1

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΤΡΑΧΕΙΑΛΑΡΥΓΓΑΣ

ΦΑΡΥΓΓΑΣ

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ

ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ

ΒΡΟΓΧΟΙ

ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ

ΠΛΕΥΡΑ

2

ΑΕΡΙΣΜΟΣ

Ατμοσφαιρικός αέρας= 78,6% άζωτο20,5% Οξυγόνο0,04 Διοξείδιο του Άνθρακα0,5% Υδρατμοί

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ

Σκοπός της αναπνευστικής λειτουργίας είναι η εξασφάλιση οξυγόνου για τιςκυτταρικές οξειδώσεις και η απομάκρυνση του παραγόμενου διοξειδίου του άνθρακα

ΔΙΑΧΥΣΗ Δίοδος μορίων αέρα από αναπνευστική μεμβράνη

ΡΥΘΜΟΣ ΔΙΑΧΥΣΗΣ

• Πάχος μεμβράνης

• Εμβαδόν επιφάνειας μεμβράνης

• Διαλυτότητα του αερίου

• Διαφορά πίεσης στις δύο πλευρές τηςμεμβράνης

3

ΔΙΟΔΟΣ ΜΟΡΙΩΝ ΑΕΡΑ ΑΠΌ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΒΡΟΓΧΙΟΛΙΩΝ

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ

Η Διάχυση γίνεται συνεχώς, το μεν οξυγόνο διαχέεται στο αίμα. Μια πολύ μικρήποσότητα διαλύεται στο πλάσμα, ενώ το 97,5% ενώνεται με την αιμοσφαιρίνη.Η κάθε αιμοσφαιρίνη μπορεί να ενωθεί με 1,34 mL Ο2 και τότε ονομάζεταιΟξυαιμοσφαιρίνη ενώ όταν απελευθερωθεί από το οξυγόνο ονομάζεται αναχθείσααιμοσφαιρίνη.

ΦΛΕΒΙΚΟ ΑΙΜΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΩΝ ΤΡΙΧΟΕΙΔΩΝ

PO2 40mmHg PCO2 46 mmHg

ΚΥΨΕΛΙΔΙΚΟΣ ΑΕΡΑΣ

PO2 104 mmHg PCO2 40mmHg

Οι ιστοί κατά την ηρεμία προσλαμβάνουν 4,6mL O2

4

ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

Η λειτουργία της αναπνοής ρυθμίζεται από τοαναπνευστικό κέντρο που βρίσκεται στον προμήκημυελό και διαιρείται σε εισπνευστικό και εκπνευστικό

Δραστηριοποίηση νευρώνων εισπνευστικού κέντρου16 φορές το λεπτό που στέλνουν ώσεις μέσω τουΦρενικού νεύρου (3η – 4η – 5η αυχενική μοίρα) στοδιάφραγμα & στους μεσοπλεύριους και κοιλιακούς μύςμέσω νευρικών ριζών από την θωρακική και οσφυικήμοίρα του νωτιαίου μυελού

Το εκπνευστικό κέντρο δεν εμφανίζει αυτοματισμόαλλά ενεργοποιείται από ώσεις που φέρονται προςαυτό μέσω κεντρομόλων νεύρων.

ΠΝΕΥΜΟΝΟΤΑΞΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Διέγερση υποδοχέων διάτασης βρογχιολίων – εντολή από πνευμονογαστρικό νεύρομέσω εγκεφαλικού στελέχους στο απνευστικό κέντρο και κατόπιν στο εισπνευστικό κέντρογια αναστολή της λειτουργίας του και έναρξη εκπνοής

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ Κύριο Πρόβλημα

Χρόνος εμφάνισης

Διάρκεια

Μέσα ανακούφισης

Επιβαρυντικοί Παράγοντες

Κάπνισμα

Προηγούμενο ατομικό& οικογενειακό ιστορικό

Επαγγελματικό ιστορικό

Αλλεργιογόνα &Περιβαλλοντικοί ρύποι

Ενασχολήσεις

Ποιοι είναι οι ψυχοκοινωνικοί & οικονομικοί παράγοντεςπου μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την εξέλιξη τηςνόσου του ασθενή ;

5

ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΩΡΑΚΑ - ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

ΨΗΛΑΦΙΣΗ

ΕΠΙΚΡΟΥΣΗ

ΑΚΡΟΑΣΗ

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ - ΨΗΛΑΦΙΣΗ

• Λύσεις συνεχείας του δέρματος• Πυθοειδής (εμφυσηματικός) θώρακας• Διογκώσεις (όγκοι, φλεγμονές)• Συγγενείς ανωμαλίες

– Τροπιδοειδής θώρακας (Pectus excavatum)– Θώρακας των υποδηματοποιών (Pectus

carinatum)

ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΩΡΑΚΑ - ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

6

ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΩΡΑΚΑ - ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

• Κυάνωση– Κεντρική– Περιφερική

• Διαταραχές της αναπνοής– Διαταραχές της συχνότητας– Διαταραχές του βάθους– Διαταραχές του ρυθμού– Δύσπνοια

• Παθολογικοί τύποι αναπνοής– Cheyne-Stokes– Biot– Kussmaul– Ρεγχώδης– Παράδοξη αναπνοή

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ 14 – 18 ΑΝΑΠΝΟΕΣ ΑΝΑ ΛΕΠΤΟ

ΤΑΧΥΠΝΟΙΑ

ΥΠΕΡΠΝΟΙΑ

ΒΡΑΔΥΠΝΟΙΑ

ΑΝΑΠΝΟΗCHEYNE-STOKES

Συχνή & επιπόλαια αναπνοή παρατηρείται σε εμπύρετα νοσήματαή σε έντονο πόνο

Συχνή & βαθιά αναπνοή συμβαίνει μετά από άσκηση, σεμεταβολική οξέωση και σε ορισμένες ανωμαλίες τουαναπνευστικού κέντρου

Αραιή & επιπόλαια αναπνοή παρατηρείται σε βλάβη τουαναπνευστικού κέντρου ή καταστολής του από φάρμακα ή αύξησητης ενδοκράνιας πίεσης

Βαθμιαία άυξηση του βάθους της αναπνοής και στη συνέχειαβαθμιαία ελάττωση του βάθους που ακολουθείται από άπνοια

Στην επισκόπηση οι αναπνευστικές κινήσεις του θώρακα πρέπει να ελέγχονταιπροσεκτικά και να συγκρίνονται τα δύο ημιθωράκια για ομοιόμορφη κίνηση

7

ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΩΡΑΚΑ - ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ

ΨΗΛΑΦΙΣΗ

Αξιολόγηση βαθμού & συμμετρίας έκπτυξης του θώρακα

Αξιολόγηση μετάδοσης δονήσεων ομιλούσας φωνής

Αξιολόγηση εντόπιση, μαζών & δερματικών ή ανατομικών αλλοιώσεων

ΕΠΙΚΡΟΥΣΗΠροσδιορισμός της σχετικής ποσότητας αέρα και στερεού υλικούστον υποκείμενο πνεύμονα

ΑΚΡΟΑΣΗ

Εκτίμηση ομαλής ή μη διακίνησης αέρα προς και από τους πνεύμονες.

Φυσιολογικοί ήχοι (κυψελιδικός – βρογχικός – βρογχοκυψελιδικός)

http://www.cvmbs.colostate.edu/clinsci/callan/breath_sounds.htm

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ - ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Αναπνεόμενος Όγκος Ο όγκος αέρα που εισπνέεται & εκπνέεται σε μία κανονική αναπνοή(350-500mL)

Κατά λεπτό ΌγκοςΟ όγκος αέρα που εισπνέεται & εκπνέεται κατά τη διάρκεια ενόςλεπτού κανονικής ήρεμης αναπνοής(7000-9000 mL)

Εισπνευστικός εφεδρικόςΌγκος

Ο όγκος αέρα που εισπνέεται εκούσια μετά από εισπνοή τουαναπνεόμενου αέρα (3000 mL)

Εκπνευστικός εφεδρικόςΌγκος

Ο όγκος αέρα που εκπνέεται εκούσια μετά από εκπνοή τουαναπνεόμενου αέρα (1100 mL)

ΥπολειπόμενοςΌγκος

Είναι η ποσότητα του αέρα που παραμένει στους πνεύμονεςμετά την εκπνοή του αναπνεόμενου και του εφεδρικού όγκου(1200 mL)

Ζωτική Χωρητικότητα Είναι η μέγιστη ποσότητα αέρα που μπορεί να εκπνευστείμετά από μία μέγιστη βαθιά εισπνοή (4000 – 5000 mL)

ΖΧ= εισπνευστικού εφεδρικού + εκπνευστικού εφεδρικού)

8

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ - ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Λειτουργική υπολειπόμενηχωρητικότητα

Η συνολική ποσότητα αέρα που παραμένει στουςπνεύμονες μετά από κανονική εκπνοή

ΛΥΧ = υπολειπόμενος όγκος + εκπνευστικός εφεδρικός όγκος(2500 mL)

Μέγιστη Αναπνευστικήχωρητικότητα

Η μέγιστη ποσότητα αέρα που μπορεί να εισπνευστεί ήεκπνευστεί σε βεβιασμένο αερισμό μέσα σε ένα λεπτό(100 – 150 L/min )

Νεκρός χώρος Ο αέρας που βρίσκεται στον λάρυγγα, την τραχεία καιστους βρόγχους και δεν συμμετέχει στην ανταλλαγή αερίων

Αέρια ΑίματοςpH 7.38 – 7.42

PaCO238 - 42

PaO2

HCO3 24

FiO2 0,21

85

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ - ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Ακτινολογικές Εξετάσεις θώρακος

Ακτινογραφία θώρακος

Τομογραφία θώρακος

Τομογραφία εκπομπή θώρακος

Ακτινοσκόπηση

Βρογχοσκόπηση

Παρακέντηση θώρακα

Συλλογή πτυέλων

Mantoux

Ραδιοισοτοπικές Εξετάσεις θώρακος

Σπινθηρογράφημα θώρακος

9

ΓΕΝΙΚΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ

ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΟΞΥΓΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ

ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΑΠΟΒΟΛΗ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ – ΠΥΡΕΤΟΣ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΘΡΕΠΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ – ΑΝΟΡΕΞΙΑ

ΕΛΛΙΠΗΣ ΥΠΝΟΣ

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗΣ– ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

ΨΥΧΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ΣΚΟΠΟΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΑΝΟΙΚΤΟΥΑΕΡΑΓΩΓΟΥ

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΑΕΡΙΩΝ

ΜΕΙΩΣΗΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ

ΕΡΓΟΥ

ΠΡΟΛΗΨΗ &ΕΛΕΓΧΟΣ

ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣΖΩΗΣ

10

ΓΕΝΙΚΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ