692
Hakîkat Kitâbevi Yayınları No: 4 İSLÂM AHLÂKI Alî bin Emrullah Muhammed Hâdimî Altmışbeşinci Baskı Hakîkat Kitâbevi Darüşşefeka Cad. 53 P.K.: 35 34083 Tel: 0212 523 45 56-532 58 43 Fax: 0212 523 36 93 http://www.hakikatkitabevi.com.tr e-mail: [email protected] Fâtih-İSTANBUL ŞUBAT-2007

islamilimleri.comislamilimleri.com/Download/islam/Word/06.doc · Web viewHakîkat Kitâbevi Yayınları No: 4 İSLÂM AHLÂKI Alî bin Emrullah Muhammed Hâdimî Altmışbeşinci

  • Upload
    ngodan

  • View
    223

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Hakkat Kitbevi Yaynlar No: 4

SLM AHLKI

Al bin Emrullah Muhammed Hdim

Altmbeinci Bask

Hakkat Kitbevi

Darefeka Cad. 53 P.K.: 35 34083

Tel: 0212 523 45 56-532 58 43 Fax: 0212 523 36 93

http://www.hakikatkitabevi.com.tr

e-mail: [email protected]

Ftih-STANBUL

UBAT-2007

KELME- TENZH

(Sbhnallahi ve bi-hamdihi sbhnallahil-azm). Bu kelime-i tenzh, (Mektbt Tercemesi) kitbnn 307 ve 308.ci mektblarnda yazldr. Bunu, sabh ve akam yz kerre okuyann gnhlar afv olur. Derdlerden kurtulur. Bir dah gnh ilemekden muhfaza olunur.

mm- Rabbn hazretleri (Mektbt) kitbnn 1.ci cild, 275.ci mektbunda buyuruyor ki:

Sizin bu nimete kavumanz, islmiyyet bilgilerini retmekle ve fkh hkmlerini yaymakla olmudur. Oralara cehlet yerlemidi ve bidatler yaylmd. Allah tel, sevdiklerinin sevgisini size ihsn etdi. slmiyyeti yaymaa sizi vesle eyledi. yle ise, din bilgilerini retmee ve fkh ahkmn yaymaa elinizden geldii kadar alnz. Bu ikisi btn sedetlerin ba, ykselmenin vstas ve kurtuluun sebebidir. [ok kr Trkiyede doru din kitb yazmak ve ner etmek serbestdir. Mslimnlara bu hrriyeti veren devlete yardm etmek, her mslimna lzmdr.]

TENBH: Misyonerler, hristiyanl yaymaa, yehdler, Talmtu yaymaa, stanbuldaki Hakkat Kitbevi, islmiyyeti yaymaa, masonlar ise, dinleri yok etmee alyorlar. Akl, ilmi ve insf olan, bunlardan dorusunu izn, idrk eder, anlar. Bunun yaylmasna yardm ederek, btn insanlarn dnyda ve hretde sedete kavumalarna sebeb olur. nsanlara bundan dah kymetli ve dah fideli bir hizmet olamaz. Bugn hristiyanlarn ve yehdlerin ellerindeki Tevrt ve ncl denilen din kitblarnn, insanlar tarafndan yazlm olduklarn kendi adamlar da syliyor. Kurn- kerm ise, Allah tel tarafndan gnderildii gibi tertemizdir. Btn papazlarn ve hahamlarn, Hakkat Kitbevinin ner etdii kitblar dikkat ile ve insf ile okuyup anlamaa almalar lzmdr.

Bask: hls Gazetecilik A.. 29 Ekim Cad. No. 23 Yenibosna-STANBUL Tel: 0.212.454 30 00

-2-

NDEKLER

Sahfe No:

I. slm Ahlk [Al bin Emrullah-Muhammed Hdim]..... .....7

Birinci ksm: Kt ahlk ve bunlardan kurtulmak releri...11

Kt ahlk ve ilclar .................. .....................................13

Kfr............................ ..................................................18

Cehlet ....................... ....... ............26

Mal, mevk hrs .......... ....................................... .........26

Ayblanmak korkusu........................................... ..............28

vlmeyi sevmek ................................... ........................29

Bidat itikd............... ................................. .................29

Hevy- nefs.......................... ....................... ................ 30

Takld ile mn ................................................................34

Riy............ ..................................................................36

Tl-i emel........................................................................41

Tama.............. ..............................................................42

Kibr............... ............. ..................................................48

lmin ve limlerin kymeti ................................................64

Tezelll................... .......................................................67

Ucb ...................... ........................................................70

Hased....................... .....................................................71

Hkd..................... .........................................................78

emtet.................. .......................................................82

Hicr ...............................................................................82

Cbn..............................................................................84

Tehevvr .......................................................................84

Gadr..............................................................................89 Hynet..........................................................................90

Vadini bozmak.................................................................90

S-i zan..........................................................................92

Mla muhabbet ................. .............................................94

Tesvf ............. ...............................................................97

Fsklar sevmek ...................................... .......................97

limlere dmanlk............. .............................................99

Fitne................. ................ ..........................................100

Mdhene ve mdr ............... ..............................103

nd ve mkbere............... ...........................................104

Nifk .................. .........................................................105

Tefekkr etmemek............ .............................................105

Mslimna bedd .................... ....................................107

Mslimna kt ism takmak.................... .................107

zr red etmek.................. ...........................................108

Kurn- kermi yanl tefsr etmek ...................................109

Harm ilemekde srr..................... ...................111

Gbet etmek................... ...............................................112

-3-

Tevbe etmemek ................. ....... ..................................115

kinci ksm [Mukaddeme] .................. ..........................123

slm ahlk e ayrlr........... ........................................123

Ahlk ilminin fideleri ve neye yarad .............................124

Kalb ve Rh nedir? ........... .............................................129

nsan lnce rh ne olur?...................... .........................130

Kalb ve Rhun kuvvetleri .................. .............................133

Mukaddemenin birinci ilvesi............... ............................136

Mukaddemenin ikinci ilvesi ................... ........................142

lm-i ahlk ve islmiyyetde ahlk terbiyesi....... ................146

Hikmetden meydna gelen iyi huylar............ ....................148

ecatden hsl olan iyi huylar ................. ......................149

ffetden meydna gelen iyi huylar ....................................150

Adletden doan iyi huylar.................... ..........................152

Kt huylarn ba drtdr................. .............................155

Hikmete benziyen kt ahlk...................... .....................158

ffete benziyen kt huy......................... ........................158

Sehya benziyen kt huy..................... .........................159

ecate benziyen kt huy..............................................159

II. Cennet Yolu lmihli

[Muhammed bin Kudbddn znik]....169

slmiyyet, Allah vardr ve birdir ..... .. ..................171

mnn sfatlar.............. .........................................177, 553

Sft- ztiyye................ ...............................................178

Sft- sbtiyye ............................. ..............................179

mnn gitmesine sebeb olan eyler ................................184

Reslullahn zevceleri ve gazveleri ..................................195

mnn tafsline dir ............................... .......................196

Kfre sebeb olan eyler .............................. ...................199

Ahkm- islmiyye................. .......................................205

slmn bins ........................ ......................................209

Nemz bb.................... ...............................................210

Gusl bb..................... .................................................212

Hayz ve nifs bahsi...................... ..................................220

Abdest bahsi, sulara dir ............ ....................................230

Abdestin snnetleri .......................... ..............................231

Misvk kullanma bahsi ........................ ...........................232

Abdestin mstehablar.............. ......................................232

Abdestin mekrhlar, abdesti bozan eyler .........................233

Abdest dlar................... ............................................235

Teyemmm bb........................................... .................236

stinc, istibr, istink ....................................................240

Nemz nasl klnr? Mlikyi takld......... ............................241

Ezn- Muhammed............ .............................................244

Nemzn vcibleri ........................ ..................................249

Nemzn snnetleri............................. ............................249

Nemzn mstehablar ....................... .............................250

Nemzn db ............................ ..................................250

-4-

Nemzn mekrhlar.................... ...................................252

Nemz bozan eyler ............................ .........................254

Cemat ile nemzn fazleti.............. ...............................258

Nemzda immet, ............................ ............................258

Nemzda tadl-i erkn....................... .............................259

Yolculukda nemz...........................................................260

ftith tekbrinin fezili...................... ..............................262

Cennt-i liyyt hakknda ................................................264

Kaz nemzlar...............................................................266

Meyyit iin nemz iskt ..................................................271

Cumaya dir ................................................................274

Nemz klmak, zr shibi olmak.......................................279

Hastalkda nemz ..........................................................281

Nemzn ehemmiyyeti ....................................................284

Zekt vermek................................................................292

Oruc bb .....................................................................300

Kurbann art dr .......................................................306

Haccn rkn dr.........................................................307

Ellidrt farz ...................................................................308

Gnh- kebir hakknda .................................................311

Avret mahalli ve kadnlarn rtnmesi ...............................315

Mminin evsf .............................................................321

Ahlk- hamdenin beyn.................................................323

Fezil-i eshb bahsi ........................................................325

Tam bahsi ..................................................................327

Evlenmee dir .............................................................331

Cenzenin techiz, tekfn ve defnine dir.............................337

lm hllerine dir ........................................................339

Masmlarn lmne dir ...............................................343

Mslimn kadnlarn lmne dir.....................................344

Mazlm, sabrl ve garb olanlarn lmne dir, ehdler....347

Kfirlerin lmne dir....................................................348

Kabr ziyreti ve Kurn- kerm okumak.............. .....352

nc cild, 9. cu mektb................................................355

nc cild, 84. c mektb..............................................356

Abdllah- Dehlevnin (Mektib-i erfe) kitbnn

114. c mektbu ..........................................................357

Cennet Yolu lmihli kitbnn son sz..............................360

III. Ey Oul lmihli [Sleymn bin Cez]......................363

Birinci bb: Nemz.........................................................364

Abdest bahsi..................................................................365

Abdestin farzlar, snnetleri,.............................................366

Abdestin mstehablar, db, nfileleri .............................367

Abdestin mekrhlar, abdesti bozan eyler .........................368

Gusl bahsi, ...................................................................368

Gusln farzlar, snnetleri, sebebleri..................................369

Snnet olan gusller ........................................................369

Mest zerine mesh bahsi .................................................370

-5-

Teyemmm bahsi ..........................................................370

Nemzn artlar.............................................................380

Nemz vaktleri...............................................................381

Nemzn eds ...............................................................400

Sabh nemz ...............................................................400

Cmi db bahsi ..........................................................403

yetel-krsnin fazleti ....................................................405

Msfeha (el skmak)......................................................406

Cematin fazleti............................................................407

Kurn- kerm okurken edebler ........................................416

Ezn bahsi....................................................................423

Yolculukda nemz...........................................................429

Receb-i erfin fazleti. abn- erfin fazleti.....................430

Ramezn- erfin fazleti..................................................431

Tervhin fazleti.............................................................433

mn bahsi ...................................................................438

Tevhd fasl ...................................................................441

Allah rzs.....................................................................443

Hamd etmek fazleti........................................................444

mn ds ...................................................................445

Tecdd-i mn ds ..................... ..................................447

hls sresini okumann fazleti ............ ...........................448

Salevt fasl................ ..................................................449

Al-veride yalan sylemek fasl ................. ...........454

Vcd emnetinin fasl ....................... ............................455

Nimetlere kr fasl ................. .....................................459

Bayram fazleti............ ..................................................460

Zhd ve takv fasl ................ .......................................466

Ana-babaya itat fasl ........ ...........................................470

Sla- rahm bahsi ............. ..............................................476

Nikh fasl............ ........................................................477

St kardelik.............. ...................................................484

Komu fasl. .............. ...................................................486

Mahalle db hakknda fasl ......... ...................................487

Cumann db hakkndadr ........ ....................................487

limler ile sohbet db ............ ......................................491

Hkim ve davclar fasl ........ .........................................492

Arkadalk ve dostluk ................ .....................................492

Yemek yime fasl .......... .................................................493

Su imek db........ ......................................................496

Kadnlarn hayz ve nifs hlleri .............. .........................501

Sabr fasl.......... ............................................................529

Kabr ziyreti fasl................ ...........................................529

Zekt vermek............... .................................................534

Yardm dernekleri, kumar, sigorta............... ............538

Hakk mslimn nasl olur ......... .....................................551

Muhammed Masm Frknin onbir mektbu .....................557

-6-

SLM AHLKI

NSZ

Besmeleyle balyalm kitba!

Allah ad, en iyi bir snakdr.

Nimetleri smaz l, hisba,

ok acyan, afv seven bir Rabdr!

Allah tel, dnyda btn insanlara acyor. Muhtc olduklar nimetleri yaratp, herkese gnderiyor. Dnyda ve hretde sedete kavumak iin, bu nimetlerin nasl kullanlacan da bildiriyor. slmiyyeti hi iitmemi olan kfirlerin Cehenneme sokulmyacaklarn, bunlarn hesbdan sonra, hayvnlar gibi yok olacaklarn, mm- Rabbn, 259.cu mektbunda bildirmekdedir. itdikden sonra, dnp mn edenleri Cennete sokacakdr. Dnmek iin mr boyu zemn vermidir. Nefslerine, kt arkadalara, zararl kitblara ve yabanc radyolara aldanarak kfr ve dallet yoluna sapanlardan mna gelenleri afv ediyor. Bunlar ebed felketden kurtaryor. Azgn, zlim olanlara hidyetini ihsn etmiyor. Onlar, beendikleri, istedikleri, iine ddkleri inkr bataklnda brakyor. hretde, Cehenneme gitmesi gereken mminlerden, dilediklerini, Cehennemde, gnhlar bitinciye kadar yakdkdan sonra Cennete kavuduracakdr. Her canly yaratan, her vr, her n varlkda durduran, hepsini korku ve dehetden koruyan yalnz Odur.

Herhangi bir kimse, herhangi bir zemnda, herhangi bir yerde, herhangi bir kimseye, herhangi bir eyden dolay, herhangi bir sretle hamd ve kr ederse, bu medh- senlarn ve teekkrlerin hepsi, Allah telya mahssdur. nki, her nimeti [iyilii] yaratan, gnderen, hep Odur. O htrlatmazsa ve kuvvet ve kolaylk vermezse, kimse kimseye iyilik ve ktlk yapamaz. Hep Onun diledii olur. Onun dilemediini kimse yapamaz. [Hads-i kudsde, (nsanlar, beni tanmakla ereflenmeleri iin yaratdm) buyuruldu. Bunu iitince, (kfirler, dnyda Allah telya inanmyorlar. Bu hads-i erf hsl olmuyor) demek doru deildir. nki, limler, veller, belli bir dereceye ykselince, belli bir yaa gelince, Allah tely tanmaa balyorlar. Kfirler de, hrete gidince tanyacaklardr. Tanmyan kalmyacakdr.]

Hamd, btn nimetleri Allah telnn yaratdna ve gnderdiine inanmak ve sylemek demekdir. kr, btn nimetleri ahkm- islmiyyeye uygun kullanmak demekdir. Nimet, fideli ey demekdir. Nimetler, Ehl-i snnet limlerinin kitblarnda yazldr. Ehl-i snnet limleri, mehr drt mezhebin limleridir.

-7-

Onun sevgili Peygamberi, insanlarn her bakmdan en gzeli, en stn olan Muhammed aleyhisselma ve Onun iyi ahlk ve ilm saan, line, yan akrabsna ve Eshbnn hepsine rdvnullahi tel aleyhim ecman bizden dlar ve selmlar olsun!

Mslimnlarn renmeleri lzm olan bilgilere (slm ilmleri) denir. slm ilmleri ikiye ayrlr: (Din bilgileri) ve (Fen bilgileri). Fen bilgilerine (Hikmet) denir. Dinde reformcular, fen bilgilerine (Rasyonel bilgiler), din bilgilerine (Skolastik bilgiler) diyor. Peygamberimiz sallallah aleyhi ve sellem (Hikmet, mslimnn gayb olmu mal gibidir. Onu nerede bulursa alsn!) buyurdu. Bu hads-i erf, fen bilgilerini renmei emr etmekdedir. Din bilgilerinin ess yirmi ilmdir. Bunlardan sekizi, yksek ilmler, onikisi de, yardmc ilmlerdir. Yksek ilmlerden birisi, (Ahlk ilmleri)dir.

[Gzel ahlk shibi olan ve zemnnn fen bilgilerinde ykselmi olan mslimna (Meden), yan ilerici denir. Fende ilerlemi ar sany kurmu, fekat ahlk bozuk olan kimseye (Zlim), yan (gerici), ekiy ve diktatr denir. Fen ve sanatda geri ve ahlk bozuk olanlara (Vah), yan d denir. (Medeniyyet), tamr-i bild ve terfh-i ibddr. Yan, ehrler yapmak ve insanlara hizmetdir. Bu da, fen ve sanat ve gzel ahlk ile olur. Ksacas, fen ve sanatin gzel ahlk ile birlikde olmasna (Medeniyyet) denir. Meden insan, fen ve sanati, insanlarn hizmetinde kullanr. Zlimler ise, insanlara ikence yapmakda kullanr. Grlyor ki, hakk mslimn, ilerici bir insandr. Hristiyan, yehd ve komnist [yan dinsiz], gerici, ak ve zevall bir kimsedir. Grlyor ki, medeniyyet, ehrler, binlar yapmakdr. Bu da, fen ve sanat ile olur. Tekml-i snat, telhuk- efkr iledir. nsanlarn refh iinde yaamalar da, islm ahlk ile olur.]

Her mslimnn islm bilgilerini lzmu kadar renmesi farzdr. Bunun iin, islm limleri, birok kitb yazmlardr. Ahlk kitblarndan Nasrddn-i Muhammed Tsnin yazd (Ahlk- nsr) ve Cellddn-i Muhammed Devnnin yazd (Ahlk- Cell) ve Hiratl Hseyn Vz- Kifnin yazd (Ahlk- muhsin) kitblar mehrdur. Kitbmzn birinci ksm, Muhammed Hdimnin rahimehullah tel (Berka) kitbndan terceme edilmidir. Bu ksmda, islmiyyetin beenmedii ahlk ve bunlardan korunma ve kurtulma relerini bildireceiz. Bu kt ahlk, kalbin hastalklardr. Kalbi ve rhu ebed lme srklerler. Baka kitblardan alarak yaplan ilveler, keli parantez [ ] iine yazlmdr. Kitbmzn ikinci ksmnda, 979 [m. 1572] senesinde Edirnede veft etmi olan, Al bin Emrullahn rahime-hullah tel yazm olduu, trke (Ahlk- al) kitbnn ba ksmn yazarak, ahlkn tarfini ve eidlerini aklyacaz.

Bu kitbmz okuyan temiz genler, dedelerinin, salam bedenli, iyi ahlkl, alkan, meden, ilerici olduklarn anlyacak, islm dmanlarnn yalanlarna, iftirlarna aldanmakdan kurtulacakdr.

Nasrddn-i Tsnin ismi Muhammed bin Fahreddndir. Hicr 597

-8-

senesinde Tsda yan Mehed ehrinde tevelld, 672 [m. 1273] de Baddda veft etdi. idi. Hlgnn Badd yakp ykmasna, yzbinlerle mslimn ldrmesine sebeb olanlardan biridir. Hlgnn vezri oldu. Drtyzbin kitb bulunan bir ktbhne ve Rasadhne, bir akademi yapd. ok kitb yazd. (Fideli Bilgiler) kitbnn 95.ci sahfesine baknz!

Muhammed Cellddn-i Devn rahime-hullah tel 829 senesinde tevelld, 908 [m. 1503] de, rzda veft etdi. slm limlerinin en byklerindendir. ok kitb yazd. (Ahlk- Cell) kitb fris olup, 1304 [m. 1882] senesinde Hindistnda sekizinci basks yaplmdr. ngilizceye de terceme edilmidir.

Hseyn bin Al Vz-i Kif rahime-hullah tel, Hiratda vz idi. Hicr 910 [m. 1505] senesinde orada veft etdi.

Ey temiz genler! Ey, mrlerini islm dninin gzel ahlkn renmekde ve yaymakda tketen ve canlarn Allahn dnini insanlara yaymakda fed eden ehdlerin asl ve kymetli ocuklar! erefli ecddmzn sizlere tam ve doru olarak getirdii ve emnet brakd, mubrek islm dnini ve bunun bildirdii gzel ahlk iyi reniniz! Gzel yurdumuza gz diken, can, mal, din ve ahlk dmanlarnn saldrlarna kar, bu mukaddes emneti btn gcnzle savununuz! Her yere yayarak, insanlar sedete kavudurmaa alnz! Biliniz ki, dnimiz, gzel huylu olmamz, sevimemizi, byklere hurmet, kklere efkat etmei, dinli dinsiz, herkese iyilik etmei emr etmekdedir. Herkesin hakkn, cretini veriniz! Kannlara, hkmetin emrlerine kar gelmeyiniz! Vergilerinizi vaktinde deyiniz! Allahn, dorularn yardmcs olduunu hi unutmaynz! Sevielim, yardmlaalm ki, Allah tel yardmcmz olsun!

slm limleri buyuruyorlar ki, (Allah tel insanda ey yaratd: Akl, kalb ve nefs. Bunlarn hibiri grlmez. Varlklarn eserleri ile, yapdklar ilerle ve dnimizin bildirmesi ile anlyoruz. Akl ve nefs dimgmzda, kalb gsmzn sol tarafndaki yreimizdedir. Bunlar, madde deildir. Yer kaplamazlar. Buralarda bulunmalar, elektriin ampulde, mikntisin endksiyon bobininde bulunmas gibidir. Akl, fen bilgilerini anlamaa alr. Bunlar anlar. slmiyyete uygun olanlarn, fenlarndan, zararl olanlarndan ayrr. yileri, fenlar, islmiyyet ayrmakdadr. slmiyyeti bilen ve uymak istiyen akla (Akl- selm) denir. Akl az olan, hep aran kimseye (Ahmak), akl hi olmyana (Mecnn) denir. Selm olan akl, islmiyyetin bildirdii iyi eyleri kalbe bildirir. Kalb de, bunlar yapma irde ederek, dimgdan kan hareket sinirleri vstas ile, azlara, organlara yapdrr. yi vey fen eyleri yapmak arzsunun kalbe yerlemesine (Ahlk), (Huy) denir. Nefs, bedene tatl gelen eylere dkndr. Bunlarn iyi, fen, fideli, zararl olduklarn dnmez. Arzlar, islmiyyetin emrlerine uygun olmaz. slmiyyetin yasak etdii eyleri yapmak, nefsi kuvvetlendirir. Dah beterini yapdrmak ister. Fen, zararl

-9-

eyleri, iyi gsterip, kalbi aldatr. Kalbe bunlar yapdrarak, zevklerine kavumak iin alr. Kalbin nefse aldanarak, fen huylu olmamas iin, ahkm- islmiyyeye uyarak kalbi kuvvetlendirmek ve nefsi zafletmek lzmdr. Akl kuvvetlendirmek, islm bilgilerini okuyup, renmekle olduu gibi, kalbin kuvvetlenmesi, yan temizlenmesi de, ahkm- islmiyyeye uymakla olur. slmiyyete uymak iin, ihls lzmdr. (hls), ileri, ibdetleri, Allah tel emr etdii iin yapmak, baka hibir menfeat dnmemekdir. Kalbde ihls hsl olmas, kalbin zikr etmesi ile, yan Allah ismini ok sylemesi ile olur. Zikrin ehemmiyyeti, (Kymet ve hret) kitb 284.c sahfesinden balyarak, uzun bildirilmekdedir. Zikrin nasl yaplacan, Mrid-i kmilden renmek ve aklda bulunan ve his organlarndan gelen dny dncelerini kalbden karmak artdr. Dny dncesi hi kalmazsa, kalb kendiliinden zikr etmee balar. Zikrin nasl yaplaca (Tam lmihl)in 921.ci sahfesinde yazldr. iedeki su boalnca, havnn ieye kendiliinden, hemen girmesi gibidir. Kalbi dny dncelerinden korumak, kalbin Mrid-i kmilin kalbinden feyz [Nr] almas ile olur. Kalbden kalbe (feyz), muhabbet yolu ile akar. Mridin baka memleketde bulunmas vey veft etmi olmas, feyz gelmesine mni olmaz. (Mrid), islm bilgilerini iyi bilen ve islmiyyete tm uyan, ihls shibi, Ehl-i snnet limidir. slmiyyete uymak, kalbi kuvvetlendirdii gibi, nefsi zafletir. Bu sebeb ile (nefs), kalbin islmiyyete uymasn, Mrid-i kmilin sohbetinde bulunma, kitblarn okuma istemez. Dinsiz, mnsz olmasn ister. Akllarna uymayp, nefslerine uyan kimseler, bunun iin, dinsiz olmakdadr. Nefs lmez. Fekat, gc kuvveti kalmaynca, kalbi aldatamaz.)

Bugn, yer yznde bulunan mslimnlar frkaya ayrlmdr. Birinci frka, Eshb- kirmn yolunda olan, hakk mslimnlardr. Bunlara (Ehl-i snnet) ve (Snn) ve (Frka-i nciyye), Cehennemden kurtulan frka denir. kinci frka, Eshb- kirma dman olanlardr. Bunlara () vey (Frka-i dlle) sapk frka denir. ncs, snnlere ve lere dman olanlardr. Bunlara (Vehhb) ve (Necd) denir. nki bunlar, ilk olarak Arabistnn Necd ehrinde meydna kmdr. Bunlara (Frka-i melne) de denir. nki, bunlarn mslimnlara mrik dedikleri (Kymet ve hret) ve (Sedet-i Ebediyye) kitblarmzda yazldr. Mslimnlara kfir diyene Peygamberimiz lanet etmidir. frkasn yehdler, vehhb frkasn ingilizler kurdu. Ehl-i snnet frkasn trkler korudu.

Hangi frkadan olursa olsun, nefsine uyan ve kalbi bozuk olan, Cehenneme gidecekdir. Her mmin, nefsini tezkiye iin, her zemn ok (L ilhe illallah) ve kalbini tasfiye iin (Estagfirullah) okumaldr. Ahkm- islmiyyeye uyann ds muhakkak kabl olur. Nemz klmyann, ak kadnlara bakann ve harm yiyip ienin, ahkm- islmiyyeye uymad anlalr. Bunlarn dlar kabl olmaz.

Mld sene Hicr ems Hicr kamer

2001 1380 1422

-10-

SLM AHLKI

Birinci Ksm

Kitbmzn birinci ksmnda, kt ahlkdan mhim olan krk adedi ve bunlarn ilclar aklanacakdr. Aadaki yazlarn hepsi, Eb Sad Muhammed Hdimnin rahime-hullah tel (Berka) kitbnn birinci cildinden terceme edilmidir. Bu kitb iki cild olup arabdir. 1284 [m. 1868] senesinde stanbulda basdrlm, 1411 [m. 1991] de, (Hakkat Kitbevi) tarafndan, tekrr tab edilmidir. Hdim hazretleri, 1176 hicr kamer [m. 1762] senesinde Konyann Hdim kasabasnda veft etmidir.

KT AHLK VE BUNLARDAN

KURTULMAK RELER

nsana dnyda ve hretde zarar veren herey, kt ahlkdan meydna gelmekdedir. Yan, zararlarn, ktlklerin ba, kt huylu olmakdr. Harmlardan [ktlklerden] saknmaa (Takv) denir. Takv, ibdetlerin en kymetlisidir. nki, bireyi tezyn etmek, sslemek iin, nce pislikleri, ktlkleri yok etmek lzmdr. Bunun iin, gnhlardan temizlenmedike, tatlarn, ibdetlerin fidesi olmaz. Hibirine sevb verilmez. Ktlklerin en kts, (kfr)dr. Kfirin [Allaha dman olann] hibir iyilii, hayrt, hasent, hretde fideli olmaz. [Zulm ile ldrlen kfir,ehd olmaz. Cennete girmez.] mn olmyann hibir iyiliine sevb verilmez. Btn iyiliklerin temeli takvdr. Hereyden nce, takv shibi olmaa almak lzmdr. Herkese, takv shibi olmalarn emr ve nashat etmelidir. Dnyda rhata, huzra kavumak, sevimek, kardee yaayabilmek, hretde de, sonsuz azbdan hals olarak, ebed nimetlere, sedetlere kavumak, ancak takv ile nasb olur.

Kt huylar, kalbi hasta eder. Bu hastaln artmas, kalbin lmne [yan kfre] sebeb olur. Kt huylarn en kts olan irk, yan kfr ise, kalbin en byk zehridir. mn olmyann, (Kalbim temizdir. Sen kalbe bak) gibi szleri, bo lflardr. lm olan kalb temiz olmaz.

Kfrn env vardr. Hepsinin de en kts, en by (irk)dir. Bir ktln her eidini bildirmek iin, ok kerre, bunlarn en k-

-11-

ts sylenir. Bunun iin, yet-i kermelerde ve hads-i erflerde bulunan irk kelimesinden, her nev kfr mans anlalr. Nis sresinin krksekiz ve yzonaltnc yet-i kermelerinde, mrikin hi afv edilmiyecei bildirildi. Bu yet-i kermeler, kfirlerin Cehennem ateinde sonsuz yanacaklarn bildirmekdedir.

[(irk), Allah telya ortak yapmak, benzetmek demekdir. Benzeten kimseye (Mrik), benzetilen eye (erk) denir. Bir kimsede, bireyde, lhiyyet sfatlarndan birisinin bulunduuna inanmak, onu erk yapmak olur. Allah telya mahss olan sfatlara, yan (Sft- ztiyye) ve (Sft- sbtiyye)lere (lhiyyet sfatlar) denir. Sonsuz var olmak, yaratmak, hereyi bilmek, hastalara if vermek, lhiyyet sfatlarndandr. Bir insanda, gnede, inekde, herhangi bir mahlkda, lhiyyet sfat bulunduuna inanarak, ona tazm, hurmet etmee, ona yalvarmaa, ona (ibdet etmek), tapnmak denir. O eyler (Sanem=put) olur. Byle zan olunan insann ve kfirlerin heykelleri, resmleri ve mezrlar nnde de, tazm edici eyler sylemek, yapmak da, ibdet etmek, irk olur. Bir insanda lhiyyet sfatlarndan birinin bulunduuna inanmayp, Allahn sevgili kulu olduuna vey vatana, millete hizmetleri olduuna inanarak, bunun resmine, heykeline, tazm etmek irk olmaz, kfr olmaz. Fekat, herhangi bir insann resmine hurmet etmek harm olduu iin, tazm, hurmet eden bir mslimn fsk olur. Harm olduuna ehemmiyyet vermezse, dier bir harm, ehemmiyyet vermiyerek yapanlar gibi (Mrted) olur. Mrik olmyan yehd ve hristiyanlar da, Muhammed aleyhisselma inanmadklar iin kfirdirler. [Allaha dmandrlar.] Bunlara (Kitbl kfir) denir. imdi, hristiyanlarn ou, s aleyhisselma lhiyyet sfat isnd etdikleri iin, mrikdir. Barnabas ve Aryus mezhebinde olanlar, kitbl kfir iseler de, bunlar bugn yokdur.]

Kalb hastalklarnn irkden sonra en kts, (Bidat)lara inanmak ve bidat ilemekdir. Bidatlardan sonra, gnhlardan saknmamak gelir. Kk olsun, byk olsun, irkden yan kfrden baka gnh ileyip, tevbe etmeden len bir mmin, efat olunmakla, yhud hibir sebeb olmadan, yalnz Allah telnn merhamet etmesi ile, afv olunabilir. Kk gnh, afv edilmezse, Cehennemde azb ekilecekdir. Kul hakk da bulunan gnhlarn afv gdr ve azblar dah iddetli olacakdr. Zevcesinin mehrini vermemek ve insanlarn hak dni renmelerine mni olmak, kul haklarnn en bydr. Hads-i erflerde buyuruldu ki, (Bir zemn gelir ki, insan kazancnn halldan m, harmdan m olduunu dnmez) ve (Bir zemn gelir ki, islmiyyete yapmak, elinde ate tutmak gibi g olur.) Bunun iin, harmlarn-

-12-

hepsinden ve tahrm mekrhlardan saknmak takv olur. Farzlar ve vcibleri terk etmek harmdr. Mekked snnetleri zrsz terk etmek tahrmen mekrh olur denildi. tikdda ve ahlkda ve amelde emr olunanlar terk edene, kymetde azb yaplacakdr. Azba sebeb olan eyleri terk etmek lzmdr. Mesel nemz klmamak ve kadnlarn, kzlarn ak gezmeleri byk gnhlardandr. Bir gnh terk etmek, mesel be vakt nemz hergn klmak ok lzmdr. Fekat, bu kitbmzda, terk edilmemesi lzm olanlar deil, terk edilmesi lzm olanlar bildireceiz.

Yaplmamas lzm olan eyler, y belli bir uzv ile yaplr, yhud btn beden ile yaplr. Gnh ilenen uzvlardan sekiz uzv mehrdur. Bu uzvlar, kalb, kulak, gz, dil, el, mide, ferc ve ayaklardr. Kalb, insann gsnde, sol tarafnda bulunan yrek denilen et parasna nefh olunmu [frlm] rhn bir latfedir. Rh gibi, madde olmyan [mcerred olan] bir varlkdr. Gnh iliyen, bu uzvlarn kendileri deildir. Bunlarda bulunan his kuvvetleridir. Dnyda ve hretde sedete kavumak, rhat etmek istiyen kimse, bu uzvlarn gnh ilemelerine mni olmaldr. Gnh ilememek, kalbinde meleke, tabat, hlini almaldr. Nemz klan, harm ilemiyen snn bir kimseye (Mttek) ve (Slih) [iyi insan] denir. Allah telnn rzsna, sevmesine kavuarak, (Vel)si olur. Kalbde tabat hlini almadan, kendini zorlyarak gnhlardan saknmak da, takv olur ise de, vel olmak iin, gnh ilememek tabat, huy hlini almaldr. Bunun iin de, kalbin temizlenmesi lzmdr. (Kalbin temizlenmesi, islmiyyete uymakla olur.) (slmiyyet) ksmdr: lm, amel, ihls. Yan, emrleri ve yasaklar renmek, rendiklerine tbi olmak, bunlar yalnz Allah rzs iin yapmak lzmdr. Kurn- kerm, bu n emr ve medh etmekdedir. 449. cu sahfeye baknz! Bu (slm ahlk) kitbnda, kalbin temizlenmesi iin, yalnz, terk edilmesi lzm olan gnhlar bildirilecekdir. Bunlara (Kt ahlk) denir.

KT AHLK VE LLARI

Mslimnn hereyden evvel kalbini temizlemesi lzmdr. nki, kalb, btn bedenin residir. Btn uzvlar kalbin emrindedir. Peygamberimiz sallallah aleyhi ve sellem, (nsann bedeninde bir et paras vardr. Bu iyi olursa, btn uzvlar iyi olur. Bu kt olursa, btn organlar bozuk olur. Bu, kalbdir) buyurdu. Yan bu, yrek denilen et parasndaki gnldr. Bunun iyi olmas, kt ahlkdan temizlenmesi ve iyi ahlk ile tezyn edilmesidir. nsann sretine, ekline (Beden), (Halk) denir. nsann kalbindeki kuvvete, hle, huya (Hulk) denir. (Ahlk- zemme), kalbin hastalklar-

-13-

dr. Bunlarn tedvleri gdr. lclarn iyi bilmek ve iyi kullanmak lzmdr. Hulk, yan huy, kalbdeki meleke ve kalbdeki arz, hl demekdir. nsann itikd, szleri, hareketleri, hep bu kuvvetden hsl olmakdadr. htiyr hareketleri, huyunun eserleridir.

Ahlk tebdl etmek, ktsn yok edip, yerine iyisini getirmek mmkindir. Hads-i erfde, (ahlknz iyilediriniz!) buyuruldu. slmiyyet mmkin olmyan eyi emr etmez. Tecribeler de, byle olduunu gstermekdedir. [Tecribe, kat bilgi elde etmee yaryan vstadan biridir. Bu vstalardan ikincisi, Muhbir-i Sdkn haber vermesidir. ncs, hesb ile anlamakdr.] nsanlarn, ahlklarn tebdl etmek istidadlar ayn deildir.

Ahlkn menei, sebebi, insn rhun kuvvetidir. Bunlardan birincisi, rhun (drk) kuvvetidir. Buna (Nutk) ve (Akl) denir. Nutkun nazar kuvvetinin mutedil, orta mikdrna (Hikmet) denir. Hikmet, iyiyi ktden, hakk btldan ayran kuvvetdir. Bu kuvvetin lzmundan fazla olmasna (Cerbeze), yan ukallk denir. Cerbeze insan, mmkin olmayan eyleri anlamaa kalkr. Mtebih yetlere man verir. Kaz kader zerinde konuur. Mekr, hiyle, sihr gibi zararl eyler yapar. Bu kuvvetin lzmundan az olmasna (Beldet), yan ahmaklk denir. Byle kimse, hayr, erri birbirinden ayramaz. Nutkun amel kuvvetinin orta olmasna (Adlet) denir. Adletin az ou olmaz.

Ahlkn kayna olan kuvvetlerden ikincisi (Gadab)dr. Hayvn rhun kuvvetidir. Beenmedii, istemedii birey karsnda, kan harekete gelir. Bu kuvvetin insn rh tarafndan temn edilen orta mikdrna (ecat), cesret denir. Lzmlu, fideli ilere atlmakdr. Mslimnlarn, iki mislinden fazla olmyan kfirlerle harb etmeleri, mazlmu zlimden kurtarmalar byledir. Bu kuvvetin fazla olmas (Tehevvr), atlgan, saldrgan olmakdr. abuk hiddetlenir. Bu kuvvetin az olmas (Cbn), korkaklkdr. Lzmlu olan eyi yapmakdan ekinir.

Rhun kuvvetlerinden ncs (ehvet)dir. Hayvn rhun, kendine tatl gelen eyleri istemesidir. Bunun insn rh tarafndan temn edilen orta mikdrna (ffet), nms denir. nsan, tabatinin muhtc olduu eyleri, islmiyyete ve insanla uygun olarak yapar. Lzmundan fazla olmasna (ereh), hrs ve fcr denir. Halldan olsun, harmdan olsun, her istediini elde etmee alr. Bakalarnn zararna da olsa, beendii eyleri toplar. ehvetin lzmundan az olmasna (Humd), uyuukluk denir ki, hasta olduundan vey haysndan, yhud korkusundan, kibrinden, muhtc olduu eylere kavumakda gevek davranr.

Yukarda bildirilen drt orta derece, yan hikmet, adlet ve if-

-14-

fet ve ecat, iyi huylarn essdr. nsan, rhun kuvvetinden hikmete tbi olunca, dier ikisine, yan gadaba ve ehvete hkim olur. Bu ikisini, orta dereceli olan iffete ve ecate kavudurarak sedete erer. Eer, akln nazar kuvveti; orta derecesi olan hikmeti bulamayp, iki kt uca meyl ederse, kt huylar hsl olur. Ar olan alt huy, her zemn ktdr. Orta derecede olan drt huy da, kt niyyet ile yaplnca, kt olur. Mala, mevke kavumak iin, din adam olmak, riy ile, gsteri olarak nemz klmak ve cihd yapmak, hikmeti ktye kullanmak olur. Bir zevke vey mevke kavumak iin, baz zevklerini terk etmek, iffeti ktye kullanmakdr.

Ess olan drt iyi huydan herbirinin, eserleri, almetleri vardr. Hikmetin yedi eseri vardr. ecatin ve iffetin onbirer eserleri vardr.

Kt huylarn ilc -Kt huylarn hepsi iin mterek ilc, hastal ve zararn ve sebebini ve zddn ve ilcn fidesini bilmekdir. Sonra, bu hastal kendinde tehs etmek, aramak, bulmak gelir. Bu tehsi kendi yapar. Yhud bir limin, rehberin bildirmesi ile anlar. Mmin, mminin aynasdr. nsan kendi kusrlarn zor anlar. Gvendii arkadana sorarak da, kusrunu renir. Sdk olan dost, onu tehlkelerden, korkulardan muhfaza eden kimsedir. Byle bir arkada bulmak ok mkildir. Bunun iindir ki, mm- fi:

Sdk dost ve hlis Kimy

az bulunur, hi arama! buyurdu.

Hazret-i mer radyallah anh de,

Arkadam aybma uyard beni,

kardelik snnetinin budur temeli! buyurdu.

Dmanlarnn kendisine kar kullandklar kelimeler de, insana ayblarn tantmaa yarar. nki dman, insann ayblarn arayp, yzne arpar. yi arkadalar ise, insann ayblarn pek grmezler. Birisi brhm Edhem hazretlerine, aybn, kusrunu bildirmesi iin yalvarnca, seni dost edindim. Her hlin, hareketlerin, bana gzel grnyor. Aybn bakalarna sor dedi. Bakasnda bir ayb grnce, bunu kendinde aramak, kendinde bulursa, bundan kurtulmaa almak da, kt huylarn ilclarndandr. (Mmin mminin aynasdr) hads-i erfinin mans budur. Yan, bakasnn ayblarnda, kendi ayblarn grr. s aleyhisselma, bu gzel ahlkn kimden rendin dediklerinde, (Bir kimseden renmedim. nsanlara bakdm. Houma gitmiyen huylarndan ictinb etdim. Beendiklerimi ben de yapdm) buyurdu. Lokman hakme, (Edebi kimden rendin) dediklerinde, (Edeb-

-15-

sizden!) dedi. Selef-i slihnin, Eshb- kirmn, Vellerin rahmetullahi tel aleyhim ecman hayt hikyelerini okumak da, iyi huylu olmaa sebeb olur.

Kendinde kt huy bulunan kimse, buna yakalanmann sebebini aradrmal, bu sebebi yok etmee, bunun zddn yapmaa almaldr. Kt huydan kurtulmak, bunun zddn yapmak iin ok uramak lzmdr. nki, insann ald eyden kurtulmas mkildir. Kt eyler nefse tatl gelir.

nsann, kt ey yapnca, arkasndan riyzet ekmei, nefse g gelen ey yapma det edinmesi de, fideli ilcdr. Mesel, bir ktlk yaparsam, u kadar sadaka vereceim vey oruc tutacam, gece nemzlar klacam diye yemn etmelidir. Nefs, bu g eyleri yapmamak iin, onlara sebeb olan kt detini yapmaz. Kt ahlkn zararlarn okumak, iitmek de, fideli ilcdr. Bu zararlar bildiren hads-i erfler okdur. Bunlardan birka unlardr:

1 -(Allah katnda kt huydan byk gnh yokdur.) nki, bunun gnh olduunu bilmez. Tevbe etmez. ledike, gnh katkat artar.

2 -(nsanlarn hi ekinmeden, sklmadan yapdklar gnh, kt huylu olmakdr.)

3 -(Her gnhn tevbesi vardr. Kt ahlkn tevbesi olmaz. nsan, kt huyunun tevbesini yapmayp, dah ktsn yapar.)

4 -(Scak su buzu eritdii gibi, iyi ahlk da, hatlar eritir. Sirke bal bozduu gibi, kt ahlk, hayrt, hasent mahv eder.)

Kt niyyet ile olmyan hikmet, adlet, iffet ve ecat, iyi ahlkn kaynadr. yi huylu olmak iin ve iyi ahlkn muhfaza edebilmek iin, slih kimselerle, iyi huylularla arkadalk etmelidir. nsann ahlk, arkadann huyu gibi olur. Ahlk, hastalk gibi srdir. Kt huylu ile arkadalk etmemelidir. Hads-i erfde, (nsann dni, arkadann dni gibi olur) buyuruldu. Fidesiz eylerden, oyunlardan, zararl akalamakdan ve mnkaa etmekden ictinb etmelidir. lm renmeli ve fideli iler yapmaldr. Ahlk bozan, ehveti harekete getiren seks, fuh kitblar okumamal, byle radyo ve televizyondan saknmaldr. yi huylarn fideleri ve harmlarn zararlar ve Cehennemdeki azblar, hep htrlanmaldr. Ml, mevk arkasnda koanlardan hibiri murdna kavuamamdr. Ml, mevki hayr iin aryan ve hayr ilerde kullanan, rhata, huzra kavumudur. Mal, mevk gye olmamal, hayra vsta olmaldr. Mal, mevk ,bir deryya benzer. ok kimse, bu denizde boulmudur. Allah teldan korkmak, bu derynn gemisidir. Hads-i erfde, (Dnyda, kalc deil, yolcu gibi yaamal! le-

-16-

ceini hi unutmamal!) buyuruldu. nsan, dnyda bk deildir. Dny zevklerine daldka, derdler, zntler, glkler artar. Aadaki hads-i erfleri hi unutmamaldr:

1 -(bdetleri az olan bir kul, iyi huyu ile, kymetde yksek derecelere kavuur.)

2 -(bdetlerin en kolay ve ok fidelisi, az konumak ve iyi huylu olmakdr.)

3 -(Bir kulun ibdetleri ok olsa da, kt huyu, onu Cehennemin dibine gtrr. Bazan kfre gtrr.)

4 - Birinin gndzleri oruc tutduu, geceleri nemz kld, fekat kt huylu olduu, dili ile komularna, arkadalarna eziyyet etdii sylendikde, Reslullah sallallah aleyhi ve sellem cevbnda, (Byle olmak iyi deildir. Gidecei yer, Cehennem ateidir) buyurdu.

5 -(Gzel ahlk temmlamak, yerledirmek iin gnderildim). Semv dinlerin hepsinde iyi huylar vard. Bu din, bunlar temmlamak iin gnderildi. Bu din varken, iyi huy bildirecek baka kaynaa, baka kimseye lzm yokdur. Bunun iin, Muhammed aleyhisselmdan sonra, Peygamber gelmiyecekdir.

6 -(yi huylu olan, dny ve hret sedetlerine kavuur.) nki iyi huylu kimse, Allah telya ve kullara kar olan haklar, vazfeleri f eder.

7 -(Sreti ve huyu gzel olan Cehennem atei yakmaz.)

8 -(Kendinden uzaklaanlara yaklamak, zulm edenleri afv etmek, kendini mahrm edenlere ihsn etmek, gzel huylu olmakdr). yi huylu kimse, kendisine darlana iyilik yapar. hsnda bulunur. Malna, haysiyyetine, bedenine zarar vereni afv eder.

9 -(Kzd zemn, yumuak davranann kalbini Allah tel emniyyet ve mn ile doldurur.) Korkusuz ve emn olur. Ktlk edene iyilik yapmak, iyi huylarn en stndr. Kmil insan olmann almetidir. Dmanlar dost yapar. mm- Gazl rahimehullah tel diyor ki, (ncl)de grdm: s aleyhisselm, (Ktlk yapana ktlkle cevb vermeyiniz! Sa yananza vurana, sol yananz eviriniz! Paltonuzu alana, alvarnz da veriniz!) buyurdu. Hristiyanlarn imdi ellerinde mevcd uydurma (ncl) kitblarnda da byle yazl olduunu (Cevb veremedi) kitbmz bildirmekdedir. Hristiyanlarn, spanyada, Kudsde, Hindistnda ve (Bosna Hersek)de mslimnlara ve yehdlere yapdklar korkunc zulmler ve engizisyon mahkemelerinde, birbirlerine yapdklar ikenceler, kitblarda mevcddur. Bu vah hareketleri, hakk ncle tbi olmadklarn gstermekdedir.

-17-

Her mslimn, kalbinden btn kt huylar karp, iyi ahlk yerledirmelidir. Birkan karp, birkan yerledirmekle, insan gzel huylu olmaz. Tesavvuf, insan bu kemle kavuduran yoldur. [Byle olmyan yola, tesavvuf denmez. Her ilmin, her sanatn sahteleri, bozuklar olduu gibi, dinden, islmiyyetden, islmiyyetin gzel ahlkndan haberleri olmyan sahtekrlar, yalanclar, kendilerine tarkatc, eyh diyorlar. Bunlara aldanmamal, chillerin, ahlkszlarn kitblarn okumamal, radyolarn dinlememeli, tuzaklarna dmemelidir.]

Kt ahlkn mehrlar altm adeddir. Bunlardan krk adedi terceme edilerek, krk madde hlinde aada bildirilmidir. Bunlardan saknan ve zdlarn yapan kimse, gzel ahlkl olur.

KFR

1 - Ktlklerin en kts, Allah telya inanmamak, ateist olmakdr. Muhammed aleyhisselma inanmamak (kfr) [Allaha dmanlk] olur. Meleklerin, insanlarn ve cinnin mn etmeleri, inanmalar emr olundu. Muhammed aleyhisselmn, Allah teldan getirip bildirdii eylerin hepsine kalb ile inanp, dil ile de ikrr etmee, sylemee (mn) denir. mnn yeri (Kalb)dir. Kalb, yrek dediimiz et parasnda bulunan bir kuvvetdir. Bu kuvvete (gnl) de denir. mn sylemee mni bulunduu zemn, sylememek afv olur. Mesel korkutulduu, hasta, dilsiz olduu, syleyecek vakt bulamadan ld zemn, sylemek cb etmez. Anlamadan, takld ederek inanmak da, mn olur. Allah telnn var olduunu anlamamak, dnmemek gnh olur. Bildirilenlerden birine inanmamak, hepsine inanmamak olur. Herbirini bilmeden, hepsine inandm demek de, mn olur. mn hsl olmak iin, islmiyyetin kfr almeti dedii eylerden saknmak da lzmdr. slmiyyetin ahkmndan yan emr ve yasaklarndan birini haff grmek, Kurn- kerm ile, melek ile, Peygamberlerden biri ile aleyhimssalevt vetteslmt alay etmek, kfr almetlerindendir. nkr etmek, yan iitdikden sonra inanmamak, tasdk etmemek demekdir. bhe etmek de, inkr olur.

Kfr nevdir: Cehl, chd [ind] ve hkm.

1-) Kfr olduunu herkesin bildii bir eyi, iitmedii, dnmedii iin kfir olanlarn kfr (Kfr-i cehl)dir. Cehl de iki drldr: Birincisi bastdir. Byle kimse, chil olduunu bilir. Bunlarda, yanl itikd olmaz. Hayvn gibidirler. nki, insan hayvndan ayran, ilm ve idrkdir. Bunlar, hayvndan da aadrlar.

-18-

nki hayvnlar, yaratldklar eyde ileridedirler. Kendilerine fideli eyleri anlar ve onlara yaklarlar. Zararl olanlar da anlayp, onlardan uzaklarlar. Hlbuki bunlar, bilmez olduklarn bildikleri hlde, bu irkin hlden uzaklamaz, ilme yaklamazlar.

[mm- Rabbn rahime-hullah tel, (Mektbt) kitbnn birinci cildinin ikiyzellidokuzuncu mektbunda buyuruyor ki, (Bu fakre gre, dada yetiip, hibir din duymayp, puta tapan mrikler, ne Cennete, ne de Cehenneme girmiyeceklerdir. hretde dirildikden sonra, hesba ekilip, zulmleri, kabhatleri kadar, maher yerinde azb ekeceklerdir. Herkesin hakk verildikden sonra, btn hayvnlar gibi, bunlar da, yok edileceklerdir. Bir yerde sonsuz kalmyacaklardr. Herkesin akl, dny ilerinde bile, arp yanlrken, Allah telnn, akllar ile bulamadklar iin, kullarn atede sonsuz olarak yakacan sylemek, bu fakre ok ar gelmekdedir. Kk iken len kfir ocuklar da, byle yok olacaklardr.

Bir Peygamberin aleyhimssalevt vetteslmt veftndan sonra, ok vakt geip, zlimler tarafndan din bozularak, unutulduu yerlerde yaayp, Peygamberlerden ve islmiyyetden haberi olmyan insanlar da, Cennete ve Cehenneme sokulmyacak, byle tekrr yok edileceklerdir). Kfir memleketlerinde yaayp, islmiyyeti iitmeyenler de byledir.]

mn edilecek eyleri ve farzlardan, harmlardan mehr olanlar, lzmu kadar renmek farzdr. Bunlar renmemek harmdr. itip de, renmee ehemmiyyet vermemek kfr olur. Cehlin ilc, alp renmekdir. Cehlin ikincisi, (Cehl-i mrekkeb)dir. Yanl, sapk itikd etmekdir. Yunan felsefecilerinden ve mslimnlardan yetmiiki bidat frkasndan mn gidenler byledir. Bu cehlet, birincisinden dah fendr. lc bilinemiyen bir hastalkdr. s aleyhisselm, (Sar, dilsizi tedv etdim. ly diriltdim. Fekat, cehl-i mrekkebin ilcn bulamadm) demidir. nki, byle kimse, cehlini ilm ve keml sanmakdadr. Chil ve rh hastas olduunu bilmez ki, ilcn arasn! Ancak, Allah telnn hidyeti ile hastaln anlyan, bu derdden kurtulabilir.

2-) (Kfr-i chd)ye, kfr-i ind de denir. Kfr olduunu bilerek, ind ederek, kfir olmakdr. Kibr sebebi ile ve mla, zevke ve mevk shibi olmay sevmekden vey ayblanmakdan korkmak sebebi ile hsl olur. Firavnn ve yoldalarnn kfrleri byle idi. Ms aleyhisselmn mucizelerini grdkleri hlde, mn etmediler. Bizim gibi bir insana inanmayz dediler. Kendileri gibi bir insann Peygamber olacan kabl etmediler. Peygamber

-19-

melekden olur sandlar. Hlbuki, kendileri gibi insan olan Firavna ilh dediler. Ona tapndlar. Rum mperatr Herakliys da, tahtndan, saltanatndan ayrlmak korkusu ile mn etmedi. Rum pdihlarna Kayser denir. Acem pdihlarna Kisr, Habe krallarna Nec ve Trk sultnlarna Hkan, Kbt pdihlarna Firavn, Msr sultnlarna Azz, Himyer sultnlarna Tbba denirdi. Eshb- kirmdan Dhye radyallah tel anh, Reslullahn sallallah aleyhi ve sellem islma davet eden mektbunu Medneden ma, Herakliysa getirdi. Herakliys, bir gn evvel, Mekkeden ma gelmi olan Kurey kfirlerinin ticret kervannn resi, Eb Sfyn seryna arp:

Mednede birisinin peygamberlik iddi etdiini iitdim. Kendisi, tannm kimselerden midir? Yoksa, aa tabakadan mdr? Ondan evvel, bakas da byle iddida bulundu mu? Dedeleri arasnda, melik ve emr olanlar var mdr. Kendisine tbi olanlar zengin midir, fakr ve ciz kimseler midir? almalar ilerliyor mu, geriliyor mu? Dnine girip de, sonra ayrlanlar oluyor mu? Sznde durmad, yalan syledii grld m? Harblerinde glib midir, malb mudur? Eb Sfyn bunlarn cevblarn bildirince, bu szlerinin hepsi, Onun peygamber olduunu gsteriyor dedi. Eb Sfyn [o zemn henz mn etmedii iin], kfrnden ve hasedinden dolay, yalan syledii de oldu. Bir gece iinde, Mekkeden, Kudsdeki Mescid-i aksya gtrldn syledi, dedi. Herakliysn yannda olup, bunu iitenlerden biri lfa karp:

Ben, o gece Mescid-i aksda idim dedi. O gece grdklerini anlatd. Ertesi gn, Herakliys, mektbu okutdu. Mektba inandn, Muhammed aleyhisselma mn etdiini Dhyeye bildirdi. Fekat, mn etdiimi millete bildirmekden korkuyorum. Bu mektbu falanca rhibe gtr. O, ok ey bilir. Onun da mn edeceini sanyorum dedi. Rhib, Reslullahdan gelen mektbu okuyunca, hemen mn etdi. Oradakilere de mn etmelerini syledi. Kendisini ldrdler. Dhye, Herakliysa gelip, olanlar bildirdi. Byle yaplacan bildiim iin, mn etdiimi kimseye sylemedim dedi. Reslullaha mektb gnderip mn etdiini bildirdi. Baehri olan Humsa gitdi. Orada kendisine, bir adamndan gelen mektbda, Muhammed aleyhisselmn peygamberlii ve muvaffakiyyetleri bildirildi. leri gelenleri toplayp, mektbu okutarak, kendisinin mn etdiini aklad. Hepsi kar kdlar. mn etmiyeceklerini ve red etdiklerini anlaynca, onlardan zr diledi. Maksadm, dnimize olan ballnzn kuvvetini anlamak idi dedi. Bu sz iitince, hepsi kendisine secde etdiler, rz olduklarn bildirdiler. Saltanatn karmamak iin, kfr m-

-20-

na terch etdi. Mslimnlarla harb etmek iin, Mte denilen yere ordu gnderdi. Burada ok mslimn ehd edildi. Reslullaha sallallah aleyhi ve sellem Herakliysn mektbu gelince, (Yalan syliyor. Nasrn dninden ayrlmad!) buyurdu. Herakliysa gnderilen mektb-i nebevnin sreti, (Buhr)de ve (Mevhib) ve (Berka)da yazldr.

3-) Kfrn nc nevi, (Kfr-i hkm)dir. slmiyyetin mnszlk almeti dedii szleri syliyen ve ileri yapan, kalbinde tasdk olsa ve inandn sylese de, kfir olur. slmiyyetin tazmini emr etdii eyi tahkr etmek, ktlemek byledir. Bunun iin, Allah telya lyk olmyan ey syliyen kfir olur. Mesel, Allah, Ardan vey gkden bize bakyor demek, sen bana zulm etdiin gibi, Allah da sana zulm ediyor demek, filn mslimn benim gzmde yehd gibidir demek, yalan bir sze, Allah biliyor ki, dorudur demek ve melekleri kltc eyler sylemek ve Kurn- kermi, hatt bir harfini kltc sz sylemek, bir harfine bile inanmamak, alg alarak Kurn okumak, hakk olan Tevrta ve ncle inanmamak, bunlar ktlemek, Kurn- kermi z olan harflerle okuyup Kurn budur demek, kfr olur. Peygamberleri kltc eyler sylemek, Kurn kermde ismleri bildirilen yirmibe Peygamberden aleyhimssalevt vetteslmt birine inanmamak, mehr snnetlerden birini beenmemek, ok iyilik yapan birisi iin, Peygamberden dah iyidir demek kfrdr. Peygamberler aleyhimssalevt vetteslmt muhtc idi demek kfr olur. nki, onlarn fakrlikleri kendi istekleri ile idi. Birisi, peygamber olduunu sylese, buna inananlar da kfir olur. (Kabrim ile minberim aras, Cennet baelerinden bir baedir) hads-i erfini iitince, ben minber, hasr ve kabrden baka birey grmiyorum demek kfr olur. hretde olacak eylerle alay etmek kfrdr. Kabrdeki ve kymetdeki azblara [akla, fenne uygun deildir diyerek] inanmamak, Cennetde Allah tely grmee inanmamak, ben Cenneti istemem, Allah grmei isterim demek kfr olur. slmiyyete inanmamak almeti olan szler, fen bilgileri, din bilgilerinden dah hayrldr demek, nemz klsam da, klmasam da, berberdir demek, zekt vermem demek, fiz hall olsayd, zulm etmek hall olsayd demek, harmdan olan ml fakre verip sevb beklemek, fakr, verilen parann harm olduunu bilerek, verene hayr d etmek, imm- azam Eb Hanfenin rahime-hullah tel kys hak deildir demek kfrdr. (Arf) sresinin ellialtnc yet-i kermesinde melen, (Allah tel, rzgr, rahmeti olan yamurdan nce, mjdeci gnderir. Rzgrlar, ar olan bulutlar srkler. Bulutlardan l olan topraa su yadrrz. O yamurla

-21-

yerden meyvalar karrz. lleri de mezrlarndan byle karacaz) buyuruldu. Bu yet-i kerme, kysn hak olduunu isbt etmekdedir. Bu yet-i kermede, ihtilfl olan bir eyi, szbirlii ile anlalm olana benzetmek bildirilmekdedir. nki, Allah telnn yamur yadrdn ve yerden ot kardn, hepsi biliyordu. ldkden sonra dirilmenin hak olduunu, yer yznn kurudukdan sonra tekrr yeillenmesine benzeterek isbt etmekdedir.

slm bilgilerine inanmamak, bunlar ve din limlerini aalamak da, kfr-i chd olur.

Kfir olma isteyen kimse, buna niyyet etdii anda kfir olur. Bakasnn kfir olmasn istiyen kimse, kfr beendii iin istiyorsa, kfir olur. Kt, zlim olduundan, zulmnn cezsn Cehennem ateinde ekmesi iin istiyorsa, kfir olmaz. Kfre sebeb olduklarn bilerek ve arzsu ile kfr kelimelerini syliyen kfir olur. Bilmiyerek syliyorsa, limlerin ouna gre yine kfir olur. Kfre sebeb olmyan kelime sylemek isterken, ararak, kfre sebeb olan sylerse kfir olmaz.

Kfre sebeb olan bir ii, bilerek yapmak kfr olur. Bilmiyerek yapnca da kfr olur diyen limler okdur. Beline, znnar denilen papas kuan balamak ve kfre mahss ey giymek de byledir. [100.c sahfeye baknz! (Nuhbe) 100.c sahfesinde diyor ki, (Kfr almeti bir ey yapan, mesel puta secde eden kfir olur)]. Bunlar harbde dmana kar, sulhda zlime kar, hle olarak kullanmak kfr olmaz. Tccrn dr-l-harbde de kullanmas kfr olur. Bunlar mizh iin, bakalarn gldrmek iin, aka iin kullanmak da kfre sebeb olur. tikdnn doru olmas fide vermez.[1] Kfirlerin bayram gnlerinde, o gne mahss eylerini, onlar gibi kullanmak, bunlar kfire hediyye etmek kfr olur. Mslimn olmak iin, nefsin de mn etmesi lzm deildir. Nefsinden kalbine kfre sebeb olan eyler gelen kimse, bunlar sylemese, mnnn kuvvetine almet olur. Kfre sebeb olan eyi kullanan kimseye kfir dememelidir. Bir mslimnn bir iinde vey sznde doksandokuz kfr ihtimli olsa, bir mn ihtimli olsa, bu kimseye kfir denilmez. Mslimna hsn-i zan etmek lzmdr.

Akll, bilgili, edebiyytc olduunu gstermek iin vey yanndakileri hayrete drmek, gldrmek, sevindirmek vey alay etmek iin sylenen szlerde (kfr-i hkm)den korkulur. Gadab, kzgnlk ve hrs ile sylenen szler de byledir. Bunun iin insan, sznn ve ilerinin neye varacan dnmelidir. Herey-

[1] bni Hacerin (El-ilm bi-kavtiil-islm) kitb 363.c sahfeye baknz!

-22-

de dnini kayrmaldr. Hibir gnh, kk grmemelidir. Bir kimse, kk gnh ilese, buna tevbe et denildikde, tevbe edecek bir ey yapmadm ki dese, yhud niin tevbe edeyim dese, kfr olur. ocuk iken nikh edilmi olan kz, kl ve blig olduu zemn, mn, islm bilmese ve sorulunca anlatamasa, zevcinden bo olur. nki, nikhn sahh olmas iin ve devm etmesi iin mnl olmak lzmdr. Kk iken, anasna babasna tbi olarak mn var idi. Blig olunca, onlara tbi olmas devm etmez. Erkek ocuk da, byledir. Bir mmini ldren vey ldrlmesini emr eden kimseye, iyi yapdn diyen kfir olur. Katli vcib olmyan kimse iin, ldrlmesi lzmdr demek kfr olur. Bir kimseyi haksz olarak dven vey ldren zlime, iyi yapdn, bunu hak etmidi demek kfr olur. Yalan olarak, Allah biliyor ki, seni ocuumdan ok seviyorum demek kfr olur. Mevk shibi bir mslimn aksrnca, buna (yerhamkallah) diyen kimseye, byklere kar byle sylenmez demek kfr olur. Vazfe olduuna inanmyarak, ehemmiyyet vermiyerek, haff grerek nemz klmamak, oruc tutmamak, zekt vermemek, kfr olur. Allahn rahmetinden mmdini kesmek kfrdr. Kendisi harm olmayp, sonradan hsl olan bir sebebden dolay harm olan mla, paraya, (harm- ligayrihi) denir. alnan ve harm yollardan gelen ml byledir. Bunlara hall demek kfr olmaz. Le, domuz, erb gibi, kendileri harm olan eylere (harm- li-aynihi) denir. Bunlara hall demek kfr olur. Kat olarak bilinen harmlardan birine hall demek de, kfr olur. Ezn, cmi, fkh kitblar gibi islmiyyetin kymet verdii eyleri aalamak, kfr olur. Radyodan, ho-parlrden iitilen ezn, hakk ezn deildir. Eznn benzeridir. Bir eyin benzeri kendisi deildir. Abdestsiz olduunu vey nemz vaktinin gelmediini bildii hlde, nemz klmak, bildii hlde kbleden baka tarafa dnerek klmak kfr olur. Bir mslimn ktlemek iin, kfir demek kfr olmaz. Kfir olmasn isteyerek sylemenin kfr olaca yukarda bildirilmidi. Allah telnn emrlerine (Farz) denir. Yasak etdii eylere (Harm) denir. Farzlara ve harmlara (slmiyyet) ve (Ahkm- islmiyye) denir. slmiyyete uymyan eyi yapmaa (Gnh ilemek) denir. Gnh ilemek kfr olmaz. Gnh olduuna ehemmiyyet verilmezse, kfr olur. bdet yapmann lzm olduuna ve gnhdan saknmak lzm olduuna inanmamak kfr olur. Toplanan vergiler sultnn mlk olduuna inanmak kfr olur. Bir Velnin, ayn gn ve ayn satde, eidli memleketlerde grldn sylemenin ciz olduunu Sadr-l-islm bildirmidir. arkda bulunan bir kadnla garbda bulunan bir erkein ocuklar olabilecei fkh kitblarnda yazldr. Byk lim mer Nese-

-23-

f rahime-hullah tel, (Allah telnn, Evliysna, detini, kannlarn bozarak (kermet) vermesi cizdir) demidir. Bu sz dorudur. Chile (mn nedir, slm nedir?) gibi sorulmamal. Bunlarn cevblar sylenip, byle midir, demelidir. Nikh yaplacak erkee ve kza nceden byle sorarak, mslimn olduklarn anlamak lzmdr. Kfre sebeb olan szler ve hareketler grlnce, kfir dememeli, kfr irde etdii, ahkm- islmiyyeye ehemmiyyet vermedii anlalmadkca, s-i zan etmemelidir.

Mslimn, mnn yok olmasna sebeb olaca szbirlii ile bildirilmi olan eyleri amden [istekle] syler vey yaparsa, kfir olur. Buna (Mrted) denir. Mrtedin, mrted olmadan nceki ibdetleri ve sevblar yok olur. Tekrr mna gelirse, zengin ise, yeniden hac etmesi lzm olur. Nemzlarn, oruclarn, zektlarn kaz etmesi lzm olmaz. Mrted olmadan nce, kazya brakm olduklarn kaz etmesi lzmdr. nki, mrted olunca, nceki gnhlar yok olmaz. Mrted olann nikh fesh olur, gider. mna gelerek, tecdd-i nikh etmeden nceki ocuklar veled-i zin [pi] olur. Kesdii, le olur, yinmez. mnnn gitmesine sebeb olan eyden tevbe etmedike, yalnz (Kelime-i ehdet) sylemekle vey nemz klmakla, mslimn olmaz. Mrted olacak eyi yapdn inkr etmesi de tevbe olur. Tevbe etmeden lrse, Cehennem ateinde ebed olarak azb grr. Bunun iin, kfrden ok korkmal, az konumaldr. Hads-i erfde, (Hep hayrl, fideli konuunuz. Yhud susunuz!) buyuruldu. Cidd olmal, latfeci, oyuncu olmamaldr. Dne, kannlara, akla, insanla uygun olmyan eyler yapmamaldr. Kendisini kfrden muhfaza etmesi iin, Allah telya ok d etmelidir. Hads-i erfde, (irkden saknnz. irk, karncann ayak sesinden dah gizlidir) buyuruldu. Bu hads-i erfdeki irk, kfr demekdir. Bu kadar gizli olan eyden korunmak nasl olur denildikde, (Allahmme inn nez bike en-nrike-bike eyen nalemhu ve nes-tagfirke lim l-nalemhu dsn okuyunuz!) buyuruldu. Bu dy sabh ve akam ok okumaldr. Kfirlerin, Cehennem ateinde sonsuz azb grecekleri, Cennete hi girmiyecekleri sz birlii ile bildirilmidir. Kfir, dnyda sonsuz yaasayd, sonsuz kfir kalmak niyyetinde olduu iin, cezs da sonsuz azbdr. Allah tel, hereyin hlik, shibidir. Mlknde dilediini yapmas hakkdr. Ona, niin byle yapdn demee kimsenin hakk yokdur. Bir eyin shibinin, o eyi diledii gibi kullanmasna zulm denmez. Allah tel, Kurn- kermde, zlim olmadn, hibir mahlkuna zulm yapmadn bildirmekdedir.

[Allah telnn (Esm-i hsn)s vardr. Bu ismleri de, kendi varl gibi ezeldir. Hereyin yokdan var olduunu, btn varlk-

-24-

larn yok olduunu gryoruz. Bu hl sonsuzdan byle gelmi olamaz. Hereyi yokdan var eden ve hi yok olmyan bir yaratc yaratmdr. Bu yaratc, varln bildirmek iin, Peygamberler ve kitblar gndermidir. Peygamberler ve kitblar, mehrdur. smleri, dnynn her yerindeki ktbhnelerde yazldr. Meydnda olan ey, inkr olunamaz. Allah telnn, varlna inanmamak, meydnda olan eyi inkr etmek olur. Allah telnn varlna ve birliine inanmamak, gnlk hdiseleri, kitbda okuyup, inanmamak gibidir. Bu da, akll bir kimsenin yapaca birey deildir. Bu doksandokuz isminin arasnda bulunan (Mntekim) ve (edd-l-ikb) gibi ismlerinden dolay yedi Cehennemi yaratd. (Rahman) ve (Rahm) ve (Gaffr) ve (Latf) ve (Raf) gibi ismlerinden dolay, sekiz Cenneti yaratd. Cehenneme ve Cennete gitmee sebeb olacak eyleri ezelde ayrd etdi. ok merhametli olduu iin, bunlar kullarna bildirdi. (Cehenneme girmee sebeb olan eyleri yapmaynz! Onun atei ok iddetlidir. Dayanamazsnz!) diyerek, kullarna tekrr tekrr haber verdi. Sonsuz olan Cennet nimetlerine kavuduracak eyleri yaparak, [ahkm- islmiyyeye uyarak] dnyda ve hretde rhat ve mesd yaamaa davet etdi. Bu daveti beenip semeleri iin, insanlara akl ve irde, ihtiyr nimetlerini de verdi. Allah tel, hibir kimsenin Cehenneme girmesini, Cehenneme gtrecek eyleri yapmasn ezelde emr etmedi, dilemedi. Fekat dnyda, kimlerin Cennet yolunu, kimlerin de Cehennem yolunu tutacaklarn ezelde biliyordu. (Kaz) ve (kader)i, yan, ilmi de ezeldir. Eb Lehebin Cehenneme gideceini haber vermesi, onun Cehenneme gitmesini ezelde, istedii iin deildir. Cehennem yolunu dileyeceini, bildii iindir.

mna gelmek ok kolaydr. Mahlklardaki hesbl nizma, dzene bakmak ve bunlardaki incelikleri dnmek, herkese vcibdir. Atomdan gnee kadar btn varlklardaki dzen, birbirlerine ballklar, bunlarn kendiliklerinden tesdfen var olmadklarn, bilgili, hikmetli ve sonsuz kuvvetli bir varlk tarafndan yaratldklarn aka gstermekdedir. Akl banda olan bir kimse, liselerde ve niversitede, astronomi, fen, biyoloji ve tb bilgilerini renince, bu varlklarn bir yaratcs olduunu ve her drl aybdan uzak olduunu ve Muhammed aleyhisselmn Onun Peygamberi olduunu ve bildirdiklerinin hepsinin Ondan gelmi olduunu hemen anlar. Bu yaratana hemen inanr. Kfirlerin, yan kfir olarak lenlerin sonsuz Cehennemde kalacaklarn, mminlerin de sonsuz olarak Cennet nimetleri iinde yayacaklarn renince, seve seve mslimn olur. Erzurmlu brhm Hakk hazretleri, 1195 [m. 1781] de Siridde veft etmidir. (Marifetnme) kitbnn

-25-

9.cu faslnda, trke buyuruyor ki, (Fen ve astronomi bilgileri ve makineler, fabrikalar, akl ile, tecribe ile hsl olduklar iin, zemnla yenileri bulunmu, birok eski bilgilerin yanl olduu anlalmdr. Eski ve yeni, yanl ve doru btn fen bilgileri, bu lemin yokdan var edildiini, sonsuz ilm ve kudret shibi bir yaratcnn varlna inanmak lzm olduunu gstermekdedir.) Muhammed aleyhisselmn gzel ahlkn ve mucizelerini okuyan da, Onun peygamber olduunu anlar. Birinci cild, 46.c mektbu okuyunuz!]

Hergn bir kerre nemz klmak kolaydr. Hergn be kerre nemz klmak gdr ve ok kimselere usanc verir. Merhameti sonsuz bol olan Allahn kolay eyi emr etmeyip, zor eyi emr etmesi akla uygun mudur? [Mslimn olmu bir ingiliz kadnn bu sle verdii ok gzel cevb, (Herkese Lzm Olan mn) kitbmzn 210.cu sahfesinin son satrnda yazldr.]

CEHLET

2 - Kalb hastalklarnn, ikincisi, (Cehlet)dir. Chilliin eidleri ve zararlar birinci maddenin ba tarafnda bildirilmidir.

MAL, MEVKI HIRSI

3 - Kalb hastalklarnn, yan kt huylarn ncs, mal ve mevk hrsdr. Aadaki hads-i erfler (Hubbrriyset) denilen, bu hastaln tehs ve tedvsine k tutmakdadr:

1) (ki a kurd, bir koyun srsne girdii zemn, yapdklar zarardan, mal ve hret hrsnn yapaca zarar dah okdur.)

2) (nsana zarar olarak, din ve dny ilerinde parmakla gsterilmesi yetiir.) Yan, insann din vey dny ilerinde hret shibi olmas, dnine de, dnysna da ok zarar verir.

3) (Medh olunma sevmek, insan kr eder ve sar eder. Kabhatlerini, kusrlarn grmez olur. Doru szleri, kendisine yaplan nashatlar iitmez olur.)

Mevk ve hret shibi olmak arzsu, insanlarda eyden hsl olur: Birinci sebeb, nefsin arzlarna kavumakdr. Nefs, arzlarnn, harm yollardan elde edilmesini ister. kincisi, kendinin ve bakalarnn haklarn zlimlerden kurtarmak ve mstehab olan mesel, sadaka vermek iin ve hayrt, hasent yapmak iin yhud mubh olan iler yapmak iin, mesel, iyi yimek, iyi giyinmek, iyi evlerde oturmak ve oluk ocuk shibi olup, rhat ve mesd yaamak iin vey ibdetlerine mni olacak eylerden kurtulmak iin ve islm dnine ve mslimnlara hizmet iin mevk shibi olmak istenir. Bu niyyet ile mevka kavuurken, riy gibi ve hakk btl ile kardrmak gibi, islmiyyetin yasak etdii eyleri

-26-

yapmazsa ve vcibleri, snnetleri terk etmezse, bunun mevk shibi olmas cizdir, hatt mstehabdr. nki, ciz ve lzm olan eylere kavudurucu sebebleri, vstalar yapmak da, ciz ve lzm olur. Allah tel, Kurn- kermde, iyi insanlarn nasl olacan bildirirken, bunlarn (Mslimnlara imm olmak istediklerini) de bildirmekdedir. Sleymn aleyhisselm, (Y Rabb! Benden sonra kimseye nasb etmiyecein bir mlk bana ihsn eyle!) diyerekmelik ve emr olmak istemidir. nceki dinlerden bildirilen ve red edilmiyen haberler bizim dnimizde de muteberdir. Hads-i erfde, (Hak ve adlet zere bir gn hkimlik yapma, bir sene devml gz etmekden dah ok severim) buyuruldu. Bir hads-i erfde, (Bir sat adlet ile idrecilik yapmak, altm sene nfile ibdet yapmakdan dah iyidir) buyuruldu. Riy ile ve hakk btl ile kardrarak mevk shibi olmak ciz deildir. yi niyyet ile olsa da, ciz deildir. nki, harmlar ve mekrhlar, iyi niyyet ile de yapmak ciz deildir. Hatt, baz harmlarn iyi niyyet ile yaplmas, dah byk gnh olur. Niyyetin iyi olmas, tatlarda, ibdetlerde fideli olur. Mubh, hatt farz olan bir amel, niyyete gre gnh olabilir. Gnh iliyenin, (Sen kalbime bak! Kalbim temizdir. Allah kalbe bakar) sznn yanl, hatt zararl olduu buradan da anlalmakdadr.

Mevk shibi olma istemenin sebeblerinden ncs, nefsini elendirmekdir. Nefsi, maldan olduu gibi, mevkden de lezzet almakdadr. Arada islmiyyete uymayan iler bulunmazsa, nefsi lezzet ald eye kavudurmak harm olmaz ise de, takvnn, himmetin az olduunu gsterir. Mevk elde etdikden sonra, insanlarn gnllerini kazanmak iin, riy ve mdhane ve gsteri yapmasndan korkulur. Hatt, mnfklk ve hakk btl ile kardrmak ve hatt hiyle ve yalan gibi tehlkeli hller de olabilir. Hall ile harm kark olan eyi yapmamak lzmdr. Mevk shibi olmann bu nc sebebi, harm deil ise de, iyi olmad iin, ilcn bilmek ve yapmak lzmdr. nce mevkin geici olduunu ve zararlarn, tehlkelerini dnmelidir. hretden ve hurmet toplyarak kibrli olmakdan kurtulmak iin, islmiyyetde mubh olup, ciz olup, halkn beenmedii ileri yapmaldr. Bir zemn, bir emr, bir zhidi ziyrete gitmi. Zhid, emrin ve etrfndakilerin kendisine yaklamak istediklerini anlaynca, ziyfet vermi. Kendisi, iri lokmalar hrs ile abuk abuk, yimee balam. Emr, bu hli grnce, zhidi beenmiyerek, oradan ayrlm. Zhid, arkasndan, Elhamd lillah! Rabbim beni kurtard demi. Mevk shibi olmak arzsunu gideren en kuvvetli ilc, insanlardan uzlet etmekdir. Din ve dny iin zarr vazfelerden baka, insanlar arasna karmamaldr. Hads-i erfde, bu ilc tavsiye edilmekdedir.

-27-

AYBLANMAK KORKUSU

4 - Kalb hastalklarnn drdncs, insanlarn ktlemelerine, ekidirmelerine, ayblamalarna zlmekdir. Kfr-i chdye sebeb olan eylerin ncs, insanlardan utanmak ve bakalarnn ktlemelerinden, ayblamalarndan korkmakdr. Eb Tlibin kfir olmasnn sebebi budur. Eb Tlib, hazret-i Alnin radyallah tel anh babasdr. Reslullahn sallallah aleyhi ve sellem amcasdr. Reslullahn Peygamber olduunu biliyordu. nsanlarn ktliyeceklerinden korkarak ve ayblyacaklarn dnerek, mn etmedi. Eb Tlib lm deinde iken, Reslullah sallallah tel aleyhi ve sellem onun yanna gelerek, (Ey amcam! Sana efat edebilmekliim iin, l ilhe illallah syle!) buyurdu. Cevbnda, (Ey kardeimin olu, doru sylediini biliyorum. Lkin lm korkusu ile mna geldi denilmesini istemem) dedi. Beydv tefsrinde, Kasas sresinin (Sevdiklerini hidyete getirmek senin elinde deildir) melindeki, ellialtnc yet-i kermesinin bu zemn indii bildirilmidir. Bir rivyete gre, Kurey kfirlerinin ileri gelenleri, Eb Tlibin yanna geldiler. Sen, bizim emrimizsin, szlerin bamzn zerindedir. Fekat, senden sonra, Muhammed ile aleyhissalt vesselm aramzda dmanln devm edeceinden korkuyoruz. Ona syle! Dnimizi ktlemesin, dediler. Eb Tlib, Reslullah sallallah aleyhi ve sellem yanna ard. itdiklerini syledi. Reslullahn, onlar ile sulh yapmyacan anlaynca, mslimn olaca anlalacak baz eyler syledi. Bunlar iitince, amcasnn mn etmesini istedi. (itenler bana dil uzatacaklarndan korkmasaydm, mn ederdim. Seni sevindirirdim) dedi. lecei zemn, bir eyler syledi. Bunlar iitebilmek iin, Abdllah ibni Abbs radyallah tel anhm yanna yaklad. mn etdiini bildiriyor dedi. Eb Tlibin mn etdii bhelidir. Ehl-i snnet limlerine gre, mn etmedi. mm- azam Eb Hanfe rahime-hullah tel, Eb Tlib kfir olarak ld demidir. Hazret-i Al radyallah anh, Reslullaha gelerek sallallah aleyhi ve sellem, dalletde olan amcan ld dedikde, (Yka, kefen iine sar ve defn et! Men olununcaya kadar onun iin d ederiz) buyurdu. Birka gn evinden kmyarak, onun iin ok d etdi. Eshb- kirmdan bazlar bunu iitince, onlar da, kfir olarak lm olan akrablar iin d etmee baladlar. Bunun zerine, Tevbe sresinin, (Peygamber ve mn edenler, akrablar olsalar da, mrikler iin istigfr etmemelidirler) melindeki yzondrdnc yet-i kermesi nzil oldu. Bir hads-i erfde, (Kymet gn, kfirlerden azb en hafif olan, Eb Tlibdir. Ayaklarnda

-28-

ateden naln olacak, bunlarn scaklndan dim kaynayacakdr) buyuruldu.

nsanlarn ktlemelerinden ve ayblamalarndan korkmaa kar ilc olarak yle dnmelidir: Ktlemeleri doru ise, ayblarm bana bildirmi oluyorlar. Bunlar yapmamaa karr verdim demeli, byle ktlemelerden ferahlk duymaldr. Onlara teekkr etmelidir. Hasen-i Basrye rahime-hullah tel, birisinin kendisini gbet etdiini haber verdiler. Ona bir tabak helva gnderip, (Sevblarn bana hediyye etdiini iitdim. Karlk olarak bu tatly gnderiyorum) dedi. mm- azam Eb Hanfeye rahimehullah tel, birisinin kendisini gbet etdiini sylediler. Ona bir kese altn gnderip, (Bize verdii sevblar artdrrsa, biz de karln artdrrz) dedi. Yaplan ktleme yalan ise, iftir ise, zarar syliyene olur. Onun sevblar bana verilir. Benim gnhlarm, ona yklenir demelidir. ftir etmek, nemmmlk yapmak, gbet etmekden dah fendrlar. Nemme, mslimnlar arasnda sz tamakdr. [(Mektbt- Masmiyye) ikinci cild, 123. c mektbuna baknz!]

VLMEY SEVMEK

5 - Kalb hastalklarnn beincisi, (Medh ve Sen) olunma sevmekdir. Bunun sebebi, insann kendini beenmesi, yksek, iyi sanmasdr. Medh olunmak, byle kimseye tatl gelir. Bunun stnlk, iyilik olmadn, olsa da, geici olduunu dnmelidir. Kibr hastal anlatlrken, bu konuda bilgi verilecekdir.

BDAT TKDI

6 -(Bidat itikd), yanl, sapk inanmakdr. mnn bozuk ve sapk olmasdr. Mslimnlarn ou, bu kt hastala yakalanmlardr. His organlar ile anlalamyan, hesb ile ulalamyan eylerde akl yrtmek ve akln yanld eylere inanmak, insan bu hastala srkler. Her mslimnn (itikdda mezheb)in iki immndan birine, yan (Mtrd) vey (Ear) mezhebine tbi olmas lzmdr. Bu iki immdan birini takld etmek, insan bu hastalkdan kurtarr. nki, (Ehl-i snnet) limleri rahime-hmullah tel, akln ermedii bilgilerde, yalnz Kurn- kerme ve hads-i erflere uymular, akllarn yalnz bu ikisinin manlarn arayp bulmakda ve anlamakda kullanmlardr. Bu manlar, Eshb- kirmdan, Onlar da, Reslullahdan renmiler ve rendiklerini kitblarna yazmlardr.

[Kurn- kermde ve hads-i erflerde akca bildirilmi olan

-29-

bireye inanmyan vey bhe eden (Kfir) [Allahn dman] olur. Ak olarak bildirilmemi, bheli olan emrlere yanl man vermek (Bidat) olur. Kurndan, hadsden yanl man karana (Bidat shibi) denir. Kendi anladklarna, dncelerine Kurn, hads diyene (Zndk) denir. Bu yanl anladna inanan, bidat shibi olur. Byle ey olmaz, aklm kabl etmez derse, kfir olur. Bir harma mubh diyen kimse, bir yete vey hads-i erfe dayanarak syliyorsa, kfir olmaz, bidat shibi olur. Eb Bekr ile merin hilfete seilmeleri hakl deildi demek bidatdir. Hilfete haklar yok idi demek kfrdr. Muhammed ihristn rahime-hullah tel, (Milel ve Nihal)da diyor ki, Hanef mezhebinin limleri, itikdda, Eb Mansr Mtrd rahime-hullah tel hazretlerine tbi olmulardr. nki, Eb Mansr hazretleri, sl ve frda, imm- azam Eb Hanfenin mezhebindedir. (sl), itikd demekdir. (Fr), ahkm- islmiyye demekdir. Mlik, fi ve hanbel mezheblerinin limleri, itikdda, Ebl-Hasen Ear rahime-hullah tel hazretlerine tbi olmulardr. Ebl-Hasen Ear hazretleri, fi mezhebinde idi. fi limlerinden Ebl-Hasen Al Sbknin olu Abdlvehhb Tc-ddn-i Sbk rahime-hullah tel diyor ki, hanef limlerinin kitblarn inceledim, on meselede, fi itikdndan ayrldklarn grdm. Fekat bu ayrlklar, kendilerini doru yoldan karmamakdadr. Essda ayrlklar yokdur. Her ikisi de, hak yoldadr. Muhammed Hdim rahime-hullah tel (Berka) kitbnn yzonyedinci sahfesinde, Mtrd ve Ear mezhebleri arasndaki en kk farklar da hesba katarak, hepsinin yetmi aded olduunu bildirmidir. Bidat shiblerinin muhakkak Cehenneme gidecekleri (Hadka) ve (Berka) kitblarnda uzun yazldr.]

HEVY- NEFS

7 - Kalb hastalklarnn, yan kt huylarn yedincisi, (nefsin hevs)na, ehvetlerine, isteklerine, lezzetlerine tbi olmakdr. Bunun kt olduu, yet-i kermelerde akca bildirilmidir. Nefsin arzlarnn, insan Allah yolundan sapdrc olduklar, Kurn- kermde haber verilmidir. nki nefs, dim Allah tely inkr, Ona ind, isyn etmek ister. Her ide, nefsin arzlarna uymak, nefse tapnmak olur. Nefsine uyan, kfre vey bidat shibi olmaa yhud fska yan harm ilemee balar. Eb Bekr Tamistn rahime-hullah tel diyor ki, (Nefse uymakdan kurtulmak, dny nimetlerinin en bydr. nki nefs, Allah tel ile kul arasndaki perdelerin en bydr). Sehl bin Abdllah Tster [283 h. Basrada] diyor ki, (bdetlerin en kymetlisi, nefse uymamakdr). slm bin Ysf Belh, Htem-l-esama [237 h.] bir ey hediyye etdi. Htem bunu kabl edince, bunu ka-

-30-

bl etmek nefsin arzsuna uymak olmaz m dediler. Kabl etmekle kendimi zell, onu azz eyledim. Red etseydim, kendim azz, o zell olurdu. Nefsimin houna giderdi dedi. Reslullah sallallah aleyhi ve sellem, uzun bir hads-i erfin sonunda buyurdu ki, (nsan felkete srkleyen eyler dr: Hasslik, nefse uymak, kendini beenmek.) mm- Gazl rahime-hullah tel buyurdu ki, Allah telnn insana yardmna mni olan perdelerin en kts, (Ucb)dur. Yan ayblarn grmeyip, ibdetlerini beenmekdir. s aleyhisselm buyurdu ki, (Ey havrler! Rzgr, ok klar sndrmdr. Ucb da, ok ibdetleri sndrm, sevblarn yok etmidir.)

Hads-i erfde, (mmetimin iki kt huya yakalanmalarndan ok korkuyorum. Bunlar, nefse uymak ve lm unutup, dny arkasnda komakdr) buyuruldu. Nefse uymak, islmiyyete uymaa mni olur. lm unutmak, nefse uymaa sebeb olur.

Hads-i erfde, (Akln almeti, nefse glib ve hkim olmak ve ldkden sonra lzm olanlar hzrlamakdr. Ahmaklk almeti, nefse uyup, Allahdan afv,merhamet beklemekdir) buyuruldu. Nefse uyup da, tevbe ve istigfr etmeden, afv ve Cennet beklemek ahmaklk olmakdadr. Sebebine yapmadan birey beklemee (Temenn) denir. Sebebine yapdkdan sonra, beklemee (Rec) denir. Temenn, insan tembellie gtrr. Rec ise, almaa sebeb olur. Nefsin sevdii, istedii eylere (Hev) denir. Nefs, yaratlnda ktlkleri, zararl eyleri sevici ve isteyicidir. (Nefsinden sakn dim. Ona gvenme asl. Yetmi eytndan dah, fazla dmandr sana) beyti, tm yerinde sylenmidir. Nefsin, insan harmlara ve mekrhlara srklemesinin zararlar meydndadr. stekleri hep hayvn arzlardr. Hayvn arzlar ise, hep dnydaki ihtiyclardr. nsan bu arzlar peinde olduu kadar, hret ihtiyclarn hzrlamakda geri kalr. ok mhim olan bir ey de, nefs mubhlarla doymaz. Mubhlar kullanma artdrdkca, isteklerini artdrr. Yine de, doymaz. nsan harmlara srkler. Bundan baka, mubhlar ar kullanmak, elemlere, dertlere, hastalklara sebeb olur. Byle insan, hep midesini, zevkini dnr. Hass ve rezl olur.

[mm- Rabbn rahime-hullah tel buyuruyor ki, (Btn varlklarn asl, (Adem)dir, yoklukdur. Herey yok iken, Allah tel, bunlar yoklukda biliyordu. lmindeki bu ademlere, kendi sfatlarndan aks etdirdi, yanstd. Varlklarn asllar hsl oldu. lmdeki bu asllar, hrice kard. Varlklar hsl oldu. Elma ekirdeinin, elma aacna asl olmas gibi. nsann yapsn anlamak iin, bireyin aynadaki haylini dnelim. Aynadaki bu grnt, o

-31-

eyden gelen nlarn, aynadaki yansmalardr. Ayna adem gibidir. nsann kalbi ve rhu bu nlara benzer. Ayna, insann bedenine, camn parlakl ise, nefse benzer. Yan, nefsin asl, ademdir. Kalb ile rh ile ilgisi yokdur). Nefse uyan kimse, hep islmiyyetin dna kar. Hayvnlarda akl ve nefs olmad iin, ihtiyclarn bulunca kullanrlar. Yalnz bedenlerine zarar veren, kendilerini inciten eylerden kaarlar. slm dni, rhat ve huzr iinde yaamak iin lzm olan eylerden ve dny lezzetlerinden fideli olanlar yasak etmiyor. Bunlarn elde edilmesinde ve kullanlmasnda, akla ve dne uyma emr ediyor. slm dni insanlarn dnyda da, hretde de rhat ve huzr iinde yaamasn istiyor. Bunun iin, akla uyma emr ediyor. Nefse uyma yasak ediyor. Akl yaratlmasayd, insan hep nefsine uyar, felketlere srklenirdi. Nefs olmasayd, insan, yaamas ve remesi iin ve meden hayt iin lzm olan eyleri kazanmak iin almasnda kusr ederdi ve Nefs ile cihd sevbndan mahrm kalrd. Meleklerden dah stn olmak yolu kapal kalrd. Hads-i erfde buyuruldu ki, (hretde olacaklardan, sizin bildiklerinizi hayvnlar bilselerdi, yimek iin et bulamazdnz!) Yan, hayvnlar hretdeki azblarn korkusundan dolay, yimekden, imekden kesilirlerdi. Bir deri, bir kemik kalrlard. nsanlarda nefs olmasayd, hayvnlar gibi, korkudan, yiyemez, iemez, yayamazlard. nsanlarn yayabilmeleri, nefslerinin gafleti ve dny lezzetlerine dkn olmas iledir. Nefs, iki taraf keskin bak gibidir. Hem de, zehrli ilc gibidir. Tabbin tavsiyesine gre kullanan, bundan fide kazanr. Ar kullanan helk olur. slmiyyet, nefsin helk edilmesini, yok edilmesini deil, terbiye edilmesini, ondan istifde edilmesini emr etmekdedir.]

Nefsin islmiyyetin dna tamasn nlemek iin, onunla iki cihd vardr: Birincisi, ona uymamak, onun arzlarn yapmamakdr. Buna, (Riyzet) ekmek denir. Riyzet, vera ve takv ile olur. (Takv), harmlardan saknmakdr. (Vera) harmlardan ve mubhlar ihtiycdan fazla kullanmakdan da saknmakdr. Cihdn ikincisi, nefsin istemedii eyleri yapmakdr. Buna (Mchede) denir. Btn ibdetler mchededir. Bu iki cihd, nefsi terbiye eder. nsan olgunladrr. Rhlar kuvvetlendirir. Sddklarn, ehdlerin ve slihlerin yoluna kavudurur. Allah tel kullarnn tatlarna, ibdetlerine muhtc deildir. Kullarnn gnh ilemesi Ona hi zarr vermez. Kullarnn nefslerini terbiye etmek, nefsle cihd etmek iin bunlar emr etmidir.

nsanlarda nefs olmasayd, insanlk kalmaz, meleklik hsl olurdu. Hlbuki, beden birok eylere muhtcdr. Yimek, imek, uyumak, istirhat etmek lzmdr. Svriye hayvn lzm olduu

-32-

gibi, insana da beden lzmdr. Hayvna bakmak lzm olduu gibi, bedene hizmet etmek de lzmdr. bdetler beden ile yaplmakdadr. Birisinin geceleri uyumayp, hep nemz kld sylendikde, (bdetlerin kymetlisi, az olsa da devml yaplanlardr) buyuruldu. bdetin devml yaplmasnda, kullua almak vardr.

Niyyet ederek islmiyyete uymaa (bdet) etmek denir. Allah telnn emrlerine ve yasaklarna (Ahkm- islmiyye) ve (Ahkm- ilhiyye) denir. Emr edilenlere (Farz), yasak edilenlere (Harm) denir. Hads-i erfde, (bdetleri tkat getireceiniz kadar yapnz. Nee ile yaplan ibdetin kymeti ok olur) buyuruldu. Beden istirhat edince, ibdetler zevk ile yaplr. Beden ve zihn yorgun iken yaplan iden usan hsl olur. Yorgunluu gidermek iin, arasra mubh olan eylerle, bedene nee getirmelidir. mm- Gazl rahime-hullah tel buyuruyor ki, (ok ibdet yapnca, beden yorulur. Hareket etmek istemez. Bu zemn uyumakla vey slihlerin hayt hikyelerini okumakla yhud mubh olan elencelerle bedeni neelendirmeli. Byle yapmak, usanarak ibdet yapmakdan efdaldir.) bdet yapmakdan maksad, hem mchede yaparak, nefsi terbiye etmek, hem de, kalbe ferahlk getirmek, kalbi Allaha balamak iindir. (Nemz, insan kt ve irkin iler yapmakdan korur) buyuruldu. Severek, nee ile klnan nemz byle olur. Bu neeyi hsl etmek iin, nefsin mubhlardaki arzlarn, ihtiyc olduu kadar, yerine getirmek lzm olur. Byle yapmak, islmiyyete uymak olur. bdetlere sebeb olan mubhlar da ibdet olur. (limin uykusu, chilin ibdetinden hayrldr) hads-i erfi, bu szmzn hididir. Uyuklyarak, tervh nemz klmak mekrhdur. Uykulu hl gidince, nee ile klmaldr. Uyuklyarak klnan nemzda geveklik ve gaflet olur.

[Yukardaki yazlar yanl anlamamaldr. Yorgunluk ve usan hsl olduu zemn ibdet tehr edilir, terk edilmez. Farzlar zrsz terk etmek byk gnhdr. Kaz etmek farz olur. Vcibleri de kaz etmek vcib olur. Snnetleri terk eden, bunlarn sevbndan mahrm kalr. zrsz terk etmei det ederse, bu snnetlere mahss olan efatdan mahrm kalr. Yorgun, hlsiz, neesiz olmak, farzlar vaktinden sonraya brakmak iin zr olmaz. Vaktinden sonraya brakmak gnhndan ve azbndan insan kurtulamaz. Ahkm- islmiyyeye, yan farzlara ve harmlara ehemmiyyet vermemenin kfr olduu akid kitblarnda bildirilmidir. slm dmanlar bu noktadan da genleri aldatmaa, islmiyyeti ierden ykmaa alyorlar. Bunlara aldanmamak iin, Ehl-i snnet limlerinin yazdklar fkh ve ilmihl kitblarn okuyup, farzlar, harmlar iyi renmekden baka re yokdur.]

-33-

TAKLD LE MN

8 - Kalb hastalklarnn sekizincisi, tanmad kimseleri (takld) etmekdir. Ehl-i snnet limi olduu anlalmayan kimsenin szlerinin, kitblarnn ve kendisinin medh olunmasna, yaldzl, ateli propagandalara aldanarak, buna tbi olmak ciz deildir. Nasl kimse olduunu aradrmadan, onu gvendii kimselere sormadan, itikdnda, szlerinde ve ibdetlerinde ona uymak, insan felkete gtrr. Mslimn olmak iin, yan Allah telnn varln, bir olduunu, kudretini, sfatlarn anlamak iin, zten kimseyi taklde ihtiyc yokdur. Fen bilgilerini iyi renen, akl banda birkimse, yalnz dnmekle, Onun var olduunu anlar. mna kavuur. Eseri grerek messirin, yan eseri yapann varln anlamamak, ahmaklk olur. Her insann byle dnerek mna gelmesini dnimiz emr etmekdedir. Selef-i slihn, bu emri sz birlii ile bildirmilerdir. Hicretin drtyz senesinden sonra meydna kan baz sapk frkadakiler, nazar [incelemek] ve istidll etmee [eseri grnce, messirini anlamaa] lzm yokdur dediler ise de, bunlarn szlerinin kymeti yokdur. nki, sonra gelenlerin hilf, sbklarn icmn men etmez. Bunun iin, anasn, babasn, hocalarn takld ederek, doru itikda kavuan kimsenin mn sahh ise de, nazar ve istidlli terk etdii iin, yan fen bilgilerini ksaca renip, Allah telnn varln dnmedii iin, gnh ilemidir. Fen derslerini renmemi bir kimse, anadan babadan, kitbdan renerek mn etdii, dnerek kabl etdii, akln kullanarak inand iin, istidlli terk etmi saylmaz diyenler vardr.

Amellerde, ibdetlerde, ictihd derecesine ykselmi olan limlerden birini seerek, her iinde bunu takld etmesi lzmdr. Drt mezheb limlerinden birini takld eder. Byle hakk Ehl-i snnet limi bulamazsa, kitblarn takld eder. (ctihd), nasslarda ak bildirilmemi, kapal bildirilmi olan bilgileri anlamak, aklamak demekdir. yet-i kermelere ve hads-i erflere (Nass) denir. ctihd yapmak artlarna mlik olan derin limlere (Mctehid) denir. Hicretden drtyz sene sonra, mctehid yetimedi. Mctehide ihtiyc da kalmad. nki, Allah tel ve Onun resl Muhammed aleyhisselm, kymete kadar, hayt ekllerinde ve fen vstalarnda yaplacak deiikliklerin, yeniliklerin hepsine mil olan ahkmn hepsini bildirdiler. Mctehidler de, bunlarn hepsini anlayp, akladlar. Sonra gelen limler, bu ahkmn, yeni hdiselere nasl tatbk edileceklerini, tefsr ve fkh kitblarnda bildirirler. (Mceddid) denen bu limler kymete kadar mevcddur. (Fen vstalar deidi. Yeni hdiselerle karlayoruz. Din adamlar toplanarak yeni tefsrler yazlmal, yeni ictihdlar yaplmaldr) diyerek, nasslara ilveler, deiiklikler yapmak lzm olduunu savunanlarn (Zndk) ve

-34-

islm dman olduklar anlalr. slm dmanlarnn en zararls, ingilizlerdir. (ngiliz Cssunun itirflar) kitbmza baknz! Doru olan drt mezhebden birini taklde balaynca, ihtiyc olmadka, baka mezheb takld edilmez. Fekat, bir ii yapmakda kendi mezhebini takld g olursa, o ii drt mezhebden birini takld ederek yapmas ciz olur. Drt mezhebi (telfk) etmek, yan bir ii yapmak iin, drt mezhebin kolaylklarn toplyarak, bu ii bu kolaylklara uygun yapmak ciz deildir. Byle yaplan i ve ibdet sahh olmaz. Hicretden drt yz sene gedikden sonra, kys yapabilecek, ictihd derecesine ykselmi mutlak mctehid yetimedii iin, bu trhden sonra gelen limleri takld etmek ciz deildir. Bu trhden evvel yetimi olan bir mctehidin mezhebini renmek iin, bu mezheb limlerinin szbirlii ile kabl etdikleri fkh kitblarn okumak lzmdr. Ehl-i snnet limi olan hakk din adamlarnn kabl ve tasdk etmedii kitblardan ve szlerden din bilgisi renmee kalkmamaldr. Her din kitbna uyarak ibdet yapmak ciz deildir. Ehl-i snnet olmayan din adamlarnn kitblarna ve szlerine uymamaldr. (Kdhn), (Hniyye), (Hlsa), (Bezzziyye) ve (Zahriyye), (bni bidn) fetv kitblar, hanef mezhebinde, (Muhtasar- Hall) mlikde ve (El-Envr li-amli ebrr) ve (Tuhfet-l-muhtc) fide ve (El-fkh-u alel-mezhib-ilerbea) drt mezhebde salam ve sahhdirler. bdet ve ahkm bilgileri hads kitblarndan kolay anlalmaz. (Ahkm), hall, harm olan eyler demekdir. Hads kitblarnn en salam (Buhr) ve (Mslim) ve (Ktb-i sitte) denilen dier drt hads kitbdr.

Tesavvufu anlatan kitblarn en kymetlisi (Mesnev)dir. Tesavvufu ve islmiyyeti birlikde anlatan en kymetli kitb, imm- Rabbnnin (Mektbt)dr.

lim grnen ve din adam denilen herkesin szne vey kitbna uyarak amel etmek ciz deildir. Yukarda bildirilen kymetli kitblardan toplanm, terceme edilmi Ehl-i snnet limlerinin yazdklar (ilmihl kitblar)n okumaldr. Byle terceme edilmemi, kafadan yazlm ilmihl kitblarn ve uydurma tefsrleri okumak, insan dny ve hret felketlerine srkler. [Kazanl koca moskof Ms Beykiyef kfiri, kendisine mslimn demekde, Kurn- kerme ve hads-i erflere inanmayp, yeni bir din uydurup, buna islmiyyet demekdedir. Yaldzl kelimelerle, mslimnlara gerici, Ehl-i snnet limlerine yobaz demekdedir. Kurn ve hadsler, bugnk fen bilgileri ile yetimi olan genlerin uyacaklar bir din deildir diyerek, uydurduu dncelerine din demekde, kitblar ile genleri aldatmakdadr. Buna aldananlar, kardklar aylk trke (Haber blteni) mecmasnda bozuk, alak yalanlarla Ehl-i snnet limlerine saldr-

-35-

makdadrlar. Bunlarn Ehl-i snnet kitblarn okuyarak, doru yola kavumalar iin d ediyoruz.]

irkden yan kfrden, yan mnszlkdan sonra, en byk gnh, bidat itikdnda olmakdr. Bu sapk ve bozuk itikdn aksine, (Ehl-i snnet vel-cemat) itikd denir. Allaha mndan sonra, ibdetlerin, stnlklerin en kymetlisi, Ehl-i snnet itikdnda olmakdr. Ehl-i snnet demek, itikdda ve sylemekde ve her ide ve ibdetlerde ve insanlara kar yaplan ilerde, Muhammed aleyhisselmn snnetine, yan yoluna ve Eshb- kirma ve Tbinin ve dah sonra gelen Ehl-i snnet limlerinin radyallah tel anhm ecman icmna, yan sz birliine uymakdr. Bunlarn yolunu, fkh ve ilmihl kitblarndan okuyup renmek lzmdr. Yzonbirinci sahfeye baknz! Hakk mslimn, bu yolda olanlardr. Mslimnlarn ou nefslerine ve ksa akllarna, kendi grlerine ve zemnlarndaki fen bilgilerine uyarak, Ehl-i snnet limlerinin yolundan ayrlmlar, (bidat ehli) olmulardr.

[Kt kimse [Fsk] ile arkada olmann sonu felketdir. Kt insan, islmiyyeti beenmiyen kimse demekdir. Muhammed aleyhisselmn emrlerine ve yasaklarna (slmiyyet) ve (Ahkm- ilhiyye) denir. nsanlarn en kts (Zndk)lardr. Bunlar, mslimn ismini tar, byk sark, eski cbbe iinde gizlenirler. Peygamberimizi ve islmiyyeti medh ederler. Fekat Kurn- kerme ve hads-i erflere yanl man vererek, islmiyyeti istedikleri ekle sokarlar. Bunlar, ingiliz uaklardr. Londradaki mason merkezinden aldklar bol para, sahte diploma, hret ile, kfirlere satlm ahmaklardr. Akl olan, Ehl-i snnet kitblarn okumu olan, bunlara aldanmaz. Peygamberimiz, bu mnfklarn geleceini ve Cehennemin dibinde ok ac azbda sonsuz yanacaklarn haber verdi. Gen kardelerimizi bu sinsi dmanlara aldanmakdan korumak iin, bu satrlar yazyoruz. Bu nashatmz, akl olana ok fideli olacakdr. (Akl olana nashat dinlemek saz, akl olmyana davul, zurna az) sz mehrdur. Bu bilgiler, (Kymet ve hret) kitbmzn 18.ci ve sonraki maddelerinde uzun yazldr.]

RY

9 - Kalb hastalklarnn, yan kt huylarn mhimlerinin altm aded olduunu bildirmidik. Bunlardan dokuzuncusu riydr. Riy, bireyi olduunun tersine gstermekdir. Ksaca, gsteri demekdir. hret amellerini yaparak hret yolunda olduunu gstererek, dny arzlarna kavumak demekdir. Ksaca, dny kazancna dni let etmekdir. bdetlerini gstererek, insanlarn sevgisini kazanmakdr. [Szleri vey ibdetleri riy ile olan kimsenin, din bilgisi varsa, buna (Mnfk) denir. Din bilgisi yoksa,

-36-

buna (Din yobaz) denir. Fen bilgisi olmayp da, kendisini fen adam tantp, kendi grlerini, fen bilgisi olarak syleyip, mslimnlar aldatmaa, bunlarn dinlerini, mnlarn bozmaa alan islm dmanlarna (Zndk) vey (Fen yobaz) denir. Din yobazlarna ve fen yobazlarna aldanmamaldr.] Riy, ancak mlci olan ikrh yaplnca ciz olur. (krh), bir kimseyi istemedii eyi yapmaazorlamak demekdir. lmle vey bir uzvunu yok etmekle zorlamaa (Mlci ikrh) denir. [Zlimlerin, ekiynn ikence yapmalar da, mlci ikrh olur.] Bu zemn, zorlanan ii yapmak zarret olur. Habs etmekle ve dvmekle zorlamaa haff ikrh denir. Haff ikrh karsnda kalan kimsenin riy yapmas ciz deildir. Riynn zdd, aksi (hls)dr. (hls, dny fidelerini dnmeyip ibdetlerini yalnz Allah telnn rzs iin yapmakdr.) hls shibi, ibdet yaparken bakalarna gstermei hi dnmez. Bunun ibdetlerini bakalarnn grmesi ihlsna zarar vermez. Hads-i erfde, (Allah tely grr gibi ibdet et! Sen grmyor isen de, O, seni grmekdedir) buyuruldu.

Bakalarnn sevgisine ve medh etmelerine kavumak iin, dny ileri ile, onlara iyilik yapmak, riy olur. bdet ile olan riy bundan dah fendr. Allah telnn rzsn hi dnmeden yaplan riy, hepsinden dah fendr. bdet yaparak Allah teldan dny menfeatlerini istemek, riy olmaz. Yamur dsna kmakbyledir. stihre yapmak da, byledir. cret ile immlk, hatblik, muallimlik yapmak, skntdan, hastalkdan ve fakrlikden kurtulmak iin yet-i kermeler okumak da, byledir denildi. Bunlarda hem ibdet, hem de menfeat niyyetleri bulunmakdadr. Ticret maksad ile hacca gitmek de byledir. bdet niyyeti hi bulunmazsa riy olurlar. bdet niyyeti ok olursa, sevb hsl olur. bdetlerini bakalarna gstermek, onlara retmek ve tevk etmek niyyeti ile olursa, yine riy olmaz ve ok sevb olur. Ramezn orucunu tutmakda riy olmaz. Allah telnn rzs iin nemza balayp, sonradan hsl olan riynn zarar olmaz. Riy ile yaplan farzlar sahh olur. bdet borcu denmi olur ise de, sevb olmaz. Et ihtiycn karlamak niyyeti ile, kurban kesmek ciz olmaz. Allah tel iin ve bir insan iin birlikde niyyet ederek kurban kesmek ciz deildir. Allah telnn rzs iin olmayp, yalnz hacdan, gazdan gelen iin ve gelen emri, resi karlamak iin kesilen hayvn le olur. Kesmesi ve yimesi harm olur. Riydan korkarak ibdeti terk etmek ciz deildir. Allah telnn rzs iin nemza durup, nemz bitirinceye kadar hep dny ilerini dnrse, nemz sahh olur. hrete sebeb olacak eklde giyinmek de riy olur. Din a