÂÎÏÔÁÒÓ Î·È ‰ËÌÔ„ËÊÈÛÌ¿ÙˆÓ. ŸÏÂ˜, fiÌˆ˜, ·˘-



Ù¤˜ ÔÈ ‰˘ÛÎÔÏ›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÍÂÂÚ·ÛÙÔ‡Ó ÌÂ ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂÈÙÂ˘ÁÌ¿ÙˆÓ.

Δ¤ÏÔ˜, ÌÂ ÙË ̄ Ú‹ÛË ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ Ô˘ ÌÈÌÔ‡ÓÙ·È ÙÔÓ

ÙÚfiÔ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ ÂÁÎÂÊ¿ÏÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÌÈ· ÌÔÚ-

Ê‹ ÌË¯·ÓÈÎ‹˜ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË˜, Ô˘ Ï¤ÁÂÙ·È ÙÂ¯ÓËÙ‹ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË. ∂Ê·ÚÌÔÁ‹

ÙË˜ ÙÂ¯ÓËÙ‹˜ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË˜ Â›Ó·È Ù· ÚÔÌfiÙ. Δ· ÚÔÌfiÙ Â›Ó·È ÌË¯·Ó¤˜

ÈÎ·Ó¤˜ Ó· ÂÎÙÂÏÔ‡Ó ÂÚÁ·Û›Â˜ ÔÈ ÔÔ›Â˜ Î·ÓÔÓÈÎ¿ ÂÎÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ·Ó-

ıÚÒÔ˘˜ ‹ ̇ Ò·. ™‹ÌÂÚ· Ë ÙÂ¯ÓËÙ‹ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË Î·È Ë ÚÔÌÔÙÈÎ‹ ÚÔÔ-

‰Â‡Ô˘Ó ÌÂ ÌÂÁ¿ÏË Ù·¯‡ÙËÙ· Î·È Ù· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó ÂÊ·ÚÌÔ-

Á‹ ÛÂ ÔÏÏÔ‡˜ Î·È ÔÈÎ›ÏÔ˘˜ ÙÔÌÂ›˜ ÙË˜ ̇ ˆ‹˜ Ì·˜. ƒÔÌfiÙ, ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈ-

ÒÓÙ·˜ ·ÓÈ¯ÓÂ˘Ù¤˜ Î·È ·ÈÛıËÙ‹ÚÂ˜ Ì·˙› ÌÂ ÏÔÁÈÛÌÈÎfi ÏÔ‹ÁËÛË˜, ÁÈ· Ó·

·ÔÊÂ‡ÁÔ˘Ó Ù· ÂÌfi‰È· Î·È Ó· ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó ÙÔ ‰ÚfiÌÔ, ÌÂÙ·Ê¤ÚÔ˘Ó ¤ÁÁÚ·-

Ê·, Ê¿ÚÌ·Î·, ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓ·, ̆ ÏÈÎ¿ Î·È ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÌÂ ·ÎÚ›‚ÂÈ·, ·-

ÛÊ¿ÏÂÈ· Î·È Ù·¯‡ÙËÙ·. ◊‰Ë ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÙÚ¤Ó· ̄ ˆÚ›˜ Ô‰ËÁfi Î·È

Ë ÂÔ¯‹ Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÔ›· ı· Î˘ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ·˘ÙfiÌ·Ù· (Â˘Ê˘‹) Ô¯‹Ì·Ù·

ÛÂ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ì¿ÏÏÔÓ ÔÏ‡ Ì·ÎÚÈ¿. ƒÔÌfiÙ-¯ÂÈÚÔ˘Ú-

ÁÔ› ¤¯Ô˘Ó Î¿ÓÂÈ ÂÁ¯ÂÈÚ‹ÛÂÈ˜ ÛÂ ÂÁÎÂÊ¿ÏÔ˘˜, Î·Ú‰È¤˜ Î·È ÌËÚÈ·›Â˜ ·Ú-

ıÚÒÛÂÈ˜. ΔËÏÂÎ·ÙÂ˘ı˘ÓfiÌÂÓÂ˜ ÌË¯·Ó¤˜ ÌÂ ÙÂ¯ÓËÙ‹ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË, Ô˘ ÎÈ-

ÓÔ‡ÓÙ·È ÛÂ ·¤Ú·, ÁË Î·È ÓÂÚfi, ÂÎÙÂÏÔ‡Ó ·ÔÛÙÔÏ¤˜ ̄ ˆÚ›˜ ·ÓıÚÒÈÓË

Â¿Ó‰ÚˆÛË ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ‹ ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚¿ıÔ˜ Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ·

ÙË˜ ı¿Ï·ÛÛ·˜ ‹ ÛÙ· Ì¤ÚË ÂÓfi˜ ˘ÚËÓÈÎÔ‡ ·ÓÙÈ‰Ú·ÛÙ‹Ú· ÌÂ ı·Ó·ÙËÊfi-

Ú· ÂÓ¤ÚÁÂÈ·. √È ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ ÛÙÈ˜ ∏ÓˆÌ¤ÓÂ˜ ¶ÔÏÈÙÂ›Â˜ ÙË˜ ∞ÌÂÚÈÎ‹˜

Î·È ÛÙËÓ π·ˆÓ›· ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ·Ó‰ÚÔÂÈ‰ÒÓ, ‰ËÏ·‰‹

·ÓÂÍ¿ÚÙËÙˆÓ ·˘ÙÔÎÈÓÔ‡ÌÂÓˆÓ ÌË¯·ÓÒÓ ÌÂ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË Î·È ÙÂ¯ÓËÙ¤˜

·ÈÛı‹ÛÂÈ˜. Δ· ·Ó‰ÚÔÂÈ‰‹ ·˘Ù¿, fiÙ·Ó Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙÔ‡Ó, ı· ·ÓÙÈÎ·Ù·-

ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÛÂ ‚·ÚÈ¤˜ Î·È ÂÈÎ›Ó‰˘ÓÂ˜ ÂÚÁ·-

Û›Â˜. ∂ÓÒ Ù· ·Ó‰ÚÔÂÈ‰‹ Â›Ó·È ·ÓıÚˆfiÌÔÚÊ· ÚÔÌfiÙ, Ù· cyborg Â›Ó·È

¿ÓıÚˆÔÈ Î·È ÌË¯·Ó¤˜ Ì·˙›. ∫·ıÒ˜ ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ÛÒÌ· Â›Ó·È ·‰‡Ó·-

ÌÔ, ¤Ó·˜ ÙÔÌ¤·˜ ÙË˜ ÚÔÌÔÙÈÎ‹˜ ÛÎÔÂ‡ÂÈ ÛÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈ-

ÓÔ˘ ÂÁÎÂÊ¿ÏÔ˘ Î·È ÛÒÌ·ÙÔ˜, ·ÓÙÈÎ·ıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÌ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÌÂ ÙÂ¯ÓË-

Ù¿ Ì¤ÚË Ô˘ ı· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÈÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙË-

Ù· ·˘Ùfi, ÛÂ Î¿ÔÈÔ ‚·ıÌfi, Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ‹‰Ë. ∂ÌÊ˘ÙÂ‡Ì·Ù· ÎÔ¯Ï›· ·ÔÎ·-

ıÈÛÙÔ‡Ó ÙËÓ ·ÎÔ‹ ÛÂ ÎÔ˘ÊÔ‡˜, ÚÔÛıÂÙÈÎ¿ Ì¤ÏË ·ÓÙÈÎ·ıÈÛÙÔ‡Ó ̄ ·Ì¤Ó·

Ì¤ÏË, Û˘ÛÎÂ˘¤˜ Â˘·›ÛıËÙÂ˜ ÛÙÔ Êˆ˜ ¤¯Ô˘Ó ÂÌÊ˘ÙÂ˘ÙÂ› ÂÈÚ·Ì·ÙÈÎ¿ ÛÙ·

97


Ì¿ÙÈ· Ù˘ÊÏÒÓ ÁÈ· Ó· ÌÂÏÂÙËıÂ› Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜ ÙË˜ ̄ ·Ì¤-

ÓË˜ fiÚ·ÛË˜. ∂›Ó·È Ù¤ÙÔÈ· Î·È ÙfiÛ· Ù· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÙÂ¯ÓÔ-

ÏÔÁÈÒÓ, Ô˘ ÍÂÂÚÓÔ‡Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÙË Ê·ÓÙ·Û›· ÙˆÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ ·Ó-

ıÚÒˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÓÈÒıÔ˘Ó ·ÌË¯·Ó›·, ‰¤Ô˜ Î·È Û˘¯Ó¿ Êfi‚Ô ÁÈ· fiÛ·

‚Ï¤Ô˘Ó Î·È ·ÎÔ‡Ó Ó· Á›ÓÔÓÙ·È.

¶ËÁ¤˜: ∞. ƒ¿ÙË˜ – ∞. ƒ¿ÙË, ª¿ıËÛË Î·È ¢È‰·ÛÎ·Ï›· ÛÙËÓ ∂Ô¯‹ÙË˜ ¶ÏËÚÔÊÔÚ›·˜, ÙfiÌ. ∞′, ∞ı‹Ó·, 2003

I. Graham, ΔÂ¯ÓËÙ‹ ¡ÔËÌÔÛ‡ÓË, ÂÎ‰. ™·‚‚¿Ï·˜, ∞ı‹Ó·, 2004

Αρνητικές συνέπειεςΔ· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ·˘Ù¿, Ô˘ ‰È·Î·Ù¤¯Ô˘Ó ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È

Î·È ÛÂ ¿ÁÓÔÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜

ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È ÙË˜ ˘„ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ Â˘ÂÚÁÂÙÈÎ¤˜ Û˘-

Ó¤ÂÈÂ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÔ‚·Ú¤˜ ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. ∫·È ÔÈ

ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ Á›ÓÔÓÙ·È ·ÎfiÌ· ÈÔ ÛÔ‚·Ú¤˜, ÂÈÎ›Ó‰˘ÓÂ˜ ı· Ï¤Á·ÌÂ,

ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙË˜ Î·Ù¿¯ÚËÛË˜ ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ Ë Ó¤· ÙÂ¯ÓÔ-

ÏÔÁ›·.

Δ· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ˘„ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛ-

ÛfiÙÂÚÔ ÛÙË ˙ˆ‹ Ì·˜ Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÂ Î¿ıÂ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ‰Ú·-

ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. √È ÂÈ¯ÂÈÚ‹ÛÂÈ˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ¤¯Ô˘Ó ·Ô‰˘ıÂ›

ÛÂ ÛÎÏËÚfi ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi Î·È ÂÂÓ‰‡Ô˘Ó ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÎÂÊ¿Ï·È· ÁÈ· ÙÔÓ ÂÎ-

Û˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi ÙÔ˘ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜ ÂÍÔÏÈÛÌÔ‡. °È·Ù› Ù· Ó¤· ÙÂ¯ÓÔÏÔ-

ÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÂÎÙÂÏÔ‡Ó ÁÚ‹ÁÔÚ· Î·È ÌÂ ·ÎÚ›‚ÂÈ· Û‡ÓıÂÙÂ˜ ÂÚÁ·-

Û›Â˜, ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ‰È·ÚÎÒ˜, ¯ˆÚ›˜ ‰È·ÎÔ‹ ‹ ‰È¿ÏÂÈÌÌ·, Î·È ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó

··ÈÙ‹ÛÂÈ˜, fiˆ˜ ÔÈ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔÈ. ∞˘Í¿ÓÔ˘Ó, ÂÔÌ¤Óˆ˜, ÙËÓ ·Ú·Áˆ-

ÁÈÎfiÙËÙ· (ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·Ú·ÁˆÁ‹ ÌÂ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ÎfiÛÙÔ˜ Î·È ÛÂ ÏÈÁfiÙÂÚÔ

¯ÚfiÓÔ) Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ·›ÚÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË ÔÏÏÒÓ ÂÚÁ·˙ÔÌ¤ÓˆÓ. ∫·È ˘-

¿Ú¯ÂÈ Ô Êfi‚Ô˜ fiÙÈ ÔÈ Ó¤Â˜ ÂÈ‰ÈÎfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ‰Â ı· ÂÍÈ-

ÛÔÚÚÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ı¤ÛÂˆÓ ÂÚÁ·Û›·˜ Ô˘ ̄ ¿ÓÔÓÙ·È ÏfiÁˆ ÙË˜

¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË˜ ÙˆÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ Î·È ÙÔ˘ ·˘ÙÔÌ·ÙÈÛÌÔ‡

Ô˘ ·˘ÙÔ› Û˘ÓÂ¿ÁÔÓÙ·È. ŒÙÛÈ, ·˘Í¿ÓÔÓÙ·È Ù· ÔÛÔÛÙ¿ ·ÓÂÚÁ›·˜ Ë

ÔÔ›·, ÂÂÈ‰‹ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÚÔÎ·ÏÂ›Ù·È ·fi ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ÙÔÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔ-

ÁÈÎfi ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi, ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È «ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ‹ ·ÓÂÚÁ›·».



«ª·˙› ÌÂ ÙËÓ Ù·¯‡ÙËÙ· ÙˆÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ Ô˘ ‚ÈÒÓÔ˘ÌÂ ÛÙÈ˜ Ì¤ÚÂ˜ Ì·˜,

ÂÈÙ·¯‡ÓÔÓÙ·È Î·È ÔÈ Ú˘ıÌÔ› ÙË˜ ̇ ˆ‹˜ Ì·˜. ∏ Û‡Á¯ÚÔÓË ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, ÌÂ

ÙÈ˜ ‰ÈÂ˘ÎÔÏ‡ÓÛÂÈ˜ Ô˘ Ì·˜ ·Ú¤¯ÂÈ, ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿, Ì·˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó·

Î¿ÓÔ˘ÌÂ fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· –›Ûˆ˜ Î·È Î·Ï‡ÙÂÚ·– Ú¿ÁÌ·Ù·, ·fi ÙËÓ

¿ÏÏË fiÌˆ˜, Ì·˜ Ô‰ËÁÂ› Û˘¯Ó¿ ÛÙËÓ ̆ ÂÚ··Û¯fiÏËÛË, ÛÙÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈ-

ÛÌfi Î·È ÛÂ ¤Ó· Û˘ÓÂ¯¤˜ Î˘Ó‹ÁÈ ̆ ÏÈÎÔ‡ Î¤Ú‰Ô˘˜, Î·Ù·Ó·ÏˆÙÈÛÌÔ‡, Â·Á-

ÁÂÏÌ·ÙÈÎ‹˜ ÂÈÙ˘¯›·˜, ÔÏÏÒÓ Î·È ÔÈÎ›ÏˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ÙË˜ ÂÈÎ·ÈÚfiÙË-

Ù·˜ Î.¿. ∞˘Ùfi, ·fi Ì›· ¿Ô„Ë, ÌÈÎÚ·›ÓÂÈ ÙË ̇ ˆ‹ Ì·˜ (ÌÂ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙË˜

˘ÔÎÂÈÌÂÓÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ „˘¯ÔÏÔÁÈÎÔ‡ ̄ ÚfiÓÔ˘), ÏfiÁˆ ÙË˜ ·‰˘Ó·Ì›·˜ ÙÔ˘

·ÓıÚÒÔ˘ Ó· ‰È·Û¿ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÂ ÔÏÏ¿ Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Ó· ·ÓÙ¤-

¯ÂÈ ÁÈ· ÔÏ‡ ÛÂ ÔÏÏ¤˜ Î·È ¤ÓÙÔÓÂ˜ È¤ÛÂÈ˜».

√È ÚÈ˙ÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Î·È Ë ÈÏÈÁÁÈÒ‰Ë˜ Ù·¯‡ÙËÙ· ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÓÙÂ-

ÏÔ‡ÓÙ·È ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ÛÂ ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ·‚Â‚·ÈfiÙËÙ· Î·È ¿Á¯Ô˜ ÁÈ·

ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ. Δ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ·˘Ù¿ ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·‰˘Ó·Ì›· ÙÔ˘˜ Ó·

Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ‚¿ıÔ˜ Î·È ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È

Î·È Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ÛÙÈ˜ Ó¤Â˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜. ¡ÈÒıÔ˘Ó ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ Ó· ÊÂ‡-

ÁÂÈ Î¿Ùˆ ·fi Ù· fi‰È· ÙÔ˘˜, Î·ıÒ˜ ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¿ ÛÙËÚ›ÁÌ·Ù·, Ì¤ıÔ‰ÔÈ

ÂÚÁ·Û›·˜, ·Í›Â˜, ·Ú¯¤˜ Î·È ·˘ıÂÓÙ›Â˜ ÎÏÔÓ›˙ÔÓÙ·È Î·È Î·Ù·ÚÚ¤Ô˘Ó. °È’

·˘Ùfi ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÂ ·ÌË¯·Ó›· Î·È ‰˘ÛÎÔÏÂ‡ÔÓÙ·È Ó·

¿ÚÔ˘Ó ·ÔÊ¿ÛÂÈ˜ Î·È Ó· ÚÔÁÚ·ÌÌ·Ù›ÛÔ˘Ó ÙË ̇ ˆ‹ ÙÔ˘˜.

Δ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ·˘Ù¿ ÂÈÙÂ›ÓÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ Ê˘ÛÈ-

ÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÒÓ È‰È·ÈÙÂÚÔÙ‹ÙˆÓ, ÏfiÁˆ ÙË˜ ·ÁÎÔ-

ÛÌÈÔÔ›ËÛË˜ Ô˘ Â¤ÊÂÚ·Ó Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÙËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î¿ Ì¤Û·, Ô

ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ Î·È ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô. ªÂÁ¿ÏÂ˜ Ì¿˙Â˜ ·ÓıÚÒ-

ˆÓ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ·ÙÚ›‰· Î·È ÌÂÙ·Ó·ÛÙÂ‡Ô˘Ó ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜ Î·Ï‡ÙÂÚË Ù‡-

¯Ë, ‚ÈÔÌË¯·ÓÈÎ¤˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÙfiÔ ÂÁÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜ ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜

Â˘ÓÔ˚ÎfiÙÂÚÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÎÂÚ‰ÔÊÔÚ›· ÙÔ˘˜, Ë Ê˘ÏÂÙÈÎ‹ ÔÌÔÈÔÁ¤-

ÓÂÈ· Î·È Ô ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÂıÓÒÓ ‰¤¯ÔÓÙ·È ÂÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜ Î·È ¯¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ

·Ú·‰ÔÛÈ·Î‹ ·˘ıÂÓÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜. ∞˘Ù¤˜ ÙÈ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÔÏÏÔ› ÙÈ˜ ÚÔÛ-

Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ˆ˜ ÌÈ· ‰È¿¯˘ÙË ·ÂÈÏ‹ Î·Ù¿ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜ Î·È Î·Ù¿ ÙË˜

ÂıÓÈÎ‹˜ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ·˜. ŒÙÛÈ, ‰·ÈÌÔÓÔÔÈÔ‡Ó Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿

ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· Î·È Á›ÓÔÓÙ·È ÍÂÓfiÊÔ‚ÔÈ, ÌÈÛ·ÏÏfi‰ÔÍÔÈ Î·È ·ÓÙÈ‰Ú·ÛÙÈÎÔ›.

ªÂ ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ Ë ̆ „ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÙË˜ ÏËÚÔ-

ÊÔÚÈÎ‹˜ Á›ÓÂÙ·È ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÈÔ Â‡ÎÔÏÔ˜ Ô ¤ÏÂÁ¯Ô˜ ÙË˜ ÛÎ¤„Ë˜ Î·È Ë ̄ ÂÈ-

99


Ú·ÁÒÁËÛË ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ∂ÏÂÁ¯fiÌÂÓ· Ì¤Û· Ì·˙ÈÎ‹˜ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË˜ Î·È

ÙÚ¿Â˙Â˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔ˘Ó ÌÂÁ¿ÏÔ fiÁÎÔ ÏË-

ÚÔÊÔÚÈÒÓ, Ó· ÙÈ˜ ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Î·È Ó· ÙÈ˜ ‰ÈÔ¯ÂÙÂ‡Ô˘Ó ÛÙËÓ ÎÔÈÓ‹

ÁÓÒÌË fi¯È ÁÈ· Ó· ÙËÓ ÂÓËÌÂÚÒÛÔ˘Ó, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ÙËÓ ÂËÚÂ¿ÛÔ˘Ó Î·È Ó·

ÙË ‰È·ÌÔÚÊÒÛÔ˘Ó Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÈ˜ ÂÈ‰ÈÒÍÂÈ˜ ÙÔ˘˜. ∏ ÂÏÂ˘ıÂÚ›· ÛÎ¤„Ë˜

ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·Ù·ÚÁÂ›Ù·ÈØ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ‰Â ̄ ¿ÓÂÈ, ‚¤‚·È·, ÙË ÏÔ-

ÁÈÎ‹ ÙÔ˘ ÈÎ·ÓfiÙËÙ·, ·ÏÏ¿ ·fi ÂÛÊ·ÏÌ¤Ó· ‰Â‰ÔÌ¤Ó·–ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Â›Ó·È

‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ, fiÛÔ Â˘Ê˘‹˜ ÎÈ ·Ó Â›Ó·È, Î·Ù·Ï‹ÁÂÈ ÛÂ ÂÛÊ·ÏÌ¤Ó· Û˘ÌÂ-

Ú¿ÛÌ·Ù·. ∂ÈÏ¤ÔÓ, Ë ÈÛ¯‡˜ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Ì¤ÛˆÓ Î·È fiÛˆÓ Ù· ÂÏ¤Á¯Ô˘Ó Â›-

Ó·È ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË, ÒÛÙÂ Î¿ıÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ¿Ô„Ë Î·È ÊˆÓ‹ Ó· ÌËÓ ·ÎÔ‡-

ÁÂÙ·È. ŒÙÛÈ, Ê·ÏÎÈ‰Â‡ÂÙ·È Ë ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·.

ÃÂÈÚfiÙÂÚÔ˜, fiÌˆ˜, ÎÈ ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Â›Ó·È ÙÔ ÂÓ‰Â¯fiÌÂÓÔ Ó·

¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó Ù· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ̆ „ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÁÎ·-

ı›‰Ú˘ÛË ÂÓfi˜ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈÎÔ‡ Î·ıÂÛÙÒÙÔ˜, fiÔ˘ ı· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÂ›Ù·È

Î·È ı· ÂÏ¤Á¯ÂÙ·È ·ÎfiÌ· Î·È Ë ‰ÈˆÙÈÎ‹ ̇ ˆ‹ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ («ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi

Ê·Î¤ÏˆÌ·») Î·È ı· Î·Ù·ÚÁËıÂ› Î¿ıÂ ¤ÓÓÔÈ· ·ÙÔÌÈÎÔ‡ ‰ÈÎ·ÈÒÌ·ÙÔ˜.

™‹ÌÂÚ·, ÌÂ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ·˘Ùfi ÌÔÚÂ› Ó· Á›ÓÂÈ. ∫Ú·ÙÈ-

Î¤˜ ̆ ËÚÂÛ›Â˜ Î·È ÂÙ·ÈÚÂ›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙËÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·

ÙˆÓ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ, ÁÈ· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ ÁÈ· ÙË ̇ ˆ‹ ÔÏÈÙÒÓ,

ÌÂ ÎÚ˘Ê¤˜ Î¿ÌÂÚÂ˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Î·Ù·ÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÙÈ˜ ÎÈÓ‹ÛÂÈ˜ ÙÔ˘˜ ÛÂ ‰ËÌfi-

ÛÈÔ˘˜ ̄ ÒÚÔ˘˜, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÈ˜ ÙËÏÂÊˆÓÈÎ¤˜ Û˘Ó‰È·Ï¤-

ÍÂÈ˜ Î·È Ù· ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ¿ ÌËÓ‡Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜. ∏ ÚÔÔÙÈÎ‹ ·˘Ù‹ Â›Ó·È ÂÊÈ·Ï-

ÙÈÎ‹ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·. ΔÔ ›‰ÈÔ ÙÚÔÌ·ÎÙÈÎ‹ Â›Ó·È Î·È Ë Èı·ÓfiÙËÙ· Ó·

¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ÚÔÌÔÙÈÎ‹˜ ÁÈ· ÔÏÂÌÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜

Î·È ̄ Ú‹ÛÂÈ˜. ª¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·, Ë ̄ Ú‹ÛË ÙˆÓ ÚÔÌfiÙ ÁÈ· ÛÙÚ·ÙÈˆÙÈÎÔ‡˜ ÛÎÔ-

Ô‡˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ. ™ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ, fiÌˆ˜, Ù· ÚÔ-

ÌfiÙ ÌÔÚÂ› Ó· ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó ÛÂ Ì¿¯Â˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·ÓıÚÒˆÓ.

«ΔÔ 1909, Ô Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜ ∂.ª. Forster ¤ÁÚ·„Â ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›· ÌÂ Ù›ÙÏÔ

∏ ªË¯·Ó‹ ™Ù·Ì¿ÙËÛÂ. ¶ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ¤Ó·Ó ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô

ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ˙Ô˘Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙË ÁË ÛÂ Û›ÙÈ· fiÔ˘ Ë “ªË¯·Ó‹” ÙÔ‡˜ ·-

Ú¤¯ÂÈ fi,ÙÈ ̄ ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÂ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜, ̆ ËÚÂÛ›Â˜, ‰È·ÛÎ¤‰·ÛË Î·È Û˘-

ÓÙÚÔÊÈ¿. ™·Ó ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, Á›ÓÔÓÙ·È ·Ó›Î·ÓÔÈ Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ¯ˆÚ›˜

·˘Ù‹. £· ÌÔÚÔ‡ÛÂ ¿Ú·ÁÂ Ó· Û˘Ì‚Â› Î·È ÛÂ Ì·˜ ·˘Ùfi; £· ‚ÂÏÙÈÒÛÔ˘Ó

Î·È ı· ÂÍÂÏ›ÍÔ˘Ó ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È ÙË ˙ˆ‹ Ì·˜ ÔÈ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ› ˘ÔÏÔÁÈ-



ÛÙ¤˜ Î·È Ù· ÚÔÌfiÙ fiˆ˜ ÂÏ›˙Ô˘ÌÂ ‹ ı· Ì·˜ ·ÔÌÔÓÒÛÔ˘Ó ·fi ÙÔ˘˜

¿ÏÏÔ˘˜ Î·È ı· Ì·˜ Ô‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÂÊÈ·ÏÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ô

Forster; ∫·Ó¤Ó·˜ ‰Â ÁÓˆÚ›˙ÂÈ».

Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και εκπαίδευσηΠλεονεκτήματα√È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ› ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜ Î·È Ù· ÙËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î¿ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ¿ ‰›-

ÎÙ˘· ÌÂ Ù· ÔÔ›· ‰È·Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÂËÚÂ¿˙Ô˘Ó Î·ıÔÚÈÛÙÈÎ¿ ÙËÓ ÂÈÛÙ‹-

ÌË, ÙËÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·, ÙËÓ ÂÚÁ·Û›·, ÙÈ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒ-

ˆÓ Î·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÙÈ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÙË˜ Û‡Á¯ÚÔÓË˜ ̇ ˆ‹˜. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·,

¤¯Ô˘Ó ·ÓÙ›ÎÙ˘Ô Î·È ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË, ÂÂÈ‰‹ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÂ fiÏ· ·˘Ù¿ Î·È

ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË ̆ ¿Ú¯ÂÈ Û¯¤ÛË ·ÏÏËÏÂ›‰Ú·ÛË˜. °È’ ·˘Ùfi, fiÛÔ ·ÏÏ¿-

˙Ô˘Ó Ù· ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ÛÙË ̇ ˆ‹ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È ÛÙÈ˜ ÎÔÈÓˆÓ›Â˜ fiÔ˘ ̇ Ô˘Ó,

ÙfiÛÔ Ú¤ÂÈ Ó· ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›˙ÔÓÙ·È Î·È Ó· ·Ó·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·È Î·È Ù· ÂÎ-

·È‰Â˘ÙÈÎ¿ Û˘ÛÙ‹Ì·Ù·. ∞fi Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ÏÔÈfiÓ, Á›ÓÂÙ·È ·Ó·ÁÎ·›· Ë

ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË ̂ ˜ ÁÓˆÛÙÈ-

ÎÔ‡ ·ÓÙÈÎÂÈÌ¤ÓÔ˘, ̂ ˜ Ì¤ÛÔ˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÏËÚÔÊfiÚËÛË˜ Î·È ̂ ˜ Ì¤-

ÛÔ˘ ÁÈ· ÙË ‰È‰·ÛÎ·Ï›· ¿ÏÏˆÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ. ™ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÂÔ¯‹ ıÂˆÚÂ›-

Ù·È ·Ó·ÁÎ·›Ô ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ÁÓÒÛÂˆÓ Î·È ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÙÔ ÔÓÔÌ¿˙Ô˘ÌÂ

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ‹ ÂÎ·›‰Â˘ÛË ‹ «ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎfi ·ÏÊ·‚ËÙÈÛÌfi».

∏ ÁÓÒÛË ÙË˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ Î·È ÙË˜ ̄ Ú‹ÛË˜ ÙÔ˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ ̆ ÔÏÔÁÈ-

ÛÙ‹ ‚ÔËı¿ÂÈ ÛÙË ÓÔËÙÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹. ªÂ ÙËÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÚÔ-

ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Ô Ì·ıËÙ‹˜ ÌÔÚÂ› Ó· Î·Ù·ÓÔÂ› Â˘ÎÔÏfiÙÂÚ· ·ÊËÚËÌ¤ÓÂ˜ ¤Ó-

ÓÔÈÂ˜ Î·È Ó· ·ÔÎÙ¿ Â›ÁÓˆÛË ÙˆÓ ÓÔËÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ, Î·ıÒ˜

˘Ô¯ÚÂÒÓÂÙ·È Ó· ÛÎ¤ÙÂÙ·È Î·È Ó· ÂÓÂÚÁÂ› Û˘ÓÂÈ‰ËÙ¿ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ¿

ÁÈ· ÙË Ï‡ÛË ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·Ó·Î‡ÙÔ˘Ó Û¯ÂÙÈÎ¿ ÌÂ ÙÔÓ ÚÔ-

ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi Î·È ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹. ŒÙÛÈ, Ô Ì·ıËÙ‹˜ ¤¯ÂÈ ÙË

‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·Ó·Ù‡ÍÂÈ ÌÂıÔ‰ÈÎfi Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ÙÚfiÔ ÛÎ¤„Ë˜.

√ Ì·ıËÙ‹˜ ÊÙ¿ÓÂÈ ÈÔ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ¿, ÛÙ·‰È·Î¿, Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ·ÛÊÂÏ¤-

ÛÙÂÚ·, ÛÙË ÁÓÒÛË, ÂÂÈ‰‹ Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜, ·ÍÈÔÏÔÁÒÓÙ·˜

ÙÈ˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ Î·È ÙÈ˜ ‰ÂÍÈfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘, ·Ú¤¯ÂÈ ·Ó¿‰Ú·ÛË ÛÙËÓ ÔÚıfiÙËÙ·

ÙˆÓ ··ÓÙ‹ÛÂÒÓ ÙÔ˘. ∏ ¿ÌÂÛË ÂÈ‚Â‚·›ˆÛË ÙË˜ ÛˆÛÙ‹˜ ·¿ÓÙËÛË˜ ÙÔ-

ÓÒÓÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛË ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹, ‰˘Ó·ÌÒÓÂÈ ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘ Î·È

101


ÂÓÈÛ¯‡ÂÈ ÙÔ Î›ÓËÙÚfi ÙÔ˘ ÁÈ· Ì¿ıËÛË. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Â˘ÓÔÂ›Ù·È Ë ÂÍ·ÙÔÌÈÎÂ˘-

Ì¤ÓË ‰È‰·ÛÎ·Ï›·, ÂÂÈ‰‹ Ô ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜, ÌÂ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ·,

ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÛÙÔ Ì·ıËÙ‹ Ó· ÚÔ¯ˆÚÂ› ÛÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ ÌÂ Ú˘ıÌfi Ô˘

·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ÚÔÛˆÈÎ‹ ÙÔ˘ È‰È·ÈÙÂÚfiÙËÙ·, ÌÂ ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜

‹ ÙÈ˜ ·‰˘Ó·Ì›Â˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ.

¶ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· ÙË˜ Ì¿ıËÛË˜ Ì¤Ûˆ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Â›Ó·È Î·È Ô ·ÈÁÓÈÒ‰Ë˜

Î·È Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ÌÂ ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·˘Ù‹ ·ÔÎÙÈ¤Ù·È. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ô ˘Ô-

ÏÔÁÈÛÙ‹˜ Ô‡ÙÂ ÂÈÚˆÓÂ‡ÂÙ·È Ô‡ÙÂ ÂÈÏ‹ÙÙÂÈ Ô‡ÙÂ Î¿ÓÂÈ ‰È·ÎÚ›ÛÂÈ˜ ÛÂ

‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ, fiˆ˜ ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÌÂÚÈÎ¤˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂ ÙÔ˘˜

‰È‰¿ÛÎÔÓÙÂ˜. √ Ì·ıËÙ‹˜, ÂÔÌ¤Óˆ˜, ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÏfiÁÔ Ó· ÙÔÓ ÓÙÚ¤ÂÙ·È ‹

Ó· ÊÔ‚¿Ù·È Ì‹ˆ˜ Ô ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ÙÔÓ ıÂˆÚ‹ÛÂÈ ·ÓfiËÙÔ.

ªÈ· ·fi ÙÈ˜ ÈÔ Û˘ÓËıÈÛÌ¤ÓÂ˜ Î·È ·ÍÈfiÏÔÁÂ˜ ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜ ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔ-

ÁÈÛÙ‹ Â›Ó·È Î·È Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÁÚ·Ê‹˜ ÌÂ ÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈÌ¤ÓÔ˘. °È·

ÙÔ Ì·ıËÙ‹ Ô ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹˜ ÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ Â›Ó·È ¤Ó· Â˘¤ÏÈÎÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi

ÂÚÁ·ÏÂ›Ô, ÌÂ ÙÔ ÔÔ›Ô ÌÔÚÂ› fi¯È ÌfiÓÔ Ó· ·Ú¿ÁÂÈ ·ÍÈfiÏÔÁ· Î·È Â˘·-

ÚÔ˘Û›·ÛÙ· ÎÂ›ÌÂÓ·, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ·ÛÎÂ›Ù·È ÛÙË ÁÏÒÛÛ· Î·È ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ·

ÛÙËÓ ·ÎÚÈ‚ÔÏÔÁ›·, ÛÙË Û·Ê‹ÓÂÈ· ÙˆÓ ÓÔËÌ¿ÙˆÓ, ÛÙË Û‡ÓÙ·ÍË ÙˆÓ Ï¤ÍÂ-

ˆÓ, ÛÙËÓ ÔÚıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘˜, ÛÙËÓ ·ÏÏËÏÔ˘¯›· Î·È ÛÙË Û˘ÓÔ¯‹ ÙˆÓ È‰ÂÒÓ

ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ Â‡ÎÔÏ· ÌÔÚÂ› Ó· ‰ÈÔÚıÒÛÂÈ ‹ Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÛÂÈÚ¿ ÛÂ fiÛ·

¤ÁÚ·„Â. ∏ Û¯ÂÙÈÎ¿ Â‡ÎÔÏË ·Ú·ÁˆÁ‹ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÌÂ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î¤˜ ÂÎÙ˘-

ÒÛÂÈ˜ ÂÓÈÛ¯‡Ô˘Ó ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ó· ÁÚ¿ÊÔ˘Ó Î·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘Ú-

ÁÔ‡Ó. ™Â ÙÂÏÈÎ‹ ·Ó¿Ï˘ÛË, ı· ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ Ó· Ô‡ÌÂ fiÙÈ Ô ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹˜

ÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ ‚ÔËı¿ ÛÙËÓ ·Ó·Î¿Ï˘„Ë Î·È ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙË˜ ÛÎ¤„Ë˜.

∞fi ÙÈ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ¤˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙÔ˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡

˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Â›Ó·È Î·È ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÚÔÛÊ¤-

ÚÂÈ. ∏ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ·˘Ù‹ ÔÈÎ›ÏÏÂÈ ·fi ÙËÓ ·Ï‹ ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹ ÌËÓ˘Ì¿-

ÙˆÓ, fiˆ˜ Á›ÓÂÙ·È ÌÂ ÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô (e-mail), Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ

ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂÙ·Í‡ ‰È‰·ÛÎfiÓÙˆÓ Î·È Ì·ıËÙÒÓ ‹ Ì·ıËÙÒÓ ÌÂ ÂÈ‰ÈÎÔ‡˜,

ÌÂ ÂÚÂ˘ÓËÙ¤˜ Î·È ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜, ÁÈ· Ó· ÚˆÙ‹ÛÔ˘Ó, Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ

ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘˜ Î·È Ó· Ì¿ıÔ˘Ó. ΔÔ ›‰ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ Â›Ó·È Î·È Ë Â‡-

ÎÔÏË ÚfiÛ‚·ÛË ÛÂ ËÁ¤˜ ÁÓÒÛË˜, fiˆ˜ Â›Ó·È ÔÈ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ¤˜ ‚È‚ÏÈÔ-

ı‹ÎÂ˜, ÔÈ ‚¿ÛÂÈ˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ, ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ› Î·È ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ› ÔÚÁ·-

ÓÈÛÌÔ›, ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ÁÓÒÛÂˆÓ Î·È ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ. «√È ÙÂÚ¿ÛÙÈÂ˜

‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ·Ôı‹ÎÂ˘ÛË˜, ÔÚÁ¿ÓˆÛË˜, ·Ó¿ÎÏËÛË˜, ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË˜,



Û˘Û¯ÂÙÈÛÌÔ‡ Î·È, ÁÂÓÈÎ¿, ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ÙˆÓ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ, Î·ıÒ˜ Î·È

ÙË˜ ‰È·Û‡Ó‰ÂÛË˜ ÌÂ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ¿ ‰›ÎÙ˘· Î·È ¿ÏÏ· ÂÔÙÈÎ¿ Ì¤Û·, Ô˘

‰È·ı¤ÙÂÈ Ô ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜, ÙÔÓ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó ÌÈ· ÛÔ˘‰·›· ËÁ‹ ÏËÚÔÊfiÚË-

ÛË˜, ÁÂÁÔÓfi˜ ÔÏ‡ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜, ·ÊÔ‡ ˙Ô‡ÌÂ ÛÙËÓ ÂÔ-

¯‹ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ Î·È Ô ‚·ıÌfi˜ ÚfiÛ‚·ÛË˜ ÛÂ ·˘Ù‹Ó ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜

ÔÏ›ÙÂ˜ Â›Ó·È ‰Â›ÎÙË˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ÚÔfi‰Ô˘, ·ÏÏ¿ Î·È ‰ËÌÔ-

ÎÚ·Ù›·˜ ÁÈ· Î¿ıÂ Û‡Á¯ÚÔÓË ̄ ÒÚ·».

Δ¤ÏÔ˜, Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ÌÔÚÂ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÂ› ˆ˜

Ì¤ÛÔ Î·È ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ ‰È‰·ÛÎ·Ï›·, ÙËÓ ¤ÚÂ˘Ó· Î·È ÙË Ì¿ıËÛË ÛÂ

¿ÏÏ· Ì·ı‹Ì·Ù·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙ· Ì·ıËÌ·ÙÈÎ¿ ÌÔÚÂ› Ó· ·ÍÈÔÔÈË-

ıÂ› ÁÈ· ÛÙ·ÙÈÛÙÈÎ‹ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ‰Â‰ÔÌ¤ÓˆÓ Î·È ÂÎÙ‡ˆÛË ‰È·ÁÚ·ÌÌ¿-

ÙˆÓ Î·È ÈÓ¿ÎˆÓ, ÛÙË ÁÏÒÛÛ· ÁÈ· ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·, Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ

Î·È Û‡ÓÙ·ÍË ÂÓÙ‡ˆÓ, ÛÙÈ˜ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¤˜ Ù¤¯ÓÂ˜ ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÊÈÛÒÓ,

ÊˆÙÔÁÚ¿ÊËÛË Î·È ‚ÈÓÙÂÔÛÎfiËÛË, ÛÙË ÌÔ˘ÛÈÎ‹ ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÔ˘ÛÈ-

Î‹˜ Â¤Ó‰˘ÛË˜ ‹ ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜ ˘fiÎÚÔ˘ÛË˜ ÛÂ ÔÈ‹Ì·Ù· Î·È ıÂ·ÙÚÈÎ¤˜ ·-

Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜, ÛÙ· Ê˘ÛÈÔÁÓˆÛÙÈÎ¿ Ì·ı‹Ì·Ù· ÁÈ· ÁÂˆÁÚ·ÊÈÎ¤˜ Î·È ÂÚÈ-

‚·ÏÏÔÓÙÈÎ¤˜ ÌÂÏ¤ÙÂ˜. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ· Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ˆ˜

Ì¤ÛÔ ‰È‰·ÛÎ·Ï›·˜ ‰ÂÓ Î¿ÓÂÈ ÌfiÓÔ ÈÔ ·Ú·ÛÙ·ÙÈÎfi Î·È ÈÔ Â‡ÏËÙÔ

¤Ó· Ì¿ıËÌ·, ·ÏÏ¿ Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ Î·È ÛÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ ‚ÔËıÒ-

ÓÙ·˜ ÙÔÓ Ó· ·Ó·Î·Ï‡„ÂÈ Î·È Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÂÈ ÙË Û¯¤ÛË ÌÂÙ·Í‡ ‰È·ÊÔÚÂ-

ÙÈÎÒÓ ÁÓˆÛÙÈÎÒÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Î·È Ó· Ù· Û˘Ó‰˘¿ÛÂÈ.

Μειονεκτήματα∏ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË Û˘ÓÔ-

‰Â‡ÂÙ·È ·fi ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÙÔ˘ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡ ÙÚfiÔ˘ ‰È‰·ÛÎ·-

Ï›·˜ Î·È Ì¿ıËÛË˜Ø ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ ÙË˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜ Î·È ÛÙÔ Â-

ÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ ÛÔ˘‰ÒÓ, ÛÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰È‰·ÛÎ·Ï›·˜, ÛÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ‰·ÛÎ¿ÏÔ˘

Î·È ÛÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ÌÂ ÙÔ Ì·ıËÙ‹, ÛÙË Û¯¤ÛË ÙË˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜ ÌÂ ÙË ˙ˆ‹.

ªfiÓÔ Ô˘ ÔÈ ·ÏÏ·Á¤˜ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌfiÓÔ ıÂÙÈÎ¤˜, ·ÏÏ¿ Û˘ÓÂ¿ÁÔÓÙ·È

Î·È ÛÔ‚·Ú¤˜ ·ÚÓËÙÈÎ¤˜ Û˘Ó¤ÂÈÂ˜ Î·È ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù·.

∞Ú¯ÈÎ¿, ˘¿Ú¯ÂÈ Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ÙË˜ ÔÌÔÈÔÌÔÚÊ›·˜ Î·È ÙË˜ Ù˘ÔÔ›ËÛË˜

ÛÂ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ¤˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›Â˜, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë ‰È‰·ÛÎ·Ï›·

Î·È Ë ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. √ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ÚÔÛÊ¤ÚÂÙ·È ÁÈ· ÙËÓ

·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎ‹ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓÔ˘ Ù‡Ô˘ ·ÛÎ‹ÛÂˆÓ Î·È ıÂÌ¿ÙˆÓ,

103


fiˆ˜ Â›Ó·È ÙÔ «ÛˆÛÙfi – Ï¿ıÔ˜» Î·È ÔÈ ·ÛÎ‹ÛÂÈ˜ «ÔÏÏ·Ï‹˜ ÂÈÏÔÁ‹˜».

ŸÌˆ˜, ÔÈ ·ÛÎ‹ÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ ÚÔˆıÔ‡Ó ÙËÓ «ÙÂ¯ÓÔÎÚ·ÙÈÎ‹ ÛÎ¤„Ë» Î·È Â-

ÚÈÔÚ›˙Ô˘Ó ÙË Û˘ÓıÂÙÈÎ‹ ÛÎ¤„Ë, ÙË Ê·ÓÙ·Û›·, ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎ‹ ¤ÎÊÚ·ÛË

Î·È, ÙÂÏÈÎ¿, ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ Ì¿ıËÛË.

√È ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÌÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi Ú˘ıÌfi, ·ÚÁfi-

ÙÂÚ· ‹ ÁÚËÁÔÚfiÙÂÚ·, ·fi ÙÔ ¯Ú‹ÛÙË. ∏ ‰È·ÊÔÚ¿ ·˘Ù‹ ‰È·Ù·Ú¿ÛÛÂÈ ÙËÓ

ËÚÂÌ›· ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹, ÂÂÈ‰‹ ÙÔ˘ ÚÔÎ·ÏÂ› ·Ó˘ÔÌÔÓËÛ›· ‹ ¿Á¯Ô˜. ∂Í¿Ï-

ÏÔ˘, Û‹ÌÂÚ·, ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌÔ‡ Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ, ‰›ÓÂÙ·È fiÏÔ Î·È Â-

ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ¤ÌÊ·ÛË ÛÙ· ¿ÌÂÛ· ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù· Ô˘ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÔÓÙ·È ÌÂ ÙË

Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È ¤ÙÛÈ fiÏ· Á‡Úˆ Ì·˜ ÂÈÙ·¯‡ÓÔÓÙ·È Î·Ù¿

ÙÚfiÔ Ô˘ ÙÔ ÓÂ˘ÚÈÎfi Ì·˜ Û‡ÛÙËÌ· Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ.

H ÔÏ‡ˆÚË Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÌÂ ÙÔÓ ˘ÔÏÔÁÈ-

ÛÙ‹ ÌÔÚÂ› Ó· Ù· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË Î·È ÙË ÌÔÓ·ÍÈ¿, È‰È·›ÙÂÚ·

ÂÎÂ›Ó· Ô˘ ·fi ÙËÓ È‰ÈÔÛ˘ÁÎÚ·Û›· ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ÂÛˆÛÙÚÂÊ‹. ∏ ÂÈÎÔÓÈÎ‹

«Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·», Ô «¿˘ÏÔ˜ „ËÊÈ·Îfi˜ ÎfiÛÌÔ˜», Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂ

ÂÍÂÚ¯fiÌÂÓ· Î·È ÂÈÛÂÚ¯fiÌÂÓ· ÌËÓ‡Ì·Ù· fi¯È ÌfiÓÔ ·ÔÚÚÔÊ¿ ÙËÓ ÚÔ-

ÛÔ¯‹ ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘˜ ·ÔÎfiÙÂÈ ·fi ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎ‹ ˙ˆ‹, Ù·

Ú·ÁÌ·ÙÈÎ¿ ‚ÈÒÌ·Ù·, ÙË Û˘Ó¿ÓÙËÛË ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È ÙË ̇ ˆÓÙ·Ó‹ ÂÈ-

ÎÔÈÓˆÓ›· ÙÔ˘˜. ÕÏÏˆÛÙÂ, Ë ÚÔÛÔÌÔ›ˆÛË ÙË˜ ÙÂ¯ÓËÙ‹˜ «Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙË-

Ù·˜» ÌÂ ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÂÁÎ˘ÌÔÓÂ› ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Û‡Á¯˘ÛË˜,

Ô˘ ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÛÙË Ï·Óı·ÛÌ¤ÓË ·ÓÙ›ÏË„Ë Î·È ÂÎÙ›ÌËÛË ÙË˜ ›‰È·˜ ÙË˜

Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ ‹ Î·È ÛÙËÓ „Â˘‰·›ÛıËÛË fiÙÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ÌÔÚÂ› Ó·

·ÏÏ¿˙ÂÈ ÌÈ· Ú·ÁÌ·ÙÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙfiÛÔ Â‡ÎÔÏ·, fiÛÔ Â‡ÎÔÏ· ·Ó·Î·-

Ù·ÛÎÂ˘¿˙ÂÈ ÙËÓ ÂÈÎÔÓÈÎ‹ «Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·».

√ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜, ÌÂ ÙËÓ ¿ÌÂÛË ÂÈ‚Â‚·›ˆÛË ÙË˜ ÔÚı‹˜ ·¿ÓÙËÛË˜ Î·È

ÙÈ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÛÙÔ Ì·ıËÙ‹, ·˘Í¿ÓÂÈ, ‚¤-

‚·È·, ÙËÓ ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛË Î·È ÙËÓ ·˘ÙÔÂÎÙ›ÌËÛ‹ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, Â¿Ó Ë ̄ Ú‹ÛË

ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ‰Â Û˘ÓÔ‰Â‡ÂÙ·È Î·È ·fi ·Ó¿ÏÔÁÔ Â›Â‰Ô ÁÓÒÛÂˆÓ Î·È

·Ó¿Ù˘ÍË˜ ÙË˜ ÏÔÁÈÎ‹˜ ÈÎ·ÓfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹, ·˘Ùfi Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó·

ÙÔÓ Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÂ ÂÍ¿ÚÙËÛË ·fi ÙÔÓ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹, ÛÂ ÌÂ›ˆÛË ÙË˜ ÂÌÈÛÙÔ-

Û‡ÓË˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÛÙÈ˜ ‰ÈÎ¤˜ ÙÔ˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂÈ˜, ·ÎfiÌ· Î·È ÛÂ ·È-

Ûı‹Ì·Ù· ÌÂÈÔÓÂÍ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÈÎ·ÓfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÂ› Ú·ÁÌ·ÙÈÎ¿

ÌÂ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Î·È Ó· ÎÂÚ‰›˙ÂÈ ÙËÓ ÂÎÙ›ÌËÛË Î·È ÙËÓ ·Á¿Ë ÙÔ˘˜.

∂ÈÏ¤ÔÓ, ·Ó ‰ÂÓ ÙËÚÔ‡ÓÙ·È ÔÚÈÛÌ¤ÓÔÈ Î·ÓfiÓÂ˜ ̆ ÁÈÂÈÓ‹˜ ̄ Ú‹ÛË˜ ÙÔ˘



˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹, ÔÈ ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ·fi ÙË Û˘ÓÂ¯‹ ¤ÎıÂÛË ÛÙËÓ ·ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›· ÙˆÓ

˘ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ Î·È ÙËÓ ·ÎÈÓËÛ›· ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ‰È¿ÊÔÚ· ‰Â˘ÙÂÚÔÁÂÓ‹ ÚÔ-

‚Ï‹Ì·Ù·, fiˆ˜ ÎfiˆÛË, ÔÓÔÎÂÊ¿ÏÔ˘˜ Î·È fiÓÔ˘˜ ÛÙË Ì¤ÛË, ÔÊı·ÏÌÈ-

Î¤˜ ·ı‹ÛÂÈ˜ Î.¿.

Δ¤ÏÔ˜, ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜, ÏfiÁˆ ÙË˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË˜, ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÁÂ-

ÁÔÓfiÙ· Ô˘ Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó, ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙËÓ ÈÔ ·ÔÌ·ÎÚ˘ÛÌ¤ÓË ÂÚÈÔ¯‹

ÙË˜ ÔÈÎÔ˘Ì¤ÓË˜, ÂËÚÂ¿˙Ô˘Ó ÙË ˙ˆ‹ Ì·˜. °ÂˆÔÏÈÙÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜, Ê˘ÛÈ-

Î¤˜ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ¤˜, ÎÚ›ÛÂÈ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ó¤· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¿ Î·È

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. √È ·ÏÏ·Á¤˜

·˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÙÔÓ ·ÓÙ›ÎÙ˘fi ÙÔ˘˜, ¿ÏÏÔÙÂ ıÂÙÈÎfi Î·È ¿ÏÏÔÙÂ ·ÚÓËÙÈÎfi,

ÛÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ˙ˆ‹ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ∂¤Ú¯ÔÓÙ·È ·Ó·Î·Ù·Ù¿ÍÂÈ˜ ÛÙ·

Â·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· Î·È ÛÙÈ˜ ÂÚÁ·ÛÈ·Î¤˜ Û¯¤ÛÂÈ˜, ‰ÈÎ·ÈÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÔÏ›ÙË ̆ Ô-

ÓÔÌÂ‡ÔÓÙ·È, Ô ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜ ÂÓÙÂ›ÓÂÙ·È, ÔÈ Û¯¤ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÌÂ-

Ù·‚¿ÏÏÔÓÙ·È. ™ÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ, ÏÔÈfiÓ, ÎfiÛÌÔ Ô ÔÏ›ÙË˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó·

¤¯ÂÈ ÔÏÏ¤˜ Î·È ¤ÁÎ˘ÚÂ˜ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· Î·Ù·ÓÔÂ› ÙÈ˜ ÂÍÂ-

Ï›ÍÂÈ˜, ·ÏÏ¿ ÁÈ·Ù› ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Â›Ó·È Ô˘ Î·ıÔÚ›˙Ô˘Ó ÙË ÛÙ¿ÛË

ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È, ÂÔÌ¤Óˆ˜, ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó Î·È ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙÈ˜ ÂÍÂÏ›-

ÍÂÈ˜. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È ÙˆÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ‰È-

ÎÙ‡ˆÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ¿ÌÂÛË ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÈ˜ ËÁ¤˜ ÏËÚÔÊfiÚËÛË˜ Î·È Û˘-

ÓÙÚÈÙÈÎfi ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· fiÔÈÔ˘ ¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·˘Ù‹ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ¿Ï-

ÏˆÓ. °È’ ·˘Ùfi, ÔÈ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜ ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î·È ÙËÓ ÂÍÔÈÎÂ›ˆÛË ÌÂ

ÙËÓ ˘„ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ ·ÓÙ·Ó·ÎÏÒÓÙ·È ÛÂ ÎÔÈÓˆÓÈ-

Î¤˜ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜. √ Ì·ıËÙ‹˜ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Î·È ‰Â ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›

˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ı· Â›Ó·È Èı·ÓfiÙ·Ù· Ô ·˘ÚÈ·Ófi˜ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˜ Î·È ÔÏ›ÙË˜

Ô˘ ı· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÂ ÌÂÈÔÓÂÎÙÈÎ‹ ı¤ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜.

Προϋποθέσεις – προτάσεις για τον περιορισμό και τηναποφυγή των μειονεκτημάτωνΔ· ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Î·È ÔÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ô˘ ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹

ÙˆÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›· ‰ÂÓ Â›-

Ó·È ·Ó·fiÊÂ˘ÎÙÔÈ.

∫·Ù·Ú¯‹Ó, ÔÈ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ› ˘ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÛ·¯ıÔ‡Ó

ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË ·˘ÙfiÓÔÌ·, ·ÔÎÔÌÌ¤ÓÔÈ ‰ËÏ·‰‹ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÂÓÈÎfiÙÂ-

ÚÔ˘˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡˜ ÛÙfi¯Ô˘˜, ÙË ÊÈÏÔÛÔÊ›· Ô˘ ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ-

105


Îfi Û‡ÛÙËÌ·, ·ÏÏ¿ Ó· ̆ ËÚÂÙ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ‰ÈÂ˘Ú‡ÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ·˘-

ÙÔ‡˜. √È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ› ˘ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜, fiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÎÈ ·Ó Â›Ó·È, ‰ÂÓ

·‡Ô˘Ó Ó· Â›Ó·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎfi Â›ÙÂ˘ÁÌ·, ‰ËÏ·‰‹ Ì¤ÛÔ, Î·È ÛÂ Î·ÌÈ¿

ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ó·¯ıÔ‡Ó ÛÂ ÛÎÔfi ÙË˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜.

√È ÛÎÔÔ› ÙË˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜ Î·ıÔÚ›˙ÔÓÙ·È, ·ÛÊ·ÏÒ˜, ·fi ÙÈ˜ Û˘Óı‹-

ÎÂ˜ ˙ˆ‹˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Ó ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË ÂÔ¯‹ ÛÂ ÔÚÈÛÌ¤ÓË ÎÔÈÓˆ-

Ó›·, ·fi ÙÈ˜ ·Ó¿ÁÎÂ˜ ÙË˜, ·fi ÙÈ˜ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ı¤ÙÂÈ Î·È ·fi ÙÈ˜

·Í›Â˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ. °È’ ·˘ÙfiÓ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ÏfiÁÔ ÂÈ‚¿ÏÏÂÙ·È, ˆ˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈ-

ÛÌ· ÛÙËÓ ˘¤ÚÌÂÙÚË ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓË˜

ÂÔ¯‹˜ Ì·˜, Ó· ‰ÔıÂ› ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ· ÛÂ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜ Ô˘

‰Â ÛÙÔ¯Â‡Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ÙËÓ Â˘Ì¿ÚÂÈ·, ·ÏÏ¿

Î·È ÛÙËÓ Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· Î·È ÛÙËÓ Â˘Ù˘¯›· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. Δ¤ÙÔÈÔÈ ÛÎÔÔ›

Â›Ó·È Ô ÛÂ‚·ÛÌfi˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ, Ë Î·Ù·ÔÏ¤ÌËÛË ÙË˜

·Ì¿ıÂÈ·˜ Î·È ÙÔ˘ ·Ó·ÏÊ·‚ËÙÈÛÌÔ‡, Ë Â˘ËÌÂÚ›· fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, Ë

ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ÙË˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜, Ë

·ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ·, Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÙË˜ Î·Ï·ÈÛıËÛ›·˜.

π‰È·›ÙÂÚË ·Ó·ÊÔÚ¿ ·Í›˙ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÂ› Ë

ÎÚÈÙÈÎ‹ ÈÎ·ÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ Ì·ıËÙ‹, ÁÈ·Ù› Â›Ó·È ÙÔ ÌfiÓÔ Ì¤ÛÔ ÌÂ

ÙÔ ÔÔ›Ô ÌÔÚÂ› Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÂÙ·È ÛÂ Î¿ıÂ ·fiÂÈÚ· Ó· ̄ ÂÈÚ·ÁˆÁËıÂ› Ë

ÛÎ¤„Ë Î·È Ë Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘. ΔÔ ‚¿ÚÔ˜ ÙË˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹˜ ÚÔÛ¿-

ıÂÈ·˜ Û‹ÌÂÚ· ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ¤ÊÙÂÈ ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ÙË˜ ÏËÚÔÊÔ-

Ú›·˜ –·˘Ùfi ÌÂ Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ Ì¤Û· Â›Ó·È Û¯ÂÙÈÎ¿ Â‡ÎÔÏÔ–,

·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ‹ ÙË˜. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ô Ì·ıËÙ‹˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ô-

ÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÈÎ·ÓfiÙËÙ· Ó· ·Ó·Ï‡ÂÈ, Ó· Ù·ÍÈÓÔÌÂ›, Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÈ ÏËÚÔÊÔ-

Ú›Â˜, Ó· ·Ó·Î·Ï‡ÙÂÈ Û¯¤ÛÂÈ˜, Ó· ‚Ú›ÛÎÂÈ Ù· ·›ÙÈ· Î·È Ù· ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù·

ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, Ó· ·ÔÙÈÌ¿ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎ‹ ·Í›· ¤ÚÁˆÓ Î·È Ó· ÂÈÏ¤ÁÂÈ Ûˆ-

ÛÙ¿. ªfiÓÔ ¤ÙÛÈ ı· ÚÔÛÙ·ÙÂ‡ÛÂÈ ·˘Ùfi Ô˘ ÛÙÔ¯Â‡Ô˘Ó Ë Î·ÙÂ˘ı˘ÓfiÌÂÓË

ÏËÚÔÊfiÚËÛË Î·È Ë ÚÔ·Á¿Ó‰·, ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹ Î·È ÔÏÈÙÈÎ‹ ÙÔ˘

ÂÏÂ˘ıÂÚ›·.

√È ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ·fi ÙË ̄ Ú‹ÛË ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ÛÙË Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ‹ ·Ó¿-

Ù˘ÍË ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÂÊ‹‚Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó, ·Ó Ë ̄ Ú‹ÛË

ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ·Ú¯›ÛÂÈ ÛÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ËÏÈÎ›· Î·È ·Ó Ô ̄ ÚfiÓÔ˜ ÂÓ·Û¯fi-

ÏËÛË˜ ÌÂ ·˘ÙfiÓ ‰ÂÓ ̆ ÂÚ‚·›ÓÂÈ ÔÚÈÛÌ¤Ó· ÂÈÙÚÂÙ¿ fiÚÈ·. °È’ ·˘Ùfi, ÙfiÛÔ

ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô fiÛÔ Î·È Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ú¤ÂÈ Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÔ˘Ó, ÒÛÙÂ Ó· ÎÈÓ‹-



ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÙÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ ÁÈ· ¿ÏÏÂ˜ ·Û¯ÔÏ›Â˜

Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë ·Ó¿ÁÓˆÛË Î·È Ë ÌÂÏ¤ÙË ‚È‚Ï›ˆÓ, Ù·

ÔÌ·‰ÈÎ¿ ·È¯Ó›‰È·, Ë ¿ıÏËÛË Î·È Ë ÂÓ·Û¯fiÏËÛË ÌÂ ÙËÓ Ù¤¯ÓË (ÌÔ˘ÛÈÎ‹,

¯ÔÚfi, ̇ ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ Î.¿). ªÂ Ù¤ÙÔÈÂ˜ ·Û¯ÔÏ›Â˜ Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ ÙÔ ·È‰›

ı· ·Ó·Ù‡ÍÂÈ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ¿ Î·È ·ÚÌÔÓÈÎ¿ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ Ù˘¯¤˜ ÙË˜ ÚÔÛˆÈÎfi-

ÙËÙ¿˜ ÙÔ˘, ̄ ˆÚ›˜ Ó· ÂÎÙ›ıÂÙ·È ÛÂ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ì˘˚Î‹˜ ‰˘ÛÎ·Ì„›·˜ (Î·Ù·ÙÔ-

Ó›·˜) Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹˜ ·ÙÚÔÊ›·˜.

Δ¤ÏÔ˜, ÔÏÏÔ› Î›Ó‰˘ÓÔÈ ı· ·ÔÊÂ˘¯ıÔ‡Ó, ·Ó Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙÔ‡Ó ÚÔ-

ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÁÈ· ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜, ÌÂ Ù· ÔÔ›· ı· Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ̆ fi„Ë ÔÈ ·ÙÔ-

ÌÈÎ¤˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Î·È ÔÈ È‰È·ÙÂÚfiÙËÙÂ˜ Î¿ıÂ Ì·ıËÙ‹, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë ËÏÈÎ›·,

¯ÚÔÓÔÏÔÁÈÎ‹ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹, ÙÔ Ê‡ÏÔ, Ë ÂÛˆÛÙÚ¤ÊÂÈ· ‹ ÂÍˆÛÙÚ¤ÊÂÈ·

Î·È ÙÔ ÁÓˆÛÙÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙ˘Ï. Δ¤ÙÔÈ· Â˘¤ÏÈÎÙ· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ı· ‰ÒÛÔ˘Ó ÙËÓ

Â˘¯¤ÚÂÈ· ÛÙÔ Ì·ıËÙ‹ Ó· ÚÔ¯ˆÚÂ› ÌÂ ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ Ú˘ıÌfi Î·È Ó· ÚÔÛ·Ú-

Ìfi˙ÂÈ ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ÛÙÈ˜ ‰ÈÎ¤˜ ÙÔ˘ ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜ Î·È ·Ó¿-

ÁÎÂ˜.

√ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ Â›Ó·È Â›ÙÂ˘ÁÌ· ÙË˜ ˘„ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔ-

Á›·˜ Ô˘ ·˘Í¿ÓÂÈ ÂÎÏËÎÙÈÎ¿ ÙÈ˜ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒ-

Ô˘. √È È‰ÈfiÙËÙÂ˜ ÙÔ˘ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Â›Ó·È Û˘Ó·Ú·ÛÙÈÎ¤˜. ªÔÚÂ› Ó· Î¿-

ÓÂÈ ÏÔÁÈÎ¤˜ Ú¿ÍÂÈ˜ Î·È Ó· Ï‡ÓÂÈ ‰‡ÛÎÔÏ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, Ó· ·ÔıËÎÂ‡ÂÈ,

Ó· ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÂÙ·È Î·È Ó· ·Ó·Î·ÏÂ› ÛÂ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ ÌÂÁ¿ÏÔ fiÁÎÔ

ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ, Ó· ·Ó··ÚÈÛÙ¿ ÌÂ ÂÎÏËÎÙÈÎ‹ ˙ˆÓÙ¿ÓÈ· ¿˘ÏÔ˘˜ Îfi-

ÛÌÔ˘˜, Ó· ‰È·Ï¤ÁÂÙ·È Î·Ù¿ Î¿ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÌÂ ÙÔ ̄ Ú‹ÛÙË ÙÔ˘ Î·È Ó· ̄ ÚË-

ÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ˆ˜ ‰È·ÌÂÛÔÏ·‚ËÙ‹˜ ÁÈ· Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ,

fiÔ˘ ÎÈ ·Ó ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È. Œ¯ÂÈ, ‰ËÏ·‰‹, fiÏÂ˜ ÙÈ˜ È‰ÈfiÙËÙÂ˜ Ô˘ Â›Ó·È ··-

Ú·›ÙËÙÂ˜ ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ Ë ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÈÔ Â˘¯¿ÚÈÛÙË, ÈÔ ‰Ë-

ÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ Î·È ÈÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ‹, ·ÚÎÂ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÂ› ÌÂ ÙÈ˜

··Ú·›ÙËÙÂ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂÈ˜ Ô˘ ÂÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó Ë ·È‰·ÁˆÁÈÎ‹ ÂÈÛÙ‹ÌË,

Ë ÌfiÚÊˆÛË Î·È Ë Â˘Ù˘¯›· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘.

Ο υπολογιστής ως πηγή πληροφόρησης στην κοινωνίατων πληροφοριώνΠολλοί υποστηρίζουν ότι η ανθρώπινη κοινωνία έχει φτάσει στο επίπεδο

πολιτισμού που βρίσκεται σήμερα χάρη στη χρήση των πληροφοριών που

αποκτήθηκαν από προηγούμενες γενιές και σε διάφορα μέρη της γης και ότι

107


η μελλοντική της ανάπτυξη βασίζεται πολύ στην ικανότητα των σύγχρονων

γενεών να βρίσκουν τρόπους έγκυρης αξιοποίησης του συνεχώς αυξανόμε-

νου όγκου των πληροφοριών, αφού μάλιστα στις μέρες μας συνεχώς παράγο-

νται πληροφορίες που είναι δύσκολο να γίνουν αντικείμενο επεξεργασίας με

βάση τις προσωπικές δυνάμεις των ατόμων.

Οι τεράστιες δυνατότητες αποθήκευσης, οργάνωσης, ανάκλησης, αναπα-

ράστασης, συσχετισμού και, γενικά, επεξεργασίας των πληροφοριών, καθώς

και της διασύνδεσής του με ηλεκτρονικά δίκτυα και άλλα εποπτικά μέσα, που

διαθέτει ο υπολογιστής, τον καθιστούν μια σπουδαία πηγή πληροφόρησης,

γεγονός πολύ σημαντικό για την εποχή μας, αφού ζούμε στην εποχή της πλη-

ροφορίας και ο βαθμός πρόσβασης σ’ αυτήν από όλους τους πολίτες είναι δεί-

κτης δημοκρατίας για κάθε σύγχρονη χώρα.

Επιπλέον, η πληροφορία με τη μορφή της οργάνωσης και επεξεργασίας

σημαντικών δεδομένων, εκτός του ότι παρέχει στους διάφορους παραγωγι-

κούς τομείς της οικονομίας νέες δυνατότητες επιβίωσης και ανάπτυξης στο πε-

δίο του οικονομικού ανταγωνισμού, έχει αναγνωριστεί στις μέρες μας ως ένα

σημαντικότατο αγαθό, μία μορφή πλούτου και εξουσίας. Ο σύγχρονος τρόπος

λειτουργίας των σημερινών επιχειρήσεων και οργανισμών, ακόμη και των

κρατών, εξαρτάται από τη δυνατότητα απόκτησης, ανταλλαγής και επεξεργα-

σίας σημαντικών πληροφοριών.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, η πληροφόρηση, εκτός από την εκπαιδευτική της

διάσταση, έχει και την επιστημονική, την οικονομική και την κοινωνική, που

σχετίζεται με την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισότητα ευκαιριών. Η πρό-

σβαση στην πληροφόρηση ήταν πάντα και είναι –ιδιαίτερα σήμερα– σημα-

ντικό στοιχείο οικονομικής κινητικότητας και συμμετοχής των πολιτών στο

κοινωνικό γίγνεσθαι. Γι’ αυτό αποτελεί «φυσικό δικαίωμα» κάθε πολίτη, από

τα πλέον βασικά της σύγχρονης κοινωνίας.

Το άτομο έχει ανάγκη πρόσβασης στην πληροφόρηση σε όλα τα στάδια

της προσωπικής του ανάπτυξης και της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας.

Οι ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις, που συνεπάγεται ο περιορισμός

της πληροφόρησης σε κλειστούς κοινωνικούς κύκλους και ομάδες, είναι κα-

θοριστικές, ιδιαίτερα για τους νέους που προέρχονται από χαμηλά κοινωνικά

στρώματα και από απομονωμένες περιοχές.

Είναι πολύ σημαντική λοιπόν η ύπαρξη στα εκπαιδευτικά ιδρύματα ενός

σύγχρονου συστήματος πρόσβασης στις πληροφορίες. Εκείνο που έχει σημα-

σία όμως από εκπαιδευτική άποψη είναι η χρήση των πηγών αυτών και των

πακέτων επεξεργασίας της πληροφορίας. Διότι, εκείνο που προέχει στην επο-



χή μας δεν είναι μόνον το ζήτημα της απόκτησης πληροφοριών, αλλά –κυ-

ρίως– της απόκτησης δεξιοτήτων ενεργού αναζήτησης και κριτικής ανάγνω-

σης του πληροφοριακού «κειμένου». Γι’ αυτό η χρήση του υπολογιστή ως

πηγής πληροφοριών στο σχολείο θα πρέπει να αποβλέπει και σ’ αυτούς τους

δύο στόχους.

Η έμφαση στη διαδικασία χειρισμού των πληροφοριών και όχι μόνο στην

απόκτηση ενός μεγάλου όγκου συγκεκριμένων πληροφοριών και γνώσεων

τονίζεται από πολλούς σχεδιαστές και μελετητές των σύγχρονων αναλυτικών

προγραμμάτων. Ο δάσκαλος θα χρειαστεί να προετοιμαστεί για μια σταδιακή

στροφή από το μοντέλο αναλυτικού προγράμματος, που είναι επικεντρωμένο

στη μάθηση πληροφοριών, «γεγονότων» και κομματιών γνώσης προς εκείνο

της ανάπτυξης δεξιοτήτων πρόσβασης, κριτικής ανάγνωσης και «έξυπνου»

χειρισμού αυτών των πληροφοριών και των γνώσεων.

Α. Ράπτης – Α. Ράπτη, ¶ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹ Î·È ∂Î·›‰Â˘ÛË, Αθήνα, 1999

109


¢π∞¢π∫ΔÀ√ (INTERNET)¢π∞¢π∫ΔÀ√ (INTERNET)

InternetΠολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για το Internet. Ένας όλο και πιο

μεγάλος αριθμός ανθρώπων συνδέεται στο δίκτυο. Βρίσκουμε όλη την γκάμα

των συναισθημάτων: από τη λατρεία προς τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες έως

τον τρόμο και τη δαιμονολογία για το «ζοφερό» μέλλον που επιφυλάσσεται

στον άνθρωπο. Δύο προσεγγίσεις εξίσου υπερβολικές που εδράζονται και οι

δύο σε μια αντίληψη αυτονόμησης της τεχνολογίας από το δημιουργό της. Νο-

μίζω ότι θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο να προσγειώσουμε τη συζήτηση στις πραγ-

ματικές της διαστάσεις, στην ιστορική αφετηρία των νέων ψηφιακών τεχνο-

λογιών και ειδικά του Internet, στις αλλαγές που επέρχονται στη ζωή του

ανθρώπου, στα προβλήματα που ενδεχομένως δημιουργούνται.

Πρώτα απ’ όλα ας προσπαθήσουμε να περιγράψουμε συνοπτικά το

Internet και ειδικότερα τον παγκόσμιο ιστό (Web) με μια αναλογία. Ας φα-

νταστούμε τον κυβερνοχώρο ως μια τεράστια έκθεση. Ο κάθε «εκθέτης» δη-

μιουργεί το δικό του περίπτερο (site) που καταχωρείται σε μία διεύθυνση

(www. address). O χρήστης του διαδικτύου, μέσα από τους τηλεπικοινωνια-

κούς διαδρόμους που δημιούργησε η σύζευξη τηλεφώνου-υπολογιστή, επι-

σκέπτεται αυτήν την άυλη, διαρκή και παγκόσμια ψηφιακή έκθεση. Περνά

από διάφορα sites, επικοινωνεί με τον «εκθέτη», και βεβαίως μπορεί να πάρει

(«κατεβάσει») πληροφοριακό υλικό. Αρκεί να έχει εξασφαλίσει την είσοδό

του μέσω ενός προμηθευτή (provider) σύνδεσης στο Internet.

Αν στο ζευγάρι τηλεφώνου-υπολογιστή προσθέσουμε και την τηλεό-

ραση, έχουμε μια τεχνολογική συνένωση που αλλάζει δραστικά την όψη των

επικοινωνιών. Σ’ αυτό το λαβυρινθώδες τοπίο δημιουργούνται οι περίφημες

«λεωφόροι της επικοινωνίας», για τη στρατηγική σημασία των οποίων δεν

υπάρχει καμιά αμφιβολία.

LE MONDE diplomatique, ελληνική έκδοση του Manière de voir,

τεύχ. 11, Το αφιέρωμα της έκδοσης

Οι δυνατότητες που προσφέρει το ΔιαδίκτυοTÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô Â›Ó·È ÙÔ Ì¤ÛÔ Ì·˙ÈÎ‹˜ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙË



‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÁÈ· ¿ÌÂÛË ·ÌÊ›‰ÚÔÌË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·. √È ̄ Ú‹ÛÙÂ˜ ÙÔ˘ ¢È·‰È-

ÎÙ‡Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó ÌÂ ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜. √ ÈÔ Â‡¯ÚËÛÙÔ˜

Î·È ÈÔ ‰È·‰ÔÌ¤ÓÔ˜ Â›Ó·È ÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù·˘¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô (e-mail). ∫¿ıÂ

¯Ú‹ÛÙË˜ ¤¯ÂÈ Ì›·, ÌÔÓ·‰ÈÎ‹ ÚÔÛˆÈÎ‹ (‰ÂÓ Â›Ó·È ı·˘Ì¿ÛÈÔ;) ‰ÈÂ‡ı˘ÓÛË

·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÌÔÚÂ› Ó· ÛÙ¤ÏÓÂÈ Î·È Ó· ‰¤¯ÂÙ·È ÌËÓ‡Ì·Ù· ·fi fiÏÔ ÙÔÓ

ÎfiÛÌÔ. ∫È fi¯È ÌfiÓÔ ·˘ÙfiØ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÈÛ˘Ó¿ÙÂÈ ·Ú¯Â›· ÛÂ ÌËÓ‡Ì·Ù·

ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô˘ Î·È Ó· Ù· ÛÙ¤ÏÓÂÈ ÛÂ ¤Ó·Ó ‹ ÛÂ ¿Ú· ÔÏ-

ÏÔ‡˜ ·Ú·Ï‹ÙÂ˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·. ªÔÚÂ›, Â›ÛË˜, Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÌËÓ‡Ì·Ù·

ÌÂ ÔÏ‡ ÈÔ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î‹ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ̄ ÚÒÌ·Ù·, ÁÚ·ÊÈ-

Î¿ Î·È ‹¯Ô. Δ· e-mail ‰Â ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È, ‚¤‚·È·, ÌÂ ÙÔ ÁÚ·ÊÈÎfi ̄ ·Ú·ÎÙ‹Ú·

ÙÔ˘ ·ÔÛÙÔÏ¤· Î·È ‰ÂÓ ÙÔ˘ ·Ê‹ÓÔ˘Ó Ù· ÂÚÈıÒÚÈ· Ó· ÂÈÏ¤ÍÂÈ, Î·Ù¿ ÙÔ

ÁÔ‡ÛÙÔ Î·È ÙËÓ ÂÚ›ÛÙ·ÛË, ÙÔ ̄ ·ÚÙ› ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·˜, ÙÔ Ê¿ÎÂÏÔ, ÙÔ ÌÂ-

Ï¿ÓÈ Î.Ï., ‰ÂÓ ÙÔÓ ÂÌÔ‰›˙Ô˘Ó, fiÌˆ˜, Î·ıfiÏÔ˘, ·Ó Â›Ó·È ÂÈÌÂÏËÌ¤Ó·, Ó·

ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ Ô˘ ı¤ÏÂÈ, ÛÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË Ô˘ ı¤ÏÂÈ Î·È Ó· ‰ÒÛÂÈ

ÛÙÔ Ì‹Ó˘Ì¿ ÙÔ˘ ÙÔ ‡ÊÔ˜ Ô˘ ı¤ÏÂÈØ Ó· ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ, ‰ËÏ·‰‹, ÌÂ Ù· ÚÔ-

ÛˆÈÎ¿ ÙÔ˘ ÏÔÁÈÎ¿ Î·È ·ÈÛıËÙÈÎ¿ ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Ù· Ô˘ÛÈÒ‰Ë ÛÙÔÈ¯Â›· ÙË˜ ÂÈ-

ÛÙÔÏ‹˜ ÙÔ˘. Δ¤ÏÔ˜, Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂ ÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô Á›ÓÂ-

Ù·È ÌÂ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ Î·È ÌÂ Ù¤ÙÔÈ· Ù·¯‡ÙËÙ·, Ô˘ ÔÈ ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¤˜

˘ËÚÂÛ›Â˜ ‰È·Î›ÓËÛË˜ ÙË˜ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·˜ Ó· Â›Ó·È È· Î·Ù’ Â˘ÊËÌÈÛÌfiÓ

Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›·!

ªÔÚÊ¤˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ‹˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Â›Ó·È Ë Û˘ÓÔÌÈÏ›· (ÁÚ·Ù‹ Î·È

ÚÔÊÔÚÈÎ‹/˙ˆÓÙ·Ó‹) Î·È ÔÈ ÙËÏÂ‰È·ÛÎ¤„ÂÈ˜. ΔÔ ‚·ÛÈÎfi Ì¤ÛÔ ‰ÈÂÍ·Áˆ-

Á‹˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ ÛÙÔ ÿÓÙÂÚÓÂÙ Â›Ó·È ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ Û˘˙‹ÙËÛË˜ (newsgroups).

À¿Ú¯Ô˘Ó ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÔÌ¿‰Â˜ Û˘˙‹ÙËÛË˜, Î·ıÂÌ›· ·fi ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÂÈÎÂ-

ÓÙÚÒÓÂÙ·È ÛÂ ¤Ó· Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ ı¤Ì·, .¯. ÌÔ˘ÛÈÎ‹, ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ,

ÙËÏÂÔÙÈÎ¤˜ ÂÎÔÌ¤˜, ÔÏÈÙÈÎ‹ Î.¿. Δ· Ì¤ÏË ÌÈ·˜ ÔÌ¿‰·˜ Û˘˙‹ÙËÛË˜

Û˘ÓÔÌÈÏÔ‡Ó ÂÏÂ‡ıÂÚ· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·˜ ÌËÓ‡Ì·Ù·. ªÂÈÔÓ¤ÎÙËÌ· ·˘ÙÒÓ

ÙˆÓ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ Â›Ó·È fiÙÈ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÌÔÚÊ‹ ¿ÌÂÛË˜, «‰È·ÏÔÁÈÎ‹˜»,

ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜, Î·ıÒ˜ Ë ·¿ÓÙËÛË ÛÂ ¤Ó· Ì‹Ó˘Ì· Ô˘ ·ÔÛÙ¤ÏÏÂÙ·È

ÌÔÚÂ› Ó· ¤ÚıÂÈ ¤ÂÈÙ· ·fi ÒÚÂ˜ ‹ Î·È Ì¤ÚÂ˜. ΔÔ ÌÂÈÔÓ¤ÎÙËÌ· ·˘Ùfi

‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÈ˜ ˙ˆÓÙ·Ó¤˜ Û˘ÓÔÌÈÏ›Â˜ Î·È ÙÈ˜ ÙËÏÂ‰È·ÛÎ¤„ÂÈ˜. ªÂ ÙÈ˜

ÙËÏÂ‰È·ÛÎ¤„ÂÈ˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰ÈÂÍ·¯ıÔ‡Ó ˙ˆÓÙ·Ó¤˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ˜ ·Ó¿ÌÂ-

Û· ÛÂ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ‹ Î·È ÛÂ

ÔÏ‡ Ì·ÎÚÈÓÔ‡˜ ÙfiÔ˘˜, Î·È ·˘ÙÔ› Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÂ ·˘Ù¤˜ ÌÔÚÔ‡Ó

fi¯È ÌfiÓÔ Ó· ·ÎÔ‡Ó, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ‚Ï¤Ô˘Ó ÙÔ˘˜ Û˘ÓÔÌÈÏËÙ¤˜ ÙÔ˘˜.

111


∏ ·ÏÏ·Á‹, fiÌˆ˜, ÙÔ˘ Ì¤ÛÔ˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÂËÚÂ¿˙ÂÈ, fiˆ˜ Â›Ó·È

Ê˘ÛÈÎfi, Î·È ÙÔÓ ÎÒ‰ÈÎ· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÂÈÊ¤ÚÂÈ Ù¤ÙÔÈÂ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙÔ

ÁÚ·Ùfi ÏfiÁÔ, ÒÛÙÂ Ó· Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· «Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈ· ÂÁÁÚ·ÌÌ·ÙÔÛ‡-

ÓË». ∫·Ù’ ·Ú¯¿˜, ÂÂÈ‰‹ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ‰È·‰ÈÎÙ˘·Î‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·, Ú¤-

ÂÈ Ô ÙÚfiÔ˜ ÌÂ ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·È ÔÈ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Ó· Â›Ó·È

Û˘Ì‚·Ùfi˜ ÌÂ ÙÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÁÏÒÛÛ·˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ› ÙfiÛÔ Ô ·Ô-

ÛÙÔÏ¤·˜ fiÛÔ Î·È Ô ·Ô‰¤ÎÙË˜ Î·È Ô server, ‰ËÏ·‰‹ Ô ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ Ô˘

‰È·ÌÂÛÔÏ·‚Â› Î·È ·Ó·ÌÂÙ·‰›‰ÂÈ ÙËÓ ÏËÚÔÊÔÚ›·. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, Ú¤-

ÂÈ Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ¤Ó· ÎÔÈÓfi Î·È Û˘Ì‚·Ùfi ÌÂ fiÏÔ˘˜ ·ÏÊ¿‚ËÙÔ. ΔÈ˜ Â-

ÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜ ÊÔÚ¤˜ ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Ï·ÙÈÓÈÎfi. ∞˘Ùfi ¤¯ÂÈ ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·,

·ÎfiÌ· ÎÈ fiÙ·Ó Ë Û˘ÓÔÌÈÏ›· Á›ÓÂÙ·È ÌÂÙ·Í‡ ÂÏÏËÓÔÊÒÓˆÓ, ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ Ï¤-

ÍÂÈ˜ Ó· ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È/Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÔÓÙ·È ÌÂ Ï·ÙÈÓÈÎÔ‡˜ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÂ˜, Ú¿ÁÌ·

Ô˘ Û˘ÓÈÛÙ¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ ·ÏÏÔ›ˆÛË ÙË˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜, ·ÊÔ‡ Î·-

Ù·ÚÁÂ›Ù·È ÙÔ ‚·ÛÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ô˘ ÙË ‰È·ÊÔÚÔÔÈÂ›, ÙÔ ·ÏÊ¿‚ËÙfi ÙË˜.

∂Í¿ÏÏÔ˘, ÛÙÈ˜ Û˘ÓÔÌÈÏ›Â˜ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· Û˘Ó‰˘·-

ÛÙÂ› Ë Û¯ÂÙÈÎ¿ ÁÚ‹ÁÔÚË ÚÔ‹ ÙÔ˘ ÚÔÊÔÚÈÎÔ‡ ÏfiÁÔ˘ ÌÂ ·Ó¿ÏÔÁ· ÁÚ‹ÁÔ-

ÚË Î·Ù·ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘. ∞˘Ùfi˜ Ô Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ¤¯ÂÈ ̂ ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ÙË ÁÏˆÛÛÈÎ‹

ÔÈÎÔÓÔÌ›·, ‰ËÏ·‰‹ ÙË Û˘ÓÙfiÌÂ˘ÛË Ï¤ÍÂˆÓ ÌÂ ÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ÊˆÓË-

¤ÓÙˆÓ, .¯. «dld», ·ÓÙ› ÁÈ· «‰ËÏ·‰‹», Î·È «ÙÙ», ·ÓÙ› ÁÈ· «Ù›ÔÙÂ», ‹ ÙËÓ

Â˘ÚÂ›· ̄ Ú‹ÛË ·ÁÁÏÈÎÒÓ Ï¤ÍÂˆÓ, È‰›ˆ˜ ·Ó Ë ·ÁÁÏÈÎ‹ Ï¤ÍË Â›Ó·È Û˘ÓÙÔÌfi-

ÙÂÚË ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹, .¯. «location», ·ÓÙ› ÁÈ· ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÊÚ¿ÛË «Ùfi-

Ô˜ Î·ÙÔÈÎ›·˜». ∂ÈÏ¤ÔÓ, Ô ‰È¿ÏÔÁÔ˜ ÌÂ ÙÔ ÏËÎÙÚÔÏfiÁÈÔ Ô‰ËÁÂ› ÛÂ ÌÈ·

ÛÂÈÚ¿ ·fi Î·ÈÓÔÙÔÌ›Â˜ ÛÙË ̄ Ú‹ÛË ÙÔ˘ ÁÚ·ÙÔ‡ ÎÒ‰ÈÎ·. ™ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô

‰Â ‚Ï¤ÂÈ˜ Ô‡ÙÂ ·ÎÔ‡˜ ÙÔ Û˘ÓÔÌÈÏËÙ‹ ÛÔ˘. ŒÙÛÈ, fiÛÔÈ ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó

ÂÊÂ˘Ú›ÛÎÔ˘Ó Ó¤Ô˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ̆ Ô‰ËÏÒÛÔ˘Ó fiÙÈ ÊˆÓ¿˙Ô˘Ó ‹ ̄ ·ÌÔ-

ÁÂÏÔ‡Ó, fiÙÈ Â›Ó·È Í·ÊÓÈ·ÛÌ¤ÓÔÈ, ÔÚÁÈÛÌ¤ÓÔÈ ‹ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌ¤ÓÔÈ. ¶·›ÚÓÔ-

ÓÙ·˜ ¤ÌÓÂ˘ÛË ·fi Ù· ÎfiÌÈÎ˜, Â·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ÛËÌÂ›·

ÛÙ›ÍË˜ (¤Ï· ÚÂÂÂÂÂÂÂÂÂ!!!), ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ·ÛÙÂÚ›ÛÎÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒ-

ÛÔ˘Ó ¤ÌÊ·ÛË (Â›Ó·È *Ê·ÓÙ·ÛÙÈÎfi*), Î·È ÎÂÊ·Ï·›·, fiÙ·Ó ºø¡∞∑√À¡.

∏ ÈÔ ÁÓˆÛÙ‹ Î·ÈÓÔÙÔÌ›· Â›Ó·È Ù· ÏÂÁfiÌÂÓ· emoticons Ô˘ ·Ó··ÚÈ-

ÛÙÔ‡Ó ¤Ó· ̄ ·ÌÔÁÂÏ·ÛÙfi :–) (☺) ‹ Ï˘ËÌ¤ÓÔ :–( (�) ÚfiÛˆÔ.

«∏ ·ÓÂ›ÛËÌË ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ‰ÂÓ Î·Ù·ÚÁÂ›, ˆÛÙfiÛÔ, Ù·

·Ú·‰ÔÛÈ·Î¿ Â›‰Ë ÁÚ·ÙÔ‡ ÏfiÁÔ˘, ·ÏÏ¿ Ù· Û˘ÌÏËÚÒÓÂÈ. ŸÛÔ Ë ÁÚ·-

Ù‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Á›ÓÂÙ·È ˘ÎÓfiÙÂÚË, ÙfiÛÔ Ë ‰ÂÍÈfiÙËÙ¿ Ì·˜ ÛÙË ÁÚ·Ê‹



‰È·ÊÔÚÔÔÈÂ›Ù·È ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙÈ˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂÈ˜. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Ë È‰ÈˆÙÈÎ‹

ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô Â›Ó·È ÂÏÂ‡ıÂÚË Ó· ·ÁÓÔ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ú·‰Ô-

ÛÈ·ÎÔ‡˜ ÌË¯·ÓÈÛÌÔ‡˜ ÁÏˆÛÛÈÎÔ‡ ÂÏ¤Á¯Ô˘. ∏ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎ‹ ÎÚÈÙÈÎ‹ ÁÈ·

ÙËÓ “ÔÈfiÙËÙ· ÙË˜ ÁÏˆÛÛÈÎ‹˜ ¤ÎÊÚ·ÛË˜” ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô Û›ÁÔ˘Ú· ‰Â ı·

·ÔÙÚ¤„ÂÈ ÙÔÓ ¯Ú‹ÛÙË ·fi ÙËÓ ·Á·ËÌ¤ÓË ÙÔ˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ‹ ÎÔ˘‚¤ÓÙ·»

(°È¿ÓÓË˜ ∞Ó‰ÚÔ˘ÙÛfiÔ˘ÏÔ˜).

∏ ÈÔ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î‹, ̂ ÛÙfiÛÔ, ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙÔ ÿÓÙÂÚ-

ÓÂÙ Â›Ó·È Ë ÂÚÈ‹ÁËÛË ÛÙÔÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÈÛÙfi (Web), Ë ¿ÓÙÏËÛË ÏËÚÔÊÔ-

ÚÈÒÓ Î·È Ë ÂÓËÌ¤ÚˆÛË Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó ÔÈ ‰È¿ÊÔÚÂ˜ ÙÔÔıÂÛ›Â˜ Î·È

ÈÛÙÔÛÂÏ›‰Â˜ ÙÔ˘ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ÈÛÙÔ‡. «™¯Â‰fiÓ Î¿ıÂ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜,

‰ËÌfiÛÈÔ˜ ‹ È‰ÈˆÙÈÎfi˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÏÏÔ› ÌÈÎÚfiÙÂÚÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› Î·È ÂÙ·È-

ÚÂ›Â˜, ·ÎfiÌ· Î·È È‰ÈÒÙÂ˜, ¤¯Ô˘Ó Ï¤ÔÓ ÙË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ·ÚÔ˘Û›· ÛÙÔÓ ·-

ÁÎfiÛÌÈÔ ÈÛÙfi. √ ̄ Ú‹ÛÙË˜ ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÈÛÎ¤ÙÂÙ·È ·˘Ù¤˜

ÙÈ˜ ÙÔÔıÂÛ›Â˜ Î·È Ó· ÂÓËÌÂÚÒÓÂÙ·È ÁÈ· ı¤Ì·Ù· Ô˘ ÙÔÓ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó:

·ÚÂ¯fiÌÂÓÂ˜ ̆ ËÚÂÛ›Â˜, ÚÔ˚fiÓÙ· Ù· ÔÔ›· ı¤ÏÂÈ Ó· ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ, ‰Ú·-

ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ È‰Ú˘Ì¿ÙˆÓ, ÓfiÌÔ˘˜ Î·È Î·ÓÔÓÈÛÌÔ‡˜ Î˘-

‚ÂÚÓËÙÈÎÒÓ ̆ ËÚÂÛÈÒÓ Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ·. ΔË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ÙÔÔıÂÛ›· ¤¯Ô˘Ó

Î·È ÔÈ ÁÓˆÛÙÔ› ÙËÏÂÔÙÈÎÔ› Î·È Ú·‰ÈÔÊˆÓÈÎÔ› ÛÙ·ıÌÔ›, ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜,

ÂÚÈÔ‰ÈÎ¿, ·ÏÏ¿ ̆ ¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÌÈÎÚ¤˜ ÙÔÔıÂÛ›Â˜ Ô˘ ÂÚÈ¤¯Ô˘Ó ÏË-

ÚÔÊÔÚ›Â˜ ÁÈ· Î¿ıÂ ı¤Ì· Ô˘ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÓ‰È·Ê¤ÚÂÈ Î¿ÔÈÔÓ. ∫·È, Û˘-

¯Ó¿, ÔÈ on line ÂÈ‰‹ÛÂÈ˜ Â›Ó·È ÈÔ ÂÓËÌÂÚˆÌ¤ÓÂ˜ ·fi ·˘Ù¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔ-

ÓÙ·È ÛÂ ¤ÓÙ˘· Ì¤Û·, ÂÂÈ‰‹ Î·Ù·¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È Ù·

ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ÂÂÈ‰‹ Ô ̄ Ú‹ÛÙË˜ ÌÔÚÂ› Ó· ¤¯ÂÈ ÚfiÛ‚·ÛË ÛÂ ·˘Ù¤˜

ÔÔÈ·‰‹ÔÙÂ ÒÚ· ıÂÏ‹ÛÂÈ». (¶ËÁ‹: ª. °ÎÈÔ‡Ú‰·˜, ΔÔ internet ÛÙ·∂ÏÏËÓÈÎ¿, ∞ı‹Ó·, 2000.)

™˘Ó˘Ê·ÛÌ¤ÓË ÌÂ ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, ÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔ, ÙË

Ï‹„Ë ÔÚıÒÓ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ Î·È ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ÛÙ· ÎÔÈÓ¿ Â›-

Ó·È Î·È Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÂ‡Ì·ÙÔ˜. ™‹ÌÂÚ·, ¯¿ÚË

ÛÙ· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Î·È ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ Ë ˘„ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÔ-

ÏÔÁ›· ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜, ‰È·Ê·›ÓÂÙ·È ÔÏ‡ Èı·Ó‹ Î·È ÚÂ·ÏÈÛÙÈÎ‹ Ë

‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ¿ÌÂÛË˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ·ÔÎ¤ÓÙÚˆÛË˜ ÙË˜

ÔÏÈÙÂ›·˜. ∞˘Ù¿ Ù· Ô˘ÛÈÒ‰Ë ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈ-

ÙÂ‡Ì·ÙÔ˜ ¤¯Ô˘Ó ¯·ıÂ› ÚÔ ÔÏÏÔ‡ ·fi ÙÈ˜ ÎÔÈÓˆÓ›Â˜ Ì·˜, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜

ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜, ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ Ú·ÎÙÈÎÔ‡˜, fiˆ˜ Â›Ó·È

113


ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂÈ˜, Ë

·ÓÔÌÔÈÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ‰È·ı¤ÛÈÌÔ˘ ̄ ÚfiÓÔ˘,

ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÂÎÏÔÁÒÓ Î·È ‰ËÌÔ„ËÊÈÛÌ¿ÙˆÓ. ŸÏÂ˜, fiÌˆ˜, ·˘-

Ù¤˜ ÔÈ ‰˘ÛÎÔÏ›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÍÂÂÚ·ÛÙÔ‡Ó ÌÂ ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂÈÙÂ˘ÁÌ¿ÙˆÓ Î·È ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘. ¶·Ú¿ÏÏË-

Ï·, ÌÔÚÂ› Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÂ› Î·È Ë ‰ÈÂıÓÈÛÙÈÎ‹ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È ·ÏÏËÏÂÁ-

Á‡Ë ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ, fiˆ˜ Â›Ó·È ÁÈ·

·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ë ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ, Ë ÛˆÙËÚ›·

ÙË˜ Ê‡ÛË˜, Ë ÂÈÚ‹ÓÂ˘ÛË ÛÂ ÂÌfiÏÂÌÂ˜ ̄ ÒÚÂ˜ ‹ Ë ·ÔÙÚÔ‹ ÔÏ¤ÌˆÓ.

¶ÔÏ‡ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ Â›Ó·È Î·È ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙÔ ¢È·‰›-

ÎÙ˘Ô ÁÈ· ÌfiÚÊˆÛË Î·È ÂÈÌfiÚÊˆÛË. ŸÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜ ‚È‚ÏÈÔı‹-

ÎÂ˜ –ÌÈÎÚ¤˜ Î·È ÌÂÁ¿ÏÂ˜– ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó on line ÙÔ˘˜ Î·Ù·ÏfiÁÔ˘˜ ÙˆÓ ‚È-

‚Ï›ˆÓ ÙÔ˘˜. ŸÛÔÈ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÌÔÚÔ‡Ó ÌÂ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÌË¯·ÓÈÛÌÒÓ

·Ó·˙‹ÙËÛË˜ Ó· ‚ÚÔ˘Ó Ô‡ ̆ ¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ô˘ ̄ ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È. √ÚÈÛÌ¤-

ÓÂ˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ‚È‚ÏÈÔı‹ÎÂ˜ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó ·ÎfiÌ· Î·È Ó· ‰·ÓÂ›˙ÂÙ·È Î¿ÔÈÔ˜

‚È‚Ï›· on lineØ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÈÏ¤ÍÂÈ ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô ·fi ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ ÙË˜ ‚È-

‚ÏÈÔı‹ÎË˜ Ë ÔÔ›· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ ¿ÏÏË ¿ÎÚË ÙË˜ ̄ ÒÚ·˜ Î·È ÛÂ ÌÂÚÈÎ¤˜

Ì¤ÚÂ˜ ÌÔÚÂ› Ó· ÙÔ ·Ú·Ï¿‚ÂÈ ·fi ÌÈ· ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÎÔÓÙ¿

ÙÔ˘ ‹ ·ÎfiÌ· Î·È ·fi ÙÔ Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô. À¿Ú¯Ô˘Ó, Â›ÛË˜, ÔÏÏ¿ ‚È‚Ï›·

Ù· ÔÔ›· ¤¯Ô˘Ó ‰ËÌÔÛÈÂ˘ÙÂ› ÛÙÔÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÈÛÙfi, ÎÏ·ÛÈÎ¿ ·ÏÏ¿ Î·È Ó¤·

¤ÚÁ·. √ ̄ Ú‹ÛÙË˜ ÌÔÚÂ› Ó· Ù· ‰È·‚¿˙ÂÈ ·Â˘ıÂ›·˜ ·fi ÙËÓ ÔıfiÓË ‹ Ó·

ÂÎÙ˘ÒÓÂÈ ¤Ó· ·ÓÙ›ÁÚ·ÊÔ ÁÈ· Ó· ÙÔ ‰È·‚¿˙ÂÈ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÌÂ ÙËÓ ËÛ˘¯›·

ÙÔ˘. ΔÔ Web ¤¯ÂÈ, Â›ÛË˜, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ¤Ó· ‰ÈÎfi ÙÔ˘ Â›‰Ô˜ ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·˜,

Ù· Û˘ÏÏÔÁÈÎ¿ Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ù·, ÛÙ· ÔÔ›· ÔÈ ÂÈÛÎ¤ÙÂ˜ ÌÈ·˜ ÈÛÙÔÛÂÏ›-

‰·˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰È·‚¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ÏÔÎ‹ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Î·È Ó· ÚÔˆıÔ‡Ó ÙËÓ

ÂÍ¤ÏÈÍ‹ ÙË˜. ªÂ ÙÈ˜ ÂÎÏËÎÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË˜, ·ÏÏËÏÔÁÚ·-

Ê›·˜ Î·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô ‰ÈÂ˘ÎÔ-

Ï‡ÓÂÙ·È Î·È Á›ÓÂÙ·È ÂÊÈÎÙ‹ Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÂÍ ·ÔÛÙ¿ÛÂˆ˜.

√È ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ıÂˆÚË-

ÙÈÎ‹ ·Í›·, ·ÏÏ¿ Î·È Ú·ÎÙÈÎ‹, ·ÊÔ‡ ÌÂ ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô ÌÔÚÂ› ¤Ó·˜ Â·Á-

ÁÂÏÌ·Ù›·˜ Ó· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ÂÚÁ·ÛÈ·Îfi ̄ Ò-

ÚÔ. ∞˘Ù‹ Ë ÌÔÚÊ‹ ÂÚÁ·Û›·˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÙËÏÂÚÁ·Û›·. √ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˜ ‹

Â›Ó·È ÌfiÓÈÌ· Û˘Ó‰Â‰ÂÌ¤ÓÔ˜ ÌÂ ÙÔ ‰›ÎÙ˘Ô ÙˆÓ ÂÚÁÔ‰ÔÙÒÓ ‹ ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È

ÛÙÔÓ ÚÔÛˆÈÎfi ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ÌÂ ÙÔ ‰›ÎÙ˘Ô ÙË˜ ÂÈ¯Â›-



ÚËÛË˜, ÌfiÓÔ ·Ó Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ. ™ÙËÓ ÚÒÙË ÂÚ›ÙˆÛË Ë ÂÚÁ·ÛÈ·Î‹

ÙÔ˘ ̇ ˆ‹ Â›Ó·È ÂÏÂÁ¯fiÌÂÓË, Ì¤Ûˆ ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, Î·È Ô ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˜

¤¯ÂÈ ÌÈÎÚ‹ Â˘ÂÏÈÍ›· ̂ ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÌÂ ÙÔÓ ÔÔ›Ô ı· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙÔÓ

ÂÚÁ¿ÛÈÌÔ ̄ ÚfiÓÔ ÙÔ˘. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË Ô ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˜

Â›Ó·È ÔÏ‡ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˜ Ó· Î·ıÔÚ›ÛÂÈ ÙÔ Ú˘ıÌfi ÙË˜ ÂÚÁ·Û›·˜

ÙÔ˘. √È Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›Â˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÎÙÂÏ¤ÛÔ˘Ó ÂÚÁ·Û›Â˜ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘

¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ Â›Ó·È ÔÏÏÔ›, ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜ ̄ ¿ÚË Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜, ‰ËÌÔÛÈÔ-

ÁÚ¿ÊÔÈ, ÌÂÙ·ÊÚ·ÛÙ¤˜, ‰ÈÎËÁfiÚÔÈ, ÁÈ·ÙÚÔ› (ÙËÏÂ˚·ÙÚÈÎ‹), ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ-

ÛÙ¤˜, ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓÂ˜, ÛÙ·ÙÈÛÙÈÎÔÏfiÁÔÈ, ÁÚ·Ê›ÛÙÂ˜, Û‡Ì‚Ô˘ÏÔÈ ÂÈ¯ÂÈÚ‹ÛÂ-

ˆÓ Î.¿.

∏ ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÙËÏÂÚÁ·˙ÔÌ¤ÓˆÓ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·

ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÛÙ· ÔÊ¤ÏË Ô˘ ̆ fiÛ¯ÂÙ·È Ë ÙËÏÂÚÁ·Û›·. ŸÛÔÓ

·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˘˜ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È Ô ̄ ÚfiÓÔ˜ Î·È ÔÈ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓÂ˜

‰·¿ÓÂ˜ ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ Î·È ·fi ÙÔ ̄ ÒÚÔ ÂÚÁ·Û›·˜. √È ÏÈÁfi-

ÙÂÚÂ˜ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎ¤˜ ·ÓÙ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ Û˘Ó¿ÙÔ˘Ó Â›Ó·È ¤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi

ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ·, ÁÈ·Ù› ¤¯Ô˘Ó ̂ ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ¤¯Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ̄ ÚfiÓÔ,

¿Ú· Î·È ̄ Ú‹Ì·. ∫·È ÔÈ ÂÚÁÔ‰fiÙÂ˜ ̂ ÊÂÏÔ‡ÓÙ·È, ÂÊfiÛÔÓ ¤¯ÂÈ ·Ú·ÙËÚË-

ıÂ› ·‡ÍËÛË ÙË˜ ·Ú·ÁˆÁÈÎfiÙËÙ·˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, fiÌˆ˜, Ë ÙËÏÂÚ-

Á·Û›· ¤¯ÂÈ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ Î·È ·ÚÓËÙÈÎ¤˜ ÂÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÚÁ·˙fiÌÂ-

ÓÔ˘˜ ÛÙÔ Û›ÙÈ, fiˆ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ·ÔÌfiÓˆÛË, ‰˘ÛÎÔÏ›Â˜ ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜,

ÂÈ‰ÈÎ¿ ÛÙÔÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·Îfi ̄ ÒÚÔ, fiÙ·Ó ̆ ¿Ú¯Ô˘Ó ·È‰È¿, ̆ „ËÏfi ·Ú¯ÈÎfi

ÎfiÛÙÔ˜ ÂÍÔÏÈÛÌÔ‡ Î·È ÎfiÛÙÔ˜ ÚfiÛ‚·ÛË˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ··Û¯ÔÏÔ‡ÌÂ-

ÓÔ˘˜ ÛÙËÓ ÙËÏÂÚÁ·Û›·, ÏÈÁfiÙÂÚÂ˜ Â˘Î·ÈÚ›Â˜ ÁÈ· ÚÔ·ÁˆÁ‹, ·ÒÏÂÈ·

ÚÔÓÔÌ›ˆÓ Î·È ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ (.¯. ‰È·ÎÔ¤˜, ¿‰ÂÈ· ÏfiÁˆ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜

Î.¿.).

ªÔÚÊ‹ ÙËÏÂÚÁ·Û›·˜ ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ıÂˆÚ‹ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙË ‰ÈÂÎÂÚ·›ˆ-

ÛË Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ Î·È ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ÌÂ ÙÚ¿Â˙Â˜ Î·È ‰ËÌfiÛÈÂ˜ ˘ËÚÂÛ›Â˜. √

¯Ú‹ÛÙË˜ ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ÌÔÚÂ›, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ó· ‰ÒÛÂÈ ÂÓÙÔÏ¤˜ ÌÂ-

Ù·ÊÔÚ¿˜ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÒÓ ÔÛÒÓ ·fi ¤Ó·Ó ÙÚ·Â˙ÈÎfi ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi ÛÂ ¿Ï-

ÏÔÓ, Ó· ÏËÚÒÛÂÈ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÔ‡˜, ‹ Ó· ˘Ô‚¿ÏÂÈ ÙË ÊÔÚÔÏÔÁÈÎ‹ ÙÔ˘ ‰‹-

ÏˆÛË, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¯¿ÓÂÈ ¯ÚfiÓÔ Î·È Ó· ˘Ê›ÛÙ·Ù·È ÙËÓ Ù·Ï·ÈˆÚ›· ÙË˜ ·Ó·-

ÌÔÓ‹˜ ÛÂ Ô˘Ú¤˜, fiˆ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÁÈ· ÙË ‰ÈÂÎÂÚ·›ˆÛË Ù¤ÙÔÈˆÓ

˘Ôı¤ÛÂˆÓ.

™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ˘ËÚÂÛÈÒÓ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô

115


ÂÓÙ¿ÛÛÂÙ·È Î·È ÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ÂÌfiÚÈÔ. ΔÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ÂÌfiÚÈÔ Ô˘

‰ÈÂÍ¿ÁÂÙ·È ·fi ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô ÎÂÚ‰›˙ÂÈ ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ‰È·-

ÎÈÓËÙ¤˜ (ˆÏËÙ¤˜, ÚÔÌËıÂ˘Ù¤˜) Î·È ·ÁÔÚ·ÛÙ¤˜ (Î·Ù·Ó·ÏˆÙ¤˜). ¶·Ú¿

Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È ÙÈ˜ ·ÁˆÓ›Â˜ ÁÈ· Ì˘ÛÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙˆÓ ÏË-

ÚÔÊÔÚÈÒÓ, fiˆ˜ ÁÈ· ·ÚÈıÌÔ‡˜ ÈÛÙˆÙÈÎÒÓ Î·ÚÙÒÓ, Î·È ·Ú¿ ÙÔ˘˜ Êfi-

‚Ô˘˜ ÁÈ· ÙË ÊÂÚÂÁÁ˘fiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ·ÍÈÔÈÛÙ›· ÙˆÓ on line ˆÏËÙÒÓ, Ô

fiÁÎÔ˜ ÙˆÓ ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ (ÚÔ˚fiÓÙˆÓ Î·È ˘ËÚÂÛÈÒÓ) Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ-

ÓÙ·È Î·È ‰È·ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ÿÓÙÂÚÓÂÙ Û˘ÓÂ¯Ò˜ ·˘Í¿ÓÂÙ·È. ∞fi ÙÔ

ÿÓÙÂÚÓÂÙ ÌÔÚÂ› Û‹ÌÂÚ· Ó· ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ Û¯Â‰fiÓ Ù· ¿ÓÙ·: ·fi

Î·Ù·Ó·ÏˆÙÈÎ¿ ÚÔ˚fiÓÙ·, ÂÈÛÈÙ‹ÚÈ· Î·È ÎÚ¿ÙËÛË ı¤ÛÂˆÓ ÛÂ ÍÂÓÔ‰Ô¯Â›·

Ì¤¯ÚÈ ÌÂÙÔ¯¤˜ Î·È ·Î›ÓËÙ·. ΔÔ ÿÓÙÂÚÓÂÙ ·Ú¤¯ÂÈ ÙfiÛÔ ÛÙÔÓ ˆÏËÙ‹ fiÛÔ

Î·È ÛÙÔÓ ·ÁÔÚ·ÛÙ‹ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ·Ú¤¯ÂÈ Ô ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi˜ ÙÚfi-

Ô˜ ·ÁÔÚÒÓ. ∂›Ó·È ¤Ó· ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ì¤Û· ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ô Î·Ù·Ó·ÏˆÙ‹˜ Î·È

ÔÈ ˆÏËÙ¤˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓ‹ÛÔ˘Ó ÈÔ ÁÚ‹ÁÔÚ·, ÂÂÈ‰‹ Ô ˆÏË-

Ù‹˜ ÌÔÚÂ› Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ‚¿ÛÂÈ˜ ‰Â‰ÔÌ¤ÓˆÓ ÌÂ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Î·È

‰È·Ê‹ÌÈÛË ÚÔ˚fiÓÙˆÓ Î·È Ô ·ÁÔÚ·ÛÙ‹˜ Ó· ¿ÚÂÈ ÂÈÏÂÎÙÈÎ¿ ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜

ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Î·È Ó· ·Ú·ÁÁÂ›ÏÂÈ Î·È Ó· ÏËÚÒÛÂÈ ÙÔ ÚÔ˚fiÓ Ô˘ ¯ÚÂÈ-

¿˙ÂÙ·È, fiÔÙÂ ıÂÏ‹ÛÂÈ.

√È ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙÔ ÿÓÙÂÚÓÂÙ ‰ÂÓ ÂÍ·ÓÙÏÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔ

ÛÂ ·˘Ù¿ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó, ·ÚfiÏÔ Ô˘ Â›Ó·È ÔÏ‡ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ Î·È

ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î¿. √ ¯Ú‹ÛÙË˜ ÌÔÚÂ› ·ÎfiÌ· Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÂ› Ú·‰ÈÔÊˆÓÈ-

Î¤˜ Î·È ÙËÏÂÔÙÈÎ¤˜ ÂÎÔÌ¤˜, Ó· ·ÎÔ‡ÂÈ ÌÔ˘ÛÈÎ‹, Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ ÛÂ

·È¯Ó›‰È· ‹ Ó· «Î·ÙÂ‚¿˙ÂÈ» ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·, Ó· Ù· ÂÁÎ·ıÈÛÙ¿ ÛÙÔÓ ÚÔ-

ÛˆÈÎfi ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È Ó· Ù· ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›.

Οι κίνδυνοι¶ÂÚÈËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÙÔ˘˜ ‰È·‰ÈÎÙ˘·ÎÔ‡˜ ÙfiÔ˘˜ Ô ̄ Ú‹ÛÙË˜ ÌÔÚÂ› Ó· ·Ó·˙Ë-

ÙÂ› Î·È Ó· ‚Ú›ÛÎÂÈ Â‡ÎÔÏ· ÛˆÚÂ›· ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ. ∞ÏÏ¿, fiˆ˜ ¿ÏÏˆÛÙÂ

Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·È ÌÂ Ù· ¿ÏÏ· Ì¤Û· Ì·˙ÈÎ‹˜ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË˜, ÔÈ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜

·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ¿ÓÙ· ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎ¤˜ Î·È ·ÍÈfiÈÛÙÂ˜, ¤ÛÙˆ ÎÈ ·Ó ÚÔ¤Ú-

¯ÔÓÙ·È ·fi «¤ÁÎ˘ÚÂ˜» ËÁ¤˜. ¶ÔÏ‡ ‰Â ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÍÈfiÈ-

ÛÙÂ˜, ·Ó ÔÈ ËÁ¤˜ ·fi ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È Â›Ó·È ·ÓÂ‡ı˘ÓÂ˜ Î·È ·ÓÂ-

Í¤ÏÂÁÎÙÂ˜. °È’ ·˘Ùfi ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ‰È¿‰ÔÛË˜ ·Ó˘fiÛÙ·ÙˆÓ



ÂÈ‰‹ÛÂˆÓ, ÊËÌÒÓ, Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ·Ú·ÏËÚÔÊfiÚËÛË˜ Î·È ̄ ÂÈÚ·ÁÒÁËÛË˜

ÙÔ˘ ‰¤ÎÙË ÙˆÓ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ Â›Ó·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜. ÃÚÂÈ¿˙ÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ,

Î·È Ó· ÂÈÏ¤ÁÔ˘ÌÂ ÚÔÛÂÎÙÈÎ¿ ÙÔÓ ÔÌfi ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÌÈÛÙÂ˘fiÌ·ÛÙÂ

ÙËÓ ÂÓËÌ¤ÚˆÛ‹ Ì·˜ Î·È Ó· ·ÍÈÔÏÔÁÔ‡ÌÂ ÎÚÈÙÈÎ¿ ÙÈ˜ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Ô˘

‰Â¯fiÌ·ÛÙÂ.

∂Í¿ÏÏÔ˘, fiÔÈÔ˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ Â›Ó·È Û˘Ó‰Â‰ÂÌ¤ÓÔ˜ ÌÂ

ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô –‹ ÌÂ Î¿ÔÈÔ ¿ÏÏÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ‰›ÎÙ˘Ô– ÌÔÚÂ› Ó· ·Ú·ÎÔ-

ÏÔ˘ıÂ›Ù·È. ∞ÛÙ˘ÓÔÌ›· Î·ıÒ˜ Î·È ¿ÏÏ· ÛÒÌ·Ù· ‰È·Ù‹ÚËÛË˜ ÙË˜ ·ÛÊ¿-

ÏÂÈ·˜, ÙË˜ Ù¿ÍË˜ Î·È ÙË˜ ÓÔÌÈÌfiÙËÙ·˜, ÌÂ ÙË ‰ÈÎ·ÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ ı¤ÏÔ˘Ó Ó·

‰ÈÒÍÔ˘Ó Î·È Ó· ·Ù¿ÍÔ˘Ó ÙÔ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ ¤ÁÎÏËÌ·, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÁÈ-

‰Â‡Ô˘Ó ÙËÏ¤ÊˆÓ· Î·È Ó· ˘ÔÎÏ¤ÙÔ˘Ó ÙËÏÂÊˆÓÈÎ¤˜ Û˘Ó‰È·Ï¤ÍÂÈ˜ Î·È

ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ¿ ÌËÓ‡Ì·Ù·. ∏ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·, ÏÔÈfiÓ, Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÂ›Ù·È Ô

¯Ú‹ÛÙË˜, Ó· Î·Ù·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Î·È Ó· ·ÔıËÎÂ‡ÔÓÙ·È Û˘ÓÔÌÈÏ›Â˜, ÌËÓ‡-

Ì·Ù· Î·È ÚÔÛˆÈÎ¿ ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ·ÔÙÂÏÂ› ÛÔ‚·ÚfiÙ·ÙÔ Î›Ó‰˘ÓÔ ÁÈ· ÙËÓ

ÂÏÂ˘ıÂÚ›· ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘. ™Â Û˘Ó‰˘·ÛÌfi, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÌÂ ÙË ̄ ÂÈÚ·ÁÒÁËÛË ÙÔ˘

‰¤ÎÙË ·fi ÙËÓ Î·ÙÂ˘ı˘ÓfiÌÂÓË ÏËÚÔÊfiÚËÛË Î·È ÙËÓ ÚÔ·Á¿Ó‰· ÙÔ

ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏÂ› ı·Ó¿ÛÈÌÔ Ï‹ÁÌ· ÁÈ· ÙË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·.

¶Ï‹ÁÌ· ÁÈ· ÙË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Î·È ÔÈ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜ ÚfiÛ‚·ÛË˜

ÛÙ· Û‡Á¯ÚÔÓ· Ì¤Û· ÏËÚÔÊfiÚËÛË˜ Î·È ÁÓÒÛË˜, ÂÂÈ‰‹ ÔÈ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜

·˘Ù¤˜ ·ÓÙ·Ó·ÎÏÒÓÙ·È ÛÂ ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜. ™ÙË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· fiÏÔÈ

ÔÈ ÔÏ›ÙÂ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯Ô˘Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ ÈÎ·Ófi-

ÙËÙ· Ó· ÂÎÊ¤ÚÔ˘Ó ÔÏÈÙÈÎfi ÏfiÁÔ, Ó· ÎÚ›ÓÔ˘Ó, Ó· ÚÔÙÂ›ÓÔ˘Ó Î·È Ó· ̆ Â-

Ú·Û›˙ÔÓÙ·È Ù· ‰ÈÎ·ÈÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜Ø Ú¤ÂÈ, Â›ÛË˜, Ó· ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡Ó ÌÂ ›ÛÔ˘˜

fiÚÔ˘˜ ı¤ÛÂÈ˜ ÂÚÁ·Û›·˜, ·ÍÈÒÌ·Ù·, ‰È·ÎÚ›ÛÂÈ˜. °È’ ·˘Ùfi, ¿ÏÏˆÛÙÂ, ÔÈ

·ÁÒÓÂ˜ Î·È Ù· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ÁÈ· ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Û˘ÓÔ‰Â‡ÔÓÙ·Ó ¿-

ÓÙÔÙÂ ÌÂ ÙÔ ·›ÙËÌ· ÁÈ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ÁÓÒÛË Î·È ·È‰Â›·. ∂›Ó·È, ÏÔÈfiÓ,

Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ÔÈ ÔÏ›ÙÂ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙË˜ ÏËÚÔ-

ÊÔÚ›·˜ Î·È ÙË˜ ÁÓÒÛË˜, Â›ÙÂ ÂÂÈ‰‹ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂÈˆÌ¤ÓÔÈ ÌÂ ÙË ̄ Ú‹ÛË

ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂÈÙÂ˘ÁÌ¿ÙˆÓ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ ‹ ÂÂÈ‰‹

‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· Ù· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÂ

ÌÂÈÔÓÂÎÙÈÎ‹ ı¤ÛË.

«ΔÔ ¿ÙÔÌÔ, ÌÂ ÙËÓ ˘¤Ú‚·ÛË ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ Î·È ÂıÓÈÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ

Î·È ÙË ‰È·Û‡Ó‰ÂÛ‹ ÙÔ˘ ÌÂ Ì·ÎÚÈÓÔ‡˜ ÙfiÔ˘˜ Î·È ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÂÎÙ›ıÂÙ·È

ÛÂ ¤Ó· ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. ΔÔ ·Ó ·˘Ùfi ı· ¤¯ÂÈ ıÂÙÈÎ¿ ·ÔÙÂ-

117


Ï¤ÛÌ·Ù·, ·Ó ı· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ÛÙËÓ Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· ÙˆÓ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ

Î·È ·ÓıÚˆÈÛÙÈÎÒÓ ·ÍÈÒÓ, ÛÙÔ ÛÂ‚·ÛÌfi ÙË˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ

·ÙfiÌˆÓ, ÙˆÓ Ï·ÒÓ, ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ ÎÙÏ. ‹ ·Ó, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ-

ËıÂ› ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· Ó· Î˘ÚÈ·Ú¯‹ÛÂÈ Ô ‰˘Ó·Ùfi˜ ¿Óˆ ÛÙÔÓ ·‰‡Ó·ÙÔ

Î·È Ó· ÈÎ·ÓÔÔÈËıÔ‡Ó Ù˘ÊÏ¿ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ Û˘ÌÊ¤ÚÔÓÙ·, ·˘Ùfi Â›Ó·È ˙‹ÙË-

Ì· ÛÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ ·fi ÌfiÓË ÙË˜ Ë ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·.

∂ÎÂ›ÓÔ Ô˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘ÌÂ Â›Ó·È fiÙÈ Î¿ıÂ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈ-

Îfi “Â›ÙÂ˘ÁÌ·” ÌÔÚÂ› Ó· ¤¯ÂÈ Î·È ıÂÙÈÎ¿ Î·È ·ÚÓËÙÈÎ¿ ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù·.

¶ÔÏÏÔ› ÊÔ‚Ô‡ÓÙ·È, ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜ ¯¿ÚË, ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÙË˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜

¿ÏˆÛË˜ Î·È ·ÒÏÂÈ·˜ ÙË˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Ì·˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ·fi ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹

ÂÈÚÚÔÒÓ ·fi Í¤ÓÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜ Î·È Û˘ÌÊ¤ÚÔÓÙ·. ∏ ·¿ÓÙËÛË fiÌˆ˜

ÛÙÔ ÂÓ‰Â¯fiÌÂÓÔ ·˘Ùfi Â›Ó·È Ë ·Ô‰Ô¯‹ ÙˆÓ ıÂÙÈÎÒÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ ÙˆÓ ‰È·-

ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ, Ë ‰È¿ÛˆÛË ÙˆÓ ÁfiÓÈÌˆÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ ÙË˜ È‰È·›ÙÂ-

Ú‹˜ Ì·˜ ·Ú¿‰ÔÛË˜, Ë ·Ó·‚¿ıÌÈÛË Î·È Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ‰ÈÎÔ‡ Ì·˜ ÔÏÈ-

ÙÈÛÌÔ‡, Ë ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙË˜ ‰ÈÎ‹˜ Ì·˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜, Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ Û‡ÓıÂÛË

ÙˆÓ ·ÓÙÈı¤ÛÂˆÓ, Ë ‰˘Ó·ÌÈÎ‹ ·ÚÔ˘Û›· Ì·˜ ÛÙÔ ‰ÈÂıÓ‹ ¯ÒÚÔ, Ë ·Ó¿-

Ù˘ÍË ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓˆÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘ÏÈÒÓ Î·È Î·ÈÓÔÙÔÌÈÒÓ, Ô˘ ‚ÂÏÙÈÒÓÔ˘Ó

ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·, Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÊÚÔÓÙ›‰· ÁÈ· ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ, ÙÔ ÂÚÈ‚¿Ï-

ÏÔÓ, ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi. ™Â Î·ÌÈ¿ ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ Â›Ó·È ·¿ÓÙËÛË Ë ÍÂÓÔÊÔ-

‚›·, Ô ·ÔÌÔÓˆÙÈÛÌfi˜ Î·È Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË˜ ÛÙÈ˜ ‰˘Ó¿ÌÂÈ˜ Ì·˜

Î·È ÛÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi Ì·˜. √ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Ì·˜ ‰ÂÓ ÎÈÓ‰˘ÓÂ‡ÂÈ ÙfiÛÔ ·fi ÙËÓ

¤ÎıÂÛ‹ Ì·˜ ÛÂ ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜ fiÛÔ ·fi ÙËÓ ›‰È· Ì·˜ ÙËÓ ·‰˘Ó·Ì›·

Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘ÌÂ ÙËÓ ·È‰Â›· Ì·˜ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ Ì·˜ ·ÁˆÁ‹, ·fi

ÙËÓ Ù¿ÛË ÁÈ· ¿ÎÚÈÙÔ ÌÈÌËÙÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ·Á›‰Â˘Û‹ Ì·˜ ÛÂ Û˘ÌÊ¤ÚÔÓÙ·

Ô˘ ÚÔˆıÔ‡Ó ÙÈ˜ Î·Ù·Ó·ÏˆÙÈÎ¤˜ ̆ ÂÚ‚ÔÏ¤˜, ÙÈ˜ Ó¤Â˜ Ìfi‰Â˜ Î·È ÙËÓ ÍÂ-

ÓÔÌ·Ó›·. ∫ÈÓ‰˘ÓÂ‡ÂÈ ·fi ÙËÓ ·Ô˘Û›· ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜, ÂÈÛÙ‹ÌË˜

Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ·fi ÙËÓ ·Ï‹ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ ÂÍˆÙÂÚÈÎfi, ÙËÓ

·‰˘Ó·Ì›· fi¯È ÌfiÓÔ ÂÍ¿ÏˆÛË˜ ÙË˜ ‰ÈÎ‹˜ Ì·˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈ-

ÛÌÔ‡ Ì·˜ ¤Íˆ ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ¿ Ì·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ‰È¿ÛˆÛË˜ ÙˆÓ ÎÔÈÙ›‰ˆÓ ÙÔ˘

ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, Ô˘ ̆ ¿Ú¯Ô˘Ó ·Ó¿ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È ¤¯Ô˘Ó ÙÈ˜ Ú›˙Â˜

ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰·.

ŸÙ·Ó ¤Ó·˜ Ï·fi˜ ÏÔÈfiÓ ¤¯ÂÈ Î¿ÙÈ Ó· ‰ÒÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Î·È ÛÙËÓ

ÈÛÙÔÚ›· (Î·È ÙÔ ÁÓˆÚ›˙ÂÈ), ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ó· ÊÔ‚ËıÂ› Ù›ÔÙÂ ·fi ·˘ÙÔ‡˜. Ÿˆ˜

Î·È Ó· ¤¯ÂÈ ¿ÓÙˆ˜ ÙÔ Ú¿ÁÌ·, Ë ¿ÚÓËÛË Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘ÌÂ Î·È Ó· Î·-



Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙÈ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ˜ Î·È Ë ·Ì˘ÓÙÈÎ‹ Ì·˜ ÛÙ¿ÛË ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ Êfi‚Ô˘

Ì‹ˆ˜ ‰È·‚ÚˆıÔ‡ÌÂ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Â›Ó·È Ì›· Ï‡ÛË Ô˘ Ô‰ËÁÂ› ÛÙËÓ

·ÔÌfiÓˆÛË Î·È ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÂ› ÂÔÈÎÔ‰ÔÌËÙÈÎ‹ ·¿ÓÙËÛË ÛÙÈ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ˜

·˘Ù¤˜» (∞. ƒ¿ÙË˜ – ∞. ƒ¿ÙË).

π‰È·›ÙÂÚË ·Ó·ÊÔÚ¿ ·Í›˙ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ ÛÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ô˘ ‰È·ÙÚ¤¯ÂÈ Ó·

·ÏÏÔÈˆıÂ› Î·È Ó· Û˘ÚÚÈÎÓˆıÂ› Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜. √ Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÔÊÂ›-

ÏÂÙ·È, Î˘Ú›ˆ˜, ÛÙÔ ÁÏˆÛÛÈÎfi ÌfiÚÊˆÌ· Ô˘ ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ̄ Ú‹ÛÙÂ˜ ÙÔ˘

¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ÛÙË ÌÂÙ·Í‡ ÙÔ˘˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ‹ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· Î·È ÛÙÈ˜ ÌÂÙ·-

Í‡ ÙÔ˘˜ Û˘ÓÔÌÈÏ›Â˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Ù· «greeklish», ÌÈ· ̆ ‚ÚÈ‰ÈÎ‹ ÁÏÒÛÛ·

ÌÂ Ï·ÙÈÓÈÎÔ‡˜ ̄ ·Ú·ÎÙ‹ÚÂ˜ ÁÈ· ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ Ï¤ÍÂÈ˜ Ô˘ ·ÓÙÏÂ› Î·È Û˘Ó‰˘¿-

˙ÂÈ ÂÈÏÔÁ¤˜ ‡ÊÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·, ÙÈ˜ ÙËÏÂÊˆÓÈÎ¤˜ Û˘Ó‰È·Ï¤-

ÍÂÈ˜, Ù· ÌËÓ‡Ì·Ù· ÛÂ ·˘ÙfiÌ·ÙÔ ÙËÏÂÊˆÓËÙ‹ Î·È ÙÈ˜ Û˘ÓÔÌÈÏ›Â˜. ¶ÚfiÎÂÈ-

Ù·È ÁÈ· ¤Ó· ÌˆÛ·˚Îfi ÁÏˆÛÛÈÎÒÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ, fiÔ˘ Û˘Ó˘¿Ú¯Ô˘Ó Ë ‰ËÌÔ-

ÙÈÎ‹, Ë Î·ı·ÚÂ‡Ô˘Û·, Ë ·Ú¯·˝˙Ô˘Û·, Ë ·ÁÁÏÈÎ‹, Ù· ‰È·ÊËÌÈÛÙÈÎ¿ ÛÏfi-

ÁÎ·Ó, ÛÙ›¯ÔÈ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÒÓ, ·Ù¿ÎÂ˜ ·fi Ù·ÈÓ›Â˜ Î.¿. Î·È fiÔ˘ ÔÈ Î·ÓfiÓÂ˜

ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎ‹˜ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈÎÔ‡ ÂÚÈÙÙÂ‡Ô˘Ó. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔ Û˘ÓÔÓı‡ÏÂ˘Ì·

ÁÏˆÛÛÒÓ Î·È Îˆ‰›ÎˆÓ Ô‰ËÁÔ‡Ì·ÛÙÂ ÛÂ ÁÏˆÛÛÈÎ‹ «·ÔÂÓÔ¯ÔÔ›ËÛË»,

‰ËÏ·‰‹ ÌÔÚÂ› Î¿ÔÈÔ˜ Ó· ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È fiˆ˜ ı¤ÏÂÈ, ·‰È·ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÙÂ-

ÏÂ›ˆ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÁÏˆÛÛÈÎÔ‡˜ Î·ÓfiÓÂ˜, Î·È Ó· ·ÏÏÔÈÒÓÂÈ ÙË ÁÏÒÛÛ· Ì·˜

¯ˆÚ›˜ Ó· ÓÈÒıÂÈ Î·ÌÈ¿ ÂÓÔ¯‹ ÁÈ’ ·˘Ùfi.

«™ÙÈ˜ Ì¤ÚÂ˜ Ì·˜, ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi, fiÏÂ˜ ÔÈ “ÌÈÎÚ¤˜” ÂıÓÈÎ¤˜ ÁÏÒÛ-

ÛÂ˜ ÎÈÓ‰˘ÓÂ‡Ô˘Ó Ó· ˘ÔÛÙÔ‡Ó ÙÈ˜ Û˘Ó¤ÂÈÂ˜ ÙË˜ “‰È·ÛÔÚÈÎ‹˜” ÂÌ‚¤-

ÏÂÈ·˜ ÙË˜ ˘ÂÚÂıÓÈÎ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜. ªÈ·˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È

ÙfiÛÔ ·fi ÙËÓ ·‡ÍÔ˘Û· “ÙÂ¯ÓÔÔ›ËÛË” ÙˆÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓÈÒÓ fiÛÔ Î·È ·fi

ÙËÓ ·Î¿ıÂÎÙË ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙË˜ ÂÈÎfiÓ·˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÔÈ Ó¤Â˜ ÁÏÒÛÛÂ˜ ÙË˜ ·-

ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰È·‰ÈÎÙ˘ˆÌ¤ÓË˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙË˜ ÙËÏÂÌ·ÙÈÎ‹˜ Î·È ÙË˜ ÏËÚÔÊÔ-

Ú›·˜ Â›Ó·È ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ˘ÔÙ·ÁÌ¤ÓÂ˜ ÛÙ· ÎÂÏÂ‡ÛÌ·Ù· ÙË˜ “Ô˘‰¤-

ÙÂÚË˜” ÁÏÒÛÛ·˜ ÙˆÓ Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ, ÙË˜ ‰È·ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜ ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎfiÙË-

Ù·˜ ÙË˜ ÂÈÎfiÓ·˜ Î·È ÙˆÓ ÙÂ¯ÓÈÎÒÓ ÁÏˆÛÛÒÓ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ Microsoft,

ÛËÌÂÚÈÓÒÓ Î·È ÌÂÏÏÔÓÙÈÎÒÓ.

∞Ó ÏÔÈfiÓ Ë ̄ ıÂÛÈÓ‹ ÈÌÂÚÈ·ÏÈÛÙÈÎ‹ ·ÁÁÏÔÊˆÓ›· ¤·ÈÚÓÂ ÙË ÌÔÚÊ‹

ÌÈ·˜ ÂÈÏÂÎÙÈÎ‹˜ ·ÙÔÌÈÎ‹˜ ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜ ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÙË˜ ËÁÂÌÔÓ›·˜ ÙË˜

·ÁÁÏÔ·ÌÂÚÈÎ·ÓÈÎ‹˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜, Ë ÛËÌÂÚÈÓ‹ Î·È Ë ·˘ÚÈ·-

Ó‹ ·ÁÁÏÔÊˆÓ›· ÓÔıÂ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ̆ ÂÚÎÂ›ÌÂÓË ÁÏÒÛÛ· ÙË˜ ÂÈÎÔ-

119


ÓÔÁÚ·ÊËÌ¤ÓË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜. ŸÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ë ÙÚ¤¯Ô˘Û· Â·-

ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎ‹ ‰Ú¿ÛË ÂÎ·ÙÔÓÙ¿‰ˆÓ ÂÎ·ÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ı· ‰ÈÂÍ¿ÁÂ-

Ù·È Ì¤Ûˆ ÌÈ·˜ ·ÏÔ˘ÛÙÂ˘Ì¤ÓË˜ “ÙÂ¯ÓÔ·ÁÁÏÈÎ‹˜” ÁÏÒÛÛ·˜, Ë ÔÔ›· ÂÈ-

‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÂÓfi˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·ÎÔ‡ È‰ÂÒ‰Ô˘˜

Ô˘ ÔÊÂ›ÏÂÈ Ó· Â›Ó·È Ù·˘ÙÔ¯ÚfiÓˆ˜ Û‡ÓÙÔÌÔ, Â‡ÏËÙÔ, ÂÈÎÔÓÈÎfi Î·È

Ù˘ÔÔÈËÌ¤ÓÔ.

∫·È ¤ÙÛÈ, ÌÂ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ÙÔ Ó¤Ô ÁÏˆÛÛÈÎfi ‰È·Î‡‚Â˘Ì· ‰ÂÓ Â-

ÓÙÔ›˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ‹‰Ë ·ÌÊ›ÛËÌË Û¯¤ÛË ÙË˜ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎ‹˜ ·ÁÁÏÔ-

ÊˆÓ›·˜ ÌÂ ÙÈ˜ Èı·ÁÂÓÂ›˜ ÁÏÒÛÛÂ˜ Ô˘ ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ·ıÔ‡Ó ÛÙË

‰È¿‚ÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜. ¶ÔÏ‡ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, Ë ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙË˜ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎ‹˜

“ÙÂ¯ÓÔ·ÁÁÏÈÎ‹˜” ·ÂÈÏÂ› Ó· ̆ ÔÓÔÌÂ‡ÛÂÈ ÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÌÂ ÙË

ÁÏÒÛÛ· ÂÓ Á¤ÓÂÈ: ·ÏÔ˘ÛÙÂ‡ÔÓÙ·˜, “˘ÂÚÂÈÎÚ·ÙÂÈÔÔÈÒÓÙ·˜”, “ÂÈÎÔ-

ÓÔÔÈÒÓÙ·˜” Î·È ÙÂ¯ÓÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·, ÙÂ›ÓÂÈ Ó· ·Ê·ÈÚ¤ÛÂÈ

·fi ÙË ÁÏÒÛÛ· ÙÔ Û˘Ì‚ÔÏÈÎfi ÙË˜ ÊˆÙÔÛÙ¤Ê·ÓÔ.

∏ Ù·‡ÙÈÛË ÌÈ·˜ ÂÈÙ˘¯Ô‡˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÛÙÔÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎ¿ ·ÓÙ·Áˆ-

ÓÈÛÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ ÌÂ ÙËÓ ¿ÚÙÈ· ÙÂ¯ÓÔÁÓˆÛ›· Î·È ÙËÓ ÙÂ-

¯ÓÔÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î‹ ‰ÂÍÈfiÙËÙ· ·ÈÛ¯Ó·›ÓÂÈ ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Î‡ÚÔ˜ ÙÔ˘ ·˘-

ÙfiÓÔÌÔ˘ ÁÏˆÛÛÈÎÔ‡ ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡ Î·È ·Ô‰˘Ó·ÌÒÓÂÈ ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘ ÂÈ¯ÂÈ-

Ú‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙË˜ ÚËÙÔÚÈÎ‹˜. ªÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ·Ú¿‰ÔÛË “Ù¤-

¯ÓË˜ Î·È ÏfiÁÔ˘” Ô˘ ·Ó·ÙÚ¤¯ÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· fiÏË Î·È ÛÙÔÓ ªÂÛ·›ˆÓ·

ÎÈÓ‰˘ÓÂ‡ÂÈ Ó· ÓÈÁÂ› ÛÙÔ˘˜ Ù˘ÔÔÈËÌ¤ÓÔ˘˜ Ì·È¿Ó‰ÚÔ˘˜ ÙË˜ Microsoft.

∂›Ó·È Û·Ê¤˜ fiÙÈ Ì·˙› ÌÂ ÙË ÁÏÒÛÛ· Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ÏfiÁÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› È·

Ó· Â›Ó·È ·˘Ùfi˜ Ô˘ ‹Ù·Ó» (∫. ΔÛÔ˘Î·Ï¿˜).

∏ ¿ÌÂÛË ÚÔÛˆÈÎ‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È

ÌfiÓÔ ·fi ÙË Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË ÙˆÓ ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎÒÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÚÔÛÊ¤-

ÚÂÈ Ë Î·Ï‹ ÁÓÒÛË Î·È ¯Ú‹ÛË ÙË˜ ÌËÙÚÈÎ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÔ˘˜

fiÚÔ˘˜ ÌÂ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‰ÈÂÍ¿ÁÂÙ·È Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ÿÓÙÂÚÓÂÙ. √È

ÁÓ‹ÛÈÂ˜ ÚÔÛˆÈÎ¤˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ˘ÔÎ·ı›ÛÙ·ÓÙ·È ÌÂ ÂÈÎÔÓÈÎ¤˜, Î·ıÒ˜ Ë

ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Á›ÓÂÙ·È ÌÂ ÂÍÂÚ¯fiÌÂÓ· Î·È ÂÈÛÂÚ¯fiÌÂÓ· ÌËÓ‡Ì·Ù· ‹ ÌÂ ÙË

Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÂ ·ÚfiÛˆÂ˜ ÔÌ¿‰Â˜ Û˘˙‹ÙËÛË˜ Î·È fi¯È ÌÂ ‰È¿ÏÔÁÔ Úfi-

ÛˆÔ ÌÂ ÚfiÛˆÔ. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ë ÔÏ‡ˆÚË ÂÓ·Û¯fiÏËÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÌÂ

ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô ÙÔÓ ·ÔÎfiÙÂÈ ·fi ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎ‹ ˙ˆ‹, Ù· Ú·ÁÌ·ÙÈÎ¿

‚ÈÒÌ·Ù· Î·È ÙË Û˘Ó¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÌÂ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ‰È·ÙÚ¤¯ÂÈ

ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ó· Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯ÈÎfi ¿ÙÔÌÔ.



™ÙÔ Ï·‚˘ÚÈÓıÒ‰Ë ÎfiÛÌÔ ÙÔ˘ ÿÓÙÂÚÓÂÙ ÂÏÏÔ¯Â‡Ô˘Ó Î·È ¿ÏÏÔÈ Î›Ó‰˘-

ÓÔÈ, Ô˘ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÂÏÂÁ¯ıÔ‡Ó. √È Î›Ó‰˘ÓÔÈ ·˘ÙÔ› ·ÂÈÏÔ‡Ó Â-

ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ù· ·È‰È¿ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÊ‹‚Ô˘˜ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ Â›Ú· Î·È ÙËÓ

ˆÚÈÌfiÙËÙ· Ó· ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÙÔ˘˜ ·ÔÊ‡ÁÔ˘Ó. √È Î›Ó‰˘-

ÓÔÈ ·˘ÙÔ› Â›Ó·È Ë ÚÔ·Á¿Ó‰· ·ÎÚ·›ˆÓ È‰ÂÔÏÔÁÈÒÓ Î·È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ·

ÚÔÛËÏ˘ÙÈÛÌÔ‡ ÓÂ·ÚÒÓ ÛÂ ÂÍÙÚÂÌÈÛÙÈÎ¤˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ˜, Ë ÚÔ‚ÔÏ‹ ÔÚ-

ÓÔÁÚ·ÊÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ Î·È Ë ÂÍÒıËÛË ·È‰ÈÒÓ ÛÙË ‰È·ÊıÔÚ¿, Ù· ËÏÂÎÙÚÔ-

ÓÈÎ¿ Ù˘¯ÂÚ¿ ·È¯Ó›‰È· Î·È Ô ÂıÈÛÌfi˜ ÛÂ ·˘Ù¿. ∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÛÎÔÙÂÈÓ‹

ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÿÓÙÂÚÓÂÙ.

¶ÔÏ‡ ÂÈÎ›Ó‰˘ÓË Â›Ó·È Î·È Ë ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ‹ ·¿ÙË Ë ÔÔ›· ÛÙ·‰È·Î¿

·ÔÎÙ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ˘ ÂÁÎÏ‹Ì·ÙÔ˜: ˘ÂÍ·›ÚÂÛË ÌÂÁ¿-

ÏˆÓ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÒÓ ÔÛÒÓ, Í¤Ï˘Ì· ¯Ú‹Ì·ÙÔ˜, ‰ÔÏÈÔÊıÔÚ¤˜, ·ÎfiÌ· Î·È

Î·Ù·ÛÎÔÂ›· ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó ÚfiÛÊÔÚÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô, ÂÓÒ ÎÔÈÓÔ›

··ÙÂÒÓÂ˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÙÚÔÌÔÎÚ¿ÙÂ˜ ˘ÈÔıÂÙÔ‡Ó ÙË Ó¤· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÁÈ·

Ó· ÂÙ‡¯Ô˘Ó ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘˜. ™Ù· ·ÚÓËÙÈÎ¿ ÛÙÔÈ¯Â›· ÙÔ˘ ÿÓÙÂÚÓÂÙ Ú¤ÂÈ

Ó· Û˘ÌÂÚÈÏËÊıÂ› Î·È Ë Â˘ÎÔÏ›· (ÁÚ‹ÁÔÚ· Î·È ÌÂ ÌË‰·ÌÈÓfi ÎfiÛÙÔ˜) ÌÂ

ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·È ¤ÚÁ·, ÎÂ›ÌÂÓ·, ÌÔ˘ÛÈÎ¤˜ Û˘Óı¤ÛÂÈ˜ Î.Ï. Î·È

Î·Ù··ÙÔ‡ÓÙ·È Ù· ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ¿ ‰ÈÎ·ÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓ.

Προτάσεις για την αντιμετώπιση των κινδύνων√È Ó¤Â˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ Î·È Ë ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ·Ú¤¯Ô˘Ó

Ê¤ÚÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ –ıÂÙÈÎ¤˜ Î·È ·ÚÓËÙÈÎ¤˜– ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙË ˙ˆ‹ Ì·˜.

¶ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÈ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Î·È ÙÈ˜

·Ó·ÙÚÔ¤˜ Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·Î‹ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ Î·È ÎÔÈ-

ÓˆÓÈÎ‹ «Ù¿ÍË» Î·È Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ÛÙ· Ó¤· ‰Â‰ÔÌ¤Ó·. μÚ›ÛÎÔÓÙ·È

ÛÂ ·ÌË¯·Ó›· Î·È ‰È·Î·Ù¤¯ÔÓÙ·È ·fi Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ·ÁˆÓ›·˜, Êfi‚Ô˘

Î·È ··ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·˜ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ, ¿ÓÙˆ˜, Â›Ó·È fiÙÈ Ë ÂÍ¤ÏÈ-

ÍË Î·È Ë ÚfiÔ‰Ô˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› Ó· ·Ó·ÎÔÂ› Î·È fiÙÈ ·fi ÙÈ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ˜ ·˘-

Ù¤˜, ·Ú¿ Ù· ·ÚÓËÙÈÎ¿ ÙÔ˘˜, Ë ·ÓıÚˆfiÙËÙ· ı· ‚ÁÂÈ ˆÊÂÏËÌ¤ÓË, fiˆ˜

¿ÏÏˆÛÙÂ Û˘Ó¤‚Ë ÌÂ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¤˜ Â·Ó·ÛÙ¿ÛÂÈ˜.

√È ˆÊ¤ÏÂÈÂ˜ ·˘Ù¤˜ ı· ¤ÚıÔ˘Ó ·ÛÊ·Ï¤ÛÙÂÚ· Î·È ÌÂ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ Ù›ÌË-

Ì·, ·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó Ù· ÂÊfi‰È· Ô˘ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·È ÁÈ·

Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ı· ·Ó·Î‡-

121


„Ô˘ÓØ ·Ó, ‰ËÏ·‰‹, ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÈ˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ Ô˘ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÂ˜ ÁÈ·

Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó Î·È Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÈ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È,

ÙËÓ Â˘ÎÈÓËÛ›· Î·È ÙËÓ Â˘Ï˘ÁÈÛ›· Ô˘ ̄ ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ÁÈ· Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó

ÛÙÈ˜ Ó¤Â˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜, Î·È ÙÔ˘˜ ·Ì˘ÓÙÈÎÔ‡˜ ÌË¯·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ı· ÙÔ˘˜ ÚÔ-

Ê˘Ï¿ÍÔ˘Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ Û˘ÓÂ¿ÁÂÙ·È Ë Â¤Ï·ÛË ÙË˜ ˘„ËÏ‹˜

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ ÛÙË ̇ ˆ‹ Ì·˜.

Δ· ÂÊfi‰È· ·˘Ù¿ Ù· ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î·È Ë ·È‰Â›·. ªÂ

ÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ÂÍÔÈÎÂÈÒÓÂÙ·È ÌÂ ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Î·È ÙË

¯Ú‹ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂÈÙÂ˘ÁÌ¿ÙˆÓ. ∞ÔÎÙ¿ ‰ÂÍÈfiÙËÙÂ˜ Î·È

Ì·ı·›ÓÂÈ Ó· ·ÍÈÔÔÈÂ› ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó, Ó· Ù· ÂÏ¤Á¯ÂÈ

Î·È Ó· ÌËÓ Ù· ÊÔ‚¿Ù·È. °È’ ·˘Ùfi Â›Ó·È ¿Ú· ÔÏ‡ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÛÙÔ Ï·›-

ÛÈÔ ÙË˜ ‰È¿ ‚›Ô˘ ·È‰Â›·˜ Ó· ÔÚÁ·ÓˆıÔ‡Ó ·fi ÙËÓ ÔÏÈÙÂ›· ‹ ·fi ¿Ï-

ÏÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ Î·È È‰ÈˆÙÈÎÔ‡˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ì·ı‹Ì·Ù· «ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ‡

·ÏÊ·‚ËÙÈÛÌÔ‡» ÁÈ· fiÏÂ˜ ÙÈ˜ ËÏÈÎ›Â˜, Ó· ‰ÔıÔ‡Ó Î›ÓËÙÚ· ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·-

ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ, ÁÈ· ÙËÓ ·fiÎÙËÛË ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡

˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È ÁÈ· ÙË Û‡Ó‰ÂÛË Ó¤ˆÓ ¯ÚËÛÙÒÓ ÌÂ ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô. ŒÙÛÈ,

fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ı· Ì˘Ô‡ÓÙ·È ÛÙÈ˜ Ó¤Â˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜, ı·

·ÔÎÙÔ‡Ó ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÁÈ’ ·˘Ù¤˜ Î·È ı· ÂˆÊÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ·˘Ù¤˜.

∏ Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÌÂ Ù· Ó¤· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ‰Â ı· Â›-

Ó·È ÔÏÔÎÏËÚˆÌ¤ÓË ·Ó ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ·fiÎÙËÛË ÙˆÓ ÁÓÒÛÂˆÓ

Î·È ÙË˜ ‰ÂÍÈfiÙËÙ·˜ Ô˘ ··ÈÙÂ›Ù·È ÁÈ· ÙÔ ̄ ÂÈÚÈÛÌfi ÙÔ˘˜. ÃÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Î·È

ÌÈ· ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ıÂÒÚËÛË ÁÈ· ÙË ı¤ÛË Ô˘ Ú¤ÂÈ ·˘Ù¿ Ó· ¤¯Ô˘Ó ÛÙË ̇ ˆ‹

ÙÔ˘, ÌÈ· ÊÈÏÔÛÔÊËÌ¤ÓË, Î·Ù¿ Î¿ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ, ÛÎ¤„Ë ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘˜

ÌÂ ÙÈ˜ ·Í›Â˜ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜, ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË ÙˆÓ ÂÈÙÂ˘Á-

Ì¿ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ ÌÂ ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi Î·È ÙËÓ Â˘Ù˘¯›· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. ∫·È ·˘Ù‹

ÙË ÊÈÏÔÛÔÊËÌ¤ÓË ÛÎ¤„Ë ÌÔÚÂ› Ó· ÙËÓ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÌfiÓÔ Ë ·È‰Â›·.

ªÂ ÙËÓ ·È‰Â›· Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ·ÔÎÙ¿ÂÈ ÁÓÒÛÂÈ˜, ·Ó·Ù‡ÛÛÂÈ ÙËÓ ÎÚÈ-

ÙÈÎ‹ ÙÔ˘ ÈÎ·ÓfiÙËÙ·, ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ Ù· ·ÈÛıËÙÈÎ¿ ÙÔ˘ ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Î·È ÂÓÛÙÂÚÓ›˙Â-

Ù·È ËıÈÎ¤˜ ·Í›Â˜. ∂ÊfiÛÔÓ, ÏÔÈfiÓ, Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ¤¯ÂÈ ÁÓÒÌÔÓ· ÙˆÓ ÛÎ¤„Â-

ˆÓ, ÙˆÓ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ ÙÔ˘ Ù¤ÙÔÈ· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Î·È Ù¤ÙÔÈÂ˜

·Í›Â˜, ÌÔÚÂ› Ó· ÚÔÛÙ·ÙÂ‡ÂÙ·È ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ó· ·Ú·ÏËÚÔÊÔÚËıÂ›

Î·È Ó· ̄ ÂÈÚ·ÁˆÁËıÂ›. ∂›ÛË˜, ÌÂ ÙËÓ ·È‰Â›· ı· ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ÂÎÙÈÌ‹ÛÂÈ

ÙÈ˜ ÛˆÛÙ¤˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÔÈ Ó¤Â˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ Î·È Ó· ÙÈ˜ ÂÓÙ¿ÍÂÈ

Ì¤Û· ÛÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ·ÍÈÒÓ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ‰È¤Ô˘Ó, Ó· ÂÌÓ¤Ô˘Ó Î·È Ó· Î·-



ıÔ‰ËÁÔ‡Ó ÙË ̇ ˆ‹ ÙÔ˘. ¡· ÌË ‚Ï¤ÂÈ, ÛÂ ÙÂÏÈÎ‹ ·Ó¿Ï˘ÛË, Ù· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿

ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ·˘ÙfiÓÔÌ· Î·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎ¤˜

·Í›Â˜, ·ÏÏ¿ Ó· Ù· ‚Ï¤ÂÈ ̂ ˜ Ì¤ÛÔ ÁÈ· Ó· ̆ ËÚÂÙËıÔ‡Ó ÔÈ ·Í›Â˜ ·˘Ù¤˜. ªÂ

ÙËÓ ·È‰Â›·, ÂÍ¿ÏÏÔ˘, ÌÔÚÂ› Ó· ·ÔÊÂ˘¯ıÂ› Î·È Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ Ó· ·ÏÏÔÈˆ-

ıÂ› Ô ÂıÓÈÎfi˜ Ì·˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜, ·ÊÔ‡ Ù· ÛÙÔÈ¯Â›· ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ Ì·˜ ÔÏÈÙÈ-

ÛÌÔ‡, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜, Ë ıÚËÛÎÂ›· Ì·˜, ÔÈ ËıÈÎ¤˜ ·Í›Â˜ Ì·˜, Ë

Ù¤¯ÓË Ì·˜, ÔÈ ·Ú·‰fiÛÂÈ˜ Î·È Ë ÈÛÙÔÚ›· Ì·˜, Â›Ó·È Î·È ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ ÙË˜

·È‰Â›·˜ Ì·˜. Δ¤ÏÔ˜, ÌÂ ÙËÓ ·È‰Â›· Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ÌÔÚÂ› Ó· ·Ó·Ù‡ÍÂÈ

Â˘Ú‡ÙÂÚ· ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ¿, ÎÔÈÓˆÓÈÎ¿, ÔÈÎÔÏÔÁÈÎ¿ Î·È Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ¿ ÂÓ‰È·-

Ê¤ÚÔÓÙ·, Ô˘ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙ· ̂ ˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈÛÌ· ÛÙÔ ÙÂ¯ÓÔÎÚ·ÙÈÎfi

ÓÂ‡Ì· Ô˘ Î˘ÚÈ·Ú¯Â› ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜.

∏ Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙË˜ ·È‰Â›·˜, fiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ ÎÈ ·Ó Â›Ó·È, ‰ÂÓ ·ÚÎÂ›. ÃÚÂÈ-

¿˙ÂÙ·È Î·È Ë ·ÚˆÁ‹ ÙË˜ ÔÏÈÙÈÎ‹˜. ¶Ú¤ÂÈ, ÏÔÈfiÓ, Ó· ıÂÛÈÛÙÔ‡Ó ıÂ-

ÛÌÔ› Î·È ÓfiÌÔÈ Ô˘ ı· ı¤ÙÔ˘Ó ̆ fi ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô ÙËÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·

Î·È ÙÈ˜ ÙÂÚ¿ÛÙÈÂ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ. ŒÙÛÈ, ı· ÙÂıÔ‡Ó ÊÚ·ÁÌÔ›

ÛÙÈ˜ ÂÈı˘Ì›Â˜ fiÛˆÓ ı· ‹ıÂÏ·Ó Ó· ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ·ÓÂÍ¤ÏÂÁÎÙ· Î·È

ÁÈ· ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ fiÊÂÏÔ˜ Ù· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ̆ „ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, Â›ÙÂ Úfi-

ÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÎÚ·ÙÈÎ¤˜ ̆ ËÚÂÛ›Â˜ Â›ÙÂ ÁÈ· È‰ÈÒÙÂ˜. √ ÙÚfiÔ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜

ÙË˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ô ÙÚfiÔ˜ ÌÂ ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÔÈ ·ÔÊ¿ÛÂÈ˜

Û’ ·˘Ù‹Ó ·ÔÙÂÏÂ› ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË, ›Ûˆ˜, ÂÁÁ‡ËÛË ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘

·ÓıÚÒÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ Û˘ÓÂ¿ÁÂÙ·È Ë Î·Î‹ ̄ Ú‹ÛË ÙË˜

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜.

Η επίδραση του Η/Υ και του Διαδικτύου στις σχέσεις νέ-ων και ηλικιωμένων∏ Â˘ÚÂ›· ̄ Ú‹ÛË ÙË˜ Ó¤·˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ ÚÔÎ¿ÏÂÛÂ Ùfi-

ÛÔ ‚·ıÈ¤˜ Î·È ÁÚ‹ÁÔÚÂ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜, ÒÛÙÂ Û‹-

ÌÂÚ· Ó· Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· «Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜», fiˆ˜ ·-

ÏÈfiÙÂÚ· ÁÈ· ÙË μÈÔÌË¯·ÓÈÎ‹ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ™‹ÌÂÚ· Ù· ¿ÓÙ· Á›ÓÔÓÙ·È ÛÂ

Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ̄ ÚfiÓÔ (real time)Ø ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Î·È ÂÈ‰‹ÛÂÈ˜ ‰È·‰›‰ÔÓÙ·È

ÛÂ fiÏ· Ù· Ì‹ÎË Î·È Ù· Ï¿ÙË ÙË˜ °Ë˜ ·fi ÙË ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÛÙËÓ ¿ÏÏË, ÎÏÂ›-

ÓÔÓÙ·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ Û˘ÌÊˆÓ›Â˜ Î·È Á›ÓÔÓÙ·È Û˘Ó·ÏÏ·Á¤˜ ÂÍ ·ÔÛÙ¿ÛÂ-

ˆ˜, ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Û˘˙ËÙÔ‡ÓÙ·È Î·È Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ·ÔÊ¿ÛÂÈ˜ ÌÂ ÙËÏÂ‰È·-

123


ÛÎ¤„ÂÈ˜, ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÎÂÊ¿Ï·È· ‰È·ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ÌÂ Ì›· ÌfiÓÔ ÂÓÙÔÏ‹ ÙˆÓ ÂÓ-

‰È·ÊÂÚÔÌ¤ÓˆÓ, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂ ÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi

Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô, ·Ú¤¯ÂÙ·È Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÌfiÚÊˆÛË˜ Î·È ÂÈÌfiÚÊˆÛË˜ ÙˆÓ

·ÓıÚÒˆÓ Î¿ıÂ ËÏÈÎ›·˜ ÂÍ ·ÔÛÙ¿ÛÂˆ˜ Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ·.

∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÎÔÛÌÔÁÔÓÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ‰ÂÓ ¿ÊËÛ·Ó ·ÓÂ-

ËÚ¤·ÛÙÂ˜ Ô‡ÙÂ ÙÈ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, Î·È ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ· ÙÈ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜

ÙˆÓ ‰‡Ô ÁÂÓÈÒÓ, ÙË˜ ÁÂÓÈ¿˜ ÙˆÓ ËÏÈÎÈˆÌ¤ÓˆÓ Î·È ÙË˜ ÁÂÓÈ¿˜ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ.

™ÙÈ˜ ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¤˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó Î·È Ó¤Â˜ Ô˘

ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È ÛÙÔ ‚·ıÌfi ÂÍÔÈÎÂ›ˆÛË˜ Î·ıÂÌÈ¿˜ ·fi ÙÈ˜ ‰‡Ô ÁÂÓÈ¤˜ ÌÂ ÙËÓ

ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹ Î·È ÙÔ˘˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡˜ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜.

√È Ó¤ÔÈ ·Ú¯›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÌÂ ÙÔÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ·fi ÔÏ‡

ÌÈÎÚ‹ ËÏÈÎ›·, Î·ıÒ˜ Ô ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ıÂˆÚÂ›Ù·È ··Ú·›ÙËÙÔ˜ Î·È ˘¿Ú-

¯ÂÈ ÛÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Ï¤ÔÓ Û›ÙÈ·. ¢È‰¿ÛÎÔÓÙ·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ÛÙÔ Û¯Ô-

ÏÂ›Ô Î·È ·ÔÎÙÔ‡Ó ÔÏÏ¤˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ Î·È ÙË ÏÂÈÙÔ˘Ú-

Á›· ÙÔ˘. √ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ÌÂ ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÚÔÛÂÏÎ‡ÂÈ

ÙÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÙÔ˘˜ Ó· ÙÔÓ ÂÍÂÚÂ˘Ó‹ÛÔ˘Ó Î·È ÂÚÓÔ‡Ó ÔÏÏ¤˜ ÒÚÂ˜

ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙËÓ ÔıfiÓË ÙÔ˘. ∂Í¿ÏÏÔ˘, ÏfiÁˆ ÙË˜ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹˜ Â˘Ï˘ÁÈ-

Û›·˜ Î·È ÙË˜ ·ÓÙ›ÏË„Ë˜ Ô˘ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó ÔÈ Ó¤ÔÈ ÌÔÚÔ‡Ó Û˘¯Ó¿ Â˘ÎÔ-

ÏfiÙÂÚ· Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÌË¯·ÓÈÛÌfi ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ Î·È Ó· ·ÔÎÙ‹-

ÛÔ˘Ó ÁÚ‹ÁÔÚ· ÂÎÏËÎÙÈÎ‹ ÂÈ‰ÂÍÈfiÙËÙ· ÛÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ·ÍÈÔ-

Ô›ËÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ.

∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ËÏÈÎÈˆÌ¤ÓÔ˘˜ Ô ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜,

·Ú’ fiÏË ÙËÓ ÂÚÈ¤ÚÁÂÈ· Î·È ÙÔ ı·˘Ì·ÛÌfi Ô˘ ÙÔ˘˜ ÚÔÎ·ÏÂ›, Â›Ó·È Î¿-

ÙÈ ¿ÁÓˆÛÙÔ ÌÂ ÔÏÏ¤˜ ‰˘ÛÎÔÏ›Â˜ ÛÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘. √ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜, fiÙ·Ó

Î·È ·˘ÙÔ› ‹Ù·Ó Ó¤ÔÈ, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Â˘Ú¤ˆ˜ ‰È·‰Â‰ÔÌ¤ÓÔ˜, Ë ·fiÎÙËÛ‹ ÙÔ˘

‹Ù·Ó Û¯ÂÙÈÎ¿ ‰··ÓËÚ‹ Î·È Ë ̄ Ú‹ÛË ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙË ÙfiÛÔ ÛÙÈ˜

Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎ¤˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘˜ fiÛÔ Î·È ÛÙÔÓ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ¯ÚfiÓÔ ÙÔ˘˜.

™Â ÒÚÈÌË È· ËÏÈÎ›· ÔÏÏÔ› ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Ô‡ÙÂ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô‡ÙÂ ÙË ‰È¿ıÂÛË

Ô‡ÙÂ ÙÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ Ô‡ÙÂ Î·È ÙËÓ Â˘¯¤ÚÂÈ· Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘

ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È Ó· ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙË ̄ Ú‹ÛË ÙÔ˘.

∞fi ÙË ÌÈ·, ÏÔÈfiÓ, ÔÈ Ó¤ÔÈ Ô˘ «·›˙Ô˘Ó ÛÙ· ‰¿¯Ù˘Ï·» ÙÔÓ ̆ ÔÏÔÁÈ-

ÛÙ‹, Ô˘ «ÛÂÚÊ¿ÚÔ˘Ó» ÛÙÔ ÿÓÙÂÚÓÂÙ, Ô˘ «Î·ÙÂ‚¿˙Ô˘Ó» ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜

Î·È ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·, Ô˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó ÌÂ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô, Ô˘

ÂÎÊÚ¿˙ÔÓÙ·È Î·È Û˘ÓÓÂÓÔÔ‡ÓÙ·È ÌÂ fiÚÔ˘˜ ·fi ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Î·È ÙË ̄ Ú‹-



ÛË ÙÔ˘ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÔÈ ËÏÈÎÈˆÌ¤ÓÔÈ Ô˘ ÛÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË

ÂÚ›ÙˆÛË ¤¯Ô˘Ó ÛÙÔÈ¯ÂÈÒ‰ÂÈ˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙË Ó¤· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÙË˜ ÏË-

ÚÔÊÔÚÈÎ‹˜ Î·È ÛÙË ̄ ÂÈÚfiÙÂÚË Â›Ó·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ·‰·Â›˜ Û’ ·˘Ù¤˜ Î·È ÙÈ˜ ·ÓÙÈ-

ÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó –ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜– ‰·ÈÌÔÓÔÏÔÁÈÎ¿. ŒÙÛÈ, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È

‰È¿ÛÙ·ÛË ÂÓ‰È·ÊÂÚfiÓÙˆÓ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÂ Ó¤Ô˘˜ Î·È ËÏÈÎÈˆÌ¤ÓÔ˘˜ Î·È ¤Ó·

Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· ÙË˜ Ó¤·˜ ÁÂÓÈ¿˜ Ó· ·ÓÙÈ‰Ú¿ ÈÔ ÁÚ‹ÁÔÚ·, Ó·

··ÓÙ¿ ÈÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿ ÛÙÈ˜ Û‡Á¯ÚÔÓÂ˜ ÚÔÎÏ‹ÛÂÈ˜ Î·È Ó· ÚÔ-

Û·ÚÌfi˙ÂÙ·È ÈÔ Â‡ÎÔÏ· ÛÙÈ˜ Ó¤Â˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜. √È Ó¤ÔÈ, ¤¯ÔÓÙ·˜ Û˘ÓÂ›‰ËÛË

ÙÔ˘ ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡, ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ¿ÏÏÂ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘˜ ËÏÈÎÈˆÌ¤-

ÓÔ˘˜ Ô˘ ̆ ÛÙÂÚÔ‡Ó ÌÂ Û˘ÁÎ·Ù¿‚·ÛË, ¿ÏÏÂ˜ ÌÂ ÂÈÚˆÓÂ›· Î·È ÌÂÚÈÎ¤˜ ÌÂ

˘ÂÚÔ„›·, Î·È ÙÔ ÌÂÙ·Í‡ ÙÔ˘˜ «¯¿ÛÌ·» ‰ÈÂ˘Ú‡ÓÂÙ·È.

¢ÂÓ Â›Ó·È, ·ÛÊ·ÏÒ˜, ‰˘Ó·Ùfi Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ Ë ÚÔ‹ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Î·È

Ó· ·Ó·ÎÔÂ› Ë ÂÍ¤ÏÈÍË Î·È Ë ÚfiÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ∫·È fiÛÔ Ë ÂÍ¤ÏÈ-

ÍË ·˘Ù‹ ı· ÂÈÙ·¯‡ÓÂÙ·È, ÙfiÛÔ Ë ·fiÛÙ·ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÈ˜ ‰‡Ô ÁÂÓÈ¤˜ ı·

ÌÂÁ·ÏÒÓÂÈ. ∞˘Ùfi ÔÊÂ›ÏÔ˘Ó Ó· ÙÔ Û˘ÓÂÈ‰ËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó fiÛÔÈ ·fi ÙÔ˘˜

ËÏÈÎÈˆÌ¤ÓÔ˘˜ ·ÚÓÔ‡ÓÙ·È Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ÛÙÈ˜ Ó¤Â˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜. ŸÛÔ

ÂÌÌ¤ÓÔ˘Ó ÛÙÔÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜, ÙfiÛÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Î›Ó‰˘ÓÔ

‰È·ÙÚ¤¯Ô˘Ó Ó· ‚ÚÂıÔ‡Ó ÛÂ ¤Ó· È‰ÈfiÙ˘Ô ÂÚÈıÒÚÈÔ ÙË˜ Û‡Á¯ÚÔÓË˜

ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ˙ˆ‹˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÊÙ·›ÓÂ ÔÈ Ó¤ÔÈ ÁÈ’ ·˘Ùfi.

∞ÓÙ› Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ·ıËÙÈÎ¿ ÙÈ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÔ˘Ó

Ó· ÂÓËÌÂÚˆıÔ‡Ó, Ó· ÂÈÌÔÚÊˆıÔ‡Ó Î·È Ó· ÂÍÔÈÎÂÈˆıÔ‡Ó ÌÂ ÙÈ˜ Ó¤Â˜ ÙÂ-

¯ÓÔÏÔÁ›Â˜, ÒÛÙÂ Ó· Û˘Ì‚·‰›˙Ô˘Ó, fiÛÔ Á›ÓÂÙ·È, ÌÂ ÙËÓ ÚfiÔ‰Ô Î·È ÙË Ó¤·

ÁÂÓÈ¿. °È·Ù› Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÏÒ˜ ¤Ó· ÂÚÁ·-

ÏÂ›Ô, ·ÏÏ¿ ÌÈ· ‡ÏË ÂÈÛfi‰Ô˘ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ Î·È ÙË˜ ÁÓÒ-

ÛË˜ ·fi ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ·ÔÎÏÂ›ÂÙ·È fiÔÈÔ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂÈˆÌ¤ÓÔ˜ ÌÂ ÙË

Û‡Á¯ÚÔÓË ̆ „ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹˜.

Η άγνοια προκαλεί φόβο και δημιουργεί προκαταλήψειςŸÙ·Ó Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ÓÈÒıÂÈ ·Ó·ÛÊ·Ï‹˜ Î·È ·Ó˘ÂÚ¿ÛÈÛÙÔ˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂ

¤Ó·Ó Î›Ó‰˘ÓÔ, Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ‹ Ê·ÓÙ·ÛÙÈÎfi, Î˘ÚÈÂ‡ÂÙ·È ·fi Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·-

Ù· ·ÁˆÓ›·˜, ¿Á¯Ô˘˜, Êfi‚Ô˘, ·ÎfiÌ· Î·È ·ÓÈÎÔ‡. ∞˘Ùfi Â›Ó·È ·fiÏ˘Ù·

Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎfi, ·Ó Ï¿‚Ô˘ÌÂ ˘fi„Ë Ì·˜ ÙË Û˘Ó·›ÛıËÛË ÙË˜ ·‰˘Ó·Ì›·˜

ÙÔ˘, ÙË ‰ÂÈÏ›· ÙÔ˘ Î·È ÙË Ê˘ÛÈÎ‹ ÙÔ˘ Ù¿ÛË ÁÈ· ·˘ÙÔÛ˘ÓÙ‹ÚËÛË. ¢ÂÓ Â›Ó·È

125


Ì¿ÏÈÛÙ· Î·ıfiÏÔ˘ Û¿ÓÈÔ ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Ë «Â˘·ÈÛıËÛ›·» ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ·Ó-

ıÚÒÔ˘ Ó· Á›ÓÂÙ·È ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË˜ ·fi fiÛÔ˘˜ ÁÈ· ‰È¿ÊÔ-

ÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· ÙÔÓ ÂÎÊÔ‚›ÛÔ˘Ó.

√È ·Ú¿ÁÔÓÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó Êfi‚Ô ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Â›Ó·È ÔÏÏÔ›

Î·È ÔÈÎ›ÏÔÈ. TÔ ¿‰ËÏÔ Ì¤ÏÏÔÓ, Ë ÂÎÏËÎÙÈÎ‹ ÚfiÔ‰Ô˜ ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜

Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÔÈ ÁÚ‹ÁÔÚÂ˜ Î·È ‚·ıÈ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È

ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·, Ô Û˘Á¯ÚˆÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ·Ó-

ıÚÒÔ˘ ÌÂ ·ÏÏÔ‰·Ô‡˜, Ë ÂÈÛ‚ÔÏ‹ Í¤ÓˆÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÒÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ Î·È Ë

Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ÏfiÁˆ ÙË˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË˜, Ù· Ê˘-

ÛÈÎ¿ Î·Ù·ÛÙÚÂÙÈÎ¿ Ê·ÈÓfiÌÂÓ·, ÛÂÈÛÌfi˜ ‹ ·ÓÔÌ‚Ú›· ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,

Î·È ‚¤‚·È· Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ·Ó·-

ÛÊ¿ÏÂÈ·˜, Î·ıÒ˜ ‚Ï¤ÂÈ Ó· ÁÎÚÂÌ›˙ÔÓÙ·È ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¿ ÛÙËÚ›ÁÌ·Ù¿

ÙÔ˘ Î·È ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ Ó· ˘Ô¯ˆÚÂ› Î¿Ùˆ ·fi Ù· fi‰È· ÙÔ˘, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜ ·È-

Ûı¿ÓÂÙ·È ·‰‡Ó·ÌÔ˜ ÛÂ ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ Ó· ·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂÈ.

√ Êfi‚Ô˜, fiÌˆ˜, Ô˘ ÓÈÒıÂÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ÛÙÈ˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜ ·fi ÙÈ˜

ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó Î·È Ë ·‰˘Ó·Ì›· ÙÔ˘ Ó· ·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜

·Ú¿ÁÔÓÙÂ˜ Ô˘ ÙÔÓ ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ ¿ÁÓÔÈ¿ ÙÔ˘.

∂Í·ÈÙ›·˜ ÙË˜ ¿ÁÓÔÈ¿˜ ÙÔ˘ ‰›ÓÂÈ Û˘¯Ó¿ ÛÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ –Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡˜ ‹

Ê·ÓÙ·ÛÙÈÎÔ‡˜– ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÂ˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ·fi ·˘Ù¤˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó, ·‰˘Ó·ÙÂ›

Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÚÔ¤ÏÂ˘Û‹ ÙÔ˘˜, ̄ ¿ÓÂÈ ÙËÓ „˘¯Ú·ÈÌ›· ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÔÚıÔ-

ÏÔÁÈÛÌfi ÙÔ˘. ∏ ¿ÁÓÔÈ· ÚÔÎ·ÏÂ› Êfi‚Ô Î·È Ô Êfi‚Ô˜ ÂÈÙÂ›ÓÂÈ ÙËÓ ¿ÁÓÔÈ·.

¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Ê·‡ÏÔ Î‡ÎÏÔ. °È· Ó· ‚ÁÂÈ ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ Î‡ÎÏÔ, Ô

·ÌfiÚÊˆÙÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ Î·Ù·ÊÂ‡ÁÂÈ ÛÙË ‰·ÈÌÔÓÔÏÔÁ›· Î·È Ù· ÍfiÚÎÈ·. °›-

ÓÂÙ·È ‰ÂÈÛÈ‰·›ÌˆÓ, ÚÔÏËÙÈÎfi˜ Î·È ÌÂ ·˘ı·›ÚÂÙÂ˜ ÁÂÓÈÎÂ‡ÛÂÈ˜ ·Ô‰›-

‰ÂÈ ÙÈ˜ ·Ù˘¯›Â˜ Î·È Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÛÙ· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù·

ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÛÙÔ˘˜ Í¤ÓÔ˘˜, ÛÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈ-

ÔÔ›ËÛË, ÛÙÔ˘˜ ·ÏÏfiıÚËÛÎÔ˘˜ Î.Ï. ∞Ó Î·È ¤¯Ô˘Ó ÂÚ¿ÛÂÈ ÔÏÏ¿ ̄ ÚfiÓÈ·

·fi ÙfiÙÂ Ô˘ ÔÈ ·ÛÙÚ·¤˜ Î·È ÔÈ ‚ÚÔÓÙ¤˜ ıÂˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ¤ÎÊÚ·ÛË ÙË˜ ÔÚ-

Á‹˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ Î·È ‰È¿ÊÔÚÂ˜ ·Ûı¤ÓÂÈÂ˜ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Û·Ù·Ó¿, ÂÓÙÔ‡ÙÔÈ˜ ÔÈ

·ÓÙÈÏ‹„ÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ ÁÈ· ÙÔ ÓÂ‡Ì· ÙÔ˘ Î·ÎÔ‡ ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó

ÂÍ·Ê·ÓÈÛÙÂ›.

¶·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÚÔÎ·Ù·Ï‹„ÂˆÓ Ô˘ ÂÈ‚Â‚·ÈÒÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÈÛ¯˘ÚÈ-

ÛÌÔ‡˜ ·˘ÙÔ‡˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÛÙË ˙ˆ‹ Î·È ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Ì·˜. ¶ÔÏ-

ÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ ÊÔ‚Ô‡ÓÙ·È fiÛÔ˘˜ ¿Û¯Ô˘Ó ·fi ∞πDS, ÂÂÈ‰‹ ·ÁÓÔÔ‡Ó



fiÙÈ Ë ·ÚÚÒÛÙÈ· ·˘Ù‹ ‰Â ÌÂÙ·‰›‰ÂÙ·È ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ˘˜

ÙÚfiÔ˘˜. £ÂˆÚÔ‡Ó ÙÔ˘˜ Í¤ÓÔ˘˜ Ô˘ ˙Ô˘Ó Î·È ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙË ¯ÒÚ· Ì·˜

˘·›ÙÈÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÚÁ›· Î·È Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÓÙÈÌÂ-

Ùˆ›˙Ô˘Ó, ÙÔ˘˜ ‚Ï¤Ô˘Ó ˆ˜ ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙÔÓ ÂıÓÈÎfi Ì·˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi Î·È,

ÛÙË ¯ÂÈÚfiÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË, ˆ˜ ·‰›ÛÙ·ÎÙÔ˘˜ ÂÁÎÏËÌ·Ù›Â˜. ŒÙÛÈ, Î·Ï-

ÏÈÂÚÁÂ›Ù·È Î·È ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Ë ÍÂÓÔÊÔ‚›·. ÀÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ÔÈ «·ÓÙ›-

¯ÚÈÛÙÔÈ» Í¤ÓÔÈ Ì·˜ ÂÈ‚Ô˘ÏÂ‡ÔÓÙ·È Î·È Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó ÈÂÚfi

fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜. ºÔ‚Ô‡ÓÙ·È Ù· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È

ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ· ÙË˜ μÈÔÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, Î·È Ù· ‰È·‚¿ÏÏÔ˘Ó,

Ì¤¯ÚÈ Ó· ÓÈÒÛÔ˘Ó Ù· Â˘ÂÚÁÂÙÈÎ¿ ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌË

ıÚËÛÎfiÏËÙÔÈ Ô˘ Î¿ÓÔ˘Ó ÏÈÙ·ÓÂ›Â˜ ÂÚÈÊ¤ÚÔÓÙ·˜ ÂÈÎfiÓÂ˜ ÛÂ ÂÚÈfi-

‰Ô˘˜ ·ÓÔÌ‚Ú›·˜ Î·È ÍËÚ·Û›·˜, ÁÈ· Ó· ÂÍÂ˘ÌÂÓ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÚÁ‹ ÙÔ˘ £ÂÔ‡,

Î·È ÓÂfiÊÔ‚ÔÈ Ô˘ ıÂˆÚÔ‡Ó ˆ˜ Î¿ıÂ ·ÏÏ·Á‹ ̆ ÔÓÔÌÂ‡ÂÈ ÙË ̇ ˆ‹ ÙÔ˘˜.

√ ÌfiÓÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ÁÈ· Ó· ··ÏÏ·ÁÔ‡Ó fiÏÔÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·fi ÙËÓ ¿-

ÁÓÔÈ·, ÙÔ Êfi‚Ô Ô˘ ·˘Ù‹ ÚÔÎ·ÏÂ›, ÙÈ˜ ÚÔÎ·Ù·Ï‹„ÂÈ˜ Î·È ÙÈ˜ ‰ÂÈÛÈ‰·È-

ÌÔÓ›Â˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙË˜ Â›Ó·È Ë ÌfiÚÊˆÛ‹ ÙÔ˘˜. ∏ ÁÓÒ-

ÛË, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ë ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹, ‰›ÓÂÈ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó·

ÂÚÂ˘Ó¿ Î·È Ó· ÚÔÛ·ıÂ› Ó· ‰›ÓÂÈ ÏÔÁÈÎ‹ ÂÍ‹ÁËÛË ÛÂ fiÛ· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó.

∏ ÁÓÒÛË ÙË˜ ·Ï‹ıÂÈ·˜ ÙÔ˘ ‰›ÓÂÈ ÙË ‰‡Ó·ÌË Î·È Ù· Ì¤Û· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›-

˙ÂÈ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜, ·ÊÔ‡, Î·Ù¿

ÙÔÓ ∞. Ã¿ÍÏÂ¸, «Ë Á¤ÓÓËÛË ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙË˜ ‰ÂÈÛÈ-

‰·ÈÌÔÓ›·˜».

Είναι δικαιολογημένος ο φόβος πολλών ανθρώπων για ταεπιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας;∏ ÛÙ¿ÛË ÔÏÏÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙ· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¿ Î·È

ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÌÈ· ˘ÂÚ‚ÔÏ‹. ∫·È Ì¿ÏÈÛÙ·,

fiÛÔ ÈÔ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î¿ Â›Ó·È Ù· ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ·˘Ù¿, ÙfiÛÔ ÈÔ ÌÂÁ¿ÏË Á›ÓÂ-

Ù·È Î·È Ë ˘ÂÚ‚ÔÏ‹ ·˘Ù‹. ∏ ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙ¿ÛË Î˘Ì·›ÓÂÙ·È ·fi ÙË

Ï·ÙÚÂ›· Ô˘ ‰Â›¯Ô˘Ó ÛÙËÓ ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È ÛÙËÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÔÈ ¤ÓıÂÚÌÔÈ

˘ÔÛÙËÚÈÎÙ¤˜ ÙË˜ ̂ ˜ ÙËÓ Ï‹ÚË ··ÈÛÈÔ‰ÔÍ›· Î·È ÙÔ Êfi‚Ô Ô˘ ‰È·Î·Ù¤-

¯ÂÈ fiÛÔ˘˜ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡Ó ‹ Î·È ·ÚÓÔ‡ÓÙ·È ·ÎfiÌ· ÙËÓ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜

ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ.

∫·È Ë ÌÈ· Î·È Ë ¿ÏÏË ÛÙ¿ÛË, ·Ú¿ ÙËÓ ̆ ÂÚ‚ÔÏ‹, ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÓÂÍ‹ÁË-

127


ÙÂ˜, ·Ó Ï¿‚Ô˘ÌÂ ˘fi„Ë Ì·˜ ÙÈ˜, ÂÎÏËÎÙÈÎ¤˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÌÂÓ, ÙÚÔÌ·ÎÙÈÎ¤˜

ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰Â, ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ Ë ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È Ë ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÚÔÛÊ¤-

ÚÔ˘Ó. ∏ ‰‡Ó·ÌË ÙË˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹˜ ÁÓÒÛË˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ·ÏÏ¿˙ÂÈ

¿Ú‰ËÓ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. ™˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ‚·ıÈ¤˜ Î·È Ú·-

Á‰·›Â˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜, ‰ËÌÔÁÚ·ÊÈÎ¿ ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó, ·-

Ú·‰ÔÛÈ·Î¤˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂÈ˜ ·Ó·ıÂˆÚÔ‡ÓÙ·È, È‰ÂÔÏÔÁ›Â˜ Î·Ù·ÚÚ›ÙÔÓÙ·È,

ÔÏÈÙÈÎ¤˜ ı¤ÛÂÈ˜ ÂÁÎ·Ù·ÏÂ›ÔÓÙ·È, ıÂÛÌÔ› ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó, ÔÈ Û¯¤ÛÂÈ˜ ÙˆÓ

·ÓıÚÒˆÓ ·ÔÎÙÔ‡Ó Ó¤· ÔÈfiÙËÙ· Î·È ÔÈ ‰ÈÂıÓÂ›˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ‰ÂÓ Î·ıÔÚ›-

˙ÔÓÙ·È Ï¤ÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ô˘ Â¤‚·Ï·Ó ÈÛÙÔÚÈÎ¿ ÁÂÁÔÓfiÙ·, ·ÏÏ¿

·fi ÙÈ˜ ÂÈÙ·Á¤˜ ÙË˜ Ó¤·˜ ÂÔ¯‹˜. ∏ ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È Ë ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· Â›Ó·È

‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, Ô˘ fiÌˆ˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó Î·ıÔÚÈÛÙÈÎ¿

ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ ÙÔ˘˜. ∞˘Ùfi ÚÔÎ·ÏÂ› ·ÓËÛ˘¯›· ÛÂ

ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÌÓ¤ÂÈ Êfi‚Ô.

√ Êfi‚Ô˜, ˆÛÙfiÛÔ, Ô˘ ÓÈÒıÔ˘Ó Â›Ó·È ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎfi˜ Î·È ·‰ÈÎ·ÈÔÏfi-

ÁËÙÔ˜, ·Ó ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¿

Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· ÙÔ Î·Ïfi ÙË˜ ·Ó-

ıÚˆfiÙËÙ·˜. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹ Ù· ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù· Â›Ó·È Â˘ÂÚÁÂÙÈÎ¿

ÁÈ· ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. Œ¯Ô˘ÌÂ ¿ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ ‚ÈÔÙÈÎÔ‡ ÂÈ¤‰Ô˘ Î·È Â˘ËÌÂÚ›·,

Î·ıÒ˜ Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ÛÂ ÔÏ‡ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ·fi

ÙËÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË. ªÂ ÙËÓ ÚfiÔ‰Ô ÙË˜ È·ÙÚÈÎ‹˜, ÙÈ˜ ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜

ÙË˜ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹˜ ÎÏˆÓÔÔ›ËÛË˜ Î·È ÙËÓ ·Ú·ÛÎÂ˘‹ Ó¤ˆÓ ‰Ú·ÛÙÈÎÒÓ

Ê·ÚÌ¿ÎˆÓ ‚·ÚÈ¤˜, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó›·ÙÂ˜ Ì¤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù· ·ÚÚÒÛÙÈÂ˜, ıÂ-

Ú·Â‡ÔÓÙ·È Î·È ¿ÓıÚˆÔÈ Î·Ù·‰ÈÎ·ÛÌ¤ÓÔÈ Ó· Âı¿ÓÔ˘Ó ˙Ô˘Ó Î·È Ì·-

ÎÚÔËÌÂÚÂ‡Ô˘Ó. ∏ ÌfiÚÊˆÛË Î·È Ë „˘¯·ÁˆÁ›· Á›ÓÔÓÙ·È ÎÙ‹Ì· fiÏÔ Î·È

ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ̄ ¿ÚË ÛÙ· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ Ì¤Û·, fiˆ˜

Â›Ó·È Ù· Ì¤Û· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÏËÚÔÊfiÚËÛË˜, ÔÈ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ› ̆ ÔÏÔ-

ÁÈÛÙ¤˜, Ô ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ˜ Î·È Ù· Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÂÁÁÚ·Ê‹˜ Î·È ·Ó··Ú·-

ÁˆÁ‹˜ ‹¯Ô˘ ˘„ËÏ‹˜ ÈÛÙfiÙËÙ·˜. ™‹ÌÂÚ·, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÌÂ ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜

Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÙËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î¿ Ì¤Û·, fiˆ˜ Â›Ó·È ÙÔ

¢È·‰›ÎÙ˘Ô, ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ÌÈÏ¿ÌÂ ·ÎfiÌ· Î·È ÁÈ· ¿ÌÂÛË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· ÌÂ

ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÔÏ›ÙË ÛÂ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎ¤˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›Â˜ Î·È ÛÙË Ï‹„Ë

·ÔÊ¿ÛÂˆÓ Ô˘ Î·ıÔÚ›˙Ô˘Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘. √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ·ÂÏÂ˘ıÂÚÒıË-

ÎÂ ·fi ÙËÓ ¿ÁÓÔÈ·, ·fi ÚÔÏ‹„ÂÈ˜, ‰ÂÈÛÈ‰·ÈÌÔÓ›Â˜, ÚÔÎ·Ù·Ï‹„ÂÈ˜,

È‰ÂÔÏÔÁ‹Ì·Ù· Î·È ·fi ÙË ıÚËÛÎÔÏË„›·. ∏ ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È Ë ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·

Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙËÓ ËıÈÎ‹ ‚ÂÏÙ›ˆÛ‹ ÙÔ˘, ÂÊfiÛÔÓ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜



Ô˘ Â˘ËÌÂÚÂ› Î·È Â›Ó·È ÌÔÚÊˆÌ¤ÓÔ˜ Â›Ó·È Î·Ù¿ Î·ÓfiÓ· ËıÈÎ¿ Î·Ï‡ÙÂ-

ÚÔ˜ ·fi ÂÎÂ›ÓÔÓ Ô˘ ̇ ÂÈ ÂÍ·ıÏÈˆÌ¤ÓÔ˜, Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È Î·È ·ÁˆÓÈ¿ ÁÈ·

ÙËÓ ÂÈ‚›ˆÛ‹ ÙÔ˘. ∏ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÛÙÔÓ

¿ÓıÚˆÔ Â›Ó·È ‚·ı‡Ù·Ù· ·ÓıÚˆÈÛÙÈÎ‹ Î·È Î·ÓÂ›˜, fiÛÔ Î·ÎfiÈÛÙÔ˜ ÎÈ

·Ó Â›Ó·È, ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› Ó· ÙËÓ ·Ú·‚Ï¤„ÂÈ.

∂ÓÙÔ‡ÙÔÈ˜, ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ, ·ÚfiÏÔ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Â˘ÂÚÁÂÙËıÂ› ·fi

ÙË ‰ˆÚÂ¿ ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÙÈ˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÌÂ ‰¤-

Ô˜, Î·¯˘Ô„›· Î·È Êfi‚Ô. Δ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ·˘Ù¿ ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÂ

¿ÁÓÔÈ· Î·È ·Ú·ÏËÚÔÊfiÚËÛË. ¢ÂÓ ÂÎÙÈÌÔ‡Ó Ù· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡Á-

Ì·Ù· Î·È ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó ÌÂ „‡¯Ú·ÈÌÔ Î·È ÏÔÁÈÎfi

ÙÚfiÔ ·ÏÏ¿ ÌÂ ÂÓÛÙÈÎÙÒ‰ÂÈ˜ ·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜. ªÂ ÙÔÓ Â˘Ê¿ÓÙ·ÛÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘˜

ÚÔÛ‰›‰Ô˘Ó ÛÂ ·˘Ù¿ Ì˘ıÈÎ¤˜ È‰ÈfiÙËÙÂ˜, ‰ÈÔÁÎÒÓÔ˘Ó ˘·ÚÎÙÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡-

ÓÔ˘˜ Î·È Ù· ‰·ÈÌÔÓÔÔÈÔ‡Ó. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ›, Û˘Ó‹ıˆ˜, ÚÔÛÂÁÁ›-

˙Ô˘Ó Ì˘ÛÙÈÎÈÛÙÈÎ¿ Î·È ıÚËÛÎfiÏËÙ· ÙË ̇ ˆ‹ Î·È ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÌÂ ÚÔ-

Î·Ù¿ÏË„Ë ÙË ÁÓÒÛË Î·È Ù· ÙÂ¯ÓÈÎ¿ Ì¤Û·. ∞˘ÙÔ› ÂÎÚÔÛˆÔ‡Ó ÙË ÌÈ·

ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ ̆ ÂÚ‚ÔÏ‹˜.

ΔËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ ˘ÂÚ‚ÔÏ‹˜ ÂÎÚÔÛˆÔ‡Ó fiÛÔÈ ÂıÂÏÔÙ˘ÊÏÔ‡Ó

ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ÔÚ·ÙÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ Û˘ÓÂ¿ÁÂÙ·È Ë Î·Î‹ ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ

ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÒÓ Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂÈÙÂ˘ÁÌ¿ÙˆÓ. °È·Ù›, ·Ó ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙË-

ÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó Ù· Ì¤Û· ·˘Ù¿ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· Ó· ·˘Í‹ÛÔ˘Ó

ÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ Î·È ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜ fiÛÔÈ Ù· ÂÏ¤Á¯Ô˘Ó, ÁÈ· Ó· ÂÍ·ÏÒÛÔ˘Ó

Î·È Ó· ‰È·ÈˆÓ›˙Ô˘Ó ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘˜, ÙfiÙÂ ‰ÈÎ·ÈÔÏÔÁËÌ¤Ó· ÔÈ ¿ÓıÚˆ-

ÔÈ ·ÁˆÓÈÔ‡Ó Î·È ÊÔ‚Ô‡ÓÙ·È. ™ÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ Ù· ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù·

Â›Ó·È –·Ô‰Â‰ÂÈÁÌ¤Ó·– ÔÏ¤ıÚÈ·. Δ· ı‡Ì·Ù· ÙˆÓ ÔÏ¤ÌˆÓ Ô˘ ‰ÈÂÍ¿-

ÁÔÓÙ·È ‹ ÚfiÛÊ·Ù· ‰ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó ÌÂ Ù· ÊÔÓÈÎfiÙ·Ù· fiÏ· Ô˘ ‰È·ı¤-

ÙÔ˘Ó Ù· ÔÏÔÛÙ¿ÛÈ· ÙˆÓ ÂÌÔÏ¤ÌˆÓ, Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙË˜ Ê‡ÛË˜ Î·È Ë

·Ó·ÙÚÔ‹ ÙË˜ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎ‹˜ ÈÛÔÚÚÔ›·˜ Â›Ó·È ·‰È¿„Â˘ÛÙÔÈ Ì¿ÚÙ˘ÚÂ˜.

ªÂ ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ Ë ˘„ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ·Ú·‚È¿˙Ô-

ÓÙ·È ·ÙÔÌÈÎ¿ ‰ÈÎ·ÈÒÌ·Ù·, Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ¯¿ÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·, ·ÏÏ¿ Î·È

ÙÔ ‰ÈÎ·›ˆÌ· Ó· Ú˘ıÌ›˙ÂÈ ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Î·È ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ

ÙË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘ ‚Ô‡ÏËÛË Î·È ÎÚ›ÛË, ÌÂ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·ÏÏÔÙÚÈÒÓÂÙ·È Î·È

Ó· ÂÍ·Ó‰Ú·Ô‰›˙ÂÙ·È. ∏ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË ÙˆÓ ·‰˘Ó¿ÙˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÛ¯˘-

ÚÔ‡˜ Ô˘ Î·Ù¤¯Ô˘Ó Ù· ÙÂ¯ÓÈÎ¿ Ì¤Û· ÂÓÙÂ›ÓÂÙ·È, Ë ·ÓÂÚÁ›· Î·Ï¿˙ÂÈ, ÔÈ

ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜ ‰ÈÂ˘Ú‡ÓÔÓÙ·È Î·È ÙÔ ¯¿ÛÌ· Ô˘ ¯ˆÚ›˙ÂÈ ÙÈ˜ ÙÂ-

¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓÂ˜ ·fi ÙÈ˜ ˘·Ó¿Ù˘ÎÙÂ˜ ¯ÒÚÂ˜ Á›ÓÂÙ·È Ï¤ÔÓ

129


·ÁÂÊ‡ÚˆÙÔ. ∏ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ‹ È‰·ÈÙÂÚfiÙËÙ·, Ô˘ ÈÛÙÔÚÈÎ¿ Î¿ıÂ ¤ıÓÔ˜ Â›-

¯Â, ·ÂÈÏÂ›Ù·È ·fi ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ Î·È ÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ ˙ˆ‹˜,

ÙˆÓ «ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÒÓ» ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ Î·È «·ÍÈÒÓ» Ô˘ ÂÍ¿ÁÔ˘Ó Ì·˙› ÌÂ Ù·

ÚÔ˚fiÓÙ· ÙÔ˘˜ ÔÈ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÚÔËÁÌ¤ÓÂ˜ ¯ÒÚÂ˜. ŸÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÛÔ‚·-

Ú¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ÁÈ· Ù· ÔÔ›· ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ Â›Ó·È

˘·›ÙÈ· Ë ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ‹ ÚfiÔ‰Ô˜, ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ¤ÓÙÔÓ·

Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ·Ó·ÛÊ¿ÏÂÈ·˜, ·ÁˆÓ›·˜ Î·È Êfi‚Ô˘ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ.

¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ë Â˘ÂÚÁÂÙÈÎ‹ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ-

¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Â›Ó·È ÔÏ‡ ÌÂÁ¿ÏË Î·È Â›Ó·È ·¯·ÚÈÛÙ›· Ó· ÌË-

‰ÂÓ›˙ÂÙ·È. ∞ÚÎÂ› Ó· ·Ó·ÏÔÁÈÛÙÔ‡ÌÂ fiÛÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›-

ÛÙËÎ·Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ Ù·Ï¿ÓÈ˙·Ó ÙËÓ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·. ∏

·Ó·ÎÔ‹ ÙË˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹˜ ¤ÚÂ˘Ó·˜ Î·È ÙË˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ‹˜ ÂÍ¤ÏÈÍË˜ ÛÙÔ

fiÓÔÌ· ˘·ÚÎÙÒÓ ‹ ˘ÔıÂÙÈÎÒÓ ÎÈÓ‰‡ÓˆÓ ı· ‹Ù·Ó Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎ‹ ÁÈ·

ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. ∂ÎÂ›ÓÔ Ô˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Â›Ó·È Ó· ‰È·ÛÊ·ÏÈÛÙÂ›, fiÛÔ Á›ÓÂ-

Ù·È, Ë ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ·‰È·ÎÚ›Ùˆ˜, ·ÓÂ-

Í¿ÚÙËÙ· ‰ËÏ·‰‹ ·fi ÂıÓÈÎfiÙËÙ·, Î·Ù·ÁˆÁ‹, ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ı¤ÛË Î·È ÔÈÎÔ-

ÓÔÌÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË. ∫·È ·˘Ùfi ÌÔÚÂ› Ó· ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙÂ› ·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ¿Ó-

ıÚˆÔÈ ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·È Î·È ·Ó Ù· ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙÂıÔ‡Ó ÌÂ Ófi-

ÌÔ˘˜ Î·È ıÂÛÌÔ‡˜ ÛÂ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô Î·È ‰ÂÓ ·ÊÂıÔ‡Ó ÂÚÈıÒÚÈ·

·ÓÂÍ¤ÏÂÁÎÙË˜ Î·È ·Û‡‰ÔÙË˜ ̄ Ú‹ÛË˜ ÙÔ˘˜ ·fi Ï›ÁÔ˘˜ ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜.



� ∂È‰ÈÎfi ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ �


Λέξεις/όροι– ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ (∏/À), ÎÔÌÈÔ‡ÙÂÚ

– ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜, ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÙ‹˜

– ÙÂ¯ÓËÙ‹ ÓÔËÌÔÛ‡ÓË, ÚÔÌfiÙ, ÚÔÌÔÙÈÎ‹

– ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·, ̄ Ú‹ÛË

– ‰Â‰ÔÌ¤Ó·, Ì¤ÛÔ, Ì‹Ó˘Ì·, ÏËÚÔÊÔÚ›·, ÏËÚÔÊfiÚËÛË, ÏËÚÔÊÔÚÈÎ‹,

ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·

– ÂÎ·›‰Â˘ÛË, ‰È‰·ÛÎ·Ï›·, Ì¿ıËÌ·

– ¢È·‰›ÎÙ˘Ô, ÿÓÙÂÚÓÂÙ, Î˘‚ÂÚÓÔ¯ÒÚÔ˜

– Û‡Ó‰ÂÛË, ÚfiÛ‚·ÛË, ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·, ‰ÈÂ‡ı˘ÓÛË, ÂÚÈ‹ÁËÛË

– ¯Ú‹ÛÙË˜, ÔÌfi˜, ‰¤ÎÙË˜

– ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·, ÙËÏÂ‰È¿ÛÎÂ„Ë, ÙËÏÂÚÁ·Û›·

– ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË


·Ó·˙‹ÙËÛË, ·fiÎÙËÛË, ·Ôı‹ÎÂ˘ÛË, ÔÚÁ¿ÓˆÛË, Ù·ÍÈÓfiÌËÛË, ·Ó¿ÎÏË-

ÛË, ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË, Û˘Û¯ÂÙÈÛÌfi˜, ÂÂÍÂÚÁ·Û›·, ¤ÏÂÁ¯Ô˜, ·ÍÈÔ-

ÏfiÁËÛË, ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹, ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ„ËÊÈ·Îfi˜, -‹, -fi: ¿˘ÏÔ˜ ÎfiÛÌÔ˜, ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, Ì¤Û·

Â›ÙÂ˘ÁÌ· ÙË˜ ̆ „ËÏ‹˜ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·˜ÂÈÎÔÓÈÎ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·

ÎÔÈÓˆÓ›· ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜, -‹, -fi: Ì¤ÛÔ, Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô, ·ÁÔÚ¤˜, ̄ Ú‹Ì·

ƒËÌ·ÙÈÎ¿

– ÂÍÔÈÎÂÈÒÓÔÌ·È ÌÂ ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ ˘Ô-ÏÔÁÈÛÙ‹

– Â›Ì·È ̄ Ú‹ÛÙË˜ ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘

131


– ¤¯ˆ ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô– ÂÍÔÈÎÂÈÒÓÔÌ·È ÌÂ ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô

– §¤ÍÂÈ˜ Î·È ÊÚ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó Êfi‚Ô: Êfi‚Ô˜, ÊÔ‚Ô‡Ì·È, ·ÈÛı¿ÓÔ-

Ì·È ‹ ÓÈÒıˆ Êfi‚Ô, ‰È·Î·Ù¤¯ÔÌ·È ·fi Û˘Ó·›ÛıËÌ· Êfi‚Ô˘, Î˘ÚÈÂ‡ÔÌ·È

·fi Êfi‚Ô, ÔÚÚˆ‰Ò (= ̄ ¿Óˆ ÙÔ ı¿ÚÚÔ˜ ÌÔ˘), ¤¯ˆ ÊÔ‚›·, ÊÔ‚ÂÚfi˜, ·È-

Ûı¿ÓÔÌ·È ‰¤Ô˜, ¿Á¯ÔÌ·È, ÓÈÒıˆ ¿Á¯Ô˜, ÙÚÔÌ¿˙ˆ, ÙÚÔÌ·ÎÙÈÎfi˜, ·È-

Ûı¿ÓÔÌ·È ‹ ÓÈÒıˆ ÙÚfiÌÔ, ÌÂ Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ‹ ÌÂ Î˘ÚÈÂ‡ÂÈ ÙÚfiÌÔ˜, ÙÚÔ-

ÌÔÎÚ·ÙÔ‡Ì·È, ¤ÓÙÚÔÌÔ˜, ÂÚÈ‰Â‹˜ (= Ô˘ ¤¯ÂÈ Î·Ù·ÏËÊıÂ› ·fi ÌÂ-

Á¿ÏÔ Êfi‚Ô), ·ÓÈÎfi˜, ·ÓÈÎÔ‚¿ÏÏÔÌ·È, Â›Ì·È ‹ Á›ÓÔÌ·È ‰ÂÈÛÈ‰·›ÌÔ-

Ó·˜, ‰ÂÈÛÈ‰·ÈÌÔÓ›·

– Êfi‚Ô˜: ‰ÈÎ·ÈÔÏÔÁËÌ¤ÓÔ˜, ·‰ÈÎ·ÈÔÏfiÁËÙÔ˜, ·ÓÂÍ‹ÁËÙÔ˜, ·Ú¿ÏÔÁÔ˜,

¤ÓÙÔÓÔ˜, ‰È·ÚÎ‹˜, ·ıÔÏÔÁÈÎfi˜


Λέξεις και φράσεις– Ô ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ̆ ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜ Â›Ó·È:

Ë ‡ÏË ÂÈÛfi‰Ô˘ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙË˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ Î·È ÙË˜ ÁÓÒÛË˜

ËÁ‹ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ

– ·ÓÙÏÒ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜

– ÏÔ‹ÁËÛË, ÛÂÚÊ¿ÚÈÛÌ·, ÂÚÈ‹ÁËÛË ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô

– ÏÂˆÊfiÚÔÈ ÙË˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜

– ·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ ÈÛÙfi˜– Ï·‚˘ÚÈÓıÒ‰Â˜, ‰·È‰·ÏÒ‰Â˜ ÙÔ›Ô

– ·ÏÏ·Á¤˜ Ú·Á‰·›Â˜, ÚÈ˙ÈÎ¤˜, Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎ¤˜, ÎÔÛÌÔÁÔÓÈÎ¤˜, ÎÔÛÌÔ˚-

ÛÙÔÚÈÎ¤˜, Û·ÚˆÙÈÎ¤˜

– ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹ ¿ÏˆÛË ÙˆÓ ÌÈÎÚÒÓ ÂıÓÒÓ

– ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi˜ ÈÌÂÚÈ·ÏÈÛÌfi˜



√π∫√¡√ªπ∞√π∫√¡√ªπ∞

[Οικονομία]Στη σύγχρονη εποχή τα οικονομικά προβλήματα δεσπόζουν στη ζωή των ατό-

μων και στη συμπεριφορά των κοινωνιών σε όλο τον κόσμο. Τα μέσα μαζικής

επικοινωνίας μάς βομβαρδίζουν καθημερινά με οικονομικές ειδήσεις και τα

πολιτικά προγράμματα των διαφόρων κομμάτων στηρίζονται κυρίως σε προ-

τάσεις που είτε άμεσα είτε έμμεσα είναι οικονομικού περιεχομένου. Τα άτομα

είναι υποχρεωμένα να παίρνουν σχεδόν συνεχώς αποφάσεις, ως ιδιώτες ή ως

ψηφοφόροι, οι οποίες εξαρτώνται από την εκτίμηση συγκεκριμένων οικο-

νομικών γεγονότων και έχουν οικονομικές συνέπειες. Για τους λόγους αυτούς,

η Οικονομική Επιστήμη, σε αντίθεση με πολλές άλλες επιστήμες που ενδιαφέ-

ρουν σχεδόν αποκλειστικά εκείνους που επιθυμούν να ασχοληθούν επαγ-

γελματικά με αυτές, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και χρησιμότητα για

όλους. Το ενδιαφέρον μάλιστα αυτό γίνεται ολοένα και πιο μεγάλο γιατί τα πε-

ρισσότερα σημερινά κοινωνικά προβλήματα έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με

τις οικονομικές δυνατότητες και την οικονομική ευημερία των ατόμων και των

κοινωνιών. Το ενδιαφέρον ενισχύεται και από το γεγονός ότι με την παγκο-

σμιοποίηση της οικονομίας, οι οικονομικές συνθήκες και λειτουργίες γίνονται

πιο σημαντικές, πιο περίπλοκες και πιο ευμετάβλητες, δημιουργώντας αβεβαι-

ότητα, οικονομική αστάθεια καθώς και την ανάγκη να υπάρχουν μηχανισμοί

εξομάλυνσης των διαδικασιών προσαρμογής στις αλλαγές του οικονομικού

περιβάλλοντος.

Γ. Κώττης – Α. Πετράκη, ™‡Á¯ÚÔÓË ªÈÎÚÔÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹, εκδ. Ε. Μπένου, Αθήνα, 2000

Κυριότεροι οικονομικοί στόχοι των σύγχρονων κοινωνιώνΚάθε κοινωνία επιδιώκει να ικανοποιήσει ορισμένους οικονομικούς στό-

χους. Οι διάφορες κοινωνίες αποδίδουν διαφορετική σημασία στην ικανο-

ποίηση του κάθε στόχου, ενδέχεται δε να διαφέρει και η μέθοδος που ακο-

λουθούν για την επίτευξή του. Με την πάροδο του χρόνου και τη μεγαλύτερη

ευαισθητοποίηση των κοινωνιών, ο αριθμός των στόχων τους τείνει να αυ-

ξάνεται. Στην εποχή μας οι κυριότεροι οικονομικοί στόχοι είναι οι παρακάτω:

Βασικός στόχος είναι η πλήρης απασχόληση. Θεωρείται ότι υπάρχει πλή-

133


ρης απασχόληση όταν μπορούν και απασχολούνται όλοι όσοι επιθυμούν και

είναι σε θέση να εργαστούν με τους οικονομικούς και άλλους όρους που

ισχύουν στην αγορά εργασίας. Στην πράξη, ένα μέρος του εργατικού δυναμι-

κού δεν απασχολείται, είτε επειδή δεν υπάρχει γενικά επαρκής ζήτηση για

προσωπικό είτε επειδή κάποιες ειδικότητες είναι ξεπερασμένες ή υπάρχει

εποχική κάμψη στην απασχόληση ή ορισμένοι απολύθηκαν πρόσφατα ή πα-

ραιτήθηκαν από τη δουλειά τους και ψάχνουν για νέα κ.ά.

Σημαντικός στόχος των σύγχρονων κοινωνιών είναι, επίσης, η επίτευξη

οικονομικής μεγέθυνσης, δηλαδή συνεχούς αύξησης του συνολικού προϊό-

ντος τους, με υψηλότερους μάλιστα ετήσιους ρυθμούς από τους ρυθμούς αύ-

ξησης του πληθυσμού τους, έτσι ώστε να βελτιώνεται με το χρόνο το βιοτικό

επίπεδο των μελών τους. Η οικονομική μεγέθυνση είναι δυνατή εφόσον

αυξάνονται οι ποσότητες και σε ορισμένες περιπτώσεις βελτιώνεται και η ποι-

ότητα των παραγωγικών συντελεστών και υπάρχει τεχνολογική εξέλιξη η

οποία επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την αύξηση της παραγωγικότητας. [...]

Ένας στόχος που για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης απασχολεί τις κοι-

νωνίες, κυρίως στις τελευταίες δεκαετίες, είναι η μείωση της ανισότητας στη

διανομή του εισοδήματος μεταξύ των μελών τους. Επειδή όμως η έννοια της

κοινωνικής δικαιοσύνης είναι υποκειμενική, δεν υπάρχει τρόπος για να συμ-

φωνήσουν όλοι σε έναν συγκεκριμένο, «δίκαιο» τρόπο διανομής του κοινω-

νικού προϊόντος. Υπάρχει, πάντως, γενική σχεδόν συμφωνία ότι απόλυτη ισό-

τητα της διανομής δεν είναι κατορθωτή στην πράξη, αλλά ούτε και επιθυμητή,

και από την άλλη ότι δεν είναι καλό να υφίστανται σε μια χώρα πολύ μεγάλες

οικονομικές ανισότητες, δηλαδή να υπάρχει σημαντικό μέρος του πληθυσμού

που να είναι πολύ φτωχό και οι λίγοι να είναι υπερβολικά πλούσιοι. Για να

μειωθεί η ανισότητα γίνεται δεκτό, μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει να έχουν οι

πολίτες μεγαλύτερη ισότητα στις ευκαιρίες για εκπαίδευση, επιλογή επαγγέλ-

ματος, ανάληψη δημόσιων θέσεων κ.ά., άσχετα από το φύλο, τη φυλετική κα-

ταγωγή, το θρήσκευμα ή το χρώμα τους.

Στην εποχή μας επιδιώκεται ως στόχος και η οικονομική εξασφάλιση των

πολιτών, δηλαδή η προστασία τους από τις συνέπειες της ανεργίας, της ασθέ-

νειας, του γήρατος κ.λπ., με την παροχή επιδομάτων ανεργίας, συντάξεων, ια-

τρικής περίθαλψης και άλλων κοινωνικών παροχών. [...]

Τέλος, η προστασία του φυσικού περιβάλοντος αποτελεί ένα νέο σχετικά

στόχο. Έως πριν από λίγες δεκαετίες κανένας σχεδόν δεν έδειχνε ενδιαφέρον

για τις βλαβερές επιπτώσεις που έχει στην ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος

η παραγωγή και η κατανάλωση προϊόντων και η απόρριψη βλαβερών ουσιών



στις θάλασσες, στα ποτάμια, στις λίμνες, στο έδαφος ή στην ατμόσφαιρα. Έτσι,

έγινε μια πολύ μεγάλη σωρευτική καταστροφή του περιβάλλοντος, που βλά-

πτει σοβαρά την υγεία και την ευζωία όλων. Μακροχρόνια δε η συνεχιζόμενη

περιβαλλοντική καταστροφή απειλεί και την επιβίωση του ανθρώπου στη Γη.

Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν πλέον αποφασίσει να προστατεύουν το φυσικό

περιβάλλον.

Γ. Χ. Κώττης – Α. Πετράκη-Κώττη, ™‡Á¯ÚÔÓ· √ÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ÁÈ· fiÏÔ˘˜,εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 2002

Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίαςΟ εκσυγχρονισμός, δηλαδή η παρακολούθηση και προσαρμογή προς τις

εκάστοτε διεθνείς οικονομικές κυρίως συνθήκες, ώστε να διασφαλίζεται η στα-

θερότητα και η συνεχής πρόοδος και να προλαμβάνονται οι οπισθοδρομήσεις

και τα αδιέξοδα, δε νοείται χωρίς να λαμβάνει υπόψη δύο κυρίως παράγοντες:

την τάση παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, που είναι κυρίως αναπόφευκτο

αποτέλεσμα της απελευθέρωσης του διεθνούς εμπορίου, και την ανάπτυξη της

τεχνολογίας κυρίως στον τομέα της επικοινωνίας χάριν της πληροφορικής, η

οποία αποφασιστικά επιβάλλει και καθοδηγεί την παγκοσμιοποίηση.

Αυτά σημαίνουν ότι, βαθμιαία, ολόκληρος ο πλανήτης γίνεται ένας ενιαί-

ος χώρος. Ό,τι κάνει κάθε άνθρωπος, όπου γης, μπορεί να επηρεάσει τη ζωή

και το μέλλον των άλλων ανθρώπων στον υπόλοιπο πλανήτη. Λ.χ. η άφρων

ληστρική εκμετάλλευση των δασών της Ινδονησίας και του Αμαζονίου στη

Βραζιλία προκαλεί τεράστιες και ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, που επηρεάζουν τις

κλιματολογικές συνθήκες σ’ ολόκληρη τη γη. Ή το ύψος των επιτοκίων στις

ΗΠΑ ή τη Γερμανία έχει άμεσο αντίκτυπο στις υπόλοιπες οικονομίες, όπου

γης, και συνεπώς και στην Ελλάδα, όπως άλλωστε η άνοδος ή η υποχώρηση

των τιμών του πετρελαίου, από το οποίο είναι πλήρης η ενεργειακή εξάρτηση

της Ελλάδας. Όπως η κρίση στο χρηματιστήριο του Χονγκ-Κονγκ προκάλε-

σε αναστάτωση σε όλο τον κόσμο και στο χρηματιστήριο Αθηνών, έτσι προ-

καλεί ρίγη στην κυβέρνηση η άνοδος των επιτοκίων.

Τα οικονομικά σύνορα ισοπεδώνονται από την κατάργηση των προστα-

τευτικών δασμών, ποσοστώσεων και απαγορεύσεων εισαγωγής, ενώ τα εθνι-

κά σύνορα δεν μπορούν να παρεμποδίσουν την επικοινωνία, την πληροφό-

ρηση, τον επηρεασμό μιας χώρας, ενός λαού από τους άλλους. [...]

Η απάντηση στο εύλογο ερώτημα «κι εμείς οι Έλληνες τι πρέπει να κά-

νουμε;» είναι απλή, αλλά κι εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθεί. Θα πρέπει

135


να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε όλα τα επίπεδα. Αυτό σημαίνει: α) να παρά-

γουμε προϊόντα που ζητά η διεθνής, αλλά και η ελληνική αγορά, β) να παρά-

γουμε σε κόστος που επιτρέπει τιμές ανάλογες προς τις διεθνείς και, ει δυνα-

τόν, χαμηλότερες, γ) τα προϊόντα μας να έχουν ποιότητα και ποικιλίες, που

προτιμά η διεθνής κατανάλωση, δ) να συναλλασσόμαστε με προοπτική χρό-

νου, και όχι με τη λογική του ό,τι αρπάζουμε μια κι έξω. Δηλαδή με συνέπεια

προς τις συμβατικές δεσμεύσεις μας, καλόπιστα και με σεβασμό προς τον πε-

λάτη. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε και να αυξήσουμε τις εξα-

γωγές μας και θα μπορούν τα ελληνικά προϊόντα να αντιμετωπίσουν επιτυ-

χώς τα ξένα και μέσα στην ελληνική αγορά.

Η πρόκληση αυτή είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Ζήτημα ζωής και θα-

νάτου στα πλαίσια του διεθνούς ανταγωνισμού είναι και ο εκσυγχρονισμός

του εκπαιδευτικού μας συστήματος και γενικότερα της σε συνεχή υποχώρηση

παιδείας μας, αφού η ανταγωνιστικότητα προϋποθέτει ανθρώπους με γνώ-

σεις και δεξιότητες και άσκηση στο σκέπτεσθαι και όχι απλώς πτυχιούχους.

Από τον τύπο

Συμβάλλει η εκπαίδευση στην οικονομική πρόοδο; Œ¯ÂÈ ̆ ÔÛÙËÚÈ¯ÙÂ› Ë ¿Ô„Ë, Î·È ÛˆÛÙ¿, ˆ˜ Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜

Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË ÚÔ¸fiıÂÛË ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. °È·

·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÏÂÈ˜ ÔÈ ÔÔ›Â˜, Î·Ù¿ Î·ÈÚÔ‡˜, ¿ÎÌ·Û·Ó ̂ ˜ ÂÌÔÚÈÎ¿ Î·È

ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ· ·Ó·‰Â›¯ÙËÎ·Ó Î·È ̂ ˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ·. ŸÛÔ ÈÔ

ÁÂÚ¤˜ Â›Ó·È ÔÈ ‚¿ÛÂÈ˜ ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜, ÙfiÛÔ ÈÔ ·ÓıÂÎÙÈÎ‹ Â›Ó·È ÌÈ· ÎÔÈ-

ÓˆÓ›· ÛÙÈ˜ ·ÓÙÈÍÔfiÙËÙÂ˜ ÙË˜ ̇ ˆ‹˜. AÓÙ›ıÂÙ·, fiÙ·Ó Ë ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ô‰ËÁÂ›Ù·È

ÛÂ ̄ ÚÂÔÎÔ›·, Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÂÈ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È Î¿ıÂ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ‹

‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙË˜. H ‰È·ÏÂÎÙÈÎ‹ Û¯¤ÛË ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ·Ô‰ÂÈ-

ÎÓ‡ÂÙ·È Î·È ·fi Î¿ÙÈ ¿ÏÏÔØ Â›Ó·È ·Ú·ÙËÚËÌ¤ÓÔ ÈÛÙÔÚÈÎ¿ ˆ˜, Î¿ıÂ ÊÔ-

Ú¿ Ô˘ Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ÌÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ¿ÏÏ·˙·Ó, ¿ÏÏ·˙Â Î·È Ë

ÌÔÚÊ‹ ÙË˜, Ë ‰ÔÌ‹ ÙË˜, Ë È‰ÂÔÏÔÁ›· ÙË˜, Ë ÔÏÈÙÈÎ‹ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ‹ ÙË˜. A’

fiÏ· ·˘Ù¿ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘ÌÂ ˆ˜ Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÚfiÔ‰Ô˜ Â›Ó·È ÙÔ ·›ÙÈÔ Ô˘

ÎÈÓÂ› ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ¤¯ÂÈ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ·

ÛÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ È‰ÈˆÙÒÓ Î·È ÎÚ·ÙÒÓ, ÂÂÈ‰‹ ·fi ÙÔ ‚·ıÌfi ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈ-

Î‹˜ ·Ó¿Ù˘ÍË˜ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È Ë ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·, Ë ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ÛÙ·-

ıÂÚfiÙËÙ·, Ë ÔÈfiÙËÙ· ÙË˜ ̇ ˆ‹˜ Î·È Ë Â˘ËÌÂÚ›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ.



H ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÚfiÔ‰Ô˜ Â›¯Â ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ·fi ÂÔ¯‹ ÛÂ ÂÔ¯‹ Â-

ÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ. K·È Â›Ó·È Â‡ÏÔÁÔØ ¿ÏÏÂ˜ ·Ó¿ÁÎÂ˜, ¿ÏÏÂ˜ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙÂ˜,

¿ÏÏÂ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜. ™ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜ ÙÔ ·›ÙËÌ· ÁÈ· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÚfiÔ‰Ô

¤¯ÂÈ Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ÔÈfiÙËÙ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÛËÌ·Û›·. ™˘Ó‰¤-

ÂÙ·È ÌÂ ÙËÓ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ‹ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ÔÏ‡ÏÔÎˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿-

ÙˆÓ ÛÂ Ù¤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi, ÒÛÙÂ Ó· ıÂˆÚÂ›Ù·È ·Ó¿ÎÂÈ· ÁÈ· Î¿ıÂ Úfi‚ÏËÌ·

Ô˘ Ì·˜ Ù·Ï·ÈˆÚÂ›. ºÙ¿Û·ÌÂ ÛÂ Ù¤ÙÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô, Ô˘ Ë ˙ˆ‹ Î·È Ô ÔÏÈ-

ÙÈÛÌfi˜ Ì·˜ ÂÍ·ÚÙÒÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡˜ ‰Â›ÎÙÂ˜. OÈ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ›

fiÚÔÈ Î·È Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ÌÂÁ¤ıË ¤¯Ô˘Ó ÌÂÈ ÁÈ· Ù· Î·Ï¿ ÛÙË ̇ ˆ‹ Ì·˜ Î·È

Ù· ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ¿ Ì·˜. Y¿Ú¯ÂÈ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi˜, ·fi ÂÈ‰ÈÎÔ‡˜ Î·È ÌË,

ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ‰ÒÛÔ˘ÌÂ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÚfiÔ‰Ô

Î·È Ù· Ì¤Û· Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ ÁÈ· Ó· ÙËÓ ÂÈÙ‡¯Ô˘ÌÂ.

N· ÂÈÙ‡¯Ô˘ÌÂ ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓˆÙÈÎfi Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎfi ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi, Ó·

ÚÔˆı‹ÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ¤ÚÂ˘Ó· Î·È ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙË˜ ÛÂ fiÏÔ˘˜

ÙÔ˘˜ ÙÔÌÂ›˜ ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, Ó· ·˘Í‹ÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ ·Ú·-

ÁˆÁÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹, Ó· Î¿ÓÔ˘ÌÂ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎ¿ Ù· ÚÔ˚fi-

ÓÙ· Ì·˜ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È ‰È·Î›ÓËÛ‹˜ ÙÔ˘˜, Ó· ‚ÂÏ-

ÙÈÒÛÔ˘ÌÂ ÙÈ˜ ̆ ËÚÂÛ›Â˜, Ó· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ÂıÓÈÎfi Ì·˜ ÏÔ‡-

ÙÔ, Ó· ÂÈ‰ÈÎÂ˘ÙÔ‡ÌÂ Î·È ˆ˜ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔÈ Î·È ˆ˜ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙÔ ‰ÈÂıÓ‹ Î·-

Ù·ÌÂÚÈÛÌfi ÙË˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜.

AÓ¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÙfiÛ· ÔÏÏ¿ Ô˘ ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·È, Ì·˜ ‰È·ÊÂ‡ÁÂÈ Û˘¯Ó¿ Ë

È‰È·›ÙÂÚË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙË˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜, ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÂÓfi˜ ÙfiÛÔ˘ ÛËÌ·-

ÓÙÈÎÔ‡ Î·È ÊÈÏfi‰ÔÍÔ˘ ÛÙfi¯Ô˘. EÎ·›‰Â˘ÛË Â›Ó·È Ë Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎ‹ Î·È

ÛÎfiÈÌË ‰È‰·ÛÎ·Ï›· ÁÓÒÛÂˆÓ, ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ‰È·ÓÔËÙÈÎÒÓ Î·È

Ú·ÎÙÈÎÒÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Î·È ÙË ‰È·ÌfiÚÊˆÛË ÙË˜ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘

·ÓıÚÒÔ˘. H ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›· Û˘ÓÙÂÏÂ›Ù·È ÛÂ ‰È¿ÊÔÚ· ÂÎ·È-

‰Â˘ÙÈÎ¿ È‰Ú‡Ì·Ù·, ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌ¤Ó· Î·È ·fi Î·Ù¿ÏÏËÏ· Î·Ù·ÚÙÈÛÌ¤-

ÓÔ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘ÙfiÓ ÚÔÛˆÈÎfi. K·È, ÂÊfiÛÔÓ ÏËÚÔ‡ÓÙ·È ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜

·Ó·ÁÎ·›Â˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂÈ˜, fiˆ˜ Â›Ó·È ÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ ÛÔ˘-

‰ÒÓ, Ë Û‡Ó‰ÂÛË ÙË˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›·˜ ÌÂ ÙÈ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ ‰Ú·-

ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜, ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÚÔÛˆÈÎfi ÌÂ ÂÍÂÈ‰ÈÎÂ˘Ì¤ÓÂ˜ ÁÓÒÛÂÈ˜, Ë

Î·Ù¿ÏÏËÏË ˘ÏÈÎÔÙÂ¯ÓÈÎ‹ ˘Ô‰ÔÌ‹ ÁÈ· ıÂˆÚËÙÈÎ‹ Î·Ù¿ÚÙÈÛË, ·ÏÏ¿ Î·È

Ú·ÎÙÈÎ‹ ÂÍ¿ÛÎËÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÔÌ¤ÓˆÓ, Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË Â›Ó·È ÙÔ ÈÔ

ÙÂÏÂÛÊfiÚÔ Ì¤ÛÔ ÁÈ· Ó· ÂÈÙÂ˘¯ıÂ› Ô ÛÙfi¯Ô˜ ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ÚÔfi‰Ô˘.

137


AÊÔÚ¿, Î·Ù’ ·Ú¯¿˜, ÛÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi, ÛÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ

ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ·Ó¿Ù˘ÍË˜. ŸÛÔ ÔÏ‡ÙÈÌË ÎÈ ·Ó Â›Ó·È Ë Û˘-

ÓÂÈÛÊÔÚ¿ ÙˆÓ ÙÂ¯ÓÈÎÒÓ Ì¤ÛˆÓ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·, fiÛÔ ÎÈ ·Ó ·˘Ù¿ ¤¯Ô˘Ó

‰ÈÂÈÛ‰‡ÛÂÈ ÛÂ Î¿ıÂ ·Ú·ÁˆÁÈÎ‹ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÓÙÈ-

Î·Ù·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÛÂ Î·ÌÈ¿ ÂÚ›ÙˆÛË ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. E›Ó·È ÙÔ ÙÂ-

ÏÂÈfiÙÂÚÔ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ·. A’ ·˘ÙfiÓ ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó Î·È Û’ ·˘ÙfiÓ Î·Ù·Ï‹ÁÔ˘Ó

Ù· ¿ÓÙ·. H ·ÍÈÔÔ›ËÛË, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ Â›Ó·È Ô

ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ·Ó¿Ù˘ÍË˜. K·È Ë ·ÍÈÔÔ›Ë-

ÛË ÙÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ ·˘ÙÔ‡ ÌÔÚÂ› Ó· Á›ÓÂÈ ÌÂ ÙËÓ ·ÚÔ¯‹ Î·Ù¿ÏÏËÏˆÓ

ÁÓÒÛÂˆÓ Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙË˜ ÈÎ·ÓfiÙËÙ·˜ Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÁÓÒ-

ÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ ÛÙËÓ Ú¿ÍË, ÌÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ÌÂ ÙË ÌfiÚÊˆÛË Î·È ÙËÓ Â·ÁÁÂÏ-

Ì·ÙÈÎ‹ ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î¿ıÂ ·ÓıÚÒÔ˘.

H ÂÎ·›‰Â˘ÛË Â›Ó·È ÌÔ¯Ïfi˜ ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÔ‰Ô ÙË˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ÛÙËÓ

ÂÔ¯‹ Ì·˜. T· Û‡Á¯ÚÔÓ· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Â›Ó·È Û‡ÓıÂÙ·. ™˘-

ÓÙ›ıÂÓÙ·È ·fi ÔÏ‡ÏÔÎ· ÛÙÔÈ¯Â›· Î·È ÂËÚÂ¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÔÏÏÔ‡˜ ·-

Ú¿ÁÔÓÙÂ˜. H ·‡ÍËÛË, ÏfiÁÔ˘ ¯¿ÚË, ÙË˜ ·Ú·ÁˆÁÈÎfiÙËÙ·˜, Ô˘ Â›Ó·È Î‡-

ÚÈ· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÂÈ‰›ˆÍË, ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙÔÓ Î·Ù·ÌÂÚÈÛÌfi ÙË˜ ÂÚÁ·-

Û›·˜ Î·È ÙËÓ ÂÍÂÈ‰›ÎÂ˘ÛË ÙˆÓ ÂÚÁ·˙ÔÌ¤ÓˆÓ, ·fi ÙËÓ ÔÚıÔÏÔÁÈÛÙÈÎ‹ ÔÚ-

Á¿ÓˆÛË ÙË˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È ·fi ÙË ¯Ú‹ÛË Ó¤ˆÓ ÌÂıfi‰ˆÓ Î·È ÙÂ¯ÓÈÎÒÓ

Ì¤ÛˆÓ. ¶¤Ú·ÛÂ Ô Î·ÈÚfi˜ Ô˘ ÙÔ ÚÔ˚fiÓ ÙË˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ‹Ù·Ó ·ÔÙ¤-

ÏÂÛÌ· Î˘Ú›ˆ˜ ÛÎÏËÚ‹˜ Î·È Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈ·˜ ‰Ô˘ÏÂÈ¿˜. °È· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘-

ÌÂ, ÂÔÌ¤Óˆ˜, Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘ÌÂ ÛÙÔ˘˜ ÂÈ‰ÈˆÎfiÌÂÓÔ˘˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡˜ ÛÙfi-

¯Ô˘˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓ›ÛÔ˘ÌÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·Ú·ÁˆÁ‹˜. A˘Ùfi˜ Ô ÂÎ-

Û˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi˜ Â›Ó·È Â˘ÓfiËÙÔ fiÙÈ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÁÓÒÛÂÈ˜ Î·È ˘„ËÏ‹ ÙÂ¯ÓÈ-

Î‹ Î·È Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎ‹ Î·Ù¿ÚÙÈÛË Ô˘ ÌfiÓÔ ¤Ó· Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi

Û‡ÛÙËÌ· ÌÔÚÂ› Ó· ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ.

H Î·Ù¿ÏÏËÏË ÂÎ·›‰Â˘ÛË Û˘ÓÙÂÏÂ› ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ‰È·ÓÔËÙÈÎÒÓ

‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ÙË˜ ·ÓÙ›ÏË„Ë˜, ÙË˜ Ê·ÓÙ·Û›·˜, ÙË˜ ÚÔÛÔ-

¯‹˜, ÙË˜ ÎÚ›ÛË˜. T· ÚÔÛfiÓÙ· ·˘Ù¿ ÙÔÓ ‚ÔËıÔ‡Ó ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ÂÎÙ›ÌËÛË

ÙˆÓ ÏÂÔÓÂÎÙËÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÌÂÈÔÓÂÎÙËÌ¿ÙˆÓ Î¿ıÂ ÂÓ‰Â¯fiÌÂÓË˜ ÂÈÏÔ-

Á‹˜ ÙÔ˘. TÔÓ ‚ÔËıÔ‡Ó Ó· ÂÈÓÔÂ›, Ó· ÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ, Ó· ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ Úˆ-

ÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ Î·È Ó· ÚÔˆıÂ› ÙÈ˜ ÂÓ‰Â‰ÂÈÁÌ¤ÓÂ˜ Ï‡ÛÂÈ˜ ÁÈ· Î¿ıÂ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ-

Î‹ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ÁÈ· Î¿ıÂ ‰È·Ú·ÁÌ¿ÙÂ˘ÛË Î·È Û˘Ó·ÏÏ·Á‹. EÈÏ¤-

ÔÓ, ÌÂ ÙË ÌfiÚÊˆÛË Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ·ÔÎÙ¿ Î·ÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ Î·È Â˘ÁÂÓÈÎ‹



Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿, ÛÙÔÈ¯Â›· ÔÏ‡ ·Ó·ÁÎ·›· Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÈ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¤˜ ‰Ú·-

ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Û¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ ·ÚÔ¯‹ ̆ ËÚÂÛÈÒÓ.

T¤ÏÔ˜, Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË Â›Ó·È ·Ó·ÁÎ·›· ÚÔ¸fiıÂÛË ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›Ë-

ÛË ÙˆÓ ÏÔ˘ÙÔ·Ú·ÁˆÁÈÎÒÓ ËÁÒÓ ÌÈ·˜ ¯ÒÚ·˜. AÚÎÂ› Ó· ·Ó·ÏÔÁÈ-

ÛÙÔ‡ÌÂ fiÛÂ˜ Â›Ó·È ÔÈ ¯ÒÚÂ˜ ÂÎÂ›ÓÂ˜ Ô˘, ÂÓÒ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó Ê˘ÛÈÎÔ‡˜ fi-

ÚÔ˘˜, ‰ÂÓ Î·Ù·Ê¤ÚÓÔ˘Ó Ó· Î¿ÓÔ˘Ó Ù›ÔÙÂ ¿ÏÏÔ ·fi ÙÔ Ó· Á›ÓÔ˘Ó «Ì‹-

ÏÔÓ ÙË˜ ŒÚÈ‰Ô˜» ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÈ˜ ‚ÈÔÌË¯·ÓÈÎ¿ ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓÂ˜ ¯ÒÚÂ˜.

Y¿Ú¯ÂÈ, ‰ËÏ·‰‹, Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ Ó· Á›ÓÂÈ ÌÈ· ¯ÒÚ· ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ ÂÎÌÂÙ¿Ï-

ÏÂ˘ÛË˜ Î·È Ë ›‰È· Ó· ÌËÓ ·ÔÎÔÌ›ÛÂÈ Î·Ó¤Ó· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi fiÊÂÏÔ˜ ·fi

ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÙË˜. H ÂÎ·›‰Â˘ÛË Â›Ó·È ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ ·Ó·ÁÎ·›·, Î·-

ıÒ˜ ÌÂ ·˘Ù‹Ó ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ë ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÏÔ˘ÙÔ·Ú·ÁˆÁÈÎÒÓ

ËÁÒÓ. XÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Ë ÛˆÛÙ‹ ÙÂ¯ÓÈÎ‹ Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, ÙÚfiÔÈ ÂÎÌÂ-

Ù¿ÏÏÂ˘ÛË˜ Î·È ÌË¯·Ó‹Ì·Ù· ÂÍfiÚ˘ÍË˜ ÙÔ˘ ÔÚ˘ÎÙÔ‡ ÏÔ‡ÙÔ˘, ÁÈ· ·-

Ú¿‰ÂÈÁÌ·. EÎÔÓÔ‡ÓÙ·È Î·Ù¿ÏÏËÏ· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È Î·Ù·ÛÎÂ˘¿˙Ô-

ÓÙ·È ¤ÚÁ· ˘Ô‰ÔÌ‹˜, ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ Î·Ù¿ÏÏËÏ· ÂÍÂÈ‰ÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÂÚÁ·ÙÈÎfi

ÚÔÛˆÈÎfi, ÔfiÙÂ ‰ÂÓ ˘Ô¯ÚÂÒÓÂÙ·È Ë ¯ÒÚ·, ÏfiÁˆ ¤ÏÏÂÈ„Ë˜ ÂÎ·È-

‰Â˘Ì¤ÓˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, Ó· ÂÎÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ ÙË˜. EÍ¿ÏÏÔ˘, ‰ÂÓ Â›Ó·È

Ï›ÁÂ˜ ÔÈ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ Î·Ù¿ ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÏÔ˘ÙÔ·Ú·ÁˆÁÈÎ¤˜ ËÁ¤˜ fi¯È

ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ·ÍÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙË ¯ÒÚ· Ô˘ ÙÈ˜ ‰È·ı¤ÙÂÈ, ·ÏÏ¿ Î·È

·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó ¿ÁÓˆÛÙÂ˜. TÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ·˘ÙfiÓ ·ÔÙÚ¤ÂÈ Ë Î·Ù¿ÏÏËÏË ÂÎ-

·›‰Â˘ÛË, Û˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ Î·È ÛÙËÓ ·Ó·Î¿Ï˘„‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÛÙËÓ Î·Ù¿ÏÏË-

ÏË ·ÍÈÔÔ›ËÛ‹ ÙÔ˘˜.

ŒÙÛÈ, Ô ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ Á›ÓÂÙ·È Ô ÔÏ˘ÙÈÌfiÙÂÚÔ˜ ·Ú¿-

ÁÔÓÙ·˜ ÚÔfi‰Ô˘ Î·È ÛÙÔÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ÙÔÌ¤·. °È’ ·˘Ùfi ÔÈ Î·Ï‡ÙÂÚÂ˜

ÂÂÓ‰‡ÛÂÈ˜ ÂÓfi˜ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ÔÈ ÂÂÓ‰‡ÛÂÈ˜ ÛÙËÓ ·È‰Â›·, ¤ÛÙˆ ÎÈ ·Ó

Ë ¿Ô„Ë ·˘Ù‹ Ê·›ÓÂÙ·È ·Û˘Ì‚›‚·ÛÙË ÌÂ ÙÔ ÙÂ¯ÓÔÎÚ·ÙÈÎfi ÓÂ‡Ì· Î·È

Ù· ¿ÌÂÛ· ÔÊ¤ÏË Ô˘ Î˘ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜.

139


� ∂È‰ÈÎfi ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ �


Λέξεις/όροι– ÔÈÎÔÓÔÌ›·, (ÂÍ)ÔÈÎÔÓÔÌÒ, ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜, ÔÈÎÔÓÔÌÔÏfiÁÔ˜

– ÂÚÁ·Û›·, Â¿ÁÁÂÏÌ·, ··Û¯fiÏËÛË, ·ÓÂÚÁ›·

– ·ÓıÚÒÈÓÔ ‹ ÂÚÁ·ÙÈÎfi ‰˘Ó·ÌÈÎfi, ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˜, ÂÚÁ¿ÙË˜, ̆ ¿ÏÏËÏÔ˜,

ÛÙ¤ÏÂ¯Ô˜, Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›·˜

– fiÚÔÈ, ÚÒÙÂ˜ ‡ÏÂ˜, ÏÔ˘ÙÔ·Ú·ÁˆÁÈÎ¤˜ ËÁ¤˜, Ê˘ÛÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ

– ·ÍÈÔÔ›ËÛË, ÂÍÔÈÎÔÓfiÌËÛË, ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË, Û·Ù¿ÏË

– ÂÈ¯Â›ÚËÛË, ÂÈ¯ÂÈÚËÌ·Ù›·˜, ÂÙ·ÈÚÂ›·, ˘ËÚÂÛ›·, ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜, ÁÂˆÚ-

Á›·, ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·, ‚ÈÔÙÂ¯Ó›·, ‚ÈÔÌË¯·Ó›·, ÂÌfiÚÈÔ, ˘ËÚÂÛ›Â˜, ÙÔ˘-

ÚÈÛÌfi˜

– ·Á·ı¿, ÚÔ˚fiÓÙ·

– ·Ú·ÁˆÁfi˜, ·Ú·ÁˆÁ‹, ·Ú·ÁˆÁÈÎfi˜, ·Ú·ÁˆÁÈÎfiÙËÙ·, ·Ú·ÁˆÁÈ-

ÎÔ› Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ¤˜

– ·fi‰ÔÛË, ·Ô‰ÔÙÈÎfi˜, ·Ô‰ÔÙÈÎfiÙËÙ·

– Î·Ù·Ó·ÏÒÓˆ, Î·Ù·Ó·ÏˆÙ‹˜, Î·Ù·Ó¿ÏˆÛË, Î·Ù·Ó·ÏˆÙÈÛÌfi˜

– ·Ó·Ù‡ÛÛˆ, ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓÔ˜, ·Ó¿Ù˘ÍË, ·Ó·Ù˘ÍÈ·Îfi˜, ·Ó·Ù˘ÛÛfi-

ÌÂÓÔ˜, ̆ ·Ó¿Ù˘ÎÙÔ˜

– ÂÈ¯ÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›·, ÙÂ¯ÓÈÎ¿ Ì¤Û·, ÂÎ·›‰Â˘ÛË, ÂÍÂÈ‰›-

ÎÂ˘ÛË, Î·Ù¿ÚÙÈÛË, ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜, ÔÚÁ¿ÓˆÛË, ‰È·Ê‹ÌÈÛË, ¯ÚË-

Ì·ÙÔÈÛÙˆÙÈÎfi ‹ ÙÚ·Â˙ÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, Î›ÓËÙÚ·

– ‚ÈÔÙÈÎfi Â›Â‰Ô, Â˘ËÌÂÚ›·, ÏÔ‡ÙÔ˜, ÔÏ˘Ù¤ÏÂÈ·, Â˘Ì¿ÚÂÈ·

– ÛÙ¤ÚËÛË, ÊÙÒ¯ÂÈ·, ¤Ó‰ÂÈ·, ÂÓ›·, ÂÍ·ıÏ›ˆÛË

– ·ÁÔÚ¿, ¯Ú‹Ì·, ¯ÚËÌ·ÙÈÛÙ‹ÚÈÔ, ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ, ÎÂÊ·Ï·È·ÁÔÚ¿, Â¤Ó‰˘ÛË,

ÂÂÓ‰˘Ù‹˜, ÂÈÛfi‰ËÌ·, Î¤Ú‰Ô˜, ̂ Ê¤ÏÂÈ·, ÂˆÊÂÏ‹˜, ̇ ËÌÈ¿, ÂÈ˙‹ÌÈÔ˜,

˙ËÌÈÔÁfiÓÔ˜

– ÎfiÛÙÔ˜, ÔÈfiÙËÙ·, ÔÛfiÙËÙ·, ÚÔÛÊÔÚ¿, ̇ ‹ÙËÛË, ÙÈÌ‹

– ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜, ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi˜, ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfiÙËÙ·


ÔÈÎÔÓÔÌ›·: ÂıÓÈÎ‹, ‰ËÌfiÛÈ·, ·ÁÎfiÛÌÈ·, ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓË, ÈÛ¯˘Ú‹, ·ÓÙ·Áˆ-



ÓÈÛÙÈÎ‹, ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓË, ˘·Ó¿Ù˘ÎÙË, ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎ‹, ·ÓÔÈÎÙ‹,

ÎÏÂÈÛÙ‹, ÂÏÂ‡ıÂÚË, ÌÂÈÎÙ‹, ·ÁÚÔÙÈÎ‹

ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜, -‹, -fi: ·Á·ıfi, ·Ó¿Ù˘ÍË, ÂÍ¤ÏÈÍË, ÚfiÔ‰Ô˜, ·ÎÌ‹, ·˘Ù¿ÚÎÂÈ·,

·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·, ÂÍ¿ÚÙËÛË, ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜, ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜, Â˘¯¤ÚÂÈ·,

¿ÓÂÛË, ̆ ÛÙ¤ÚËÛË, ‰˘ÛÎÔÏ›Â˜, ‰˘Û¯¤ÚÂÈ·, ‰˘ÛÚ·Á›· (= ‰˘ÛÎÔ-

Ï›·), ÛÙÂÓfiÙËÙ·, ·Ú·ÎÌ‹, ÎÚ›ÛË, ‡ÊÂÛË, ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ÂÍ·ıÏ›ˆ-

ÛË, Û˘Ó¤ÂÈÂ˜, ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù·, ÂÈÙÒÛÂÈ˜, ‚Ô‹ıÂÈ·, Î›ÓËÙÚ·, Û˘-

ÓÂÚÁ·Û›·, ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜, Û‡ÛÙËÌ·, Ì¤ÁÂıÔ˜, ‰Â›-

ÎÙË˜, Ù‡Ô˜

ÌÂÁ¿ÏÔ˜, ¤ÓÙÔÓÔ˜, ÛÎÏËÚfi˜, ·ÌÂ›ÏÈÎÙÔ˜, ·ÓÂÏ¤ËÙÔ˜ ‹ ·ÓËÏÂ‹˜, ·‰˘ÛÒË-

ÙÔ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜

ƒËÌ·ÙÈÎ¿

– Ë ÔÈÎÔÓÔÌ›· ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È, ·ÎÌ¿˙ÂÈ, ‚ÂÏÙÈÒÓÂÙ·È

– Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ÌÂÁ¤ıË ·˘Í¿ÓÔÓÙ·È ‹ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È

– Ë ÔÈÎÔÓÔÌ›· ·Ú·ÎÌ¿˙ÂÈ, Â›Ó·È ÛÂ ‡ÊÂÛË, Ï‹ÙÙÂÙ·È

– ÂÈ‰ÈÒÎˆ ÙËÓ, ÛÙÔ¯Â‡ˆ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË

– ÂÍ˘ËÚÂÙÔ‡ÓÙ·È, ÚÔˆıÔ‡ÓÙ·È, ÈÎ·ÓÔÔÈÔ‡ÓÙ·È, ‰È·ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·È, ‰È·-

Î˘‚Â‡ÔÓÙ·È Û˘ÌÊ¤ÚÔÓÙ·


Λέξεις και φράσεις– ÔÈÎÔÓÔÌ›·: ̆ ÁÈ‹˜, Â‡ÚˆÛÙË, ·ÓıËÚ‹– ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜, ‹, fi: ÂÍ˘Á›·ÓÛË, ¿ÓıËÛË, Ì·Ú·ÛÌfi˜– Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË Â›Ó·È Ô ·ÎÚÔÁˆÓÈ·›Ô˜ Ï›ıÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË

ÌÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜

– Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË ıÂˆÚÂ›Ù·È ·Ó¿ÎÂÈ· (= Ê¿ÚÌ·ÎÔ Ô˘ ıÂÚ·-

Â‡ÂÈ Î¿ıÂ ·Ûı¤ÓÂÈ·, Ï‡ÛË ÁÈ· Î¿ıÂ Úfi‚ÏËÌ·) ÁÈ· ÙË Ï‡ÛË Î¿ıÂ

ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜

– ÔÈ ˘ËÚÂÛ›Â˜ Â›Ó·È ÓÂ˘Ú·ÏÁÈÎfi˜ (= È‰È·›ÙÂÚ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜) ÙÔÌ¤·˜ ÙË˜

ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜

– Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË Â›Ó·È ÌÔ¯Ïfi˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ·Ó¿Ù˘ÍË˜

141


Documents

πειστικοσ λογοσ β' τομοσ 70-141 σελ