1

/2การจู�งใจู(Motiv

ation)ยุทธนา พรหมณี�

2

แรงจู�งใจู (Motive) หมายุถึ�ง พลั�งในตั�วบุคคลัท��ท�าให�แสดง

พฤตั"กรรมในลั�กษณีะท��ม�เป้'าหมายุ

แรงจู�งใจูน�(น จูะเก��ยุวข้�องก�บุองค+ป้ระกอบุส�าค�ญ 2 ป้ระการ ค-อ

(1) เป้.นกลัไกท��ไป้กระตั�นพลั�งข้องร0างกายุให� เก"ดการกระท�า

(2) เป้.นแรงบุ�งค�บุให�ก�บุพลั�งข้องร0างกายุเพ-�อ ท��จูะกระท�าอยุ0างม�ท"ศทาง

3

การจู�งใจู (Motivation)

กระบุวนการท��บุคคลัถึ�ก กระตั�นจูากส"�งเร�าโดยุจูงใจู ให�กระท�าเพ-�อให�บุรรลัว�ตัถึป้ระสงค+บุางอยุ0าง

4

ความส�าค�ญข้องการจู�งใจู พลั�ง (Energy) เป้.นแรงข้�บุเคลั-�อนท��ส�าค�ญ ตั0อการท�างาน ความพยุายุาม (Persistence) ท�าให�บุคคลัม�

ความมานะ อดทน การเป้ลั��ยุนแป้ลัง (Variability) ร�ป้แบุบุการ

ท�างานหร-อว"ธ�ท�างาน บุคคลัท��ม�แรงจู�งใจูในการท�างาน จูะเป้.นบุคคลัท��ม0ง

ม��นท�างานให�เก"ดความเจูร"ญก�าวหน�า

5

ป้ระเภทข้องการจู�งใจูการจู�งใจูภายุใน

ความตั�องการความสนใจูท�ศนคตั"

การจู�งใจูภายุนอกการให�รางว�ลัการลังโทษการแข้0งข้�น

6

ท��มาข้องแรงจู�งใจู ความตั�องการ (Need) แรงข้�บุ (Drives) ส"�งลั0อใจู (Incentives) การตั-�นตั�ว (Arousal) การคาดหว�ง (Expectancy) การตั�(งเป้'าหมายุ (Goal setting)

7

ร�ป้แบุบุข้องแรงจู�งใจู แรงจู�งใจูใฝ่5ส�มฤทธ"6 (Achievement Motive) แรงจู�งใจูใฝ่5ส�มพ�นธ+ (Affiliation Motive) แรงจู�งใจูใฝ่5อ�านาจู (Power Motive) แรงจู�งใจูใฝ่5ก�าวร�าว (Aggression Motive) แรงจู�งใจูใฝ่5พ��งพา (Dependency Motive)

8

ผู้��น�าก�บุการจู�งใจูในองค+การ

การจู�งใจูด�วยุรางว�ลัตัอบุแทนการจู�งใจูด�วยุงาน การจู�งใจูด�วยุว�ฒนธรรมข้อง

องค+การ

9

หลั�กเลั��ยุงการใช้�ตั�วกระตั�นท��อ�นตัรายุ

อยุ0าด�ถึ�กผู้��ใตั�บุ�งค�บุบุ�ญช้าเป้.นอ�นข้าด อยุ0าน"นทาผู้��ใตั�บุ�งค�บุบุ�ญช้าตั0อหน�าผู้��

อ-�น อยุ0าแสดงความเสน0หาหร-อลั�าเอ�ยุง อยุ0าให�รางว�ลัแก0ความด�เลั:กๆน�อยุๆ

10

ทฤษฎี�การจู�งใจู ทฤษฎี�ความตั�องการข้อง Maslow ทฤษฎี� ERG ข้อง Alderfer ทฤษฎี�ความตั�องการ ข้อง

McClelland ทฤษฎี�สองป้=จูจู�ยุ ข้อง Herzberg ทฤษฏี� X แลัะทฤษฏี� Y ข้อง

McGregor

11

ทฤษฎี�ความตั�องการข้อง Maslow

สมมตั"ฐาน : 4 ป้ระการเฉพาะความตั�องการท��ยุ�งไม0ได�ร�บุการตัอบุสนองท��

สามารถึกระตั�นการท�างานได� ความตั�องการท��ได�ร�บุการตัอบุสนองแลั�วจูะไม0สามารถึจู�งใจูได�

ความตั�องการข้องคนเร�ยุงลั�าด�บุตัามความส�าค�ญคนเราจูะตั�องได�ร�บุตัอบุสนองในลั�าด�บุลั0างก0อน

จู�งจูะม�ความตั�องการในข้�(นส�งตั0อไป้ถึ�าความตั�องการท��ได�ร�บุการตัอบุสนองแลั�วหมดไป้

ความตั�องการน�(นจูะกลั�บุมาอ�กคร�(ง

12

ทฤษฎี�ลั�าด�บุข้�(นความตั�องการข้อง Maslow

ความต้�องการความสำ�าเร�จสำ�งสำ�ด

ความต้�องการเก�ยรต้�ยศชื่��อเสำ�ยง

ความต้�องการม�สำ�วนร�วมทางสำ�งคม

ความต้�องการความปลอดภั�ยและม��นคง

ความตั�องการทางกายุภาพ , ช้�วภาพ

อดมการณี+

พรรคน"ยุมใฝ่5ร�ก

ป้ลัอดภ�ยุ

ช้�พรอด

1

2

3

4

5

13

1. ความตั�องการพ-(นฐานทางกายุภาพ, ช้�วภาพ(Physiological Needs)

เป้.นความตั�องการพ-(นฐานเพ-�อการอยุ�0รอด เช้0นป้=จูจู�ยุส�� (อาหาร , เคร-�องน0งห0ม , ท��อยุ�0อาศ�ยุ , ยุา

ร�กษาโรค)การข้�บุถึ0ายุ , การพ�กผู้0อนเร-�องเพศ เป้.นตั�น

เง"นเป้.นตั�วกลัางในการได�มาซึ่��งส"�งจู�าเป้.นตั0างๆ

14

2. ความตั�องการความป้ลัอดภ�ยุแลัะม��นคง(Security Needs)

มนษยุ+ตั�องการอยุ�0ห0างจูากอ�นตัรายุท�(งป้วง เช้0น อบุ�ตั"เหตั , โรคภ�ยุไข้�เจู:บุ , โจูรข้โมยุ เป้.นตั�น

ความม��นคงในอาช้�พ

ม�การสนใจูในหลั�กป้ระก�นมากข้�(น ด�จูาก... ป้ระก�นภ�ยุในร�ป้แบุบุตั0างๆ (ด�านสข้ภาพ , อบุ�ตั"เหตั

แลัะ ช้�ว"ตั) เง"นสะสม หร-อ บุ�าเหน:จูบุ�านาญ เม-�อเกษ�ยุณีอายุ

15

3 . ความตั�องการม�ส0วนร0วมทางส�งคม(Social Needs)

ตั�องการเป้.นส0วนหน��งข้องส�งคมแลัะเป้.นท��ยุอมร�บุ รวมถึ�งความตั�องการในความร�กใคร0ด�วยุ เช้0น จูากบุ"ดามารดา สาม�หร-อภรรยุา เพ-�อนร0วมงาน เป้.นตั�น

16

4 . ความตั�องการเก�ยุรตั"ยุศช้-�อเส�ยุง (Esteem Needs)

ความตั�องการข้องบุคคลัท��จูะม�คณีค0าในสายุตัาคนอ-�น เช้0น การได�ร�บุช้-�อเส�ยุง ,การได�ร�บุอ�านาจู,ได�ร�บุความสนใจู , ถึ�กให�ความส�าค�ญ , การร��ส�กว0าม�คณีค0าส�าหร�บุโลักน�(

17

5 . ความตั�องการท��จูะป้ระสบุความส�าเร:จูส�งสด(Self-Actualization)

ความตั�องการความเจูร"ญเตั"บุโตั แลัะความตั�องการใช้�ความสามารถึอยุ0างเตั:มท�� หร-อ แนวโน�มท��บุคคลัม�ความป้รารถึนาท��จูะเป้.นอยุ0างท��ตันเป้.นมากข้�(น ส�งข้�(น โดยุเป้.นทกส"�งทกอยุ0างท��เข้าสามารถึจูะเป้.นได�

*ความแตักตั0างข้องบุคคลัม�มากท��สดท��ระด�บุน�(

18

ทฤษฎี� ERG ข้อง Alderfer

ได�ป้ร�บุป้รงทฤษฎี�ความตั�องการข้อง Maslow โดยุมองว0า

ม�ความต้�องการท��เก�ดขึ้$%นได�มากกว�า 1 อย�างในเวลาเด�ยวก�น

ถึ$งแม�ว�าความต้�องการในขึ้�%นท��สำ�งกว�าเก�ดขึ้$%นแล�วแต้�ในขึ้�%นท��ต้��ากว�าก�ย�งต้�องการอย��

แบ่�งความต้�องการใหม� จาก 5 เหล�อ 3 ขึ้�อ

19

ทฤษฎี� ERG ข้อง Alderfer

ความตั�องการด�ารงอยุ�0 (Existence Needs )ตั�องการม�ช้�ว"ตัอยุ�0รอด รวมถึ�ง ความเป้.นอยุ�0ท��ด�

ความตั�องการความส�มพ�นธ+ (Relation Needs ) เป้.นความตั�องการท��เน�นความส�มพ�นธ+ก�บุบุคคลัอ-�นๆ ทางส�งคม

ความตั�องการการเจูร"ญเตั"บุโตั (Growth Needs ) เป้.นความตั�องการท��จูะพ�ฒนาตั�วเอง

20

ทฤษฎี�สองป้=จูจู�ยุ ข้อง Herzberg

แบุ0งป้=จูจู�ยุในการท�างานออกเป้.น ป้=จูจู�ยุบุ�ารงร�กษา (Hygiene Factors)

ป้=จูจู�ยุท��สามารถึข้จู�ดความไม0พอใจูข้องพน�กงานได�แตั0ไม0สามารถึจู�งใจูพน�กงานได� เช้0น นโยุบุายุแลัะการบุร"หาร การบุ�งค�บุบุ�ญช้า สภาพการท�างาน ค0าตัอบุแทน เป้.นตั�น

ป้=จูจู�ยุจู�งใจู (Motivation Factors)ค-อ ป้=จูจู�ยุท��สามารถึจู�งใจูให�พน�กงานท�างานได� เช้0น

ความส�าเร:จูในงานท��ท�า การยุอมร�บุ ความท�าทายุข้องงาน การเพ"�มงาน ฯลัฯ

21

ทฤษฎี�ความตั�องการ ข้อง McClelland

ความตั�องการข้องมนษยุ+จูะเก"ดจูากแรงข้�บุภายุใน แลัะแบุ0งความตั�องการเป้.น 3 กลั0มค-อความต้�องการความสำ�าเร�จในการท�างาน (The

need for Achievement: nAch ) ต้�องการผลล�พธ์/ท��ด�ท��สำ�ด

ความต้�องการอ�านาจ (The need for Power: nPow ) อยากควบ่ค�มผ��อ��น

ความต้�องการความสำ�มพ�นธ์/ (The need for Affiliation: nAff ) เน�นความสำ�มพ�นธ์/อ�นด�

22

ความสำ�าเร�จ

ยกย�อง

ร�างกาย

สำ�งคม

ปลอดภั�ย

ความเจูร"ญก�าวหน�า

ความส�มพ�นธ+

ความคงอยุ�0

ป้=จูจู�ยุจู�งใจู

ป้=จูจู�ยุอนาม�ยุ

ความส�าเร:จู

อ�านาจู

ความผู้�กพ�น

Maslow ERG HerzbergMcClelland

23

ทฤษฏี� X แลัะทฤษฏี� Y ข้อง McGregor

ทฤษฎี� X ค-อ การมองพน�กงานในเช้"งลับุ เช้0น คนเก�ยุจูคร�านไม0ช้อบุ

ท�างานม�ความทะเยุอทะยุาน

ตั��า จูะตั�องบุ�งค�บุเพ-�อให�

ท�างาน

ทฤษฎี� Y ค-อการมองพน�กงานในแง0ด� เช้0นม�ความร�บุผู้"ดช้อบุค"ดอยุ0างสร�างสรรค+ควบุคมตันเองได�

ใช้�แรงจู�งใจูในการกระตั�นการท�างาน

24