7
24 for Quality Vol.19 No.179 September 2012 Production for Q uality เนื่อง ด้วยอาหารสัตว์ ถือเป็นต้นทุนของอุตสาหกรรมอาหาร ที่ส�าคัญ และท่ามกลางสภาวะการแข่งขันที่รุนแรง และเข้มข้นขึ้นในธุรกิจอาหารสัตว์ของโลกในปัจจุบัน ส่งผลให้ผู ้แข่งขัน ทุกรายในอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ต่างหาทางคิดค้นเพิ่มขีดความ สามารถในการแข่งขันของตนเองในการสร้างความพึงพอใจและมี ความสะอาดปลอดภัยให้กับลูกค้า “นวัตกรรม (innovation)” จึงกลายเป็นเครื่องมือส�าคัญของการ แข่งขันทางธุรกิจในปัจจุบันที่ทุกองค์การและทุกประเทศต่างแสวงหา สร้างขึ้นมาในโลกยุคเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เพื่อการพัฒนาองค์การอย่าง ก้าวกระโดด บริษัทที่เลือกมาเป็นกรณีศึกษานี้เป็นผู ้น�าและผู ้บุกเบิกในการ ผลิตและจ�าหน่ายอาหารสัตว์บกในประเทศไทย มีการผลิตอาหารสัตว์ ทั้งในรูปหัวอาหารและอาหารส�าเร็จรูป ชนิดผงและชนิดเม็ด ส�าหรับ เลี้ยงสัตว์บก มีโรงงานผลิตครอบคลุมทั่วทุกภาคของประเทศไทย ด้วยสถานะความเป็นผู้น�าในธุรกิจ และมีผลิตภัณฑ์ที่มี ตราสินค้าเป็นที่รู้จักแพร่หลาย บริษัทจ�าเป็นที่จะต้องมีนวัตกรรมเพื่อ เป็นสิ่งผลักดันให้มีการเติบโตของผลิตภัณฑ์ในระยะยาวและสร้าง ความสามารถในการแข่งขันในอนาคต เพราะการมีนวัตกรรมอยู ่ตลอด ให้เกิดนวัตกรรมในอุตสาหกรรมผลิตอาหารสัตว์ ธฤต สถิรพินิจกุล และ ดำ�รงค์ ทวีแสงสกุลไทย ภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ

การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

  • Upload
    vuduong

  • View
    245

  • Download
    9

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

24for Quality Vol.19 No.179

September 2012

Productionfor Quality

เนองดวยอาหารสตว ถอเปนตนทนของอตสาหกรรมอาหารทส�าคญ และทามกลางสภาวะการแขงขนทรนแรง

และเขมขนขนในธรกจอาหารสตวของโลกในปจจบน สงผลใหผแขงขนทกรายในอตสาหกรรมอาหารสตวตางหาทางคดคนเพมขดความสามารถในการแขงขนของตนเองในการสรางความพงพอใจและมความสะอาดปลอดภยใหกบลกคา

“นวตกรรม (innovation)” จงกลายเปนเครองมอส�าคญของการแขงขนทางธรกจในปจจบนททกองคการและทกประเทศตางแสวงหาสรางขนมาในโลกยคเศรษฐกจสรางสรรค เพอการพฒนาองคการอยาง

กาวกระโดด บรษททเลอกมาเปนกรณศกษานเปนผน�าและผบกเบกในการ

ผลตและจ�าหนายอาหารสตวบกในประเทศไทย มการผลตอาหารสตวทงในรปหวอาหารและอาหารส�าเรจรป ชนดผงและชนดเมด ส�าหรบเลยงสตวบก มโรงงานผลตครอบคลมทวทกภาคของประเทศไทย

ดวยสถานะความเปนผ น�าในธรกจ และมผลตภณฑทม ตราสนคาเปนทรจกแพรหลาย บรษทจ�าเปนทจะตองมนวตกรรมเพอเปนสงผลกดนใหมการเตบโตของผลตภณฑในระยะยาวและสรางความสามารถในการแขงขนในอนาคต เพราะการมนวตกรรมอยตลอด

ใหเกดนวตกรรมในอตสาหกรรมผลตอาหารสตวธฤต สถรพนจกล และ ดำ�รงค ทวแสงสกลไทย

ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

การประยกตใชเทคนค QFD และ TRIZ

Page 2: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

Vol.19 N

o.1

79 Septe

mber 2012

25

Production

เวลาถอวาเปนจดแขง และเปนโอกาสของบรษททจะสรางความไดเปรยบในอตสาหกรรมเดยวกน บรษทจงจ�าเปนทจะตองมแนวทางซงประกอบไปดวยขนตอนและเครองมอส�าหรบจดการกระบวนการนวตกรรม เพอสงเสรมความคดทางดานนวตกรรมใหกบบรษท เพอเพมขดความสามารถทางการแขงขนใหยนอยเหนอคแขงได

นวตกรรม (innovation)

นวตกรรม หมายถง แนวความคด การปฏบต หรอสงประดษฐใหม ๆ ทยงไมเคยมใชมากอน หรอเปนการพฒนาดดแปลงจาก ของเดมทมอยแลว เพอใหตอบสนองความตองการของตลาด โดยจะตองกอใหเกดคณคาดวย ซงคณคาของนวตกรรมจะแบงเปน 2 ประเภท ไดแก

1. คณคาตอเศรษฐกจ หมายถง ผลของนวตกรรมทกอใหเกดการสรางมลคาเพมตอธรกจทเกยวของ เชน ผลตภณฑสามารถน�าไปจ�าหนายในเชงพาณชยได กระบวนการผลตทเกดขนใหมสามารถ ลดตนทนได หรอสามารถน�าความคดไปจดสทธบตรได เปนตน

2. คณคาตอสงคม หมายถง ผลของนวตกรรมทกอใหเกดคณคาทไมสามารถวดเปนตวเงนออกมาได เชน คณคาตอชมชนทองถน หรอตอพนกงาน เปนตน

เทคนคก�รกระจ�ยหน�ทเชงคณภ�พ (QFD)

เปนเครองมอทแปรความตองการของลกคาไปสการออกแบบและพฒนาผลตภณฑ เพอน�าขอมลทไดไปออกแบบและพฒนาใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางตรงจด และยงสามารถท�าใหการออกแบบและพฒนาเปนไปไดอยางรวดเรว และมตนทนในการด�าเนนงานลดลง

QFD มทงหมด 4 เฟส ดงน➲ เฟสท 1 เรยกวา เฟสการวางแผนการผลต (product

planning) เปนการแปลงความตองการของลกคา (customer require-ments) ใหเปนขอก�าหนดทางเทคนค (technical requirements)

➲ เฟสท 2 เรยกวา เฟสการออกแบบผลตภณฑ (part development) เปนการถายทอดขอก�าหนดทางเทคนค ใหอยในรปของขอก�าหนดทางดานสวนประกอบ (part characteristics)

➲ เฟสท 3 เรยกวา เฟสการวางแผนกระบวนการ (process planning) เปนการแปลงขอก�าหนดทางดานสวนประกอบใหอยในรปของขอก�าหนดทางดานกระบวนการผลต (process characteristics)

➲ เฟสท 4 เรยกวา เฟสการวางแผนการผลต (production planning) เปนการแปลงขอก�าหนดทางดานกระบวนการผลตมาออกแบบและก�าหนดวธในการควบคม

ทฤษฎก�รแกปญห�เชงประดษฐคดคน (TRIZ)

TRIZ เปนชอยอในภาษารสเซย ซงแปลวา ทฤษฎการแกปญหาเชงประดษฐคดคน (theory of inventive problem solving) ไดพฒนา

ขนมาเปนเครองมอและฐานความรตาง ๆ ในการแกปญหาทางเทคนคโดยวศวกรชาวรสเซย ชอ เกนรค อลตชลเลอร (Genrich S. Altshuller) ไดน�าแนวทางการแกปญหาตาง ๆ ในอดตกวา 2 ลานฉบบ ตงแตป พ.ศ.2489 มาท�าใหเปนกระบวนการและองคความร ทจะชวยใหสามารถเหนถงหนทางในการแกปญหา

การแกปญหาตามแนวทางของ TRIZ นน มองวา การแกปญหาแบบลองผดลองถกโดยใชความถนด หรอประสบการณสวนตวกอาจจะแกปญหาไดเชนกน แตอาจจะเสยเวลาในการคนหามาก หรอไดค�าตอบทไมถกตองเหมาะสมทสด ดงนน การแกปญหาตามแนวทางของ TRIZ จะแปลงปญหารปธรรมใหเปนปญหาทวไปทเปนนามธรรม แลวใชเครองมอและฐานความรตาง ๆ ของ TRIZ มาหาค�าตอบทวไปทเปนความคดสรางสรรคในการแกปญหา (idea) จากนนจงระดมสมองเพอคนหาค�าตอบเฉพาะทเปนรปธรรมจากค�าตอบทวไปทไดมา ดงรปท 1

โรงง�นกรณศกษ�

โรงงานกรณศกษาเปนโรงงานผลตอาหารสตวบก ซงตองมการน�าวตถดบตาง ๆ มาผสมรวมเขาดวยกนใหไดครบถวนตามสตรเฉพาะของทางบรษท โดยวตถดบนจะสงซอมาจากผจดหาวตถดบ (supplier) แลวจงน�ามาจดเกบวตถดบไวในถงเกบวตถดบเพอน�าไปใชตอไป วตถดบทส�าคญประเภทของเหลว เชน บเทน (betaine) เปนของเหลวทเปนสวนผสมส�าคญในการผลตอาหารไกและอาหารสกร จะมสงมสงปลอมปนมาดวย เชน กากน�าตาล หรอไขมน เปนตน โรงงานตวอยางจงตองมการตดตงเครองกรอง (strainer) เพอดกสงปลอมปนทมากบวตถดบเหลวกอนทจะสงวตถดบเขาไปเกบในถงเกบวตถดบ ตอไป

เนองจากเครองกรองของโรงงานจะดกสงปลอมปนไมใหเขาไปในถงเกบวตถดบ จงเกดการสะสมของตะกอนในไสกรองของเครองท�าใหตองมการลางท�าความสะอาดอยเปนประจ�าเพอไมใหมการสะสมของตะกอน โรงงานจงก�าหนดใหพนกงานมาท�าความสะอาด โดยมกระบวนการท�างาน คอ ใชประแจเลอนขนนอตทง 8 ตว เพอเปดฝาเครองกรองแลวตกตะกอนทกนถงออก แลวถอดไสกรองออกมาฉดน�า

▲ รปท 1 การแกปญหาตามแนวทางของ TRIZ

เครองมอและฐานความรตาง ๆ ของ TRIZ

ปญหาทวไปทเปนนามธรรม

ปญหารปธรรมทตองการค�าตอบ

ค�าตอบรปธรรมของการแกปญหา

ความคดสรางสรรคทเปนแนวทางแกปญหา

ท�าใหเปนนามธรรม

ลองผดลองถก

ระดมสมองเพอท�าใหเปนรปธรรม

Page 3: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

Vol.19 N

o.1

79 Septe

mber 2012

26

Production

กบความตองการของลกคาทแทจรง และการใชทฤษฎการแกปญหาเชงประดษฐคดคน (TRIZ) จะเปนการน�าเอาขอก�าหนดทางดานสวนประกอบมาแกไขปญหาทความขดแยงเชงเทคนค โดยไมใชการแก-ปญหาแบบ Trade-off ซงจะเปนการท�าใหเกดนวตกรรมขนมาได

ก�รประยกต ใชเทคนค QFD

1. การจ�าแนกกลมลกคา (customer segmentation) ออกมาใหไดชดเจนกอนโดยปญหาของการลางท�าความสะอาดเครองกรองถอเปนปญหาทเกดขนในกระบวนการท�างาน เพราะฉะนนผวจยจงเลอกกลมลกคาภายใน คอ พนกงานทมหนาทท�าความสะอาดเครองกรองเปนประจ�า เพอมาใชในการเกบขอมล

2. เกบขอมลเสยงของลกคา (Voice of Customer: VOC) โดยใชวธการเขาไปสมภาษณถงความตองการของพนกงานโดยตรง สามารถสรปไดเปนแผนภาพตนไม ดงรปท 2

3. ท�าการก�าหนดขอก�าหนดทางเทคนค (technical require-ment) ซงเปนการแปลงความตองการของลกคาใหอยในรปขอมลเชงเทคนคไดทงหมด 10 หวขอ ไดแก 1. ระยะเวลาการเปดฝาเครอง 2. ระยะเวลาการถอดไสกรอง 3. ระยะเวลาการใสไสกรอง 4. ระยะเวลาการปดฝาเครอง 5. ระยะเวลาการตกตะกอนจนหมด 6. ระยะเวลาการฉดลางไสกรอง 7. ระดบทกษะการท�างานของพนกงาน 8. ความสะอาดของไสกรอง 9. จ�านวนของการลางตอสปดาห 10. จ�านวนครงทเกด

▼ต�ร�งท 5 ดชนแสดงประสทธผลของพนกงานแตละคน

ลางแลวใสกลบเขาไปใหม จากนนปดฝาเครองพรอมขนนอตทง 8 ตวกลบเหมอนเดม จงท�าใหเกดปญหาทพบดงน

1. ในกระบวนการกอนและหลงท�าความสะอาดเครองกรอง มความยงยากเกดขน เพราะพนกงานตองเสยเวลาไปกบการใชประแจเลอนขนนอตทง 8 ตว กอนทจะด�าเนนการตอ จงท�าใหเสยเวลาไปมากในกระบวนการน

2. เนองจากปญหาการลางท�าความสะอาดทยากล�าบากในขอ 1 ท�าใหพนกงานเกดความขเกยจ ไมอยากท�าความสะอาด จงท�าใหไมเปนไปตามแผนการท�าความสะอาดเครองกรองทโรงงานตงไว

เป�หม�ย

ท�าการก�าหนดปญหาวาจะท�าการปรบปรงใน “กระบวนการลางท�าความสะอาดเครองกรอง (strainer)” โดยตองการจะลดระยะเวลาการลางเครองกรองใหมากทสด

ก�รดำ�เนนก�ร

ในการด�าเนนการเพอใหเกดนวตกรรม จะใชเทคนคเขามาชวยทงหมด 2 เทคนค คอ เทคนคการกระจายหนาทเชงคณภาพ (Quality Function Deployment: QFD) และ การใชทฤษฎการแกปญหาเชงประดษฐคดคน (TRIZ) โดยเทคนค QFD จะเปนการท�าเพอใหทราบถงขอก�าหนดทางดานสวนประกอบ (part characteristics) ทสมพนธ

▲ รปท 2 แผนผงตนไมแสดงความตองการของลกคา

ความตองการของลกคา (customer requirements)

ดานกระบวนการเปด-ปดเครองกรอง

เปดฝาเครองกรองไดงายและรวดเรว

ปดฝาเครองกรองไดงายและรวดเรว

การลางไสกรองสะดวกและรวดเรว

ไมสกปรกเลอะเทอะขณะท�างาน

มความปลอดภยในการท�างาน

ดานกระบวนการลางเครองกรอง

ดานความปลอดภย

ถอดไสกรองไดงาย

ใสไสกรองกลบไปใหมไดงาย

ความถในการลางนอย

Page 4: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

Vol.19 N

o.1

79 Septe

mber 2012

27

Production

อบตเหต4. สรางบานแหงคณภาพ (house of quality) ในเฟสท 1 เพอ

เปนการคดเลอกขอก�าหนดทางเทคนคทไดไปออกแบบและพฒนาใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางตรงจด บานแหงคณภาพในเฟสท 1 แสดงดงรปภาพท 3

5. ท�าการพจารณาคดเลอกขอก�าหนดทางเทคนคทส�าคญ จากการเรยงล�าดบคาความส�าคญของขอก�าหนดทางเทคนค (priority) ซงหาไดโดยน�าเอาผลคณระหวางคะแนนความสมพนธ (relationship) กบระดบความส�าคญของลกคา (importance) ของแตละขอก�าหนดทางเทคนคมารวมกน สามารถสรปคาความส�าคญของขอก�าหนดทางเทคนค และระดบความส�าคญโดยเปรยบเทยบ (% relative) ดงตารางท 1

จากความตองการทางเทคนคทงหมด 10 หวขอ หวขอทมความส�าคญครอบคลม 80% ของทงหมด จะเหลอขอก�าหนดทางเทคนคทงหมดทตองน�ามาพจารณาตอไป 7 หวขอ ไดแก 1. ระยะเวลาการเปดฝาเครอง 2. ระยะเวลาการปดฝาเครอง 3. ระยะเวลาการตกตะกอนจนหมด 4. ระยะเวลาการฉดลางไสกรอง 5. จ�านวนของการลางตอสปดาห 6. ระยะเวลาการถอดไสกรอง 7. ระยะเวลาการใสไสกรอง

▲ รปท 3 บานแหงคณภาพในเฟสท 1

Relationships Correlation

9 Strong Strong+

Positive

Nagative

Strong-

3 Medium

1 Weak

Direction

Technical Requirements

Impo

rtanc

e (1

-10)

Targ

et

12 น

าท

4 นา

4 นา

12 น

าท

1 คร

งตอส

ปดาห

6 นา

7 นา

ด สะอา

ดเรย

บรอย

ไมเก

ดอบต

เหต

ระยะ

เวลา

การเป

ดฝาเ

ครอง

ระยะ

เวลา

การป

ดฝาเ

ครอง

ระดบ

ทกษะ

การท

�างาน

ของพ

นกงา

ระยะ

เวลา

การถ

อดไส

กรอง

ระยะ

เวลา

การต

กตะก

อนจน

หมด

ความ

สะอา

ดของ

ไสกร

อง

ระยะ

เวลา

การใ

สไสก

รอง

ระยะ

เวลา

การฉ

ดลาง

ไสกร

อง

จ�านว

นการ

ลางต

อสปด

าห

จ�านว

นครง

ทเกด

อบตเ

หต

ระดบ

ศกยภ

าพปร

ะเมน

Custo

mer

Req

uirem

ents

เปาห

มายก

ารพฒ

นา

Impr

ovem

ent R

atio

เปดฝาเครองกรองไดงายและรวดเรว 9 1.6753

7 1.6753

7 1.6753

9 1.6753

8 1.2554

5 1.2554

8 1.2554

7

Priority 81 63 72 45 7263 81 72 24 63

%Relative 12.74 9.91 11.32 7.08 11.329.91 12.74 11.32 3.77 9.91

155

VI VI VI VI VIVI

ถอดไสกรองไดงาย

ใสไสกรองกลบเขาไปไดงาย

ปดฝาเครองกรองไดงายและรวดเรว

การลางไสกรองสะอาดและรวดเรว

ไมสกปรกเลอะเทอะขณะท�างาน

ความถในการลางนอย

มความปลอดภยในกรท�างาน

Page 5: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

Vol.19 N

o.1

79 Septe

mber 2012

28

Production

6. น�าขอก�าหนดทางเทคนคทง 7 หวขอทไดมาจากบานแหงคณภาพเฟสท 1 ไปด�าเนนการประยกตใชตอในบานแหงคณภาพเฟสท 2 โดยจะเปนการแปลงขอก�าหนดทางเทคนคใหอยในรปของขอก�าหนดทางดานสวนประกอบ (part characteristics) ไดแก 1. น�าหนกของฝาเครอง 2. ขนาดของฝาเครอง 3. ขนาดของตวนอต 4. จ�านวนตวนอต 5. น�าหนกของไสกรอง 6. ขนาดของไสกรอง 7. ขนาดของเครองกรอง

ขอก�าหนดทางเทคนค Priority % Relative % สะสม

1. ระยะเวลาการเปดฝาเครอง 81 12.74 12.74

2. ระยะเวลาการปดฝาเครอง 81 12.74 25.47

3. ระยะเวลาการตกตะกอนจนหมด 72 11.32 36.79

4. ระยะเวลาการฉดลางไสกรอง 72 11.32 48.11

5. จ�านวนของการลางตอสปดาห 72 11.32 59.43

6. ระยะเวลาการถอดไสกรอง 63 9.91 69.34

7. ระยะเวลาการใสไสกรอง 63 9.91 79.25

8. จ�านวนครงทเกดอบตเหต 63 9.91 89.15

9. ระดบทกษะการท�างานของพนกงาน 45 7.08 96.23

10. ความสะอาดของไสกรอง 24 3.77 100.00

▼ ต�ร�งท 1 เรยงล�าดบคาความส�าคญของขอก�าหนดทางเทคนคและเปอรเซนตสะสม

▲ รปท 4 บานแหงคณภาพในเฟสท 2

ขอก�าหนดทางเทคนค Priority % Relative % สะสม

1. จ�านวนตวนอต 90.00 39.90 39.90

2. ขนาดของไสกรอง 45.54 20.19 60.10

3. น�าหนกของฝาเครอง 30.00 13.30 73.40

4. น�าหนกของไสกรอง 27.78 12.32 85.71

5. ขนาดของเครองกรอง 12.22 5.42 91.13

6. ขนาดของฝาเครอง 10.00 4.43 95.57

7. ขนาดของตวนอต 10.00 4.43 100.00

▼ ต�ร�งท 2 เรยงล�าดบคาความส�าคญของขอก�าหนดทางดานสวนประกอบและเปอรเซนตสะสม

7. ท�าการสรางบานแหงคณภาพในเฟสท 2 ดงรปท 4 แลวพจารณาคดเลอกขอก�าหนดทางดานสวนประกอบดงตารางท 2 จากความตองการทางดานสวนประกอบทงหมด 7 หวขอ หวขอทมความส�าคญครอบคลม 80% ของทงหมด จะเหลอขอก�าหนดทางเทคนคทงหมดทตองน�ามาพจารณาตอไป 4 หวขอ ไดแก 1. จ�านวน ตวนอต 2. ขนาดของไสกรอง 3. น�าหนกของฝาเครอง และ 4. น�าหนกของไสกรอง

Part Characteristics

Wei

ght (

1-5)

น�าหน

กของ

ฝาเค

รอง

จ�านว

นตวน

อต

ขนาด

ของฝ

าเคร

อง

น�าหน

กของ

ไสกร

อง

ขนาด

ของเ

ครอง

กรอง

ขนาด

ของต

วนอต

ขนาด

ของไ

สกรอ

Tech

nical

Requ

irem

ents ระยะเวลาการเปดฝาเครอง 5.00

5.00

4.44

4.44

4.44

3.89

3.89

Priority 30.00 10.00 27.78 12.2210.00 90.00 45.54

%Relative 13.30 4.43 12.32 5.429.91 39.90 20.19

ระยะเวลาการปดฝาเครอง

ระยะเวลาการดกตะกอนจนหมด

ระยะเวลาการฉดลางไสกรอง

จ�านวนของการลางตอสปดาห

ระยะเวลาการถอดไสกรอง

ระยะเวลาการใสไสกรอง

Page 6: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

Vol.19 N

o.1

79 Septe

mber 2012

29

Production

คณสมบตทจะปรบปรง

คณสมบตทดอยลง แนวทางแกไข

36. DeviceComplexity

12. Shape 29 13 28 15

32. Ease of Manufacture 27 26 1 13

14. Strength 2 13 28 -

โดยขอก�าหนดทางดานสวนประกอบทงหมด 4 หวขอน จะเปนหวขอในการพจารณาแกปญหาโดยการใชทฤษฎการแกปญหาเชงประดษฐคดคน (TRIZ) ตอไป

ก�รประยกต ใช TRIZ

ผวจยไดเลอกขอก�าหนดทางดานสวนประกอบในหวขอจ�านวนตวนอต เปนหวขอส�าหรบการปรบปรงพฒนาเปนอนดบแรก โดยน�ามาพจารณารวมกบความตองการของลกคาทตองการใหเปดและปดฝา กรองไดงายและรวดเรว จงตองการลดจ�านวนตวนอตลงใหมากทสด แตการทพฒนาคณสมบตอยางหนงใหดขน จะมคณสมบตอยางอน ทเลวลง ในกรณการลดจ�านวนตวนอตลงจะท�าใหเกดความขดแยง ทางเทคนคทอาจจะเกดขนไดดงน

1. ถาหากลดจ�านวนตวนอตลงจะท�าใหตองออกแบบตวเครองกรองและฝาเครองกรองใหมทมขนาดเลกลง โดยจะตรงกบคณสมบตขอท 12 รปราง (shape)

2. เนองจากขนาดเครองกรองทลดลงในขอ 1 จะท�าใหขนาดของไสกรองลดลงดวย ซงจะท�าใหตะกอนทไปสะสมนนเตมเรว ท�าใหตองลางบอยขน โดยจะตรงกบคณสมบตขอท 32 ความสามารถในการผลต (ease of manufacture)

3. การลดจ�านวนตวนอตลงในขณะทใชเครองกรองเครองเดมนน จะท�าใหความแขงแรงในการยดฝาเครองใหอยกบเครองกรองลดลง โดยจะตรงกบคณสมบตขอท 14 ความแขงแรง (strength)

ซงเมอพจารณาถงความขดแยงของคณสมบตตาง ๆ ของ TRIZ แลว จงสามารถก�าหนดคของความขดแยงไดวา การลดจ�านวนตวนอตลงนนเปนการปรบปรงคณสมบตขอท 36 ความซบซอนของอปกรณ (device complexity) ซงจะเกดความขดแยงทางเทคนคทท�าใหคณสมบตดอยลง คอ หวขอท 12, 32 และ 14 ตามทไดกลาวมา คอ รปราง (shape) ความสามารถในการผลต (ease of manufacture) และความแขงแรง (strength) ตามล�าดบ จงน�าความขดแยงทไดมาเทยบหาจดตดในเมทรกซความขดแยง เพอเปนการคนหาแนวทาง ในการพจารณาถงหลกการแกปญหาตาม 40 หลกการของ TRIZ ดงตารางท 3

▼ ต�ร�งท 3 การวเคราะหเมทรกซความขดแยงของ TRIZ

▲ รปท 5 ทศทางการไหลของวตถดบกอนการปรบปรง

▲ รปท 6 ทศทางการไหลของวตถดบหลงการปรบปรง

จากการเทยบคณสมบตทจะปรบปรงและคณสมบตทดอยลงในเมทรกซความขดแยงของ TRIZ จะเหนวาหลกการขอท 13 ท�ากลบทาง (do it reverse) เปนหลกการทถกระบอยในจดตดของเมทรกซมากทสด จงสรปเลอกเอาหลกการท�ากลบทางมาใชในการแกปญหา จงท�าการศกษาไปทการไหลของวตถดบโดยทศทางการไหลของวตถดบเดมนนเปนการไหลเขาจากดานบนของไสกรองผานออกมาทางดานขางของไสกรอง ท�าใหตะกอนทผานการกรองจะสะสมอยทกนของ ไสกรอง ดงรปท 5

ทมวศวกรรมของโรงงานจงไดคดคนดดแปลงเครองกรองตามหลกการท�ากลบทางของ TRIZ ทไดเลอกมา โดยท�าการเปลยนทศทางการไหลของวตถดบเหลวใหไหลผานไสกรองทางดานขางกอนแลวจงไหลออกทางดานบนของไสกรองดงรปท 5 เพอใหตะกอนทมากบวตถดบไปสะสมตดอยดานนอกของไสกรองแทนทจะไปสะสมดานใน

Page 7: การประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ · PDF fileการประยุกต์ใช้เทคนิค QFD และ TRIZ. Vol.19 No.179

Vol.19 N

o.1

79 Septe

mber 2012

30

Production

จากแนวทางดงกลาว ท�าใหกระบวนการลางไสกรองนนเปลยนแปลงไปดงน 1. ดดแปลงเครองกรองโดยการเพมทอน�าและทอลมเขาไปทฝาเครองกรองดงรปภาพท 7 เพอใหการลางท�าความสะอาดนนไมตองเปด-ปดฝาเครองเลย เพราะพนกงานเพยงแคตอทอลมและทอน�าจากภายนอก กสามารถท�าใหตะกอนหลดออกจากไสกรองไดโดยไมตองถอดไสกรองออกมาลาง 2. ดดแปลงเครองกรองโดยการเพมวาลวเปด-ปดทดานลางของเครองกรองดงรปท 7 ไวใชเปดเมอเวลาท�าการฉดลางท�าความสะอาดดวยลมและน�าจากขอท 1 เพอใหตะกอนทไมตองการไดไหลออกทางดานลางของเครอง

ผลก�รวจย

ในการปรบปรงกระบวนการลางท�าความสะอาดเครองกรองของโรงงานกรณศกษาน สามารถลดเวลาเวลาการท�างานของพนกงานลางท�าความสะอาดเครองกรองลงจากเดม 45 นาท ไปเปน 15 นาท ซงเครองกรองทไดคดคนขนมาใหมน ถอไดวาเปนนวตกรรมอยางหนง

เอกสารอางอง

1. พงษผาวจตร.42นวตกรรมทางธรกจยทธวธสความเปนเลศเหนอ

คแขง,กรงเทพมหานคร:เนชนบคส,2548.

2. ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต. ระบบนวตกรรม. [ออนไลน].แหลง

ทมา:http://www.nia.or.th/

3. วทญญสนตนยม.การปรบปรงคณภาพการออกแบบและวางแผน

กอสรางบานพกอาศยแบบเดยวโดยใชหลกการQFD,วทยานพนธปรญญามหา

บณฑต,ภาควชาวศวกรรมอตสาหการบณฑตวทยาลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย,

2549.

4. ไตรสทธเบญจบณยสทธ.การพฒนาความคดสรางสรรคโดยTRIZ,

ส�านกงานนวตกรรมแหงชาตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย,2550.

5. พรหมพงษ ลมโชคอนนธ. การพฒนาซอฟตแวรการแปรหนาทเชง

คณภาพ,วทยานพนธปรญญามหาบณฑต,ภาควชาวศวกรรมอตสาหการบณฑต

วทยาลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย,2552.

6. สมศกด สวรรณมตร. การปรบปรงคณภาพของผลตภณฑรถยนต

บรรทก 2ตน โดยใชเทคนคQFD, วทยานพนธปรญญามหาบณฑต,ภาควชา

วศวกรรมอตสาหการบณฑตวทยาลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย,2552.

7. Zhao,X.IntegratedTRIZandSixSigmaTheoriesforService/

ProcessInnovation.ServicesSystemsandServicesManagement2005,

pp.529-532,2005.

8. Chaoqun,D.ResearchonApplicationSystemofIntegrating

QFDandTRIZ,7thInternationalConferenceonInnovation&Management,

pp.499-503,2011.

▲ รปท 7 การฉดลางหลงการปรบปรง