BiologijaBiologija

pojam biološke nauke, pojam biološke nauke, biološke discipline i značaj biološke discipline i značaj

osobine živog svetaosobine živog sveta

Šta je biologijaŠta je biologija??

•Biologija (od grčkog Biologija (od grčkog biosbios=život =život i i logoslogos=nauka, učenje)=nauka, učenje)

•Biologija je, najšire rečeno, Biologija je, najšire rečeno, kompleks naukompleks nauka ka o životuo životu

•Biologija je prirodna nauka Biologija je prirodna nauka koja izučava živi svet, a koja izučava živi svet, a donekle i neživu prirodudonekle i neživu prirodu

DefinicijaDefinicija

Biologija Biologija je prirodna nauka koja je prirodna nauka koja proučava proučava karakteristike spoljakarakteristike spoljašnje i šnje i unutrašnje građe živih sistema. To unutrašnje građe živih sistema. To podrazumeva proučavanje njihovog podrazumeva proučavanje njihovog funkcionisanja, ponovljivosti i funkcionisanja, ponovljivosti i promenljivosti, razvoja, ponašanja, promenljivosti, razvoja, ponašanja, međusobne uticaje živih sistema kao međusobne uticaje živih sistema kao i međuzavisnosti živih sistema i i međuzavisnosti živih sistema i njihove sredine.njihove sredine.

Šta izučava?Šta izučava?

Strukturu Strukturu (molekularna biologija, ćelijska (molekularna biologija, ćelijska biologija, genetika, struktura organa..)biologija, genetika, struktura organa..)

FiziologijuFiziologiju (sistemi i procesi u (sistemi i procesi u organizmima)organizmima)

Šta izučava?Šta izučava?

EvolucijuEvoluciju (poreklo života) (poreklo života)

Čarls DarvinČarls Darvin

SistematikuSistematiku (izučava odnose između (izučava odnose između vrsta i na osnovu sličnosti i razlika vrsta i na osnovu sličnosti i razlika raspoređuje u sistemu)raspoređuje u sistemu)

Kingdom:AnimaliaKingdom:AnimaliaPhylum:ChordataPhylum:ChordataClass:MammaliaClass:MammaliaOrder:PrimatesOrder:PrimatesFamily:HominidaeFamily:HominidaeSubfamily:HomininaeSubfamily:HomininaeGenus:Genus:HomoHomoSpecies:Species:H. sapiensH. sapiens

Ekologiju Ekologiju (interakcije organizama (interakcije organizama i sredinei sredine))

GenetikaGenetika proučava nasleđivanje osobina proučava nasleđivanje osobina Molekularna biologijaMolekularna biologija proučava odnose proučava odnose nukleinskih kiselina, proteina i nasleđivanja nukleinskih kiselina, proteina i nasleđivanja MikrobiologijaMikrobiologija proučava mikroorganizme proučava mikroorganizmeCitologijaCitologija ili biologija ćelije, proučava ćeliju ili biologija ćelije, proučava ćeliju HistologijaHistologija proučava tkiva proučava tkivaMorfologijaMorfologija proučava građu organizama proučava građu organizama AnatomijaAnatomija prou proučava unutrašnju građu čava unutrašnju građu organizamaorganizamaFiziologijaFiziologija proučava proučava procese u telu procese u telu metabolizam metabolizam i homeostazu organizama i homeostazu organizama

Biološke disciplineBiološke discipline

Biološke disciplineBiološke discipline

Biologija razvićaBiologija razvića-ontogenetski razvoj -ontogenetski razvoj (embriologija je grana)(embriologija je grana)Populaciona biologijaPopulaciona biologija-karakteristike -karakteristike populacijapopulacijaBiocenologijaBiocenologija-karakteristike biocenoza-karakteristike biocenozaTeorija evolucijeTeorija evolucije proučava nastanak i proučava nastanak i promenljivost života promenljivost života Sistematika i taksonomijaSistematika i taksonomija se bave se bave opisivanjem hijerarhijske strukture opisivanjem hijerarhijske strukture biodiverzitetabiodiverzitetaEkologijaEkologija proučava odnose između proučava odnose između organizama i životne sredine organizama i životne sredine

GenetikaGenetika

Molekularna Molekularna biologijabiologija

CitologijaCitologija

HistologijaHistologija

Anatomija Anatomija

MorfologijaMorfologija

Populaciona biologijaPopulaciona biologija

EkologijaEkologija

Teorija evolucijeTeorija evolucije

Sistematika I Sistematika I taksonomijataksonomija

Biološke disciplineBiološke discipline

BotanikaBotanika proučava biljke proučava biljke ZoologijaZoologija proučava životinje proučava životinje AlgologijaAlgologija proučava alge proučava algeMikologijaMikologija proučava gljive proučava gljive ProtistologijaProtistologija proučava proučava protisteprotiste AstrobiologijaAstrobiologija proučava proučava mogućnosti postojanja života van mogućnosti postojanja života van Zemlje i poreklo života u kosmosu Zemlje i poreklo života u kosmosu

Neke grane biologije imaju Neke grane biologije imaju interinterdisciplinaran disciplinaran karakterkarakter:: BiohemijaBiohemija proučava „molekule života" i proučava „molekule života" i metaboličke procesemetaboličke proceseBiogeografijaBiogeografija proučava oblike i pravila proučava oblike i pravila geografske rasprostranjenosti organizama geografske rasprostranjenosti organizama

Osobine živog svetaOsobine živog sveta

Stalan spoljašnji izgledStalan spoljašnji izgled

Stabilna unutrašnja strukturaStabilna unutrašnja struktura

Stalan hemijski sastavStalan hemijski sastav

IshranaIshrana

DisanjeDisanje

Osobine živog svetaOsobine živog sveta

Rast i razvojRast i razvoj

KretanjeKretanje

NadražljivostNadražljivost

RazmnožavanjeRazmnožavanje

NasleđivanjeNasleđivanje

PromenljivostPromenljivost

Autoregulacija Autoregulacija

Starenje i smrtStarenje i smrt

ŽivotŽivot

ŽivotŽivot predstavlja najvišu formu predstavlja najvišu formu kretanja materije, najsloženiju i kretanja materije, najsloženiju i najznačajniju pojavu prirodenajznačajniju pojavu prirode. . Priroda Priroda života je još nedovoljno poznata da bi života je još nedovoljno poznata da bi se mogla dati jedna zadovoljavajuća i se mogla dati jedna zadovoljavajuća i nesporna definicijanesporna definicija

ŽŽivo bićeivo biće je svaka jedinka koju je svaka jedinka koju odlikuju životni procesi odlikuju životni procesi

Osnovne teorije biologijeOsnovne teorije biologije

U osnovi savremene biologije ležU osnovi savremene biologije ležii pet pet osnovnih aksiomatskih principa, koji osnovnih aksiomatskih principa, koji opisuju univerzalnost života: ćelijskopisuju univerzalnost života: ćelijskaa teorija, evolucija, teorija gena, teorija, evolucija, teorija gena, protok protok energijenergijee i homeostaza i homeostaza

Osnovne teorije biologijeOsnovne teorije biologije-Ćelija je osnovna jedinica svih živih sistema-Ćelija je osnovna jedinica svih živih sistema--Evolucija-promene i razvojEvolucija-promene i razvoj

prirodna selekcijaprirodna selekcijafilogenija i kladistikafilogenija i kladistika

-Geni su osnovne jedinice-Geni su osnovne jedinicenasledjivanjanasledjivanja-Homeostaza je sposbnost sistema da održi -Homeostaza je sposbnost sistema da održi

ravnotežuravnotežu-Organizmi zavise od konstantnog ulaska -Organizmi zavise od konstantnog ulaska

energijeenergije

IstorijaIstorijattStari GrciStari Grci i i RimljaniRimljani u klasičnom periodu u klasičnom periodu civilizacije, najznačajniji „biolozi“ su bili civilizacije, najznačajniji „biolozi“ su bili Galen (u polju medicine) i Aristotel i Galen (u polju medicine) i Aristotel i TeofanTeofan u u Srednjem vekuSrednjem veku prvenstveno na prvenstveno na teritoriji islamskih državateritoriji islamskih državaTTradicionalnu medicinu čine anatomija i radicionalnu medicinu čine anatomija i fiziologija; dok su iz prirodnjaštva izrasle fiziologija; dok su iz prirodnjaštva izrasle brojne specifične oblasti mikrobiologije, brojne specifične oblasti mikrobiologije, botanike i zoologije, ekologija i botanike i zoologije, ekologija i evoluciona biologijaevoluciona biologija

Naučnici kroz istorijuNaučnici kroz istoriju

1676 1676 Antoni van LevenhukAntoni van Levenhuk otkriva otkriva mikroskopmikroskopRobert Huk (1635-1703), je prvi koristeći mikroskop otkrio ćeliju

Robert Huk Struktura Struktura ćelije pod mikroskopomćelije pod mikroskopom

Naučnici kroz istorijuNaučnici kroz istoriju

1838 1838 i i 1839, 1839, Šlajden i ŠvanŠlajden i Švan ==►ćelijska teorija►ćelijska teorija

Pravu revoluciju u biološkoj misli Pravu revoluciju u biološkoj misli donosi XVIII vek u liku donosi XVIII vek u liku LineaLinea i i BufonaBufona

Karl LineKarl Line

Sve biljke i Sve biljke i životinje je životinje je svrstao u svrstao u kategorije kategorije po po sličnostima sličnostima

Početkom XIX veka Početkom XIX veka nnajvažnija imena ajvažnija imena ovog doba su ovog doba su LamarkLamark, Aleksandar , Aleksandar fon Humbolt, Ernst Hekel, Čarls fon Humbolt, Ernst Hekel, Čarls Darvin, Luj Paster.Darvin, Luj Paster.

PPočetkom XX veka, biolozi otkrivaju očetkom XX veka, biolozi otkrivaju dela Gregora Mendela i začinje se dela Gregora Mendela i začinje se genetika genetika

Johan Gregor MendelJohan Gregor Mendel

Naučnici kroz istorijuNaučnici kroz istorijuRazvoj genetike i Razvoj genetike i biohemije biohemije omogućio je omogućio je Votsonu i Kriku da Votsonu i Kriku da utvrde građu utvrde građu naslednog naslednog materijalmaterijalaa (195(1953.3.) ) i i započnu eru započnu eru molekularne molekularne biologijebiologije

Sekvencijalna analiza DNK:Sekvencijalna analiza DNK:Mapa humanog X hromozomaMapa humanog X hromozoma

UU XXI vek XXI vekuu donose donose nova objedinjena polja nova objedinjena polja istraživanja. Neke od istraživanja. Neke od aktuelnih novih oblasti aktuelnih novih oblasti su su evo-devoevo-devo, , bioinformatika, bioinformatika, genomika, genomika, proteomikaproteomika, , molekularna molekularna ekologijaekologija, , konzervaciona konzervaciona biologijabiologija..

ZnaZnačajčajUsko povezana sa Usko povezana sa drugim naukama:drugim naukama:HemijomHemijomFizikomFizikomGeografijomGeografijomKao egzaktna, bazična Kao egzaktna, bazična nauka je izuzetno nauka je izuzetno važna za primenjene važna za primenjene nauke kao što su nauke kao što su medicina, veterina, medicina, veterina, stomatologija, stomatologija, farmacija i farmacija i poljoprivredapoljoprivreda