ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Edisyong Hi l igaynon

Bol . XLIX No. 22

Nobyembre 21, 2018

www.phi l ippinerevolution. info

Nagpahayag sang pagkaalarma sini lang si Rodrigo Duterte sangGRP sa posibilidad na maglupok ang armadong inaway sa tungasang US kag China sa South China Sea (SCS). Kuno, “uyat na”sang China ang nasambit nga kadagatan kag nagasulsol lang sangkontra-aksyon sini ang mga ginahiwat nga “military drill" sang US. Ma-gaantus kuno ang Pilipinas pananglitan mag-igrab ang gera sa lugar.

Daw nagapanghugas sang ka-mot si Duterte sa nagadaku ngatensyon militar sa SCS. Sa ka-matuoran, daku ang salabton niDuterte sa sitwasyon sa SCS sa du-ha-ka-sulab nga pagtraidor niya sapungsodnon nga kahilwayan sangPilipinas nga nagahatag-dalan samilitarisasyon o pagpabaskog sapresensya kag pwersa militar lunsaysang US kag China sa kadagatannga ini.

Ginaantus sang pumuluyong Pi-lipino ang mahuyang nga polisiya

Ginaipit ni Duterte angPilipinas sa nagabangguanaynga imperyalistang bato

EDITORYAL

pangluwas ni Duterte kag pagba-libad niya nga itib-ong ang ka-hilwayan sang pungsod sa nag-kalainlain nga aspeto. Manggadkag pungsodnon nga kahilwayannga Pilipinhon ang kabaylo sangpumuluyong Pilipino sa pagluibnga ini ni Duterte nga labingnagpabaskog sang gahum kagimperyalistang dominasyon.

Sa isa ka bahin, lubos na ngaginpanghatag ni Duterte sa Chinaang manggad kag kinamatarung

39 kaswaltisa mga aksyongmilitar ng BHBNAGLAB-OT SA 23 ANG na-patay kag unom ang napilasansa kubay sang Armed Forcesof the Philippines (AFP) saginlunsar nga mga aksyongmilitar sang Bagong HukbongBayan (BHB) sa Bukidnon,Iloilo, North Samar at Cama-rines Sur sining Nobyembre.

Bukidnon. Napulo angnapilasan kag 13 ang napataysa lima ka aksyon militar sangBHB-Bukidnon halin No-byembre 10 tubtub 16.

Ginlambatan sang isa kayunit sang BHB-Bukidnon angmga tropa sang 65th IB salindero sang prubinsya kag Pi-nilayan, Tagoloan 2, Lanao delSur sadtong Nobyembre 16.Ang mga tropa riimporsmentsa kaupod nila nga nagaope-rasyon na sa lugar.

"39 kaswalti...," sundan sa pahina 5"Ginaipit...," sundan sa pahina 2

Nobyembre 21 , 2018 ANG BAYAN2

Ang Ang Bayan ginabantala duha ka bes kada bulan

sang Komite Sentral sang Partido Komunista ng Pi l ipinas

Bol . XLIX No. . 22 | Nobyembre 21, 2018

Kaundan

Ang Ang Bayan ginabantala sa

lenggwahe nga Pi l ipino, Bisaya,

I loko, Hi l igaynon, Waray kag Ingles.

Nagabaton ang Ang Bayan sang

mga kontribusyon sa porma sang

mga artikulo kag bal ita. Ginabuyok

man ang mga bumalasa nga

magpaabot sang mga saway kag

rekomendasyon sa ikauswag sang

aton pahayagan.

ANG

instagram.com/sine.proletaryo

@prwc_info

fb.com/groups/prwcnewsroom

cppinformationbureau@gmail.com

Editoryal: Ginaipit ni Duterte angPilipinas sa nagabangguanaynga imperyalistang bato 139 kaswalti sa AFP 1Pagkolonya sang China sa Pilipinas 4Protesta sang pagbisita ni Xi Jinping 4Kontra-atake sang BHB sa Zamboanga 5Pagpanday sang Partido sa Regata 6Imelda, ginhusgahan pero hilway pa rin 8Intl Student Day, gindumdum 7Masaker sang HLI, wala pang hustisya 8Kababainhan kontra endo sang SM 8Konsultant sang NDFP, ginaresto 9Nagaigitng nga pasismo sa Cebu 9Teror sg disimpormasyon sang Negros 10Gidampigan sg dagkung midya 11Kapitalistang midya 12Maguindanao masaker, gindumdum 13Protesta sang France 13

sang pungsod sa SCS. Sa nagligadnga duha ka tuig, ginpahigad niyaang soberanya sang Pilipinas saSpratly Islands sang wala siya ma-glihok samtang ang China nagrekla-masyon sang halos 1,300 ektaryangduta kag nagtukod sang nagka-lainlain nga pasilidad didto. Pila kalibo nga ektaryang mga bahura kagpangisdaan ang ginpatuyangan samga konstruksyon nga ini.

Ginlukot ni Duterte ang 2015nga desisyon sang internasyunalnga korte nga Arbitral Tribunal nganagsiling ang Spratly Islands,Scarborough Shoals kag iban pangparte sang SCS kabahin sang exclu-sive economic zone kag extendedcontinental shelf sang Pilipinas saidalum sang UN Convention on theLaw of the Seas. Naghimo si Du-terte sang wala-basehan nga ka-hadlok nga “indi makasarang ma-kiggera sang Pilipinas sa China”wala sapayan nga indi lang pagpa-kiggera ang paagi sang pag-tindogsa kinamatarung sang pungsod.

Sa pagbalibad ni Duterte ngaitib-ong ang amo nga desisyon, wa-

la sablag nga ginhimo sang Chinaang pagtukod sini sang base militarsa Spratly Islands sa katuyuan ngapabakuron ang presensya militarsini sa lugar kontra sa US. Lakip sagintukod sang China ang isa ka10,000 piye nga hulugpaan, mgadulungkaan kag iban pang pasili-dad. Padayon nga ginbalabagan angmga mangingisda nga Pilipino sangmga coast guard sang China ngadaw ginapanag-iyahan nila ang ka-dagatan nga sakup sang Pilipinas.Ang pagpabaskog sang pwersa mi-litar sang China sa SCS nagatuyonga abangan ang presensya militarsang US diri kag bantayan ang dakunga manggad nga nakatipon saidalum sang kadagatan.

Daw mabuot nga karnero angugali-ulipon ni Duterte nga indimakahibalo magmulay sa atubangsini. Hayagan nga pagyaob sanggindeklarar niya sini lang sa China:“Ara kamo, kamo ang may uyat,sakup ninyo, hambalon ninyo saamon kon iin kami maagi kag anoang dapat namon himuon.” Labawnga malahuluya ang amo nga ugali-ulipon ni Duterte. Wala siya sang

ginatindugan nga pungsodnon ngaintegridad.

Wala sang iban nga tuyo angwala’y huya nga pagyaob kagpagsurender ni Duterte sa Chinakundi ang mag-amag sang dakunga pautang para pondohan angiya ambisyosong programa ngaBuild, Build, Build. Ang pag-abot niPresident Xi Jinping sang China saPilipinas sining Nobyembre amoang okasyon para pirmahan angkontrata sa “tingub nga eksplora-syon” sa kadagatan nga sakup sangPilipinas, bisan ginsiling nga kontraini sa 1987 konstitusyon nga naga-hatag sang amo nga eksklusibongkinamatarung sa estado.

Kwestyunable man angginsudlan nga kasugtanan sadtong2005 nga Joint Marine SeismicUndertaking (JMSU) ngaginpondohan pangunahon sangChina nga naghibalo sa nakatiponnga resorsa sa masobra 142, 886-kilometro kwadrado nga kadagatan(halos katunga ang kadakuon sakadutaan sang Pilipinas). Nataposang pagtuon sadtong 2007 peroang resulta eksklusibong uyat sangChina. Ginatantya sang China ngasarang maglab-ot sa $60 trilyonang kantidad sang nakatipon ngalangis, natural gas kag mga mineralsa idalum sang kadagatan sangSCS. Sa ngalan sang “eksplora-syon,” gusto sang China nga hibal-on kon pwede umpisahan ang ko-mersyal nga operasyon para mina-hon ang manggad nga ini.

Kapares nga ginpaon sang Chi-na sadtong 2004 ang $904 milyongpautang kay Arroyo para pirmahanang JMSU, ginapaon subong sangChina ang pila ka bilyong dolyarnga pautang para kay Duterte lakipang proyektong riles, mga karsadakag iban pa para pirmahan ang ka-sugtanan nga “joint exploration”nga gusto sang China nga nagaki-lala soberanya sini sa lugar. Ka-baylo sang pila ka bilyong pautangnga ini, pabor si Duterte nga ihatagsa China indi lang ang pila ka tri-lyong dolyar nga manggad dagat,kundi pati ang soberanya sang

"Iniipit...," mula sa pahina 1

ANG BAYAN Nobyembre 21 , 2018 3

pungsod. Sa pagkadalok ni Dutertesa mataas nga interes nga pautangsang China, indi malayo nga manginulipon sang utang ang Pilipinas.

Sa pihak nga bahin, wala’y huyaman ang pag-ikog-ikog ni Duterte saimperyalismong US. Ginkastigo niyaang ginahimo nga ehersisyo nabalsang US sa SCS nga nagarisgo sangpag-igrab sang komprontasyon saChina, pero sugot man siya nga ga-miton ang Pilipinas bilang dulung-kaan militar sang mga barko de-ge-ra sang US. Ang Pilipinas amo angnagaserbi nga base sang US para sapaglunsar sini sang ginatawag“freedom of navigation operations”para kuno pat-uron ang kahilwayansa paglayag pero para lang ipamilitang presensya kag poder sang US saSouth China Sea.

Ano man nga oras, ginagamitman sang militar sang US ang mgahulugpaan kag iban pang pasilidadsa Pilipinas para sa pagtipon sangmga kagamitan kag para himuonnga palahuwayan kag kalingawansang mga tropang Amerikano.

Sa idalum ni Duterte, padamunga padamu ang ginahimo ngatingub nga paghanas kag mga wargame.

Wala unod ang ginsiling ni Du-terte nga indi siya magpasugot ngamagtipon sang mga kagamitang mi-litar ang mga dumuluong sa Pala-wan. Ang matuod, madugay na ngaginagamit sang militar sang US angbase nabal sa Ulungan nga ginpada-ku nila sadtong 2014 para magamitnga dulungkaan kag istakan sa ida-lum sang EDCA. Ang kahabaan sangPalawan ginagamit man sang USpara magtukod sang mga istasyonsang radar para mag-espiya sa ka-dagatan sang Pilipinas. Sa ngalansang pagtipon sang mga kagamitanpara sa “humanitarian and disasterresponse” o pag-atubang sa mgakalamidad, nagtukod man sang pa-silidad ang US sa Pampanga agudgamiton sang pwersang militar nito.Indi magnubo sa lima ka kamposang AFP sa bilog nga pungsod angginagamit sang US para tukuronang mga pasilidad sini.

Padayon nga ginapabaskog sangUS ang dominasyon sini sa Pilipinaspaagi sang pagpahugot sang kontrolsini sa AFP. Suno sa US, may ara ininga 200-300 adbayser sa AFP ngapermanente nga nakaistasyon saPilipinas. Sila ang nagahatag sangmga paghanas kag nagadirehersang pila ka operasyon sang AFP.Sige-sige ang paghatag sang USsang ayuda militar sa AFP, lakip angmga drone, helikopter, mga baril,bala kag iban pang hinganiban ngaginagamit sa mga operasyon sangarmado nga pagtapna sa idalumsang Oplan Kapayapaan.

Sige-sige ang paghatag-atensyon sang US sa paghatag ayu-da sa Marawi agud palig-unon angpresensya militar sang US saMindanao. Sa sugyot sang US,gindeklarar ni Duterte nga “terori-sta” ang PKP kag BHB agud maga-mit nga dahilan para sa pagtukodsang US sang Operation Pacific Ea-gle-Philippines bilang isa ka “anti-teroristang agresyon” sang US ngaamo ang plataporma subong sangpagpasilabot militar sang US sapungsod. Sa pagpalawig sang layimilitar sa Mindanao, labi man nganapasbakog ang inisyatiba sang USpaagi sang pagpataw sang absolutonga gahum sang AFP.

Madugay na nga ginagamit sangUS ang Pilipinas bilang instrumentopara sa hegemonismo sini. Ginaga-mit ang pungsod bilang basepagpangger sa sini sa Korea,Vietnam, Iran, Afghanistan kagiban pang pungsod. Bangud diri,permi man ini nga target sang mgakaribal kag kaaway sang US halin pasadtong dekada 1930.

Sa idalum ni Duterte, padayonnga ginagamit ang Pilipinas bilangisa sa instrumento para sa estrare-hikong interes militar sang US saAsia. Ginagamit sini subong angpungsod bilang base para balaba-gan ang paglakas sang militar sangChina, magpasiklab kag ipabilin angpresensya militar sini sa South Chi-na Sea para siguruhon nga kontro-lado sini ang paglapos diri sang ne-gosyo.

Sa idalum ni Duterte, padayonnga wala sang matuod ngapungsodnon nga kahilwayan kagnagakaugalingon nga ekonomya angPilipinas. Nagapabilin nga malako-lonya ini sang imperyalismong USnga siya dominante nga gahumpangpulitika kag pangmilitar sapungsod. Wala unod ang gindekla-rar ni Duterte nga “independyentenga polisiya pangluwas”.

Sa atubang sang nagalala ngakrisis sang pangkalibutanon nga si-stemang kapitalista kag nagadakunga paghangkat sang China sa ka-gamhanan sang US, ang Pilipinasmangin instrumento kag target sanglunsay imperyalistang gahum.Bangud sa pagkasunud-sunuran niDuterte sa US kag China, indimagdugay nga maipit ang Pilipinassa tuga sang nagabanggaan ngaimperyalistang bato.

Malikawan lang ang amo ngahitabo kon mabaskog nga iinsistersang bilog nga pumuluyong Pilipinoang pagtib-ong sa pungsodnon ngakahilwayan kag mapag-on nga isu-long ang polisiya sang kalinungankag di pagdampig sa anuman ngaimperyalistang nagabanggianay.Dapat iduso sang pumuluyo ang so-beranya sang pungsod sa SCS kagiduso ang demilitarisasyon sini,lunsay ang pagbungkag sang basemilitar sang China kag pagpalayassang mga barkong US sa kadagatannga sakup sang Pilipinas.

Kadungan sini, dapat iduso sangpumuluyo ang pagtib-ong sang ka-hilwayan sa ekonomya nga ginabug-os sang pagpasulong sang tunaynga reporma sa duta kagpungsodnon nga industriyalisasyon.Ang pagtib-ong sa pungsodnon ngakahilwayan epektibo nga matigayonlang kon may kahilwayan sa ekono-mya kag ikasarang magtindog sakaugalingon nga tiil, sa isa ka bahin;kag sa pihak nga bahin, ang ka-hilwayan sa ekonomya madinalag-on lang kon may tunay ngapungsodnon nga kahilwayan paraitalana ang palaabuton sangpungsod base sa interes sang pu-muluyo.

Nobyembre 21 , 2018 ANG BAYAN4

"39 kaswalti..," mula pahina 1

Pagbisita ni Xi J inping,

ginsug-alaw sang protesta

GINSUG-ALAW SANG PROTESTAsang Pilipinong Nagkakaisa parasa Soberanya (P1NAS), BagongAlyansang Makabayan kag Ana-kbayan ang pag-abot ni ChinesePresident Xi Jinping sa Pilipinassadtong Nobyembre 20. Nag-kadto ang P1NAS sa konsuladosang China para ipanawagan angpaghalin sang China sa SouthChina Sea kon sa diin nagahimoini sang reklamasyon kag nagtu-kod sang mga imprastrukturamilitar. Suno sa grupo, indi ma-bayaran sang bisan ano ngapautang ang soberanya sangpungsod.

Upod sang protesta ang mgaDumagat halin sa Timog Kata-galugan nga pamalayas sa ilamga kadutaan dala sang ginatu-kod nga Kaliwa Dam sa kabukiransang Sierra Madre ngaginpondohan sang China. Nakig-isa man sang mga mangingisdasang Zambales nga ginaipit sangmga Chinese coast guard saScarborough Shoals.

Ginapadasig sang Chinaang pagkolonya sa Pilipinas*

Tuyo sang China nga dagsaon ang ekonomya sang Pilipinas sang sobrangkapital, pasandigon ini sa utang kag ayuda sang China, ipataw ang mgapolisiyang neoliberal, dambungon kag himuslan ang kusog-sa-trabaho kag du-nang manggad sang pungsod, kontrolon ang mga yabing aspeto sang ekonomyakag tubtub panahon nga ipabilin ang Pilipinas nga tagaluwas sang barato kagmanubo nga dugang-nga-balor nga hilaw o materyales nga semiproseso kagtaga-angkat sang mga daku nga kagamitan kag negosyo pangkonsumo.

Matapos nga ini arasa sentro sang imperyali-stang global value chain (opangkalibutanon nga as-sembly line sang mgakorporayong multinasyu-nal), ang China madugaynga destinasyon sang mgaeksport nga hilaw ngamateryales kag mala-ma-nupaktura kag mayor nga ginaang-katan sang pungsod.

Sa nagligad nga duha ka tuig,madasig nga naghulag ang Chinapara labing pabaskugon ang pre-sensya pang-ekonomya sini sapungsod. Ang official developmentassistance o ayuda sang gubyernosang China nagtimbuok sa $63.5 mi-lyon sadtong nagligad nga tuig, halinsa $1.5 milyon sadtong 2016. Angmga direktang pamuhunan halin saChina mas madasig nga magdaku kagnaglab-ot sang $1.043 bilyon sa unanga duha ka tuig ni Duterte, halos85% na sang $1.231 bilyon sa kabilu-gan nga anum ka tuig sang nagligadnga rehimeng Aquino kag masobrana sa $825 milyon sa siyam ka tuignga paghari ni Arroyo.

Katuyuan sang China nga pada-sigon ang dominasyon pang-ekono-mya sa Pilipinas paagi sang pagpa-muhunan sa mga daku nga proyektopang-imprastruktura para magamitang nagapondo nga kapital kag maymabaligyaan sang sobra-sobra sininga asero kag semento. Ginabuyoksini si Duterte sang promisa ngamamuhunan sang $15 bilyon sa mgaproyektong dam, karsada, dulung-

kaan kag mga riles kagmagahatag sang pau-tang nga tubtub $9bilyon sa mga maabotnga tuig.

Sa amo pa man,sa kadam-anwala pa na-gatupa ang mga

promisa ngapagsulod sang pondo. Pero nagala-way na ang mga burukrata kapitali-sta sa daku nga kikbak nga mahimonila ibulsa sa porma sang ginatawagnga “discoverer’s fee”. Nagaabanggid ang mga daku nga burgesya-kumprador kag mga kapitalista ngatinawo ni Duterte nga makatuwangang mga daku nga korporasyongTsino para makahugakum sang da-lagku nga tubo sa mga proyekto ngamay garantiya sang estado.

Pagpabilin sang atrasadongekonomya

Sa pang-ekonomiko nga pagko-lonya sa Pilipinas, ginapabilin sangChina ang pagka-atrasado, agraryokag indi industriyal ang ekonomyasang Pilipinas, nga madugay na ngaginaharian sang mga monopolyo-kapitalista sang US kag Japan.

Mangin ulipon sa utang sangChina ang Pilipinas bangud sa pag-kagumon sini sa utang, luwas pa sapagsandig sa mga utang kag ayudahalin sa IMF-WB, sa ADB, sa JapanEximBank kag iban pang nagapau-tang.

Tubtub subong, ang Pilipinasnagapabilin nga malakolonya kag

*Halin sa pahayag sang PKP nga “Pamatukan ang pagpataw sang imperya-listang gahum sang China sa Pilipinas”, Nobyembre 20, 2018.

kuta militar sang imperyalismongUS, nga subong kaaway sang Chinasa isa ka gera sa negosyo. Gina-hangkat sang China ang dominasyonsa ekonomya, pulitika kag militar.

Wala sapayan nga madasig nganagalagas, malayo pa ang China saUS kag Japan sa halambalanonsangdirekta nga pamuhunan kagpautang sa Pilipinas. Sa patag sangpamuhunan nga portfolio o pagpa-sulod sang kapital sa stock marketsang Pilipinas kag iban panginstrumento pangpinansya, naga-pabilin nga mayor nga ginahalinansang kapital ang US nga may 43%bahin sa 6% lang sang China.

Ang mga polisiya sa ekonomya,pareho sang pagpataw sang TRAINLaw, padayon nga ginaimplu-wensyahan sang IMF, sang mgauyat sang US nga ahensya sa creditrating kag mga grupo pareho sangPartnership for Growth.

ANG BAYAN Nobyembre 21 , 2018 5

Koresponsal halin sa West Mindanao

Mga atake sang AFP,

ginpaslaw sang BHB-Zamboanga

Wala nalingkang, kundi mapag-on nga ginbatuan sang Bagong HukbongBayan (BHB) kag rebolusyonaryong pumuluyo sa Zamboanga Peninsulaang sige-sige nga pag-atake sang mga pasistang tropa kag mga lokal nga espiyasang rehimeng US-Duterte. Ang masunod pila sa mga kadalag-an nila sa nagligadnga anuman ka bulan (Mayo-Septyembre 2018).

Sadtong Mayo, nagplano ngamaglunsar sang isa ka malaparannga operasyong militar ang 42nd IBsa Zamboanga del Norte sa maitomnga tuyo nga dugmukon ang BHB saerya. Pero antes pa man sila maka-patama sa anuman nga yunit sanghukbong bayan, nag-agum na inisang kapaslawan sadtong Mayo 18.

Ginkamang sang isa ka yunitsang BHB ang nakapundo nga siks-bay nga trak sang 42nd IB kagginbutangan sang eksplosibo sa

idalum sini. Nagresulta ang paglu-pok sini sa pito ka suldado ngapatay kag tatlo nasamaran. Lubosman nga naguba ang salakyan.Natabo ang insidente isa ka kilo-metro halin sa hedkwarters sangbatalyon sa banwa sang Kalawit.

Sadtong Mayo 30 nakakumpi-ska sang tatlo ka M16, isa ka pi-stolang 9mm kag 13 magasin, balakag iban pang gamit halin sa duhaka pulis sa gintukod sini nga tsek-poynt sa Sityo Tanggupon, Ba-

rangay Mau-swagon, bayansang Godod.

Maayo nga gintrato sang BHBang duha nga nabihag nga pulisnga gilayon man nga ginhilway.Bunga sini, nagkomento ang isa kaupisyal sang pulis nga sala ang iyapaglantaw nga malain nga tawo

Antes sini, duha ka beses ngaginpalukpan sang mga Pulanghangaway ang mga pasistangsuldado sa nasambit nga baryo konsa diin tatlo ang napatay kag apatang napilasan. Ang mga aksyon ngaini kasugpon sang maabtik nga de-pensa nga gintigayon sang BHBbatuk sa reyd sang nasambit ngayunit nga yunit sang AFP sa pwestosang mga kaupod sadtong No-byembre 11. Tatlo ka suldado angnapatay kag apat ang nasamaran sanasambit nga reyd. Isa ka Pulanghangaway ang namartir.

Samtang, gin-atake sang isapang yunit sang BHB-Bukidnon angnagaoperasyon nga tropa sang 8thIB sa Barangay Bulonay, Impasug-ong sadtong Nobyembre 10, alas4:00 sang hapon. May isa ka sema-na na nga nagaoperasyon ang mgatropa sang 8th IB sa lugar. Ginare-klamo sang mga residente angperwisyo nga tuga sa ila kabuhayankag pagpangabuhi.

Panay. Gin-atake sang BHB-Southern Panay (Napoleon Tu-magtang Command) ang isa ka

patrol base sang 61st IB kag 33rdDivision Reconnaisance Company saBarangay Igcabugao, Igbaras, Iloi-lo sadtong Nobyembre 12.

Base sa pang-umpisa nga report,apat ka suldado ang napatay. Paratabunan ang kanilang pagkalutos,nagpalapta sang peke nga balita angmga suldado kag nangdakup sangmga mangunguma nga siling nilamga tagasuporta sang BHB. Bangudwala sang basehan, napilitan silanga buhian ang mga mangungumamakaligad ang isa ka adlaw.

Nagaserbi nga protektor sangkumpanya nga Century Peak angtactical patrol base halin pa sang2015. Nagaserbi nga gwardya sangmini-hydro plant sa lugar ang mgasuldado. Ginapamatukan man sangmga residente sang Igcabugao,Passi kag kaingod nga barangay angtuyo sang kumpanya nga magmina.

Sa kaangut nga balita, ginpasi-dunggan sang BHB-Southern Panaysi Casimiro Talaman (Ka Boy) nanapatay nasambit nga inaway saBarangay Igcabugao. Residentesiya sang Barangay Buloc, Tu-

bungan, Iloilo.Northern Samar. Lima ka

suldado ang napatay samtang ma-damu ang napilasan sa pagharassang BHB-Northern Samar (RodanteUrtal Command o RUC) batuk sa na-gaoperasyon ng tropa sang 43rd IBsadtong Nobyembre 6 sa BarangayCag-amesarog, Lope de Vega.

Bilang balos, ginsuyod ang eryasang masobra 100 pasistang sulda-do kag nagpalapta sang sala ngaimpormasyon agud pakagamayonang kadalag-an sang BHB.

Camarines Sur. Gintamyawsang BHB-Bicol (Romulo JalloresRegional Operations Command) angmga Pulang hangaway sang Cama-rines Sur (Norben Gruta Command)sa madinalag-on nga ambus sa SityoPatag, Barangay Mambulo Nuevo,Libmanan sadtong Nobyembre 17,alas 4:30 sang hapon.

Anum ka pulis nga kabahin sangTask Force Bikolandia ang napilasansa ambus. Gintukod ang nasambitnga task force para lutuson angarmado nga rebolusyonaryong ka-hublagan sa rehiyon.

"39 kaswalti..," mula pahina 1

"Zamboanga...," sundan sa pahina 6

"Zamboanga.," mula pahina 4

Nobyembre 21 , 2018 ANG BAYAN6

Pagpandaysang Partidosa Regata

Ang artikulo nga iniamot sang mgamyembro sang Partidosa sektor sang pa-

matan-on sa serye sang Ang Bayan(AB) bahin sa mgatampok nga inagihan sapagtukod sang sangasang Partido sa nagka-lainlain nga patag sang re-bolusyong hilikuton. Ginata-wgan sang editoryal istap sangAB ang iban pang komite sangPartido nga mag-amot sa serye ngaini paagi sang pagsumiter sang inyotampok nga mga sugilanon.

Isa ka unibersidad sa pungsodnon nga kabisera ang Regata. May daku ininga populasyon kag malapad ang impluwensya. Isa ini sa mgaunibersidad kon sa diin madalum nga nakaugat ang Partido Komunista sangPilipinas bunga sang naabot nga kampanya batuk sa tiraniya kag ambisyonmangin diktador ni Rodrigo Duterte.

Kakapid sang mahal nga matri-kula nga halos tuig-tuig nagataaskag nagapabudlay sa mga estu-dyante ang mapiguson nga mgapolisiya anti-demokratiko sangadministrasyon.

Indi madali maghulag sa sulodsang unibersidad bangud istriktoang pagsulundan sini kaangut sangpagtukod sang mga organisasyon.Daan na nga may grupo sang Parti-do sa sulod sang unibersidad perosa sulod sang malaba nga panahon,nag-agi ini sang mga problema sapagpalapad kag konsolidasyon.

Natabo ang pagbag-o sa sulodsang eskwelahan matapos mabu-tang sa poder si Duterte kag ginsu-guran niya ang iya kampanya sapagmigos nga nagpatay sang linibo-libo kag naghalit sa tuman kadamunga pumuluyo. Sa sulod sang uni-bersidad, natukod ang malapad ngapaghiliusa sang mga estudyantebatuk sa mga “gera” ni Duterte,una batuk sa “gera kontra-droga”,kag sang ulihi batuk sa “gerakontra-terorismo” nga gintapalan

para ipataw ang layi militar saMindanao kag “todo gera” batuk sanagabato nga pumuluyo.

Nangin tungtungan sangpagpalapad kag pagpalig-on sangPartido sa Regata ang paghiliusanga ini. Halin sa malapad ngasentimyento nga antipasista sa su-lod sang unibersidad, naghimud-osang Partido nga pukawon ang mgaestudyante sa mas malapad ngahalambalanon kag problema sangpumuluyong Pilipino agud buyukonsila nga bagtason ang dalan sangpungsodnon-demokratikong paghi-makas.

Madalum nga nakaugatSa pihak sang relatibo gamay

nga makinarya nga ginsuguran sangRegata, madasig ini nga nakalatagsa mga estratehikong kolehiyo kagnapamunuan ang paghimakas sabilog nga unibersidad. Sangkap diriang kagustuhan sang mga estu-dyante nga magtindog para sa ilamga demokratikong kinamatarungkag nagpasakup sa pungsodnon nga

ang mga Pulang hangaway sangBHB.

Sadto naman nga Hulyo 23,napaslawan ang 42nd IB kagmga CAFGU nga salakayon angnagapahuway nga mga Pulanghangaway sa matalon nga bahinsang Sityo Kulasian, BarangayKulalian, Kalawit. Naunahansang bantay sang BHB ang na-gasalakay nga kaaway. Pag-katapos sang 30 minutos ngainaway umatras ang mga sulda-do dala ang mga kaswalti. Pitosa ila ang napatay kag isa angnapilasan.

Sadto naman nga Agosto 21,nahalitan sang BHB ang nagao-perasyon nga tropa sang 67thIB sa engkwentro sa BarangayDelokot, bayan sang Godod.

Ginasuyod sadto sang 67thIB ang matalon nga erya salindero sang Godod kag Kabasa-lan. Bag-o nga abot sadto sa lu-gar ang nasambit nga yunit kagluyag magpahambog. Sadtongaga sang Agosto 23, gintuyo nilanga salakayon ang pwesto sangBHB sa lugar. Pero bangud alertona ang mga Pulang hangaway,maabtik sila nga nakapalupokbatuk sa nagamaniobra nga kaa-way. Ginpalukpan man nila sangeksplosibo ang nagasalakay ngatropa.

Naagaw sang kaaway angginkampuhan sang mga Pulanghangaway. Bisan pa man, lunsayhangin, puno sang kahoy kagwala sang tawo nga mga bukidlang ang naigo sang gin-uyangnila nga linibo nga bala. Samtanghilway nga nakaatras ang BHB,lima ka suldado ang kumpirmadonga patay kag tatlo ang napila-san, lakip ang isa ka CAFGU.

Gin-ako sang isa ka upisyalsang Philippie Army ang ila ka-paslawan sa pagsiling, “Ma-swerte subong ang BHB. Ara sasuperyor sila nga pusisyon, unasila nga nakapalupok samtangkita nagatuyo pa lang makakuhasang paborable nga pusisyon.”

"Zamboanga...," halin sa pahina 5

ANG BAYAN Nobyembre 21 , 2018 7

isyu nga nagaapekto sa ila kag sapumuluyo. Nagtuhaw sa ila kubayang abante nga elemento nganangin binhi sa labing pagpalig-onkag pagpalapad sang sanga sangPartido sa sulod sang eskwelahan.

Wala magduha-duha ang mgaorganisador sang Partido sa sulodsang Regata nga sagpangon angmainit nga isyu kag paghimakas ma-sa para pukawon, organisahon kagpahulagon ang masang estudyantesa nagkalainlain nga paagi.Gintungtungan nila ang mga kahi-gayunan para ipalapnag ang rebo-lusyonaryo nga pag-analisa sa ka-himtangan sang sosyedad kagkongkreto nga alternatibo diri, kagmagrekluta sa tanan nga kahigayu-nan kag pamaagi. Tubtub sa lebelklase ginatigayon ang pagpaentrasa rebolusyonaryong kahublagan.

Lakip sa mga narekrut sa pana-hon sang isa ka pungsodnon ngakampanya si Ka Mina. Nagtambongsiya sa isa ka pagguwa sang isa kapelikula kag diri namuklat sa ma-pintas nga kahimtangan sangnagkalainlain nga sektor. Gi-layon siya nga gin-imbitar sadutang nga mga pagtuon.Nangin aktibo siyahan sapagpaathag sang mainitnga isyu sa sulod kagguwa sang eskwelahan.

Kadungan sini, gi-nhatagan siya sangmaathag nga hilikuton kagkatungdanan sa organisa-syon kag pulitika. Walamagdugay, narekrut siya saPartido kag nangin katu-wang sa pagpanday sangsanga sang Partido sa Re-gata.

Ang amo nga relasyonsang pagpalapad kagmaabtik nga konsolida-syon ang nangin yabi para madasignga pagpauswag sang mga kadre sasulod sang unibersidad. Para lab-uton ang pinakadamu nga estu-dyante, naglangoy ang mgamyembro sang Partido sa malapadnga kubay sang mga estudyante.Paagi sang husto nga kumbinasyon

sang pagpaandar sang inisyatibakag hugot nga ubay sa pulitika, na-pamunuan nila ang paghimakassang sektor.

Bisan sa panahon sang baka-syon, sige-sige ang pag-organisasang mga myembro sang Partido.Ginagamit nila ang panahon ngawala sang klase para mag-integrarsa mga komunidad sang imol sasyudad, magrekrut halin sa ila ku-bay, kag maghatag sang mgapagtuon. Sa eksperensya, nabug-ossa mga hilikuton nga ini ang desi-syon sang mga myembro sang Parti-do nga maghulag sa guwa sangsektor.

Ang mga bag-o nga katapu gi-layon nga ginahatagan sang pat-udkag kongkretong hilikuton sa orga-nisasyon. Bangud diri, madasig nganakapatuhaw sang mga kadre paramamuno sa ginatukod nga basengmasa sa lebel-unibersidad.

Sa sulod sang malip-ot nga pa-nahon, natukod ang bag-as sangPartido sa nagkalainlain nga kole-hiyo. Kadungan sang paglapad sangPartido, nagdamu man ang mgamyembro nga lubos panhon nganagahulag para abagahon ang na-

gadaku nga mga responsibilidadsa pagpamuno kag pagpaandarsang organisasyon sa lebel-unibersidad.

Kahublagan pagtuonKadungan sang pagpamuno

sa pulitika kag pagpalapad sangorganisasyon, gin-atubang sangmga rebolusyonaryong pwersasa sulod sang Regata ang rebo-lusyonaryong katungdanan ngapadalumon ang pagtuon sa ku-bay sang mga pamatan-on.Gintungtungan nila ang mainitnga isyu sa sulod kag gwa sangunibersidad para malaparan nga

paghatag sang mga pagtuon saporma sang mga discussion grupokag study circle. Para padalumonang ila paghakos sa teorya kagpraktika sang rebolusyon partikularsa teorya sang Marxismo-Lenini-smo-Mao, maabtik sila naglunsarsang pormal nga mga pagtuon.

Ginpat-ud nila nga nakatapos angmga myembro sang Partido sa ba-sehan nga kurso kag regular nganatalakay ang mga dokumento sangPartido. Gintinguhaan nila gilayonnga masundan ini sang pagtuonsang intermedyang kurso.

Ang pagpapagsik sang kahubla-gan sa pagtuon sa sulod sang Re-gata ang nangin pinakaepektibo ngapamaagi sa konsolidasyon sang mgakatapu kag mapataas ang komite-ment sang mga kadre sang Partido.Madamu sang myembro sini angnakumbinse nga magbug-os pana-hon nga maghulag makaligad angamo nga pagpadalum sa teorya kagpraktika.

Partikular kay Ka Mina, sa mgapagtuon nga ini nabug-os ang iyadesisyon nga magbisita sa isa kaprenteng gerilya kag sa ulihinagpasakup sa Bagong HukbongBayan. Maathag para sa iya kag satanan nga rebolusyonaryong pa-matan-on nga ang papel sang pa-matan-on amo ang pagpabaskogsang kahublagan sa syudad paralabing mapabaskog ang armadongpaghimakas sa kaumhan.

Bunga sang husto ngatimbanganay sang pulitika agud la-bing mapalapad ang pag-atubangsang katungdanan sang pagpataassang kamuklatan pangpulitika sangkatapuan kag mga estudyante sapangkabilugan, na lampuwasansang Partido sa Regata ang mganatasar nga kahuyangan nga naga-sablag sa pagsulong sini sa nagli-gad. Ginpahigad sini ang indi kina-hanglanon nga mga rekisito sarekrutment kag gintukod sa tanannga konsentrasyon sang mga pa-matan-on sa mga tsapter sang Ka-bataang Makabayan.

Ang mga leksyon halin sa inagi-han sang pagpanday sang Partidosa Regata amo ang dala-dala sangsektor sang pamatan-on sapagsaulog sang ika-50 anibersaryosang PKP. Nahibal-an sang sektorang hangkat sa ila mga pamatan-onnga magkadto sa kaumhan kagmag-amot sa pagsulong sangarmadong rebolusyon.

Nobyembre 21 , 2018 ANG BAYAN8

biktima sang diktadurya ang ka-wad-on sang interes sang rehimengDuterte nga ikulong si Marcos.Bitbit ang panawagan nga “Imelda,

Iselda” magkasunod ngaprotesta ang ilaginlunsar. Nagrali angCampaign Against theReturn of the Marcoo-ses and Martial Lawsadtong Nobyembre 12sa atubang sang Sandi-ganbayan.

Nagprotesta manang mga biktima sang

layi militar halin sa NaaminhangLuzon sadtong Nobyembre 14. Na-glunsar sang pareho nga mga pa-ghulag sa UP Diliman, University ofSanto Tomas, Far Eastern Uni-versity kag De La Salle Universitysa adlaw nga ina.

Antes sini, isa ka bonfire angginhimo sa komunidad sang UP Di-liman sadtong Nobyembre 9 paraisaulog ang husga.

Internasyunal nga Adlaw sang mga Estudyante, gindumdum

SA OKASYON SANG ika-79 nga International StudentsDay (ISD), ginlunsar sang nagkalainlanin nga grupo sangpamatan-on ang National Students’ Rights Summit 2018sa upisina sang Commission on Human Rights sa QuezonCity sadtong Nobyembre 17. Nagtambong ang masobra200 lider estudyante halin sa 55 unibersidad kag eskwe-lahan sa bilog nga pungsod. Ginpangunahan sang Risefor Education, Kabataan Partylist kag Youth Act NowAgainst Tyranny (YANAT) ang pinakadaku nga pagtiliponsang mga estudyante subong nga tuig.

Kadungan sini, naglunsar sang nagkalainlain ngapaghulag ang mga pamatan-on-estudyante. SadtongNobyembre 16, naglunsar sang protesta ang YANAT-Baguio-Benguet sa Baguio City. Sa adlaw man nga ina,ginpamatukan sang mga estudyante kag mamumugonsang Polytechnic University of the Philippines ang ka-wad-on sang badyet para sa pasilidad kag ang planonga pagbuhin sang badyet sa unibersidad sa pangkabilu-gan.

Amo man, nagprotesta ang mga estudyante sang Bu-lacan State University para punggan ang tuyo nga ma-niobra sang administrasyon nga dinggutan ang librengedukasyon. Pagkagab-i, nanawagan sa isa ka rali angAnakbayan-Cebu sang pagbasura sa programang K-12.

Sa University of the Philippines (UP)-Manila,ginkundenar sang mga estudyante sa isa ka protestasadtong Nobyenbre 15 ang pagsulod-guwa sang mgaahente sang pulis kag militar sa kampus kag ang mali-syoso nga pag-angot sa mga aktibista sa armadong ka-hublagan sa isa ka porum. Sa UP-Los Banos, ginkundenarsang mga estudyante ang sistema sang enrolment sangunibersidad nga nagapabudlay sa ila.

Sa UP-Diliman sadtong Nobyembre 9, nagrali angmga estudyante, empleyado, manunudlo, drayber kagmanugtinda para ipanawagan ang pagbasura sang Ma-ster Development Plan kag mga polisiya sang pribatisa-syon kag komersyalisasyon sang unibersidad.

Sa kaangut nga balita, ginkundenar sang mgaestudyante, titser kag empleyado ang desisyon sangKorte Suprema sining Nobyembre mga nagadeklararnga konstitusyunal ang programang K-12. Kadungansini, ginbasura man ang temporary restraining order saCHED Memorandum No. 20, ang ligal nga aksyon batuksa pagkakas sang Pilipino kag Panitikan bilang rekisitokag yabi nga asignatura sa kolehiyo. Sadtong No-byembre 13, naglunsar sang paghulag ang mga estu-dyante kag titser sang Kolehiyo sang Arte kag Lite-ratura sang UP-Diliman batuk sa desisyon nga ini.

Imelda Marcos, ginhusgahan pero nagapabilin nga libre

GINPAMATBATAN SANG SANDIGANBAYAN si Imelda Marcos, asawasang anay diktador nga si Ferdinand Marcos, nga may sala sa pito ka kasosang anomalya kag korapsyon sadtong Nobyembre 9. Sa pihak sini, wala siyagin-aresto kag sa baylo gintugutan nga magpyansa sa kantidad nga P150,000.

Ang husga sang Sandiganbayanamo ang sa napulo nga ginpasakanga kaso sadto pang Disyembre1991 batuk sa mga Marcos. Angmga kaso nga ini naangut sa pagta-go sang manggad sang mag-asawanga Marcos sa ila mga pribadongaccount sa mga bangko sa Swi-tzerland kag paggamit ni Imeldasang iya pwesto sa gubyerno parasa ikaugalingon nga interes.

Sandig sa desisyon, makulong siMarcos sang anum ka tuig kag isaka bulan tubtub napulo’g isa ka tuigpara sa kada kaso o 42 anyos kagpito ka bulan tubtub 77 tuig sa ka-bilugan. Gindumilian man siya ngamagdalagan bilang pangpubliko ngaupisyal.

Ginkalipay sang Partido ang hu-sga batuk kay Marcos pero ginsilingnga “ulihi” na ini. Ginasabat sini

ang madugay na nga singgit sangpumuluyong Pilipino para silutanang mga Marcos sa ila mga ka-sal-anan sa banwa. Ugaling, 30tuig nga ginpatulog ang kaso sakorte, panahon nga nakalikaw siImelda sang silut. Sa edad nga89, pila ka tuig na lang ang nabi-lin para serbisyuhan niya angsentensya, pananglitan nga iku-long man siya.

Sa nagligad nga mga tuig, na-paslawan ang sunud-sunod ngareaksyunaryong rehimen nga sabtonang ginapangayo sang pumuluyongPilipino nga madasig nga hustisya.Gintugutan nila tanan ang hulu-ha-lintang nga pagbalik gasang mgaMarcos.

Gilayon man nga ginkundenarsang mga progresibong organisa-syon kag organisasyon sang mga

ANG BAYAN Nobyembre 21 , 2018 9

Masaker sa Hacienda Luisita,

wala gihapon sang hustisyaGINDUMDUM SADTONG NOBYEMBRE 16 sang mga mangunguma ang ika-14tuig sang masaker sa Hacienda Luisita. Kadungan sini, ginkundenar nila angpadayon nga pagpamigos kag pagpaantus sa ila kubay sa bilog nga pungsod.

Naghiwat sang isa ka misangbayan sa Central Azucarera deTarlac Gate 1 ang mga sakada sangasyenda kag mga progresibongorganisasyon antes magkadto saNorthern Luzon Command agudkundenahon ang pagtukod sangmga detatsment sini sa asyenda.Bilang paghingapos, naglunsar silasang programa sa Tarlac City Do-wntown Public Market.

Isa ka gab-i pangkultura angginhiwat sa Plaza Miranda kagAngeles City, Pampanga sadtongNobyembre 15 bilang pagpakig-isa.

Sa Metro Manila, naglunsarsang protesta ang Kilusang Magbu-bukid ng Pilipinas sa ugsaran sangMendiola Bridge sa Maynila. Ginpa-nawagan nila ang hustisya para samga biktima sang Hacienda LuisitaMassacre kag sa sining lang ngamasaker sa Sagay City.

Samtang, naghiliusa ang mgatawong simbahan kag mangungumasang Cavife para depensahan angbungkalan sa Lupang Ramos kagKapdula sadtong Nobyembre 16.Ginpangunahan ini sang Peasantand Church People’s Response Mo-vement of Cavite nga naglunsarsang misang bayan kag humanchain sa geyt sang Lupang Kapdula,Barangay Sampaloc II sa Dasmari-nas, Cavite.

Pila ka tuig na ang ginahimoang bungkalan sang mga mangu-nguma sang Lupang Ramos kagKapdula, kag sa subong ginapwersakag ginapaandaman sila sang mgabayarang nga hurong sang mgaagalon nga mayduta.

Protesta sang mga nakaluwassa Yolanda. Nagkadto sa sentrosang Tacloban City ang masobra5,000 nga nahalitan kag nakaluwassa bagyong Yolanda sadtong No-byembre 8. Sa pagpanguna sangPeople’s Surge, ginkundenar nilaang lima ka tuig nga kriminal nga

pagpatumbaya kag kawad-on sangsabat sang gubyerno sa fanan ngabiktima.

Panawagan sang grupo ngapasabton ang rehimeng Aquino kagDuterte sa kahinayon sa paghatagsang bulig sa mga biktima sang ba-gyo. Tubtub sa subong, wala giha-pon ginapanagtag ang buligpangpinansya sa mga biktima kagwala bulig sa sektor sang agri-kultura. Sa amo man, ginkundenarnila ang mga ginkinot nga pabalaypara sa mga nahalitan kag ang na-gasingki nga militarisasyon sa ilamga komunidad.

Misa sang pagdumdum kayLeonard Co. Ginhiwat ang isa kamisang bayan para kanday LeonardCo, Sofronio Cortez kag JuliusBorromeo—mga tagapangapin saenbayronment sadtong Nobyembre15 sa EDC Arboretom, Institute ofBiology, UP Diliman. Ang tatloginpatay sa Kananga, Leyte sang19th IB sang PA, walo ka tuig naang nagligad. Ginpangunahan inisang Advocates of Science andTechnology for the People. Nagsindisila sang kandila sang paghiliusa saginapanawagan nga hustisya.

Pangatlo nga pagpalawigsang layi militar. Sa paghiwat sangAraw ng mga Bata sadtong No-byembre 20 sa Sunken Garden, UPDiliman, ginkundenar sang Save ourSchools Network kag mga pamatan-on nga Lumad ang pamahug sangPhilippine National Police kagArmed Forces of the Philippines nganagatulod sang ikatlo ngaekstensyon sang layi militar sa bilognga Mindanao.

Nakig-isa sa protesta ang mgaestudyante sang University ofSanto Tomas kag UP-Diliman agudpamatukan ang pamahug nga ininga nagatuga sang mas malala ngakalakasan sa mga buluthuan Lumadkag sa bilog nga isla.

Kababainhan kontra

sa “endo” sang SM

GINPANGUNAHAN SANG GABRIELAkag Kilusan ng Manggagawang Kaba-baihan ang isa ka piket sa atubangsang SM Manila sadtong Nobyembre16 para kundenahon ang lapnagonnga implementasyon sang “endo”(end-of-contract) sa nasambit ngakumpanya.

Ginasulong sang grupo angpagpa-imbestigar sa pagluntad sangsistema nga konsaynment nga gina-patuman sang SM Retail Inc. Sa amonga sistema, ang mga konsaynor angnagasabat sa sweldo kag benepisyosang mga kontraktwal samtang poli-siya sang SM ang ginasunod sangmga ini. Samtang, kapareho ngaprotesta man ang ginlunsar sangGabriela-Cebu sa SM Cebu.

Ginkalampag man sang mga ma-mumugon sang SMT PhilippinesIncorporated sa upisina sang De-partment of Labor and Employment(DOLE) sadtong Nobyembre 13.Bangud ini sa kawad-on sang aksyonsang DOLE sa iligal nga lockout sapabrika kag food blockade nga gina-himo sang kumpanya.

Sa Laguna, isa ka noise barrageang ginlunsar sang mga mamumugonsang Nexperia Inc. Workers Union-NAFLU-KMU sadtong Nobyembre 17para ibasura ang rekisito ngapagpaathag kon indi magsulod bisanwala sang trabaho. Gingamit ini ngapamaagi sadtong 2014 para pahali-non ang mga upisyal sang unyon sapabrika.

Samtang, nagprotesta ang Kali-punan ng Damayang Mahihirap (KA-DAMAY) ang isa ka paghulag sangimol sa Agham Road sadtong No-byembre 18 para pamatukan angnagatimbuok nga presyo sang bala-klon kag ipabasura ang TRAIN Lawsang rehimen. Siling sang grupo, na-gamahal na ang mga balaklon peronagapabilin nga nakalansang angsweldo sang mga mamumugon.Ginkundenar man sang grupo angpamahug nga demolisyon para hata-gan-dalan ang konstruksyon sangmga negosyo kag mga daku ngakumpanya.

Nobyembre 21 , 2018 ANG BAYAN10

Pasista nga pagpang-ipit kag pagpanalakay, nagaigtig sa Cebu

WALA KALUOY ANG MGA pasistang atake sang rehimeng US-Duterte batuksa mga progresibong pwersa sa Cebu. Sa sulod lang sang apat ka adlaw,nareport ang mapintas nga pagbungkag sa isa ka kampuhan kag pag-arestosa mga mamumugon nga nagtukod sini, ang pagpangbastos sa isa ka babayenga paraligal, ang pagdemolis sa kabalayan sang masobra 550 pamilya, kagang malisyoso nga pag-akusar sa mga pamatan-on.

Pagbungkag sa protesta sa Co-ca-Cola. Mapintas na ginbungkagsang pulis kag mga bayaran nga hu-rong ang kampuhan sang AlsaKontraktwal Cebu kag Coalition of AllCoca-Cola Workers (CACCWO) saatubang sang planta sang Coca-ColaFEMSA sa Mandaue City sadtongNobyembre 16, alas-7 sang gab-i.

Pagkatapos sang pagbungkag,iligal nga gin-aresto sang mga pulisang mga mamumugon nga sandayOscar Villarino, ikaduha nga pangu-lo sang Alsa Kontraktwal-Coca-ColaChapter, Gerome Villarino kagVincent Juarez. Gindetiner sila sakaingod nga Subangdaku PoliceStation. Gintukod sang mga mamu-mugon ang kampuhan para ipamilitnga ibalik sa trabaho ang 40 mamu-mugon nga ginpahalin kag pamatu-kan ang lapnagon nga kontraktwali-sasyon sa kumpanya.

Masunod nga adlaw, ginbastossang isa ka pulis ang isa ka babaye

nga paraligal nga nagabulig sa kasosang mga mamumugon nga ginda-kup. Pilit siya nga ginapahalin kagsang magbalibad, ginpahug siya nga“himuon nga kabit” sang nasambitnga pulis.

Demolisyon sa Mandaue. Sad-tong Nobyembre 14 sang aga,gindemolis sang mga ahente sangestado ang kabalayan sang 550 pa-milya sa higad sang abandonado ngaCebu International ConventionCenter sa Mandaue City para hata-gan-dalan ang pagtukod sang isa kahotel-casino sa lugar. Nagbutang silasang pulis sa komunidad parapunggan ang pagbato sang mga re-sidente. Ginaakusar pa sini amg mgaresidente nga mga katapu sang BHB.

Temporaryo lang nga nagaistarsa lugar ang mga gindemolis ngamga pamilya. Pumwesto sila diripagkatapos masunog ang ila mgakabalayan sadtong Marso 2016 kagpunggan sila nga makabalik sa ila

Konsultant sang NDFP kag 2 iban pa, iligal nga gin-aresto

komunidad sang Barangay Guizo kagMantuyong. Sadtong Abril17, nagpa-lista ang mga lokal nga gubyerno samga residente para matumod kon sin-o na lang ang makabalik sa ila ba-rangay.Samtang, wala sang maathagnga relokasyon para sa ila tubtubsubong.

Pamatan-on, ginaakusahan mga“alagad sang CPP”. Nagpalaptasadtong Nobyemre 17 sang mgapolyeto ang AFP nga nagaunod sangmga retrato sang mga lider pamatan-on kag estudyante kag malisyoso ngaginaakusahan nga “alagad sang CPP”kag “manugtiplang sang pamatan-on”.Lakip sa mga polyeto ang mga lidersang lokal nga tsapter sang Anakba-yan, Kabataan Partylist kag Youth ActNow Against Tyranny; kag mga liderestudyante sang Universtity of thePhilippines-Cebu kag University of SanCarlos.

Ginpalamalaut sang Anakbayan-Cebu ang pagpang-ipit sa mga liderestudyante. Siling nila, ginahimo sangestado ang Red-tagging para hatagan-rason ang armadong pagpang-atakesini sa mga aktibista, tagapangapinsang tawhanong kinamatarung kagiban pang sibilyan.

ILIGAL NGA GIN-ARESTO sang militar kag pulis angkonsultant sang National Democratic Front of the Philippi-nes (NDFP) nga si Vicente Ladlad kag ang mag-asawa ngaAlberto kag Virginia Villamor sang tungang gab-i sang No-byembre 8 sa Dona Tomasa, San Bartolome, Novaliches,Quezon City.

Gintamnan sang mga riple nga AK-47, granada kagsubersibo nga dokumento ang balay sang mga biktima parapagguwaon mga kombatant ang mga gindakup bisan pa ngamay edad na sila kag maluya na ang mga panglawason. SiLadlad, 69, may balatian sa baga (emphysema) kag tagipu-suon. May mga balatian man sanday Alberto Villamor (dia-betes) kag Virginia (may bali sa balikawang). Ginpasakaanang tatlo sang illegal posession of firearms and explosives.

Una nga ginditiner ang mga biktima sa Camp Karingalsa Quezon City. Ginsaylu-saylo si Ladlad sang kulungan,bagay nga nagpalala sa iya mga balatian.

Mabaskog nga ginkundenar sang NDFP ang pag-arestokay Ladlad, isa sa mga pangunahon nga katapu sang Reci-procal Working Committee on Political and Constitutional

Reforms. Sa pangkabilugan, tatlo nga konsultant na sangNDFP ang iligal nga gin-aresto sang rehimeng Duterte, ngahayagan nga paglapas sa GRP-NDFP Joint Agreement onSafety and Immunity Guarantees. Pahayag ni Jose MariaSison, chief political consultant sang NDFP, “maathag ngawala ginahatagan ligwa ni Duterte ang liwat nga pagbukassang sugilanon pangkalinungan... agud itapalan ang PKP,BHB kag NDFP bilang mga ‘teroristang organisasyon’ kagmay dahilan siya para magtukod sang pasistang diktaduryapaagi sang layi militar kag paltik nga pederalismo.”

Samtang, ginkansela sadtong Nobyembre 19 ang planonga pag-uli nanday Fidel Agcaoili, Luis Jalandoni kag ConiLedesma para tani impormal nga hambalan ang liwat ngapagbukas sang negosasyon pangkalinungan. Ini mataposginsiling ni Duterte nga pagaarestuhon sila pag-abot sapungsod. Nahibal-an man sang mga abugado sang NDFPnga may order na ang Manila Regional Trial Court parakanday Jalandoni kag Ledesma kaangut sa ginpasaka sangrehimen nga kaso nga proscription nga nagdeklara sa ilabilang mga “terorista”.

ANG BAYAN Nobyembre 21 , 2018 11

AFP, nagasabwag sang terorkag disimpormasyon sa Negros

Makaligad ang brutal nga masaker sa Sagay, target naman subong sang303rd IBde sang Philippine Army nga magsabwag sang teror sa mga ko-munidad sang Escalante City, Negros Occidental kon sa diin aktibong nagahulagkag nagahimakas ang mga mangunguma para sa kinamatarung sa duta.

Ginsalakay sang masobra 100suldado kag paramilitar ang SityoPuting Bato kag Pangahuyan sa mgaBarangay Washington, kag Cogonkag Lawes sa Barangay Alimangosadtong Nobyembre 16, mga alas-4sang kaaga. Partikular nila ngagintarget ang balay ni Elena Yap,myembro sang Pamalakaya kag Ga-briela-Negros.

Nagtukod naman sang mga tse-kpoynt sa Puting Bato kag Tubigonpara limitahan ang hulag kagpunggan ang pagsulod-guwa sangmga residente sa mga komunidad.Gin-abangan sa tsekpoynt ang mgatawong simbahan kag mga gruponga luyag maghatag sang bulig samga residente. Pati ang mga katapusang midya ginadumilian ngamagsulod kag magreport bahin saokupasyong militar.

Nagapalapnag sang salalakotnga himu-himo nga estorya ang mgasuldado para paguwaon nga lehiti-mo ang ila operasyon. May nakit-ankuno ssting ila nga mga elemento

sang Abu Sayaff sa Puting Bato.Ginpalapta man nila nga maynatabo nga engkwentro sa tungasang BHB kag AFP, isa ka insidentenga gilayon ginpanginwala sangBHB-North Negros. Labing pina-kainsulto ang estorya nga nagata-go kuno sa lugar ang mga kriminalsang masaker sa Sagay. Mabaskogini nga ginpanginwala sang mgaresidente. Siling nil, wala sang gi-na-inakop ang komunidad kundiang mga pamilya sang mga biktimasang masaker.

Kaangut sini, nagapadayon manang pagpang ipit sa mga nagabuligsa mga biktima sang Sagay masa-ker. Sadtong Nobyembre 9, naka-baton si Clarizza Dagatan, pangka-bilugan nga sekretaryo sangKarapatan-Negros, sang paandamnga siya masunod nga pagapatyon.Ginpaandaman man sanday RoqueRillo sang National Federation ofSugar Workers, Noli Rosales sangKilusang Mayo Uno kag ChristianTuayon sang Bayan-Negros.

Sibilyang pasilidad sa

CamSur, ginakampuhan

WALA UNTAT ANG mga operasyonmilitar sang mga eIemento sang902nd Bde, 9th IB kag 92nd Civil-Military Company sa mga barangaysang Villasocoro, Tanag, Calabni-gan, Malinao kag Odod sa Libma-nan, Camarines Sur. Nagapa-lapnag ang mga suldado sangsaywar para pahugon ang mga re-sidente sa nasambit nga mga ba-rangay.

Diri, ginakampuhan sang mgasuldado ang eskwelahan, barangayhall kag simbahan. Ginpaidalumnila sa paniktik, pagpamahug kaginterogasyon ang mga residente.Pwersahan nila nga ginapasu-render ang mga ginaakusahan ngamga katapu sang rebolusyona-ryong kahublagan para kuno"limpyuhan" ang ila ngalan. Su-spetsa sang mga residente, angmga suldado mismo ang nagpalu-pok sang bomba sa kapilya sangBarangay Tanag sadtong Oktubre21.

Welgista sa SUMIFRU,

gintuyo nga patyon

DUHA KA BESES NGA ginluthangsang indi makilal-an nga mga lalakisi Jerry Alicante bandang 8:20 sanggab-i sa atubang sang iya balay saPurok 10, Osmena, Compostelasadtong Nobyembre 11. Nag-ang-kon ang biktima sang duha ka pilassa iya tuo nga butkon. Si Alicante,mamumugon sa plantasyon sangSumitomo Fruit Corp., aktibong ngakatapu sang Nagkahiusang Mamu-muo sa Suyapa Farms (NAMASUFA)nga naglunsar sang welga sangOktubre 1. Lakip siya sa mga nag-duso nga himuon nga regular angmga mamumugon kag kilalahon angila unyon sa kolektibong pag-uyuay.

Ginkundenar sang NAMASUFAang mabaskog nga mga atake sa ilakubay sang ila protesta sadtongNobyembre 16 sa guwa sang DavaoConvention Center samtang gina-hiwat sa sulod sini ang NationalBanana Congress.

Buluthuan nga Lumad sa Talaingod, liwat nga ginaipit

NAGAPAYON ANG PAGPANG-IPIT sang 56th IB kag sang mga paramilitarnga grupong Alamara sa kampus sang Salugpongan Ta’ Tanu IgkanugonCommunity Learning Center, Inc. (STTICLC) sa Sityo Nasilaban, BasrangayPalma Gil, Talaingod. Sadtong Nobyembre 11, napwersa nga magbakwit ang35 estudyante kag tatlo nga manunudlo pagkatapos nga magpamahug angapat nga elemento sang Alamara nga may bitbit nga martilyo nga waskon angbuluthuan. Kadungan sini, pwersahan naman nga ginpalagda sang mgasuldado halin sa 56th IB ang mga datu sang Talaingod sa isa ka petisyon parasa pagpasara sang kampus. Sadtong Nobyembre 13, gintipon man nila angmga residente nga Lumsd sa isa ka “protesta” batuk sa Salugpongan.

Sa kaangut nga balita, isa ka katapu sang MISFI Academy Parents-Tea-chers-Community Association ang ginpatay sang ginadudahan mga elementosang 10th IB kag CAFGU sa Kitaotao, Bukidnon sadtong gab-i sang No-byembre 17. Ginkilala ang biktima nga si Esteban Empong Sr, 49, residentesang Barangay Cabalantian, Arakan, North Cotabato. Antes diri, ginreportnga una nang nakabaton sang pamahug ang biktima halin sa 19th IB ngapwersahan nga nagpasurender kag nag-akusa sa iya bilang katapu sang huk-bong bayan.

Nobyembre 21 , 2018 ANG BAYAN12

May ginadampigan ang mga dakunga kumpanya sang midya

Sadtong Oktubre, liwat gindeklarar sang Committee to ProtectJournalists, isa ka internasyunal nga organisasyon,ang Pilipinas bilang pangatlo sa pinakamaduguon ngapungsod para sa mga mamahayag. Halin pa 2010,pangatlo ang pungsod sa listahan. Daku nga numero samga biktima mga myembro sang rehiyunal o prubinsyalnga masmidya nga ginpatay bunga sang ila pagbalita sangkagarukan kag iban pang anomalya sang mga nakapungko sapoder.

Sa isa ka bahin, ginapamatud-ansini ang kaisog kag panindugan sangmga lokal kag independyenteng mi-dya nga tungdan ang ila katungda-nan nga maghatag sang husto ngaimpormasyon sa publiko. Sa pihaknga bahin, wala sini ginasalamingang kinaiya sang dominante nga mi-dya sa Pilipinas nga kontrolado sangpinakadaku nga burgesya-kumpra-dor kag ginasuportahan sang mgakahimbon sa pulitika.

Sa aktwal, ang pinakadaku ngainstitusyon sa midya sa pungsoduyat sang pila ka pamilya kag pina-kadaku nga upisyal sa gubyerno samadugay nga panahon. Mayorya samga ini gintuga kag ginapadalaganagud ipabilin ang kontrol sang mgadaku nga kumprador sa iban pa niyanga negosyo, pakigkumpetisyon, pa-ghugakum sang dugang nga tubokag pagtib-ong sang ila interes sapulitika kag ekonomya. Ang amo ngakinaiya kag sistema sang midya gi-natawag nga corporate media.

Sa Pilipinas, pila sa kilala ngamga pangalan nga may kontrol samidya ang mga pamilya Lopez kagGozon kag ang kumpanya nga gina-pamunuan ni Manuel Pangilinan.

Ang mga Lopez ang tag-iya sangABS-CBN nga may mga subsidyaryosa radyo, telebisyon kag pelikula.Luwas diri, tag-iya man sila sangmga kumpanya nga nagahimo sangkuryente, real estate kag telekomu-nikasyon. May mga sapi man angLopez sa pagmanupaktura, remitanskag iban pang negosyo nga mayangut sa midya.

Ang mga Gozon kag Jimenez na-

man may kontrolsang GMA 7 (lunsaysa radyo kag telebi-syon) may interes samga institusyon pangpi-nansya kag real estate.Nagsulod man sa negosyosang midya si Ramon Ang, tag-iya sang San Miguel Corporation.Sadtong 2017, ginbakal niya angPhilippine Daily Inquirer, isa samayor nga pahayagan sa pungsod.

Wala sapayan nga mas gamayang iya uyat nga TV5/Interaksyon(telebisyon kag pahayagan) kumparasa GMA kag ABS-CBN, daku namanang impluwensya sang kumpradornga si Pangilinan sa iban pang gru-pong midya kag telekomunikasyon.Gamit ang pondo kag pakipagsosyosa grupo sang mga kumpanya sangnegosyante nga Indonesian nga siAnthoni Salim, nakabakal siya sangsapi sa duha nagapanguna nga pa-hayagan sa pungsod, ang PhilippineStar kag Philippine Daily inquirer.May malapad man nga kontrol anggrupong Pangilinan-Salim sa tele-komunikasyon (Smart, Sun kagPLDT) kag pati sa pinakadaku nganegosyo sa basehang serbisyopareho sang Meralco kag Maynilad.Ginapadalagan man sang grupo angoperasyon sang Manila NorthTollway kag Cavitex, pila sa pangu-nahon nga haywey sa Luzon.

Daku nga paktor kon sin-o angmay kontrol sang kumpanya sa kali-dad kag kredibilidad sang pagbalitakag pagpaambit sini sang imporma-syon. Malapad kag madalum angimpluwensya sini sa unod, tipo sang

estorya, isyu kag balita nga gina-patampok sa ila mga palaagyan (te-lebisyon, radyo o dyaryo). Ginasi-guro sang mga nagabalita kagtag-iya sini nga indi mabutang omakompromiso ang ila mga interes,ang interes sang ila mga kasosyokag mga kumpanya nga nagabakalsang espasyo para sa ila anunsyo.(Lantawon ang kaangut nga artikulosa pahina 13.)

Para likawan ini, ginsaylo sangmga kumpanya sa midya ang ilapagbalita sang mga komun nga kri-men nga masami ginahimo nga ma-kasiligni o makakulugmat para ma-kaagaw sang atensyon sang publiko.Sa idalum sang amo nga pagpada-lagan, higot ang kamot sang mgamamahayag kag obligado sila ngamagsunod sa polisiya nga nagatib-ong sa interes sang mga tag-iya ngaburgesya-kumprador kag kaalyadonila nga mga pulitiko.

Lapnagon ang kontraktwalisa-syon kag kawad-on sang seguridadsa trabaho sa kubay sang mga ma-mumugon sa midya. Madamu sa ilabasta na lang ginapahalin o walaginahatagan sang kontrata sa tionnga ipamilit nila ang ila panindugankag mga kinamatarung.

ANG BAYAN Nobyembre 21 , 2018 13

Kapitalistang midya nga kontra mamumugon

HAYAG ANG PAGHARI sang kapitalistang interes sang mga daku nga kumpa-nya sa midya sa pagtrato sang mga ini sa ila mga empleyado kag sa pagbalitabahin sa mga paghimakas sang mga mamumugon nga Pilipino.

Matingkad nga halimbawa siniang sunud-sunod nga mga protestasang mga mamumugon sang PLDTsang pahalinon sang maneydsmentsini ang 8,000 kontraktwal nga ma-mumugon sadtong Hulyo. Ini sa pi-hak sang mandu sang DOLE kagsang Korte Suprema nga iregularisaang nasambit nga empleyado. Iniang pinakadaku nga pagpahalin sasubong nga tuig.

Sa pihak sang mga protesta kagpagtampok nga kampanya sang mgaempleyado kags ila mga tagasuportasa social media, masnahon gid ngawala ini ginabalita sa TV5 ngakontrolado sang grupong Pangili-nan-Salim. Pahapyaw lang angpagbalita sini sang ABS-CBN kagGMA 7, kon sa diin lapnagon manang kontraktwalisasyon.

Wala sapayan nga ginatalakaysa pila ka dyaryo kag internet angpagpahalin kag ang #Save-

PLDTContractuals, wala o malus-awang pagtalakay sa sistematikongpapgpatuman sang kontraktwalisa-syon sang mga daku nga kumpanya,lakip sa midya, agud i-barat angmga mamumugon kag idinggut sa ilaang ila mga kinamatarung. Wala gi-nakonteksto ang kahimtangan sangmga mamumugon sa PLDT sa ba-layon sang lapnagon nga kon-traktwalisasyon sang trabaho kagkawad-on sang seguridad sa traba-ho. Wala man ginabalita sa mga iniang pagpamaniobra sang mga dakunga kumpanya para palagyuhan angila ligal nga obligasyon gamit angmga reaksyunaryong layi.

Kadungan sang isyu sang PLDTang paglupok sang iban pang paghi-makas sang mga mamumugon parehosang Jollibee, Nutriasia kag Middlebynga pahapyaw lang nga ginabalita.

Sa kaso sang mapintas ngapagbungkag sa nagaprotesta nga

mga mamumugon sang Nutriasiasadtong Hulyo 31, gingamit pa sangABS-CBN ang bidyo nga kuha sangisa ka independente nga grupo parasamaran ang mga mamumugon.Napilitan lang ini nga ibalita angmatuod pagkatapos magpagguwasang dugang nga bidyo ang mgaalternatibong grupo nga nagapa-matuod nga gin-atake sang mgapulis ang mga nagaprotesta sangwala nga “pagsulsol” halin sa mgaraliyista. Paliwat-liwat nga ginaba-lewala sang mga daku nga midyaang mga pahayag sang mamumugonkag ila mga tagasuporta kaangutsang pagbungkag kag ila protesta.

Sa kaso man sang Nutriasia, indilang ang mga kumpanya sang tele-bisyon, kundi pati ang mga “walasang ginakahadlukan” nga mga pa-hayagan, ang nagapalapnag sangkabutigan kaangut sang isa ka“welgista” nga kuno may dala ngabaril sa piketlayn. Sang ulihi gin-akosang nasambit nga “welgista” ngagingamit lang sang mga pulis.

Maguindanao Massacre, gindumdum

NAGTIPON ANG MGA himata, manunulat kagmamumugon sa midya sadtong Nobyembre 18 saSityo Masalay, Ampatuan, Maguindanao aguddumdumon ang ika-9 nga anibersaryo sang Ma-guindanao Massacre.

Naghiwat sang isa ka misa ang mga paryentesa gintabuan sang krimen agud dumdumon angpagpatay sa ila mga mahal sa kabuhi. Ginpana-wagan nila nga husgahan na ang mag-utod ngaAmpatuan sa brutal nga pagpatay sa 58 tawokon sa diin 32 mga mamumugon sa midya.

Sa kaangut nga balita, nanindugan ang mgamanunulat sa idalum sang National Union ofJournalists of the Philippines batuk sa hayagannga pagpang-ipit sang PNP sa ila kubay.Ginlunsar nila ang kampanya nga “Sign againstthe Sign” sadtong Nobyembre 9 para pamatukanang paggamit sang pulis sa mga mamamahayagbilang saksi sa mga operasyon kontra droga.

Siling nila, ang pagpirma diri katumbas sangila pagdampig sa ginalunsar nga gera kontradroga sang pulis. Dapat mapabilin nga naka-dampig sa kamatuoran ang mga mamahayag,dugang pa nila.

Protesta batuk sa pagtaas sang presyo sang langis,

ginlunsar sa France

INDI MAGNUBO SA 283, 000 pumuluyo sang France ang nagpa-sakup sa masobra 2,000 koordinadong aksyong protesta sadtongNobyembre 17 batuk sa mga kontra-pumuluyo nga polisiya ngaginapatuman sang presidente nila nga si Emmanuel Macron.

Lakip sa labaw nga ginkaakig sang mga nagprotesta angpagpataw sang dugang nga buhis sa mga produktong petrolyonga nagtulod sa sige-sige nga pagtaas sang mga presyo sini.Naglanog ang singgit nga “Macron resign!” sang mga nagprote-sta.

Mapintas nga gintapna sang mga pulis ang protesta gamitang mga tear gas. Masobra 220 ang nasakit kag 100 ang gin-aresto sang mga pulis.

Gintawag ang paghulag nga “yellow vests movement” nganagatumod sa ginasuksok sang mga nagaprotesta nga dalag ngatsaleko nga kinaandan ginasuksok sang mga drayber sa pungsodkon hinali nga magkaproblema ang ila mga salakyan.

Ginsarhan ang mga pangunahon nga karsada sang nagka-lainlain nga syudad, lakip ang Paris, kabisera sang France, bilangpagpahayag sang ila pagpamatuk.

Suno sa mga nagprotesta, ginasimbolo sang ila pagbalabagsa mga mayor nga dalan sang pagkahamulag sang rehimengMacron sa pumuluyo bunga sang pagbalewala sini sa ila adlaw-adlaw nga pag-antus.