สนทรยสนทนาฉบบครอบครว

ชดกระบวนทศนใหม

สนทรยสนทนาฉบบครอบครว สบวนเปลยนชวต ๒

ลขสทธฉบบภาษาไทย © เรอรบ

และสำนกพมพสวนเงนมมา ๒๕๕๓

ISBN978-616-90054-8-5

พมพครงท ๑ กมภาพนธ ๒๕๕๓

เขยน เรอรบ

ออกแบบปก สชา สนทวงศฯ

รปเลม แกะการเลย

พสจนอกษร วฐศานต จนทรวบล

บรรณาธการบรหาร วลลภา แวน วลเลยนสวารด, ฮนส แวน วลเลยนสวารด

กองบรรณาธการ วรนช ชเรองสข, ยคลน กงศศเทยม

ฝายสำนกงาน พนธพา คงถาวร, ปรยานช พทธมา

ตดตอฝายขาย พนธพา คงถาวร โทรศพท ๐-๒๖๒๒-๐๙๕๕,

๐-๒๖๒๒-๐๙๖๖ โทรสาร ๐-๒๖๒๒-๓๒๒๘

สำนกงาน บรษท สวนเงนมมา จำกด ๗๗, ๓๙ ถนนเฟองนคร

แขวงวดราชบพธ เขตพระนคร กรงเทพฯ ๑๐๒๐๐

อเมล:publishers@suan-spirit.comเวบไซต:www.suan-spirit.com

พมพท โรงพมพภาพพมพ โทรศพท ๐-๒๔๓๓-๐๐๒๖-๗

จดจำหนาย สายสงศกษต บรษท เคลดไทย จำกด

ราคา ๑๕๐ บาท

ชดกระบวนทศนใหม

สนทรยสนทนาฉบบครอบครว สบวนเปลยนชวต ๒

ลขสทธฉบบภาษาไทย © เรอรบ

และสำนกพมพสวนเงนมมา ๒๕๕๓

ISBN978-616-90054-8-5

พมพครงท ๑ กมภาพนธ ๒๕๕๓

เขยน เรอรบ

ออกแบบปก สชา สนทวงศฯ

รปเลม แกะการเลย

พสจนอกษร วฐศานต จนทรวบล

บรรณาธการบรหาร วลลภา แวน วลเลยนสวารด, ฮนส แวน วลเลยนสวารด

กองบรรณาธการ วรนช ชเรองสข, ยคลน กงศศเทยม

ฝายสำนกงาน พนธพา คงถาวร, ปรยานช พทธมา

ตดตอฝายขาย พนธพา คงถาวร โทรศพท ๐-๒๖๒๒-๐๙๕๕,

๐-๒๖๒๒-๐๙๖๖ โทรสาร ๐-๒๖๒๒-๓๒๒๘

สำนกงาน บรษท สวนเงนมมา จำกด ๗๗, ๓๙ ถนนเฟองนคร

แขวงวดราชบพธ เขตพระนคร กรงเทพฯ ๑๐๒๐๐

อเมล:publishers@suan-spirit.comเวบไซต:www.suan-spirit.com

พมพท โรงพมพภาพพมพ โทรศพท ๐-๒๔๓๓-๐๐๒๖-๗

จดจำหนาย สายสงศกษต บรษท เคลดไทย จำกด

ราคา ๑๕๐ บาท

เรอรบ

สบวนเปลยนชวต ๒

สนทรยสนทนาฉบบครอบครว

๑. นายสลกษณ ศวรกษ ประธานกตตมศกด

๒. นายปรดา เตยสวรรณ ประธานกรรมการ

๓. นายประวทย เยยมแสนสข ประธานกรรมการ

๔. นายณฐฬส วงวญญ กรรมการ

๕. นายธรพล นยม กรรมการ

๖. นายนพนธ แจมดวง กรรมการ

๗. นายบารม ชยรตน กรรมการ

๘. นายปรดา เรองวชาธร กรรมการ

๙. นางสาวปารณา ประยกตวงศ กรรมการ

๑๐. นายมาซาก ซาโต กรรมการ

๑๑. นายเลศ ตนตสกฤต กรรมการ

๑๒. นางสาววรรณา ประยกตวงศ กรรมการ

๑๓. นายวนย ชาตอนนต กรรมการ

๑๔. นายวศษฐ วงวญญ กรรมการ

๑๕. นายศโรช องสวฒนะ กรรมการ

๑๖. นายสมเกยรต อภญญาชน กรรมการ

๑๗. นายสมบรณ จงเปรมปรด กรรมการ

๑๘. นายสจจา รตนโฉมศร กรรมการ

๑๙. นายสทธชย เอยมเจรญยง กรรมการ

๒๐. นายเสถยร เศรษฐสทธ กรรมการ

๒๑. นายอนนต วรยะพนจ กรรมการ

๒๒. นางอภสร จรลชวนะเพท กรรมการ

๒๓. นางวลลภา แวน วลเลยนสวารด กรรมการผจดการ

๒๔. นายฮนส แวน วลเลยนสวารด ฝายตางประเทศ

สำนกพมพสวนเงนมมา เปนสวนหนงของ บรษท สวนเงนมมา จำกด อนเปนองคกรธรกจอยางใหมประกอบดวยองคกรพฒนาสงคม และนกธรกจทตระหนกถงปญหาสงคม ชมชน สงแวดลอม และศกยภาพดานในของมนษย ตงขนเพอดำเนนงานทงดานธรกจและสงคมไปพรอมกนดวยคานยมอยางใหม ทมไดมงหวงกำไรเปนทตง และผลกำไรทมขนจะนำกลบไปสงเสรมสนบสนนองคกรพฒนาสงคมและชมชนเปนหลก

คณะกรรมการสำนกพมพสวนเงนมมา

/� /

๑. นายสลกษณ ศวรกษ ประธานกตตมศกด

๒. นายปรดา เตยสวรรณ ประธานกรรมการ

๓. นายประวทย เยยมแสนสข ประธานกรรมการ

๔. นายณฐฬส วงวญญ กรรมการ

๕. นายธรพล นยม กรรมการ

๖. นายนพนธ แจมดวง กรรมการ

๗. นายบารม ชยรตน กรรมการ

๘. นายปรดา เรองวชาธร กรรมการ

๙. นางสาวปารณา ประยกตวงศ กรรมการ

๑๐. นายมาซาก ซาโต กรรมการ

๑๑. นายเลศ ตนตสกฤต กรรมการ

๑๒. นางสาววรรณา ประยกตวงศ กรรมการ

๑๓. นายวนย ชาตอนนต กรรมการ

๑๔. นายวศษฐ วงวญญ กรรมการ

๑๕. นายศโรช องสวฒนะ กรรมการ

๑๖. นายสมเกยรต อภญญาชน กรรมการ

๑๗. นายสมบรณ จงเปรมปรด กรรมการ

๑๘. นายสจจา รตนโฉมศร กรรมการ

๑๙. นายสทธชย เอยมเจรญยง กรรมการ

๒๐. นายเสถยร เศรษฐสทธ กรรมการ

๒๑. นายอนนต วรยะพนจ กรรมการ

๒๒. นางอภสร จรลชวนะเพท กรรมการ

๒๓. นางวลลภา แวน วลเลยนสวารด กรรมการผจดการ

๒๔. นายฮนส แวน วลเลยนสวารด ฝายตางประเทศ

จากสำน กพ มพ

“ครอบครว” เปนกลมสงคมระดบเลกสดของโครงสราง

ทางสงคม แตถอเปนระดบทมความสำคญสงสดในการขบเคลอน

และกำหนดรปแบบทางสงคม ปญหาเรอรงทงทางเศรษฐกจ สงคม

และการเมองตงแตเลกสดไปจนถงปญหาระดบประเทศ หาก

สบสาวอยางถถวนลวนกอตวมาจากปญหาครอบครวแทบทงสน

ซงปญหาเหลานมกซบซอนและฝงลก เมอรอยราวเรมกอเกด

สงสม จนทสดกยากเกนเยยวยา การจะนำความรก ความเขาใจ

ความสมพนธอนอบอนกลบมาสสมาชกครอบครวอกครงนน

สำหรบบางคนชางยากเยนแสนเขญ แตสำหรบบางคน ความ

หวงไมเคยจางหายไปจากใจ “เรอรบ” เปนหนงในคนกลมนท

พยายามรอฟนสายสมพนธอนอบอน ซงครงหนงในวยเยาวเขา

และนองๆ ในครอบครวเคยสมผส แตคอยๆ เลอนหายไปเมอ

/� /

ทกคนเรมเตบใหญขน

ความเครยด ภาวะการแขงขน แรงกดดนทมาพรอมกบ

การสรางฐานะทางสงคม และเวลาสวนตวทถกเบยดบง ตางกดดน

ใหเกดรอยราวใหญโดยไมรตว ผเขยนพยายามมองหาตนตอของ

ปญหา และใชกระบวนการสนทรยสนทนา (Dialogue) มาปรบ

แก โดยทกขนตอนของการทดลองถกบนทกไวอยางซอสตย ตรง

ไปตรงมา ภายในระยะเวลาเพยง ๑ ปครง เขากสามารถสราง

สายสมพนธเสนใหมทแขงแกรงกวาเดมใหกบสมาชกในครอบครว

ความรก ความอบอน และความเอออาทรทเคยสญหายไประหวาง

ทางไดหวนคนมาอกครง เปนการนำเสนอทางออกอยางเรยบงาย

แตปฏบตไดจรงใหผอานไดนำไปปรบใช และทดลองกบตนเอง

/� /

จากสถานการณบานเมองในปจจบน ผคนไดรบผลกระทบ

จากระบบเศรษฐกจ การเมอง และภาวะการแขงขนของผคน

ในสงคมทนนยมอนเชยวกราก เราตางมความเครยด ความ

ขดแยง การแกงแยง การเอาชวตรอด หลายคนเรมมองหาวธ

ทจะมความสขในภาวะแบบน บางคนเลอกทจะถบตวเองใหสง

ทสดแตอาจตองทำรายใครบางคน บางคนเลอกทจะละทงบาง

สง เพอมองหาความสมถะ สมดล และพอเพยง แตสงททกคน

ตองการรวมกนกคอ “สนตสข” ทงในชวตของตนและในสงคม

รอบตว

หลงจากทผมไดเรยนรหลายสงในชวต ซงทำใหผมพฒนา

ตนเองมากขน ไมวาจะเปนการศกษาทด การงานทมนคง แม

ผมจะดเปนคนทนาอจฉาในหมเพอนฝง หรอนาจะเปนคนทม

ความในใจ

/� /

“ความสข” มากในสงคมสกเพยงใด ผมกลบพบวา “ครอบครว”

เปนสงทสงผลกระทบอยางมากตอชวตของผม คนไทยเรามก

มครอบครวขนาดใหญ เมอมคนมาก กมกจะมเรองหรอปญหา

มากตามไปดวย ยงไมตองมองไกลไปถงระดบสงคม แคความ

ขดแยงเลกๆ ในครอบครว กมผลกบเราอยางมากแลว และ

ถาสมาชกในครอบครวไมม “สนตสข” ระหวางกน เรากมอาจ

มสนตสขในจตใจไดเลย

“สนตสข” ทกลาวถงในทน ผมหมายถง เราสามารถ

ใชชวตตามทเราตองการอยางมความสข และยงมสนตหรอ

ความสงบสขในจตใจได ดงนน ครอบครวทมสนตสขนาจะ

หมายถง ครอบครวทสมาชกทกคนสามารถใชชวตตามวถทาง

ทตนเลอกเดน และเปนตวของตวเองไดเตมทอยางมความสข

อกทงยงอยรวมกนไดอยางสนต คอไมเบยดเบยนแมความรสก

ซงกนและกน ฟงดอาจเปนเรองเหลอเชอสำหรบบางคน หรอ

แมแตตวผมเองกตามท

บทพสจนหรอผลวจยใดกมอาจมคาเทยบเทากบการท

เราไดเผชญมนดวยตนเอง ดวยประสบการณตรง ดงนนเมอ

/� /

ผมและนองๆ คนพบวา อาจมหนทางททำใหเกดสนตสขใน

ครอบครวทแสนวนวายเหมอนบานทรายทองของเราได พวกเรา

กเลอกเผชญกบมน “กระบวนการสนทรยสนทนา” จะเปน

กระบวนการทวเศษเพยงใด สงผลกระทบตอครอบครวของเรา

แคไหน จะมผลกบครอบครวของทานผอานบางหรอไม ผมกบ

นองๆ ไดเปดเผยทกอยางลงในบนทกเลมน ทงดานดดานเลว

เอาชวตสวนตวของพวกเราเขาแลก เพยงหวงวา เรองราว

เหลานจะมประโยชนกบครอบครวใดครอบครวหนง แมเพยง

ครอบครวเดยวกเกนคมคาแลว

ความหวงเดยวของเรา คอสรางสนตสขบนจดเลกๆ ใน

แผนท เรมจากหองนอนเลกๆ ของพวกเรา ขยายเปนสนตสข

ในบาน เมอรวมเขากบบานของทานผอานอกหลายๆ จด มน

อาจสงผลกระทบตอไปยงสงคมของเรา ประเทศชาต และเกด

เปนสนตสขของโลกในทสด ถาอานมาถงตรงนแลว รสกสนใจ

หรอสงสยใครร ผมคงตองขอเชอเชญใหทานนำหนงสอเลมน

กลบบานไปดวยกนแลวละครบ

/10 /

เรองราวตอไปนเปนบนทกจากชวตจรงของครอบครวหนง

ประกอบดวยพนองในครอบครวเดยวกน ๖ คน อนไดแก เรอรบ

หนมนกศกษาปรญญาโทดานบรหารธรกจ ผเตบโตอยในกระแส

ทนนยมอนเชยวกราก เชอวาคนทประสบความสำเรจในชวต

คอคนรวย หมอโอเปน จตแพทยหนม ผสมถะ รกสงบ ใชเวลา

ยามวางศกษาปฏบตธรรม และเปนอาสาสมครสอนหนงสอ

คนตาบอด ผกองกบ นกบนลกทพฟา ประจำเครองบนขบไล

ไอพน ผมความรกรบ ใจแกรง ทรหดอดทน เหนประโยชน

ของชาตเปนทตง ปอ นกศกษาปวส. ป ๓ วทยาลยเทคนค

เซนตจอหน ถกตราหนาวาโง ใชเวลาหลงเลกเรยนออกเทยว

เตร กนเหลากบแกง กบกาบนสตป ๓ คณะรฐศาสตร จฬาฯ

สาวนอยผนยมแบรนดเนม ชอบเดนสยาม ขเหงาและอารมณ

เกร นกอน

/11 /

แปรปรวน นองณฐ นองเลกคนสดทาย อย ม. ๑ โรงเรยนเอกชน

เงยบ เกบตว และมความคดเปนของตนเอง

อนวามนษยปถชนนน ความแตกตางทเกดจากการเลยงด

อาย การศกษา ความเชอ อาชพ ลวนกอใหเกดทฐมานะ เกด

ชองวางขนาดใหญระหวางกน เมอผใหญในครอบครวไมเขาใจ

กน กสงผลมาถงลกๆ อยางงายดาย ความสมพนธทหางเหน

และความไมเขาใจกน กอใหเกดปญหาในบานมากมาย เมอ

เดกๆ เรยนจบและตองกลบมาอยรวมกนอกครงในบานหลง

เดยวกน จะเกดอะไรขน จะมกระบวนการอนใด ทจะเชอม

ความสมพนธอนดในอดตของพวกเขา ใหกลบมาเปนดงเดม

อกครง เหมอนเชนยามเยาววยทเคยเลนซนมาดวยกน

เรองราวเลาขานทเปนตำนานในหองนอนกเกดขน เมอ

พวกเดกๆ ไดคนพบ “กระบวนการสนทรยสนทนา” การลอมวง

พดคยกนภายในหองนอน ซงเปนพนทปลอดภยสวนตวหางไกล

ผใหญและคำตดสน การกลาเปดเผยความรสกภายในของ

ตนเอง การแบงปนความทกขและสขรวมกนระหวางพนอง

การรบฟงซงกนและกนอยางเกอกลกถกถายทอดออกมา บนทก

/12 /

การพดคยในวงสนทรยสนทนาครงน นำโดยเรอรบ พใหญซง

ใชเวลาเขยนถง ๑ ป ๓ เดอน เปนกรณศกษาและบนทก

ฉบบทสมบรณทสดของการทำกระบวนการเรยนรน แตเรอง

ราวจะทกขสขหรอสนกอยางไรนน ผอานทกทานคงตองเปน

ผตดสน และเปนผตอบคำถามวา กระบวนการนจะทำใหเกด

สนตสขในครอบครวททกคนแสวงหาไดหรอไม

สารบญ

จากสำนกพมพ ๕

ความในใจ ๗

เกรนกอน ๑๐

ภาคหนง แรกเรมเดมท ๑๖

ตอนท ๑ ปญหาทมองไมเหน ๒๐

ตอนท ๒ รกแรกพบกบสนทรยสนทนา ๒๔

ตอนท ๓ ลมลกคลกคลานกบไดอะลอกในหองนอน ๓๒

ตอนท ๔ กาวยางอยางมนคง ๓๖

ตอนท ๕ เปดตวเพอนรวมวง ๔๒

ตอนท ๖ ถกทออยางกลมกลน บรรสานอยางลนไหล ๕๐

สายใยในครอบครว

ตอนท ๗ ไมมจดเรมตน ไมมจดสนสด ๕๘

ภาคสอง บนทกลบกบความหลากหลาย ๖๒

ตอนท ๘ สนทรยสนทนาในสวนหลงบาน ๖๖

ตอนท ๙ สนทรยสนทนากบเกรลสทอลค ๗๐

ตอนท ๑๐ สนทรยสนทนากบลกทพฟา ๗๖

ตอนท ๑๑ สนทรยสนทนากบมรณานสต ๘๒

ตอนท ๑๒ สนทรยสนทนากบความขดแยง ๙๒

ตอนท ๑๓ สนทรยสนทนากบเดกแนว ๑๐๔

บทสงทาย สนทรยสนทนากบสนตสขในครอบครว ๑๒๐

ภ า ค ห น งแรก เร ม เ ด มท

แรกเรมเดมท / 1�

เกรนกนสกนดหนง สำหรบทานผอานทยงไมเคยรบรมา

กอนวา กระบวนการสนทรยสนทนา (Dialogue) คออะไรและ

ทำไมทานจงตองสนใจดวย คำตอบโดยคราวๆ สนทรยสนทนา

กคอการจบกลมลอมวงกนเพอสนทนาในหวขอใดๆ กได โดย

เนนทการฟงเปนหลกมากกวาการพด สงแตกตางทเหนไดชด

จากการพดคยโดยทวไปกคอ บรรยากาศในวงนจะไมมการ

ตดสนและหาคำตอบในทนท กระทงการคดคาน หรอสนบสนน

คำพดของใครคนใดคนหนงกแทบไมปรากฏในวงสนทรยสนทนา

เปนรปแบบการสนทนามตใหมเพอกลนกรอง และยอยแยกเอา

ความรความคดและประสบการณของคนในวงออกมา โดยท

หลงจากจบการสนทนาครงนนแลว แตละคนกจะไดคำตอบ

เฉพาะตน สำหรบไปประยกตใชในชวตตวเอง โดยไมจำเปน

จะตองไดคำตอบทเหมอนกน

สวนเหตผลทวา กระบวนการนนาสนใจอยางไร กอาจ

เลาไดจากประสบการณทผานและพบมาวา ถาทำไดดและ

เปนเวลานานพอ จะพบวาสนทรยสนทนาเปนการพดคยท

ผอนคลาย ไดประโยชนหลากหลาย ไดพบประสบการณทลกซง

ภ า ค ห น งแรก เร ม เ ด มท

1� / สนทรยสนทนาฉบบครอบครว

ไดรจกตวตนทแทของสมาชกในวง อกทงยงสรางสมพนธภาพ

ทแนนแฟน และใชเวลาเพยงสนๆ แตกลบมคณภาพไดอยาง

ไมนาเชอ

นบเปนอกทางเลอกหนงของกจกรรมสำหรบกลมกวน

เพอนรวมแกง และอาจรวมถงสมาชกในครอบครวดวยกได

เราอาจสรางพนทความสขรวมกน โดยทไมจำเปนตองจบกลม

กนไปทำกจกรรมยามวาง เชน ชอปปง เดนหางฯ ดหนง เทยว

ผบ เทยวทะเล เดนปา และอนๆ ซงบางทอาจไมไดประโยชน

อะไรเลยนอกจากไดใชเงนกบใชเวลาใหหมดไป บางครงไป

เทยวดวยกนดๆ แตกลบทะเลาะกนระหวางทางกมไมนอย

และสำหรบทานผอานทเคยไดรบขอมลความรมาหลาย

รอยหนาเกยวกบไดอะลอก และมความเชอมนในกระบวนการ

นอยางเตมเปยมอยแลว ผมกอยากเรยนถามทานอยางตรงไป

ตรงมาวา ทานแนใจจรงๆ หรอวา กระบวนการนเปนยาวเศษ

ดงทใครๆ กลาวขวญถง และนำมาซงความสข สนตสข

ความรอนกาวพนตวบคคล การพฒนาตวตนภายใน และ

ผลประโยชนอนๆ ดงคำกลาวอางนน

แมกระทงคนทศกษาทฤษฎมาแลวเปนอยางด กอาจตง

คำถามอยลกๆ วา ถาตวเองทำไปแลวมนจะไดผลดจรงหรอ

ไม ตองไปอบรมเรยนรทไหนกอนไหม ถาจะจดใหมขนทบาน

แรกเรมเดมท / 1�

หรอททำงาน ตองเรมตนอยางไร แลวผเขารวมในวงสนทนาละ

จะตองมพนฐานสกแคไหน พวกเขาจะสามารถนำไปใชไดมาก

นอยเทาใดในชวตประจำวน ทสดแลวเรากมอาจแนใจไดเลย

ถาไมเคยไดนำไปทดลองในชวตจรงกบคนรอบๆ ตวเรา

เรองราวตอไปนเปนเรองราวทเกดขนจรงในครอบครว

ของผม ซงไดนำสนทรยสนทนาเขามาเปนวาระพเศษในบาน

สมาชกในวงอนประกอบไปดวยพนองหกคนเหนพองวา อยาก

รวมแบงปนบางแงมมของพวกเรา ทเกดขนในบานเลกๆ หลงน

นบตงแตวนทเรมรจกไดอะลอก ลมลกคลกคลานผานมาปเศษ

จนไดอะลอกเขามาอยในเนอในตวพวกเรา และเปนสงทขาด

ไมไดไปเสยแลวในปจจบน

พวกเราจงชวยกนเขยนเรองราวเหลานขนมา บางท

พฒนาการในวงไดอะลอกของพวกเรา อาจตอบคำถามบาง

อยางของทานผอานทมมาขางตนไดมากขน พรอมกบไขขอ

ของใจใหกระจางขนในประเดนทวา “ไดอะลอก จะเปน

หนทางทนำมาซงสนตสขในครอบครวไดหรอไม” มความเปน

ไปไดมากนอยเพยงใด