www.ars

ivaku

rd.o

rg

2

BERBANG Organa Federasyona Komelen Kurdistane

li swede Organ för Kurdiska Riksförbundet

Berpirsiyar MahmUd Lewendi

Redaksiyon Bave Naze, Cemşid Heydeıi, Dara Reşid, Fehmi Kakeyi, M.Lewendi,

Mueyyed Teyib, S.Reving

sattning och layout Broye Macir. Bave Rojbin

Adress Box 45205

5·104 30 Stockholm

Telefon 08/68 60 60

Postgiro 64 38 80·8

AbonetiiPrenumeration Kes/Enskilda' 100 Skr/sai-M

MeqamiMyndighetero 200 Skr/sal·ar

ilan/Annons RUpela pa~in{Baksida: 2000 Skr.

RUpelen navin/lnsidor: 1000 Skr.

Ansvarigutgivare:M. Lewendi Redaktion:B. Naze, C. Heydeıi, D. Reşid, F. Kakeyi, M.Teyib, S.Reving

Redaksiyon ne berpirsiyare nivisaren bi imze G axaf·

tinen Federasyone ye. Nivisaren ku ji Berbange re ten

~and in. heke çap ji nebin, li xwedi nayen vegerandin.

ISSN-0281·5699

Sal 7, Hejmar: 4/88 (49), 21.04.1988

BERBANG

Newroza isal bi awayeki girseyi hate pfrozkirin. 2000 kurden ji her çar par~n

Kurdistane di ve roja xwe ya şahiye de hatibfuı bahev.

Le, gava ku reşe-mizginiya Helebre hate bihfstin, ev şahf t1 kefxweşf di şfne wergerfya.

Penc hezar kes, kesen kurd; jin, zarok, pir t1

xort di nav bisteke de bi bomben jehre hatin qirkirin.

Li ber çave Seddam'e pis t1 geni, weki penc hezar m~ batibin kuştin! Ü bi serde ji; berdevke Seddam, Tariq Ezizi ji tevayiya dunye re dibeje: "Ji bo parastina dewleta xwe em mecbfu in bombeyen jehre li hember kurden

hemwelatiyen xwe bi kar binin, dive hfuı van

kirinen me xweş bibinin!" Ü dunya ji xweş dibine.

Ji ber~ da bav t1 kala gotiye:

"Z~rzane

Zorzane Dev~ tifinga mor zane!"

Ne tene dwıya doyin, a iroyin ji tene ji ve gotine fam dike.

Berpirsi)'ar

www.ars

ivaku

rd.o

rg

DI BIN ALA FEDERASYONE DE

tle Nell't•oza isal Ili Ilelrfıdu lle 11iı•oz J{iı•

. Federasyona Komelen Kurdistane li Swede, di 19.03.1988'an de li bajare Stockholme şahiya Newroze bi beşdariya 2000 kesen Kord, Swedi fi biyaniyan piroz kir.

Newroz isal ne wek her sali bu, ev cara peşin Ji dewlemendiya programa Newroze her kes ji hernil perçen Kurdistane hewqas kurd di kHxwe§ bu: şahiya xwe ya netewi de hatibfin ba hev.

Foto: Cemil Elbaki

www.ars

ivaku

rd.o

rg

4

Federasyone isa! li Stockholme, di salona Konserthuset'e

de şahiya Newroze plroz kir. Şahiye di 18.30'an de bi

axaftina Seroke Federasyon e Keya İzol ve destptlkir. Pişti wl zaroken daghema (Kreş) Kurdi ya Tenstaye bi çend

sitranen Kurdi (i Swtldi programa xwe ptlşktlş kirin di du re Koma Gruba Folklora zarokan ji Bolniis'e bi listiken

xwe ytln ji dor bela Swerege şahiya Newroze geştir kirin.

Ferhad Baban ku ji Kurdistana İrane ye wek solo bin

sitran di awaye operet de gol. Piştl Koma Folklora Govend ku listiken ji dorhela Mutkl'ye ptışkeş kirin,

programa Şivan (i Gulistan destpekir.

Di beşi duemin e şahiye de Grup NAMO li gel

orkestrayeke dewlemend fi dengbejtln xwe gelek silranen

dilini u folklorik en ji Kurdistana Iraqtl ptlşktlş kirin, her weha gelek kesan ji li gel sitran (i musika wan govend

kişandin. Di du wan re Koma Diian govenden ji h<lla

Entebe ptlşktlş kirin.

Gr(tpNamo

Dengbeja bi nav u deng Şirine ji bi denge xweye şirin şahiya Newroze geştir kir. Nasir Rezazi'yi bi awaz (i

dengtl xwe rengeki din da şahiye. Di dawiya programa şahiye de Şivan Perwer careke din derket sahne (i bi

tembur (i orkestra (i denge xwe, xweş ıexist (i xweş sitra.

Gr(tp Goven

www.ars

ivaku

rd.o

rg

5

Bi munasebeta şahiya Newroz€ ji Federasyon€ re hin mesaj O pirozbayi ji hatin. Parti, komele O kes<ln ku mesaj şandibOn ev in.

1- Komeley Kultur! Kurd le Örebro (Rehman Sofl) 2- Komela Kurd li Botkyrka- Komlta Karger 3- Tipi Top! P<ly Kurdistan le Stockholm. 4- Koç-Kak (SwM) 5- Komlta Reistinl ya Yekitiya Sosyalist a Kurdistan 6- Södermalm föreningen mot Rasismen- Stockholm

li Södermalm 7- Komela jin<ln Demokrten Kurdlstane li Swed. 8- Enstituya Kurdl ya Parise- Lütfi Baksl 9- Koç-Kak (Hollanda) 10- Rizgarixwaren Netewayi Kurdistan-Bask€ Sosyalist ll- Yekitiya Ciwanen Kurd li Swede 12- Hevlya Gel- Liq€ Swed 13- Rekxirawi Xwendikarani Sosyalist Kurd le Ewrupa 14- KO M-KAR- SwM.

Destpeka jiyanek nu ye !ro roja nu NEWROZ Jiyane NEWROZ bermaliya min Jine Evine J i hezar salan O vir de berxwedan e NEWROZ dilbera min seribildan e li hemher hovan xwinxwaran zor (i

zordaran serketine Stran e NEWROZ cana min Di denge bilbile M nav de Di deve tivinga PEŞMERGE yen qahraman de bange li sere çiyaye bi mij u dixan çiyay<l ARARA Te METIN AN ZAGROS ÇiyayeKURD çirOsk e Berbang e NEWROZ dile min bihar e bi kulilken rengin xemilandi ri han

binevş

sosin gul Tireja roja rengin e NEWROZ gulisora min roja can pe dijin roja dijmine şeva reş tari bMeng avis o bi tava giran dagirti Şeva

stara dizan guren dev bi xwin weke gerden O sing O bere gulizera nugihaye NEWROZ hesreta min Gulizera bedew bo canek teze arnade gibişti

maka hime hOnandine . destpekeke nO ye NEROZ hatina min jiyaneke teze ye jln e evin e hevlye NEWROZ

A.FERHAT

www.ars

ivaku

rd.o

rg

6 BERBANG

Di §ahiya N ewroze de Axaftina A

Seroke Federasyone Keya Izol

Xwişk il birayan heja, meYan@n

giranbiha, Hiln hernil ser seran ser çawan

hatine cejna Newroze. İro em bi hev

g li dij kolonyalizme, zilm n zordestiyS,ji bo hebftna xwe ya

netew!, sembola lıM il roj@n baş

cejna Newroze plroz dikin.

Roja Newroze di tekoş!na gel@

Kurdistan@ de roleki mezin dil!ze.

Ne ten@ li welat, herweha li hernil

derh ku Kurd 18 dij!n, cejna

Newroze bilye nişana xebat il

piştgiriy@, bftyereke giring ku me

hernilyan t!ne cem hev, daxwaza

bihevrebiln il yekitiya me t!ne ziman.

Di ve roje de em, hernil Kurd, bi

dileki germ, li hember hevildu bi

tehamul, ji bo doza Kurdistane yek

can il yek dil dıbin. HSztirbiln il

bihevrebilna me dile me hemuyan şa

dike, qeweteke mezin dide me ku em

ji bo doza xwe ya giring hin zadetir

xebaıe bikin. U di aliye din ve bilyeren ku !ro li

Kurdistan@ ç@dibin dil@ me

dişewit!ne. Gele me bi sedan sal li

bin nıre dijmin@n dagirker de dinale.

Jin, pir il zaroken me ji ber

zordestiya dijmin, xizan il bexwedi

mane. Dewleten Kolonyalist li ser ku

ew welate me perçe il talan k!rine, bi

k!ryar@n xwe ve dixwazin roj bi roj li

her dere Kurdistan@ teda il zilm@n

xwe zadetir bikin. lro çavsoriya ku li

welate me ç@dibe, ji zordesti il

tedayen rejimen nijadperest il faşi,

wek Afrika Başilr, İsrail n ji welat@n

diktatorya ya Amerika Latin kılıntir

nine. U bi daxawa, din@ !ro bedeng

e. Em div8 ji bo piştgiriya doza

Kurdistan@ dawa ji hernil h@zh

p@şverii il demokrat il biriiraya gişt!

ya cihan@ bikin. Xebaten weha

pew!st il giring e. U daxwaz il hMya

me ya sereke, ji mirov@n Kurd bi xwe

ye. Dive em Kurd bi hernil lıezen

xwe xwedi li pirsa xwe derkevin,

t8koşin il xebata xwe b8westan

bidominin. Wek neteweyeki

r@xistinbilyi bikaribin xwe ispat!

hernil cihan@ bik!n, bibin lıM ji bo

miletexwe. Geli hevalan, Li Kurdistana Tirk!y@, rejima faşist

bi hernil Mzen xwe teda il çavsoriySn

xwe didomine. Her çiqas di biriiraya

gişti ya TirkiyS de sala dawi belısa

pirsa gele Kurd ıe kirin ji,tu roj

zordestiya dewleta Tirkiy@ li ser gele

me k8m nebilye. Girtin, kuştin, nefi

kirin her berdewam e. Zindan@n

dagirkeran bi insanen me yen

4/88

welatpar@z tij! ne. Ji sisiya dido ye

ordiya Tirkiye li KurdistanS hatiye

bicikirin. Bi sedan gund ten

valakirin, bi işkence, kuştin il

nefikirin, rej!ma faş!şt dixwaze gele

Kurdistan@ wek netewe ji orıe rake.

Li Kurdistana Iraq@, rejima faşist ya

Seddam bi kirinen xwe, hernil

qanftn@n navnetewi daye bin lingan.

Roj luneye ku ax, gund, il bajaren

Kurdistan@ neyin bomhebaran kirin.

Bi sedan, bezaran miroven

welatperwer il xoşewfst ten kuşlin il

dardekirin (idamkirin). Gund ll

bajarıln KurdistanS ıen vala kirin.

Foto: Şoreş Zirek

www.ars

ivaku

rd.o

rg

Rejtma faşist li hemher insanen me yen sivil li ber çaven hemfi cihane, çeken kimyewi bikartine, hovitiya xwe herroj dide nişandan.Misala we ya hert jtndar ji bajare Helebce ye ku bi awayeki wahşiyane O hovlti 5000 kurden sivil bi bomben jehre qetil kirin. Helebre kirin Hiroşima duemin. U Kurdistana Iran6, rejima

kevneperest fi fanatik Xumeyni li ser, nave islamiyet6, ji 1980 il veda ye bi hernil hezen xwe Kurdistane bomhebaran dikin, jin, zarok, mer didin ber tanq il topan, bi bezaran lnsanen me mecbfire muhaciriye kirine.

U Kurdistana Suriye, gele Kurd ji hernil mafen xwe yen netewl fi demokratik, ji mafen hevwelatiye mehrilm in. Gele me li vir ji wek perçan din, ji bo mafen xwe yen insani fi demokratik tekoşin dide. Heval il hogiren me yen girti di

zindanıln kolonyallstan de, di bin işkence il zordesliye de binjl, beyi ku teslim bin, roja hM il berxwedane, cejna Newroze, bi rik il Inat plroz dikin. PiOşmerge il girıiyen me yen qehreman iro bi xwln il canen xwe diroka Kurdistaneke azad fi serbixwe dinivsinin, ji bo xilasiya welat dibin rılberen nemir.

rılxistina me ya demokratik Federasyone de, tu car gele xwe ten8 nahelin, kirinen kirej ya dijmin ji bir nakin. Ji bo ku denge me xurtir O xebata me bi tesir be, dive rexisıina me bihez bibe. Tene bihezbfin, ne bes e, herweha bikaribe reyen nil bibine ku baştir alikart fi piştgiriya doza Kurdistane, tesir li ser birfirayen cihane bike. Federasyona Komelen KurdistanS li Swade bi program il prensiben xwe, bi xebata xwe ya rojane, ne tene ji bo kurden Swade, herweha ji bo gelek keşen me yen li welaten din ji, di ware demokratik de, bfiye minakek cidi O giring. Pirali il bingehfirehbfina xebata Federasyone baweriyeke mezin, daye hernil kurden derveyi 'Y<;Iat, çarçova xebata me firehtir kin ye. U, hM u xwestina me dive hln

zadetir bibe. H8viya me ya piOşin il sereke, yekitiya hezen siyasi ya bem il perçiln KurdistanS ye. Tene,

yekitiyeke esası ya di navbeyna bilren me yen siyasi de dikare pirsgirek8n me yen sereke çareser bike. Welat6 me ji bin nir8 dagirkeran rizgar bike. Hemfi kes u h6ren me yen siyasi il demokratik div6 ji bo ve armanc6 xebate bike.

U, div6 em di ware demokratik de ji li iınkanSn yekitiyc bigerin. Divc em bi her awaye xebaıe bilcin ku rilxistinen me yen demokratik li Ewrfipay6 bilzen xwe bilcin yek, bi bev re hevkariyen bingehln bimeşlnin. we gav8 denge me hln xurtir, hev!bilna me hln bi bingeh dibe. Em we gave dikarin bi hesantir pirsgirekcn derheqa zarok, ciwan, jin, penaberen xwe çareser bikin. Wek neteweyek organİzekiri il modern haziri ji bo civaleke azad fi serbixwe bikin.

-Biji NEWROZ!

Li Uppsalaye N ewroz

Şfrfn

Di 18'6 Adara 1988'an de li bajare Uppsalaye ji ali Komela KurdistanS ve cejna Newrore bi şahlyeke gur hale pirozkirin. NSziki 400 kesen Kurd, Sw8di il biyaniycn din di şahiye de beşdar biln. Şahiya Newroze ji ali programa xwe ve ji dewlemend bil. Senetkar, kes il grfiben ku di şev8 de sitran il govend girlin ev biln. Feqiye Teyra (Nizamettin Arıç), Faxreddin, Azad, Koma Govend (Folklor), Koma Dilan (Folldor) il Şirtne ku wek mevan halibil şeve we ji hin sitran piOşkiOş kir. Şahlya Newrore bi kcfxweşi u dilxweşi dawl hat.

Komela KurdistanS Ii Uppsalaye

www.ars

ivaku

rd.o

rg

8 BERBANG

90 Sali'ya Rojnamegeriya Kurdi

isa\ 90 saliya derketina rojnama "Kurdistan•e ye. Ku di

22'e Nisana 1898'an de li Qahire ji ali Midhet Miqdad

Bcdirxan Bcge ve batibil derxistin.

Ev rojnama pll§in a kurdi beta 1902'an jiyana xwe

domand il li ser hev 31 bijmaren we bi Kurdi

(Kurmaııici-Sorani) u Osman! derdiket

Li Kurdistana lraqe her sal roja derketina rojnama

Kurdistan!\ yane 22 Nisane wek Roja Rojnamegeriya

Kurdi piroz dikin. Di bejmara dahatil de bi munasebeta

90 saliya Rojnamegeriya Kurdi erne meqaleyeke dur u

dircj li ser rojnama Kurdistan pll§ke§i we xwendevanan

bikin. Berbang

Civina 2. a Komita Gi§ti

4/88

ya Federasyone Di civinede li gel Komtıen kar yen bere, hin Koroiten nil

ji hatin avakirin, ji van yek Komita HelelıçE'ye. Hin

biryaren ku Komlta Giştl girtin ev in:

Koroila Giştl yaFederasyone di 03.04.1988'an de li

Stokholme, li Medborgahusete civina xwe ya duwemin

çekir.

Rojeva civine

1- Ahadan li ser xebaten ku hatine kirin.

2- Tesdiqkirina rapora xebate ya Federasyone

3- Tesbit u tesdiqkirina Koroiten xebate.

4- Plankirina xebata 2 mehan (heta civina 3.)

5- Bfiyera Helebçe

1- Dive di nav sinaren belediya Stockholme'de ji bo

Federasyone xaniyek bete avakirin. Komita Xani heta

civina 3., dive raporeke dur il direj li serve mesele hazir

b ike. 2· Dive bi partiyen siyasi yen Swedi re tekili bete danln

da ku bikaribin di parlamentoya Swede de 'Komita

Kurdistane' ava bikin il endamen ve Komite tene kesen

parlamenter bin.

3- Li Stockhome, li meydana Sergelstorge de ji bo

protestokirina bfiyera Helebçe imze bete

berevkirin.

4- Broşiirek bi Swedi li ser Helebçe'ye be te derxistin.

Komita gi§tf di civfne de

www.ars

ivaku

rd.o

rg

Nameyekji Çine

Sİ RKUT

Ev nameya jerin do evare ji me re ji Çine hat. Di ve sedsala 20'an de bi xera poste u telefonan, Mi mirov dizane ku li kudere kurd hene. H un bi xwe ji de bixwlnin da ku li çıne jl kurd hene. Zimane name me neguhert, her weki xwe ye; yanebi kurmanci ya Çine ye.

Hevaleng hengja! Emg li veng derge ne geleking. Li gorg

nuffingsa Çinge emg engqeliyeteki pirg piçfing teng qengbôlg kiring, Çimking emg teneng hefteng(70) milyonging. Mintingqa ku emg le dijing, jeng re dibejing

"Çiyayeng Xfinang". Çeng rongj bere me ji cejna Newngrozge pirozing kirg. Dengbejinge me ye bi naving fi

deng Şing-Vang bi denge xwe ye xweşing fi tengbfiringa xwe ya ringding sitraneng gelering fi rolkloring peşkeşi me kurdeng Çinge kirg. Hongzang Şing-Vang di dawinge de sitranga mengşfir Kinge-Eıng gotg u şevg xelas bông. Her wengha li veng derge me ji Engstingtunga

Kording a Çinge vekirg. Hfing dikaring hernil kovaring O. kitabing u belavokeng xwe bişining ser navnişanga Engstingtunge. Ji bo hejmaringa ding a kovaringa we, emge ji weng re gotaringeke li ser niviskaringe me ye mezing Mahn.g-Mungt Bang-Sing binivising.

Birnining di xweşinge de.

M. Lcwı::ndi

Brange we Şong-Reş Wang Yu Çing

www.ars

ivaku

rd.o

rg

4/88

Xessan Kenefani

Li pi§t deri

Beri bigehe jor, li gavka daw!ye rawesta, da behna xwe

bide ... Ne, nabe hind ye mandi be ... Ew bi xwe j! dizane

ne bindye mandi ye ... Li ber deriye hotele ji otombfle

peya bilye, paş çi tiştek ve nine ji bilf selkeka destf ya

biçtık fi gavik ji di bilind ne biln her wekf wi hizir kirf... U

ev her se gaviken dawiyene her dem pişta w! dişkenin,

çoken w! difişinin u vena wi dihej!nin ... Selka xwe dana

erdi il mile xwe da d!warf... Ere carek din paşve vegere?

Ev pirs!yare seyr dihat peş çavan, le nedikar! xwe je qurtal

bike; mina zengilek! mezin di seri de deng dida ... Ere

bizivirim? Di nav ve dudilfya ket! di reh u demaren wi de

ji nişkave hat bire ku beri du salan wek niha li vere

rawestiyabil u her ev pirsiyar bu ji xwe dikir. Hinge

vegeriya, li otomob!Je siwar bil il Qudis bela ... Niha carek

dinweb ike? Lepe xwe direj kir selke, bi tund! destike we

girt il her weki xwe ji goleka kure bilkişaudi her bi jor çil.

Ne! ve care venagerim! Şerm e bo min, ez bin d miroveke

tirsinok him ... Ev bi direjahiya deh salan e bareke giran

min xist!ye ser milen xwe... Niha li her dergebe

(Mendilbom) dive bişum, ew dergebe bilind dibe, dibe

sinor di navbera xake dagirkiri il ye mayf... Ne, eve care

nazivirim... Dive s!noreke bo ve derewe danim. Ev

derewa direj ya hinde sal in min bi kar ani, çi ji dil (i çi ne

ji dil, nizanim, bi direjah!ya deh salan ... Beri du salan,

dema gihiştiye Qudse, biryara xwe dahil ku day!ka xwe

bib!ne il berka xwe je re daqute il her tişti je ra bibeje ...

U dema li ser gaviken hotele rawestay!, pe zani ku nikare

we derewa direj, ya deh salan li ser day!ka xwe bilrand!,

dema denge xwe di istgehe ra dişand il digot: "Ez il Delal

di baş in, hiln ji dile me tena kin .. .', sp! bike (i nehele, ew

derewa sal bo sale il bi direjahiya deh salan şin bilyi, pis

mezin dibe, ta ku nema dive careke bi tine ji rastiye beje,

rastiya tal u dijwar, dibe ji ya kujek be ... Ji ber hinde we

roje zani baştir e Mi bi ser gavkan nekeve u vegere ... Paş

raste ji ku day!ka wl, we spMe hemuye di derazinka

dergehi da rawestiyaye, stilye xwe direj kiriye il di nav

xelkf da li deme wi ger!yaye ... Disa wi bawere ji ku ew

dilşkesti u be bM buye ... U ew hem il gele k bi sanahitir e

ji hind€ ku ril bi rilli herarnher we raweste, li were, pişti

deh salan, da rast!ya kujek je ra beje ...

Li ser texte xwe pal da il destıln xwe xistin bin sere xwe ...

Tariye dest pe dikir, perda xwe ya reş bi ser bajare ket!

xewe da digirt. Tiştek di ode ve nebil, tine hizrek neb!tin;

sibe dive biçile Mendilbom!... Sibe lepe xwe ye xuhday!

de je ra hej!n!t il bi pirça xwe ya spi u deme xwe ye

www.ars

ivaku

rd.o

rg

ll BERBANG 4/88

qurmiçi ft ter ji rondikan dS xwe havCt8 U hembSz ketin, rondikCn we dS kevin ser singe wi il dS velerzit mina çilçkeke di berberka mirin8 da, dC sere xwe ye bi eş il jan di rilye wi hisitin, bSyi we peyve bibine ya l"U bikare viyana dile xwe pe dareje ... Çi bibeje, gava diya wi mina di18 di sing8 wi de xwe diqute, li ser singe wi vedilerze? Dive ji kii dest pe bike? Di nav ciM xwe da xwe wergerand il hizir kir ku qutquta dile wi gişt leşe wi ye vegirti, mina deziy8 ji her du aliyan giredayi, dilerize. De ji seri dest pC bike, dema xatira xwe ji "Yafa" ye xwesti G ber bi "Ekka" ye ve çfiyi da wi keşika diya wi diviya jc ra bixwaze, bibine: Ev dem ba§ li bira wi ye, çawa di ya wi li ser payiske (pCstirk8·merdiwen) rawestayi bil U daxwaza silarneti fi serkeftine jc ra dikir, xaleta (xuşkeda) wi ji bi tenişt ve rawestayibil G destS xwe bo dihejand Ew dizane ku dS Ii dev diya wi bimine, ta ku vedigere ve. Bi germi destS xuşka xwe DelaiS, ya ku dixwest pe ra biçit, girtibfi, keçeke ter, ya deh sali ku yekemin care di jiyana xwe de ji malS, bi birayS xwe ra derdikeve. U ew hUyeren rôdane ne ew bUn y€n ku wi U w€

dixwestin. Bi çend rojan pişti ku ji Yafay@ derketin, re hat girtin,

nekarin vegerin. Wan roj6n reş y!n dôri diya xwe biirandin, gelek nexweşi kul U kovan kCşan. Ne ji ber xwe, 18 ji ber xuşka xwe Delale ya ku hernil tişt bil ji diya xwe re. Ewe minaka jiyane li peş çaven piredayka xwe, dema mirin n@zik dibe, ewe gişt jiyan, dema tev tişt dibin mirin. Ne ... Ev parçe ji çlroke ji dayika wi ra ne giring e, be

guman ew dixwaze tişt@n aloztir il ş81tir ji ve parça çiprok@ bizane. Careka din xwe di nav cihc xwe da wergerand, beyi ku

bizane çi bike. Sinahiyek bS serôber di odi ve hebô, selka biçilk ji wek tiştek bi ruh pala xwe dahil diwari. Çirna çlrokc ji seri dest pe nake ta dawiye? Çima je ra nabcje çawa Cuhi daketin Ekkaye ii ka pişti hing8 çi ril da? ... Di humtir de bil, dema dozex bi ser il çavan veteqiyayi ... Paşde çil, di gel ewen paş de ketin, dema tariye bajarc Ekka vedipSça, tivenga wi ya kurt her tişte tc da hilavSt il bi tine ma darek, darek@ hişk, bi kcr çi neye ... Çil di oda xwe ve u deste xwe li stoye Delale werand, Delal, li jcr we sehma bi ser bajari dagirtf, digiri ... Beri wan ageh ji xwe he be, di der! da mil ketibiln ber h ev il 1 illi ya tivengeka pirbej hat vekirin, wek barane guUe li ode barandin, di nav dôk!IC ra çar zelarn di dere ode da diyar biln. L! nelM, Delal di xwina xwe digevizi 1l li ber mirinS bil. Da ber sing8 xwe, givaşt her weku dixwest dil il xwina

xwe biditS, hCv kire biraye xwe. birôyfn xwe livandin da ku tişteki ji biraye xwe re beje, le mirine rilli peyvon wc girt. Ere giri? Niha çi li bire nemaye; ıiştc li bire mayi, xuşka

xwe ya kuşti dana ser desten xwe il ji bu ndir der ket. Bilind - diltir li peş cavCn rebara, rondik ji wan dixwestin her weki

rondiken wi bi ıine ter nediltirin. Nizane xelld kenge ew leşc mir! ji nav lepen wi der.tist,le dizane dema xuşka wi ya miri ji nav desta çilyi, dema ıeşe we ye sar il hişk winda kiri, hizir kir ku her tişt bi dawi bati axa wi, kes il karen wi, bcvi'ya wi, &li nema jc ra xeme, eger xwe jiyana wi bi xwe j! bi dawi be. Ji v8re il pe da edi bil m8vane çiya, erde xwe hilla il ji

qedere revi, ew qedera wek qamçiyeke bi dil ve.

Eger ev gişt ji dayika xwe re bigota, nilke ew derewa mezin ya deh salan avakiri nedima, hinge dayı1ca wi we bizaniba ku Delal beri deh salan min)'e u kure we derew di gel dikirin, dema axaftina xwe ya sar di isıgebe da dubare dikir: "Ez il Delal di baş in, hôn ji dilc me tena kin ... " Rabil, çfi ber pencere, perden reş vedan u li re meze kir.

Dive diya xwe ji ve derewe ii xwe ji ji qedera reş ya ku ew bi tin€, hSiaye rizgar bike, divS. j€ ra bSje ku Delal li wir hatiye veşartin U kesek nine li cejn il sersala qevdik€n gula hibe ser gora wil ya biçilk il dayika we ya ku çend bihosteka ji wS gora xweştivi diir, nikare sera bide.

2 Didar roja di bli...Beri spede li ber siha dergebe mezin. Eli dema li xelki mcze kir, dayika xwe nedit, bi tinc

xaleta wi li were bil, cara yek€ nas nekir, ıe ew! ew na,s kir ii kari riya ciM xwe nişa wi bide. Li dilinil xaleta wi ew pirs jô kir ya ku bi taybeli ji bo

bersivdana we hati: - Kani Delal? Di her du çaven we yen biçfik da gişt xweragirtina bi xwe

ra an!, bihuj!, her wek! bezeka nepen xwe bi qirka wi ve girtl u be rawestan dihejine: -U te negot ka dayika min? O carek din çavcn wan li

hev ketin, Eli selik ji vi desti veguhast deste di, bizav kir tişteki b<!je, le gewriya wi mina xencereka serçemandi bi kelegiriyek pil, girt! bii. Xaleta wi deste xwe direj kir, dana ser milS wi O denge

we ye ji eş il jana dagirti, hat guhen wi: -Kani Delal? -Delal ?! Ü care ka din best kir ku lawazi ya çiiken wi

dixwitin, hizir kir ku de kevit O hişyar nabit. U bizav kir n xweragirt; desıe xwe bilind kir il selik bi nik xaleta xwe ve direj kir: -ve selikil bigre O ji diya min ra hibe, bindek behıVIerk

te da ne ... O nekari axaftina xwe bi dawi bine, ncr!nek pir bi kovan ji çav8n pirejine hat darctin. ıeva Eli lerizi, wi hcv kirc il bi dengeki lawaz, axaftina xwe berdewam kir: -... Ji behivan hez dikir. o di we bedengiya be s!nor ya

wek gorekc di navbera wan da vebuyi, best pe kir ku viyaneka pir mezin ber bi bazdane ve wi pal dide O xaleta wi tiliyen xwe di çenta biçiik ya kirasS kesk 8 DelalS tc da digerandin... Tiştek! bi line xwe di singe her dOyan de dihilav8t. Yek rawestiyayi n rondiken b&leng di çavan de diteyisin fi ye din best dike ku xencera serçirisi gewrlya wi birindar dike.... Deste xwe direj kir il .uye we bi nik xwe ve bilin d kir, paş xwe ji hindS. bi pirsiyareka ve m iri ii sar paş da bir: -Te çawa Yafa bela? Xelate wi bizav kir ku tişteki jil ra bilje, le nekari, coyen

peyva di gewriye da mil bi mili vena. ina bedeng ma, paş girniji; girnijinek zer ii hişk, ya bS raman... Bi dilovaniyeka birindar deste xwe y€ velerzok dir€j kir, dana ser mil€ wi, 1€ ewi pir bi bedengi çave xwe li pişta dergebe (Mendilbom) digerand.

Kuwet 1985

Werger: İmad Cemi!

www.ars

ivaku

rd.o

rg

12 BERBANG 4/88

DI KURMACİYA JORİ DE A A

DEVOKA BEHDINI

Ez nizanim mirov dikare li ser "hejmara devokan" an "ji

aliyıl devokan ve' li ser "perçebilna' zimanek€ bipeyive an

ne, bele zimane kurdi yek ji wan zirnanen xwedlyıl

"pirzarav' il pirdevok" an e. Pir an hindik piraniya kurdan

1€ rast haline; gava kurdek li gundeki dilr an li cihne din

dibe mevan, beyi ku çeu devcra xwe bike an nave gunde

xwe bibeje, guhdar ji devoka wi dizanin, ka ew ji kil ye, ji

kijan devere ye il heta ji kijan eşlre ye ji. Bo nimilne yeki

Goyi an yeki Cizira Bota li kil be bila bibe bi hesani

mirov dikare ji devoka wi, wi nas bike. Mane gelek cara

deme kurden ji heremen cihe an ji perç<ln cih€ li ba hev

rudinin, bi heneki ji be, dibejin: 'Bira, dive tercimanek

hebe, heta ku em bikarin zimane hev dil te bigihin. Jixwe

pirbilna hevoken me wele kiriye, heta ku metelok il

p€kenin6n li ser devok an peyvan ji bikevin nav kultilra

me. Her çiqas ji aliye gramatlka zimaneke de ferqen wiha

pir mezin di navbera devokan de nebin jl, ınirov dikare

bibeje, di zirnan€ kurdl de devoka Behdlnl ji ve qeyd€ dilr

ketiye. Gava mirov devoka Behdlnl fi devok€n din yen

Kurmanclya jorl yan jl Behdlnl il bi gi§tl Kurmanclya jorl

ya li Kurdistans bakur il rojava t€t peyivln dide berhev,

dibine ku çi ji aliye gramatikıl il çi ji aliye fonetikS ve be,

ferqSn di navbera wan de mestir in ji yen di navbera

devokıln zirnaneke de. Jixwe çi bi xwendina herhemen

edebi yen 'Behdlnl' il çi di danilstandinen jlyana rojane

de be, mirov bi b6sanl bi van ferqan dihese.

Di ve nivlsare de ez dixwazim -eger binek me'lilmaten

pB§! jl bin- li ser devoka Behdlnl çend peyva bikim.

Li gor hinek belgen diroki; nave ve devok€ ji mlrni§lna

Behdinan hatiye. Mele Enwere Mayi idia dike ku

mlrni§lna Behdinan li devcra Berwar! hatiye

damezrandin il paytextS we jl Amediye bfiye. Ew dibeje

ku na ve ınire ve mlrni§lne "Bahaedin • bfi ô her ev nav li

mlrni§lne bi xwe ji hat kirin.(l)

Bele, eger di destpekıl de sinoran Behdlnan bi ten€

AnıSdiye il hawir dora we dabe ber xwe jl, bere-bere ev

slnor 'firehtir' bône O iro li Kurdistana ba§fir hernil

deveren ku xelke wan bi Kurmanclya jori dipeyivin ji

mintiqa Behdinan ten hesebkirin u hemô eşiren ku bi

Kurmanci ya jorl dipeyivin bi 'Behdinl", 'Badlnl' ye ten

nasin il ew diyalekta- Kurmanclya jorl- li devera

s. Reving

Behdinan tel peyivin bi 'Badini', "Behdfni' ye tet

navkirin. Jixwe heta !ro ji, li Kurdistans ba§Or, xelk ji

Kurmanc!ya jorl re 'Behdini' ô ji Kurmanc!ya jorl re

'Soran!' dibejin. Her wiha, ew kurde bi Kurmanc!ya jori

dipeyive 'Badini'ye O ye bi Kurmanclya jerı dipeyive

"Sora" ye. Li gor 'slnoren" iro bajaren dikevin ber devcra Behdinan

u eşiren bi "Behdinl" dipeyivin eve ne:

Bajar: Eşir:

Dihok Herki Mizfiri

Zaxo Go ran Berwari

Akr8y Sôricl Sindi

Şingar R8kanl Guli

seme1 N8rweyi Silevaneyi

Mintiqa Zirnar Berwarl Miran

Amediye Biradostl Kiki

Dos ki Mili

E§iren li Şingare ô gi§t Yezidiyen li Kurdistans b8§0r.

Ji bo ku tegihi§tina we h@santir be, min devoke Bebdinl

u bi gi§tl Kurrnanclya jor!, bend-bend u bi hinek nimunen

rojane dan berhev:

1-Tewanga navderen ner:

Wek Celadet Eli Bedirxan dibeje; di Kurmanciya jorl de

"Navder hevenav bin, serenav bin, li gora mejer ô

zayenden xwe tene tewandin.Bi ııelemperi (min reş kir.

S.R.) il di yekejmariye de navd@ren ner bi 'i' ye u

navderen me bi "e" ye ô gelejmara her du navderan bi 'an'

e tene tewandin. "(2)

'Me goti bO ko 'o' u •e• tewangen hankirine ne. U

earina van tewangan li §fina tewangen adeli jl dixebitinin.

Mesela em nave "Ml§" bigrin. Ev nave he naveki meran e,

ji lewra diviya bfi bi "!' bihata tewandin u li gm: mıı

gelemper (S.R.) diviya bu mirov bibeje: 'Ml§ hat, M!§i

got, M!§O were'. U herweki me got, "o" ye dixin §Ôna 'i'

www.ars

ivaku

rd.o

rg

•

' '

•

13 BERBANG 4/88

ye u dibejin "Miş hat, Mişo got, Mişo were".(3) "Ez Memi dibinim Mem Zin€ dibine Memi Zin dit."(4) Kamuran Bedirxan dib€je: "Di ziman€ kurdi de daçek€n tewang€; ji bo navdılten

n er "i" ji bo yen me ·ıı· u ji bo gelejmara her du zayendan "an" e".(5)

Ji van nimônen jori ji xuya dibe ku wek qeyda gelemper, wek qeyda gişti, di zimane kurdi de navdılren ner, çi ji aliye naveki din ve ben tefsirkirin, çi li peşiya daçekeke ben, çi di wextBn bôri yen !Bkeren transhiv de subjekt bin u çi di wexte niha u ye misleqbel yen lekeren transitiv de objekt bin, bi "i" ye tBn tewandin. Bele wek Celadet Bedirxani ji işaret kiri, li binek deveren Kurdistane, Kurd eger di wan de "a" yek hebe, navderen nBr bi "e" yeke ji ten tewandin. O e ger "a" ye k di wan de ne be, bin gB ew navdere ner be tewang dimine. Di Behdini de navderen ner, di hevoke de çi wezire

bigrin bila bigrin, bi "i" ye ten tewandin. Tewandina bi "e" ye di Behdini de nine u her wiha ji navd€re ner çi cara be tewang namine. Mirov dikare bibeje, di vi wari de "Behdini" ji kurden din mihafazakartir in. Eve ne çend hevoken bi Behdini:

Kure Lezgini çil. Min ji Lezgini re nameyek şand Lezgini xwarin xwar. Lezgin goşti dixwe.

Bi ya min, her çiqas Ii binek cihen Kurdistane meyla zimane kurdi ber bi terikandina tewanga navderen ner ve ji be, betewangmana navderen nılr tesireke negatif li me'na hevoke ji dike. Bo nimône em hevoka "Şivan li bilfire xist" bigrin. Ji ber ku "U xistin" le kereke transhiv e O wext wexte bôriye, li gor qeyda gişti, dive subjekt be tewandin. Eger ney€ tewandin me'na hevoke tet gllhOrin. Mirov ve hevok€ li devera Behdinan an li binek deveren Kordisıana bakur bibeje we wilo te bigihin ku yeki an "deweki", "Şereki" rahiştiye Şivani O ew li "nav çaven" bilfire xistiye. Eger ev hevok bi awaye: "Şivani li bilfire xist," "Şiven li bi!Ure xist" bet gotin, hing€ ew gôhôrin di hevok€ de çe nabe. An hevoka "Lezgin xwar." Di vir de ji eger "l.ezgin" subjekt be -ku mebest ew e- be tewangmana "wi" me'na hevok€ digôhôre. Mirov wilo te digihe ku: yeki Lezgin xwariye. Anku Lezgin hatiye xwarin, ne ku wi tiştek xwan)e. Bi gotineke din, di van her du hevoken jori de "Şivan" u "l.ezgin" dibin objekt ne ku subjekt. Çinki li gor qeyda gişti ya kurmanciya jori; Eger navder di wext€ niha u ye misleqbel yıln hernil lekaran de, u di wexıen bôri yıln lılkerh intransitiv de subjekt be naye tewandin. O eger navder di wexten buri yen lekeren transitiv de subjekt be, ıet tewandin, eger objekt be, nayet tewandin.

Di vi wari de ferqeke din ji ya Behdini ew e ku; naven meran yen bi "o" yeke ji xilas dibin, bi "i" yB tene tewandin. Di vir de Behdini nakeve ber we qeyda ku Celadet Bedirxani li dôv golina xwe ya li ser tewandina naven meran yen bi "o" ye diqedin çeı kiriye: (-W ek neticeke ve qeyde, naven ko bi "o" ye diqedin bi tu awayi nayine tewandin. Ji lewre mirov dikare bibl\je: "Bozen got", ıe nikare bibeje: "Hılco got". Divet bibeje "Heco got". Ji ber ku nave "Heco" bi "o" ye ternam dibe) (6). Di Behdini de naven bi "o" ye ji ternam dibin bi "i" ye tene tewandin: "Hacoyi got" "Min ji Samoyi re kitebek ani" "Ez Reşoyi di b inim" "Mis to yi nameye k ni vi si": Li dawiya ve bende, ez dixwazim hibejim ku deme

Qenate Kurdo di wexten bôri yen lekeren transitiv de belısa tewanga subjekten "ner" dike, bi tene tewanga veqetandeken ne bi navkiri bi kar line: "Forma çivane ya kiryara esli jin "e" te gotine, lB forma çivane ya kiryare esli m er te goline "i" ( eger kiryar bi paşkoka "ek" va be" (7)

2-Veqetandeken nebinavkiri:

Bi gişti di Kurmanciya jori de veqetandeken nebinavkiri, yen navderen ku di halete izafeıe de ne an ji rengdereke daye pey wan; ji bo yekejmara zayende ner "eki", ji bo yekejmara zayende me "eke" u ji bo gelejmara her du zayendan "ine" ye: "Kareki Baş", "Qlzeqe spehi." "Hespine delal Bele di Behdini de ev veqetandeken nebinavkiri ji biJi

paşkoka "ek"- her wek veqetandeken binavkiri ne: Kareke baş, Keçeka ciwan. Hin hespen delal.

3-Deme peşeroje:

Wek te zanln, di Kurmanciya jori de ji bili lekeren ji pCşkoken "va", "ra", "hi!", "da" u.h.d. u ji lekereke besi! pekıen, di wexte pCşeroje yen hernil lekeran de pCşpirtika "bi" ye bi koka lekereve dibe:

Ez e xwarine bixwim. Ez e nameyeke binivisim. Di Behdini de ev pCşpiratika "bi" ye, di wexte pCşeroje

de toneye u bi koka lekereve na be: Ez de xwarine xwim. Ez de narneyeke nivisim.

4-Deme bô.ri ye şerti:

Ez dikarim hibejim eve mestirln ferq e ku di Behdiniye de mirov le rast te. Çinki li gor qeyda tevayi, di Kurmanciya jori de "pronaven bingehin" (ez- tu-ew -em

www.ars

ivaku

rd.o

rg

14 BERBANG 4/88

-hiln -ew) di hernil wext€n ISkeren intransitiv il wext€ niha il ye misteq bel yen ISkeren transitiv de dibin subjekt€n !Skeran. O "pronaven tewandi" (min -te-wi -w€-me- we-wan) ji di wext€ niba il y€ misteqbel, yen ISkeren transitiv de dibin objekt. Vajiya ve, di hernil wexten bilri yen ISkeren transitiv de, "pronaven tewandi" dibin subjekt 6 yen "bingehin" di şilna wan de dibin objekt. Lewra, div€ di wexte buri ye şerti ye ISkere transitiv de subjekt€ ISkere pronaveki tewandi u objekt ji pronaveki bingehin be W ek: Min e tu biditibiwa, eger wext€ min hebiwa. Min e tu baniba, eger qelene te ne giran biwa. U di Behdini de, ev wext€ l€ker€n transitiv diji qeyda

gelemper a kurmanciya jori ye. Ez da te binim, eger wext€ min heba Ez da te inim, eger qelen€ te ne giran ba. Weke ku mirov dibine di şuna "Pronaven tewandi"

de,"pronaven bingehin di Behdiniye de bi kar ten u lewra ji paşkoka "im" ya ser bi pronavi ve li paşiya lekeran cih digre. Her wiba ew pirtika •e• ya ku di wext€ buri ye şerti de pişti pronavan t€t, di Behdiniy€ de dibe "da". Dibe ku ev ltda" ya hene weıe dike ku ltez" şUna "min" e bigre U ev

form€ diji qeyda gelemper peyda hibe. O ti§teki din ye balkCş, di kurmanciya jori de form€ negatif ye vi wexti heye, ıe di Behdini de tuneye: Di Kurmanciya jori de "Mine nexwaribiwa, eger şiva we nemasi biwana"

Gava kurden "Behdini" form€ negatif ye vi wexti dibejin, her form€ deme "biiri ye çiroki" bi kar linin:

"Min nedixwar, e ger şi va w e ne mas i bana."

5-Pirtika "di"

Gava Celadet Eli Bedirxan li ser veqetandek€n binavkiri dipeyive, di derbareve pirtik€ de wiba dibeje: " ... Herweki pC§detir d€ Mte gotin "y€, ya yen• pronavine işarki ne il veqetandeken me en binavkiri ji wan batine pe. Di esi il bingehi de gava ev pronav diketin p€şiya navd€rek€ il dibiln rengderine işarki "di" yek diket navbera wan ii

navd€r€. Mesela gotina "Hesp€ Soro" di esi€ xwe de "Hesp€ di Soro ye. Ev şikil helani iro di bin ciben · Kurdistane de peyda dibe. U bi ten€ di gelejmare de tcte gotin. Yani li şuna ko bibejin "Hesp€n Soro", "Hesp€ di Soro" dibejin ii gelejmariya hespan bi "di" ye didin zanin."(S) Di Behdiniy€ de ev pirlik heta niba ji maye il her wek

Celadeti goti, gelejmariya pronavan nişan dide. U bi ferqeke ku; bi pirani eger di cimle de sifet an halete

pronavina ben diyar kirin: Em di birsi ne.

Şevct bavina di kurt in. Gul di sor in.

Dibe ku ew form€ Celadet çeı dike- "Di esi fi bingehi de gava ev pronav diketin peşiya navdereke ii dibiin rengd€rine işarki "di" yek diket navbera wan fi navder€"­li devera Behdina bi awayeki din serketina xwe ternam kiribe fi form€ gelejmar (oo-et) e navderan je zabe. Ew di misalen serketina veqetandek€n kurmanci de wiha dibeje: Ev hespe di Soro ne. Ev hesp€n di Soro ne. Ev hespen Soro ne. Baş xuya ye veqetandeka "ycn" seri ji "di" y€ standiye fi

bere-bere ev pirtik winda bfiye. Wek te zanin di Behdiniy€ de form€ gelejmara navd€ran (St -M)e: "Hesp€t Soro". "Kit€bet min". Dibe ku vajiya misala jori di vir de bi cih batiye fi pirtika "di" seri ji "y€n" e standiye. O form€ gelejmar e navdSran hatiye pe: Hes pe di Soro HespMSoro Hespet Soro

6-Veqetandeka ku zayende subjekte nişan dike:

Di form€ yekejmar ye Behdini de, veqetandeka zayenda subjekt€ nişan dide, her bi subjekt€ re te gotin u dikeve navbera subjekt fi navd€r an rengd€ran de: Ez ye birsi me (Eger subjekt ner be) Ez ya birsi me (Eger subjekt me be.)

7-Ukera "Heyin":

Di Behdini di form€ wext€ niba ye ve ISkere cihStir e ji

form€ Kurmanciya jori: Di Kurmanciya jori de; Yekejmar: "Min kurek heye" an "Kureki min heye" Ge!Sjmar: "Min du kur hene" an "Du kuren min hene."

Di Behdini de; Yekejmara zayencte n€r: "Min kurek€ heyi" Y ekej mara zayend€ m€: "Min keçeka heyi" Gelejmara her du zayendan: "Min du kuret beyin" Wek mirov dibine, di forme yekejmariya ve lekere de

veqetandaka ner fi meyatiya objekte xuyadike, di navbera objekt fi !eker€ de ci digre. Form€ gelejmare ji tevi ku di dawiya ISkere de batiye diyarkirin, ıe pi§ti objekte ji pirtika gelejmariye (et) her ıeı gotin. Di k8şana tekere bi xwe de ji "e", 11fi", "ne" radibin fi "iıı il

11İn n dikevin ş il na w an.

· 8-"Wexte buri ye dur" an "Boriya dudar" Di

form€ vi wexti de ji Behdini her veqetandeka zayende u

mejera objekt€ xuya dikin: Di Kurmanciya jori de: Min s€vek xwariye

'

•

www.ars

ivaku

rd.o

rg

15 BERBANG 4/88

Min du sev xwarine Di Behdini de, Yekjmara zayend€ ner: Min nanek ye xwari Y ekejmara zayende me: Min sevek ya ı<wari Geljmara her du zayendan: Min du seveı (yel) xwarin.

9-Daçeka "bo" ya iticahe an tevgere:

Gelek caran ji nimunen rojane j1 mirov derıexe, gava Kurd di cimleke de ilicahek€, ciheke xuya dikin navdere diıewinin Myi ku qayideke ıewange bi kar binin. Bi pirani bo nimune di cimla j€ri de. • Amud" hatiye ıewandin, le ne subjekı u ne objekı e u ne ji ji aliye naveki din de hatiye nimandin. Ez diçim Amude. Ew ji wir hat Ciztre Li piraniya deveren Behdinan gava ew lekeren ilicaheke,

ciheke nişan dilcin an ji bo ıevgereke bi kar ıen "bo" yek dikeve peşiya navderan u wan diıewine: Ez diçim bo Dihoke Ez ji wir halim bo Şingare.

10-"Divetin", "Herin" ô. "Bi kuştin dan":

Bi pirani di Kurmanciya jori de mesderen "Div8tin" O. "Herin" di şuna "Çun" fi "Viyan" e de bi kar ten. Eger we bala xwe da b iye kurden ku "Herin "e bi kar linin bi ı e ne forme wexıe niha u ye misleqbel ye ve Iekere dibejin: "Ez derim". "EzC herim". Gava wexten bfiri bi kar ten, her disa vedigerin ser "Çun"e:

"Ez çfim". "Ez çilb\im". Awayen peşi nezikati li mesderen "Ruştin" a bi

kurmanci ya jeri u "Reftin • a bi farisi dikin. Dibe ku ji wir ji hatibin. "Bi kuştin dan • di Behdini de bi awaye "Dan kuşlin "e de

ye Daçeka "bi" tune ye u "dan" ji beri "kuştin" e ıe gotin.

11-Pirtika "ve":

Ev pirıika "ve" di Behdini de bi roleki taybeli radibe u me' na dubarekirina, tekrarkirina karekil nişan dide: Di behdini de:

Ez de çime ve. Min je re goıe ve

Di kurmanciya jori de:

Eze car din ( disan) biçim. Min di san ( car din) je re gol. Ev paşpirıik bi dawiya lekeran ve dizeliqe u "e" yek

dikeve navbera teker u "ve" ye de.

12-Ji bili van ferqan, fonetika Behdiniye yek ji wan

xisusiyeten xuya, ya ve devoke ye ku bi hesani mirov yeki Behdini pe nas dike.

a-Behdini denge "o" ye wek kurmancen din bi lev nakin. "0" ya wan direjıir e u mirov dikare biMje "u" ya kurden bakure:

Li Kurdistana Bakur:

Sor K olan Boz€ Goristan Por

Li Behdinan

Sur K filan Buze Gurisıan

Pur.

b-Disan denge tipa "u" ye li Behdinan kurtir u neziki denge •O• ya tir ki an "u" ya Swecti ye:

Li Kurdistana bakur

Buk Kfir çuk Suk Dur

Li Behdinan

"Bwik" "K wir" "Çwik

"Swik" "Swir"

c-Di tesrifa binek lekeran de j1 nemaze ji bo kese siyem fonetika wan ddatir e ji ya kurmancen bakur.

Li Kurdistana bakur.

Ew xwarine dixwe Ewdiçe Emdikin Emdibejin.

Li Behdlnan

Ew xwarine dixwit Ew diçiı (Ew diçlı) Em dikeyn (Em dik! n) Emdibejin.

Pişıi Iekolineke tekuz, dibe ku mirov pergi binek ferq fi cuhabiyen din ji be.

Min bibistiye ku Sadiq Babadin Amildt li ser gramera Kurmanciya jorl xebitiye. Bele mixabin encama xabata wi heta niha ji nebatiye çapkirin. Her wiha weke xwendevan ji dizanin, her çiqas li Kordisıana başfir herhemine h€ja yen edebi, kultur! an yen li ser zimane kurdi çap bibin ji; ji ber ku bi tipiln erebi hatine nivisandin, bi gişıi kurden Kordisıana bakur nikarin bixwtnin. Bele tişte mirov dibine; tevt ku Kurmanciya kurden li

devera Hekkari fi Botan neziki Behdintye j1 be, le ez bawer nakim tu devoken din wek Behdtntye ji

www.ars

ivaku

rd.o

rg

16 BERBANG 4/88

Kurmanciya jor! dur ketibe. Be guman eger sedemen ve durketine babete lekol!nan j! be, mirov dikare bibeje perçebuna welate me u berdewambuna ve rewşe

sedemeke giring e u we her tesira xwe ya negatif bidomine.

Serçawe:

1- Mele Enwere May!. "El-Ekrad fi Behd!nan- (Kurd li Behd!nan) 2- Hawar Hij: 32 rup. 9 3- Hawar Hij. 31 Rup. 9 4- Hawar Hij. 25 Rup 16 (Beşe Prensi)

U, disan ji xebata "Zimane Yekgirt! ye Kurd! ye Edebi" dikare rola xwe ya pozitif bilize u heta beri rizgariya Kurdlstane ji gelek problemen li peş zimane me çar~ser b ike.

5- Kamuran Bedirxan. Bi ravekirina Tirki, Gramera Kurdi (Türkçe izahlı Kürtçe Gramer) Rup.17

6- Hawar Hij: 31 Rup: 9 7- Qanate Kurdo; Zimana Kurdi, Reziman Rup.l74 8- Hawar Hij. 34 Rup. 16

=-=-----=:=.= - - --- - --------- ----~------- -

AGAHDARİ

Komela Kurd li Stockholme, du seminer ii rojeke xwendina şiiran amadedike.

1-Di roja 23.'4...1988, seet 14:00'an de niv!skare kurd Malmisanij serninerek li ser "Tarixa sirgunbuna kurda li Kurdistana Bakur" pBşkeş d!ke.

Cl: Brygghuset Norrtullsgatan 12 T-Odenplan

2-Di roja 08.05.1988, seet 14:00'de ll şairen kurd en li Swede dijin,~ silren xwe bixinin. Şairen ku di ve roje de beşdar bin ev in:

1-Mueyed Teyeb, 2-Heme Said Hesen, 3-Xelil Dihok!,

4-Asi Rebati 5-Mehffiz M ay!, 6-Si1eman! Qasimyan!, 7-Rizgar Ebdulah 8-Malmisanij, 9-Alan Serdeşti, lO-Emin Sindi 11-Azad

Ci: Husbytraff T-bana Husby

3-Di roja 14.05.1988 seet: 14.00'an de heval Faxreddin Gerdi, lekollna xwe ya li ser "Folklor il Stranen kurd!" weke sem!nereke pBşkeş dike.

Ci: Brygghuset Norrtullgatan 12 T-bana Odenplan

Agahdariyek bo Kurden li Swede

Her kese ku dixwaze materyalen Enstituya Kurdi ya Parise bi dest xwe xe, an ji derheqe Enstituye de agahdariyan bistine ii bixwaze bibe endam, li Swede dikarin seri li ve adresa jerin xin.

Adres: Risingeplan 21 Bv 163 62 Spanga Tel:OS/7615704.

Lutfi Baksi

Endame Heyeta İdari ya Enstituya

Kurdi ya Pari se.

www.ars

ivaku

rd.o

rg

BF:HNOK

KURDEKİ S~Dİ Jİ XELATEKE YEKEMİN WERGIRT

R1lniştvanen Swôde, di navbera demeke 1l demeke de m1lsabaqan li dar dixinin. Ev mfısabeqe wilo renga-reng e 1l pirin, heya ınirov nngibe haziriya xwe hike. Bi xwe berçi em kurd "haziriya di wexte ci•" ji me kem e. Ji ber ve çende tim 1l tim em ji hem1l qad ü

maqaman li pey xelke diminin ii destvala ji cengan derti!n. Leyse, de erne d1lr neçin ii erne li tema xwe wegerin.

Di wıııi! m1lsabaqa spehib1lna jinan de em je be par in, çimki rlşma kehela kurd bin di deste siware we de ye, levi ku carna ew xwe şem1ls dike 1l Iotika dide, da ku bare xwe li ser mile xwe baveje, le siwar her li ser a xwe dimine fı hevsare kehela xwe sist nake n heya carna bere xwe dide qeyd 1l merbetan. Her çi miisabaqa zilamen seksi (seyr neminin

tişte waha jili vi welatlli dar dixinin), li gel ku ev eirlda me ye ji, le me xwe je d1lr xist ji ber a parasıina heyvanS bav n kalan. U mnsabaqa direjbnna simbelan; li gora

adeten me, gerek em e yekemin bana. U me xwe li ber Ewrôpiya kem neklr; xorti!n me yan simWien xwe sivik kirln an ji ji bini rakirin 1l bi vi hawayi ev xelata ha ji ji des te me çO. Dibe ku binek ji we 1l bi taybeli kesen li welat,

bipirsin; çi bi sirana kurdi hat? Ma dengbejen me Şivan, Şirine 1l Rezazi kuliyan deve wan xwarine?

Na beyran, na. Kuliyan deve wan nexwarine 6 bila dile we di ci de be. Berna beri demeke ne direj di şeva Newroze de ya ku qezenca we ji girtiyen DiynrbekrS 1l xelken şehid en Helebçe re diç6, disa dengbejen me bi kincen peşmerge derketin ser sehne 6 desten xwe li singa xwe xistin 6 bi yek dengi gotin; şabaş Kurdistan 1l himrio kedxur! {) mina her sal siraneo xwe ye beri gemiyaNebi Nuh di deve xwe de cntin. Bi xwe Şivan wilo Xezal-Xezal di deve xwe de p1lc kir, heya Xezala me bO kevrnşk n li ber çavaa reş bO. Na heyran, kuliyan deve deagbejen me

nexwarine. Wan bi yek gepe hemberi hem1l girtlyen DiyarbekrS (tevi ku girtiyan demek direj nexwaribOn ji) xwarin. {) ji xelken şehiden Helebçe betir daqnrtandin. (*) Em tekili jibevderxistina vi besabi nabin hnn

bi xwe ji bev derxinin. {) me ne ji dilbijoki n çavreşi ev istatistik ji we re belav kir n em di

we nerine de ne ku alikariya hunermendan pewist e, çilo allkariya hunermendan ji gele wan re. Leyse peyv her peyv dimine 6 di môsabaqa stran 6 mnsiqa de em ııe par man. Li gora golinen zaren şirhelal en di vi wari de tişteki dizanin, sırana me ji ber peyven xav, mOsiqek ji ya ewrOpi yan ji folklore kurdi bi dizi wergirtl 6 zengiloken lastik!, be xelat maa. İdi hOn dikarin bibejin; we xweli li sere me

kirina, we di çi de xelata yekemin wergirtiye? Pirsa we di ciye xwe de ye 1l hun li min negriu, heger ezji dürayi bersive bidim. Dibejin ku wezareta swedi ya telefanan

civinek fireh li dar xist (hun dikarin bipirsin icar ev çiye? Mn ne min ji we re gol; eze bineki di bersiva xwe de bi dnr kevim). Wezire swedi bi mamnren xwe re mij1lli her çar kiteben ku naven kesen xwedi telefon, b1ln. Pişti çend rojan ji elvina xwe n dan1lstandina bi dataye re wan naskir ku kurd ji hemü kesan Jıetir

dipeyivin. {) ji ber qerwerkea bi telefonan Usta (fatnra) beri giran kurdeki swedi wergirt. U gora ve ratnre kurde me yi swedi di hundire se meban de, bi 25 bezar kroni axilibô. Wezarete, xelata wi je re bi re kir n bi saya sere wi me kurdan ji piştl xir ü cirek diri!j, xelata yekemin di warekl de qezenç kir. Ere me xelatek yekemin wergirt n denge we

gibişt welat. Xelken me ji ji ber ve nOçeyi!, gohen xwe miç kirln, çnven xwe beloq kirin. U dema qenc naskirin ku 25 bezar kron dike şeş milyonen tirki, vega deve xwe ji hev vekirin n gobe xwe girtin. Tişte em pe nizanin 1l ji we

bersive dixwazin ev e: Gelo çima xelke me ye li welet deve xwe vekirln 1l gohe xwe girtin? Ji bo ku xelata ve pirse hibe ya min, eze beri

we bersive bidim; deve wan ji hev ma, da ku binek kron di deve wan keve. {) wan goben xwe girtin, çimki ewe nema bixwazin denge dengbejen "pere-weran• bibibisin.

e> Hatina şeva Newroze li gora istalislika Federasyon<!; Ji tiratina biiCten şeva Newroza 1988'an 75.000 kron e. Altkariya ji maqamen Sw&li 23.000 Kr. Mesrcfa Şev8: Ji boŞivan 10.000 Kr. Ji bo Şirin8 8.500 Kr. Ji bo Rezazi 7.000 Kr. Ji bo koma

N az .000 Kr. Ji bo video 9.000 Kr. Ji bo Def-Zirne 2.(X)() Kr. KiryaSalone 27.000 Kr. Ceza gemara ku kurden Ewrfipi li peyxwe hişlibOn 12.000 Kr. Koma zarokan(4 sali) 0000 Kr. Koma zarokan (12 sali) 0000 Kr. Konıa DUan 0000 Kr. Koma Govend 0000 Kr.

Bave NAZE

www.ars

ivaku

rd.o

rg

18 BERBANG 4/88

AGAHDARİ

-~ J" ~ J.,Jo.> - -:, ...... ._ ,... ................ - ~ """"J" -- ...,....; \,-.. ü ....... t..,.J .ı- - ._,! l. j_,b... - ._,.:; L,. J ..r-l!

v--.::.-·:..~; ...... ü~l!- ;.:L....,.Jl._ ~»~" }Sj;

• .;)1;U -loS~ ~4.!.

AA/ O/ A ~.., .sj~; : .::.IS"

~;•,...:...:.t.- .SJJ> : _,;._?IS" ·HUSBY TRAFF

HUSBY ;,.._ __ ._ı 4; L,...,- .s~ ;.S v, ~ ,, _,.;...; .!.!IS - r

IS.~...;.~ .s•;ı5 ,_.;ı;'} J~:;;

AA/0/ıt ... ~.SJ~J -.::.IS" BRYGGHUSET NORRDULLS G_. TAN 11

T ODENPLAN

=~~ es ~::ı~ :~i'v

)..,o~.~~

<" "< ı. ı <- ı < ·ı "< ...,--O.. .. ;r ),;~ ;;.l ~>-~>-- ..,. ..s.:.;.)-J ....r.l.tlır

v-·..___,.<..-.· ·,.,.. ı o.J .... :;s ~ IS.,S'J ~ .s.; ı• J .J .s~

.. IS~.:ı

.____.1 .s J;,.. ;"'- .J 4.) L,...,- ;.; L.,.J 1... .!.!IS- 1

·IS·~ ...r4 i.ıı51.., ,_,.;l:-o;ı5 .J •ıı5 ,_,.;o_,..,JL

BRYGGHUSET

AA/t /Tr ._.,_,!..S)~; : .::.IS"

~ı',...:...:. ı,. .s», : _,;.. F IS"

=~~ NORRDULLS GATAN 11 T ODENPLAN

r.J '

• • ,..:.,;,>'- ~:,.. 4 ~- T

.;,.,•~ }.>.!4.., ı,.,.. >;ıS ,_,.;ı_.,.d . .:. .J cl;J.S .s : ·~>'-·• ~ .... ı-"""ı..:. ı_,..r..! ı, ';:;s

....... ~

"~ f'~ ·r-~~ .>~ ~~ csw...>* ..J ..JI:iu ..J ~ ~~ ~<t.:ô.•J

·r-.f.•J ut-.,4~ -fo~~

www.ars

ivaku

rd.o

rg

19 BERBANG 4/88

• o.ii..LA~I t' •'······' .... • L.. '' '-L. IS • • ~ -::-u>- .r: IS~ u'/' _,... . ..,..u~~~ -ı,.,J~ J~-ı... IS~UjU ~ J-ı...~

_;~'-oU.;~ <J IS..ı.lu ~ o.;~ I"G o.r.!l:ifi <J ü-.)~~ .J ofo.!.S.J fo. IS~ u'/'l... ı:....u,.t.. IS~J.fi,fo. ~ .;,.S:<.i ~J(j r-.S: J~ _;l_ı&[W

·IS~ u'/'L.. 1~ ISUI,j -_;~'-oU.;~ »"u

\\ot . ıJil...J~ -..,:;~ ..,:;t:ı..ı<.o..ıG <l ıs•~ .r.••G -"•' .; .. ..ı.:. .,.;t..:.<i •w _, ~ .... ~ .:.;ı.,ı..ı~ _,..S'-'~­

"" .;,11...>~ ·ıs•~ <i -ıs•~ .Aa ıs<JWG-"" -" . "l:ı..l<.o G ot! • .<' . ...... .:. ,,.•:,.,. ·-'"\J/0 -..... ~ "' u ıs !»-' ..,.- ~- <>~

\\V • ıJil...J~

.,.;t..:, <i ·ıJ•fi•»l..ı<i ..ı ..S• 'lı J& <l .JI:, .,-G..W -1 wv ıJil...J~ . ı.r"WJ

·ı.r"WJ. IWA .ıJlw .ola ..ıla<i-

~ ıs..,G J ...,<IS:~·..wl fo <ı....i. .r:ı• ıs<IS:~ .J ;;..

~ lı ~ .J;;.. 1;, •l' .1~ ~~· J .ıııs:ı ~ .S~I:i ~..., ~ W.Jol~ ıJI•fi..ı(.. ..ı t..ı. ~ ~G ..ı ..,...ı~ .}JS Ji.ll IY~•• Ji.ll .oıs: .. ..ıli~ ~<1.0. .,.;L...t I..We&

llis.Jt•• ..ı&ı<l ~.ı •>fo.!~ ~<IS:<.oll ;_,:;ıs; ..ıol.ll !Yis.Jt .. ;,s)<1.0. .,sl<IS: Ji.ll

. ...,... .... """~ .J~ \\M/ ıJI..ı!":,.,..jY 1

,ıij~U. - .u-<.. ~ı... ..,;...;ı

·••lı:!-> .:.:;..S. 'i • ıs•~•.,w.ı• cs<.ol.\.lll.t. .,.;ı.,d~:o,k ( 1) h -~<J.oiS• ıs•ıJil..l..ı• ıs<.ol\):U. v'~~ :~l,ıJIS (Y) ıs..ı'•..w _, ~G.. ıs:. ... ..ı ıs>.$J.ııı.; • .ıs:~~ .,._ı~

.ofS•.ı .JJ.JiJ .J .::o;u..•J l.ıliS.J~'/ <J <4$ ~..ıl• _,G :<J"•JU fo. ıs..ıl• (1")

.Jl.:!l..ı .,i~ .,-...ıu IS:La ,_, ~...,..JO•~ .,.;ıs:& • .J cs<~.o...ill

.IJ ~ _;~o,ji.J~ oıaliji

"fo.ISJ~ <.1 IS~ u'/'L.. _;1:5:'-i..ı.ll.;&~ .;,~ .::.4- ,»~.;U ~ ,'.il~ .J _;'--.;G ~

J& IS~ ~~ ISJ~ ~u .J ~oJ ..ı.l~J .J ~~ ~·.;~LA .J .,:ı~ll...ı).ı .J .;,~~<.i .J

.IJoJ .;,ı '·!i ü'--.;G

.:.ıı...Jı! "n .r.-ıt...,s ~ -.:.ıı.~ -~·~ ~ll..l •. ._il(.. .;t..tı- -~ıs: -

\\ıl .;<...JG .,.;t..:,~ -ıs~ ~ı... .;u ı • .:.l.ılfo. _, ~_,s.Jı..u; .ı ıs•~ ~ -

.\\tV ıs~ ~ •ıJil...>~ .ıJil...>~ ~1:, ıs..ılljS .ı . .,-U.~ ..ı ..ıL. .,-,ı•ISG -

-.;<.o..ıG ..,:;t..~ \\tA .l" • ..ıL.~

.:ı•fi.Jt.vı -~ ·~ -·~ .;ll..ı • .J ~ ~ -. .,.;<.o.JG .,.;ı.._:,~ -ıs~ ~ı... ..,$•·~ ..ı ıJI~J._,

Jt..;,...-~ .. is.J4- <IS:-~· wl<)ll ~.S~<.. ll ••• <b. .ıs: • .......to • .;., '. <'<~, <'> . .:ı.... G.:..& ........ <J "'w ıs ~ ... - J-. ,- -- • J--.r-

cs:.ı_,ı. ..ı .s... ~ , - .»! o..ıl.) J~ ~u <IS: - ~<.o

:~l..ı<l J~ ıs .. J~ <ıll..<.o ~ ~.;.:. W<J .JOU ;_,.. ..ı ,.Wc. ~ .,.;ı • .;u. <l

~.;.:. ~ .,sı.ıs: ~ ""'~ ·~ ~ J ~ ;,..:... ..... <IS:

J ;;.. JJS ~~· r-'l_j ıs•liı _,G ~ ..,..ı,.& .~~ ı.JdJ• ~ ~ ._, 1~ ~ ~ ı. r-'l,ı& ww J ,._p. ~

·J~ ~~· ~~ ~ .,..ulö. ...,<ıl_j JJS .J ~ J :ı.. ~ 1~ J :,ı..,u JÜ J&otl fo. ~ flhl.ııiS .. lJ ~ ..ı .aı.ılu .ı -~· • ..,& • .:."it.. .. . .:ı~L. .. ıJiliı -'.JH.ıll.:u .:ı\!1~ ıs<JI..ıl.ıl~.

'1(" .' .. .. .s:.....ıs: .. .. ..... , .s:.....ıs: . • ...... -»-~ .»! • ~ -- • "4-·(W! .i!1 .;..w ·.:..!• ,...s •(W! .i!1 .;...ıs: •.:..!• ,..w ·(W!

l.ıll_j .,.....,. CSJ~ .0<1 ('!)_~ .. .s;ı.~~,ı~ıs:. ~ ıvlt­·~ f':!:!ıs:....u,:; ıJ:ı.ıl~ ~ca ~w~ ·f'J.J! o~ • .ıl~ll .o.;.ı ısfilot! r-'l_j ·•fi ..S~u ~..ı J., _, ~ ~ .»ı ıJI_j (T)_uı. ..,. • .Ju ..ı~ ıs..ıl• ~ ~

-~lö,.u,ı!l• -~~~ ... ~ ..ı ..... ı_, .;ıs:u'i.W . ...,wfiJS ~ ..ı J.. ..... ,ıs:u'i·' ı ..s::.ı .....•... 2.4... ................ .......u.ıs: ..... - .,-(S,JJ ......... -..--~......... CSJ

www.ars

ivaku

rd.o

rg

. ....... " rnrı -~ f("' .n .n. ...., .,rı '!1 • ·•ı. ~,. ~p -1-· p r .. ,.O')!t'.> r. r.ıp<r)!t'S? rıro~ r•-=-~!"OS' r•iir.N? ~ı" ~r (' • .,rı ...,.. • S' (' • ..sı rrY' -1 ~sı. .., ""'!" :>" ""'!)ot')> ·.' . " • ~ ...-rıo "• r'ff<"Sl ""'~-;;:..n....n r-, .., .>" t') 1 .. ., . . ·..ı· '. sı

•r•~· ~ s«rS? ror-y,ıro~ -,r-ı:-.,!" ~!"O

p ~~-..,...,.. ~S' ~t"''l tr~"~

s')!:"'"~ t' ~r•~ 5"'rS'.;. ~r.r" rf"""='

~ı" ~r p "r.o!' ~'=' " oı'lOrı p ~'"ltrr" • m&' r;;m ~ p ")N' ~~yrr" r'fPsır" ..,...,.. ~S? P .,ro S? '1. '"1(' sım '='ı !""of' rı•

ro......,S' !ltf<'ı" o(.'(r ·

r«fır'• .,~S? ~S? r.~trıol' ;;crroS? sf<" " rı"')c:t"l!t' P ~ '='ı!'ıN' ,f("'ıf'• ro......,S' ~r

~ (ı!'ıN' ~rS? oı"....,tr'" " .;.;.rı ~rS'

o(.'(r'" · oNOrı P '"lı" VA lo\ :>" r'"e;Ç,..I'I .;.?1'1' rı"')c:rıro• .,~ ..,...,.. ~S?Jl .;.~!t'lol' ;;r--rror'

p -,r-oqS? "")>rqsı<:'• :>" P,;rlr' ~ \ı!iiN' yrr -,r-'t')r-...-of' .;.;.rı ~rr.{' y-rro ·

\.l.h/1.1.\\ :PS? ~ ~ ... ~ " '='ı~sır" ..,...,.. ~S? .;.re:-f''!'ltr'" " p

y-rro · !1-ff:ilm ctÇor.m...., • ~r-0')!""!1<:' sır•

1\/ ~h \.'o\ .;.r-'f'S' P !J<r)S? ~IS? c:-ı!""'o!'

~r " :;.r " ~ !"O~r.o!'· .,~ ~S? P ~ " ~ -"-S' n..(' " ...:;;ro ('..,...rı (' . . ··~·.> r~,. •. "' >"·; ·1· • p...., ~rr-ıro · ..,...,.. ~S? pt' .,ror.r1 .;.r-r').J rm p

~r-0')!""!)<:' Y'ı'"~ • .;.r......;m .;.;.rı s«rS?

~S? .;.;.rı ~r!l....., p !loff:i!S? ltÇor.m.....,

~iti "i"nS? ~ron sım yr•· p '"lı" \,o\,\' rf'ıS?

.,~S' ;;r--rror' •iir'"rroN' ~· p

u/· \/o o\,\. rorr.., p ....,~!" . l';,\-\,0\,\ '"~ ~ ~r-ro ~m rr-r ...., ···•·>··"··· .r 1 P !J·••:il ·nor.m P yrfu'O. ~....., .,...~ yfS' 1.;.$) ~.m .;.re:-" ........._roS? r-..,...rı r-.............., ....., S? ~ r..>•P• -1· • P....., .>·ı"···· .> .. r ·r:· ..,...,.. ~S? !:! ~S? ,-mo~' ~roö)sı<:' .;. r•rı

F.<'~sır" -,r-oq "!]ı'OtrS? yrrS? P ~('"')!""!)<:'·

""""""'-.,rı ....., " .,rı tr~ -. " .,. • ••'1· .>. r rı!J. " .. > :· •o'""::!"O .,~ ~S' ~ T"S' rıro 'f !J.,r•yrr" rı'"!) r" • sı(' " m . S' ....,.:., r" .....,1!". ..,...,.. ~S? .:o-1!100)5' ~IS? "-r'$"'fi' P ....,r­

~~5' ~ ~rS? .:W.· p '"lı" '11.\

rı~S? ~r-~ı " ror-rS? 'ıC"'frf'!" or'r"' ~r p ..,...,.. ~ r"!l!"OS? of'ır-rro :;-. !Jrlj-. " r-,~

!foı!ii<:'• !1' f'"ls'i<:'• S'· :il('~ " ~trır" ır'·

~r-O')r"• .;. q;;.,of' :;-. P ~r-ıı:o ro~: ~­

~r-'!'1<; yr'" 'f ror-Y,ır" or';(ro p ~r•~

s«r ~i'rı 'sı • p o.,<: sı!:l"l ..,...,.. ~S? '!'JO'):>"S'

!l...;;m p ı,r-oS? ~ı" yrr " ..T<"ıof' !"O~I.;.of'

ı,o;.rı r-·~trro if ~ı" ~r-O')ı; ....,r-.c:-1rn " of.ı"' wy,1ro~ ....,r-~r-~. .;."')of' ı,r-~ ..,...,.. ~S' '='ı!lii!"O' r•~ ~ s«rS?

r'fPsır" ~r'""!)S' ~of' W~of' ~.;:.·

mo" ~r'<r)<;' "~r· ~.,S' .;.~ yrr" ~.;.of' ...n.... • .,rı " ~S? • ,:;ro " -Nl ~ ...... ,"). . . S'l· ı:ı:::9~ .>·ı·--··

~('~ " 'tJr'o '='ı~sır" ..,...,.. ~S? P ı,r-oS?

q;.;.of' o.;. p ..;:çrrsı ~~ ~!:1"1'

~<:' ~ sı('• c:-ı!""of'r,.S? ..,...,.. ~S' ~

.,~ ..,...,.. ~S? ctr(yıro " ~~ro~· ~ ~r•~ ~rS' p ~'=' .;. '!'JO') r-,~~5'

..;:çrrsı ro-=-~yr<:' " rot'~ yr<:' " .;.r-~

~ "'!!1 ...... ... ... .. ~ .. ~ p '='ı!Y-' " !loff:il" ~i' aıS? rr,m .,roS? "\ ....,~ "'f'"r'""!f' .,~., rm r•~ o~ P -,r-.ro rı ~1'"' .,~..,...,..~S?

~<:'rı!"~" ..c;;"ı~ ropsı<:'·

t' ro-:> ti'• 1<:' yrr" r-o..-.!" r•~ ~r.;.~ "

~ r•!:lroS? p ı,.;..., " >M" f:>' r•~· if ..-.ntr<:' 'sı p ~r r•i;S' ~ ~r.r" rr'ı~· .;.q;.;..., n"(' ~;.rı rıro r•i;S' ~ ~rS? .;.r-ıırr

.;.ty' ~!lf\•5' yr'" " ~~ y~ " otr.f? '"ır ('"...,....«o ...,.. • S' • ~ ..c-:

rı .• -· '"1 ""'!" ~!'1 ••ı.ıoı • · · sft. .>. rf!>'"' .T<Tf1') .............., • .,rı .ı;o~~. " fT<1) ....., S' ~ 7w· S'l-7r

.;." sır'•'f' ..,..es> ~S' ~.,S' c:-ı!""o!' ~S' " -ı:-."oS? (' . • • S' (', ..,...rı ~ r:

r:Y"I. p..-. '"!"""!"~> .ı. • ···• >·· "'"., .ıro· ~ "....-...c'1 ı:-."tS' ..-.....«' " ~ • .,rı ···>·r···· >•>·r. "ı.ıoı•· ~p. ro~')')_

;;r-" ~oS? ~ P!J""!t'<:' 'Sı-o;o-. ~Ir"

~,..;.of' p s"'r'"!J<:'· ~ ..,...,.. ~S? m&' -"-"" r-, 'f ~ " ~S' .T<Tf1') fT<1) '":'t .... -Sl' ....... t •. -• • ...

~of' ~,..;.of' ~r')r-""'1<; r"!'J~ .;.r-~t'· '=''"'-...,.. • S' fbS' ..;:c;r-" ~ .rı " . "'="~ ""='!"" , ~ •• ... :.·.;.;.-~ lt ~ı" V"'

....,r-'"!)ı.;.of' ~.;.of'rı. .;.r-00') .;.ır"'f'"sır"

88/t DNVa'ı:I3!I oz

www.ars

ivaku

rd.o

rg

21 BERBANG 4/88

'->.Jı...., ti...!,o ~ '->4 ~~ J_;fi. '->OJJ~ (SJcL..ı.t~ .J l:al_j

~JJO~ -J ~.ıfi .).S .;ot..:,.;. Jc' ~fi ül..ö.JG -J ü~fi•~JW~ ~ ~fi ($JI,ı ~.,.rJ~ ~ı.;.J~ ~ ~.ıfi .)& ..;rs4ı, ~ı...sr : ... e,r-.. J'-"i

.-.. +.4 ..;rs.J~ ~,.;.'.!ir~ ..;rs•~.ıfi _, .;~ -J Jw.W~ ı.;r· · ' · ~· · Wu "' ... 'J u~ ·~.JY

>..*. ül:ı•.u& ~....,.~ üot..J~ _;ISaj~ .... ~ ..;~:ıS '4 ~....,_ ..,..~.a. ..;~fiuJw~ ~ .:.ot..j.ô. Jc' ~ ~ ~~ •ül..l4 J J& .:ır~ .;'4ll....ıJ..o ..;~fi.:i!A'4 J ~.ıfi .)& ..;~fi

'~.ıfi J Ü ... J~ ~· ı:,lL..J"':! ~rj \\T' • .)L... ~ ~....,. ..,..~.a. '~ ~'4 \\T'f -J -~fi -J~ ıs«ü.l..j -J ..,..~~ .;~ U""'L;J.ıfi ~·~ ~~'4 _;IS.).ı..!.'4~ ($.)~ ~~'4 _, r~ ... ~ı.... fi Ju . .;,to..w ... J~ ~ ~ ..s"':!•JL..~ J& ~ ~~ ..,..~.a. ._,r~ı.; ~·~ ~O-J.,.J~ ~..J(.Ö,. ..;ot..J~ ..;rs~ ı.;rj

..!Lj~

..... la. .ı .... a .. ~ .<' l'•• .. t.;-ı.. ı.;r· ,· r~~ \A <11 ....- ~ '»'" ..,....~ • ~ J ($.)

.;ot..:,.;.~ )ı....'· .JL... A. •i '!& _;ot..G ~~ r~ ı:,L..~.ıfi .)& ..,ır~ ~ _, ~ _, ..,..~~

~ ı.; .;r. ,;. ~J ı:,ot..G .:,...Jr~ ~r"*' . .ı.irJ•.:ıfi -ı. ·~ "LA-ı. • r t> - ~ t> • -"·"<'" • V"' -· jl • ,_,~ -J jl ~ ~~ -J

~.ı.iot.."-1,oJ ~& J ~ J.ıfi ~OJ~ . .)& "rs.. 1!· . • <ll • L..ı:i-ı.o'-'"(j • J JJ o..ıJ.H UJJ ,_, - - ..,.,...

~ •J.ıfi .)& ~r_,~ ~~_,<tl ~'4 ~....,. ..,..~.a. -J • ... • ·.u.tı <'' . .:.-ı..ı.. .r.ı.it..• <ll <' ..... ~.

($.) • lA .,. ·- ~ - . :!) ---,.;r.:;

.,s.,. ·~..h ... ~·)~;_,..." •Jl,wı ..;rs~

. r.ı.il:ı......J.ıfi J ~ ~ ~'4 .~ <tl i:ı"G

..,..~.a. ~L.. ~Jı.... A. ~ <ll jı.... r~ "'='r~.J

.;,lS:""~~ •.ı.i'4lot.. -J .:,lS:~ d~ ~~ ($.)~ ~ .,s.,. ... ~ '4-.u& Grj ~ Jc' ,Pu~ ~~ Lı .. ,:,;#urJ ~~_,V.~ Jc' ~,>1 ,ı.;~ • 1 •• •• ,_ d& . .~ı.:. la. <lo la. 1,1' ~.,.) <»';' ~ ~ .....,..... ($.) • • .....

J.ıfi ~ ~~ ~ ~ w.ı. ~ '4 .ı:ı,fi.J ._;ISGot..j.ô. Jc' •JrJ ..Sot..~

· t..• ;,..d ,......,,ü•J • '"- ~ , ..... a .... •....:.. ,_,:!) J ... ~ J'"'-' r ..,..,..._,. .,...., ,. -·~....,. c.ri'l.a, ~ _;1Sot..UJ'4 J

ül.."':!• ~4P ~ \\.AfT'/\A d~~ ($Jr~ c.ri'l.a.

~ • ~»' ..;tı......J.ıfi ~ • V"Jil .;"':!"l-J d 'J'44-~ ·ts: ~ . ~ G• "lA ,.,,_ <-ı..dl..-u.

($.) .,. - ...,. J~ ı.r - . "üJfi ($.J.JJ _, ~ ;,r..-4 w.ı. ~~ı.; .:,rs ...... J~ ..+ .. ı.,<'-!.. .S.rJ .• ·.ı ... d •-ı.' .W:..~ v-:ı>:' ~.-J • ~ ~V".ı,rl -·"

ı.A.ı.~ tı ·~Y. J .... '4 ($Jl.DJ .ili ~~ d ,;. ..;r)ju _, ~~ ..,..~.a. ·~~'4 J~

J .::..U'4J .... ~!:ı~ J Jfi JI!.:U U""'~;,. J .;~Y. ~rfi r•J J'4 d ~~..J _, Jfi 4!-!rJ Jc' ($Jı!;;'4

·~....,_ ..,..~.a. ·Jrs " ü~ " ı:,.ı.il,ı&rM _;;. Jc' Jc' ~~u ~ ıfo.,ı.;..t ~u.ı ·)~u J ,.~;r. ~%

~ ..;rsO-J~ d~ d ~"'=' •im • ı......;..J

... JrJJ ~ ~ ~"':!~ 1..; .;~ ~l!i}'J'I!i ~ ı,r.t.rj J ı.ıı.,. .-u ~....,_ ($.)~ ..,..~.a..

www.ars

ivaku

rd.o

rg

22 BERBANG 4/88

.J ~~ı...us-..;~-.r.~J~..ı.J-· ..;ıs~ ~LA.)u .:,1_,.._..)~ ı.....,_,u ·~d .:,ISJ.ılj LuS . ~.fi .:,~l.ı.!.~ 1~<4S:.&:.u~ ..ı JW~ .:,lU .J .:.44 .:,UI.J:!" ..ı ($.)1_,.1~ ıs~,»S ..;~).,.;.. ~ 1~ .._,....ı ~

.l.fi

• ' <U """"' l.ı..l t'... ...~ ..ı ~'.J:!.) . ($.) • ~ ....

d ~Ju .;ı. .... Jıs ısj~ ~I.J-I:!i .;ı_,.~

.J l~l,ı&IJ .:,UI.J:!" ~ ı.J"Jl../'l'i ISJ-'-ü ısiL

. .:,~ 1~ ($.)1.ı.!.~ .:ı~ ıs·~~ l.fi;) .:,!,ı (,..ı d . .J»t Jl~ ..,..<4S: i. • ..ı ,;~i~ 1~ &u~ ~

..,ııp »1 JIL..4J.... ..ı ~,»S ısJ~ ıs'-''~ .) ......

~ •JI...t. d ~IS ~ji<JG ~ J...._ ıs..ı;,.,... ısd~· <4S: ...... 4 ..;~,ı ~...to . ~.fi .)4):ô .:,l,ı}.ı.ı,ıl .J (s..ı ~ ..;~.fi•~ı..~ ~ cJl.1...J.U- d u;!vU~

.~.fi .;ı..<4S:J~ .;ı-....)1:! .......... .)

ısiL d .ı;,.,... d .:,IS~Il....~,»S ısd~ ~IJ.ı.:J .,lJ.. d O.JI~ ıs•~ ~u~ \\MfY'f" ı& "<~..I"''G ·•b •'· 1 • <~.. ...... .::. ~ 1.1' ıs' - ~- ı.s'J • ıs~ . ~ .)

. ".J - .:ıluG - ~,»S

·.J»f•~ı..~ ..,..<4S: )jo '\'. • • ..ı ->'liı ı~ &.u~ ..ı

d . ~Ar. ,;.-u \Aj'r. ~~ıs ..ı <4S:.&:.o~

~IJ.ı.:J .AL-.... ~ l,ı<4S: JUu 1~ ı..J-....

.J .:,ll....~,»S .;...;.w4 ıs•J4Ju ".JJ~ .fo..ıi::U

ı~ &u~ ..ı .~.fiL,....J 1~ ..;ıs.J<4S:.ıfil~ ....:0..1>

<4S:O.J"..!. ~ ır.~ ıs .... u .J ~ ..ı .w ..,s:.,.~ı..j

<4S:.&:.u~ .,.;ı),c.!.~ LAwo ... ~l.fi GlJ.J

.~Ju .;1..1:!"'-ü .;~ J...._ ..ı .:,ll....".J .s;~~

IS.>""u ·.:.44 . ~ı...)..ı .:,ı_,. .... .)~ ı~ •fo !"..ı

. ~.fi .:,~l.ı.!.~ V'~ .J .:ı~ .J .:,lU .ısjlj•J

~1.. ·ıs..ıı_,.,. ·'·'"· <ı.ı· LuS LAwu ıs • . ıs' ~ ı.r'UJ .)

~ .J ~~ .J .,.~ ı...us lhj}i ..ı ~,»S .,.~,.,.,..

.~.fi .:,l,ı,ili,G ~u~ ($.)1~ •jU•J.oU

($.)4~.JU ısi.J•J...._ Jl.1...J.U- d ~,»S ıs-.l~

..,.:ıL.....JIS J~ d .:,~ ıs~.J.JÖ J~ ..ı .:,I~,»S

.J I~UJ~ •..ı.J ~~ <4S: ıs~ .;~.fi($.)1:!~ ~ ,~Jo

.:.4<1.0. .,.;1~ oj:._ı~ .J .,.;ıs•J~J~ ısG~ ~ ,lliJG

..,..,.ı.....u ~ .:;.~ı~ ..;.-~.)...... .J ıs~lj~ ~

~ .:,I~,»S ..,.:ı~lJGG ..,.....J .J (s..ı d .S~~

\\AA/ ı.r""Jl../'1' o ..;,ıo ısiL ıs•)~ .:,IS~ıs..ı;,.,...

o..ul.)~ ..ı <4S: ~..~~..;ı.. ıs&.ı.i,ı.,.;. ıs'.ı.J~ .);.a ..ı .~.fi ~ ıs.:ı.L.JG ..,.....J .J ($.) ~o Jı...t.

.J ıs~,»S ~ .s:.,.~ı::u ..ı ~ .;...ıt .:ıluG ıs .... u.)~ .:,~~ d <4S: G~ .J ıs~~ ıs;J>.J~O _,.~ ıs..ı;,.,...

www.ars

ivaku

rd.o

rg

23

:).~-.>'.fo.

.s"'--"',...J ... ,~ .......

. .. ı ....... ' \S.J.,' _,., ,.. '- .. 17 ' ~j~ ..s--1' ~

-~~J~ ı)iS6J4.J.J ~ot]~ J~Jo'~ ı:, ı~ ıSG-.ı

~"''~" •fo.fi<lfo. fo •ll' ..tl~ .... """~,.: . ..,a..,.?o

Berbang :.:,L..ı.Aıt.

Box. 45205, 104 30 Stockholm 643880-8 :~

08-68 60 60 :~

Hejmar: 4/88 (49), 21.03.1988

Förfatıares Bakmaskin Stockholm 1988

BERBANG 4/88

.si~ .,r:.,... .. :-.·ı •• .,...,_ ~ ~? ••• <L.lb..-.ı...,.....S .s.ıljl.!

.J».> • ..,. _,1,~ ..J •{ IL»"""' .!1._,. ..;.,JL r ~

' »< .. ~ ... ı.~ u~~ .;,t.~ •.;,t.:..:.,..; .,.5\> ..J

.s~~· »<ı ;,s .. # .;,l}jGA ..J .;,t.,j~ı..

..,...,.»<~' v-J?>.::..J: ;~.,..ı:;,. ..J. •},~.s.ı#

J.Sy. .s"1hx• ~~.sJ.S ,:~.o<•:. ,li. ..J .. • .;,b-.o,..L..ı :,. .!1._.;_ ;,/'.;~.s~ ..J .sı,ı ..

.si,., .l.ı }.ı~ .s ıı .sf,J ..J .S .>.ıi,.S'IJ .s}.ıiS~

,Jt.JP- .,... .. _,s,...sı .. JI)b...>#;. .:,1~ ..r~

.s•<. !_S" ·I.P. • Jb Jl,.-<: ~ .,..:.;.J• •!"'•ı ...

.:,1} ..... ;. .s,l}; .s}S ,.s,ı,..,.s ~..., .s • ....,.ı .. .:,ı,...,~j .s ... # .,...ı.:..:.,...,ı.. O·,· .s.S..;.ı, •• , .. ~

• ..,.... }.U..y. A• • • ..J _;;...,.,ı_,;,S .J""'.JJI..,..,.;,;

~,_,s :r-ıui,..;~.;,L.,.ı • .;,b...ı# .,.;ı~ ,..sı ..

.:.-----;ı~ ..;.t.. u b-.. #.,...,~ ,..sı.. ı.. • ~ .,.;ı;.,,Jt.,~,S....· .s,ı,..,.s ~ ""' .s,ı};.s}S...,

- <"1. ~·.::..,l..ıl.ı _,,, -~ .•• ~ ·1 <"-Lo.> .... cl·~ ~----- .,;;ıl J -u..tJ ~~. ~ ,.

. u~:;. ;., .;,.:; _,ss..,. ::,..._, : IS'., ~ .;,t.,jl,

.s~;- ,.s.ıljU .,.;ı....,.~:,_., .sj~, .s_,....

www.ars

ivaku

rd.o

rg

www.ars

ivaku

rd.o

rg