ภาษาไพทอน (Python language) · Computer Science, CMU ภาษาไพทอน (Python language) และการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น

Computer Science, CMU

ภาษาไพทอน (Python language)

และการเขยนโปรแกรมเบองตน

204101 Introduction to Computer 1

1. แนะน าเบองตนกบภาษาไพทอน (Introduction)2. ตวแปร (Variable)3. การก าหนดคาใหตวแปร (Assignment statement)4. ชนดขอมล (Data type)5. ค าสงรบและแสดงผล (Input and output statement)6. ปฏบตการ


1. Introduction

1.1 ประวตความเปนมา1.2 คณลกษณะของภาษาไพทอน1.3 First program



1.1 ประวตความเปนมา

ในป ค.ศ. 1989 ภาษาไพทอนถกพฒนาโดย Guido van Rossumนกวจย แหงสถาบน วจยแหงชาตทางดานคณตศาสตรและวทยาการคอมพวเตอร เมองอมสเตอรดม ประเทศเนเธอรแลนด

ภาษาไพทอนเปนภาษาทน าลกษณะทดของภาษาทมอยเดม (ABC, Modula-3, C, C++, Algol-68, SmallTalk and Unix shell and other scripting languages) และเพมคณลกษณะทดเชน คลาสและอนๆ รวมถงม interface ใหเขยนโปรแกรมไดสะดวก



1.2 คณลกษณะของภาษาไพทอน

ภาษาไพทอนเปนภาษาระดบสง มคณลกษณะ ดงน

1.เปนภาษาทจดอยในกลม Interpreter

คอแปลแลวท างานทละค าสง มการประมวลผลทนท (process at runtime)

2.มลกษณะ interactive คอ เราสามารถพมพค าสง ท างานในลกษณะinteract คอโตตอบได

3.เปนภาษาทไดรบความนยม เรยนรไดงาย เหมาะกบผเรมตนเขยนโปรแกรม



1.3 first program

1 # first program2 # you can do it3 print(“Welcome to Python!”) # print line of text

อธบายบรรทด 1 comment ภาษาไพทอน สญลกษณ # คอ commentบรรทด 2 comment comment ไดทละ 1 บรรทด

จะใชเครองหมาย # น าหนาขอความทตองการ comment ไปจนจบบรรทดนนบรรทด 3 ค าสง print () คอฟงกชนเพอแสดงผลขอความทจอภาพ ขอความอยใน

เครองหมายค าพด ” ”

ผลลพธทไดจากโปรแกรมนคอขอความ Welcome to Python! ปรากฏทจอภาพ



ภาษาไพทอน execute ได 2 mode คอ

(1) INTERACTIVE MODE PROGRAMMING: เปน mode ทเราพมพค าสง ภาษาไพทอนจะแปลและท างานทนท เชน

(2) SCRIPT MODE PROGRAMMING:

พมพค าสงหรอโปรแกรมท editor หรอ IDLE ของไพทอน (write a simple Pythonprogram in a script) จากนน save file และก าหนด file type เปน .py

เมอรนโปรแกรมจะไดผลลพธ เชน

source code in a welcome.py file

print “Welcome to Python!”

This will produce the following result:

Welcome to Python!

การท างานของภาษา python



ตวแปรจะจองเนอทในหนวยความจ า ขนาดหรอเนอททใช ขนกบชนดขอมล

ขอก าหนดในการตงชอตวแปร

1. อกษรตวแรกตองเปนตวอกษร (A-Z หรอ a-z) หรอ เครองหมาย _ (Underscore) เทานน

2. อกษรตวอนๆ ตองเปนตวอกษร (A-Z หรอ a-z) หรอ ตวเลข 0-9 หรอเครองหมาย _ เทานน

3. หามตงชอตวแปรซ ากบค าสงวน (Reserved Word)

4. หามมชองวางภายในชอ

5. ตวอกษรตวพมพเลกและตวพมพใหญถอวาตางกน

เชน NUM , Num และ num เปนตวแปรคนละตวกน

2. ตวแปร (variable)



These reserved words may not be used as constant or variable or any other identifier names. All the Python keywords contain lowercase letters only.

and exec not

assert finally or

break for pass

class from print

continue global raise

def if return

del import try

elif in while

else is with

except lambda yield

Reserved words



123MyID ผด ขนตนดวยตวเลข

_ThinkBig ถกตอง

mylife@CMU ผด หามใชเครองหมาย @

Pin number ผด หามเวนวรรค

Dorm_number ถกตอง

ตวอยางการตงชอตวแปร



ตวแปรในภาษาไพทอนเราไมตองประกาศชนดขอมลใหตวแปรกอนท างานการประกาศจะเกดขนโดยอตโนมตเมอเราก าหนดคาใหตวแปร โดยใชเครองหมาย =เชน

score = 75gpa = 2.85

หมายความวา ตวแปร score มเปนจ านวนเตม มคา 75ตวแปร gpa มเปนจ านวนจรง มคา 2.85


3. การก าหนดคาใหตวแปร (assignment statement)


นอกจากน เราสามารถก าหนดคาในลกษณะ multiple assignment ได ดง

ตวอยางท 1

a = b = c = 1

ค าอธบาย

ตวแปร a b c เปนจ านวนเตมมคา 1

ตวอยางท 2

a, b, c = 1, 2, "john" ค าอธบาย

ตวแปร a เกบขอมลจ านวนเตมทมคาเทากบ 1

bเกบขอมลจ านวนเตมทมคาเทากบ 2

c เกบขอมลทเปนขอความ john

ตวอยางการก าหนดคา



ชนดขอมล ส าหรบการเขยนโปรแกรมเบองตนทควรรจกมดงน

(1) int จ านวนเตม

(2) float จ านวนจรงหรอทศนยม

(3) boolean บลน : True, False

(4) string สตรงหรอขอความ

(5) list ลสต

4.ชนดขอมล (Data type)



(1) int เลขจ านวนเตม เชน 2 , 50 , 1009

(2) float เลขจ านวนจรงหรอ ทศนยม เชน 15.20 ,-21.9

Data type : int float



บลน (Boolean) คอคา จรง , เทจ ในภาษาไพทอน ใชค าวา True False

ในการเปรยบเทยบ จะไดผลลพธเปนบลน เชน

การเปรยบเทยบ 4 > 1 เปนจรง ผลทไดคอบลน True

6 < 7 เปนเทจผลคอไดบลน False

เมอเขยนโปรแกรม เราจะใชผลการเปรยบเทยบ เพอตรวจสอบเงอนไขในการ

ท างาน

Data type : (3) บลน



สตรงหรอขอความคอตวอกษรทเรยงตอกนในเครองหมายค าพด ภาษาไพทอนใชไดทง ' (single) " (double) ''' or """ (triple)

ตวอยางสตรงword = 'word'sentence = "This is a sentence."

นอกจากนยงสามารถใช triple (''' or """') เพอก าหนดขอความทมหลายบรรทดได เชน

paragraph = """This is a paragraph. It ismade up of multiple lines and sentences."""

นอกจากนในการท างานกบสตรงเราสามารถใช ตวด าเนนการ + * (มตวอยาง)- เครองหมาย + น าสตรงหรอขอความมาตอกน- เครองหมาย * ท าซ า

Data type : (4) string



- ซบสตรง (substring) หรอขอความยอยในสตรง- เราใชเครองหมาย [ ] หรอ [ : ] เพอท างานกบขอความยอย- ต าแหนงการจดเกบอกษรแตละตว เรมท 0 จบท end-1

การจดเกบ สตรง อธบายไดดงน- ตวอยางสตรงเกบค าวา Hello World!

จากตวอยางขอความ Hello world! มทงหมด 12 ตวอกษร ต าแหนงการจดเกบตวอกษร เรมท 0 เกบตวอกษร Hตวสดทายอยทต าแหนง 11 คอend-1 = 12-1 เกบตวอกษร !

Data type : (4) string



ตวอยางการท างานกบสตรง


str = 'Hello World!'

print (str) # Prints complete string

print (str[0]) # Prints first character of the string

print (str[2:5]) # Prints characters starting from 3rd to 5th (end-1 คอ 5-1 = 4)

print (str[2:]) # Prints string starting from 3rd character

print (str * 2) # Prints string two times

print (str + "TEST ") # Prints concatenated string


Hello World!

H

llo

llo World!

Hello World!Hello World!

Hello World!TEST


- list เปนชนดขอมล ม item หรอสมาชก อยใน list

- item มชนดขอมลทตางกนได (compound data type)

- item อยในเครองหมาย [ ]

- แตละ item แยกกนดวยเครองหมาย , (comma)

- คาทเกบใน list เรยกมาใชงานดวยเครองหมาย [ ] [ : ]

- item หรอสมาชก เรมท 0 จบท end-1 อธบายดงน

item หรอสมาชก ใน list เรยงตอเนองกน คอ ตวแรกเรมท 0 ตวสดทายอยท end-1

ตวอยาง myList = [‘Hello’ , ’my’ , ‘student’] การจดเกบแสดงไดดงน

Data type : (5) ลสต (list)


จากตวอยางจ านวน item หรอขนาด ของ list คอ 3item เร มตนอยทต าแหนง 0item สดทายอยทต าแหนง 2 (คอ end-1นนคอ 3-1=2)


exlist1 = ['abcd', 786 , 2.23, 'john', 70.2 ]

exlist2 = ['Hello' ,'my' , 'student']

print (exlist1) # Prints complete list

print (exlist1[0]) # Prints first element of the list

print (exlist1[1:3]) # Prints elements starting from 2nd till 3rd (end-1 คอ 3-1=2)

print (exlist1[2:]) # Prints elements starting from 3rd element

print (exlist2 * 2) # Prints list two times

print (exlist1 + exlist2) # Prints concatenated lists


['abcd', 786, 2.23, 'john', 70.2]

abcd

[786, 2.23]

[2.23, 'john', 70.2]

['Hello', 'my', 'student', 'Hello', 'my', 'student']

['abcd', 786, 2.23, 'john', 70.2, 'Hello', 'my', 'student']

ตวอยางการท างานกบ ลสต



5.ตวด าเนนการ (Operator)

• ตวด าเนนการทางคณตศาสตร (Arithmetic Operators)

• ตวด าเนนการเปรยบเทยบ (Comparison (i.e., Relational) Operators)

• ตวด าเนนการก าหนดคา (Assignment Operators)

• ตวด าเนนการตรรกะ (Logical Operators)

• Bitwise Operators

• Membership Operators

• Identity Operators



ตวด าเนนการทางคณตศาสตร (Arithmetic Operators)


Operator Description Example Result

+ Addition a + b 30

- Subtraction a - b -10

* Multiplication a * b 200

/ Division b / a 2

% Modulus b % a 0

** Exponent 2**3 8

/ / Floor Division 9//2 4

9.0//2.0 4.0

Assume variable a holds 10 and variable b holds 20, then:

7 / 3 # classic division returns a float 2.3333333333333335 17 // 3 # floor division discards the fractional part 5


ตวด าเนนการเปรยบเทยบ (Comparison Operators)


Operator Description Example result

== equal a == b False

!= not equal a != b True

> greater than a > b False

< less than a < b True

>= greater than or equal a >= b False

<= less than or equal a <= b True



Operator Example Explanation

= c = a + b

+= c += a c = c + a

-= c -= a c = c - a

*= c *= a c = c * a

/= c /= a c = c / a

%= c %= a c = c % a

**= c **= a c = c ** a

//= c //= a c = c // a

ตวด าเนนการก าหนดคา (Assignment Operators)



ตวด าเนนการตรรกะ (Logical Operators)


Operator Example Result

and a and b True

or a or b True

not not(a and b) False


ตารางคาความจรงP Q P and Q P or Q P Not P

True True True True True False

True False False True False True

False True False True

False False False False


นอกจากนยงม ตวด าเนนการอนๆ ซงในทนยงไมกลาวถงBitwise Operator ตวด าเนนการทางบต : >> , << , & , |

Python Membership Operators : in , not in

Python Identity Operators: is , is not

Operators



ล าดบความส าคญของเครองหมาย (Python Operators Precedence)


Operator Description

() parentheses

** Exponentiation (raise to the power)

~ + - Complement, unary plus and minus

* / % // Multiply, divide, modulo and floor division

+ - Addition and subtraction

>> << Right and left bitwise shift

& Bitwise 'AND'

^ | Bitwise exclusive `OR' and regular `OR'

<= < > >= Comparison operators

<> == != Equality operators

= %= /= //= -= += *= **= Assignment operators

is is not Identity operators

in not in Membership operators

not or and Logical operators


นพจน(expression)

เราอาจคนเคยกบรปแบบการเขยนสมการคณตศาสตร เชน xy - 5z แตเมอเขยนโปรแกรมเราตองเขยนเปนนพจนคอ รปแบบค าสงทภาษาเขาใจ

เชน สมการคณตศาสตรxy - 5z

x2 + 4y + 5

8y2 - 8z

เขยนเปนนพจนในภาษาไพทอน ไดดงนx * y – 9 * z

x**2 + 4 * y + 5

8 * y**2 - 8 * z


Computer Science, CMU 204101 Introduction to Computer 28

ตวอยางล าดบความส าคญของตวด าเนนการ (ตอ)

ตวอยาง 1 จงหาผลลพธทไดจาก นพจน c * d - x / y

ก าหนดใหตวแปรแตละตวมคาดงนx = 16

y = 4

c = 2.5

d = 0.25

วธคดc * d - x / y

แทนคา 2.5 * 0.25 - 16 / 4

0.625 – 4

-3.375 ตอบ


ตวอยางล าดบความส าคญของตวด าเนนการ (ตอ)ตวอยาง 2 จงหาผลลพธทไดจาก นพจน -(-5) * (x % y – x // (y+1))


y = 4

c = 2.5

d = 0.25

วธคด

-(-5) * (x % y – x // (y+1))

แทนคา -(-5) * (16 % 4 – 16 // (4+1))

-(-5) * (16 % 4 – 16 // (5))

5 * (16 % 4 – 16 // 5)

5 * (0 – 3)

5 * (– 3)

-15 ตอบ

Computer Science, CMU 204101 Introduction to Computer

ตวอยางล าดบความส าคญของตวด าเนนการ (ตอ)

ตวอยาง 3 จงหาผลลพธทไดจาก นพจน c // d + y % x != 2*c – d


y = 4

c = 2.5

d = 0.25

วธคด

c // d + y % x != 2*c – d

แทนคา

2.5 // 0.25 + 4 % 16 != 2*2.5 – 0.25

10 + 4 != 5 – 0.25

14 != 4.75

True ตอบ

30


6. ค าสงรบและแสดงผล

การท างานเพอตดตอกบผใช เราสามารถเรยกใชฟงกชนเพอรบ หรอแสดงผลลกษณะของฟงกชน คอ ค าสงหลายๆค าสง ทสรางไวแลว เราสามารถเรยกใชได แตตองเปนไปตามรปแบบทก าหนดในสวนน เพอรบ และแสดงผล เราจะศกษาดงน

ค าสงแสดงผล ใชฟงกชน print()ค าสงรบขอมล ใชฟงกชน input()


ค าสงแสดงผล print()

ฟงกชน print() แสดงผลทจอภาพ ในเครองหมาย ( ) จะสงขอมล : ตวแปร,ขอความ เพอแสดงผลทจอภาพ ขอมลแยกดวยเครองหมาย ,

ตวอยาง 1

>>> print ("Python is really a great language," , "isn't it? ")

Python is really a great language, isn't it?

>>> name='Wassana'

>>> ver=3.4

>>> print("Hello ! ", name, "Welcome to python", ver)

Hello ! Wassana Welcome to python 3.4

>>>



>>> print ("Welcome ")

Welcome

>>> print ("to python" )

to python

>>>


นอกจากน หากเราตองการแสดงผล การขนบรรทดใหม ใช \n

ตวอยางprint ("Welcome \nto \nPython")

ผลลพธ

สวนการแสดงผลในรปแบบอน เชน การแสดงจ านวนตวเลขทศนยม การจดรปแบบชองวางทสวยงาม จะกลาวถงในสวนทเกยวของตอไป


ค าสงแสดงผล print()


ค าสงรบขอมล input()ฟงกชน input() จะรอรบขอมลจากผใช ดงนนเราตองพมพขอมลเขาผานทางคยบอรด ปกตเราใสขอมล 1 ตว (เชน ขอความ หรอ ตวเลข) แลวเคาะenter

ขอมลทเราพมพนนจะเปน string (function return string)

เราตองสรางตวแปร เพอเกบขอมลดงกลาว

ตวอยางstr = input("Enter your input: ")

print ("Received input is : ", str)

สมมตผใชพมพขอความ Hello Python! ตวอยางการท างานและผลลพธ จะไดดงน

Enter your input: Hello Python

Received input is : Hello Python

จากตวอยาง ขอความ Hello Python ทเราพมพ จะถกเกบไวทตวแปร str

Now!!


ฟงกชน input จะรอใหผใชพมพขอมลจากคยบอรด ซงขอมลทรบมานนจะเปน สตรง น าไป

ค านวณไมไดถงแมเราจะพมพตวเลขกตาม หากเราตองการน าไปค านวณ เราตองแปลง

สตรงเปนตวเลขทตองการ เชน

แปลงจาก string เปน int หรอ แปลงจาก string เปน float

ตวอยาง

1 inp1=input("Input integer number : ")

2 no1=int(inp1)

3 inp2=input("Input float number : ")

4 no2=float(inp2)


ค าสงรบขอมล input() (cont.)

อธบายไดดงน บรรทดท 1 จะปรากฏขอความ Input integer number ทจอภาพ เคอรเซอรกระพรบ รอใหผใชพมพ

สมมตผใชพมพ 55 เคาะ enter ผลคอ string 55 จะถกเกบทตวแปร inp1บรรทดท 2 จะแปลง string 55 ซงเกบท ตวแปร inp1 ใหเปนตวเลขจ านวนเตมเกบไวทตวแปร no1

จากนเราสามารถน า no1 ไปค านวณได บรรทดท 3 และ 4 กเชนเดยวกนกบบรรทดท 1 และ 2 เพยงแตแปลง จาก string เปน float


ขอควรระวง เราตองทราบวาโปรแกรมเรามขอมลเขาอะไรบาง เพอทวาเราจะไดออกแบบ ออกแบบชนดขอมล และน าไปเขยนโปรแกรมไดถกตอง

เชน inp=input("Input number : ")no=int(inp)เมอโปรแกรมท างานเราใส 1.2 เกบทตวแปร string ok ไมมปญหาแตตอนแปลงใช int เกด error


ค าสงรบขอมล input() (cont.)


(1) เรยนรการใชโปรแกรม Python

(2) เรมตนเขยนโปรแกรมอยางงาย

(3) แบบฝกหด

6.ปฏบตการ



ภาษาไพทอน execute ได 2 mode คอ

(1.1) INTERACTIVE MODE PROGRAMMING: เปน mode ทเราพมพค าสง ภาษาไพทอนจะแปลและท างานทนท เชน

(1.2) SCRIPT MODE PROGRAMMING:

พมพค าสงหรอโปรแกรมท editor หรอ IDLE ของไพทอน (write a simple Python program in a script) จากนน save file และก าหนด file type เปน .py

เมอรนโปรแกรมจะไดผลลพธ เชน

source code in a welcome.py file

print “Welcome to Python!”


Welcome to Python!

(1) เรยนรการใชโปรแกรม Python



ตวอยาง ใชค าสง print() แสดงผลทจอภาพ save file, run module

(2) เรมตนเขยนโปรแกรมอยางงาย


print ("Welcome ")

print ("to python" )

print ("Python is really a great language," , "isn't it? “)

name='Wassana'

ver=3.4

print ("Hello ! " , name , "Welcome to python“ , ver)

print ("Welcome \nto \nPython")

# first program

# you can do it

print(“Welcome to Python!”) # print line of text


ตวอยาง ใชค าสง input()


str = input("Enter your input: ")

print ("Received input is : ", str)

inp1=input("Input integer number : ")

no1=int(inp1)

inp2=input("Input float number : ")

no2=float(inp2)

ทตองระวงคอinp1=input("Input number : ")

no1=int(inp1)

เมอโปรแกรมท างานเราใส 1.2 เกบทตวแปร string ok ไมมปญหาแตตอนแปลงใช int เกด error


ตวอยาง


inp1=input("Input integer number : ")

no1=int(inp1)

inp2=input("Input float number : ")

no2=float(inp2)

print(‘result is = ‘ no1+no2)

จงเขยนโปรแกรมรบ ตวเลข 2 จ ำนวนเตม น ำตวเลขมำบวกกน และแสดงผลลพธทจอภำพ

save file ชอ pr01.py

run module

ดผลการท างาน


(3) แบบฝกหด ขอ 1


จงแสดงผลขอควำมทจอภำพ ตำมรปแบบทแสดงดำนลำง


แบบฝกหด ขอ 2

จงเขยนโปรแกรมรบ ชอ นำมสกล และอำย แลวแสดงผลทจอภำพ ตำมท

ก ำหนด โดยอำยทรบใหบวก อก 4 เพอบอกวำจะส ำเรจกำรศกษำเมออำย

เทำไร

เชน

Input name: Chalee

Input surname: Buddee

Input age: 18

ผลลพธ

My name is Chalee

And surname Buddee

Now I’m 18 years old.

I’ll finish undergraduate in 22 years old.



Reference

204101 Introduction to computer 44

Deitel ,”Python How to program” , ”Prentice-Hall,Inc.”, 2002.

Matt Telles , ”Python Power !” , “Thomson Course Teachnology”,2008.

python 3.4.3 help documentation

PYTHON TUTORIAL Simply Easy Learning by tutorialspoint.com

Documents

ภาษาไพทอน (Python language) · Computer Science, CMU ภาษาไพทอน (Python language) และการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น