123

Σπέσ

ιαλ

123 122

Τεχν

ολογ

ία

Αποκαλύπτουµε το µυστικό υπερόπλο του ΜεσαίωναÏ éäéïöõÞò êáëëéôÝ÷íçò êáé ìç÷áíéêüò Ýêñõøå óôïí Áôëáíôéêü Êþäéêá ôéò ïäçãßåò ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ìéáò óôñáôéÜò áðü ñïìðüô. Åéäéêïß ìåëåôçôÝò ôéò áðïêùäéêïðïßçóáí.ΤΑ ΡΟΜΠΟΤ ΤΟΥ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ

Τροµακτική παραπλάνησηΑνασύνθεση των ροµπότ του Ντα Βίντσι στον Η/Υ. Ο σκοπός τους ήταν παραπλανητικός. Η παρουσία τους θα αρκούσε για να κρατήσει µακριά τους εχθρούς, που δε θα µπορούσαν να φανταστούν ότι επρόκειτο απλώς για ανδρείκελα.

ΣΗΜΕΙΑ-ΚΛΕΙΔΙΑ

1 Στον Ατλαντικό Κώδικα ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι έκρυψε τις οδηγίες για την κατασκευή µιας στρατιάς από ροµπότ.

2 Η ανακάλυψη ανήκει στην οµάδα του Μάριο Ταντέι. Προηγουµένως πιστευόταν ότι ήταν θεατρικές µηχανές.

3 Ο Ντα Βίντσι είχε φανταστεί ότι ένας στρατός από αυτά τα αυτόµατα θα εγκαθίστατο στα τείχη των πύργων για αµυντικούς λόγους.

124

Έíáò óôñáôüò áðü ðï-ëåìéóôÝò ìå áóôñáöôå-ñÝò ðáíïðëßåò, ðáñá-ôáãìÝíïõò óôá ôåß÷ç

åíüò ðýñãïõ. Êñáôïýí ìáêñé-ïýò ëïã÷ïðåëÝêåéò êáé êéíïý-íôáé ìå áðåéëçôéêü ôñüðï. Óôéò óêïðéÝò Üëëïé óôñáôéþôåò êñá-äáßíïõí ôá üðëá ôïõò. Ðïéïò èá ôïëìïýóå íá ðëçóéÜóåé Ýíáí ôü-óï êáëÜ öñïõñïýìåíï ðýñãï; ¼ôáí ìÜëéóôá áõôïß ïé óôñá-ôéþôåò åßíáé ðñáãìáôéêÜ áêïý-ñáóôïé· êáíåßò äåí åãêáôáëåß-ðåé ðïôÝ ôï ðüóôï ôïõ...

ÁíáãêáóôéêÜ, ãéáôß äåí åßíáé Üíèñùðïé áëëÜ ñïìðüô. Ïé êé-íÞóåéò ôïõò êáèïäçãïýíôáé á-ðü ìç÷áíéóìïýò ìå ó÷ïéíéÜ êáé

ôñï÷áëßåò. Ðïéïò óôñáôçãüò ôïõ 16ïõ áéþíá èá ìðïñïýóå íá öáíôáóôåß ôçí ýðáñîç åíüò ôÝôïéïõ ôå÷íÜóìáôïò; Ðßóù á-ðü áõôÞ ôçí åõöõÞ åðéíüçóç âñßóêåôáé ï ËåïíÜñíôï Íôá Âßíôóé (1452-1519), ðïõ Ýêñõ-øå óôá ÷åéñüãñáöÜ ôïõ ôéò ï-äçãßåò ãéá ôçí õëïðïßçóç áõ-ôïý ôïõ Ýñãïõ.

Ï Íôá Âßíôóé èåùñïýóå áõ-ôü ôï óôñáôÞãçìá ôüóï áðïôå-ëåóìáôéêü êáé åðéêßíäõíï þóôå ôï ìåôÝôñåøå óå óôñáôéùôéêü ìõóôéêü. ̧ ôóé ôï Ýêñõøå áíÜ-ìåóá óôá ó÷Ýäéá ôïõ Áôëáíôé-êïý Êþäéêá, ðïõ öõëÜóóåôáé óôçí ÁìâñïóéáíÞ ÂéâëéïèÞêç ôïõ ÌéëÜíïõ.

ÁõôÝò ïé êùäéêïðïéçìÝíåò á-íáöïñÝò åíôïðßóôçêáí áðü 20 åñåõíçôÝò ôçò ïìÜäáò Leonardo3 áðü ôï ÌéëÜíï, ïé ïðïßïé ìåôÜ áðü 16 ìÞíåò êïðéþäïõò åñãá-óßáò áðïêñõðôïãñÜöçóáí üëåò ôéò ïäçãßåò, öôÜíïíôáò óôï óç-ìåßï íá êáôáóêåõÜóïõí Ýíá ôÝ-ëåéá ëåéôïõñãéêü ìïíôÝëï ôïõ óôñáôéþôç-ñïìðüô.

Πριν από µισό αιώναÔï 1957, ï ÊÜñëï ÐåíôñÝ-

ôé, ìåëåôçôÞò ôïõ Íôá Âßíôóé, åíôüðéóå ãéá ðñþôç öïñÜ ôçí ýðáñîç åíüò ìç÷áíéêïý óôñáôé-þôç êñõììÝíïõ óôá ó÷Ýäéá ôïõ ËåïíÜñíôï. Ôá åðüìåíá ÷ñüíéá ïé åñåõíçôÝò êáé ïé åðéìåëçôÝò

ôùí åêèÝóåùí ïé «Ìç÷áíÝò ôïõ ËåïíÜñíôï» ðñïóðÜèçóáí íá ôïí áíáóõíèÝóïõí, üìùò êáíåßò äåí êáôÜöåñå íá áíáðáñáãÜ-ãåé Ýíá ëåéôïõñãéêü ìïíôÝëï êáé, êõñßùò, íá ðñïóäéïñßóåé ôïí áêñéâÞ óêïðü ôïõ.

Ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá õðÞñ÷å ç ðåðïßèçóç üôé áõôü ôï áíèñù-ðïåéäÝò áðïôåëïýóå ôìÞìá èåá-ôñéêþí óêçíéêþí Þ ìéá óõóêåõÞ ãéá ôç ìÝôñçóç ôïõ ÷ñüíïõ. Ïé åñåõíçôÝò ìåëÝôçóáí îáíÜ áðü ôçí áñ÷Þ ôá öýëëá 579r, 1077r, 1021r êáé 1021v ôïõ Áôëáíôéêïý Êþäéêá. ¹ôáí Ýíá öáéíïìåíéêÜ ìðåñäåìÝíï óýíïëï áðü ãñá-íÜæéá, ôñï÷áëßåò êáé ôìÞìáôá ðáíïðëßáò. ¼ìùò óôçí ðñáã-

124

Αυτά τα ροµπότ ανακαλύφθηκαν το 1957. Τότε πίστευαν ότι ήταν θεατρικά µηχανήµατα και κανείς δεν είχε καταφέρει να τα θέσει σε λειτουργία

125

Τεχν

ολογ

ία

Σε δύο µέτωπαΗ κατανοµή των δυνάµεων επιτρέπει την παράταξη των στρατιωτών-ροµπότ ακόµα και σε δύο µέτωπα.

Τρισδιάστατη απεικόνιση δύο

σχηµατισµών από στρατιώτες-ροµπότ

που κινούνται µε σχοινιά.

Τρισδιάστατο σχέδιο των τροχαλιών.

Το σύστηµα τροχαλιών στο φύλλο 579r του Ατλαντικού Κώδικα.

Κινώντας τα χέρια τους, οι στρατιώτες-ροµπότ

δίνουν την εντύπωση ότι είναι ζωντανοί.

24ωρη υπηρεσίαΣχέδιο στον Η/Υ ενός πύργου

τον οποίο φρουρούν οι µηχανικοί στρατιώτες του Ντα Βίντσι.

Οι λογχοπελέκεις του Ντα Βίντσι σε ανασύνθεση στον

Η/Υ.

Έλεγχος από το µύλο

Χάρη σε πολλαπλές τροχαλίες, µία και µόνη

κινητήριος δύναµη (εδώ, η ρόδα ενός µύλου) µπορεί να θέσει σε

λειτουργία ολόκληρη την οµάδα των στρατιωτών-

ροµπότ.

128

ìáôéêüôçôá åêåß êñõâüôáí ç «ãñáììáôéêÞ» ôùí ìç÷áíþí. ¼ëïé ïé ìï÷ëïß êáé ïé ôñï÷á-ëßåò áðïôåëïýóáí óôïé÷åßá ãéá íá êáôáóêåõáóôåß ïðïéáäÞðï-ôå ìç÷áíéêÞ óõóêåõÞ ìå ôçí é-êáíüôçôá ôçò êßíçóçò. ÁõôÜ ôá óôïé÷åßá áíáðáñÜ÷èçêáí óôïí Ç/Õ óå ôñéóäéÜóôáôá ìïíôÝëá ðïõ ðñïóïìïßùíáí ôç ëåéôïõñ-ãßá ôïõò. ¸ðåéôá óõíáñìïëï-ãÞèçêáí, ëáìâÜíïíôáò õðüøç ôéò óçìåéþóåéò êáé ôéò ãíþóåéò ôïõ Íôá Âßíôóé óôïí ôïìÝá ôçò ðïëåìéêÞò ìç÷áíéêÞò. ¢ëëùóôå ãéá áõôüí ôï ñüëï ôïí åß÷å ðñï-óëÜâåé ï Ëïõíôïâßêï Óöüñôóá, äïýêáò ôïõ ÌéëÜíïõ.

Κρυµµένες τροχαλίεςÓôá ôÝóóåñá öýëëá ôïõ Áô-

ëáíôéêïý Êþäéêá ðïõ åîåôÜóôç-êáí õðÜñ÷ïõí óõíïëéêÜ ôá ó÷Ý-äéá 174 öáéíïìåíéêÜ áóýíäå-ôùí áíôéêåéìÝíùí. Ç ðñüêëçóç ãéá ôïõò ìåëåôçôÝò Þôáí íá êá-ôáëÜâïõí ðïéá áðü áõôÜ Þôáí óô’ áëÞèåéá óôïé÷åßá ôùí ñï-

ìðüô êáé ü÷é ãñáíÜæéá ãå-íéêÞò ÷ñÞóçò, üðùò óôéò ìå-ëÝôåò ðïõ åß-÷áí ãßíåé óôï ðáñåëèüí. Ï Íôá Âßíôóé åß-÷å êñýøåé åðé-ìåëþò ôá ó÷Ý-äéá ôùí ñï-ìðüô óôá öýë-ëá ôïõ. Áí êÜ-ðïéïò ôá äéÜ-âáæå ìå ãñáì-ìéêü ôñüðï, Ýäéíáí ôçí å-íôýðùóç åíüò ìðåñäåìÝíïõ óõíüëïõ áðü ó÷Ýäéá êáé óç-ìåéþóåéò. Áí

üìùò åðéêÝíôñùíå ôçí ðñïóï÷Þ ôïõ óå ëåðôïìÝñåéåò ðïõ óõí-äÝïíôáí ìåôáîý ôïõò (üðùò ôï èþñáêá ôçò ðáíïðëßáò, ôìÞ-ìáôá ôçò Üñèñùóçò ôùí þìùí êáé Ýíá óýíïëï áðü ó÷ïéíéÜ

êáé ôñï÷áëßåò óå ó÷Þìá áí-èñþðéíïõ óþìáôïò), ðñïÝêõ-ðôáí ëïãéêÝò ó÷Ýóåéò áíÜìåóá óôá äéÜöïñá Ýããñáöá. ÁõôÞ ç äïõëåéÜ ðñáãìáôïðïéÞèçêå ìå ôç âïÞèåéá ãñáöéóôéêþí ðñï-ãñáììÜôùí. Áñ÷éêÜ óêáíáñß-óôçêáí ôá öýëëá ôïõ Áôëáíôé-êïý Êþäéêá êáé ìåôáôñÜðç-êáí óå øçöéáêÜ Ýããñáöá ðïõ ïðôéêïðïéïýíôáé óôïí Ç/Õ. Óôç óõíÝ÷åéá ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ï õðïëïãéóôÞò ãéá íá êïðïýí, íá åíùèïýí êáé íá ôïíéóôïýí ôá óçìÜäéá ðïõ üëá ìáæß «äß-íïõí æùÞ» óôï ñïìðüô.

Ο σκύλος του Τακόλα¼ìùò ãéá ðïéï ëüãï ï Íôá

Âßíôóé ó÷åäßáóå ôá ñïìðüô; Ï ÌáñéÜíï íôé ÃéÜêïðï, åðïíï-ìáæüìåíïò Ôáêüëá (1382-1453), Þôáí Ýíáò ìç÷áíéêüò ôïí ïðïßï óßãïõñá ãíþñéæå êáé ìåëÝôçóå ï Íôá Âßíôóé. Óå Ýíá ó÷Ýäéï ôïõ Ôáêüëá õðÜñ÷åé Ýíá õðïôõðþ-äåò áíôéêëåðôéêü óýóôçìá ãéá ðýñãïõò, ôï ïðïßï áðïôåëïýíôáí áðü Ýíá óêýëï êáé ìéá êáìðÜ-íá. Ï óêýëïò äåíüôáí óôï ó÷ïéíß ôçò êáìðÜíáò êáé ç ôñïöÞ ôïõ ôïðïèåôïýíôáí óå äéáöïñåôé-êÝò áðïóôÜóåéò, áêüìá êáé óå áðñüóéôåò. Êáèþò êéíïýíôáí, ï óêýëïò ÷ôõðïýóå ôçí êáìðÜíá ìå áêáíüíéóôï ôñüðï, äßíïíôáò ôçí åíôýðùóç üôé óôïí ðýñãï õðÞñ÷å êÜðïéïò.

Áõôü ôï óýóôçìá óÞìåñá öáßíåôáé áðëïúêü êáé âÜíáõ-óï ãéá ôï óêýëï, üìùò ôï 16ï áéþíá Þôáí áðïôåëåóìáôéêü, ãéáôß êáíåßò äå èá ìðïñïýóå íá öáíôáóôåß Ýíá ðáñüìïéï êüëðï. Åßíáé ðéèáíü áõôÞ ç é-äÝá íá åíÝðíåõóå ôïí Íôá Âß-íôóé, ï ïðïßïò áíôéêáôÝóôçóå ôï óêýëï ìå Ýíá ìç÷áíéêü áí-äñåßêåëï.

¼ìùò ãéáôß Ýêñõøå ôéò ïäçãß-åò ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ; Åßôå õðÞñ÷å Ýíá ôåëéêü ó÷Ýäéï ðïõ üìùò ÷Üèçêå, åßôå, üðùò áðï-äåß÷ôçêå óôï ó÷Ýäéü ôïõ ãéá ôï õðïâñý÷éï, ï Íôá Âßíôóé ôï èå-ùñïýóå Ýíá ðïëý óçìáíôéêü

Τα σχέδια αντιγράφηκαν στον Η/Υ και ενώθηκαν µε τη βοήθεια γραφιστικών

προγραµµάτων

Απλός και αποτελεσµατικόςΗ πανοπλία του 1445 που αποτέλεσε το πρότυπο για τη δηµιουργία των ροµπότ. Όπως φαίνεται στα σχέδιά του, ο Ντα Βίντσι είχε κατά νου ένα απλό µοντέλο.

Πάνω, η περικεφαλαία που επέλεξε ο Ντα Βίντσι

για το ροµπότ-στρατιώτη.

130

Ýñãï, ôï ïðïßï Ýðñåðå íá ðñï-óôáôåýóåé ìå ôï «äéáìåëéóìü» ôùí óõóôáôéêþí ôïõ óå äéÜöï-ñá öýëëá.

Êáé áí Þèåëå áðëþò íá öôéÜ-îåé ìéá ìáñéïíÝôá ãéá ôï èÝá-ôñï, üðùò õðÝèåóáí êÜðïéïé; Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ðéèá-íþò èá ôçí åß÷å öôéÜîåé ìå ôç ìïñöÞ ôÝñáôïò Þ áããÝëïõ êáé èá ôçí åß÷å ó÷åäéÜóåé êáèáñÜ, üðùò Ýêáíå óõ÷íÜ ãéá ôá êïõ-óôïýìéá êáé ôá óêçíéêÜ ðïõ Ý-

öôéá÷íå ãéá ôéò ãéïñôÝò.

Από τον Η/Υ στο µαραγκόÇ äïõëåéÜ ôçò ïìÜäáò

Leonardo3 äåí ðåñéïñßóôçêå óôç ãñáöéóôéêÞ áíáðáñÜóôá-óç. ÊÜèå êïììÜôé ôïõ ñïìðüô êáôáóêåõÜóôçêå áðü îýëï êáé ó÷ïéíéÜ, áêïëïõèþíôáò Ýíá óõ-ãêåêñéìÝíï êáíüíá: íá ÷ñçóé-ìïðïéçèïýí ìüíï óõóôÞìáôá êáé õëéêÜ ðïõ Þôáí äéáèÝóéìá êáôÜ ôï 15ï áéþíá.

Ôñåéò ïìÜäåò áó÷ïëÞèçêáí ìå ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ ëïã÷ïðå-ëÝêåùò, ôçò ðáíïðëßáò êáé ôçò ìç÷áíéêÞò äïìÞò ìå ôéò ôñï÷á-ëßåò. ÓõãêåêñéìÝíá, ç ìåãÜëç óçìáóßá ôïõ ëïã÷ïðåëÝêåùò áðïäåß÷ôçêå êáôÜ ôç äéáäéêá-óßá ôçò êáôáóêåõÞò: äå äßíåé á-ðëþò ìéá åðéèåôéêÞ üøç óôïõò óôñáôéþôåò áëëÜ êõñßùò ðñï-óöÝñåé éóïññïðßá óôá áíäñåß-êåëá. Áêüìá êáé ÷ñçóéìïðïéþ-íôáò ôï ðéï óêëçñü îýëï ðïõ èá ìðïñïýóå íá Ý÷åé óôç äéÜèåóÞ ôïõ ï Íôá Âßíôóé, ôç öôåëéÜ, ôá ÷Ýñéá ôïõ ìç÷áíéêïý óôñáôéþ-

ôç Ýðåöôáí áðü ôï âÜñïò ôçò ðáíïðëßáò êáé ôùí ìç÷á-

íéêþí ôìçìÜôùí. ¼-ôáí üìùò ôá ÷Ý-

ñéá óôåñåþ-èçêáí óå

äýï ëïã÷ïðåëÝêåéò, ðïõ åðéëÝ-÷ôçêáí áíÜìåóá óôïõò ðïëëïýò ðïõ åß÷å ó÷åäéÜóåé ï ßäéïò ï Íôá Âßíôóé, ôá ÷Ýñéá ðáñÝìåé-íáí óôç èÝóç ôïõò óå ìéá öõ-óéêÞ óôÜóç.

Πολύπλοκο µέσα, απλό έξωÔï åßäïò ôçò ðáíïðëßáò åðé-

ëÝ÷ôçêå áíÜìåóá óå åêåßíåò ôçò ðåñéüäïõ êáôÜ ôçí ïðïßá ï Íôá Âßíôóé åñãáæüôáí óôçí áõëÞ ôùí Óöüñôóá óôï ÌéëÜíï. ÁðëÜ ìïíôÝëá, ÷ùñßò óôïëßäéá, éäáíéêÜ ãéá ìéá ïìÜäá óôñáôé-ùôþí. Ç ðáíïðëßá ðñïóáñìü-óôçêå óôá ó÷Ýäéá ôïõ Íôá Âß-íôóé êáé ôïðïèåôÞèçêå ðÜíù óôç äïìÞ ôïõ ñïìðüô. Ôï áðï-ôÝëåóìá åßíáé Ýíá áíáãåííçóé-áêü ñïìðüô ðïõ óôÝêåôáé üñèéï ìå ôá ÷Ýñéá øçëÜ. Ãõñíþíôáò Ýíáí ôñï÷ü ðïõ Ý÷åé åéóá÷èåß óôï èþñáêá, ôá ÷Ýñéá áíïßãïõí

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των ροµπότ είναι οι λογχοπελέκεις, που στηρίζουν τα χέρια τους

Έτσι τους είχε φανταστείΣτο φύλλο 369r του Ατλαντικού Κώδικα υπάρχει το σκίτσο ενός συστήµατος τροχαλιών, όπως ανασχεδιάστηκε στον Η/Υ σε αυτή την εικόνα. Λίγοι µηχανικοί στρατιώτες φρουρούν έναν µεγάλο ανοιχτό χώρο.

Αντικλεπτικό µε... σκύλο

Δεξιά, εικονογράφηση του 16ου αιώνα του Μαριάνο ντι

Γιάκοπο (Τακόλα): από αυτή την εικόνα εµπνεύστηκε ο Ντα Βίντσι την ιδέα των

στρατιωτών-ροµπότ.

Ροµπότ της οµάδας Leonardo3 στο κάστρο Σφόρτσα στο Μιλάνο.

132

êáé êëåßíïõí äåîéÜ êáé áñéóôå-ñÜ, áíáóçêþíïíôáò ôïõò ëïã-÷ïðåëÝêåéò. Èá áñêïýóå, ëïé-ðüí, íá êáôáóêåõáóôïýí ðïë-ëÜ ñïìðüô, íá ôïðïèåôçèïýí óå Ýíáí ðýñãï, íá óõíäåèïýí ìå ôéò êåíôñéêÝò ôñï÷áëßåò, ü-ðùò õðïäåéêíýåôáé óôá ó÷Ýäéá ôïõ Íôá Âßíôóé, êáé íá ôïðïèå-ôçèåß ç Üêñç ôïõ ó÷ïéíéïý óå Ýíáí êéíçôÞñá, ãéá ðáñÜäåéã-ìá óå Ýíá íåñüìõëï. ¸ôóé èá ó÷çìáôéæüôáí Ýíáò óôñáôüò ðïëåìéóôþí ðïõ èá ôñüìáæå ïðïéïíäÞðïôå Þèåëå íá ðëç-óéÜóåé ôï êÜóôñï.

Ένα σχοινί, πολλές κινήσειςÇ äéÜôáîç ôùí óôñáôéùôþí

èá ìðïñïýóå íá åßíáé óå ðá-ñÜëëçëåò óåéñÝò Þ ôõ÷áßá, ãéá íá äßíåôáé ìéá ðéï ñåáëéóôé-êÞ åíôýðùóç. Óôï êÝíôñï ôïõ öýëëïõ 579v Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß ðïëëáðëÝò ôñï÷áëßåò, ãéá ôç ìåôÜäïóç ôçò êßíçóçò óå äéÜ-öïñá óçìåßá.

Óôï öýëëï 369r ôïõ Áôëáíôé-

êïý Êþäéêá, ï Íôá Âßíôóé åß÷å ó÷åäéÜóåé êáé Üëëåò ôñï÷áëßåò, óçìåéþíïíôáò: «Ôï ßäéï ó÷ïéíß ìðïñåß íá äçìéïõñãÞóåé ðïë-ëÝò êéíÞóåéò ìå ôçí êßíçóç ôïõ åáõôïý ôïõ». ¸íá áðëü áìõ-íôéêü üðëï... ðïõ üìùò óå Ýíáí Üíèñùðï ôçò ÁíáãÝííçóçò èá Ýêáíå ôçí ßäéá åíôýðùóç ðïõ êÜíïõí óå åìÜò ôá ñïìðüô óôéò ôáéíßåò åðéóôçìïíéêÞò öáíôá-óßáò.

Áíôþíçò Óïõâáôæüãëïõ

ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΠΙΟ ΠΟΛΛΑ:ÍôïìÝíéêï ËáïõñÝíôóá, ÌÜñéï ÔáíôÝé, ÅíôïõÜñíôï Ôæáíüí, Ïé ìç÷áíÝò ôïõ Ëåï-íÜñíôï. Ìõóôé-êÜ êáé å-öåõñÝóåéò óôïõò Êþ-äéêåò ôïõ Íôá Âß-íôóé (Åê-äüóåéò Ëé-âÜíç).

Ο «πατέρας» του ατσάλινου ανθρώπουΠάνω, ο ερευνητής Μάριο Ταντέι (στο κέντρο) µαζί µε δύο συνεργάτες του συναρµολογεί τα τελευταία κοµµάτια των ροµπότ του Λεονάρντο Ντα Βίντσι.

Κάποιο κόλπο υπάρχειΤα συστατικά του ροµπότ. 1) Τροχαλία. 2) Κεκλιµένο επίπεδο. 3) Μοχλός. 4) Γρανάζια. 5) Οδοντωτός τροχός µε στρόφαλο. 6) Σφήνα. 7) Άξονας. 8) Κοχλίας. 9) Συνδέσεις. 10) Διωστήρας. 11) Εκκρεµές. 12) Ελατήριο. 13) Έκκεντρο. 14) Ρουλεµάν. 15) Αλυσίδες. 16) Σφόνδυλος. 17) Σύστηµα κλειδώµατος. 18) Αρθρώσεις.

Για να κινηθεί αυτή η φρουρά, αρκεί ένας απλός νερόµυλος

Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι είχε µεγαλεπήβολα σχέδια. Αλ-

λά και σήµερα ο Μυστικός Δεί-πνος του, η τοιχογραφία στη Σάντα Μαρία ντέλε Γκράτσιε του Μιλάνου, έγινε η πιο µεγά-λη ψηφιακή φωτογραφία του κόσµου.Δισεκατοµµύρια pixels. Α-πό τις 29 Οκτωβρίου του περα-σµένου έτους στην ιστοσελίδα

www.haltadefinizione.com µπο-ρεί κάποιος να δει δωρεάν µια εικόνα του Μυστικού Δείπνου στα 16 δις pixels, που αποτελεί καινούριο ρεκόρ στις ψηφιακές εικόνες. Πρακτικά, µπορεί να µεγεθυνθεί στην οθόνη οποιο-δήποτε σηµείο της τοιχογραφί-ας µέχρι την επιφάνεια του ε-νός τετραγωνικού χιλιοστού, λι-γότερο και από ένα γράµµα αυ-

τού του άρθρου. Πόσα κλικ... Το έρ-γο υλοποιήθηκε α-πό την De Agostini και την εταιρεία HAL9000. Εν τω µε-ταξύ, µε ένα ανάλογο σύστηµα οι τεχνικοί του Leonardo3 ψηφι-οποιούν τις περισσό-τερες από 5.000 σε-λίδες των χειρογρά-φων του Ντα Βίντσι για µια έκθεση που

θα πραγµατοποιηθεί το 2009.Τεχνικοί εργάζονται στην αίθουσα µε το Μυστικό Δείπνο.

Ο ψηφιακός Μυστικός Δείπνος