Είδος: Εφημερίδα / ΚύριαΗμερομηνία: Σάββατο, 03-10-2009Σελίδα: 54,55 (1 από 2)Μέγεθος: 2095 cm ²Μέση κυκλοφορία: 1340Επικοινωνία εντύπου: (210) 6061.000

Λέξη κλειδί: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ

ueiw*rt. I I I I I I I V

LUISLANDERO

«Ο κιθαρίστας» Gema, σελ. 364

Ο Εμίλιο, ένας έφηβος αναγκασμένος να δουλεύει τα πρωινά σαν παραγιός σε ένα ανήλιαγο συνεργείο

αυτοκινήτων και να μελετά τα απογεύματα στο νυχτερινό σχολείο. Μια μέρα όμως εμφανίζεται

ο ξάδερφος του ο Ριμούντο, που έρχεται από το Παρίσι και του μιλά για την επιτυχία του ως κιθαρίστας φλαμένκο. Ο Εμίλιο αφήνεται να παρασυρθεί από το όνειρο της μποέμικης ζωής και μαθαίνει να παίζει κιθάρα με την ελπίδα, αν και χωρίς πολλή αυτοπεποίθηση, να γλιτώσει από το συνεργείο και το σχολείο.

PETER BURKE

«Τι είναι πολιτισμική ιστορία;» Μεταίχμιο, σελ. σελ. 269

Μια συναρπαστική νέα εισαγίογή, ένας εύχρηστος οδηγός γΓ αυτόν που θέλει να περιηγηθεί στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της πολιτισμικής ιστορίας. Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στον αγγλόφωνο κόσμο, αλλά περιλαμβάνει στην παρουσίαση

του εκπροσώπους και ρεύματα από την ηπειρωτική Ευρώπη, την Ασία τη Νότια Αμερική κ,ά. Τοποθετεί την πολιτισμική ιστορία στο πολιτισμικό

της πλαίσιο, εστιάζοντας στους δεσμούς της με τον φεμινισμό, τις μετα-αποικιακές σπουδές και τη σύγχρονη έμφαση στην κουλτούρα Απαραίτητο

εγχειρίδιο για όλους τους σπουδαστές της Ιστορίας.

ΤΟ* , i

TRAVIS HOLLAND

«Ο αρχειοφύλακας του Στάλιν» Μοντέρνοι καιροί, σελ. 261

Ρωσία, Μόσχα, εποχή Στάλιν. Εξαϋλωμένες φιγούρες πλανιούνται οε μια πόλη που έχει περιέλθει

σε έναν ιδεολογικό λήθαργο, που έχει παραδώσει ζωές σε μια απύθμενη άβυσσο. Συνεργασία

η προδοσία; Πρόοδος, αλλά με τι κόστος; Εκβιομηχάνιση, αλλά με τι απώλειες; Παιδεία, αλλά

μονής κατεύθυνσης; Ο «φακός» του συγγραφέα ζουμάρει στη ζωή του Πάβελ. Εκπαιδευτικός, πρώην. Εντιμος, παλιότερα Σύζυγος, όχι πια. Όλα στο πριν. Πλέον είναι προδότης, χήρος και αρχειοφύλακας

στις φυλακές της Λιούμπιάνκα.

βιβλία ΕΠίΜΕΛΕΙΑ.'ΤΕΑ ΒΑΓΙΛΕΙΑΔΟΥ

Ulrich Baer

«Η σοφία του Ρίλκε» V Φιλοσοφικά ψήγματα, ιδέες, παρατηρήσεις και αποφθέγματα: «Οι επιθυμίες είναι οι αναμνήσεις από το μέλλον μας»

ΤΟΥ ΠηΡΓΟΫ ΒΑΐΛΑΚΗ

Ενα έργο τέχνης είναι άξιο μόνο όταν προκύπτει από μιαν ανάγκη» ισχυρίζεται ο Ράινερ

Μαρία Ρίλκε οε ένα από τα πλέον γνωστά του έργα, τα «Γράμματα οε ένα νέο ποιητή». Αυτή είναι και η συνθήκη πίσω από το σύνολο

του έργου του -ποιητικού και πεζογραφικού- μέσα από το οποίο επιδιώκει να

ελέγξει τους συναισθηματικούς του κραδασμούς. Ως ποιητής ο Ρίλκε (1875-1926)

κατάφερε να οδηγηθεί σε νέες ανεξερεύνητες περιοχές μυστικισμού και φιλοσοφικής

ενατένισης. Αλλά και ως πεζογράφος κατάφερε να αποτυπώσει τις -συχνά αλγεινές-

εντυπώσεις, εμπειρίες και αναμνήσεις του, εμποτίζοντας τες με τη σαγήνη της μουσικά λικνιστικής γραφής του.

Γεννήθηκε, το 1875, στην Πράγα και τα παιδικά του χρόνια ήταν κάθε άλλο napa ευτυχισμένα. Σε μία επιστολή του θα γράψει -χαρακτηριστικά- ότι η μητέρα του δεν έτρεφε καμία στοργή γι' αυτόν: τον έβλεπε «σαν μια αξιοθρήνητη ύπαρξη». Εκείνος, πάλι, δεν θα αργήσει να ανακαλύψει

μία διέξοδο: την αγάπη του για τη λογοτεχνία, η οποία μαζί με την ιστορία της τέχνης και τη φιλοσοφία γίνεται το αντικείμενο των σπουδών του - στη γενέθλια

πόλη. Βρίσκεται στον φυσικό του χώρο, συνθέτει συνεχώς ποιήματα, καταγράφει

τις σκέψεις του και συμμετέχει στους φιλολογικούς κύκλους.

ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ Ηταν μία εποχή καθημερινών αποκαλύψεων

και εκπλήξεων για τον νεαρό καλλιτέχνη που ανακαλύπτει σιγά-σιγά τον εαυτό του, την ποιητική του ένταση, την μοναξιά, τον έρωτα. Οι «Δύο ιστορίες της Πράγας» αποτελούν ένα εξαιρετικό ποιητικό χρονικό οε αυτήν, ακριβώς, τη βάση των αναμνήσεων και των ερεθισμάτων

του. Ακολουθεί ο αρραβώνας του με την Vally Rhonfeld -το 1893- και καρπός εκείνου του πρώτου από τους -ουκ ολίγους-

έρωτες του ποιητή είναι το «Ζωή και τραγούδια». Πρόκειται για μία πυρετώδη

εποχή έντονης δημιουργικότητας και εξαιρετικών εκφραστικών επιτεύξεων. Γράφει στίχους, διηγήματα, θέατρο αλλά

«Δεν υπάρχει χειρότερη φυλακή απ' το φόβο να μην πληγώσουμε κάποιον που μας αγαπά»

0 01ΗΓ0ϊ Toy n0mT""*rHzm

πανω απ' όλα τρεις ποιητικές συλλογές: «Προσφορά στους Λάρητες» (1896) «Στεφανωμένος

απ' όνειρο» (1897) και «Σαρακοστή» (1898).

Σε όλα αυτά τα έργα επιβιώνει η επίδραση της ζοφερής ατμόσφαιρας της

Πράγας και των συγγραφέων της, με τον Ρίλκε να συνεχίζει την παράδοση του γερμανικού

λαϊκού τραγουδιού, που χαρακτηρίζεται από την έκταση του συναισθήματος,

την συνύπαρξη ενός λογικού ειρμού σκέψης με μία έντονα θρησκευτική προδιάθεση, καθώς και μια σταθερή προτίμηση

στα θέματα της φύσης, του έρωτα και του θανάτου. Κάθε άλλο napa τυχαίο ήταν ότι ο ποιητής δινόταν ολόψυχα στον εκάστοτε

ερωτά του, αφού αυτός τροφοδοτούσε τη δημιουργικότητα του.

Με την Λου Σαλομέ-Αντρέας, ωστόσο, οι ισορροπίες θα ανατρέπονταν: Ηταν μία έντονη ερωτική σχέση που θα τον σημάδευε

για πάντα. To 1899 η Λου δέχτηκε να ταξιδέψει μαζί του στη Ρωσία. Εκεί στις αχανείς ρωσικές πεδιάδες ο Ρίλκε πίστεψε

ότι είχε βρει την πνευματική του πατρίδα, με τον μυστικισμό να χαρακτηρίζει

τη σημαντικότερη περίοδο της ποίησης του η οποία θα αποφέρει το αριστουργηματικό

«Βιβλίο των ωρών» (1901) και τον επόμενο χρόνο ένα ακόμη κομψοτέχνημα: «To βιβλίο των εικόνων».

Στο μεταξύ, το 1904, αρχίζει να ωριμάζει μέσα του ένα έργο-σταθμός για την

παγκόσμια λογοτεχνία: «Οι σημειώσεις του Μάλτε Λάουριτς Μπρίγκε», το οποίο ολοκληρώνεται

έπειτα από πέντε χρόνια. To λυρικό αυτό μυθιστόρημα συνιστά την πλέον προσωπική εξομολόγηση του Ρίλκε

με πρωταγωνιστή έναν Δανό σπουδαστή που ζείσε ένα πενιχρό δωμάτιο στο Παρίσι.

Ο σπουδαστής περιγράφεται -κατά τρόπο ιδιοφυή- να κινείται μέσα οε καταστάσεις

παρόμοιες με εκείνες που θα έφερνε χρόνια αργότερα στο προσκήνιο η

υπαρξιστική λογοτεχνία: την αποξένωση, το άγχος, την παραφροσύνη, την αθλιότητα,

τη μοναξιά, τον πόνο, την αγάπη, το θάνατο. Οσο για τις «Ελεγείες του Ντουίνο»

και τα «Ορφικά σονέτα» που δημοσίευσε στη διάρκεια του A' Παγκοσμίου

Πολέμου έμελλε να γίνουν τα δύο διασημότερα έργα του.

ΣΤΟΧΑΣΜΟΣ Πάντως, εάν υπάρχει κάτι ακόμα που

προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση οε σχέση πάντοτε με αυτόν τον πολυσχιδή άνθρωπο των γραμμάτων, είναι η διαχρονική στοχαστική

του δύναμη όπως αναδεικνύεται και από τα ποικίλα σημειωματάρια, γράμματα

και σχεδιαγράμματα. Η παρούσα έκδοση αποτελεί έναν τέτοιο θησαυρό από φιλοσοφικά ψήγματα, ιδέες, παρατηρήσεις

και αποφθέγματα: «Οι επιθυμίες είναι οι αναμνήσεις από το μέλλον μας», «Τέχνη δεν είναι το να καθιστάς τον εαυτό

σου κατανοητό, αλλά το να κατανοήσεις τον εαυτό σου», «Δεν υπάρχει χειρότερη φυλακή απ' το φόβο να μην πληγώσουμε κάποιον που μας αγαπά», «Αυτό σημαίνει να είσαι νέος: η βαθιά πίστη στις πιο όμορφες

εκπλήξεις, η χαρά της καθημερινής ανακάλυψης»- αυτά, μεταξύ άλλων,

από μια χαρισματική προσωπικότητα της οποίας το έργο αρνείται να συμφιλιωθεί με τη φθορά του χρόνου...

www.clipnews.gr