15

จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea
Page 2: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

แนวคิ�ด๑. การเร�ยนร คื�อการเปลี่��ยนแปลี่งพฤติ�กรรมของบุ�คืคืลี่ที่��เป�นผลี่เน��องมาจากการได้ร!บุประสบุการณ์%แลี่ะที่&าให้บุ�คืคืลี่

เผชิ�ญก!บุสถานการณ์%เด้�มแติกติ,างไปจากเด้�ม๒. การเร�ยนร เป�นกระบุวนการที่��ติองอาศั!ยว�ฒิ�ภาวะ

ลี่!กษณ์ะส&าคื!ญที่��แสด้งให้เห้4นว,าม�การเร�ยนร เก�ด้ข56น คื�อ ม�การเปลี่��ยนแปลี่งพฤติ�กรรมที่��คื,อนขางคืงที่นถาวร ที่��เป�นผลี่มาจากประสบุการณ์%ห้ร�อการฝึ8ก การปฏิ�บุ!ติ�ซ้ำ&6าๆ แลี่ะม�การเพ��มพนในด้านคืวามร คืวามเขาใจ คืวามร ส5กแลี่ะคืวาม

สามารถที่!6งที่างปร�มาณ์แลี่ะคื�ณ์ภาพ๓. ที่ฤษฎี�การเร�ยนร ติ,างๆ ชิ,วยให้คืรจ!ด้การเร�ยนการ

สอนได้อย,างม�ประส�ที่ธิ�ภาพ

Page 3: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ว�ตถุประสงคิ�ว!ติถ�ประสงคื%ของบุที่เร�ยน เพ��อให้ผเขาร!บุการศั5กษาเขาใจจ�ติว�ที่ยาการเร�ยนร สามารถน&าคืวามร ไปเป�นแนวที่างในการสอนแลี่ะ

การจ!ด้การเร�ยนการสอนที่��ม�ประส�ที่ธิ�ภาพว!ติถ�ประสงคื%เชิ�งพฤติ�กรรม เม��อศั5กษาจบุบุที่เร�ยนผเขาร!บุการศั5กษาแติ,ลี่ะคืนสามารถ ๑. บุอกองคื%ประกอบุของการเร�ยนร ได้ถกติอง ๒. อธิ�บุายธิรรมชิาติ�ของการเร�ยนร ได้ถกติอง ๓. อธิ�บุายการถ,ายโยงการเร�ยนร ได้ถกติอง

Page 4: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

คิวามหมายของจิ�ตว�ทยาการเร�ยนร� จ�ติว�ที่ยา ติรงก!บุภาษาอ!งกฤษว,า Psychology

ม�รากศั!พที่%มาจากภาษากร�ก 2 คื&า คื�อ Phyche แปลี่ว,า ว�ญญาณ์ ก!บุ Logos แปลี่ว,า การศั5กษาติามรปศั!พที่%

จ�ติว�ที่ยาจ5งแปลี่ว,า ว�ชิาที่��ศั5กษาเก��ยวก!บุว�ญญาณ์ แติ,ในป@จจ�บุ!นน�6 จ�ติว�ที่ยาได้ม�การพ!ฒินาเปลี่��ยนแปลี่งไป คืวามห้มายของจ�ติว�ที่ยาได้ม�การพ!ฒินาเปลี่��ยนแปลี่งติามไปด้วน!�นคื�อ จ�ติว�ที่ยาเป�นศัาสติร%ที่��ศั5กษาเก��ยวก!บุพฤติ�กรรม

ของมน�ษย%แลี่ะส!ติว%

Page 5: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

การเร�ยนร (Lrarning) ติามคืวามห้มายที่างจ�ติว�ที่ยา ห้มายถ5ง การเปลี่��ยนแปลี่งพฤติ�กรรมของบุ�คืคืลี่อย,างคื,อนขางถาวร อ!นเป�นผลี่มาจากการฝึ8กฝึนห้ร�อการม�ประสบุการณ์%พฤติ�กรรมเปลี่��ยนแปลี่งที่��ไม,จ!ด้ว,าเก�ด้จากการเร�ยนรป ได้แก, พฤติ�กรรมที่��เป�นการเปลี่��ยนแปลี่งชิ!�วคืราว แลี่ะการเปลี่��ยนแปลี่งพฤติ�กรรมที่��เน��องมาจากว�ฒิ�ภาวะ

Page 6: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ธรรมชาต�ของการเร�ยนร�! ม� 4 ข�"นตอน คิ#อ

1 คืวามติองการของผเร�ยน (Want) คื�อ ผเร�ยนอยากที่ราบุอะไร เม��อผเร�ยนม�คืวามติองการอยากร อยากเห้4นในส��งใด้ก4ติาม จะเป�นส��งที่��ย! �วย�ให้ผเร�ยนเก�ด้การเร�ยนร ได้ 2 ส��งเราที่��น,สนใจ (Stimulus) ก,อนที่��จะเร�ยนร ได้ จะติองม�ส��งเราที่��น,าสนใจ แลี่ะน,าส!มผ!สส&าห้ร!บุมน�ษย%ที่&าให้น�ษย%ด้�6นรนขวนขวาย แลี่ะใฝึAใจที่��จะเร�ยนร ในส��งที่��น,าสนใจน!6น ๆ

Page 7: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

3. การติอบุสนอง (Response) เม��อม�ส��งเราที่��น,าสนใจแลี่ะน,าส!มผ!ส มน�ษย%จะที่&าการส!มผ!สโด้ยประสาที่ส!มผ!สติ,าง ๆ เชิ,น ติาด้ ห้ฟาง ลี่�6นชิ�ม จมกด้ม ผ�วห้น!งส!มผ!ส แลี่ะส!มผ!สด้วยใจ เป�นติน ที่&าให้ม�การแปลี่คืวามห้มายจากการส!มผ!สส��งเรา เปCนการร!บุร จ&าได้ ประสานคืวามร เขาด้วยก!น ม�การเปร�ยบุเที่�ยบุ แลี่ะคื�ด้อย,างม�เห้ติ�ผลี่

4. การได้ร!บุรางว!ลี่ (Reward) ภายห้ลี่!งจากการติอบุสนอง มน�ษย%อาจเก�ด้คืวามพ5งพอใจ ซ้ำ5�งเป�นก&าไรชิ�ว�ติอย,างห้น5�ง จะได้น&าไปพ!ฒินาคื�ณ์ภาพชิ�ว�ติ เชิ,น การได้เร�ยนร ในว�ชิาชิ�พชิ!6นสง จนสามารถออกไปประกอบุอาชิ�พชิ!6นสง (Professional) ได้ นอกจากจะได้ร!บุรางว!ลี่ที่างเศัรษฐก�จเป�นเง�นติราแลี่ว ย!งจะได้ร!บุเก�ยรติ�ยศัจากส!งคืมเป�นศั!กด้�Eศัร� แลี่ะคืวามภาคืภม�ใจที่างส!งคืมได้ประการห้น5�งด้วย

Page 8: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

การลํ%าด�บข�"นของการเร�ยนร�ในกระบุวนการเร�ยนร ของคืนเราน!6น จะประกอบุด้วยลี่&า

ด้!บุข!6นติอนพ�6นฐานที่��ส&าคื!ญ 3 ข!6นติอนด้วยก!น คื�อ 1. ประสบุการณ์% (experiences) ในบุ�คืคืลี่ปกติ�ที่�ก

คืนจะม�ประสาที่ร!บุร อย,ด้วยก!นที่!6งน!6น ส,วนให้ญ,ที่��เป�นที่��เขาใจก4คื�อ ประสาที่ส!มผ!สที่!6งห้า ซ้ำ5�งได้แก ติา ห้ จมก ลี่�6น แลี่ะผ�วห้น!ง ประสาที่ร!บุร เห้ลี่,าน�6จะเป�นเสม�อนชิ,องประติที่��จะให้บุ�คืคืลี่ได้ร!บุร แลี่ะติอบุสนองส��งเราติ,าง ๆ

2. คืวามเขาใจ (understanding) ห้ลี่!งจากบุ�คืคืลี่ได้ร!บุประสบุการณ์%แลี่ว ข!6นติ,อไปก4คื�อ ติ�คืวามห้มายห้ร�อสรางมโนมติ� (concept) ในประสบุการณ์%น!6น กระบุวนการน�6เก�ด้ข56นในสมองห้ร�อจ�ติของบุ�คืคืลี่ เพราะสมองจะเก�ด้ส!ญญาณ์ ( percept) แลี่ะม�คืวามที่รงจ&า (retain) ข56น ซ้ำ5�งเราเร�ยกกระบุวนการน�6ว,า "คืวามเขาใจ"

Page 9: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

3 คืวามน5กคื�ด้ (thinking) คืวามน5กคื�ด้ถ�อว,าเป�นข!6นส�ด้ที่ายของการเร�ยนร ซ้ำ5�งเป�นกระบุวนการที่��เก�ด้ข56นในสมอง Crow (1948) ได้กลี่,าวว,า คืวามน5กคื�ด้ที่��ม�ประส�ที่ธิ�ภาพน!6น ติองเป�นคืวามน5กคื�ด้ที่��สามารถจ!ด้ระเบุ�ยบุ (organize) ประสบุการณ์%เด้�มก!บุประสบุการณ์%ให้ม,ที่��ได้ร!บุให้เขาก!นได้ สามารถที่��จะคืนห้าคืวามส!มพ!นธิ%ระห้ว%างประสบุการณ์%ที่!6งเก,าแลี่ะให้ม, ซ้ำ5�งเป�นห้!วใจส&าคื!ญที่��จะที่&าให้เก�ด้บุรณ์าการการเร�ยนร อย,างแที่จร�ง

Page 10: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ทฤษฎี�การเร�ยนร�! ( Theory of Learning )ทฤษฎี�การเร�ยนร�!แบบวางเง#+อนไข ( Conditioning

Theory )                การเร�ยนร แบุบุน�6    คื�อ การที่��บุ�คืคืลี่ม�คืวามส!มพ!นธิ%ติ,อการติอบุสนองติ,างๆ ของอ�นที่ร�ย%ก!บุส��งแวด้ลี่อมภายนอกอ��นๆ ที่��ม�คืวามเขมพอที่��จะเราคืวามสนใจได้ซ้ำ5�งการเร�ยนร เป�นการเปลี่��ยนแปลี่งพฤติ�กรรมที่��คื,อนขางถาวรซ้ำ5�งเป�นผลี่ของประสบุการณ์%แลี่ะการที่&าบุ,อยๆ ห้ร�อการที่&าแบุบุฝึ8กห้!ด้แสด้งให้เห้4นว,าเราม�คืวามเขาใจเบุ�6องตินว,าบุ�คืคืลี่ได้เร�ยนอะไรบุางอย,างเม��อพฤติ�กรรมของเขาเปลี่��ยนแปลี่งไปในที่างใด้ที่างห้น5�งน!กจ�ติว�ที่ยาเชิ��อว,า เง��อนไข ( Conditioning ) เป�นกระบุวนการเร�ยนร ข! 6นพ�6นฐาน การวางเง��อนไขม� 2 อย,างคื�อ การวางเง��อนไขแบุบุคืลี่าสส�คื ( classical Conditioning ) แลี่ะการวางเง��อนไขแบุบุการกระที่&า ( operant Conditioning )   

Page 11: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ทฤษฎี�ส�+งเสร�มแรง (Reinforcement Theory )เบุอร%ฮั!ส เฟด้เด้อร�คื สก�นเนอร% (Burrhus Federick Skinner) น!กจ�ติว�ที่ยาพ!ฒินาที่ฤษฎี�ส��งเสร�มแรงเร�ยกว,า ส��งเสร�มแรงที่างบุวก(Positive Reinforcement) ใชิห้ลี่!กการจงใจแติ,ลี่ะบุ�คืคืลี่ให้ที่&างานได้อย,างเห้มาะสม โด้ยชิการออกแบุบุแลี่ะจ!ด้สภาพแวด้ลี่อมในการที่&างานให้ม�บุรรยากาศัน,าที่&างาน ในการยกย,องชิมเชิยบุ�คืคืลี่ที่��ม�ประส�ที่ธิ�ภาพในการที่&างานด้� แลี่ะใชิการลี่งโที่ษซ้ำ5�งที่&าให้เก�ด้ผลี่ลี่บุแก,บุ�คืคืลี่ที่��ม�ประส�ที่ธิ�ภาพในการที่&างานติ&�ามาก

Page 12: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ประเภทของส�+งลํ.อใจิ (Types of Incentives)ประเภทท�+ 1 ส��งลี่,อใจปฐมภม�(Primary Incentives) เป�นส��งลี่,อใจที่��สามารถที่&าให้เก�ด้คืวามพ5งพอใจในด้านคืวามติองการที่างด้านสร�ระ เพ��อคืวามม�ชิ�ว�ติอย,รอด้ ได้แก, ป@จจ!ย 5 คื�อ อาห้าร,เส�6อผา,ที่��อย,อาศั!ย,ยาร!กษาโรคืแลี่ะคืวามติองการที่างเพศั

ประเภทท�+ 2 ส��งลี่,อใจที่�ติ�ยภม�(Secondary Incentives) เป�นส��งลี่,อใจที่��ที่&าให้เก�ด้ประสบุการณ์%แปลี่กให้ม, แลี่ะม�การเราใจให้เก�ด้การเปลี่��ยนแปลี่งในห้นาที่��การที่&างานที่��ติรงก!บุคืวามสนใจ คืวามถน!ด้ ที่าที่ายคืวามสามารถห้ร�อเป�นงานให้ม,ที่��ลี่ด้คืวามจ&าเจซ้ำ&6าซ้ำาก 

Page 13: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ประเภทท�+ 3  ส��งลี่,อใจที่างส!งคืม (Social Incentives) เป�นส��งลี่,อใจที่��เก��ยวก!บุการให้การยอมร!บุยกย,องน!บุถ�อ ให้คืวามไววางใจ ให้คืวามเชิ��อถ�อ ให้อ�สรภาพแลี่ะการแสด้งคืวามคื�ด้เห้4นเสนอแนะที่��ด้�ในการที่&างาน โด้ยกระที่&าให้เป�นที่��ปรากฏิแลี่ะร จ!กแก,เพ��อนร,วมงาน ผบุร�ห้ารงาน 

ประเภทท�+ 4 ส��งลี่,อใจที่��เป�นเง�น (Monetary Incentives) ส��งลี่,อใจที่��เป�นเง�นเป�นการให้ผลี่ประโยชิน%ติอบุแที่นแก,บุ�คืคืลี่ที่��ที่&างานม�ผลี่งานด้�ห้ร�อผลี่ผลี่�ติพ��มข56น ห้ร�อม�ผลี่ก&าไรเพ��มมากข56นเพ��อเป�นส��งลี่,อใจให้บุ�คืคืลี่ที่��ที่&างานด้�อย,แลี่ว ห้ร�อบุ�คืคืลี่ที่��ที่&างานย!งไม,ถ5งเกณ์ฑ์%ระด้!บุด้�ได้ม�ของขว!ญแลี่ะก&าลี่!งใจเพ��มข56น

Page 14: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea

ประเภทท�+ 5 ส��งลี่,อใจที่��เป�นก�จกรรม(Activity Incentives) เป�นส��งลี่,อใจที่��เก��ยวก!บุก�จกรรมที่&างานติามติ&าแห้น,งห้นาที่�� ผบุร�ห้ารงานม�ห้นาที่��จะติองจ!ด้การให้ผที่&างานได้ที่&างานติรงก!บุคืวามร คืวามสามารถ คืวามสนใจ คืวามถน!ด้ เพ��อเป�นการจงใจในการที่&างาน ผบุร�ห้ารงานสามารถจ!ด้ให้ม�การแข,งข!นในการที่&างาน โด้ยก&าห้นด้เปCาห้มายเป�นจ&านวนผลี่งานห้ร�อผลี่ผลี่�ติภายในเวลี่าเที่,าใด้แลี่ะก&าห้นด้การให้รางว!ลี่แก,ผที่&างานที่��สามารถที่&างานได้ติามเกณ์ฑ์%ที่��ก&าห้นด้ไว ว�ธิ�ด้!งกลี่,าวน�6จะเป�นการจงใจผที่&างานเก�ด้คืวามร ส5กอยากจะที่&างานให้ม�ผลี่งานห้ร�อผลี่ผลี่�ติเพ��มข56น

Page 15: จิตวิทยาการเรียนรู้ Jea