Π - greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/vogiat… · Web view(«Τότε οι Τριάντα έκριναν ότι ο Θηραμένης είτε μέσα

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες

εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και ΓραμματείαΑ΄ Λυκείου

Θεματική ενότητα:Ξενοφώντος, «Ελληνικά» Β 2. 3. 50-51

Τίτλος:«Παρωδία δίκης»

Συγγραφή: ΑΝΝΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΥ

Εφαρμογή: ΕΙΡΗΝΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

Θεσσαλονίκη 2013

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ & ,Υπουργείο Παιδείας Θρησκευμάτων

& Πολιτισμού Αθλητισμού

MIS: 296579 – Π.3.2.5: Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητεςΑ΄ Λυκείου «Παρωδία δίκης»

Σελίδα 1 από 60

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση» MIS 296579 (κωδ. 5.175), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι .Ν. ΚΑΖΑΖΗΣΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π.3.2.1. Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, που αντιστοιχούν σε 30 διδακτικές ώρες ανά τάξη.ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣΥπεύθυνοι υπο-ομάδας εργασίας αρχαίας ελληνικής γλώσσας δευτεροβάθμιας: Λάμπρος Πόλκας,Κοσμάς ΤουλούμηςΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ http://www.greeklanguage.gr Καραμαούνα 1 – Πλατεία Σκρα Τ.Κ. 55 132 Καλαμαριά, ΘεσσαλονίκηΤηλ.: 2310 459101 , Φαξ: 2310 459107, e-mail: [email protected]





http://www.greeklanguage.gr/

mailto:[email protected]

Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος Παρωδία δίκης

Δημιουργός Άννα Χαραλαμποπούλου

Εφαρμογή σεναρίου: Ειρήνη Βογιατζή

Διδακτικό αντικείμενοΑρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία

ΤάξηΑ΄ Λυκείου

ΧρονολογίαΑπό 19 Ιανουαρίου έως 27 Ιανουαρίου 2015

Διδακτική / θεματική ενότητα Ξενοφώντος, «Ελληνικά» 2.3.50-51

ΔιαθεματικόΌχι

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα -

Χρονική διάρκεια 7 διδακτικές ώρες

ΧώροςΙ. Φυσικός χώρος:

Εντός σχολείου: εργαστήριο πληροφορικής.

ΙΙ. Εικονικός χώρος: εκπαιδευτική πλατφόρμα Edmodo





Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή Η εφαρμογή του παρόντος σεναρίου προϋποθέτει τη δυνατότητα πρόσβασης στο

eργαστήριο eληροφορικής [με λειτουργούντες τουλάχιστον επτά ηλεκτρονικούς

υπολογιστές]. Επίσης, είναι απαραίτητη η εγκατάσταση του λογισμικού CmapTools

σε όλους τους υπολογιστές για να μπορούν οι μαθητές να δημιουργούν

εννοιολογικούς χάρτες. Η εξοικείωση του διδάσκοντow με το λογισμικό –

προκειμένου να είναι σε θέση να κατευθύνει τους μαθητές στην αξιοποίησή του –

θεωρείται επιβεβλημένη, ώστε να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα επιτέλεσης των

δραστηριοτήτων.

Ο διδάσκων πρέπει να κατέχει σε ικανοποιητικό βαθμό δεξιότητες χειρισμού

Εργαλείων Web2.0. (πέρα από τις δεξιότητες χειρισμού των Εφαρμογών Γραφείου

και πλογήγησης στο διαδίκτυο). Επιπλέον, θα πρέπει να σχεδιάσει, να οργανώσει το

διδακτικό υλικό και να ενημερώσει τους μαθητές για το σενάριο, τους στόχους και τις

δραστηριότητες που περιλαμβάνει. Η προηγούμενη εμπειρία του διδάσκοντος σε

ομαδοσυνεργατικές διδακτικές πρακτικές θεωρείται ευνοϊκή προϋπόθεση τόσο για

τον σχεδιασμό των δραστηριοτήτων όσο και για τη διαχείριση των μαθητικών

ομάδων. Οι μαθητές θα πρέπει να κατέχουν τουλάχιστον βασικές γνώσεις χειρισμού

των Εφαρμογών Γραφείου και δεξιότητες πλοήγησης στο διαδίκτυο, να έχουν κάποιο

βαθμό εξοικείωσης με την ομαδοσυνεργατική διαδικασία και κυρίως να έχουν την

περιέργεια να δοκιμάσουν και τη διάθεση να εργαστούν με τρόπους προσέγγισης του

μαθήματος διαφορετικούς από τους παραδοσιακούς.

Στη συγκεκριμένη εφαρμογή δεν υπήρχε εξοικείωση των μαθητών με

περιβάλλον Wiki ή Google Drive. Οι μαθητές ήταν εξοικειωμένοι με το περιβάλλον

της πλατφόρμας Edmodo, την οποία χρησιμοποιούν από την προηγούμενη σχολική

χρονιά και στα περισσότερα μαθήματα. Έτσι, προτιμήθηκε να συνεχίσει να

χρησιμοποιείται, για να μη χρειαστεί να καταναλωθεί χρόνος στην εκμάθηση άλλων

περιβαλλόντων, γεγονός που θα λειτουργούσε μάλλον αποπροσανατολιστικά και

ανασταλτικά στην εφαρμογή και την επίτευξη των στόχων του σεναρίου.





http://cmap.ihmc.us/

Εφαρμογή στην τάξηΤο συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη.

Το σενάριο στηρίζεται Άννα Χαραλαμποπούλου: «Παρωδία δίκης», Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και

Γραμματεία , Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι, Ξενοφώντος, «Ελληνικά», Α΄

Λυκείου, 2014.

Το σενάριο αντλεί-

Β. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ / ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η διδακτική πρόταση αναφέρεται στην αφήγηση της δίκης-παρωδίας του Θηραμένη,

η οποία είναι χαρακτηριστική της κρίσης του ελληνικού κόσμου στο τέλος του 5ου αι.

π. Χ.

Οι μαθητές εργάζονται κατά ομάδες προκειμένου να επιτελέσουν τις

δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στα Φύλλα Εργασίας, με στόχο: α) την

αναζήτηση των αφηγηματικών δεδομένων που υποδηλώνουν ότι η δίκη του

Θηραμένη είναι δίκη-παρωδία, β) την κατανόηση και ερμηνεία της παρέμβασης του

Κριτία και της στάσης των βουλευτών στο δικαστήριο γ) την κατανόηση των

συνεκτικών σχέσεων δομής και νοήματος του κειμένου δ) τη διαμόρφωση

προσωπικής άποψης σχετικά με τη θέση και τη λειτουργία των νόμων στην αρχαία

Ελλάδα.

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιοΗ πρόταση διδασκαλίας βασίζεται στις κοινωνιογνωστικές προσεγγίσεις της μάθησης

και συνδέεται με την ιδέα της ζώνης επικείμενης ανάπτυξης του Vygotsky και με τη

θεωρία της εγκαθιδρυμένης μάθησης των Lave και Wenger. Στο πλαίσιο αυτό οι

μαθητές μέσω διερευνητικών και ανακαλυπτικών δραστηριοτήτων παράγουν





προσωπικό νόημα και ενεργώντας αναπτύσσουν νοητικές, αναστοχαστικές και μετα-

γνωστικές δεξιότητες. Η διερεύνηση της αφηγηματικής δομής του κειμένου, η

διαδικασία δόμησης και ανασύνθεσης των πληροφοριών σε ποικίλα κειμενικά είδη

και η αναστοχαστική προσέγγιση του μαθησιακού προϊόντος στο τέλος κάθε φάσης

του σεναρίου διεξάγονται μέσω της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης με άλλους

ανθρώπους (εκπαιδευτικό και μαθητές) και συγκλίνουν στην κατασκευή και

τοποθέτηση της γνώσης μέσα σε συγκεκριμένα πλαίσια.

Οι επιμέρους στόχοι του σεναρίου συνδέονται με το θεωρητικό μοντέλο του

ρόμβου της γλωσσικής εκπαίδευσης, στο οποίο οι γνώσεις για τον κόσμο, οι γνώσεις

για τη γλώσσα, οι γραμματισμοί και οι διδακτικές πρακτικές συνεισφέρουν στη

συγκρότηση της ταυτότητας μαθητών και διδάσκοντος. (Κουτσογιάννης, 2012). Η

υιοθέτηση αυτού του διδακτικού μοντέλου επιτυγχάνεται μέσω ψηφιακών εργαλείων

και προγραμμάτων που λειτουργούν ως μέσα παροχής ενός υποστηρικτικού πλαισίου

για τη μάθηση και επιτρέπουν την επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ

μαθητών και εκπαιδευτικού.

Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις πρότυπα, στάσεις ζωήςΜε την παρούσα διδακτική πρόταση επιδιώκεται οι μαθητές /μαθήτριες:

Να αντιληφθούν ότι η αυθαιρεσία στην άσκηση της εξουσίας οδηγεί στη

δυσλειτουργία των θεσμών.

Να συνειδητοποιήσουν ότι η προσωπικότητα των πολιτικών ηγετών συνιστά

καθοριστικό στοιχείο της πολιτικής ζωής.

Να κατανοήσουν τη σχέση μεταξύ του δημοκρατικού πολιτεύματος και των

θεσμών της δικαιοσύνης.

Γνώσεις για τη γλώσσα Με την παρούσα διδακτική πρόταση επιδιώκεται οι μαθητές/ μαθήτριες:





Να κατανοήσουν τη σχέση μορφής και περιεχομένου της γλωσσικής

έκφρασης μέσω της διαγραμματικής αναπαράστασης των συνδέσεων του

κύριου και των δευτερευόντων νοημάτων του κειμένου.

Να αντιληφθούν τη σχέση αρχαίας και νέας ελληνικής γλώσσας ως μιας

εξελικτικής διαδικασίας τόσο σε επίπεδο λέξης όσο και σε επίπεδο δομής.

ΓραμματισμοίΓλωσσικός – Κλασικός γραμματισμός

Επιδιώκεται οι μαθητές/ μαθήτριες:

Να αξιοποιούν την οπτικοποίηση της κειμενικής δομής προκειμένου να

κατανοήσουν το νόημα.

Να είναι σε θέση να μεταφράσουν το αρχαίο κείμενο στη νέα ελληνική

γλώσσα.

Να αντιληφθούν τη λειτουργία της πειθούς σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές

περιστάσεις.

Να ερμηνεύουν και να αξιολογούν γεγονότα, επιλογές και στάσεις προσώπων

που εμπλέκονται στην ιστορική αφήγηση.

Νέοι γραμματισμοί


Να χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία για να αναπαραστήσουν κειμενικές

δομές.

Να αξιοποιούν ψηφιακούς πόρους του διαδικτύου στη λεξιλογική

διερεύνηση του κειμένου.

Να παράγουν με την υποστήριξη των ΤΠΕ διαφορετικά κειμενικά είδη.

Κριτικός γραμματισμός


Να αντιληφθούν τον τρόπο με τον οποίο οι γλωσσικές επιλογές και η

συντακτική δομή υπόκεινται στην απόδοση του νοήματος.





Να αντιληφθούν ότι ο συνδυασμός συνεργασίας και αυτενέργειας

συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων.

Διδακτικές πρακτικές Κατά την εφαρμογή του σεναρίου ακολουθούνται οι διδακτικές μέθοδοι που

συνδέονται με τις κοινωνιογνωστικές προσεγγίσεις της μάθησης. Οι μέθοδοι αυτές

βοηθούν τους μαθητές να κατακτήσουν ένα σύνολο δεξιοτήτων μέσω διαδικασιών

παρατήρησης και καθοδηγούμενης πρακτικής. Η έκφραση και ο αναστοχασμός

βοηθούν τους μαθητές να εστιάσουν τις παρατηρήσεις τους στις διαδικασίες, τις

οποίες ακολούθησαν για την εκτέλεση μιας δραστηριότητας, καθώς επίσης να

αποκτήσουν επίγνωση των στρατηγικών που χρησιμοποίησαν συγκρίνοντάς τες με

αυτές του δασκάλου ή των συμμαθητών τους. Η διερευνητική μέθοδος αποσκοπεί

στην ενθάρρυνση της μαθησιακής αυτονομίας και αυτενέργειας και στην εμπέδωση

αισθήματος αυτοπεποίθησης και εμπιστοσύνης στην προσωπική συμβολή για την

επίτευξη κοινών στόχων. Τέλος, με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο προωθείται η

καλλιέργεια κλίματος αναγνώρισης και αποδοχής και η αξιοποίηση των κοινωνικών

αλληλεπιδράσεων που αναπτύσσονται κατά τη μαθησιακή διαδικασία.

Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

ΑφετηρίαΗ πρόταση του σεναρίου αφορά στη διδασκαλία μιας ενότητας των «Ελληνικών»

του Ξενοφώντα, η οποία αποτελεί μέρος της ιστορικής αφήγησης της ταραχώδους

πολιτικής ζωής της Αθήνας κατά την περίοδο της διακυβέρνησης των Τριάκοντα. Η

διαμάχη Κριτία – Θηραμένη και η συνακόλουθη εισαγωγή σε δίκη του δεύτερου, που

διαδραματίζονται στο πλαίσιο συγκρούσεων στο εσωτερικό της ολιγαρχικής

παράταξης, παρουσιάζουν ενδιαφέρον και ενδεχομένως αποτελούν αφορμή για

παραλληλισμούς με γεγονότα της εποχής μας, καθώς αποκαλύπτουν αφενός τη

δυσλειτουργία των θεσμών κατά την περίοδο της Τυραννίας αφετέρου υποδηλώνουν

την άμβλυνση του δημοκρατικού ήθους των Αθηναίων.





Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείοΤο παρόν διδακτικό σενάριο λαμβάνει υπόψη το Πρόγραμμα Σπουδών του

μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών της Α΄ Λυκείου (ΦΕΚ 1562/27-6-2011), τις

Οδηγίες για τη διδασκαλία και αξιολόγηση του μαθήματος για το σχολικό έτος 2012-

13 καθώς και το ΠΔ. 68/2014 με θέμα «Τροποποίηση και συμπλήρωση του Π.Δ.

60/2006 «Αξιολόγηση των μαθητών του Ενιαίου Λυκείου ( Α΄65)» όπως έχει

τροποποιηθεί και ισχύει»».

Η παρούσα διδακτική πρόταση ακολουθεί στα βασικά τους σημεία τις

εντολές/οδηγίες του Προγράμματος Σπουδών όσον αφορά τη διδακτέα ύλη του

μαθήματος, ωστόσο επιχειρεί την εμπλοκή στη μαθησιακή διαδικασία διδακτικών

πρακτικών που στοχεύουν στην ανακαλυπτική - κριτική μάθηση και τη διαχείρηση

της γνώσης από τους ίδιους τους μαθητές, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που

παρέχουν οι ΤΠΕ.

Αξιοποίηση των ΤΠΕΟι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αφενός παρέχουν τα

μέσα και τους τρόπους ώστε να καταστεί εφικτή η πρόσβαση σε ένα εικονικό

(“virtual”) περιβάλλον μάθησης αφετέρου προσφέρουν τη δυνατότητα διεξαγωγής

της μαθησιακής διαδικασίας μέσω συνεργατικών-διερευνητικών δραστηριοτήτων των

μαθητών. Τα ψηφιακά μέσα (Διαδίκτυο, Edmodo) χρησιμοποιούνται στο σενάριο ως

υποστηρικτικό πλαίσιο για την επιτέλεση ποικίλων δραστηριοτήτων και για να

διευκολύνουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την παραγωγή μαθησιακών προϊόντων

ως αποτέλεσμα του διδακτικού σχεδιασμού.

Κατά την εφαρμογή του σεναρίου χρησιμοποιήθηκε η πλατφόρμα κοινωνικής

δικτύωσης Edmodo. Για κάθε φάση εφαρμογής του σεναρίου δημιουργήθηκε ένας

φάκελος ο οποίος διαμοιράστηκε στους μαθητές της ομάδας του τμήματος, που έχει

συσταθεί από την αρχή της σχολικής χρονιάς. Έτσι, δημιουργήθηκαν τρεις φάκελοι

με τις ονομασίες: Παρωδία δίκης 1, Παρωδία δίκης 2, Παρωδία δίκης 3. Σε κάθε

φάκελο οι μαθητές έβρισκαν τα Φύλλα Εργασίας που έπρεπε να επεξεργαστούν





http://edu.klimaka.gr/leitoyrgia-sxoleivn/anakoinvseis/37-leitoyrgia-scholeiwn/lykeio/1725-axiologhsh-mathitwn-lykeioy-pd-48-2012.html

ταξινομημένα με αρίθμηση και υπο-αρίθμηση (ο πρώτος αριθμός δήλωνε το νούμερο

της ομάδας και ο δεύτερος το Φύλλο Εργασίας π.χ 1.1, 2. 1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1/ 1.2,

2.2, 3.2 κ.οκ) και αποθήκευαν τις εργασίες τους μεταφορτώνοντας τα Φύλλα

Εργασίας σε μορφή αρχείων doc. Για τις δραστηριότητες που απαιτούσαν κοινά

Φύλλα Εργασίας δεν υπήρχε αρίθμηση. Είχαν τη δυνατότητα να κάνουν στο

περιβάλλον του κειμενογράφου τις δραστηριότητες που μπορούσε να υποστηρίξει

και, παρόλο που το Edmodo δεν προσφέρει τη δυνατότητα δημιουργίας

συνεργατικών κειμένων, μπορούσαν να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, αφού είχαν

πρόσβαση στα Φύλλα Εργασίας όλων των ομάδων, ολοκληρώνοντας τις εργασίες

στο σπίτι.

Κείμενα

Κείμενα σχολικών εγχειριδίων

Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι (Ξενοφών, Θουκυδίδης), Α΄ Τάξη Ενιαίου Λυκείου,:

Ξενοφώντος, «Ελληνικά» 2.3.50-56

Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων:

Κεφάλαιο 3, Ενότητα 2 η : «Η Δικαιοσύνη είναι συνεργασία»

Υποστηρικτικό/εκπαιδευτικό υλικό

Ιστοσελίδες

CmapTools [Λογισμικό δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών].

Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα [Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας].

Ψηφιακοί Πόροι για ην Ελληνική Γλώσσα [Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα και τη

γλωσσική εκπαίδευση. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας].

Edmodo

Διδακτική πορεία / στάδια /φάσειςΗ πορεία που περιγράφεται έχει τροποποιηθεί με κριτήριο τις δυνατότητες και τις

ανάγκες των μαθητών του τμήματος στο οποίο εφαρμόστηκε το σενάριο. Δε





https://www.edmodo.com/

http://www.greek-language.gr/digitalResources

http://www.greek-language.gr/digitalResources/

http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html


http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C119/465/3091,12387



http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A108/225/1642,5215/

χρησιμοποιήθηκε καθόλου η αίθουσα διδασκαλίας. Το σενάριο εφαρμόστηκε

εξολοκλήρου στο εργαστήριο πληροφορικής. Οι δραστηριότητες που

περιλαμβάνονταν στην 1η διδακτική ώρα της πρώτης φάσης του σεναρίου και

αποτελούσαν προετοιμασία των μαθητών για την προς επεξεργασία ενότητα

πραγματοποιήθηκαν από τους μαθητές στο εργαστήριο πληροφορικής και δεν

παρουσιάστηκαν από τη διδάσκουσα. Αυτό αφενός διευκόλυνε τους μαθητές να

εξοικειωθούν με τον τρόπο που θα έπρεπε να εργαστούν και να συνεργαστούν κατά

την εφαρμογή του σεναρίου και αφετέρου θεωρήθηκε ότι θα συνέβαλε στην

καλύτερη κατανόηση της συμπεριφοράς των πρωταγωνιστικών προσώπων και της

ιστορικής αφήγησης που ακολουθεί.

Για τον σκοπό αυτό διαμορφώθηκε για τις §§ 17-35 ένα Φύλλο Εργασίας

αντίστοιχο στη δομή και τη λογική με αυτό που προτείνεται από το σενάριο για τη

δεύτερη διδακτική ώρα και το οποίο επεξεργάστηκαν οι μαθητές χωρισμένοι σε

ομάδες. Προστέθηκε, επομένως, ένα Φύλλο Εργασίας και έτσι το πρώτο Φύλλο

Εργασίας του σεναρίου έγινε δεύτερο.

Προστέθηκε, επίσης, ένα Φύλλο Εργασίας ως πρώτη δραστηριότητα στη

δεύτερη φάση εφαρμογής του σεναρίου, δηλαδή πριν από τη δημιουργία του

εννοιολογικού χάρτη. Ζητήθηκε από τους μαθητές σε ένα κοινό Φύλλο Εργασίας να

επισημάνουν χρωματίζοντας πάνω στο κείμενο τους κύριους και δευτερεύοντες όρους

και μετά να προχωρήσουν στην εννοιολογική χαρτογράφηση. Αυτό έγινε πρώτον,

γιατί έχουν συνηθίσει να δουλεύουν με αυτόν τον τρόπο κατά την επεξεργασία του

κειμένου, δεύτερον, για να έχουν εποπτεία όλου του κειμένου και τρίτον, για να

διευκολυνθούν στη δημιουργία του εννοιολογικού χάρτη με τον οποίο δεν είχαν

εξοικειωθεί. Επομένως, το σενάριο συμπληρώθηκε με δύο Φύλλα Εργασίας τα οποία

παρατίθενται στο τέλος.

Προστέθηκε επίσης αρίθμηση, που δεν υπήρχε, στο πρώτο Φύλλο Εργασίας της

2ης φάσης εφαρμογής του σεναρίου για διευκόλυνση των μαθητών.





Ο αριθμός των ομάδων που προτείνει το σενάριο παρέμεινε, γιατί το επέτρεψε ο

αριθμός των μαθητών του τμήματος (24) γεγονός που διευκόλυνε την εφαρμογή,

γιατί δε χρειάστηκε να γίνουν αλλαγές στα υπό μελέτη αποσπάσματα που

αναλάμβανε κάθε ομάδα. Μόνο το Φύλλο Εργασίας που προστέθηκε στην αρχή

επεξεργάστηκαν ανά τρεις ομάδες το ίδιο απόσπασμα: τρεις τις παραγράφους 17-24

και άλλες τρεις τις παραγράφους 25-34.

Η σύνθεση των ομάδων, επίσης, παρέμεινε η ίδια με αυτήν που οι μαθητές κατά

διαστήματα δουλεύουν από την αρχή της χρονιάς μέσα στην τάξη, όταν

πραγματοποιούν συνεργατικές εργασίες. Δεν κρίθηκε απαραίτητο να αλλάξει κάτι.

Επίσης, για οικονομία χρόνου κάποιες δραστηριότητες υλοποιήθηκαν από τους

μαθητές στο σπίτι. Συγκεκριμένα: α) οι απαντήσεις των άλλων ομάδων, που

κλήθηκαν να δουν οι μαθητές, όπου και όπως προβλεπόταν από δραστηριότητες του

σεναρίου β) η δραστηριότητα της 4ης και 5ης ώρας της 2ης φάσης του σεναρίου,

δηλαδή η εννοιολογική χαρτογράφηση, υλοποιήθηκε σε μία διδακτική ώρα γ) το

τέταρτο και πέμπτο Φύλλο Εργασίας του σεναρίου (3η φάση) οι μαθητές το

επεξεργάστηκαν εξολοκλήρου στο σπίτι και συζητήθηκε μέσα στην τάξη.

Α΄ Φάση: Ένταξη της διδακτικής ενότητας στα συμφραζόμενα

(Χώρος: εργαστήριο πληροφορικής. Διάρκεια: 1 ώρα)

1 η ώρα

1 η δραστηριότητα: Γιατί κατηγορείται ο Θηραμένης;

Οι μαθητές στο εργαστήριο της πληροφορικής εργάζονται κατά ομάδες σε

ηλεκτρονικούς υπολογιστές, συνδεδεμένους στο διαδίκτυο. Το ηλεκτρονικό

περιβάλλον τους είναι ήδη γνωστό και οικείο, οπότε δε χρειάστηκε να αφιερωθεί

ιδιαίτερος χρόνος. Δόθηκαν μόνο οδηγίες και διευκρινήσεις για τους Φακέλους που

είχαν δημιουργηθεί - και στους οποίους θα έβρισκαν το διδακτικό υλικό και τα

Φύλλα Εργασίας - και την αρίθμηση των Φύλλων Εργασίας.





Η προς επεξεργασία διδακτική ενότητα ακολουθεί μετά την περιληπτική

απόδοση του περιεχομένου των παραγράφων 17-49 του 3ου Κεφαλαίου και

επισημαίνεται στο περιθώριο του σχολικού βιβλίου με τον πλαγιότιτλο «παρωδία

δίκης». Το περιεχόμενό της αναφέρεται στον θετικό αντίκτυπο που είχε στους

δικαστές – βουλευτές η απολογία του Θηραμένη, γεγονός που εξώθησε τον Κριτία να

παρέμβει εκτοξεύοντας απειλές κατά της βουλής. Συνεπώς, η αναφορά στις συνθήκες

διεξαγωγής της δίκης του Θηραμένη θεωρείται αναγκαία, ώστε να εξασφαλιστεί –

κατά το δυνατόν – η ενότητα της ιστορικής αφήγησης, αλλά και να διευκολυνθούν οι

μαθητές στην κατανόηση των εξελίξεων. Για τον σκοπό αυτό συμπληρώθηκε ένα

Φύλλο Εργασίας το οποίο επεξεργάστηκαν οι μαθητές δουλεύοντας παράλληλα την

ίδια ομάδα ερωτήσεων τρεις (υπο) ομάδες μαθητών.

Η 1 η,, 2 η,, 3 η ομάδα εντοπίζει στη σελίδα του Edmodo στον Φάκελο Παρωδία

δίκης 1 το Φύλλο Εργασίας 1-2-3.1 το ανοίγει και το επεξεργάζεται.

Από εκεί, μέσω της Ψηφιακής βιβλιοθήκης της Πύλης για την Ελληνική

Γλώσσα οι μαθητές ακολουθούν τη διαδρομή Αρχαία Ελληνική – Σώματα κειμένων,

Ψηφιακή βιβλιοθήκη, Ξενοφών και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα («Καθώς

πλήθαιναν οι άδικες εκτελέσεις,.... να βρίσκονται εκεί με μαχαίρια κάτω από τη

μασχάλη.») από τα «Ελληνικά » , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 17-24. Σημειώνουν στον προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας τα βασικά

σημεία που οδήγησαν στη διαφωνία του Θηραμένη με τον Κριτία και τους

υπόλοιπους, εστιάζοντας στην αναφορά του Θηραμένη σε γεγονότα, πράξεις και

συμπεριφορές των Τριάκοντα, και τα αναδιηγούνται γραπτώς σε μία παράγραφο.

Τέλος, αποθηκεύουν την εργασία τους στον Φάκελο Παρωδία δίκης 1 στο

Edmodo.

Η 4 η,, 5 η,, 6 η ομάδα εντοπίζει στη σελίδα του Edmodo στον Φάκελο Παρωδία

δίκης 1 το Φύλλο Εργασίας 4-5-6.1 το ανοίγει και το επεξεργάζεται.





http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=394


http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/index.html?author_id=191

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/index.html




Από εκεί, μέσω της Ψηφιακής βιβλιοθήκης της Πύλης για την Ελληνική

Γλώσσα οι μαθητές ακολουθούν τη διαδρομή Αρχαία Ελληνική – Σώματα κειμένων,

Ψηφιακή βιβλιοθήκη, Ξενοφών και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα 23-35

(«Τότε οι Τριάντα έκριναν ότι ο Θηραμένης είτε μέσα στην πόλη βρίσκονται είτε

έξω»). από τα «Ελληνικά » , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 23-35. Σημειώνουν στον προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας τα βασικά

σημεία του κατηγορητηρίου του Κριτία προς τον Θηραμένη, εστιάζοντας στην

αναφορά σε γεγονότα, πράξεις και συμπεριφορές του παρελθόντος και τα

αναδιηγούνται γραπτώς σε μία παράγραφο. Τέλος, αποθηκεύουν την εργασία τους

στον Φάκελο Παρωδία δίκης 1 στο Edmodo.

Οι πληροφορίες που πήραν τόσο για τα ιστορικά γεγονότα που προηγήθηκαν

της δίκης όσο και για τις απόψεις του Κριτία και του Θηραμένη σχετικά με την

άσκηση της εξουσίας από τους Τριάκοντα διευκόλυναν τους μαθητές στην

κατανόηση του είδους των συγκρουσιακών σχέσεων που αναδύθηκαν στους κόλπους

του τυραννικού καθεστώτος της Αθήνας και να υποδείξουν το ήθος των

πρωταγωνιστών εκείνης της περιόδου.

Με τη δραστηριότητα αυτή αναμένεται οι μαθητές να γνωρίσουν, να

κατανοήσουν και να είναι σε θέση να αξιολογήσουν το πολιτικό πλαίσιο, τα γεγονότα

και τα πρόσωπα που έδρασαν στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Η αξιολόγηση των μαθητών μπορεί να γίνει με κριτήρια: α) την ικανότητα

πρόσληψης και κριτικής επεξεργασίας των δεδομένων β) την ικανότητα σύνθεσης

των δεδομένων και επαναδιατύπωσής τους.

Οι ομάδες αναλαμβάνουν ως εργασία για το σπίτι να «ανταλλάξουν» μεταξύ

τους - στο περιβάλλον του Edmodo - τα Φύλλα Εργασίας που επεξεργάστηκαν στο

εργαστήριο πληροφορικής με σκοπό να αποκτήσουν όλοι εποπτεία των γεγονότων

και των απόψεων του Κριτία και του Θηραμένη σχετικά με την άσκηση της εξουσίας

από τους Τριάκοντα.







http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/index.html?author_id=191





2 η ώρα

1 η δραστηριότητα: Η απολογία του Θηραμένη

Οι μαθητές στο εργαστήριο της πληροφορικής εργάζονται κατά ομάδες σε

ηλεκτρονικούς υπολογιστές, συνδεδεμένους στο διαδίκτυο.

Η 1 η ομάδα εντοπίζει στη σελίδα του Edmodo στον Φάκελο Παρωδία δίκης 1

το Φύλλο Εργασίας 1.2, το ανοίγει και το επεξεργάζεται.

Από εκεί, μέσω της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα οι μαθητές ακολουθούν

τη διαδρομή Αρχαία Ελληνική – Εργαλεία, Σώματα Κειμένων, Ανθολόγιο Αττικής

Πεζογραφίας, Κατάλογος Κειμένων και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα

«Πρώτ’ απ’ όλα, άνδρες.... απ' όσα έκανε αυτός εκεί!» από τα «Ελληνικά » ,

Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 35-49. Σημειώνουν στον προσχεδιασμένο Πίνακα του

Φύλλου Εργασίας τα βασικά σημεία της επιχειρηματολογίας του Θηραμένη – όπως

διατυπώνονται στο συγκεκριμένο απόσπασμα – και την αναδιηγούνται γραπτώς σε

μία παράγραφο. Τέλος, αποθηκεύουν την εργασία τους στον Φάκελο Παρωδία

δίκης 1.


το Φύλλο Εργασίας 2.2, το ανοίγει και το επεξεργάζεται. Από εκεί, μέσω της Πύλης

για την Ελληνική Γλώσσα οι μαθητές ακολουθούν τη διαδρομή Αρχαία Ελληνική –

Εργαλεία, Σώματα Κειμένων, Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας , Κατάλογος Κειμένων

και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα «Σ’ ένα πράγμα πάντως...ακόμα με την

πείνα» από τα «Ελληνικά » , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 35-49 . Σημειώνουν στον

προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας τα βασικά σημεία της

επιχειρηματολογίας του Θηραμένη – όπως διατυπώνονται στο συγκεκριμένο

απόσπασμα – και την αναδιηγούνται γραπτώς σε μία παράγραφο. Τέλος,

αποθηκεύουν την εργασία τους στον Φάκελο Παρωδία δίκης 1










http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/contents.html


http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/index.html













και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα «Δεν συμφώνησα....πολλούς οπαδούς»

από τα «Ελληνικά » , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 35-49 . Σημειώνουν στον

προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας τα βασικά σημεία της

επιχειρηματολογίας του Θηραμένη – όπως διατυπώνονται στο συγκεκριμένο

απόσπασμα - και την αναδιηγούνται γραπτώς σε μία παράγραφο. Τέλος,






και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα «Αυτός που δίνει στα φανερά......εκείνη

που εφαρμόζουν τούτοι;» από τα «Ελληνικά » , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 35-49 . Σημειώνουν στον προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας τα βασικά σημεία

της επιχειρηματολογίας του Θηραμένη – όπως διατυπώνονται στο συγκεκριμένο

απόσπασμα – και την αναδιηγούνται γραπτώς σε μία παράγραφο. Τέλος,






Πεζογραφίας , Κατάλογος Κειμένων και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα

«Κατά τη δική μου γνώμη.....προδοσία προς τους φίλους;» από τα «Ελληνικά » ,

Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 35-49. Σημειώνουν στον προσχεδιασμένο Πίνακα του

Φύλλου Εργασίας τα βασικά σημεία της επιχειρηματολογίας του Θηραμένη – όπως

διατυπώνονται στο συγκεκριμένο απόσπασμα – και την αναδιηγούνται γραπτώς σε


























μία παράγραφο. Τέλος, αποθηκεύουν την εργασία τους στον Φάκελο Παρωδία

δίκης 1





Πεζογραφίας , Κατάλογος Κειμένων και επιλέγουν να μελετήσουν το απόσπασμα «Με

ονομάζει κόθορνο....και να πεθάνω» από τα «Ελληνικά » , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 3, § 35-49. Σημειώνουν στον προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας τα βασικά

σημεία της επιχειρηματολογίας του Θηραμένη – όπως διατυπώνονται στο

συγκεκριμένο απόσπασμα – και την αναδιηγούνται γραπτώς σε μία παράγραφο.

Τέλος, αποθηκεύουν την εργασία τους στον Φάκελο Παρωδία δίκης 1

Οι ομάδες αναλαμβάνουν ως εργασία για το σπίτι να «ανταλλάξουν» μεταξύ

τους - στο περιβάλλον του Edmodo - τα Φύλλα Εργασίας που επεξεργάστηκαν στο

εργαστήριο πληροφορικής με σκοπό να ανασυνθέσει κάθε ομάδα ολόκληρη την

επιχειρηματολογία του Θηραμένη σε ένα τελικό – ενιαίο κείμενο. Η 1η ομάδα δηλαδή

«προσθέτει» στο δικό της κείμενο στοιχεία που έχουν καταγράψει οι ομάδες 2, 3, 4, 5

και 6, η 2η ομάδα αντλεί από τις ομάδες 1, 3, 4, 5, 6 κ.ο.κ. Κάθε ομάδα αποθηκεύει

την εργασία της στον οικείο Φάκελο.

Μετά την επιτέλεση των προηγούμενων δραστηριοτήτων αναμένεται οι

μαθητές: α) να διαμορφώσουν άποψη για την πειστικότητα των επιχειρημάτων του

Θηραμένη, β) να αντιληφθούν τους λόγους για τους οποίους ο Κριτίας αντέδρασε και

παρενέβη στη δίκη, προκειμένου να αποτρέψει ενδεχόμενη αθώωση του Θηραμένη,

γ) να είναι σε θέση να διερευνήσουν, να αναλύσουν και να συνθέσουν ποικίλα

δεδομένα σε γραπτό λόγο, δ) να ασκηθούν στην αξιοποίηση ψηφιακών πόρων και

εργαλείων των ΤΠΕ κατά τη μαθησιακή διαδικασία.

Για την αξιολόγηση των προηγούμενων δραστηριοτήτων θα ληφθούν υπόψη: α)

η ικανότητα των μαθητών να αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της πειθούς σε ένα













απολογητικό λόγο, β) η ικανότητα να συνθέτουν και να διατυπώνουν τη σκέψη τους

σε γραπτή αφηγηματική μορφή λόγου, γ) ο βαθμός αξιοποίησης του συνεργατικού

περιβάλλοντος – πραγματικού και εικονικού – για την επιτέλεση των

δραστηριοτήτων.

Β ΄ Φάση: Από τις λέξεις στα πράγματα

(χώρος: Εργαστήριο Πληροφορικής, Διάρκεια: 1 διδακτικό δίωρο)

3 η -4 η ώρα

1 η δραστηριότητα: Αναπαράσταση της μικροδομής του κειμένου

Όλες οι ομάδες εντοπίζουν το κοινό Φύλλο Εργασίας στον Φάκελο Παρωδία δίκης

2 στο Edmodo και αποτυπώνουν χρωματίζοντας τους ρηματικούς τύπους και τους

συνδέσμους στις παραγράφους του προς διερεύνηση κειμένου.

2η δραστηριότητα

Προκειμένου να υλοποιηθούν οι δραστηριότητες αυτού του βήματος προϋπόθεση

είναι όχι μόνον η πρόσβαση στο Διαδίκτυο αλλά και η εγκατάσταση σε όλους τους

υπολογιστές του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης CmapTools. [

Καθεμιά μια από τις έξι ομάδες [1], [2], [3], [4], [5], [6] εντοπίζει στον Φάκελο

Παρωδία δίκης 2 στο Edmodo το Φύλλο Εργασίας της, όπου παρέχονται οδηγίες για

τη δημιουργία και το περιεχόμενο του εννοιολογικού χάρτη. Ανοίγει το λογισμικό

εννοιολογικής χαρτογράφησης που βρίσκεται στην Επιφάνεια Εργασίας και σχεδιάζει

τη συντακτική δομή ενός χωρίου (διαφορετικού για κάθε ομάδα) των παραγράφων

του προς διερεύνηση κειμένου. Πρέπει να αποτυπωθούν τα κύρια (κύριες προτάσεις),

δευτερεύοντα (δευτερεύουσες προτάσεις) και τα τριτεύοντα (προσδιορισμοί, κ.ά.)

νοήματα του μικροκειμένου.

Με τις δραστηριότητες αυτές:

Αναμένεται να αντιληφθούν οι μαθητές το νόημα και τις λογικές σχέσεις που

αρθρώνονται στο εσωτερικό της μικροδομής, ώστε να κατευθυνθούν






ασφαλέστερα στην κατανόηση του κειμένου εν συνόλω και να είναι σε θέση

να «συνθέσουν» με προσωπικό τρόπο το περιεχόμενό του.

Αξιολογείται η διαδικασία που ακολουθούν οι μαθητές προκειμένου να

αναγνωρίσουν και να αποτυπώσουν τη συντακτική δομή του κειμένου καθώς

και η ικανότητά τους να κατανοούν το νόημα ως προϊόν λογικών σχέσεων

μεταξύ των μεριδίων αυτής της συντακτικής δομής.

5 η ώρα

1 η δραστηριότητα: Ο αντίκτυπος της απολογίας του Θηραμένη

Οι έξι ομάδες εργάζονται στο περιβάλλον Edmodo προκειμένου να επεξεργαστούν το

κοινό Φύλλο Εργασίας. Ακολουθούν τις σχετικές οδηγίες του Φύλλου Εργασίας, το

οποίο αναζητούν στον Φάκελο Παρωδία δίκης 2.

Οι μαθητές [ομάδες 1, 2, 3, 4, 5, 6] εισέρχονται στον ιστότοπο του Ψηφιακού

Σχολείου και εντοπίζουν στο σχολικό βιβλίο το κειμενικό απόσπασμα (Ξενοφώντος,

«Ελληνικά», Βιβλίο 2. Κεφάλαιο 3. § 50-51), στο οποίο περιγράφονται οι

αντιδράσεις της Βουλής και του Κριτία μετά την απολογία του Θηραμένη. Στη

συνέχεια, εντοπίζουν στο πρωτότυπο κείμενο και καταγράφουν, στον

προσχεδιασμένο Πίνακα του Φύλλου Εργασίας, τις λέξεις που δηλώνουν τις ενέργειες

του Κριτία και τις αντιδράσεις των βουλευτών κατά τη διεξαγωγή της δίκης του

Θηραμένη. Ο διδάσκων ελέγχει την ορθότητα των απαντήσεων και καθοδηγεί με

κατάλληλες επισημάνσεις και ερωτήσεις τους μαθητές να διορθώσουν τα τυχόν λάθη

τους. Κατόπιν, οι ομάδες επεξεργάζονται τα διορθωμένα Φύλλα Εργασίας και

διερευνούν τη σχέση των ενεργειών του Κριτία με τον αντίκτυπο της απολογίας του

Θηραμένη στο δικαστήριο. Τέλος, συνθέτουν ένα σύντομο κείμενο (παράγραφο) στο

οποίο αναδιηγούνται την αντίδραση της Βουλής και του Κριτία στην απολογία του

Θηραμένη και αποθηκεύουν το Φύλλο Εργασίας στον αντίστοιχο Φάκελο στο

Edmodo.





http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A108/225/1642,5215

http://dschool.edu.gr/


Με την επιτέλεση αυτής της δραστηριότητας αναμένεται οι μαθητές: α) να

κατανοήσουν τη σχέση γραμματικοσυντακτικής δομής και νοήματος του κειμένου β)

να αντιληφθούν την πολιτική σκοπιμότητα της παρέμβασης του Κριτία γ) να

αναπτύξουν ικανότητες κριτικής προσέγγισης των δεδομένων, δ) να ασκηθούν στον

έλεγχο της μαθησιακής τους διαδικασίας.

Για την αξιολόγηση της δραστηριότητας λαμβάνονται υπόψη: α) ο βαθμός

κατανόησης της αφηγηματικής δομής του κειμένου από τους μαθητές, β) η ικανότητα

κριτικής προσέγγισης των δεδομένων, γ) η ικανότητα να ερμηνεύουν τους λόγους και

τις πράξεις των προσώπων που εμπλέκονται στην ιστορική αφήγηση.

Γ΄ Φάση: Η αρχαία ελληνική αντίληψη περί νόμου

(Χώρος: εργαστήριο πληροφορικής. Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα)

6 η ώρα

1 η δραστηριότητα: « Επίσκεψις » λέξεων

Οι οδηγίες των Φύλλων Εργασίας (τα οποία έχει φροντίσει προηγουμένως ο

εκπαιδευτικός να αναρτήσει στον Φάκελο Παρωδία δίκης 3 στο Edmodo)

κατευθύνουν τους μαθητές καταρχάς στον ιστότοπο Ψηφίδες για την Ελληνική

Γλώσσα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και ακολούθως στη διαδρομή Αρχαία

Ελληνική - Εργαλεία - Λεξικό Α. Ε. Γλώσσας (Liddell –Scott). Αναζητούν στο Επίτομο

Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής τις σημασίες μιας συγκεκριμένης λέξης του κειμένου

(διαφορετικής για κάθε ομάδα: η 1 η ομάδα αναζητεί τη λ. «βουλή», η 2 η ομάδα τη λ.

«προστάτης», η 3 η ομάδα τη λ. «φίλος», η 4 η ομάδα τη λ. «νόμος», η 5 η ομάδα τη λ.

«ψήφος» και η 6 η ομάδα τη λ. «κύριος») και τις σημειώνουν στον προσχεδιασμένο

Πίνακα του αντίστοιχου Φύλλου Εργασίας.

Στη συνέχεια, οι μαθητές μεταβαίνουν στον ιστότοπο της Πύλης για την

Ελληνική Γλώσσα, ακολουθούν τη διαδρομή Νέα Ελληνική – Εργαλεία – Ηλεκτρονικά

Λεξικά και επιλέγουν το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη). Στο





πεδίο αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογούν την ίδια λέξη που αναζήτησαν στο

Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής και σημειώνουν τις σημασίες που αυτή έχει στη

νεοελληνική γλώσσα, στη δεύτερη στήλη του προσχεδιασμένου Πίνακα σε κάθε

Φύλλο Εργασίας.

Έπειτα, συγκρίνουν τις σημασίες της λέξης στην αρχαία και τη νέα ελληνική

γλώσσα και σημειώνουν την ενδεχόμενη σημασιολογική διαφορά στην τρίτη στήλη

του ίδιου Πίνακα, στο αντίστοιχο Φύλλο Εργασίας.

Τέλος, κάθε ομάδα αποθηκεύει το Φύλλο Εργασίας στον αντίστοιχο Φάκελο

στο Edmodo.

Οι δραστηριότητες που προβλέπονταν από το σενάριο για την 8η και 9η ώρα

υλοποιήθηκαν από τους μαθητές στο σπίτι. Μάλιστα για τις δραστηριότητες της 9ης

και 10ης ώρας δε ζητήθηκε από τους μαθητές να παραγάγουν κείμενο, αλλά έγινε

προφορική συζήτηση στην τάξη η οποία αποτέλεσε αναστοχασμό και προβληματισμό

των μαθητών. Οι παρατηρήσεις και τα συμπεράσματα αξιοποιήθηκαν για την

επεξεργασία των επόμενων παραγράφων και τη γενική αποτίμηση της ενότητας που

αναφέρεται στη δίκη-παρωδία του Θηραμένη.

Οι σημασίες των λέξεων: «είναι σωστό;» - «αυτό σημαίνει;»

Οι ομάδες αναλαμβάνουν ως εργασία για το σπίτι να ανταλλάξουν μεταξύ τους

- στο περιβάλλον του Edmodo - τα Φύλλα Εργασίας που επεξεργάστηκαν στο

εργαστήριο πληροφορικής. Αφού διαβάσουν τις τελικές εργασίες των συμμαθητών

τους, τις αξιοποιούν με σκοπό να παραγάγουν μικροκείμενα στα οποία θα εντάξουν

τις λέξεις που αναζήτησαν προηγουμένως χρησιμοποιώντας τες με τη νεοελληνική

σημασία τους.

Ειδικότερα: Η 1η ομάδα αναλαμβάνει να σχηματίσει τέσσερα μικροκείμενα με

τις σημασίες που κατέγραψαν στα Φύλλα Εργασίας τους η 2η, 3η, 4η, 5η και 6η ομάδα.

Η 2η ομάδα αντλεί από τις εργασίες της 1ης , 3ης , 4ης , 5ης και 6ης ομάδας και συντάσσει

το δικό της μικροκείμενο, κ.ο.κ.

Τέλος, κάθε ομάδα αποθηκεύει την εργασία της στον αντίστοιχο Φάκελο.





Με την επιτέλεση των δύο προηγούμενων δραστηριοτήτων αναμένεται οι

μαθητές να είναι σε θέση: α) να ασκηθούν στη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών, β) να

διακρίνουν τη σημασιολογική διαφορά λέξεων μεταξύ της αρχαίας και της νέας

ελληνικής γλώσσας, β) να ασκηθούν στην επιλογή και χρήση των λέξεων σε

κατάλληλα συμφραζόμενα.

Μετά την επιτέλεση των δραστηριοτήτων οι μαθητές θα αξιολογηθούν ως προς:

α) τον βαθμό αξιοποίησης των ηλεκτρονικών λεξικών, β) την κατανόηση της

σημασιολογικής εξέλιξης των λέξεων, με βάση την ορθότητα των επιλογών τους κατά

τη χρήση αυτών των λέξεων σε κατάλληλα μικροκείμενα.

Επεξεργασία στο σπίτι

1 η δραστηριότητα: Η σημασία των νόμων

Οι μαθητές εισέρχονται στο περιβάλλον του Edmodo όπου ο εκπαιδευτικός έχει

αποθέσει το Φύλλο Εργασίας, στον αντίστοιχο φάκελο.

Η 1 η ομάδα μελετά μεταφρασμένο απόσπασμα, από τον ρητορικό λόγο «Κατά

Τιμάρχου» (1. 4 – 7), του Αισχίνη. Στο κείμενο αυτό γίνεται λόγος για τη σχέση

νόμου και πολιτεύματος. Οι μαθητές εντοπίζουν λέξεις – κλειδιά του περιεχομένου.

Η 2 η ομάδα μελετά μεταφρασμένο απόσπασμα από τον ρητορικό λόγο «Κατά

Τιμοκράτους» (24.139 – 143) του Δημοσθένη. Στο κείμενο αναφέρεται η πρόταση

του ρήτορα για τη θέσπιση των νόμων μιας πόλης (πρόκειται για το παράδειγμα των

Λοκρών). Οι μαθητές εντοπίζουν λέξεις – κλειδιά του περιεχομένου.

Η 3 η ομάδα επεξεργάζεται μεταφρασμένο απόσπασμα από τον ρητορικό λόγο

«Κατά Τιμοκράτους» (24.210-214), του Δημοσθένη. Σε αυτό το απόσπασμα ο

ρήτορας επιχειρεί να συνδέσει το ήθος μιας πόλης με την εύρρυθμη λειτουργία των

νόμων. Οι μαθητές εντοπίζουν λέξεις – κλειδιά του περιεχομένου.

Η 4 η ομάδα μελετά μεταφρασμένο απόσπασμα από τον ρητορικό λόγο «Κατ’

Αριστογείτονος» Α΄, (25.15-16) του Δημοσθένη. Το απόσπασμα αναφέρεται στη

σχέση φύσης – νόμου. Οι μαθητές εντοπίζουν λέξεις – κλειδιά του περιεχομένου.





Η 5 η ομάδα ασχολείται με μεταφρασμένο απόσπασμα από την «Πολιτεία» (519 e) του Πλάτωνα. Στο κείμενο αυτό ο νόμος προσωποποιείται και «χρησιμοποιεί»

κάποια μέσα για να πετύχει τον στόχο του, που είναι η ευδαιμονία του συνόλου των

πολιτών και όχι μόνο μιας κοινωνικής ομάδας. Οι μαθητές εντοπίζουν λέξεις –

κλειδιά του περιεχομένου.

Η 6 η ομάδα μελετά μεταφρασμένο απόσπασμα από τον πλατωνικό διάλογο

«Κρίτων», (52c-e), όπου διατυπώνονται οι απόψεις του Σωκράτη και του Πλάτωνα

σχετικά με τη μεγάλη σημασία της υπακοής των πολιτών στους νόμους. Οι μαθητές

εντοπίζουν λέξεις – κλειδιά του περιεχομένου.

7 η ώρα

Προφορική συζήτηση στην τάξη, ανακοίνωση των παρατηρήσεων και

συμπερασμάτων τους, τεχνικές εκπαιδευτικού δράματος με σκοπό την ενσυναίσθηση.

Με την επιτέλεση των προηγούμενων δραστηριοτήτων αναμένεται οι μαθητές: α) να

ανακαλέσουν ήδη προϋπάρχουσες γνώσεις τους σχετικά με τη θέσπιση και τη

λειτουργία των νόμων στην αρχαιότητα, β) να αναπτύξουν δεξιότητες κριτικής

ανάγνωσης των πηγών τους, γ) να ασκηθούν στην αφαιρετική σκέψη, δ) να

προβληματιστούν σχετικά με τη λειτουργία του νόμου στα πλαίσια του δημοκρατικού

πολιτεύματος ε) να αναπτύξουν δραστηριότητες παραγωγής προφορικού λόγου και

επικοινωνιακών δεξιοτήτων.

Η αξιολόγηση των προηγούμενων δραστηριοτήτων θα γίνει με κριτήριο την

ικανότητα των μαθητών να προσεγγίζουν με κριτικό τρόπο τα κείμενα, να

διερευνούν, να συλλέγουν στοιχεία και να τα παρουσιάζουν με κατάλληλο τρόπο σε

μαθητικό κοινό χρησιμοποιώντας δεξιότητες προφορικού λόγου.





ΣΤ. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Α΄ Φάση

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι – ΟΜΑΔΕΣ 1, 2, 3

Στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκης της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα θα βρείτε το

πρωτότυπο κείμενο και νεοελληνικές μεταφράσεις των γεγονότων που οδηγούν

σταδιακά στην κορύφωση της διαφωνίας του Θηραμένη με τους υπόλοιπους.

1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις των παραγράφων 17-24 («Καθώς

πλήθαιναν οι άδικες εκτελέσεις,.... να βρίσκονται εκεί με μαχαίρια κάτω από

τη μασχάλη.»):

Να εντοπίσετε τα βασικά σημεία που οδήγησαν στη διαφωνία του

Θηραμένη με τον Κριτία και τους υπόλοιπους και να σημειώσετε τις

λέξεις – κλειδιά στην αριστερή στήλη του επόμενου Πίνακα. Εστιάστε

στην αναφορά του Θηραμένη σε γεγονότα, πράξεις και συμπεριφορές

των Τριάκοντα.

2. Υποθέστε ότι πρόκειται να αναδιηγηθείτε το περιεχόμενο του αποσπάσματος

στους συμμαθητές σας και για τον σκοπό αυτό συγκεντρώνετε τα

επιχειρήματα που σημειώσατε κατά την προηγούμενη δραστηριότητα και τα

ανασυνθέτετε σε μία παράγραφο. Να γράψετε το κείμενό σας στη δεξιά στήλη

του επόμενου Πίνακα.

3. Αποθηκεύστε την εργασία σας στον φάκελο Παρωδία δίκης 1, στο Edmodo.

4. Ανοίξτε το Φύλλο Εργασίας που έχουν επεξεργαστεί και αποθηκεύσει οι

υπόλοιπες ομάδες [4, 5, 6] στον αντίστοιχο Φάκελο.

ΛΕΞΕΙΣ - ΚΛΕΙΔΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟ





http://www.greek-language.gr/Resources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=32&page=16

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι – ΟΜΑΔΕΣ 4, 5, 6

Στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα θα βρείτε το πρωτότυπο κείμενο και

νεοελληνικές μεταφράσεις του λόγου-κατηγορητηρίου του Κριτία στο δικαστήριο.

1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις των παραγράφων 24-35: «Όποιος από σας,

βουλευτές, βρίσκει… είτε μέσα στην πόλη βρίσκονται είτε έξω»

Να εντοπίσετε τα βασικά σημεία του κατηγορητηρίου του Κριτία και

να σημειώσετε τις λέξεις – κλειδιά στην αριστερή στήλη του επόμενου

Πίνακα. Εστιάστε στην αναφορά του Κριτία σε γεγονότα, πράξεις και

συμπεριφορές του παρελθόντος.







4. Ανοίξτε το Φύλλο Εργασίας που έχουν επεγεργαστεί και αποθηκεύσει οι

υπόλοιπες ομάδες [1,2,3] στον αντίστοιχο Φάκελο







ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΙ - ΟΜΑΔΑ 1η


νεοελληνικές μεταφράσεις της απολογίας του Θηραμένη στο δικαστήριο.

1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις της 1ης παραγράφου («Πρώτ’ απ’ όλα,

άνδρες.... απ' όσα έκανε αυτός εκεί!»):

Να εντοπίσετε τα βασικά σημεία της απολογίας και να σημειώσετε τις



του παρελθόντος.
















1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις της 2ης παραγράφου («Σ’ ένα πράγμα

πάντως...ακόμα με την πείνα»):
















http://www.greeklanguage.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=394




1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις της 3ης παραγράφου («Δεν

συμφώνησα....πολλούς οπαδούς»):

















ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ IΙ - ΟΜΑΔΑ 4η

Στην Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα θα βρείτε το πρωτότυπο κείμενο και


1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις της 4ης παραγράφου («Αυτός που δίνει στα

φανερά......εκείνη που εφαρμόζουν τούτοι;»)











ΛΕΞΕΙΣ – ΚΛΕΙΔΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟ









1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις της 5ης παραγράφου («Κατά τη δική μου

γνώμη.....προδοσία προς τους φίλους;»):




















1. Αφού μελετήσετε τις μεταφράσεις της 6ηης παραγράφου («Με ονομάζει

κόθορνο....και να πεθάνω»):

















Β΄ ΦΑΣΗ

Εννοιολογικοί χάρτες

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - Κοινό για όλες τις ομάδες

1. Εισέρχεστε στο Ψηφιακό Σχολείο στη διεύθυνση, επιλέγετε το βιβλίο Αρχαίοι

Έλληνες Ιστοριογράφοι από τα Διαδραστικά Βιβλία Μαθητή.

2. Στη συνέχεια, ανοίγετε τη σελίδα με το απόσπασμα των παραγράφων 50-51

του 3ου Κεφαλαίου – του 2ου Βιβλίου – των «Ελληνικών» του Ξενοφώντα.

3. Αφού μελετήσετε το κείμενο με τη βοήθεια των γλωσσικών σχολίων:

Να χρωματίστε με ένα χρώμα της αρεσκείας σας τα ρήματα, τους

ρηματικούς τύπους και τις ρηματικές εκφράσεις.

Να χρωματίστε με ένα διαφορετικό χρώμα της αρεσκείας σας τους

συνδέσμους.






http://ebooks.edu.gr/2013/classcoursesdiadrastika.php?classcode=DSGL-A




ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ III- ΟΜΑΔΑ 1η.

Ανοίξτε το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης που θα βρείτε στην

Επιφάνεια Εργασίας του υπολογιστή και δημιουργήστε έναν εννοιολογικό

χάρτη για το χωρίο «γνοὺς ὁ Κριτίας... καὶ τοῦτο οὐ βιωτὸν

ἡγησάμενος, προσελθὼν καὶ διαλεχθείς τι τοῖς τριάκοντα ἐξῆλθε»,

προσπαθώντας να επισημάνετε τα κύρια, τα δευτερεύοντα και τα τριτεύοντα

νοήματα του αποσπάσματος.

Αποθηκεύστε την εργασία σας στον φάκελο Παρωδία δίκης 2, στο Edmodo.





ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ III - ΟΜΑΔΑ 2η.



χάρτη για το χωρίο «καὶ ἐπιστῆναι ἐκέλευσε τοὺς τὰ ἐγχειρίδια

ἔχοντας φανερῶς τῇ βουλῇ ἐπὶ τοῖς δρυφάκτοις», προσπαθώντας να

επισημάνετε τα κύρια, τα δευτερεύοντα και τα τριτεύοντα νοήματα του

αποσπάσματος.









χάρτη για το χωρίο: «Πάλιν δὲ εἰσελθὼν εἶπεν·» και «Ἐγώ, ὦ βουλή,

νομίζω προστάτου ἔργον εἶναι», προσπαθώντας να επισημάνετε τα

κύρια, τα δευτερεύοντα και τα τριτεύοντα νοήματα του αποσπάσματος.









χάρτη για το χωρίο: «Καὶ ἐγὼ οὖν τοῦτο ποιήσω» και «Καὶ γὰρ οἵδε

οἱ ἐφεστηκότες οὔ φασιν ἡμῖν ἐπιτρέψειν», προσπαθώντας να











χάρτη για το χωρίο: «Ἔστι δὲ ἐν τοῖς καινοῖς νόμοις τῶν μὲν ἐν τοῖς τρισχιλίοις ὄντων μηδένα ἀποθνῄσκειν ἄνευ τῆς ὑμετέρας ψήφου,τῶν δ’ ἔξω τοῦ καταλόγου κυρίους εἶναι τοὺς τριάκοντα

θανατοῦν», προσπαθώντας να επισημάνετε τα κύρια, τα δευτερεύοντα και

τα τριτεύοντα νοήματα του αποσπάσματος.









χάρτη για το χωρίο: «ἐξαλείφω ἐκ τοῦ καταλόγου, συνδοκοῦν ἅπασιν

ἡμῖν. Καὶ τοῦτον, ἔφη, ἡμεῖς θανατοῦμεν», προσπαθώντας να








ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - Κοινό για όλες τις ομάδες

Εισέρχεστε στο Ψηφιακό Σχολείο, επιλέγετε το βιβλίο Αρχαίοι Έλληνες

Ιστοριογράφοι από τα Διαδραστικά Βιβλία Μαθητή.

Στη συνέχεια, ανοίγετε τη σελίδα με το απόσπασμα των παραγράφων 50-51

του 3ου Κεφαλαίου – του 2ου Βιβλίου – των «Ελληνικών» του Ξενοφώντα.

Αφού μελετήσετε το κείμενο:

o Να εντοπίσετε και να καταγράψετε στην κατάλληλη θέση του

επόμενου Πίνακα τις λέξεις που δηλώνουν τις ενέργειες του Κριτία.

o Να εντοπίσετε και να καταγράψετε στην κατάλληλη θέση του

επόμενου Πίνακα τις λέξεις που δηλώνουν τη στάση των βουλευτών.

ΚΡΙΤΙΑΣ ΒΟΥΛΗ

Υποθέστε ότι αναδιηγείσθε τις αντιδράσεις του Κριτία και των βουλευτών

μετά την απολογία του Θηραμένη. Γράψτε ένα σύντομο κείμενο για αυτές,

λαμβάνοντας υπόψη στην αξιολόγησή σας:

o Την πειστικότητα των επιχειρημάτων του Θηραμένη,

o Την παρουσία και τις ενέργειες του Κριτία.

Αποθηκεύστε την εργασία σας στον Φάκελο Παρωδία δίκης 2, στο Edmodo.






http://ebooks.edu.gr/2013/classcoursesdiadrastika.php?classcode=DSGL-A




Γ΄ ΦΑΣΗ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ IV - ΟΜΑΔΑ 1η

1 η δραστηριότητα

Εισέλθετε στον ιστότοπο Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα, ακολουθήστε τη

διαδρομή Αρχαία Ελληνική - Εργαλεία - Λεξικό Α. Ε. Γλώσσας (Liddell –

Scott) και στο πεδίο αναζήτησης του Λεξικού, γράψτε τη λέξη «βουλή». Από

τα αποτελέσματα της αναζήτησης επιλέξετε το λήμμα «βουλή, ἡ» και

αντιγράψτε τη σημασία του (δεν θα συμπεριλάβετε τις επισημάνσεις με το

μπλε χρώμα) στην πρώτη στήλη του Πίνακα 1, στο Φύλλο Εργασίας.

Μετακινηθείτε στον ιστότοπο της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα,

ακολουθήστε τη διαδρομή Νέα Ελληνική – Εργαλεία – Ηλεκτρονικά Λεξικά,

επιλέξτε το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη). Στο πεδίο

αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογήστε πάλι τη λέξη «βουλή». Αντιγράψτε

τις σημασίες της λέξης στη δεύτερη στήλη του Πίνακα 1, του Φύλλου

Εργασίας.


Αφού συμπληρώσετε στον Πίνακα 1 τις σημασίες της λέξης στην αρχαία και τη νέα

ελληνική γλώσσα, να τις συγκρίνετε και να δείξετε – στην τρίτη στήλη του Πίνακα 1

- την ενδεχόμενη σημασιολογική αλλαγή που επήλθε στη διαχρονική χρήση της στην

ελληνική γλώσσα.

Πίνακας 1

Βουλή

Αρχαία ελληνική γλώσσα Νέα ελληνική γλώσσα Σύγκριση σημασιών






http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html

http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/index.html


http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddel-scott/index.html

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/index.html

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/index.html


Ανοίξτε τα Φύλλα Εργασίας που έχουν επεξεργαστεί και αποθηκεύσει οι

υπόλοιπες ομάδες [2, 3 4, 5, 6] στον αντίστοιχο φάκελο των ομάδων τους στο

Edmodo και αναζητήστε τις σημασίες της λέξης που διερεύνησε η καθεμιά,

όπως τις κατέγραψαν στον Πίνακα 1. Κατόπιν, χρησιμοποιήστε τις πέντε

αυτές λέξεις στη νεοελληνική τους σημασία για να σχηματίσετε πέντε

αντίστοιχες φράσεις, τις οποίες θα καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα 2.


Πίνακας 2

1

2

3

4

5









Scott) και το πεδίο αναζήτησης του Λεξικού, γράψτε τη λέξη «προστάτης».

Από τα αποτελέσματα της αναζήτησης βρείτε και αντιγράψτε τις σημασίες της

λέξης στην πρώτη στήλη του Πίνακα 1, στο Φύλλο Εργασίας.




αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογήστε πάλι τη λέξη «προστάτης».

Αντιγράψτε τις σημασίες της λέξης στη δεύτερη στήλη του Πίνακα 1, στο

Φύλλο Εργασίας.



ελληνική γλώσσα μπορείτε τώρα να τις συγκρίνετε και να δείξετε – στην τρίτη στήλη

του Πίνακα 1 - την ενδεχόμενη σημασιολογική αλλαγή που επήλθε στη διαχρονική

χρήση τους στην ελληνική γλώσσα.

Πίνακας 1

Προστάτης

Αρχαία ελληνική γλώσσα Νέα ελληνική γλώσσα Σύγκριση



υπόλοιπες ομάδες [1, 3 4, 5, 6] στον αντίστοιχο Φάκελο στο Edmodo και

αναζητήστε τις σημασίες της λέξης που διερεύνησε η καθεμιά, όπως τις









κατέγραψαν στον Πίνακα 1. Κατόπιν, χρησιμοποιήστε τις πέντε αυτές λέξεις

στη νεοελληνική τους σημασία για να σχηματίσετε πέντε αντίστοιχες φράσεις

τις οποίες θα καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα 2.


Πίνακας 2

1

2

3

4

5









Scott) και στο πεδίο αναζήτησης του Λεξικού, γράψτε τη λέξη «φίλος». Από

τα αποτελέσματα της αναζήτησης βρείτε και αντιγράψτε τη σημασία της





αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογήστε πάλι τη λέξη «φίλος». Αντιγράψτε

τις σημασίες της λέξης στη δεύτερη στήλη του Πίνακα 1, στο Φύλλο

Εργασίας.


Αφού συμπληρώσατε στον Πίνακα 1 τις σημασίες της λέξης στην αρχαία και τη νέα




Πίνακας 1

Φίλος



Ανοίξτε τα Φύλλα Εργασίας που έχουν επεγεργαστεί και αποθηκεύσει οι

υπόλοιπες ομάδες [1, 2, 4, 5, 6] στον αντίστοιχο Φάκελο του Edmodo και














Πίνακας 2

1

2

3

4

5









Scott) και στο πεδίο αναζήτησης του Λεξικού, γράψτε τη λέξη «νόμος». Από






αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογήστε πάλι τη λέξη «νόμος». Αντιγράψτε


Εργασίας.






Πίνακας 1

Νόμος




υπόλοιπες ομάδες [1, 2, 3, 5, 6] στον αντίστοιχο Φάκελο του Edmodo και














Πίνακας 2

1

2

3

4

5









Scott) και στο πεδίο αναζήτησης του Λεξικού, γράψτε τη λέξη «ψήφος». Από






αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογήστε πάλι τη λέξη «ψήφος». Αντιγράψτε


Εργασίας.






Πίνακας 1

Ψήφος




υπόλοιπες ομάδες [1, 2, 3 4, 6] στον αντίστοιχο για καθεμιά Φάκελο του

Edmodo και αναζητήστε τις σημασίες της λέξεων που διερεύνησαν, όπως τις













Πίνακας 2

1

2

3

4

5









Scott) και στο πεδίο αναζήτησης του Λεξικού γράψτε τη λέξη «κύριος». Από






αναζήτησης του Λεξικού πληκτρολογήστε πάλι τη λέξη «κύριος». Αντιγράψτε


Εργασίας.






Πίνακας 1

Κύριος




υπόλοιπες ομάδες [1, 2, 3, 4, 5] στον αντίστοιχο Φάκελο Edmodo και














Πίνακας 2

1

2

3

4

5





ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ V - ΟΜΑΔΑ 1η

Εισέρχεστε στον ιστότοπο της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα ακολουθείτε

τη διαδρομή Αρχαία Ελληνική - Εργαλεία - Σώματα Κειμένων – Ανθολόγιο

Αττικής Πεζογραφίας, Κατάλογος κειμένων, ΑΙΣΧΙΝΗΣ. Επιλέγετε το

απόσπασμα από τον λόγο «Κατά Τιμάρχου», 1. 1 –7. Εμφανίζετε τη

μετάφραση και επιλέγετε να μελετήσετε το απόσπασμα: «Όλοι πράγματι

συμφωνούν ότι τρία είδη πολιτευμάτων....εάν θέλωμεν να ευτυχή η πόλις».

Να καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα τις λέξεις - κλειδιά που αφορούν στη

σχέση του νόμου με τα πολιτεύματα, όπως την περιγράφει ο ρήτορας.

ΛΕΞΕΙΣ -ΚΛΕΙΔΙΑ





http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?t=6&m=1

http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/contents.html?author_id=1







Εισέρχεστε στον ιστότοπο της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα, ακολουθείτε


Αττικής Πεζογραφίας, Κατάλογος κειμένων, ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ. Επιλέγετε το

απόσπασμα από τον λόγο «Κατά Τιμοκράτους», 24.139-143. Εμφανίζετε

τη μετάφραση και επιλέγετε να μελετήσετε το απόσπασμα: «Θέλω, κύριοι

δικαστές, να σας εκθέσω.....ένας καινούργιος νόμος σε αυτούς».

Να καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα τις λέξεις - κλειδιά που δείχνουν την

άποψη του Δημοσθένη για τον τρόπο θέσπισης των νόμων στις πόλεις.

ΛΕΞΕΙΣ - ΚΛΕΙΔΙΑ






http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?t=84










απόσπασμα από τον λόγο «Κατά Τιμοκράτους», 24.210-214. Εμφανίζετε

τη μετάφραση και επιλέγετε να μελετήσετε το απόσπασμα: «Πρέπει, λοιπόν,

να εξετάζετε... τα ακριβώς αντίθετα».

Να καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα τις λέξεις – κλειδιά, στις οποίες

θεμελιώνεται η άποψη του ρήτορα για τη σχέση των νόμων με το ήθος μιας

πόλης.

















απόσπασμα από τον λόγο «Κατ’ Αριστογείτονος » Α΄, 25.15-16 .

Εμφανίζετε τη μετάφραση και επιλέγετε να μελετήσετε το απόσπασμα: «Όλη

η ζωή των ανθρώπων...να ζουν όλοι οι πολίτες».

Να καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα τις λέξεις-κλειδιά που αναφέρονται

στην αντιθετική σχέση φύσης – νόμου.















Αττικής Πεζογραφίας, Κατάλογος κειμένων, ΠΛΑΤΩΝ. Επιλέγετε το

απόσπασμα από την «Πολιτεία», 519e. Εμφανίζετε τη μετάφραση και

επιλέγετε να μελετήσετε το απόσπασμα: «Ξέχασες, πάλι,...της ενότητας της

πόλης».

Να καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα τις λέξεις – κλειδιά που

στοιχειοθετούν την άποψη του φιλοσόφου για τον νόμο.














Εισέρχεστε στον ιστότοπο του Ψηφιακού Σχολείου, ακολουθείτε τη διαδρομή

Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία (στο Υλικό ανά Τάξη – Γυμνάσιο, Γ΄ (τάξη) –

Διαδραστικά Βιβλία Μαθητή), Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων – Ενότητα

2 η : Παράλληλα Κείμενα 1: «Οι νόμοι μιλούν για τον Σωκράτη», Πλάτων, «Κρίτων», 52c-e.

Να καταγράψετε στον επόμενο Πίνακα τις λέξεις – κλειδιά που

στοιχειοθετούν την άποψη του Σωκράτη και του Πλάτωνα για τους νόμους.


Δραστηριότητα για όλες τις ομάδες:

Η παρακολούθηση των γεγονότων που οδήγησαν στη διαφωνία στους κόλπους των

Τριάκοντα και των συνθηκών που διαμορφώθηκαν για τη διεξαγωγή της δίκης-

παρωδίας του Θηραμένη σας επιτρέπει να συνθέσετε και να αξιολογήσετε το πολιτικό

πλαίσιο και το ήθος των προσώπων. Τα ρητορικά και φιλοσοφικά κείμενα, επίσης,

που μελετήσατε δίνουν σαφή εικόνα των αντιλήψεων που αφορούν στη θέση και στη

λειτουργία των νόμων στην αρχαία πόλη-κράτος στο πλαίσιο του δημοκρατικού

πολιτεύματος.

Να ανακοινώσετε με το κατάλληλο ύφος στην τάξη τις παρατηρήσεις και τα

συμπεράσματά σας σχετικά με τη σπουδαιότητα τήρησης των νόμων και των

θεσμών με τη μορφή προσχεδιασμένου προφορικού λόγου.

Να αναπαραστήσετε τη σκηνή, αφού υποδυθείτε τους ρόλους του Κριτία, του

Θηραμένη και των βουλευτών.









http://ebooks.edu.gr/2013


Ζ. ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

Από το σενάριο αυτό θα μπορούσε να παραλειφθεί η Α΄Φάση εξ ολοκλήρου ή να

αναλάβει μόνο μια μαθητική ομάδα τη μελέτη ολόκληρης της απολογίας του

Θηραμένη, η οποία αποδίδεται σχεδόν με τίτλους στην περίληψη του σχολικού

βιβλίου (Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι, σελ. 85). Επίσης, θα μπορούσε να

προστεθούν και άλλου τύπου δραστηριότητες, όπως π.χ. αναπαράσταση με ψηφιακά

μέσα (π.χ. comics) μιας σκηνής από τη δίκη του Θηραμένη, επίσκεψη στον χώρο της

Αρχαίας Αγοράς της Αθήνας και δημιουργία σχετικού πολυμεσικού υλικού, κ.α.

Η. ΚΡΙΤΙΚΗ

Το σενάριο εφαρμόστηκε σε ένα τμήμα πολύ συνεργάσιμο. Εκτός από το αρκετά

καλό γνωστικό επίπεδο σχεδόν όλοι οι μαθητές (εκτός από δυο-τρεις) δείχνουν

προθυμία στην ανάληψη ασκήσεων και εργασιών και μέσα στην τάξη και στο σπίτι.

Αυτό διευκόλυνε την εφαρμογή του σεναρίου και επέτρεψε και την οικονομία

χρόνου, εφόσον αρκετές από τις δραστηριότητες που το σενάριο προέβλεπε να

πραγματοποιηθούν στο εργαστήριο, οι μαθητές ανέλαβαν να τις κάνουν σπίτι χωρίς

να δυσανασχετήσουν. Επίσης, οι περισσότεροι μαθητές προέρχονται από το Πρότυπο

Πειραματικό Γυμνάσιο στο οποίο είχαν εξοικειωθεί με διαφορετικούς τρόπους

προσέγγισης του μαθήματος, λόγω του πιλοτικού προγράμματος σπουδών. Οι

αδιάφοροι μαθητές, έστω και λίγοι, δεν κατάφεραν να ενεργοποιηθούν ιδιαίτερα,

μάλλον βρήκαν την ευκαιρία να τεμπελιάσουν.

Η προσθήκη δύο Φύλλων Εργασίας, ένα στην αρχή και ένα στη δεύτερη φάση

εφαρμογής του σεναρίου, βοήθησαν τους μαθητές. Το πρώτο στην εξοικείωση με τον

τρόπο εργασίας για την υλοποίηση του σεναρίου και την καλύτερη κατανόηση της

προς επεξεργασία ενότητας και το δεύτερο για τη δημιουργία του εννοιολογικού

χάρτη.

Η εκτέλεση των δραστηριοτήτων που απαιτούν τη χρήση του λογισμικού για

αναπαράσταση των δομών του κειμένου, παρόλο που το χρησιμοποιούσαν για πρώτη





φορά και δεν είχε γίνει καμιά προετοιμασία από τη διδάσκουσα, ενθουσίασε τους

μαθητές. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί κάποιο άλλο λογισμικό εννοιολογικής

χαρτογράφησης, όπως το Lucidchat, Xmind.net, που είναι πιο εύκολα στην εφαρμογή

τους, αλλά επειδή απαιτούν δημιουργία λογαριασμού προτιμήθηκε να γίνουν οι

εννοιολογικοί χάρτες με το CmapTools, που ήταν ήδη εγκατεστημένο στους

υπολογιστές του εργαστηρίου πληροφορικής.

Η δυσκολία του Edmodo και ως προς το περιβάλλον, που μερικές φορές μπορεί

να αποβεί χαοτικό, και ως προς την έλλειψη δυνατότητας δημιουργίας συνεργατικών

κειμένων αντιμετωπίστηκε. Η οργάνωση των Φύλλων Εργασίας με τη δημιουργία

Φακέλων και την αρίθμηση βοήθησε τους μαθητές να βρίσκουν τα Φύλλα Εργασίας.

Τα ζητήματα συνεργασίας επετεύχθησαν με την εξοικείωση των μαθητών με το

συγκεκριμένο περιβάλλον και με τη διά ζώσης επικοινωνία.

Θ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βρασίδας, Χ., Μ. Ζεμπύλας & Α. Πέτρου. 2005. Σύγχρονα παιδαγωγικά μοντέλα και

ο ρόλος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας. Στο Δ. Σ. Ρετάλης (επιμ.). Οι προηγμένες

τεχνολογίες διαδικτύου στην υπηρεσία της μάθησης. Αθήνα: Εκδόσεις

Καστανιώτη.

Κουτσογιάννης, Δ. 2012. «Ο ρόμβος της γλωσσικής εκπαίδευσης». Στο Μελέτες για

την ελληνική γλώσσα. Πρακτικά της 32ης Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας

Α.Π.Θ. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις ΙΝΣ (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη), 208-222.

http://ins.web.auth.gr/images/MEG_PLIRI/MEG_32_208_222.pdf [10.8.2014]

Πόλκας, Λ. & Κ. Τουλούμης. 2012. Μελέτη για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, και την

εφαρμογή σεναρίων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για τη διδασκαλία της

αρχαίας ελληνικής γλώσσας και γραμματείας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Θεσσαλονίκη. ΚΕΓ.





http://ins.web.auth.gr/images/MEG_PLIRI/MEG_32_208_222.pdf

http :// www . greeklanguage . gr / node /821 [10.8.2014]

Jarvis, P., J. Holford & C. Griffin. 20042 . The theory & practice of Learning. Kogan

Page., VA: London and Sterling.

Sawyer, Keith R. (Ed.). 2006. The Cambridge Handbook of the Learning Sciences.

Cambridge University Press.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ





http://www.greeklanguage.gr/node/821

Documents

Π - greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/vogiat… · Web view(«Τότε οι Τριάντα έκριναν ότι ο Θηραμένης είτε μέσα