โรคมะเร็งแพร่กระจายมาที่กระดูกสันหลัง( Spinal Metastasis)

โดย น.พ.ธเนศ วรรธนอภสิิทธิ์

Thaispineclinic.com

มะเรง็ที่กระจายมาทีก่ระดูกนั้นเราพบบอ่ยเป็นอันดับสามรองจากมะเร็งกระจายมาที่ปอดและตับ การกระจายมาที่กระดูกสันหลงัพบเป็น 39%ของมะเรง็ที่กระจายมาที่กระดกู ส่วนใหญ่แพร่กระจายมาจากมะเร็งเต้านม มะเร็งต่อมลกูหมาก มะเร็งปอด และมะเร็งไต

กระดูกสันหลงัต าแหน่งทีพ่บได้บ่อยที่สุดคือบริเวณกระดูกสันหลงัสว่นอก รองมาคือส่วนเอว ส่วนคอพบน้อยที่สุดวิธีการกระจายมาสู่กระดูกสันหลงัทีพ่บบ่อยท่ีสุดคือ ผ่านทางหลอดเลือดด า ในบางรายอาจกระจายมาจากอวัยวะ

ข้างเคียง

รูปแสดงวิธีการกระจายของเซลมะเรง็ผ่านทางหลอดเลอิดด า

อาการและอาการแสดงผู้ป่วยจะมีอาการปวดหลังบริเวณที่มีการท าลายกระดกู อาการปวดจะเปน็

มากขึ้นเรื่อยๆ ปวดแม้ในตอนพัก มีอาการปวดตอนกลางคืนจนต้องตื่นอาการการกดทับเส้นประสาทและไขสันหลัง ผู้ป่วยจะมีอาการแขนขาชา

อ่อนแรง อุจจาระปัสสาวะล าบากมีอาการเบื่ออาหาร น้ าหนักตัวลด ในบางรายอาจมีประวัติว่าเป็นมะเร็งที่

ต าแหน่งอื่นมาก่อนอาจมีต่อมน้ าเหลืองโต มีก้อนที่เต้านมต่อมไทรอยด์และตับ

การวินิจฉัยโรคภาพถ่ายรังสี ใช้ในการตรวจเบื้องต้น แต่ความไวในการตรวจพบใน

ระยะแรกต่ า พบว่ามีการท าลายกระดูกสันหลัง กระดูกสันหลังหักยุบการตรวจ Bone scan ใช้ในการตรวจคัดกรองแยกโรคและดูการ

แพร่กระจายไปยังกระดกูส่วนต่างๆ

รูปแสดงBone scan

Magnetic resonance imaging(MRI) มีความไวและความจ าเพาะสูงในการประเมินผู้ป่วยมะเร็งที่แพร่กระจายมาที่กระดกูสันหลัง

การตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจเลือดหา tumor markerที่จ าเพาะต่อมะเร็งบางชนิด

การตรวจชิ้นเนื้อ เพื่อยืนยันว่าเป็นมะเร็งที่แพร่กระจายและเพื่อวินิจฉัยแยกโรค

การรักษาการรักษาแบบอนุรักษ์จุดประสงค์ของการรักษาคือ การบรรเทาอาการปวด และการป้องกันการกดทับระบบประสาท ไดแ้ก ่การให้ฮอร์โมน

เคมีบ าบัด ยาสตียรอยด ์รงัสีรักษาการรักษาโดยรังสีรักษา ใช้ในมะเร็งที่ไวตอ่รังสีหรือใช้ร่วมกับการผ่าตัดรักษา ใช้ในรายผู้ป่วยไม่เหมาะส าหรับการผ่าตัด มะเร็งมกีารแพร่กระจายไปมาก มะเร็งที่ไวต่อรังสีคือ มะเรง็ต่อมน้ าเหลือง lymphoma multiple

myelomaมะเร็งที่ไวต่อรงัสีปานกลางคือ มะเรง็เต้านมและตอ่มลกูหมาก ส่วนมะเร็งทีด่ื้อตอ่รังสีคือ มะเร็งปอด ไทรอยด ์ล าไส้ และ

ไตการผ่าตัดรักษาจุดประสงค ์ เพือ่ลดอาการปวดของผู้ป่วย ป้องกันและรักษาการกดทบัระบบประสาท เพื่อให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีข้ึนข้อบ่งชี้อาการปวดอย่างรุนแรงและไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่นๆมีอาการกดทับระบบประสาทที่มากข้ึน ในรายที่มะเร็งชนดิที่ไม่ตอบสนองต่อรงัสีรักษา มีกระดูกสันหลงัหักยุบโดยทั่วไปควรท าผ่าตัดในรายที่มีอายุอยู่ได้นานเกิน 3เดือนขึ้นไปผลการรักษา ในรายที่เดินได้ก่อนผ่าตัดพบว่า 60-90% หลงัผ่าตดัเดินได้ ในรายที่เป็นอัมพาตพบว่าหลงัผ่าตดัจะ

กลับมาเดินได้ประมาณ 35-65% ในรายที่เป็นอัมพาตนานกว่า24 ช.ม. มีโอกาสฟืน้ตัวของระบบประสาทน้อย

ผู้ชายอายุ 70 ปีมะเร็งปอด มีอาการแขนขาชาอ่อนแรง x-ray พบว่ามีก้อนที่ปอดด้านซ้ายมีการท าลายกระดกูต้นคอข้อที่2-4

รูป MRI พบว่ามีการท าลายกระดูกคอและมีการกดทับไขสันหลัง

รูป x-ray หลังการผ่าตัดเอาเนื้องอกออกและดามกระดกูดว้ยโลหะ

ผู้หญิงอายุ 56 ปี มะเร็งต่อมไทรอยด์ มีอาการปวดต้นคอ x-ray พบว่ามีการท าลายกระดูกต้นคอข้อท่ี2-3

รูป MRI และCT scan พบว่ามีการท าลายกระดกูคอและมีการกดทับไขสันหลัง

รูปแสดงก้อนมะเร็งที่กระดูกคอและมะเร็งที่ต่อมไทรอยด์

รูป x-ray หลังการผ่าตัดเอาเนื้องอกออกและดามกระดูกดว้ยโลหะ

ผู้ชายอายุ 56 ปี มะเร็งต่อมลูกหมาก มีอาการขาชาอ่อนแรงเดินไม่ได้ x-

ray พบว่ามีมะเร็งแพร่กระจายและท าลายกระดูกสันหลังหลายต าแหน่ง

รูป MRI และBone scan

รูป x-ray หลังการผ่าตัดขยายช่องกระดูกสันหลังและดามด้วยโลหะ

ผู้หญิงอายุ 40 ปีมะเร็งปากมดลกู มีอาการปวดหลังขาชาอ่อนแรง x-ray พบว่ามีการท าลายกระดูกเอวข้อที่ 3-4

รูป MRI พบว่ามีการท าลายกระดูกส่วนเอวท าให้มีกระดกูสันหลังคด

รูป x-ray หลังการผ่าตัดดามกระดูกด้วยโลหะ