«Διδακηικές Πρακηικές

Δημιοσργικής Γραθής»

Υαξίθιεηα Σεξδεηάλνπ

Υπεύθσνη Πολιηιζηικών Θεμάηων ΠΕ

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΣΗΜΟΗ

Σα γξάκκαηα κηαο ζχλζεηεο ιέμεο ηνπνζεηνχληαη ζε αιθαβεηηθή ζεηξά

ΑΝΔΜΟΜΑΕΧΜΑΣΑ – ΑΑΑΑΔΕΜΜΜΝΟΣΧ

θαη ζηε ζπλέρεηα δεκηνπξγνχκε λέεο ιέμεηο κε απηά

Μάδα, άηνκα, δσ, κέλσ, φδα, άλεκν, άδσην…

Οη λέεο ιέμεηο ελψλνληαη γηα ηε δεκηνπξγία ελφο

επθάληαζηνπ ηίηινπ ή θεηκέλνπ.

To δψν Εακ-Εακ!

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΣΗΜΟΗ

Αηνκηθά ή ζε νκάδεο ηνπνζεηνχκε ζε αιθαβεηηθή ζεηξά ηα γξάκκαηα κηαο

θξάζεο ή πξφηαζεο.

ΜΗΑ ΠΔΡΗΠΔΣΔΗΑ Δ ΔΝΑ ΓΑΟ

ΑΑΑΑΓΔΔΔΔΔΗΗΗΜΝΟΠΠΡΣ

ηε ζπλέρεηα ρξεζηκνπνηνχκε φζα γξάκκαηα

ζέινπκε, γηα λα παξάγνπκε ηνλ ηίηιν ηεο ηζηνξίαο καο:

ΜΗΑ ΟΠΡΑΝΟ ΓΑΔΗΑ

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΑΝΑΤΝΘΔΖ

Οη καζεηέο επηιέγνπλ, αηνκηθά ή ζε νκάδεο, ηέζζεξηο ηπραίεο πξνηάζεηο ή

θξάζεηο.

Μηα θνξά θη έλαλ θαηξφ…

ην ρσξηφ ρηνλίδεη!

Ο δηεπζπληήο ηνπ ζρνιείνπ καο κάισζε.

Σα καμηιάξηα ηεο Οπξαλνχπνιεο

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΑΝΑΤΝΘΔΖ

Εεηνχκε απφ ηνπο καζεηέο λα δεκηνπξγήζνπλ έλαλ πξσηφηππν ή αζηείν

ηίηιν γηα κηα ηζηνξία, ρξεζηκνπνηψληαο ιέμεηο ησλ πξνηάζεσλ.

Γηεπθξηλίδνπκε φηη έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αιιάμνπλ ην πξφζσπν, ηνλ

αξηζκφ, ηελ πηψζε ησλ ιέμεσλ θαη λα πξνζζέζνπλ άξζξα, ζπλδέζκνπο…

ηελ Οπξαλνχπνιε ρηνλίδεη δηεπζπληέο!

Σνλ θαηξφ ησλ καμηιαξηψλ

Μηα θνξά ζε έλα ρσξηφ, ν θαηξφο κάισζε…

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΚΟΡΠΗΔ ΛΔΞΔΗ

Ζ ηερληθή απηή είλαη γλσζηή απφ ηνλ Ρνληάξη. Βαζίδεηαη ζηελ θηλεηνπνίεζε

ηεο θαληαζίαο ησλ καζεηψλ γηα ηε δεκηνπξγία κηαο ηζηνξίαο κέζσ ηεο

ρξήζεο ηπραίσλ θαη αζχλδεησλ κεηαμχ ηνπο ιέμεσλ. Οη ιέμεηο απηέο

κπνξνχλ λα δνζνχλ απφ ηνλ εθπαηδεπηηθφ,

λα παξαρηνχλ απζφξκεηα απφ ηνπο καζεηέο,

λα αληρλεπηνχλ ζην πεξηβάιινλ,

λα απνηεινχλ πξντφλ αληίζεζεο (κέξα – λχρηα),

λα πξνθχςνπλ απφ θαηαηγηζκφ ηδεψλ γηα έλα ζέκα

λα επηιεγνχλ απφ έλα ιεμηθφ…

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΚΟΡΠΗΔ ΛΔΞΔΗ ΜΔ ΥΡΖΖ ΣΟΤ ΛΔΞΗΚΟΤ

Αλνίγνπκε αηνκηθά ή ζε νκάδεο ην ιεμηθφ ζε θάπνηα ζειίδα θαη επηιέγνπκε

κηα ιέμε. ηε ζπλέρεηα, είηε αλνίγνπκε ηπραία ζε άιιεο ζειίδεο,

επηιέγνληαο απφ θάζε κία θάπνηα ιέμε, είηε βξίζθνπκε ηελ π.ρ. 20ε ιέμε

απφ ηελ αξρηθή, ηελ 20ε απφ ηε δεχηεξε, ηελ 20ε απφ ηελ ηξίηε θιπ.

ηελ πξψηε πεξίπησζε έρνπκε ηπραίεο ιέμεηο, πνπ

αξρίδνπλ απφ δηαθνξεηηθά γξάκκαηα, ελψ ζηε δεχηεξε,

ε κεγαιχηεξε πηζαλφηεηα είλαη λα έρνπκε ηπραίεο

ιέμεηο πνπ αξρίδνπλ απφ ην ίδην γξάκκα. Σν δεηνχκελν είλαη λα δεκηνπξγεζεί κηα ηζηνξία κε απηέο ηηο ιέμεηο.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗ

ΚΟΡΠΗΔ ΛΔΞΔΗΟη ηζηνξίεο καο δε ρξεηάδεηαη λα είλαη κεγάιεο ή πνιχπινθεο. ηελ αξρή,

θαζνδεγνχκε ηα παηδηά λα ζπλδέζνπλ ηηο ιέμεηο θαη λα ζπλζέζνπλ κία ηζηνξία

κέζα απφ απιέο πξνηάζεηο.

Γηα παξάδεηγκα, έρνπκε ηηο ιέμεηο «ηξνρνλφκνο - πηάην - ζάιαζζα - ειέθαληαο

- γηανχξηη».Ο ηξνρνλφκνο ρξεηαδφηαλ επεηγφλησο έλα πηάην. Σα

πηάηα, φκσο, είραλ πάεη βφιηα ζηε ζάιαζζα. Ο

ειέθαληαο, πνπ έθαλε βφιηα ζηελ παξαιία, ηξφκαμε

απφ ην ζφξπβν πνπ έθαλαλ ηα πηάηα θαη πήγε λα

αγνξάζεη έλα γηανχξηη γηα λα ζπλέιζεη. Καζψο

πεξπαηνχζε ζην δξφκν, ην γηανχξηη γιίζηξεζε απφ

ηελ πξνβνζθίδα ηνπ θαη έπεζε πάλσ ζηνλ ηξνρνλφκν...

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΛΔΞΔΗ - ΦΡΑΔΗΖ ζχλζεζε ησλ πξνηάζεσλ – ηδεψλ ζε κία κεγαιχηεξε ηζηνξία,

πξαγκαηνπνηείηαη ζε έλα δεχηεξν ζηάδην:«Μηα θνξά θη έλαλ θαηξφ ήηαλ έλαο ειέθαληαο, πνπ ηνλ έιεγαλ Φνβεηζνχιε. Σνπ

άξεδε λα ηξψεη ηπξί θαη γηανχξηη, λα παίδεη κε ηα κπξκήγθηα θαη λα καδεχεη θνρχιηα.

Μηα κέξα, εθεί πνπ έθαλε ηελ θαζηεξσκέλε απνγεπκαηηλή ηνπ βφιηα

ζηελ παξαιία, άθνπζε μαθληθά έλα ζχλνιν απαίζησλ ζνξχβσλ. «Κξαρ, θιηθ,

γθξαλ, ηζαξαηακπακ» θαη φπνηνλ άιιν ζθιεξφ ήρν κπνξείηε λα ζθεθηείηε.

Σξνκαγκέλνο θνίηαμε πξνο ην δξφκν, γηαηί απφ εθεί ηνπ

ςηζχξηζε ν αέξαο φηη έθεξε ηνπο ήρνπο. Δίδε κηα ιεπθή

κάδα πνπ εξρφηαλ πξνο ην κέξνο ηνπ. «Δίλαη ρηφλη»,

ζθέθηεθε ραξνχκελνο ν Φνβεηζνχιεο. Όκσο ην ρηφλη δελ

θάλεη ηέηνην ζφξπβν! «Μήπσο είλαη ζχλλεθα πνπ

κπνπκπνπλίδνπλ;» ζθέθηεθε κε απνξία. Όκσο ηα

ζχλλεθα ήηαλ φια ζηνλ νπξαλφ!...»

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΟ ΔΞΩΦΤΛΛΟ ΔΝΟ ΒΗΒΛΗΟΤ ήΠνηα κπνξεί λα είλαη ε ηζηνξία ηνπ βηβιίνπ (1);

Ο εθπαηδεπηηθφο δείρλεη ην εμψθπιιν ελφο βηβιίνπ

ζηα παηδηά κε θξπκκέλν ηνλ ηίηιν. Σν εμψθπιιν

πνπ ζα επηιέμεη πξέπεη λα είλαη αθεγεκαηηθφ, λα

κπνξεί, δειαδή, λα νδεγήζεη ζηελ επηλφεζε κηαο

ηζηνξίαο.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΗ ΔΗΚΟΝΔ ΔΝΟ ΒΗΒΛΗΟΤ ήΠνηα κπνξεί λα είλαη ε ηζηνξία ηνπ βηβιίνπ (2);

Γίλνπκε ζηα παηδηά λα μεθπιιίζνπλ έλα βηβιίν ηφζν γξήγνξα, ψζηε λα κελ

πξνιάβνπλ λα δηαβάζνπλ νηηδήπνηε απφ ην θείκελν. Δλαιιαθηηθά,

θσηνηππνχκε ηηο εηθφλεο ελφο βηβιίνπ, θαηά πξνηίκεζε σο έγρξσκεο θαη ηηο

κνηξάδνπκε ζηα παηδηά. Αλ είλαη ιίγεο, ηηο δίλνπκε φιεο ζε θάζε νκάδα.

Αλ είλαη πνιιέο, ηηο κνηξάδνπκε, δίλνληαο ζε θάζε

νκάδα δηαθνξεηηθέο. Εεηνχκε απφ ηηο νκάδεο λα

ζπλζέζνπλ κηα δηθή ηνπο ηζηνξία, ηελ νπνία ζα

ζπγθξίλνπλ κεηέπεηηα κε ηελ πξαγκαηηθή ηζηνξία ηνπ

βηβιίνπ. Ζ νκάδα, πνπ κάληεςε θαιχηεξα, ζα ιάβεη

ην έπαζιν ηεο ζπγθεθξηκέλεο δξαζηεξηφηεηαο.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΤΥΑΗΔ ΔΗΚΟΝΔ

Ζ δξαζηεξηφηεηα απηή κνηάδεη κε ηε δξαζηεξηφηεηα ησλ ζθφξπησλ ιέμεσλ,

κφλν πνπ, αληί γηα ιέμεηο έρνπκε εηθφλεο, ηηο νπνίεο κπνξνχκε λα βξνχκε

(εκείο σο εθπαηδεπηηθνί θαη ηα παηδηά) απφ πεξηνδηθά, παιηά βηβιία,

Γηαδίθηπν θ.ι.π. Σνπνζεηνχκε ηηο εηθφλεο ζε ηέζζεξα θνπηηά:

πξφζσπα, ηνπνζεζίεο, αληηθείκελα, δξαζηεξηφηεηεο.

Κάζε νκάδα επηιέγεη 1-2 εηθφλεο απφ θάζε θνπηί

θαη ζπλζέηεη κηα ηζηνξία. ηε ζπλέρεηα,

ρξεζηκνπνηεί ηηο εηθφλεο γηα λα εηθνλνγξαθήζεη ηελ

ηζηνξία ηεο. Οη ηζηνξίεο παξνπζηάδνληαη ζηελ

νινκέιεηα.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΜΗΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΗΑ

Κάζε θσηνγξαθία αθεγείηαη κηα ηζηνξία. Πξνζδηνξίδνπκε κε ηνπο καζεηέο καο

ηα ζηνηρεία ηνπ ρψξνπ θαη ηνπ ρξφλνπ, ην φλνκα θαη

ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ/ησλ πξνζψπνπ/σλ θαη

επηλννχκε ην «πξηλ» θαη ην «κεηά» ηεο ηζηνξίαο:

Γηαηί δελ πνδειαηεί ζην έδαθνο;

Ήηαλ δηθή ηνπ επηινγή λα ίπηαηαη ή κήπσο είλαη κηα

δνθηκαζία, ζηελ νπνία ηνλ ππέβαιιε θάπνηνο άιινο;

Πνχ πεγαίλεη;

Πψο ζα θαηαιήμεη;

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ EΡΓΑ ΕΩΓΡΑΦΗΚΖ, ΓΛΤΠΣΗΚΖ, ΥΑΡΑΚΣΗΚΖΣα κελχκαηα, πνπ πξνζιακβάλεη ν θαζέλαο απφ ηα έξγα ηέρλεο είλαη πξνζσπηθή

ππφζεζε θαζψο εμαξηψληαη θπξίσο απφ ηα πξνζσπηθά καο βηψκαηα. Ο θαιχηεξνο

ηξφπνο γηα λα «εθκεηαιιεπηνχκε» έλα έξγν ηέρλεο

ζηε ΓΓ είλαη λα νδεγήζνπκε ηα παηδηά λα κπνπλ

κέζα ζην έξγν ή λα ζθαξθαιψζνπλ ζε απηφ,

εάλ πξφθεηηαη γηα γιππηφ.

• Δίζηε ην ξνιφη ηνπ ηνίρνπ θαη θνπβεληηάδεηε κε

ηηο ηξεηο γεηηφληζζέο ζαο, ηηο ιάκπεο.

• Μπαίλεηε σο πειάηεο ζην ζπγθεθξηκέλν ρψξν.

Πεξηγξάςηε ηηο θηλήζεηο /ελέξγεηέο ζαο.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΤΝΓΤΑΜΟ ΔΗΚΟΝΩΝ

Σα δηαθνξεηηθά είδε εηθφλσλ κπνξνχλ λα ζπλδπαζηνχλ γηα λα πξνθχςνπλ

γξαπηά θείκελα.

Όηαλ ζπλδπάδνπκε δηαθνξεηηθά

είδε εηθφλσλ, κπνξνχκε λα

επηιέμνπκε λα έρνπλ παξφκνην ή

αληίζεην ή άζρεην κεηαμχ ηνπο

πεξηερφκελν. Γεληθά, νη αληηθάζεηο

θαη αληηζέζεηο ζπληζηνχλ

ηζρπξφηεξα εξεζίζκαηα.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΔΗΚΟΝΔ

Πάξε ηνπο δχν θίινπο ζνπ, ην λέν

θαη ηνλ παιηφ θαη επηζθεθηείηε ηελ

ίδηα παξαιία, αιιά ζηε

θσηνγξαθία. Αλεβείηε πάλσ ςειά

ζην δέπειηλ. Ση βιέπεηε; Πψο

αηζζάλεζαη; Πψο αηζζάλνληαη νη

θίινη ζνπ; Γξάςε ππφ κνξθή

δηαιφγνπ κηα ζπδήηεζε πνπ θάλεηε

νη ηξεηο ζαο εθεί πάλσ.

Πήγαηλε κηα βφιηα κε ην θίιν ζνπ ζε απηήλ ηελ παξαιία (έξγν δσγξαθηθήο).

Με πνην απφ ηα πξφζσπα ζα ήζειεο λα θάλεηο παξέα; Ση ζα ηνπ έιεγεο;

ΦΩΣΟΪΣΟΡΗΑ ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΔΡΓΑ ΕΩΓΡΑΦΗΚΖ

Κάπνηε ήηαλ δπν πνιχ αγαπεκέλα αδειθάθηα,

ν Γηάλλεο θαη ε Λίλα. Μηα κέξα…

Ζ λχρηα δελ άξγεζε λα έξζεη. Ο Γηάλλεο θαη ε Λίλα,

θνπξαζκέλνη απφ ην παηρλίδη, θάζηζαλ θαη ράδεπαλ ηα

άζηξα.

Απηή

πξέπεη

λα είλαη ε

Μεγάιε

Άξθηνο!

Ζ κακά ηνπο δελ θαηάιαβε φηη έιεηπαλ, γηαηί ήηαλ πνιχ

θνπξαζκέλε θαη απνθνηκήζεθε ηελ ψξα

πνπ έθαλε ηε κάζθα ηεο.

Έ! Φηη! Ξχπλα!!!

Δίλαη επηθίλδπλν

λα θαίσ φηαλ εζχ

θνηκάζαη!

Ο κπακπάο γχξηζε αξγά απφ ηε δνπιεηά. To αθεληηθφ ηνπ

ηνλ απέιπζε εθείλε ηελ εκέξα θαη ήηαλ πνιχ

ζηελνρσξεκέλνο. Πήγε πξψηα λα θάλεη έλα κπάλην, γηα λα

ζπλέιζεη. Όηαλ δηαπίζησζε φηη έιεηπαλ ηα παηδηά…

Ση ζα θάλσ ηψξα!

Πνχ είλαη ηα

παηδηά κνπ;

Ζ γηαγηά άθνπζε ηνλ κπακπά λα θσλάδεη, είδε ηε κακά λα

θνηκάηαη θαη απνθάζηζε λα δξάζεη. Άθεζε ην πιέμηκν θαη …

ΔΝΑΡΞΖ ΗΣΟΡΗΑ ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΜΗΑ ΔΗΚΟΝΑ

Δπηλννχκε ηελ αξρή κηαο ηζηνξίαο κε αθνξκή κηα εηθφλα. Ζ πην

ελδηαθέξνπζα ζα απνηειέζεη ην εξέζηζκα γηα επηπξφζζεηεο δξαζηεξηφηεηεο

(δεκηνπξγηθήο γξαθήο ή άιινπ είδνπο) ζηελ ηάμε.

Ο κηθξόο Γηαλλάθεο θαη ην νπθόκεια

Ο κηθξφο Γηαλλάθεο δνχζε κε ηελ νηθνγέλεηά ηνπζε έλα κηθξφ ζπίηη έμσ απφ ηελ πφιε. Κάζεπξσί πνπ μππλνχζε, πήγαηλε ζην παξάζπξν,έβιεπε ηη θαηξφ θάλεη, θαιεκέξηδε ηα ηξία δέληξααπέλαληη απφ ην ζπίηη ηνπ θη έηξερε λα μππλήζεηηε γάηα ηνπ, ηε Μίηζη.

Δθείλν, φκσο, ην πξσί…

ΓΗΑ ΣΖ ΓΓ ΛΔΕΑΝΣΩΝ Ή ΤΝΟΓΔΤΣΗΚΩΝ

ΚΔΗΜΔΝΩΝ ΔΗΚΟΝΩΝ

Ζ ιεδάληα πνπ ζπλνδεχεη κηα εηθφλα παίδεη

ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ απνθσδηθνπνίεζή ηεο.

πλνπηηθά, κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη

• βνεζεηηθά , θαζνδεγψληαο ην ζεαηή

• πξνζειπηηζηηθά, νδεγψληαο ην ζεαηή πξνο κηα

ζπγθεθξηκέλε ζέαζε

• παξαπιαλεηηθά, ψζηε λα κελ αληηιεθηεί ν

ζεαηήο ηα θχξηα ή βαζχηεξα κελχκαηα

ΓΗΑ ΣΖ ΓΓ ΛΔΕΑΝΣΩΝ Ή ΤΝΟΓΔΤΣΗΚΩΝ

ΚΔΗΜΔΝΩΝ ΔΗΚΟΝΩΝ

Έπεηηα απφ ηελ επεμεξγαζία πνηθίισλ

ιεδάλησλ, κεηακνξθσλφκαζηε ζε

δεκνζηνγξάθνπο. Παξαιακβάλνπκε απφ

έλαλ θσηνξεπφξηεξ κία θσηνγξαθία, ηελ

νπνία πξέπεη λα δεκνζηεχζνπκε ζην

εμψθπιιν ηεο εθεκεξίδαο πνπ εξγαδφκαζηε.

Απαηηείηαη απφ εκάο ε ζπγγξαθή κηαο

θξάζεο-ιεδάληαο θαη ελφο κηθξνχ

ζπλνδεπηηθνχ θεηκέλνπ (2-3 πξνηάζεηο).

ΓΗΑ ΣΖ ΓΓ ΛΔΕΑΝΣΩΝ Ή ΤΝΟΓΔΤΣΗΚΩΝ

ΚΔΗΜΔΝΩΝ ΔΗΚΟΝΩΝ

ην δξφκν γηα ηε δνπιεηά

«Σα ζπίηηα ζηελ Αθξηθή είλαη θηηαγκέλα

απφ θαιάκηα. Όηαλ θάπνηνο

παληξεχεηαη, δε ρξεηάδεηαη λα λνηθηάζεη

ή λα αγνξάζεη θαηλνχξην ζπίηη. Όινη νη

θάηνηθνη ηνπ ρσξηνχ παίξλνπλ απφ έλα

θαιάκη θαη θηηάρλνπλ ην ζπίηη ζην

κέξνο πνπ ην ζέιεη ε λχθε.»

Γηάλλα, Γ΄Γεκνηηθνχ

πγθξίλνληαο ηα δηθά καο

θείκελα κε ην πξαγκαηηθό,

πόζν «κέζα» πέζακε;

Πνηα είλαη ηα ζηνηρεία εθείλα

πνπ καο απνπιάλεζαλ;

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΑ ΜΔΑ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΜΗΑ ΓΗΑΦΖΜΗΖ

Οη δηαθεκίζεηο είλαη έλα εχρξεζην νπηηθναθνπζηηθφ πιηθφ, ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο ηζρπξφ

εξέζηζκα γηα ηελ παξαγσγή ηδεψλ. Πξνηηκάηαη απφ αξθεηνχο εθπαηδεπηηθνχο έλαληη ησλ

ηαηληψλ κηθξνχ κήθνπο ή ησλ θηλεκαηνγξαθηθψλ ηαηληψλ, θαζψο είλαη πνιχ κηθξήο

δηάξθεηαο θαη δηαηίζεηαη δσξεάλ ζην δηαδίθηπν.

ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑ

JOHNNIE WALKER - PAINTINGS

ηεο εηαηξίαο Aardman Animation

http://www.youtube.com/watch?v=XsQKIZC4DIc

Johnnie Walker 'Paintings'.mp4

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΑ ΜΔΑ

ΔΝΓΔΗΚΣΗΚΔ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔΠεξλάκε επηιεγκέλα πξφζσπα ή αληηθείκελα (ήξσαο, θπξίεο, βνπλφ, πφδη) απφ

ηελ «αλαθξηηηθή θαξέθια» ( έλαο καζεηήο θάζεηαη ζε κία θαξέθια κπξνζηά ζηελ ηάμε

θαη νη άιινη ηνπ ζέηνπλ εξσηήζεηο)

π.ρ.Ση έθαλεο;

Γηαηί ην έθαλεο;

Πψο αηζζάλζεθεο;

Tη ζθέθηεθεο;

Tη έθαλεο πξηλ;

Ση έθαλεο κεηά; …

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΑ ΜΔΑ

ΔΝΓΔΗΚΣΗΚΔ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ

Γεκηνπξγνχκε έλα ή θαη πεξηζζφηεξα θσηνθφκηθο κε ηα ζηνηρεία ηεο δηαθήκηζεο

(εθηππσκέλα ή δσγξαθηζκέλα).

Καινχκε ηνπο καζεηέο λα ζπλζέζνπλ κηα δηθή ηνπο ηζηνξία κε αθνξκή ηε δηαθήκηζε.

ηελ αξρή, θαιφ είλαη λα ηνπο δίλνπκε θάπνηεο θαηεπζχλζεηο.

Π.ρ.

1. Ο ήξσαο παξακέλεη ζηνλ πίλαθα ηνπ Georges-Pierre

Seurat “Sunday Afternoon on the Island of La Grande

Jatte” θαη ζπλνκηιεί κε κία απφ ηηο θπξίεο.

2. Οη ζηξαηηψηεο βξίζθνληαη κεηά ηε κάρε θαη ζπδεηνχλ

γηα ηελ απνρψξεζε ηνπ ζπκπνιεκηζηή ηνπο.

ΓΗΑ ΣΖ ΓΓ ΦΡΑΔΩΝ ΚΑΗ ΠΡΟΣΑΔΩΝ

ΓΗΑΦΖΜΗΣΗΚΑ ΛΟΓΚΑΝ Ή ΣΕΗΝΓΚΛ

Δπεμεξγαδφκαζηε κε ηνπο καζεηέο καο πνηθηιία

ζιφγθαλ θαη ηδηλγθιο γηα λα θαηαιήμνπκε ζηα βαζηθά

ραξαθηεξηζηηθά ηνπο:

ΛΟΓΚΑΝ: πληνκία - Ληηφηεηα - Δπθνιία

απνκλεκφλεπζεο

Γάιαηα ππάξρνπλ πνιιά, ΝΟΤΝΟΤ φκσο έλα

Μεηαμχ καο, METAXA

Σπραίν; Γε λνκίδσ!

ΓΗΑ ΣΖ ΓΓ ΦΡΑΔΩΝ ΚΑΗ ΠΡΟΣΑΔΩΝ

ΣΕΗΝΓΚΛ:

Οη ζηίρνη ελφο ηδηλγθι πξέπεη λα αλαθέξνληαη ζηα

ηξία παξαθάησ ζέκαηα:

1. Σν φλνκα ηεο εηαηξείαο ή ηνπ πξντφληνο

2. Σε θηινζνθία πίζσ απφ ηελ νλνκαζία ηνπ

πξντφληνο

3. Σελ ππεξεζία ή ηα πξνλφκηα πνπ πξνζθέξεη ην

πξντφλ

Έλα δηαθεκηζηηθφ ηδηλγθι δηαξθεί πεξίπνπ 30‟‟.

Π.ρ. Cosmote – ήκα θακπάλα (απφ ην

Copacabana)

Παξηδάθη Τθαληήο - Gummy Bear

ΓΗΑ ΣΖ ΓΓ ΦΡΑΔΩΝ ΚΑΗ ΠΡΟΣΑΔΩΝ

Σα παηδηά επηλννχλ θαη ζπγγξάθνπλ αηνκηθά ή

νκαδηθά έλα ζιφγθαλ ή έλα ηδηλγθι γηα έλα

πξνθαζνξηζκέλν απφ εκάο πξντφλ, γηα έλα πξντφλ

ηεο δηθήο ηνπο επηινγήο ή γηα έλα θαληαζηηθφ

πξντφλ.

Σα ζιφγθαλ θαη ηδηλγθιο κπνξνχλ λα ηεζνχλ ζε

ςεθνθνξία γηα ηελ αλάδεημε ηνπ πην πεηπρεκέλνπ.

Heineken

Πίλεηο…άξηζηα!!!

Νηψζεηο…άξηζηα!!!

Παίξλεηο…άξηζηα!!!

ΜΑΡΗΑ: Γεηα ζνπ, Λέλα. Δίζαη έηνηκε λα πάκε

ζην ζέαηξν;

ΛΔΝΑ: Θέαηξν; Πνην ζέαηξν; Έρσ μεθηλήζεη

ην ζηδέξσκα απφ ην κεζεκέξη θαη

αθφκα δελ έρσ ηειεηψζεη.

ΜΑΡΗΑ: Καιά, δελ έρεηο αθνχζεη γηα ην λέν

ζίδεξν ΦΛΟΓΑ; Δίλαη απηφκαην θαη

ζηδεξψλεη ηα ξνχρα ζε έλα ιεπηφ.

ΛΔΝΑ: Άζε ην ζέαηξν θαη πάκε γηα ην ζίδεξν!

http://4dim-

iliou.att.sch.gr/e

rgasies/diafimis

eis/index.htmlΦ Λ Ο Γ Α

ΗΓΔΡΩΝΔΗ ΚΑΗ ΣΡΩΝΔΗ ΑΤΣΟΜΑΣΑ

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΑ ΜΔΑ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΣΑΗΝΗΩΝ Ή ΣΑΗΝΗΔ ΜΗΚΡΟΤ ΜΖΚΟΤ

Απνηεινχλ άξηζην πιηθφ γηα ΓΓ κε πνηθίια ηζρπξά εξεζίζκαηα.

Παξάδεηγκα:http://www.youtube.com/watch?v=uxezt4Ks5XA

Distraxion- Short Animation.mp4

Αθνχκε κφλν ηε κνπζηθή (ρσξίο εηθφλα) θαη αθήλνπκε

ηνπο καζεηέο καο λα καληέςνπλ ην πεξηερφκελν ηεο

ηαηλίαο. Δλαιιαθηηθά, κπνξνχκε λα ηνπο πνχκε φηη ε

ηαηλία αθεγείηαη έλα ζπκβάλ ζε έλα γξαθείν θαη ηνπο

αθήλνπκε λα θάλνπλ ππνζέζεηο γηα ην ζπκβάλ.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΑ ΜΔΑ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΣΑΗΝΗΩΝ Ή ΣΑΗΝΗΔ ΜΗΚΡΟΤ ΜΖΚΟΤ

Πξνβάιινπκε ηελ ηαηλία κε ζηακαηήκαηα θαη εξσηήζεηο ζηα ρξνληθά ζεκεία 1:01

(ηη ζα θάλαηε εζείο ζηε ζέζε ηνπ ππαιιήινπ) θαη ζην 1:14 (ηη ζα θάλαηε εζείο σο

αθεληηθφ).

Θέηνπκε εξσηήζεηο κεηά ηε ιήμε ηεο ηαηλίαο –

αλαθξηηηθή θαξέθια. Γξακαηνπνηνχκε ηελ ηζηνξία.

Εεηάκε απφ ηα παηδηά λα θαηαγξάςνπλ ηελ ηζηνξία

ηεο ηαηλίαο κε δηαιφγνπο κεηαμχ ησλ δχν ή ησλ ηξηψλ

ή ησλ ηεζζάξσλ εξψσλ (ππάιιεινο – αθεληηθφ –

ζαμφθσλν – ειεθηξηθή θηζάξα)

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΑ ΜΔΑ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΣΑΗΝΗΩΝ Ή ΣΑΗΝΗΔ ΜΗΚΡΟΤ ΜΖΚΟΤ

Ξαλαπαίδνπκε ηελ ηαηλία. Γπν ή ηξία παηδηά ππνδχνληαη ηνπο ήξσεο θαη επελδχνπλ

ηελ ηαηλία κε δηαιφγνπο.

Καινχκε ηα παηδηά λα ζπλζέζνπλ κηα λέα ηζηνξία

κε πξσηαγσληζηέο π.ρ. ην ζαμφθσλν θαη ηελ

ειεθηξηθή θηζάξα, πνπ ζπκκεηείραλ ζε νληηζηφλ γηα

έλα ξφιν ζε κηα αζηπλνκηθή ηαηλία.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΖΥΟΤ

1Ο Παξάδεηγκα:Πείηε ζηα παηδηά λα θιείζνπλ ηα κάηηα ηνπο θαη λα επηθεληξσζνχλ ζε απηά, πνπ

ζα αθνχζνπλ. Γεκηνπξγήζηε κία ερντζηνξία.

Π.ρ.

Μπείηε ζηελ ηάμε θαη θιείζηε ήξεκα ηελ πφξηα, αθήζηε ηα θιεηδηά ζαο πάλσ ζην

ηξαπέδη, βάιηε κνπζηθή ζην cd – player, πεγαίλεηε ζην παξάζπξν θαη αλνίμηε

ην, βγάιηε κία έληξνκε θξαπγή, ηξέμηε γξήγνξα έμσ απφ ηελ αίζνπζα θαη θιείζηε

δπλαηά ηελ πφξηα πίζσ ζαο.

Μεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο ηζηνξίαο ζαο θη έπεηηα απφ ηε

δνθηκή θάπνησλ καζεηψλ λα αλαπαξάγνπλ ηελ ερεηηθή

ηζηνξία, κνηξάζηε ζε θάζε νκάδα έλα θχιιν εξγαζίαο κε

πξνθαζνξηζκέλν ήξσα θαη δεηήζηε λα δεκηνπξγήζνπλ κηα

δηθή ηνπο ηζηνξία, βαζηζκέλε φκσο ζηνπο ήρνπο πνπ

άθνπζαλ.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΖΥΟΤ

Φύιιν εξγαζίαο:

Πνηνο; H Νηάλα, ε κειηηδάλα/ Ο Σηθηάθνο, ην ξνιφη/ Ο Μήηζνο, ν ραζάπεο…

Πφηε;

Πνχ;

Απφ πνχ γχξηζε ή γηαηί κπήθε;

Ση είδε θαη ηξφκαμε/ζάζηηζε/εμεπιάγελ …;

Γηαηί έθπγε; Πνχ πήγε;

ηελ Α‟ ηάμε ε δξάζε απηή κπνξεί λα γίλεη ζηελ νινκέιεηα

κε εξσηήζεηο – απαληήζεηο. Δπίζεο, κπνξεί λα γίλεη ζηνλ

θχθιν κε ην πξψην παηδί λα απαληά ζην «πφηε», ην

δεχηεξν ζην «πνχ» θιπ. Μφιηο νινθιεξσζεί κηα ηζηνξία,

μεθηλνχκε ηε δεκηνπξγία κηαο δεχηεξεο ηζηνξίαο κε έλα

λέν πξσηαγσληζηή.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΖΥΟΤ

2Ο Παξάδεηγκα:

Πείηε ζηα παηδηά λα θιείζνπλ ηα κάηηα ηνπο. Δπηιέμηε 3-5 θαζεκεξηλνχο ήρνπο

απφ ην δηαδίθηπν

http://www.iema.gr/data/EducationalProjects/Melina/Tracks/Hxoi/sounds.htm

Εεηείζηε απφ ηνπο καζεηέο λα αθνχζνπλ πξνζεθηηθά ηνπο ήρνπο θαη ζηε ζπλέρεηα

λα ζπλζέζνπλ κηα νηθνγελεηαθή πεξηπέηεηα, κηα αζηεία ηζηνξία θιπ., ηνπνζεηψληαο

ηνπο ήρνπο ζε φπνηα ζεηξά απηά θξίλνπλ.

Μεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ ηζηνξηψλ, ε θάζε νκάδα

δηαβάδεη ηελ ηζηνξία ηεο, ρξεζηκνπνηψληαο ζηα

θαηάιιεια ζεκεία σο ππφθξνπζε ηνπο ζρεηηθνχο

ήρνπο.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΗ ΑΗΘΖΔΗ ΜΑ

Λέκε ζηα παηδηά λα θιείζνπλ ηα κάηηα ηνπο θαη λα ςειαθίζνπλ, λα κπξίζνπλ, λα

αθνχζνπλ θαη λα γεπηνχλ (αλ πξνζθέξεηαη), λνεξά ή ζηελ πξάμε, ην αγαπεκέλν

ηνπο θαγεηφ, δψν, παηρλίδη, θιπ.. ηε ζπλέρεηα, ηνπνζεηνχκε ηα παηδηά ζε

«ηαηξηαζηά» δεπγάξηα θαη ηνπο δεηάκε ζηα πιαίζηα ελφο debate, λα ππνδπζνχλ ην

αγαπεκέλν ηνπο θαγεηφ, δψν, αληηθείκελν θαη λα πξνζπαζήζνπλ λα πείζνπλ γηα ηελ

ππεξνρή ηνπο (βάζε ησλ αηζζήζεσλ θαη φρη άιισλ ραξαθηεξηζηηθψλ).

ΚΔΗΚ Ή ΠΑΓΧΣΟ

Κέηθ: Έρσ ηέηνην άξσκα, πνπ φιν ην ζπίηη κνζρνβνιά.

Παγσηφ: Μπνξεί λα κε κνζρνβνιάσ, αιιά είκαη λφζηηκν.

Κέηθ: Γηαηί, εγψ δελ είκαη λφζηηκν;

Παγσηφ: Δγψ είκαη φκσο θαη δξνζεξφ.

Κέηθ: Δγψ φηαλ βγαίλσ απφ ην θνχξλν είκαη δεζηφ θαη

αρληζηφ. Ση λνκίδεηο φηη είλαη θαιχηεξν, ην δεζηφ ή ην

παγσκέλν;…

Oη δηάινγνη ερνγξαθνχληαη θαη απνκαγλεηνθσλνχληαη..

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΠΟΗΖΜΑΣΑ

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΟ ΣΔΛΗΚΟ ΠΡΟΪΟΝ

Ζ νδεγία «Γξάςε έλα πνίεκα γηα ….» δε δηαζθαιίδεη ηελ αλάπηπμε θηλήηξσλ γηα

γξαθή, ηδηαίηεξα ζηα παηδηά πνπ δε ζπκπαζνχλ ηελ πνίεζε. Τπάξρνπλ, σζηφζν,

θάπνηα είδε πνίεζεο, πνπ ε δηαδηθαζία ζπγγξαθήο ηνπο πξνζνκνηάδεη κε ηε

δηαδηθαζία ηνπ παηρληδηνχ.

Σα θαιιηγξάκκαηα, ηα ιίκεξηθ, ηα ρατθνχ, ηα

εαπηνπνηήκαηα, νη καληηλάδεο θαη ηα πνηήκαηα κε

θιηκαθσηή εμέιημε ζπγθαηαιέγνληαη ζε απηά ηα είδε, πνπ

δηαζθαιίδνπλ ηελ ελεξγεηηθή ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ

καο. Όκσο θαη ηα ππφινηπα, αθφκε θαη δπζλφεηα

πνηήκαηα, νκνηνθαηάιεθηα ή κε, κπνξνχλ λα

ιεηηνπξγήζνπλ κε ηηο θαηάιιειεο δξάζεηο σο ηζρπξά

εξεζίζκαηα ΓΓ.

ΚΑΛΛΗΓΡΑΜΜΑΣΑ Ή ΚΑΛΛΗΓΡΑΦΖΜΑΣΑ

Ο Γάιινο πνηεηήο Guillaume Apollinaire (1880-1918) (http://www.wiu.edu/Apollinaire/)

έγξαςε κηα πνηεηηθή ζπιινγή κε ηίηιν "Calligrammes”. Ο ιφγνο νπηηθνπνηείηαη θαη ηα

πνηήκαηα παίξλνπλ ην ζρήκα ηνπ ζέκαηνο πνπ εθθξάδεηαη κέζα απφ ηνπο ζηίρνπο.

Π.ρ. ην πνίεκα Il pleut (Βξέρεη) (http://www.towerjournal.com/il_pleut.html)

ηε ζρεκαηηθή απηή πνίεζε ην νξαηφ θαη αηζζεηφ φρη

απιά επηζθηάδεη, αιιά επηβάιιεηαη ζην γξαπηφ θαη λνεηφ.

Σα θαιιηγξάκκαηα πνπ ζα δεκηνπξγήζνπλ νη καζεηέο καο

κπνξεί λα είλαη ρεηξφγξαθα ή ςεθηαθά. Τπάξρνπλ πνηθίια

ινγηζκηθά, φπσο ην tagxedo θαη ην word mosaic, κε ηα

νπνία κπνξνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ ηα δηθά ηνπο νπηηθά

ιεθηηθά ζρήκαηα ή λα επηιέμνπλ έλα ζρήκα απφ κηα

πιεζψξα έηνηκσλ ζρεδίσλ θαη λα ην «ληχζνπλ» κε ιέμεηο.

ΚΑΛΛΗΓΡΑΜΜΑΣΑ Ή ΚΑΛΛΗΓΡΑΦΖΜΑΣΑ

Αξρηθά, δψζηε ζηνπο καζεηέο ζαο πνηήκαηα κε «εχθνιεο» θαη «μεθάζαξεο» εηθφλεο θαη

δεηήζηε ηνπο λα κεηαηξέςνπλ θάπνηνπο ζηίρνπο ηεο επηινγήο ηνπο ζε θαιιίγξακκα.

ηε ζπλέρεηα, δψζηε ηνπο κία ζεηξά απφ ζέκαηα πνπ πηζαλψο ηα ελδηαθέξνπλ, κε ηελ

νδεγία λα γξάςνπλ έλα κηθξφ ηεηξάζηηρν θαη λα ην κεηαηξέςνπλ ζε θαιιίγξακκα.

Παξαδείγκαηα ζεκάησλ: παηρλίδη, θίινο/ε, δψν, θαγεηφ.

Με νκνηνθαηαιεμία:

Ζ γάηα κνπ ε Ρίλα

πνπ είλαη κηα ςηςίλα

ληανπξίδεη, ληανπξίδεη

ην θεθάιη καο δαιίδεη.

Με ειεχζεξν ζηίρν:

Ζ γάηα, ε Ρίλα

Σεο αξέζεη λα ληανπξίδεη

Πσ, πσ ηη πνλνθέθαινο!

ηακάηα, γάηα Ρίλα!

ΛΗΜΔΡΗΚ Ή ΛΗΜΔΡΗΚΗ Ή ΛΖΡΟΛΟΓΖΜΑ

Ο πξψηνο πνπ ηα έθαλε γλσζηά ήηαλ ν Edward Lear ζην βηβιίν ηνπ «A book of

Nonsense» (1846). Eίλαη πνηήκαηα ζχληνκα, ζαηηξηθά ή απιψο θσκηθά, "δίρσο

λφεκα".

Έρνπλ πέληε ζηίρνπο θαη νκνηνθαηαιεθηνχλ ζπλήζσο αα-ββ-α.

• Ο πξψηνο ζηίρνο πεξηέρεη ηελ παξνπζίαζε ηνπ πξσηαγσληζηή.

• ην δεχηεξν απνθαιχπηεηαη θάπνην ραξαθηεξηζηηθφ ή θάπνηα ηδηαηηεξφηεηά

ηνπ.• ηνλ ηξίην θαη ηέηαξην έρνπκε ηελ πξαγκαηνπνίεζε

θάπνηαο ελέξγεηαο (ή/θαη θάπνηα επίπησζε απηήο ή

ηελ αληίδξαζε ηνπ πεξηβάιινληνο).

• ηνλ πέκπην ζηίρν επαλαιακβάλεηαη ή

παξαιιάζζεηαη ν πξψηνο ζηίρνο κε ηελ πξνζζήθε

θάπνηνπ ραξαθηεξηζηηθνχ, ζπλήζσο ζθσπηηθνχ, ηνπ

πξσηαγσληζηή.

Ληκεξίθηα κε ζέκα «Σαμίδη ζηνλ θόζκν»

ηνπ 79νπ Γ.. Θεζζαινλίθεο

http://blogs.sch.gr/79dimthe/archives/414

Ήηαλ έλαο θχξηνο ζην Λνλδίλν

πνπ ήζειε λα πάεη ζην Πεθίλν.

Καη δελ πήγε πνηέ

γηαηί ηνλ δηέθνςε ν ΟΣΔ

θη έηζη έκεηλε γηα πάληα ζην Λνλδίλν.

Ήηαλ κηα θνπέια απφ ηε Γχζε

πνπ εηνηκαδφηαλ λα πάεη ζην Παξίζη.

Ξέραζε φκσο ηε βαιίηζα ηεο

καδί θαη ηελ θνπθιίηζα ηεο,

έηζη δελ είρε ξνχρα ζην Παξίζη.

Έλαο άληξαο απφ ηελ Ηηαιία

ζηε γπλαίθα ηνπ έιεγε φιν «Mama mia».

Μα ε γπλαίθα ηνπ ηνλ άθεζε γηα έλαλ αιινδαπφ

πνπ θαηαγφηαλ απφ ην Κνλγθφ.

Σφζν άηπρνο ήηαλ ν άληξαο απφ ηελ Ηηαιία.

ΛΗΜΔΡΗΚ Ή ΛΗΜΔΡΗΚΗ Ή ΛΖΡΟΛΟΓΖΜΑ

Αξρηθά, δηαβάδνπκε ζηελ ηάμε δηάθνξα ιίκεξηθο θαη δεηνχκε απφ ηνπο καζεηέο λα

εληνπίζνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ είδνπο. ηε ζπλέρεηα θαη γηα λα ηνπο

δηεπθνιχλνπκε, ηνπο δίλνπκε δεπγάξηα άζρεησλ νκνηνθαηάιεθησλ ιέμεσλ ή

γξάθνπκε ζηνλ πίλαθα ηα δεπγάξηα πνπ ζα βξνπλ κφλα ηνπο. Σα δεπγάξηα απηά ζα

ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ην ζρεκαηηζκφ ηεο νκνηνθαηαιεμίαο ηνπ πξψηνπ θαη δεχηεξνπ

ζηίρνπ.Μηα πνιχρξσκε πεηαινύδα

θάλεη βφιηα πάλσ ζε κηα θινύδα…

Σν κεγάιν θαη ρνληξφ ραξηόλη

θνξάεη ζηε κέζε έλα θνξδόλη…

Έλα παηδί απφ ηε Θεζζαινλίθε

Σνπ άξεζε λα παίδεη κε έλα θύθη…

Μπνξείηε λα αλαδεηήζεηε ιέμεηο πνπ νκνηνθαηαιεθηνχλ ζην αληίζηξνθν ιεμηθφ

http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/reverse/

ΥΑΪΚΟΤ

Σν ρατθνχ είλαη κηα ηαπσληθή πνηεηηθή θφξκα. Θεσξείηαη ε πην ζχληνκε κνξθή

πνίεζεο ζηνλ θφζκν. Έλα ρατθνχ δηαβάδεηαη ζε κηα αλαπλνή. Ννεκαηηθά

ζρεηίδεηαη κε ην πεξηβάιινλ (επνρέο, ζηηγκηφηππα ηεο θχζεο θιπ.) θαη ζηνρεχεη

ζηε δεκηνπξγία εηθφλσλ θαη ζπλαηζζεκάησλ. Παξαδνζηαθά, απνηειείηαη απφ 17

ζπιιαβέο: ηξεηο νκάδεο ησλ 5, 7, 5 ζπιιαβψλ, νη νπνίεο ηνπνζεηνχληαη ζε ηξεηο

ζηίρνπο γηα έκθαζε ή ζε έλαλ, ρσξηζκέλν κε θελά. Γελ έρεη νκνηνθαηαιεμία.

Σν βνπλίζην ξέκα

άιεζε ην ξχδη γηα κέλα

ελψ έπαηξλα έλαλ ππλάθν

Παιηά ιίκλε

έλαο βάηξαρνο κέζα πεδά

ήρνο λεξνχ.

ΥΑΪΚΟΤ

1. Γηαβάζηε πνηήκαηα ρατθνχ θαη αλαθαιχςηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο.

2. Ση ζπλαηζζήκαηα πξνθαινχλ; Καηαγξάςηε ηα ζηνλ πίλαθα.

3. Υσξίζηε ηνπο καζεηέο ζαο ζε νκάδεο. Γψζηε ζε θάζε νκάδα κία εηθφλα, πνπ

απεηθνλίδεη έλα ζέκα ζρεηηθφ κε ην πεξηβάιινλ.

4. ηελ νκάδα πεξηγξάθνπλ ηελ εηθφλα θαη ζπδεηνχλ γηα ηα ζπλαηζζήκαηα πνπ

ηνπο πξνθαιεί .

5. Πξνζπαζνχλ λα ζπκππθλψζνπλ θάπνην/α ζηνηρείν/α ηεο πεξηγξαθήο θαη

θάπνην/α ζπλαίζζεκα/αηα ζε 17 ζπιιαβέο.

Κάπνηα θνπγάξα

αιιάδνπλ ηνλ νπξαλφ

πνιχ καπξίια

ΔΑΤΣΟΠΟΗΖΜΑΣΑ

Σα εαπηνπνηήκαηα αθνξνχλ ζηελ πεξηγξαθή ελφο πξνζψπνπ, ελφο δψνπ, ελφο

αληηθεηκέλνπ θιπ. Γελ έρνπλ πξνθαζνξηζκέλν αξηζκφ ζηίρσλ, σζηφζν ν πξψηνο

θαη ν ηειεπηαίνο αλαθέξνληαη ζην φλνκα ή επψλπκν ηνπ πεξηγξαθφκελνπ.

Γίλνπκε ηε ιέμε – πεξηερφκελν ηνπ θάζε ζηίρνπ ζηα παηδηά θαη ηα αθήλνπκε λα

ζπλζέζνπλ ην δηθφ ηνπο πνίεκα

ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑ 11 ΣΗΥΩΝ:

• ΟΝΟΜΑ

• ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ

• ΓΟΝΔΗ

• ΑΓΔΡΦΗΑ

• ΑΓΑΠΧ

• ΝΗΧΘΧ

• ΥΡΔΗΑΕΟΜΑΗ

• ΓΗΝΧ

• ΦΟΒΑΜΑΗ

• ΔΠΗΘΤΜΧ

• ΔΠΗΘΔΣΟ

ΔΑΤΣΟΠΟΗΖΜΑ ΓΗΑ ΣΖ

ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΣΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ

ΔΝΟ ΠΟΡΣΡΔΣΟΤ

Δγψ ε Καηεξίλα

Φειή θαη θαιή

Παηδί ηνπ Υξήζηνπ θαη ηεο Μαξίαο

Με αδεξθφ ηνλ Σάζν

Αγαπψ ην ρνξφ

Μνπ αξέζνπλ ηα θνζκήκαηα

Γαλείδσ πάληα ηα πξάγκαηά κνπ

Φνβάκαη ην ζθνηάδη

Θέισ λα πάσ έλα ηαμίδη

Δγψ ε Παπαδνπνχινπ

ΜΑΝΣΗΝΑΓΔ

Καξάβη ηεο παξάδνζεο είλαη ε καληηλάδα

θαη θνπβαιά λνήκαηα, ήζνο θαη λνζηηκάδα.

«Άδσ γηα λα καληέςεηο» ζε πνηνλ απεπζχλεηαη ή ην λφεκα πνπ πεξηθιείεη, ιέλε νη

θξεηηθνί καληηλαδνιφγνη. Οη καληηλάδεο είλαη δίζηηρα, πνπ απνηεινχληαη απφ

2 νκνηνθαηάιεθηνπο δεθαπεληαζχιιαβνπο ζηίρνπο, ρσξηζκέλνπο ζε 4 εκηζηίρηα.

Σξαγνπδηνχληαη κε ηε ζπλνδεία ζπλήζσο ηεο ιχξαο θαη ηνπ ιανχηνπ.

Οη καληηλαδνιφγνη επηλννχλ καληηλάδεο αλάινγα κε ηηο πεξηζηάζεηο: γάκνο, γηνξηή,

ζάλαηνο, εξσηηθή απνγνήηεπζε, χκλνο ζηνλ ηφπν ηνπο θιπ.

Ζ καληηλάδα ε θαιή

δε θηίδεηαη φπσο ιάρεη,

πέηξα θαη ρψκα θαη λεξφ

ηζε Κξήηεο πξέπεη λα „ρεη.

ΜΑΝΣΗΝΑΓΔ1. Γηαβάζηε θαη αθνχζηε καληηλάδεο.

2. Αλαθαιχςηε θαη θαηαγξάςηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο.

3. Εεηήζηε απφ ηα παηδηά λα ζθεθηνχλ ηη κήλπκα ζα ήζειαλ λα κεηαθέξνπλ θαη ζε

πνηνλ, π.ρ. έλα επραξηζηήξην κήλπκα ζην δάζθαιφ ηνπο, έλα κήλπκα αληηπνιεκηθφ

ζε φινλ ηνλ θφζκν θιπ.

4. ε έλα ραξηί γξάθνπλ ειεχζεξα κηα ζρεηηθή πνηεηηθή πξφηαζε ή θξάζε:

Π.ρ. Γάζθαιε, ζ΄επραξηζηψ γηα φζα κνπ έρεηο κάζεη

5. ηε ζπλέρεηα θαινχληαη λα βξνπλ έλα δεχηεξν ζηίρν πνπ νκνηνθαηαιεθηεί. Αλ

δνξίδνληαη, βξίζθνπλ πξψηα νκνηνθαηάιεθηεο ιέμεηο κε ηελ ηειεπηαία ηνπ ζηίρνπ

πνπ έγξαςαλ. Δάλ θαη πάιη δνξίδνληαη, κπνξνχλ λα ηξνπνπνηήζνπλ ηνλ πξψην

ζηίρν, έηζη ψζηε λα δηεπθνιπλζνχλ ζηε δεκηνπξγία ηνπ δεχηεξνπ.

Μάζεη – πάζεη, βάζε, πάζε, ιάζε

Γάζθαιε, ζ΄επραξηζηψ γηα φζα κνπ έρεηο κάζεη,

ρσξίο εζέλα ε δσή ζα ήηαλ κεο ζηα ιάζε.

ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΠΟΗΖΜΑΣΑ ΜΔ ΚΛΗΜΑΚΩΣΖ ΔΞΔΛΗΞΖ

Π.ρ. Όηαλ ζα πάσ θπξά κνπ ζην παδάξη, Νηίιη, ληίιη, ληίιη, Γέθα κηθξά αξαπάθηα…

Σα πνηήκαηα – ηξαγνχδηα απηά αθεγνχληαη κηα ηζηνξία, επαλαιακβάλνληαο ιέμεηο,

ζηίρνπο ή δξάζεηο ζε θάζε επηκέξνπο εμέιημε. ε θάζε ζηξνθή πξνζηίζεηαη έλα λέν

γεγνλφο θαη ε έληαζε απμάλεη.

Δπηλνήζηε κφλνη ζαο ή καδί κε ηα παηδηά κηα αξρή ελφο παξακπζνηξάγνπδνπ θαη

αθήζηε ηα λα καληέςνπλ - θαηαγξάςνπλ ηελ εμέιημε..

Ήηαλ έλαο γάηνο, καχξνο ζηξνπκπνπιφο,

πήγε ζηελ Αγγιία θη έγηλε γηαηξφο.

Πήγε θη έλαο ζθχινο, άζπξνο ρλνπδεξφο,

γηα λα βξεη ην γάην, πνπ πήγε ζηελ Αγγιία θη έγηλε

γηαηξφο…

ΑΛΛΑ ΠΑΗΥΝΗΓΗΑ ΜΔ ΠΟΗΖΜΑΣΑ

Παηρλίδηα κε ζχλζεηεο, νκφερεο, παξάγσγεο θιπ. ιέμεηο

Κνληνδχγσλε ιαπξάθη

Κη ν ςαξάο κε θνληνβξάθη

Κνληνζηάζεθε ιηγάθη

ε θνληάξη έρεη θακάθη

Σξηγχξσ ζηα πνξηφθπιια

Καη ζηα παξαζπξφθπιια

ηαθχιηα θιεκαηφθπιια

Σξηαληάθπιια εθαηφθπιια

(Υνξηηάηε, 1986)

ΠΔΡΗΔΡΓΔ ΟΓΖΓΗΔ ΓΗΑ ΠΟΗΖΜΑΣΑ (ΚΑΗ ΌΥΗ ΜΟΝΟ…)

Γψζηε ζηνπο καζεηέο ζαο κηα νδεγία, πνπ δελ ηελ πεξηκέλνπλ:

Γξάςηε έλα πνίεκα πάξα, κα πάξα πνιχ βαξεηφ.

Γξάςηε έλα πνίεκα «αιαινχκ».

Γξάςηε έλα πνίεκα, κε αλάκεηθηεο ειιεληθέο θαη αγγιηθέο/γεξκαληθέο/γαιιηθέο

ιέμεηο.

Γξάςηε ην πην κηθξφ πνίεκα πνπ κπνξείηε.

Γξάςηε έλα πνίεκα αλάπνδα..

ηε ζπλέρεηα, δηαβάζηε ηα πνηήκαηα θαη

πξνζπαζήζηε λα καληέςεηε ηη ζθεθηφηαλ ν θάζε

πνηεηήο θαη πνηα ηζηνξία θξχβεηαη πίζσ απφ ηηο

ιέμεηο.

ΠΔΡΗΔΡΓΔ ΟΓΖΓΗΔ ΓΗΑ ΠΟΗΖΜΑΣΑ (ΚΑΗ ΌΥΗ ΜΟΝΟ…)

Παξάδεηγκα ραδνχ πνηήκαηνο, πνπ έγξαςε ε ηεθαλία, καζήηξηά κνπ ηεο Γ΄ηάμεο:

Πέξαζε, πάεη, ήξζε.

Πνηνο ήξζε; Kαλείο δελ μέξεη.

Άρ, βαρ!.

Οη ηζηνξίεο, πνπ πξνέθπςαλ κε αθνξκή απηφ ην πνίεκα,

ήηαλ ακέηξεηεο. Μέρξη ην ηέινο ηεο ρξνληάο, ζπλέρηδαλ

θάπνηα παηδηά λα επηλννχλ λέεο ηζηνξίεο, ηηο νπνίεο

αλαξηνχζακε ζην «ραδφ» ηνίρν ηεο ηάμεο. Απηφο ν ηνίρνο

θηινμέλεζε ηα πην εκπλεπζκέλα παξάγσγα δεκηνπξγηθήο

γξαθήο. Καη φπσο είπε ε ίδηα ε ηεθαλία κηα κέξα πνπ ηνλ

ράδεπε «…θαη λα θαληαζηείηε, θπξία, φηη φια απηά

μεθίλεζαλ απφ έλα ραδφ πνίεκα!»

Πέξαζε, πάεη, ήξζε.

Πνηνο ήξζε; Έλαο μέξεη.

Άρ, βαρ!

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΚΔΗΜΔΝΑ

Ζ ηερληθή απηή βάζε ηεο εκπεηξίαο κνπ θαη ηεο επαθήο κνπ ηα ηειεπηαία έληεθα

ρξφληα κε εθαηνληάδεο εθπαηδεπηηθνχο, πνπ πινπνηνχλ Πνιηηηζηηθά Πξνγξάκκαηα

ζρεηηθά κε ηε δεκηνπξγηθή γξαθή θαη ηε θηιαλαγλσζία, είλαη ε πην

πνιπρξεζηκνπνηεκέλε ζην δεκνηηθφ ζρνιείν. Χο εθ ηνχηνπ, αλαθέξσ επηγξακκαηηθά

επηκέξνπο ππνθαηεγνξίεο ηεο:

1. Αιιαγή ηνπ ηέινπο ηεο ηζηνξίαο.

2. Αλάγλσζε κέρξη έλα ζεκείν πνπ έρεη ελδηαθέξνλ θαη

επηλφεζε ηεο ζπλέρεηαο απφ ηνπο καζεηέο.

3. Αλαδηήγεζε ηεο ηζηνξίαο απφ ηελ νπηηθή ελφο

δεπηεξεχνληα ήξσα ή ελφο αληηθεηκέλνπ.

4. Αιιαγή ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ θεληξηθψλ εξψσλ

(π.ρ. ν θαιφο ιχθνο θαη ε θαθηά Κνθθηλνζθνπθίηζα)

5. Ζ δεκηνπξγία κηαο λέαο ηζηνξίαο κε δαλεηθά ζηνηρεία

απφ δηάθνξεο άιιεο (π.ρ. «Πεξπαηψ ζην δάζνο» ηεο

. Μηραειίδνπ)

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΚΔΗΜΔΝΑ

6. Ζ επέθηαζε ηεο ηζηνξίαο (ηη έγηλε κεηά), αλ απηή πξνζθέξεηαη.

7. Ζ δεκηνπξγία κηαο ηζηνξίαο κε παξφκνην πεξηερφκελν.

Γηα παξάδεηγκα, ην βηβιίν ηνπ άθε εξέθα «Έλαο δεηλφζαπξνο ζην κπαιθφλη κνπ»

(δηαηίζεηαη θαη ζε ζεαηξηθή δηαζθεπή), αλαθέξεηαη ζην αχξν, ην δεηλφζαπξν, πνπ καδί

κε ην θίιν ηνπ ην Γηαλλάθε πεξηεγνχληαη ζηε Θεζζαινλίθε, θάλνληαο επηά ζηάζεηο ζε

ζεκαληηθά κλεκεία ηεο πφιεο. Σν βηβιίν ζπλδπάδεη ηελ ηνπηθή ηζηνξία κε ηε κπζνπιαζία,

παξέρνληαο πνιχηηκεο γλψζεηο γηα ην «πξηλ» θαη ην «ηψξα» ηεο πφιεο, κέζα απφ κηα

πεξηπιάλεζε δχν θαληαζηηθψλ εξψσλ. Με αθνξκή ην βηβιίν, κπνξείηε ζηελ ηάμε ζαο:

α) λα δεκηνπξγήζεηε ηελ φγδνε ζηάζε

(βι. Θεαηξηθά θείκελα ζρνιείσλ: http://dipe-

a.thess.sch.gr/kainotomes/politism_diktya_topiko-fil.html )

β) λα επεμεξγαζηείηε ελδηαθέξνληα κλεκεία (=θάζε ηη πνπ

πεξηέρεη κλήκε, π.ρ. έλαο πιάηαλνο, έλα ζπίηη θιπ.) ηνπ ηφπνπ

ζαο, λα επηλνήζεηε δχν δηθνχο ζαο ήξσεο θαη λα ζπλζέζεηε κηα

ηζηνξία κε ηελ πεξηπιάλεζε απηψλ ζε επηιεγκέλα κλεκεία.

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΖ ΓΟΜΖ ΣΩΝ ΚΔΗΜΔΝΩΝ

Ζ πην γλσζηή θαη ελδηαθέξνπζα δξαζηεξηφηεηα γηα ηε δεκηνπξγία ηζηνξηψλ θαη ηελ

ηαπηφρξνλε εμνηθείσζε ησλ καζεηψλ κε ηελ θπξίαξρε δνκή ησλ θεηκέλσλ είλαη ε

εμήο:

«Σξειέο ηζηνξίεο»

Σα παηδηά θάζνληαη ζε νκάδεο. Μνηξάζηε έλα ραξηί Α4 ζε θάζε παηδί. Γψζηε ηελ εμήο

νδεγία: «Θα ζαο θάλσ θάπνηεο εξσηήζεηο. Θα γξάςεηε ηελ απάληεζε ζηελ πξψηε

εξψηεζε ζην ραξηί, πνπ έρεηε κπξνζηά ζαο θαη ζηε ζπλέρεηα ζα ην δηπιψζεηε κε

ηέηνηνλ ηξφπν, ψζηε λα θαιχςεηε ίζα – ίζα απηφ πνπ γξάςαηε. Μφιηο πσ ηε ιέμε

«αιιαγή», ζα δψζεηε ην ραξηί ζαο ζηνλ επφκελν θαη ζα παξαιάβεηε απηφ ηνπ

πξνεγνχκελνπ. ηε ζπλέρεηα ζα απαληήζεηε ζηε δεχηεξε

εξψηεζε θαη ζα αθνινπζήζεηε ηελ ίδηα δηαδηθαζία.

Απαγνξεχεηαη λα μεζθεπάζεηε θαη λα δείηε ηηο απαληήζεηο

ησλ άιισλ ζπκκαζεηψλ ζαο. Μφιηο ηειεηψζσ ηηο εξσηήζεηο,

ηφηε κφλν ζα μεδηπιψζεηε ην ραξηί πνπ έρεηε κπξνζηά ζαο,

γηα λα καο δηαβάζεηε ηελ ηξειή ηζηνξία. Καη γηα λα είλαη

ηξειή, ρξεζηκνπνηήζηε φιε ηε θαληαζία ζαο».

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΖ ΓΟΜΖ ΣΩΝ ΚΔΗΜΔΝΩΝ

Δξσηήζεηο:

Πνηνο; (Eπηλφεζε θαληαζηηθνχ ήξσα: ε γάηα Λπζηζηξάηα, κία θφθθηλε κπαλάλα…)

Πφηε; (Καζνξηζκφο ρξφλνπ: ρηεο ην κεζεκέξη, ηα πνιχ παιηά ρξφληα, ην 2100…)

Πνχ; (Kαζνξηζκφο ηφπνπ: ζε κηα ιίκλε ρσξίο λεξφ, ζε έλα ζνθνιαηέλην ζρνιείν…)

Ση έθαλε; (Kαζνξηζκφο δξάζεο: έβαθε ηα ινπινχδηα καχξα, ξνπθνχζε ηα

ζχλλεθα…)

Ση είπε/έθαλε ν θφζκνο; (Aληίδξαζε πεξηβάιινληνο – ζπλέπεηεο: «Ακάλ, ηη

ζπκθνξά», ρεηξνθξφηεζε…)

Ση έγηλε κεηά/ηειηθά; (Aπνηέιεζκα, θαζνξηζκφο ηέινπο: πήγαλ φινη γηα ρνξφ, ηνλ

πέηαμαλ ζηα ζχλλεθα…).

Καηά ηελ αλάγλσζε ησλ ηειηθψλ ηζηνξηψλ, επηηξέπεηαη ε

αιιαγή ηνπ αξηζκνχ, ηνπ πξνζψπνπ θαη ηεο πηψζεο ησλ

άξζξσλ, ησλ ξεκάησλ θιπ.

ΜΔ ΑΦΟΡΜΖ ΣΖ ΓΟΜΖ ΣΩΝ ΚΔΗΜΔΝΩΝ

Παξάδεηγκα ηειηθήο ηξειήο ηζηνξίαο:

Μία κόκκινη μπανάνα

Τα πολύ παλιά σπόνια

Σε ένα ζοκολαηένιο ζσολείο

Έβαθε ηα λοςλούδια μαύπα

«Αμάν, ηι ζςμθοπά!» είπε ο κόζμορ (και)

Την πέηαξαν ζηα ζύννεθα

Μεηά ηελ αλάγλσζε, θάζε νκάδα δηαιέγεη κηα απφ ηηο ηζηνξίεο θαη ηε κεηαηξέπεη ζε

νινθιεξσκέλν γξαπηφ θείκελν, εκπινπηίδνληάο ηελ κε φζα επηπξφζζεηα ζηνηρεία

ζέιεη.

Παξαιιαγή δξάζεο γηα Α‟ ηάμε:

Οη εξσηήζεηο ηίζεληαη ζηελ νινκέιεηα θαη νη απαληήζεηο γξάθνληαη απφ ηε δαζθάια

ζε κηθξέο θαξηέιεο. Οη θαξηέιεο ηεο θάζε εξψηεζεο ηνπνζεηνχληαη ζε μερσξηζηφ θνπηί

ή ζαθνχια. Σα θνπηηά ή νη ζαθνχιεο ηνπνζεηνχληαη ζε κηα ζεηξά αληίζηνηρε κε ηε

ζεηξά ησλ εξσηήζεσλ. ην ηέινο, θαιείηαη θάζε παηδί λα ζπλζέζεη ηε δηθή ηνπ ηξειή

ηζηνξία, ηξαβψληαο κία θαξηέια απφ θάζε θνπηί/ζαθνχια.

ΜΗΑ ΗΣΟΡΗΑ ΣΑΞΗΓΔΤΔΗ… (ΟΜΑΓΗΚΖ ΤΓΓΡΑΦΖ)

https://www.dropbox.com/sh/l5edlfg1nc6rhkd/AADY1SKGe1S9OV8pHPLmAk7Ca?

dl=0

Μηα ηζηνξία κπνξεί λα απνηειεί πξντφλ νκαδηθήο ζπγγξαθήο, ηαμηδεχνληαο απφ

παηδί ζε παηδί, απφ νκάδα ζε νκάδα, απφ ηάμε ζε ηάμε, απφ ζρνιείν ζε ζρνιείν θαη

απφ παηδί ζε γνληφ.

Σα πιενλεθηήκαηα ηεο νκαδηθήο ζπγγξαθήο είλαη πνιιά. Σν θπξηφηεξν, φπσο

πξνθχπηεη απφ ην ζρεδηαζκφ, ηελ ππνζηήξημε θαη ηελ εθαξκνγή ηέηνησλ

πξνγξακκάησλ, είλαη ε αλάπηπμε ηζρπξψλ θηλήηξσλ αλακνλήο ελφο

απνηειέζκαηνο (πψο ζα ηε ζπλερίζεη ν άιινο, πνηα ζα είλαη

ε εμέιημε). εκαληηθφ θξίλεηαη θαη ην γεγνλφο, φηη νη

ζπγγξάθνληεο δε θέξνπλ ηελ ππνρξέσζε – επζχλε ηεο

επηλφεζεο θαη θαηαγξαθήο κηαο ηζηνξίαο κε αξρή – κέζε –

ηέινο, αιιά κφλν ελφο απνζπάζκαηνο. Δλδεηθηηθά

παξάγσγα νκαδηθήο ΓΓ κπνξείηε λα βξείηε ζην άλσ link.

ΜΗΑ ΗΣΟΡΗΑ ΣΑΞΗΓΔΤΔΗ… (ΟΜΑΓΗΚΖ ΤΓΓΡΑΦΖ)

Γηα ηελ νκαδηθή ζπγγξαθή ρξεζηκνπνηνχληαη φιεο νη πξναλαθεξφκελεο ηερληθέο. Ζ

δηαθνξά έγθεηηαη ζηε ζπλέρεηα, θαζψο θαιείηαη έλα παηδί/κία νκάδα/κία ηάμε λα

δεκηνπξγήζεη ηελ αξρή κηαο ηζηνξίαο θαη λα ηελ παξαδψζεη ζε έλα άιιν παηδί, κία

άιιε νκάδα ή ηάμε, γηα λα ηε ζπλερίζεη.

Πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηεο νκαδηθήο ζπγγξαθήο νξίδνληαη θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο

πξνδηαγξαθέο, πνπ πξέπεη λα πιεξεί ην θάζε απφζπαζκα ηεο ηζηνξίαο:

1. Έθηαζε θεηκέλνπ: κία ζειίδα Α4 ρεηξφγξαθε, κία

παξάγξαθν 10 ζεηξψλ, 300 ιέμεηο θιπ.

2. Πξνδηαγξαθέο θεηκέλνπ αλ γξαθεί ζηνλ Ζ/Τ:

γξακκαηνζεηξά, κέγεζνο γξακκάησλ, εζνρέο θιπ.

3. Δηθνλνγξάθεζε: ππνρξεσηηθή ή κε, κηζή/κηα ζειίδα θιπ.

4. Υξνληθφ δηάζηεκα ζπγγξαθήο: έλα 2σξν, 1 εβδνκάδα…

ΜΗΑ ΗΣΟΡΗΑ ΣΑΞΗΓΔΤΔΗ… (ΟΜΑΓΗΚΖ ΤΓΓΡΑΦΖ)

Δπίζεο, πξέπεη λα πξνθαζνξηζηεί εάλ ηα άηνκα / νη νκάδεο / νη ηάμεηο, ζα έρνπλ ην

δηθαίσκα (λαη ή φρη, ππφ πνησλ πξνυπνζέζεσλ)

1. ηεο πξνζζαθαίξεζεο εξψσλ

2. ηεο απνζηνιήο ηνπ θεηκέλνπ ζηελ πξνεγεζείζα νκάδα γηα αλαζεψξεζε/βειηίσζε:

πληζηάηαη ε ελέξγεηα απηή λα επηηξέπεηαη αξρηθά, κφλν φηαλ ε νκάδα ζπγγξαθήο

δε ιακβάλεη θαλέλα εξέζηζκα απφ ηελ πξνεγνχκελε ελψ αξγφηεξα, φηαλ ηα παηδηά

έρνπλ κπεζεί ζε ηξφπνπο παξάζεζεο πξνηάζεσλ βειηίσζεο ησλ γξαπηψλ

παξαγψγσλ, λα επηηξέπεηαη ρσξίο φξνπο.

Πξνζνρή:

Ζ απνζηνιή ζηελ πξνεγνχκελε νκάδα δελ αθνξά ζε

εληνιέο (αιιάμηε απηφ, βγάιηε απηφλ ηνλ ήξσα), αιιά

ζηελ παξνρή εξεζηζκάησλ γηα πξνβιεκαηηζκφ (ην ζεκείν

απηφ ζεσξνχκε φηη ζα κπνξνχζε λα έρεη κεγαιχηεξν

ελδηαθέξνλ, αλ αλαπηπζζφηαλ ππφ κνξθή δηαιφγνπ) κε

ζθνπφ ηε ιήςε απφθαζεο γηα αλαζεψξεζε ή κε.

ΜΗΑ ΗΣΟΡΗΑ ΣΑΞΗΓΔΤΔΗ… (ΟΜΑΓΗΚΖ ΤΓΓΡΑΦΖ)

Γηα λα κε κέλνπλ αλελεξγά/έο ηα παηδηά/ νη νκάδεο/νη ηάμεηο θαηά ηε δηάξθεηα

ζπγγξαθήο ηνπ απνζπάζκαηνο απφ άιιν παηδί/άιιε νκάδα/άιιε ηάμε, κπνξνχκε λα

μεθηλήζνπκε πνιιέο ηζηνξίεο ηαπηφρξνλα. Π.ρ. κέζα ζηελ ηάμε, θάζε νκάδα επηιέγεη

έλα έξγν ηέρλεο θαη μεθηλά κηα ηζηνξία κε αθνξκή απηφ. ηε ζπλέρεηα θαη ζε

πξνθαζνξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα παξαδίδεη ηελ ηζηνξία ηεο ζηελ επφκελε νκάδα,

ελψ ηαπηφρξνλα παξαιακβάλεη ηελ ηζηνξία ηεο πξνεγνχκελεο, γηα λα ηε ζπλερίζεη. Σν

απνηέιεζκα είλαη ε δεκηνπξγία πνιιψλ ηζηνξηψλ. ην λεπηαγσγείν, ελδείθλπηαη ε

νκαδηθή ζπγγξαθή κε ηε ζπκκεηνρή ηκεκάησλ. Μία ηζηνξία δχλαηαη λα ηαμηδεχεη

κπξνο – πίζσ κεηαμχ δπν ηκεκάησλ, ηα νπνία έρνπλ επηιέμεη εθ ησλ πξνηέξσλ

πέληε έξγα ηέρλεο. Κάζε θνξά πνπ παξαιακβάλεη έλα

ηκήκα ηελ ηζηνξία, ρξεζηκνπνηεί σο αθνξκή δηαθνξεηηθφ

έξγν ηέρλεο γηα λα ηε ζπλερίζεη.

Δπίζεο, σο νκαδηθή ζπγγξαθή ινγίδεηαη θαη ε παξαγσγή

κηαο ηζηνξίαο απφ ηελ νινκέιεηα ηεο ηάμεο, δξάζε πνπ

ζπληζηάηαη φηαλ ππάξρεη πεξηνξηζκέλνο ρξφλνο.

ΜΗΑ ΗΣΟΡΗΑ ΣΑΞΗΓΔΤΔΗ… (ΟΜΑΓΗΚΖ ΤΓΓΡΑΦΖ)

Οξίζηε αξρηθά κία θαηεχζπλζε γηα ηελ ηζηνξία ζαο, ψζηε λα επηιέμεηε ηηο θαηάιιειεο

δξάζεηο γηα ηε δεκηνπξγία θηλήηξσλ. Π.ρ.

1. Σν είδνο ηεο ηζηνξίαο: Παξακχζη, πνίεκα, ζεαηξηθφ θείκελν…

2. Με ή ρσξίο πξνθαζνξηζκέλα εξεζίζκαηα (π.ρ.έξγα ηέρλεο)

3. Ηζηνξίεο κε θάπνηνλ πεξηνξηζκφ. Γηα παξάδεηγκα, κε αθνξκή ην βηβιίν «Έλαο

δεηλφζαπξνο ζην κπαιθφλη κνπ» κπνξείηε λα δεκηνπξγήζεηε κηα ηζηνξία

κπζνπιαζίαοα) ηελ νπνία θάζε νκάδα ζα ζπλερίδεη κε ηελ πξνζζήθε

κηαο ζηάζεο ζε έλα κλεκείν (=θάζε ηη πνπ πεξηέρεη

κλήκε, π.ρ. έλαο πιάηαλνο, έλα ζπίηη θιπ.) ηνπ ηφπνπ

ζαο ή/θαη

γ) κηα ηζηνξία πνπ ζα ηαμηδέςεη απφ ζρνιείν ζε ζρνιείν κε

ηε ζπκπεξίιεςε ζηνηρείσλ ηνπ ηφπνπ ή ηεο πεξηνρήο

ηνπ θάζε ζρνιείνπ (βι. Θαιαζζνπεξηπέηεηεο http://dipe-

a.thess.sch.gr/news/anakoin/2012/Book.swf )

ΤΝΔΡΓΑΗΔ

Δκπιέμηε ηνπο εθπαηδεπηηθνύο εηδηθνηήησλ:

1. γηα ηελ εηθνγξάθεζε

2. γηα ηε ζπγγξαθή ή κεηάθξαζε ησλ ηζηνξηψλ ζε μέλε γιψζζα

3. γηα ηε δξακαηνπνίεζε ησλ ηζηνξηψλ ή γηα ηε ρξήζε απηνζρεδηαζκψλ σο εξεζίζκαηα ΓΓ

4. γηα ηελ ερεηηθή επέλδπζε ησλ ηζηνξηψλ ή ηε δεκηνπξγία ερντζηνξίαο

5. γηα ηνλ εκπινπηηζκφ ησλ ηζηνξηψλ κε θηλεηηθά παηρλίδηα ή ρνξνγξαθίεο

6. γηα ηε ρξήζε ινγηζκηθψλ παξνπζίαζεο

Δκπιέμηε θαη ηνπο γνλείο:

1. Δλεκεξψζηε ηνπο γνλείο γηα ηα νθέιε, πνπ απνθνκίδνπλ

ηα παηδηά ηνπο απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ΓΓ.

2. Οξγαλψζηε κηα εκεξίδα θαη παξνπζηάζηε παξαδείγκαηα

ηζρπξψλ εξεζηζκάησλ θαη δξαζηεξηνηήησλ ΓΓ.

3. Πξνηξέςηε ηνπο λα παίμνπλ κε ηα παηδηά ηνπο,

δεκηνπξγψληαο απφ θνηλνχ επθάληαζηεο ηζηνξίεο.

4. Γηνξγαλψζηε εκέξα θνηλψλ δξάζεσλ ΓΓ γνλέσλ θαη

καζεηψλ.

ΜΔ ΛΗΓΖ ΦΑΝΣΑΗΑ ΒΡΗΚΔΣΔ ΑΦΟΡΜΖ ΓΗΑ ΓΓ ΚΑΘΖΜΔΡΗΝΑ

Παξάδεηγκα:

Αληί λα δεηήζνπκε, κε αθνξκή ηε βξνρή (Μειέηε Πεξηβάιινληνο,

Γεσγξαθία θιπ.), λα αλαθέξνπλ νη καζεηέο ηα πξνβιήκαηα πνπ

δχλαηαη απηή λα δεκηνπξγήζεη θαη ηνπο πηζαλνχο ηξφπνπο

πξνζηαζίαο, πξνβάιινπκε εηθφλεο ππφ ηνπο ήρνπο έληνλεο βξνρήο

Ήρνη Πξνγξάκκαηνο «ΜΔΛΗΝΑ»

http://www.iema.gr/data/EducationalProjects/Melina

/Tracks/Hxoi/Perivallon_Dynath%20Vroxh.mp3

ηε ζπλέρεηα, θαινχκε ηα παηδηά λα δεκηνπξγήζνπλ ζπλλεθφιεμα, πνπ ζα

αλαδεηθλχνπλ ηηο ζθέςεηο ή ηα ζπλαηζζήκαηα ηνπ θάζε δψνπ γηα ηε βξνρή.

Σα πφδηα καο έγηλαλ

κνχζθεκα! ίγνπξα

ζα έρνπκε ππξεηφ

αχξην!

Αθνινχζσο, αλαθνηλψλνπκε φηη ζα πξαγκαηνπνηεζεί κία ξαδηνθσληθή

εθπνκπή κε ζέκα ηα «ππέξ» θαη ηα «θαηά» ηεο βξνρήο θαη κε

πξνζθεθιεκέλνπο ην ζαιηγθάξη θαη ην βάηξαρν σο ππέξκαρνπο ηεο βξνρήο

θαη ηα ηξία πνπιηά σο αληίκαρνπο.

Εεηνχκε απφ ηνπο καζεηέο λα θαηαγξάςνπλ έλα απφζπαζκα ησλ δηαιφγσλ.

Ζ βξνρή είλαη απαίζηα. Μνπζθεχεη ηα

θηεξά κνπ θαη απφ πνχπνπια γίλνληαη

βαξίδηα.

Πεξπάηα θαη ιίγν! Γε ρξεηάδεηαη

ζπλέρεηα λα πεηάο. Ξέξεηο ηη σξαία

πνπ είλαη λα πεδάο απφ ιαθθνχβα ζε

ιαθθνχβα θαη λα αθνχγεηαη ην «πιαηο

– πιαηο»;

Nαη, πνιχ σξαία! Αθφκε θαη νκπξέια

λα έρεηο, κνπζθεχνπλ ηα πφδηα ζνπ

θαη ηελ άιιε κέξα είζαη «αςνχ» θαη

«αςνχ». Άζε πνπ ππάξρεη θαη ν

θίλδπλνο λα ζε ρηππήζεη θάπνηνο

θεξαπλφο.

θέηε γθξίληα είζηε! Ξέξεηε φηη ρσξίο

ηε βξνρή ζα μεξαίλνληαλ φια θαη δε

ζα βξίζθαηε ηίπνηα λα θάηε;

Ξεπιέλνληαη θαη ηα κηθξφβηα απφ ηνπο

δξφκνπο θαη θπθινθνξνχκε κε

κεγαιχηεξε αζθάιεηα.

Οη ηερληθέο θαη δηδαθηηθέο πξαθηηθέο παξαγσγήο ηδεώλ είλαη αλεμάληιεηεο.

αο παξέζεζα έλα αληηπξνζσπεπηηθό δείγκα, επειπηζηώληαο όηη ζαο

έδσζα θάπνηα εξεζίζκαηα, γηα λα δηαλζίζεηε ηελ εθπαηδεπηηθή ζαο πξάμε

κε λέεο, δηθέο ζαο ηδέεο θαη δξαζηεξηόηεηεο. πλεξγαζηείηε κε ηα«δεπγάξηα»

ζαο, ζπδεηήζηε, ιάβεηε απνθάζεηο, ζρεδηάζηε, δνθηκάζηε, παίμηε, γξάςηε…

θαη, αλ ζέιεηε, θνηλνπνηήζηε ηηο δξάζεηο ζαο ζην blog ηνπ Γηθηύνπ.

Καλή επιηστία!

Βαζηιάθε, Α. & Γηαλλαθνπδάθεο, Λ. (2009). Η Δημιοςπγική Γπαθή ζηο Δημοηικό Σσολείο.

Αζήλα: Κέδξνο

Γξφζδνο, . (2014). Δημιοςπγικόηηηα & Δημιοςπγική Γπαθή ζηην Εκπαίδεςζη. Θεζζαινλίθε:

Παλεπηζηήκην Μαθεδνλίαο

Καξαθίηζηνο Α. (2013). Διδαζκαλία ηηρ λογοηεσνίαρ και δημιοςπγική γξαθή. Θεζζαινλίθε:

Επγφο.

Κσηφπνπινο, Σ. (2012). Η «νομιμοποίηζη» ηηρ Δημιοςπγικήρ Γπαθήρ.

http://keimena.ece.uth.gr/main/index.php?option=com_content&view=article&id=257:15

kotopoulos&catid=59:tefxos15&Itemid=95

Νηθνιαΐδνπ, . (2012). Δημιοςπγική Γπαθή ζηο ζσολείο. Το ηεππνόν μεηά ηος ωθελίμος.

http://keimena.ece.uth.gr/main/index.php?option=com_content&view=article&id=259:15

nikolaidou&catid=59:tefxos15&Itemid=95

Παζζηά, Α. & Μαλδειαξάο, Φ. (2001). Επγαζηήπιο δημιοςπγικήρ γπαθήρ για παιδιά. Αζήλα:

Παηάθεο

Ρνληάξη, Σδ. (2003). Γπαμμαηική ηηρ θανηαζίαρ. Αζήλα: Μεηαίρκην

Υνξηηάηε, Θ. (1986). Παισνιδόλεξα. Αζήλα: Κέδξνο

ΒΗΒΛΗΑ ΚΑΗ ΑΡΘΡΑ ΠΟΤ ΘΑ Α ΦΑΝΟΤΝ ΥΡΖΗΜΑ…

Carter, J. (2000). Creating Writers: A Creative Writing Manual for Schools. London:

Routledge

Dawson, P. (2005). Creative Writing and the New Humanities. London: Routledge

Kunstfactor (2011). Creative Wriring in Europe.

http://kunstfactor.crossmarx.nl/engine?app=kunstfactor&service=classmanager:8658&cm

=open&id=5601&source=service%3Dclassmanager:6783

Ramet, A. (2004). Creative Writing. Oxford,UK: How To Books Ltd.

OΗ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ ΣΟΤ ΠΑΡΟΝΣΟ ΤΛΗΚΟΤ ΠΡΟΔΚΤΦΑΝ ΑΠΟ ΣΟ ΤΝΓΤΑΜΟ ΣΖ ΔΜΠΔΗΡΗΑ ΜΟΤ Χ ΓΑΚΑΛΑ ΚΑΗ Χ

ΤΠΔΤΘΤΝΖ ΠΟΛΗΣΗΣΗΚΧΝ ΘΔΜΑΣΧΝ, ΣΖ ΔΠΗΜΟΡΦΧΖ ΜΟΤ Δ ΥΔΣΗΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΚΑΗ ΣΖ ΔΠΗ ΔΣΧΝ ΜΔΛΔΣΖ ΠΟΗΚΗΛΧΝ

ΒΗΒΛΗΧΝ ΥΔΣΗΚΧΝ ΜΔ ΣΑ ΔΠΗΜΔΡΟΤ ΤΠΟΘΔΜΑΣΑ (ΔΗΚΟΝΑ, ΔΡΓΑ ΣΔΥΝΖ, ΚΗΝΖΜΑΣΟΓΡΑΦΗΚΔ ΣΑΗΝΗΔ, ΓΗΑΦΖΜΗΔΗ,

ΦΧΣΟΓΡΑΦΗΑ, ΠΟΗΖΖ ΚΛΠ. ) ΚΑΗ ΣΖ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΚΖ ΓΡΑΦΖ (ΌΠΧ ΣΑ ΠΡΟΑΝΑΦΔΡΟΜΔΝΑ).