ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 1 of 32

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

(၂၀၁၉ ခနစ၊ ပပညဒ ောငစလတဒတောဥပဒေအမတ ၃။)

၁၃၈၀ ပပည နစ၊ ပပောသလပပည ဒက ော ၁၀ ရက

(၂၀၁၉ ခနစ၊ ဇနနဝါရလ ၃၀ ရက)

ပပညဒ ောငစလတဒတောသည ဤဥပဒေက ပပဋဌောနးလကသည။

အခနး(၁)

အမည၊ စတငအောဏောတညပခငးနင အဓပပောယဒ ောပပခ က

၁။ (က) ဤဥပဒေကကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေဟ ဒခေါတငဒစရမည။

(ခ) ဤဥပဒေသည နငငဒတောသမမတက အမန ဒ ကောပငောစောပြင သတမတသည ဒန ရကတင စတင

အောဏောတညဒစရမည။

၂။ ဤဥပဒေတငပါရဒသော ဒအောကပါစကေားရပမ ေားသည ဒြောပပပါအတငး အဓပပောယသကဒရောက ဒစရမည-

(က) နငငဒတော ဆသညမော ပပညဒ ောငစသမမတပမနမောနငငဒတောက ဆသည။

(ခ) ဗဟဒကောမတ ဆသညမော ဤဥပဒေအရ ြ စညးဒသော မပငခင ဆငရော ဗဟဒကောမတကဆသည။

(ဂ) ဝနကကးဌောန ဆသညမော ပပညဒ ောငစအစးရ စးပေားဒရးနင ကးသနးဒရောငးဝယဒရး ဝနကကးဌောနက ဆသည။

(ဃ) သကဆငရောဝနကကးဌောန ဆသညမော ပပညဒ ောငစအစးရ ပပန ကေားဒရးဝနကကးဌောန၊ စကမဝနကကးဌောန၊ စကပ းဒရး၊

ဒမးပမြဒရးနငဆညဒပမောငးဝနကကးဌောန သ မဟတ ပညောဒရးဝနကကး ဌောနက ဆသည။

(င) ဒအဂ ငစ ဆသညမော ဤဥပဒေအရ ြ စညးဒသော မပငခင ဆငရော ဒအဂ ငစက ဆသည။

(စ) ဦးစးဌောန ဆသညမော ဝနကကးဌောနက မပငခင ဆငရောကစစရပမ ေား ဒဆောငရကရနတောဝန ဒပးအပဒသော ဦးစးဌောနက

ဆသည။

(ဆ) မတပတငအရောရ ဆသညမော မပငခင မတပတငပခငးလပငနးမ ေားက ဒဆောငရကသည ဦးစးဌောန၏

ညန ကေားဒရးမ းခ ပက ဆသည။

(ဇ) စစဒဆးဒရးအရောရ ဆသညမော မပငခင မတပတငပခငးနင စပလ ဉး၍ စစဒဆးမမ ေား ဒဆောငရကသည ဦးစးဌောနရ

လကဒ ောကညန ကေားဒရးမ းနင အ ကအဆင ရဒသော အရောရက ဆသည။

(ဈ) မပငခင (Intellectual Property Rights) ဆသညမော ကယပငအသဉောဏပြင ပပ လပဒသော တ ငြနတးမမ ေားက

အကောအကယဒပးရန ဥပဒေအရ ဒပးအပသည အခင အဒရးကဆသည။ ယငးစကေားရပတင စောဒပနင အနပညော

မပငခင ၊ တ ငမမပငခင ၊ စကမေဇငးမပငခင ၊ ကနအမတတဆပ မပငခင နင အပခေားဒသော

မပငခင အမ းအစေားမ ေားလညးပါဝငသည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 2 of 32

(ည) အမတတဆပ ဆသညမော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမလပငနးတစခက အပခေားဒသော ကနပစစညး သ မဟတ

ဝနဒဆောငမလပငနးမ ေားနင ခ ပခေားသရဒစနငဒသော ကယပငအမညနောမမ ေား၊ အကခရောမ ေား၊ ကနးဂဏနးမ ေား၊

ပဒြော ေားဒသော အစတအပငးမ ေား၊ အဒရောငအဒသး ဒပါငးစပမတ အပါအဝင မ ကစပြင ပမငဒတ နငသော

အမတအသေားတစခခကဒသောလညးဒကောငး၊ ယငးအမတအသေား တစခနင တစခဒပါငးစပ ေားသည

အမတအသေားတစခခကဒသောလညးဒကောငး ဆသည။ ယငးစကေားရပတင ကနအမတတဆပ၊

ဝနဒဆောငမအမတတဆပ၊ စဒပါငးပငအမတတဆပ နင အသအမတပပ အမတတဆပတ လညး ပါဝငသည။

(ဋ) ကနအမတတဆပ ဆသညမော ကနသယမလပငနးဒဆောငရကရောတင လပငနးတစခ၏ ကနပစစညးမ ေားက

အပခေားဒသောလပငနးမ ေား၏ ကနပစစညးမ ေားမ ခ ပခေားသရဒစနငဒသော အမတတဆပ တစခခကဆသည။

(ဌ) ဝနဒဆောငမအမတတဆပ ဆသညမော ဝနဒဆောငမလပငနးဒဆောငရကရောတင လပငနးတစခ၏ ဝနဒဆောငမမ ေားက

အပခေားဒသောလပငနးမ ေား၏ ဝနဒဆောငမမ ေားမခ ပခေားသရဒစနငဒသော အမတတဆပ တစခခကဆသည။

(ဍ) စဒပါငးပငအမတတဆပ ဆသညမော စကမလပငနးရငမ ေား၊ တလပသမ ေား သ မဟတ ကနသညမ ေားပြင

စစညး ေားဒသော အြ အစညး၊ အသငးအြ သ မဟတ လမစးပေားဒရး အြ အစညးမ ေား သ မဟတ

သမဝါယမအသငးက သ စဒပါငးြ စညး ေားဒသော အြ အစညးက ပငဆငသည အမတတဆပတစခခက ဆသည။

ယငးစကေားရပတင အဆပါအြ အစညး၏ အြ ဝငမ ေား ပငဆငသည ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားက

အပခေားဒသော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားမ ခ ပခေားသရဒစနငဒသော အမတတဆပလညးပါဝငသည။

(ဎ) အသအမတပပြအမတတဆပ ဆသညမော အမတတဆပတစခ၏ ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမ၏ မရငးဒေသ၊

အရညအဒသး၊ အမ းအစေားနင အပခေား းပခေားဒသော အခ ကအလကမ ေားနင စပလ ဉး၍ အမတတဆပပငရငက

ယငး၏ နးခ ပမပြင အသးပပ ခင ရဒ ကောငး အသအမတပပ သည အမတတဆပတစခခက ဆသည။

(ဏ) ဒေသဆငရောအညနး ဆသညမော မရငးဒေသက အ းဒြောညနးဒသော အရညအဒသး၊ ငဒပေါဒက ော ကေားမ

သ မဟတ အပခေား းပခေားဒသော ဝဒသသလကခဏောမ ေားပါရသည ကနပစစညး ကရရောနငင၊ နယဒပမ သ မဟတ

ဒေသမမလ ကရဒသော ကနပစစညးပြစဒ ကောငး ညနးပပခ ကတစခခက ဆသည။

(တ) ဒက ောကကေားဒသောအမတတဆပ ဆသညမော သတမတ ေားဒသော စနင အည နငငဒတောတင

လသမ ေားပပးဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပတစခခကဆသည။

( ) ကနသယမအမည ဆသညမော ကနသယမလပငနးတစရပနင တစရပ ခ ပခေားသရနငရန ဒြောပပဒသော အမည

သ မဟတ သတမတခ ကက ဆသည။

(ေ) အမတတဆပပငရင ဆသညမော ဦးစးဌောန၏ မတပတငစောရငးတင မတပတင အမတတဆပပငရငအပြစ

အသအမတပပ မတတမးတငပခငးခရသည ပဂ လ သ မဟတ တရေားဝင ြ စညး ေားဒသော အြ အစညးက ဆသည။

(ဓ) အခင အဒရးရရသ ဆသညမော အမတတဆပပငရင၊ ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပပငရင၊

ဒေသဆငရောအညနးပငရင၊ ကနသယမအမညပငရင၊ မတပတင ေားဒသော အမတတဆပမပငခင ဆငရော

အခင အဒရးက လ ဒပပောငးဒပးပခငးခရသ သ မဟတ ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ဒပးပခငးခရသ

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 3 of 32

အပြစမတပတင ေားဒသော အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရးရရသည လပဂ လတစဦးဦး သ မဟတ

တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညးတစခခက ဆသည။

(န) အ ဝငနငင ဆသညမော နငငဒတောက အြ ဝငအပြစ ပါဝင ေားဒသော မပငခင ဆငရော ကနဗငးရငးမ ေား၊ စောခ ပမ ေား

သ မဟတ သဒ ောတညခ ကမ ေား သ မဟတ ယငးတ နင သကဆငသည အပပညပပညဆငရော အြ အစညးမ ေား

သ မဟတ ဒေသဆငရော အြ အစညးမ ေား၏ အြ ဝငနငင တစခခက ဆသည။

(ပ) မပငခင တရေားရး ဆသညမော ပပညဒ ောငစတရေားလတဒတောခ ပက မပငခင ဆငရော ကစစရပမ ေားက စစဒဆးစရငရန

ဥပဒေအရ တညဒ ောငဒသော တရေားရ းကဒသောလညးဒကောငး၊ ယငးရ း၏ စရငပငခင အောဏောနင လပပငခင မ ေား

အပနငး ေားသည တရေားရ းကဒသောလညးဒကောငး ဆသည။

(ြ) ဦးစေားဒပးအခင အဒရး ဆသညမော ပေမ ၃၁ ပါ ဦးစေားဒပးအခင အဒရးက ဆသည။

(ဗ) ကနစညပပပ ဆငရောဦးစေားဒပးအခင အဒရး ဆသညမော ပေမ ၃၂ ပါကနစညပပပ ဆငရော ဦးစေားဒပး အခင အဒရးက

ဆသည။

အခနး (၂)

ရညရယခ က

၃။ ဤဥပဒေ၏ ရညရယခ ကမ ေားမော ဒအောကပါအတငးပြစသည-

(က) အမတတဆပက အကောအကယဒပးပခငးအေားပြင ရငးနးပမ ပနမ၊ ကနသယဒရးနင

ကးသနးဒရောငးဝယဒရးလပငနးမ ေား ပမြ ပြ းတးတကလောဒစရန၊

(ခ) အမတတဆပပငရငနင အခင အဒရးရရသတ ၏ အက းစးပေားက အကောအကယဒပးနငရန၊

(ဂ) အမတတဆပတပမနင ကနပစစညးအတမ ေား ဒဈးကကသ ဝငဒရောကလောမက ဟန တေားနငပခငးအေားပြင မျတဒသော

ဒဈးကကယဉပပ ငမ စနစက တညဒဆောကရနနင အမ ေားပပညသ အတက ဒ းကငးလပခ ဒသော

ပတဝနးက ငတစရပက ြနတးနငရန၊

(ဃ) ဒေသဆငရော အညနးက အကောအကယဒပးပခငးပြင နငငဒတောမ ကရဒသော ဒေသ တကန မ ေား၏

အရညအဒသးမ ေားက ပမ င တငနငရနနင နငငတကော ဒဈးကကသ းဒြောကဝငဒရောကနင ပခငးပြင ဒေသတငးရ

ပပညသမ ေား၏ လမစးပေား ဝပမ ြ ပြ းတးတကလောဒစရန။

အခနး (၃)

ဗဟဒကောမတ စညးပခငးနင လပငနးတောဝနမ ေား

၄။ ပပညဒ ောငစအစးရအြ သည-

(က) မပငခင ဆငရော လပငနးမ ေားက ကကး ကပဒဆောငရကရန မပငခင ဆငရော ဗဟဒကောမတက

ဒအောကပါအတငးြ စညးရမည-

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 4 of 32

(၁) ေတယသမမတ ဥကက ဋဌ

(၂) ပပညဒ ောငစဝနကကး၊ ဝနကကးဌောန ေတယဥကက ဋဌ

(၃) သကဆငရောဝနကကးဌောနမ ေားမ ေတယဝနကကးမ ေား အြ ဝင

(၄) အပခေားသင ဒလ ောသည ဝနကကးဌောနမ ေားမ ေတယဝနကကးမ ေား သ မဟတ ညန ကေားဒရးမ းခ ပမ ေား အြ ဝင

(၅) ဒလးဦး ကမပဒသော မပငခင ဆငရော ပညောရငမ ေား အြ ဝင

(၆) အစးရမဟတဒသော အြ အစညးမ ေားမ ကယစေားလယနစဦး အြ ဝင

(၇) နငငဒတောသမမတမ တောဝနဒပးအပသ အတငးဒရးမ း

(၈) ဦးစးဌောန၏ ညန ကေားဒရးမ းခ ပ တ ြကအတငးဒရးမ း

(ခ) ပေမခ (က) အရ ြ စညးဒသော ဗဟဒကောမတက လအပသလ ပပငဆငြ စညးနငသည။

၅။ ဗဟဒကောမတ၏ လပငနးတောဝနမ ေားမော ဒအောကပါအတငးပြစသည-

(က) နငငဒတောတင မပငခင ဆငရောလပငနးမ ေား ဒကောငးစောြ ပြ းတးတကဒစရန မပငခင ဆငရော မဝါေမ ေား၊

မဟောဗ ြဟောမ ေား၊ လပငနးစမခ ကမ ေား ခ မတပခငး၊

(ခ) မပငခင ဆငရော မဝါေမ ေား၊ မဟောဗ ြဟောမ ေား၊ လပငနးစမခ ကမ ေားအေား အဒကောငအ ညဒြော ဒဆောငရကရောတင

ကကး ကပလမးညနမဒပးပခငး၊

(ဂ) နငငဒတော၏ စးပေားဒရးြ ပြ းတးတကဒရး၊ နငငပခေားရငးနးပမ ပနမတးတကဒရးနင အဒသးစေားအလတစေား

စးပေားဒရးလပငနးမ ေား ြ ပြ းတးတကဒရးတ အတက မပငခင စနစပြင အေားဒပးပမ င တငနငရန လမးညနမဒပးပခငး၊

(ဃ) မပငခင ဆငရောလပငနးမ ေား ြ ပြ းတးတကဒစရန လအပသည လသေားအရငးအပမစမ ေား

ဒလ က င ပပ စပ းဒ ောငဒရးက အေားဒပးပမ င တငပခငး၊

(င) မပငခင စနစ ြ ပြ းတးတကရနနင ဒကောငးစောက င သး ဒဆောငရကနငရန သကဆငရော အစးရဌောန၊

အစးရအြ အစညးမ ေား၊ အပခေားအြ အစညးမ ေား၊ ပဂလကလပငနးရငမ ေားနင ည နငးဒပါငးစပဒပးပခငး၊

(စ) နညးပညောနင အပခေားလအပသည အဒ ောကအပ မ ေား ရရဒစဒရးအတက ပပညတငးပပညပ အြ အစညးမ ေားနင

ဆကသယည နငး ဒဆောငရကပခငးက အေားဒပးပမ င တင ဒဆောငရကဒပးပခငး၊

(ဆ) ပပညဒ ောငစအစးရအြ က အခါအေားဒလ ောစော ဒပးအပဒသော မပငခင ဆငရောလပငနးတောဝန မ ေားက

မးဒဆောငပခငး။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 5 of 32

အခနး (၄)

ဒအဂ ငစ စညးပခငးနင လပငနးတောဝနမ ေား

၆။ ဗဟဒကောမတသည-

(က) ပပညဒ ောငစအစးရအြ ၏ သဒ ောတညခ ကပြင မပငခင ဆငရော ဒအဂ ငစက ဒအောကပါအတငး

ြ စညးရမည-

(၁) ဗဟဒကောမတ၏အတငးဒရးမ း ဥကက ဋဌ

(၂) ဝနကကးဌောနနင သကဆငရော ဝနကကးဌောနမ ေားမ ဒအဂ ငစနင သကဆငသည

ညန ကေားဒရးမ းခ ပမ ေား အြ ဝင

(၃) ရစ ဦး ကမပဒသော မပငခင ဆငရောပညောရငမ ေား အြ ဝင

(၄) ငါး ဦး ကမပဒသော အစးရမဟတဒသော အြ အစညး မ ေားမ ကယစေားလယမ ေား အြ ဝင

(၅) ဦးစးဌောန၏ ညန ကေားဒရးမ းခ ပ အတငးဒရးမ း

(၆) ဦးစးဌောန၏ ဌောနခ တောဝနခမ ေား တ ြကအတငးဒရးမ းမ ေား

(ခ) ပေမခ (က) အရ ြ စညးဒသော ဒအဂ ငစက လအပသလ ပပငဆငြ စညးနငသည။

၇။ ဒအဂ ငစဥကက ဋဌသည ေတယဝနကကးအဆင ပဂ လပြစသညဟ မတယရမည။

၈။ ဒအဂ ငစ၏ လပငနးတောဝနမ ေားမော ဒအောကပါအတငးပြစသည-

(က) ကနအမတတဆပ မပငခင နင စပလ ဉးသည လပငနးမ ေားက ည နငးဒပါငးစပဒပးပခငး၊

(ခ) ကနအမတတဆပမပငခင စနစ ဒကောငးစော ြ ပြ းတးတကဒစရန ဗဟဒကောမတကခ မတဒသော

ကနအမတတဆပမပငခင ဆငရော မဝါေမ ေား၊ မဟောဗ ြဟောမ ေား၊ လပငနးစမခ ကမ ေားနင လသေားအရငးအပမစမ ေား

ဒလ က င ပပ စပ းဒ ောငဒရးလပငနးရပမ ေားက အဒကောငအ ညဒြော ဒဆောငရကပခငး၊

(ဂ) ကနအမတတဆပ မပငခင ဆငရော ကနဗငးရငးမ ေား၊ စောခ ပမ ေားနင သဒ ောတညခ ကမ ေားတင

နငငဒတောကအြ ဝငအပြစ ပါဝငနငဒရးအတက ဗဟဒကောမတသ ဒလ လောတငပပပခငး၊

(ဃ) နငငဒတောကအြ ဝငအပြစ ပါဝငဒသော ကနအမတတဆပမပငခင ဆငရော ကနဗငးရငးမ ေား၊ စောခ ပမ ေားနင

သဒ ောတညခ ကမ ေားပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားနင အည အဒကောငအ ညဒြော ဒဆောငရက ပခငး၊

(င) ကနအမတတဆပ မပငခင နင စပလ ဉးသည ပပညတငးရ သကဆငရောအြ အစညးမ ေား၊

အပပညပပညဆငရောအြ အစညးမ ေား၊ ဒေသဆငရောအြ အစညးမ ေား၊ အြ ဝငနငငမ ေားနင ပးဒပါငး ဒဆောငရကပခငး၊

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 6 of 32

(စ) ကနအမတတဆပ မပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကမမ ေားက အဒရးယဒဆောငရက နငရန

ဗဟဒကောမတ၏ သဒ ောတညခ ကပြင လအပဒသော လပငနးအြ မ ေားက ြ စညးပခငးနင ယငးတ ၏

လပငနးတောဝနမ ေားက သတမတဒပးပခငး၊

(ဆ) ကနအမတတဆပ မပငခင ဆငရော လပငနးမ ေားက ဒဆောငရကနငရန ဗဟဒကောမတ၏ သဒ ောတညခ ကပြင

လအပဒသော လပငနးအြ မ ေားက ြ စညးပခငးနင ယငးတ ၏လပငနး တောဝနမ ေားက သတမတပခငး၊

(ဇ) ဒေသအတငးရ ပပညသမ ေား၏ စးပေားဒရးပမြ ပြ းတးတကလောဒစရန နငငဒတောအတငး ဒေသအလက ကရဒသော

အရညအဒသးပမင တကနမ ေားက အကောအကယဒပးပခငး၊

(ဈ) မတပတငအရောရ၏ ဆးပြတခ ကအဒပေါ အယခဝငမအေား အဆးအပြတပပ ပခငး၊

(ည) ဤဥပဒေနင အည ဒကောကခရမည အခဒ ကးဒငမ ေားက ဗဟဒကောမတမတစဆင ပပညဒ ောငစ အစးရအြ ၏

သဒ ောတညခ ကပြင သတမတပခငး၊

(ဋ) ကနအမတတဆပ မပငခင ဆငရော မတပတငပခငးလပငနးမ ေားက ခင ပပ ရောတင အသးပပ မည တဆပတးက

အတညပပ သတမတပခငး၊

(ဌ) ဗဟဒကောမတသ လပငနးအစရငခစောမ ေားနင အပခေားလအပသည အစရငခစောမ ေားက တငပပပခငး၊

(ဍ) ကနအမတတဆပ မပငခင ဆငရော နစပတလညအစရငခစောက ဗဟဒကောမတသ တငပပပခငး၊

(ဎ) ဗဟဒကောမတက အခါအေားဒလ ောစောဒပးအပဒသော မပငခင ဆငရော လပငနးတောဝနမ ေားက မးဒဆောငပခငး။

အခနး (၅)

ဦးစးဌောန၏ လပငနးတောဝနမ ေား

၉။ ဦးစးဌောန၏ လပငနးတောဝနမ ေားမော ဒအောကပါအတငးပြစသည-

(က) ကနအမတတဆပမပငခင နင စပလ ဉးသည မတပတငပခငး ကစစရပမ ေားက တပပန ဒ ကညောပခငး၊

(ခ) ကနအမတတဆပ မပငခင ဆငရော မတပတငစောရငးမ ေားက နးသမး ေားရပခငး၊

(ဂ) မပငခင ဆငရော နယပယအလက ြ စညး ဒ ောင ေားသည ဌောနခ မ ေား၏ လပငနးဒဆောငရကမ မ ေားက

ကကး ကပကပက ပခငး၊

(ဃ) ဒအဂ ငစက အခါအေားဒလ ောစော ဒပးအပဒသော မပငခင ဆငရော လပငနးတောဝနမ ေားက မးဒဆောငပခငး။

အခနး (၆)

မတပတငအရောရနင စစဒဆးဒရးအရောရမ ေားခန အပပခငးနင လပငနးတောဝနမ ေားသတမတပခငး

၁၀။ ဝနကကးဌောနသည ဦးစးဌောနတင မပငခင နင စပလ ဉး၍ လပငနးမ ေားက ဒဆောငရကရန မတပတင အရောရနင

လအပသည စစဒဆးဒရးအရောရတ က ဒအဂ ငစ၏ တငပပခ ကအရ ခန အပတောဝနဒပးအပ နငသည။

၁၁။ မတပတငအရောရ၏ လပငနးတောဝနမ ေားမော ဒအောကပါအတငးပြစသည-

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 7 of 32

(က) အမတတဆပ မတပတငဒလျောက ေားပခငးဆငရော လပငနးမ ေားနင စစဒဆးပခငးဆငရောလပငနး မ ေားက

ကကး ကပကပက ပခငး၊

(ခ) အမတတဆပ မတပတငပခငးဆငရော လပငနးတောဝနမ ေားက ဒဆောငရကရောတင စစဒဆးဒရး အရောရ၏

တငပပခ ကမ ေားက ည နငးဒဆောငရကဒပးပခငး၊

(ဂ) အမတတဆပမတပတငပခငးဆငရော ကစစရပမ ေားက အဆးအပြတဒပးပခငး၊

(ဃ) ဗဟဒကောမတနင ဒအဂ ငစတ က ဒပးအပဒသော မပငခင ဆငရော လပငနးတောဝနမ ေားက မးဒဆောငပခငး။

၁၂။ စစဒဆးဒရးအရောရ၏ လပငနးတောဝနမ ေားမော ဒအောကပါအတငးပြစသည-

(က) အမတတဆပ မတပတငဒလျောက ေားပခငးနင ဒေသဆငရော အညနးမတပတင ဒလျောက ေားပခငးမ ေားက

စစဒဆးပခငး၊

(ခ) အမတတဆပ မတပတငဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉး၍ ကန ကကခ ကနင ခခဒခ ပခ ကတ က စစဒဆးပပး

ဒတ ရခ ကက သဒ ော ေားမတခ ကနင အတ မတပတငအရောရ တငပပပခငး၊

(ဂ) အမတတဆပ မတပတငပခငးဆငရော လပငနးတောဝနမ ေားက ဒဆောငရကရောတင လအပဒသော ပဂ လမ ေားက

ဒခေါယဒမးပမနးပခငးနင စောရကစောတမးအဒ ောကအ ေားမ ေား ဒတောငးခပခငးတ က မတပတငအရောရ၏

ခင ပပ ခ ကပြင ဒဆောငရကပခငး၊

(ဃ) အမတတဆပဒလျောက ေားခ ကက စစဒဆးပပးဒနောက ခင ပပ ရန သင မသင သဒ ော ေား မတခ ကနင အတ

မတပတငအရောရ တငပပပခငး၊

(င) ဒအဂ ငစ၊ ဦးစးဌောနနင မတပတငအရောရတ က ဒပးအပဒသော မပငခင ဆငရော လပငနးတောဝနမ ေား က

မးဒဆောငပခငး။

အခနး (၇)

မတပတငခင မရဒသော အမတတဆပမ ေား

၁၃။ အမတတဆပတစခခသည ဒအောကဒြောပပပါအခ ကတစရပရပနင ပငစနးပါက ပငငးပယရန ခငလသည

အဒ ကောငးပပခ ကဟ မတယ၍ ယငးအမတတဆပက မတပတငခင မပပ ရ-

(က) သသော ငရေားမ မရပခငး၊

(ခ) ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေား၏ အမ းအစေား၊ ဆကစပဒသော အဒ ကောငးအရော၊ အရည အဒသး၊

အဒရအတက၊ ရညရယ ေားဒသော အသးဝငမ၊ တနြး၊ မရငးဒေသ၊ တလပသည အခ န သ မဟတ

အပခေားဒသောလကခဏောမ ေားက ဒြောပပသည အမတအသေားမ ေား သ မဟတ ညနပပခ ကမ ေားသော ပါဝငပခငး၊

ခခငးခ က။ ပေမခ (က) နင (ခ) တ ပါ အခ ကမ ေားသည ဒအောကပါကစစရပတစခခဒပေါဒပါကလျင

အမတတဆပမတပတငပခငးက ပငငးပယခင မရဒစရ-

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 8 of 32

(၁) အမတတဆပက မတပတငဒလျောက ေားသည ဒန ရကမတငမ ယငးအမတတဆပက အသးပပ ပခငးဒ ကောင

သးစ သမ ေားအ ကေား သသော ငရေားမရဒနပခငး၊

(၂) နငငဒတော၏ ကနသယမနယပယ၌ ဒလျောက ေားသက ယငးအမတတဆပက သဒ ောရးပြင

တစဆကတညး၊ တစဦးတညး သးသန အသးပပ လ ကရပခငး။

(ဂ) အမ ေားပပညသ၏ ဒအးခ မးတညပငမမကပြစဒစ၊ ကယက င သကခောကပြစဒစ၊ ယ ကညကးကယမ ကပြစဒစ၊

နငငဒတော၏ဂဏသကခောကပြစဒစ၊ အမနအပမတ ေားအပဒသော ယဉဒက းမကပြစဒစ၊ တငးရငးသေားမ ေား၏

အမနအပမတ ေားအပဒသော ရးရောဓဒလ ကပြစဒစ ပါးဒစနငပခငး၊

(ဃ) မ ကဒမောကဒဝါဟောရ အသးအနနးတင ဒယ ယ အသးအနနးပြစလောပခငး သ မဟတ ဓဒလ းစပြစလောပခငးနင

ကနသယမနယပယတင လကဒတအသးအနနးပြစလောပခငး၊

(င) ပေမခ (ခ) နင စပလ ဉး၍ အမ ေားပပညသ သ မဟတ ကနသယမနယပယက ငဒယောင ငမေားပြစဒစရန

လည ြ ေား ေားပခငး၊

(စ) သကဆငရောအောဏောပငမ ေား၏ ခင ပပ ခ ကမရ နငငတစနငင၏ အလ၊ အ မးအမတဆငရော အသငအပပင၊

အပခေားအမတတဆပသဒကေတမ ေား၊ နငငတစနငငက သတမတ ေားသည ကပက မ သ မဟတ အောမခခ ကက

ဒြောပပ ေားဒသော တရေားဝင သဒကေတ သ မဟတ အရညအဒသးအောမခ အမတတဆပစသညတ ကလညးဒကောငး၊

အပပညပပညဆငရော အစးရအခ ငးခ ငး ြ စညး ေားဒသော အြ အစညး၏ အ မးအမတဆငရော အသငအပပငမ ေား၊

အလမ ေား၊ အပခေားအမတတဆပ၊ အမည သ မဟတ ယငးအြ အစညး၏ အတဒကောကအမညတ ကလညးဒကောငး

အပပည အစကပြစဒစ၊ တစစတတစဒေသကပြစဒစ တကရကကးယပခငး၊ တပပခငး သ မဟတ

ငဒယောင ငမေားပြစဒစပခငး၊

(ဆ) နငငဒတောက အြ ဝငအပြစ ပါဝင ေားဒသော အပပညပပညဆငရော သဒ ောတစောခ ပမ ေားအရ

သးပခေားကောကယ ေားဒသော အမတတဆပ သဒကေတမ ေားက အသးပပ ေားပခငး။

၁၄။ အမတတဆပတစခခသည ဒအောကဒြောပပပါ အခ ကတစရပရပနင ပငစနးပါက ပငငးပယရန

ဆကစပဒသောအဒ ကောငးပပခ ကဟ မတယ၍ ယငးအမတတဆပက မတပတငခင မပပ ရ-

(က) အပခေားသတစဦးဦး၏ မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ၊ ဦးစောဒလျောက ေားဒသော အမတတဆပ သ မဟတ

ဦးစေားဒပးအခင အဒရး ဒလျောက ေားဒသော အမတတဆပနင ပတ သ မဟတ အလေားတဒသော အမတတဆပက

ယငး၏ မတပတင ေားဒသော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားနင ပတ သ မဟတ အလေားတဒသော

ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားတင အသးပပ ပခငးပြင သးစ သမ ေား ငဒယောင ငမေားပြစဒစပခငး၊

(ခ) သကဆငရောပဂ လ သ မဟတ တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညး၏ ခင ပပ ခ ကမရ ပဂ လတစဦးဦး၏

ပဂ လဒရးဆငရော အခင အဒရး သ မဟတ တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညး၏ အမည၊ ဂဏသတငးက

ခကဒစနငဒသော အမတအသေားက အသးပပ ေားပခငး၊

(ဂ) အပခေားပဂ လတစဦးဦး၏ မပငခင က ပါးခ းဒြောကမ ပြစဒစနငဒသော အမတတဆပပြစပခငး၊

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 9 of 32

(ဃ) အမတတဆပက မရးမဒပြောင ဒသောသဒ ောပြင မတပတငဒလျောက ေားပခငး၊

(င) မတပတငရန ဒလျောက ေားလောဒသော အမတတဆပတစခသည ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပ တစခနင ပတ

သ မဟတ အလေားတပြစသည အပပင ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားလညး ပတ သ မဟတ

အလေားတပြစဒနသပြင သးစ သမ ေားအေား ငဒယောင ငမေားပြစဒစပခငး၊

(စ) မတပတငရန ဒလျောက ေားလောဒသောအမတတဆပတစခသည မတပတင ေားသည ဒက ော ကေားဒသော

အမတတဆပတစခနင ပတ သ မဟတ အလေားတပြစပပး ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေား

မတညဒသောလညး ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပပငရငနင အသးပပ ေားဒသော ကနပစစညး သ မဟတ

ဝနဒဆောငမမ ေားအ ကေား ဆကန ယမရသညဟ ညနးပပသက သ ပြစနငပခငးနင အဆပါ အသးပပ မသည

မတပတငပပးသည ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပပငရင၏ အက းစးပေားက ခကဒစနငပခငး။

အခနး (၈)

ဒလ ောက ေားပခငး

၁၅။ ဤဥပဒေအရအမတတဆပ မပငခင ဆငရော အခင အဒရးရရရန မတပတငဒလျောက ေားလသသည

သတမတခ ကနင အည မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

၁၆။ အမတတဆပက မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားသသည-

(က) မတပတငဒလျောက ေားခ ကက ပမနမော ောသောပြင ပြစဒစ၊ အဂေလပ ောသောပြင ပြစဒစဒရးသေား နငသည။

(ခ) ပမနမော ောသောပြင ဒလျောက ေားခ ကက အဂေလပ ောသောသ လညးဒကောငး၊ အဂေလပ ောသောပြင

ဒလျောက ေားခ ကက ပမနမော ောသောသ လညးဒကောငး ောသောပပနဆဒပးရန မတပတငအရောရက ဒတောငးဆခ လျင

ောသောပပနဆဒပးရမည။

(ဂ) ပေမခ (ခ) အရ ောသောပပနဆခ ကပြစလျင ဒလျောက ေားသက မနကနဒ ကောငး ဝနခလကမတ ဒရး းရမည။

၁၇။ အမတတဆပက မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားသသည-

(က) မတပတငဒလျောက ေားခ ကတင ဒအောကပါအခ ကမ ေား ဒြောပပရမည-

(၁) မတပတငဒပးရန ဒတောငးဆခ က၊

(၂) ဒလျောက ေားသည ပဂ လ သ မဟတ တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညး၏ အမညနင ဒနရပလပစော၊

(၃) ကယစေားလယ လ အပ၍ ဒလျောက ေားပခငးပြစလျင ကယစေားလယ၏ အမည၊ နငငသေားစစစဒရး

ကတပပေားအမတနင ဒနရပလပစော၊

(၄) အမတတဆပ၏ ရငးလငးပပည စဒသော ဒြောပပခ က၊

(၅) အပပညပပညဆငရော အမတတဆပအမ းအစေား အပစခ ပခေားပခငးအရ အပစအလက သတမတ ေားသည

မတပတငရနဒတောငးဆဒသော ကနပစစညးနင ဝနဒဆောငမမ ေား၊ ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေား၏

အမညနင အမ းအစေားမ ေား၊

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 10 of 32

(ခ) ပေမခ (က) ပါ အခ ကမ ေားအပပင လအပပါက ဒအောကပါအခ ကမ ေားကလညး ပးတ တငပပရမည-

(၁) တရေားဝင ြ စညး ေားဒသော အြ အစညးအတက ဒလျောက ေားပခငးပြစလျင အဆပါ အြ အစညး

မတပတငအမတ၊ အမ းအစေားနင နငငအမည၊

(၂) ဦးစေားဒပး အခင အဒရးရရရန ဒတောငးဆလျင ဦးစေားဒပး အခင အဒရးရဒ ကောငး ခငလသည အဒ ောကအ ေား၊

ဒြောပပခ ကတ နင အတ ဦးစေားဒပးအခင အဒရးဒတောငးဆခ က၊

(၃) ကနစညပပပ ဆငရော ဦးစေားဒပးအခင အဒရးရရရန ဒတောငးဆလျင ကနစညပပပ ဆငရော ဦးစေားဒပး

အခင အဒရးရဒ ကောငးခငလသည အဒ ောကအ ေား၊ ဒြောပပခ ကတ နင အတ ကနစညပပပ ဆငရော

ဦးစေားဒပးအခင အဒရးဒတောငးဆခ က၊

(၄) ဒလျောက ေားသည အမတတဆပသည စောခ ပစောတမး မတပတငရ းတင မတပတင ေားသည

အမတတဆပပြစပါက ယငးသ မတပတင ေားဒ ကောငး အဒ ောကအ ေား စောရကစောတမး၊

(၅) ဒအဂ ငစနင ဦးစးဌောနက အခါအေားဒလ ောစော သတမတသည အပခေားလအပခ ကမ ေား။

၁၈။ သတမတသည အခဒ ကးဒင ဒပးသငးပပး ပေမ ၁၇၊ ပေမခ (က) ပါသတမတခ ကမ ေားနင ပပည စဒသော

အမတတဆပဒလျောက ေားခ ကက ဦးစးဌောနက လကခရရသည ဒန သည နငငဒတောတင မတပတငဒလျောက ေားခ က

တငသငးသည ဒန ပြစသညဟ မတယရမည။

၁၉။ မတပတငအရောရသည-

(က) ပတပြစဒသော သ မဟတ အလေားတဒသော အမတတဆပမ ေားက မတညဒသောဒန အသးသးတင

တစဦး ကပသမ ေားက မတပတငဒလျောက ေားရော၌ အဆပါ ဒလျောက ေားခ ကမ ေားအဒပေါ

အပငငးပေားြယရောပြစဒပေါလောခ လျင မတပတငဒပးရန သတမတခ ကမ ေားနင ညညတဒသော ဒလျောက ေားခ ကက

ဦးစောတငသငးသအေား မတပတငခင ပပ ရမည။

(ခ) ပေမခ (က) အရ ဒလျောက ေားရောတင ဒလျောက ေားသ အသးသးက ဦးစေားဒပးအခင အဒရး သ မဟတ

ကနစညပပပ ဆငရော ဦးစေားဒပးအခင အဒရးက ဒတောငးဆရော၌ ဒလျောက ေားခ ကမ ေားအဒပေါ အပငငးပေားြယရော

ပြစဒပေါ ခ လျင မတပတငဒပးရန သတမတခ ကမ ေားနင ညညတဒသော အမတတဆပ ဒလျောက ေားခ ကတင

ဦးစေားဒပးအခင အဒရးဒန အဒစောဆးပါရသကသော မတပတငခင ပပ ရမည။

၂၀။ ပတပြစဒသော သ မဟတ အလေားတဒသော အမတတဆပမ ေားက မတပတငဒပးရန တစဦး က ပသမ ေားက

တစဒန တညးတင ဒလျောက ေားလောပါက သ မဟတ တညဒသော ဦးစေားဒပးဒန က ဒတောငးဆ ဒလျောက ေားလောပါက-

(က) မတပတငအရောရသည ဒလျောက ေားသအခ ငးခ ငး ဒဆးဒနးည နငးပပး အမတတဆပ ဒလျောက ေားသအပြစ

သတမတဒပးဒစလသ၏ အမညက သတမတသည ကောလအတငး ပပနလညတငပပရန ဒလျောက ေားသအေားလးက

ညန ကေားရမည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 11 of 32

(ခ) ဒလျောက ေားသမ ေားသည မတပတငအရောရ၏ညန ကေားခ ကနင အည ၎ငးတ အခ ငးခ ငးဒဆးဒနး ည နငးခ ကအရ

အမတတဆပ ဒလျောက ေားသအပြစ သတမတဒပးရန သဒ ောတညပခငးခရသ၏ အမညက မတပတငအရောရ

ပပနလညတငပပရမည။

(ဂ) ပေမခ (က) အရ ညန ကေားဒသောလညး ဒလျောက ေားသမ ေားသည ယငးတ အခ ငးခ ငး သဒ ောတညမ မရရခ လျင

မတပတငအရောရ၏ သတမတသည နညးလမးနင အည ဆးပြတပခငးက လကနောရမည။

၂၁။ (က) အမတတဆပက မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားသသည-

(၁) မတပတငအရောရက အမတတဆပက မတပတငခင ပပ ပခငး သ မဟတ ပငငးပယပခငးမပပ မပြစဒစ၊

မတပတငအရောရ၏ ဆးပြတခ ကအဒပေါ အယခပခငးနင စပလ ဉး၍ ဒအဂ ငစက ဆးပြတခ က မခ မတမပြစဒစ

ဒလျောက ေားခ က၊ ောသောပပနဆခ ကနင စောရကစောတမး အဒ ောကအ ေားတစခခ တငပါရသည

စောအဒရးအသေားအမေားနင ပပငဆငခင ပပ နငသည အပခေားမေားယငးမမ ေားက ပပငဆငလ ပါကသတမတသည

အခဒ ကးဒငဒပးသငးပပး ပပငဆငဒပးရန မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနင သည။

(၂) အမတတဆပ မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားခ ကက ရပသမးဒပးရန ဒလျောက ေားနငသည။

(၃) ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမအမ ေားအပပေားပါဝငဒသော မညသည ဒလျောက ေားခ ကကမဆ

တစဒစောင ကပဒသော ဒလျောက ေားခ က အသစမ ေားအပြစ ခ ပခေားဒပးရနလညးဒကောငး၊ တငပပ ေား ဒသော

ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမစောရငးက ခ ငပခငးမပပ ကန သတပခငး သ မဟတ

ဒလျော ခ ပခငးပပ လပဒပးရနလညးဒကောငး သတမတသည အခဒ ကးဒငဒပးသငးပပး ပပငဆငဒပးရန

မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

(ခ) ပေမခ (က)၊ ပေမခ ငယ (၃) အရ မတပတငဒပးရန ခ ပခေား၍ ဒလျောက ေားခ က အသစမ ေားအပြစ တငသငးရောတင

မလဒလျောက ေားသည ဒန က ဒလျောက ေားခ ကတငသငးသည ဒန ပြစသညဟ မတယရမည။

၂၂။ မတပတငအရောရသည ပေမ ၂၁ ပါ ဒလျောက ေားခ ကက သတမတခ ကနင အည စစဒဆးပပး ပပငဆငခင ဒပးနငသည။

အခနး (၉)

စစဒဆးပခငး၊ ကန ကကပခငးနင မတပတငပခငး

၂၃။ စစဒဆးဒရးအရောရသည အမတတဆပမတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉး၍-

(က) ပေမ ၁၃ ပါအခ ကမ ေားနင ပငစနးပခငး ရ မရ ကလညးဒကောငး၊ ပေမ ၁၇ ပါ အခ ကမ ေား ပပည စစောပါဝငပခငး ရ မရ

ကလညးဒကောငး စစဒဆးပပးဒနောက သတမတခ ကနင ညညတဒသော ဒလျောက ေားခ ကမ ေားက

သဒ ော ေားမတခ ကနင အတ မတပတငအရောရ တငပပရမည။

(ခ) ပေမ ၁၃ ပါ အခ ကမ ေားနင ပငစနးပခငး ရ မရ ကလညးဒကောငး၊ ပေမ ၁၇ ပါ အခ ကမ ေား ပပည စစောပါဝငပခငး ရ မရ

ကလညးဒကောငး စစဒဆးပပးဒနောက သတမတခ ကနင ညညတပခငး မရဒသော ဒလျောက ေားခ ကက

သတမတခ ကနင အည ပပငဆငဒဆောငရကရန မတပတငအရောရ၏ ခင ပပ ခ ကပြင ဒလျောက ေားသ

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 12 of 32

အဒ ကောငး ကေားရမည။ ဒလျောက ေားသက အဒ ကောငး ကေားစော လကခရရသည ဒန မ ရကဒပါငး ၃၀ အတငး

ပပငဆငဒဆောငရကပခငး မရပါက အဆပါမတပတင ဒလျောက ေားခ ကက စန လတပပးပြစသညဟ မတယရမည။

(ဂ) ပေမခ (ခ) ပါ ပပဋဌောနးခ ကနင အည ပပငဆငဒဆောငရကခ ကက လကခရရပါက စစစပပး ဒလျောက ေားခ ကက မမ၏

သဒ ော ေားမတခ ကနင အတ မတပတငအရောရ တငပပရမည။

၂၄။ အမတတဆပက မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားသသည-

(က) သတမတသည ကောလအတငး လကနောရနပ ကကကခ ပပး အဆပါပ ကကကခ မဒ ကောင သကဆငရော

အမတတဆပဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉးသည အခင အဒရး ဆးရ းမပြစဒပေါဒစမည ဆပါက

ဒအောကပါအခ ကမ ေားနင ကကညလျင အမတတဆပ မတပတငဒပးရန မတပတငအရောရ

ပပနလညဒလျောက ေားနငသည-

(၁) သတမတသည ကောလအတငး လကနောရန ပ ကကကခ မဒ ကောင စန လတခရသည ဒန မ ရကဒပါငး ၆၀ အတငး

ဒတောငးဆခ ကတစရပက တငပပပခငး၊

(၂) သတမတသည ကောလအတငးလကနောရန ပ ကကကခ မနင စပလ ဉးသည လအပခ ကမ ေား၊

သတငးအခ ကအလကမ ေား သ မဟတ ရငးလငးခ ကမ ေားက ပးတ တငပပပခငး၊

(၃) သတမတသည ကောလအတငး လကနောရန ပ ကကကခ မအဒပေါ ခငလဒသော အဒ ကောငးပပခ ကက

ဒတောငးဆခ ကတင ဒြောပပပခငး၊

(၄) အခဒ ကးဒင ဒပးသငးပပးပြစပခငး။

(ခ) အယခတငသငး ေားသည ကောလအတငး ပေမခ (က) အရ ဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉးသည အခင အဒရး

ပပနလညဒပးအပရနဒတောငးဆလောလျင မတပတငအရောရက ဆငးင ေားရမည။

၂၅။ မတပတငအရောရသည-

(က) အမတတဆပ ဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉးသည အခင အဒရးဆးရ းမပြစဒပေါဒစမည ဆပါက စန လတပပးဒသော

အမတတဆပက မတပတငဒပးရန ပေမ ၂၄၊ ပေမခ (က) အရ ပပနလညဒလျောက ေား လောလျင အဆပါ

ဒတောငးဆခ ကက စစစ၍ ခင ပပ နငသည။

(ခ) ပေမ ၁၃၊ ပေမ ၁၇ တ နင ညညတဒသော ဒလျောက ေားခ ကက အမ ေားပပညသသရဒစရနနင ကန ကကလပါက

ကန ကကနငရန သတမတသည နညးလမးနင အည တပပနဒ ကညောရမည။

၂၆။ အမတတဆပ မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉး၍ ကန ကကလသသည တပပန ဒ ကညောသည ဒန မ

ရကဒပါငး ၆၀ ရကအတငး ပေမ ၁၃ နင ၁၄ တ တင ဒြောပပ ေားဒသော အဒ ကောငးပပခ ကတစရပရပပြင သတမတသည

အခဒ ကးဒငဒပးသငးပပး မတပတငအရောရ ကန ကကလော တငသငးနငသည။

၂၇။ မတပတငအရောရသည ကန ကကလောက လကခရရပါက သတမတသည အခ နကောလအတငး ကန ကကခ ကက

ခခဒခ ပနငရန ဒလျောက ေားသ အဒ ကောငး ကေားစောဒပးပ ရမည။

၂၈။ မတပတငအရောရသည အမတတဆပမတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားခ ကနင စပလ ဉး၍-

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 13 of 32

(က) အမ ေားပပညသသရဒစရန တပပနဒ ကညောသည ဒန မ ရကဒပါငး ၆၀ အတငး ကန ကကလော တငသငးပခငးမရပါက

အဆပါအမတတဆပမတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားခ ကက ခင ပပ နငသည။

(ခ) ကန ကကလောတငသငးလောပါက ကန ကကခ ကက ပေမ ၁၃ သ မဟတ ပေမ ၁၄ ပါ အခ ကမ ေားနင ညညတပခငး ရ

မရ စစဒဆးပပးခင ပပ ပခငး သ မဟတ ပငငးပယပခငး ပပ နငသည။

(ဂ) မတပတငခင ပပ ပခငး သ မဟတ ပငငးပယပခငးက မတပတငစောရငးတင မတတမးတင ေားရပပး ဒလျောက ေားသ

အဒ ကောငး ကေားရမည။ ပပင ခင ပပ ပခငး သ မဟတ ပငငးပယပခငးက အမ ေားပပညသသရဒစရန သတမတသည

နညးလမးနင အည တပပနဒ ကညောရမည။

(ဃ) မတပတငပခငးက ခင ပပ လျင အမတတဆပ မတပတငလကမတက ဒလျောက ေားသ တဒပးရမည။

၂၉။ အမတတဆပပငရငသည-

(က) အမတတဆပ မတပတငလကမတမရငး ပ ကစး သ မဟတ ဒပ ောကဆးပါက မတတ ြမန ပမ တဒပးရန

သတမတသည အခဒ ကးဒငဒပးသငးပပး မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

(ခ) မတပတငစောရငးတင မတတမးတင ေားဒသော စောအဒရးအသေားအမေားနင ပပငဆငခင ပပ နငသည

အပခေားမေားယငးမမ ေားကလညးဒကောငး၊ နငငသေားနင ဒနရပလပစောမ ေားကလညးဒကောငး ပပငဆင ဒပးရန

သတမတသည အခဒ ကးဒငဒပးသငးပပး မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

၃၀။ မတပတငအရောရသည-

(က) ပေမ ၂၉၊ ပေမခ (က) ပါ ဒလျောက ေားခ ကက စစစပပး အမတတဆပ မတပတငလကမတ မတတ ြမနက

တဒပးရမည။

(ခ) ပေမ ၂၉၊ ပေမခ (ခ) ပါ ဒလျောက ေားခ ကကစစစပပး ပပငဆငခင ဒပးနငသည။

အခနး (၁၀)

ဦးစေားဒပးအခင အဒရး

၃၁။ ပါရကနဗငးရငး သ မဟတ ကမော ကနသယဒရးအြ ဝငနငငတစခခတင အမတတဆပမတပတင ဒလျောက ေားခ သ

သ မဟတ ဒလျောက ေားသ၏ လ ဒပပောငးဒပးပခငးခရသသည ပပညပတင အမတတဆပ

မတပတငဒလျောက ေားခ က၌ ပါဝငသည ပတညဒသော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမနင တညဒသော

အမတတဆပက ပ မဒလျောက ေားသည ဒန မ ဒပခောကလအတငး ဦးစးဌောနသ အမတတဆပ မတပတငရန

ဒလျောက ေားလျင အဆပါ စတငဒလျောက ေားသည ဒန က ဒလျောက ေားသည ဒန အပြစ ဦးစေားဒပးအခင အဒရး

ခစေားရမည။

၃၂။ ပါရကနဗငးရငး သ မဟတ ကမော ကနသယဒရးအြ ဝငနငငတစခခတင သကဆငရောနငင အစးရက ကကးမ းက ငးပဒသော

သ မဟတ အသအမတပပ ဒသော အပပညပပညဆငရော ကနစညပပပ ၌ ခငးက ငးပပသခ သည

အမတတဆပနင ပတညဒသော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားက အပပညပပညဆငရော ကနစညပပပ ၌

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 14 of 32

စတငခငးက ငးပပသခ သည ဒန မ ဒပခောကလအတငး ဦးစးဌောနတင အမတတဆပမတပတငရန ဒလျောက ေားလျင

အဆပါ စတငခငးက ငးပပသခ သည ဒန က ဒလျောက ေားသည ဒန အပြစ ကနစညပပပ ဆငရော

ဦးစေားဒပးအခင အဒရးခစေားရမည။

၃၃။ ကနစညပပပ ဆငရော ဦးစေားဒပးအခင အဒရးသည ပေမ ၃၁ အရ ဒလျောက ေားသည ဒန မ စတင ရရသည ဦးစေားဒပး

အခင အဒရးကောလ က မဒက ောလနဒစရ။

အခနး (၁၁)

မတပတငသကတမးနင မတပတငသကတမးတးပခငး

၃၄။ မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ၏ မတပတငသကတမးသည အမတတဆပ မတပတငဒလျောက ေားခ က

တငသငးသည ဒန မစ၍ ၁၀ နစပြစသည။ မတပတငသကတမး ၁၀ နစ ကနဆးပပးဒနောက တစကကမလျင ၁၀ နစစပြင

သကတမးတးနငသည။

၃၅။ အမတတဆပပငရငသည မတပတငသကတမးကောလက တးလလျင ဒအောကပါအတငး ဒဆောငရကရမည-

(က) မတပတငသကတမးကောလ ကနဆးမည ဒန မတငမ ဒပခောကလအတငး မတပတငသကတမး တးဒပးရန

သတမတသည အခဒ ကးဒငဒပးသငး၍ ဒလျောက ေားရမည။

(ခ) မတပတငသကတမးကနဆးပပးဒနောက အ းအခင အဒရးအပြစဒပးဒသော ဒပခောကလအတငး

ဒလျောက ေားခင ရသည။ ယငးသ ဒလျောက ေားသည အခါ သတမတသည မတပတငဒ ကးနင ရကလနဒ ကးမ ေားက

ဒပးသငးရမည။

၃၆။ မတပတငအရောရသည-

(က) သတမတခ ကနင ညညတဒသော မတပတငသကတမးတးရန ဒလျောက ေားခ ကက ခင ပပ ရမည။

မတပတငသကတမးတးပခငးသည ယခငမတပတငသကတမးကနဆးသည ဒန မစ၍ အက း သကဒရောကမ

ရရမည။

(ခ) မတပတငသကတမးတးရန ဒလျောက ေားခ ကက စစဒဆး၍ သတမတခ ကနင ညညတပါက ၁၀ နစ

သကတမးတးဒပးပပး သတမတသည နညးလမးနင အည တပပနဒ ကညောရမည။

(ဂ) မတပတငသကတမးတးပခငးနင အခဒ ကးဒင ဒပးသငးပခငးတ က မတပတငစောရငးတင မတတမးတငရမည။

(ဃ) မတပတငသကတမးတးပခငးအတက အခဒ ကးဒငက အ းအခင အဒရးအပြစဒပးဒသော ဒပခောကလအတငး

အမတတဆပပငရငက ဒပးသငးပခငးမရလျင မတပတင ေားဒသော အမတတဆပက မတပတငပခငးမ ရပစ ရမည။

(င) ရပစ သေားသည မတပတင ေားဒသော အမတတဆပက မတပတငပခငးမ ရပစ ဒ ကောငး မတပတငစောရငးတင

မတတမးတငပပး သတမတသည နညးလမးနင အည တပပနဒ ကညောရမည။

အခနး (၁၂)

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 15 of 32

မတပတင ေားဒသော အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရးမ ေား

၃၇။ အမတတဆပပငရငသည အခနး (၁၁) ပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားက လကနောဒဆောငရကပါက

မတပတငသကတမးကောလအတငး ဤအခနးပါ မတပတင ေားဒသော အမတတဆပမပငခင ဆငရော

အခင အဒရးမ ေားက ခစေားခင ရသည။

၃၈။ အမတတဆပပငရငသည ပေမ ၃၉ နင ၄၀ တ ပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားက မ ခကဒစ -

(က) သးသန အခင အဒရးအပြစ-

(၁) ယငး၏သဒ ောတညခ ကမရ အပခေားသတစဦးက ပတ သ မဟတ အလေားတဒသော အမတတဆပက ပတ

သ မဟတ အလေားတဒသော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမတင အသးပပ ၍ ကနသယမပပ ရောတင

အမ ေားပပညသက ငဒယောင ငမေားပြစဒစပါက ဤဥပဒေနင အည ကောကယ တေားဆးခင ရသည။

(၂) မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ မပငခင ဆငရော အခင အဒရးမ ေားက ခ းဒြောကသအေား

ပပစမဒ ကောငးအရပြစဒစ၊ တရေားမဒ ကောငးအရပြစဒစ၊ နစရပလးအရပြစဒစ တရေားစ ဆခင ရသည။

(၃) ဒအောကပါအဒပခအဒနမ ေားနင ကကညလျင မတပတင ေားသည ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပနင ပတ

သ မဟတ အလေားတဒသော အမတတဆပက မတညဒသော ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားတင ယငး၏

သဒ ောတညခ ကမရ ကနသယမပပ ရောတင အသးပပ ပခငးက ကောကယတေားဆးခင ရသည-

(ကက) မတပတင ေားသည ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပပငရငနင အသးပပ ေားဒသော ကနပစစညး သ မဟတ

ဝနဒဆောငမမ ေားအ ကေား ဆကန ယမရသညဟ ညနပပသက သ ပြစဒနပခငး၊

(ခခ) ယငးအမတတဆပပငရင၏ အက းစးပေားက ခကဒစနငပခငး။

(ခ) အခနး (၁၃) နင (၁၄) တ ပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားနင အည မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ မပငခင ဆငရော

အခင အဒရးမ ေားက အပခေားသတစဦးဦးသ လ ဒပပောငးပခငး သ မဟတ ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ဒပးပခငး ပပ နငသည။

၃၉။ အမတတဆပပငရငသည အပခေားသတစဦးဦးက စကမလကမလပငနး သ မဟတ ကနသယမ လပငနးမ ေားအတက

ဒအောကပါတ နင စပလ ဉး၍ သဒ ောရးပြင အသးပပ ဒဆောငရကပခငးက တေားပမစ ပတပငခင မရဒစရ-

(က) ပငရင၏ကယပငအမည သ မဟတ ဒနရပလပစော၊

(ခ) ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေား၏အမ းအစေား၊ ဆကစပဒသော အဒ ကောငးအရော၊ အရညအဒသး၊

အဒရအတက၊ ရညရယ ေားဒသော အသးဝငမ၊ တနြး၊ မရငးဒေသ၊ တလပသည အခ နကောလ သ မဟတ

အပခေားဒသောလကခဏောမ ေားက ဒြောပပသည ညနးပပခ ကမ ေား၊

(ဂ) ကနပစစညးကပြစဒစ၊ ဝနဒဆောငမကပြစဒစ အသးပပ ရန ရညရယသည ဒြောပပခ က၊ အ းသပြင

တ ြကသးပစစညးမ ေား သ မဟတ အပပစစညးမ ေား၏ အသးပပ ရန ရညရယသည ဒြောပပခ က။

၄၀။ အမတတဆပပငရငသည ယငးကယတငကပြစဒစ၊ ယငး၏သဒ ောတညခ က ရရသကပြစဒစ ဒပးပ ေားသည

ဒဈးကကတင ဒရောကရဒနဒသော ကနပစစညးမ ေား၌ ယငး၏အမတတဆပက အသးပပ ပခငးအေား

တေားပမစပတပငခင မရဒစရ။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 16 of 32

၄၁။ ပေမ ၄၀ တင မညသ ပင ပပဋဌောနးပါရဒစကောမ အမတတဆပပငရငသည ကနပစစညးမ ေားက ဒဈးကကသ

တငသငးပပးဒနောက ယငးကနပစစညး၏ အဒပခအဒန ဒပပောငးလ သေားလျင သ မဟတ ပ ကစးယယငးသေားလျင

ယငးကနပစစညးအေား ဆကလကဒရောငးခ ပခငးက တညဆ ဥပဒေနင အည တေားပမစပတပငနငသည။

အခနး (၁၃)

အမတတဆပအခင အဒရးမ ေားက လ ဒပပောငးပခငး

၄၂။ (က) အမတတဆပမတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားသသည ယငး၏ ဒလျောက ေားခ ကက ပဂ လတစဦးဦးသ ပြစဒစ၊

တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညးသ ပြစဒစ လ ဒပပောငးပခငးအေား မတတမးတငဒပးရန သတမတခ ကနင အည

မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

(ခ) အမတတဆပပငရငသည ယငး၏မတပတင ေားဒသော အမတတဆပပငဆငမက ပဂ လ တစဦးဦးသ ပြစဒစ၊

တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညးသ ပြစဒစ လ ဒပပောငးပခငးအေား မတတမးတငဒပးရန သတမတခ ကနင အည

မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

၄၃။ မတပတငအရောရသည အမတတဆပ မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားသကပြစဒစ၊ ပေမ ၄၂၊ ပေမခ (က) အရ

လ ဒပပောငးပခငးက လကခသကပြစဒစ၊ အမတတဆပပငရငကပြစဒစ၊ ပေမ ၄၂၊ ပေမခ (ခ) အရ လ ဒပပောငးပခငးက

လကခသကပြစဒစ သတမတသည အခဒ ကးဒင ဒပးသငးပပး ပငဆငမ လ ဒပပောငးဒ ကောငး မတတမးတငဒပးရန

ဒလျောက ေားလျင ပငဆငမလ ဒပပောငးဒ ကောငး မတတမးတင၍ အမ ေားပပညသသရဒစရန သတမတသည

နညးလမးနင အည တပပနဒ ကညောရမည။

၄၄။ မတပတင ေားဒသော အမတတဆပပငဆငမ လ ဒပပောငးပခငးနင စပလ ဉး၍ မတပတငအရောရ မတတမးတငဒပးရန

ဒလျောက ေားပခငးမရလျင ယငးပငဆငမလ ဒပပောငးပခငးသည အက း သကဒရောကမ မရဒစရ။

အခနး (၁၄)

မတပတင ေားဒသောအမတတဆပက ခင ပပြခ ကပ င လပကငခင ဒပးပခငး

၄၅။ အမတတဆပပငရငသည ပဂ လတစဦးဦးကပြစဒစ၊ တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညးက ပြစဒစ၊

ယငး၏မတပတင ေားဒသော အမတတဆပက အသးပပ ရနအတက စညးကမးခ ကမ ေား သတမတ၍ ခင ပပ ခ ကပြင

လပကငခင ဒပးနငသည။

၄၆။ အမတတဆပပငရင သ မဟတ ယငး၏ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ရရသသည ခင ပပ ခ က စောတမးအမတအသေား

မတတ ြမနနင အတ သတမတသည အခဒ ကးဒငဒပးသငးပပး ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ဒပးပခငးက မတတမးတငဒပးရန

မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည။

၄၇။ မတပတငအရောရသည ပေမ ၄၆ အရ ဒလျောက ေားပခငးက မတတမးတငပပး သတမတသည နညးလမးနင အည

တပပနဒ ကညောရမည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 17 of 32

၄၈။ အမတတဆပပငရင သ မဟတ ယငး၏ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ရရသက မတပတင အရောရ တင

မတတမးတင ေားသည ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ဒပးပခငးက ပယြ ကရန သတမတခ ကနင အည ဒလျောက ေားလျင

မတပတငအရောရက မတတမးမပယြ ကပပး ယငးသ ပယြ ကဒ ကောငး အမ ေားပပညသသရဒစရန

သတမတသည နညးလမးနင အည တပပနဒ ကညောရမည။

၄၉။ ခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ဒပးပခငးနင စပလ ဉး၍ မတပတငအရောရ မတတမးတငဒပးရန

ဒလျောက ေားပခငးမရလျင ယငးခင ပပ ခ ကပြင လပကငခင ဒပးပခငးသည အက းသကဒရောကမမရဒစရ။

အခနး (၁၅)

အမတတဆပ မတပတငပခငးက တရေားမဝငဒကကောငးဒကကညောပခငးနင ပယ ကပခငး

၅၀။ (က) အက းသကဆငသတစဦးဦး၏ ဒလျောက ေားခ ကအရ ပေမ ၂၊ ပေမခ (ည) ပါ အဓပပောယြင ဆခ ကနင

မကကညဒသော အမတတဆပပြစဒ ကောငး သ မဟတ ပေမ ၁၃ ပါ ပငငးပယရန ခငလသည

အဒ ကောငးပပခ ကတစရပရပဒ ကောင မတပတငခင မရရသင သည အမတတဆပပြစဒ ကောငး

အဒ ောကအ ေားခငလလျင မတပတငအရောရသည အမတတဆပ မတပတငပခငးက တရေားမဝငဒ ကောငး

ဒ ကညောရမည။

(ခ) အက းသကဆငသတစဦးဦး၏ ဒလျောက ေားခ ကအရ ပေမ ၁၄ ပါ ပငငးပယရနဆကစပဒသော

အဒ ကောငးပပခ ကတစရပရပဒ ကောင မတပတငခင မရရသင သည အမတတဆပပြစဒ ကောငး

အဒ ောကအ ေားခငလလျင မတပတငအရောရသည အမတတဆပ မတပတငပခငးက တရေားမဝငဒ ကောငး

ဒ ကညောရမည။

(ဂ) အမတတဆပ မတပတငပခငးက တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောဒပးရန ဒလျောက ေားပခငးနင စပလ ဉး၍ တရေားရ း၏

အပပးသတဆးပြတခ က သ မဟတ စရငခ ကတ က လကခရရလျင မတပတငအရောရသည

အမတတဆပမတပတငပခငးက တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောရမည။

(ဃ) (၁) ပေမခ (က) ပါ တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောပခငးအတက ဒတောငးဆခ ကက မညသည အခ နတငမဆ

ဒလျောက ေားနငသည။

(၂) မရးမဒပြောင ဒသောသဒ ောပြင မတပတငခ ပခငးမဟတလျင ပေမခ (ခ) ပါ တရေားမဝငဒ ကောငး

ဒ ကညောပခငးအတက ဒတောငးဆခ ကသည မတပတငသည ဒန မ ငါးနစအတငးသော ဒလျောက ေား နငသည။

(င) တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောသည အဒ ကောငးရငးမ ေားသည မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ၏ ကနပစစညး

သ မဟတ ဝနဒဆောငမအခ နင သော သကဆငလျင ယငးနင ဆကစပဒသော မတပတငပခငးကသောလျင

တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောရမည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 18 of 32

(စ) မတပတငအရောရသည မတပတင ေားဒသော အမတတဆပက တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောပခငးပြစဒ ကောငး

မတတမးတငပပး သ တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောပခငးက အမတတဆပ ပငရင အဒ ကောငး ကေားရမည အပပင

အမ ေားပပညသသရဒစရန တပပနဒ ကညောရမည။

၅၁။ (က) အမတတဆပ အသးပပ ပခငးနင စပလ ဉး၍ အက းသကဆငသတစဦးဦး၏ ဒလျောက ေား ခ ကအရ

မတပတငအရောရသည ဒအောကဒြောပပပါ တစရပရပနင ပငစနးဒ ကောငး ဒတ ရပါက အမတတဆပမတပတငပခငးက

ပယြ ကရမည-

(၁) မတပတင ေားဒသော အမတတဆပနင သကဆငသည ကနပစစညး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားက

မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားသည ဒန မစ၍ သးနစအတငး လးဝအသးမပပ ပခငးနင အဆပါအသးပပ မ

ပ ကကကပခငးအတက ခငလဒသော အဒ ကောငးပပခ ကမရပခငး၊

(၂) မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ အသးပပ ပခငးအေား တစဆကတညး သးနစ ကောဆငးင ေား ပခငးနင

အဆပါဆငးင ေားပခငးအတက ခငလဒသော အဒ ကောငးပပခ ကမရပခငး၊

(၃) မတပတင ေားဒသော အမတတဆပသည ကနပစစညး၏ အမ းအစေား၊ ဆကစပဒသော အဒ ကောငးအရော၊

အရညအဒသး၊ အဒရအတက၊ ရညရယ ေားဒသော အသးဝငမ၊ တနြး၊ မရငးဒေသ၊ တလပသည အခ နတ က

ဒြောပပသည ညနးပပခ ကမ ေား သ မဟတ မ ကဒမောကဒဝါဟောရ အသးအနနးတင ဒယ ယ

အသးအနနးပြစလောပခငး သ မဟတ ဓဒလ းစပြစလောပခငးနင ကနသယမနယပယတင

လကဒတအသးအနနးပြစလောသည ညနးပပခ ကမ ေား သးသန ပါဝငလောပခငး။

(ခ) ပေမခ (က) အရ အမတတဆပအသးပပ ပခငးတင ဒအောကပါတ ပါဝငသည-

(၁) မတပတင ေားဒသော အမတတဆပ၏ းပခေားဒသော လကခဏောမ ေားအေားဒပပောငးလ ပခငးမရ

က ပပေားဒသောပစတစခအပြစ အသးပပ ပခငး၊

(၂) ပပညပသ တငပ ရန ရညရယ၍ ကနပစစညးမ ေားဒပေါတင အမတတဆပက ကပပခငး သ မဟတ ယငးကနပစစညးက

ပပး ေားပခငးအဒပေါတင အမတတဆပက ကပပခငးတ အပါအဝင နငငဒတော တင အသးပပ ပခငး။

(ဂ) ဤဥပဒေအရ အမတတဆပအသးပပ သည ကောလ၊ သဒ ောသ ောဝ သ မဟတ နယပယအပါအဝင

အမတတဆပအေားအသးပပ မက သကဒသပပရန လအပလျင အဆပါ သကဒသပပရနတောဝနသည

အမတတဆပပငရငအဒပေါ က ဒရောကဒစရမည။

(ဃ) ပယြ ယဒစသည အဒ ကောငးရငးမ ေားသည မတပတင ေားဒသောအမတတဆပ၏ ကနပစစညး သ မဟတ

ဝနဒဆောငမ အခ နင သော သကဆငလျင ယငးနင ဆကစပဒသောမတပတငပခငးကသောလျင ပယြ ကဒစရမည။

(င) အမတတဆပ မတပတငပခငးက ပယြ ကပပးပါက အဆပါမတပတငပခငးသည တရေားဝငရပစ ပပး ပြစသညဟ

မတယရမည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 19 of 32

(စ) မတပတငအရောရသည မတပတင ေားဒသော အမတတဆပက ပယြ ကဒ ကောငးမတတမးတငပပး

သ ပယြ ကပပးဒ ကောငးက အမတတဆပပငရင အဒ ကောငး ကေားရမည အပပင အမ ေားပပညသသရ ဒစရန

တပပနဒ ကညောရမည။

၅၂။ မညသမဆ ပေမ ၁၃၊ ပေမခ (ဂ) နင ပငစနးသပြင မတပတငအရောရက မတပတငရနပငငးပယ သည သ မဟတ

မတပတင ေားပခငးက ပယြ ကသည အမတတဆပက အသးမပပ ရ။

အခနး(၁၆)

ဒေသဆငရောအညနး

၅၃။ သကဆငရောကနပစစညးက တလပဒသော ဒေသအတငးရ ဒအောကဒြောပပပါ ပဂ လမ ေားအေား ကယစေားပပ သည

တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညးတစခခသည ဒေသဆငရောအညနးက မတပတငလပါက မတပတငဒပးရန

သတမတခ ကနင အည မတပတငအရောရ ဒလျောက ေား ရမည-

(က) သ ောဝ ကကန သ မဟတ သ ောဝသယဇောတမ ေားပြင ကနပစစညး တလပသမ ေား၊

(ခ) စကပ းဒရး ကကန တလပသမ ေား၊

(ဂ) လကမပစစညး သ မဟတ စကမပစစညးဆငရော တကန တလပသမ ေား၊

(ဃ) ပေမခ (က) မ (ဂ) အ ဒြောပပ ေားသမ ေား၏ ကယစေား သကဆငရောအစးရဌောန၊ အစးရအြ အစညးမ ေားမ

တောဝနရသမ ေား။

၅၄။ (က) ဒေသဆငရောအညနး မတပတငဒလျောက ေားရောတင ဒအောကပါသတမတခ ကမ ေားနင အည ဒလျောက ေားရမည-

(၁) ဒလျောက ေားသည အြ အစညး သ မဟတ ကယစေားလယ၏ အမည၊ နငငသေားနင ဒနရပလပစော၊

(၂) မတပတငဒလျောက ေားပခငးအတက ဒေသဆငရောအညနး၊

(၃) ဒလျောက ေားသည ဒေသဆငရောအညနး ကရရောဒေသ၊

(၄) ဒေသဆငရောအညနးအပြစ ညနးဆသည ကနပစစညး။

(ခ) အဆပါ ဒလျောကလောမ ေားနင အတ ဒအောကပါတ က ဒြောပပရမည-

(၁) ကနပစစညး၏ းပခေားဒသော အခ ကအလကမ ေား သ မဟတ အရညအဒသး သ မဟတ ငဒပေါဒက ော ကေားမ၊

(၂) ကနပစစညး၏ တက စော သတမတ ေားဒသော အရညအဒသး၊ ငဒပေါဒက ော ကေားမ သ မဟတ

ဝဒသသလကခဏောမ ေား၊ မရငးဒေသနင တလပမနညးစနစတ ၏ဆကစပမ၊

(၃) သတမတသည အပခေားအခ ကမ ေား။

(ဂ) ဒလျောက ေားရောတင သတမတသည မတပတငဒ ကးက ဒပးသငးရမည။

၅၅။ ဒေသဆငရောအညနးသည ဒအောကပါအခ က တစရပရပနင ပငစနးဒနပါက မတပတငခင မရဒစရ-

(က) ပေမ ၂၊ ပေမခ (ဏ) ပါဒေသဆငရောအညနး၏ အဓပပောယြင ဆခ ကနင ကကညမမရပခငး၊

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 20 of 32

(ခ) အဆပါ ဒေသဆငရော အညနးက သးစ မည ကနပစစညးသည နငငဒတောရ အမ ေားသးဒဝါဟောရတင

ဒယ ယ အသးအနနး သ မဟတ ဓဒလ းစပြစဒနပခငး၊

(ဂ) အမ ေားပပညသ၏ ဒအးခ မးတညပငမဒရး သ မဟတ ကယက င တရေား ဒကောငးမနဒရး သ မဟတ

အမ ေားပပညသဆငရောမနင ဆန က ငဒသော ဒေသဆငရောအညနးတစရပပြစပခငး။

၅၆။ အက းသကဆငသ မညသမဆ သ မဟတ သကဆငရောဌောန၊ အြ အစညးမဆ ဒအောကပါ အဒ ကောငးပပခ ကမ ေားပြင

ဒေသဆငရောအညနးအေား မတပတင ေားပခငးက တရေားမဝငဒ ကောငး ဒ ကညောရန သ မဟတ ပယြ ကဒပးရန

မတပတငအရောရ ဒလျောက ေားနငသည-

(က) ပေမ ၂၊ ပေမခ (ဏ) ပါ ဒေသဆငရောအညနး၏ အဓပပောယြင ဆခ ကနင ကကညမ မရပခငး၊

(ခ) ပေမ ၅၄၊ ပေမခ (ခ) ပါ ခ မတ ေားဒသော အခ ကအလကမ ေားနင သကဆငသည လအပခ ကမ ေား နင ကကညဒစရန

ဒသခ ောစော ဆကလကလပဒဆောငနငမမရပခငး၊

(ဂ) မရငး ကရရောနငငတင အကောအကယပပ လပမ ေားဒသော သ မဟတ ကောကယပခငးရပစ သေား ဒသော သ မဟတ

အဆပါနငငတင အသးမပပ ဒတော ဒသော ပပညပဒေသဆငရော အညနးတစရပရပပြစပခငး၊

(ဃ) အမ ေားပပညသ၏ဒအးခ မးတညပငမဒရး သ မဟတ ကယက င တရေား ဒကောငးမနဒရး သ မဟတ

အမ ေားပပညသဆငရောမနင ဆန က င ဒနဒသော ဒေသဆငရောအညနး တစရပပြစပခငး။

၅၇။ (က) မတပတငစောရငးတငဒြောပပ ေားဒသော ကနပစစညးမ ေားနင စပလ ဉး၍ သတမတဒြောပပ ေား ဒသော ဒေသအတငး

၎ငး၏လပငနးဒဆောငတောမ ေားက ဒဆောငရကဒနသမ ေားကသောကနသယမ လပငနးဒဆောငရကရောတင

မတပတင ေားဒသော ဒေသဆငရောအညနးကသးစ ခင ရရမည။ သ ရောတင အဆပါကနပစစညးမ ေားသည

မတပတငစောရငးတငသတမတဒြောပပ ေားဒသော အရညအဒသး၊ ငဒပေါဒက ော ကေားမ သ မဟတ

အပခေားဒသောဝဒသသလကခဏောမ ေားနင ပပည စရမည။

(ခ) သတဒ ကောငးက ပြစဒနသည ဒေသဆငရောအညနးမ ေားတင မတပတငပပးဒသော ဒေသဆငရော အညနးအမညနင

ဒနောကပငးတငမ မတပတငသည သတဒ ကောငးက ဒေသဆငရောအညနး အမညတ အ ကေား လကဒတက င သးမတင

သသော ငရေားဒသောက ပပေားပခေားနေားမရသည အခါမသော သကဆငရော တလပသမ ေားအေား

သောတညမျပပ မဆကဆရနနင စေားသးသမ ေားအေား ငဒယောင ငမေားမပြစဒစရန လအပခ ကတ က

ည သငးစဉးစေား၍ အကောအကယဒပးရမည။

(ဂ) မတပတင ေားဒသော ဒေသဆငရောအညနး၏ အခင အဒရးရရသသည ဒအောကပါကစစရပမ ေားက

ကောကယတေားဆးပငခင ရသည-

(၁) ကနပစစညး၏ ဒေသဆငရောအညနးနင စပလ ဉး၍ အမ ေားပပညသက လည ပြေားရနအလ ငော

မရငးဒေသမနမမဟတ အဆပါဒေသမ ကရဒသောပစစညးပြစဒ ကောငးဒြောပပ၍ တစနညးနညးပြင

အသးပပ ပခငး၊

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 21 of 32

(၂) တရေားမျတမမရသည ယဉပပ ငမတစရပကပြစဒစဒသော မတပတင ေားသည ဒေသဆငရော အညနးက

တစနညးနညးပြင အသးပပ ပခငး၊

(၃) ကနပစစညး၏ မရငးဒေသက ညနပပရောတငပြစဒစ၊ ဒေသဆငရောအညနးက ောသောပပနဆ၍

အသးပပ ရောတငပြစဒစ၊ အမ းအစေား၊ အပစ၊ ပစ၊ တပပခငး သ မဟတ အလေားတဒြောပပခ ကမ ေားပြင

ဒေသဆငရောအညနးက တ ြကအသးပပ ေားရောတငပြစဒစ အပငငးပေားဒနဒသော ဒေသဆငရော အညနးပြင

ဒြောပပ ေားဒသော ဒေသမမဟတသည ကနပစစညးမ ေားအတက ဒေသဆငရောအညနးက အသးပပ ပခငး။

(ဃ) ကနပစစညးမရငး ကရရော နယနမတ၊ ဒေသ သ မဟတ နယဒပမက တက မနကနစောဒြောပပ ေား ဒသောလညး

အပခေားနယနမတမ ကရဒသော ကနပစစညးအပြစ အမ ေားပပညသက မေားယငးစောဒြောပပ ေား ဒသော

အပခေားဒေသဆငရောအညနးမ ေားသည ပေမခ (က) နင (ဂ) တ ပါအခင အဒရးမ ေားမရရဒစရ။

၅၈။ (က) မတပတငအရောရသည ဒလျောက ေားခ ကအေား ပေမ ၅၃၊ ပေမ ၅၄၊ ပေမ ၅၅ တ နင ကကညမရပါက

ဒလျောက ေားခ ကတင ပါဝငဒသောအဒ ကောငးအရောမ ေားနင အခ ကအလကမ ေားက သတမတခ ကမ ေားနင အည

တပပနဒ ကညောရမည။

(ခ) ဒေသဆငရောအညနး မတပတငပခငးနင စပလ ဉး၍ ကန ကကလသသည အမတတဆပ၏

ကန ကကပခငးဆငရောပပဋဌောနးခ ကမ ေားက လအပသလ အသးပပ နငသည။

(ဂ) မတပတငအရောရသည ကန ကကခ ကက လကခရရပခငး မရလျငဒသောလညးဒကောငး၊ ကန ကကခ ကက

ပငငးပယခ လျငဒသောလညးဒကောငး ဒေသဆငရောအညနးက မတပတငဒပးရမည။

၅၉။ မတပတင ေားဒသော ဒေသဆငရောအညနး၏ သကတမးသည ၎ငးကအကောအကယဒပးရနခင ပပ ခ သည

းပခေားဒသောဝဒသသလကခဏောမ ေား၊ အရညအဒသး သ မဟတ ငဒပေါဒက ော ကေားမမ ေား တညရဒနသဒရ ဤဥပဒေအရ

အကောအကယ ရရဒစရမည။

၆၀။ (က) ဒေသဆငရောအညနးတစရပက ဤဥပဒေနင အည မတပတငဒလျောက ေားပပးဒနောကအမတ တဆပမတပတငရန

ဒလျောက ေားလောလျင ပေမ ၅၇ က ခ းဒြောက၍ပြစဒစ၊ တညဒသော တကန နင ဆကစပ၍ပြစဒစ အသးပပ ဒသော

အမတတဆပမတပတငပခငးအေား မတပတငအရောရက ပငငးပယရမည။

(ခ) မတပတင ေားဒသော အမတတဆပမ ေားသည ပေမခ (က) နင ပငစနးဒ ကောငးဒတ ရပါက

ယငးအမတတဆပမ ေားသည တရေားမဝငဒ ကောငးဒ ကညောပခငးခရမည။

(ဂ) ဒေသဆငရောအညနးက မတပတငရန မဒလျောက ေားမ သဒ ောရးပြင မတပတင ေားပပးဒသော သ မဟတ

ဒလျောက ေားပပးဒသော အမတတဆပသည ပေမ ၅၇ က ခ းဒြောက၍ အသးပပ ေားဒသော လညး အခနး (၁၅) ပါ

ပပဋဌောနးခ ကမ ေားနင ပငစနးပခငးမရလျင ဒေသဆငရောအညနး မတပတငပခငး တင မညသ ပငရဒစကောမ အဆပါ

တကနမ ေားအတက ဆကလကအသးပပ နငသည။ မတပတငအရောရသည အဆပါကစစရပမ ေားအတက

ဒေသဆငရောအညနးအသးပပ မက ယငးနင ဆကန ယဒနဒသော အမတတဆပအသးပပ မက သ ခင ပပ ရမည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 22 of 32

၆၁။ (က) သကဆငရောဌောန၊ အြ အစညးမ ေားသည အကောအကယရရ ေားဒသော ဒေသဆငရောအညနး မ ေားက

ကကး ကပကပက ရမည။ ကကး ကပကပက မဆငရော လပငနးအခ က အပခေားပဂ လတစဦးအေား လ အပနငသည။

(ခ) ကကး ကပကပက မတင ဒအောကပါတ ပါဝငရမည-

(၁) ဒေသဆငရောအညနးအပြစ မတပတင ေားဒသော တကနမ ေား၏ သတမတဒြောပပခ ကမ ေားနင သကဆငရော

တကနတ ၏ ကကညမ၊

(၂) မတပတင ေားဒသော ဒေသဆငရောအညနးအမညမ ေားအေား ဒစ းကကတင အသးပပ မ။

(ဂ) တကန၏ သတမတဒြောပပခ ကမ ေားနင ကကညရန ကကး ကပကပက မအတက ကနက စရတ အေား

အက းသကဆငသမ ေားမ ဒပးဒဆောငရမည။

၆၂။ ဒေသဆငရောအညနး၏ အခင အဒရးမ ေား ပါးခ းဒြောကပခငးနင စပလ ဉး၍ ဤဥပဒေပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားအပပင

သတမတခ ကမ ေားအေား ဒြောကြ ကပါက အမတတဆပ အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကမမ ေား၏ အဒရးယမဆငရော

ပပဋဌောနးခ ကမ ေားအတငးဒဆောငရကရမည။

အခနး(၁၇)

ကနသယမအမည

၆၃။ (က) ကနသယမအမညသည အမတတဆပတစခ၏ အစတအပငးတစရပအပြစ ပါဝင သညပြစဒစ၊

မပါဝငသညပြစဒစ ယငးကနသယမအမညက မတပတငပခငးမပပ ဒသောလညး အကောအကယဒပးရမည။

(ခ) အမည သ မဟတ သတမတဒြောပပခ ကတစရပ၏ သဒ ောသ ောဝအရပြစဒစ၊ ယငးက ည သငး

အသးပပ ပခငးအေားပြင ပြစဒစ အမ ေားပပညသ၏ ဒအးခ မးတညပငမဒရး သ မဟတ ကယက င သကခောက

ဆန က င ပါးဒစလျင၊ အ းသပြင ယငးအမညပြင ဒြောပပ ေားဒသော စးပေားဒရးလပငနး သဒ ောသ ောဝသည

ကနသယမနယပယ သ မဟတ အမ ေားပပညသက လည ပြေားသက သ ပြစဒပေါဒစလျင ယငးအမည သ မဟတ

သတမတဒြောပပခ ကက ကနသယမအမညအပြစ အသးမပပ ရ။

(ဂ) ကနသယမအမည တစခနင ပတ သ မဟတ အလေားတဒသော အမတအသေားက အပခေားကနသယမအမည

အပြစလညးဒကောငး၊ အမတတဆပအပြစလညးဒကောငး ခင ပပ ခ က တစစတစရောမရ အသးပပ ပခငးသည

အမ ေားပပညသက ငဒယောင ငမေားပြစဒစလျင ကနသယမ အမညက အကောအကယဒပးရမည။

အခနး(၁၈)

အပပညပပညဆငရော မတပတငဒလ ောက ေားပခငး

၆၄။ အပပညပပညဆငရော အမတတဆပ မတပတငစနစ သဒ ောတစောခ ပတင နငငဒတောက အြ ဝငအပြစ

ဝငဒရောကပပးဒနောက ပပညတငးမပြစဒစ၊ ပပညပမပြစဒစ အမတတဆပမတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားလသမ ေားသည

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 23 of 32

အပပညပပညဆငရော မတပတငစနစက က င သးလပါက သတမတခ ကနင အည မတပတငအရောရ

ဒလျောက ေားနငသည။

အခနး(၁၉)

အယခပခငး

၆၅။ (က) မတပတငအရောရက ဤဥပဒေအရ ခ မတဒသော ဆးပြတခ ကတစရပရပက မဒက နပသသည

ယငးဆးပြတခ ကက တပပနဒ ကညောသည ဒန မ ရကဒပါငး ၆၀ အတငး ဒအဂ ငစ အယခဝငနငသည။

(ခ) ပေမခ (က) အရ အယခမတင ဒအဂ ငစသည မတပတငအရောရ၏ ဆးပြတခ ကက အတညပပ ပခငး၊ ပယြ ကပခငး၊

ပပငဆငဒပပောငးလ ပခငး သ မဟတ သကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေား ပမရယရန ညန ကေားပခငးပပ နငသည။

(ဂ) ပေမခ (ခ) အရ သကဒသခအဒ ောကအ ေား ပမရယတငပပလောလျင ဒအဂ ငစသည မတပတငအရောရ၏

ဆးပြတခ ကက အတညပပ ပခငး၊ ပယြ ကပခငး သ မဟတ ပပငဆငဒပပောငးလ ပခငး ပပ နငသည။

၆၆။ ဒအဂ ငစက ခ မတဒသော ဆးပြတခ ကက မဒက နပသသည ယငးဆးပြတခ က အဒ ကောငး ကေား စောက

လကခရရသည ဒန မ ရကဒပါငး ၉၀ အတငး ဤကစစအလ ငော ပပညဒ ောငစတရေားလတဒတောခ ပ က

စရငပငခင အောဏော အပနငး ေားသည မပငခင တရေားရးသ ဒလျောက ေားနငသည။

အခနး(၂၀)

မပငခင တရေားရးတညဒ ောငပခငး

၆၇။ ပပညဒ ောငစတရေားလတဒတောခ ပသည-

(က) မပငခင ဆငရောကစစရပမ ေားနင စပလ ဉး၍ ပပစမဒ ကောငးအရပြစဒစ၊ တရေားမဒ ကောငးအရပြစဒစ

တရေားစ ဆမမ ေားက စစဒဆးစရငရန သင ဒလ ောဒသော နယဒပမဒေသတင မပငခင တရေားရးမ ေား တညဒ ောင၍

တရေားသကကးမ ေားက ခန ေားနငသည။

(ခ) ပေမခ (က) အရခန ေားသည တရေားသကကးမ ေားက မပငခင ဆငရောကစစရပမ ေားကစစဒဆးစရငနင ရန

စရငပငခင အောဏောနင လပပငခင မ ေားက အပနငးနငသည။

(ဂ) ပေမခ (က) အရ မပငခင တရေားရ းမ ေားက တညဒ ောငပခငးမပပ မ မပငခင ဆငရောကစစရပမ ေားက စစဒဆးစရငရန

သင ဒလ ောဒသောတရေားရးအေား မပငခင တရေားရးမ ေား၏ စရငပငခင အောဏောနင လပပငခင မ ေားက အပနငးနငသည။

(ဃ) မပငခင တရေားရ းမ ေားက ခ မတဒသော စရငခ က၊ အမန နင ဆးပြတခ ကမ ေားအဒပေါအယခမ၊ ပပငဆငမမ ေားက

စရငပငခင ရသည မပငခင တရေားရးမ ေား၏ စရငပငခင အောဏောနင လပပငခင မ ေားက သတမတဒပးရမည။

(င) ပေမ ၆၆ အရ ဒလျောက ေားခ ကမ ေားက စစဒဆးစရငရန သင ဒလ ောသည မပငခင တရေားရးသ စရငပငခင အောဏောနင

လပပငခင မ ေား အပနငးရမည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 24 of 32

အခနး(၂၁)

အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရးက အဒကောကခနဦးစးဌောနက အကောအကယဒပးပခငး

၆၈။ အခင အဒရးရရသသည အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသညဟ စပစ ခ ေားရဒသော ကနပစစညးမ ေားက နငငဒတော

နယနမတအတငးသ တငသငး ေားဒ ကောငး သ မဟတ တငသငးလ က ရဒ ကောငး သ မဟတ တငသငးရနရဒ ကောငး

သသယပြစြယရော အဒ ောကအ ေားရပါက အဆပါ ကနပစစညးကနသယမလမးဒ ကောငးအတငးသ

လတလပစောဝငဒရောကခင ပပ ပခငးက ဆငးင မန တ ဒပးရနသတမတခ ကနင အည အဒကောကခနဦးစးဌောန

ညန ကေားဒရးမ းခ ပ ဒလျောက ေားနငသည။

၆၉။ (က) အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပသည-

(၁) ပေမ ၆၈ အရ ဒလျောက ေားခ ကက လကခရရသည ဒန မ ရကဒပါငး ၃၀ အတငး ယငးဒလျောက လောက

လကခဒ ကောငးသ မဟတ ပငငးပယဒ ကောငးဒလျောက ေားသ အဒ ကောငး ကေားရမည။

(၂) ဒလျောက ေားခ ကက စစစရန လအပဒသော သတငးအခ ကအလကမ ေား မပပည စခ လျင ဒလျောက ေားသမ

အဒ ကောငး ကေားစော တပပနသည ဒန မ ၁၅ ရက အတငး သတငးအခ ကအလကမ ေား ပမပြည စကဒပးပ ရန

ယငး၏ဆးပြတခ ကက ဒလျောက ေားသ အဒ ကောငး ကေားစောဒပးပ ၍ ဒရဆငးရမည။

(၃) ဒလျောက ေားခ ကက လကခရောတင အောမခခ ကတစရပက အဒကောကခနဦးစးဌောနတင သတမတခ ကနင အည

ဒလျောက ေားသမဒပးရန သတမတနငသည။

(၄) ဒလျောက ေားခ ကက ပငငးပယခ လျင အဒ ကောငးပပခ ကက ရငးလငးစော ဒြောပပရမည။

(ခ) ဒလျောက ေားသသည ပမတဒတောငးဒသော အခ နကောလတစခက ဒတောငးဆပခငးမပပ ခ လျင ပေမခ (က) ပါ

လပဒဆောငမမ ေားသည ဒပခောကလအ သကဒရောကမရဒစရမည။

၇၀။ (က) အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပသည ပေမ ၆၉ အရ ဒလျောက ေားခ ကက လကခပပးဒနောကပြစဒစ၊

အဒကောကခနဦးစးဌောန၏ စစဒဆးဒတ ရခ ကအရပြစဒစ အမတတဆပအတ က အသးပပ ၍ တငသငးဒသော

ကနပစစညးပြစသညဟ ယဆနငဒသောခငလသည အဒ ောကအ ေားမ ေား ရလျင

အဆပါကနပစစညးမ ေားကနသယမလမးဒ ကောငးအတငးသ လတလပစော ဝငဒရောကခင ပပ ပခငးက ဆငးင ေားရမည။

ယငးသ ဆငးင ေားပခငးက ဒလျောက ေားသနင တငသငးသတ အေား ခ ကခ ငးအဒ ကောငး ကေားရမည။

(ခ) အဆပါကနပစစညးသည အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညးပြစဒ ကောငး ဒလျောက ေားသ၏

ဒတောငးဆခ က မနကနဒ ကောငး သကဒသပပရန အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပသည

လျ ဝကသတငးအခ ကအလကမ ေားအေား မဒပါက ကေားဒစ ဆငးင ေား ဒသော ကနပစစညးမ ေားက

ဒလျောက ေားသနင တငသငးသတ အေား လဒလောကဒသော စစဒဆးခင ပပ ရ မည။

၇၁။ (က) ဒလျောက ေားသ ဆငးင မန က အသဒပးအဒ ကောငး ကေားသည ဒန မ ၁၅ ရကအတငး ဒလျောက ေားသက

အမကစစအမေားအမနအဒပေါ ဆးပြတနငရန အဒရးယဒဆောငရကပခငးက စတင ဒဆောငရကဒနဒ ကောငး သ မဟတ

မပငခင တရေားရးမ ကနပစစညးစးဆငးမဆငးင သည ယောယအဒရး ယဒဆောငရကခ ကမ ေားသည ကန ကောဒနဒ ကောငး

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 25 of 32

အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပ အဒ ကောငး ကေားခ ပခငးမရလျင ယငးကနပစစညးက

ကငးလတခင ပပ ရမည။ သင ဒလ ောဒသောကစစရပမ ေား တင သတမတသည အခ နကောလက ၁၅ ရက မကနဆးမ

အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပ၏ ဆးပြတခ ကပြင ၁၅ ရက ပမတးနငသည။

(ခ) ပ ကစးလယဒသော ပစစညးပြစပါ သတမတကောလသည သးရကပြစသည။

၇၂။ ဆငးင မန အဒ ကောငး ကေားစောက လကခရရပပးဒနောက တငသငးသသည ဆငးင မန က မဒက နပပါ က

သကဆငရောစရငပငခင ရသည မပငခင တရေားရးသ ဒလျောက ေားနငသည။ မပငခင တရေားရးသည ပပနလညစစစရန

အခင အဒရး ဒတောငးဆသည ဒန မ ရကဒပါငး ၃၀ အတငးဆငးင ကောလက ပပငဆငပခငး၊ ပပနလညရပသမးပခငး

သ မဟတ အတညပပ ပခငး ပပ လပရမည။

၇၃။ မပငခင တရေားရးက အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညး မနကနဒ ကောငး ဆးပြတခ လျင

တငသငးသသည အဆပါကနပစစညးမ ေားအေား နးသမးပခငး၊ ြ ကဆးပခငး၊ ြယရေားပခငးတ အတက

ကနက စရတမ ေားက အဒကောကခနဦးစးဌောနသ ဒပးဒဆောငရမည။ အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပအဒနပြင

တငသငးသ မ အဆပါကနက စရတမ ေားက မရရခ လျငဒလျောက ေားသသည အဆပါကနက စရတမ ေားအေား

ဒပးဒဆောငရန တောဝနရပပး တငသငးသ မ သ ဒပးဒဆောငရမည မညသည စရတကမဆ

ပပနလညရပငခင ရဒစရမည။

၇၄။ မပငခင တရေားရးက အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညးမဟတဒ ကောငး ဆးပြတခ လျင

အဆပါကနပစစညးမ ေားက မေားယငးစောဆငးင ပခငးနင ယောယ နးသမးပခငးတ ဒ ကောင ပြစဒပေါသည နစနောဒ ကးက

မပငခင တရေားရးမ သတမတဆးပြတသည ပမောဏအတငး ဒလျောက ေား သမ တငသငးသ ဒပးဒဆောငရမည။

၇၅။ ဤအခနးပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားသည အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညးမ ေားအေား

စးပေားဒရးအလ ငောမဟတ တငသငးသက ကယပငသးရန ရညရယ၍ ခရးသည ဝနစညအဒနပြင ယဒဆောငလောဒသော

ကနပစစညးနင ဒသောလညးဒကောငး၊ နညးဥပဒေတင သတမတဒြောပပ ေားဒသော တငသငးတငပ လောဒသော

ကနပစစညးနင ဒသောလညးဒကောငး သကဆငပခငးမရဒစရ။

၇၆။ အဒကောကခနဦးစးဌောန ညန ကေားဒရးမ းခ ပသည အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသညဟ စပစ ေားသည

ကနပစစညးမ ေားနင စပလ ဉး၍ ကမော အဒကောကခနအြ နင လညးဒကောငး၊ အပခေားနငငမ အဒကောကခနဦးစးဌောန

ညန ကေားဒရးမ းခ ပနင လညးဒကောငး သတငးအခ ကအလက မ ေားြလယပပး ပးဒပါငးဒဆောငရကနငသည။

အခနး(၂၂)

အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ ြးဒ ောကပခငးနင စပလ ဉး၍ မပငခင တရေားရး၏ လပပငခင မ ေား

၇၇။ (က) အခင အဒရးရရသသည နစနောမအတက တရေားမဒ ကောငးအရ ပေမ ၇၉ နင ၈၀ တ ပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားနင အည

ယောယအဒရးယဒဆောငရကသည အမန ခ မတဒပးရန မပငခင တရေားရးတင အဒ ဒ မ ဒလျောက ေားနငသည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 26 of 32

(ခ) အခင အဒရးရရသသည ပပစမဒ ကောငးအရပြစဒစ၊ တရေားမဒ ကောငးအရပြစဒစအဒရးယဒပးရန မပငခင တရေားရးသ

ဒလျောက ေားနငသည။

၇၈။ မပငခင တရေားရးသည-

(က) အမတတဆပပငရင မဟတဒသော အပခေားသတစဦးက ယငးအမတတဆပ ပငရင၏သဒ ောတ ခင ပပ ခ ကမပါ

ပေမ ၃၈ ပါ အခင အဒရးတစရပရပက နငငဒတောတင က င သးဒဆောငရကပါက ဤဥပဒေအရ

အကောအကယဒပး ေားဒသော အမတတဆပက ခ းဒြောကသညဟ မတယရမည။

(ခ) ပတ သ မဟတ အလေားတဒသော ကနပစစညးမ ေား သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားအတက ပတ သ မဟတ အလေားတ

မတပတငမ ေားသည ဒက ော ကေားဒသော အမတတဆပသဒကေတတစခအေား ခင ပပ ခ ကမရ အသးပပ ပခငးသည

အမ ေားပပညသက ငဒယောင ငမေားပြစဒစနငသညဟ မတယရမည။

၇၉။ (က) မပငခင တရေားရးသည အမတတဆပမပငခင ဆငရောအခင အဒရး ပါးခ းဒြောကမမ ေားနင စပလ ဉး၍ ပေမ ၇၇၊

ပေမခ (က) အရ ဒလျောက ေားလောပါက တရေားမဒ ကောငးအရ ကစေားဒဆောင ရကရန

ဒအောကပါယောယအဒရးယဒဆောငရကသည အမန တစရပရပကပြစဒစ၊ တစရပ ကပ၍ပြစဒစ ခ မတနငသည-

(၁) အမတတဆပ မပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကပခငးက ကောကယတေားဆးရနနင

အဒကောကခနဦးစးဌောနတင က သင ခနအရပရပ ဒပးဒဆောင၍ ရငးလငး တယပပးသည သငးကန ပစစညးမ ေား

အပါအဝငအမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကသည ကနပစစညးမ ေား နငငဒတော၏

ကနသယမလမးဒ ကောငးအတငးသ ဝငဒရောကလောပခငးက တေားဆးရနသင သည ငပမငသည အမန ၊

(၂) စပစ ခရဒသော အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကမနင သကဆငသည

သကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေားက မလအဒပခအဒနမပ က နးသမး ေားရနသင သည ငပမငသည အမန ၊

(၃) သကဆငရောအဒကောကခနဦးစးဌောနက တ ေားသည ဆငးင မန က ပပငဆငရန၊ ပယြ ကရန သ မဟတ

အတညပပ ရန အမန ။

(ခ) မပငခင တရေားရ းသည ယောယအဒရးယဒဆောငရကဒပးရနအတက ဒလျောက ေားသ မဒအောကပါ တ က

တငသငးရန ညန ကေားနငသည-

(၁) ဒလျောက ေားသမော အခင အဒရးရရသပြစဒ ကောငး၊ ယငး၏အခင အဒရးက ပါးခ းဒြောကဒန ဒ ကောငး

သ မဟတ ပါးခ းဒြောကရန အလေားအလောရဒ ကောငး ငရေားဒစရန ခငလသည အဒ ောက အ ေားမ ေားက

တငပပဒစပခငး၊

(၂) ယောယ အဒရးယဒဆောငရကမက အလ သးစေားပပ ပခငးမ ကောကယတေားဆးရနအတက လဒလောက သည

အောမခတငသငးဒစပခငး။

(ဂ) မပငခင တရေားရးသည ပေမခ (က) ပါ အမန အရ ယောယအဒရးယ ဒဆောငရကမမ ေားက ဒဆောငရကရောတင

ပါးခ းဒြောကသညဟ စပစ ခရဒသော ကနပစစညးမ ေားက ခ ပခေားသတမတနငရန ဒနောက ပလအပဒသော

မညသည သတငးအခ ကအလကကမဆ တငသငးရန ဒလျောက ေားသက ပမ ညန ကေား နငသည။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 27 of 32

(ဃ) မပငခင တရေားရးသည ဒလျောက ေားဒတောငးဆခ သည ယောယအဒရးယဒဆောငရကခ ကမ ေားက

စတငဒဆောငရကခ သည ဒန မစ၍ ခကနစနောမအဒပေါ အမက အပပးအပပတဆးပြတနငရနအတက

မပငခင တရေားရးက သတမတ ေားသည သင ဒလ ောဒသောကောလအတငး သ မဟတ ယငးက သ

သတမတ ေားပခငးမရခ လျင ယောယအဒရးယ ဒဆောငရကရနအမန ခ မတသည ဒန မ ရကဒပါငး ၃၀ အတငး

တရေားစ ဆမက တရေားမဒ ကောငးအရ တရေားစ ဆပခငးမရလျင ပေမ ၈၀၊ ပေမခ (ခ) က မ ခကဒစ ပေမ ၇၉၊

ပေမခ (က) နင ပေမ ၈၀၊ ပေမခ (က) တ အရ ခ မတ ေားဒသော ယောယအဒရးယဒဆောငရကခ ကမ ေားက

ဒလျောက ေားခရသ၏ ဒတောငးဆခ ကအရ ရပသမးရမည သ မဟတ အက းသကဒရောကမက ရပစ ရမည။

(င) မပငခင တရေားရ းသည ယောယအဒရးယ ဒဆောငရကခ ကမ ေားက ရပသမးလျငပြစဒစ၊ ဒလျောက ေားသ၏

ပ ကကကမ သ မဟတ ပပ လပမတစရပရပဒ ကောင ရပစ လျငပြစဒစ၊ အမတတဆပ မပငခင ဆငရော

အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကပခငးမရဒ ကောငး သ မဟတ ပါးခ းဒြောကရနအလေား အလောမရဒ ကောငး

ဒတ ရလျငပြစဒစ ဒလျောက ေားခရသ၏ ဒတောငးဆခ ကအရ အဆပါအဒရးယ ဒဆောငရကခ ကမ ေားဒ ကောင

ဒပေါဒပါကဒသော ခကနစနောမမ ေားအတက သင ဒလ ောဒသောဒလ ောဒ ကးက ဒလျောက ေားသကဒလျောက ေားခရသသ

ဒပးဒစရန အမန ခ မတနငသည။

၈၀။ (က) မပငခင တရေားရးသည ဒအောကပါအဒပခအဒနတစရပရပတင တစြကသတ ယောယအဒရးယ ဒဆောငရကသည

အမန မ ေားက ခ မတနငသည-

(၁) အခင အဒရးရရသက ကစေား၍မရနငဒသော ခကနစနောမက ပြစဒစတနရောသည ဒနောင ဒနး

ကန ကောမတစစတစရောရပခငး၊

(၂) သကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေား ပ ကစးဆးရ းမည အနတရောယအမနတကယက ဒရောကဒနပခငး။

(ခ) မပငခင တရေားရးသည တစြကသတယောယအဒရးယ ဒဆောငရကရောတင-

(၁) ဒဆောငရကပပးလျငပပးခ ငး ဒနောင ဒနး ကန ကောမမရဒစ ယောယအဒရးယဒဆောငရကသည အမန က

ဒလျောက ေားခရသ အသဒပးအဒ ကောငး ကေားရမည။

(၂) မပငခင တရေားရးက သတမတသည အခ နကောလအတငး သ မဟတ ယငးက သ သတမတခ ကမရ ခ လျင

အဒ ကောငး ကေားစော တပပနသည ဒန မ ရကဒပါငး ၃၀ အတငး အဒ ကောငး ကေားခရသက လကနောပခငးမရလျင

ယငးအဒရးယဒဆောငရကခ ကမ ေားက ပပးဒပမောကဒအောင ဒဆောငရကရမည။

(ဂ) ယငးအဒရးယ ဒဆောငရကခ ကမ ေားအဒပေါ ပပငဆငပခငး၊ ပယြ ကပခငး သ မဟတ အတညပပ ပခငးတ က

ဆးပြတဒပးရန ဒလျောက ေားခရသမ ေား၏ ဒတောငးဆခ ကအရ နစြက ကေားနော၍ ပပနလညစစဒဆးပခငးတစရပက

သင ဒလ ောသည ကောလအတငးဒဆောငရကရမည။

၈၁။ (က) အမတတဆပ မပငခင ဆငရောအခင အဒရး ပါးခ းဒြောကပခငးနင စပလ ဉး၍ တရေားမ ဥပဒေနင

တရေားမက င းဥပဒေတ က မ ခကဒစ ပေမ ၇၇၊ ပေမခ (ခ) အရ စ ဆမတင မပငခင တရေားရးသည

ဒအောကပါအမန တစရပရပကပြစဒစ၊ တစရပ ကပ၍ပြစဒစ ခ မတနငသည-

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 28 of 32

(၁) အဒကောကခနဦးစးဌောနတင က သင ခနအရပရပဒပးဒဆောင၍ ရငးလငး တယပပးတငသငးလော မည

အမတတဆပမပငခင ဆငရောအခင အဒရး ပါးခ းဒြောက ေားသည ကနပစစညးမ ေား နငငဒတော၏

ကနသယမလမးဒ ကောငးအတငးသ ဝငဒရောကလောပခငးက တေားဆးပခငး အပါအဝင အမတတဆပမ

ပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကမအတက တေားပမစသည အမန ၊

(၂) (ကက) အမတတဆပ မပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကပခငးဒ ကောင ပြစဒပေါလောဒသော

အခင အဒရးရရသ၏ ခကနစနောမမ ေားအတက ပါးခ းဒြောကသမ အခင အဒရးရရသ သ လဒလောကဒသော

နစနောဒ ကးကဒပးဒဆောငဒစရနအတက ခ မတသည အမန သ မဟတ သင ဒလ ောဒသော ကစစရပမ ေားတင

အခင အဒရးရရသမ ကက တငသတမတဒတောငးဆ ေားဒသော နစနောဒ ကးကပြစဒစ၊ ခ းဒြောကသမ

ရယခစေားခ ဒသောအက းအပမတကပြစဒစ၊ နစရပလးကပြစဒစ ပပနလညဒပးဒစရန အမန ၊

(ခခ) အခင အဒရးရရသ၏ တရေားစရတနင ဒရဒနစရတတ အပါအဝငသင ဒလ ောဒသော ကနက စရတ မ ေားက

ဒပးဒဆောငဒစရန အမန ၊

(၃) အခင အဒရးရရသက ခကနစနောမမရဒစရနအလ ငော ဒလ ောဒ ကးတစစတစရောဒပးဒဆောင ဒစပခငး မရ

အမတတဆပ ခ းဒြောကဒသော ကနပစစညးမ ေားက ကနသယမလမးဒ ကောငး ဒစ းကကမ ြယရေားရနသ မဟတ

ြ ကဆးရနခ မတသည အမန ၊

(၄) အမတတဆပခ းဒြောကဒသော ကနပစစညးမ ေား ပပ လပရောတင အဓကအသးပပ ဒသော

ပစစညးကရယောတနဆောပလောမ ေားက ကနသယမလမးဒ ကောငး ဒစ းကကမြယရေားရန သ မဟတ ြ ကဆးရန

ခ မတသည အမန ။

(ခ) မပငခင တရေားရးသည ပေမခ (က)၊ ပေမခ ငယ (၃) နင (၄) တ အရ အမန တစခခက ခ မတရနစဉးစေားရောတင

အဆပါအမန နင အမတတဆပခ းဒြောကမအတငးအတောက အခ းညစော ခ င ခ န ဆးပြတရမညပြစပပး

အပခေားအက းသကဆငသမ ေား၏ အက းစးပေားကလညး ည သငး စဉးစေားရမည။

၈၂။ အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရးခ းဒြောကခရသညဟ မရးမဒပြောင ဒသောသဒ ောပြင

မမနမကနတင ကေားဒ ကောငးဒပေါဒပါကလျင ယငးသ တင ကေားပခငးဒ ကောင မေားယငးစော ဟန တေား

ခရသည ဒလျောက ေားခရသက ဒလျောက ေားသက ဒလ ောဒ ကးဒပးရမည အပပင ဒလျောက ေားခရသ၏ က သင ဒသော

ဒရဒနစရတ အပါအဝငတရေားစရတနင အပခေားကနက စရတမ ေားက ဒလျောက ေားသက ဒပးဒဆောငဒစရန

မပငခင တရေားရးက အမန ခ မတနငသည။

၈၃။ (က) မပငခင တရေားရးသည ဒအောကပါအဒပခအဒနမ ေားတင တညဆ ဥပဒေပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားက မ ခကဒစ

သင ဒလ ောဒသော ကစစရပမ ေားတင လျ ဝကသတငး အခ ကအလကမ ေားက အကောအကယဒပးလ က

သကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေားက တစြကအမသညက တငပပရန အမန ခ မတနငသည-

(၁) အခင အဒရးရရသက ယငး၏ဒတောငးဆခ ကမ ေားက လဒလောကစော အဒ ောကအကပပ နငမည ခငလသည

သကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေားက တငပပ ေားဒသောအခါ၊

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 29 of 32

(၂) ယငးဒတောငးဆခ ကမ ေားနင စပဆငသည ခငလဒသောသကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေားသည

တစြကအမသည၏ လကဝယတငရဒ ကောငး တက စော ဒြောပပ ေားဒသောအခါ။

(ခ) ခငလဒသောအဒ ကောငးပပခ ကမရ မမအလအဒလ ောက ပါးခ းဒြောကမတငမပငခင တရေားရး သည

ဒအောကပါအဒပခအဒနမ ေား၌ ခကနစနောသနင ပါးခ းဒြောကသတ ၏ စပစ ခ ကမ ေား သ မဟတ

သကဒသခအဒ ောကအ ေားမ ေားအရ ကေားနောခင ဒပးပပး ယငးတ ၏ အပပနအလန

စပစ ပငငးဆသည အခ ကမ ေားအပါအဝင သတငးအခ ကအလကမ ေားအဒပေါ အဒပခခ၍ အတညပပ ပခငး သ မဟတ

ပငငးဆပခငးစသည ပဏောမနင အပပးသတဆးပြတခ ကမ ေားက ခ မတနငသည-

(၁) လအပသည သတငးအခ ကအလကမ ေားက ရယရောတင ပငငးဆလျင၊

(၂) သင ဒလ ောဒသော ကောလအတငး လအပဒသော သတငးအခ ကအလကက မဒပးပ နငလျင၊

(၃) အဒရးယဒဆောငရကမနင စပလ ဉးဒသော လပ းလပနညးမ ေားက သသောစောဟန တေားလျင။

၈၄။ မပငခင တရေားရးသည ဤဥပဒေအရ တရေားစ ဆတငပ ဒသော ပပစမတစရပရပတင ဒငေဏခ မတ ခ ပါက

ယငးခ မတဒသော ဒငေဏအေားလးကဒသောလညးဒကောငး၊ တစစတတစဒေသကဒသောလညး ဒကောငး နစနောဒ ကးအပြစ

နစနောသအေားဒပးဒစရန အမန ခ မတနငသည။

၈၅။ တရေားစ ဆရန အဒ ကောငးတစရပတညးက အဒပခပပ၍ ပပစမဒ ကောငးနင တရေားမဒ ကောငး နစရပလးပြင စ ဆပါက

မပငခင တရေားရသည တရေားမမတင ခကနစနောမအတက နစနောဒ ကး ဒပးဒစရန စရငခ က၊ အမန နင ေကရ

ခ မတသည အခါ ပေမ ၈၄ အရ ခ မတသည ဒငေဏမနစနောဒ ကး အပြစဒပးခ ဒသောဒငဒ ကးက ခနမဒပးရမည။

၈၆။ မပငခင တရေားရးသည အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရး ပါးခ းဒြောကပခငးအတက အဒရးယ

ဒဆောငရကခ ကမ ေားနင စပလ ဉး၍ ဤဥပဒေတင အတအလငး ပပဋဌောနး ေားပခငးမရလျင သကဒသခအကဥပဒေ၊

ရောဇဝတက င းဥပဒေ၊ တရေားမက င းဥပဒေနင အပခေားစပဆငသည တညဆ ဥပဒေတ ပါ ပပဋဌောနးခ က မ ေားက

က င သးဒဆောငရကနငသည။

အခနး(၂၃)

ပပစမနင ပပစေဏမ ေား

၈၇။ (က) မညသမဆ စးပေားဒရးအလ ငော ဒအောကပါပပ လပမတစရပရပက အခင အဒရးရရသ၏

သဒ ောတခင ပပ ခ ကမရ က ြးလနဒ ကောငး ပပစမ ငရေားစရငပခငးခရလျင သကသးနစ က မပဒသော

ဒ ောငေဏပြစဒစ၊ က ပသနး ၅၀ ကမပဒသော ဒငေဏပြစဒစ၊ ေဏနစရပလးပြစဒစ ခ မတ နငသည-

(၁) အမတတဆပအတပပ လပပခငး၊

(၂) အမတတဆပအတအေား ကနပစစညးတင အသးခ ပခငး သ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားနင စပလ ဉး၍ အသးခ ပခငး၊

(၃) အမတတဆပ အတပပ လပရန ပြစဒစ၊ အမတတဆပအတက ကနပစစညးတင အသးခ ရနပြစဒစ

အဓကအသးပပ ဒသော မညသည ပစစညး သ မဟတ ကရယောတနဆောပလောမ ေားကမဆ လကဝယ ေား ရပခငး။

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 30 of 32

(ခ) မညသမဆ စးပေားဒရးအလ ငော ဒအောကပါပပ လပမတစရပရပက က ြးလနဒ ကောငးပပစမ ငရေားစ ရငပခငးခရလျင

သက နစနစ ကမပဒသော ဒ ောငေဏပြစဒစ၊ က ပသနး ၅၀ ကမပဒသော ဒငေဏပြစဒစ၊

ေဏနစရပလးပြစဒစ ခ မတနငသည-

(၁) အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညးအေားဒရောငးဝယဒြောကကေားပြန ဒဝပခငး သ မဟတ

ဒရောငးဝယဒြောကကေား ပြန ဒဝရန လကဝယ ေားပခငး၊

(၂) အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညးအေား နငငဒတောသ တငသငးပခငး သ မဟတ

နငငဒတောမတငပ ပခငး။

၈၈။ မညသမဆ ပေမ ၈၇ ပါ ပပ လပမတစခခက က ြးလနဒ ကောငး ပပစမ ငရေားစရငပခငးခရပပး ဒနောက

အဆပါပပစမက ပမက ြးလနဒ ကောငး ပပစမ ငရေားစရငပခငးခရလျင သကအနညး ဆးသးနစမ အမ ေားဆး ၁၀

နစ ဒ ောငေဏခ မတရမည အပပင က ပသနးတစရော ကမပဒသော ဒငေဏလညးခ မတနငသည။

၈၉။ မညသမဆနငငဒတောမ အြ ဝင ေားဒသော အပပညပပညဆငရော သဒ ောတစောခ ပမ ေားအရ

အ းအကောအကယဒပး ေားဒသောအလ သ မဟတ သဒကေတအမတအသေားမ ေားက အမတတဆပအပြစ

စးပေားဒရးအလ ငော အသးပပ ဒ ကောငး ပပစမ ငရေားစရငပခငးခရလျင သက သးနစ ကမပဒသော ဒ ောငေဏပြစဒစ၊

က ပသနး ၅၀ ကမပဒသော ဒငေဏပြစဒစ၊ ေဏနစရပလးပြစဒစ ခ မတရမည။

၉၀။ မညသမဆ အမတတဆပပငရငက ခကနစနောဒစရန ရညရယ၍ မတပတငအမတတဆပက ြယရေားပခငး၊

ြ ကဆးပခငး၊ ပသဏဌောနြ ကပခငး သ မဟတ ပြည စကပခငးတစခခပပ လပဒ ကောငး ပပစမ ငရေားစရငပခငးခရလျင

သက တစနစ ကမပဒသော ဒ ောငေဏပြစဒစ၊ က ပသနး ၃၀ က မပဒသော ဒငေဏပြစဒစ၊

ေဏနစရပလးပြစဒစခ မတရမည။

၉၁။ မညသမဆ ဒအောကပါပပ လပမတစရပရပက က ြးလနဒ ကောငး ပပစမ ငရေားစရငပခငးခရလျင သက

တစနစ ကမပဒသော ဒ ောငေဏပြစဒစ၊ က ပသနး ၂၀ ကမပဒသော ဒငေဏပြစဒစ၊

ေဏနစရပလးပြစဒစခ မတနငသည-

(က) အမတတဆပမတပတငလကမတက မမနမကန တဒပးပခငး သ မဟတ တဒပးဒစပခငး၊

(ခ) အမတတဆပ မတပတငစောရငးတင မရးမဒပြောင ဒသောသဒ ောပြင မမနမကနဒရးသငးပခငး သ မဟတ

ဒရးသငးဒစပခငး၊

(ဂ) ပေမ ၅၂ ပါတေားပမစခ ကကဒြောကြ ကပခငး။

၉၂။ မညသမဆ ဤဥပဒေပါ ပပစမတစရပရပက က ြးလနရောတငပးဒပါငးပါဝငလျငပြစဒစ၊ အေားဒပးကညလျငပြစဒစ

ယငးပပစမအတက ပပဋဌောနး ေားသည ပပစေဏအတငးခ မတပခငးခရမည။

အခနး(၂၄)

အဒ ဒ

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 31 of 32

၉၃။ ဤဥပဒေအောဏောမတညမက မတပတငအကဥပဒေနင အည-

(က) စောခ ပစောတမးမ ေား မတပတငရ းတင မတပတင ေားသည အမတတဆပပငရင သ မဟတ

မတပမတင ေားဒသောလညး နငငဒတော၏ ဒစ းကကအတငးတင အမနတကယအသးပပ ဒနဒသော

အမတတဆပပငရငမ ေားသည မတပတငအမတတဆပဆငရောအခင အဒရးက ရရလလျင ဤဥပဒေနင အည

မတပတငဒပးရန ဒလျောက ေားရမည။

(ခ) စောခ ပစောတမး မတပတငရ းတင မတပတင ေားသညပြစဒစ၊ မတင ေားသညပြစဒစ နငငဒတော၏

ဒစ းကကအတငးတင အမနတကယ အသးပပ ဒနဒသော အမတတဆပမ ေားသည အဆပါ

အမတတဆပကအသးပပ ေားဒသောကနပစစညးသ မဟတ ဝနဒဆောငမမ ေားအတက ယငးအမတတဆပ

နင စပလ ဉးသည အသးပပ ပခငးဆငရောဦးစေားဒပးအခင အဒရးက သတမတ ေားဒသော ကောလအတငး ခစေားဒစရမည။

၉၄။ အပခေားတညဆ ဥပဒေ တစရပရပတင မညသ ပင ပပဋဌောနးပါရဒစကောမ-

(က) အမတတဆပ မတပတငပခငးက ဤဥပဒေနင အည ဒဆောငရကရမည။

(ခ) အမတတဆပနင စပလ ဉးသည ပပစမတစရပရပက ဤဥပဒေအရသော အဒရးယရမည။

၉၅။ မတပတငအရောရသည ဤဥပဒေအရ ယငးက အပနငး ေားသည လပပငခင က က င သး၍ဆးပြတရောတင

တစစတစဦးအေား ခကနစနောဒစမညဆပါက သတမတခ ကမ ေားနင အည သကတငပပ ကေားနောခင ဒပးရမည။

၉၆။ မတပတငအရောရက မနကနဒ ကောငး လကမတဒရး းပပး တဆပခတနပ ေားဒသော

အမတတဆပမတပတငလကမတ မတတ ြနင အဒ ောကအ ေားစောရကစောတမးမ ေားက သကဆငရောမပင

ခင တရေားရ းတင သကဒသခအပြစ တငပပခင ရသည။

၉၇။ မပငခင တရေားရးသည ပပစမက ြးလနပခငးနင သကဆငဒသောကရယောတနဆောပလောမ ေား အပါ အဝင

အမတတဆပအတက အသးပပ ေားသည ကနပစစညးမ ေားက ပပညသ ဏဍောအပြစသမးဆညးဒစ ရန၊ ြ ကဆးဒစရန

သ မဟတ အပခေားနညးပြင ဒဆောငရကဒစရနသင သည ငပမငသည စမခန ခ မ အမန တစရပက ခ မတနငသည။

၉၈။ ဤဥပဒေပါ ပပဋဌောနးခ ကမ ေားက ဒဆောငရကနငဒစရန ဝနကကးဌောနသည ဗဟဒကောမတနင ဒအဂ ငစ၏

ရးလပငနးမ ေားက တောဝနယဒဆောငရကရမည အပပင ကနက စရတမ ေားကလညး က ခရမည။

၉၉။ ဝနကကးဌောနသည နငင ဝန မး မဟတသည ဗဟဒကောမတ အြ ဝင၊ ဒအဂ ငစအြ ဝငနင လပငနး အြ ဝငတ ၏

ခ းပမ င ဒငနင စရတမ ေားက ပပညဒ ောငစအစးရအြ ၏ သဒ ောတညခ ကပြင သတမတ ဒပးရမည။

၁၀၀။ ဤဥပဒေပါ ပပညဒ ောငစအဆင ပဂ လ၏ ရော းသကတမးသည သောမနအေားပြင နငငဒတော

သမမတ၏ရော းသကတမးအတငးပြစသည။

၁၀၁။ ဝနကကးဌောနသည ဒအဂ ငစ၏ လပငနးတောဝနမ ေားက ဒဆောငရကနငရန ဦးစးဌောနနင ၎ငး၏ မ ပငခင ဆငရော

နယပယအလက ဌောနခ မ ေားက ြ စညးတောဝနဒပးအပနငသည။

၁၀၂။ ဤဥပဒေပါ အမတတဆပမပငခင ဆငရော အခင အဒရးက ပါးခ းဒြောကမမ ေားသည အစးရဌောနနင

တရေားဝငြ စညး ေားဒသော အြ အစညးတစခခက စးပေားဒရးအလ ငော မဟတ နငငဒတော၏အဒရးဒပေါအဒပခအဒနနင

ကနအမတတဆပမပငခင ဥပဒေ

Page 32 of 32

အမ ေားပပညသ ဒ းအနတရောယကစစမ ေားတင အမတတဆပပါရ သည ကနပစစညးတစခခက

အမ ေားပပညသအက းငောအသးပပ ပခငးနင သကဆငပခငး မရဒစရ။

၁၀၃။ ဤဥပဒေပါ ပပစမမ ေားက ရ အဒရးယပငခင ရဒသော ပပစမမ ေားဟ သတမတသည။

၁၀၄။ အမတတဆပအပငငးပေားသ ပဂ လမ ေားအ ကေားဒပေါဒပါကလောသည အပငငးပေားမမ ေားက နစဦးနစ ြက ခ စ ကညစော

ည နငးဒပြရငးပခငးပြင ပြစဒစ၊ အနညောတစရငဆးပြတပခငးပြင ပြစဒစ၊ တရေားစ ဆပခငးပြင ပြစဒစ ဒပြရငးနငသည။

၁၀၅။ ဤဥပဒေအရြ စညးတညဒ ောငသည ဗဟဒကောမတနင ဒအဂ ငစတ သည မပငခင ဥပဒေ အေားလးအတက

အက းဝငသညဟ မတယရမည။

၁၀၆။ ဤဥပဒေပါပပဋဌောနးခ ကမ ေားက အဒကောငအ ညဒြောဒဆောငရကရောတင-

(က) ပပညဒ ောငစတရေားလတဒတောခ ပသည တရေားစရငဒရးနင သကဆငဒသောနညးဥပဒေ၊ စညးမ ဉး၊ စညးကမး၊

အမန ဒ ကောပငောစော၊ အမန ၊ ညန ကေားခ ကနင လပ းလပနညးမ ေားက တပပနနငသည။

(ခ) ဝနကကးဌောနနင သကဆငရောဝနကကးဌောနတ သည-

(၁) နညးဥပဒေ၊ စညးမ ဉးနင စညးကမးမ ေားက ပပညဒ ောငစအစးရအြ ၏ သဒ ောတညခ ကပြင

တပပနနငသည။

(၂) အမန ဒ ကောပငောစော၊ အမန ၊ ညန ကေားခ ကနင လပ းလပနညးမ ေားက တပပနနငသည။

(ဂ) အဒကောကခနဆငရောလပငနးမ ေားက ဒဆောငရကဒနဒသော ဝနကကးဌောနသည အဒကောကခနဆငရော နညးဥပဒေ၊

စညးမ ဉးနင စညးကမးမ ေားက ပပညဒ ောငစအစးရအြ ၏သဒ ောတညခ ကပြင တပပန နငသည။

(ဃ) ဒအဂ ငစနင ဦးစးဌောနတ သည အမန ဒ ကောပငောစော၊ အမန ၊ ညန ကေားခ ကနင လပ း လပနညးမ ေားက ဝနကကးဌောန၏

သဒ ောတညခ ကပြင တပပနနငသည။

ပပညဒ ောငစသမမတပမနမောနငငဒတော ြ စညးပအဒပခခဥပဒေအရ ကျနပလကမတဒရး းသည။

(ပ)ဝငးပမင

နငငဒတောသမမတ

ပပညဒ ောငစသမမတပမနမောနငငဒတော