29    

ျပညတြငးဒမကေရစႏင ျပညပအကအည

အပငး (၅) နဂးပငး Sayadaw Dr Rewata Dhamma and Democracy for Myanmar by a Reporter in Exile

အေ၀းေရာက သတငးေထာကတဦး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည နင ဗလခပမးႀကး သနးေရႊ၊ ဗလခပႀကး ခငညြန႔တ႔ ေတြ႕ဆၾကစဥက (ဓါတပ Reuters)

ဆရာေတာဦးေရဝတႏငျမနမာဒမကေရစ

ျပညပမေန၍ ျမနမာျပည၏ ဒမကေရစလႈပရားမႈမားက ေဖၚျပေရးသားလင ပလြနေတာမသြားၿပျဖစေသာ ဆရာေတာ ေဒါကတာ ဦးေရဝတက မေဖၚျပ၍မျဖစႏငပါ။ ဆရာေတာသည အဂၤလနႏငင၏ ဒတယအႀကးဆးၿမ ႕ျဖစေသာ ဘာမငဂဟငမ (Birmingham)၌ ေကာငးထငခသည။

ဂာမန၌ရစဥ ဂာမနသတငးစာတေစာငအတြက ေဆာငးပါးႏငသတငးမား ကၽြနေတာ ေရးသားေနခက၊ကခငလြတလပေရးတပေခါငးေဆာငဦးဘရနဆငး လာေရာက လညပါတ သညႏင ႀကေနခ၏။ ကၽြနေတာက ဥကဌႀကး ဦးဘရနဆငးက ေတြ႕ဆေမးျမနးသည ေဆာငးပါးတေစာငေရးခသည။ ထစဥက ဂာမနသ႔ၾကြလာေသာ ဆရာေတာကလညး သကၽြမးခြငရခ၏။ ကၽြနေတာအဂၤလနသ႔ အလညအပါတ ေရာကေသာအခါ၌လညး ဆရာေတာက အဂၤလနရ ဒမကေရစလႈပရားသမားျဖစေသာ၊ ဦးညြန႔ေအာငတ႔ ဇနးေမာငႏ၊ မစၥတာ ခရစၥတဖာဆငမဆငနမစၥတာဝလဘအတ႔ႏငမတဆကေပးေလသည။

                                                                                                                                                                                               30    

ေနာကပငးတြင ဆရာေတာ နယးေယာကသ႔ေရာကတငး ကၽြနေတာႏင ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးခသည။ ဤမသာမက ဖးျဖငလညး မၾကာခန ဆကသြယကာ၊ ကၽြနေတာတ႔ အျမငခငး၊ လပကငေဆာငရြကမႈခငး ႏးေႏာဖလယခၾက၏။ ထႀကးပမးမႈမားအနကမ ဆရာေတာနင ကၽြနေတာလကတြပးေပါငးေဆာငရြကမႈတခက အေလးထားေဖၚျပလပါ၏။ ၁၉၉၃ခ ႏစလညပငးတြငျဖစပါသည။ ထအခနက ႏငငရပျခားေရာက ျမနမာအေတာမားမား ကယတငးကယျပညသ႔သြားေရာက လညပါတခြငရစအခနျဖစ၏။ မဘေဆြမးမားကေတြ႕ဆရန သြားေရာကလသမားက ျပညတြငးဝငေရာကခြငဗဇာမား ေလာကထား ၾကရ၏။ ထသမားက စစအစးရထ ဒးေထာကသ သစၥာေဖါကမားဟ ေဝဖနရႈ႕ခသမားရလာသျဖင ႏစဦးႏစဘက အျငငးပြားေနခန လညးျဖစသည။ ကၽြနေတာကမ ႏငငျခားသ႔ထြကလာသမားကျပနလာခြငမျပဘ ေဆြမးသားခငးမားႏငတကြတျပားျဖစေနေစခ ျခငးမာ လသမဆနဟ ယၾကညသညအတငး “ကယေမြးရပေျမ၊ ကယေဆြမးသားခငးမားဆသ႔ သြားေရာကလညပါတလသမားက ပတပငတားျမစရန မသငေလာ” ဟ ေဆာငးပါးမားေရးသားခ၏။

ဆရာေတာဦးေရဝတက ျမနမာျပညသ႔ ေခတျပနၾကြမညဆေသာအခါ လပဂၢရမားေရာ ရဟနးသဃာအခ ႕ကပါ အျပငးအထနရႈ႕ခ ျပစတငၾကေလသည။ ထစဥက စစအစးရက ျပညတြငးသဃာေတာမားက သာသနာဘြ႔ထးမား ေပးအပခးျမငေနခနလညးျဖစရာ ဆရာေတာဦးေရဝတလညး အဂၢမဟာပ႑တကသ႔ေသာ ဘြ႕မားရရေရး ေမာကးခကျဖင ျပနၾကြျခငးျဖစရမညဟ ေဝဖနၾက၏။ ဆရာေတာကမ မညသ႔မ အျငငးပြားမေနေတာဘ စစအစးရက ဘြ႔မားအပႏငးလငလညး လကမခဟဆကာ ၁၉၉၄ခ ေမလတြင ျမနမာျပညသ႔ ျပနၾကြသြားခ၏။ ဆခၿပးသညအတငး ကၽြနေတာကမ ဆရာေတာျပနၾကြသညက အားေပးအားေျမာကျပခသည။

ဆရာေတာဦးေဆာငသည ျမနမာျပညၿငမးခမးေရးအဖြ႔က ကလသမဂၢရးခပႏင ဆကသြယလႈပရားႏႈငရန နယးေယာကတြင ရးခနးတခဖြငထား၏။ ထအဆကအသြယက အေၾကာငးျပကာ ဆရာေတာသည ကလသမဂၢ အာရေတာငပငးႏငပစဖတေဒသ ႏငငေရးကစၥရပမားဆငရာၫႊနၾကားေရးမႉး မစၥတာဗငဒလ (Mr. Francesc Vendell) ႏင ရငးႏးကၽြမးဝငမႈရသည။ ဆရာေတာက စစအစးရႏင အတကအခ ႏငငေရးသမားမားအၾကား ပဋပကၡျဖစေနမႈမားက ေစစပေျဖရငးေပးလေသာ ဆႏၵရေနခသည။ ယငးေစစပမႈ မားတြင ကလသမဂၢက အကအညမားစြာေပးႏႈငသညဟ ဆရာေတာကယဆ၏။ ဆရာေတာ ျမနမာျပညမ ျပနၾကြလာၿပးေနာက ဇြနလလညခန႔၌ နယးေယာကသ႔ဆကၾကြလာ၏။ ထ႔ေနာက သ၏ရညရြယခကမားက ရငးလငးျပရငး ျမနမာျပညတြင ဒဗလခပႀကး ခငၫြန႔အပါအဝင စစဗလမားႏင၎၊ အေရးပါေသာ ႏငငေရးသမားမားႏင၎ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခပက မစၥတာဗငဒလအား အသေပးခ၏။ ထမသာမက ကလသမဂၢဆငရာ အေနာကႏငငမားမ သအမတမားႏငလညး ေတြ႕ဆကာ သတ႔၏သေဘာထားမားက ေတာငးခခေသးသည။

သတမနမားက စစအစးရအေနႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အာဏာလညးလႊမေပးႏႈင၊ လႊတလညးမလႊတေပးႏႈငလငအနညးဆး သႏငေတြ႕ဆေဆြးေႏြးမႈကျပသငသညဟ ေျပာၾကသည။

                                                                                                                                                                                               31    

ကလသမဂၢရသတမာနအမားစက ျမနမာျပညတြငေစစပေဆြးေႏြးပြမား ျဖစေျမာကလာေရး စတဝငတစားရၾက၏။

ဤသ႔ ၿငမးခမးေရးႏင အျပစအခတရပစေရးေစစပပြမား၌ ဗဒၶဘာသာဆရာေတာႀကးမား ဦးေဆာငလပကငခၾကသညမာ ျမနမာရာဇဝငတြင အထငအရားရခပါ၏။ ဆရာေတာ ဦးေရဝတသည ျမနမာအေရး၌သာမက ၿငမးခမးေရးအတြကဆပါက မညသညႏငင အတြကမဆ ကညေဆာငရြကရနဝနေလးေသာ ဆရာေတာမဟတပါ။ အႏၵယႏင တရပျပညတ႔ ပဋပကၡ ျဖစေနၾကစဥက၊ အႏၵယ ဝနႀကးခပ မစၥစအငဒရာဂႏၵ၏ေပးစာက တရပေခါငးေဆာငမားထ လကထလကေရာကသြားေရာကေပးပ႔ခသမာ ဆရာေတာဦးေရဝတပငျဖစသည။

ကလသမဂၢ၏ အားေပးမႈေၾကာင တအားတကကာ ဆရာေတာက ျမနမာျပညတြင စစအစးရ ေခါငးေဆာငမားႏင အတကအခ ႏငငေရးေခါငးေဆာငျဖစေသာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ ေစစပေဆြးေႏြးေစေရးက၎၊ လကနကကင ေတာလနပနကနေနသမားက ေစစပေဆြးေႏြးေရး စားပြသ႔ ေခၚေဆာငရနက၎ ဆကလကႀကးစားရနသႏၶဌာနခခေလသည။ ဆရာေတာက ယငးကစၥရပမားႏင ပါတသက၍ တငပငႏးေႏာေသာအခါ ကၽြနေတာကေထာကခအားေပးရမမက ကယတငစတေရာကယပါ ပါဝငကညမညျဖစေၾကာငး ေလာကထားခပါသည။

ဆရာေတာဦးေရဝတသည ၁၉၉၄ခ ၾသဂတလ (၅) ရကတြင ျမနမာႏငငသ႔ ျပနလညၾကြသြားခ၏။ ဆရာေတာက ဒဗလခပႀကး ခငၫြန႔ႏင ထပမ ေတြ႕ဆေသာအခါ တကမၻာလးက စစအစးရက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအားလႊတေပးရနႏင၊ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပသ႔အာဏာလႊေျပာငးေပးအပရန လလားေနၾကေၾကာငး ျမြကၾကားခသည။ အကယ၍ မလႊတေပးႏႈငလင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြး ေစစပေရးမားမ ျပလပသငေၾကာငး တကတြနးခ၏။ ထစဥက ဒဗလခပႀကးခငၫြန႔မာ ျမနမာျပညတြင ၾသဇာအာဏာအရဆးဟ တကမၻာလးကသတမတထားၿပး လမနးလညးအမားဆးျဖစသည။ ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊကမ “ဦးေလးႀကးလဘ”ဟခးၾကး ေထာမနာ ျပေနၾကခနျဖစ၏။ ဒဗလခပႀကးခငၫြန႔က သတ႔အေနႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက မလႊတေပးႏႈငရသၫ အေၾကာငးႏင၊ အာဏာလႊမေပးႏႈငရသၫ အေၾကာငးရငးမားက လးေစပါတေစ ဆရာေတာအား ရငးျပခသညဆ၏။ ဆရာေတာက ဆကလက၍ ဆငေျခမတကခေခ။

ထဒတယအေခါက၌ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႔ဆခြငရရခေလသည။ ႏစအေတာၾကာ အတေနအမေဖၚမားမတပါး၊ မသားစမားအပါအဝင မညသႏငမ ေတြ႕ဆခြင၊ စကားေျပာဆခြင မရရခေသာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ငါးႏစခန႔အတြငး ပထမဆး ျပငပျမနမာအျဖစ ဆရာေတာဦးေရဝတက ေတြ ႕ဆဖးေမာခြငရမညဆေသာအခါ ဝမးသာအယလရသြားဟနတသည။ ဆြမး၊ ကြမးပါ ကပလပါသညဟ ပငဖတလက၏။

ဝနႀကးခပဦးႏ၏ ျပညေထာငစအစးရတကလာေသာအခါ၊ ဦးႏက ကြယလြနသ လြပလပေရးဗသကာ ဗလခပေအာငဆနး၏ ဇနး ေဒၚခငၾကညက အႏၵယႏငငဆငရာ

                                                                                                                                                                                               32    

သအမတႀကးအျဖစ ခန႔အပခသည။ သားဦးေအာငဆနးဦးႏင သမးေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔လညး အႏၵယသ႔ လကပါသြားခၾက၏။ ထစဥကဆရာေတာဦးေရဝတမာ အႏၵယသ႔ ပညာေတာသငအျဖစ သြားေရာကၿပးေနာက၊ ယငးႏငင၌ပင ဆကလကသတငးသးေနထငေနစဥျဖစသည။ သအမတႀကးက ဗဒၶသာသနာေတာက လြနစြာၾကညၫေလးစားသျဖင ဆရာေတာ ဦးေရဝတႏင အျခားသဃာေတာမားက မၾကာခဏ ပငဖတဆြမးဆကကပေလရသညဟဆ၏။ သ႔ျဖင အရြယေရာကစ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး ဆရာေတာ တရငးတႏးသကၽြမးခေလသည။

ယငးသ႔ေသာ အေျခအေနမားကေထာကရႈလက၊ ဆရာေတာက စစအစးရႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔က ရငၾကားေစ ေပးလသညဆသညအခါ၊ ေစစပေဆြးေႏြးေရးက လလားအားေပးဟနရေသာဒဗလခပႀကးခငညြန႔ကလကခႀကဆခပရ၏။ ဘာသာေရးက ေလးစားေသာေဒၚေအာငဆနးစၾကညအတြကလညး၊ေရငတစဥ ေရတြငးထညးသ႔ ကသညပမာေပပင။ ၁၉၉၄ခႏစ ၾသဂတလ(၇)ရကေန႔တြငဆရာေတာနင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ ေတြ႕ဆခၾကသညမာ ျမနမာျပည၏ ႏငငေရးေျပာငးလရန လမးစျဖစလာႏႈငေစခ၏။

ၾသဂတလလဆနးပငး ျမနမာျပညသ႔ဆရာေတာလာေရာကစဥ ေဒါကတာေအးရစစ သညလညး ဇနးသညထလညပါတခြင ရေနခနျဖစ၏။ ဆရာေတာ၏ ေပါကေရာကမႈကသေသာ ေဒါကတာေအးရစစက သ႕ဇနးသညထသ႔ အလညအပါတ သြားေရာကလေၾကာငး ေလာကထားသျဖင ဆရာေတာက အကအညေပးခသည။ ဆြမးကြမးဆကကပၿပးသၫအခါ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ဆရာေတာတ႔ လြတလပစြာေဆြးေႏြး ေျပာဆႏႈငၾကေစရန ေဒါကတာေအးရစစႏင အမရလအားလးက အခမးတြငးမ ထြကသြားၾကသညဟသရ၏။

“ေဒါသန႔ မနးတးမႈေတြကရငထမာ သမးထားမယဆရင၊ ႏစလးသားထေျမြေပြးပကထားသလ အႏရာယႀကးလပါတယ” ဟ ေျပာယငး၊ သ႔အေနႏင သ႔အား အကယခပခထားေသာ စစအာဏာရငမားက စတလညးမဆး။ အမနးလညးမပြားဟ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကဆေၾကာငး ဆရာေတာကေျပာျပ၏။ သ႔အေနႏင ကယတငလြတေျမာကေရးထက၊ အဖမးအဆးခရၿပး အနယနယအရပရပ၌ ေထာငသြငး အကဥးခခေနရေသာ အျခားဒမကေရစဘကေတာသားမား လြတေျမာကေရးကသာပမလလားေၾကာငး။ စစအစးရႏင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခြငရမညဆပါက သ၏ကယတငလြတေျမာကေရးမာ လအပခကတချဖစသညဟပင မယဆေၾကာငး ေဒၚေအာငဆနး စၾကညကေျပာခသညဟသရ၏။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ျမနမာျပညသတ႔၏ ျပနာမားက ျမနမာမားကသာ နားလညႏႈငၿပး၊ အယအဆႏင သေဘာထား ကြလြခကမားက ျမနမာအခငးခငးကသာ ေဆြးေႏြးၫႏႈငးႏႈငမညျဖစေၾကာငး။ သ႔ဖခငတညေထာငခေသာ ျမနမာတပမေတာမ တပမေတာသားမားက၊ ေမာငႏမအရငးအခာမားသဖြယသာ သေဘာထားေၾကာငးႏင စစအစးရေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႔ဆေဆြးေႏြး ရနအသငရေၾကာငးေျပာၾကားသညဟလညး သရ၏။

                                                                                                                                                                                               33    

“ဘနးႀကးက မစေမြးေန႔မာ တကာႀကးဆြမးကပအမေပးေဝတအေၾကာငးေျပာျပေတာ မစကၿပးေနတယ” ဟ ဆရာေတာက ကၽြနေတာကအသေပး၏။ ဆခၿပးသညအတငး ၉၀စႏစ ေစာေစာပငးမားတြင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေထာကခအားေပးသနညးပါး လ၏။ အႏငႏငငမ ျမနမာဒမကေရစကေထာကခအားေပးေသာ အစးရမားကပင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏အေရးပါမႈက သသယ ျဖစလာၾကကာ ေခါငးေဆာငသစရာလာေနၾကသည။ ၁၉၉၁ခႏစတြင ၿငမးခမးေရး ႏဘလဆရရခေသာလညး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအတြက ျပညတြငးႏငငေရး အေျခအေနမာ ထးျခားတးတကလာျခငးမရခပါ။ ထအခနတြင လနညးစ၌ပါဝငေသာ ကၽြနေတာကမ စကလကမတတတ သ႔ကေထာကခအားေပးကာ၊ သ႔ေမြးေန႔မားကလညး အမတတရ နညးနညးႏင ကကဝငးလက ကငးပေပးခသည။ သအေႏာငအဖြ႕မလြတရာလြတေၾကာငး ဆြမးကပ အမေဝရမသာမက၊ ကၽြနေတာတ႔စာေစာင The Burma Review တြင၊ လစဥ သႏငႏငငေရးအကဥးသားမားလႊတေပးေရး ေတာငးဆခသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႕ၿပးသညေနာက၊ ဆရာေတာက ဒဗလ ခပႀကးခငၫြန႔က အတကအခႏငငေရးေခါငးေဆာင၏ သေဘာထားမားအား ျပနလညေျပာၾကားခ၏။ ဒဗလခပႀကးခငၫြန႔က သ႔အထက ေခါငးေဆာငမားကလညး ကယတငျမြကဆရနေလာကထားကာ၊ ေနာကတေန႔တြင အာဏာသမးေခါငးေဆာင ဗလခပမႉး ႀကးသနးေရႊႏင ဒစစဦးစးခပ ဒဗလခပႀကး ေမာငေအးတ႔က ဆရာေတာထေခၚလာခေလသည။

ဆရာေတာက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေနႏင ဗလခပႀကးမားအေပၚအာဂါတမရဘ၊ ေမာငႏစမရငးမားသဖြယသာခငမငေလးစား ေၾကာငး ေျပာျပသညအခါ၊ “ဗလခပသနးေရႊကလညး၊ သတ႔အေနန႔အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာင မစက အကယခပခထားရေပမ၊ ညမေလးသဖြယ သေဘာထားေၾကာငးေျပာျပတယ” ဟ နယးေယာကသ႔ ဆရာေတာထပမၾကြလာေသာအခါ ကၽြနေတာကမန႔ၾကား၏။ ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊက မၾကာမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႔ဆမညဟဂတျပေၾကာငး ၾကားရသျဖင၊ ကၽြနေတာအားတကမသည။ လပခတငးလငး၊ ရဥမေလာကသာ၊ ပားမစြသာျဖစေနသၫ ျမနမာႏငငေရးအေျခအေနကေကာလြနရန အလြန လအပေနေသာ အခနလညးျဖစပါ၏။ မၾကာမ သတငးထးမားၾကားရႏႈငသညဟ ဆရာေတာက နမတဖတေလသည။

ဝါတြငးျဖစသျဖင တပါတသာေနၿပး၊ ၾသဂတလ (၁၀) ရကေန႔ ျမနမာျပညမ ထြကခြာလာခါနးတြင “ဗလခပမားက မၾကာမေတြ႕ဆစကားေျပာရနရေၾကာငး” ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက တယလဖးဆကကာ ဆရာေတာကအသေပးခေသး၏။

ဆရာေတာက သ၏ႀကးပမးေအာငျမငမႈမားက ကလသမဂၢသ႔သတငးပ႔ရန၊ အေထာကအထားမားႏငတကြ ေရာကရလာ၏။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဆရာေတာအား ေရးသားေသာ စာတေစာငႏင ဆရာေတာကလာေရာကဖးေမာၾကသၫ ဗလခပႀကးမား ဓါတပတ႔လညးပါဝငသည။ ဘရြတကလငး (Brooklyn) ရ ဆရာေတာဦးအႏၵက၏ ျမနမာဘနးေတာႀကးေကာငးတြင ဆရာေတာ ဦးေရဝတႏငျပနလညေတြ႔ဆမေသာအခါ၊ ဆရာေတာက ကလၫႊနၾကားေရးမႉးက ျပသရန ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏စာက ဘာသာျပန

                                                                                                                                                                                               34    

ခငးသည။ ကၽြနေတာမာ ျမနမာစာႏင ႏစအေတာၾကာကြာေဝးေနသၫအျပင ေမတာ ဂရဏာစသၫ ပါဠစကားမားက ဘာသာျပန ႏႈငစြမးလညးမရသျဖင၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အလြနေလးနကေသာ စာအေရးအသားက အဓပၸါယမေအာငျပနဆရန အခကအခ ေတြ႔ေနခရသည။

ထစဥက ဆရာေတာကကညလပကငေပးေနေသာ အဂၤလပလမးတေယာကရ၏။ ကမၼာေရးခ ႕တသျဖင မကမၼာပငစငယထား ရေသာေဒးဗစဒျဖစသည။ ဗဒၶဘာသာပါဠစကားအခ ႕က အဂၤလပဘာသာသ႔ သကျပနႏႈငစြမးရသည။ ကၽြနေတာမကၽြမးမကင ဘာသာ ျပနထားသၫစာမ ပါဠစကားမားက သကၿပးျပၫစေအာင ထပမေရးသားေပးခသညဟ ဆရာေတာကေျပာျပ၏။

ေဒးဗစဒက ဘာသာျပနေပးရသာမက စာကမတကးယကာ၊ သႏငနးစပေသာ ျမနမာအခ ႕ကျပသခေလသည။ အမနက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေရးသားေသာ စာမာ ကယေရးကယတာ လ ႕ဝကစာတေစာငျဖစသည။ သ၏ လပေဆာငခကမားအေပၚ ယၾကညမႈ ရရလာႏႈငေစေရးအတြက၊ ဆရာေတာက ကလသမဂၢ ေခါငးေဆာငမားက စာႏငပါတသက၍ အသေပးလ၏။ စာပါအခက အလကမားကလညးသေစလ၏။ ဤသညမတပါး ဆရာေတာ၌ အျခားရညရြယခကလးဝမရေခ။ စာႏငဓါတပအား ကၽြနေတာတ႔ စာေစာငတြင ထၫသြငးေဖၚျပခြင မျပသညသာမက ယငးစာႏငဓါတပမားရသညကပင အရပအျမြကေရးသားခြငမျပခေခ။

၁၉၉၄ခ စကတငဘာလဆနးပငးတြင လာေရာကေသာခရးစဥအတြငး ကၽြနေတာႏင နးနးကပကပေနထငေဆြးေႏြးႏႈငရနအတြက ဆရာေတာက ကၽြနေတာအမခမးသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ သတငးသးလာသည။ လစမးတရစာမား အဝငအထြကကငးရငးေသာ ကၽြနေတာထတြင ကၽြနေတာတ႔ႏစဦး ေအးေအးလလေရ႕လပငနးစဥမားက ေရးဆြခၾက၏။ လစမးတရစာမား အဝငအထြကကငးရငးသညဆေသာ လညး ဆရာေတာႏငအလြနရငးႏးေသာ မေရႊဇငဦးကမ လာေရာကလညပါတကာ ဆရာေတာအားဖးေမာခြငျပခရသည။ ထအခနက မစၥတာ ေဂာဂေဆာရ႕စ (Mr. George Soros) ၏ ပြငလငးေသာလ႔အဖြ႕အစညး (Open Society) မျမနမာျပညဆငရာဌာနခြတြင အလပလပေနေသာ မေရႊဇငဦးကား အသကအရြယငယငယ အႏၵယ၌ ေနစဥကပင ဆရာေတာႏင ရငးႏးကၽြမးဝငခသျဖစ၍၊ သလာေရာကသညက မတားျမစခပါေခ။

ဆရာေတာ နယးေယာက၌ရေနစဥ စစအစးရက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏစကနပငး၌ေတြ႔ဆရန စစဥထားေၾကာငး သတငး ထတျပနလကသည။ သ႔ရာတြင အစးရမားႏင သတမနမားက ျမနမာျပညတြင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရးမား အလငအျမန အေကာင အထညေဖၚရန တကတြနးၾက၏။ ထ႔ေၾကာင ဆရာေတာက အဂၤလနရျမနမာသအမတႀကးဦးလေမာငက ဖးဆကကာ သခကခငးျပနၾကြလာမညျဖစေၾကာငးအေၾကာငးၾကားလကသည။ သအမတႀကး ဦးလေမာင၏ အကအညျဖင စစအစးရအားႏငငတကာဆႏၵအတငးေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင အျမနဆးေတြ႔ဆရန ေမတာရပခလကသည။

                                                                                                                                                                                               35    

ကမၻာႏငအဝမး ေၾကညာခသၫ႔အတငး အာဏာသမးေခါငးေဆာင ဗလခပမားႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ ၁၉၉၄ခႏစ၊ စကတငဘာလ (၂၀) ရကေန႔တြင ပထမဆးအႀကမ မကႏာခငးဆငေတြ႔ဆခၾကေလသည။ ႏစဦးႏစဘကစလးကလညး ထပမ ေတြ႔ဆရန လလားေၾကာငးေျပာၾကားခၾကသည။

အမားသၾကသၫအတငးေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစအစးရက ငါးႏစခန႔ၾကာ မညသႏငမ ေတြ႔ဆေျပာဆခြငမျပခပါ။ထ႔ေၾကာငကၽြနေတာက စစအာဏာသမးေခါငးေဆာငမားႏင ေဒၚေအာင ဆနးစၾကညတ႔၏ေတြ႔ဆပြကအမားကဝမးသာအားရေထာကခၾကေၾကာငး အတကအခေခါငးေဆာင သေစခင၏။ ျပညသက ေရြးေကာကတငေျမာကထားေသာ ျပညသ႔ ကယစားလယမားက ေထာကခ ၾကသညဆလငပမသငေလာသညဟလညးယၾကညသည။ထ႔ေၾကာင ျပငဦးလြင နယေျမမ ေရြးေကာက တငေျမာကခထားရေသာ ဦးပတာလငးပငက အကအည ေတာငးခ၏။

ဦးပတာလငးပငမာ ၉၂ခႏစလညကတညးက စငၿပငအစးရတြင ပါဝငျခငးမရေတာပါ။ နယးေယာကတြငအေျခခကာ၊ လခစား အလပတခကလပကငလကရ၏။ တႀကမတြင အလပခြင၌ ဓါးျပတကခရကာ၊ ေသနတႏငအျပစခရၿပး၊ ဒဏရာရရခစဥ သ႕က ကၽြနေတာက ကညအားေပး စကားမားေျပာခ၍ ပမခငမငရငးႏးလာခသည။ အားလပေသာအခနမားတြင၊ ႏငငေရးကစၥရပမားက ေဆြးေႏြးတငပငရန အေဖၚေကာငးတေယာကရရခသျဖင ဝမးသာအားရရခရသည။ သက လကရျမနမာႏငငေရးအေျခအေနကလညး အတြငးကက သရနားလည၏။

၁၉၉၄ခႏစတြင ျပညပသ႔ေရာကရေနေသာျပညသ႕ကယစားလယေပါငး ၁၅ဦးခန႔ ရမညထငပါသည။ ဦးပတာလငးပင ဦးေဆာငမႈျဖင ျပညသ႕ကယစားလယမားက စစတပေခါငးေဆာငမားႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးျခငးက လႈကလႈကလလ ေထာကခေၾကာငး ေၾကျငာႏငရန ကၽြနေတာတ႔ႀကးစားခ၏။ ထေထာကခမႈႏငအတ ျပညသတ႔က ႀကဆအားေပးပါက ေရ႕မတးသာ ေနာကမဆတသာျဖစေနေသာ ျမနမာႏငငေရးအေျခအေန မားစြာတးတကေျပာငးလလာႏငေျခရ၏။

တကယတနးလကလစညးရးေသာအခါ၌မ ျမနမာဒမကေရစအေရးလႈပရားမႈႀကးတြင ပါဝငသ အမားစက ထေဆြးေႏြးပြက ဆန႔ကင ေနၾကေၾကာငး မကဝါးထငထငေတြ႕ျမငလာရသည။ ဥေရာပမ ႏငငေရးေခါငးေဆာငတဦးက “တခ ႕လေတြက ညၫြတေရး ညၫြတေရး ေၾကြးေၾကာေနၾကေပမ၊ တကယညၫြတသြားမာက ေၾကာကၾကတာလသတ႔ဘ” ဟ ေဝဖနဖးသညက သြားသတရမ၏။ ႏငငျခားအစးရမားႏငအတ သာမနျမနမာျပညသတ႔က ထေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြမ ရလာဒေကာငးက အေတာအတန ေမာလငထားၾကသညဟ ကၽြနေတာယၾကညပါသည။

အေျခအျမစမရေသာ ေမာလငခကမားထားကာ စတကးယဥအမမကမားျဖင ေလထ တကအမေဆာကတတျခငးမာ ကၽြနေတာ တ႔ျမနမာလမးမား၏ အကငေလာမသေပ။ မညသက မညသ႔ ဝါဒျဖန႔ထားသညမသ၊ ႏငငျခားေရာက ျမနမာအမားစက စစအစးရက အဖြ႕မ ထတပါယျပစသညအထ အေရးယရန ကလသမဂၢကအဆငသငျဖစေနၿပ။ ကလသမဂၢ၏

                                                                                                                                                                                               36    

အေရးယမႈက ေရာငလႊႏႈငရန စစအစးရက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးျခငး ျဖစသည။ ေဆြးေႏြးပြမလပလငလညး စစအစးရျပတကေတာမာအမနျဖစသည ဟ သတငးမား ျပန႔ႏ႔ေန၏။ ဆငကေမာၾကၫၿပး စတကးယဥေနေသာ ေခြးကေလးအေၾကာငး ျမနမာဆရးစကားတခက သြားအမတရ လကမပါ၏။

ကၽြနေတာတယလဖးတလးျဖင ကမၻာအရပရပသ႔ ဆကသြယကာစညးရးေရးဆငးခပါသည။ ယးဒယားတြငအေျခချပညသ႔ ကယစားလယမားအနကမ စငၿပငအစးရ၏ တရားေရးဝနႀကးေဟာငး ဦးသနးဦးမအပ၊ ကနသမားက ေထာကခရနျငငးဆၾက၏။ အႏၵယေရာကကယစားလယမား ေခါငးေဆာငေဒါကတာတငေဆြကလညး သတ႔အဖြ႕ဝငမားအေနျဖင ေဆြးေႏြးပြကမလလားဟ ျပတျပတသားသားေျဖၾကားသည။ စငၿပငအစးရေခါငးေဆာင ေဒါကတာစနဝငးက ေတြ႕ဆပြသတငးက ႀကဆေသာလညး စစအစးရ၏ သေဘာထား ရးသားသညဟ မယၾကညႏႈငဆကာ ျပငးျပငးထနထန သတေပးစကားဆလကသည။ “အျပညျပညဆငရာ အခမးအနားတခ စေတာမယဆတငး ဒအာဏာသမးအဖြ႕က ဟဟာလပမယ ဒဟာလပမယ ေၾကညာတတၿပး အခမးအနားေတြလၿပးေရာ ဘာမ ဆကမလပေတာဘး” ဟ စတငကငးပေနသၫ ကလသမဂၢအေထြေထြညလာခက ရညၫႊနးကာ ေဝဖနေၾကာငး ၾကားသရသည။ ေနာကဆးတြင ဦးပတာလငးပင ဦးသနးဦးႏင ျပညပေရာက အျခားျပညသ႔ကယစားလယ ေလးဦးကသာ ျပညတြငးမ ထပသးေဆြးေႏြး ပြက အၾကြငးမရေထာကခၾကေၾကာငး လကမတေရးထး ေၾကျငာၾကေလသည။

ထေၾကျငာခကကကင၍ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အသေပးႏငရန ကၽြနေတာ သတငး တပ ဒ ေရးခ၏။ ဘဘစျမနမာပငး အစ အစဥမေန၍ထသတငးကထတလႊငမညဆေသာအခါ၊ ထစဥက ဘဘစ ျမနမာပငးဌာနမႉး မစၥတာ ရကခဘရြတခေဝးဗလစ (Mr. Derek Brookwavels) က လႊငသငမလႊငသင ျပနလညစဥးစားရန ကၽြနေတာကတကတြနးေလသည။ မစၥတာဘရြတခ ေဝးဗလစမာျမနမာျပညသ႔ သြားေရာကလညပါတကာ စစအစးရေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႔ဆခ ၿပးေနာက ျပနေရာကခါစျဖစ၏။

“စစဗလေတြက ေအာငဆနးစၾကညကေၾကာကေနၾကတာ။ အခလဟလကေထာကခတယ၊ ဒလကေထာကခတယ ျဖစလာရင သတ႔ပတြန႔ဆတသြားႏႈငတယ။ သ႔က လအမားစက ေထာကခတယဆတာလ ေအာငဆနးစၾကညသၿပးသားဘ” ဟသကေစတနာ ျဖငေထာကျပ၏။ ကၽြနေတာကမ ဤေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြက ေထာကခသ ျပညသ႔ကယစားလယမားရေၾကာငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသရရနလအပသညဟယဆ၏။ေနာကဆးတြင မစၥတာ ဘရြတခေဝးဗလစက လကေလာကာ သတငးလႊငသညကမတားျမစေတာပါ။

အဂၤလနထတစာနယဇငးမားတြင ဆရာေတာ၏ေစစပေရးႀကးပမးမႈမားက အကယတဝင ေရးသားေဖၚျပၾက၏။ အခ ႕သတငးမားအရ ျပညတြငးရျပညသအေပါငးတ႔က ေတြ႕ဆပြက အေကာငးဘကသ႔ေရ႕ရႈမၫ နငငေရးတးတကရာလမးေၾကာငး အစဦးျဖစသညဟ အားတကသေရာ ၾသဘာေပးၾကသညဟသရ၏။ ၿပးၿပးရႊငရႊငႏင စစဗလခပမားကေတြ႕ဆေနေသာ ေဒၚေအာငဆနး

                                                                                                                                                                                               37    

စၾကညက ရပျမင သၾကား၌ေတြ႕ရသၫအခါ၊ “ကၽြနေတာလကခပလပဝါး မတးဘမေနႏငေတာဘး” ဟ သကႀကးရြယအ ျမနမာအမးသားတဦးက ဆေၾကာငး ႏငငျခား သတငးဌာနမားကေရးသား၏။ ပဂၢလကကနသြယေရးသမားမားကမ တငးျပည၏ စးပြား ကနသြယေရးအတြက ေကာငးျမတေသာ လကၡဏာျဖစေၾကာငးေဝဖနၾကသညဟ တငးမမဂၢဇငးမ ေဆာငးပါးရင ဂမးမစဝလရ (James Walsh) က ေရးေလသည။ အလားတပင ျပညတြငးျပညပရ သတမာနမား၊ ႏငငတကာအစးရမားက ခးၾကးအားေပးစကားေျပာၾကားၾက၏။

သ႔ရာတြင ျမနမာဒမကေရစလႈပရားမႈတြငပါဝငေသာ ျပညပေရာကအငအားစ ရာခငႏႈးျပၫ နးပါးမာ ဤေတြ႕ဆပြက ခါးခါးသးသး ဆန႔ကငၾကေလသည။ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြက အႀကမႀကမ ေတာငးဆေနသမားက အမနတကယေတြ႔ဆပြက ဆန႔ကငလာၾကေသာ အခါ ကၽြနေတာတ႔ မကေစလညၾကရ၏။ ထ႔ထကဆးဝါးသညမာ စစအစးရကသာမက ဗလခပမားကေတြ႕ဆေသာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႕ဆပြျဖစေျမာကရနႀကးစားေသာ ဆရာေတာဦးေရဝတတ႔က ပဂၢလေရးအရပါ ႏစျပားမတနေျပာဆေဝဖနလာၾကျခငး ျဖစသည။ အခ ႕ျပညပေရာက အမးသား ဒမကေရစအဖြ႕ခပအဖြ႕ဝငေဟာငးမားက အကယခပမလြတေျမာကေရးအတြက အျခားဒမ ကေရစအငအားစမားက သစၥာေဖါကကာ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစအာဏာရငမားႏင လ ႔ဝကအေပးအယလပေနသညဟ စြပစြၾက၏။ ထ႔ျပင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ႏငလကတြကာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပ၌ ေခါငးေဆာငခဘးသတဦးက “ဒေလာက ၾကာၾကာအကယခပန႔ ေနခတသက တကယအေျခအေနမနကဘာသမာလ ကၽြနေတာတ႔လ ႏငငတကာလၫၿပး ကမၻာေခါငးေဆာင ေတြန႔ေတြ႕ေနတသေတြကသာ အရာရာကသႏႈငတာ” ဟဝငၾကြားစြာျမြကဆ၏။ ေဒးဗစဒမတဆငေပါကၾကားသြားေသာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏စာႏင စစဗလမား၏ဓါတပက၎၊ ဆရာေတာ၏ စာနယဇငးမား ႏင ေတြ႔ဆေျဖၾကားခကမားက၎၊ ေထာကျပကာ စစအစးရ၏ လကေဝခအျဖစ ဆရာေတာမာ ကယတငနမညေၾကာၾကားေရး အတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အသးခေနျခငးျဖစေၾကာငး ေဝဖနျပစတငသမားလညး ညလာေနခသည။ ျပညပေရာက အခ ႕ရဟနးပမားက ဆရာေတာဦးေရဝတ၏ ေဆာငရြကခကမားက ပထမ ကနဦးကပင မႏစသကၾကသၫ အားေလာစြာ ယခေနာကပငး၌ ပမႏာေခါငးရႈ႕ၾကပါ၏။ ကေနဒါမ ဒမကေရစလႈပရားသ ေခါငးေဆာငတဦးက ရငးျပစြာေဝဖန ေျပာဆသညဟ စတမသကသာဖြယ ၾကားရပါ၏။ “သက ဗဒၶဘာသာဝငမမဟတေတာဘ၊ ဘနးေတာႀကးေတြက အနဆးရေသေလးစား စြာ ဆကဆရတယဆတာေမသြားၿပထငတယ” ဟအခ ႕ကခြငလႊတလကၾကသည။ အခ ႕ကလညး အစဥအလာကေမကာ ကယလဘ ကသာစတေစာလက “ဘနးႀကးေတြက ႏငငေရးမာ ဝငမရႈပသငဘး” ဟအျပစတငၾက၏။ ကၽြနေတာမာ ပထမပငး၌ စတတြငးမသာ စတမသကမသာ ရခမေသာလညး ေဝဖနျပစတငသမားညလာေသာအခါ မေအာငအးႏႈငေတာပါ။

တေန႔တြင ကလသမဂၢအေထြေထြညလာခသ႔ ေလလာေရးေရာကရလာေသာ လြတေျမာကနယေျမ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ ေခါငးေဆာငဦးဝငးခကက ေန႔လညစာ ဖတေၾကြးရငး ရငဖြငလကသည။ “ေနပါဦး ဦးဝငးခကရ႕၊ ျမနမာျပညရ႕ ဒမကေရစအေရး လႈပရားမႈေတြမာ ခငဗားတ႔အပစေတြဘလပခြငရတယ။ ကနလေတြက ခငဗားတ႔ သေဘာမတရင

                                                                                                                                                                                               38    

မလပရေတာဘးလား” ဟ ေျဗာငေမးခ၏။ ဦးဝငးခကႏင ကၽြနေတာမာ သတငးစာေလာက စာေပေလာကမ လာၾကသခငး ရငးႏးၿပးသားမႈ႕ ကၽြနေတာေမးရျခငးျဖစ၏။ သ႔ရာတြင အရႈကအထးခလကရသႏယရႉးရႉးရရျဖင “ခငဗား ဒလဘေျပာ တတလ႔ လေတြကအျမငကတတာ” ဟ သကျပနပကေလသည။ ျမနမာမားက သတ႔အယအဆႏငဆန႔ကငဘကေျပာလင ဘေျပာ သညဟဆတတၾက၏။ သတ႔ေျပာသမ နားေထာငၿပး လကၫႈးေထာင ေခါငးၿငမမလပလင အျငငးသနသညဟစြပစြတတၾက၏။

ဤျပညပမ ဂယကသည ျပညတြငးသ႔လညးေရာကသြားခ၏။ ျပညပရ “အခနပငး” ႏငငေရးသမားမားေမႊေႏာကမႈက ျမနမာ ဒမကေရစအေရးအတြက တးတကမႈ ၁၇ႏစေကာမ ဆတယတခရသညက ၂၀၁၂ခႏစသ႔ေရာကေသာအခါ ကၽြနေတာတ႔ မကဝါး ထငထင ျမငေတြ႔ၾကရေပၿပ။

ဆရာေတာက ျပညတြငးေစစပေဆြးေႏြးေရး ေအာငျမငႏႈငေစရနအတြက ႏငငတကာရ အစးရဌာနမား၊ လႊတေတာအမတမား၊ သတမာနမားႏင ေတြ႕ဆကာ အႀကဥာဏမားေတာငးခခ၏။ ႏဝဘၤာလအတြငး နယးေယာက၌ျမနမာျပညဆငရာကလသမဂၢ အထး ကယစားလယ ပါေမာကၡယဇ ယကတာႏငေတြ႕ဆစဥ၊ ပါေမာကၡက “စစအစးရအေနန႔ သတ႔လပေနတ အမးသားညလာခက ဆကလပသြားဘ႔ သႏၶဌာနခထားၿပးသားဆတာ ေသခာတယ။ ဒါေၾကာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစအစးရန႔ပးေပါငးလပေဆာငႏႈငဘ႔ အေရးႀကးတယ။ သတ႔ေပးလာတ ဘာတာဝနကမဆ လကခယလကရင တေန႔က တငးျပညမာ သျဖစေစခငတာေတြ ျဖစေအာင လပလာႏႈငမာပါ” ဟေဝဖနေျပာၾကားသြားသညဟဆသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညနင စစအစးရ လကတြ မေဆာငရြကသမ ျမနမာ ျပညတြင လးဝတးတကမႈမရႏႈငဟ ကၽြနေတာလညးယၾကညသည။ မတေဆြမားႏငစကားစပမတငး ကၽြနေတာထသ႔ေျပာတတသျဖင အခ ႕က ကၽြနေတာက ေအာႏလးနာလာၾက၏။ ထသတ႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေနျဖင စစအစးရက ရာသကပန ဆန႔ကငေနရန လလားၾကသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ေတြ႕ဆစကားေျပာဘးေသာ ကလသမဂၢ အထး ကယစားလယေတာက ထသ႔ေဝဖနအႀကေပးျခငးမာ အေၾကာငးရႏႈငသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အကယခပမလြတေျမာကလာၿပးမၾကာမ၊ အမးသားညလာခသ႔ တကေရာကေနေသာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပ ကယစားလယမားသည ညလာခမထြကခြာသြားၾကကန၏။

ဆရာေတာဦးေရဝတ၏ ကညမႈျဖင မကကယလေအးရစစသာမက၊ သ႔မခငပါ ၁၉၉၄ခႏစအတြငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညထ အႀကမႀကမ လာေရာကလညပါတခြငရရခၾကသည။ မစၥတာ ေဂာဂေဆာရ႕စ၏ ပြငလငးေသာလ႔အဖြ႕အစညးမ ျမနမာျပညဆငရာ အစအစဥ၌ ၫႊနၾကားေရးမႉးျဖစေနေသာ ေဒၚမရငးေအာငသြင၊ ျမနမာစားေသာကဆငရငေဒၚမးမးျမငဖး စသတ႔ကလညး ျမနမာျပညသ႔ သြားေရာကလသျဖင ဆရာေတာက ဗဇာရရန အကအညေတာငးၾကသည။

                                                                                                                                                                                               39    

ဆရာေတာျမနမာျပညသ႔ ၁၉၉၄ခ ဒဇငဘာလတြင ထပမၾကြသြားေသာအခါ မစၥတာေအးရစ ႏငသားႏစေယာက လညးေရာက ရေန၏။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင စစတပေခါငးေဆာငမား ႏစႀကမတင ေတြ႔ဆၿပးခနျဖစသည။ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပ အေထြေထြအတြငးေရးမႉးႏငထပမေတြ႕ဆကာ ကလသမဂၢႏင အေမရကန အစးရပငးအရာရမား၊ ဂပနလႊတေတာအမတမား၊ အျခား ျမနမာျပည၏ ႏငငေရးကစတပါဝငစားေသာ အျပညျပညဆငရာ

ေခါငးေဆာငမား သတမနမား၏ အႀကျပခကမားက တဆငေျပာျပ ေဆြးေႏြးရန ဆရာေတာက ႀကစညထား၏။

(ဤ ေဆာငးပါးသည ေဆာငးပါးရင၏ အာေဘာမသာျဖစပါသည။ သမငးအျဖစအပက ဆငရာ အခကအလကမား ေနာငလမားအတြက တနဖးတစတရာရမညဟ ယၾကညပါသျဖင ေဖၚျပေပးလကပါသည။ မးမခအယဒတာ)

ဆရာေတာ ေဒါကတာေရ၀တဓမၼ၏ ျမနမာႏငငၿငမးခမးေရးအတြက ေဆာငရြကခပမားက သျမငႏငရနအတြက အေ၀းေရာကသတငးေထာကတစဥးေရးသားတငျပထားသည ျပညတြငး ဒမကေရစႏငျပညပ အကအည အပငး(၅) နဂးပငးက မးမခမဒယာ (http://moemaka.com/ archives/27732)မ ကးယေဖာျပေပးလကပါသည။ ကနအပငးမားအား ဖတလပါက မးမခမဒယာ၀ကဘဆကဒသ႔ ၀ငေရာကဖတရႈႏငပါသည။