30
«‘∑¬æ—≤πè μ—«Õ¬ã“ß¿“¬„π‡≈ã¡

µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 2: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 3: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

1

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 1 17/3/2559 13:57:35 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 4: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

เตรยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบบสมบรณ

ผชวยศาสตราจารย ดร. วชรพล วบลยศรน

ฉบบพมพท 1 พมพครงแรก เมษายน 2559

สงวนสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537

หามท�าซ�า ดดแปลง คดลอก ลอกเลยน หรอน�าไปเผยแพรในสอทกประเภท ไมวาสวนใดสวนหนง

ของหนงสอเลมน ตลอดจนหามมใหสแกนหนงสอหรอคดลอกสวนใดสวนหนงเพอสรางฐานขอมล

อเลกทรอนกส นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากบรษทวทยพฒน จ�ากด

จดท�ารปเลม จดพมพ และจ�าหนายโดย

บรษทวทยพฒน จ�ากด

52/103-104 บางกะปสแควร ถนนรามค�าแหง

เขตบางกะป กรงเทพฯ 10240

โทรศพท 02 3749915 (หลายคสาย)

โทรสาร 02 3746495

ทอยอเมล [email protected]

พมพท บรษท ส. เอเซยเพรส (1989) จ�ากด

143, 145 ซอยรามค�าแหง 42 แขวงหวหมาก เขตบางกะป กรงเทพฯ 10240

ราคา 150 บาท

ขอมลทางบรรณานกรมของหอสมดแหงชาต

วชรพล วบลยศรน.

เตรยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบบสมบรณ.--กรงเทพฯ: วทยพฒน, 2559.

296 หนา.

1. ภาษาไทย--การศกษาและการสอน (มธยมศกษา). 2. ภาษาไทย--ขอสอบและเฉลย. I. ชอเรอง.

495.9107

ISBN 978-616-7136-95-0

ทานทตองการสงซอหนงสอเลมน กรณาสอบถามหรอสงซอไดทบรษทวทยพฒน จ�ากด โทร. 02 3749915 หรอตามทอยดานบน

หากทานมขอตชม หรอค�าแนะน�าเกยวกบหนงสอหรอบรการของบรษทฯ กรณาสงจดหมายถงผจดการฝายลกคาสมพนธตามทอยดานบน หรอสงอเมลท [email protected] จกเปนพระคณยง

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 2 23/3/2559 17:03:34

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 5: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

ค�ำน�ำ

หนงสอ เตรยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบบสมบรณ เลมน เรยบเรยงและสรป

เนอหาส�าคญจากหนงสอเรยน หลกภาษาและการใชภาษาเพอการสอสาร กบ วรรณคดวจกษ ตาม

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ของกระทรวงศกษาธการ เพอให

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายใชเปนคมอชวยทบทวนเนอหาและฝกการท�าขอสอบจากแนว

ขอสอบแตละบทเพอวดความรความเขาใจ โดยอธบายค�าตอบไวอยางละเอยดทกขอเพอพฒนาวธคด

และสรางเทคนคในการท�าขอสอบใหแกนกเรยน

เนอหาแตละระดบชน ม. ๔ ม. ๕ ม. ๖ จดกลมเรยงตามเนอหาภาษาไทยทสอดคลองกน น�ามา

เชอมโยงรวมเขาไวดวยกนเพอสรางมโนทศนส�าคญของแตละบท ท�าใหนกเรยนสามารถจดจ�าเนอหาได

สะดวกและงายยงขน โดยแบงเนอหาออกเปน ๑๒ บท ดงน

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา

บทท ๒ เสยง อกษร ค�า ประโยค ส�านวน

บทท ๓ การสอสาร

บทท ๔ การฟง

บทท ๕ การพด

บทท ๖ การอาน

บทท ๗ การเขยน

บทท ๘ ความคดกบการใชภาษา

บทท ๙ ความงดงามของภาษา

บทท ๑๐ การพนจวรรณคด

บทท ๑๑ วรรณคดรอยกรอง

บทท ๑๒ วรรณคดรอยแกว

ทงน แนวขอสอบในแตละบทจะมจ�านวนขอแตกตางกนไปขนอยกบความส�าคญของเนอหาทใช

ในการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O–NET) เปนส�าคญ โดยปรบแนวขอสอบใหเปน

ลกษณะปรนยแบบเลอกตอบ จ�านวน ๕ ตวเลอก เพอใหสอดคลองกบรปแบบขอสอบ O–NET ตงแต

ปการศกษา ๒๕๕๘ เปนตนไป จงมนใจไดวานกเรยนจะไดรบประโยชนสงสดจากการอานและการฝก

ท�าแนวขอสอบจากหนงสอเลมนอยางแนนอน

ขอใหนกเรยนทกคนประสบผลส�าเรจสมดงใจหวง

(ผชวยศาสตราจารย ดร. วชรพล วบลยศรน)

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 3 24/3/2559 9:35:58 dummy 4

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 6: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

สารบญ

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา ����������������������������������������������� ๑3

ธรรมชาตของภาษา ���������������������������������������������������������๑3

วฒนธรรมกบภาษา ����������������������������������������������������������๑4

หนาทของภาษา��������������������������������������������������������������๑5

การเปลยนแปลงของภาษา ������������������������������������������������๑6

แนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา ��������������������๑8

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา ��������������24

บทท 2 เสยง อกษร ค�า ประโยค ส�านวน ������������������������������� 30

เสยง อกษร ค�า ��������������������������������������������������������������30

การสรางค�า �������������������������������������������������������������������34

ประโยค ������������������������������������������������������������������������40

การเรยบเรยงประโยค �������������������������������������������������������4๑

ส�านวน ������������������������������������������������������������������������43

ราชาศพท ���������������������������������������������������������������������43

แนวขอสอบบทท 2 เรอง เสยง อกษร ค�า ประโยค ส�านวน ����47

เฉลยแนวขอสอบบทท 2 เรอง เสยง อกษร ค�า ประโยค ส�านวน ����58

บทท 3 การสอสาร ������������������������������������������������������������ 73

การสอสาร ��������������������������������������������������������������������73

การสอสารเพอกจธระ �������������������������������������������������������74

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 4 23/3/2559 17:07:43

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 7: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

การสอสารผานเครอขายสงคมบนอนเทอรเนต �������������������������75

การคนควาทางอนเทอรเนต ������������������������������������������������77

มารยาทและคณธรรมในการสอสาร ��������������������������������������78

แนวขอสอบบทท 3 เรอง การสอสาร ���������������������������������80

เฉลยแนวขอสอบบทท 3 เรอง การสอสาร ��������������������������87

บทท 4 การฟง ����������������������������������������������������������������� 93

การฟง �������������������������������������������������������������������������93

การฟงอยางมวจารณญาณ ������������������������������������������������95

แนวขอสอบบทท 4 เรอง การฟง ��������������������������������������96

เฉลยแนวขอสอบบทท 4 เรอง การฟง �����������������������������๑00

บทท 5 การพด �������������������������������������������������������������� ๑03

การพด �����������������������������������������������������������������������๑03

การถามและการตอบ �����������������������������������������������������๑05

การพดตอประชมชน ������������������������������������������������������๑07

การประชม ������������������������������������������������������������������๑09

แนวขอสอบบทท 5 เรอง การพด �����������������������������������๑๑3

เฉลยแนวขอสอบบทท 5 เรอง การพด �����������������������������๑๑9

บทท 6 การอาน ������������������������������������������������������������� ๑25

การอาน ���������������������������������������������������������������������๑25

การอานอยางมวจารณญาณ ���������������������������������������������๑27

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 5 23/3/2559 17:07:43

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 8: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

แนวขอสอบบทท 6 เรอง การอาน ����������������������������������๑28

เฉลยแนวขอสอบบทท 6 เรอง การอาน ���������������������������๑44

บทท 7 การเขยน ������������������������������������������������������������ ๑54

การเขยน ��������������������������������������������������������������������๑54

การเขยนเชงกจธระ ��������������������������������������������������������๑57

การเขยนเรยงความ �������������������������������������������������������๑59

การเขยนโครงงาน ���������������������������������������������������������๑59

การเขยนเชงวชาการ ������������������������������������������������������๑60

แนวขอสอบบทท 7 เรอง การเขยน ���������������������������������๑63

เฉลยแนวขอสอบบทท 7 เรอง การเขยน ��������������������������๑7๑

บทท 8 ความคดกบการใชภาษา ����������������������������������������� ๑78

ภาษากบความคด ����������������������������������������������������������๑78

ผงมโนภาพ �����������������������������������������������������������������๑79

ภาษาในการแสดงทรรศนะ �����������������������������������������������๑80

ภาษาในการโตแยง ��������������������������������������������������������๑8๑

ภาษาในการโนมนาวใจ ���������������������������������������������������๑82

ภาษาในการอธบาย บรรยาย และพรรณนา �������������������������๑83

แนวขอสอบบทท 8 เรอง ความคดกบการใชภาษา ��������������๑85

เฉลยแนวขอสอบบทท 8 เรอง ความคดกบการใชภาษา ��������๑96

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 6 23/3/2559 17:07:43

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 9: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท 9 ความงดงามของภาษา ������������������������������������������� 205

ความงามทางภาษา �������������������������������������������������������205

การแตงโคลงส �������������������������������������������������������������207

การแตงราย �����������������������������������������������������������������209

การแตงฉนท ����������������������������������������������������������������2๑0

แนวขอสอบบทท 9 เรอง ความงดงามของภาษา ����������������2๑2

เฉลยแนวขอสอบบทท 9 เรอง ความงดงามของภาษา ����������222

บทท ๑0 การพนจวรรณคด ������������������������������������������������� 229

การอานวรรณคด ����������������������������������������������������������229

การพจารณาเนอหาและกลวธในวรรณคด ����������������������������230

การวเคราะหคณคาของวรรณคด ���������������������������������������23๑

แนวขอสอบบทท ๑0 เรอง การพนจวรรณคด ��������������������232

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑0 เรอง การพนจวรรณคด �������������235

บทท ๑๑ วรรณคดรอยกรอง ������������������������������������������������ 238

นมสการมาตาปตคณ และนมสการอาจรยคณ �����������������������238

อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ��������������������������������������������239

นราศนรนทรค�าโคลง ������������������������������������������������������240

มงคลสตรค�าฉนท ����������������������������������������������������������24๑

มหาชาตหรอมหาเวสสนดรชาดก ���������������������������������������242

มหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร �����������������������������������������244

ลลตตะเลงพาย �������������������������������������������������������������245

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 7 23/3/2559 17:07:44

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 10: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทละครพดค�าฉนทเรอง มทนะพาธา ���������������������������������246

คมภรฉนทศาสตร แพทยศาสตรสงเคราะห ���������������������������248

เสภาเรองขนชางขนแผน ตอนขนชางถวายฎกา ���������������������249

กาพยเหเรอ �����������������������������������������������������������������250

สามคคเภทค�าฉนท ��������������������������������������������������������25๑

ขตตยพนธกรณ ������������������������������������������������������������25๑

แนวขอสอบบทท ๑๑ เรอง วรรณคดรอยกรอง �������������������253

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑๑ เรอง วรรณคดรอยกรอง �������������266

บทท ๑2 วรรณคดรอยแกว ������������������������������������������������� 274

นทานเวตาล เรองท ๑0 �������������������������������������������������274

หวใจชายหนม ��������������������������������������������������������������275

ทกขของชาวนาในบทกว �������������������������������������������������276

โคลนตดลอ ตอนความนยมเปนเสมยน ��������������������������������277

สามกก ตอนกวนอไปรบราชการกบโจโฉ �����������������������������278

ไตรภมพระรวง ตอนมนสสภม ������������������������������������������279

แนวขอสอบบทท ๑2 เรอง วรรณคดรอยแกว ��������������������28๑

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑2 เรอง วรรณคดรอยแกว ��������������286

เอกสารอางอง ������������������������������������������������������������������� 290

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 8 23/3/2559 17:07:44

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 11: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

ค�ำแนะน�ำเกยวกบกำรทดสอบทำงกำรศกษำระดบชำตขนพนฐำน (O–NET)

O–NET หรอ Ordinary National Educational Test เปนการทดสอบทางการศกษาระดบชาต

ขนพนฐาน เพอทดสอบความรและความคดของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท ๖ (ชวงชนท ๒)

ชนมธยมศกษาปท ๓ (ชวงชนท ๓) และชนมธยมศกษาปท ๖ (ชวงชนท ๔) ตามมาตรฐานการเรยนร

ในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ครอบคลม ๕ กลมสาระการเรยนร

ไดแก ภาษาไทย สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ภาษาองกฤษ คณตศาสตร และวทยาศาสตร

สามารถน�าผลการทดสอบไปใชเปนองคประกอบหนงในการส�าเรจการศกษา หรอประเมนผลการเรยนร

ของนกเรยนระดบชาต นอกจากน ผบรหารและผมสวนเกยวของยงสามารถน�าผลการทดสอบไป

ปรบปรงคณภาพการเรยนการสอนของโรงเรยน หรอไปใชในวตถประสงคอนใดไดอกดวย

การทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐานส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ จะแบง

ออกเปน ๒ วน โดยมกจดสอบในวนหยดราชการ และจดสอบรวมทงหมด ๕ วชา รายวชาละ ๒

ชวโมง (๑๒๐ นาท) ดงตวอยางตารางการจดสอบในป พ.ศ. ๒๕๕๘ น

วนเสาร เวลา ๐๘.๓๐–๑๐.๓๐ น.

เวลา ๑๑.๓๐–๑๓.๓๐ น.

เวลา ๑๔.๓๐–๑๖.๓๐ น.

รายวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม (รหสวชา ๐๒)

รายวชาคณตศาสตร (รหสวชา ๐๔)

รายวชาภาษาองกฤษ (รหสวชา ๐๓)

วนอาทตย เวลา ๐๘.๓๐–๑๐.๓๐ น.

เวลา ๑๑.๓๐–๑๓.๓๐ น.

รายวชาภาษาไทย (รหสวชา ๐๑)

รายวชาวทยาศาสตร (รหสวชา ๐๕)

จ�านวนขอสอบปรนยในรายวชาภาษาไทยจะมทงหมด ๗๐ ขอ (๙๐ คะแนน) เนอหาของ

การทดสอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ จะแบงออกเปน ๕ สาระ ไดแก ๑) การอาน ๒) การเขยน

๓) การฟง การด และการพด ๔) หลกการใชภาษาไทย และ ๕) วรรณคดและวรรณกรรม โดย

นกเรยนตองส�ารวจตนเองวามความรความเขาใจเนอหาส�าคญของแตละสาระดงตอไปนแลวหรอไม

หากยงเขาใจไมดพอ นกเรยนควรศกษาเนอหานน ๆ เปนพเศษ โดยอานเนอหาสรปจากหนงสอเลมน

และฝกท�าแนวขอสอบใหครบทกขอ พรอมอานค�าอธบายค�าตอบอยางละเอยด จะชวยใหนกเรยนม

ความพรอมและเขาใจเนอหามากยงขน

สาระท ๑ การอาน นกเรยนตองอานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองเปนท�านองเสนาะ

ไดถกตองและเขาใจ ตความ แปลความ และขยายความเรองทอานได วเคราะหวจารณเรองทอาน

แสดงความคดเหนโตแยงและเสนอความคดใหมจากการอานอยางมเหตผล คาดคะเนเหตการณจาก

เรองทอาน เขยนกรอบแนวคด ผงความคด บนทก ยอความ และเขยนรายงานจากสงทอาน สงเคราะห

ประเมนคา และน�าความรความคดจากการอานมาพฒนาตน พฒนาการเรยน และพฒนาความร

ทางอาชพ และน�าความรความคดไปประยกตใชแกปญหาในการด�าเนนชวต มมารยาท และมนสย

รกการอาน

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 9 21/3/2559 17:18:24

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 12: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

สาระท ๒ การเขยน นกเรยนตองเขยนสอสารในรปแบบตาง ๆ โดยใชภาษาไดถกตองตรง

ตามวตถประสงค ยอความจากสอทมรปแบบและเนอหาทหลากหลาย เรยงความแสดงแนวคดเชง

สรางสรรคโดยใชโวหารตาง ๆ เขยนบนทกและรายงานการศกษาคนควาตามหลกการเขยนทางวชาการ

ใชขอมลสารสนเทศในการอางอง ผลตผลงานของตนเองในรปแบบตาง ๆ ทงสารคดและบนเทงคด

รวมทงประเมนงานเขยนของผอนและน�ามาพฒนางานเขยนของตนเอง

สาระท ๓ การฟง การด และการพด นกเรยนตองตงค�าถามและแสดงความคดเหนเกยวกบ

เรองทฟงและด มวจารณญาณในการเลอกเรองทฟงและด วเคราะหวตถประสงค แนวคด การใชภาษา

ความนาเชอถอของเรองทฟงและด ประเมนสงทฟงและดแลวน�าไปประยกตใชในการด�าเนนชวต ม

ทกษะการพดในโอกาสตาง ๆ ทงทเปนทางการและไมเปนทางการ โดยใชภาษาทถกตอง พดแสดง

ทรรศนะ โตแยง โนมนาว และเสนอแนวคดใหมอยางมเหตผล รวมทงมมารยาทในการฟง ด และพด

สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทย นกเรยนตองเขาใจธรรมชาตของภาษา อทธพลของภาษา

และลกษณะของภาษาไทย ใชค�าและกลมค�าสรางประโยคไดตรงตามวตถประสงค แตงค�าประพนธ

ประเภทกาพย โคลง ราย และฉนท ใชภาษาไดเหมาะสมกบกาลเทศะ และใชค�าราชาศพทและ

ค�าสภาพไดอยางถกตอง วเคราะหหลกการสรางค�าในภาษาไทย อทธพลของภาษาตางประเทศใน

ภาษาไทยและภาษาถน วเคราะหและประเมนการใชภาษาจากสอสงพมพและสออเลกทรอนกส

สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม นกเรยนตองวเคราะหวจารณวรรณคดและวรรณกรรม

ตามหลกการวจารณวรรณคดเบองตน รและเขาใจลกษณะเดนของวรรณคด ภมปญญาทางภาษาและ

วรรณกรรมพนบาน เชอมโยงกบการเรยนร ทางประวตศาสตรและวถไทย ประเมนคณคาดาน

วรรณศลป และน�าขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมไปประยกตใชในชวตจรง

ดวยเหตน นกเรยนควรตรวจสอบตนเองอยางสม�าเสมอวามความรความเขาใจเนอหาดงกลาว

มากเพยงพอหรอไม โดยใสเครองหมาย ลงในชองสเหลยมหนาขอความทเปนเนอหาส�าคญของ

แตละสาระ หากเนอหาใดนกเรยนยงไมเขาใจหรอยงไมมความรมากเพยงพอ ใหเวนวางไวกอนแลว

กลบไปอานทบทวนจนเขาใจอยางถองแทแลวจงใสเครองหมายดงกลาว เมอใสเครองหมาย ครบทก

ชองแลว จงจะถอวานกเรยนมความรความเขาใจและพรอมเขารบการทดสอบทางการศกษาระดบชาต

ขนพนฐานในรายวชาภาษาไทยตอไป

�� อานออกเสยงบทรอยแกว เชน บทความ นวนยาย ความเรยง และบทรอยกรอง เชน

โคลง ฉนท กาพย กลอน ราย ลลต ไดอยางถกตอง ไพเราะ และเหมาะสมกบเรองทอาน

�� ตความ แปลความ และขยายความเรองทอาน เชน ขาวสารจากสอสงพมพ สออเลกทรอนกส

และแหลงเรยนรตาง ๆ ในชมชน บทความ นทาน เรองสน นวนยาย วรรณกรรมพนบาน

วรรณคดในบทเรยน บทโฆษณา สารคด บนเทงคด ปาฐกถา พระบรมราโชวาท เทศนา

ค�าบรรยาย ค�าสอน บทรอยกรองรวมสมย บทเพลง บทอาเศยรวาท และค�าขวญ

�� วเคราะหและวจารณเรองทอานในทก ๆ ดานอยางมเหตผล

�� คาดคะเนเหตการณจากเรองทอาน และประเมนคาเพอน�าความรความคดไปใชตดสนใจ

แกปญหาในการด�าเนนชวต

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 10 21/3/2559 17:18:24

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 13: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

�� วเคราะห วจารณ แสดงความคดเหนโตแยงกบเรองทอาน และเสนอความคดใหมอยางม

เหตผล

�� ตอบค�าถามจากการอานประเภทตาง ๆ ภายในเวลาทก�าหนด

�� อานเรองตาง ๆ แลวเขยนกรอบแนวคด ผงความคด บนทก ยอความ และรายงาน

�� สงเคราะหความรจากการอานสอสงพมพ สออเลกทรอนกส และแหลงเรยนรตาง ๆ มาพฒนา

ตน พฒนาการเรยน และพฒนาความรทางอาชพ

�� มมารยาทในการอาน

�� เขยนสอสารในรปแบบตาง ๆ เชน อธบาย บรรยาย พรรณนา แสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาว

เชญชวน ประกาศ จดหมายกจธระ โครงการและรายงานการด�าเนนโครงการ รายงาน

การประชม และการกรอกแบบรายการตาง ๆ ไดตรงตามวตถประสงค โดยเรยบเรยงภาษา

ถกตอง มขอมล และสาระส�าคญชดเจน

�� เขยนเรยงความ

�� เขยนยอความจากสอทมรปแบบและเนอหาหลากหลาย เชน กวนพนธ วรรณคด เรองสน

สารคด นวนยาย บทความทางวชาการ และวรรณกรรมพนบาน

�� ผลตงานเขยนของตนเองในรปแบบตาง ๆ เชน สารคด บนเทงคด

�� ประเมนงานเขยนของผอนในดานตาง ๆ เชน แนวคดของผเขยน การใชถอยค�า การเรยบเรยง

ส�านวนโวหาร และกลวธในการเขยน แลวน�ามาพฒนางานเขยนของตนเอง

�� เขยนรายงานการศกษาคนควาเรองทสนใจตามหลกการเขยนเชงวชาการ และใชขอมล

สารสนเทศอางองอยางถกตอง

�� บนทกการศกษาคนควาเพอน�าไปพฒนาตนเองอยางสม�าเสมอ

�� มมารยาทในการเขยน

�� สรปแนวคด และแสดงความคดเหนจากเรองทฟงและด

�� วเคราะหแนวคด การใชภาษา และความนาเชอถอจากเรองทฟงและดอยางมเหตผล

�� ประเมนเรองทฟงและด แลวก�าหนดแนวทางการน�าไปประยกตใชในการด�าเนนชวต

�� มวจารณญาณในการเลอกเรองทฟงและด

�� พดในโอกาสตาง ๆ เชน พดตอประชมชน พดอภปราย พดแสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวใจ

และเสนอแนวคดใหมดวยภาษาทถกตองเหมาะสม

�� มมารยาทในการฟง การด และการพด

�� อธบายธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา และลกษณะของภาษา เชน เสยงในภาษา

สวนประกอบของภาษา และองคประกอบของพยางคและค�า

�� ใชค�าและกลมค�าสรางประโยคตรงตามวตถประสงค เชน ค�าและส�านวน การรอยเรยง

ประโยค การเพมค�า การใชค�า และการเขยนสะกดค�า

�� ใชภาษาเหมาะสมแกโอกาส กาลเทศะ และบคคล รวมทงใชค�าราชาศพทอยางเหมาะสม

�� แตงบทรอยกรอง ไดแก กาพย โคลง ราย และฉนท

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 11 21/3/2559 17:18:24

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 14: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

�� วเคราะหอทธพลของภาษาตางประเทศและภาษาถน

�� อธบายและวเคราะหหลกการสรางค�าในภาษาไทย

�� วเคราะหและประเมนการใชภาษาจากสอสงพมพและสออเลกทรอนกส

�� วเคราะหและวจารณวรรณคดและวรรณกรรมตามหลกการวจารณเบองตน ไดแก จดมงหมาย

ของการแตง รปแบบ เนอหา และกลวธ

�� วเคราะหลกษณะเดนของวรรณคดเชอมโยงกบการเรยนรทางประวตศาสตรและวถชวต

ในอดต

�� วเคราะหและประเมนคณคาดานวรรณศลป ดานสงคมและวฒนธรรม

�� สงเคราะหขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมเพอน�าไปประยกตใชในชวตจรง

�� รวบรวมวรรณกรรมพนบานและอธบายภมปญญาทางภาษา

�� ทองจ�าและบอกคณคาบทอาขยานตามทก�าหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา

ขอบเขตของเนอหา

๑. ธรรมชำตของภำษำ ๒. วฒนธรรมกบภำษำ

๓. หนำทของภำษำ ๔. กำรเปลยนแปลงของภำษำ

๑บททความรเกยวกบภาษา

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 12 17/3/2559 13:57:36 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 15: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา

ขอบเขตของเนอหา

๑. ธรรมชำตของภำษำ ๒. วฒนธรรมกบภำษำ

๓. หนำทของภำษำ ๔. กำรเปลยนแปลงของภำษำ

๑บททความรเกยวกบภาษา

ธรรมชำตของภำษำ

ภาษา คอ สญลกษณทมนษยสรางขนเพอใชเปนเครองมอในการตดตอสอสาร ประกอบดวย

เสยงและความหมาย แบงออกเปน ๒ ประเภท คอ

๑. วจนภาษา หรอภาษาถอยค�า หมายถง ภาษาทแสดงออกโดยใชตวอกษรเปนสญลกษณใน

การสอความหมาย ในทนหมายรวมถงภาษาพดและภาษาเขยน

๒. อวจนภาษา หรอภาษาทไมใชถอยค�า เรยกอกอยางวา ภาษาทาทาง หมายถง ภาษาท

แสดงออกโดยใชอากปกรยา

เมอมนษยอยรวมกนเปนสงคม มนษยจ�าเปนตองใชภาษาเปนเครองมอในการตดตอสอสาร

การใชภาษาของมนษยท�าใหมนษยแตกตางจากสตว แมวาสตวบางชนดสามารถสอสารอยางเปนระบบ

แตกยงมความแตกตางกนในเรองของสารและวธการ ดงนน การสอสารของสตวไมจดเปนภาษา แต

การสอสารของมนษยจดเปนภาษา

เรองนำร

yy ภาษาประกอบขนดวย “เสยง + ความหมาย”

yy ภาษามระบบระเบยบ มไวยากรณเฉพาะของแตละภาษา

yy ภาษาเกดจากการเรยนร โดยมสงแวดลอมเปนตวก�าหนด

yy ภาษามจ�านวนประโยคไมรจบ

yy ภาษามการเปลยนแปลง

yy ภาษา คอ การก�าหนดสญลกษณรวมกน

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 13 17/3/2559 13:57:37 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 16: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา14

ภาษาประกอบขนจากหนวยตาง ๆ เรมตนจาก “หนวยเสยง” ประกอบเปน “พยางค” พยางค

ทมความหมายเรยกวา “ค�า” ค�าอาจประกอบดวยค�าหลายค�าเปน “วล” หรอ “ประโยค” ประโยคหลาย

ประโยคอาจประกอบรวมกนเปน “ขอความ”

เสยงของค�าสวนใหญในภาษาไมสมพนธกบความหมาย ในภาษาไทยเราเรยกบคคลทท�าหนาท

ถายทอดความรใหแกนกเรยนวา คร แตในภาษาองกฤษเราใชวา teacher ทงน ความหมายของค�าใน

แตละภาษาเปนอยางไร ขนอยกบขอตกลงของคนทใชภาษานน ๆ

ผใชภาษาอาจใชภาษาเพอสอสารไดตามเจตนาทแตกตางกน อาจใชเพยงค�าเดยว หรอ

ประโยคยาว ๆ กได โดยทวไปเจตนาของการสอสารแบงออกเปน ๖ ประเภท ไดแก

ประเภทท ๑ การแจงใหทราบ เชน นกเรยนหองนตงใจเรยนดมาก ครรกนกเรยนทกคน

ประเภทท ๒ การบอกปฏเสธ เชน ไมมใครมาโรงเรยนสาย นกเรยนไมไดท�าการบานมาสง

ประเภทท ๓ การสอบถาม เชน ใครเอาหนงสอเรยนมาบาง ผปกครองมารอรบนกเรยนแลวหรอยง

ประเภทท ๔ การถามปฏเสธ เชน เธอไมไดฟงทครพดหรอ ท�าไมเมอวานไมมาโรงเรยน

ประเภทท ๕ การสงใหท�า เชน เรยกหวหนาหองมาพบครดวย เอาเอกสารนไปวางไวทโตะคร

ประเภทท ๖ การหาม เชน อยาหยบมอถอขนมาระหวางเรยน นกเรยนตองไมคยกนเสยงดง

วฒนธรรมกบภำษำ

วฒนธรรม หมายถง ระเบยบแบบแผนการด�าเนนชวตของบคคลในสงคมทแสดงถง

ความเจรญงอกงามทางวตถและจตใจ ความรกความสามคคภายในชาต และศลธรรมอนดของประชาชน

วฒนธรรมเปนสงทมนษยสรางขน เรยนร และถายทอดสคนในสงคมอยางเหมาะสมกบ

วถชวต เปลยนแปลงไดตามความตองการเชนเดยวกบภาษา ภาษากบวฒนธรรมจงมความสมพนธท

ตางสงเสรมซงกนและกน เพราะภาษาบนทกวฒนธรรมในแตละยครวบรวมไว เปนเครองมอสอสารท

สะทอนวฒนธรรมของเจาของภาษา การเรยนรและการรบวฒนธรรมตองผานภาษา ภาษาถอเปนสวนหนง

ของวฒนธรรมและจดเปนประเภทหนงของวฒนธรรม

เรองนำร

เอกลกษณทางวฒนธรรม หมายถง ลกษณะของพฤตกรรมหรอสงตาง ๆ ในชาตซงเปน

ทยอมรบ อยในแบบแผนการใชชวตและจตใจของคนในชาตโดยมวฒนธรรมประจ�าชาตเปนพนฐาน

อาท ความเคารพผอาวโส ความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย ความรกสงบ ความรกสนก

การชวยเหลอซงกนและกน ความเกรงใจ เสรภาพ ความประณตพถพถน ฯลฯ

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 14 17/3/2559 13:57:37 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 17: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

หนาทของภาษา 15

สรปไดวาความสมพนธของภาษากบวฒนธรรมมลกษณะดงตอไปน

๑. ภาษาเปนสวนหนงของวฒนธรรม

๒. ภาษาเปนเครองมอส�าคญในการบนทกและถายทอดวฒนธรรม

๓. ภาษาสะทอนวฒนธรรมในอดตและปจจบน

๔. การใชภาษาขนอยกบวฒนธรรม

ในวฒนธรรมไทย การใชภาษาไทยใหเหมาะสมกบระดบฐานะของบคคลและถกตองตาม

กาลเทศะถอเปนเรองส�าคญ จงควรเลอกใชลกษณะของภาษาไทยใหเหมาะสมดงน

๑. ภาษามาตรฐาน หรอภาษาราชการ เปนภาษากลางทคนไทยใชในการตดตอสอสารอยางเปน

ทางการ มส�าเนยง ส�านวน ค�าศพทถกตองตามมาตรฐาน เปนไปตามระเบยบแบบแผน

๒. ภาษาสภาพ เปนภาษามาตรฐานทมระดบความเปนทางการนอยกวา ไมเครงครดเทาภาษา

มาตรฐาน เปนถอยค�ากงทางการ แตใชความสภาพออนโยนในน�าเสยงและอากปกรยาใน

การพด หรอใชความสละสลวยของเนอความในการเขยน และเปนทยอมรบของสภาพชนทวไป

๓. ภาษาถน เปนภาษาทใชกนอยในทองถนใดทองถนหนง แสดงเอกลกษณทางวฒนธรรมและ

เปนเครองมอตดตอสอสารทส�าคญของคนในทองถนนน ๆ

การแบงระดบฐานะของบคคล สงผลใหการปฏบตตอกนแตกตางกน การใชภาษากยอม

แตกตางกนตามไปดวย ในสงคมไทย เราสามารถแบงระดบฐานะของบคคลไดดงตอไปน

๑. สถาบนศาสนา (พระสงฆ) ควรใชค�าศพทส�าหรบพระภกษสงฆ

๒. สถาบนพระมหากษตรย ควรใชค�าราชาศพท

๓. บดามารดา ญาตผใหญ และครอาจารย ควรใชค�าสภาพอยางสง

๔. ผมอาวโสสงกวา ควรใชค�าสภาพอยางเปนทางการ

๕. ผมอาวโสเทาเทยมกน ควรใชค�าสภาพอยางกงทางการ หรอเปนกนเองตามความสนทสนม

6. ผมอาวโสนอยกวา ควรใชค�าสภาพทวไป

หนำทของภำษำ

ภาษาเปนเครองมอในการสอสาร สรางความเขาใจความหมายรวมกน เปนสอกลางใน

การสบทอดและเปนหลกฐานทางวฒนธรรม ถอเปนสมบตของมนษย มนษยน�าภาษามาใชประโยชน

ทงสวนบคคลและสวนรวม ภาษาจงมความส�าคญตอมนษยทกคนดงน

๑. ภาษาชวยธ�ารงสงคม เมอมนษยอยรวมกนเปนสงคม ควรปฏบตตามกฎระเบยบและกตกา

ของสงคม ประพฤตตนเหมาะสมกบระดบฐานะของบคคล การธ�ารงสงคมใหด�าเนนไปตาม

แนวปฏบตนตองใชภาษาเปนสอกลาง เชน การทกทายผมอาวโสสงกวาดวยการยกมอไหว

และพดวา “สวสดครบ/สวสดคะ” เปนการสะทอนใหเหนถงความประพฤตทเหมาะสม แสดง

ผานทางภาษาและการกระท�า

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 15 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 18: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา16

๒. ภาษาแสดงความเปนปจเจกบคคล หรอแสดงลกษณะเฉพาะ ไดแก อารมณ จตใจ สตปญญา

ความคด การใชภาษาจะสะทอนใหเหนตวตนของบคคลเหลานนแมจะอยในสถานการณ

เดยวกนกตาม เชน “มอะไรใหชวยกบอกเรามาไดนะ เรายนดชวยเธอเสมอจะ” แสดงใหเหน

วาบคคลทพดประโยคนเปนคนออนโยน มจตใจกรณา เตมใจใหความชวยเหลอ “จะใหท�า

อะไรกบอกมา เรว ๆ เขา ไมมเวลามานงฟงนาน ๆ นะ” แสดงใหเหนวาเปนคนใจรอน และ

ไมเตมใจใหความชวยเหลอเทาทควร

๓. ภาษาชวยใหมนษยพฒนา มนษยเรยนรสงตาง ๆ ไดจากการใชภาษา มนษยไดยน ไดฟงค�าพด

ไดอานขอเขยนของบคคลตาง ๆ แลวน�ามาคดและประมวลเปนความร ประสบการณ น�ามา

ถายทอดตอดวยการพดหรอเขยนไปยงบคคลอนตอ ๆ กนไป โดยอาศยภาษาเปนเครองมอ

ท�าใหความรแพรกระจายออกไปเปนวงกวาง มผรมากขน สงคมเกดการพฒนาเปลยนแปลง

อยตลอดเวลา

๔. ภาษาชวยก�าหนดอนาคต มนษยสามารถก�าหนดอนาคตของตนไดหลายกรณ เชน นกเรยน

อาจก�าหนดอนาคตของตนวาจะประกอบอาชพคร บรษทก�าหนดใหคนทมาสายเกน ๓ ครงใน

เดอนหนาถกตดเงนเดอน ผลทเกดขนอาจเปนไปตามทก�าหนดไวมากนอยเพยงใดขนอยกบ

หลายปจจย แตปจจยส�าคญประการหนงคอ ภาษา เชน หวหนางานอาจแจงทางวาจาวาจะตด

เงนเดอนหากมาสายเกน ๓ ครง แตไมแจงเปนลายลกษณอกษร ท�าใหพนกงานไมเชอถอหรอ

จดจ�าขอความนนไมได จงไมปฏบตตาม หรอนกเรยนจ�าเปนตองเขยนแนวทางปฏบตเพอสอบ

เขาเรยนในสาขาวชาชพคร หรอกรอกใบสมครเขาศกษาตอทางดานวชาชพคร หรอกลาว

แสดงความตงใจย�ากบตนเองวาจะตองเปนครใหไดเพอใหเกดความพยายามและความมมานะ

๕. ภาษาชวยจรรโลงใจ มนษยทกคนชอบความเพลดเพลนส�าราญใจ ภาษาทสละสลวย งดงาม

ไพเราะลกซงจากบทเพลง บทกว บทละคร นวนยาย เรองสน นทาน ค�าอวยพร ค�ากลาว

แสดงความชนชมยนด ฯลฯ ลวนแลวแตชวยใหเกดความเพลดเพลนแกมนษยดวยกนทงสน

กำรเปลยนแปลงของภำษำ

ทกภาษายอมมการเปลยนแปลงตามยคสมย การเปลยนแปลงอาจมากหรอนอยขนอยกบ

ระยะเวลาและปจจยอน ๆ ซงอาจสงผลใน ๓ ลกษณะ ไดแก

๑. การเปลยนแปลงระบบเสยง เชน ผ (เดมออกเสยงสามญเปน ภ) ระบาย (เดมออกเสยงเปน

ระใบ) วธวเศษ (เดมออกเสยงเปน วธวเศษ)

๒. การเปลยนแปลงความหมาย อาจท�าใหความหมายกวางขนหรอแคบลงกวาเดม และอาจเกด

ความหมายของค�าเดมสญหายไป เปลยนเปนความหมายใหม

2.1 ความหมายแคบเขา เชน ค�าวา พสดาร เดมหมายถง กวางขวาง ละเอยดลออ

แปลกพลก แตในปจจบนมความหมายแคบลงหมายถง แปลกพลก เพยงอยางเดยว

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 16 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 19: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

การเปลยนแปลงของภาษา 17

หรอค�าวา กรรม เดมหมายถง การกระท�า แตในปจจบนมความหมายแคบลงหมายถง

การกระท�าทไมด

2.2 ความหมายกวางขน เชน ค�าวา เถอน เดมหมายถง ปา แตในปจจบนมความหมาย

กวางขนหมายถง หางไกลจากความเจรญ ไมถกตองตามกฎหมาย หรอค�าวา เวท เดม

หมายถง ยกพนทเปนทบชา แตในปจจบนมความหมายกวางขนหมายถง ยกพนทวไป

2.3 ความหมายยายท เชน ค�าวา อนาถา เดมหมายถง ไมมทพง แตในปจจบนก�าหนด

ความหมายใหมหมายถง ยากจน หรอค�าวา นสต เดมหมายถง ผมาขออาศยอย แต

ในปจจบนก�าหนดความหมายใหมหมายถง ผทศกษาอยในมหาวทยาลยบางแหง

๓. การเลกใชค�าและเปลยนเปนค�าใหม นอกจากจะเปลยนเสยงหรอความหมายแลว บางค�าอาจ

เลกใชและเปลยนเปนค�าใหม

3.1 การเลกใชค�า เชน ค�าวา จบรถไฟ เปลยนเปน ขนรถไฟหรอโดยสารรถไฟ หรอค�าวา

หมดหนา เปลยนเปน หมดจด

3.2 การสรางค�าใหม

๓.๒.๑ เลยนเสยงจากธรรมชาต เชน ตกแก เปรยง โครม จอก ๆ

๓.๒.๒ ประกอบค�าขนใหมดวยการซ�าค�า ประสมค�า ซอนค�า หรอสมาสค�า เชน ไป ๆ

ตเยน ฉบไว จตวทยา

การเปลยนแปลงของภาษาโดยสวนใหญอาจเกดจากสาเหตหลก ๆ ๔ ประการ ดงน

๑. ทางกายภาพ เกดจากการรบเอาเทคโนโลย สงประดษฐ และนวตกรรมใหม ๆ เขามา

มสงใหม ๆ ความคดใหม ๆ เกดขน หรอบญญตขนมาเพอใหทนตอความกาวหนาทางวชาการ

เชน หนยนต ไขหวดนก ขอมลลกษณะเฉพาะ (profile) ผลผลต (output)

๒. ทางสงคม เกดจากคนบางกลมในสงคมสรางค�าหรอส�านวนขนใชเอง เชน ชวชว แอบแบว ชม

เกรยน

๓. อทธพลของภาษาถน เชน ภาษาเหนอออกเสยง /ร/ เปน /ฮ/ หรอภาษาใตมเสยง /ญ/ นาสก

ซงไมมในภาษากลาง

๔. อทธพลของภาษาอน ไดแก ภาษาบาลสนสกฤต เขมร จน และองกฤษ เชน การเปลยนแปลง

รปค�าดวยวธเตมเสยง ดงตวอยาง มงคล–อวมงคล กศล–อกศล หรอการใชตวสะกดไม

ตรงตามมาตรา ดงตวอยาง กด–กฎ วาด–วาท สาน–ศาล วน–วรรณ หรอการเพมพยญชนะ

ควบกล�า ดร บร บล ฟร ฟล ดงตวอยาง ไดรฟ (drive) เบรก (break) บลอก (blog)

ฟร (free) ฟลอรดา (Florida)

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 17 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 20: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา18

แนวขอสอบบทท ๑ เรอง ควำมรเกยวกบภำษำ

๑. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบธรรมชาตของภาษา

ก. หนวยในภาษาประกอบเปนพยางคทใหญขน

ข. ทาทางและการเคลอนไหวของสตวนบวาเปนภาษา

ค. ทกภาษาสามารถขยายประโยคใหยาวออกไปไดเรอย ๆ

ง. ภาษาของชาตทไมเคยตดตอกบชาตอนกมการเปลยนแปลง

จ. เสยงในภาษามจ�านวนจ�ากดแตสามารถสรางประโยคไดไมจ�ากด

๒. ขอใดไมใชลกษณะทวไปของภาษา

ก. ภาษาประกอบดวยเสยงและความหมาย ข. ภาษามระบบระเบยบเปนของตนเอง

ค. ภาษามการเปลยนแปลงความหมาย ง. ภาษามระดบเสยงสงต�า

จ. ภาษามการแสดงวธคดคลายกน

๓. ขอใดเปนลกษณะเฉพาะของภาษา

ก. สดาพยกหนากบเพอนเพอตอบรบค�าชวนไปเทยวในวนหยด

ข. ค�าวา โทรศพทมอถอ เปนค�าประสมทใชในภาษาไทยไดไมนาน

ค. กาแฟ ๑ ถวย สามารถเขยนเปนภาษาองกฤษไดวา A cup of coffee

ง. ส�านวนไทยทวา น�านงไหลลก ตรงกบส�านวนภาษาองกฤษวา Still waters run deep

จ. ค�าวา โคม ในภาษากรงเทพหมายถง เครองใหแสงสวาง แตในภาษาถนใตหมายถง กะละมง

๔. ขอใดเปนความหมายอยางแคบของค�าวา ภาษา

ก. วนยเลยนเสยงของกบ ข. วกรมประชมกบผบรหาร

ค. นกแกวสงเสยงเรยกวชาต ง. วกานดาเหนปายหนาโรงเรยน

จ. วชตยกมอขนเมอตองการจะพด

๕. ขอใดเปนอวจนภาษา

ก. ดเรกดรายการตอบค�าถามชงรางวล ข. จกจนขยบปกทกทายคของมน

ค. อดมสงยมใหเพอนสนท ง. มงคลมองแผนภาพโฆษณา

จ. สญญาก�าลงคดในใจ

๖. ขอใดเปนวจนภาษา

ก. พชายโบกเรยกรถยนตรบจาง ข. กรรมการเปานกหวดหมดเวลา

ค. คณพอมอบดอกกหลาบใหคณแม ง. นองชายหอมแกมใหก�าลงใจพสาว

จ. นองสาวรองเพลงประกวดในเวทคนเกง

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 18 17/3/2559 13:57:37 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 21: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

แนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา 19

๗. ภาษาทแทจรงของมนษยตามหลกภาษาศาสตรคอขอใด

ก. ภาษาพด ข. ภาษาเขยน ค. ภาษาทไมใชถอยค�า

ง. กรยาทาทาง สญลกษณ จ. ภาษาพด ภาษาเขยน

๘. ขอใดไมใชประโยชนของภาษา

ก. แสดงความเปนปจเจก ข. ธ�ารงสงคม ค. ก�าหนดอนาคต

ง. เขาใจตนเอง จ. จรรโลงใจ

๙. ขอใดไมเปนลกษณะเฉพาะของภาษาไทย

ก. มค�าบอกสถานภาพของผพดกบผฟง ข. มรปสระวางไวหลายต�าแหนง

ค. มการเปลยนแปลงภายในศพท ง. มตวอกษรเปนของตนเอง

จ. เปนภาษาทมพยางคเดยว

๑๐. ค�าวา “อยางไร” กลมกลนเสยงเปน “ยงไง” เปนการเปลยนแปลงภาษาดวยสาเหตตามขอใด

ก. อทธพลจากภาษาอน ข. การพดในชวตประจ�าวน

ค. การเลยนเสยงของเดก ง. ความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม

จ. ความสะดวกในการพมพ

๑๑. ขอใดกลาวไมถกตอง

ก. ภาษาสวนใหญจะมชนดของค�าแตกตางกน

ข. แตละภาษามวธแสดงความคดคลาย ๆ กน

ค. วถชวตในปจจบนอาจท�าใหบางค�าสญหายไป

ง. เราสามารถสรางค�าศพทใหมจากค�าศพทเดมได

จ. การเลยนเสยงของเดกท�าใหภาษาเกดการเปลยนแปลง

๑๒. เพราะเหตใดจงกลาววาทกภาษาตองมระบบระเบยบแบบแผน

๑. เพราะทกภาษาประกอบดวยเสยงพยญชนะและเสยงสระ

๒. เพราะทกภาษาประกอบดวยสญลกษณและค�า

๓. เพราะทกภาษาประกอบดวยประโยคและความหมาย

๔. เพราะทกภาษาประกอบดวยตวอกษรและเครองหมาย

ก. ๑. และ ๒. ข. ๑. และ ๔. ค. ๒. และ ๓.

ง. ๒. และ ๔. จ. ๓. และ ๔.

๑๓. ขอใดกลาวถงค�าวา วฒนธรรม ไมถกตอง

ก. แบบแผนชวตหรอระบบการด�าเนนชวต ข. สงทมนษยสรางขนเพอประโยชนของสงคม

ค. วธปฏบตตนในโอกาสตาง ๆ ทสงคมยอมรบ ง. สภาพอนเปนความเจรญงอกงามของมนษย

จ. รปแบบของกจกรรมมนษยและโครงสรางเชงสญลกษณ

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 19 17/3/2559 13:57:37 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 22: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา20

๑๔. วฒนธรรมระหวางมนษยกบสตวในขอใดแตกตางกน

ก. เชอฟงหวหนา ข. อยรวมกนเปนกลม ค. มสถาบนการปกครอง

ง. ใชก�าลงในการตดสน จ. เลอกผน�าโดยใชสนตวธ

๑๕. จากการสรางวฒนธรรมของมนษย สถาบนใดเกดขนหลงสด

ก. สถาบนการสบสกล ข. สถาบนการปกครอง ค. สถาบนครอบครว

ง. สถาบนศาสนา จ. สถาบนศาล

๑๖. เอกลกษณทางวฒนธรรมไทยในขอใดตอไปนแตกตางจากขออน

ก. เพลงชาตไทย ข. ธงชาตไทย ค. บานทรงไทย

ง. ภาษาไทย จ. ความมน�าใจ

๑๗. ขอใดตอไปนไมใชเอกลกษณทางวฒนธรรมไทย

ก. ความมวนย ข. ความรกสงบ ค. ความเกรงใจ

ง. ความรกสนก จ. ความมเสรภาพ

๑๘. ขอใดไมถอวาภาษาสะทอนวฒนธรรม

ก. ไมกวาด ๑ ดาม รถ ๑ คน ข. เดนตามหลงผใหญ หมาไมกด

ค. ผม ฉน ดฉน ขาพเจา หน ขา ง. อะไรเอยขางนอกสกใส ขางในเปนโพรง

จ. วมานเทเวศร วเศษไชยศร มณนพรตน

๑๙. ขอใดไมเปนการใชภาษาสมพนธกบวฒนธรรม

ก. ราชาศพท ข. ระดบภาษา ค. ค�าสภาพ ง. ค�ารนห

จ. ค�าสแลง

๒๐. “รกษาศลเปนนจ ครองชวตดวยธรรม” ขอความทพมพตวหนาแสดงใหเหนวาภาษาไทยเปน

อยางไร

ก. ใหแงคด ข. เปนสภาษต ค. เปนค�าขวญ ง. เปนค�าคลองจอง

จ. สะทอนคานยม

๒๑. มนษยพฒนาสงใดกอน แลวจงท�าใหเกดวฒนธรรม

ก. ศลปะ ข. ศาสนา ค. สมอง ง. กฎระเบยบ

จ. อารยธรรม

๒๒. ค�าวา ขม ขน ฝาด กรอย มน ชด สะทอนใหเหนถงสงใดในภาษาไทย

ก. ความสมพนธ ข. ความกลมกลน ค. ความลดหลน ง. ความเสมอภาค

จ. ความละเอยดออน

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 20 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 23: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

แนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา 21

๒๓. สงคมธ�ารงอยไดเมอมนษยปฏบตสงตอไปน ยกเวนขอใด

ก. มบทลงโทษ ข. ท�าตามกฎเกณฑ ค. แสดงไมตรตอกน

ง. รจกพงพาตนเอง จ. ประพฤตตนเหมาะแกฐานะ

๒๔. สงใดใชแสดงกฎระเบยบของสงคม

ก. บรรทดฐาน ข. วถประชา ค. ศลธรรม ง. ภาษา

จ. จารต

๒๕. การยมแทนการตอบออกมาเปนถอยค�าแสดงถงสงใด

ก. มารยาท ข. ไมตรจต ค. ความพงพอใจ ง. ความสภาพ

จ. ความสนทสนม

๒๖.

ค�าประพนธขางตนแสดงถงความเปนปจเจกบคคลวาเปนคนอยางไร

ก. รกษาสจจะ ข. ไมไวหนา ค. ตอตาน ง. ใจแขง

จ. ดอดง

๒๗.

ค�าประพนธขางตนแสดงถงความเปนปจเจกบคคลวาเปนคนอยางไร

ก. เอาแตใจตนเอง ข. ตรงไปตรงมา ค. ไมเชอใจใคร ง. รกษาค�าพด

จ. กลบกลอก

“อนอะหนะบษบาบงอร ครงกอนจรกาตนาหงน

ไดปลดปลงลงใจใหปน นดกนจะแตงการววาห

ซงจะรบของสระตน เหนผดประเพณหนกหนา

ฝงคนทงแผนดนจะนนทา สงของทเอามาจงคนไป”

“ฟงถอยด�ารสมะธระวอน ดนนผเอออวย.

จกเปนมสาวะจะนะดวย บ มตรงกะความจรง.

อนชายประกาศวะระประทาน ประดพทธะแดหญง,

หญงควรจะเปรมกะมะละยง ผวะจตตะตอบรก;

แตหากฤด บ อะภรมย จะเฉลยฉะนนจก

เปนปดและลวงบรษะรก กจะหลงละเลงไป.

ตขาพระบาทสสจรต บ มคดจะปดใคร,

จงหวงและมงมะนะสะใน วรเมตตะธรรมา.”

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 21 17/3/2559 13:57:38 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 24: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา22

๒๘. ขอใดไมไดเปนการใชภาษาเพอก�าหนดอนาคต

ก. ค�าสง ข. ค�าสอน ค. ค�าสญญา ง. ค�าพพากษา

จ. ค�าท�านาย

๒๙. “คณหมอเตอนใหระวงโรคไขเลอดออกสายพนธใหม พรอมแนะน�าวาควรฉดวคซนปองกน

ทกปในชวงเดอนมนาคมและเมษายน” ขอความดงกลาวแสดงใหเหนประโยชนของภาษาดานใด

ก. ธ�ารงสงคม ข. ใหมนษยพฒนา ค. ชวยจรรโลงใจ

ง. แสดงความเปนปจเจกบคคล จ. ก�าหนดอนาคต

๓๐. นกรอง นกแสดง ใชภาษาเพอประโยชนในขอใดมากทสด

ก. เพอความจรรโลงใจ ข. เพอชวยธ�ารงสงคม ค. เพอใหมนษยพฒนา

ง. เพอก�าหนดอนาคต จ. เพอแสดงความเปนปจเจกบคคล

๓๑. “ลกธรรมบตร ลกบญธรรม” เปนการเปลยนแปลงของภาษาในดานใด

ก. ค�า ข. วล ค. เสยง ง. ความหมาย

จ. ส�านวน

๓๒. “ถกเนอพงใจ ถกอกถกใจ” เปนการเปลยนแปลงของภาษาในดานใด

ก. เสยง ข. ค�า ค. ส�านวน ง. วล

จ. ความหมาย

๓๓. “เฃา เขา” เปนการเปลยนแปลงของภาษาในดานใด

ก. พยางค ข. ความหมาย ค. เสยง ง. ค�า

จ. วล

๓๔. ค�าใดไมมความหมายเปลยนแปลงไปจากอดต

ก. ไหล ข. ขบ ค. เถอน ง. แพ

จ. พยาบาล

๓๕. ภาษาในขอใดทยงมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

ก. ละตน ข. บาล ค. อาหรบ ง. ทเบต

จ. สนสกฤต

๓๖. ขอใดไมใชค�าเลยนเสยงธรรมชาต

ก. ตงตง ครดคราด ข. ออด หวด ค. จบ ๆ บอก ๆ ง. จอก ตง

จ. เข เฉ

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 22 17/3/2559 13:57:38 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 25: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

แนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา 23

๓๗. ขอใดไมเปนการเปลยนแปลงรปประโยค

ก. มนเปนหนาทของครอาจารยทจะสงสอนศษย ข. สวนมากของประชากรยงไมรหนงสอ

ค. คนรายถกต�ารวจจบไดแลวเมอวานน ง. ผมยงไมไดก�าหนดวนเดนทาง

จ. เกยวกบเรองน ผมไมทราบเลย

๓๘. สาเหตทท�าใหภาษาเปลยนแปลงในขอใดแตกตางจากขออน

ก. เฟซบก ข. ฉะนน ค. อภธาน ง. น�าแขง

จ. ปฏกรณ

๓๙. ภาษาใดไมมอทธพลตอการเปลยนแปลงของภาษาไทย

ก. บาล ข. องกฤษ ค. ลาว ง. เขมร

จ. จน

๔๐. เราสามารถแบงภาษาถนไทยตามสภาพภมศาสตรเปนกลมใหญ ๆ ไดกภาษา

ก. ๓ ภาษา ข. ๔ ภาษา ค. ๕ ภาษา ง. ๖ ภาษา

จ. ๗ ภาษา

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 23 17/3/2559 13:57:38 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 26: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา24

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑ เรอง ควำมรเกยวกบภำษำ

ขอ ๑. ตอบ ข.

มนษยสอสารกนโดยใชภาษา แตสตวสอสารกนโดยใชกลน ส ทาทาง และ

การเคลอนไหว ดงนน ทาทางและการเคลอนไหวของสตวจงเปนวธการสอสาร ไมใชภาษา

ขอ ๒. ตอบ ง.

ระดบเสยงสงต�าหรอวรรณยกตปรากฏเฉพาะในบางภาษาเทานน เชน ภาษาไทย

ภาษาจน จงถอเปนลกษณะเฉพาะของภาษา

ขอ ๓. ตอบ ค.

ขอ ก. เปนการใชอวจนภาษาแทนวจนภาษา เปนลกษณะทวไปของภาษา

ขอ ข. เปนการสรางค�าเพอเพมจ�านวนค�าทใชในภาษา เปนลกษณะทวไปของภาษา

ขอ ค. เปนการใชค�าลกษณนาม ปรากฏเฉพาะในบางภาษา เชน ภาษาไทย ภาษาจน แต

ไมมในภาษาองกฤษ เปนลกษณะเฉพาะของภาษา

ขอ ง. เปนการแสดงใหเหนวาแตละภาษามส�านวนใชเปนของตนเอง เปนลกษณะทวไป

ของภาษา

ขอ จ. เปนการแสดงใหเหนวาเสยงของค�าในภาษาไมสมพนธกบความหมาย เปนลกษณะ

ทวไปของภาษา

ขอ ๔. ตอบ ข.

ภาษาในความหมายอยางแคบจ�ากดเฉพาะเสยงพดทมนษยใชสอสารกนเทานน

เชน การพดในทประชม

ขอ ๕. ตอบ ค.

ขอ ก. ขอ ง. และขอ จ. เปนการใชวจนภาษารวมดวย เชน ในรายการตอบค�าถามหรอใน

แผนภาพโฆษณายอมประกอบดวยภาพและขอความ (วจนภาษา) หรอการคดในใจ

ยอมตองใชภาษาเปนสอในการคด

ขอ ข. เปนทาทางของสตว ไมจดเปนภาษา

ขอ ค. เปนการใชอวจนภาษา หรอภาษาทใชกรยาทาทางหรอสญลกษณในการสอ

ความหมายโดยไมใชถอยค�า

ขอ 6. ตอบ จ.

ขอ ก. ขอ ข. ขอ ค. และขอ ง. เปนการใชอวจนภาษา หรอภาษาทใชกรยาทาทางหรอ

สญลกษณในการสอความหมายโดยไมใชถอยค�า เชน การโบกมอ การเปานกหวด

การมอบสงของ การหอมแกม แทนการพดหรอการเขยน

ขอ จ. เปนการใชวจนภาษา โดยใชค�าพดแสดงออกเปนเสยงรอง

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 24 17/3/2559 13:57:38 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 27: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา 25

ขอ 7. ตอบ ก.

นกภาษาศาสตรถอวาภาษาพดเปนภาษาทแทจรงของมนษย สวนภาษาเขยนเปน

เพยงววฒนาการขนหนงของภาษาเทานน

ขอ 8. ตอบ ง.

ภาษาชวยใหมนษยพฒนาตนเองจากการเรยนรสงตาง ๆ แลวถายทอดไปยงบคคล

อน ๆ แพรกระจายเปนวงกวาง ท�าใหสงคมพฒนา ดงนน การเขาใจตนเองจงยงไมถอวาเปน

ประโยชนของภาษาโดยตรง

ขอ 9. ตอบ ค.

ขอ ก. ในภาษาไทยมค�าบอกสถานภาพของผพดกบผฟง เชน คะ ครบ จะ ฮะ ขอรบ

ขอ ข. สามารถวางสระไวไดหลายต�าแหนง เชน ขางหนา ขางหลง ขางบน ขางลาง ขาง

หนาและขางหลง ขางหนาและขางบน ขางหนา ขางบนและขางหลง

ขอ ค. ภาษาไทยเปนภาษาเรยงค�า ไมมการเปลยนแปลงภายในศพทหรอทายศพทเพอ

แสดงหนาทของค�าหรอแสดงเพศ พจน กาล ฯลฯ อาท กมาร หมายถง เดกผชาย

เมอเตมสระอทายศพทเปน กมาร หมายถง เดกผหญง ตวอยางนไมใชลกษณะ

เฉพาะของภาษาไทย

ขอ ง. มตวอกษรใชแทนเสยงพยญชนะ สระ วรรณยกต และจ�านวนหรอตวเลข

ขอ จ. เปนค�าพยางคเดยวออกเสยงสนชดเจนมความหมายฟงแลวเขาใจไดทนท เชน พอ

แม ป ยา ตา ยาย ไป มา นง นอน นก กา ไก เปด เสอ มด หมอ ชาม

ขอ ๑0. ตอบ ข.

การพดในชวตประจ�าวนของมนษยเปนเหตใหภาษาเกดการเปลยนแปลงได ไมวาจะ

เปนการกรอนเสยง (หมากมวง เปน มะมวง) หรอการกลมกลนเสยง (อยางไร เปน ยงไง)

ขอ ๑๑. ตอบ ก.

ขอ ก. ภาษาสวนใหญจะมชนดของค�าคลายกน เชน ค�านาม ค�าสรรพนาม ค�ากรยา

ค�าวเศษณ ค�าบพบท

ขอ ข. แตละภาษามวธแสดงความคดคลาย ๆ กน เชน มประโยคค�าถาม ค�าสง ปฏเสธ

บอกเลา เพอแสดงเจตนาตางกน

ขอ ค. ความกาวหนาในปจจบนสงผลใหวถชวตบางอยางเปลยนแปลงไป เชน การหงขาว

ในปจจบนใชหมอหงขาวไฟฟากนแทบทกครวเรอน จงอาจท�าใหค�าวา ดงหมอ ท

เปนค�าใชบอกวธการหงขาวในอดตสญหายไป

ขอ ง. ในภาษาไทย เราสามารถสรางค�าศพทใหมจากค�าศพทเดมไดโดยการประสม การ

ซอน การซ�า สวนในภาษาองกฤษอาจเปนการใสค�าเตมหนา (prefix) หรอค�า

เสรมทาย (suffix) เปนตน

ขอ จ. การออกเสยงของเดกเรมจากการเลยนเสยงพดของผใหญ แตอวยวะในการออก

เสยงของเดกยงไมสมบรณ จงท�าใหการออกเสยงค�าเพยนไป เชน ค�าวา พอ เปน

ปอ แม เปน แมะ

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 25 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 28: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา26

ขอ ๑๒. ตอบ ค.

โดยทวไปภาษามสวนประกอบส�าคญ คอ สญลกษณ ค�า ประโยค และความหมาย

ซงตองอยรวมกนอยางเปนระบบตามระเบยบแบบแผนของภาษาจงจะท�าใหเกดเปนภาษาท

สมบรณ

ขอ ๑๓. ตอบ ค.

ขอ ก. ขอ ข. ขอ ง. และขอ จ. เปนความหมายของค�าวา วฒนธรรม

ขอ ค. เปนความหมายของค�าวา ขนบธรรมเนยม

ขอ ๑๔. ตอบ จ.

มนษยมความเจรญกาวหนามากกวาสตว ไมจ�าเปนตองคดเลอกผน�าโดยการตอส

เพอแสดงความแขงแกรงเหมอนสตวปา แตเปนการคดเลอกผน�าทมความเหมาะสมเปนท

ประจกษอยางสนตวธ

ขอ ๑๕. ตอบ ง.

สถาบนแรกของมนษยคอ สถาบนการปกครอง ตอมาเปนสถาบนการสบสกลหรอ

สถาบนครอบครว สถาบนศาลสถตยตธรรม และสถาบนศาสนา ตามล�าดบ

ขอ ๑6. ตอบ จ.

ขอ ก. ขอ ข. ขอ ค. และขอ ง. เปนเอกลกษณทางวฒนธรรมไทยทเปนรปธรรม

ขอ จ. เปนเอกลกษณทางวฒนธรรมไทยทเปนนามธรรม

ขอ ๑7. ตอบ ก.

เอกลกษณทางวฒนธรรมไทย ไดแก ความรกสงบ ความเกรงใจ ความรกสนก

ความพอใจในการประนประนอม ความมน�าใจ ความไมกดกนคนตางชาตตางภาษา การไม

แบงชนวรรณะ การค�านงถงกาลเทศะ และเสรภาพทางศาสนา

ขอ ๑8. ตอบ ข.

ขอ ก. เปนการใชค�าลกษณนามชวยจ�าแนกลกษณะของสงตาง ๆ เชน ดาม ใชแกสงทใช

ถอหรอจบ เชน ปากกา ไมกวาด หรอ คน ใชแกสงทมดามถอบางอยาง เชน รม

รถ (เดมเปนรถลาก มคนส�าหรบลาก) สะทอนใหเหนถงวฒนธรรมจากการใช

ภาษาไทย

ขอ ข. เปนการใชค�าพงเพยทใหขอคดสอนใจแกคนรนหลง สะทอนใหเหนถงการใชภาษาท

มสวนสราง ธ�ารง และพฒนาวฒนธรรม

ขอ ค. เปนการใชค�าแทนตวเรยกตนเอง แสดงใหเหนวาเราใหความส�าคญแกฐานะของ

บคคลทเราพดดวย สะทอนใหเหนถงวฒนธรรมจากการใชภาษาไทย

ขอ ง. เปนการเลนกบภาษาในรปแบบปรศนาค�าทาย สะทอนใหเหนถงวฒนธรรมจาก

การใชภาษาไทย

ขอ จ. เปนการใชค�าทมสมผสคลองจอง ตงเปนชอประตของพระบรมมหาราชวงของไทย

สะทอนใหเหนถงวฒนธรรมจากการใชภาษาไทย

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 26 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 29: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

เฉลยแนวขอสอบบทท ๑ เรอง ความรเกยวกบภาษา 27

ขอ ๑9. ตอบ จ.

ลกษณะบางประการในวฒนธรรมไทยสงผลตอการใชภาษาไทย เชน การใชภาษา

ระดบตาง ๆ ราชาศพท ค�าสภาพ ค�ารนห

ขอ ๒0. ตอบ ง.

ค�าวา นจ กบ วต เปนค�าคลองจองทปรากฏในภาษาไทย

ขอ ๒๑. ตอบ ค.

การทมนษยมวฒนธรรมมาจากสมองของมนษยพฒนาขนกอน

ขอ ๒๒. ตอบ จ.

ค�าวา ขม ขน ฝาด กรอย มน ชด สะทอนใหเหนวาภาษาไทยมค�าศพทแสดง

ความละเอยดออนในเรองการรบรส โดยแตละค�าเปนอสระจากกน

ขอ ๒๓. ตอบ ง.

สงคมจะธ�ารงอยไดกตอเมอมนษยมไมตรตอกน ปฏบตตนตามกฎเกณฑและ

ระเบยบขอบงคบของสงคม ประพฤตตนใหเหมาะแกฐานะของตน และหากมผใดละเมด

กฎเกณฑ กจะมผใดผหนงซงสงคมมอบอ�านาจใหเปนผลงโทษ ไมใชลงโทษกนเองตามใจชอบ

ขอ ๒๔. ตอบ ง.

สงทใชแสดงกฎระเบยบของสงคมคอ ภาษา สวนบรรทดฐาน ศลธรรม จารต และ

วถประชา เปนตวก�าหนดพฤตกรรมของมนษย

ขอ ๒๕. ตอบ ข.

การยมแทนการตอบดวยค�าพดเปนการแสดงอวจนภาษาของคนไทยทแสดงใหเหน

ถงการมไมตรตอกน

ขอ ๒6. ตอบ ก.

ค�าประพนธขางตนเปนค�าพดของทาวดาหากลาวกบทตของทาวกะหมงกหนง

สะทอนใหเหนวาเปนคนรกษาสจจะเปนอยางยง เพราะเอยวาจายกนางบษบาใหระตจรกา

ไปกอนแลว ตอมาเมอทาวกะหมงกหนงมาสขออกจงกลาวปฏเสธ

ขอ ๒7. ตอบ ข.

ค�าประพนธขางตนเปนค�าพดของนางมทนากลาวกบสเทษณเทพบตร สะทอนให

เหนวานางมทนาเปนคนมนสยตรงไปตรงมา คดอยางไรพดอยางนน ไมโกหก

ขอ ๒8. ตอบ ข.

การใชภาษาเพอก�าหนดอนาคตอาจมหลากหลายรปแบบ อาท ค�าสง ค�าพพากษา

ค�าท�านาย แผนการ โครงการ ก�าหนดการ สญญา แตค�าสอนไมถอเปนการใชภาษาเพอ

ก�าหนดอนาคต

ขอ ๒9. ตอบ จ.

ค�าเตอนของคณหมอตามขอความดงกลาวแสดงใหเหนวาไดก�าหนดอนาคตไว โดย

เตอนใหฉดวคซนเปนประจ�าทกปนบจากนตอไป

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 27 21/3/2559 17:18:25

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 30: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è...เตร ยมสอบ O-NET ภาษาไทย ม. ปลาย ฉบ บสมบ รณ ผ ช วยศาสตราจารย

บทท ๑ ความรเกยวกบภาษา28

ขอ ๓0. ตอบ ก.

นกรองและนกแสดงตางเปนผใหความเพลดเพลนบนเทงใจแกผฟงและผชม จด

เปนการใชภาษาเพอความจรรโลงใจ

ขอ ๓๑. ตอบ ง.

ลกธรรมบตร กบ ลกบญธรรม เปนการเปลยนแปลงของภาษาดานความหมาย

โดยเปนค�าทมความหมายเดยวกน ใชรปคลายกน

ขอ ๓๒. ตอบ ค.

ถกเนอพงใจ กบ ถกอกถกใจ เปนการเปลยนแปลงของภาษาดานส�านวน โดย

ส�านวนถกเนอพงใจเปนส�านวนทปรากฏในวรรณคดเรอง ไตรภมพระรวง แตปจจบนใชวา

ถกอกถกใจ

ขอ ๓๓. ตอบ ค.

เฃา กบ เขา เปนการเปลยนแปลงของภาษาดานเสยง โดยค�าวา เขา เขยนตาม

อกขรวธสมยกรงสโขทยเปน เฃา

ขอ ๓๔. ตอบ ข.

ขอ ก. ค�าวา ไหล ในอดตหมายถง เลอนไปอยางของเหลว อาจปรากฏรวมกบค�าวา ปลา

หรอรศม แตในปจจบนหมายถง การเคลอนทไปอยางของเหลว ใชกบกรยาของ

ของเหลวเทานน

ขอ ข. ค�าวา ขบ ทงในอดตและในปจจบนหมายถง กด เอาฟนเนนกน

ขอ ค. ค�าวา เถอน ในอดตหมายถง ปา แตในปจจบนหมายถง นอกกฎหมาย ไมเจรญ

ทารณโหดราย

ขอ ง. ค�าวา แพ ในอดตหมายถง ชนะ แตในปจจบนหมายถง สไมได ทนไมได

ขอ จ. ค�าวา พยาบาล ในอดตหมายถง ดแล ใชกบสงมชวตและไมมชวต แตในปจจบน

หมายถง ดแล ใชเฉพาะกบบคคลทปวยหรอบาดเจบ ไมใชกบสตว

ขอ ๓๕. ตอบ ค.

ขอ ก. ขอ ข. ขอ ง. และขอ จ. จดเปนภาษาสญแลว (extinct language) กลาวคอ ไมม

ใครใชพดในปจจบน จงไมมการเปลยนแปลงของภาษา เพยงแตทกวนนเรายง

คนเคยกบภาษาเหลานเพราะยงมการน�าไปใชประโยชนทางวทยาศาสตร กฎหมาย

หรอศาสนา

ขอ ค. เปนภาษาทมการเปลยนแปลง เพราะยงมผใชภาษานเพอการตดตอสอสารใน

ชวตประจ�าวน

ขอ ๓6. ตอบ จ.

ขอ ก. ตงตง เปนเสยงของคนทตอสกนหรอเดนย�าอยบนพนไมดวยเสยงดง สวนครดคราด

เปนเสยงของการลากของหนก เสยงกรน

��������� O-NET ������� �.����� ����������� (1-282).indd 28 17/3/2559 13:57:38 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡