ตั�วแบบอรรถประโยชน์� (utility theory)

1

ข้�อสมมติ�ในการติ ดส�นใจข้องผู้��บร�โภค ความพอใจเก�ดข้��นจากการบร�โภคส�นค�าความพอใจเพ��มข้��นติามปร�มาณส�นค�าสามารถเปร!ยบเที!ยบความพอใจระหว&างการบร�โภค

ส�นค�าประเภทีติ&างๆได�เช่&น ช่อบเงาะมากกว&าส�มม!ความคงเส�นคงวาในการติ ดส�นใจ (transivity)ถ�าช่อบมะม&วงมากกว&าเงาะ ช่อบเงาะมากกว&า

ที*เร!ยน ก+ติ�องช่อบมะม&วงมากกว&าที*เร!ยน

ความสำ�าค�ญของความคงเสำ�น์คงวา

2

ถ�าไม�ม�ความคงเสำ�น์คงวา ผู้��บร โภคจะไม�สำามารถม�ความพอใจสำ�งสำ%ดจากการบร โภคได�

ตั�วอย�างชอบเงาะมากกว�าสำ�ม ชอบสำ�มมากกว�าทุ%เร�ยน์ แตั�ชอบ

ทุ%เร�ยน์มากกว�าเงาะไม�ม�ความคงเสำ�น์คงวาถ�าม�เงาะจะน์�าไปแลกเป*น์ทุ%เร�ยน์ น์�าทุ%เร�ยน์ไปแลกเป*น์สำ�ม

น์�าสำ�มไปแลกเป*น์เงาะ ไม�ม�การบร โภค

“มาติรว ด ความพอใจ”

3

การจ ดลำ-าด บ(ordinal ranking) ความแติกติ&างระหว&างระด บข้องติ วแปร(cardinal

ranking) ส&วนติ&างด-าส�งกว&าแดง 50 ซม.A - Bส ดส&วนด-าส�งกว&าแดง 0 5. เที&าA/Bเปอร0เซ+นติ0ข้องความแติกติ&าง เม1�อม!ติ วแปรที!�จะเปร!ยบเที!ยบ

เก�น ๒ ติ วด-าส�งกว&าแดง 0 25. เที&าข้องความแติกติ&างระหว&างความ

ส�งข้องแดงก บข้าว(B-W)/(A-B)

มาตัรว�ดความพอใจใน์ทุฤษฎี�อรรถประโยชน์�

4

แน์วค ดทุ�.สำ�าค�ญค/อความพอใจสำ�วน์เพ .ม(marginal utility)

ความพอใจทุ�.เปล�.ยน์แปลงจากการเปล�.ยน์แปลงการบร โภคสำ น์ค�าอ�ก 1 หน์�วย

แน์วค ดด�งกล�าวทุ�าให�ตั�องม�มาตัรว�ดความพอใจทุ�.สำามารถว�ดความแตักตั�างของความพอใจได�

หน์�วยของความพอใจค/อ utilcardinal

ปร มาณการบร โภคก�บการเปล�.ยน์แปลงใน์ความพอใจ

5

กฏการลำดน�อยถอยลำงข้องอรรถประโยช่น0 (law of diminishing marginal utility)

ในช่&วงแรกความพอใจเพ��มข้��นในอ ติราที!�เพ��มข้��น (increasing marginal utility)

ในช่&วงติ&อมาความพอใจเพ��มข้��นในอ ติราที!�ลำดลำง(diminishing marginal utility)

6

กราฟข้องความพอใจ

Q2

Q2

Q1

Q1

MUx

TUx

ปร�มาณข้นมครก

อรรถ a

b

a

ปร�มาณข้นมครก

อรรถ

b

ก )

ข้ )

หล�กการบร โภคให�ได�ความพอใจสำ�งสำ%ด

7

ความพอใจส�งส*ดเก�ดข้��นเม1�อความพอใจจากบาทีส*ดที�ายในการบร�โภคข้นมครกเที&าก บความพอใจจากบาทีส*ดที�ายในการบร�โภคข้นมถ�วยความพอใจส&วนเพ��มข้องรายได�

MUx/Px = MUy/Pyถ�าบร�โภคฟร!MUx = MUy

8

ติ วอย&างการบร�โภคที!�ให�ความพอใจส�งส*ด

ติ�มติามม!ค&าข้นม 10 บาทีส-าหร บซ1�อข้นมครกแลำะข้นมถ�วย

ราคาข้นมครกเที&าก บฝาลำะ 1 บาที ราคาข้นมถ�วยเที&าก บถ�วยลำะ 1 บาที

บร�โภคข้นมครกแลำะข้นมถ�วยให�เก�ดความพอใจส�งส*ดให�ความพอใจม!ฟ6งก0ช่ น U = 2√x +2√Y

9

กระบวน์การตั�ดสำ น์ใจ:ว เคราะห�แบบช�วงX Tux Mux Y Tuy Muy TU

0 000 10 6.32 03.2

6.32

1 200 20

0

9 60.0

03.4

8 .00

2 283. 08.3

8 56.6

03.7

8.49

3 346 06.4

7 52.9

03.9

8.76

4 400. 05.4

6 49.0

04.3

8.90

5 447. 04.7

5 44.7

04.7

8.94

6 490. 04.3

4 40.0

05.4

8.90

7 529. 03.9

3 34

6

06.4

8.76

8 566. 03.7

2 28

308.3

8.49

9 600. 03.4

1 20

0

20

0

8 .00

10 6.32 03.2

0 00.0

6.32

กระบวน์การตั�ดสำ น์ใจ:ว เคราะห�แบบตั�อเน์/.อง

10

การว เคราะห�จากฟั3งก�ช�น์อรรถประโยชน์�

Y2X2U

I = Px.X + Py.Y

)Y.PyX.PxI(Y2X2L

Py

MUy

Px

MUx

X1

XU

MUx

Y1

YU

MUy

)PyPx(Px

IPyX

)PyPx(Py

IPxY

ติ วแบบอรรถประโยช่น0แลำะลำ กษณะข้องเส�นอ*ปสงค0

11

จากติ วอย&างอ*ปสงค0ติ&อข้นมครกX = IPy/Px(Px+Py)ถ�ารายได�แลำะราคาส�นค�าที*กอย&างเพ��มข้��นในอ ติราที!�

เที&าก น ปร�มาณการบร�โภค X จะเที&าเด�มHomogeneous of zero degreeไม&ม!ภาพลำวงติาทีางการเง�น(money illusion)เหติ*ผู้ลำในการสร�างติ วแบบอ*ปสงค0ในร�ปแบบLnQ = LnA +bLnP1/P3 + cLnP2/P3 +

dLn I/P3เพ1�อไม&ให�ม!ภาพลำวงติาทีางการเง�น

อรรถประโยชน์�ทุางอ�อมและสำมการรายจ�ายแสำดงความสำ�มพ�น์ธ์�ระหว�างอรรถประโยชน์�ก�บรายได�และ

ราคาสำ น์ค�าจาก U= f(x,y)แทุน์สำมการอ%ปสำงค�ตั�อ x และ y ก5จะได�U = f(px,py,I)สำมการรายจ�ายได�จากการย�าย I มาทุางซ้�ายI = f(U,px,py)ใช�ใน์การหาผู้ลของการทุดแทุน์และผู้ลของรายได�

12