28
Ερευνητική Εργασία α’ τετραμήνου Τάξη: A’ Λυκείου Παξών Θέμα Ερευνητικής Εργασίας: Αναλύουμε θέματα της επικαιρότητας χρησιμοποιώντας τη μέθοδο «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης του Edward De Bono» Παξοί, σχολικό έτος 2015-2016 Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Λιανού Σταυρούλα ΠΕ17.01

Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

Ερευνητική Εργασία α’ τετραμήνου

Τάξη: A’ Λυκείου Παξών

Θέμα Ερευνητικής Εργασίας:

Αναλύουμε θέματα της επικαιρότητας χρησιμοποιώντας τη μέθοδο

«τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης του Edward De Bono»

Παξοί, σχολικό έτος 2015-2016

Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Λιανού Σταυρούλα ΠΕ17.01

Page 2: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

1

Πίνακας περιεχομένων Σκοπός και μεθοδολογία ερευνητικής εργασίας.......................................................................................... 2

Η μέθοδος του Edward De Bono “Τα 6 διαφορετικά καπέλα σκέψης”........................................................ 3

Πώς μπορεί επιτυχημένα να εφαρμοστεί η μέθοδος των 6 καπέλων;....................................................... 5

Πηγές: ....................................................................................................................................................... 5

Ανάλυση θεμάτων της επικαιρότητας χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του Edward De Bono. ........................ 6

Άρθρο 1ο ................................................................................................................................................ 6

Τίτλος: «Διεθνής κατακραυγή για τη Σ. Αραβία που θα σταυρώσει νεαρό επειδή πήρε μέρος σε

διαδηλώσεις» ....................................................................................................................................... 6

Ανάλυση θέματος: Παραθέτουμε το θέμα όπως το ανέλυσε η ομάδα 3 ............................................ 7

Άρθρο 2ο ................................................................................................................................................ 9

Παραθέτουμε την ανάλυση ενός καπέλου από την εργασία κάθε μαθητή της ομάδας 3 ................ 10

Άρθρο 3ο .............................................................................................................................................. 12

Παραθέτουμε την ανάλυση ενός καπέλου, για το θέμα, από κάθε ομάδα: ..................................... 13

Άρθρο 4ο .............................................................................................................................................. 14

Ανάλυση θέματος: Παραθέτουμε το θέμα όπως το ανέλυσε η ομάδα 1 .......................................... 19

Ανάλυση θέματος: Παραθέτουμε το θέμα όπως το ανέλυσε η ομάδα 2 .......................................... 21

Άρθρο 5ο ............................................................................................................................................. 23

Δημιουργία αφίσας ..................................................................................................................................... 25

Page 3: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

2

Σκοπός και μεθοδολογία ερευνητικής εργασίας

Σκοπός της ερευνητικής εργασίας

Σκοπός της έρευνας είναι η ανάλυση θεμάτων της επικαιρότητας χρησιμοποιώντας τη

μέθοδο των «6 καπέλων της σκέψης» του De Bono. Με τη χρήση αυτής της μεθόδου

επιδιώκεται η ενίσχυση της παράλληλης σκέψης, το ευρύ φάσμα σκέψης και της αποδοτικότητάς

μας.

Μεθοδολογία

Η τάξη μας χωρίστηκε σε ομάδες με τυχαίο τρόπο. Οι ομάδες μας είναι οι παρακάτω:

Ομάδα 1η

1. Άννα Βερονίκη

2. Κώστας Αρώνης

3. Φάμπιο Τσαουσάϊ

4. Σπύρος Πετσάλης

5. Ρονάλντ Υμέραϊ

6. Νίκη Γκολέμη

Ομάδα 2η

1. Χάρης Λάγγης

2. Βαλεντίνα Σοφού

3. Θοδωρής Γκαλονάκης

4. Στεφανία Γκούρι

5. Μαριάννα Μυρισκλάβου

6. Μαρίνα Βελλιανίτη

7. Λέντιο Κούκια

Ομάδα 3η

1. Αμφιτρίτη Βελλιανίτη

2. Δώρα Γραμματικού

3. Αγγελίνα Αργυρού

4. Κωνσταντίνος Κάργας

5. Αρμελιάνο Χοντάι

6. Νίσι Χοντάι

Page 4: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

3

Αρχικά ενημερωθήκαμε σχετικά με τη μέθοδο και το συμβολισμό του κάθε καπέλου.

Για να έχουμε πρόσβαση, εύκολα, στο συμβολισμό κάθε καπέλου, η καθηγήτριά μας μαζί με το

συμμαθητή μας Σπύρο Πετσάλη, δημιούργησαν την παρακάτω αφίσα που τοποθετήθηκε στην

αίθουσα εργασίας μας.

Στη συνέχεια προτείναμε θέματα, τα οποία θα μας ενδιέφερε να μελετήσουμε. Με βάση

τις προτάσεις μας η καθηγήτριά μας, μας έφερνε κάθε φορά ένα θέμα προς μελέτη και μας

καθόριζε τον τρόπο χρήσης της μεθόδου. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δουλέψαμε

ομαδικά, σε άλλες αναλύσαμε το θέμα ο καθένας μόνος του. Τις απόψεις μας καταγράφαμε κάθε

φορά σε χαρτί. Στην εργασία μας παραθέτουμε ορισμένες από τις αναλύσεις που κάναμε στην

τάξη.

Η μέθοδος του Edward De Bono “Τα 6 διαφορετικά καπέλα σκέψης”

Η μέθοδος των έξι καπέλων σκέψης, είναι μια επαναστατική μέθοδος του Edward De

Bono, η οποία ανήκει σε ένα σύνολο προσεγγίσεων οι οποίες χρησιμοποιούνται για την

ανάπτυξη της κριτικής και της δημιουργικής σκέψης. Τα 6 καπέλα σκέψης είναι μια σημαντική

τεχνική που βοηθά στην απόκτηση σφαιρικής και όχι μονοδιάστατης αντίληψης των πραγμάτων,

στην επιτυχή επίλυση προβλημάτων, στην κοινωνικοποίηση και στην απόκτηση δεξιοτήτων

επικοινωνίας, στην ενεργό συμμετοχή για απόκτηση της γνώσης, στη χαρά της μάθησης και της

δημιουργίας.

Page 5: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

4

Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο της σκέψης;

Όταν φοράμε το λευκό καπέλο σκεφτόμαστε και καταγράφουμε τα γεγονότα

και τις πληροφορίες που ξέρουμε για το θέμα μας χωρίς να λαμβάνουμε

υπόψη το πώς εμείς νιώθουμε γι' αυτά. Καταγράφουμε απλά πληροφορίες,

γεγονότα, πηγές.

Το κόκκινο καπέλο αφορά στα συναισθήματά μας. Πώς νιώθουμε για το

θέμα μας, τι μας αρέσει, τι μας προξενεί αγωνία φόβο ή αισιοδοξία. Όταν το

φοράμε αναφέρουμε ό,τι έχει σχέση με τα συναισθήματά μας ανεξάρτητα,

εάν έχουν σχέση με την πραγματικότητα όπως έχει αποτυπωθεί με το λευκό

καπέλο.

Το μαύρο καπέλο έχει σχέση με τη λογική. Αποτελεί το δικηγόρο του

διαβόλου ή το λόγο για τον οποίο κάτι δεν θα πετύχει.

Αρνητική επικριτική σκέψη.

Ανάλυση παραγόντων κινδύνου.

Επισήμανση κινδύνων/προβλημάτων/εμποδίων.

Εντοπισμός μειονεκτημάτων.

Με το κίτρινο καπέλο προσπαθούμε να σκεφτούμε τα πλεονεκτήματα που

έχει να μας προσφέρει αυτό που συζητάμε. Σε τι μπορεί να συνεισφέρει; Πού

θα βοηθήσει;

Το πράσινο καπέλο έχει να κάνει με την πρωτοτυπία. Σκεφτείτε κάποια

πρωτότυπη πρόταση. Κάτι που φαίνεται τρελό αλλά που ίσως μπορεί να

δώσει μια λύση στο πρόβλημα. Μη ξεχνάτε! Οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις

προέκυψαν από μια τρελή ιδέα.

Το μπλε καπέλο είναι ο ενορχηστρωτής των σκέψεών μας. Οργανώνει όλα

όσα έχουμε σκεφτεί και προσπαθεί να δώσει μια λύση στο πρόβλημά μας

όπως το βλέπει όμως ο καθένας από εμάς ξεχωριστά.

Page 6: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

5

Πώς μπορεί επιτυχημένα να εφαρμοστεί η μέθοδος των 6 καπέλων;

Το μυστικό για την επιτυχημένη εφαρμογή αυτής της τεχνικής είναι η σειρά με την οποία θα

χρησιμοποιηθούν τα καπέλα. Είναι δυνατό κάποιες φορές να ακολουθηθεί μία τυπική ακολουθία

των καπέλων, ώστε να σκεφτούν τα μέλη της ομάδας παραγωγικά πάνω σε κάποιο ζήτημα. Η

πραγματική σειρά των καπέλων εξαρτάται πάντοτε από την περίσταση.

Για παράδειγμα, εάν υπάρχει ένα νέο θέμα προς ανάπτυξη η σειρά θα είναι:

• Άσπρο καπέλο (για την απόκτηση πληροφοριών)...

• Πράσινο καπέλο (για ιδέες και προτάσεις)...

• Κίτρινο καπέλο συνδυασμένο με μαύρο καπέλο μετά από κάθε εναλλακτική πρόταση (για

αξιολόγηση των εναλλακτικών)...

• Κόκκινο καπέλο (για αξιολόγηση των συναισθημάτων της στιγμής)...

• Με το μπλε να ακολουθεί (για να αποφασιστεί η πορεία των σκέψεων)...

Ωστόσο, εάν υπάρχει ένα ζήτημα ήδη γνωστό, η ακολουθία μπορεί να είναι η εξής: κόκκινο,

κίτρινο, μαύρο, πράσινο (για να ξεπεραστούν τα αρνητικά σημεία), άσπρο και τέλος, μπλε

καπέλο.

Πηγές:

https://green-hat.wikispaces.com

http://www.slideshare.net/manomou/t-42439634

https://27cats.wordpress.com/

http://fayevasiliadis.blogspot.gr/2009/10/blog-post_8727.html

Page 7: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

6

Ανάλυση θεμάτων της επικαιρότητας χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του Edward De Bono.

Στην τάξη αναλύθηκαν τα παρακάτω θέματα:

Άρθρο 1ο

Τίτλος: «Διεθνής κατακραυγή για τη Σ. Αραβία που θα σταυρώσει νεαρό επειδή πήρε μέρος

σε διαδηλώσεις»

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17:57 | ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 18:04 |

Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2015

Πηγή: http://www.tanea.gr/news

Ένας 21χρονος σιίτης που έχει καταδικαστεί σε

θάνατο, πρόκειται να εκτελεστεί με σταύρωση την Πέμπτη στη

Σαουδική Αραβία. Η απόφαση έχει προκαλέσει διεθνή

κατακραυγή, καθώς η Σαουδική Αραβία αναλαμβάνει την

προεδρία του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του

ΟΗΕ. Ο Αλί Μοχάμεντ αλ Νιμρ ήταν μόλις 17 ετών το 2012

όταν πήρε μέρος σε διαδηλώσεις στο Κατίφ, ανατολική

επαρχία της Σαουδικής Αραβίας. Συνελήφθη και

καταδικάστηκε σε θάνατο. Οι Αρχές κατηγορούν τον νεαρό -

ανιψιό του σιίτη κληρικού Σεΐχη Νιμρ αλ-Νιμρ που

καταδικάστηκε και αυτός σε θάνατο τον Οκτώβριο του 2014-

ότι ανήκει σε εγκληματική οργάνωση και ότι επιτέθηκε σε

αστυνομικούς. Σύμφωνα με πληροφορίες σε μέσα

ενημέρωσης, ο άνδρας θα εκτελεστεί δι' απαγχονισμού, ενώ στη συνέχεια οι Αρχές θα τον

σταυρώσουν και θα τοποθετήσουν τον σταυρό σε κοινή θέα.

Ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάλεσαν

με ανακοίνωσή τους τη Σαουδική Αραβία να μην προχωρήσει στην εκτέλεση του νεαρού άνδρα,

καταγγέλλοντας ότι εκβιάστηκε για να ομολογήσει, ενώ αναφέρονται σε πληροφορίες για

βασανιστήρια και κακομεταχείριση. Ο Νιμρ «δεν έτυχε δίκαιης δίκης», καταγγέλλει η ομάδα των

εμπειρογνωμόνων. Εν τω μεταξύ, οι Anonymous έχουν κηρύξει κυβερνοπόλεμο στην κυβέρνηση

της Σαουδικής Αραβίας, απαντώντας στην σχεδιαζόμενη εκτέλεση του νεαρού. Η οργάνωση έχει

εξαπολύσει κυβερνοεπιθέσεις σε κυβερνητικές ιστοσελίδες, «ρίχνοντάς» της για αρκετές ώρες.

«Ένας αθώος έφηβος έχει καταδικαστεί σε θάνατο στη Σαουδική Αραβία και δεν θα σταθούμε

απλά να κοιτάμε» σημειώνουν οι Anonymous σε ανακοίνωσή τους.

«13 δικαστές έχουν ήδη επιβεβαιώσει την θανατική ποινή του Αλί Μοχάμεντ αλ-Νιμρ, πράγμα που

σημαίνει ότι απομένει μόνο η έγκριση του βασιλιά Σαλμαν. Δεν μπορούμε και δεν θα επιτρέψουμε

να συμβεί αυτό» τονίζει.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει ξεκινήσει εκστρατεία για να σταματήσει την εκτέλεση του νεαρού, ωστόσο

πολλοί θεωρούν ότι δεν θα τα καταφέρει καθώς η Σαουδική Αραβία έχει συχνά δηλώσει ότι δεν θα

επιτρέψει «παρεμβάσεις στα εσωτερικά της».

Page 8: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

7

Μεθοδολογία:

Το θέμα δόθηκε σε φωτοτυπία στις ομάδες. Επιπλέον δόθηκε φωτοτυπία με το

συμβολισμό κάθε καπέλου. Τα μέλη κάθε ομάδας ανέλυσαν το θέμα εφαρμόζοντας τη μέθοδο

de Bono. Στη συνέχεια κάθε ομάδα παρουσίασε την εργασία της και ακολούθησε ανταλλαγή

απόψεων σχετικά με το θέμα.

Ανάλυση θέματος: Παραθέτουμε το θέμα όπως το ανέλυσε η ομάδα 3

Ομάδα 3η

ΑΣΠΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Σύμφωνα με το άρθρο, ένας νεαρός Σαουδικής καταγωγής, καταδικάστηκε σε θάνατο.

Το όνομα του ήταν Αλί Μοχάμεντ Αλ Νιμρ και κατηγορείτο ότι επιτέθηκε σε αστυνομικό κατά

τη διάρκεια μιας διαδήλωσης. Σύμφωνα με το δικαστήριο ο νεαρός έπρεπε να απαγχονιστεί και

στη συνέχεια να σταυρωθεί δημόσια. Αυτή η βίαιη και βασανιστική εκτέλεση προκάλεσε

κατακραυγές και διαφωνίες μεταξύ μελών του ΟΗΕ και τις κυβερνήσεις της Σαουδικής

Αραβίας. Ομάδες εμπειρογνωμόνων ισχυρίζονται ότι ο νεαρός εξαπατήθηκε γιατί δεν είχε

οδηγηθεί σε δίκαιη δίκη.

ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Το γεγονός της εξαγγελίας της θανατικής ποινής του νεαρού, προκάλεσε μεγάλη θλίψη

και αγανάκτηση σε πολλούς ανθρώπους. Οι γονείς του νεαρού έχουν βυθιστεί σε βαθιά

κατάθλιψη για όσα συμβαίνουν στο παιδί τους. Το γεγονός αυτό έχει προξενήσει θυμό και οργή,

όχι μόνο στους κατοίκους της Σαουδικής Αραβίας, αλλά και ολόκληρου του κόσμου. Τέλος

ακόμα και σε εμάς τους ίδιους τους αναγνώστες έχει προκαλέσει τεράστια θλίψη, αλλά

ταυτόχρονα και αγανάκτηση.

ΜΑΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Σύμφωνα με τους International Business Times και τη λογική μας, μπορούμε να πούμε

ότι ο νεαρός αυτός εξαπατήθηκε και έπεσε θύμα πλεκτάνης. Πιστεύουμε ότι είχε βρεθεί στο

στόχαστρο, διότι ήταν ανιψιός του σφοδρού επικριτή του Σαουδικού καθεστώτος, Sheikh Nimr

Al-Nimr. Το μοναδικό πλεονέκτημα, σύμφωνα με την κοινή γνώμη, είναι ότι η τραγική αυτή

είδηση θα ευαισθητοποιήσει πολλούς κατοίκους του πλανήτη και θέτει τα θεμέλια για την

κατάργηση της θανατικής ποινής.

Page 9: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

8

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Ύστερα από πολύωρη και λεπτομερή σκέψη, καταφέραμε να καταλήξουμε σε πρωτότυπες ιδέες

που θα μπορούσαν να φέρουν ένα καλύτερο τέλος στο γεγονός:

Την ώρα της εκτέλεσης να εμφανιζόταν ένας ισχυρός μάγος ο οποίος με ένα μαγικό

ξόρκι θα σταματούσε το χρόνο και θα έδινε την ευκαιρία στο νεαρό να δραπετεύσει.

Την ίδια ώρα μία επίλεκτη ομάδα καταστολής να εφορμούσε με ένα οπλισμένο

ελικόπτερο και να διέσωζε το νεαρό.

Οι γονείς του να ζητούσαν χάρη από την κυβέρνηση για να τον απαλλάξουν ή να έπαιρνε

ένας από τους δύο τη θέση του.

ΚΙΤΡΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Συλλογιζόμενοι, φορώντας το κίτρινο καπέλο, καταλήξαμε ότι υπάρχουν και κάποια

θετικά αποτελέσματα μετά από αυτό το γεγονός. Μπορεί να μιλάμε για τον άδικο θάνατο με

απαγχονισμό μιας αθώας ζωής, που εξαπατήθηκε, αλλά η γνωστοποίηση του γεγονότος θα

ευαισθητοποιήσει πολλούς κατοίκους του πλανήτη. Τα θεμέλια που θα καταρρίψουν αυτό το

αυταρχικό καθεστώς και θα καταργήσουν τις θανατικές ποινές έχουν τεθεί. Αυτή η συζήτηση

ίσως αποδώσει τελικά καρπούς. Εμείς, διευρύναμε τους ορίζοντες μας, μάθαμε να εκφράζουμε

τα συναισθήματα μας αλλά επίσης πώς να ξεχωρίζουμε το δίκαιο από το άδικο. Πάνω απ’ όλα

όμως μάθαμε πώς να δείχνουμε την υποστήριξη και την αλληλεγγύη μας, για αυτό και

δημοσιεύσαμε αυτό το άρθρο στην ιστοσελίδα του σχολείου μας, για να μαθευτεί αυτό το

γεγονός και από άλλα μέλη της οικουμένης.

ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ

Κλείνοντας αυτή την εργασία θα θέλαμε, ως ομάδα, να συνοψίσουμε κάποια πράγματα.

Πρώτο απ’ όλα και ποιο σημαντικό είναι ότι δουλέψαμε ομαδικά και συμμετείχαμε όλοι μας με

τις ιδέες μας. Αποκτήσαμε εμπειρία πάνω σε αυτή τη μέθοδο παρ’ όλο που το θέμα ήταν αρκετά

δύσκολο και πρωτόγνωρο. Ο θάνατος του νεαρού αυτού ήταν άδικος και ήταν αποτέλεσμα

συμφερόντων και εκδίκησης. Παρ’ όλα αυτά όμως, η λύση έχει δοθεί και τα θεμέλια για το

δρόμο που οδηγεί στη λύτρωση και την ανεξαρτησία έχουν τεθεί. Μακάρι να συνεχιστούν οι

απεργίες και οι διαδηλώσεις για να μην πάει χαμένη η θυσία του νεαρού. Τέλος, ευχαριστούμε

τον κύριο De Bono, ο οποίος μας παρέδωσε αυτή την ευφυέστατη μέθοδο που θα εξελίξει τον

τρόπο σκέψης και ήδη μας έχει βοηθήσει πολύ!!!

Page 10: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

9

Άρθρο 2ο

Τίτλος: «Γνωρίστε τη φοιτήτρια από την Κρήτη που χάρισε ποιότητα ζωής σε 17χρονη

τετραπληγική»

http://www.kontranews.gr

Η ιδέα γεννήθηκε με αφορμή τη Στέλλα,

ένα 17χρονο κορίτσι που πάσχει από τετραπληγία.

Η μοναδική κίνηση που ο εγκέφαλός της μπορεί

να ελέγξει είναι αυτή του δεξιού ποδιού της, ενώ

πρόκειται για μια κοπέλα νοητικά υγιή με οξεία

αντίληψη και εξαιρετική μνήμη.

Πώς είναι άραγε η ζωή για κάποιον που

ενώ καταλαβαίνει δεν μπορεί να μιλήσει; Και που ενώ έχει συναισθήματα, αδυνατεί να τα

εξωτερικεύσει, να εκφράσει την πείνα, το σωματικό πόνο ή τη χαρά; Ξεκινώντας από αυτά τα

ερωτήματα και αναζητώντας λύση στα αδιέξοδα που θέτουν, μια Ελληνίδα φοιτήτρια του

Πολυτεχνείου Κρήτης, η Βιλελμίνη Καλαμπρατσίδου, σχεδίασε μια πρωτοποριακή πλατφόρμα

επικοινωνίας για άτομα με σοβαρά κινητικά προβλήματα, μια καινοτόμα εφαρμογή που μπορεί με

χαμηλό κόστος να αναβαθμίσει σημαντικά την ποιότητα ζωής κινητικά ανάπηρων ατόμων που

στερούνται ομιλίας.

Η ιδέα βραβεύτηκε από τη Μονάδα Καινοτομίας του Πολυτεχνείου, ενώ η κυρία

Καλαμπρατσίδου, η οποία συνεχίζει πλέον τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο Νιου Τζέρσεϊ των

ΗΠΑ, αναζητεί τρόπους για να αξιοποιηθεί εμπορικά η πλατφόρμα. «Η εφαρμογή αναπτύχθηκε με

σκοπό να δώσει σε αυτό το κορίτσι και σε κάθε άλλο άτομο με παραπλήσια κινητικά προβλήματα

τη δυνατότητα να βελτιώσει από μόνο του την επικοινωνία του με τον κόσμο και να εξελιχθεί

πνευματικά διαβάζοντας βιβλία, παρακολουθώντας βίντεο, ακούγοντας μουσική και βλέποντας

φωτογραφίες, όλα αυτά αυτόνομα, πατώντας απλώς ένα κουμπί, χωρίς να έχει ανάγκη τη βοήθεια

συνοδού» λέει μιλώντας στο «Εθνος» η δημιουργός της πλατφόρμας. Η εφαρμογή λειτουργεί μέσω

ενός laptop ή tablet και προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες του κάθε ατόμου. Στην

περίπτωση της Στέλλας ένα μεγάλο κουμπί, το οποίο εκείνη χειρίζεται με το πόδι, λειτουργεί ως

ποντίκι και της δίνει πρόσβαση στα εικονίδια της εφαρμογής μέσω του αυτόματου κυκλικού

σκαναρίσματος των εκάστοτε επιλογών. Τα εικονίδια καλύπτουν λεκτικά μεγάλη ποικιλία

δραστηριοτήτων, φυσικών αναγκών, επιθυμιών, όπως «διψάω», «πεινάω», «πονάει το κεφάλι

μου», «θέλω να μείνω μόνη μου» ή «να φορέσω αυτό», κάτι που όπως επισημαίνει η κυρία

Page 11: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

10

Καλαμπρατσίδου «είναι μια αξία ανεκτίμητη, παρότι εμείς το θεωρούμε δεδομένο και δεν το

καταλαβαίνουμε.

Μεθοδολογία:

Το θέμα δόθηκε σε φωτοτυπία στις ομάδες. Επιπλέον δόθηκε φωτοτυπία με το

συμβολισμό κάθε καπέλου. Κάθε μαθητής ανέλυσε αυτοτελώς το θέμα, εφαρμόζοντας τη

μέθοδο de Bono. Στη συνέχεια, ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το θέμα στην

ολομέλεια της τάξης.

Παραθέτουμε την ανάλυση ενός καπέλου από την εργασία κάθε μαθητή της ομάδας 3

ΑΣΠΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Νίσις Χοντάι

Μια φοιτήτρια από την Κρήτη η η Βιλελμίνη Καλαμπρατσίδου κατάφερε να χαρίσει ποιότητα

ζωής σε μια 17χρονη μαθήτρια τη Στέλλα που πάσχει από τετραπληγία. Η Στέλλα μπορεί να

κουνήσει μόνο το ένα πόδι της και κανένα άλλο μέλος του σώματός της. Όμως είναι μια

κοπέλα νοητικά υγιή με εξαιρετική μνήμη. Επιπλέον, έχει συναισθήματα τα οποία δεν μπορεί

να τα εκφράσει εξαιτίας της κατάστασής της. Η Βιλελμίνη Καλαμπρατσίδου, σχεδίασε μια

πρωτοποριακή πλατφόρμα επικοινωνίας για άτομα με σοβαρά κινητικά προβλήματα, που μπορεί

να κάνει καλύτερη τη ζωή σε άτομα που δεν μπορούν να μιλήσουν.

ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Αγγελίνα Αργυρού

Τα συναισθήματα που μου προκαλεί το θέμα που μελετάμε είναι ανάμεικτα. Καταρχήν, νιώθω

άσχημα γιατί υπάρχουν άτομα που ενώ σκέφτονται και είναι έξυπνα, δεν μπορούν να

επικοινωνήσουν με τους υπόλοιπούς ανθρώπους. Έτσι δεν μπορούν να εκφράσουν τις ανάγκες

τους. Από την άλλη μεριά μου δίνει μεγάλη χαρά το γεγονός ότι δημιουργήθηκε αυτή η

πλατφόρμα και αυτά τα άτομα μπορούν να βελτιώσουν την επικοινωνία και τη ζωή τους.

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Δώρα Γραμματικού

Μια πρωτότυπη ιδέα, που θα μπορούσε να βοηθήσει τη Στέλλα και όλα τα υπόλοιπα άτομα που

πάσχουν από την ίδια ασθένεια, θα ήταν το νοσοκομείο να προσφέρει δωρεάν θεραπείες και

χειρουργεία σε όσους το χρειάζονται. Έτσι θα μπορούσαν όλοι να γίνουν καλά.

ΚΙΤΡΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Page 12: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

11

Αμφιτρίτη Βελιανίτη

Το θέμα που συζητάμε αφορά μια πρωτοποριακή πλατφόρμα επικοινωνίας για άτομα με σοβαρά

κινητικά προβλήματα και προβλήματα ομιλίας που δημιούργησε μια Ελληνίδα φοιτήτρια. Τα

πλεονεκτήματα είναι πολλά. Με την διάδοση αυτής της πλατφόρμας όλο και περισσότερα άτομα

με τέτοια προβλήματα μπορούν να αποκτήσουν καλύτερη ζωή.

ΜΑΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Κώστας Κάργας

Παίρνοντας ως παράδειγμα τη μικρή Στέλλα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το καινοτόμο αυτό

σύστημα είναι εύκολο στην εφαρμογή και προσφέρει σημαντική βοήθεια στο χρήστη. Έχει ήδη

βοηθήσει τη Στέλλα να κάνει μεγάλη πρόοδο γιατί πλέον μπορεί και επικοινωνεί με τους γύρω

της. Πιστεύω ότι αν μπορούσε να χρηματοδοτηθεί αυτή η ιδέα, πολλά άτομα θα επωφελούνταν

και θα βελτίωναν σημαντικά τη ζωή τους. Το μόνο μειονέκτημα είναι ότι το σύστημα αυτό αν

και δεν κοστίζει υπερβολικά πολλά χρήματα, ίσως κάποιοι που η οικογένειά τους δεν έχει

γνώσεις υπολογιστών να δυσκολευτούν να το χρησιμοποιήσουν.

ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ

Αρμελιάνο Χοντάι

Το κείμενο μιλάει για ένα θέμα που μου φέρνει θλίψη. Για τη Στέλλα ένα 17χρονο κορίτσι που

πάσχει από τετραπληγία. Ευτυχώς όμως η Ελληνίδα φοιτήτρια η Βιλελμίνη Καλαμπρατσίδου,

σχεδίασε μια πρωτοποριακή πλατφόρμα επικοινωνίας για άτομα με σοβαρά κινητικά

προβλήματα και πρόβλημα στην ομιλία. Έτσι η Στέλλα που μπορεί να κουνήσει μόνο το ένα της

πόδι, χρησιμοποιώντας αυτή την πλατφόρμα μπορεί να επικοινωνήσει.

Page 13: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

12

Άρθρο 3ο

Τίτλος: «Μαρτυρία Σύρου πρόσφυγα: 500.000 μετανάστες έτοιμοι να έρθουν στην Ελλάδα»

Στρατής Λημνιός19/08/201514:3362

http://www.protothema.gr

Ο Χαλάφ Ακχόσο είναι ένας 32χρονος

Σύρος που είδε τη ζωή του να αλλάζει ξαφνικά από

τη μια στιγμή στην άλλη, καθώς αναγκάστηκε να

εγκαταλείψει τη χώρα του και την οικογένειά του

στη Συρία λόγω της δραματικής κατάστασης που

βίωσε εκεί λόγω πολέμου. Σήμερα βλέπει τις

αντικειμενικές δυσκολίες των μεταναστών που

έρχονται για να βρουν μία δεύτερη ευκαιρία ζωής

στην Ελλάδα και αποκαλύπτει τις συμφωνίες που

γίνονται έναντι χιλιάδων δολαρίων για τη

μεταφορά μεταναστών. «Ετοιμάζονται να έρθουν μέσω Τουρκίας πάνω από 500.000 χιλιάδες

μετανάστες από Συρία, Αφγανιστάν, Ιράν, Ιράκ, Αλγερία, Μαρόκο και Πακιστάν. Αυτοί οι

άνθρωποι είναι φοβισμένοι λόγω των πολεμικών καταστάσεων που ζουν θέλουν μία δεύτερη

ευκαιρία ζωής και πληρώνουν όσο όσο για να φύγουν. Πουλάνε σπίτια, ό,τι έχουν και δίνουν στους

δουλεμπόρους από 1.000 μέχρι και 2.000 δολάρια ανά άτομο για να περάσουν από την Τουρκία

στην Ελλάδα. Αν κάποιος δεν έχει χρήματα δεν μπορεί να μπει καν μέσα στη βάρκα. Ξέρω ότι το

Σεπτέμβρη θα έρθουν πάρα πολλοί μετανάστες εδώ. Κάθε μέρα είμαι από τα χαράματα στην

Ομόνοια και βλέπω πάνω από 200 άτομα να είναι συγκεντρωμένα χωρίς να ξέρουν τι θα κάνουν

και που θα πάνε. Εδώ στο κέντρο έρχονται πιο πολύ Σύροι, που είναι ήσυχοι και δε δημιουργούν

προβλήματα. Αυτοί που είναι από Πακιστάν ή Αφγανιστάν πηγαίνουν στην πλατεία Βικτωρίας. Οι

Σύροι μη ξεχνάμε ότι έρχονται με χρήματα άρα μπορούν να αγοράσουν και το φαγητό τους και ότι

θέλουν άρα δεν καταλαβαίνω γιατί ενοχλούνται οι ιδιοκτήτες μαγαζιών στο κέντρο. Εγώ επειδή

μιλάω και ελληνικά είμαι εδώ και 8 χρόνια σε αυτή τη χώρα προσπαθώ να τους βοηθάω. Είμαι

κοντά τους για ό,τι με χρειαστούν. Οι μετανάστες αν ήξεραν την κακή οικονομική κατάσταση που

επικρατεί εδώ στην Ελλάδα δεν πιστεύω ότι θα έρχονταν ποτέ», λέει ο 32χρονος Χαλάφ μιλώντας

στο protothema.gr.

Μεθοδολογία

Το θέμα δόθηκε σε φωτοτυπία στις ομάδες. Επιπλέον δόθηκε φωτοτυπία με το συμβολισμό κάθε

καπέλου. Τα μέλη κάθε ομάδας ανέλυσαν το θέμα εφαρμόζοντας τη μέθοδο de Bono. Στη

συνέχεια κάθε ομάδα παρουσίασε την εργασία της και ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων σχετικά

με το θέμα.

Page 14: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

13

Παραθέτουμε την ανάλυση ενός καπέλου, για το θέμα, από κάθε ομάδα:

Ομάδα 1

ΑΣΠΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Ο Χαλάφ Ακχόσο είναι ένας 32χρονος Σύρος πρόσφυγας, ο οποίος έχει εγκαταλείψει τη

χώρα του εξαιτίας των πολέμων που υπάρχουν εκεί. Ο Χαλάφ μας αποκαλύπτει τον αγώνα που

κάνουν οι πρόσφυγες για να έρθουν μέσω της Τουρκίας στην Ευρώπη. Λέει ότι ετοιμάζονται να

έρθουν πάνω από 500.000 χιλιάδες μετανάστες από Συρία, Αφγανιστάν, Ιράν, Ιράκ, Αλγερία,

Μαρόκο και Πακιστάν. Αναγκάζονται να αφήσουν την πατρίδα τους, να δώσουν όλα τους τα

περιουσιακά στοιχεία ώστε να εξασφαλίσουν σε αυτούς και τις οικογένειές τους ένα καλύτερο

μέλλον. Στην Αθήνα, οι καταστηματάρχες είναι ενοχλημένοι με το μεγάλο αριθμό προσφύγων

που υπάρχουν στις πλατείες, παρότι αρκετοί έχουν τα χρήματα να πληρώσουν για να καλύψουν

τις ανάγκες τους σε τρόφιμα. Ο Χαλάφ προσπαθεί, με οποιοδήποτε τρόπο, να βοηθήσει τους

πρόσφυγες σε ότι χρειαστούν.

Ομάδα 2

ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Τα συναισθήματά μας για το γεγονός, ότι χιλιάδες άνθρωποι αναγκάζονται να αφήσουν

τα σπίτια τους, την οικογένειά τους και τη χώρα τους για να επιβιώσουν, μας προκαλεί θλίψη.

Επιπλέον το ότι οι πρόσφυγες πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης από δουλεμπόρους μας προκαλεί

θυμό και οργή. Επιπλέον μας θυμώνει το ότι ένα μέρος των Ελλήνων έχουν άσχημη

συμπεριφορά απέναντί τους. Οι πρόσφυγες που αναγκάζονται να ξεριζωθούν από τον τόπο τους

νιώθουν φόβο, άγχος και απαισιοδοξία για το τι θα τους συμβεί στο μέλλον. Τέλος, θα θέλαμε

όλοι όσοι μπορούν να βοηθούν τους πρόσφυγες. Ελπίζουμε όλοι οι άνθρωποι να μπορούσαν να

έχουν ίσα δικαιώματα και κανονική ζωή ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσης, το χρώμα και τη

θρησκεία τους.

Ομάδα 3

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Είχαμε μια τρελή ιδέα! Σκεφτήκαμε, πως θα ήταν ωραία, την ημέρα που ήρθαν οι

πρόσφυγες να υπήρχαν πολλά σύννεφα στον ουρανό. Ξαφνικά μια τεράστια καταιγίδα από

πολλά χαρτονομίσματα των 50, 100 και 200 ευρώ έπεσαν από τον ουρανό. Οι ντόπιοι μαζί με

τους πρόσφυγες άρχισαν να τα μαζεύουν και αμέσως μετά ξέσπασε μια θύελλα από κεφτέδες

που χόρτασε όλο τον κόσμο. Τέλος, η Ελληνική κυβέρνηση παραχώρησε σε όλους ένα μικρό

κομμάτι γη και εισιτήρια για μια χαλαρωτική κρουαζιέρα…

Page 15: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

14

Άρθρο 4ο

Τίτλος: «Cyber bullying: Ο τραμπουκισμός στο διαδίκτυο»

Χρήστος Δεμέτης

Νοέμβριος 30 2012 11:00

Πηγή:http://news247.gr/eidiseis/koinonia/

Τι είναι το cyber bullying. Ποια είναι η

κατάσταση στην Ελλάδα, τι προβλέπεται

νομικά. Μιλούν στο NEWS247 ο

διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού

Εγκλήματος και η υπεύθυνη επικοινωνίας

του safeline.gr

Διαδικτυακός εκφοβισμός, ηλεκτρονική

διαπόμπευση, απειλές και ψυχολογική βία.

Κοινώς, cyber bullying. Οι ανήλικοι και

έφηβοι χρήστες των ελληνικών social

media, ζουν τον τρόμο και τον φόβο της

διαδικτυακής βίας. Νέα μορφή εκφοβισμού

που αναδύεται μέσα από την αυξανόμενη χρήση των νέων μέσων και την διείσδυση τους στα

σπίτια των νέων.

Το NEWS247 διερεύνησε το ζήτημα ψάχνοντας στοιχεία για το τι ισχύει εν Ελλάδι και ποιο είναι

το νομικό πλαίσιο γύρω από αυτό το ζήτημα.

Τι είναι ο Εκφοβισμός μέσω του Διαδικτύου (Cyber Bullying); Ο εκφοβισμός μέσω του Διαδικτύου είναι οποιαδήποτε πράξη εκφοβισμού, επιθετικότητας,

παρενόχλησης, τρομοκρατικής ή αυταρχικής συμπεριφοράς που θεσπίζεται και πραγματοποιείται

μέσω της χρήσης των ψηφιακών συσκευών επικοινωνίας, συγκεκριμένα του Διαδικτύου και των

κινητών τηλεφώνων και η οποία επαναλαμβάνεται ανά τακτά ή άτακτα χρονικά διαστήματα.

Ο όρος cyber bullying δημιουργήθηκε από τον Καναδό Bill Belsey και έχει τις ρίζες του στον

παραδοσιακό σωματικό ή ψυχολογικό εκφοβισμό όπου ο στόχος του επιτιθέμενου είναι να

προκαλέσει ζημιά ή να βλάψει το θύμα του.

Τι περιλαμβάνει ο εκφοβισμός μέσω διαδικτύου; • Πειράγματα με στόχο τη διασκέδαση

• Διάδοση άσχημων-προσβλητικών φημών online

• Αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων (υβριστικά-προσβλητικά)

• Παρενόχληση

• Δυσφήμηση σε τρίτους (άλλους πλέον του θύματος) Μέσω του ηλεκτρονικού

ταχυδρομείου, μηνυμάτων μέσω κινητού, φωτογραφίες και βίντεο στο διαδίκτυο, ιστοσελίδες,

μπλογκς, chat rooms κ.ά.

Page 16: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

15

Ο εκφοβισμός μέσω του Διαδικτύου μπορεί να είναι άμεσος ή έμμεσος εμπλέκοντας και άλλα

άτομα που ενδεχομένως να μην γνωρίζουν καν το θύμα. Τα μέσα που χρησιμοποιούνται για τον

εκφοβισμό μέσω του Διαδικτύου είναι το Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο (email), τα Γραπτά Μηνύματα

(Text Messaging), οι Ιστότοποι Κοινωνικού Δικτύου (Social Networking Sites), τα Μέρη

Συζητήσεως στο Διαδίκτυο (Chat Rooms), τα Blogs, τα Web Sites, ακόμα και τα διαδικτυακά

παιχνίδια (Internet Gaming).

Στο News247 μίλησε και ο επικεφαλής - διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος,

Μανόλης Σφακιανάκης σχετικά με το θέμα του ηλεκτρονικού εκφοβισμού. "Η Δ.Η.Ε. είναι η πρώτη που ασχολήθηκε πολύ σοβαρά με το φαινόμενο του cyber bullying

δηλαδή το πρόβλημα της παρενόχλησης μαθητών και παιδιών μέσα από το ίντερνετ. Το ζήτημα

είναι πιο περίπλοκο απ΄όσο γίνεται αντιληπτό, καθώς μπορεί το bullying να έχει "αντικαταστήσει"

κατά μία έννοια τον παλιό "τσαμπουκά" και "καζούρα" στα σχολεία, όμως έχει εντελώς

διαφορετικά στοιχεία", ανέφερε.

Ο Μ. Σφακιανάκης, μιλώντας στο News247, έδωσε δύο άκρως χαρακτηριστικά

παραδείγματα. "Σε "καλό" σχολείο της Αθήνας, η πρώτη μαθήτρια του σχολείου, ηλικίας περίπου 16 ετών και

σημαιοφόρος, υπέστη νευρικό κλονισμό και προχώρησε σε απόπειρες αυτοκτονίας.

Η αιτία ήταν η διαδικτυακή επίθεση που δέχτηκε από ένα προφίλ ψεύτικο το οποίο εμφανιζόταν να

ήταν δικό της, να ανήκε σε αυτήν. Η μαθήτρια, επειδή ήταν και πρώτη, κουβεντιαζόταν σε όλο το

σχολικό περιβάλλον με αποτέλεσμα να μην αντέξει την πίεση και να κάνει δύο απόπειρες.

Η ΔΗΕ προχώρησε σε έρευνα πολλών ημερών, περίπου 25, για να καταλήξει στον ένοχο αλλά και

για να μείνουν εμβρόντητοι οι αστυνομικοί όταν ανακάλυψαν πως ο ένοχος ήταν ο δεύτερος

μαθητής στο σχολείο ο οποίος τη ζήλευε και ήθελε την πρωτιά!".

Για τον επί χρόνια προϊστάμενο της ΔΗΕ η σημαντικότερη αιτία για τη διόγκωση του φαινομένου

είναι η έλλειψη επικοινωνίας στην οικογένεια, ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς.

"Δεν υπάρχει", σημειώνει, "ούτε επικοινωνία αλλά ούτε και επιμέλεια και επίβλεψη των παιδιών.

Τα παιδιά ουσιαστικά οδηγούνται σε βίαιες εξάρσεις και οδηγούνται τελικά σε ακραίες

συμπεριφορές, όπως το cyber bullying".

Τι συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, από την πλευρά της Αστυνομίας και δη της

συγκεκριμένης υπηρεσίας; Ο κ. Σφακιανάκης αποκαλύπτει πως τόσο αυτός όσο και οι υπόλοιποι αστυνομικοί αναλαμβάνουν

έναν ρόλο τόσο κατασταλτικό όσο και πυροσβεστικό, διότι συνήθως οι "θύτες" είναι παιδιά -

έφηβοι. "Μιλάμε για παιδιά 13, 14, 15 ετών.

Προσπαθούμε να τους μιλήσουμε, να τους δώσουμε να καταλάβουν τι έκαναν και αν είναι δυνατόν

να μην υπάρξει σύλληψη. Το επαναλαμβάνω μιλάμε για παιδιά. Είναι προτιμότερο να

κατανοήσουν μόνα τους τι έκαναν μέσα από τη συζήτηση με μας".

Ρωτάμε τον κ. Σφακιανάκη για το εάν υπάρχουν περιστατικά cyber bullying με ρατσιστική

"οσμή". "Υπήρχαν στο παρελθόν τέτοια περιστατικά, όπου "συμμορίες" αλλοδαπών ή Ελλήνων εφήβων και

μαθητών επιτίθενται διαδικτυακά μέσα από αναρτήσεις σε άλλα παιδιά λόγω της εθνικότητάς

Page 17: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

16

τους. Το τμήμα μας αντιμετώπισε αυτά τα περιστατικά σε συνεργασία και με τα σχολεία. Δεν έχει

παρατηρηθεί πάντως επέκταση του φαινομένου αυτού και αύξηση του".

Άλλες αιτίες είναι η βίωση συναισθημάτων όπως ο θυμός, η ζήλια, η απόγνωση και η εκδίκηση.

Πηγές των έντονων αυτών συναισθημάτων μπορεί να είναι είτε οι δυσλειτουργίες που

εμφανίζονται στο οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσεται η συγκεκριμένη

προσωπικότητα είτε κάποια παθογένεια του ίδιου του δράστη. Δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις

όπου ο διαδικτυακός εκφοβισμός λειτουργεί και ως μέσον ψυχαγωγίας για τους δράστες, τα

αισθήματα των οποίων ικανοποιούνται με τις αντιδράσεις των θυμάτων.

Στοιχεία-σοκ για το cyber bullying και το ίντερνετ στην Ελλάδα Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γραμμής Βοήθειας 800 11 800 15 "ΥποΣΤΗΡΙΖΩ" του Ελληνικού

Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, από τον Ιανουάριο

2011 έως και Ιούνιο 2012 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 2440 αιτήματα. Τα 82% προήλθαν μέσα

από τηλεφωνική επικοινωνία στον αριθμό χωρίς χρέωση 800 11 80015 ενώ ένα ποσοστό της

τάξης του 18% επέλεξε να επικοινωνήσει ηλεκτρονικά μέσω email στη διεύθυνση

[email protected].

Όσον αφορά στα δημογραφικά στοιχεία, η πλειοψηφία των αιτημάτων (78%) προήλθε από

ενήλικες (κυρίως γονείς), ενώ οι επαγγελματίες και οι ανήλικοι που απευθύνθηκαν στη γραμμή

ακολουθούν με ποσοστό 10% και 12%, αντίστοιχα.

Αναφορικά με τον τύπο του αιτήματος, η πλειοψηφία των αιτημάτων αφορούσε σε θέματα

εξάρτησης (36%), ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα αιτήματα αφορούσαν σε γενικές

πληροφορίες για την ασφάλεια στο διαδίκτυο (30%).

Στην τρίτη θέση, με ποσοστό 11%, αναδείχθηκε μια νέα κατηγορία που αφορά στα προβλήματα με

τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα μέσω της διάσημης ιστοσελίδας "Facebook" (π.χ.

ψευδή προφίλ).

Σημειώνεται ότι πραγματοποιήθηκαν μόλις 9 αιτήματα για εκβιασμό και 8 για πρόθεση για

αυτοκτονία. 407 περιπτώσεις παραπέμφθηκαν στη γραμμή καταγγελιών Safeline.gr και στη Δίωξη

Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για περιπτώσεις ηλεκτρονικού εγκλήματος, ή σε άλλους αρμόδιους

φορείς αντίστοιχα με τη φύση της αναφοράς (π.χ. καταναλωτικές οργανώσεις κλπ) (194

αναφορές).

Δείτε τα στοιχεία αναλυτικά εδώ

Σύμφωνα επίσης, με τα στοιχεία που λάβαμε επίσης από τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος, τα

εμπλεκόμενα μέρη είναι συνήθως ανήλικοι. Έφηβοι ηλικίας 12-16 ετών φαίνεται να αποτελούν

την πιο ευαίσθητη κοινωνική ομάδα που επηρεάζεται από το φαινόμενο. Χαρακτηριστικά

αναφέρεται ότι ένα στα πέντε παιδιά έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού.

Συνέπειες Το cyber bullying φαντάζει ίσως αθώο αστείο μεταξύ των παιδιών. Μπορεί όμως να έχει πολύ

σοβαρές συνέπειες για τη ζωή του θύματος. Συμπεριφορές όπως αποχή από τα μαθήματα,

κοινωνική απομόνωση, απότομη πτώση στις σχολικές επιδόσεις, εκτέλεση πράξεων αντίθετων με

τον χαρακτήρα του παιδιού ή παράνομες πράξεις λόγω εκβιασμού, επίμονη επιθυμία του παιδιού

να αλλάξει σχολείο ή το όνομα του, κατάθλιψη ακόμη και αυτοκτονία, θα πρέπει να μας

προβληματίσουν.

Νομικό πλαίσιο - Τι προβλέπεται Το NEWS247 συνομίλησε με τη Μελτίνη Χριστοδουλάκη, νομικό και υπεύθυνη επικοινωνίας του

safeline.gr σχετικά με το τι προβλέπεται για το ζήτημα από το ελληνικό Δίκαιο. H SafeLine είναι η

Page 18: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

17

μοναδική ανοικτή γραμμή καταγγελιών παράνομου περιεχομένου στο Διαδίκτυο και επίσημο μέλος

του INHOPE (Διεθνής Σύνδεσμος Ανοικτών Γραμμών Διαδικτύου) από τις 18 Οκτωβρίου 2005.

Σύμφωνα με την ίδια, ο όρος "ηλεκτρονικός εκφοβισμός" δεν υπάρχει στον ποινικό κώδικά. ¨Ο

ηλεκτρονικός εκφοβισμός δεν ορίζεται ως έγκλημα. Έγκλημα είναι ο τρόπος που αυτός εκφράζεται

και ποινικοποιείται επιμέρους".

"Όταν μιλάμε για cyber bullying, μιλάμε για τραμπουκισμούς, χρήση φωτογραφιών ή ψεύτικων

προφίλ για εκφοβισμό και δυσφήμηση και παρόμοιες τακτικές", συνεχίζει η ίδια. "Εκείνο που

ποινικοποιείται λοιπόν είναι η παραβίαση και παραποίηση των προσωπικών δεδομένων, η

συκοφαντική δυσφήμιση, η εξύβριση, η παραποίηση δεδομένων και διώκονται ανά περίπτωση".

Εφόσον όμως τα social media μπαίνουν όλο και περισσότερο στα σπίτια των νέων, η κ.

Χριστοδουλάκη πιστεύει πως "στο μέλλον το cyber bullying θα πρέπει να προβλέπεται ως

αδίκημα στον Ποινικό Κώδικα και να διατυπώνεται ρητώς".

Αυτή τη στιγμή, τα περιστατικά που δικάζονται σχετικά με τον ηλεκτρονικό εκφοβισμό και τον

τρόπο που εκφράζεται στην πράξη, είναι πλημμελήματα με μέγιστη ποινή φυλάκισης για τους

ενήλικες, από 1 έως 5 χρόνια, ανάλογα με τη βαρύτητα της περίπτωσης. Ποινικά διώκονται και

ανήλικοι άνω των 13 ετών, χωρίς όμως να επιβάλλεται φυλάκιση.

Σε κάθε περίπτωση, η υπεύθυνη επικοινωνίας της SafeLine, ξεκαθαρίζει πως "καμία ποινή δεν

προβλέπεται για το ίδιο το cyber bullying αλλά για τους τρόπους εξωτερίκευσης του".

Τρόποι αντιμετώπισης "Σε κάθε περίπτωση που γίνουμε αποδέκτες κάποιας εκ των συμπεριφορών που προαναφέρθηκαν

ή γενικότερα συμπεριφοράς που δεν συνάδει με την προσωπικότητα του εφήβου, κινητοποιούμαστε

άμεσα", σημειώνει η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Οι γονείς καλούνται να ακούσουν το παιδί

με προσοχή και να το προτρέψουν να αναφέρει όσο πιο αναλυτικά γίνεται τα γεγονότα και τα

πρόσωπα που το έχουν φέρει σε δύσκολη θέση.

"Έχουμε τη δυνατότητα να αποκλείσουμε τον αποστολέα των ενοχλητικών μηνυμάτων και να

αγνοήσουμε αυτά. Όταν πρόκειται για απειλητικά μηνύματα, μπορούμε να αναφέρουμε το

περιστατικό στις Αρχές (Αστυνομία).

Γενικά, μπορούμε σε κάθε περίπτωση να έρθουμε σε επικοινωνία με τις Αρχές και να

προσπαθήσουμε, σε συνεννόηση με τη Διοίκηση του σχολείου, να εντοπίσουμε τη λύση στους

κόλπους του σχολείου και εξωδικαστικά χωρίς να δημιουργήσουμε επιπλέον προβλήματα στα

εμπλεκόμενα μέρη.

Μέλημα μου ως Διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού εγκλήματος είναι στα περιστατικά cyber

bullying που έρχονται στην υπηρεσία μας να προσπαθώ μέσα από τον διάλογο μεταξύ των

εμπλεκομένων ανήλικων μαθητών αλλά και των διευθυντών των σχολείων να βρούμε λύση χωρίς

την εμπλοκή των Ανηλίκων με δικαστήρια", αναφέρει ενδεικτικά ο επικεφαλής της Δ.Η.Ε.

Επίσης, η Γραμμή Βοηθείας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου απευθύνεται σε

εφήβους και στις οικογένειές τους.

Μπορεί κανείς να επικοινωνήσει, είτε καλώντας στον αριθμό χωρίς χρέωση για αστικές και

υπεραστικές κλήσεις 800 11 800 15, από Δευτέρα έως Παρασκευή και ώρες 09:00 - 15:00, είτε

αποστέλλοντας ηλεκτρονικό μήνυμα στο [email protected]. Υπογραμμίζεται ότι στα

παραπάνω στοιχεία δεν έχει κατηγοριοποιηθεί ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός αλλά ο τρόπος - τρόποι

με τους οποίους αυτός εκφράζεται.

Page 19: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

18

Μεθοδολογία:

Το θέμα δόθηκε σε φωτοτυπία στις ομάδες. Επιπλέον δόθηκε φωτοτυπία με το συμβολισμό κάθε

καπέλου. Τα μέλη κάθε ομάδας ανέλυσαν το θέμα εφαρμόζοντας τη μέθοδο de Bono. Στη

συνέχεια κάθε ομάδα παρουσίασε την εργασία της και ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων σχετικά

με το θέμα.

Page 20: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

19

Ανάλυση θέματος: Παραθέτουμε το θέμα όπως το ανέλυσε η ομάδα 1

ΛΕΥΚΟ ΚΑΠΕΛΟ

Το cyber bullying αναφέρεται στην παρενόχληση των μαθητών και γενικά των εφήβων,

από άλλους, μέσα από το διαδίκτυο. Ο κ. Σφακιανάκης, διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού

Εγκλήματος, μίλησε στο News247 και ανέφερε ένα περιστατικό που σημειώθηκε σε ένα σχολείο

της Αθήνας. Αυτό, συνέβη στην καλύτερη μαθήτρια του συγκεκριμένου σχολείου, ηλικίας γύρω

στα 16, η οποία έπεσε θύμα cyber bulling και ενοχλήθηκε τόσο που έφτασε μέχρι και την

απόπειρα αυτοκτονίας. Η αιτία, ήταν ένα ψεύτικο προφίλ στο facebook που δημιουργήθηκε στο

όνομά της. Σε αυτό, δημοσιεύονταν προσωπικά της πράγματα σαν να τα έγραφε η ίδια. Τελικά,

μετά από λίγες μέρες έρευνας ανακαλύφθηκε ο ένοχος ο οποίος ήταν και ο δεύτερος καλύτερος

μαθητής που τη ζήλευε θέλοντας να είναι αυτός ο καλύτερος μαθητής του σχολείου.

ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Τα συναισθήματά μας διαβάζοντας το περιστατικό διαδικτυακού εκφοβισμού είναι λύπη

και θυμός. Θεωρούμε ότι είναι άδικο αυτό που συνέβη στην κοπέλα, αλλά δεν έπρεπε να

προχωρήσει σε απόπειρα αυτοκτονίας. Πιστεύουμε ότι δεν αντέδρασε σωστά. Θεωρούμε ότι το

περιστατικό θόλωσε την κρίση της και δεν το αντιμετώπισε με ωριμότητα και λογική. Ο

συμμαθητής της της χαρακτηρίζεται από ζήλεια, απληστία και αθέμιτο ανταγωνισμό.

ΜΑΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι πολύ χειρότερος από το κλασικό πείραγμα. Μπορεί να

ασκήσει μεγάλη ψυχολογική πίεση στα θύματά του. Οι έφηβοι κρύβονται πίσω από μια οθόνη

θεωρώντας πως απλά πειράζουν κάποιον, άλλα δεν σκέπτονται πόσο μπορούν να πληγώσουν το

θύμα τους και τη κατάληξη μπορεί να έχει η πράξη τους.

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Αν κάποιος δημιουργούσε ψεύτικο προφίλ στο όνομά του μαθητή, που έκανε

διαδικτυακό εκφοβισμό, θα τον έκανε να καταλάβει πως το θύμα του ένιωσε.

Page 21: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

20

ΚΙΤΡΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα που μπορούμε να σκεφτούμε είναι ότι αυτό το περιστατικό

αποτελεί μάθημα για όσους συμβεί κάτι αντίστοιχο. Μέσα από αυτό που συνέβη στην κοπέλα

βλέπουμε πως πρέπει το θύμα να αντιμετωπίσει σωστά ένα τέτοιο περιστατικό. Επιπλέον,

καταλάβαμε το ρόλο που μπορεί να παίξει η αστυνομία για την αντιμετώπιση τέτοιων

περιστατικών.

ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ

Θεωρούμε ότι o διαδικτυακός εκφοβισμός αποτελεί σοβαρό θέμα για το οποίο πρέπει να

υπάρξει ενημέρωση σε μαθητές και γονείς. Πρέπει όλοι να γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν

και που να απευθυνθούν αν ένα τέτοιο περιστατικό πέσει στην αντίληψή τους. Θεωρούμε ότι

στο παράδειγμα που αναφέρει ο κ. Σφακιανάκης, η κοπέλα που έπεσε θύμα εκφοβισμού από

συμμαθητή της, δεν αντέδρασε σωστά. Ευτυχώς όμως η αστυνομία έδρασε έγκαιρα και πρόλαβε

τα χειρότερα.

Page 22: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

21

Ανάλυση θέματος: Παραθέτουμε το θέμα όπως το ανέλυσε η ομάδα 2

ΟΜΑΔΑ 2η

ΑΣΠΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Ο Διευθυντής της δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος Μ. Σφακιανάκης μας μιλάει σχετικά

με τον ηλεκτρονικό εκφοβισμό. Σε ένα σχολείο της Αθήνας, η πρώτη μαθήτρια του σχολείου

ηλικίας 16 ετών και σημαιοφόρος, υπέστη νευρικό κλονισμό και προχώρησε σε απόπειρα

αυτοκτονίας. Μιας και ήταν η καλύτερη μαθήτρια του σχολείου, δεύτερος καλύτερος μαθητής

από ζήλια και θέλοντας να τη μειώσει έφτιαξε ένα δικό της ψεύτικο προφίλ. Αυτό είχε ως

αποτέλεσμα, η κοπέλα, να μην αντέξει την πίεση και να καταφύγει σε τέτοιες απόπειρες.

ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Αυτό το γεγονός μας προκαλεί θυμό γιατί η 16χρονη κοπέλα, που δέχτηκε διαδικτυακό

εκφοβισμό από το συμμαθητή της, έπαθε νευρικό κλονισμό και οδηγήθηκε σε τάσεις

αυτοκτονίας. Ακόμα, νιώθουμε στενοχώρια με το σκεπτικό αυτό του παιδιού, που θα μπορούσε

να οδηγήσει στο θάνατο της κοπέλας.

ΚΙΤΡΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Στο θέμα μας, θα λέγαμε ότι κυριαρχούν τα μειονεκτήματα. Αν μπορούσαμε να πούμε

ότι υπάρχει έστω κι ένα πλεονέκτημα, αυτό είναι το γεγονός ότι εξαιτίας της κοινοποίησής του

μάθαμε πολλά σχετικά με το διαδικτυακό εκφοβισμό. Έτσι, μπορούμε να είμαστε πιο

προσεκτικοί και να ξέρουμε πώς να αντιδράσουμε αν συμβεί σε μας ή σε άλλο συμμαθητή μας

κάποιο παρόμοιο περιστατικό.

ΜΑΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ

Αν θέλαμε να προσεγγίσουμε το θέμα μας με αρνητική επικριτική σκέψη, θα αναφέραμε

ότι το θύμα θα έπρεπε να διαχειριστεί το θέμα με διαφορετικό τρόπο. Θα ήταν προτιμότερο να

μιλήσει σε ένα ενήλικο άτομο, που θα μπορούσε να τη βοηθήσει. Κατά τη γνώμη μας, δεν

έπρεπε να κλειστεί στον εαυτό της, ούτε φυσικά να βάλει τέλος στη ζωή της. Αν είχε

εμπιστευτεί κάποιον το πρόβλημά της θα είχε λυθεί με διαφορετικό και πιο αποτελεσματικό

τρόπο.

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ

Μια πρωτότυπη ιδέα θα ήταν να ενωθούν όλοι οι υπεύθυνοι της δίωξης ηλεκτρονικού

εγκλήματος και να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα που θα μπορεί να εντοπίζει οποιονδήποτε

Page 23: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

22

προκαλεί κακόβουλες φάρσες. Με τον τρόπο αυτό θα περιορίζονταν οι απόπειρες αυτοκτονίας

και θα προστατεύονταν τα θύματα.

ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ

Στο άρθρο είδαμε ένα περιστατικό διαδικτυακού εκφοβισμού. Είδαμε πως μια

κακόβουλη φάρσα μπορεί να στοιχήσει τη ζωή παιδιών μιας και δεν αντιμετωπίζουν όλοι το

θέμα με τον ίδιο τρόπο. Κατά την γνώμη μας η κοπέλα δε χειρίστηκε σωστά το θέμα και το πηρέ

πολύ προσωπικά Η κίνηση του συμμαθητή της ήταν λάθος μιας και τον οδηγούσε η ζήλεια του

και η επιθυμία του να είναι αυτός ο πρώτος μαθητής του σχολείου. Επιπλέον, για μας, ήταν ένα

θλιβερό γεγονός διότι μια απλή φάρσα θα μπορούσε να οδηγήσει την κοπέλα ακόμα και στο

θάνατο.

Page 24: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

23

Άρθρο 5ο

Τίτλος: «Γάμος 90χρονου Σαουδάραβα με 15χρονη έχει προκαλέσει σάλο στο Ίντερνετ»

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΤΡΟΚΟΗΣ

http://www.lifo.gr/now/world/21210

Ο γάμος ενός 90χρονου άντρα με μία

15χρονη έφηβη στη Σαουδική Αραβία

έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στη

χώρα, με το Twitter και τα υπόλοιπα

κοινωνικά δίκτυα να έχουν πάρει φωτιά

από τα οργισμένα σχόλια των χρηστών.

Όπως αναφέρει το BBC, ορισμένοι Σαουδάραβες αναρωτιούνται αν η περίπτωση αυτή

πρέπει να χαρακτηριστεί ως διακίνηση ή παιδοφιλία, καθώς ο άντρας όπως αναφέρουν τα τοπικά

μέσα ενημέρωσης πλήρωσε περίπου $17.000 για την εξαγορά της νύφης από την οικογένειά της.

Τα δημοσιεύματα κάνουν λόγο ότι τη νύχτα του γάμου το κορίτσι ήταν τόσο σοκαρισμένο που

κλείδωσε τον ηλικιωμένο άντρα της έξω από την κρεβατοκάμαρα και στη συνέχεια δραπέτευσε,

πηγαίνοντας πίσω στην οικογένειά της.

Ο αδίστακτος «άντρας» τώρα προειδοποιεί ότι σε περίπτωση που δεν επιστρέψει η νύφη θα

επιχειρήσει να πάρει πίσω τα χρήματά του.

Ο γάμος ανήλικων κοριτσιών είναι δυστυχώς ένα διαδεδομένο φαινόμενο στη Σαουδική

Αραβία, ενώ πληροφορίες κάνουν λόγο ότι χιλιάδες κορίτσια κάτω των 14 ετών έχουν

παντρευτεί κατά πολύ μεγαλύτερους άντρες που έχουν δώσει χρήματα στις οικογένειές τους.

Ακόμα και σε μία κλειστή κοινωνία, όπως είναι αυτή της Σαουδικής Αραβίας, οι χρήστες του

Twitter κινητοποιούνται υπέρ της επιβολής ελάχιστου ορίου ηλικίας για γάμο. Οι αρχές της

χώρας πραγματοποιούν αργά αλλά σταθερά βήματα υπέρ μίας τέτοιας νομοθεσίας.

Page 25: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

24

Μεθοδολογία:

Το θέμα δόθηκε σε φωτοτυπία στις ομάδες. Επιπλέον δόθηκε φωτοτυπία με το συμβολισμό κάθε

καπέλου. Το θέμα αναλύθηκε από έναν μόνο μαθητή, τον Νίσι Χοντάι, που εφάρμοσε τη μέθοδο

de Bono. Στη συνέχεια μας διάβασε την εργασία του και ακολούθησε συζήτηση σχετικά με το

θέμα.

Page 26: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

25

Δημιουργία αφίσας

Κάθε ομάδα αποφάσισε με ποιο τρόπο θα αποδώσει εικαστικά τα 6 διαφορετικά καπέλα

της σκέψης του de Bono. Μέσα από αυτή τη διαδικασία συνεργαστήκαμε και απεικονίσαμε τα

καπέλα με διαφορετικούς και πρωτότυπους τρόπους. Έτσι, δημιουργήσαμε τις παρακάτω

αφίσες.

Αφίσα ομάδας 1

Page 27: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

26

Αφίσα ομάδας 2

Page 28: Ερευνητική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.ergas.A.… · «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης

27

Αφίσα ομάδας 3