1

2

رتبیت

ادارہی۔1

3........................................................................................................................................اپےنل:ںیہ:اےنپ:ےچب:اپ:وک:یہ

اضمنیم:رقاؿ:::۔2

6....................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ان::ومالادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحتارقلاؿ۔:زخانئ

اضمنیم:دحثی۔:3

9....................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومالان::ادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحتزخانئ:ادحلثی۔

رعمتف:ر ااعش۔4

11....................................… دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومالان::ادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت ۔اہےئ:احملت:تلفغ :دؽ:ےک

ااکرب:وفلماظت :۔5

:وفلماظت۔

ملتل

12......................................................................:ہیلعہللتمحومالان:اشہ:دمحم:ارشػ:یلع:اصبح:اھتونی:رضحت:میکح:االتم:دجمد:ا

14...................................................................................ہیلعہللتمح ومالان:اشہ:اربار:اقحل:اصبح:رہدویئادقس:رضحت: اہنسل:یحموفلماظت۔

16.........................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومالان::ادقس: د:زامہن:رضحتخیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجموفلماظت۔

وماظع :ہنسح۔6

19...........................................................ومالان:اشہ:میکح:دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہتادقس:میلح:االتم:رضحت:۔و:وبقتیل:تیالعامت:دہا

اضمنیم:واقمالت۔7

22......................................................:دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ادقس:ومالان::اشہ:میکح:خیش۔ذرک :راگتفں

27......................................:دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:زامہن:رضحت:ادقس:ومالان::اشہ:میکحارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد::خیش۔اعاقشہن:لمع:رفس:جح:::ااہتنیئ

:رپالمؽ:اہللدمحم:دیبع:یاقر 35.......................................................................................دمحم:اراغمؿ:ارامؿ انجب:۔اسدج:اصبح:اک:ااقتنؽ

39..اصبح...............................................................................................................:رمعاؿ:لصیف:۔دیسہیلعہللتمحیدغباد:بیطخ

45....................................................................................................................................احظف:ومحمد:یلع۔وجارہات:یملع

:ملع:اک:فغش:االسؾ:ںیم:وخانیت 48.........................................................................................................رتحمہم:اؾ:نسح:۔ وصحؽ

رفتماقت۔8

52..................................................................................................................انجب:دمحم:رمعاؿ:اخؿ:اصبح۔ءرفس:انہم:المایشیئ

56.....................................................................................................داراالاتفء:اجہعم:ارشػ:ادملارس۔ؿ:ےک:وجاابتاسملئ:اور:ا

61................................................................................................................................................اخاقنہ:ےک:بش:وروز

63............................................................................اراشد:امظع:اصبح:داتم:رباکمہت:انجب:یتفم:تانمظ:امیلعتےک:بش:وروز۔اجہعم:

3

:ہدحتہ: ے:ا ک:اسالس:داین:وک:زہاروں:اسؽ:دعب:وچبں:ےک:وقحؼ:اک:ایخؽ:اس:وتق :ا ا: ب:ااواؾ

اک:انؾ::United Nations Convention on the Rights of the Child-1980بلط:ایک:ےسج:

االسؾ: ے:ڑکنیسوں:ربس:ےلہپ:اس:وموضع:رپ:ابت:لمکم:رکیل:اور:ایسی:دتعمؽ:راہ::داھکیئ:وج:لسن:در:د ا:ایگ۔ہکبج:

۔:لسن:ااسنونں:ےک::لبقتسم:ےک:ظفحت:یک:امضتن:ےہ

اب:کت:وادلنی:ےک:وقحؼ:رپ:تہب:ابت:وہیئگ۔:اب:ذرا:اوالد:یک:ربخ::یل:اجےئ۔ارگ:اپ:اچےتہ:ںیہ:

ہک:اوالد::اپ:یک:رفامں:ربدار:وہ:وت:ضحم:اچےنہ:ےس:ھچک:ںیہن:وہاگ،:ھچک:رک:داھک ے:ےس:وہاگ۔:وچبں:وک:ہن:وت:امدر:

ںیئ:اور: ری:یک:ہاگہ:ےس:د۔ںیھک۔:وج:گو :اےنپ:دپر:ازادی:دںی:اور:ہن:ابلکل:وھگٹن:رک:رںیھک۔:وس ے:اک:وناہل:الھک

اپ:وک:داین:دار:ےتہک:ںیہ:وہ:داین:ےک:رگن:ںیم:اور:وج:دنی:دار:ںیہ:وہ:دنی:ےک:انؾ:رپ:ایسی:یتخس:رکےت:ںیہ:ہک:وچبں:یک:

تیصخش:اور:لبقتسم:ابتہ:وہاجات:ےہ۔:اس:ےیل:ادتعاؽ:رہ:احؽ:ںیم:رتہبنی:راہ:ےہ۔

:ایسی:امدر:دپر:ازادی:د ےت:ںیہ:ہک:ھچک:ربخ:ںیہن:ےچب:ابرہ: س:ےس:ل:زبمع:وخد:داین:دار:گو :اوالد:وک

رےہ:ںیہ:اور:اہکں:اجرےہ:ںیہ،:ومابلئ:اور:ویپمکرٹ:دے:رک:رظن:ںیہن:رےتھک:ہک:اس:رپ:ایک:دھکی:رےہ:ںیہ:اور:نک:

ین:اور:دامیغ:گووگں:ےس:لیم:وجؽ:ڑباھ:رےہ:ںیہ۔:ہجیتن:ہی:اتلکن:ےہ:ہک:ریغ:االخیق:وماد:دھکی:رک:وچبں:ںیم:امسج

زمکوری:منج:یتیل:ےہ،:تحص:ایسی:رخاب:وہیت:ےہ::ہک::ہن:میلعت:ےک:رےہ:ہن:اشدی:ےک:اقلب۔:ارٹن:ٹین:رپ:دویتس:اک:

ہلص:ہی:الم:ہک:ڑلویکں: ے:ڑلوکں:وک:ںیہک:الب ا:رھپ:اےنپ:اسویھتں:یک:دمد:ےس:اوغا:رکےک:اتواؿ:ووصؽ:ایک:اور:ضعب:

:اح ؽ:ڑلویکں:ےک:اسھت:ےہ۔:یسک:ڑلےک:ےک:اسھت:ںیہک:ںیئگ::رھپ: ا:وت:اواقت:اجؿ:ےس:یھب:امر:د ا۔:یہی:وصرت

زعت:ےس:اہھت:دوھ:ںیھٹیب: ا:اوغا:وہرک:ںیہک:ےس:ںیہک:چنہپ:ںیئگ۔

داین:دار:اپدنبی:اگلےت:ںیہ:وت:ایسی:ہک:اچےتہ:ںیہ:ہچب:اےنپ:زکزن:،:دووتسں:اور:زپوویسں:ےک:وچبں:ےس:

ںیم،:اگ ے:اجب ے:ںیم: ا:ااحتمؿ:ےک:اتنجئ:ںیم:اؿ:ےک:وچبں:رہ:اابتعر:ےس:اےگ:وہ،:یسک:دورسے:اک:ہچب:ڈاسن:

ےس:اےگ:لکن:اجےئ:اور:اس:یک:رعتفی:وہاجےئ:وت:سب:رھپ:امں:ابپ:ےس:راہ:ںیہن:اجات،:رات:دؿ:اےتھٹ:ےتھٹیب:

اےنپ:ےچب:وک:ےنعط:د ےت:ںیہ،:ذینہ:دابؤ:دے:دے:رک:ایسفنیت:رمضی:انبد ےت:ںیہ:ہجیتن:ہی:اتلکن:ےہ:ہک:ےچب:اک:دؽ:امں:

اےنپ:ےچب:اپ:وک:یہ:اپےنل:ںیہ

ادارہی

ادارہ

3

4

ابپ:یک:رفنت:ےس:رھب:اجات:ےہ۔:ڑبے:وہرک: ب:ہی:زوراور:وہات:ےہ:وت:امں:ابپ:وک:امرات:اتٹیپ:یھب:ےہ:اور:لتق:

یھب:رکداتی:ےہ۔:اابخرات:ںیم:روزاہن:اوالد:ےک:اہوھتں:وادلنی:ےک:لتق::یک:ربخںی:پھچ:ریہ:ںیہ۔

واےل:اعمل:دنی:ےس:وشمرے:وج:گو :دنی:رپ:وت:ےتلچ:ںیہ:رگم:یسک:اہلل:واےل:زبر : ا:یسک:مہف:و:رفاتس:

ںیہن:رکےت::وہ:اوالد:یک:رتتیب:اگل::ڈگنھ:ےس::رکےت:ںیہ۔:امنز:ہن:زپےنھ:رپ،:التوت:ہن:رک ے:رپ: ا:دنی:ےک:یسک:

اور:مکح:رپ:لمع:ہن:رک ے:رپ:وچبں:یک:وہ:دانھیئ:اگلےت:ںیہ،:وہ:الںیت،:وھگےسن،:ےکم،:ڈڈنے:امرےت:ںیہ،:وہ:خیچ:خیچ:

ں:یک:اجؿ:رپ: ن:ایت:ےہ،: ے:اچرے:اس: مل:ےس: چ:رک:ںیہک:گاھ :یھب:ںیہن:۔ےتک۔:رک:ربا:الھب:ےتہک:ںیہ:ہک:وچب

سب:اہھت:رس:رپ:رھک:رک:ےنچب:یک:وکشش:رکےت:ںیہ:اور:خیچ:خیچ:رک:اٹپیئ::ےس:ےنچب:یک:داہیئ:د ےت:ںیہ۔:اؿ:یک:ھجمس:ںیم:

ںیہن:اات:ہک:ایسی:وکؿ:یس:اطخ:وہیئگ:وج:اےنت:ڑبے:ذعاب:ںیم:التبم:ایک:اجراہ:ےہ۔

ایک:وضحر:ارکؾ:یلص:اہلل::ہیلع:وملس: ے:وچبں:یک:اس:رطح:رتتیب:یک:یھت؟:اپ:یک:یگس:اوالد:یھب:یھت:

اور:وسیلیت:اوالد:یھب۔:اور:ا ک:ےھنن:ےنم:ےس:دس:اسہل:اخدؾ:رضحت:اسن: ن:امکل:یھب۔:نکیل:ا ک:رواتی:یھب:

یھب:وہ۔:اہتبل: ب:اؿ:ےس:یطلغ:وہیئگ:وت:اھجمس ا::ںیہن:یتلم:ہک:اپ: ے:یھبک:وچبں:وک:امرا:وہ،:امران:وت:درانکر:یھبک:ڈااٹن

یھب:ےہ،:حیحص:اور:طلغ:یک:زیمت:یھب:اھکسیئ:ےہ:اور:ااھچیئ:اور:ربایئ:اک:رفؼ:یھب:داھک ا:ےہ۔

ارگہچ:ےچب:وک:ادب:اھکس ے،:دح:ےس:ز ادہ:رشاروتں:رپ:روےنک:ےک:ےیل:اںیہن:ڈاٹن:ڈٹپ:رک ے:اور:

:ہک:ہچب:مہس:ہن::اکلہ:اکلھپ:امر ے:یک:ااجز:ت:ےہ:نکیل:اےپ ےس:ابرہ:وہاج ے:یک:وکیئ:اجنگشی:ںیہن۔ڈاںیٹن:اانت:

اجےئ،:امرںی:اانت:ہک:اذتی:ہن:ےچنہپ۔:ہن:امدر:دپر:ازادی:دںی:ہن:اسسن:وھگٹن:رک:رںیھک۔::وچبں:وک:دووتسں: اروں:

:وہگجں:رپ:امھگ ے:ےل:اج ںیئ،:و :نکیل:وخد:اؿ:یک:دنسپدیہ: :دںی: اہں:اںیہن:ےک:اسھت:ااجنین:وہگجں:رپ:ہن:اج ے:

ازادی:ےس:وھگےنم:رھپ ے:اور:وخش:وہ ے:دںی۔

اپ:وچبں:وک:داین:یک:میلعت:دے:رےہ:ںیہ:وت:اانت:دابؤ:ہن:ڈاںیل:ہک:ہچب:ذینہ:انتؤ:اک:اکشر:وہاجےئ۔:داینوی:

میلعت:اک:دصقم:ضحم::امؽ:امکان:یہ:وت:ےہ۔:اس:ےیل:ےچب:اک:سج:رطػ:ذینہ:راحجؿ::وہ:ویہ:میلعت:دال ںیئ۔:زربدیتس:

:ہن:انب ںیئ۔:ارگ:زبسن:رکان:اچہ:راہ:ےہ:وت:اصقنؿ:ےس:ہن:ڈرا ںیئ،:اس:یک:وحہلص:ازفایئ:رکںی::ڈارٹک

ٹن ٹ ن

ارئنیجن: ا:ااکؤن

اچےہ:ااہتنیئ:وھچےٹ::امیپ ے:یہ:ےس:وہ:اےس:اجترت:رکان:اھکس ںیئ۔:ارگ:اپ:اجترت:ہشیپ:ںیہ:اور:ےچب:المزتم:

اؿ:یک:رمیض:ےک:اطمقب:اکؾ:ہن:رک ے:ےس:اؿ:یک:رکان:اچےتہ:ںیہ:وت:زربدیتس:اؿ:رپ:اینپ:رمیض:ہن:وھٹںیسن۔:

زدنیگ:اور:وتق::اضعئ:وہاگ۔:اںیہن:اانپ:رزؼ:التش:رک ے:ےک:ےیل:ازاد:وھچڑ:دںی۔

ارگ:اوالد:دنی:اک::ملع:احلص:رکان:اچہ:ریہ:ےہ:وت:اےس:رقف:و:افےق:ےس:ہن:ڈرا ںیئ۔:اہلل:یک:راض:ےک:ےیل:

:یھبک:اضعی:ںیہن : :وہات۔: ے:اس:اسھت:اسھت:داین:یک:نز ی:زدنیگ:االخص:ےس:دینی:میلعت:احلص:رک ے:واال

اےنپ:ےچب:اپ:وک:یہ:اپےنل:ںیہ

5

زگار ے:ےس:قلعتم:امہ:اور:اینبدی:ولعمامت:د ےت:رںیہ۔:ایس:رطح:ارگ:احظف:اقری: ا:اعمل:یتفم::یک:اوالد:داینوی:

میلعت:احلص:رکان:اچیتہ:ےہ:وت:اےس:داکتھرںی:ںیہن:ہکلب:اؿ:یک:وخاشہ:ےک:اطمقب:میلعت:احلص:رک ے:دںی۔:سب:

:اور:رپاگزاگری::اک:داہ :اہھت:ہی:اامتہؾ:رںیھک :ہک:یسک:اہلل:واےل:زبر :اور:اعمل:دنی:ےس:وار ہت:رےہ:اتہک:یویا

ےس:ہن:وھچےٹ:ویکں:ہک:ارخت:ںیم:اجنت:اک:دمار:ملع:رپ::ںیہن:لمع:رپ:وہاگ۔

اوالد:رپ:تقفش::وک::اغبل:رںیھک۔:ابپ:اک:ااسی:وخػ:ہن:وہ:ہک:ابپ:رھگ:ںیم:دالخ:وہا:وت:اس:ےک:وخوخنار:

:اور:تبحم:ےس:اپ:اک:انہک:ر وےی:ےس:ےنچب:ےک:ےیل:اوالد:ا درھ:ا درھ:پھچ:ریہ:وہ۔:ےچب:وخػ:ےس::ںیہن:ادب:

امںین۔:وخوخنار:روےی:یک:میلعت:ہن:اہلل:اعتیل: ے:دی:ےہ:ہن:اہلل:ےک:روسؽ: ے۔:ہی:اپ:ےک:وخد:اسہتخ:ةکت:یک:

اگوں:ےس:رتہبنی:روہی:رےھک۔:ویبی:وچبں:العتم:ےہ۔:دحثی:اپک:ںیم:ےہ:رتہبنی:ااسنؿ:وہ:ےہ:وج:اےنپ:رھگ:و

ےس:یتخس:اور:رواھک:نپ:اور:ابرہ:واگوں:ےک:اسھت:ا تفل۔:اےسی:ادیم:وک:اہلل:ےک:روسؽ: ے:دنسپ:ںیہن:رفام ا۔:

اےنپ:امتؾ:وچبں::ےس:اسکیں:ااہظر :تبحم:رکںی۔:ڑلوکں:وک:ڑلویکں:رپ:رتحیج:ہن:دںی۔:ارگ:ڑلےک:اپ:وک:

ارخت:یک:امکیئ:اک:ببس:ےہ۔:ویکں:ہک:ڑلویکں:یک:رپورش:رپ:ارخت:یک:وج:اشبرںیت:ںیہ::داین:امک:رک:دںی:ےگ:وت::ڑلیک:

وہ:یسک:اور:لمع:رپ:ںیہن:ںیہ۔:ایس:رطح:امکؤ:اوالد:وک:دورسے:وچبں:رپ::وفتیق:ہن:دںی۔:سج:ےچب:ےس:ز ادہ:ایپر:

:رتمکی:اک:اکشر:ہن:وہ:او دیگ:ںیم:ااہظر:رکںی:اتہک:ابیق:اوالد:ااسحس ا ر:اس:یک:رظنوں:ںیم:اپ:اک:ےہ:اس:ےس:یلع

رمہبت:مک:ہن:وہ۔ ب:ہفحت: ا:ےسیپ:دںی:وت:بس::وچبں:وک:ربارب:دںی۔:اہتبل:یسک:یک:وکیئ:وبجمری: ا:رضورت::وہ:وت:اگل:

ابت:ےہ۔اپ:ےک:روےی:ےس:یسک:ےچب:ےک:دؽ:ںیم:ہی:ابت:دیپا:ہن:وہ:ہک:اپ:اس:یک:ہب:تبسن:اس:ےک:گاھویئں:

:وہ:ےس:ز ادہ:ایپر:رکےت:ںیہ۔:ورہن:ہی: :ےس:ااسی:دور:رکدے:اگ:ہک:رھپ:الھک:اچےنہ:ےک:ابووجد: روہی:اوالد:وک:اپ:

زدنیگ:رھب:اپ:ےک:رقبی:ںیہن:اےئ:یگ:اور:ہشیمہ:اپ:وک:اانپ:دنمش:ےھجمس:یگ۔:

تیصخش:یک:وخایبں:اؿ:ںیم:وخد:اامتعدی::تیصخش:اہنتی:امہ:وہیت:ےہ۔اپ:یکاوالدےک:ےیل:وادلنی:یک

:ت ز:رت:انبیت:ںیہ:اور:اپ:یک:تیصخش:یک:اخ ںاں:اؿ:وک:ایسفنیت: رر:رپ:رجموح:رکےک:وخد:دیپا:رکےک::نز ی:زدنیگ:ںیم

اامتعدی:اور:ذاہتن:ےس:رحموؾ:رکدیتی:ںیہ۔اےسی:ےچب:رتیق:یک:دوڑ:ںیم:دورسوں:ےس:ںیہک:ےھچیپ:رہ:رک:دنی:ےک:

رےتہ:ںیہ:ہن:داین:ےک۔

:تیصخش::یک:اخ ںاں:دور:،ےیجی،:رھپ:اوالد:رپ:اپ:اینپ:اوالد:وک:رتہبنی:تیصخش:اک:احل:انبان:ےہ:وت:ےلہپ:اینپ

وک:ز ادہ:تنحم:ںیہن:رکین:زپے:یگ۔

إ إ إ إ

اےنپ:ےچب:اپ:وک:یہ:اپےنل:ںیہ

6

37ربمن::اتی

وا ا ب

ب ن الل و اص

ین عل ا

ربص:رک ے:واگوں:ےک:اسھت:ےہ۔:اعتیل:هللا::اور:ربص:رکو: ے:اس:ارتہمج

:ےک: ے:امشر:ااعن:رہہظحل:قح:اعتیل :احدہث:یھبک: اواہعق::ارگ:وکیئ:نکیل:امت:و:ااسحانت:دنبوں:رپ:وہرےہ:ںیہاشہن

: ے:اےنپ:کین:ا:اجات:ےہ:وت:ااسنؿ:ان:رکشا:اور: ے:ربصا:وہ:اجات:ےہ:رگم:نج:دنبوں:وک:اہلل:اعتیل:دہ:شیپ:اظبرہ:فیلکت

احتل::یک:رجن:و:فیلکت ےہ:اؿ:اک:بلق :میلس:اطع:رفامیئ:یمہف:شوخ:یک:نیتبحص:ےس:د:اور:وبقمؽ:دنبوں:ےک:ضیف

ہک::اور:وسےتچ:ںیہ:ںیہ:اس:ھجمس:ےس:اکؾ:ےتیل:یک:نیراتہ:ےہ:اس:وتق:وہ:دنبے:د:اےنپ:رب:ےس:رایض:یھب:ںیم

رچاہتئ:و:ولگبین:وک:ولحہ:ابداؾ:الھکات:ےہ:اور:یھبک:ضیرم:یھبک:۔:بیبطںیہ:ضیافش:اخہن:ےہ:اور:مہ:بس:رم:داین:ہی

احمک::ںیہ:یھب:میکح:رطح:قح:اعتیل:اک:عفن:ےہ۔:ایس:یہ:ضیرم:وتلں:ںیمالپات:ےہ:اور:دوونں:اح:خلت:دوا ںیئ:یسیج

: اوخاہ:راتح:ےک:وہں::اےت:رےتہ:ںیہ:ےس:وج:احالت:یھب:ایہل:ریسپ:امہرے:اورپ:دقت:ںیہ:یھب:رمیح:،ںیہ:یھب

:::دح:امہرا:یہ:ےک:رہ:احؽ:ںیم:فیلکت : : :اک:تنج:ضعب:دنبوں:ےک:ےیل:ںیم:ہک:ملع:ایہل:ےہ:ںیم:فیرش:ثیعفن:ےہ۔:

:اںیہن:وہات:وت:قح:اعتیل:اؿ:ےک:اپس:لمع:ںیہن:اس:اقمؾ:کت:ےنچنہپ:ےک:ےیل:وہ:اکچ:ےہ:نکیل:زیاقمؾ:وجت:وج:اعیل

۔::سج:رپ:ربص:رک:ےک:وہ:اس:اقمؾ:وک:احلص:رک ے:ےک:اقلب:وہ:اجےت:ںیہ:ںیہ: ےتالتبم:رفام:د:ںیم:تبیصم:یسک

سج:رطح:::وت:اس:ےک:ہانہ:اس:رطح:تڑھےت:ںیہےہ:ہک: ب:دنبۂ::ومہ :وک:اخبر:اات:ےہ:اتا:ںیم:ثیدح: کا

اتھبچ:ےہ:وت::وار د:ےہ:ہک:ومہ :وک:اکاٹن:یھب:ںیم:ثیدح: ک۔:ادروتخں:ےک:ےتپ:تڑھےت:ںیہ:وممس :زخاں:ںیم

ےک:دؿ::تمےک:اصمبئ:رپ:ربص:ےک:وعض:ایق:اراشد:ےہ:ہک: ب:داین:ںیم:ثیدح: کارج:اتلم:ےہ۔:ا:اس:رپ:یھب

ےس:ڑکٹے::اھکؽ:یچنیق:یریم:ںیم:زدہ:دنبہ:انمت:رکے:اگ:ہک:اکش:داین:ےگ:وت:رہ:تبیصم:وثاب:اطع:وہ ے:ںیگل

ااھچ:ااعنؾ:اتلم۔:یہ:وت:اج:ایک:اجیت:یڑکٹے:رک:د

:دؽ:ںیم:تیزابؿ:رپ:اکش:ینعیرےہ::رایض:یھب:احتل:ںیم:یک:ہک:فیلکت:سپ:ومہ :وک:اچےیہ :اور

زخانئ:ارقلاؿ

اضمنیم:رقاؿ

دمحم:ارتخ:اصبح::ہ:میکحرضحت:ادقس:ومالان:اشدجمد :زامہن:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل::خیش

6

7

البؤں::،ات:رےہ:ہک:اے:اہلل!:مہ:زمکور:ںیہداع:وخب:رک:یک:ارتعاض:ہن:الےئ:اہتبل:ہانوہں:ےس:اافغتسر:اور:اعتیف

:تبیصم:ےیجی،رفام:د:لیتمعن:ےس:دبت:یک:رتمح:ےس:اس:تمعن:الب:وک:اعتیف:اپ:اینپ:،اطتق:ںیہن:ےک:لمحت:یک

:ےہ:اور:اعتیف:یا اک:دوع:یاہبدر:بلط:رک ے:اک:مکح:ےہ۔:البؤں:اک:امانگن:اینپ:اممتعن:ےہ:اور:اعتیف:والب:وک:امےنگن:یک

اک:ااہظر:ےہ:وج:دنعاہلل:وبحمب:ےہ۔:ی:و:اعزامانگن:اےنپ:فعض

:دبع:و:راتح:یہ:اعتیف:ارگ:ہشیمہ :و:تبیصم:فیلکت:ریغب:،ااقتستم:ےس:ٹہ:اجےئ:تیرےہ:وت:زماج

وٹےٹ:وہےئ:دگوں:ےک:اپس::اک:اراشد:ےہ:ہک:ںیم:قح:اعتیل:ںیم:دقیس:ثی۔:دحوہیت:ںیہن:ادیپ:و:یگتسکش:یےک:زار

راتہ:وہں:

ن انامھ لجل ۃ کس عند ا

ب قل

و:ارطضار:ےک::یسج:وتہج:اعز:احتل:ںیم:ےس:دؽ:وٹٹ:اجات:ےہ:ویکں:ہک:ربص:خلت:وہات:ےہ۔:زحؿ:و:مغ:یک:ربص

:ےسیک:احتل:ںیم:یک:ارطضار:راتح:و:شیع:ہیرکات:ےہ::یو:زار:ہیانم:اجت:ورگ:ابراگہ:ںیم:یک:اسھت:دنبہ:قح:اعتیل

؎ وہاجات:ےہ:::اےس:قلعت:دیپ:قح:اعتیل:ںیم:ےہ:اور:بلق:یتیاس:وک:اہلل:کت:اچنہپ:د:تبیصم:یہیوہ:اتکس:اھت۔::ادیپ

ےس:قلعت:اور:یھب اؿ::ایگ:ڑبھ

وہیئگ رتمح: قلخ: دینمش

)

)ذجموب

ےس:ےط:وہات:ےہ۔:اس::یاک:راہتس:تہب:دلج:اور:ت ز:قح:اعتیل:ہک:احتل :زحؿ:ںیم:زبر :اراشد:رفامےت:ںیہ: کا

:قح:اعتیل:ےہ۔:اس:احتل:ںیم:وہیت:ادیپ:یاور:اعز:یگتسکش: کا:اور:مغ:ےس:بلق:ںیم:اشیینہک:رپ:ےہ:یہیوہج::یک

ب ان الل رفامےت:ںیہ:ےہ۔:اہلل:اعتیل:وہیت:بیصن:تیعم:وصخیص:یک ربص:رک ے::اہلل:اعتیل ین عل ا

۔واگوں:ےک:اسھت:ںیہ

ےک:بس:وک:انف:ےہ:سب:ہن:وت::فیلکت: اےک:وہں::وخاہ:شیع اؾےک:ا:دنچ:روزہ:زدنیگ:یک:ہک:داین:ہیالخہص:

رپ:ربص:و:راض::و:ارتعاض:رک ے:ےگل۔:راتح:رپ:رکش:اور:فیلکت:تیےس:اکش:ےس:ا رتا ے:ےگل:ہن:فیلکت:شیع

اک:لح:لکن:اےئ:اور:دصقم ::ںرظن:راھک:اجےئ:وت:بس:ولکشم:وک:ارگ:شیپ:ت،دصقم :ایاچےیہ:ےس:اکؾ:انیل:میلستو

اؿ:ےک:التبےئ:وہےئ:اقونؿ::ہقیرک ے:اک:رط:ےک:رایض:قح:اک:وصحؽ:ےہ:اور:قح:اعتیلرصػ:راضےئ::تای

:تنس:بیصن:ںرپ:اامتہؾ:ےس:لمع:رکان:اور:وکاتویہ : اوہ::ےہ:وت:شیع:رپ:وتہب:و:اافغتسر:رکےت:رانہ:ےہ:ارگ:اابتع

:تنس:احلص:ںیہن:۔:ارگ:اابتع رقب:و:راض:ںیہ::ۂعیاور:ذر:و:دیفم:کابمر:دوونں:احؽ:اس:دنبے:ےک:ےیل:فیلکت

زخانئ:ارقلاؿ

8

س:اکؾ:اک۔:وت:شیع

:ازعل:یاالتم:ومالان:اھتون:رضحت:میکح :ان:رفامؿ:رپ:یھبہاک:اراشد:ےہ:ہک:ہان:زیدقس:رسہ :اور :اگر

اشتم:اامعؽ::الب:و:فیلکت:ہیوہ:ہک::رفؼ:ےسیک:۔:رھپ:دوونں:ںیمںیہ:ایت:یھب:ں:رپاور:وکین:ںیہ:ایت:اور:الب ںیئ:اکتفیل

:ایہل:ۂعی:ذر: اےہ: :تنس:بیصن::و:م تف:ںیمےہ:ہک:سج:تبیصم:ہیاچہپؿ::ےہ؟:وت:اس:یک:رقب رےہ:اور::اابتع

:ۂعیذر:فیلکت:ہیہک::اشہن:ےک:اسھت:تبحم:و:اسن:وراض:اک:قلعت:و:راہطب:وسحمس:وہ:وت:انھجمس:اچےیہ:قح:اعتیل:بلق:ںیم

:ایہل اانتب::وہ:اور:وتقیف :وسحمس:یےس:دور:تملظ:وتشح:اور:قح:اعتیل:ےس:دؽ:ںیم:ےہ:اور:سج:فیلکت:رقب

:دب:ےک:ببس:ےہ۔:اس:وتق:اافغتسر:یک:ہیہک::ہن:اطع:وہ:وت:انھجمس:اچےیہ:یو:زار:ہیورگ :رثکت:رکین:اشتم:اامعؽ

اباغت:اطع::،رفامےت:ںیہ ابرش:اطع:ربتک:ذموکر:ےہ:ہک:اافغتسر:ےس:قح:اعتیل:اافغتسر:یک:۔وسرۂ::ونح:ںیماچےیہ

ےہ۔:وہیتربتک::اور:امؽ:و:اوالد:ںیم:رفامےت:ںیہ

:ا اکشؽ:راہ:ہک:وج:اقمؾ:قح:اعتیل:ہیرعہص:کت:: کوک:ا:اہلل:ہیلع:رۃمح:یاالتم:ومالان:اھتون:رضحت:میکح

:اجمدہہ:یہ:اقدر:ںیہ:وہ:اس:رپ:یھب:دعب:اجمدہات:ےک:اسکل:وک:اطع:رفامےت:ںیہ:اشہن رھپ::ںیوہ:اقمؾ:اطع:رفام:د:ہک:دبوؿ

رفامےت::اہلل:ہیلع:ےہ۔:رضحت:رۃمح:رک:وگارا:رکیتں:ویک:ےک:ےیلوک:اےنپ:دنبوں::فیلکت:رتمح:اجمدہہ:یک:اؿ:یک

:اجمدہہ:ارگ:امتؾ:اقمامت:اسکل:وک:اطع::ہیاس:ا اکشؽ:اک:لح:وارد:وہا:وہ::دؿ:وخد:وخبد:بلق:ںیم: کہک:ا:ںیہ ہک:دبوؿ

رکش:رپ::ہک:اسیج:یتہن:وہ:رتیق:وت:تمعن:اک:اقب:اور:اس:یک:اور:دقر :تمعن:ہن:وہیت:دقر:ہن:وہیت:اجےت:وت:تمعن:یک:ےیرفام:د

رطح:ا:س:ےک:سکع:رپبلس:اک:رطخہ:اھت۔:وصنمص:ےہ:ایس: ادیتز:تمعن:یک

ےہ:راتح::وہیت:سج:درہج:وتقیف:اور:اانتب:یک:یوزار:ہیرگ::ارقح:رعض:رکات:ےہ:ہک:زحؿ:و:ارطضار:ںیم

وک:بلط:ہن:رکان::تبیصم:۔:نکیلوہیت:اس:درہج:ںیہن:اکب:ےس:یھب:اور:لقن :ہیرگ::وکشش :وتقیف:ہی اتاعد:ںیم:اعتیفو

اور::ا:اجےئ:وت:ربھگاان:ہن:اچےیہ::شیپرجن:و:تبیصم:ہ :اجبن:اہلل:ارگ:وکیئ:ولطمب:ےہ:نکیل:۔:بلط :اعتیفاچےیہ

:،اور:دراجت:دنلب:رفام:رےہ:ںیہ:اانپ:انب ے:اک:ااظتنؾ:رفام:رےہ:ںیہ:ہک:قح:اعتیل:ہکلب:انھجمس:اچےیہ:ہن:رکان:اچےیہ:ی ے:ربص

ےہ::دجسہ:اگہ:اوسنؤں:ےس:رت:وہیت:،ےہ:دؽ:ےس:داع:یتلکن:تمعن:ےہ:ہک:اس:ارطضار:ںیم:ےک:ےیلدنبے::رجن:و:امل:یھب

تمعن:ےہ۔:میظع: کےہ:وج:وخد:ا:انماجت:اطع:وہیت:ذلت :اور

إ إ إ إ

زخانئ:ارقلاؿ

9

اور:وتہب:اک:رفؼ:اافغتسر

ہک::ےتہک:ںیہ:ہک:اافغتسر:رکو،:ضعب:زبر :وساؽ:ےہ:ہک:ضعب:گو :ےتہک:ںیہ:ینمض: کوتہب:ےک:قلعتم:ا

:ہیرکو۔:وساؽ::رکو:اور:وتہب:یھب:ہک:اافغتسر:یھب:مکح:دےی:ںیہ: ے:دوونں:یہ:اہلل:اعتیل:وتہب:رکو۔:رقاؿ:اپک:ںیم

:وساؽ:ےہ۔:اعؾ:املسمؿ:اور:اعؾ:ایتم:اسیک:ےیئرفؼ:ےہ؟:اتب:دوونں:ںیم: اےہ::زیچ:یہ: کےہ:ہک:وتہب:اور:اافغتسر:ا

:الب:دلیل:زیچ:اؿ:اشء:اہلل:وکیئ:۔:ںیمںیہ:ںیےہ۔:دوونں:اگل:اگل:زیچ:ںیہن: کا:ہی اتھجمسےہ:نکیل:یہ: کاس:وک:ا

رفامےت::اورپ:اہلل:ےک:رکؾ:اک:ااتفب:ےہ۔:اہلل:اعتیل:ےرپ:اہلل:اپک:اک:رکؾ:ےہ،:ریم:رکوں:اگ۔:اس:ریقف:شیپ:ںیہن

وااس ںیہف اےنپ:رب:ےس:اافغتسر:رکو،:رفغمت:اموگن:ربکم تغ

و توب

ثم رکو۔:ارگ:وتہب::رھپ:وتہب:یھب:یہ ا ا

:اور:وطعمػ:ںیم:دالخ:وہا:ویکں:ہک:فطع:اک:دالخ:وہان:وطعمػ:ہیلع:ںےہ:وت:فطع:ویک:زیچ:یہ: کاافغتسر:او

:ںیم:روح:ااعملین:ریسفت:ہن:وہات۔:العہم:اگویس:یہ:لخوت:فطع:دا:وہیت:زیچ:یہ: کا:ہیےہ۔:ارگ::دلیل:یک:ریتاغم

:فطع::اہیںہک::رفامےت:ںیہ رحػ ےہ:ویکں:ہک::ےہ:اور:وتہب:اگل:زیچ:ےہ:ہک:اافغتسر:اگل:زیچ:اک:انزؽ:وہان:دلیلثم

اور::ےہک:ہک:رویٹ:ادیم: کا:الزؾ:ےہ۔ےسیج:ریتاغم:اور:وطعمػ:ںیم:ےہ:ہک:وطعمػ:ہیلع:فطع:اک:اقدعہ:ہیلک

:زیچ: کاور:اسنل:ا:رویٹالےئ:وت:اتہک:ےہ:ہک::ںیہن:ںالات:ےہ۔:اپ: ے:وپاھچ:ہک:اسنل:ویک:رویٹ:اور:وہ:اخیل:ؤالاسنل:

وک:الزؾ:رک:راہ::ریتفطع:اغم:رحػ : ا؟ہیاگل:ںےک:دعب:اور:ویک:وت:رویٹ:یھت:زیچ: کےگ:ہک:ارگ:ا:وت:اپ:ںیہک:ےہ

۔ اوحن:اک:اقدعہ:اگل:د:رعیب:یھب:ےہ۔:ےیجیل:اردو:ںیم:اور:اسنل:اگل:اگل:زیچ:ےہ۔:ولعمؾ:وہا:ہک:رویٹ

ہک::رفؼ:ےہ؟:اافغتسر:ےتہک:ںیہ:ایک::وت:اافغتسر:اور:وتہب:ںیمےہ:ںیہن:زیچ: کرطح:اافغتسر:اور:وتہب:ا:ایس

:ںیم:یدور:یوضحر:یوہج:ےس:مہ:اہلل:ےس:دور:وہ:ےئگ،:دخا:ےک:رقب:ےس:رحموؾ:وہ:ےئگ:اور:امہر:نج:ہانوہں:یک

:بضغ:ںیم:،لزنؽ وہیئگ:لیدبت وہج:ےس:دناتم:ےک::ےک:مغ:اور:ذعاب:یک:یاج:زپے:وت:دور:رقب:ےس:لزنؽ

دور::ںاافغتسر:اک:وہفمؾ:ےہ:ہک:اہ:!ہانہ:رک:ےک:مہ:اےنپ:اہلل:ےس:ویک:ہیاچانہ::ےس:اعمیف:الیقئاس:ان:اسھت:اینپ

:ےک:ہانوہں:رپ:دناتم:ےس:اعمیف:وہےئ،:ہن:مہ:ہانہ:رکےت،:ہن:رقب:ےس:رحموؾ:وہےت:۔:ولعمؾ:وہا:ہک:امیض

ے::اہلل:ہیلع:رۃمح:ی۔:الم:یلع:اقراہلل:ےک:ںیہ::ےہ؟:وتہب:ےک: ینع:روجع:ایلاور:وتہب:ایک،امےنگن:اک:انؾ:اافغتسر:ےہ

زخانئ:ادحلثی

دحثی اضمنیم

دمحم:ارتخ:اصبح::رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:میکحدجمد :زامہن:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل::خیش

9

10

ون ہک:دلجوں:ںیم:رہرشح:ےہ:ایگ:زابؿ:ںیم:رعیب:یک:ۃاھکل:ےہ:وج:وکشم:ںیم:ۃرماقاب اعون ےک: ینع:تو :رج

ث ک ینعی ےک:ںیہ ال ی

ہک:ہانہ:ےس:مت:اہلل::ام ا ے:اطع:رف:بلق:وک:::اہلل:اعتیل:ےسج:اک:رتہمج:ریم:الل ل ا ع و ج

::ےس:ینتج دور:وہ:ےئگ:ےھت:رھپ:اےنپ:اہلل:ےک:اپس:واسپ:ا:اجؤ،:اےنپ:رمزک:اور:رقتسم:ےس:گاھ :ےئگ:ےھت:رھپ:لزنؽ

:وبحمب:رپ:ا:اجؤ،:رھپ:لزنؽ ڈاؽ:دو۔::رپ:ااجؤ،:رھپ:اےنپ:بلق:وک:اہلل:ےک:دقومں:ںیم:ومیل:اجانں:رپ:ا:اجؤ،:لزنؽ

:رقب:ےس:دنبے:دور::ٹ:اان،:ہانوہں:یکانؾ:ےہ:اہلل:ےک:اپس:واسپ:گو:ہبےہ:ہک:وت:ہیالخہص: وہج:ےس:سج:اقمؾ

وک:دناتم:ےک::یاہلل:اک:انؾ:وتہب:ےہ:ہک:ہانوہں:ےس:دور:اقمؾ:رپ:واسپ:گوٹ:اان۔:روجع:ایل:وہ:ےئگ:ےھت:رھپ:ایس

اپ::ےگ،:ادنیہ:یھبک:ںیرک:اپ:وک:انراض:ںیہن:زعؾ:رکان:ہک:اے:اہلل!:ادنیہ:یھبک:ہیےس:دبؽ:رک::یاسھت:وضحر

:رتمح:ںیم:ےگ:اور:اپ:یک:رتمح:ےس:ٹپچ:اج ںیئ:وہں:ےگ،:اپ:ےک:داہ :ور:ںیہنےس:د :ٹپل:اج ںیئ:اوغش

:پ:وک:انراض:ںیہنا:ےگ:اور:یھبک:ےس:رںیہ:یا یو:ےگ:اور:ادنیہ:ہشیمہ:ںیرس:رھک:د:ےگ،:اپ:ےک:دقومں:ںیم

و :ات:ےہ:اور:وتہب:زعؾ:یلعرک:التیف:یک:؟:اافغتسر:امیضےگ۔:اس:اک:انؾ:وتہب:ےہ۔:اب:رفؼ:ولعمؾ:وہ:ایگ:ںیرکق

لت:یا ا

ےس:لبقتسم:رونش:رکات:ےہ۔

ظفل

ابی تمکح:ےک:زنوؽ:یک:تو

اب االطصح:ںیم: تو

ے::رکراہ:وہں۔:اہلل:اعتیل:رشح:ےس:شیپ:یک:۔:دحمنیثںیہ:ںیمسق:نیت:یک:ی

اب ہک:اہلل: ارفام تو

ےہ:ہک::ہیوکوبحمب:راتھک:ےہ۔:وساؽ::ی ب ائ ت

ےہ:ہک: ب:مت:ہیوجاب:: ا؟رفام:ںیہن:ںویک:ی

:دوا۔: ب:مت: ے:اطخ: ںیئ:یسیرمض:و:ےہ:وت:اسیج: ب:اہمترا:اخبر:ت ز:،اوتلہب:وہان:اچےیہ:ااطخل:وہ:وت:مت:وک:ریثک:ریثک

وبحمب:راتھک:وہں:رثکت:ےس:وتہب::ہک:ںیم: ارفام:ےیل:ایس:؟راکوٹ:ےہ:مت:وک:ایک:وتہب:رک ے:ںیم: ادہوت:ز:ںیہ:یک: ادہز

رےتھک،:وہ:مہ:ےس:ھچک::ںیہن: ادہز:اک:ااسحس:یھب:دجایئ:یوہ:امہر:ںیہ:ارلوجع:ںیہن:گوں:وک:ویکں:ہک:وج:ریثکرک ے:وا

:،رکےت:ہک:دو:اچر:ہانہ:اور:رکںیل:ںیہن:وتہب:یھب:یدلج:ےیل:اور:ایس:ںیہ:ںیم:اشیینرپ:ےیل:ایس:،رےتھک:ںیہ:یھب:ےلصاف

ااٹسپ:رپ:: کہک:ارگ:ا:ںویک:،ےگ:رھگ:ارک:وتہب:رک:ںیلرھپ:اشؾ:وک::رہ:سب:ااٹسپ:رپ:ہانہ:ےک:زمے:گوٹ:رک:اج ںیئ

ےہ::ںیہن:روح:یہ:نپ:ےہ:اور:وصتػ:یک: س:دقر:::ہنیمک:ہی!ؤاتب:؟ےلم:اگ:ےگ:وت:اےلگ:ااٹسپ:رپ:زمہ:ےسیک:وتہب:رک:ںیل

:رحاؾ:ذلت:ےس:زمے:ا ڑا ے:واال،:تہب:یہ:دجایئ:یک:قح:اعتیل:ہیاس:اظمل:ےک:ادنر۔: :رپ:ربص:رک ے:واال،

ذوؼ:راتھک:ےہ۔:افیہنرش:زماج:رےنھک:واال:ریغانانمبس:

إ إ إ إ

زخانئ:ادحلثی

11

اہےئ:احملت:تلفغ :دؽ:ےک

ر :رعمتفااعش

دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومالان::ادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت

11

12

رتتیب

:رقاؿ:یک:وج:اھٹمیئ:دجسموں:ںیم:میسقت:وہیت:اس:ںیم:)وادل:اصبح:ںیمہ(یھبک: رتاوحی:ںیم:متخ

وں:رش ک:ہن:وہ ے:د ےت:ہکلب:اس:روز:وخد:ابزار:ےس:اھٹمیئ:وگنمارک:اس:ےس:ز ادہ:الھکد ےت:اور:ےتہک:ہک:دجسم

ںیم:اھٹمیئ:ےنیل:ےک:ےیل:اجان: ے:ریغیت:یک:ابت:ےہ:۔اس:وخیب:ےک:اسھت:مہ:گووگں:وک:رحص:ےس:اچبےت:اور:

ریغت:اھکسےت۔:ا ک:ابر:زامہن:اطبل:یملع:ںیم:ریمی:زابؿ:ےس:رضحت:ومالان:رعیف:ادلنی:اصبح:رۃمح:اہلل:

ایگ:ہک:ومالان:زپےھ:وہےئ:ںیہن۔:وایعق::وگتفگ:ںیم:ہی:لکن:ہیلع:اسقب:ممتہم:داراولعلؾ:دویدنب:ےک:قلعتم:یسک:ۂلسلس

ومالان: ے:اظرہی:ملع:ںیہن:زپاھ:اھت:وگ:ڑبے:دمرب:اور:اصبح:تبسن:زبر :ےھت:،ہی:نس:رک:وادل:اصبح:وک:ہصغ:

اایگ:اور:تہب:ڈااٹن:ہک:زبروگں:یک:اشؿ:ںیم:ںیہک:اےسی:اافلظ:اہکرکےت:ںیہ،اس:دقر:افخ:وہےئ:ہک:امر ے:وک:اےھٹ:

گووگں:ےک:االخؼ:یک:تہب:یہ:دہگناتش:رےتھک:ےھت:نکیل:اس:ےک:اسھت:یہ:تبحم:اور:وگ:امرا:ںیہن:رغض:مہ:

(25تقفش:یھب: ے:دح:رفامےت:ےھت:۔):ارشػ:اوسلاحن::

ایلع:درہج:یک:ذاہتن

رضحت:واال:یک:ذاہتن:نپچب:یک:وشویخں:ںیم:یھب:امن اں:یھت۔:یئن:یئن:دجںیت:وسیتھج:ںیھت۔وخد:

ارت:وسیھج:ہک:رباست:اک:زامہن:اھت:رگم:ااسی:ہک:یھبک:ربس:ایگ:یھبک:لھک:ایگ:رفامےت:ےھت:ہک:ا ک:دہعف:ےھجم:ایک:رش

رگم:اچراپایئں:ابرہ:یہ:یتھچب:ںیھت: ب:ربےنس:اگل:اچراپایئں:ادنر:رکںیل: ب:لھک:ایگ:ابرہ:اھچبںیل۔:وادلہ:اصہبح:اک:

:اچراپایئں: یل:وہیئ:یتھچب:وت:ااقتنؽ:وہاکچ:اھت:سب:وادل:اصبح:اور:مہ:دوونں:گاھیئ:یہ:اکمؿ:ںیم:رےتہےھت:ونیتں:یک

ںیھت۔:ا ک:دؿ:ںیم: ے:ےکپچ:ےس:ونیتں:اچراپویئں:ےک:اپےئ:ریس:ےس:اسپ:ںیم:وخب: س:ےک:ابدنھ:دےی:

اب:رات:وک:وج:ہنیم:ربانس:رشوع:وہا:وت:وادل:اصبح:دجرھ:ےس:یھب:ےتٹیسھگ:ںیہ:ونیتں:یک:ونیتں:اچراپایئں:ا ک:اسھت:

وت:یتلھک:ںیہن:ویکں:ہک:وخب: س:ےک:ابدنیھ:یئگ:ںیھت:اکانٹ:اچاہ:وت:اچاو::یتٹسھگ:یلچ:ایت:ںیہ۔:رایسں:وھکےتل:ںیہ

ںیہن:اتلم:رغض:ڑبی:رپاشیین:وہیئ:اور:ڑبی:لکشم:ےس:اپےئ:لھک:ےکس:اور:اچراپایئں:ادنر:ےل:اجیئ:اجںیکس۔:اس:

وفلماظت

:ااکرب وفلماظت

:رضحت:ومالان:اشہ:دمحم:ارشػ:یلع:

ملتل

اھتونی:اصبح:میکح:االتم:دجمد:ا

12

13

ںیم:اینت:دری:یگل:ہک:وخب:گیھب:ےئگ:۔وادل:اصبح:ڑبے:افخ:وہےئ:ہک:ہی:ایک:انوقعمؽ:رحتک:یھت۔

:ابلکل:یہ:نپچب:اک:واہعق:ےہ:۔:اور:ا ک:واہعق: ظف:مالؾ: دیج:ےک:دعب:اک: اد:ا ا۔:ا ک:ان انی:احظف:ےھت:ہی:وت

نج:وک:مالؾ: دیج:تہب:ہتخپ: اد:اھت:اور:اس:اک:اؿ:وک:انز:یھب:اھت۔:اؿ:وک:رضحت:واال:لبق:ولبغ:ونالف:ںیم:مالؾ: دیج:انس ا:

مالؾ: دیج:اک:دور::رکرےہ:ےھت۔:رضحت:واال: ے:دور:ےک:رکےت:ےھت۔:ا ک:ابر:راضمؿ:رشفی:ںیم:دؿ:وک:اؿ:ےس:

وتق:اؿ:وک:ہبنتم:رکد ا:ہک:احظف:یج:ںیم:اج:مت:وک:دوھاک:دوں:اگ:اور:ہی:یھب:اتبےئ:داتی:وہں:ہک:الفں:اتی:ںیم:

دوھاک:دوں:اگ۔:احظف:یج: ے:اہک:ہک: ںاں:اجؤ:یئھب:مت:ھجم:ایک:دوھاک:دے:۔ےتک:وہ:ڑبے:ڑبے:احظف:وت:ےھجم:دوھاک:

یہ:ہن:ےکس۔دے:

قوم رضحت:واال: ب:انس ے:ڑھکے:وہےئ:اور:اس:اتی:رپ:ےچنہپ:نذر و لکل

ت ع ان انما

وت:تہب:رتلیت:ےک:اسھت:زپاھ:اسیج:ہک:روکع:رک ے:ےک:رقبی:رضحت:واال:اک:ومعمؽ:ےہ:اس:ےک:دعب:اس:: ہاد

ےس:اےگ: ب: اخ الل

وک:اس:رطح:ڑباھرک:زپاھ:ہک:ےسیج:روکع:ںیم:اجرےہ:وہں::زپےنھ:ےگل:وت:ظفل:اہلل:یعلم

:روکع:ںیم:ےلچ:ےئگ: اور:ریبکت:ینعی:اہلل:اربک:ےنہک:واےل:وہں:سب:احظف:یج:ہی:ھجمس:رک:روکع:ںیم:اجرےہ:ںیہ:وفرا

ادرھ:رضحت:واال: ے:اےگ:رقأت:رشوع:رکدی: یعلم

اب:ادرھ:احظف:یج:وت:روکع:ںیم:ےچنہپ::اخ ما تمل

:احظف:یج:دیسےھ:وہرک:ڑھکے:وہےئ،اس:رپرضحت:واال:وک: ے:اایتخر:یسنہ:اور:ا درھ:رقأت:رشوع:وہیئگ:وفرا

ایئگ:اور:ہہقہق:امررک:سنہ:زپے:اور:یسنہ:ےس:اس:دقر:ولغمب:وہےئ:ہک:امنز:وتڑ:رک:اگل:وہےئگ۔رضحت:واال:ےک:

اھچ: ب:رضحت:واال: ے:واہعق:وادل:امدج:یھب:دحیلعہ:گنلپ:رپےھٹیب:رقاؿ:رشفی:نس:رےہ:ےھت:اوہنں: ے:ببس:وپ

ایبؿ:ایک:وت:ابووجد:اتمتن:اںیہن:یھب:یسنہ:ایئگ۔:رضحت:واال:وک:ہی:ہلئسم:ولعمؾ:اھت:ہک:امنز:ںیم:ہہقہق:ےس:انابغل:اک:ووض:

ںیہن:وٹاتٹ:رصػ:امنز:افدس:وہیت:ےہ۔:ذہلا:رھپ:امنز:یک:تین:ابدنےنھ:ےگل:وت:وادل:امدج: ے:رواک:ہک:ایھب:ںیہن:ےلہپ:

گو:ورہن:رھپ:یسنہ:اےئ:یگ:اور:امنز:افدس:وہیگ۔:ڑبے:یہ:دادنمشن:ےھت۔: ب:رضحت:واال:وخب:سنہ:وخب:سنہ:

ےیل:بت:رکمرامنز:یک:تین:ابدنیھ:اور:انتج:اس:روز:رقاؿ:انسان:اھت:اس:وک:وپرا:ایک۔

:و:ارقاب:اےنپرضحت:واال:رفام ا:رکےت:ںیہ:ہک:اہلل:اعتیل:ےک:لضف:ےس:نپچب:یہ:ےس:اہجں:ںیہک:راہ:ازعہ

اگیب ے:بس:اک:وبحمب:یہ:راہ:احالں:ہک:ںیم:نپچب:ںیم:تہب:وشایخں:ایک:رکات:اھت۔:رگم:اج:لک:ےک:ڑلوکں:یک:یس:

دنگی:رشارںیت:ہن:وہیت:ںیھت:اس:ےیل:بس:وک:اجبےئ:انوگار:وہ ے:ےک:یھب:یلھب:ولعمؾ:وہیت:ںیھت۔دویایل:ےک:

:اجےت:ےھت:دوونں:رطػ:مہ:دوونں:گاھیئ:زامہن:ںیم:ریمھٹ:اھچؤین:ےک:ابزار:ںیم:ڑسک:رپ:دو:روہی:رچاغ:سالےئ

:روامؽ:وک:رحتک:دے:رک:بس:وک:ا ک:رطػ:ےس:اھجبےت:ےلچ:اجےت:رگم:وکیئ:رباہن: انلچ:رشوع:رکےت:اور

(26اماتن۔دنہوؤں:وک:یھب:انوگار:ہن:وہات۔):ارشػ:اوسلاحن::

وفلماظت

14

اھوںی:باتب:دلج:متخ:وہاجوے:(:وھتڑا:زپاھوںی:رگم:اطمہعل:وخب:رکاوںی،ہی:ہن:ایخؽ:رکںی:ہک:ز ادہ:ز ادہ:زپ17

ویکں:ہک::باتب:یہ:متخ:رکارک:ایک:رکںی:ےگ: ب:ںیھجمس:ےگ:ںیہن: ا: اد:ہن:رںیھک:ےگ۔:اور:ہی:یھب:ہن:ایخؽ:

رکںی:ہک:دورسی:باتب:ںیم:اھجمسںیل:ےگ۔:ویکں:ہک::اشدی:دورسی:باتب:زپےنھاک:ومعق:ہن:ےلم۔:اور:ہی:

ڑے:دؿ:ںیم:زپاتھ:ےہ۔:اور:وج:ز ادہ:زپاتھ:ےہ:وہ:ز ادہ:لثم:شیپ:رظن:رںیھک:ہک:وج:وھتڑا:زپاتھ:ےہ:وہ:وھت

دؿ:ںیم:زپاتھ:ےہ۔:وہج:اظرہ:ےہ:ہک:وج:ز ادہ:زپےھ:اگ:وہ:اطمہعل:کیھٹ: رر:رکے:اگ:اور:ہن:اومہتخ:یک:

رگناین:رکےکس:اگ۔:ہن:ایھچ:رطح:ےھجمس:اگ۔:اور:اومہتخ:اک:اایتخر:اؿ:ےس:ایبؿ:رکدے:اگ۔:اور:اس:اک:ارثک:

:رکے:اہیں:کت:ہک:اومہتخ:ربؼ:وہاجےئ۔اؿ:ےس:وساؽ:رکایل

(::ااتسد:وک:اچےیہ:ہک:صرػ:ںیم:وج:ااعفؽ:ہک:ابابتعر:حیحص:و::ومہمز:ولتعم:وریغہ:ےک:ایگرہ:مسق:رپ:ںیہ۔:رہ:ا ک:یک:18

:ریبک:یک:وخب: اد:رکادںی:اور:اؿ:یک:ںیلیلعت: :ریغص:یک:ا ک:ا ک:رگداؿ:صرػ ا ک:ا ک:رگداؿ:صرػ

ر:رعد ہ:داعو ہ:وتاوای ہ: اد:رکادںی:اتہک:ادب:یھب:ااجوے:اور:داع:و:درود:وخب:قشم:رکادںی:اور:ااعش

یھب:وج:زغم:ابعدت:ےہ،:ہی:یھب:احلص:وہاجےئ۔اور:اںیہن: ب:ذوؼ:و:وشؼ:وہ:بت:اؿ:ااعشر:وک:زپاھرک:

:اس:یک:قشم:یک:تہب: :وحن:ںیم:اعل:ومعمؽ:یک:وخب:قشم:رکادںی۔:ویکں:ہک: داع:یھب:امگن:ںیل:اور:ملع

ےہ۔رضورت:

رفتمؼ

(::یسک:اطبل :ملع:ےک:قلعتم:اےسی:اطبل :ملع:اک:قبس:قلعتم:ہن:رکے:ہک:اؿ:دوونں:ںیم: اراہن:اور:دواتسہن:قلعت:1

:اؿ:اک:قلعت: وہ ے:اک:اامتحؽ:وہ،ارگ:یطلغ:ایخؽ:ںیم:وہیئگ:ہک:اھجمس:اھت:ہک:ہن:وہیگ:رگم:وہیئگ:وت:دعب:ملع:وفرا

ت: تی:السؾ:و:مالؾ:ےس: عن:رکدے۔:ارگ:ہی:العج:اکؾ:ہن:قبس:وریغہ:اک:ڑھچادے:اور:اؿ:وک:اسپ:ںیم:اب

رکے:ا ک:وک:اکنؽ:دے۔:ارگ:دنگہ:قلعت:ولعمؾ:وہاجوے:وت:دوونں:وک:اکنؽ:دے۔:

(::ارگ:اشرگد:ومغمؾ:وہ:اور:ااتسد:وک:ولعمؾ:وہ:ہک:ہی:اس:ایخؽ:ےس:نیگمغ:ےہ:ہک:ںیم:انوخش:وہں: ا:اس:یک:رطػ:2

ںیم:ااتسد:یج:ےک:دؽ:ںیم:ھچک:ہن:وہ:وت:اشرگد:رپ:ااہظر:رکدے:ہک:ےس:ریما:ھچک:امگؿ:ربا:ےہ۔:اور:واعق:

وفلماظت

:ااکرب وفلماظت

ہیلعہللتمح::اصبح:رہدویئاہنسل:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:اربار:اقحل:یحم

14

15

ریمے:دؽ:ںیم:ھچک:ںیہن:ےہ:اتہک:اس:اک:مغ:اجات:رےہ۔

(::وخد:ازاد:رےہ:اور:اںیہن:یھب:ازاد:رےھک:ینعی:میلعت:و:رتتیب:و:االصح:اک:قلعت:وت:رےہ:اور:وخب:دؽ:ےس:رےہ،:3

ادی:ںیم:للخ:ہن:ڈاےل،:اور:ہن:اؿ:ےک:اکؾ:یک:وہج:ےس:اس:ےک:العوہ:اےنپ:یسک:اکؾ:یک:وہج:ےس:اؿ:یک:از

اینپ:ازادی:ںیم:للخ:ڈاےل۔:اےنپ:اکؾ:ےک:واےطس:اؿ:وک:وبجمر:ہن:رکے،:اور:ہن:اؿ:ےک:اکؾ:ےک:واےطس:وخد:

وبجمر:وہ۔اینپ:تحلصم:ےک:الخػ:ہن:وہ:اور:اؿ:اک:الھب:وہ:وت:رکدے،:اور:اانپ:الھب:وہ:اوراؿ:یک:تحلصم:ےک:

۔:ےسیج: تشہ:ںیم:گو :رںیہ:ےگ:وےسی:یہ:رےہ:::::؎الخػ:ہن:وہ:وت:رکاےل

تشہ:::ااجن:::ہک::ازارے:::ابندش

را:::اب::::::ےسک:::::اک:رے:::::ابندش:: ےسک:

ابب:دوؾ

اطنیبل:ےک:اصنحئ:ںیم

بصنم :اطبل :ملع

ر:ںیہ۔:ارگ:(::زپےنھ:ےک:زام ے:ںیم:وتق:و:تحص:و:رفاتغ:وک:تمینغ:ےھجمس،ویکں:ہک::ہی:زیچںی:اہنتی: ے:اابتع1

ہی:ومعق:لیھک:وکد:ںیم:صرػ:رکد ا:وت:دعب:وک:ومعق:ہن:ےلم:اگ۔:اورفک :اوسفس:انلم:زپے:اگ۔

سج:ےس:عفن:دینی: ا:دوینی:احلص:رکان:اچےہ:اس:ےک:اسےنم:اےنپ:وک:اٹمدے۔:ینعی:اینپ:اشؿ:و:یخیش:و:اھٹپین:اطؼ::( 2

اایتشؼ:ےس:زپےھ:اور:زپاھ:وہا:وخب: اد:رپ:رھک:دے۔:اور:ا:دب:اور:ااطتع:اور:دختم:اانپ:اعشر:انبےل۔:

ااسی:رہمابؿ:و:وخش:وہاگ:ہک:اچپس:روےپ:ےک:دےنی:ےس:یھب:اانت:ااتسد::رےھک۔:اؿ:ابوتں:ےس:اؿ:اشء::اہلل:اعتیل

رہمابؿ:و:وخش:ہن:وہات۔:

یک:ابت:ےہ۔:(:یطلغ:ارگ:مالؾ: ا:اکؾ:ںیم:وہاجےئ:وفرا:اینپ:یطلغ:اک:ارقار:رکےل:ابںیت:ہن:انبوے،:ویکں:ہک::ہی:ةکت3

سج:ےس:زپےھ:اس:یک:تبحم:ااطتع:اور:ادب:اک:تہب:اپس:رےھک۔:اس:ےس:ڑبا:عفن:وہاگ۔ ( 4

(::اسھت: اد:رک ے:ںیم:تمہ:اور:وشؼ:ںیم:رتیق:وہیت:ےہ۔5

(::ملع:رپ:انز:ہن:رکے:ہکلب:تمعن:ھجمس:رک:رکشہی:ادا:رکات:رےہ۔:ورہن:تمعن:نھچ:اجےئ:یگ۔:اور:اعمل:اک:دامغ:افجل:6

ایگ:اور:لک:ملع:وھبؽ:ایگ۔ےس:رخاب:وہ

وفلماظت

16

اےنپ:خیش:یک:تبحص::ںیم: س:تین:ےس:اجان:اچےیہ؟

:اامیین:اطع:وہیگ:اؿ:ںیم:فرمایا کہ وضحر:یلص:ا:ہلل:ہیلع:وملس: ے:اراشد:رفام ا:ہک:نج:وک:الحوت

:یہاجتمعا عل۔ںیتبحم:رک:اہلل:ےک:ےیلرصػ:وج:اسپ:ںیمیھب:ںیہ:وہ:دو:دنبے::الل تابا یف رجالن

:ااعتف:،تبحم:رپ:عمج:وہےت:ںیہ:اہلل:یکہی: ؤ:ےہ:وت:ارادہ:رکےک:اج:یرضور:ردصق:اور:اایتخ:ؽ:ےہ:سج:ںیماامتجع:ابب

احلص:دصق:رکو:اتہک:وصقمد::ؤ،رماد:انبرک:اجاس:وک:اانپ:ےک:اپس::اےنپ:رمیب:ہک:اہلل:یک:تبحم:ےک:ےیل:اجرےہ:ںیہ،

دصق:،ذہلا:ارادہ:رکےک:ںیہیھب:تبحص:ںیم:یک:خیش:ےہ،اپ:گو :ںیہن:ریرقت:اخیلںیم:سلجم::یک:خیش:۔وہاجےئ

۔رںیہ:دیرماد:وہاجےئ:اور:اپ:رم:خیش:،وصقمد:وہاجےئ:اتہک:خیش:ؤرکےک:ا

ےک:اپس::ولچ:خیشہک:اہک:رکو::ہیتم:اہک:رکو،::ریرقت:اخیل،اےس:ےہوہیت:دو:دؿ:سلجم::یامہر:ےتفہ:ںیم

:الہ:اہلل:ںیم:،ںیھٹیب :ااعتفؽ:ںیمزتسماد:ےہ:اور:تبحص وت:ریرقت۔ںیلچ:تبحص دصق:::الہ:اہلل:الزؾ:ےہ۔:وت:ابب

:ااعتفؽ:ےس:ےہ۔:،اور:ظفل:ےہ:یوہات:ےہ،:اذخ:امذخ:اک:ارادہ:رضور :ہک:اہلل:اعتیل:ؤارادہ:رکےک:اذہلا:اامتجع:ابب

رمدوں::۔رےہ:یگ:تبحص:یھب:یک:ر:خیشاوےگ::ںینس:یھب:ےگ:ابںیت:ےک:اپس:رںیہ:خیش:ریدینتج:اور::ےھجم:ل:اج ںیئ

:د:ںیم:خیش::تبحص وت: ےک:ےیل :دینش:اخیل:وعروتں:ےک:ےیل:نکیل:رےتہ:ںیہ:یھب:ےتھکیےہ:ہک:د:یھب:دییناوت یناوت

:یک:اکؿ:ےس:یبنوعرت: ۔:ارگ:وکیئرںیہ:اکؿ:ےس:یتنسوہ:،ںیہاقمؾ:اقمئ::تبحص:ےک:ےیل:اؿ:ےک:اکؿ:یہےہ:ہک:

تبحص:اک:افدئہ:اکونں:ےس:احلص::یک:خیشوخانیت:وت::۔ںیہ:یتنب:تاکؿ:ےس:احصایب:،:وہںیئگابت:نس:ےل:وت:وہ:احصد ہ

۔ےہ: ا:امکئ:اگلاس:ےیل:،رکںیل

قا علہی:دنبے: ب:: ،:ابوہںفلکت:ہب:وہں:وہں:وت:ابدصقل:ہنا ک:دورسے:ےس:دجا::یہتف دؽ

قا ،وہج:ےس::اکومں:یک:یرھگ:ےک:رضور:،رتتیب:یک:وچبںدؽ:ہن:اچےہ:رگم:اجترت،::،انوخاہتس:اگل:وہں:ہینثت:تف

:لعفتاور:ےہ: :لعفت:ےک:ےیل:،:ےہابب

:،ےس:اجےت:ںیہ:اجےت،:فیلکت:ںیہن:وخیش:وخیش:ینعیفلکت:الزؾ:ےہ::ابب

وسحمس::م تف:وتدجا:وہں:سلجم:ےس::ےس،:اہلل:واگوں:یک:خیش ب:وبہج:ا تفل:ےک۔:ںیہ:م تف:وسحمس:رکےت:

وفلماظت

:ااکرب وفلماظت

خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد :زامہن:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:

16

17

کلف:اج ںیئ:،رکےت:وہےئ:اج ںیئ

تب

::وبۂج:؟اج ںیئ:ںم تف:وسحمس:رکےت:وہےئ:ویک۔اور:اج ے:وک:دؽ:ہن:اچےہ:،

یےہ:ا:ہی۔ا تفل:ےک

یلف

یانا:۔:ےتہک:ںیہ

یلف

ی ے:اتفل:ےس:ا:زیوںےہ۔:ارگن:یتیوجڑ:د:

یلف

ےہ۔:یل:

اامؾ:اعدؽ:یک:ودج:ارفںی:رشح

ؿ:ںیم:ا:ہک:وج:ںیہ:یسیت:اہک:است:افص: اوملس: ے:اراشد:رفام:ہیلع:اہلل:اعتیل:اعمل:یلص:رسور :فرمایا

:ایہل:احل:وہ:اگ::یھبتفص:اک:ےس:یسک: :ارتخ:یک:نتم:ےہ:اور:رشح:اس:یکدحثی:اپک:اک: ہی۔:اگ:اپےئ:ہیاک:اس:رعش

وہاگ:ذہلا::ںیہن:ہیوہاگ:ویکں:ہک:اہجں:اسحب:وہاگ:واہں:اس:اسحب:ںیہنواہں:وہاگ::ہیاس:اہجں:ےہ:ہک::ہیزابؿ:ےس:

است:اؿ:۔:وہاج ںیئ:تفص:ےس:اپ:فصتم:ہن:یسک:اتہک:یسک::ت:وغر:ےس:ںینساسوتں:افص:ہیبس:گو ::پا

:ارگ:ل:اجےئ:وت:اجنت:ےک:ےیل:یھب: کا:ربمن:ےہ:ورہن:است:ںیم:وت:ایلع::وہاج ںیئلصاحارگ:اسوتں::ت:ںیمافص

ےہ:ےہ۔سج:اک:الہپ:ربمن::تمینغ نیاریم:،،:فصنم:ابداشہ،:ہفیلخامام عادل

ومل

ےگ:مہ:وت::اب:اپ:ںیہک:ا

::اےنپ: مس:ےک:رہ:وص ے:ںیماےنپ:بلق:وک:ابداشہ:انبرکومہ :یھب: ےس:نیکسم:رہ:نیکسمنکیل:۔:ںیہ:ابداشہ:ںیہن

ےننس:دے،::ہنہن:رک ے:دے،:اکؿ:وک:اگان::یاوھکنں:وک:دبرظن،ہانہ:ہن:وہ ے:دےوکیئ:دعؽ:اقمئ:رکدے:اور:

:اہوھتں:وک:طلغ:ہگج:اامعتسؽ:ہن:رکے،:ریپ رطػ:ہن:ےل::س:یکؤاہ:وک:امنیس:وںزابؿ:وک:وھجٹ:ہن:وبےنل:دے،

دعؽ: ب:اقمئ:وہات:ےہ: ب::وصوبں:ںیم:نکیلدعؽ:اقمئ:رکدے::وصوبں:ںیماسرے: مس:ےک:رغض:اجےئ۔

ےک:ےیل::االصح:یک:بلقےہ۔:اس:ےس:ولعمؾ:وہا:ہک::وبضمط:وہیت:وگرٹنمن،:رمزک،:رادجاھین:ؽرٹنیس:،وافؼ

وگرٹنمن:وک:اور:رمزک:وک:وبضمط:انبان:رہ::ؽرٹنیس:اہلل:واگوں:ےس:قلعت:اقمئ:رکےک:دؽ:یکاور:اجان::اخاقنوہں:ںیم

:اعدؽ: ن:اجےئ۔:اس:رقتؤمہ :رپ:رفض:ےہ:اتہک:وہ:اام :اعدؽ: ن:اتکس:ےہ:وج:اےنپ::یھب:نیکسموہ:ےس:رہ::ریؾ

اامؾ

ا ء:ےس:ہانہ:ہن:وہ ے:دے،:رہ:وص ے:ںیم

ن

ضع ۔دعؽ:وک:اقمئ:رےھک:ا

ااسی:اوت:ااجےئ،:ںیم:ایسی:ےس:اثتب:وہات:ےہ:ہک:اس::ثیدح:وگرٹنمن:وک:وبضمط:رکان:ایس:ؽرٹنیس

ےس:وگدن:اگلےک::اکذغ:وک:دورسے:اکذغ: کا:ےس:کپچ:اجےئ،:ےسیج:اعتیلاہلل:دؽ: ن:اجےئ:ہک:ا س:اک::نیقیو::امیؿا

:ےس:اینت:وہاگ۔:وت:اہلل:اعتیل:ہن:اگل:وہاگ،:ٹھپ:اجےئ:اگ:رگم:اگل:ںیہن:،ے:اگڑھکہن:ا:،ےٹہ:اگہن:اکذغ:وہ:اکپچ:دو:وت:

ہک::ےس:اس:رطح:ےس:کپچ:اج ںیئ:تبحم:احلص:رکان:رہ:ومہ :رپ:رفض:ےہ:ہک:امہرے:بلق:و:اجں:اہلل:اعتیل

:یکےہ؟:الہ:اہلل::دوا:ایک:۔رکے:رکے:اور:دوا:یھب:داع:یھب:۔اؿ:ےس:اگل:ہن:رکےکس:ںیمہ:ہیااشعر: کاسرا:اعمل:ا

ھچک::اابتع:ےک:یھب:ےہ۔:تبحص:ریغب:عفن:اکل:ںیہنرگم:وت:ےہ::اابتع:ےک:دیفم:تبحص:اابتع:ےک:اسھت،:تبحص:ریغب

وخش:رانہ::۔:اپ:وس:دصیفربدار: ن:اجےیئں:رفام:ےوپر وت:وس:دصیف:ےہ،:رگم:عفن:اکل:ارگ:اپ:اچےتہ:ںیہ:دیفم

وفلماظت

18

:وخش:رانہ:ےہ:وت:وخیشوس:دصیفارگ:وت::؟مغ:زدہ:رانہ:اچےتہ:ںیہدصیفھچک::،وخش:رانہ:اچےتہ:ںیہ:ھچک:دصیف: ااچےتہ:ںیہ

ہہک:راہ:اھت۔:وخش:ہن:وہں:وت:انہک:ارتخ:ایک:!:ارگ:اپ:وس:دصیفوخش:رکےیجیل:رک ے:واےل:وک:وس:دصیف:ادیپ

وک:اور:اس::یدفااکر:اور:وج:اؿ:رپ:دفا:وہات:ےہ:اس:یک:ںیہ:ارلانیمح:ریخ:،ںیہ:ارمح:ارلانیمح:یلاعت:اہلل

:یےگ:وت:امہر:ںیمہ:ہانہ:وھچڑ:دارگ:ہک::دبامگین:ہیےس::رکات۔:ارمح:ارلانیمح:ںیہن:ںرااگیئ:وک:اہلل:اعتیل:یوافدار:یک

رکوےگ::رک: ب:اہلل:وک:رایض:ڑےس:وھچزمے::ؾ۔:ارے!:رحا ے:زمہ:وہاجےئ:یگ:،وہاجےئ:یگ: ے:فیک:زدنیگ

:یھب:ںیم:داین:۔وہیگ:افینریغ:،وہیگ:دحمودریغ:وخیشوہ:رکے:اگ::ادیپ:وخیشےک:دؽ:ںیم:وج:اپ::وت:اہلل:اعتیل

دؽ:اور: مس:بس:رہ:وتق::،بلق:اور:اقبل:۔اجنتیھب:ں:ےس:ؤاور:زسا:باک ںا:یھب:ارخت:ںیمب،اک ںا

ےہ۔:رہ:وتق:ومج:ںیم:ےہ،:اس:ےیل:ج:ںیموف:یک::اہلل:اعتیل:ےگ۔ ںں:ہکںیہرومج:ںیم

ا ء:وک:ہانوہں:ےس:اچب ںیئ

ن

ضع امتؾ:ا

سج:رطح:اریئڈنکنشی:اؿ:رک ے:ےک:دعب:اپ:گو :اینپ:ومرٹوں:ےک:ارشاد فرمایا کہ

: :اوت :ابرصہ، :اوت :اھکن، :انک، :وت:اکؿ، ےشیش:ڑچاھےت:وہ،: ب:اہلل:ےک:انؾ:اک:اریئڈنکنشی:دؽ:ںیم:اچگو:رکو

:اشہم،:اوت ا ء:وک:اہلل:یک::اسہعم،:اوت

ن

ضع:انہقط:اپوچنں:ےشیش:ڑچاھدو:ینعی:اؿ:ا الہسم:اور:وبےنل:یک:زابؿ:یک:اوت

:الہسم:ینعی:وھچ ے:یک:اوت:اہھت:ںیم:ریھک:ےہ،:اوت:ذاہقئ:زابؿ: انرفامین:ںیم:تم:اامعتسؽ:رکو۔اہلل: ے:اوت

:یک: یلت:ںیم:ارک:ویہ:ںیم:ریھک:ےہ۔:اہلل:یک:اشؿ:ےہ۔:ریمے:خیش:رفامےت:ےھت:ہک:رویٹ:ےس:وخؿ:انب:اور:اھکن

:اسہعم:ینعی:ےننس:یک:اطتق: ن:ایگ،: رسخ:رگن:اک:وخؿ:روینش: ن:ایگ،:اکؿ:ےک:ادنر:ویہ:رسخ:رگن:اک:وخؿ:اوت

زابؿ:ےک:ادنر:وبےنل:یک:اطتق: ن:ایگ۔:ایک:اشؿ:ےہ:امکل:یک!:بلق:ںیم: ب:ذرک:ےس:ونر:دیپا:وہاگ:وت:بلق: ب:

ےک:اسھت:اسھت:اہلل:اک:ونر:یھب:دوڑے:اگ۔: ب:اوھکنں:ںیم:اہلل:وخؿ:الپسیئ:رکے:اگ:وت:امہری:روگں:ںیم:وخؿ:

اک:ونر:اےئ:اگ:رھپ:اہلل:ےک:ونر:ےس:دبرظنی:ےسیک:وہیگ؟:اکؿ:ےس:اگان:ےننس:یک:تمہ:ںیہن:وہیگ۔:اتبؤ!ہی:ذوؼ:اسیک:

یسک::ےہ؟:وج:ارتخ:شیپ:رکراہ:ےہ۔:وکشش:رکو:ہک:اہلل:اعتیل:وک:ا ک:ہحمل:انراض:ہن:رکو۔: ںری:ےپھچ:اوھکنں:ےک

:و:زاری:وت:رکو،:انمتےئ:وافداری:وت:رکو۔:ارگ: وگےش:ےس:یھب:رحاؾ:ذلت:تم:وھکچ،اس:ےک:ےیل:مک:از:مک:اہ

؎ وافداری:ںیہن:ےہ:وت:انمتےئ:وافداری:وت:رکو:اور:وافداری:ےک:ےیل:اہ:و:زاری:وت:رکو،:اابکشری:وت:رکو

تبحم::وت::اے::دؽ::ڑبی::زیچ::ےہ

ہی:ایک:مک:ےہ:وج:اس:یک:رسحت:ےلم

مک:ےس:مک:رسحت:وت:رکو:ہک:اکش!:وہ:دؿ:اات:ہک:ریمے:اسری:زدنیگ:ےک:احملت:اہلل:اعتیل:رپ:دفا:وہاجےت۔مہ:

گو : ے:ریمض:وت:ںیہن:ںیہ،:ےنیس:ںیم:دؽ:وت:ےہ،:لقع:وت:ےہ،:وافداری:یک:رعتفی:وت:اجےتن:ںیہ۔

وفلماظت

19

) ںیھت:طسق(

رضحت:رمع:اک:رضحت::البؽ:ےس:رباتؤ

:روضاؿ:ا:امتؾ:احصۂب نی:رکاؾ

ومل

:اریما ہلل:اعتیل:مہیلع:انیعمج:اسپ:ںیم:تبحم:ےس:رےتہ:ےھت۔

رضحت:رمع:ریض:اہلل:اعتیل:ہنع:یک:زابؿ:ےس:رضحت:البؽ:یشبح:ریض:اہلل:ہنع:ےک:ابرے:ںیم:ا ک:دہعف:اانت:لکن:

ؤں:ےس:رودنو۔:ایگ:ہک:البؽ:وت::اکال:ےہ۔:سب:رھپ:وفرا:زنیم:رپ:ٹیل:ےئگ:اور:اہک:ہک:البؽ:ریمے: مس:رپ:ولچ،:اےنپ:اپ

نی:وہان:اکؾ:ںیہن:

ومل

نی:اپ:یسیک:ابںیت:رکرےہ:ںیہ؟:اہک:ہک:ارخت:ںیم:اریما

ومل

:اہک:ہک:اریما اوہنں: ے:

:اےئ:اگ:مت:ریمے: مس:رپ:ولچ۔: ب:ا وہنں: ے:تہب:ارصار:ےک:دعب:یھب:ااکنر:ایک:وت:اہک:ہک:ااھچ:وہک:ںیم: ے:دصؼ

دؽ:ےس:اعمػ:رکد ا۔:::::::::::::

ی:ےک:ؤمذؿ:وہ ے:یک:تلیضفدجسم :وبن

:ا ؿ:وک:دجسم:وبنی:اک: :یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےک:یھب:وبحمب:ےھت، رضحت:البؽ:اہلل:ےک:ایپرے:وبحمب:

ؤمذؿ:رقمر:ایک:ایگ،:وہ:دجہت:ےک:وتق:ا ک:ڑبایھ:ےک:رپھچ:یک:تھچ:رپ:ارک:ھٹیب:اجےت:ےھت،:دجہتےس:افرغ:وہرک:

: حب:اصدؼ:وہیئ: ا:ںیہن:ےسیج:یہ: حب:اصدؼ:وہیت:یھت: رج:یک:ذرک:اذاکر:رکےت:رےتہ:ےھت:اور:دےتھکی:رےتہ:ےھت:ہک

اذاؿ:د ےت:ےھت:اور:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وک:دیبار:رکےت:ےھت۔:نکیل:احصہب: رج:یک:امنز:ںیم:اینت:اتریخ:رکےت:

:ہیلع:ےھت:ہک:اینت:روینش:وہاجیت:یھت:سج:ںیم:اکےل:رگن:اک:داھہگ:رظن:اےکس۔:ایس:ےیل:اامؾ:اوب:ہفینح:رۃمح:اہلل

وا ے:اس:دحثی:وک: رج:یک:امنز:دقرے:اتریخ:ےس:زپےنھ:یک:دلیل:انب ا:ےہ: ب أسف

ن ا ف ر ج ف ا

ا ہ

ظ ع

م

:ےہ۔::ر ج ال :اس:ےیل:ہک:ا س:ںیم:وثاب:ز ادہ رج:ںیم:ا افسر:)ینعی:امنز: رج:وخب:رونش:رکےکادا(ایک:رکو

)ویکں:ہک:ز ادہ:امنزی:رش ک:وہاجےت:ںیہ۔(

یک:اذاؿ:ںیم:رضحت:البؽ:ےک:ےلمج:یک:ومشتیل رج:

وت:رضحت:البؽ:اک:ہی:ومعمؽ:اھت:ہک: رج:یک:اذاؿ:دے:رک:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:اک:دروازہ:اٹھکٹھکےت:

و:وبقتیلتیدہاالعامت

وماظع :ہنسح

میکح:دمحم:رہظم:اصبح:داتم::رباکمہتمیلح:االتم:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:

19

20

ےھت،:ادنر:ےس:رضحت:اعہشئ:ریض:اہلل:اعتیل:اہنع:رفامیت:ںیھت:ہک:سب:کیھٹ:ےہ:ینعی:ایھب:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:

ا :ا ک:رمہبت:ااسی:وہا:ہک:دروازہ:اٹھکٹھک ا:اور:اہک:رشتفی:الرےہ:ںیہ۔:نکیل امنز:ڑھکی:وہ ے:وایل::م ائ ۃ ق ل

اہلل:اک:یبن:وت:وس:راہ:ےہ۔:اؿ:نائمسول الوےہ،:ادنر:ےس:رضحت:اعہشئ:ریض:اہلل:اعتیل:اہنع:وجاب:دیتی:ںیہ:

من انومال ےک:ہنم:ےس:الکن::اہلل:ہیلع:وملس:رعش:ےس:رفش:امنز:دنین:ےس:رتہب:ےہ۔اپ::یلص:ۃ یی

::روح:ےس:رعش:

رپ:ایھب:ےچنہپ:یہ:ےھت: ںں:ہک:اپ:امہری:رطح:دجہت:اہیں:داین:ںیم:ںیہن:زپےتھ:ےھت،:وہ:وت:رمت

ےک:اسےنم:اہلل:اعتیل:ےک:اسےنم:دجہت:زپےتھ:ےھت،:نج:ہاگوہں: ے:اہلل:وک:اینپ:اوھکنں:ےس:داھکی:وہ:ا ؿ:یک:ایک:

تق:التوت:رکےت:وہےئ:روےت:ےھت:وت:ۂنیس::ابمرک:ےس:ایسی:اواز:ایت:یھت:ےسیج:تیفیک:وہیت:وہیگ:ہک:سج:و

ڈنہ ا:ےک:وھکےنل:یک:اواز:وہیت:ےہ۔

ب:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:دیبار:وہےئ:وت:رضحت:اعہشئ:ریض:اہلل:اعتیل:اہنع: ے:رعض:ایک:ہک:

وت:ا وہنں: ے:ا ک:ظفل::سول نائم الوںیم: ے:اہک::ۃ قائم ال اروسؽ:اہلل:البؽ:اےئ:ےھت:اوہنں: ے:اہک:

من انومال اہک:امنز:دنین:ےس:رتہب:ےہ۔:ہی:نس:رک:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:تہب:وخش:وہےئ،:ۃ یی

ابرہ:رشتفی:الےئ:اور:رفام ا::اے:البؽ!:اج:ےس:اینپ:اذاؿ:ںیم:اس:ےلمج:وک:اشل:رکگو۔

:البؽ:اک:رمہبت اذاؿ

ا :تیفیک:وہیت:یھت:ہک: ب:رضحت:البؽ:ےک:اذاؿ:دےنی:یک:ایک م م ن ا د ھ ش

ر ا د ےتہک:الل ل و س

ےھت:وت:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:رپ:ا ک:رظن:ڈاؽ:ےتیل:ےھت۔:یسک: ے:اہک:ہک:ہی:ہشبح:ےک:رےنہ:واےل:ںیہ،اذاؿ:

ااھچ:ولچ:دنچ::دےنی:ےک:ےیل:رعب:ےک:یسک:اےھچ:اقری:وک:رقمر:رکد ا:اجےئ:وت:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس: ے:رفام ا:

دؿ:ےک:ےیل:رقمر:رکدو۔:ایھب:دنچ:دؿ:یہ:زگرے:ےھت:ہک:رضحت:ربجلیئ:ہیلع:االسلؾ:چنہپ:ےئگ:ہک: اروسؽ:اہلل!:

:اذاؿ:وہریہ:ےہ۔ا وہنں: ے:رعض:ایک:ہک: :رفام ا:ںیہن،دمےنی:ںیم:وت ایک:دمےنی:ںیم:اذاؿ:دنب:وہیئگ:ےہ؟

،:رف ےت:اؿ:یک:اذاؿ:اک:وجاب:د ا:رکےت:ےھت،:اج:لک: اروسؽ:اہلل!:البؽ:یشبح:یک:اذاؿ:اامسونں:رپ:یتچنہپ:یھت

اذاؿ:یک:اواز:اورپ:ںیہن:چنہپ:ریہ:ےہ۔

رضحت:البؽ:ےک:اجمدہات

اتبےیئ:بلق:یک: س:رہگایئ:ےس:قلعت:وہاگ:اؿ:اک:اہلل:ےس۔:اوہنں: ے:اہلل:یک:راہ:ںیم:تقشم:یھب:

:ا س:وک:اہلل:اعتیل:ادیم:انتج:اجمدہہ:رکات::ۃمجاہدا قدر امشاہدۃ بتہب:ااھٹیئ:یھت،: ےہ:ا انت:یہ:اشمدہہ

:تہب:اسرے:گو :اںیہن:ڑکپ:رک:اس:ےک:اورپ:رکاےت:ںیہ۔ :ہکم:وکےلئ:داکہ:رک:رسخ:رکےت:ےھت، رشمنیک

و:وبقتیل:تیدہا:العامت

21

اٹلد ےت:ےھت،:اہیں:کت:ہک:رمک:یک:رچیب:ےک:ےنلھگپ:ےس:وکےلئ:ھجب:اجےت:ےھت:نکیل:رضحت:البؽ:یک:زابؿ:ےس:

ک:ےہ،:اہلل:ا ک:ےہ:اج:کت:ایسی:تبیصم:یسک:رپ:ایئ؟:یھبک:ںیہن،:اانت:ا ک:یہ:ظفل:اتلکن:اھت:ادح:ادح۔:اہلل:ا

دشدی:ااحتمؿ:اھت۔:ا ک:رمہبت: ب:رضحت:اوبرکب:دصقی::ریض:اہلل:اعتیل:ہنع:ا درھ:ےس:زگرے:وت:اؿ:ےک:رو ے:

ز ادہ::ا س: ے:اہک::ںیہمت:تہب۔:وعنذابہللیک:اواز:نس:رک:اؿ:ےک:ااق:ےس:اہک::ویکں: مل:رکات:ےہ،:دخا:ےس:ڈر

تبحم:ےہ:وت:مت:رخدی:گو۔:وپاھچ:ایک:تمیق:ےہ:اس:یک:؟اہک:اپ:ےک:اپس:ا ک:ڑبا:نیسح:و:لیمج:وخب:وصرت:رسخ:

دیفس:رویم:الغؾ:ےہ،:وہ:الغؾ:ےھجم:دے:دںی:اور:ےنتج:ےسیپ:ا س:الغؾ: ے:عمج:ےیک:ںیہ:وہ:یھب:دے:دںی:اور:اس:

:الغؾ:وک:الےئ:اور:رضحت:البؽ:وک:ےل:ےئگ:اور:اکےل:ولکےٹ:الغؾ:وک:ےل:اج ںیئ۔:رضحت:اوبرکب:وفرا:ےئگ،:رویم

دیساھ:ابراگہ :راستل:ںیم:ےچنہپ:اور:رعض:ایک:ہک: اروسؽ:اہلل!:دیفس:اھکؽ:اور:اکےل:دؽ:واےل:وک:دے:ا ا:وہں:اور:

اکیل:اھکؽ:اور:ونراین:دؽ:واےل:وک:ےل:ا ا:وہں۔اپ::یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وخش:وہےئگ:اور:رفام ا:::اکش!:اس:ںیم:

:یھب:مت:اشل:رکےتیل۔:ک ےے:وک:رصػ:وجرہی:اچہپاتن:ےہ،:اعؾ:ادیم:وت:ےہک:اگ:ہک:ےہ ہ:ےہ۔ریما:ہسیپ

الل ان اہلل:اعتیل:لکش:ںیہن:دےتھکی:ہک:اس:اک:رگن:انتک:اصػ:ےہ،:ہی:وت:اطیشؿ:ںیمہ:داھکات:ےہ،:

وک:: مس:ےاہلل:اعتیل:امہر قلبکم ال ینظرصورکم، ولكن لاجسامکم، ول ا ال لینظر

ا:امہری:وصروتں:وک:ںیہن:دےتھکی،:وہ:وت:امہرے:ولقب:وک:دےتھکی:ںیہ۔:د۔ںیھک:رضحت:البؽ:وک:اہلل:اعتیل: ے:انتک:اواچن:

اقمؾ:اطع:رفام ا۔

ب:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:اک:واصؽ:وہایگ:وت:رضحت:البؽ:دمےنی:ںیم:ںیہن:رہ:ےکس: ںں:ہک:اعدت:

ا زپی:وہیئ:یھت:ہک: ب: م م ن ا د ھ ش

ر ا د ےتہک:ےھت:وت:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::یک:ز ارت:رکےت:الل ل و س

ےھت۔:وت: ب:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:داین:ےس:رپدہ:رفام:ےئگ:وت:رضحت:البؽ:یھب:دمےنی:ےس:رجہت:رکےک:کلم:

!:مت:وت:دمےنی:اشؾ:ےلچ:ےئگ۔:ا ک:رمہبت:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::وک:وخاب:ںیم:داھکی:اپ: ے:رفام ا:ہک:اے:البؽ

وک:وھبؽ:یہ:ےئگ:وہ۔:سب:دورسے:دؿ:یہ:دمےنی:ےک:رفس:رپ:رواہن:وہےئگ۔:رضحت:نسح:اور:رضحت:نیسح:

ریض:اہلل:امہنع:: ے:دروخاتس:یک:ہک:اج: رج:یک:اذاؿ:اپ: ے:دینی:ےہ۔:وناۂس::روسؽ:یک:ابت:اپ:اٹؽ:ںیہن:

ےھ:بس:روےت:وہےئ:ابرہ:لکن:اےئ:ےکس۔ ب:اذاؿ:دانی:رشوع:یک:دمےنی:ےک:رھگوں::ےس:وعرںیت،ےچب،:وبڑ

:دو:اعمل:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:دوابرہ::رشتفی:ےل:اےئ۔:اتبےیئ:ایک:تیفیک:یھت!اہلل:اعتیل:مہ:بس: ہک:اشدی:رساکر

ےک:ولقب:ںیم:یھب:اینپ:اور:اےنپ::روسؽ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک:ایسی:یہ:تبحم:دیپا:رفامدے،:انیم۔

اجری:ےہ()

و:وبقتیل:تیدہا:العامت

22

ہتس()زگہتش:ےس:ویپ

اک:دورسا:طخ: ہیلعہللتمح یواال:وھپوپلر:رضحت

رواہن:رکاکچ:وہں:وت:ےھجم::ہضیےہ۔: ب:رع:ایک:ارقح: ے:اراسؽ:دختم:ابربتک:ںیم:ہضیرع:ا ک

وت::۔: ب:رات:وہیئںیدؽ:رپ:زگر:ابںیت:بیجع:وہا۔:بیجع:اتخس:ارطضاب:اس:دورسے:وخاب:ےک:قلعتم:دیپ

اجےئ:اور::امدیرف:یلست:یوملس::ےک:ریم:اہلل:ہیلع:انجب:روسؽ:اہلل:یلص ہعیہک:ذبر:ےس:رعض:ایک:اےنپ:اہلل:اعتیل

اچر:اافلظ:درابر:روسؽ::ہیوت:: اعف:وہاجےئ۔:رھپ: ب:وسراجےئ،:اتہک:ارطضاب:: اےس:رشمػ:رفامد:ریبعت:اس:یک

اراشد:وہےئ::ںیم:ریبعت:وملس:ےس:اس:وخاب:یک:اہلل:ہیلع:وبقمؽ:یلص

۔اتؾ:وہیئگ:ااتتخؾ:در:ااتتخؾ:رھپ:ےھجم:یلست(4ااہتندرااہتن)(3ااتتسردرااتتسر)(2اامضردراامضر)(1)

ریبعت

اک:وجاب::زیدقس:رسہ:ازعل:یاالتم:ومالان:اھتون:میکح:رضحت

اہلل!:و:رۃمح:مکیلع:االسلؾ

:اتدیئ:ےک:اراشد:ےس:اس:یک وملس:اہلل:ہیلع:وخد:وضحر:یلص:!ھکل:اکچ:وہں۔ادمحل:ہلل:ریبعت:وخاب:یک:اس

:والاامضر:در:اامض:ہی۔وہیئگ :ںیہ:موؾ:یفخم:ہی ے:اھکل:اھت۔::ےک:قلعتم:ےہ،سج:وک:ںیم تیر،:ااتتسر:در:ااتتسر:موؾ

ےک:تااہتن:درااہتن،:ااتتخؾ:در:ااتتخؾ:موؾ:وبن:ورہیا ےک:ےیل:اچراافلظ:اامعتسؽ:رفامےئ:ےئگ:ںیہ:اتدیک:تیاور:اغ

قلعتم:ےہ۔رق

ن

:یک:اقتلب:ےس:اس:ںیم:ت :اغ:دیق:ااہظر :اافلظ::یھب:اہیںےکےیل::دیکات:تیوحلمظ:ےہ:اور اچر

۔وبنت:ااہتن:درےج:اظرہ:وہاگ:۔:ضیف اامعتسؽ:رفامےئ:ےئگ:ںیہ

(52: ہمیمض:زینسح:ازعل:)ایہتن

ذرک :راگتفں

اضمنیم:واقمالت

دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ادقس:ومالان::اشہ:میکح:خیش

22

23

الماقت:یلہپ

ہٹنھگ:: کےس:ا:االیےک:دؿ:امنز:دیع:دیعہ:رقب:ونط:رپاتب:ڑگھ:ےس:لچ:رک:ارقح:نیع:اابیئ:اےنپ

وصتر:ذرے:ذرے:ےس:بلق:وک:رسمور:رکراہ::ہی اور:رسمت:یھت:وخیش:لبق:وھپوپلر:علض:امظع:ڑگھ:اچنہپ۔:بیجع

احؽ: ے::زابؿ :یہ:ےتھکید:ر۔:وھپوپلیھت:اسؽ:یک:16 ابیرمع:رقت:رمدش:اک:رہش:ےہ۔:اس:وتق:ارقح:یک:ےریم:ہیاھت:ہک:

؎ رعش:زپاھ:ہی

ہ رہش:اشہ و: تس:زیربت:رہش

وبد:بح:اگونط:ںیاعقش:ا:زند

()رویم

رس:ابمرک:ےک::یھت:وہیئ:رپ:ریھک:زنیم:وغشمؽ:ےھت،:وٹیپ:اس:وتق:التوت:ںیم::ہیلعاہلل:رمدش:رۃمح:ریمے

وسحمس:وہا:ہک:رضحت:سمش::اسی۔:ارقح:وک:ااھکیرطػ:د:یاچک:اھت۔:ااچکن:ریم:ابیںابؽ:رھکبے:وہےئ،:رگ

؎: رعش:زپاھ:ہیاحؽ:ےس::اور:ارقح: ے:زابؿ :ںیہ:زییربت:نیادل

ابیںرگ اے:اچک :ھجم:وک:یھب اتب:: راز:ھچک

اشیںرپ:اس :رواں:زفل رت:ا داہ :اے

اک::ؾدؿ:ایق:40رغض:ےس،:وہں:االصح:یک: ادمحم:ارتخ:وہں،:رپاتب:ڑگھ::ےس:ا:!::االسلؾ:مکیلعایک رعض ے::ارقح

:ہیاور::ہہک:ایگ:اسسن:ںیم: کا:ابںیت:نیت:ہیارادہ:ےہ۔: :یک:اہلل:ہیلع:رۃمح::یرضحت:ادقس:اھتون:یاحرض:اداب

: ا::اؿ:ےک:ےیل:انہتش:الؤ:اور:مکح:رفامرفام اڑبے:اصزبحادے:وک:اکپرا:اور:: ےت:رضحاھت۔: اکچ زپھ::باتوبں:ںیم

::اہلل:ہیلع:رۃمح:زیی:ربت:نیولعمؾ:وہا:ہک:ارقح:رضحت:سمش:ادل:اسیا:رظن:ںیم:یہ: کانہتش:رکےک:ھچک:اراؾ:رکگو۔ا

اچک۔::ابیںابؽ،:رگ:ہانت،:وودیےس:ےلج:وہےئ:اشن:ایہل:رکراہ:ےہ۔:دلج:ابمرک:رپ:ہگج:ہگج:قشع : ارتز:یک

اہلل:ےس::ریپ:ہک:اسیج:رظن:ایئ:وہیت:یرماد:وپر:اواز۔:سپ:یبلق:وھتڑے:وھتڑے:وےفق:ےس:لسلسم:اوہں:یک

؎ ::ںیہ:ےشقن:وک:ےتچنیھک:ااعشر:ایس:ہی۔:ارقح:ےک: ااطع:رفام:یہ:اسیو:اچےتہ:ےھت:اےنپ:رکؾ:ےک:دصےق:ںیم

وک::ابیونںےہ:رتے:اچک:رگ:اھکی ے:د:مہ

وک ونںامیپ وہےئ: ےتکلھچ: ےس: مغ::اشت

وک:روںدرد:ےک:امیب رتے: ےہ:اھکی ے:د:مہ

: وک وہےئ:رپواونں: زتےتپ:: مغ:ےسوسزش

ذرک :راگتفں

24

اثنر وکنین دوتل :ںیہ رک ے:وک:: دفا:مہ

وک داامونں: ےٹھپ: ے:اشخب:ےہ:وج:مغ:اؿ::وت

کت:داع:امانگن:اور:اہتسہ::رید:تعک:ےک:دعب:دجسے:ںیمرہ:دو:ر:وااہلہن:ابعدت،:ذرک:و:التوت:اور:دجہت:یک:یک:رضحت

وااہلہن:ابعدت،:رثک:ت:اہ:و:رعنۂ::یسیےہ۔:ارقح: ے:ا:تساب:کت:ویپ:ہاگوہں:ںیم:اہتسہ:رو ے:اک:ہشقن:ارقح:یک

کن یف ثیدح:اسدیگ:واال:ےک:رنہ:نہس:یک:تاور:رضح:اھکیوک:ہن:د:اہےئ:قشع:ےک:اسھت:رکےت:وہےئ:رھپ:یسک

ن :نحص:یکرشح:یھت:یک:یب انک غر ک یااد

ےک:انکرے:ابرش:ےس:ےٹک:ےٹپ:اور::ویاروںاخؾ:د:۔:رھگ:ےک:ااحطۂ

رکان:اور:ارثک:رغمب:ےک:دعب:ےس::رطػ:ریس:یک: ادر:رضحت:اک:ارثک:اراؾ:رفامان۔:یھبک:رپھچ:ںیم: کےک:ا:ںاٹچویئ

ابر:ابر:اوہں::رک:اہلل:اور:التوت:ںیمذ:تھچ:واےل:ےصح:ںیم:یلھک:دجسم:یک:ںیم:روینش:اتروں:یک:رصػاشعء::کت:

اات:ےہ:وت:دؽ:وخؿ:ےک:اوسن:روات:: اد ب::اواز:اور:رعنۂ:اہےئ:درد:ےک:اسھت:وغشمؽ:رانہ،:ارقح:وک:اج:یھب:یک

؎: اات: ادرعش::ہیرک:اغبل:اک::ھکید:اسدیگ:یک:فیےہ۔:اخاقنہ:رش

ےہ ریاینو::یس ریاینو وکیئ

اا: اد رھگ: ےک:ھکی:وک:د:دتش

:احؽ:ےک:رحت:ا ک ؎: ہک:ایک:ریدؿ:وطبر:رعض

مغ:اک:ھچک:دماوا:،ےیجی:ریمے

؎ ::ایک:ریرصمہع:رحت:ہیاک:::اہلل:ہیلع:رۃمح:ازیرضحت:احظف: ری:اور

انجب:::اجک:::ںیرفبام:::از:::میرو:::اجک

؎ ا:رمق:رفام:وجاب

ہہن:ہک:ابدہ:وخردۂ اجن:رسامہ:

:یہک:ارخ: ااکپچ:اسی ے:اےنپ:ااتسں:ےس:ا:اہلل:ہیلع:رۃمحرمدش::ےرفام:رک:ریم:ریرصمہع:رحت:ہی :اسسن:کت:اتب

:قح:اعتیل:ہیتبحص:اک:رشػ:احلص:راہ:اور:ارتخ:رپ::وسہل:ربس:دؿ:رات:یک:ابیہن:الاکس:اور:رقت:دجایئ :میظع:اک:ااعنؾ

؎: رماد:ےہ:احلص :اریم:یہیاور:

دش ارخ: ار ؿ:تبحص زددرمشچ::فیح

دش و:اہبر:ارخ: دندیمیلگ:ریس:روےئ

؎: ےہ:ایک:شیپ:اخہک:اس:مظن:ںیم:اامجیل: کاک:ا:زدنیگ:یک:اہلل:ہیلع: ے:اےنپ:قلعت:اور:رضحت:رمدش:رۃمح:ارقح

ذرک :راگتفں

25

وجتسج یھت ےھجم: یک اکل: خیش

وب و: رگن: ںاہج دوھاک:دے::ات::ہن

ایگ ل: اکل: اشہ : وہ: ارخش

ایگ ل: اکل: امہ : اک: دؽ: رچخ

رسد اہ: اںرگ مشچ: اںرب ہنیس

رمد ریپ وہ: قح: قشع رسااپ: اھت

وہظر اک: تبحم: ےس: وم: نب : رہ

وبصر ان: قشع: امغز: یھت مشچ

نت اخک: یک اس::ذارک:یھت رپ::رفش

نگف ولجہ: رپ: رعش::یک اس: روح

فل احب ل اہےئرعنہ::::: ی ال

ںید خیش وہ: ددبمؾ: اھت راہ::رک

رحؾ وکےئ: زارئ: اک: اس: مس

رحؾ اجؿ: رحمؾ: یک اس: اجؿ

اامسں راےئ و یھت یک اس: اجؿ

ابہگنں یہ: دخا اھت: اک: نت اخک

اھت: اچک ابیںےس:اس:اک:رگ:قشع

اھت ک:انمغ انۂل: اک: اس ذرک:

ںید اشہ : وہ: رہپ: ےلھچپ: وک::رات

زںیم اہےئ:وخں:ےس:رترکات::ااس

: اگہ: دجسہ : اعاقشؿ ںید رب

ںیہن ےک اعہم: اگہ:: دجسہ لثم

اھت ےس: قح: اشہ:ابز: رسرگدہ

اھت ےس: قشع:قح: غیت رسربدیہ

ذرک :راگتفں

26

ہفسلف قطنم: درس: رک:ےک::رتک

ززلہل و::رچخ درس: اھت: راہ::دے

ریس:ویایگن:د ربنف: اعقش: وہ:اھت:

رفزایگن از: و لقع: از: اھت

اہیں اہنت:ےہ: ے:اھجمس:سیق:ںیم

اہیںرپ:: در ایس یھب وت: اج::ھٹیب

اگل رےنہ: وںیہ : ارتخ: ارغلض

اگل ےنلم: وںیہ اک: ےنیج فطل

:اور:رضحت:خیش:احلص:یک:اولعلؾ:ںیم:ےک:دمرےس:تیب:یہ رضحت:خیش:میلعت:یک:تدرایس:اناکرہ:دبع: ے:رعیب:اس

واےطس:ےس:: کرصػ:ا:زپےھ۔رضحت:خیش:ےک:دنچ:اپرے:ربتک:ےک:ےیل:‘‘فیرش:یاخبر’’ےس::اہلل:ہیلع:رۃمح

اکدنولھی:اہمرج::اصبح: اومالان:دمحم:زرک:ثیادحل:۔:رضحت:خیشےک:اشرگد:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح:رضحت:وگنگیہ

اور:امہرے:رضحت:ےک::اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمحاکدنولھی: دمحم:ییحیدل:امدج:رضحت:ومالان:ےک:وا:اہلل:ہیلع:رۃمحدمین:

:اہلل:ہیلع:رۃمح:وگنگیہومالان:ردیش:ادمح:اصبح:رضحت::اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:ومالان:امدج:یلعرضحت: ثیااتسد:دح

مہ:قبس:ےھت۔:ںیم:فیرش:یاخبر:ثیدرس:دح:اہیںےک:

دنب:رکےک: ب:انسات:وت:اراشد:رفامےت::اماشء:اہلل!:اراشدات:وک:ملقےک::اہلل:ہیلع:رضحت:رمدش:رۃمح:ارقح

وک::اضمنیم: ضم:اور:دقیاغ ےہک:ارتخ:ریم: اےس:رفام:گاھیئ:ریپ: کا:ےابر:ریم: کاور:تہب:رسمور:وہےت۔:ا

:اہلل:د:وفحمظ:رکاتیل:ےہ:اور:اںیہن:وخب:ھجمس:اتیل :اماشء :اچر:اسؽ:دعب:ابیےک:رقت:مہف:ےہ۔قلعت:خیش:یک:نیےہ،

:وہیت:ےک:تہب:فیلکت:یویب:ہک:ریغب: ادؿ:رفام: کرعےص:دعب:ا: کا:اصہبح:اک:ااقتنؽ:وہایگ:اہیلہ:رضحت:ادقس:یک

ےہ۔:رکیتکس:یہ:یدختم:ویب:اپاخ ے:یک:بےہ:ہک:اشیپ:ااجیت:یسیا:ریےہ،:ضعب:امیب

تہب::،۔:رھپ:رضحت:ادقس:ےس:دروخاتس:یک ے:وادلہ:اصہبح:ےس:اکنح:ےکقلعتم:وشمرہ:ایک:ارقح

وادلہ:اصہبح:ےس:رضحت:اامؾ::یک:اہلل:ہیلع:اامؾ:دمحم:رۃمحرضحت:ہک:: اور:وہےئ:اور:دقع:رفامرک:اراشد:رفامرسم

اھت۔: ا ے:دقع:رفام:اہلل:ہیلع:رۃمح:اوبہفینح

)اجری:ےہ(

إإإإ

ںذرک :راگتف

27

اک:لمع:ااہتنیئ:قشع:ےہ:سج:ںیم:احویجں:یک:وعض:یھب:اعاقشہن:انبدی:یئگ:: جح:ارشاد فرمایا کہ

ےںیہن: نہ:۔ےتک،:سب:ا ک:اچدر:اورپ:اور:ا ک:اچدر: ےچی:،:اعقش:وک:سابس:اک:اہکں:وہش:وہات:ہک:ےلس:وہےئ:ڑپک

ےہ؟:ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:وج ںیئ:ںیہن:امر۔ےتک،:وج ںیئ:زپ ے:ےس:رس:رحصااتنب:ےہ:وت:رحصا:ےننب:دو۔:وخوبش:تم:

روہ،:ےسیج:اعقش:وک:وساےئ::اامعتسؽ:رکو:ینعی:ینتج:زیچںی:افصیئ:اور:اظنتف:یک:ںیہ:بس:متخ:،:ابلکل:اگوؽ:ولجؽ

ے:جح:یک:ادا ںیئ:اعاقشہن:ریھک:ںیہ۔:ےگنن:رس:ےگنن:ریپ:ےسیج:یسک:زیچ:اک:ھچک::وشعمؼ:ےک:ھچک: اد:ںیہن:راتہ۔:اہلل:اعتیل

وہش:یہ:ںیہن۔:وجات:یھب:اس:رطح:ونہپ:ہک:ریپ:ےک:اورپ:یک:ڈہ اں:یلھک:رںیہ۔:ڑبے:گو :اینپ:اشؿ:داھکےت:

اھک ے:ےنیپ:یک:وہسوتلں:ےس:رحموؾ:،:ےگنن::،ہک:ونط:ےس:دوربس:اشؿ:اخک:ںیم:المدی:ںیہ،:جح:ںیم:اہلل:اعتیل: ے:

:دو:اور:رس:ےس:رسیشک:اکنؽ:دو،:رسڈنما ے:اک:مکح:دے:رکاہلل:اعتیل: ے: ریپ،:ےگنن:رس:روہ:اورجح:ےک:دعب:رس:ڈنما

اکنؽ:دی۔:وخاہج:اصبح:اک:رعش:ےہ::::::::::؎:دنبوں:ےک:رسےس:رسیشک

ی::::ااھچیل::::اجےئ::::::یگخیش::::::یک:::::ڑگپ

رسیشک:::رس::::ےس:::::اکنیل::::::اجےئ::::یگ

ب::رقب:ےہ،:اس:ےیل:ارگ:واہں:زنہل:زاکؾ:اخبر:وہاجےئ:وت:ربھگاؤ:تم:،:واہں:یک:امیبری:یھب:تمعن:ےہ:اور:ذرۂعی

ےتسنہ:روہ،:رکسماےت:روہ،:اہلل::اہیں:اےئ:وت:یہی:ھجمس:رک:اےئ:ہک:مہ:سب:اہلل:ےک:ںیہ،:رہ:احتل:ںیم:تسم:روہ،

یک:دمح:وانثء:رکےت:روہ،:اہلل:یک:راہ:ںیم:تقشم:ااھٹان:ڑبے:بیصن:یک:ابت:ےہ۔

ہبعک:رشفی:اک:ادب

ہلئسم:ہی:ےہ:ہک: راػ:رکےت:وتق:ہاگہ:یچین:روھک،:ہبعک:وک:تم:دوھکی:،: راػ::ارشاد فرمایا کہ

:ادب:ےہ،:ںیم:ہبعک:وک:دانھکی:اجزئ:ںیہن:ےہ۔: ب:ابداشہ:اک:ددیار:وہ راہ:وہ:وت:اس:وتق:ابداشہ:ےس:رظن:المان:الخػ

ابداشہ:یک:تمظع:اک:اقتاض:ےہ:ہک:ہاگہ:یچین:روھک۔:وت:وگ ا:اہلل:اعتیل: ے:اتبد ا:ہک:ریمے:رھگ:اک: راػ:رکان:ریما:یہ:

: راػ:رکان:ےہ،:وہ:ریمے:اسےنم:احرضی:اک:وتق:ےہ۔: ب: راػ:رکو:وت:رھگ:واےل:اک:زمہ:ےل:گو:ویکں:ہک

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

اضمنیم:واقمالت

دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ادقس:ومالان::اشہ:میکح:خیش

27

28

ب:ریمے:رھگ:اک: راػ:رکرےہ:وہ:وت:وگ ا:ریما:یہ: راػ:رکرےہ:وہ،: ب:ںیم:اسےنم:وہں:وت:رھپ:ریمی:رطػ:

ویکں:دےتھکی:وہ،:ابداشہ:یک:اھکن:ےس:اھکن:الم ے:یک:ےسیک:تمہ:رکےت:وہ،:ابداشہ:یک:تمظع:اک:قح:ہی:ےہ:ہک:ہاگہ:یچین:

ھکن:المان:ےسیک:اجزئ:وہاگ؟روھک۔:ںیم:وت:ابداشوہں:اک:ابداشہ:وہں،:ھجم:ےس:ا

جح:ںیہن:رفض:وہا۔::ں:اریاین:،:رصمی:اور:داین:رھب:یک:وعرںیت:ایت:ںیہ،:اؿ:اک:امتاش:دک ےنھ:ےک:ےیلاہی

روہ۔:رقاؿ:اپک:ںیم:اہلل:اعتیل: ے:رفام ا: رک ے:ےک:اابسب:ےس:دور:اؿ:وک:دانھکی:جح:وکاضعی:رکان:ےہ۔:جح:اضعی

رپاامیؿ:ال ے:واےل:دنبو!::انرحمؾ:وعروتں:اور:ڑلوکں:وک:دانھکی:مت:رپ:رحاؾ:ےہ:ہک:مت:ایبنج:وعروتں:رپ:رظن::ہک:ھجم

ڈاگو: ا:ڑلوکں:وک:دوھکی۔:اؿ:وک:تم:دوھکی۔:مت:دنبے:وہ،:دنبیگ:اجبالؤ:،:ہبعک:ںیم:یھب:مت:دنبے:وہ:اور:ابرہ:ےک:

ؾ:رکو:ہک:یسک:وعرت:وک:رظنااھٹ:رک:تم:دوھکی:ورہن:اسرا:وکلمں:ںیم:یھب:دنبے:وہ:اور:اہیں:وت:اور:یھب:ز ادہ:اامتہ

۔ونر:لکن:اجےئ:اگ:اور:اطیشؿ: ن:اجؤ:ےگ

ارگ:یسک:ادیم:یک:اںیھکن:دبہاگیہ:ےک:رمض:ںیم:التبم:وہں:وت:وہ:اطمػ:ےک:اپس:ہن:ےھٹیب:اتہک:وعروتں:

اگ:اور:دبرظنی:ےس: چ:اجؤ:اک:نسح:اصػ:ہن:رظن:اےئ،:دور:وھٹیب،:دور:ےس:وعروتں:اک:نسح:ددنھال:اس:رظن:اےئ:

الضف:وت:یہی:ےہ:ہک:ہبعک:رشفی:ےک:رقبی:ںیھٹیب:نکیل:وج:دبرظنی:اک:رمضی::ےگ:۔:ارگ:ہچ:اعؾ:گووگں:ےک:ےیل

اہیہل::اہیہل:ےک:ےیل:تیصعم:یک،:رحاؾ:اکؾ:یک:ےسیک:ااجزت:وہیگ؟:ااسی::صخش:اجبےئ:ایلجتت :ےہ:اس:وک:ایلجتت

:اگ،:اس:ےیل:اطمػ:ےس:دور:وھٹیب:اتہک:ارگ:یطلغ:ےس:رظن:زپ:یھب:اجےئ:وت:نسح:ےک:تیصعم:ںیم:التبم:وہاجےئ

ددنھال:اس:رظن:اےئ:،:اصػ:رظن:ہن:اےئ:اور:ہانہ:اک:رمبکت:وہ ے:ےس: چ:اجؤ۔

امہمؿ:یک:وتنیہ:زیمابؿ:یک:وتنیہ:ےہ

:وج:ںیمرہ:ونمہم:اور:دمہنی:اہیں:ہکم:رکمیسک:ےک:امہمؿ:وک:ربی:رظن:ےس:دانھکی:زیمابؿ:یک:وتنیہ:ےہ۔

رمد:ووعرںیت:ڑلےک:اےئ:وہےئ:ںیہ:ہی:بس:اہلل:وروسؽ:ےک:امہمؿ:ںیہ،:اؿ:وک:ربی:رظن:ےس:دانھکی،:دبرظنی:

ذہلا:ارگ:اہیں:وکیئ:وعرت:رظن:اےئ:وت:رظن:یچین:رکےک:وہک:ہک: ا:اہلل:!::،رکان:اہلل:وروسؽ:ےک:اسھت:اتسگیخ:رکان:ےہ

ں:ےس:ز ادہ:رتحمؾ:ےہ۔:ارگ:اس:ےک:اسھت:وکیئ:ربا:ایخؽ:الؤں:وت:ہی:اپ:یک:امہمؿ:ےہ،:اس:وہج:ےس:ہی:ریمی:ام

:رظن:اٹہ:رک:وس ں :ہی: ا:وگ ا:اینپ:امں:ےک:اسھت:ربا:وسچ:راہ:وہں۔:ایس:رطح:ارگ:وکیئ:ڑلاک:رظن:اےئ:وت:وفرا اہلل!

ں:رظن:اچبؤ،:اپ:اک:امہمؿ:ےہ۔:سب:ڑلیک:اور:ڑلےک:بس:ےس:اہی:ریمے:ابپ:ےس:ز ادہ:رتحمؾ:ےہ،:ویکں:ہک

روسؽ:یلص:اہلل::مجع:ںیم:یھب:یہی:مکح:ےہ:نکیل:اہیں:اعمہلم:ز ادہ:نیگنس:ےہ:ہک:ہی:دلب:انیم:ےہ:اور:دمہنی:ہبیط:دلب

روسؽ:یک:تمظع:یک:وہج:ےس:اؿ:ےک:امہمونں:یک:زعت:رکو۔ر:وااہلل::ہیلع:وملس::ےہ،:اس:ےیل

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

29

:: :یف:امجعل:یھب:اطع:اہلل:اعتیل:اس:لمع:وک:وبقؽ:رکےل:وت:یویا یف:ارعلب:یک:ربتک:ےس:اہلل:اعتیل:یویا

:ےس:رےنہ:یک:وتقیف: :ےس:رےنہ:یک:ربتک:ےس:اےنپ:اےنپ:وکلمں:ںیم:یویا رفامدںی:ےگ:ینعی::اہلل:اعتیل:اہیں:یویا

دے:دںی:ےگ:اور:رھپ:ایخؽ:اےئ:اگ:ہک:ہی:وت:اہلل:ےک:دنبے:اور:دنب اں:ںیہ،:اؿ:وک:ےسیک:ربی:رظن:ےس:دوھکیں۔

جح:ورمعہ:ےک:قلعتم:اخص:دہا ات

وہایئ::امہ:ونٹ:::جح:ورمعہ:ےک:ارحاؾ:یک:تین:رک ے:ےک:دعب:وخوبش:اک:اامعتسؽ:ونممع:ےہ۔:اس:ےیل

:رپیپ:د ا:اجات:ےہ:اس:وک:اامعتسؽ:ہن:رکںی۔

شٹ

اہجز:ںیم:وج:وخوبشدار:ٹ

د۔ںیھک:۔:رحنیم:رشنیفی:ںیم:اسری:داین::رظن:یک:اخص:افحتظ:رکںی:ینعی:انرحمؾ:وعرت: ا:ڑلیک: ا:ڑلےک:وک:ہن (1

ےس:یھب:سفن:دبرظنی:ہن:رک ے::رہ:وتق:اس:اک:ایخؽ:رںیھک:ہک:وگۂش:مشچ:ےک:گو :اےت:ںیہ:اس:ےیل

:رکےک:ںیلکن:ہک:اہیں:یسک:وک:ںیہن:دانھکی:ےہ:،اپےئ :وتق:ہی:ارادہ ے

کلت

ن

ن:ابراس:۔رھگ:ےس: دؽ:ںیم:ابر

:دبرظنی:رکادے:اگ۔:دوونں:رحؾ:ا ن:االاوایم:ہگج:ےہ،:داین:یک:دجتدی:رکےت:رںیہ:ورہن:سفن:ے:اراد

رھب:یک:وعرںیت:ایت:ںیہ:اس:ےیل:اطیشؿ:اتہک:ےہ:ہک:ذرا:دوھکی:گو:ہک:اردؿ:یک:یسیک:ےہ،:رماشک:یک:یسیک:

ےہ،:ازجلارئ:یک:یسیک:ےہ،:اطیشؿ:ےس:ہہک:دو:ہک:ریتی:ایسی:یسیت:رہ:زگ:ںیہن:دوھکی:ں:اگ،:رمدود:دور:وہ:اج:

لہ اعن اور: س زپھ:گو،:ہی:ہانہ:ےک:ووسوسں:اک:العج:ےہ۔:ت بالل ور

:ہن:2 :بلق:یک:افحتظ:رکںی:ینعی:دؽ:ںیم:دنگے:ایخالت:ہن:اکپ ںیئ،:ہن:یسک:نیسح:اک:وصتر:رکےک:زمہ:ںیل، :)

ؽ:زگہتش:ہانوہں:وک: اد:رکےک:زمہ:ںیل،:ایخالت:اک:اان:ربا:ںیہن:الان:ربا:ےہ،:ایخالت:ااج ںیئ:وت:اؿ:ںیم:وغشم

وہاجان:رباےہ۔

یھ:ومھچن:ہن:ایئ:وہ: ا:نج:ںیم:ششک:وہ:(:ےک:رقبی:ڑادوک:یھب:یسک:ریغ:رحمؾ:وعرت: ا: ے:رشی:ڑلےک:):ینعی:نج:یک::(:: مس3

ہن:رںیھک۔

:درود:4 :اکؾ:ےس:اکؾ:رںیھک، راػ،:التوت:و :ابت: تی:ےس:رپاگز:رکںی:، (:وضفؽ:وگیئ:ہن:رکںی:ینعی:ز ادہ

ہبعک:رشفی:وک:دےتھکی:: رںی:اور:کھت:اج ںیئ: ا:زمکوری:وسحمس:رکںی:وترشفی:ےک:زپےنھ:ںیم:وتق:زگا

رںیہ۔

:ڑلایئ:ڑگھجا:رکںی:۔:ارگ:یسک:ےس:وکیئ:فیلکت:چنہپ:5 : ::یسک:ےلئسم:ںیم:یسک:ےس:ثحب:وابمہثح:ہن:رکںی:ہن:یسک:ےس: :)

ی:گو :ںیہ،:ذہلا:اجےئ:وت:اعمػ:رکدںی:ہک:ارگ:زارئنی:ںیہ:وت:وہ:اہلل:ےک:امہمؿ:ںیہ:اور:اقمیم:ںیہ:وت:درابر

رساکر:ےک:امہمونں:اور:درابرویں:دوونں:اک:ادب:رضوری:ےہ:اور:دواکونں:رپ:دواکدنار:اک:یھب:ارتحاؾ:رکو:ہک:

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

30

:ےک:یھب: دوونں:رحؾ:ےک:دواکدنار:اہلل:ےک:زپویس:ںیہ:اور:دمہنی:رشفی:ںیم:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:

زپویس:ںیہ۔

وتق:ںیم::۔:ابداشہ:سج:وتق:بطاہ :وہات:ےہ:وت:اےسی(: راػ:ےک:وتق:ہبعک:رشفی:یک:رطػ:تم:د۔ںیھک6

ادب:ےہ۔:ابداشہ:ےس:رظن:المان:الخػ

ارگ:وکیئ:انرحمؾ:وعرت:رظن:ااجےئ:اور:دؽ:اس:یک:رطػ:ےنچنھک:ےگل:وت:وفرا:رظن:اٹہ:گو:اور:ھجمس:گو:ہک:ہی:اہلل:یک:( 7

رہ:ںیم:رظن:زپاجےئ:وت:وس ں:ہک:ہی:اہلل:ہنی:ونمےس:ز ادہ:رتحمؾ:ےہ:اور:ارگ:دم:ںریمی:ام:امہمؿ:ےہ۔:اس:ےیل

یک:یھب:امہمؿ:ےہ:اور:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::یک:یھب:امہمؿ:ےہ۔:ایس:رطح:وکیئ:ڑلاک:رظن:اےئ:اور:دؽ:

ےہ:اک:امہمؿ::ہم:ںیم:اہلل:اعتیلۃکم:ارکمل ےنچنھک:ےگل:وت:وھجمس:ہک:ہی:ریمے:ابپ:ےس:ز ادہ:رتحمؾ:ےہ:ویکں:ہک

اور:دمہنی:ونمرہ:ںیم:اہلل:اعتیل:اک:یھب:امہمؿ:ےہ:اور:روسؽ:اہلل:اک:یھب:امہمؿ:ےہ۔:رغض:ڑلیک: ا:ڑلےک:رپ:

رظن:زپےت:یہ:وفرا:اٹہںیل،:ا ک:ےحمل:وک:زپی:ہن:رےنہ:دںی۔

(::رحنیم:رشنیفی:ےک:گووگں:ےس:وکیئ:فیلکت:ےچنہپ:وت:وکیئ:اکشتی:ہن:رکو،ہی:وس ں:ہک:ہی:زہشادے:ںیہ،:ا ک:8

:مہ:اؿ:ےک:ریپوں:یک:اخک:ےک:ربارب:یھب: ر اػ:رکںی:ےگ:اور:اہلل:اعتیل:ےس:اعمیف:امگن:ںیل:ےگ:،

ںیہن:ںیہ۔

:اک:دیہ:9 :اھک ے:ںیم:وکیئ:زیچ:دنسپ:ہن:اےئ:وت:اکشتی:ہن:رکے،ا ک:اصبح: ے:اکشتی:یک:ہک:دمہنی:ونمرہ :)

یلص:اہلل:ہیلع:وملس: ے:مکح:د ا:ہک:اٹھکےہ،:امہرے:دنہواتسؿ:ںیم:دیہ:اھٹیم:وہات:ےہ:وت:وخاب:ںیم:وضحر:

دمےنی:ےس:لکن:اجؤ:۔:واہں:یک:رہ:زیچ:وک:تبحم:،:زعت:اور:تمظع:یک:رظن:ےس:دوھکی،:یسک:زیچ:ںیم:بیع:ہن:

اکنگو۔:ا ک:اصبح:دمہنی:ونمرہ:یک:ربعق:وپش:اکیل:وعروتں:ےس:روزاہن:اڈنے:رخدیےت:ےھت۔:ا ک:دؿ:

ان:دنب:رکدےی:وت:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک:وخاب:ھچک:اڈنے:دنگے:لکن:اےئ:وت:اوہنں: ے:اڈنے:رخدی

ںیم:ز ارت:بیصن:وہیئ۔:رفام ا:ہک:اکیل:وعرںیت:ربےعق:ںیم:وج:ایت:ںیہ:تہب:دور:ےس:ایت:ںیہ،:رغبی:ںیہ:

اؿ:ےس:اڈنے:رخدی:ایل:رکو،:اؿ:وک:امویس:ہن:رکو۔:رھپ:وہ:اانت:روےئ:اور:رھپ:وہ:روزاہن: ے:رضورت:اؿ:

رک:میسقت:رکد ےت:ےھت۔وعروتں:ےس:اڈنے:رخدی:

دمےنی:یک:ومت:ےک:ابرے:ںیم:وضحریلص:اہلل:ہیلع:وملس:: ے:رفام ا:ہک:سج:وک:ااطتستع:وہ:ہک:دمہنی:ںیم:( 10

افشتع:رکوں:اگ۔ںیم:ہک:وج:دمہنی:ںیم:رمے:اگ:اس:یک::رمے:وہ:دمہنی:ںیم:ارک:رماجےئ:۔:اس:ےیل

راتح:اک:ابثع:انب ںیئ:اور:اؿ:یک:::۔:اینپ:ذات:وک:گووگں:ےک:ےیل(::اےنپ:اپ:وک:اخدؾ:ںیھجمس،:دخموؾ:ہن:ںیھجمس11

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

31

دختم:وک:اینپ:اعسدت:ںیھجمس۔

ۃبعک:اہلل:رپ:یلہپ:رظن:زپے:وت:اہلل:ےس:اہلل:وک:امگن:گو:اور:وہک:ہک:اہلل:ہنم:وت:اس:اقلب:ںیہن:ےہ:نکیل:اپ:رکمی:( 12

؎::::رپ:یھب:رہمابین:رکےت:ںیہ::::::ںیہ،:انالوقئں

ھچک:::اماتگن::::ےہ: وکیئ::::ھجت:::::ےس::::ھچک::::وکیئ:::

ریتا:::::ےس:::::بلط:اگر ھجت::::: ںیم::::::: ایہل

درد:اور:دنی:یک:ھجمس:13م(::ارگ:وکیئ:وخاب:د۔ںیھک:وت:اس:اک:ذترکہ:رصػ:اےنپ:خیش:ےس:رکںی،:ارگ:خیش:ہن:وہ:وت:اےنپ:ہ

رہ:ا ک:ےس:ہن:ےتہک:رھپںی۔:رےنھک:واےل:ےس:رکںی۔

14 ازعلت:یک:انرفامین:ںیم::(::جح:اور:رمعہ:رک ے:واےل:اس:ابت:یک:وکشش:رکںی:ہک:اؿ:یک:ا ک:اسسن:یھب:اہلل:رب

ہن:زگرے:۔

ادیم:رہ:اج ںیئ::60،::50،::25،::20(::اور:رکنک اں:امر ے:یک:تحیصن:ہی:ےہ:ہک:رکنکی:ںیم: ب:عمجم:مک:وہاجےئ:15

:رات:ںیم:اجان:زپے،:باتوبں:ںیم:وج:اھکل:راتہ:ےہ:ہک:رغمب:دعب:رکموہ::وتق:ےہ:؍:ےجب12بت:اجؤ،:اچےہ:

؍:12رغمب:دعب: ا:اشعء:دعب: ا::اجؿ:اچبان:رفض:ےہ:،:اس:ےیل:اب:ہی:اس:زام ے:ںیم:رکموہ:ںیہن:راہ،:ویکں:ہک

زئ:ےہ۔ےجب:رات:وک:اجؤ:،: ب:کت: حب:اصدؼ:ہن:وہ:اس:اک:وتق:البرکاتہ:اج

ڈنھٹا:اپین:اسھت:روھک:ہک:دوھپ:یک:اعشوعں::اپین:اک:ااظتنؾ:رگویمں:ںیم:اےنپ:اسھت:روھک۔:وکیئ:رھتامس:وہ:،( 16

ےس:ااچکن:ایپس:دشدی:گل:اجیت:ےہ:اور:اپین:ہن:ےنلم:ےسگو:گل:اجیت:ےہ،:وکیئ:اور:امیبری:ایتکس:ےہ:وت:اؿ:

۔زیچوں:اک:ایخؽ:رانھک:اچےیہ

اور: راػ:واہں: رتہب:یہی:ےہ:ہک:رحنیم:رشنیفی:ںیم:وہ:امنز:اےنپ:رھگوں:ںیم:زپںیھ::ےک:ےیل(:وخانیت17

السؾ:زپےنھ:ےک:ےیل:اج ںیئ،:وعروتں:ےک:ےیل:رھگوں:ںیم:امنز:وابمرک:رپ:ولصۃ::رکںیل۔:اےسی:یہ:روۂض

:اگ۔زپےنھ:یک:ز ادہ:تلیضف:ےہ،:ینعی:ا ک:الھک:اک:وثاب:اؿ:وک:رھگ:رپ:یہ:ل:اجےئ

اہلل:اعتیل:ےس:وخب:داع:اموگن،:رعافت:ےک:دیماؿ:ںیم:داع:تہب:وبقؽ:وہیت:ےہ،:ایس:رطح:روۂض:ابمرک:رپ: ( 18

،:اےنپ:امں:ابپ:،:اےنپ:اخدناؿ:ےک:ےیل:،:ریمے:ےیل:داع:داع:وبقؽ:وہیت:ےہ۔:اہلل:اعتیل:ےس:اےنپ:ےیل

ےگت

ن

ی رکات:وہں:اور:ولصۃ:والسؾ:اک:ولیک:انبات:وہں۔:۔:ںیم:یھب:داع:ےک:ےیل:زگارشام

سب:ہی:دنچ:ںیتحیصن:رکدںی:،:ابیق:جح:ورمعہ:ےک:قلعتم:دنتسم:اعمل:یک:باتب:زپےتھ:روہ،:ےسیج:رضحت:یتفم:دمحم:عیفش:( 19

’’ اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک: وک:ابر:ابر:زپوھ۔‘‘ جح:ورمعہ::ااکحؾ

:اعاقشہن:لمعرفس:جح:::ااہتنیئ

32

:ارحاؾ:ںیم:وعروتں20 رہچوں:رپربعق:ہن:ےگل:اور:وہ:وج:رس:رپ:دیفس:ڑپکا:ابدنیتھ:ںیہ:وہ:ارحاؾ::ےک:ےیل:(::احتل

ںیہن:ےہ،:وہ:ضحم:ابگوں:یک:افحتظ:ےہ،:ضعب:وعرںیت:انداین:ےس:اانت:رضوری:یتھجمس:ںیہ:ہک:حسم:یھب:ایس:

وعنذ:ابہلل!:ہی::ڑپکے:ےک:اورپ:رکیت:ےہ:اوریتھجمس::ںیہ:ہک:اس:ڑپکے:وک:اٹہ ے:ےسارحاؾ:وٹٹ:اجےئ:اگ،

ابلکل:اہجتل:،:ابلکل:طلغ:ابت:ےہ،: ب:وکیئ:ریغ:رحمؾ:ہن:وہ:وت:اس:وک:یھب:ااتر:دو،:وہ:ڑپکا:یھب:وکیئ:رضوری:

ورہن:ووض:یہ:ہن:وہاگ:اہتبل::ںیہن:ےہ۔: ب:ووض:رکان:وہ:وت:اس:وک:اٹہ:رک:ابگوں:ںیم:حسم:وریغہ:رکان:اچےیہ

وت:وہ:ادرھ:اسےنم:وہات:ےہ:وکیئ:زیچ:ےسیج:وھچےٹ:ڑلوکں:اک:ٹیہ:ےیلاس:ےک::ربعق:اک:اقنب:ہن:ےگل:،رہچے:رپ:

سب:رھپ:ارحاؾ:یک:اپدنبی:متخ۔:رکںیل: ب:رمعہ:وہایگ،:ارحاؾ:لھک:ایگ

رمعہ:ےک:دعب:رمدوں:وک:رس:ڈنماان: ا:ارگ:ڑبے:ابؽ:وہں:وت:ا ک:وپر:ےک:ربارب:ابؽ:وٹکاان:رضوری:ےہ۔:رعوبں:یک:( 21

ےس:وھتڑے:ےس:ابؽ:اکےتٹ:ںیہ،:رس:ڈنما ے:اک:وثاب:ز ادہ:ےہ،:اس:ےس:ةکت:یھب:لکن:لقن:ہن:رکو:وج:یچنیق:

اجات:ےہ:اور:ابؽ:ابؽ:ےک:ہانہ:اعمػ:وہاجےت:ںیہ۔

دہا ات:رباےئ:زارئنی :دمہنی:ونمرہ

ںیم:وخب:درود:رشفی:زپوھ:ہکلب: ب:وبنی:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:روۂضروسؽ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::اور:دجسم

؎ رظن:اےئ:وت:اعاقشہن:رظنوں:ےس:دوھکی:اور:اس:وتق:ںیم:وت:ہی:رعش:زپاتھ:وہں::::روۂض:ابمرک:

::::وک::::::::وت دبنگ:::::: ڈوھڈنیت::::::یھت:::::: رضخیا

اے:::::ہاگہ :: ے:رقار ےہ: وہ: دھکی:

:::رطضم:::::::وہایشر وہایشر::::::اے::::: اجؿ

رد ا اک دمہنی:::::::::: اشہ ::::: ایگ::::: ا

ینعی:وج:اقمؾ:رعش: امظع:ےس:الضف:ےہ:اپ:واہں:ڑھکے:وہےئ:ںیہ،:املعء:رفامےت:ںیہ:ہک:سج:ہگج:اپ:یلص:اہلل:

:وہ:وکیئ:ومعمیل:ہگج:ںیہن:ےہ:،:اس:ےیل:،امظع:ےس:الضف:ےہ:رعش :اہیلع:وملس::اک: مس:ابمرک:راھک:وہا:ےہ:اانت:ڑکٹ

اہلل:اعتیل:اک:رکش:ادا: سالہل:واہں:اچنہپدے:وہ:رکو:اور:سج:وک:اہلل:ج :اتبراہ:وہں:اتہک:واہں:ےکادب:ںیم:وکاتیہ:ہن

رکے۔ ب:روۂضادقس:رپ:احرض:وہ:وت:اہنتی:ادب:ےس:در ںاؿ:اواز:ںیم:درودوالسؾ:زپےھ:

ول الل علیک یا رس

الم لۃ واس ا

علیک یا الم لۃ و اس نب الل ا

علیک یا حبیب الل الم لۃ واس ا

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

33

اپ:اینپ:ربق:ابمرک:ںیم:زدنہ:ںیہ:اور:السؾ:اک:وجاب:د ےت:ںیہ۔:ولصۃ::وج:درود:والسؾ: ا:د:ںیہ:وخب:زپوھ:ویکں:ہک

فسھ واالسلؾ:زپھ:رک:ویں:وہک:ہک:اہلل:اعتیل: ے:رقاؿ:اپک:ںیم:رفام ا:ےہا ان

ولم ظ

و انھ اذ نج:گووگں:و

وک ے:اےنپ:سفن:رپ: مل:ایک:ینعی:ہانہ:ایکاے:یبن:)یلص:اہلل:ہیلع:وملس:(:اکش!:وہ:اپ:ےک:اپس:اےت۔:اہیں::جاء

س:اایگ:اپ:یک:وہک:ہک:اے:اہلل:اعتیل:!:ںیم: ے:اےنپ:اورپ: مل:ایک:نکیل:ںیم:اپ:ےک:یبن:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےک:اپ

وا الل وتقیف:ورکؾ:ےسفاور:وہ:اہلل:اعتیل:ےس:اعمیف:اچےتہ:وت:اہلل:اعتیل:ںیم:اس:اتی:رپ:لمع:رکراہ:وہں: فاستغ

: :وہں۔ :راہ :اپ:ےس:اعمیف:اچہ ول اورس ال

ھ ف:روسؽ:یھب:اعمیف:اچاتہ:وہ::اوراؿ:ےک:ےیل:واستغ امہرا

ح وجدو ا راب اے:۔ہلل:اعتیل:وکتہب:وتہب:وبقؽ:رک ے:واال:اور:رمح:رک ے:واال:اپےت۔:اہیں:وہکوت:وہ:ای ا الل تو

!:دواکؾ:ریمے:اایتخر:ںیم:ےھت۔:اپ:ےک:اپس:اان:اور:رفغمت:امانگن۔وت:ںیم)یلص:اہلل:ہیلع:وملس:(اہلل:ےک:روسؽ:

:وملس:(:ےک:اپس:ا:ایگ:اور:اہلل:اعتیل:ےس:رفغمت:امگن:راہ:وہں،:اہلل:اعتیل:یک:وتقیف:ورکؾ:ےس:اپ:)یلص:اہلل:ہیلع

ے)یلص:اہلل:ہیلع:وملس:(اے:اہلل:اعتیل:ےک:روسؽ:گت

ن

ی:!:اب:اےگ:اپ:اک:اکؾ:ےہ:ہک:ریمے:ےیل:اپ:رفغمت:ام

ول اہلل:اعتیل: ے:رفام ا:ےہ::ویکں:ہکس ال

ھ فیلص:اہلل:ہیلع:)سپ:ریمے:ےیل:رفغمت:امانگن:اپ::واستغ

رکمی:ںیہ۔:)یلص:اہلل:ہیلع:وملس:(ےک:اایتخر:ںیم:ےہ:اور:اپ::(وملس

والسؾ:زپاتھ:ےہ،:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:::وخد:ےتنس::ںیہ۔:وہک:ہک:اے:یبن: روۂضابمرک:ںیم:وج:درود

رتمح:ںیہ:اور:ںیم::!:اپ:اسرے:اعمل:ےک:ےیل(وملس:یلص:اہلل:ہیلع:)!:اے:رۃمح:اعللنیمل:(یلص:اہلل:ہیلع:وملس:)

ا

ن

ےس:دروخاتس:رکات:وہں::(یلص:اہلل:ہیلع:وملس:)ادین:ایتم:وہ ے:یک:تیثیح:ےس:اپ::ایتم:وہں،:اپ:اک:ا ک:ادن

ف رطػ:ڑباھےیئ:اورریمے:ےیل:رفغمت:امگن:رک: رکؾ:ریمی:اانپ:دتس اپ:ویکں:ہک:اپ:رکمی:ںیہ: واستغ

ھ

ول س اک:ز:وپرا:رکدےیجی:ینعی:اہلل:اعتیل:ےس:ریمے:ےیل:رفغمت:یک:دروخاتس:رکدےیجی۔اس:ےک:دعب:وخب:ال

،:اھٹ:رکںیہن:اہھت:رگاےئ:وہںاہلل:اعتیل:ےس:داع:امےتگن:روہ:،:نکیل:اہھت:ا دری:کتا

حت

ابمرک:رپ::ی:ہک:روۂضیسک:ربق:رپ:

ےس:امگن:رےہ:ںیہ۔:ارگ::ربق:ہک:گووگں:وک:طلغ:یمہف:وہیگ:ہک:وعنذ:ابہلل:اصبح:یھب:اہھت:ااھٹ:رک:داع:امانگن:اجزئ:ںیہن:ویکں

ں:وت:ہبعک:رشفی:یک:رطػ:ہنم:رکگو۔اہھت:ااھٹان:وہ

ےس:وخب:اموگن۔:اامؾ::ںیم:اہلل:اعتیل:ابمرکروۂض:ےہ:ذہلا:یتواہں:اہلل::اعتیل:یک:رتمح:یک:وخب:ابرش:وہ

وکیئ:لکشم:شیپ:ایت:ےہ:وت:ںیم:اےنپ:ااتسد:رضحت:اامؾ:اوبہفینح:اوب:ویفس:رہمح:اہلل:رفامےت:ںیہ:ہک: ب:ےھجم:

ربق:ےس:ںیہن:اماتگن،:اہلل:اعتیل:ےس:اماتگن:وہں:ہک:اے:دخا!:ہی:ریما::یک:ربق:رپ:اجات:وہں:نکیل:اصبحہیلع:رۃمح:اہلل:

ہیلع::رفامےت: وبقؽ:رفامےیئ۔:رضحت:اامؾ:اوبویفس:رۃمح:اہللرفام:ےہ،اس:یک:ربتک:ےس:ریمی:داع: ااتسد:اہیں:اراؾ

وت:ہی:اتبؤ:ہک:نج:رپ:اامیؿ::۔اہلل:یک:ربتک:ےسںیہ:ہک:ریمی:یھبک:وکیئ:داع:رد:ںیہن:وہیئ:رضحت:اامؾ:اوبہفینح:رہمح:

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

34

ابمرک:رپ::وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےک:روۂضےس:اامؾ:اوبہفینح:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےنب:وت::ال ے:ےس:اور:نج:یک:الغیم

ں:رپوخب:اموگن۔:اہلل:اعتیل:ےس:اموگن:ہک:دیس:االایبنء:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےک:لیفط:ینتک:داع:وبقؽ:وہیگ:اس:ےیل:واہ

۔ںیم:اج:ریمی:اسری:داع ںیئ:وبقؽ:رفامےیجیل

:اور:دجسم:وبنی: :،ںیم:وخب:درود:رشفی:زپوھ:یلص:اہلل:ہیلع:وملسروۂضروسؽ:اہلل:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:

داکھ:امر:دے: ا:وکیئ:فیلکت:چنہپ:اجےئ::،ےس:دبزیمتی:رکدےارگ:وکیئ:اپ::،واہں:ےک:گووگں:اک:یھب:ادب:رکو

ہک:وہ:اےنپ::اچےیہدرابر:ںیہ:ذہلا:اؿ:وک::رساکر:ںیہ،:وہ:الہ :اپ:امہمؿ :،وہ:درابری:گو :ںیہ:ػ:ہن:رکان:ویکں:ہکا

اینپ:ڈوییٹ:اےنپ:اےنپ:اسھت:رںیھک،:ارگ:اؿ:درابر:اک:ارکاؾ:رکںی،:اینپ::رساکر:اک:ارکاؾ:رکںی:رگم:اپ:الہ :امہمؿ

درابرےک:ادب:ںیم:یمک:تم:رکںی:اور:اؿ:ےک:ابرے:ںیم:زابؿ:وک:اخومش::ےس:وکاتیہ:وہاجےئ:وت:اپ:الہ

:یک:یسک:زیچ:وک:ھچک:تم:وہک۔:ےنتج:گو :ںیہ:واہ :ںرںیھک۔:واہں:ؽ:وت:اؿ:وک:ارکاؾ:اور:ایپر:یک:رظن:ےس:دوھکی،:او

ۂنیس:ابمرک:: ر:رکات:وہں:ہک:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::اکزتلمؾ:رپ:وصت۔ںیم:ؾ:ےس:اکؾ:روھک:اےنپ::اک:،دوھکی:یہ:ںیہن

۔راہ:ےہ اہیں:اکپچ:ےہ۔:تمسق:ےس:اج:ریما:ہنیس:یھب:واہں:گل

ےسیج:وکیئ:ہکم:رشفی:ںیم:ارگ:ومعق:وہ،:ڑیھب:ہن:وہ:وت:زتلمؾ:رپ:دوونں:اہھت:رھک:رک:اس:رطح:ہنیس:اگلدو:

کپچ:رکروراہ:ےہ،اہلل:اعتیل:ےس:ڑبھ:رک:وکؿ:رہمابؿ:ےہ۔:وخب:داع:رکو،:اھکل:ےہ:ہک:واہں:وکیئ:داع:رد:ںیہن:وہیت۔

اطبل :ملع:اجمدہ:ویکں:ےہ؟

:دحثی: ے:اھکل:ےہ:ہک:یلہپ:زیچ:وج:اہجد:ںیم:شیپ:ایت:ےہ:االعء:دنی:ےہ:سج:وک: االعء:رشاح

داری:ےک:ےیل:ہکلب:ربرتی:ےک:ےیل:وہان:اچےیہ:ہن:ہک:کلم:ریگی:اور:کلم:ۃملک:اہلل:اہک:اجات:ےہ:ہک:اہجد:دنی:یک:

وں:)املسمونں(:وک:وج:لمع:رک ے:ںیم:راکوںیٹ:اایغر:دنی:ےک:ےیل:اتہک:دنی:رپ:وخب:الچ:اجےکس،:ددنیار

:دنب:وہاجےئ :اتسان :ےہ:وہ :وہاج ںیئ،اؿ:وک:وج:اتس ااجراہ :راکوںیٹ:دور ،اور:یک:رطػ:ےس:وہریہ:ںیہ:وہ

:ایشنیط:ےہ۔:دحثی:رشفی:ںیم:ےہ:ہک:اطیشؿ:اشؾ:وک:دنمسر:رپ:تخت:اھچب:رک:اتھٹیب: ذالؽ دورسی:زیچ:ا

ےہ۔:ہی:ادتسراج:ےہ،:رکاتم:ںیہن۔

(34):اجمسل :حیسم:االتم:

رفس:جح:::ااہتنیئ:اعاقشہن:لمع

35

حی حمن ال بسم الل ال

ا بعد! ول الكریم، ام عل رس ل ون

مده ن

ءربوز:ریپ:وبتق:دورہپ:رقتابی:اسڑےھ:ابرہ:ےجب:2017؍وجالیئ:3قب:ھ:اطم1438؍وشاؽ:ارکملؾ:8

:وتق: :ہیقف :راتس:وۂفیلخ:اخص، م:اصبح:داتم:رباکمہت:ےک:دتس

مقتل

:ڈارٹک:دبعا اعریف:وتق:رضحت:اشہ

:رفس:وۂفیلخ:اجمز،:دمرہس:اایء:اہنسل: رضحت:یتفم:دیس:دبعادقلوس:رتذمی:اشہ:اصبح:داتم:رباکمہت:ےک:رقیف

یۂ:افروہق:علض:رسوگداھ:ےک:ممتہم:اور:ہلجم:ارتلتیب:ےک:رگناؿ:رضحت:اوبامحد:اقری::واخاقنہ ممقتارشہیف:ارتخہی:

:هللادمحم:دیبعا انا لل وانا ایہ اسدج:اصبح:رصتخم:العتل:ےک:دعب:انجح:اتپسہؽ:الوہر:ںیم:وافت:اپ:ےئگ،

وارحمہ

ل ف

اغ

م ۔راجعون، الل

رقح:اینپ:ریشمہہ:وک:ےل:رک:اعمجل:ےک:اپس:اج:راہ:اھت:ہک:راےتس:ںیم:وفؿ:رپ:یقفشم:رضحت:ڈارٹک:اصبح:ا:

داتم:رباکمہت:یک:اکؽ:اان:رشوع:وہیئ،رٹکفی:اکوجہؾ:اور:وساری:الچ ے:ےک:ببس:وفؿ:ہن:ا اھٹ:اکس۔:کنیلک:رپ:ےتچنہپ:

انیت:واےل: ہص:ںیم: اھٹ:رک:امنز :رہظ:یک:ادایگی:یہ:رقبی:یک:دجسم:ےس:امنز :رہظ:یک:اذاؿ:رشوع:وہ:یئگ،:ریشمہہ:وک:وخ

ےک:ےیل:دجسم:الچ:ایگ:اور:اسھت:ںیم:رضحت:وک:وفؿ:الم:د ا۔:دعب:السؾ:ونسمؿ:اعم:رضحت: ے:اہنتی:مغ:زدہ:ےجہل:

:اناہگں:یک:ربخ:ےس:لہ:ےک:رہ:ایگ:ہک:ہی:ےسیک:وہا،:هللاںیم:رفام ا:ہک:دیبعا اسدج:ااقتنؽ:رک:ےئگ:ںیہ۔:ارقح:اس:رم

:دنچ:دؿ:لبق:وفؿ:رپ:وت:ابت:وہیئ:یھت؟:رصتخم: لیصف:ولعمؾ:رک ے:ےک:دعب:رضحت:یک:دختم:ںیم:ھچک:یلست:ایھب

ازیم:املکت:رعض:ےیک۔:اہیں:ےس:افرغ:وہےت:یہ:رھگ:چنہپ:رک:افروہق:اج ے:یک:ایتری:رشوع:رک:دی۔

ےل:ےئگ:اقری:اصبح:یک:تیم:وک:اصبح:زاداگؿ:ذبرہعی:اوبمیسنیل:الوہر:ےس:اےنپ:اگؤں:افروہق:

:اگہ:ںیم:رضحت:رتذمی:اشہ:اصبح: :اشعء:رقتابی:دس:ےجب:اقمیم:ربقاتسؿ:ےک:انجزہ :دعب:امنز :انجزہ ےھت۔:امنز

داتم:رباکمہت:یک:اامتم:ںیم:ادا:یک:یئگ:اور:دتنیف:اپ:ےک:وادل :رتحمؾ:یک:ربق:ےک:اسھت:وہیئ۔

:یک:ادایگی:ےک:دعب:دتنیف:ںیم:ایھب:ھچک:ااظتنر:اھت:ہک:ا :انجزہ :ادمادہی:ارشہیف:امنز یس:اانث:ںیم:اخاقنہ

:اخص:انجب: رکایچ:ےس:دیسی:ورمدشی:رضحت:واال:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہت:ےک:اخدؾ

، رتحمؾ:رہطم:گاھیئ:اصبح:دمہلظ:)ۂفیلخ:اجمز:رضحت:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:دقس:رسہ(:یک:اکؽ:ارقح:ےک:وفؿ:رپ:ا:یئگ

:رپالمؽاہللدمحم:دیبعیاقر اسدج:اصبح:اک:ااقتنؽ

اضمنیم:واقمالت

دمحم:اراغمؿ:ارامؿ :انجب:

35

36

: اوسفس:ےک:دعب:رفام ا:ہک:رضحت:واال:داتم:رباکمہت: ے:رضحت:ڈارٹک:اصبح:ےس:وفؿ:رپ:ا وہنں: ے:ااہظر

زعتتی:ویلست:رفامیئ:ےہ،:رضحت:واال:یک:رطػ:ےس:اپ:وراثء:ےک:اسھت:زعتتی:وریغہ:رفام:دںی،:اور:ارگ:نکمم:

اقلب::وہا:وت:ا ؿ:ےک:اصبح:زادہ:ےس:یھب:ابت:رکوا:دںی۔:نکیل:اصبح:زادہ:دصہم:یک:وہج:ےس:ابت:رک ے:ےک

ہن:ےھت،:اس:ےیل:ہن:وہ:یکس،:ارقح: ے:بسح :اراشد:لیمعت:رک:دی۔

رۃمح:اہلل: امنز :انجزہ:ںیم:تہب:ڑبی:دعتاد: ے:رشتک:یک،:دورسے:العاوں:ےس:یھب:اقری:اصبح

:اصبح:داتم: :رات: ب:ااتسذی:ویقفشم:رضحت:رتذمی:اشہ ہیلع:ےک:نیقلعتم:ونیبحم:اےئ:وہےئ:ےھت۔

انجزہ:تہب:ڑبا:اھت،:افروہق:ںیم:رشاکء:یک:اینت:ریثک:دعتاد:ےلہپ:یھبک:اماشء:اہلل!:رفام ا:ہک:رباکمہت:ےک:اپس:ایقؾ:وہا،:وت

ںیہن:دیھکی۔اقمیم:اةحب:ےس:یھب:ارقح: ے:یہی:انس:ہک:اانت:ڑبا:انجزہ:امہرے:العےق:ںیم:اس:ےس:لبق:رصػ:

:رمدشی::::؎هللا ا ک:دو:رمہبت:وہا۔:ہی:دنعا وبقمتیل:ووبحمتیب:یک:العتم:ےہ،:وقبؽ

گو نس:: دووتس:: اے::: وک:: خیش::: انز :: وج:: ےہ:: ا اھٹات::

:اجانں:ےہ ا یس:وک:قلخ:ںیم:دوھکی:ےگ:مت:ہک:اجؿ

:ابمرک:یک:ز ارت:یک،:وت::ابلکل:الھک:وہا،:رتواتزہ:اور:ونراین:اھت،::اماشء:اہللارقح: ے:دتنیف:ےس:لبق:اپ:ےک:رہچہ

ہی::ام:رےہ:ںیہ۔:وقبؽ:رضحت:میکح:اال تم:دقس:رسہاےسی:وسحمس:وہ:راہ:اھت:ہک:اہنتی:اانیمطؿ:ےس:اراؾ:رف

ادمادہی:یک:ربتک:ےہ۔:ۂلسلس

یقفشم:رضحت:ڈارٹک:اصبح:داتم:رباکمہت:اناسزی:عبط:اور:ریغوتمعق:اسۂحن:ا راحتؽ:ےک:دصہم:ےک:

ببس:رشتفی:ہن:ال:ےکس،:رھپ: ںےھت:روز:رضحت:عم:اةحب:ۂلسلسب:زعتتی:الوہر:ےس:افروہق:رشتفی:الےئ۔:

ںیم:اقری:اصبح:رہمح:اہلل:اعتیل:اک:رصتخم:اعترػ:شیپ:ایک:اج:راہ:ےہ:اب:ذلی:

اردش:رۃمح:اہلل:ہیلع:هللااپ:افروہق:علض:رسوگداھ:ںیم:دیپا:وہےئ۔:وادل :رتحمؾ:رضحت:ومالان:دمحم:دبعا

:دنی:ےھت،:نج:وک:رضحت:اھتونی:دقس:رسہ:ےک:ہفیلخ:اجمز:رضحت:ومالان:ذنری:ادمح:رکانیل :العہق:ےک:وہشمر:اعمل

ے:اینپ:ایت:یہ:ںیم:اانپ:اجنیشن:رقمر:رکےت:وہےئ:العہق:یک:رمزکی:دجسم:ودیعاگہ:یک:اامتم:اہلل:ہیلع:رۃمح

:ذملت:احلص:ایک:اھت،: :ےس:رشػ :رتحمؾ: ے:ااکرب:لع واطختب:وسپن:دی:یھت:اور:داتسر:دنبی:یھب:رفامیئ۔:وادل

الان:یتفم:دیس:دبعاروکشر:رتذمی:رۃمح:اہلل:ہیلع:رپ:اجہعم:اقحہین:اسویہاؽ:علض:رسوگداھ:ںیم:ہیقف:ارصعل:رضحت:وم

وجع:راھک۔ :ںیم:اؿ:یہ:یک:رطػ:ر تہب:اامتعد:اھت،:زدنیگ:رھب:اتفویا

ء:ںیم:وادل :رتحمؾ:وافت:اپ:ےئگ،:1995اپ:یک:ازاد:ایخیل:اور:تلفغ:یک:زدنیگ:زگر:ریہ:یھت:ہک:وجالیئ:

:رپالمؽاسدج:اصبح:اک:ااقتن:اہللدمحم:دیبع:یاقر ؽ

37

احجؿ:رشو ع:وہا۔:ھچک:رعہص:راہ :ادتعاؽ:ےس:یٹہ:وہیئ:فلتخم:اس:واہعق:ےس:د ؽ:رپ ںٹ:یگل:اور:دنی:یک:رطػ:ر

:رمدش:ںیم:رسرگداں:رےہ،:دنچ:ا ک:ےس:تعیب: نک:یک:تیثیح:ےس:ڑجے:اور:التش امجوتعں:ںیم:رسرگؾ:ر

اداگر:’’رکایچ:ںیم:‘‘ االبلغ’’ء:ںیم:دینی:ہلجم:1999 یھب:یک،:نکیل:ببسب:دعؾ:انمتبس: ے:ینیچ:ربرقار:ریہ

:ادمادہی:ارش ےک::اک:ڈاک:ٹکٹ:جیھب:رک:رمدشی:رضحت:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:دقس:رسہ‘‘ ہیف:الوہراخاقنہ

م:اصبح:داتم:رباکمہت:ےس:وماظع:وگنما:رک:

مقتل

وماظع:وگنما ے:اک:ا ک:ااہتشر:زپاھ،:وت:رضحت:اشہ:ڈارٹک:دبعا

رد :تبحم: ے:د ؽ:ںیم:ارث:ایک،:وت: یچ:وتہب:رکےت:وہےئ:امانہہم:اطمہعل:اور:ا الصیح:اکمتبت:رشوع:رک:دی۔:وماظع:د

:رباءت:اشعی:رکوا:د ا۔:ذبرہعی:طخ:یہ:رضحت:ےس:تعیب:‘‘اایصلۃن’’ الوہر:ںیم:اےنپ:امتؾ:طلغ:اقعدئ:ےس:االعؿ

وہےئ:ےھت،:ابآلرخ:دنچ:اسؽ:دعب:الختف:ےس:ونازے:ےئگ۔

ؽ:ہفیلخ،:دتس :راتس:اور:دمتعم :اخص:ےھت،:اخاقنہ:ںیم:رضحتیک::رضحت:ڈارٹک:اصبح:ےک:اپ:او

دعؾ:وموجدیگ:ںیم:اپ:یہ:انبئ:وہا:رکےت:ےھت۔:رضحت: ے:اپ:وک:رتتیب:ےک:ےیل:ہیقف :وتق:رضحت:یتفم:

دیس:دبعادقلوس:رتذمی:اشہ:اصبح:داتم:رباکمہت:ےک:یھب:رپسد:رفام:راھک:اھت:ہک:رہ:اکؾ:ا ؿ:ےس:وشمرہ:رک:ےک:

ت:رتذمی:اشہ:اصبح،:رضحت:رکںی،:انچں:ہچ:اپ: ے:اےنپ:خیش:یک:اس:ابت:وک:ارخ:اسسن:کت:اھبن ا۔:رضح

ومالان:ردیش:ادمح:اشہ:امجیل:اصبح:اور:ربڈیگیرئی:)ر(:رضحت:اقری:ویفض:ارلنمح:اصبح:یک:رطػ:ےس:یھب:

اپ:وک:الختف:اطع:وہیئ۔

اپ: ے:اجہعم:داراولعلؾ:االالسہیم:الوہر:ےس: ظف:ووجتدی:ایک:اھت۔:افروہق:یک:دجسم:ہیفنح:ںیم:اامتم:

:واانت:واطختب:ےک:رفاضئ:رسااجنؾ:د ےت

ن

وی

ن

یبنی

:رےہ،:ح ز:رضحت:خیش:یک:رسرپیتس:ںیم:دمرہس:اایء:اہنسل:

یۂ:یھب:الچ:رےہ:ےھت۔:اینپ:وافت:ےس:دنچ:ےتفہ:لبق:اےنپ:ڑبے:ےٹیب:امحد:اہلل:اسدج:وج:ممقتاور:اخاقنہ :ارشہیف:ارتخہی:

:دار اں:وسپن:دی:ںیھت۔ ہک:اجہعم:اقحہین:ےک:افلض:ںیہ،:وک:امتؾ:ذ م

:ےھت۔:اپ:تہب:یہ:اسنلم ر رم:اور:امرہ: :ااکرب،:ااصرغوناز،:انفء:یف:ا خی:

ت ح

ر،:وخش:زماج،:وتماعض،:

ےئ:وہےئ:ےھت،:رہ:ابت:ںیم:اےنپ:خیش:اک:وحاہل:د ےت،:زبروگں:اک:وج:مکح:ا:اجات،:وفرا:لیمعت:

ٹ اےنپ:اپ:وک:ابلکل:م

:اچےہ:اس:ےس:اانپ ک:اجےت، :ر :انتک:یہ:اصقنؿ::ںیم:گل:اجےت،سج:ابت:ےس:روک:دےی:اجےت:وفرا اظرہا

؎:: ے:ہک::وہاجےئ۔:تہب:وخب:رفام ا:رضحت:واال:رمدشی:دقس:رسہ

راضےئ:دوتس::یک::اخرط:ہی::وحےلص::اؿ::ےک

زمخ:::ںیہ::رھپ:یھب::ہی:رکسماےت::ںیہ د گوں::ہپ

:رپالمؽ:اہللدمحم:دیبع:یاقر اسدج:اصبح:اک:ااقتنؽ

38

یک::س:رسہ ب:اےنپ:خیش:رضحت:ڈارٹک:اصبح:ےک:رمہاہ:اخاقنہ:رکایچ:رمدشی:رضحت:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:دق

:وت:رضحت:ڈارٹک:اصبح: ے: واحین:وپات:ےہ’’دختم:ںیم:احرض:وہےئ:ےھت، :ر :ہی:اپ:اک ہہک:رک:‘‘ رضحت!

اع:یھب:دی۔:اپ:ارثک:اس:واہعق:وک::اعترػ:رکوا ا،:وت:رضحت:واال:دقس:رسہ ے:اؿ:وک:اےنپ:ےنیس:ےس:اگل ا:اور:د

اثین:داتم:رباکمہت:رکایچ:ےس:الوہر:االصیح:ڑبے:انز:اور:ازعاز:ےس:ایبؿ:رفامےت:ےھت۔: ب:یھب:رضحت:واال:

ورہ:رپ:رشتفی:الےت،:وت:اپ:الزام:احرض :دختم:وہےت:ےھت۔ ویغیلبت:د

ارقح:ےس:اخص:دواتسہن:قلعت:اھت،:تہب:یہ:تبحم:وتقفش،:ارتحاؾ:وارکاؾ:اک:اعمہلم:اور:فلتخم:ا ومر:رپ:

یش:احلص:وہیت،:وت:بس:ےس:ےلہپ:ارقح:وک:ارقح:ےس:اشمورت:رفامےت:رےتہ:ےھت۔:وکیئ:اظرہی:وابینط:تمعن: ا:وخ

االطع:رکےت۔اپ: ے:تہب:ااسحؿ:رفامےئ،:ارقح:ےک:رمبت:رکدہ:ارثک:راسلئ:واتافیلت:وریغہ:اپ:یہ:یک:

یعس:لسلسم:ےس:زویر :ابطتع:ےس:اراہتس:وہ ںیئ۔:اؿ:د ونں:دو:یئن:باتںیب:ابطتع:ےک:ےیل:اپ: ے:امہ :راضمؿ:

ےک:اافدات:رپ:دحملنیث:رضحت:ومالان:دیبعاہلل:ااقلیمس:ایتفمل:رۃمح:اہلل:ہیلعاابملرک:ےک:دعب:دانی:ںیھت،:ینعی:رخفا

م:اصبح:داتم:رباکمہت:اک:وظع:‘‘اجمسل :دیبعہی’’لمتشم:

مقتل

،رخےچ:اک:‘‘وتہب:یک:رضورت’’اور:رضحت:ڈارٹک:دبعا

:الج:ا:اچنہپ۔:ےتسنہ:رکسماےت،:وخایشں:ابےتٹن:اور:راہ : تنس:د اھکےت:وہےئ:بس:وک:ہنیمخت:یھب:اگل:راھک:اھت:ہک:اغیپؾ

تصخ:وہ:ےکچ:ںیہ،:نکیل::::؎ اینےئ: ے:ابثت:ےس:ر

ااچکن:مغ:زدہ:رک:ےئگ،:ایھب:کت:نیقی:ںیہن:اات:ہک:وہ:د

ا ک:د ؿ:رمان:ےہ:ارخ:ومت:ےہ

اعتیل:اقری:اصبح:یک: ے:اسحب:رفغمت:وششخب:رفام:رک:تنج:ارفلدوس:ںیم:ایلع:اقمؾ:اطع:رفامےئ،:وراثء:هللا ا

:دک ہی:ےک:ک ےلس:وک:ااکرب:یک:رسرپیتس:ںیم:اجری:واسری:رےنھک:یک:وتقیف:بیصن:وک:ربص :لیمج :اور:اپ:یک:دخامت

رفامےئ۔:اور:مہ:بس:وک:اخہمت:ابالامیؿ:یک:دوتل:ےس:رسرفاز:رفامےئ،:انیم۔

علمیمد لل رب ا

وانا ان ال

دع

وایر

إ إ إ إ

:رپالمؽ:اہللدمحم:دیبع:یاقر اسدج:اصبح:اک:ااقتنؽ

39

اک:الص::‘‘ بیطخ:دغبادی’’اد:یسیج:رعمۃک:االراء:باتب:فینصت:رک ے:واےل:رعیب:زابؿ:ںیم:اترخی :دغب

انؾ:ےس:یھب:اکپرا:ےہ۔:ا ن:االریث::ےک::دحمنیث: ے:ا ںیہن:احظف:ارشملؼ۔:یھتتینک:اوبرکب:اور:انؾ:ادمح: ن:یلع:

: ے:بیطخ:رخ:ا السؾ:اامؾ:ذیبہازجلری: ے:بیطخ:دغبادی:وک:اامؾ:ادلاین:یف:زامہن:ےک:بقل:ےس: اد:ایک:ےہ۔:ؤم

۔المام الوحد، اعالمۃ امفیت، الافظ اناقد، مدت اوقت ونازادغبادی:وک:ا ؿ:ااقلابت:ےس:

والدت:

: وک:وہیئ۔:ء1003 یئم7اطمقب:ھ392: امجدی:ااثلین21رعمجاتبیطخ:دغبادی:یک:والدت:ربوز

:اقمؾ ::اپ:اک رزاجیؿ:ےہ:وج

ےک:رغمب:ںیم:واعق:در اےئ:دہلج:ےک:انکرے:ا ک:رقہی: دغبادوالدت:د

اسؽ:ےس:زادئ:بیطخ:ےک:دہعے:رپ:افزئ:رےہ۔::سیب:ےہ۔بیطخ:دغبادی:ےک:وادل:یلع: ن:اثتب:اہیں:

ی: ے:دغباد:ںیم:وشنوامن:اپیئ:اور:رمع:اک:ا ک: رلی: ہص:دغباد:ںیم:یہ:رسب:وہا۔بیطخ:دغباد

:ملع وصحؽ

:انب۔اسؽ:یک:رمع:ںیم:ا اقتنؽ:رکےئگ87رزاوہی::انب ب:مغ:اثتب:وہا:::بیطخ:ےک:ےیل:اسؽ ھ:412

ں:رپ:دحثی:ےک:ادتبایئ:زونی:ہک:بیطخ:ایھب:ملع ں:رزاوہی:یک:وافت:بیطخ:ےک:ےیل:نیگمغ:اثتب:وہیئ:ویک

ریثک: ے:ادبلاۃی::رزاوہی:ےک:قلعتم:وخد:بیطخ:ےک:اوؽ:وک:انب:انب:۔ڑچےھ:یہ:ےھت:ہک:قیفش:ا اتسد:اک:اسہی:ا ھٹ:ایگ

وااہنلۃی:ںیم:لقن:ایک:ےہ:ہک

ںیم:اھکل:اور:اپ:ایبؿ:رکےت:ےھت:ہک:اپ: ے:ھ403: اپ:ےلہپ:خیش:ںیہ:نج:یک:رطػ:ےس:ںیم: ے’’

:،اپ:ہقث:،:ےک:اطمقب: ہق:اک:درس:د ارقاؿ:اک:درس:د ا:اور:اشیعف:ذمبہع:اور:التوت:رک ے:تہب:مس :،ؿدمو

:رقاؿ:رک ے:واےل:اور:الہ :،اےھچ:ذمبہ:واےل:،اےھچ:ااقتعد:واےل:،واےل دبتع:رپ:تہب:یتخس::ہشیمہ:التوت

:اپ:رفام ا: رک ے:واےل:ےھت۔اور:ھچک:رعہص:اپ:وپرے:اامہنک:ےک:اسھت:دحثی:ںیم:وغشمؽ:رےہ:اور

:دغبادی:بیطخ

اضمنیم:واقمالت

دیس:رمعاؿ:لصیف:اصبح

39

40

:رقاؿ:اور:ںیہمت:دحثی:انس ے:یک:وہج:ےس:دنسپ:رکات:وہں:،ایہل:ںیم:داین:وک:رصػ:ذرک ہک:رکےت:ےھت: ‘‘۔التوت

یھب:اس:دار:افین:ےس:رزاوہی:یک:وافت:ےک:اپچن:امہ:دعب:بیطخ:ےک:وادل:اوب:انسحل:یلع: ن:اثتب::انب

رتصخ:وہےئگ۔

ےیل:اافسرملع:ےک::لیصحت

:ہرصہ:اور:وک ہ:یک:اجبن:ایک۔اےلگ:نیت:اسؽ:زمدی:رفس:اسؽ:یک:رمع:ںیم:بیطخ: ے:الہپ:یمیلعت:رفسسیب:

ے:ےک:رہشوں:ںیم:ھچ:ربس:ںیم:زگرے۔:ونیر:اور:ر اشینوپر:ںیم:ایقؾ:ذپری:رےہ۔:اشینوپر:ےک:ا س:رفس:ںیم:د

۔ااہفصؿ:اک:رفس:بیطخ:اک:راہںیم:یھب:ایقؾ:ااہفصؿ:دعب:ازاں:ھچک:رعہص:دغباد:ںیم:میقم:رےہ۔اچر:امہ::یھب:ےئگ۔

اس:ےک:دعب:وہ:دغباد:ںیم:میقم:وہےئگ۔۔:رفس:اثتب:وہا:ارخی:یمیلعت

یملع:اقمؾ:و:رمہبت

دحثی:یک:بلط:ںیم:ےبمل:ےبمل:رفس::ادتبایئ:میلعت:ےس:اپ:ایگرہ:اسؽ:یک:رمع:ںیم:افرغ:وہ:ےئگ:رھپ:ملع

ی:وبن:اموکال:ےتہک:ںیہ:ہک:بیطخ:دحثی :ےیک:اور:اس:نف:ںیم:ا ک:اتممز:تیثیح:احلص:رک:یل۔:اؿ:ےک:اشرگد:انب

:۔ےہ:یکز ارت:ںیم: ے:مشچب:وخد::ےلھچپ:اخص:گووگں:ںیم:ےس:ےھت:نج:یکیک:رعمتف:و:اچہپؿ:ےک:احلظ:ےس:اؿ:

:وخد:یھب:اےنپ:اسیج: ے:دعب:بیطخ:اسیج:وکیئ:دحمث:دیپا:ںیہن:وہا:اور:اشدی:بیطخ:::ےک:چس:وت:ہی:ےہ:ہک:اامؾ:دار:ینطق

یسک:وک:ہن:اپ ا:وہاگ۔

ےک:لثم: دحثی:ںیم:اامؾ:دار:ینطق:دحثی:اور:ظفح:رعمتف :ےتہک:ںیہ:ہک:بیطخی:اوب:ااحسؼ: ریاز

تبیہ:و:واقر:واےل:،ہقث،:دعتسم،:وخطخش،:ڑبے:اضطب:اور:حیصف:ےھت،: ے:رفام ا:ہک:بیطخ:ےھت۔:اامؾ:احظف:اعمسین

اشیعف:اک:اؿ:رپ:اخہمت:وہ:ایگ:ےہ۔انب:دحثی::ظ افح :رپ:اخہمت:وہ دحثی:ںیم: ظف:و:ااقتؿ:اک:بیطخ: ے:اہک:ہک:موؾ

یک:ا ک:لقتسم:باتب:وموجد: رشح:ہبخن:ںیم:رفامےت:ںیہ:ہک:دحثی:ےک:رہ:نف:رپ:بیطخ رجح:ایگ۔احظف:انب

یہ:یک:باتوبں:ےک:دعب:اؿ بیطخ:ےہ۔احظف:ا ن:ہطقن: ے:رفام ا:ےہ:ہک:رہ:فنصم:وک:ملع:ےہ:ہک:امتؾ:دحمنیث

ہک:ےک:ےیل:اینپ:اترخی:ںیم:ہی:رعش:لقن:ایک:ےہدغبادی: ے:بیطخ:ریثک:العہم:انبےس:رہبہ: اب:وہےت:رےہ۔

ا

حت

ی:ہک:ںیم: ے:ےھجت:اترخی:ںیم:اھکل:وہا:داھکی۔وت:اترخی:ںیم:اجمدہاہن: رر:رپ:تقشم:ا اھٹات:راہ:،:

یملع:ہتکن:ارفینی

رمہبت:و:اقمؾ:اک:ہی:اعمل:اھت:ہک:رسیئ:ارلؤاسء: ے:رہش:ےک:واوظعں:اور:وبیطخں:وک::اامؾ:اصبح:ےک:یملع

بیطخ:دغبادی:

41

مکح:د ا:اھت:ہک:وہ:بیطخ:وک:داھکےئ:اور:انسےئ:ریغب:وکیئ:دحثی:رواتی:ہن:رکںی۔

ہیلع:وملس: یلص:اہلل:ا ک:وہیدی: ے:ا ک:ایسی:داتسوزی:شیپ:یک:سج:ںیم:روسؽ:اہلل:ربیخ:ےک:ا ک:دہعف:

زہی:اعمػ:رک:دےنی:اک:ذرک:اھت:اور:اس:داتسوزی:رپ:ضعب:احصہب:یک:اہشدت:یھب:تبث:یھت:۔وزری::ربیخ:ےس:ےک:الہ

اپ: س:انب:رپ:::وزری: ے:وپاھچ:‘‘ہی:داتسوزی:یلعج:ےہ۔:’’ ے:ہی:داتسوزی:العہم:بیطخ:وک:داھکیئ:وت:اوہنں: ے:اہک

درج:ےہ:،اور:اس:وتق:وہ:املسمؿ::یک:اہشدت:ریض:اہلل:ہنع:اس:ںیم:دیسان:اعموہی::اس:وک:یلعج:ےتہک:ںیہ؟:وبےل

:ےہ:ہک:اس:ںیم:دیسان: دع: ن:یہ:ںیہن:ےھت۔وہ:ربیخ:ےک:دعب:حتف:ہکم:ےک:اسؽ:االسؾ:الےئ:ےھت:دورسی:ابت:ہی

یک:وگایہ:ےہ:اور:وہ:گنج:ربیخ:ےس:یئک:اسؽ:ےلہپ:ااقتنؽ:رک:ےئگ:ےھت۔ذ:ریض:اہلل:ہنع:اعم

:ہک:وہ:ابور:رک:ںیل:ہک:اامؾ:اس:ےسیج:ویسیبں:وااعقت: ے:ہکلب:واہعق:ںیہن:یہی:ا ک: داین:وک:وبجمر:رک:د ا:

۔:ابووجد:ملع:و:لضف:ےک:اپ:زدہ:زربدتس:العہم:اور:الاثین:دحمث:ےھت:،ےنپ:زام ے:ےک: ے:لثم:اامؾا:بیطخ

اپ: ے:دحیخس:،صلخم:صخش:ےھت انقتع:ےک:ایلع:ایعمر:رپ:افزئ:ےھت۔:دح:درہج:رسکنم:ازملاج:اور: ے:رغض:وو

:دحثی:ےک:اسھت:امام:نسح:ک کک:رکےت:۔یھب:ےھت۔:دحمنیث:اور:ہبلط

اصتفین

اکلخؿ:ںیم:رماوؾ:ےہ:ہک:بیطخ:اصتفین:ںیہ:نکیل:اترخی:انب:56ےتہک:ںیہ:ہک:بیطخ:یک::اامؾ:اعمسین

ےک:العوہ:ارگ:بیطخ:یک:وکیئ:فینصت:ہن:یھب:‘‘دغباد::اترخی ’’یک:وس:ےک:رقبی:افینصتت:ںیہ:،املعء:اک:انہک:ےہ:ہک

:اکیف:یھت۔ےیلولعمامت:ےک::خی:یہ:اؿ:ےک:ملع:و:لضف:اور:وتعس وہیت:وت:رصػ:ہی:اتر

انمبق

ےک:ذمبہ:یک:رطػ:لقتنم: اامؾ:اشیعف:رپ:ےھت،:دعب:ازاں:ےک:ذمبہ اامؾ:ادمح: ن:لبنحال:بیطخ:او

:۔وہےئگ رےنھک:یک:وہج:ےس::دحثی:ںیم:رحبتماہن:درتسس:ا یس:ےیل:بیطخ:اک:امشر:ابکر:اشہیعف:ںیم:ایک:اجات:ےہ۔:موؾ

۔یھتبیطخ:دغبادی:وک:دغباد:ںیم:اکیف:رہشت:احلص:

بیطخ:اےھچ:اقری،حیصف:االافلظ:اور:امرہ:ادب:ےھت،:ضعب:اواقت:رعش:یھب:اہک:رکےت:ےھت۔:ےتلچ:ےتلچ:

ملع:اور:ملع:یک:دختم:ںیم:ڑبی:ڑبی:راوؾ:رخچ:ںیک۔:رفس::باتب:اک:اطمہعل:رکےت:اجےت۔:دوتل:دنم:ےھت۔:الہ

رغوب:ااتفب:ا ک:رقاؿ:رتلیت:ےک:اسھت:متخ:رکایل:رکےت:ےھت،:ا س:ےک:دعب:گو :عمج:وہرک::جح:ںیم:رقبی

رعب::ویکں:ہکےھت:ھٹیب:رک:رواتی:دحثی:رکےت:رپ:۔بیطخ:وساری:ےھت:رکےتدروخاتس:رواتی:دحثی:یک:

رسک:یفن:ںیم:: وت:‘‘مت:احظف:اوبرکب:بیطخ:وہ؟:’’۔:ا ک:ابر:یسک: ے:اپ:وک:دھکی:رک:اہک:اھتوک:یہ:وہات:رات:ںیم:رفس:

بیطخ:دغبادی:

42

‘‘۔ںیم:اوبرکب:بیطخ:وہں::’’رفام ا

:وت:اوہنں: ے:اس:دحثی:رپ:لمع:رکےت:گ :ےیلالعہم:بیطخ:اک:اانپ:ایبؿ:ےہ:ہک: ب:وہ:جح:ےک:

ززمؾ:اک:اپین:نیت:رمہبت:ایپ:اور::،:اب:ززمؾ:ایپ:اجےئ:وہ:دصقم:احلص:وہ:اجات:ےہےیلوہےئ:ہک:سج:دصقم:ےک:

دغباد:ںیم:اینپ:اترخی:رواتی:رکںی،:اجعم:اوصنملر:ںیم:رواتی:دحثی::ہک:::ںیکاہلل:اعتیل:ےس:نیت:احںیتج:بلط

رکںی:اور:رضحت:رشب:ااحلیف:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:ولہپ:ںیم:دنف:وہں۔:اور:ہی:ونیتں:داع ںیئ:وبقؽ:وہ ںیئ۔

اپ:رتلیت::،اوب:ارفلاج:ارفسا:ینیئ:اک:انہک:ےہ:ہک:العہم:بیطخ:جح:وک:اجےت:وہےئ:امہرے:اسھت:ےھت

ثی:ایبؿ:اسھت:رہھٹ:رہھٹ:رک:رقاؿ:زپےتھ،:واتق:وفاتق:گو :اپ:ےک:اپس:عمج:وہ:اجےت:اور:اپ:ےس:دح:ےک

ہچ:اپ:بسح:وخاشہ:دحثی:ایبؿ:رکان:رشوع:رک:د ےت۔ں:رک ے:یک:ارزو:رکےت۔:انچ

اانغتسےئ:سفن

ںیم:ا ک:دؿ:اجعم:وصر:ںیم:العہم:بیطخ:یک:دختم:ںیم:احرض:اھتہک:لضف: ن:رمع:وسنی:ےتہک:ںیہ:

ہی:ریقح:دہہی:ےہ،:اےس::اس: ے:اہک:ہک:اس:ےک:اہھت:ںیم:دانیروں:ےس:رھبی:وہیئ:یلیھت:یھت۔:،ا ک:موی:ا ا:ہک:

موی:ےنہک:اگل:اشدی:اپ:اےس::۔ےھجم:اس:یک:رضورت:ںیہن::اینپ:رضور ات:ںیم:اامعتسؽ:رفام ںیئ:۔العہم: ے:رفام ا

ے:رپ: ید:دی:رگم:العہم: ے:اس:ہی:ہہک:رک:اس: ے:یلیھت۔مک:ےھجمس:ںیہ،:ہی:وپرے:نیت:وس:دانیر:ںیہ: ضلم

:اپ:ےک:

ی:اھجڑ:رک:ابرہ:لکن:ےئگ

ضلم

ںیم:اپ:ےک:اانغتسء:اور:موی:اک:ذتل::۔یک:رطػ:رظن:ااھٹ:رک:یھب:ںیہن:داھکی:اور:اانپ:

ےک:اسھت:اےنپ:دانیر:عمج:رک ے:وک:اج:کت:ںیہن:وھبال۔

ہبلط:رپوری

ںیم:العہم:بیطخ:ےک:ہقلح:درس:ںیم:رش ک:وہ:دقشم:دجسم:اوب:زرک ا:ربتزیی:ےتہک:ںیہ:ہک:ںیم:اجعم:

رہ:ںیم:راتہ:اھت۔:ا ک:دؿ:اپ:انیمر:رپ:ریمے:رک:اؿ:ےس:رعیب:ادب:یک:باتںیب:زپاتھ:اھت:اور:اجعم:دجسم:ےک:انیم

ب:اج ے::۔ہچ:اپ:دری:کت:ھجم:ےس:ابںیت:رکےت:رےہں::اھت:انچراہ:اپ:ےس:ےنلم:وک:یج:اچہ::اپس:اےئ:اور:رفام ا

اس:رمق:ےس:ملق:اور:رضورت:یک::،دہہی:بحتسم:ےہہک:دنب:افل ہ:ڑباھےت:وہےئ:اہک::ےگل:وت:ریمی:رطػ:ا ک

دورسی:زیچںی:رخدی:انیل۔ہی:رفام ا:اور: ےچی:ارت:ےئگ:۔ںیم: ے:افل ہ:وھکؽ:رک:داھکی:وت:اس:ںیم:اپچن:ارشویفں:یک:ریطخ:

ےھجم:دے:ےئگ۔رھپ:رمق:یھت۔:ایس:رطح:ا ک:دورسے:ومعق:رپ:اےئ:اور:اینت:یہ:رمق:

:درس:دورا اپ:دحثی:اس:دقر:دنلب:اواز:ےس:زپےتھ:ےھت:ہک:اپ:یک:اواز:اجعم:دجسم:ےک:ارخی::ؿ

رقأت:رکےت:ےھت۔ااحدثی:یک:وصحں:ںیم:یھب:ینس:اجیت:یھت۔وخب:حیحص:حیحص:اور:واحض: رر:رپ:

بیطخ:دغبادی:

43

وافت

امیبر:رےہ،:لسلسم::ںیم:امیبر:وہےئ،:دو:ےنیہ:ھ463:اامؾ:بیطخ:امہ:راضمؿ:اابملرک:ےک:فصن:ںیم:

وافت:ےس:لبق:اینپ:امتؾ:ذی:اہجحل:وک:اپ: ے:دایع:الج:وک:کیبل:اہک۔:7ؽ:ذواہجحل:وک:احتل:انزک:وہیئگ:اور:او

ےس:ےک:وحاےل:رکدںی:اور:امؽ:و:دوتل:ہفیلخ: ن:انسحل: ن:ریخوؿ:دغبادی:ارعملوػ:ا ن:ریخوؿاباتںیب:ادمح:

ہفیلخ:ےس::،اس:ےیلتیب:ااملؽ:وہات:ؽ:قح ہک:وکیئ:وارث:ہن:اھت:ذہلا:رتموہک:امں: ں:۔ااجزت:ےل:رک:میسقت:رکد ا

رضوری:یھت۔ااجزت:انیل:

وک:دنکاھ:تیم:اپ:ےک:انجزہ:ںیم:رہش:ےک:وخاص:و:وعاؾ:بس: ے:رشتک:یک:اور:وججں: ے:اپ:یک::

اوب:انیسحل: ن:دتہم:ابہلل: ے:امنز:انجزہ:زپاھیئ:اور:اپ:ےک: مس:اخیک:وک:وہشمر:ویل:اہلل:رشب:احیف:ےک:ولہپ:ںیم::۔د ا

ہی:وہ:ہک:ک:رک:د ا:ایگ۔اپ:ےک:انجزہ:ےک:اےگ:اےگ:انمدی:رک ے:واےل:انمدی:رکےت:اجےت:ےھت:رپسد:اخ

ہی:وہ:صخش:ےہ:وج:اور:اک:وجاب:د ا:رکات:اھت،::بطانیفل:ےک:ارتعاضیلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےک:صخش:ےہ:وج:روسؽ:اہلل:

یک:افحتظ:رکات:اھت۔یلص:اہلل:ہیلع:وملس:روسؽ:اہلل:

املعء:ےک:وخاب

ےتہک:ںیہ:ہک:بیطخ:یک:وافت:ےک:دعب:وخاب:ںیم:داھکی:ہک:ا ک:صخش:ریمے:اسےنم::یلع: ن:نیسح

وطس:تنج:ںیم:اجؤ:واہں:وکینں:ےس:الماقت:وہیت:::ڑھکا:ےہ:،ںیم: ے:اس:ےس:بیطخ:اک:احؽ:وپاھچ،:اس: ے:اہک

مہ:گو ::وک:دغباد:ںیم:وس ا:وہا:اھت،:وخاب:ںیم:داتھکی:وہں:ہک ھ463:ےہ۔ریلیم:ےتہک:ںیہ:ہک:ںیم:رعیب:االوؽ:

:اسہقب:ےک:اطمقب:اامؾ:بیطخ:ےک:اپس:اترخی ےک:دا ںیئ: بیطخ:زپےنھ:وک:عمج:ںیہ۔:خیش:رصن:دقمیس:دغباد:اعدت

یک::ںیم: ے:اہک:ہی:اوب:رکب:بیطخ:۔ںیہ رشتفی:رفامیلص:اہلل:ہیلع:وملس:اجبن:ںیہ:اور:اؿ:ےک:دا ںیئ:روسؽ:اہلل:

:اور:شیارا:احؽ:وپاھچ:،اپ: ے:وجاب:د ا:ہک:اراؾ:و:زبریگ:یک:دلیل:ےہ۔ضعب:احلصء: ے:وخاب:ںیم:دھکی:رک:اپ:اک

تمعن:وایل:تنج:ںیم:وہں۔

إ إ إ إ

بیطخ:دغبادی:

44

45

:روسؽ:اک:ااجنؾ ا ک:اتسگخ

اور:ا رانط)ریجی:انڈل(ےک:اما ن:ا ک:اعمدہہ:ےط:اپ ا:اھت:سج:ےک:اطمقب:اوییب:الصح:ادلنی:اطلسؿ:

ےک:رقبی:ےس:ڑبے:اانیمطؿ:‛رکک‚انط:ےک:ےعلقاردؿ:ےس:ا ر:ےئاحویجں:اور:اترجوں:ےک:اقےلف:رحصا

رتف: ن:اکچاھت۔:ہی:دوونں: ےس:البوخػ:زگرےت:رےہ۔رصم:اور:اشؾ:ےک:در ںاؿ:یھب:ا ک:راہتس:رباےئ:ادم:و

رہشاس:رتیق:ذپری:دیبار:االسیم:البک:ےک:دوامہ:ابزو:ےھت:ےسج:ونرادلنی: ے:مظنم:ایک:اھت:۔سج:اک:دعب:ںیم:الصح:

وہا:ہک:ا ک:تہب:ڑبا:اقہلف:دمعہ:اسزواسامؿ:ےیل:رصم:ےس:اجببن:اشؾ:رواں:دواں::ااسیا ک:ابر:۔ادلنی:وارث:انب

دمعہ:رتنی:اورشیب:اہب:رگاں:امہی:اایشء:رپ:رظن:زپےت:یہ:ا رانط:یک:راؽ:ےنکپٹ:یگل:۔،اھت۔اؿ:سیفن:

یک:افسیک:وربربتی:اک:ادنازہ:اپ:اس:ےک:اوؽ:ےس:اگل۔ےتک:ںیہ:وج:وہ:ارثک:(Reginald)ریجی:انڈل:

ے:اس:اس:راقہص:اک:رصق:تہب:دشکل:ےہ:رگم:ریمے:زند ک:ہک:: و:رسور:یک:ولفحمں:ںیم:اہک:رکات:اھت:رصق

داین:اک:بس:ےس:ز ادہ:دشکل:رصق:وہ:ےہ: ب:ا ک:زیمخ:املسمؿ:زنیم:رپ:رگ:رک:زتاتپےہ۔ےھجم:رشاب:ےنیپ:ےس:

:ذلت:اس:وتق:احلص:وہیت:ےہ: ب:ںیم:املسمؿ:وک:اےنپ:اہوھتں:ےس:لتق:رکات :وہںیھب:ز ادہ یہی:ریما:،

اطیشؿ:امن:اس:ہضی:ےہ:اور:یہی:ریمی:اجنت:اک:راہتس۔اینپ:ایس:نامیہہن:ترطت:ےس:وبجمروہرک:رف:دقمس:رتنی:

:۔:ریجی:انڈل:ہن:رصػ:گوٹ:امر:رکات:راہ:ہکلب:ونوجاؿ:احویجں:وک:د ااقےلف:رپ:ہلمح:رکاس:املسمونں:ےک:: ےااسنؿ:

وہ:ہی:اتہک:ہک:البؤ:اےنپ:ربمغیپ:دمحم:):یلص:اہلل:ہیلع:وملس(:وک:ہک:ےس:س:ا:اور:سج:وک:لتق:رکات:راہ: ے:درغی:لتق:یھب:رکات

ارک:ںیہمت:اچب ںیئ:۔:

ھچک:ارفاد:رفار:وہ ے:ںیم:اک ںاب:وہےئگ:اور:ابیق:گووگں:اور:وعروتں:وک:ڑکپ:رک:رکک:ےک:اقےلف:ےک:

نی:اوییب:دشدی:لیل:اطلسؿ:الصح:ادلں:۔:رفار:وہ ے:واےل:احیج:دیس:ےھ:وملص:ےچنہپ:اہجےل:اج ا:ایگےعلق:ںیم:

ریجی:انڈل:احویجں:وک:لتق:رکےت:وتق:ہہک:راہ:اھت:ہک:ویجں:یک:زابین:ہی:نس:رک:اح:احتل:ںیم:رہھٹے:وہےئےھت۔

اطلسؿ:اوییب:دشدی:لیل:وہ ے:ےک:ابووجد:مغ:و:ہصغ:ےس:رسخ:،:ارکںیہمت:اچب ںیئہک:ہک:البؤ:اےنپ:روسؽ:وک:

ےھجم:تمہ:دںی:ہک::(یلص:اہلل:ہیلع:وملس:!:)ہک:": اروسؽ:اہلل:وہےئگ:اور:دمہنی:ونمرہ:یک:اجبن:رخ:رکےک:رعض:ایک

ںیم:اپ:ےک:اتسگخ:وک:اےنپ:اہھت:ےس:زسادوں:،:ابداشہ:ابداشہ:وک:ںیہن:امرات:نکیل:ںیم:ریجی:انڈل:وک:اےنپ:اہھت:ےس:

یملع:وجارہات

اضمنیم:واقمالت

احظف:ومحمد:یلع:

45

46

‘‘والص:منہج:رکوں:اگ۔

وہےئگ۔:گنج:: اب دےتھکی:یہ:دےتھکی:تحصوہ:راستل:ںیم:وظنمر:وہیئ:اور::اطلسؿ:یک:رعض:ابراگہ

نیطح:ےک:دعب:ریجی:انڈل:وک:ابداشہ:رفیجی:ےک:اسھت:رگاتفر:رکےک:اطلسؿ:الصح:ادلنی:اوییب:ےک:اسےنم:شیپ:ایک:

رک:وہ:ایپہل:یپ:ایگ:۔:اطلسؿ:اوییب: ے:ربػ:ےس:رسد:ایک:وہا:اپین:وگنما ا:اور:ابداشہ:رفیجی:وک:شیپ:ایک:۔:رفیجی: ے:اپین:

رک:اطلسؿ:الصح:ادلنی:اوییب:سالؽ:ےس:رسخ:وہےئگاور:رفیجی:ےس:اہک:ریجی:انڈل:ےک:رطػ:ڑباھ:د ا۔:ہی:دھکی

‘‘اس:وک:ہی:اپین:مت: ے:الپ ا:ےہ:ںیم: ے:ںیہن۔’’

ںیہ:ہکبج: شخب:د ےت:ںں:اھک:یپ:ےل:وت:اس:یک:اجاہیتی:ےہ:ہک:ارگدنمش:اؿ:ےک:ارعوبں:یک:رو

ے:ریجی:انڈل:وک:رقبی:الب ا:اور::اجؿ:یشخب:ںیہن:یک:اجےئ:یگ۔اپ:ؿ:ہی:رک ہل:رکےکچ:ےھت:ہک:ریجی:انڈل:یکاطلس

ڑبے:سالؽ:رھپ:اس:وک:وہ:اتسگاخہن:اافلظ: اد:دالےئ:وج:اس: ے:اقہلف:گوےنٹ:ےک:دوراؿ:ا ک:املسمؿ:وک:ےہک:ےھت:۔:

:وموجد:وہں۔:ےیلںیم:اہلل:ےک:روسؽ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک:اربو:یک:افحتظ:ےک:ہکاہک:ریجی:انڈل:ےس:ےس:

وک:ا ک:ومعق:د ا:اور:االسؾ:وبقؽ:رک ے:یک:شکشیپ:یک:۔: ب:اس: ے:ااکنر:ایک:اطلسؿ:الصح:ادلنی:اوییب: ے:اس:

بت:اپ: ے:اینپ:ولتار:ےس:اس:یک:رگدؿ:اڑادی۔

تشہ:اطری:وہیئگ۔اطلسؿ: ے:اس:وک:یلست:دی:اور:اہک:ہک:ابداشہ:ابداشوہں:درپ:رفیجی:ہی:دھکی:رک:ابداشہ:

یخ:یک:دح:اپر:رکدی:یھت:ہک:ےھجم:اس:اک:رس:اےنپ:ےک:اسھت:اس:رطح:اک:ک کک:ںیہن:رکےت،:نکیل:ریجی:انڈل: ے:اتسگ

(11؍82:اتریث:انب) اہوھتں:ےس:ملق:رکانزپا۔

دریل:اجوسس

ابرے:ےک: رکشلاریاؿ:ےک:ارفاد:است:ہنع: ے:ہلل:ا دع: ن:ایب:واقص:ریض:ا ک:رمہبت:رضحت:

:مکح:د ا:ہک:ارگ:نکمم:وہ:ےکس:وت:اس:رکشل:ےک:ا ک:ادیم:وک:رگاتفر:ےجیھب:اور:اںیہنےک:ےیل:ںیم:ولعمامت:ااھٹک:رک ے:

ہکبج:۔:ں: ے:دنمش:ےک:رکشل:وک:اسےنم:اپ اہی:اسوتں:ادیم:ایھب:ےلکن:یہ:ےھت:ہک:ااچکن:اوہن۔:رک:ےک:ےل:ا ںیئ

اؿ:ںیم:ےس::۔ںیم:وشمرہ:رک:ےک:واسپ:ےنٹلپ:اک:رک ہل:ایک:ں: ے:اسپ:اوہن۔اؿ:اک:امگؿ:اھت:ہک:رکشل:ایھب:دور:ےہ

۔ھچ:ارفاد:واسپ:گوٹ:اےئہکبج:ابیق::ا ک:ادیم: ے:مہم:وک:رسااجنؾ:دےی:ریغب:واسپ:گوےنٹ:ےس:ااکنر:رک:د ا

رکشل:ےک:رگد: ے: سا:اگل۔ےک:رکشل:یک:اجبن:اہنت:ڑبےنھےک:ےیل:اریاوینں:ہی:لطب:اینپ:مہم:یک:ادایگی:

رکشل:اریاین:ںیم:ےس:زگرات:وہا::ؿاپین:ےک:انگوں:اک:ااختنب:ایک:اوراےک:ےیل:ر:ادنر:دالخ:وہ ے:ا ک:رکچ:اگل ا:او

ےس:رکشل:ےک:بلق:ےس::۔ہی:واہں:زہار:ڑلاوکں:رپ:لمتشم:ےھتاچسیل:ےک:رہاوؽ:دوتسں:کت:اجاچنہپ:وج:ہک:

ا:اھت،:اس: ے:اجؿ:ایل:ا: ک:دیفس:ےمیخ:ےک:اسےنم:اجاچنہپ:،:سج:ےک:اسےنم:ا ک:رتہبنی:وھگڑا:دنباھ:ڑھکارات:وہزگ

یملع:وجارہات

47

۔اک:ہمیخ:ےہ:رمتسےک:ہپس:اسالر:ہک:ہی:دنمش:

یک:رویسں:وک:اکٹ:ڈاال::سج:یک:وہج::ےمیخ:ےسولتار:اور:ہی:ہمیخ:یک:اجبن:ےئگ:وت:رات:رہگی:وہ:یئگ: ب:

وھگڑے:یک:ریس:اکیٹ:اور:وھگڑے:رپ:وسار:وہ:رک::۔:اس:ےک:دعب:اوہنں: ے:وموجد:ارفاد:رپ:رگ:زپا:ادنر:ےس:ہمیخ:

۔یک:کیحضت:اور:اؿ:ےک:دگوں:ںیم:ربع:دیپا:رکان:اھتاریاوینں:اس:ےس:اؿ:اک:دصقم::۔لکن:زپے

ب:دہتس:رقبی:اات:وت:ہی::۔وھگڑا:ےل:رک:رفار:وہےئ:وت:ڑھگوسار:دےتس: ے:اؿ:اک:اھچیپ:ایک ب:ہی:

،:ویکں:ہک:وہ:اور: ب:دور:وہ:اجات:وت:اینپ:راتفر:مک:رکےتیل:اتہک:وہ:اؿ:ےک:اسھت:اںیلم وھگڑے:وک:اڑی:اگل:د ےت

وساروں:ےک:۔ارخ:ںیم:نیت:اج ںیئےل: دع:ریض:اہلل:ہنع:ےک:اپس:رضحت:اچےتہ:ےھت:ہک:اؿ:ںیم:ےس:ا ک:وک:

:دیقی:وک:ڑکپ۔ں: ے:اؿ:ںیم:ےس:دو:وک:لتق:ایک:اور:ےرسیے:وک:رگاتفر:رکایلاوہن۔العوہ:وکیئ:یھب:اؿ:اک:اھچیپ:ہن:رک:اکس:

دع ن:ایب:واقص:ریض:اہلل:ہنع:یک:دختم:ںیم:شیپ:رضحت::وہےئ::اگل ا::اور:اےس:اہےتکےسح زہ:اس:یک:ھٹیپ::رک

دع:ریض:اہلل:ہنع:ےنہک:ےگل:۔:رضحت:ےھجم:اجؿ:یک:اامؿ:دو:ںیم:مت:ےس:چس:وبگوں:اگ:ہک:ےنہک:اگل:دیقی:افریس::۔:وہایک

ےھجت:اامؿ:دی:اجیت:ےہ:اور:مہ:ودعے:یک:اپدساری:رک ے:وایل:اوؾ:ںیہ۔:نکیل:رشط:ہی:ےہ:ہک:امہرے:اسھت:

۔رھپ:اہک:ںیمہ:اینپ:وفج:ےک:ابرے:ںیم:اتبؤ::۔ٹ:تم:وباوھج

ش

شم ہ افریس:ااہتنیئ:د

یا ک:اور:ذہ اؿ:یک:تیفیک:ںیم:

ن

ی

۔اےنپ:رکشل:ےک:ابرے:ںیم:اتب ے:ےس:لبق:ںیم:ںیہمت:اہمترے:ادیم:ےک:ابرے:ںیم:التباتوہں:ےنہک:اگل:

اھبنسےتل:یہ:وگنجں:ںیم:ںیم:وہش::۔اسیج:اج:کت:ںیہن:داھکی:ادیم:اس:ہک:ںیم: ے:اہمترے:ےنہک:اگل:

الپ:ڑباھ:وہں:،:اس:ادیم: ے:دو:وفیج:اھچؤوینں:وک:وبعر:ایک:،:ںیہنج:ڑبی:وفج:یھب:وبعر:ہن:رک:یتکس:یھت،:رھپ:اسالر:

یہ:اس:یک:نیت:رکشل:اک:ہمیخ:اکاٹ:،:اس:اک:وھگڑا:اگھب:رک:ےل:اڑا:،:ڑھگوسار:دےتس: ے:اس:اک:اھچیپ:ایک:،:نج:ںیم:ےس:ضحم:

ںیم:ےس:ا ک:امرا:ایگ:۔ےسج:مہ:ا ک:زہار:ےک:ربارب:ےتھجمس:ےھت:،:رھپ:دورسا:امرا:ایگ:وج:امہرے::رگد:وک:اپ:ےکس:،:اؿ

زند ک:ا ک:زہار:ارفاد:ےک:ربارب:اھت:،:اور:دوونں:ریمے:اچچ:ےک:ےٹیب:ےھت۔ںیم: ے:اس:اک:اھچیپ:اجری:راھک:اوراؿ:

ںیم:افرس:اک:وکیئ:ااسی:صخش:ںیہن:وج::راہ:اھت:،:ریمے:ملع:کہدوونں:وتقمنیل:ےک:ااقتنؾ:یک:ا :ےس:ریما:ہنیس:د

ںیم: ے::انچں:ہچاوت:ںیم:ریما:اقمہلب:رک:ےکس۔اور: ب:ںیم:اس:ےس:رکٹا ا:وت:ومت:وک:اےنپ:رس:رپ:ڈنمالےت:اپ ا،:

اامؿ:بلط:رک:ےک:دیقی:اننب:وبقؽ:رک:ایل۔ارگ:اہمترے:اپس:اس:ےسیج:اور:ارفاد:ںیہ:وت:ںیہمت:وکیئ:زہتمی:ےس:

س:افریس: ے:االسؾ:وبقؽ:رک:ایل۔رھپ:ا۔دواچر:ںیہن:رک:اتکس

ایک:اپ:اجےتن:ںیہ:ہک:ہی:میظع:لطب:وکؿ:ےھتوہنجں: ے:رکشل:افرس:وک:دتشہ:زدہ:ایک:،:اؿ:ےک:اسالر:

وک:روسا:ایک:اور:اؿ:یک:وفصں:ںیم:بقن:اگل:رک:واسپ:اےئگ۔

۔االدسی:ریض:اہلل:ہنع:ےھت : ن:وخدلہحلطاحصیب:رضحت:ہی:

یملع:وجارہات

48

ر)

ش

:االمم،ااكلل:ال ن:االث

ن

(واولملک:ربطللي:اتري

ابرباکت:ںیم:نج:وخانیت: ے:رپورش:اپیئ:اںیہن:اتایعبت:اہک:اجات:ےہ۔:احصایبت:احصایبت:یک:تبحص:

ضعب:: ے:لثم:رکدار:اھبن ا۔دثی:یک:افحتظ:ںیم:احےس:ملع:اک:ضیف:احلص:رک ے:وایل: ے:امشر:اتایعبت: ے:ا

رجح::احظف:انب:احلص:ےیک:انب:ںیہن:رہ:ےکس۔:ملعاتنیعب:اؿ:ےس:ڑبے:ڑبے:ہک:وخانیت:اک:ملع:اس:دقر:ز ادہ:اھت:

:اتایعبتعبت:سیبھچ:اتایعبت:اور:ںیم:رقتابی:ا ک:وس:اسیک: ‘‘رقتبی:اذہتلبی’’باتب:ہیلع: ے:اینپ:اہلل:القسعین:رۃمح:

تہب:تنحم:یک:ےہ۔:اتایعبت:ےک:دعب:ےک:ادوار:ںیم:یھب:اؿ:یک:دحثی:ںیم::ت ے:روا ااک:ذرک:ایک:ےہ:وہنجں:

۔ملع:ےک:ےیل:یسک:ےس:ےھچیپ:ںیہن:رںیہ:االسؾ:وصحؽ :انیت ریپوی:ںیم:وخ

:رمعہ:تنب:دبع:ارلنمحرضحت:

ا ن:ادملینی::۔اور:اؿ:یک:ااحدثی:یک:انیم:ںیھتاشرگدہ:ہی:رضحت:اعہشئ:ریض:اہلل:اہنع:یک:اخص:رتتیب: اہتف:

،:اقمس:اور::ارلنمحرضحت:اعہشئ:یک:دحوثیں:ںیم:بس:ےس:ز ادہ:اقلب:اامتعد:ااحدثی:رمعہ:تنب:دبع’’رفامےت:ںیہ

ازعلزی:رمع: ن:دبع::رضحت:۔:اہک:ےہ احد ثقاة اعلماءح ز:اؿ:وک:ربتعم:املعء:ںیم:امشر:رکےت:وہےئ: ‘‘۔رعوہ:یک:ںیہ

ز ادہ:اجےنن:واال:اس:وتق:رضحت:اعہشئ:یک:ااحدثی:اک:اؿ:ےس::ما بیق احد اعلم حبدیث عائشۃ ے:رفام ا

رضحت:اعہشئ:ےک:العوہ: ے: رمعہ:تنب:دبع:ارلنمحےتہک:ےھت۔رضحت:ںیہن:ےہ۔:ا ن: دع:اؿ:وک:اعہمل:وکیئ:اور:

یک:ںیہ۔لقن:ےس:یھب:رواںیتی:ریض:اہلل:مہنع:دورسے:احصہب:رکاؾ:

رضحت:ہصفح:تنب:ریسنی:

اسن: ن:امکل:اور:رضحت:ںیم::نج:رواتی:یک:ںیہااحدثی:اوہنں: ے:دعتمد:احصہب:واتنیعب:ےس:

ثقۃ ن:نیعم: ے:اؿ:وک::رجح:ودعتلی:ےک:اامؾ:ییحی:۔ںیہیھب:اشل:ریض:اہلل:امہنع:ےسیج:احصہب:اؾ:ہیطع:رضحت:

ںیم: ے:ہصفح: ما ادرکت احدا افضلتہ عل حفۃ ۔:ا اس: ن:اعموہی:رفامےت:ںیہےہ:رفام ا::جحۃ

وہشمر:اتیعب،:دحثی:ںیم:ےتھکل:ںیہ:ہک:‘‘ ذہتبی:اذہتلبی’’ا ن:رجح:القسعین::ےس:ز ادہ:لضف:واال:یسک:وک:ںیہن:اپ ا۔

::ہصفحرضحت:یک:نہب::نف:ےک:اامؾ:رضحت:دمحم: ن:ریسنیوبں:یک:ریبعت:ےک:وخااور: ے:رصػ:ابرہ:اسؽ:یک:رمع:ںیم:رقاؿ

:انب:وجزی:یک::ووہفمؾ:ےک:اسھت: ظف:رکایل:اھت:رکمی: ینع : وجتدی::نف ںیم:ےہ:ہک:رضحت:ہصفح:‘‘اوفصلہ:ۃفص’’اور

:ملع:اک:فغشوخانیت االسؾ:ںیم:وصحؽ

اضمنیم:واقمالت

نسح:اصہبحرتحمہم:اؾ:

48

49

:اامتم:وک:یچنہپ:وہیئ:ںیھتورقأ وک: ب:وجتدی:ےک:یسک:ےلئسم:ںیم:ہبش:وہات:وت:اشرگدوں:وک: ریسنی انب،اامؾ:ت:ںیم:اقمؾ

۔ےھت:اینپ:نہب:ےس:روجع:رک ے:اک:وشمرہ:د ےت

تنب:نسح::ہسیفنرضحت:

یک::رفعجنسح: ن:زدی: ن:نسح: ن:یلع: ن:ایب:اطبل:یک:اصزبحادی:اور:رضحت:ااحسؼ: ن:رضحت:

اؿ:ےک:ملع:ےس:وخانیت:ےک::۔احلص:اھت:ریسفت:ودحثی:ےک:العوہ:درگی:موؾ:ںیم:یھب:درکرضحت:ہسیفن:وک:اہیلہ:

‚اؿ:اک:بقل::ضیف: اب:وہیت:یھت۔اسھت:اسھت:رمدوں:یک:یھب:دتعم:ہب:دعتاد:ف

ن

ن

شۂی:۔زپایگ:اھت‛ ارعمل ہ املعل:و:

ملع:دینی:اسملئ:رپ:اؿ:ےس:ابتدہل:ایخؽ:رکےت:ےھت۔:ےسیج:رعیف:ادقلر:الہ ::رۃمح:اہلل:ہیلعرضحت:اامؾ:اشیعف

:دمحماہلل:ایب:دبع:افہمط:تنب:رضحت:

ی:رجاجین:ےک:احالت:ںیم:افہمط:تنب:ایب:دبعاہلل:دمحم: ن:دبعارلنمح‛اترخی:رجاجؿ‚ ے::امؾ:یمہسا

طلی

:

ںیم: ے:افہمط:وک:اس:زام ے:ںیم:داھکی:ےہ: ب:اؿ:ےک:وادل:اؿ:وک:اامؾ:اوبادمح: ن:دعی:رجاجین:یک:‚ںیم:اھکل:ےہ::

یۂ:ادنسل:ےک:۔ںیھت:دختم:ںیم:ےل:اجےت:ےھت:اور:وہ:اؿ:ےس:دحثی:اک:امسع:رکیتم

ن

خل

افہمط:تنب:دمحم: ن:یلع:

اور::ایک:احلص::ےک:اسھت:رہ:رک:ملع ں: ے:اےنپ:گاھیئ:اوبدمحم:ابیجاوہن:۔یک:نہب:ںیھت:وہشمر:دحمث:اوبدمحم:ابیج:ایلیبش

:دحثی:احلص:یک۔ دوونں: ے:ا ک:اسھت:ضعب:ویشخ:و ‛ ااسذتہ:ےس:ااجزت

اتایعبت:ےک:دعب:ےک:ادوار

دحماثت:یک:ا ک:اؿ:ےک:دعب:فلتخم:ادوار:ںیم:دور:ریخ:ارقلوؿ:ےک:ایعبت:ےک:اتایعبت:اور:عبت:ات

:ادحلثی:ںیھتاؿ:وخانیت:ںیم:دحثی:یک:ذہم:داری:ااھٹیئ۔::رہفتس:ےہ:وہنجں: ے:افحتظ : رلی:

ۂ

ن

خت

ش

شوت: وکیئ:

:رحمؾ:ےک:اسھت:اےنپ:رھگ:وک:ریخابد:اہک،:یسک: ے:دحمنیث:ےکاک:ملع:احلص:رک ے:ےک:ےیل:اےنپ:یسک: ے:دحثی:

اک:وریغہ:حیحص:اخبری:الثم:وصخمص:باتب:یسک:یسک: ے:دحثی:یک:وت: دیدحثی:یک:ااجزت::ا ک:مج:ریفغ:وک:رواتی

ںیہ۔:اامؾ:اخبری،: ے:ایبؿ:یک:ںیم:ڑکنیسوں:دحںیثی:ایسی:ںیہ:وج:یسک:دحمہث: ا:راوہی:۔ااحدثی:یک:باتوبں:درس:د ا

:ااسذتہ:یک:رہفتس:ںیم:دعتمد:ےک:اہلل:ےسیج:ملع:ونف:اامؾ:ویسیط:رمہمح:القسعین:اور:رجح:انب:العہم:اامؾ:اشیعف،:

دحثی::ہن:رصػ:ملع ےس:ذوؼ:ووشؼ:یھب:اہنتی:وخانیت: ے:۔:رمدوں:یک:رطح:االسؾ:ےک:انؾ:ےتلم:ںیہ:وخانیت

یک:اعسدت:احلص:دختم:یک:دحثی::ملع رمدوں:ںیم:۔:سج:رطح:یکااشتع:یھب: و احلص:ایک:ہکلب:اس:یک:رشن

یک:باتوبں:ںیم:دحثی:لقن:رک ے:اور:اےس:وفحمظ::اجؽارلاامسء:رطح:ےہ:ایس:اد:ا ک:ڑبی:دعتواگوں:یک:رک ے:

۔ےہوموجد:وخانیت:یک:یھب:ا ک: رلی:رہفتس:رک ے:وایل:

:ملع:اک:فغش:وخانیت االسؾ:ںیم:وصحؽ

50

ملع :دحثی:ےک:ےیل:رفس

روسؽ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک::ااحدثی رمدوں:یک:رطح:االسؾ:ےک:ادتبایئ:دور:ںیم:وخانیت: ے:یھب:

،:دور:دراز:ےک:وکلمں:اور:رہشوں:اک: رلی:رفسایک،رفس:یک:امتؾ:وعصںیتب:یک:اخک:اھچین:االسؾ:التش:ووجتسج:ںیم:اعمل

یک:رہفتس:ںیم:اانپ:انؾ:درج:رکوا ا۔:تدحماثربداتش:ںیک:اور:

یۂ:رضحت: یلبڑبے:وہ ے:رپ:ملع :،:وہ ںیئدیپا:ہکم:رکمہم:ںیم:رۃمح:اہلل:اہیلع:زبنی:تنب:رباہؿ:ادلنی:ارد

اک:رفس:ایک:اور:سیب:اسؽ:ےک:دعب:ہکم:رکمہم:واسپ:ا ںیئ:۔:فلتخم:رہشوں:اسھت:اےنپ:اچچ:ےک:دحثی:ےک:وشؼ:ںیم:

:ںیم:دیپا:وہ ںیئ۔:ملع :دحثی:یک:اس:اطہبل: ے:تیب:ادقملس:رۃمح:اہلل:اہیلع::اؾ:دمحم:زبنی:تنب:ادمح: ن:رمع:رضحت:

رک ے:وایل::اک:ملع:احلص:ایک۔:ملع :دحثی:احلص:رک ے:ےک:وشؼ:ںیم:رفس:رپ:رفسدور:دراز:اک:رفس:رکےکدحثی:

دور:دراز:اک:بقل:د ا۔اؿ:یک:اس:تقشم:اک:رمث:ہی:الم:ہک:دعب:ںیم: معرمۃ الحاۃااامؾ:ذیبہ: ے:اس:اخوتؿ:وک:

ےسوکلمں:ےک:

رفس:اےنپ:ےک:ہی:وخانیت:اؿ:۔ےھتاؿ:ےک:اپس:احرض:وہےت:: ےدحثی:اؿ:ےس:رواتی:رک::ل

۔:اپدنبی:وحلمظ:اخرط:ریتہ:یھتںیم:رشیع::رپدے:یکں:اور:اؿ:یک:دراگسوہ ےھت وہےتاسھت:رحمؾ:ےک:

ۂقلح::درس

ےس:رشػ: ے:دحثی:اک:ملع:احلص:رک ے:ےک:وشؼ:ںیم:اینپ:زدنایگں:زگار:دںی:اؿ::وخانیت:نج

رصػ::دور:دراز:وکلمں:ےس:ےیلذملت:احلص:رک ے:ےک:

دحثی:یھب:وجؼ::افحظ اہمئ:ویہ:ںیہن:ہکلب:دحثی::ل

ے: ںراونے:اسؽ:یک:رمع:کت:رۃمح:اہلل:اہیلع::رحاہین:اؾ:دمحم:زبنی:تنب:یکم۔رضحت:در:وجؼ:احرض:وہےت:ےھت

اؿ:یک:درس:اگہ:وازدحم علیھا اطلبۃ اھکل:ےہاینپ:باتب:اربعل:ںیم:اامؾ:ذیبہ: ے::۔دحثی:اک:درس:د ا

یک:وپری:زدنیگ:رۃمح:اہلل:اہیلع:اؾ:دبع:اہلل:زبنی:تنب:امکؽ:ادلنی:رضحت:ںیم:ہبلط:اک:اکیف:وجہؾ:راہ:رکات:اھت۔:

تکاثر اھکل:ےہاؿ:ےک:ابرے:ںیم:اامؾ:ذیبہ: ے::۔دحثی:یک:میلعت:ںیم:زگری:واتی:اور:تک ااحدثی:یک:ر

اؿ:یک:درس:اگہ:ںیم:ہبلط:یک:رثکت:وہا:رکیت:یھت:۔ علیھا وتفدة وروة کتبا کثیا

بیطخ:دغبادی: ے:اینپ:باتب:اترخی:فلتخم:رہشوں:ںیم:یھب:درس:د ا:ےہ۔: ے:ضعب:دحماثت:ہکبج:

دونیر:ںیم::،:ا ک:رفس:ےک:دوراؿ:ںیھتراہیشی:دلخہی:تنب:رفعج: ن:دمحم:دغباد:یک::رضحت:دغباد:ںیم:اھکل:ےہ:ہک

۔اؿ:ےس:بیطخ:اوب:احتفل:وصنمر: ن:رہعیب:زرہی: ے:دحثی:یک:رواتی:یک

:ملع:اک:فغش:وخانیت االسؾ:ںیم:وصحؽ

51

دحماثت:یک:درس:اگںیہوخانیت:

اور:وہیت:یھت:یہ::اگوہں:ںیم:شیاؿ:یک:راہامام:درس::دحماثت:یک:سلجم اؿ:

:ں:اجرکدحثی:واہ:ل

۔یک:ےہیھب:وجزی: ے:اؿ:یک:ایقؾ:اگوہں:یک:اشندنیہ::اامؾ:ذیبہ:اور:انبملع:احلص:رکےت:ےھت۔:

ؽ:اور:اس:ےک:دعب:اطسابت:ےک:یمیلعت:اافسر:اور:اؿ:ےک:رطۂقی:او ومالان:اقیض:ارہطابمرک:وپری:رقؿ

:تیثیح:اک:وپرا:وپرا:احلظ:اعؾ: رر:ےس:اؿ:یمیلعت:اافسر:ںیم:اطسابت:یک:یفنص‚ںیہ::ےک:ابرے:ںیم:ےتھکل:میلعت:ورتتیب:

افحتظ:اک:وپرا:اامتہؾ:وہات:اھت،:اخدناؿ:اور:رہتش:ےک:ذہم:دار:ا ؿ:ےک:اسھت:وہےت: راھک:اجات:اھت:اور:اؿ:یک:راتح:و

اؿ:دحماثت:واطسابت:یک:درس:اگوہں:ںیم:وصخمص:ہگج:وہیت:یھت،:سج:ںیم:وہ:‚ےتھکل:ںیہ::لچ:رک:اےگ:‘‘۔ےھت

‛ںیھت:اور:ہبلط:واطسابت:ںیم:االتخط:ںیہن:وہات:اھت۔رمدوں:ےس:اگل:رہ:رک:امسع:رکیت:

اصتفیندحثی:ںیم::ملع دحماثت:یک:

یھب:اینپ:رمو ات:وکیھب:رمدوں:یک:رطح: ے::دحماثت:نف:اور:ؿ:رکےک:وفحمظ:ایکباتیب:لکش:ںیم:دمو

باتںیب:فینصت:ںیک:ںیم:یھب:دحثی::اجؽ:ونف ارلاامسء:

اپچن::‘‘ارلومز:ہ :اونکلز’’ںیھت:نج:ںیم::تافینصتیس:تہب:اؿ:یک:::اؾ:دمحم:افہمط:تنب:دمحم:ااہفصینرضحت: (1

دلجوں:ںیم:اج:یھب:وموجد:ےہ۔

ہبیجع:تنب:احظف:دغبادہی::اوہنں: ے:اےنپ:ااسذتہ:وویشخ:ےک:احالت:اور:اؿ:ےک:ومسماعت:رپ:دس:دلجوں:: (2

’’ںیم:

ۂ

ن

خت

ش

شمل

انیم:باتب:یھکل::۔:‘‘ا

ا:اوہنں: ے:تہب:یس:ااحدثی:وک:باتیب:یس:دحںیثی:زابین: اد:ںیھت۔:ذہل:اؾ:دمحم:دمحم:دہشہ:تنب:امکؽ::اؿ:وک:تہب: (3

لکش:ںیم:اجکی:ایک:۔

اوہنں: ے:اامؾ::۔العہم:اوب:انسحل:یلع:دنوی:یک:نہب:ںیہہی:امیض:رقبی:ےک:وہشمر:اعمل:دنی:اۃم:اہلل:مینست::: (4

:ےہ۔ےک:انؾ:ےس:ایک:‘‘زاد:رفس’’اک:اردو:رتہمج::‘‘ ر اض:ااصلنیحل’’ونوی:یک:باتب:

ادمحل:ہلل!:اج:اپاتسکؿ:ےک:رقتابی:امتؾ:ڑبے:رہشوں::ںیم::انبت:ےک:دمارس:اقمئ:ںیہ:نج:ےک:ووجد:ےس:

االسػ:اک:ہی:ہلسلس:اج:یھب:اجری:و:اسری:ےہ۔:اؿ:دینی:درس:اگوہں:ںیم:وخانیت :االسؾ::دینی:موؾ::ےک:وصحؽ:اک:

:رقاؿ:و:دحثی:دیتی:ںیہ::وشؼ:وپرا:رکیت:ںیہ،رقاؿ:و:دحثی:ےک:موؾ:اےنپ:بلق:ںیم:وفحمظ رکیت:ںیہ،:درس

اور:اےنپ:االسػ:یک: اد:اتزہ:رکیت:ںیہ۔

:ملع:وخانیت اک:فغش:االسؾ:ںیم:وصحؽ

52

)ارخی:طسق(

:ایل:اہلل:اچےتہ:ںیہ:وت:تنس:رپ:لمع:رکںی۔ ایس:رطح:ارگ::وصحؽ

ہانوہں:ےس:دلج:از:دلج:اعمیف:امگن:گو،:ایھب:وتہب:اک:دروازہ:الھک:وہا:ےہ،:اعمل :رکسات:ےس:ےلہپ:اعمیف:

ں:ہک:ا یس:وتق:کت:داع:وبقؽ:ےہ۔یتفم:دمحم:ع ی:ینامین:اصبح:ےک:وادل:رگایم:یتفم::دمحم:عیفش:اصبح:امگن:گو:ویک

؎ رۃمح:اہلل:ہیلع:اک:رعش:ےہ:::

رک دری: ہن:: وتہب: وتق : اظمل:ایھب:ےہ

یھب:رگا:ںیہن:وج:رگا:رھپ:لھبنس:ایگ وہ:

۔ؽ:اصبح: ے:ادا:ایکایبؿ:اک:اقمیم:زابؿ:ںیم:رتہمج:رک ے:اک:رفہضی:انجب:ومالان:امج

دعب:از:داع:ومالان:دمحم:زریب:اچاگٹیم:داتم:رباکمہت:ااعلہیل:وج:ہک:ہلگنب:دشی:ےک:رہش:اچاگٹؾ:ےس:قلعت:

ےک:ہفیلخ:اجمز:یھب:ںیہ:رضحت:واال:یک:ادم:یک:ربخ:نس:رک:الماقت:ےک:ےیل:ہیلعاہلل::رےتھک:ںیہ:اور:رضحت:واال:رۃمح

اناسز:ےہ:نکیل:خیش:یک:اوالد:یک:تبحم:اور:میظعت:وت:ےچس:اہلل:واےل:یہ::رشتفی:الےئ:احالں:ہک:اپ:یک:تعیبط:تہب

اجےتن:ںیہ۔:ہی:ادب:و:ارتحاؾ:رہ:یسک:ےک:بیصن:ںیم:ںیہن۔::ومالان:زریب:اصبح:دمرہس:اہسروپنر:ےک:افلض:ںیہ:

ں:یک:دروخاتس:رفامیئ۔ؤاور:ااکرب:ںیم:امشر:وہےت:ںیہ۔:اوہنں: ے:رضحت:واال:ےس:داع

:ےس:ارصاہن:ےک:ےیل:دروخاتس:یک:یئگ۔دعب:ارصاہن:رضحت:واال:ومالان:ونر:دمحم:رہظ:رضحت:واال:دعب

رفظم:اولعلؾ:ےک:ےیل:رواہن:وہےئ۔امنز:رغمب:دمرہس:ںیم:اصبح:یک:دروخاتس:رپ:اہمرجنی:ےک:دمرہس:اجعم

ادا:یک:اہجں:احرضنی:و:اسنیعم:یک:ا ک:ڑبی:دعتاد:ز ارت:ےک:ےیل:وموجد:یھت۔

:ےک:دعب:رضحت: :اپ: ے:رغمب:یک:امنز :دروخاتس:یک:یئگ۔ :داتم:رباکمہت:ےس:ایبؿ:یک واال

دروخاتس:وبقؽ:رکےت:وہےئ:ایبؿ:رفام ا:سج:اک:الخہص:درج:ذلی:ےہ:

اہلل:اعتیل:اک: ے:دح:ااسحؿ:اور:رکش:ےہ:ہک:مہ:اہلل:اعتیل:ےک:رھگ:ںیم:اےئ::ارشاد فرمایا کہ

الل ذک وہےئ:ںیہ۔ےسج:اہلل:اعتیل:اچےتہ:ںیہ،:ویہ:ااتکس:ےہ۔ل

تیہ فض

ؤن ی

م،ہی:اہلل:اک:لضف:یشاء

رفسانہم:المایشیئ

رفسانہم:

دمحم:رمعاؿ:اخؿ:اصبح:

52

53

ےہ:وہ:سج:رپ:رفامدے۔:ےسیج:ا ک:داہییت:اک:لیب:دجسم:ںیم:سھگ:ایگ،:داہییت:یھب:ڈوھڈنےت:ڈوھڈنےت:اج:اچنہپ،:

اامؾ:اصبح:ہصغ:رک ے:ےگل،:داہییت: ے:اہک:ومگوی:اصبح::ویکں:ہصغ:رکےت:وہ،: ے:زابؿ،:انھجمس:اجونر::ےہ،:

سھگ:ا ا،:یھبک:ںیمہ:یھب:داھکی:ےہ:دجسم:ںیم؟::وت:دجسم:ںیم:اان،:اہلل:ےک:رھگ:ںیم:اان:اہلل:یہ:ےک:لضف:اور:یطلغ:ےس:

وتقیف:ےس:نکمم:ےہ۔

داین:ںیم:وج:یھب:دیپا:وہات:ےہ:وہ:الغؾ:ےہ۔ ا:وت:اہل:اک:ینعی:رنمح:اک:الغؾ:وہاگ: ا:رھپ:اطیشؿ:اک:الغؾ:وہاگ۔:

وہات:ےہ:اورمنہج:ےک:رقبی:وہات:ےہ:اور:رنمح:اک:الغؾ:رصاط:میقتسم:رپ:وہات::اطیشؿ:اک:الغؾ:اینپ:لزنؽ:ےس:دور

ےہ:اور:تنج:ےس:رقبی:وہات:ےہ۔:

اس:رپ:میکح:االتم:رضحت:ومالان:ارشػ:یلع:اصبح:اھتونی:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:اک:ا ک:واہعق:ےہ:

وھتڑی:دری:دعب:ڑبے:ہک:رضحت:رٹنی:ںیم:رفس:رکرےہ:ےھت،:اس:دوراؿ:ا ک:ڑبے: ںاں:یھب:وسار:وہےئگ۔:

ںاں:وک:اتپ:الچ:ہک:بطافل:تمس:اج ے:وایل:رٹنی:ںیم:وسار:وہےئگ:ںیہ۔:رضحت:اھتونی:رفامےت:ںیہ:ہک:اب:ںیم:اؿ:

اک:افہلص:اؿ:ےس:وکیئ:ابت:رکان:اچوہں:وت:وہ:رپاشیین:یک:وہج:ےس:وجاب:یہ:ہن:دے:اپ ںیئ۔:وجں:وجں:لزنؽ:ےس:

:ااض ہ:وہاتاجراہ:اھت۔:ایس:رطح::وج:طلغ:راےتس:رپ:لچ:راہ:ےہ،:ینعی:بطافل:تمس:ڑباتھ:اجراہ:اھت:اؿ:یک:رپاشیین:ںیم

ح اطیشؿ:اک:دنبہ:ےہ:اس:ےک:ےیل:ربق: ح ف

من ۃ

ار ف اور:وج:منہج:ےک:ڑگوھں:ںیم:ےس:ا ک:ڑگاھ:وہیگ:ان

وہیگ۔رصاط:میقتسم:رپ:لچ:راہ:ےہ،:رنمح:اک:الغؾ:ےہ:اس:ےک:ےیل:ربق:تنج:ےک:ابوغں:ںیم:ےس:ا ک:ابغ::صخش

ازعلت:ےک:اپس::ااسنؿ:اطیشؿ:یک:الغیم:ایس:ےیل:رکات:ےہ:اتہک:زعت:احلص:وہ:نکیل:زعت:وت:رب

ےہ،اہلل:ےسج:اچاتہ:ےہ:زعت:اطع:رکات:ےہ،:اہلل:اعتیل:مہ:بس:وک:زعت:اطع:رفامےئاور:روسایئ:اور:ذتل:ےس:اچبےئ۔

یل:یک:ابراگہ:ںیم:دو:رتعک:ااسنؿ:امیبری:ںیم:اس:رطح:اہلل:اعتیل:اک:رقب:احلص:رکات:ےہ:ہک:اہلل:اعت

ونالف:ادا:رکات:ےہ،:اہلل:ےس:داع:رکات:ےہ،:رہ:احؽ:ںیم:اس:ےس:رایض:راتہ:ےہ:اور:راضء:اباضقلء:رپ:وخش:راتہ:

:اہلل:اہمرج:یکم:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےس:در اتف:رفام ا:ہک:رضحت:ایک: ےہ۔رضحت:اھتونی: ے:اےنپ:خیش:احیج:ادماد

احیج:اصبح: ے:اراشد:رفام ا:ہک:اہں،:راضاباضقلء:ینعی:رہ:احؽ:ںیم:اہلل:ےک::االخص:ےس:اواچن:یھب:وکیئ:اقمؾ:ےہ؟

مکح:رپ:رایض:رانہ:االخص:ےس:یھب:اواچن:اقمؾ:ےہ۔

رضحت:نسح:ہرصی::رۃمح:اہلل:ہیلع:ا ک:الغؾ:رخدی:رک:الےئ:اور:اس:ےسوپاھچ:ہک:ایک:انؾ:ےہ؟:اس: ے:

انؾ:وہات:ےہ۔:رضحت:نسح: ے:وپاھچ::اسیک:سابس:دنسپ:اہک:الغومں:اک:وکیئ:انؾ:ںیہن:وہات،:وج:امکل:رھک:دے:ویہ:

ےہ؟:اس: ے:وجاب:د ا:ہک:الغؾ:یک:وکیئ:دنسپ:ںیہن:وج:امکل:انہپدے۔اپ: ے:وپاھچ:ہک:اسیک:اھکان:دنسپ:ےہ؟:اس:

ے:اہک::الغؾ:یک:وکیئ:دنسپ:ںیہن:وج:امکل:الھکدے۔سب:الغؾ:اک:وجاب:نس:رک:رضحت:نسح:ہرصی:رۃمح:اہلل:ہیلع:

رفسانہم:المایشیئ

54

ے،:وہش:ںیم:ارک:الغؾ:وک:ازاد:رکد ا۔:الغؾ: ے:وساؽ:ایک:ہک:ایھب:وت:ںیم: ے:اپ:یک:دختم:شغ:اھکرک:رگ:زپ

ںیہن:یک،:اےنت:ےسیپ:دے:رک:اپ:ےھجم:رخدی:رک:الےئ:ںیہ:اور:ےھجم:ازاد:رکد ا۔:رضحت: ے:رفام ا:ہک:اہ!:وت: ے:ےھجم:

دخا:یک:دنبیگ:رکان:اھکسدی۔

ؽ:وپاھچ:وت:اوہنں: ے:وجاب:د ا:ہک:اس:اک:احؽ:ایک:وپےتھ:ا ک:اہلل:واےل:زبر :ےس:یسک: ے:ا ؿ:اک:اح

:وہ:وج: :اکانئت:لچ:راہ:ےہ:ینعی:ںیم: ے:اینپ:رمیض:اہلل:یک:رمیض:ںیم:انف:رکدی، وہ،سج:یک:رمیض:ےس:اظنؾ

اچںیہ:رکںی:ںیم:اس:رپ:رایض:وہں۔

وک:تحص:یک:تمعن:ےس::تحص:میظع:تمعن:ےہ:۔:اہلل:اعتیل:ےس:داع:رکان:اچےیہ:ہک:اہلل:اعتیل:امہری:امیبری

دبتلی:رفامدے۔تحص:یک:احتل:ںیم:مہ:وک:اہلل:اعتیل:اک:رکش:ادا:رکان:اچےیہ۔:اامعؽ:یک:دریگتس:ےک:ےیل:تحص:

رضوری:ےہ۔: ب:تحص:رپ:رکش:رکے:اگ:وت:تحص:یک:تمعن:ںیم:زمدی:ااض ہ:وہاگ۔:ویکں:ہک:اہلل:اعتیل:اراشد:

مت:ریما:رکش:ادا:رکو:ےگ:وت:ںیم:اہمتری:وتمعنں:ںیم:ااض ہ:رکوں:اگ۔ یدنکم ئن شکرتم لز رفامےت:ںیہ

ایھااہلل:اعتیل:املسمونں:وک:اؿ:اافلظ:ےس:بطاہ :رفامےت:ںیہ: ینعی:اے:اامیؿ::ااعنو ین اذ ی

:واگو۔:اامیؿ:تنج:اک:ٹکٹ:ےہ:اس:اک:بلطم:وہا:ہک:املسمونں:وک:ہی:ٹکٹ:الب:ااقحتسؼ:احلص:ےہ:نکیل:ارگ:کین

:اایتخر:رکان: :وت:ہی:رھتڈ:مالس:اک:ٹکٹ:ےہ۔ارگ:مہ:اس:وک:رفٹس:مالس:اک:ٹکٹ:انبان:اچےتہ:ںیہ:وت:یویا اامعؽ:ںیہن:

:ےک:ونر:ےس:رھتڈ:مالس:ٹکٹ:رفٹس:مالس::ںیم:دبتلی:وہاگ۔ وہاگ۔یویا

ومالان:اشعو ہ:رتامجین:ےک:رفاضئ:ومالان:ونر:دمحم:ربیم:اصبح: ے:ااجنؾ:دےی۔دعب:از:ایبؿ:داع:رفامیئ۔

ل:اصبح:ےکایمعس

ںیم:انتوؽ:رفام ا۔ رھگ ا

المایشیئ:ےک:تہب:اسرے:املعء:رکاؾ:رضحت:واال:یک:دختم:ںیم:وموجد:ےھت۔:اؿ:ںیم:ےس:ارثک:اک:

قلعت:اسؤھت:ارفہقی:ےک:فلتخم:دمارس:ےس:اھت:رگم:ہی:رضحت:واال:ےس:تبحم:اک:قلعت:رےتھک:ےھت۔ربام:ےک:املعء:

ےس:الماقت:یک:رغض:ےس:ومالان:تمعن:اہلل:اصبح:ےک:اسھت:احرض:دختم:رکاؾ:اک:ا ک:ودف:یھب:رضحت:واال:

اھت۔:رات:دری:کت:الماقت:ےک:ےیل:ا ے:واگوں:اک:اتاتن:دنباھ:راہ۔::

اس:رفس:ںیم: ے:امشر:ارفاد:رضحت:ےک:قلعت:ےس:ضیف: اب:وہےئ:اور:رضحت:واال:یک:تبحم:اور:میلح:

وہ ے:یک:اعسدت:احلص:یک: ب:ہک:زہاروں:ارفاد:اعبطل:تیصخش:ےس:اتمرث:وہےئ،ڑکنیسوں:ارفاد: ے:تعیب:

رضحت:واال:داتم:رباکمہت:یک:تیصخش:رکہمش:اسز:ےس:ضیف: اب:وہےئ۔:تہب:ےس:اقمیم:ارفاد:رضحت:واال:یک:

دالوزی:تیصخش:ےس:اتمرث:وہرک:اپ:ےک:ابرے:ںیم:وساؽ:رکےت:ےھت:ہک:ہی:وکؿ:ابواقر:تیصخش:ںیہ۔

رفسانہم:المایشیئ

55

ء:ربوز:دبھ2016دربمس:::7

رضحت:واال: ے:ذرکاہلل:ےس:سلجم:وک:ونمر:رفام ا۔:ھچک:دری:اراؾ:ےک:دعب:ارئیوپرٹ:روایگن::دعب:امنز: رج

ےک:ےیل:ایتروہےئگ۔:ان ےت:رپ:ربام:ےس:انجب:اصحل:وبڈی:اصبح:وج:رضحت:واال:ےس:دیقعت:رےتھک:ںیہ:ا ک:

ب:عم:ودف:یک:وصررت:ںیم:یئک:رضحات:ےک:اسھت:احرض:دختم:وہےئ۔ حب:اھٹ:ےجب:رضحت:واال:امتؾ:اةح

:وہےئ۔: :ا ؿ:ےک:گاھیئ:انجب:ومالاناربامیہ:اصبح:ےک:اسھت:ارئیوپرٹ:رواہن ل:اصبح:اورایمعس

:ا ومالان

ارئیوپرٹ:رپ:تہب:ےس:ارفاد:رضحت:وک:ادبدیہ:اوھکنں:ےس:رتصخ:رک ے:وموجد:ےھت۔:

:ادمحل:ہلل!::ء:وک:لمکم:وہا۔::اور2016 دربمس:7ء:وک:رشوع:وہ ے:واال:رفس:المایشیئ2016ونربم:::27اس:رطح:

اشؾ:وپ ے:اچر:ےجب:ریخب:و:اعتیف:رکایچ:چنہپ:ےئگ۔

إ إ إ إ

رحؾ:رشفی:یک:امنز:یہ:ولطمب:ںیہن:راضء:ولطمب:ےہ:

مۂ:ںیم:امیبر:وہ

عظم

ےئگ،:ا ک:امہ:کت:رحؾ:رشفی:ںیم:احرض:ہن:وہےکس: ب:اےھچ:ا ک:زبر :ہکم:

وہےئ:وت:احیج:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:دختم:ںیم:احرض:وہےئ،:السؾ:و:زماج:رپیس:ےک:دعب:اؿ:زبر : ے:

رفام ا:ہک:ا ک:ہنیہم:امیبر:راہ،:رحؾ:رشفی:یک:امنز:یک:احرضی:ےس:رحموؾ:راہ،:ااہظر :اوسفس:رفامرےہ:ںیہ۔:احیج:

ا:ہک:رحؾ:رشفی:یک:وضحری:یہ:ولطمب:ںیہن:ےہ،:اؿ:یک:راضء:ولطمب:ےہ،:اس:وتق:اؿ:اصبح: ے:رفام

یک:یہی:راضء:ےہ:ہک:رحؾ:ںیم:احرضی:ہن:وہ،:ولطمب:احلص:ےہ۔: ب:وہ:زبر :ےلچ:ےئگ:وت:رفام ا:ہک:اعرػ:

رحؾ:ںیم:ابہلل:اس:وک:ںیہن:داتھکی:ہک:رحؾ:ںیم:احرضی:وہیئ: ا:ںیہن:وہیئ،:اس:یک:رظن:راض::رپ:ریتہ:ےہ،:اچےہ:

:ابعدت:ںیم: امنز:زپوھاںیل:اچےہ:رھگ:رپ۔:رھپ:رفام ا:ا ک:اعدب:وہات:ےہ:اور:ا ک:اعرػ:وہات:ےہ۔:اعدب:وشؼ

وہات:ےہ،:اس:وک:ابعدت:اک:اکسچ:وہات:ےہ:اس:یک:اعدت:ےک:الخػ: ب:وہات:ےہ:اوسفس::رکات:ےہ:اور:اعرػ:

ال:امؽ:وہات:ےہ،:روجع:ایل:اہلل:اک:بلطم:یہی:اہلل:یک:رمیض:رپ:رظن:راتھک:ےہ:،:وہ:روجع:ایل:اہلل:یک:دوتل:ےس:ام

ےہ:ہک:رہ:وتق:رہ:اؿ:ہی:دےھکی:ہک:ااق:یک:رمیض:ایک:ےہ۔

(1/57)اجمسل:حیسم:االتم:

رفسانہم:المایشیئ

56

جح:ےک:دنچ:امہ:اسملئ

:جح:ںیم:اس:یک:1ہلئسم:ربمن ::جح:اس:صخش:رپ:رفض:وہات:ےہ:وج:اعلق،:ابغل،:املسمؿ:اور:دنترتس:وہ:اور:وممس

:اہیلص:ےس:زادئ:اینت:رمق:وموجد:وہ:ہک:سج:ےس:جح:ےک:ےیل: ا ے:اج ے:ےک:ارخااجت:اور:تیکلم:ںیم:رضور ات

نج:گووگں:اک:رخہچ:اس:ےک:ذہم:ےہ:جح:ےس:واسپ:ا ے:کت:اؿ:اک:رخہچ:یھب:اس:ےک:اپس:وموجد:وہ۔

واحض:رےہ:ہک:وعرت:رپ:جح:یک:ادایگی:الزؾ:وہ ے:ےک:ےیل:رحمؾ:اک:وہان:یھب:رشط:ےہ،:ارگ:رحمؾ:ہن:وہ:وت::

یگ۔وعرت:رپ:جح:رفض:وہ ے:ےک:ابووجد:جح:یک:ادایگی:رفض:ہن:وہ

وممس :جح:ےس:رماد:وہ:وتق:ےہ:ہک:وکحتم:یک:رطػ:ےس:جح:اپیسیل:اک:االعؿ:وہاجےئ:اور:گو :جح:یک:

:اہیلص:ےس:رماد:راہیشئ:اکمؿ: دروخاںیتس:عمج:رکاان:رشوع:رکدںی: ا: ب:جح:ےک:ےیل:اجان:نکمم:وہ،:اور:احاجت

وساری،:اامعتسؽ:اک:اسامؿ:وریغہ:ںیہ۔

ںیہ::::جح:ےک:رفاضئ:لک:اچر2ہلئسم:ربمن:

۔:ارحاؾ:ابدنانھ::ینعی:دؽ:ےس:جح:یک:تین:ےک:اسھت:زابؿ:ےس:مک:از:مک:ا ک:ابر:ہیبلت:زپانھ،:اانت:رک ے:1

ےس:ارحاؾ:رشوع:وہاجات:ےہ۔

:رعافت:ںیم:رہھٹان::ینعی:2 :ااتفب:ےک:وتق:ےس::9۔:دیماؿ ذی:اہجحل:یک: حب:کت::10ذی:اہجحل:وک:زواؽ

:رعافت:ںیم:یسک:یھب:وتق:رہھٹان:،ا رگہچ:ذرا:یس:دری:اک:وہ۔دیماؿ

ذی:اہجحل:وک::10ذی:اہجحل:کت:ایک:اجاتکس:ےہ،:نکیل::12ذی:اہجحل:ےس::10۔: راػ:ز ارت:رکان::ہی: راػ:3

ذی:اہجحل:ےس:ؤمرخ:رکان:رکموہ:رحتیمی:ےہ،:سج:ںیم:دؾ:یھب:وا ب:ےہ۔:12رکان:الضف:ےہ:نکیل:

:رکان::ینعی:ےلہپ:ارحاؾ،4 :ادا ::۔:اؿ:ونیتں:رفوضں:وک:رتبیت:وار رھپ:رعافت:ںیم:رہھٹان،:رھپ: راػ

ز ارت:رکان،:رتبیت:دبےنل:یک:وصرت:ںیم:جح:حیحص:ںیہن:وہاگ۔:):رقیف :جح(

::اافیق:گووگں:):وج:دحود:رحؾ:اور:دارئہ:وماتیق:ےس:ابرہ:رےنہ:واےل:ںیہ(:ےک:ےیل:اقیمت:ےس: ا:3ہلئسم:ربمن

اسملئ:اور:اؿ:ےک:وجاابت

رفتماقت

دار:االاتفء:اجہعم:ارشػ:ادملارس

56

57

وا ب:ےہ،:ریغب:ارحاؾ:ےک:اقیمت: ا:احمذات::احمذات:اقیمت:ےس:):ینعی:اقیمت:یک:دیسھ:ےس(:ارحاؾ:ابدنھ:انیل

اقیمت:ےس:ہکم:رکمہم:یک:رطػ:ڑبانھ:اجزئ:ںیہن،:ارگ:ااسی:ایک:وت:دؾ:الزؾ:وہاگ۔

::رکایچ:ےس:دجہ:اج ے:واال:وہایئ:اہجز:الہ:دجن:یک: ا:الہ :رعاؼ:یک:اقیمت: ا:اؿ:یک:احمذات:ےس:زگرات:4ہلئسم:ربمن

:رحؾ:ےک:اورپ:ےس زگرات:وہا:دجہ:اتچنہپ:ےہ،:اس:ےیل:رکایچ:ےس:ذبرہعی:وہایئ:اہجز::وہا:ہکلب:ضعب:اواقت:دح

اج ے:واےل:رضحات:رپ:الزؾ:ےہ:ہک:وہ:اہجز:رواہن:وہ ے:ےک:ہٹنھگ:،:ڈڑیھ:ےک:ادنر:اہجز:یہ:ںیم:ارحاؾ:ابدنھ:ںیل:

ؾ:یھب:الزؾ:وہ اگ۔اتہک:البارحاؾ:اقیمت: ا:اس:یک:احمذات:ےس:اجتوز:ہن:وہ:ورہن:ہانہ:اگر:یھب:وہں:ےگ:اور:د

دنہواتسؿ:اور:ہلگنب:دشی:ےک:اجحج:رکاؾ:وج:یئبمب: ا:ڈاھہک:ےس:ذبرہعی:وہایئ:اہجز:رواہن:وہےت:ںیہ،:

یہ:وماتیق:ےس:وہات:ےہ:اس:ےیل:اؿ:ےک:ےیل:یھب:یہی:مکح:ےہ۔ ںں:ہک:اؿ:اک:زگر:یھب:اؿ

یت:ےہ،ارگ:ونٹ::ضعب:اواقت:وہایئ:اہجز:یک:رپواز:یسک:وبجمری:یک:وہج:ےس:ا ک:ا ک،:دو:دو:دؿ:ؤمرخ:وہاج

احیج:ارحاؾ:ابدنھ:ےکچ:وہں:وت:اؿ:وک:تخس:دوشاری:شیپ:ایت:ںیہ،:ویکں:ہک:ارحاؾ:یک:اپدنب اں:اےنپ:رہش:

:اور: ؾ:الزؾ:وہاجات:ےہ:ںیم:رےتہ:وہےئ:ااسؿ:ںیہن:وہںیت:اور:الخػ:ورزی:رپ:تہب:یس:وصروتں:ںیم:د

تین:وہیبلت:ےک:وسا:ڑپکے:وریغہ:اینپ:ہانہ:یھب:وہات:ےہ،:اس:ےیل:اجحج:رکاؾ:وک:ہی:وشمرہ:د ا:اجات:ےہ:ہک:

راہشئ:اگہ: ا:ارئی:وپرٹ:رپ:ابدنھ:ںیل:ویکں:ہک:تین:وہیبلت:ےک:ریغب:ارحاؾ:رشوع:ںیہن:وہات،:ہن:اس:یک:

اپدنب اں:اعدئ:وہیت:ںیہ،: ب:اہجز:اضف:ںیم:دنلب:وہاجےئ:اس:وتق:تین:رکےک:ہیبلت:زپھ:ںیل۔:ارحاؾ:اور:

۔):رقیف :جح:فرصتػ(اس:یک:اپدنب اں:اس:وتق:ےس:رشوع:وہں:یگ

:ےتلچ:5ہلئسم:ربمن :اجےتگ، :وسےت، :وخانیت:رصػ:رہچہ :اور :ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:رمد:رضحات:اانپ:رس:اور:رہچہ

:ہن:ےنگل:اک:اامتہؾ:رکان:رضوری:ےہ:اتمہ: ںں:ہک: رھپےت:رہ:وتق:الھک:رںیھک،:یسک:وتق:یھب:اؿ:ےک:اورپ:ڑپکا

رس:وری:ےہ،:اس:ےیل:وہ:رہچہ:ےک:اسےنم:اجیل:واال:ڑپکا:لاکٹںیل: ا:وخانیت:اک:ریغ:رحمؾ:رمدوں:ےس:رپدہ:رکان::یھب:رض

اسملئ(رپ:ٹیہ: نہ:ںیل:سج:ےک:اےلگ:ےصح:رپ:اقنب:یلس:وہ:اور:اس:وٹیپ:رپ:ربہعق:اوڑںیھ۔:)جح:ےک:رضوری:

:اور:وگنلٹ:ابدنانھ:الب6ہلئسم:ربمن رمب ت

ذعر:رکموہ::::ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:اڈنرورئی:اور:اجہیگن:اننہپ:اجزئ:ںیہن:اہتبل:

ےہ:اور:ذعر:یک:وہج:ےس:رکموہ:یھب:ںیہن۔:)دمعۃ:ااکس(

::رمد:رضحات:ےک:ےیل:ومزے:اور:ااسی:وجات:وج:دقؾ:ےک:چیب:یک:ارھبی:وہیئ:ڈہی:کت:اپھچےل:ےسیج:7ہلئسم:ربمن

:وت:اؿ:وک:ارحاؾ:یک:احتل:ںیم: :وجوتں:اور:ضعب:دیسی:مسق:وجوتں:ںیم:وہات:ےہ،

ن

و

ش

شمکی

: ارگنزیی:وبٹ:ںیم:اور

ؽ:رکان:اجزئ:ںیہن،:ارگ:ااسی:وجات: ا:ومزہ:ا ک:دؿ: ا:ا ک:رات:انہپ:وت:دؾ:وا ب:ےہ:اور:اس:ےس:مک:وتق:انہپ:وت:اامعتس

یۂ(

ن

ی

ن

غ دصہق:وا ب:ےہ۔:)رقیف :جح:وحباہل:

اسملئ:اور:اؿ:ےک:وجاابت

58

::ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:ڑپکا: ا:وتہیل: ا:روامؽ:ےس:ہنیسپ،:انک:ہنم:اصػ:رکان:رکموہ:ےہ،:ذہلا:اہھت:ےس:8ہلئسم:ربمن

اہتبل:ارگ:ذموکرہ:زیچوں:ےس:اصػ:رکںی:وت:اس:یک:وہج:ےس:وکیئ:دؾ: ا:دصہق:الزؾ:ںیہن۔:اصػ:رکںی

::ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:وشیٹ:رپیپ:اامعتسؽ:رک ے:یک:اجنگشی:ےہ:رشبط:ہی:ہک:اس:ےس:وخوبش:ہن:کہم:ریہ:وہ۔9ہلئسم:ربمن

:اور:رگںی:وت:ھچک:وا ب:ںیہن۔::*ارگ:رس: ا:داڑیھ: ا: مس:ےک:یسک:یھب:ےصح:ےک:ابؽ:وخد:وخبد:وٹںیٹ10ہلئسم:ربمن

)دمعۃ:ااکس(

*ارگ:ووض ا:لسغ:یک:وہج:ےس:رس: ا:داڑیھ:ےک:ابؽ:وٹٹ:اج ںیئ:وت:ا ک: ا:دو:ابؽ:وٹےنٹ:رپ:ھچک:وا ب:ںیہن۔

*ارگ:نیت:رگںی:وت:ا ک:یھٹم:دنگؾ: ا:اس:یک:تمیق:دصہق:رکان:وا ب:ےہ۔

ےس:مک:ابؽ:رگںی:وت:وپ ے:دو:ولک:دنگؾ: ا:اس:یک:تمیق::*ارگ:نیت:ابؽ:ےس:ز ادہ:اور: ںاھتیئ:رس: ا: ںاھتیئ:داڑیھ

وا ب:ےہ۔:)ۃینغااکس(

*ارگ: ںاھتیئ:رس: ا:داڑیھ:ےک: ا:وپرے:رس: ا:داڑیھ:ےک:ابؽ:وٹٹ:اج ںیئ:اکٹ:ےیل:اج ںیئ:وت:دؾ:وا ب:وہاگ۔:

)دمعۃ:ااکس(

رہ:ا ک:ابؽ:ےک:دبےل:رویٹ:اک:ڑکٹا:*ارگ:ابؽ:اجھک ے:ےس: ا:وےسی:یہ:اجؿ:وبھج:رک:ا ک:دو:ابؽ: ا:نیت:ابؽ:وتڑںی:وت:

ا:اس:یک:تمیق:دصہق:رکان:وا ب:ےہ۔

*ارگ:نیت:ابؽ:ےس:زادئ:وہ:وت:اورپ:وایل: لیصف:ےہ۔)دمعۃااکس(

::ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:ارگ:یسک: ے:اینپ:اسری:ومھچن: ا:اس:اک:ھچک: ہص:ومڈن:ایل: ا:اس:وک:رتکوارک:ابر ک:11ہلئسم:ربمن

ؾ: ا:اس:یک:تمیق:دصہق:رکان:وا ب:ےہ۔:)دمعۃااکس(رکد ا:وت:وپ ے:دو:ولک:دنگ

:*ارگ:ا ک:یہ:سلجم:ںیم:اچروں:اہھت،:اپؤں:ےک:اسرے:اننخ:اکےٹ،: ا:دوونں:اہوھتں: ا:دوونں:12ہلئسم:ربمن

اپؤں: ا:ا ک:اہھت:ےک: ا:ا ک:اپؤں:ےک:وپرے:اننخ:اکےٹ:وت:اؿ:بس:وصروتں:ںیم:ا ک:دؾ:وا ب:ےہ۔:ارگ:

:ےک:اور:دورسے:سلجم:ںیم:دورسے:اہھت:ےک:اننخ:اکےٹ:وت:دو:دؾ:الزؾ:وہں:ےگ۔ا ک:سلجم:ںیم:ا ک:اہھت

ا ء:ںیم:ےس:اکےٹ:الثم:دو:ا ک:اہھت:ےک:اور:نیت:ا ک:اہھت:

ن

ضع*ارگ:اپچن:اننخ:ےس:مک:اکےٹ،: ا:اپچن:اننخ:رفتمؼ:ا

ےک:اکےٹ:وت:رہ:اننخ:ےک:دبےل:ا ک:دصہق:)دصۃق:ارطفل:یک:دقمار:اک(:دانی:وہاگ۔:

اہل:رشح:زدبہ()رقیف :جح:وحب

::ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:رگسٹی:انیپ:اجزئ:ےہ:اہتبل:ےنیپ:ےک:دعب:ہنم:وک:اصػ:رکان:رضوری:ےہ:اتہک:13ہلئسم:ربمن

دورسوں:وک:اس:یک:دبوب:ےس:فیلکت:ہن:وہ،:ح ز:ہنم: ا:ڑپکوں:ںیم:دبوب:وہ ے:ےک:وہےت:وہےئ:دجسم:ںیم:دالخ:وہان:

اسملئ:اور:اؿ:ےک:وجاابت

59

یھب:اجزئ:ںیہن۔:)جح:ےک:رضوری:اسملئ(

::اپؿ:اھکان:یف:ہسفن:اجزئ:ےہ:اہتبل:اپؿ:ںیم:وخوبشدار:ابمتوک،:االیچئ،:گوگن،ڈاؽ:رک:اھکان:رحمؾ:ےک:ےیل:14:ربمن:ہلئسم

: ہق:یک:ضعب:ابعروتں:ےس:دؾ:الزؾ:وہ ے:یک:رطػ:ااشرہ:اتلکنےہ:،:ذہلا:اایتحط: ابالافتؼ:رکموہ:ےہ۔:اور:تک

رضوری:ےہ۔:)رقیف: جح:فرصتػ(

ایگن:ےس:ےلہپ:ارگ:یسک:وعرت:ےک:وشرہ:اک:ااقتنؽ:وہاجےئ:وت:دعت:ےک:دوراؿ:اس:ےک:ےیل:::جح:رپ:رو15ہلئسم:ربمن:

(29رفس:رکان:اجزئ:ںیہن:ےہ۔)ۃینغ:ااکس:ص

:جح:ںیم:اس:وک:اموہاری:ااجےئ:یگ:وت:اموہاری:وک:روےنک:ےک:ےیل:دوایئ:16ہلئسم:ربمن :یسک:اخوتؿ:وک:رطخہ:وہ:ہک:ا اؾ

تحص:ےک:ےیل:رضم:ہن:وہ۔:رھپ:ارگ:دوایئ:اامعتسؽ:رک ے:ےک:ےجیتن:ںیم:اس:یک:اامعتسؽ:رکان:اجزئ:ےہ:رشبط:ہی:ہک:

ک:یئگ:وت:وہ:وعرت:رشاع:اپک:یھجمس:اجےئ:یگ۔:)جح:ےک:رضوری:اسملئ(:اموہاری ر

:ز ارت:ےس:ےلہپ:اموہاری:ااجےئ،:اس:رپ:الزؾ:ےہ:ہک:اےنپ:اپک:وہ ے:اک:17ہلئسم:ربمن: ::سج:وعرت:وک: راػ

رکمہم:ںیم:رہھٹی:رےہ،:ارگ:جح:ےک:وفری:دعب:وایسپ:یک:اترخی:وہ:وت:اس:یک:ومرخ:رکا ے:یک::ااظتنر:رک ے:اور:ہکم

:ز ارت:رکے۔:نکیل:ارگ:رہ:نکمم:وکشش:ےک:ابووجد: وکشش:رکے:اور:ضیح:ےس:اپک:وہ ے:ےک:دعب: راػ

ںیم:دجسم:وکحیتم:اپدنبویں:یک:وہج:ےس:اس:ےک:ہکم:رکمہم:ںیم:رہھٹان:لکشم:وہ:وت:ایسی:وصرت:ںیم:احتل :ضیح:

ںیم:اجان:دالخ:وہان:اور: راػ:رک ے:ےس:ہانہ:اگر:وہیگ:نکیل:اس:اک: راػ:ادا:وہاجےئ:اگ:اہتبل:احتل :ضیح:ںیم:

راػ:رک ے:یک:وہج:ےس:اس:رپ:ا ک:اوٹن: ا:ا ک:اگےئ:دحود :رحؾ:ںیم:رقابؿ:رکان:الزؾ:وہیگ۔:)اشیم(

ادنر:اکہم ے:یک:رغض:ےس:اامعتسؽ:ایک:وخاہ:::*رحاؾ:یک:احتل:ںیم:ارگ:وخوبش:دار:اص ن: مس:ےک18ہلئسم:ربمن:

وپرے:دبؿ:رپ:اامعتس:ؽ:ایک: ا:یسک:ا ک:ڑبے:وضع:ےک:وھتڑے: ہص:رپ: ا:یسک:وھچےٹ:وضع:رپ:ےسیج:ویلیھتہں:رپ: ا:

مالیئ:رپ: ا:رہچہ:رپ:وت:دؾ:وا ب:ےہ۔

رک ے:ےک:ےیل:*ارگ:وخوبش:دار:اص ن:اکہم ے:یک:تین:ےس:ںیہن:ہکلب: مس:ےس: ا:یسک:وضع:ےس:لیم:لیچک:دور:

ترط:)وپ ے:دو:ولک:دنگؾ: ا:اس:یک:تمیق(:وا ب:ےہ۔:اامعتسؽ:ایک:وہ:وت:دصۂق

*ریغب:وخوبش:اک:اص ن:اامعتسؽ:رکان:ارگہچ:یف:ہسفن:اجزئ:ےہ:نکیل: ںں:ہک:ارحاؾ:یک:احتل:ںیم: مس:اک:لیم:لیچک:

ی:اسملئ:فرصتػ(دور:رکان: عن:ےہ:اس:ےیل:ااسی:اص ن:یھب:اامعتسؽ:ہن:رکان:رتہب:ےہ۔:)جح:ےک:رضور

نک :امیین:رپ:ارثک:وخوبش:یگل:وہیئ:وہیت:ےہ:اس:ےیل:وج:وخانیت:و:رضحات:ارحاؾ:یک:احتل:19ہلئسم:ربمن ::رجح:اوسد:اور:ر

نک :امیین:وک:اہھت:ہن:اگل ںیئ:اور:ہن:وبہس:ںیل:ہکلب:اک ماؾ:ےک:ااشرہ:رک ے:رپ:اک ءاء:رکںی۔رجح ںیم:وہں:وہ: :اوسد:اور:ر

نک :امیین:وک:اہھت:اگل ا: ا:زتلمؾ:ےس:ٹمچ:ایگ:سج::ارگ:یسک: ے:ارحاؾ:یک احتل:ںیم:رجح :اوسد:اک:وبہس:ایل: ا:ر

اسملئ:اور:اؿ:ےک:وجاابت

60

:ترط: یک:وہج:ےس:ہنم:اہھت:رپ:وخوبش:گل:یئگ:وت:ز ادہ:وخوبش:ےنگل:ںیم:دؾ:وا ب:ےہ:اور:ومعمیل:وخوبش:ںیم:دصہق:

وا ب:ےہ۔:)جح:ےک:رضوری:اسملئ:وحباہل:ۃینغااکس(

:یک:دوونں:امنزںی:المرک:اشعء:ےک:وتق:ںیم:ا ک:اذاؿ:اور:ا ک:::زمدہفل:20ہلئسم:ربمن ںیم:رغمب:اور:اشعء

ااقتم:ےک:اسھت:ادا:رکںی:رگم:اؿ:دو:رفوضں:ےک:در ںاؿ:تنس: ا:لفن:زپانھ:اجزئ:ںیہن:ہکلب:دوونں:وک:الم:رک:

زپانھ:وا ب:ےہ۔:)ۃینغااکس(

اس:وک:دوابرہ:زپانھوا ب:ےہ۔:ارگ:یسک: ے:رغمب:یک:امنز:راےتس:ںیم:زپھ:یل:وت:زمدہفل:چنہپ:رک

::رمد،:وعرت،:امیبر:و:فیعض:بس:ےک:ذہم:وخد:اجرک:اےنپ:اہھت:ےس:ریم:رکان:رضوری:ےہ،:الب:ذعر :21ہلئسم:ربمن

رشیع:یسک:دورسے:وک:انبئ:انبرک:ریم:رکان:اجزئ:ںیہن،:اج:لک:اس:ہلئسم:ںیم:تہب:تلفغ:اپیئ:اجیت:ےہ،:ومعمیل:

ریم:رکواےتیل:ںیہ۔:اہتبل:ذعر:یک:وہج:ےس:دورسے:وک:انبئ:انبرک:ریم:رکاان:ومعمیل:ذعر:ںیم:دورسوں:ےک:ذرےعی:

اجزئ:ےہ:الثم:وہ:وخد:اانت:امیبر: ا:زمکور:وہ:اکچ:وہ:ہک:ڑھکے:وہرک:امن:ز:ںیہن:زپھ:اتکس:ہکلب:ھٹیب:رک:امنز:ادا:رکات:ےہ۔:

:جح( )ااکحؾ

ووض:رکںی: ا:امجتع:ڑھکی:وہاجےئ:وت:::: راػ:ےک:دوراؿ:ارگ:ووض:وٹٹ:اجےئ:وت: راػ:وھچڑ:رک22ہلئسم:ربمن

امنز:ادا:رکںی،:اس:ےکدعب:اہجں:ےس: راػ:وھچڑا:اھت:واہں:ےس:رشوع:رکںی۔:)دمعۃااکس(

رپاشیوینں:اک:ببس:اور:اس:اک:العج

رپاشیاینں:ایس:ےیل:وہیت:ںیہ:ز ادہ:رت،:ویتق،::یعبط،:اؿ،:افؿ:ےک:العوہ:دامغ:وسےنچ:رپ:ےنلچ:اگل۔:اس:

دامغ:اینپ:وجتزیات:یک:: ے:اےنپ:وک:یسک:ذات:ےک:وحاےل:ںیہن:رکد ا،رپادنگہ:دؽ،رپادنگہ:احؽ:وہایگ:ویکں:ہک

وک:ااھٹد ا:وہات،:وفتضی:ےس:اکؾ:ایل:وہات،رپاشیاینں:دعف:رطػ:وسےنچ:ںیم:گل:ایگ،وفتضی:ےس:اکؾ:ہن:ایل،:وجتزی:

اشیوینں:ےس:افحتظ:اکالعج:اس:ےس:رتہب:وکیئ:وجتزی:ںیہن:وہاتکس،:ہی:۔رپوہیئگ:وہںیت:اور:وکسؿ:اایگ:وہات

:و:ابلق:عیطم:وہایگ۔:اس:یک:رظن:وت:اس:رپ:یھب:ںیہن:ریہ:ہک:ایک:ےلم:اگ،: ب:ا: ومہ :وپرا:اک:وپرا س:اماشء:اہلل:امسج

ا ء:اتؾ:ایئگ،:اےنپ:ےس:رظن:ےتٹہ:وہےئ،:یعس:رپ:رظن:ہن:رکےت:وہےئ:اس:رطح:

ن

یدرہج:یک:عطق:رظنی،:انفتیئ:ن ف

ا ء:اتؾ:وہایگ:وت:وہ:وج:ضعب:رضحات: ے:رفام ا:ےہ،:ہی:وتبہقیف:اعتیل:اس:اک:اجعم:وہایگ:ینعی::::::

ن

ی ؎ افین:ن ف

:رتک :ومیل،:رتک :یبقع،:رتک :داین،:رتک رتک

(1/43االتم::)اجمسل:حیسم

اسملئ:اور:اؿ:ےک:وجاابت

61

راضمؿ:اابملرک:ےک:اریخ:رشعہ:ںیم:رضحت:واال:داتم:رباکمہت:ےک:ایبانت

دمحم:رہظم:اصبح: االتم:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:میکح:میلحراضمؿ:اابملرک:ےک:اریخ:رشعہ:ںیم:

ےک:رہش:یک:فلتخم:اجعم:اسمدج:ںیم:متخ:رقاؿ:رکمی:ےک:اامتجاعت:ےس:درد:رھبے::االصیح:ایبانت:::داتم:رباکمہت

وںی:بش:وکاخاقنہ:ںیم:رضحت:واال:داتم:رباکمہت:ےک:اصزبحادے:ومالان::21وہےئ:اور:داع:متخ:رقاؿ:رکمی:رفامیئ۔

سج:ےک:دعبرضحت:واال:داتم:رباکمہت: ے:وخب:رگہی:وزاری::دمحم:ااحسؼ:اصبح: ےرتاوحی:ںیم:رقاؿ:متخ:ایک

:اعمل:اشخ:اجہعم:ارشػ:ادملارس،وںی:بش:راضمؿ:اابملرک:ںیم24ےس:داع:رکوایئ،ہکبج اجعم:دجسم رتمح

ںیم:اور::4البک: وںی:بش:اجعم:دجسم:اوبذر:افغری:نشلگ:اابقؽ27وںی:بش:اجعم:دجسم:ہصفح:امڈؽ:اکگوین،25

ارس: ھدھ:ولبچ:وساسگ ی: ناتسؿ:وجرہ:یک:دجسم:ارشػ:ںیم:رضحت:واال:داتم:وںی:بش:اجہعم:ارشػ:ادمل29

رباکمہت:ےک:ایبانت::وہےئ۔

اسنیکل:رطقی:یک:ادم

:سفن:ےک:ےیل:اخاقنہ:احرض:: راضمؿ:ےک:دقمس:ےنیہ:ںیم:اسنیکل :رطقی:یک:ا ک:ریثک:دعتاد:االصح

وخب:اافتسدہ::ایک،اہلل:اپک:ےس:داع:ےہ:ہک:امتؾ::اور:ا ک:امہ:رضحت:واال:داتم:رباکمہت:یک:تبحص:ںیم:رہ:رکوہیئ

اسنیکل :رطقی:وک:رقاؿ:وتنس:رپ:لمع:ریپا:رےنہ:یک:وتقیف:بیصن:رفام ںیئ،:انیم۔

دیع:ےک:دعب:یھب::وجؼ:در:وجؼ:اسنیکل:یک:ادم:اک:ہلسلس:اجری:راہ،:نج:ںیم:رضحت:واال:رۃمح:اہلل:ہیلع:

رضحات:ںیم:ےس:انجب::یتفم:وصقمد:اصبح:ہفیلخ:رضحت:ےک:افلخء:واةحب،:رمدینی:ونیبحم:اشل:ںیہ۔:اؿ:

واال:رۃمح:اہلل:ہیلع:وج:رسیئ:االاتفء:اجہعم:ریخ:ادملارس:اتلمؿ:ےک:یتفم:رضحت:انجب:یتفم:دبع:ااتسلر:اصبح:

رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:وھچےٹ:اصزبحادے:ںیہ:ہکبج:دمہنی:ونمرہ:ےس:رضحت:واال:داتم:رباکمہت:ےک:اجمز:انجب:

بح:دمہلظ:وج:رعہص:دقمی:ےس:واہں:میقم:ںیہ:اور:رحنیم:رشنیفی:ںیم:رضحت:واال:داتم:ومالان:دقرت:اہلل:اص

رباکمہت:یک:احرضی:ےک:ومعق:رپ:اسھت:اسھت:رےتہ:ںیہ:رضحت:واال:داتم:رباکمہت:یک:تبحص:ںیم:اچسیل:دؿ:

اخاقنہ:ےک:بش:وروز

رفتماقت

ادارہ

61

62

زگار ے:ےک:ےیل:وصخیص: رر:رپ:رکایچ:اخاقنہ:احرض:وہےئ۔

رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:ہفیلخ:انجب:ومالان:رادش:وبحمب:اصبح::اس:ےک:العوہ:ڈنٹواہل: ار:ےس:رضحت:واال

دیحر:اابد: ھدھ:ےس::احظف:دمحم:اابقؽ:اصبح:احرض:وہےئ۔:اشپور:ےس:انجب:ومالان:الغؾ:دمحم:اصبح

امہمؿ:رضحات:یک:ادم

رضحت:واال:داتم:رباکمہت:تیعمج:املعء:االسؾ:ےک:رسرباہ:رضحت:ومالان:لضف:ارلنمح:اصبح:دم:ہلظ

ت:والماقت:ےک:ےیل:اخاقنہ:رشتفی:الےئ۔:یک:ز ار

:اصبح: :زرک ا :دمحم :ومالان :ادحلثی:رضحت :ردیشخیش :اصبح:اشرگد :اگودیح:دمین :کلم:دبع ومالان

اکدنولھی:رۃمح:اہلل:ہیلع،ربادر :ریغصرضحت:ومالان:دبع:اظیفحل:یکم:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:اےنپ:درگی:اةحب:ےک:

ارشہیف:رشتفی:الےئاور:رضحت:واال:ےس:وصخیص:الماقت:رفامیئ،:دعب:ازاں:رمہاہ:دمہنی:ونمرہ:ےس:اخاقنہ:ادمادہی:

رضحت:واال:داتم:رباکمہت:یک:دوعت:ایبؿ::رپ:اجعم:دجسم:ارشػ: ھدھ:ولبچ: ناتسؿ:وجرہ:ںیم:رضحت:ومالان:کلم:

اصبح:اک:ایبؿ:یھب:وہا:۔

انبئ:ممتہم:انجب:احظف:ومالان:دمحم:اربامیہ:اصبح:داتم:رباکمہت:یک:اینتب:

االتم:رضحت::میلح:ممتہم:انجب:احظف:ومالان:دمحم:اربامیہ:اصبح:داتم:رباکمہت:اک:وادل:رتحمؾ:انبئ

:ذرک:یک::دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہت:ادقس:ومالان:اشہ:میکح :رطقی:وک:روزاہن:سلجم یک:اینتب:ںیم:اسنیکل

رضحت:ومالان:ےک:ملع:ولمع:ںیم::امیلعتت:نیقلت:اور:رصتخم:اصنحئ:اور:رتتیب:واراشدات:رفامےت:ںیہ۔:اہلل:اعتیل

وخب:ربتک:اطع:رفام ںیئ،:انیم۔

رضحت:واال:داتم:رباکمہت:ےک:اصزبحاداگؿ:اک:رفس:رمعہ:

ےک:اصزبحاداگؿ:انجب::دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہت:االتم:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:میکح:میلح

:دمہلظ :احرضی:ےک:ےیل:ومالان:دمحماامسلیع:اصبح:دمہلظ:اور:انجب:احظف:دبع:اہلل: ںاں: :رحنیم:رشنیفی:ںیم:

ادقس:رپ:احرضی:ےک:دعب:ریخب:واعتیف:وایسپ:وہیئ،:اہلل:اعتیل:مہ:بس:یک::رواہن:وہےئ،رمعہ:یک:ادایگی:اور:روۂض

رحنیم:رشنیفی:ںیم:احرضی:اور:امتؾ:ابعدات:اینپ:ابراگہ:ںیم:وبقؽ:رفام ںیئ،:انیم۔

إ إ إ إ

اخاقنہ:ےک:بش:وروز

63

اسؽ:اکااغز:یمیلعتےئن:

یمیلعت:اسؽ:اک:ااغزھ:وکےئن1438وشاؽ:ارکملؾ:10ںیم:اسالہن:الیطعتت:ےکدعبربوز دبھ:::ادمحلہلل:اجہعم

:ایک، : : :رکاؾ: ےاحرضوہرکاسپ:ںیم:الماقت:اورداہلخ:اسالس:ےسقلعتم:وشمرہ :ااسذتہ وشاؽ:وک:11وہا،رضحات:

ےس:ااحتمین:رضحت:دمریاجہعم:یک:رسرپیتس:ںیم:داولخں:ےسقلعتم:اسالس:وہا،سج:ںیم:درتفامیلعتت:یک:رطػ:

:ہتفہ: :دی:ںیئگ،:ربوز : وشاؽ13اجزئہ:ویٹیمکں:ےسقلعت:رےنھکواےلااسذتہ:رکاؾ:وکااحتمین:ذہم:دار اں:اوردہا ات:

ےہ ھ:کت:داےلخاجری:رںیہ:ےگ،ادیم1438وشاؽ22:اورےئھ:ےسامتؾ:ہبعش:اجت:ںیم:داےلخرشوع:وہ1438

ھ:وکاابسؼ:اکااغز:یھب:وہاکچ:وہاگ۔1438ؽ:وشا24اؿ:وطسر:یک:ااشتع:کت:اؿ:اشء:اہلل:اعتیل:ربوزدبھ::ہک:

جح:رتیتیب:رپورگاؾ

:جح:ےک:ڈارئرٹکی:جح:ارپنشی: وعاؾ:ااس:اور:وعسدی:رعب:ںیم:انیعتت:وکحتم:اپاتسکؿ:یک:وزارت

ڈارٹک:اسدج:ویافسین:اصبح: ے:اجہعم:ےک:ممتہم:میلح:االتم:رضحت:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:رہظم:اصبح:دم:مہلظ:

ںیم:ہی:زگارش:یک:یھت:ہک:اجحج:رکاؾ:اور:رمتعمنی:وک:جح:اور:رمعے:ےک:اسملئ:اور:رطےقی:ےس:ےس:ا ک:الماقت:

ااگیہ:رفامہ:رک ے:ےک:ک ےلس:ںیم:اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچ:اانپ:رھبوپر:رکدار:ادا:رکےک:امہری:دمد:رکے۔:

ےل:اةحب:ےک:ایس:رضورت:ےک:شیپ:رظن:اجہعم:یک:رطػ:ےس:جح:ےک:ابمرک:رفہضی:یک:ادایگی:رپ:اج ے:وا

:وجرہ:البک: :اس:12ےیل:اجہعم:یک:دجسم:):اجعم:دجسم:ارشػ: ناتسؿ (:ںیم:جح:رتیتیب:رپورگاؾ:اک:اامتہؾ:ایک:ایگ،

رپورگاؾ:ںیم:جح:ےک:اضفلئ:واسملئ:،:رفہضی:جح:یک:اتیمہ،:جح:اور:ارحاؾ:ےک:رطےقی:ےک:وحاےل:ےس:کلم:ےک:

:یتفم:دبع :رضحت:ومالان :رکاؾ :وایتفمؿ :اصبح:دممہلظ:)یتفم:اجہعم:رعموػ:ودیج:املعء :ارلؤػ:ورھکوی

داراولعلؾ:رکایچ:(:،:رضحت:ومالان:یتفم:دمحم:اراشد:امظع:اصبح:دممہلظ:)ااتسذ:ادحلثی:وانمظ :امیلعتت:اجہعم:

:ارخ:ںیم:جح:یک:تقیقح: ارشػ:ادملارس:رکایچ(: ے:فلتخم:نیت:وتسشنں:ںیم:ریس:احلص:ایبانت:رفامےئ،

:اجہعم:وممتہم :اابقؽ:،میلح:االتم:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:میکح:ورواحتین:رپ:دمری :اخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:نشلگ

دمحم:رہظم:اصبح:دممہلظ:ااعلیل:اک:وصخیص:ایبؿ:اور:داع:ےک:اسھت:رپورگاؾ:اک:ااتتخؾ:وہا۔

اجہعم:ےک:بش:وروز

رفتماقت

انمظ:امیلعتت:انجب:یتفم:اراشد:امظع:اصبح:داتم:رباکمہت:

63

64

ن

ضن:امتؾ:اجحج:رکاؾ:ےکرف اہلل:اعتیل:

زادہما جح:وکوبقؽ:رفام ںیئ:اورمہ:بس:وکرحنیم:رشنیفی):ۂ

۔)انیم(،(:یک:ز ارت:ےسرہبدنم:رفام ںیئامۃالل رشفا وکر

اراحتؽ:اسۂحن:

اامسلیع:دمحم::اڈن ااوررضحت:ومالان:رۃمح:اہلل:ہیلع:خیش:ادحلثی:رضحت:ومالاندمحمویسن:وجوپنری:اصبح

دمحم:ویسن:ومالان: رجعون یہ انا لل و انا ا ںیہ ےئگ ااقتنؽ:رفام:دمہنی:رشفی::ںیمرۃمح:اہلل:ہیلع::دبات:اصبح

:ء1937 ےھت خیش:ادحلثی ےک اظمرہ:موؾ:اہسروپنر اورےک:وہشمر:اعمل: رب:ریغصرۃمح:اہلل:ہیلعاصبح:وجوپنری

اظمرہ:یک:میلعت: اظنیم::ںیم:احلص:رک ے:ےک:دعب:درس وجؿ:وپر میلعت ںیم:والدت:وہیئ۔ادتبایئ وجؿ:وپرںیم:

دحثی:رقمر:وہےئ۔:اور:اتوافت: ںیم:ااتسذ: یہ::اظمرہ:موؾ رفاتغ:ےک:دعب: ھد احلص:یک:اورےس: موؾ:اہسروپنر

خیش:ادحلثی:رضحت:ؽ:کت:خیش:ادحلثی:ےکبصنم:رپافزئرےہ۔ہکبج:اس48اوررقتابی::وںیہ:تک:دحثی:یک:دترسی

:اکدنولھی ومالان :زرک ا :ہیلع:اصبح:دمحم :ا دع:اہلل اوررضحت:ومالان رۃمح:اہلل :اص:دمحم رۃمح:اہلل:بحراوپمری

۔::وک:وافت:اپیئھ1438 وشاؽ:ارکملؾ14العتل:ےک:دعب رلی::ےھت۔:ضیف: اہتفےس: ہیلع

اسؽ:ےسدمہنی:رشفی:ںیم:میقم:ےھت،40رۃمح:اہلل:ہیلعرضحت:ومالان:دمحماامسلیع:دبات:اصبح:

دمحم: خیش:ادحلثی:رضحت:ومالان:دؿ:ںیم:ا ک:رقاؿ:اپک:متخ:رک ےاکومعمؽ:اھت،کین:اورزبر :تیصخش:ےھت،

اکل:اور ےاسحب:رفغمت::اہلل:اعتیل:رموحنیم:یکےھت۔:ضیف: اہتفےس: رۃمح:اہلل:ہیلع اصبح:زرک ا:اکدنولھی

اقرنیئ:ےسیھب:داعؤں:یک:وارج زلی:اطعرفام ںیئ:)انیم(،:رفام ںیئ:،دراجت:دنلبرفام ںیئ:،گوانیقح:وکربصلیمج

دروخاتس:ےہ۔

اصبح:وجوپنری:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:انؾ:خیش:ادحلثی:رضحت::ومالاندمحمویسنخیش:ادحلثی:رضحت:

:اکاترخ ::طخزرک ا::اکدنولھی:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلعدمحم:ومالان:

ایھب:نسمک:ںیہ:وہ:ایک:قشع:یک:ابںیت:اجںین

:: :: رعض :: احؽ ےھجمس وکشہ:: وک اتیبت:: دؽ

ایھب:دتریسی:دورہ:اک:الہپ:اسؽ:ےہ:اور:اس:ہیس:اکر:وک:دتریسی:دورہ:اک:اباتوسیلاں:اسؽ:ےہ:اور:دترسی:دحثی:اک:

ر:ابمرک:ولغشمں:ںیم:اتدری:رےھک:: ب:اتنیسسیل:اتنیسوسیلاں:اسؽ:ےہ،:اہلل:اعتیل:اہمتری:رمع:ںیم:ربتک:دے:او

رپ:چنہپ:اجؤ:ےگ:وت:اؿ:اشء:اہلل:ھجم:ےس:اےگ:وہےگ۔:

ھ1387ر ب::27طقف:زرک ا:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

:اچسیل:اسؽ:ےک:دعب:زپںیھ۔اس:رپہچ:وک:اہنتی:اایتحط:ےس:یسک:باتب:ںیم:رںیھک

اجہعم:ےک:بش:وروز