70
Wprowadzenie do rachunkowości

02 Wprowadzenie do rachunkowości

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Prezentacja podstawowych zasad rachunkowości dla menedżerów finansowych

Citation preview

Page 1: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Wprowadzenie do rachunkowości

Page 2: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Celem szkolenia

… nie jest zrobienie z Was księgowych

… ale przekazanie Wam wiedzy, która umożliwi zrozumienie w jaki sposób przygotowywane są sprawozdania finansowe

… i w jaki sposób mogą być manipulowane w zgodzie z przepisami prawa

Page 3: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Kluczowe czynniki powstania podwójnej księgowości

prawo własności – rachunkowość umożliwia wycenę biznesu, ponieważ raportuje majątek i zobowiązania

kapitał – majątek musi być produktywny, gdyż inaczej nie rozwijała by się działalność gospodarcza

handel – pierwsza faza globalizacji wymusiła prowadzenie spójnych ksiąg handlowych

kredyt – bieżące wykorzystanie przyszłych towarów i pieniędzy

umiejętność pisania

pieniądz – jako wspólny mianownik wymiany handlowej

arytmetyka – która pozwoliła ustalić szczegóły poszczególnych transakcji

Page 4: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Rachunkowość jaką znamy

Po raz pierwszy opisana została w 1494 r. w książce „Summa de Arithmetica, Geometrica, Proportioni et Proportionalita” przez franciszkanina Luca Pacioli

W rozdziale 3 Pacioli opisał w jaki sposób należy prowadzić księgowość

Luca Pacioli

Page 5: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Źródła regulacji

Podstawowe zasady rachunkowości (GAAP)

Ustawa o rachunkowości (UoR)

Krajowe standardy rachunkowości (KSR)

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR)

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF)

US GAAP

Page 6: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Zasady rachunkowości regulują:

Które aktywa i zobowiązania pojawiają się w bilansie?

Jak wyceniamy aktywa i zobowiązania?

Które przychody i koszty wykazujemy w rachunku wyników?

W jakiej wielkości pokazujemy przychody i koszty?

Page 7: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR i MSSF

11.Przepisy końcowe

10.Przepisy

przejściowe

9.Odpowiedzialność

karna

8.Ochrona danych

7.Badanie i ogłaszanie

5.Sprawozdania

finansowe

4a.Łączenie się

spółek

4.Wycena

aktywów i pasywów

3.Inwentaryzacja

2.Prowadzenie

ksiąg

1.Postanowienia

ogólne

Ustawa o rachunkowości

6.Skonsolidowane sprawozdania

finansowe

Ustawa o rachunkowości PL

Page 8: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Komitet Standardów Rachunkowości

Opublikowano dotychczas pięć standardów: KSR 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”

KSR 2 „Podatek dochodowy”

KSR 3 „Niezakończone usługi budowlane”

KSR 4 „Utrata wartości aktywów”

KSR 5 „Leasing, najem i dzierżawa”

Standardy znajdują się na stronach www.mf.gov.pl

Prowadzone są prace nad projektami standardów: „Restrukturyzacja jednostek i rachunkowość w procesie

sanacji „

„Rezerwy i zobowiązania warunkowe”

Page 9: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Zakres działania Komitetu

wydawanie krajowych standardów rachunkowości oraz przegląd i aktualizacja istniejących standardów,

wydawanie stanowisk w problematycznych kwestiach z zakresu rachunkowości,

opiniowanie projektów aktów prawnych w zakresie rachunkowości,

analiza i opiniowanie projektów Międzynarodowych Standardów Rachunkowości oraz projektów ich zmian,

współpraca z międzynarodowymi organizacjami do spraw standaryzacji rachunkowości,

podejmowanie innych działań mających na celu harmonizację i standaryzację zasad rachunkowości.

Page 10: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Podstawowe zasady

W Polsce nadrzędne zasady rachunkowości sformułowane w art. 4-8 ustawy o rachunkowości

… ale też ukryte są w innych rozdziałach UoR

W Europie zaczynają powszechnie obowiązywać międzynarodowe standardy rachunkowości (MSR –ang. IAS) i międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej (MSSF – ang. IFRS)

W USA obowiązuje US GAAP

Od kilku lat prowadzone są prace w celu ujednolicenia standardów i zasad rachunkowości (MSR i US GAAP) – konwergencja standardów

Page 11: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

wiernego obrazu

Art. 4.1. Jednostki obowiązane są stosować określone ustawą zasady rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy.

Art. 4.2. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną

PL UoR

Page 12: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

istotności

Art. 4.4. Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku określonego w ust. 1

Art. 8.1. Określając zasady (politykę) rachunkowości należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o której mowa w art. 7

PL UoR

Page 13: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

ciągłości

Art. 5.1. Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne. Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych

PL UoR

Page 14: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

ciągłości – c.d.

Art. 8.2. W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne, przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga również określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeżeli zostały one sporządzone za okres, w którym powyższe rozwiązania uległy zmianie. W przypadku takim należy w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły, podać przyczyny tych zmian, określić liczbowo ich wpływ na wynik finansowy oraz zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian

PL UoR

Page 15: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

kontynuacji działania

Art. 5.2. Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.

PL UoR

Page 16: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

memoriału

Art. 6.1. W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty

PL UoR

Page 17: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

współmierności kosztów i przychodów

Art. 6.2. Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione

PL UoR

Page 18: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Internacjonalizacja zasad

Firmy pozyskują kapitał z rynków poza krajem swojej siedziby – ujednolicenie zasad wyeliminuje konieczność przygotowywania podwójnych sprawozdań finansowych, które niekiedy różnią się znacząco

Firmy europejskie działające w ramach jednolitego rynku powinny mieć porównywalne sprawozdania finansowe

Page 19: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Ciekawy eksperyment

(w milionach Euro)

Najbardziej

prawdopodobny

zysk netto

Maksymalny

zysk netto

Minimalny

zysk netto

Belgia 135 193 90

Niemcy 133 140 27

Hiszpania 131 192 121

Francja 149 160 121

Włochy 174 193 167

Holandia 140 156 76

Wielka Brytania 192 194 171

Page 20: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Nadrzędne zasady rachunkowości – źródła MSR

MSR nr. 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”

Struktura dla przygotowania sprawozdań finansowych (Framework for the Preparation and Presentation of Financial Statements”)

Ogólnie akceptowane zasady rachunkowości -GAAP

MSR

Page 21: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Nadrzędne zasady rachunkowości

Odpowiedzialność za sporządzanie sprawozdania finansowego

Prawidłowość i rzetelność

Wyższość treści nad formą

Porównywalność i ciągłość

Założenie kontynuacji działania

Kompletność i współmierność przychodów i kosztów

Zasada ostrożnej wyceny z uwzględnieniem zdarzeń po dacie bilansu

Istotność

MSR

Page 22: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

odpowiedzialność

Za przygotowanie i prezentację sprawozdań finansowych odpowiedzialny jest Zarząd

MSR

Page 23: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

prawidłowość, rzetelność i wyższość treści nad formą

Sprawozdanie jest sporządzone prawidłowo jeśli zgodnie z przepisami obowiązującego prawa

Sprawozdanie jest rzetelne jeśli w sposób pełny, uczciwy i dokładny przedstawia wynik i sytuację majątkową przedsiębiorstwa w zgodzie z treścią ekonomiczną

Jeśli nie ma zdefiniowanych reguł postępowania, to sposób ujęcia powinien być zgodny z przyjętą polityką rachunkowości

MSR

Page 24: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

ciągłość

Zasada zakłada zarówno ciągłość formalno-rachunkową (jednolite okresy sprawozdawcze) jak i ciągłość stosowania jednolitej polityki rachunkowości (te same zasady wyceny składników majątkowych oraz metod zaliczania przychodów i rozliczania kosztów)

MSR

Page 25: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

kontynuacja działania

Jednostka wycenia swoje zasoby i ich stopniowe zużycie na podstawie faktycznie poniesionych kosztów i wydatków mimo że aktualna wartość rynkowa różni się od historycznego kosztu

Przy zaprzestaniu działalności lub jej znacznym uszczupleniu jednostka powinna wycenić swoje składniki majątkowe według przewidywanej ceny sprzedaży netto oraz uwzględnić wszystkie koszty i zobowiązania związane z likwidacją części lub całości jednostki (odprawy dla zwalnianych pracowników, odszkodowania, opłaty sądowe, itp.)

MSR

Page 26: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

współmierność przychodów i kosztów

Wszystkie operacje powinny zostać ujęte na zasadzie memoriału w sprawozdaniu za dany okres obrotowy, przy zachowaniu współmierności przychodów i kosztów

MSR

Page 27: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

ostrożna wycena

Obecnie klasyczna zasada wyceny jest modyfikowana przez aktualizowane MSR-y i dopuszcza szersze zastosowanie wartości godziwej przy wycenie składników majątkowych i zobowiązań

Według klasycznej zasady zawsze niższe wartości: koszt historyczny lub możliwa do uzyskania cena sprzedaży lub wartość użytkowa

MSR

Page 28: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 1

Zastosowanie MSSF jako podstawy rachunkowości po raz pierwszy

Jednostka musi:

wykazać w bilansie wszystkie aktywa i zobowiązania, które spełniają stosowne definicje MSSF

usunąć wszystkie te pozycje, które nie spełniają wymogów definicji

dokonać reklasyfikacji wszystkich pozycji w zgodzie z definicjami

dokonać wyceny wszystkich aktywów i zobowiązań w zgodzie ze standardami

Page 29: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 2

Płatności dokonywane w oparciu o akcje

Celem standardu jest określenie podejścia sprawozdawczego dla jednostki zawierającej transakcje płatności w formie akcji. W szczególności standard wymaga, by jednostka wykazała w rachunku wyniku oraz uwzględniła w bilansie skutki transakcji płatności w formie akcji, w tym koszty związane z przyznaniem pracownikom opcji na akcje

Przed wprowadzeniem standardu transakcje tego typu były nagminnie wykorzystywane w celu poprawy wyniku finansowego i sytuacji finansowej w bilansie jednostki

Page 30: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 3

Połączenie jednostek gospodarczych

Standard reguluje sprawozdawczość finansową jednostki przy połączeniu jednostek gospodarczych. Dopuszcza wyłącznie rozliczenie metodą nabycia czyli ujęcie wszystkich przejmowanych aktywów netto według wartości godziwej na dzień przejęcia. Powstała w ten sposób różnica pomiędzy ceną nabycia a wartością godziwą wykazywana jest następnie jako wartość firmy, która nie podlega amortyzacji – w kolejnych okresach testuje się ją pod kątem utraty wartości

Page 31: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 4

Umowy ubezpieczeniowe

Standard ten dotyczy wszystkich jednostek wystawiających umowy ubezpieczeniowe i wprowadza wymóg ujawniania informacji o tych umowach (dotyczy zarówno firm ubezpieczeniowych jak i reasekuracyjnych)

Page 32: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 5

Aktywa trwałe przeznaczone do zbycia i zaniechanie działalności

Page 33: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 6

Poszukiwanie i szacowanie złóż surowców mineralnych

Page 34: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 7

Ujawnianie instrumentów finansowych

Celem tego standardu jest dostarczenie informacji umożliwiającej użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę: wpływu instrumentów finansowych na bilans jednostki charakteru i zakresu ryzyk wynikających z instrumentów

finansowych oraz sposobu zarządzania tymi ryzykami przez jednostkę

wymagane ujawnienia jakościowe opisują cele zarządzających oraz politykę i proces zarządzania ryzykiem

ujawnienia ilościowe pokazują zakres ryzyka, w oparciu o wewnętrzne informacje dla zarządzających

Standard początkowo miał zastąpić MSR 30, ale ma również zastosowanie do jednostek innych niż banki jeśli posiadają instrumenty finansowe

Uzupełnia MSR 32 i 39

Page 35: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSSF 8

Segmenty działalności

Standard definiuje sposób raportowania informacji finansowych i opisowych w odniesieniu do segmentów działalności

Page 36: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 1 – Prezentacja sprawozdania finansowego

Kompletne sprawozdanie finansowe składa się z: bilansu rachunku zysków i strat zestawienia zmian w kapitale własnym rachunku przepływów pieniężnych informacji dodatkowych

Wiele jednostek prezentuje ponadto analizę finansową, obszary niepewności, raport o wpływie na środowisko, sprawozdanie o wytworzonej wartości dodanej

Standard definiuje ogólne zasady przygotowywania sprawozdań finansowych oraz strukturę i treść

Page 37: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 2 - Zapasy

Standard reguluje sposób księgowania zapasów za wyjątkiem produkcji w toku usług budowlanych (MSR 11), instrumentów finansowych, oraz aktywów biologicznych (MSR 41)

Standard definiuje pojęcie zapasów oraz reguluje sposób ich wyceny

Po ostatniej nowelizacji standard zabrania stosowania LIFO

Konieczna ostrożna wycena

Page 38: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 7 – Rachunek przepływów środków pieniężnych

Działalność operacyjna, inwestycyjna i finansowa

Metoda bezpośrednia bądź pośrednia

Page 39: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 8 – Zasady rachunkowości, zmiany szacunków i błędy…

Zmiana polityki rachunkowości może nastąpić tylko wówczas, gdy: wymagają tego postanowienia standardu lub

doprowadzi do tego, iż sprawozdanie finansowe stanie się bardziej przydatne i wiarygodne

Zmiana wartości szacunkowej np. wartości wątpliwych należności, wartości godziwej, długości użytkowania aktywów czy zobowiązań z tytułu gwarancji

Sposób ujawniania błędów, które powinny być ujawnione w skorygowanych danych porównawczych

Page 40: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 10 – Zdarzenia następujące po dniu bilansowym

Standard pokazuje w jaki sposób należy skorygować sprawozdanie w przypadku wystąpienia zdarzeń po dniu bilansowym oraz wymienia zdarzenia niewymagające korekty

Przykłady zdarzeń wymagających korekty: rozstrzygnięcie sprawy sądowej, uzyskanie informacji o utracie wartości składnika aktywów

(np. ogłoszenie upadłości klienta, sprzedaż niezbywalnych zapasów potwierdzająca wartość netto na dzień bilansowy),

ustalenie ceny nabycia zakupionych przed dniem bilansowym aktywów lub przychodów sprzedanych aktywów,

ustalenie kwoty wypłat z zysku bądź premii, wykrycie oszustw lub błędów

Page 41: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 11 – Umowy o usługę budowlaną

Standard opisuje sposób ujmowania przychodów i kosztów z kontraktów budowlanych, które z natury rozliczane są w kilku okresach obrachunkowych

Page 42: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 12 – Podatek dochodowy

Standard reguluje w jaki sposób należy przedstawić zobowiązania i należności podatkowe w sprawozdaniu finansowym. Dotyczy to zarówno zobowiązań bieżących jak i przyszłych.

Standard reguluje także sposób w jaki wykazywane są dodatnie i ujemne różnice przejściowe, podatki odroczone, nierozliczone straty podatkowe i niewykorzystane ulgi podatkowe

Page 43: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 14 – Sprawozdawczość dot. segmentów działalności

Został zastąpiony przez MSSF 8

Celem standardu było umożliwienie odbiorcom sprawozdań finansowych lepszego zrozumienia wyników finansowych w podziale na zróżnicowane towary, usługi czy też w podziale na obszary geograficzne w którym były generowane

Page 44: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 16 - Rzeczowe aktywa trwałe

Standard definiuje rzeczowe aktywa trwałe które są wykorzystywane w procesie produkcji, świadczenia

usług bądź w celach administracyjnych w przewidywanym okresie dłuższym niż jeden okres

obrachunkowy których wartość może zostać zmierzona, oraz które przyniosą jednostce korzyści ekonomiczne w

przyszłości

Oraz reguluje sposoby wyceny po koszcie nabycia, bądź według wartości godziwej

Standard został zaktualizowany w 2008 r.

Page 45: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 17 - Leasing

Standard reguluje w jaki sposób przedmioty leasingu wykazywane są w sprawozdaniach leasingobiorców i leasingodawców

Podział na leasing operacyjny i finansowy

Definicja leasingu zwrotnego

Page 46: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 18 - Przychody

Standard reguluje kryteria uznawania przychodów w odniesieniu do:

sprzedaży towarów

świadczenia usług

odsetek, tantiemów i dywidend

Page 47: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 19 – Świadczenia pracownicze

Standard reguluje rachunkowość wszystkich świadczeń pracowniczych z wyjątkiem tych, do których odnoszą się postanowienia MSSF 2 Płatności w formie akcji własnych Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (wynagrodzenia,

składki na ubezpieczenia społeczne, urlopy, zwolnienia, wypłaty z zysku i premie, świadczenia niepieniężne dla aktualnie zatrudnionych pracowników

Świadczenia po okresie zatrudnienia (emerytury, inne świadczenia emerytalne, ubezpieczenie i opieka medyczna)

Inne długoterminowe świadczenia pracownicze

Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy

Page 48: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 20 – dotacje oraz ujawnianie informacji…

Standard reguluje w jaki sposób firmy powinny wykazywać w sprawozdaniach finansowych dotacje i inne informacje na temat pomocy państwowej

Page 49: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 21 – Skutki zmian kursów wymiany walut obcych

Standard definiuje sposób przeliczania transakcji w walutach obcych na walutę funkcjonalną i walutę prezentacji oraz pokazuje w jaki sposób należy ujmować różnice kursowe

Skutki podatkowe różnic kursowych księgowane są zgodnie z MSR 12

Page 50: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 23 – Koszty finansowania zewnętrznego

W 2008 r. zmieniono definicję kosztów finansowania zewnętrznego. Koszty z tytułu odsetek oblicza się metodą efektywnej stopy procentowej zdefiniowaną w MSR 39

Koszty finansowania zewnętrznego przyjmuje się jako koszty okresu, chyba że jednostka aktywuje koszty finansowania, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów

W sprawozdaniu finansowym jednostka musi ujawnić zasady rachunkowości zastosowane do kosztów finansowania zewnętrznego

Page 51: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 24 – Ujawnianie informacji o podmiotach powiązanych

Celem tego standardu jest zapewnienie by sprawozdanie finansowe ujawniało możliwość zniekształcenia sytuacji finansowej bądź wyniku na skutek transakcji z podmiotami powiązanymi.

Jednostka musi osobno wykazać ujawnienia dla każdej z następujących kategorii: jednostka dominująca jednostki sprawujące współkontrolę lub mające istotny wpływ na

jednostkę jednostki zależne jednostki stowarzyszone wspólne przedsięwzięcia kluczowy personel kierowniczy pozostałe podmioty powiązane

Page 52: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 26 Programy świadczeń emerytalnych

standard ten dotyczy programów świadczeń emerytalnych za wyjątkiem państwowych systemów ubezpieczeń społecznych

podział na programy określonych składek bądź programy określonych świadczeń

programy mogą (ale nie muszą) funkcjonować za pośrednictwem instytucji powierniczych oraz mogą (ale nie muszą) mieć osobowość prawną

Page 53: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 27 - Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania

W 2008 r nastąpiła aktualizacja standardu i zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2009

Inwestycje wykazywane zgodnie z MSR 39 w jednostkowym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej klasyfikuje się jako przeznaczone do sprzedaży. MSSF 5 ma zastosowanie tylko do inwestycji w jednostki zależne, które są wykazywane według kosztu nabycia

Standard określa procedury konsolidacyjne

Page 54: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 28 – Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych

Standard został zaktualizowany w 2008 r. i w nowej wersji zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2009 r.

Nowelizacja ogranicza zakres informacji do ujawnienia i upraszcza ujęcie księgowe strat z tytułu utraty wartości

Metoda praw własności

Standard nie ma zastosowania do inwestycji będących własnością organizacji zarządzających kapitałem wysokiego ryzyka, funduszy wzajemnych, powierniczych i innych jednostek, w tym funduszy ubezpieczeniowych powiązanych z inwestycjami, które w momencie początkowego ujęcia zostały zaklasyfikowane jako inwestycje wykazywane według wartości godziwej i są wykazywane zgodnie z MSR 39

Page 55: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 29 – Sprawozdawczość w warunkach hiperinflacji

Standard ten ma zastosowanie wyłącznie do jednostek funkcjonujących w warunkach hiperinflacji

W chwili obecnej stosować go można np. do sprawozdań finansowych jednostek w Zimbabwe.

Sprawozdanie finansowe przekształca się na jednostki miary obowiązujące na dzień bilansowy z zastosowaniem ogólnego indeksu cen.

Page 56: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 30 – Ujawnianie informacji w sprawozdaniach banków

Standard obowiązywał do 1 stycznia 2007 r.

Został zastąpiony przez IFRS 7

Page 57: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 31 – Udziały we wspólnych przedsięwzięciach

Standard zaktualizowany w 2008 r., obowiązywać będzie od 1 stycznia 2009 r. Zakres informacji do ujawnienia został znacznie ograniczony.

W przypadku gdy inwestycje we wspólnym przedsięwzięciu wykazuje się zgodnie z MSR 39, myszą być spełnione tylko niektóre wymogi informacyjne zawarte w MSR 31, oprócz informacji wymaganych zgodnie z MSR 32 i MSSF 7

Page 58: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 32 – Instrumenty finansowe: prezentacja

Część standardu odnośnie ujawniania instrumentów finansowych została wycofana poprzez IFRS 7. Obecnie standard ten jest komplementarny do IFRS 7 i MSR 39.

Reguluje sposób prezentacji instrumentów finansowych w zależności od klasyfikacji z perspektywy wystawcy na aktywa finansowe, zobowiązania finansowe bądź instrument kapitałowy

Page 59: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 33 – Zysk przypadający na jedną akcję

Standard reguluje sposób wyliczenia i ujawnienia zysku na akcję w celu ułatwienia porównań pomiędzy różnymi jednostkami. Podczas gdy zysk różnych jednostek będzie zależał od przyjętej przez nie polityki rachunkowości, standard ma na celu ujednolicenie mianownika wzoru

akcje zwykłe, potencjalne akcje zwykłe, średnia ważona liczba akcji zwykłych, rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję, rozwadniające potencjalne akcje zwykłe

Page 60: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 34 – śródroczna sprawozdawczość finansowa

Standard ma na celu uregulowanie minimalnej zawartości śródrocznego raportu finansowego oraz zasad ujmowania i wyceny odnoszących się do pełnego lub skróconego sprawozdania za okres śródroczny.

Page 61: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 36 – Utrata wartości aktywów

Standard znowelizowany w 2008 roku, zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2009 roku – zwiększona została ilość informacji do ujawnienia wymaganych przy stosowaniu wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży przy wyliczaniu wartości odzyskiwalnej

Standard identyfikuje aktywa w przypadku których mogła nastąpić utrata wartości i określa metody wyceny wartości odzyskiwalnej – wyższa z wartości godziwej pomniejszonej o koszty przystosowania do sprzedaży bądź wartości użytkowej.

Standard określa wymogi dotyczące ujęcia i wyceny odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości

Page 62: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 37 – Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe

Standard określa zasady rachunkowości i ujawniania informacji o wszystkich rezerwach, zobowiązaniach warunkowych i aktywach warunkowych z wyjątkiem takich, które:

wynikają z instrumentów finansowych wykazywanych w wartości godziwej

wynikają z niewykonanych umów, z wyjątkiem sytuacji, gdy umowa rodzi obciążenia

powstają po stronie zakładu ubezpieczeń z tytułu umów z posiadaczami polis lub

są przedmiotem innego MSR

Page 63: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 38 – Wartości niematerialne

Standard znowelizowano kolejny raz w 2008 roku –zacznie obowiązywać po 1 stycznia 2009 r. Nowelizacja spowodowała, że składnik aktywów będzie można wykazać tylko wówczas, gdy dokonano płatności przed uzyskaniem prawa dostępu do towarów lub otrzymaniem usług

Wartości niematerialne wyceniane są po cenie zakupu za wyjątkiem wartości firmy, którą wykazuje się w zgodzie z IFRS 3 po wartości godziwej aktywów netto w momencie przejęcia

Page 64: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 39 – Instrumenty finansowe – ujęcie i wycena

Standard określa zasady ujmowania i wyceny aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, a także niektórych kontraktów kupna lub sprzedaży niefinansowych składników majątkowych

Page 65: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 40 – Nieruchomości inwestycyjne

Standard określa podejście księgowe do nieruchomości inwestycyjnych oraz wymogi dotyczące ujawniania informacji na ich temat

Nieruchomość inwestycyjna to nieruchomość (grunt, budynek lub część budynku), które właściciel lub leasingobiorca w leasingu finansowym traktuje jako źródło przychodów z czynszów lub utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost wartości, względnie obie te korzyści, przy czym nieruchomość taka nie jest : wykorzystywana przy produkcji, dostawach towarów, świadczeniu

usłub lub czynnościach administracyjnych, ani też

przeznaczona na sprzedaż w ramach zwykłej działalności jednostki

Page 66: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

MSR 41 - Rolnictwo

Standard określa sposób księgowania, prezentacji w sprawozdaniu finansowym oraz zakresu informacji ujawnianych na temat działalności rolniczej a w szczególności:

aktywów biologicznych

produktów rolniczych wycenianych w chwili zbiorów/pozyskania oraz

dotacji rządowych do aktywów biologicznych

Page 67: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Definicja US GAAP

GAAP – „Generally Accepted Accounting Principles”, czyli Ogólnie Przyjęte Zasady Rachunkowości

Zasady oznaczają tu konwencje, reguły i procedury konieczne do zdefiniowania praktyki księgowej w danym momencie w czasie

US GAAP zawiera w sobie również szczegółowe reguły stosowania i procedury

US GAAP – „rules based” w odróżnieniu od MSR, które są „principle based”, czyli MSR oparte są o zasady, a US GAAP o szczegółowe reguły!

US GAAP

Page 68: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Historia US GAAP

1939 – 1960 American Institute of Certified Public Accountants wydaje ponad 50 biuletynów (ARB i ATB)

W 1960 roku instytut utworzył Accounting Principles Board (APB), który wydał 5 standardów i 31 opinii

1973 roku rolę koordynatora ogólnie przyjętych zasad rachunkowości przejmuje Financial Accounting Standards Board (FASB)

US GAAP

Page 69: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Historyczne źródła US GAAP

Accounting Research Bulletins (ARB)

Accounting Principles Board (APB) Opinions

FASB Statements of Financial Accounting Standards (SFAS)

FASB Statements of Financial Accounting Concepts (SFAC)

US GAAP

Page 70: 02 Wprowadzenie do rachunkowości

Obecne źródła US GAAP

A – FAS, FIN, opinie APB oraz ARB

B – biuletyny techniczne FASB, AICPA Industry Audit and Accounting Guides, SOP

C – AICPA AcSEC PB zatwierdzone przez FASB oraz uzgodnione pozycje EITF

D – AIN, przewodniki implementacyjne (Q&A) opublikowane przez FASB, FSP, ogólnie stosowane praktyki księgowości oraz ogólnie stosowane rozwiązania branżowe

Jeśli brakuje rozwiązań – inne opublikowane rozwiązania w literaturze

US GAAP