(ELIH Ημερίδα με θέμα: ¨Πολιτικές στήριξης και τεχνολογικές λύσεις για την

Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης ΚύπρουΠολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου

Πολιτική Τμήματος Πολγια τη στεγασγια τη στεγασκαι την κοινω

22 Δεκεμβ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜhttp://www.mo

Γιώργος Χα

MED) ν ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ευάλωτων ομάδων πληθυσμού¨86 90 Φανερωμένης 1011 Λευκωσία 86-90 Φανερωμένης , 1011 Λευκωσία

λεοδομίας και Οικήσεως στική πολιτικήστική πολιτική ωνική στέγαση

βρίου 2014

ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣoi.gov.cy/tph

ατζημιχαήλ

ρ ηψηΘ έ ώ Π λΘεσμικές υποχρεώσεις ΠολΕργατικές κατοικίες¨ 1955-έ ύ 1974τέγαση προσφύγων 1974 -ροσφυγικοί συνοικισμοί 2τεγαστική πολιτική Υπουργτεγαστική πολιτική Υπουργερίοδος κρίσης 2012 - ….Κοινωνική στέγη¨Κοινωνική στέγηαράμετροι συσχετισμού οραι αστικής ανάπτυξηςαι αστικής ανάπτυξηςέ Ε λή θά

ρ ηςλ ίλιτείας19632000-2000000-2014γείου Εσωτερικώνγείου Εσωτερικών

ργανωμένης στέγασης

ΑΠΕ

θνή Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμyone has the right to a standard of living adf and of his family, including food, clothingservices, and the right to security in the ehood, old age or other lack of livelihood in

ρωπαϊκό Κοινωνικό Κεφάλαιο της Ευρωπo ensuring the effective exercise of the right to housing, the Parties undertake to take measurewith a view to its gradual elimination; 3. to make the price of housing accessible to those with

ό δ άλ δ ώόχο τη διασφάλιση του δικαιώματος στη σποσκοπούν : 1. στην πρόσβαση σε κατοοπή και μείωση του προβλήματος των ασν διαμόρφωση προσιτών τιμών κατοικίαςν διαμόρφωση προσιτών τιμών κατοικίας

μάτων, 1948 (άρθρο 25)dequate for the health and well-being of g, housing and medical care and necessavent of unemployment, sickness, disability

n circumstances beyond his control.”

παϊκής Ένωσης ,1961,1996 (άρθρο 31)es designed: 1. to promote access to housing of an adequate standard; 2. to prevent and reduhout adequate resources.”

έ Μέ έλ β άστέγαση, τα Μέρη ανέλαβαν να πάρουν μικία ικανοποιητικών προτύπων 2. στην στέγων με στόχο τη σταδιακή εξάλειψη κας για όσους δεν έχουν αρκετούς πόρουςς για όσους δεν έχουν αρκετούς πόρους

ύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας (άραστος έχει δικαίωμα αξιοπρεπούς διαβιώσβλέπει περί προστασίας των εργατών, αρωνικών ασφαλίσεων¨ωνικών ασφαλίσεων

ομοθεσίες: ρί Στέγασης, Κεφ.222 του 1955 (ο οποίοςρ γ ης φ ( ςρί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος 9ρί Δήμων Νόμος 111/1985, άρθρο 84 (ιε), ρί Κυπριακού Οργανισμού Αναπτύξεως Γη

θρο 9)σεως και κοινωνικής ασφάλειας. Ο νόμοςρωγής προς τους πτωχούς και συστήματο

ς καταργήθηκε με τον Νόμο Ν.71(Ι)/1992)ς ργή η μ μ ( ) )90/1972, άρθρο 11,

ης Νόμος 42/1980, άρθρο 17

ΑρμοδιότηΈνα σημαντικό μέρος τηςαφορά την οικιστική πολιτΚλάδος Οίκησης με στόχο τηΚλάδος Οίκησης με στόχο τηπροσφοράς στέγης σε εργπληθυσμού με το σύσ

ό ό έπρόγραμμα εφαρμόστηκε μέ

ητες ΤΠΟ ς εργασίας του Τμήματοςτική. Το 1955, ιδρύεται οην εφαρμογή προγράμματοςην εφαρμογή προγράμματοςγατικές ή άλλες τάξεις τουστημα ενοικιαγοράς. Τοέ Δ έ β 1963έχρι το Δεκέμβρη του 1963

Περίοδος

εσμικό πλαίσιο ήταν συ

την πράξη εντοπίζεται ό

ι υπηρεσίες κοινωνικής οινωνικής στέγης, ήταν μοινωνικής στέγης, ήταν μ

ι οικονομικές δυνατότηι οικονομικές δυνατότηοινωνικής στέγης ήταν μ

1955 - 63

υνοπτικό, αλλά λειτουργ

ότι :

ευημερίας για προσφομάλλον υποτυπώδεις κμάλλον υποτυπώδεις κ

ητες για προσφοράητες για προσφορά μικρές

ημ ςΜισιαούλη και Καβάζογλου, η β ζ γ

ς γ η ηστην Τ/Κ συνοικία Λεμεσούη μ

Εργατικές κατοικίες στονΕργατικές κατοικίες στον

Οι εργατικές κατοικίες δ

Έχει δημιουργηθεί μια Κίνηση Πολιτών χ ημ ργη μ η ηΟ Δήμος υποσχέθηκε

Η περιοχή έχει μεγάλη αξία και θα μποροεκμετάλλευσης όπως αυτής του ΚΟ

Αντιλαμβάνεστε ότι το δίλημμα είνΠροστασίας και Διατήρησης της

της μεγιστοποίησης του οικονομικού ο

* 1 σχέδιο και φωτογραφία από εργασία ¨Δημοτικές πολυκατο

Άγιο Ιωάννη ΛεμεσούΆγιο Ιωάννη Λεμεσού

εν είναι διατηρητέες.

για την κήρυξή τους σε διατηρητέα. γ η ήρ ξή ς ηρηνα την μελετήσει.

ύσε να τύχει μεγαλύτερες οικονομικής ΟΑΓ που έγινε στο Νότιο μέρος.

ναι τεράστιο και είναι μεταξύ:Πολιτιστικής Κληρονομιάς και οφέλους που μπορεί να προκύψει.

οικίες Άη Γιάννη Λεμεσού¨ του κ Α Χριστοφίνη στη Σχολή

Το θέμα θα μπορούσε να τεΝα αποκτήσει δηλαδή, ακό

Μπορεί με κάποιο τρόπο ναων εργατικών κατοικιών μεων εργατικών κατοικιών μεδιο χώρο ?

ο ερώτημα δεν έχει εύκολθ ύ λτι θα μπορούσε να μελετη

ή ί

εθεί και ως τρίλημμα. όμα μια τρίτη δυνατότητα.

α συνυπάρξει η διατήρησηε κάποια νέα ανάπτυξη στοε κάποια νέα ανάπτυξη στο

λη απάντηση, αλλά πιστεύωθ ί ί λ ίηθεί, ίσως και στα πλαίσια

Παλιές εργατικαι νέες κατοικ

κές κατοικίες κίες του ΚΟΑΓ

Περίοδος μεά την τουρκική εισβολή του 1974, μετωπίσει το πρόβλημα της στέγαμ ρ β ημ ης γευθύνη για τη στέγαση των εκτοπρι σήμερα έχουν ανεγερθεί 69 Κυ00 οικιστικές μονάδες. Τα τελευταβλέπουν την ανέγερση 400 περίπβλέπουν την ανέγερση 400 περίπ

ετά το 1974η Κυπριακή Κυβέρνηση είχε να ασης των προσφύγων. Από του 197ης ρ φ γισθέντων έχει αναλάβει το Τμήμα. βερνητικοί Οικισμοί με περίπου αία στεγαστικά προγράμματα που οικιστικών μονάδων σε κενούςπου οικιστικών μονάδων σε κενούς

Περίοδος 1

κές επιπτώσεις από την ανάγσφύγων:

μεσες και τεράστιες ανάγκες

ροθέτηση στον αστικό ιστό (ροθέτηση στον αστικό ιστό (ήρχε κυβερνητική γη)

1974 - 2000

γκη στέγασης των

ς (για το μέγεθος της Κύπρου)

σε μεγάλο βαθμό εκεί πουσε μεγάλο βαθμό εκεί που

Συνοικισμός Στρόβ(32 εκτάρια, 705 μονά

βολος ΙΙΙ , Λευκωσία άδες, 18 καταστήματα)

Συνοικισμός Αγίων ΑΑναργύρων, Λάρνακας

Συνοικισμός ¨Κάψαλος¨ στη Λεμεσό

Συνοικισμός Πάάνω Λακατάμιας

Συνοικισμός Πάάνω Λακατάμιας

Συνοικισμός5 κατοικίες και 5 καταστήματα στ

ς Ταχτακαλάτην καρδιά της παλιάς Λευκωσίας )

Επεκττάσεις

η περιοχή πριν την παρέμβαση

Σχέδια για τηνν Οδό Θησέως

Ισόγγεια

Όροοφοι

Ταχτακαλάς μετάά την παρέμβαση

πρριν

μετά

Χωροθέτηση 20 συνοικισμώ96 οικιστικές μονάδες (2957, τική περιοχή Λευκωσίας, σετική περιοχή Λευκωσίας, σε

ών, για 20,000 περίπου άτομα 1147, 656, 834, 502) στην ευρύτ5 φάσεις από το 1974 – 1982 *2 5 φάσεις από το 1974 1982 2

Ερώτημ

Χωροθετεκεί πυπάρχ

Κυβερνηγη ή εκείγη ή εκείδ λ

ντε εναλλακτικοί τρόποι (*3) ένταμενο πολεοδομικό συγκρότημα

(Ε: εμπόριο Δ Υ : δ(Ε: εμπόριο, Δ.Υ. : δ* 3, σκίτσα από άρθρο ¨Τρόποι λύσης του στεγαστικο

συνέπειες¨, Πολεοδομικά Θέματα , τεύχ

τρόπος: περιφερειακή εξάρ

αξης νέων κατοίκων (Π, π) σε έναα στο οποίο διαμένουν ντόπιοι (Νδημόσιες υπηρεσίες)δημόσιες υπηρεσίες) ύ προβλήματος , Πολεοδομικές και ψυχοκοινωνιολογικέςχος 9, 1979, της κ. Ν. Λάππα, αρχιτέκτονα

ρτηση (πρώτοι συνοικισμοί π.χ. Στρόβολος

2ος τρόποςελευταίοι μεγάλοι συνοελευταίοι μεγάλοι συνο

ς : ανάμιξηοικισμοί, π.χ. Λακατάμιας)οικισμοί, π.χ. Λακατάμιας)

3ος τρόπος : διασππορά (Ταχτακαλάς)

4ος τρόπος : αυτονόμηση

5ος τρδυνάμωση υφιστάμεν

όπος : νου πολεοδομικού ιστού

υρύτερη αστική περιοχή Λευμετά από

υκωσίας (Τοπικό Σχέδιο 2013) 30 χρόνια

Ο χρόνος κάπέλυνε το πρόβλέλυνε το πρόβλ

ά

Περίοδος 2

τιμετώπιση των βασικό

κτεταμένες συντηρήσειςτους οικισμούςτους οικισμούς

2000 - 2014

ότερων προβλημάτων μ

(προσθήκη κλιμακοστασίω

Αξιολόγηση οικιστιΣυνοικισμού Πά

Επιδιόρθωση (12) - Διερεύν

ικών μονάδων του άνω Λακατάμιαςνηση (10) - Κατεδάφιση (18)

Συνοικισμός Πάάνω Λακατάμιας

Πάνω Λακαττάμια, πριν

Πάνω Λακαττάμια, μετά

Πάνω Λακαατάμια, πριν

Πάνω Λακαατάμια, μετά

Νέες κατοικίες Πάνω Λα

στο συνοικισμό ακατάμιας

Προσθήκη ανελκυστήστο Συνοικισμό

ήρα σε πολυκατοικία ό Άγιος Παύλος

Νέες πολυκαΣυνοικισμό Ά

ατοικίες στο Άγιος Μάμας

ΣτεγαστικήΥ ίΥπουργείου

ή ΠολιτικήΕ ώΕσωτερικών

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Υ

7 Σχέδια που απευθύνονται στο σύνολο του πληθυσμού

αίο Στεγαστικό Σχέδιο

γαστικό Σχέδιο παροχής κινήτρων για συστέγαση προσώπων με γγενικά πρόσωπα πρώτου βαθμούγγενικά πρόσωπα πρώτου βαθμού

γαστικό Σχέδιο για τη βελτίωση συνθηκών στέγασης ληπτών δημόηθήματος

γαστικό Σχέδιο για τη βελτίωση κατοικίας για στέγαση και φροντίδγαστικό Σχέδιο για τη βελτίωση κατοικίας για στέγαση και φροντίδοξενούμενων και ανάπηρων προσώπων οι οποίοι είναι λήπτες δ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Σημερινό ή προωθούμενο καθεστώς του Σχεδίου

Το Σχέδιο έχει ανασταλεί. (Οι εγκριμένοι δικαιούχοι παίρνουν τις εγκριθείσες επιδοτήσεις μέσω του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγ

Δεν ισχύει

όσιου Οι σχετικοί προϋπολογισμοί έχουν μεταφερθεί στο Υπουργείο ΕργασίαΚοινωνικών Ασφαλίσεων. (Το Σχέδιο είναι υπό μελέτη με πιθανότητα νασυνδυαστεί με το Σχέδιο του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος )

δα Οι σχετικοί προϋπολογισμοί έχουν μεταφερθεί στο Υπουργείο Εργασίαδα δημόσιου

χ ρ γ μ χ μ φ ρ ργ ργΚοινωνικών Ασφαλίσεων . Το Σχέδιο είναι υπό μελέτη με πιθανότητα να

ημερινή περίοδοςκότερα προβλήματα σημερ

λλειψη κρατικών πόρων λόγψη ρ ρ γ

υσκολίες χρηματοδότησης ινητρα για να επαναδραστηρη ρ γ ρ ηρην ανάπτυξη

ς κρίσης 2012-....ρινής κατάστασης :

γω οικονομικής ύφεσης γ μ ής φ ης

ιδιωτικού τομέα που επιζητεί ριοποιηθεί και να συμβάλει ρ η μβ

Διαχρονική εξέλιξη στην πραράμετροι

1955 - 1963 - (1974) 1974 –

ιουργίας των αναγκών Οικονομική κατάσταση οικογενειών

1. Εισ200 002. Η οι

όναγκών

Με βάση και τις παραχθείσες οικιστικές μονάδες , πρέπει να κυμαίνονταν σε

Άμεση προσφ

μερικές δεκάδες ανά έτος

αρακτηριστικά ών αναγκών

Το κοινό χαρακτηριστικό των αιτητών η οικονομική κατάσταση

Πρόσφμορφωαπό τι

ικός ΦορέαςΚράτος Κράτος

ικός Φορέας ρέας Δήμοι ΤΠΟ Κράτος

ροσφορά κοινωνικής στέγης Χρονικές περίοδοι

– 1990 - (2012) 2012 – ….

βολή Τουρκίας και ο εκτοπισμός 0 προσφύγων καιικονομική κατάσταση οικογενειών

Παγκόσμια οικονομική κρίση, ύφεση οικονομίας, υπογραφή Μνημονίου με

ανάγκη στέγασης δεκάδων χιλιάδων φύγων

Θα πρέπει να γίνουν ειδικές έρευνες γεξακρίβωση των αναγκών

φυγες διαφορετικής οικονομικής βάσης, ωτικού επιπέδου κλπ ς κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου

Αρκετές μη προνομιούχες τάξεις της καπολαβές κάτω από τα όρια της φτώχ

ς ( ΤΠΟ για το 1 πιο πάνω και ο ΚΟΑΓ για το 2 πιο πάνω)

Κράτος ΚΟΑΓ για το 2 πιο πάνω)

ς ?

Νέες ανάγκες, νώην ¨μεσαίες¨ εισοδηματικές τάώην μεσαίες εισοδηματικές τάδες που χρειάζονται στήριξη

ση των ανέργων

ύ λ ώση του ποσοστού των πολιτών

νέες προκλήσεις ξεις περιλαμβάνονται πλέον στιςξεις περιλαμβάνονται πλέον στις

δή όν με εισοδήματα στα όρια των

Βασικά ερκαι πιθανέςκαι πιθανές

Κράτος συνεχίζει να έχεΚράτος συνεχίζει να έχεά η δεινή οικονομική κασεγγίσεις στην παροχή κ

ρωτήματα ς επιλογέςς επιλογές

ει τις θεσμικές του ευθύνει τις θεσμικές του ευθύνατάσταση απαιτεί νέες κοινωνικής στέγης

Κοινωνικό ήηση πρόνοιας για παροχή κοινων

πικά Σχεδία που τροποποιήθηκαν3

νωνική στέγη: ορίζεται η οικονοορά, ενοικιαγορά ή ενοικίαση, σε νωνικοοικονομικές συνθήκες τουνωνικοοικονομικές συνθήκες του

ύ ζό ή

κή στέγη ή έ έ άλνικής στέγης στα τέσσερα μεγάλα

ν το 2011 και οριστικοποιήθηκαν το

ομικά προσιτή στέγη που θα διατεθετιμές άμεσα συσχετισμένες με τις τόπου σε δικαιούχους με βάση τατόπου, σε δικαιούχους με βάση τα

προτεινόμενα κίν

Συνολικό πρόσθετο συντε12 5% ί θ δ θ ίτο 12.5% του οποίου θα διατεθεί

αι το υπόλοιπο 12.5% για ελεύθε

Μικρότερα εμβαδά κατοικΜικρότερα εμβαδά κατοικ

νητρα διαλαμβάνου

ελεστή δόμησης : 25% έ ό ή έσε τιμές κόστους για κοινωνική στέγ

ερη χρήση)

κιών κατά 20% των προτύπκιών κατά 20% των προτύπ

ατότητες χωροθέτησης

το ίδιο κτίριο ίδ ά λλά άτο ίδιο τεμάχιο αλλά σε ά

ε γειτονικό τεμάχιο στην ά ΚΟΑΓε τεμάχιο του ΚΟΑΓ στο

ς κοινωνικής στέγης :

άλλ ίάλλο κτίριοίδια περιβαλλοντική περιοχίδ Σ έδ Α ά ξίδιο Σχέδιο Ανάπτυξης

Παράμετροι συσχετισκοινωνικής στέγης και

ροσδιορισμός των πραγματικών αντις οποίες καλείται να ανταποκριθε

ικονομικά δεδομένα του Κράτους καα σκοπούς μείωσης του διοικητικούέλικτων και αποτελεσματικών μηχα

εσμικό πλαίσιο (νόμοι κανονισμοί

σμού της προσφοράς της αστικής ανάπτυξης

ναγκών και του ποσοστού των αναγκώί το Κράτος (α%)

ι συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέύ κόστους και της διαμόρφωσης ανισμών ικανοποίησης των αναγκών

πρόνοιες και μέτρα πολιτικής των

Κοινωνικο-πολιτιστικό προφίλ τωνστήριξηςστήριξης

υσχετισμός της στέγασης με χώρλλες υποδομές εκπαίδευσης κοινωνλλες υποδομές εκπαίδευσης, κοινων

Μέτρα αποφυγής στιγματισμού, γκικαιούχων κοινωνικής στέγης και υιοικαιούχων κοινωνικής στέγης και υιο

ν ομάδων που παρουσιάζουν την ανάγκ

ους εργασίας, προσπελασιμότητα σε νικοποίησης κλπνικοποίησης κλπ

ετοποίησης και απομόνωσης των οθέτηση μέτρων εμπλοκής και ανάμιξηςοθέτηση μέτρων εμπλοκής και ανάμιξης

Κίνητρα για των ΑΠΕ δεν εμπίπτει στην παρούσα παρουτων ΑΠΕ δεν εμπίπτει στην παρούσα παρουυσης των προσπαθειών της ενεργειακής ανααλωτών, αλλά γενικότερα όλων των ενδιαφε

λαίσια αυτά σημειώνεται ότι στιςλαίσια αυτά σημειώνεται ότι στιςΕντολή (με αριθμό 1 του 2014) τοήση ανανεώσιμων πηγών ενέργία αφορά λεπτομερείς διασαφηνίστικής που πρωτοδημοσιεύθηκαν

χρήση ΑΠΕ υσίαση, εμπίπτει όμως στο γενικότερο θέμαυσίαση, εμπίπτει όμως στο γενικότερο θέμα αβάθμισης κατοικιών (όχι μόνο των ευάλωτων ερόμενων).

ς 17 11 14 εγκρίθηκε και δημοσιεύθης 17.11.14 εγκρίθηκε και δημοσιεύθηου Υπουργού Εσωτερικών με θέμα γειας σε σχέση με αναπτύξεις¨ η σεις και εμπλουτισμό προνοιών το 2011 στα πολεοδομικά Τοπικά

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕ

ρήση Βασικές προϋπ

Προϋ-ποθέ-σεις

Προαιρετική αξιοποίηση κινήτρου ή υποχρεωτική προϋπόθεση για να ισχύσουν τα άλλα κίνητρα που αφορούν το συγκεκριμένο είδος

ΚΕυ

της ανάπτυξης Προαιρετικόκίνητρο

Υποχρεωτικήπροϋπόθεση για να ισχύσουν τα άλλακίνητρα των Σχεδίων Ανάπτυξης

προαιρετικό(πέραν των που ός ορίου (ή ανάπτυξης

προαιρετικό

εγάλων και ήσεων, γάλων και

προαιρετικό

ικών δ έ

ΕΣΕΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΠΕ

ποθέσειςΚίνητρογια %αύξηση επί του υφιστάμε

Πεδίο ΕφαρμογήΚατηγορία Ενεργειακής απόδοσης του υποστατικού

Ελάχιστο υποχρεωτικό ποσοστό (%) κάλυψης ενεργειακών αναγκών

νου συντελεστή δόμησης κατά:

από ΑΠΕ, επί του συνόλου της αντίστοιχης χρήσης ή ελάχιστηεγκατεστημένη ισχύς σε σχέση με το εμβαδό της ανάπτυξης

Α 25%(*1), (*2)

5% Παγκύπρια

Α 25%(*1), (*2)

5% Παγκύπρια