109

Click here to load reader

值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

  • Upload
    shawn

  • View
    123

  • Download
    8

Embed Size (px)

DESCRIPTION

值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語. 彰化縣東 興 國小 楊碧蓮 961025. (話頭). 1.俗語就是俗諺。 (台語俗諺精采無比,是台灣文化 ê 結晶). 2.民間流傳 ê 固定語句,用簡單通俗 ê 話,反映出深刻 ê 道理。. 3.自古早流傳--落-來,有啟發性 ê 話語。. 4.俗語是一個族群生活經驗 ê 智慧, mä 是一個族群 ê 風土民情及思想信仰 ê 縮影,反應一個族群 ê 特性。. 5.俗語原則上用白話音來講;大部分押韻。. ㄧ、教人有孝(孝順)序大人. 1.手中抱孩兒, 才 ( tsiah) 知父 母時。. 2.父母疼囝長流 - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

值值 tittit 咱咱學學 êê台灣俗台灣俗語語

彰化縣東興國小楊碧蓮961025

Page 2: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

(話頭)(話頭)

1. 俗語就是俗諺。(台語俗諺精采無比,是台灣文化 ê 結晶)

Page 3: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 民間流傳 ê 固定語句,用簡單通俗 ê 話,反映出深刻 ê 道理。

Page 4: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3. 自古早流傳 --落 - 來,有啟發性 ê 話語。

Page 5: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 俗語是一個族群生活經驗 ê 智慧, mä 是一個族群 ê 風土民情及思想信仰 ê 縮影,反應一個族群 ê 特性。

Page 6: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 俗語原則上用白話音來講;大

部分押韻。

Page 7: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

ㄧ、教人有孝ㄧ、教人有孝(孝順)序大人(孝順)序大人

1. 手中抱孩兒, 才 (tsiah) 知父 母時。

Page 8: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 父母疼囝長流 水,囝惜 ( 想)

父母樹尾風。

Page 9: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3. 在生一粒豆, 卡贏死了拜豬頭。4. 在生食四兩, 卡贏死了拜豬羊。

Page 10: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 父母恩, 長流水。

Page 11: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6. 生 ê 囥 (kh¢g) 一邊,養 ê 恩情 卡大天。

Page 12: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 手摸箸籠, 才知頭重。

Page 13: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

8. 一塊紅紅, 顧甲變大人。

Page 14: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

9. 飼子無論飯,飼父母算頓。

10. 飼子是義務,食子看新婦。

Page 15: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

11. 毋是屎, 就是尿; 毋是吼(háu) , 就是笑。

Page 16: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

二二、、教人惜福、教人惜福、感恩感恩

1. 食米飯拜田頭, 食果子拜樹頭!

Page 17: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 紅柿好食, 叨位起蒂?

Page 18: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3. 食人一口, 還人一斗。

Page 19: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 米飯一粒著 拾 (khioh) 起, 拍損五穀 雷摃 (kòng) 死!

Page 20: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 一粒米, 百粒汗。

Page 21: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6. 食米, 毋知影米價。

Page 22: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

三、勸人毋通三、勸人毋通(袂使)跋繳(袂使)跋繳

1. 韓信欲死 ( háu) 三聲, 繳著愛乎戇 ê 贏。

Page 23: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 僥倖錢, 失德了; 冤枉錢, 跋輸繳!(流汗錢,

開袂了!)

Page 24: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3. 繳龜攄(lu) ,

趁錢袂赴輸。

Page 25: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 一繳二婊, 傢伙開了了!

Page 26: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 貪字貧字殼, 賭字貧字心。

Page 27: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6. 嫁著跋繳翁,米甕仔不時

弄叮噹!

Page 28: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 十跋九輸。

Page 29: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

四、勸人重視四、勸人重視 童蒙教育 童蒙教育

(幼稚教育) (幼稚教育)

1. 三歲雕皮, 五歲刻骨。

Page 30: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 細漢無雕,大漢歹矯

( tshiâu )。3. 細漢無

ut ,大漢 ut-büe-曲( khut) 。

Page 31: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 細漢偷挽匏, 大漢偷牽牛。

Page 32: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 少年袂曉想, 食老毋成樣。

Page 33: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6. 是毋是, 罵家己。

Page 34: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 承 (s„ng)錢

會富, 承 (s„ng) 囝

賣厝。

Page 35: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

8. 也著箠, 也著糜。

Page 36: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

9. 承 (s„ng) 豬 夯 (giãh) 灶,

承囝不孝, 承雞仔鳥跳灶頭,

承查某囝袂落人家教。

Page 37: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

10.玉不琢, 不成器; 人不學, 不知義。

Page 38: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

11.捷罵毋驚, 捷拍袂疼。12.嚴官府, 出厚賊; 嚴父母,

出阿里不達。

Page 39: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

13. 曲館邊 ê 豬母, 會曉拍拍

(phah-phik) 。

Page 40: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

14.頂厝 ê 人教囝, 下厝 ê 人囝乖。

Page 41: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

15. 大人 peh牆,

囝仔學樣。(大隻狗盤牆,細隻狗看樣)

Page 42: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

16.先生無佇館, 學生起海反。

Page 43: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

17. 錢銀數萬千, 毋值囝孫出人前。

Page 44: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

18.葉無修剪毋成欉, 囝無教示毋成人。

Page 45: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

19. 三日無念嘴頭生( tshinn ),三日無寫手頭硬( ng„ )。

Page 46: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

20. 三日無 liü , 就會 peh 上樹。

Page 47: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

21. 好田地, 不如好子弟。

Page 48: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

22.學好三年, 學歹( phái )三對時。

Page 49: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

五、勸人自立自強,五、勸人自立自強, 對家己愛有信心 對家己愛有信心

1. 家己栽一叢, 卡贏看別人。

Page 50: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 一枝草, 一點露。

3. 一個人, 九葩尾 。

Page 51: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 荏荏( lám-lám )馬

,嘛有一步踢 。

Page 52: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 天公疼戇人(戇人有戇福)。

6.雞屎落土 嘛有三寸烟。

Page 53: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 巧 ê 行到飯坩( khann ),

戇 ê 行到碗籃。

Page 54: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

8.靠山山崩, 靠牆牆倒,

靠家己上好。

Page 55: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

9.敎豬敎狗, 不如家己走。

Page 56: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

10.乞食嘛有三年好運。

11. 歹竹嘛也出好筍。

Page 57: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

12. 輸人毋輸陣, 輸陣歹看面。

Page 58: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

13. 三分天注定, 七分靠拍拚。

Page 59: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

14.打斷手骨, 顛倒勇。

Page 60: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

15.戲棚腳徛 ( khiä )久,

就是你 ê 。

Page 61: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

六、勸人注重六、勸人注重保健養生保健養生

1. 好額, 毋值著勇健;

好命,毋值著會食!

Page 62: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 子時睏會著, 較贏食補藥!

Page 63: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3. 貪食無補, 漏屎艱苦!

4. 食飽著好, 脹 ê 無量。

Page 64: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5.逐工笑微微, 健康食百二。

Page 65: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6.千斤擔, 有人擔; 四兩病, 無人替。

Page 66: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 一晏無眠, 三日踅 (sçh)神。

Page 67: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

8. 趁錢有數, 性命愛顧。

Page 68: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

9. 食魚食肉, 也著菜kah 。

Page 69: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

10.暗飯小食口, 食到九十九。

Page 70: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

七、勸人勤儉,七、勸人勤儉,毋通驚食苦。毋通驚食苦。

1. 有儉, 才有底。

Page 71: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3.做雞著筅( tshíng ),做人著反

( píng )。

Page 72: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 無跪,袂出穗。(無惱 (lóo) ,

袂做祖)

Page 73: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5. 少年著拍拼, 食老惜名聲。

6.先苦而後甜, 富貴萬萬年。

Page 74: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 好天著積雨來糧。

8. 人袂使掛無事牌。

Page 75: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

9.捷做手會順, 捷講嘴袂鈍。

Page 76: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

10. 頭一擺驚驚, 第二擺疼疼,

第三擺恁祖媽 kah你拼!

Page 77: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

11. 富無富長, 散無散種!

Page 78: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

12.儉穿就新, 儉食就偆

( tshun) 。

Page 79: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

13. 深犁重耙, 卡好放橫債。

Page 80: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

14. 大人儉一嘴, 囡仔食 kah畏。

Page 81: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

15. 食苦 當做咧食補。

16. 趁錢龜 peh壁,開錢水崩崎

( kiä )。

Page 82: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

17. 有吃藥有元氣, 有燒香就有保庇。

18.做人著磨, 做牛著拖。

Page 83: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

八、勸人好嘴,八、勸人好嘴,時常講好話。時常講好話。

1. 好話免半銑( sián) ,

捷講得人緣。

Page 84: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 看命無褒, 食水嘛無。

3. 豬食豆箍, 人食招呼。

Page 85: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4. 好話毋出門,歹話脹破腹肚腸。

Page 86: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5.花食露水, 魚食流水, 人食嘴水。

Page 87: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6. 心歹無人知, 嘴歹上厲害。

7. 好也一句, 歹也一句。

Page 88: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

九、有關男女、九、有關男女、翁某的俗語翁某的俗語

1. 一某無人知, 二某相 sià代。

Page 89: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2.濟牛踏無糞, 濟某無地睏 。

Page 90: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

3.súi花佇別人欉,súi某佇別人房,

súi查某是過路人。

4. súi 人,無 súi命。

Page 91: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5.甘願擔蔥賣菜, 毋願 kap 人 公家翁婿。

6.甘願擔菜賣蔥, 毋願 kap 人 公家翁。

Page 92: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

7. 有人嫁翁p¤g 翁勢,

有人嫁翁giâ 翁 kê 。

Page 93: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

8. 死某踏破磚, 死翁無人問。

9. 一個某, 卡贏三 sian 天公祖。

Page 94: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

10.睏破三領蓆,翁的心肝

掠 büe 著。

Page 95: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

11. 偷食büe

瞞得喙齒,偷婿 büe

瞞得鄉里。

Page 96: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

12.娶著好某 較好做祖,

娶著 phái某 一世人艱苦。

Page 97: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

13. 無冤無家, 不成夫妻。

14.床頭打, 床尾和。

Page 98: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

15.聽某喙, 大富貴;

聽某令, 較好敬神明。

16.驚某大丈夫, 打某豬狗牛。

Page 99: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

17.種著歹田 望後冬, 娶著歹某 一世人。

18.娶某大姐, 坐金交椅。

Page 100: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

19. 三揀,四揀,揀到一個賣龍眼。

20.惹熊惹虎,毋通去惹著赤查某。

Page 101: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

21. 嫁雞 tùe雞飛,

嫁狗 tùe狗走, 嫁乞食 phäinn

ka-tsì斗。

Page 102: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

22. 有緣做牽手, 無緣做朋友。

Page 103: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

十、人生智慧十、人生智慧啟示的俗語啟示的俗語

1. 食無三把蕹菜

,著 beh 上西天(一步登天)。

Page 104: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

2. 一時風,駛一時船。

(見風轉舵)3. 有一好, 無二好。

(一得一失)

Page 105: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

4.進無步, 退無路。(進退兩難)

Page 106: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

5.büe 曉駛船

嫌溪狹 (çh) 。

(怨天尤人)

Page 107: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

6. 想貪, n¢g鷄籠。

(知足常樂)

Page 108: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

(話尾)(話尾) 1. 看輕別人 ê 母語真失禮,

看輕家己 ê 母語真無知。2. 語言是文化 ê 土壤, 母語是靈魂 ê 故鄉;

母語若失聲,誰人是阿娘?

3.搶救母語家庭做起, 復振母語你我做起。

Page 109: 值 tit 咱 學 ê 台灣俗 語

講著講著毋毋 kahkah 意聽的所意聽的所在在請手請手 se giâse giâ 懸懸多多指教!多多指教! 最後

感謝逐家祝逐家平安順序