ΗΛΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ και

ΡΟΣΤΑΣΙΑ ΡΟΣΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Βιωματικι δράςθ ΑϋΤάξθσ

1

Υπεφκυνθ κακθγιτρια Φακι Βαΐα 2ο Γυμνάςιο Φιλιππιάδασ, Μάιοσ 2016

Ομάδα 1θ : Βάγια Ν., Βαςίλθσ Ν., Δθμοςκζνθσ Σ., Γεωργία Λ., Νάνςυ Σ.

ΗΛΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ – ΜΟΦΕΣ - ΜΕΣΑ

2

Τι είναι θλεκτρονικόσ εκφοβιςμόσ

Ο θλεκτρονικόσ εκφοβιςμόσ είναι μια από τισ μορφζσ του εκφοβιςμοφ (όπωσ ο ςωματικόσ, ο ψυχολογικόσ, ο λεκτικόσ).

Ορίηεται ωσ θ ςκόπιμθ, επαναλαμβανόμενθ και εχκρικι ςυμπεριφορά

από ζνα άτομο ι μια ομάδα

μζςω τθσ χριςθσ τεχνολογιϊν πλθροφορίασ κι επικοινωνιϊν,

που ζχει ςκοπό να βλάψει άλλουσ.

3

Μζςα που χρθςιμοποιοφνται

• Θλεκτρονικό Ταχυδρομείο (email)

• Μζςα κοινωνικισ δικτφωςθσ

• Χϊροι ςυηθτιςεων (Chat Rooms)

• Διαδικτυακά παιχνίδια

• Κινθτά τθλζφωνα

• Ιςτοχϊροι και blogs

4

ΜΟΦΕΣ : ΡΑΕΝΟΧΛΗΣΗ

• Συνεχισ παρακολοφκθςθ και παρενόχλθςθ

• Αποςτολι απειλθτικϊν, υβριςτικϊν , ρατςιςτικϊν , προςβλθτικϊν ι προκλθτικϊν μθνυμάτων

• Αποκλειςμόσ από θλεκτρονικζσ ομάδεσ ςυηιτθςθσ (chat rooms)

• Αποςτολι «ιϊν»

• Διαδικτυακοί διαπλθκτιςμοί

5

ΜΟΦΕΣ : ΔΥΣΦΗΜΙΣΗ

Δθμοςίευςθ - αποςτολι ςε άλλουσ χωρ ί σ τθν ζ γ κ ρ ι ς θ τ ο υ «κφματοσ»:

• Ρροςωπικϊν δεδομζνων

• Ρροςβλθτικϊν φθμϊν

• Βίντεο - φωτογραφιϊν με χλευαςτικό περιεχόμενο

• Ανάρτθςθ ψευδϊν ςτοιχείων

• Ανάρτθςθ ψεφτικων - παραποιθμζνων εικόνων

6

ΜΟΦΕΣ: ΕΞΑΡΑΤΗΣΗ

ΜOΡΦΕπάτηση

• Είςοδοσ ςε προσωπικούς διαδικτυακοφσ λογαριασμούς

• Αποςτολι απειλητικών μηνσμάτων

σποκρινόμενοι άλλον.

• Δθμιουργία ψεφτικου διαδικτυακοφ προφίλ ςε κάποια ςελίδα κοινωνικισ δικτφωςθσ με ςτόχο τθν γελοιοποίθςθ κάποιου παιδιοφ.

7

Στατιςτικά

• Ζφθβοι θλικίασ 12-16 ετϊν αποτελοφν τθν πιο ευαίςκθτθ κοινωνικι ομάδα

• Ζνα ςτα πζντε παιδιά ζχει πζςει κφμα

διαδικτυακοφ εκφοβιςμοφ.

(Δίωξθ Θλεκτρονικοφ Εγκλιματοσ)

• 5-10% των μακθτϊν είναι κφτεσ

• Ζνα μεγάλο ποςοςτό εφιβων που δζχονται εκφοβιςμό δεν το καταγγζλλουν

(αναφορζσ 4% - Γραμμι Βοικειασ ΥποΣΤΘΙΗΩ, Ιανουάριοσ

2011- Ιοφνιοσ 2012) 8

Το ποςοςτό των παράνομων καταγγελιϊν για το 2015 που αφοροφςε κυβερνοεγκλιματα που ζλαβαν χϊρα ςτο Διαδίκτυο και παραβίαςθ προςωπικϊν δεδομζνων, κυρίωσ μζςα από κοινωνικά δίκτυα

9

Ομάδα 2θ : Κωνςταντίνοσ Μ., Κατερίνα Κ. , Κωνςταντίνα Λ., Ηαχαρίασ Ξ. , Βαςίλθσ Τ. ΡΟΣΩΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ – ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΡΑΙΔΙΟΥ

10

Πλα τα παραπάνω όταν ςυμβαίνουν , αποτελοφν ςαφι παραβίαςθ των κεμελιωδϊν δικαιωμάτων του παιδιοφ

Σφμφωνα με τθ Σφμβαςθ για τα δικαιϊματα του Ραιδιοφ

(Ν. 2101 ΦΕΚ 192/2-12-1992).

Με βάςθ τα Άρκρα αυτισ τθσ ςφμβαςθσ , γίνεται παραβίαςθ :

• Των πολιτιςτικϊν, κρθςκευτικϊν και γλωςςικϊν δικαιωμάτων

• τθσ ιςότθτασ και τθσ μθ διάκριςθσ

• Τθσ προςταςίασ από τθ βία και τθν εκμετάλλευςθ

• Τθσ προςταςίασ τθσ υγείασ (και ψυχικισ) και τθσ αςφάλειασ

• Τθσ προςταςίασ από τθν κακομεταχείριςθ

• Τθσ προςταςίασ των προςωπικϊν δεδομζνων

11

Τι είναι προςωπικά δεδομζνα και πόςο «εφκολα » τα γνωςτοποιοφμε…

Ρροςωπικά δεδομζνα είναι κάκε πλθροφορία που αναφζρεται ςε φυςικό πρόςωπο και το χαρακτθρίηει από φυςικι, βιολογικι, ψυχολογικι, οικονομικι, πολιτιςτικι ι κοινωνικι άποψθ.

Ππωσ για παράδειγμα:

Το όνομα, θ διεφκυνςι μασ, το τθλζφωνό μασ,τα ενδιαφζροντά μασ, θ εικόνα μασ (φωτογραφία, βίντεο)

Και πολφ περιςςότερα όπωσ:

Το ψευδϊνυμό μασ ςε μια διαδικτυακι υπθρεςία, θ ip διεφκυνςι μασ ςτο διαδίκτυο,

Αλλά και τα ευαίςκθτα προςωπικά δεδομζνα όπωσ :

• Φυλετικι ι εκνικι προζλευςθ

• Ρολιτικά φρονιματα

• Θρθςκευτικζσ ι φιλοςοφικζσ πεποικιςεισ

• Υγεία

• Ερωτικι ηωι

• Ροινικζσ διϊξεισ

12

Ρότε επιτρζπεται θ επεξεργαςία των προςωπικϊν μασ δεδομζνων • Πταν ζχει δοκεί ςαφισ ςυγκατάκεςθ από

εμάσ Πταν θ επεξεργαςία τουσ είναι

αναγκαία για εκτζλεςθ ςφμβαςθσ, επιβάλλεται από το νόμο ι είναι αναγκαία για τθν εκτζλεςθ

ζργου δθμοςίου ςυμφζροντοσ Σκζψου πριν δθμοςιεφςεισ… Ιδιαίτερα ςτα κοινωνικά δίκτυα… Δίνεισ «τροφι» ςε μελλοντικοφσ κφτεσ

θλεκτρονικοφ εκφοβιςμοφ…

13

Διαδικτυακόσ εκφοβιςμόσ και αςτικό/ποινικό δίκαιο

Στθν Ελλθνικι Νομοκεςία δεν υπάρχει ακόμα οριςμόσ «cyberbullying» ο οποίοσ να ποινικοποιείται. Πμωσ, ο τρόποσ με τον οποίο εκφράηεται, π.χ. με το χλευαςμό ςε ςυνδιαςμό με παραβίαςθ προςωπικϊν δεδομζνων ι παραποίθςθ προςωπικϊν δεδομζνων, ςαφϊσ αποτελεί ποινικό αδίκθμα. Επομζνωσ, εξετάηουμε τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται ο εκφοβιςμόσ και ανάλογα μπορεί να αςκθκεί ποινικι δίωξθ ι όχι. Ο τρόποσ που εκφράηεται δεν είναι πάντα ο ίδιοσ, ςυχνά μπορεί να διαφζρει, ωςτόςο ωσ επί το πλείςτον αυτόσ βρίςκει ζρειςμα ςτθν Ελλθνικι νομοκεςία.

14

3θ Ομάδα : Σωτιρθσ Ρ. Αναςταςία Ν., Λιδα Σ., Άρθσ Μ. ΣΥΝΕΡΕΙΕΣ ΓΙΑ ΘΥΤΗ – ΘΥΜΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΗ ΦΗΜΗ

15

ςτον Ηλεκτρονικό εκφοβιςμό τα χαρακτηριστικά για το Θφτθ για το Θφμα

• Χαμθλι αυτοπεποίκθςθ

• Μειωμζνεσ κοινωνικζσ

δεξιότθτεσ

• Σωματικζσ ιδιαιτερότθτεσ

• Ρροβλιματα ςτο λόγο - ομιλία

• Διαφορετικά πολιτιςμικά πλαίςια

• Ριςτεφουν ότι ειςπράτουν δφναμθ και αποδοχι

• Οι πράξεισ τουσ είναι αποτζλεςμα κυμοφ ι εκδίκθςθσ

• Αδυναμία ελζγχου των παρορμιςεων

• Αποφυγι ανάλθψθσ ευκυνϊν των πράξεϊν τουσ

• Βίαιο οικογενειακό περιβάλλον

• Εξαιρετικά πεικαρχθμζνα περιβάλλοντα – ανάγκθ επιβολισ

• Οι ίδιοι υπιρξαν κφματα

16

Οι ςυνζπειεσ

• Στθ ςυναιςκθματικι υγεία Συμπτϊματα αποφυγισ, δυςκολία ςτθ ςυγκζντρωςθ και

χαμθλι αυτοεκτίμθςθ

Ντροπι, ενοχι, φόβοσ

Ανάπτυξθ κατακλιπτικοφ ςυναιςκιματοσ και ζναρξθ ςυμπεριφορϊν κινδφνου

Συμπτϊματα ψυχολογικοφ ςτρεσ, όπωσ οι ςωματικζσ εκδθλϊςεισ του άγχουσ και οι διαταραχζσ φπνου

• Στθ μάκθςθ (μείωςθ ςχολικϊν επιδόςεων)

• Στισ ςυμπεριφορζσ μεταξφ των εφιβων Εκιςμόσ ςε βίαιεσ και παράνομεσ πράξεισ

Εκβιαςμοί

17

Ψθφιακι φιμθ

Το ψθφιακό ςου αποτφπωμα είναι το ςθμάδι που αφινεισ κάκε φορά που χρθςιμοποιείσ το Διαδίκτυο και μπορεί να διαμορφϊςει τθ διαδικτυακι ςου φιμθ. Τα ψθφιακά ςου αποτυπϊματα μπορεί να είναι κετικά ι αρνθτικά και διαμορφϊνουν τον τρόπο που οι άλλοι ςε αντιμετωπίηουν ςτο παρόν ι ακόμθ και ςτο μζλλον. Αυτό μπορεί να κυμαίνεται από φωτογραφίεσ και ςχόλια ςτα μζςα κοινωνικισ δικτφωςθσ ωσ τα δεδομζνα που αποκθκεφονται ςτον υπολογιςτι (cookies) μετά τθν περιιγθςι ςου ςτο διαδίκτυο.

Γιατί χρειάηεται όμωσ να νοιάηεςαι ωσ ζφθβοσ για το ψθφιακό ςου αποτφπωμα;

Πςο μεγαλφτερθ αλλθλεπίδραςθ ζχεισ ςε ζνα ψθφιακό περιβάλλον, τόςο μεγαλφτερο είναι το ψθφιακό αποτφπωμά ςου. Για παράδειγμα αν κατά μζςο όρο ζχεισ 200 "φίλουσ" και οι επαφζσ αυτζσ ζχουν επίςθσ κατά μ.ο. 200 "φίλουσ" τότε μία ανάρτθςι ςου (κείμενο, φωτό ι βίντεο) κεωρθτικά ζχει αντίκτυπο ςε (200x200) 40.000 επαφζσ!

Αν χρθςιμοποιείσ το Διαδίκτυο ςωςτά δεν υπάρχει λόγοσ να να ανθςυχείσ ςχετικά με τθν ψθφιακι φιμθ ςου. Αλλά ςε γενικζσ γραμμζσ, ωσ ζφθβοσ, πρζπει να επανεξετάςεισ με ποιον τρόπο επιπόλαια ςχόλια, τα οποία πραγματοποιικθκαν χωρίσ δεφτερθ ςκζψθ, κα μποροφςαν ακόμα να είναι διακζςιμα όταν ενδεχομζνωσ υποβάλλεισ αίτθςθ για κζςεισ εργαςίασ ςτο μζλλον…

18

Ομάδα 4θ : Ραναγιϊτθσ Μ., Ακαναςία Μ.,Κωνςταντίνα Σ., Ραναγιϊτα Ρ., Γρθγόρθσ Λ.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΡΙΣΗ

19

Αντιμετϊπιςθ

Οδθγίεσ για παιδιά:

• Ρροςτάτευςε τα προςωπικά ςου δεδομζνα (κωδικοφσ, τθλζφωνα , διεφκυνςθ, φωτογραφίεσ)

• Να ςζβεςαι τουσ ςυνομιλθτζσ ςου ςτο διαδίκτυο

• Σκζψου πριν δθμοςιεφςεισ

• Μθν απαντάσ ςε e-mail και μθνφματα αγνϊςτων

• Μπλόκαρε το κφτθ

• Κράτα αποδεικτικά ςτοιχεία -αρχείο από προςβλθτικά μθνφματα SMS θ email, εικόνεσ ι ςυνομιλίεσ

• Να είςαι ιδιαίτερα προςεκτικόσ ςε «δωμάτια ςυνομιλίασ» (chat rooms) και αν διαπιςτϊςεισ οτιδιποτε ςε κάνει να νιϊκεισ άβολα

διζκοψε αμζςωσ τθ ςυνομιλία

• Άλλαξε αρικμό κινθτοφ ι e-mail αν χρειαςτεί

• Μοιράςου το γεγονόσ με ενιλικα

• Μθν αναπαράγεισ μθνφματα που προςβάλλουν , γιατί ζτςι βοθκάσ το κφτθ

• Μθν απαντάσ – μθν ανταποδίδεισ

• Ηιτα βοικεια χρθςιμοποιϊντασ Γραμμζσ Βοικειασ και Υποςτιριξθσ

20

Αντιμετϊπιςθ – οδθγίεσ ςτουσ γονείσ:

• Ενθμερϊνονται

• Ενθμερϊνουν τα παιδιά τουσ

• Ζχουν τθν εποπτεία και αςκοφν ζλεγχο ςτισ δραςτθριότθτεσ των παιδιϊν ςτο internet

• Κάνουν τθν πλοιγθςθ ςτο internet οικογενειακι υπόκεςθ

• Ρροτρζπουν για δθμιουργικι εναςχόλθςθ με το διαδίκτυο

• Ενιςχφουν τθν αυτοπεποίκθςθ των παιδιϊν τουσ

• Κακθςυχάηουν το παιδί- κφμα και το αποτρζπουν από το να εκδικθκεί

• Χρζοσ των ενθλίκων να οχυρϊςουν παιδιά και εφιβουσ ϊςτε να ςυμμετζχουν με αςφάλεια ςτισ διαδικτυακζσ κοινότθτεσ

21

Αντιμετϊπιςθ – Σχολείο

• Ελεκερώλεη ηοσς καζεηές θαη προφζεί ηελ αζθαιή τρήζε ηοσ

Δηαδηθηύοσ

• Δίλεη οδεγίες γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηέηοηας ζσκπερηθοράς

• Εληοπίδεη θαη ζηερίδεη πηζαλά ζύκαηα ειεθηροληθού εθθοβηζκού

• Σσλεργάδεηαη κε ηης αρκόδηες αρτές γηα ηελ πρόιευε ή ηελ

αληηκεηώπηζε θροσζκάηφλ

• Θέηεη θαλόλες θαη προάγεη ηολ δηάιογο ζαλ κέζο επίισζες δηαθορώλ

• Προφζεί ηε ζσιιογηθόηεηα κε οκαδηθές εργαζίες θαη ειατηζηοποηεί ηολ

θοηλφληθό αποθιεηζκό θαη ηο ραηζηζκό

22

23

Το διαδίκτυο είμαςτε εμεισ… και οι ςυμπεριφορζσ μασ ςϋαυτό μασ κακορίηουν … όπωσ ακριβϊσ ςυμβαίνει και ςτον πραγματικό κόςμο!

Αμ αποκαλύψεις ηα μσζηικά ζοσ ζηομ άμεμο,

μημ καηηγορείς ηομ άμεμο,

ποσ η΄αποκάλσψε ζηα δέμηρα…

Kahlil Gibran

24

Αντί Επιλόγου Ο χρόνοσ ςασ είναι περιοριςμζνοσ. Μθν τον ςπαταλάτε, λοιπόν, ηϊντασ τθ ηωι κάποιου άλλου ανκρϊπου. Μθν παγιδευτείτε από το δόγμα του να ηείτε από τα αγακά τθσ ςκζψθσ ενόσ άλλου. Μθν αφιςετε το κόρυβο από τθν άποψθ άλλων ανκρϊπων να πνίξει τθ δικι ςασ, εςωτερικι φωνι. Και, το πιο ςθμαντικό απ' όλα, να ζχετε πάντα το κάρροσ να ακολουκείτε τθν καρδιά και τθ διαίςκθςι ςασ. Αυτά τα δφο, κάπωσ, πάντοτε, γνωρίηουν ιδθ τι εςφ πραγματικά κζλεισ να γίνεισ. Πλα τα υπόλοιπα είναι δευτερεφοντα... Steve Jobs (μια θγετικι φυςιογνωμία ςτον χϊρο τθσ

τεχνολογίασ).

25

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΘ ΒΙΒΛΙΟΓΑΦΙΑ - ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ • http://www.help-

line.gr/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CF%86%CE%BF%CE%B2%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-cyberbullying/

SAFERINTERNET • http://internet-safety.sch.gr/index.php/component/k2/item/199-7thprivday Αςφάλεια ςτο Διαδίκτυο – Ραιδιά και ψθφιακι φιμθ ΕΝΘΜΕΩΤΙΚΟΣ ΚΟΜΒΟΣ ΡΑΝΕΛΛΘΝΙΟΥ ΣΧΟΛ. ΔΙΚΤΥΟΥ • http://www.onevibefilms.com/bullying/greek/#/?snu=52152 Διαδραςτικό εκπαιδευτικό εργαλείο για τθν αντιμετϊπιςθ του θλεκτρονικοφ εκφοβιςμοφ • Delete ςτον θλεκτρονικό εκφοβιςμό (Β. Θλιόπουλοσ) • Ε.Ψ.Υ.Ρ.Ε. (Εταιρεία Ψυχοκινθτικισ Υγείασ Ραιδιοφ και Εφιβου) • http://www.webwewant.eu/el/web/guest/rights The web we want (το διαδίκτυο που κζλουμε) • http://dide.ark.sch.gr/portal/sites/default/files/%CE%A4%CE%A3%CE%9F%CE%9C%CE%A0

%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%94%CE%99%CE%9F%CE%A5.pdf Θϊμθ Τςομπανίδου, • http://www.dpa.gr/ • Αρχι προςταςίασ δεδομζνων προςωπικοφ χαρακτιρα • http://docplayer.gr/764315-Ilektronikos-ekfovismos-cyberbullying.html • http://www.saferinternet.gr/helpline Γραμμι βοικειασ ΥΡΟΣΤΘΙΗΩ

• http://www.cyberkid.gov.gr/ Δίωξθ θλεκτρονικοφ εγκλιματοσ

26