6

0$/7(3( $1$2.8/8 *±

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 0$/7(3( $1$2.8/8 *±

GÖKYÜZÜ MALTEPE ANAOKULUGÖKYÜZÜ ADATEPE ANAOKULUPDR BÖLÜMÜ BÜLTENİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

EKİM 2017

Page 2: 0$/7(3( $1$2.8/8 *±

Dkkat eksklğ hperaktvte bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında başlayan, kşnn yaşına uygun olmayan dkkatszlk, dürtüsellk ve yapacağı davranışların sonucunu düşünmeden harekete geçme semptomları le görülen nöropskyatrk br bgörülen nöropskyatrk br bozukluktur.

Çocukluk dönemnde en sık görülen bozukluklarından olan DEHB’nn 3 temel özellğ; kalıcı ve sürekl dkkat süresnn kısalığı, davranışlarda ve blşsel süreçlerde ortaya çıkan dürtüsellk ve huzursuzluktur. Tedav edlmedğ takdrde kşnn yaşamında olumsuzluklara yol açmaktadır.

• Detaylara dkkat etmede zorluk çekme ve okulda veya dğer etknlklerde düşünceszce hatalar yapma • Kolayca dkkatn dağılması ve düzenl olarak devam eden çalışmaları başkalarını rahatsız eden sesler ve olaylarla bölmek• Dürtüsellk (düşünmeden harekete geçme)• Alınan yönergede ve aktvtelerde dkkat sürdürme yeyeteneğnn olmaması• Konsantrasyon gerektren ev ödev veya görevler btrmede zorluk çekme• Sürekl btmemş br çalışmadan br başkasına atlama• Oyalanma• Düzensz çalışma alışkanlıkları• Günlük aktvteler unutma • • Ev ödev veya yapılması gereken şler gb görevler tamamlamama• Otururken kıpır kıpır kıpırdanma• Sürekl kalkıp etrafta gezme veya koşma• Uygun olmayan zamanlarda koşma veya tırmanma

GÖKYÜZÜ MALTEPE ANAOKULU GÖKYÜZÜ ADATEPE ANAOKULU PDR BÜLTENİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

DEHB BELİRTİLERİ

1

Page 3: 0$/7(3( $1$2.8/8 *±

DEHB NEDENLERİ

• Sabırsızlık• Konuşmada konudan konuya atlama, dğer nsanları dnlememe, aklını konuşmaya vermeme, sosyal durumlarda aktvte kurallarını veya detaylarına uymama• Sesszce oynamada veya sessz boş zaman aktvaktvteleryle uğraşmada zorlanma• Çoğunlukla aşırı konuşma• Soruyu dnlemeden, soru tamamlanmadan cevap verme• Başkasının sırasının btmesn beklemede zorluk çekme• Sosyal veya ş ortamlarında problemlere neden olacak şeklde düzenl olarak başkalarını engelleme veya araya grme• Uygun olmayan zamanda sohbete başlama

Dkkat Eksklğ Hperaktvte Bozukluğunun asıl sebeb henüz blnmese de, bozukluğun oluşumunda byolojk (nörolojk) ve genetk faktörlern rolü olduğuna şaret edlmektedr. DEHB’l çocukların beynlernn ön kısmında ve lmbk sstemde bulunan kmyasal letclern (neurotransmtterler) çalışmasında bozulma olduğu blnmekblnmektedr. Beynn bu bölgeler konsantre olma, planlama, davranışları kontrol etme, hafıza, motvasyon konularında öneml rol oynamaktadır.

Gebelkte laç ya da alkol gb toksnlere maruz kalma, enfeksyonlar, zor doğum, düşük doğum ağırlığı ve beyn travması bu çocukların özgeçmşlernde daha sık bldrlmştr.

Çevresel faktörler ya da ale tutumları DEHB oluşmasına neden olmaz. Ama bulguların artmasında ya da azalmasında olmaz. Ama bulguların artmasında ya da azalmasında ve ek sorunların çıkmasında etks vardır.

GÖKYÜZÜ MALTEPE ANAOKULU GÖKYÜZÜ ADATEPE ANAOKULU PDR BÜLTENİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

2

Page 4: 0$/7(3( $1$2.8/8 *±

DEHB Tanısı Mutlaka Br Çocuk Pskyatrst Tarafından Konulur ve DEHB tanısı alınan öykü ve pskyatrk muayene sonucunda konulur. Semptomların şddetnn değerlendrlmes, blşsel gelşm düzeynn saptanması ve akademk sorunların belrlenmes amacı le bazı ölçek ve testler uygulanabluygulanablr.

• Tanı konulmadan önce pskyatr uzmanının anne, baba veya dğer bakım verenler kşlerle ayrıntılı br görüşme yaparak belrtlere yönelk ve gelşmsel, tıbb, sosyal, akademk açıdan değerlendrmes gerekr.• Çocuğun gelşm düzeyne uygun görüşme yapılarak belrt ve bulgular değerlendrlmeldr• Genel tıbb durumun değerlendrlmes yapılmalıdır.•• Çocuğun blşsel değerlendrmes yapılmalıdır.• Genş ve dar kapsamlı ölçekler uygulanmalıdır.• Gerekl görülen bazı olgularda dl, konuşma ve motor becerlern değerlendrlmes yapılmalıdır.• Tüm bu basamakları gerçekleştrmek çn doktorun yeterl blg ve becerye sahp olması kadar hastasına yeterl zaman ayırablmes de önemldr.

Dkkat eksklğ hperaktvte bozukluğunun tedav sürecnde okulun, alenn ve çocuk pskyatrstnn şbrlğ çnde hareket etmes gerekmektedr.

Dkkat eksklğ hperaktvte bozukluğu olan br çocukla yaşamanınzorlukları vardır. Öncelkle bu zorluklarla baş etmenn yolu çocuğun durumunu alenn kabul etmesdr.

DEHB TANISI

DEHB TEDAVİSİ

GÖKYÜZÜ MALTEPE ANAOKULU GÖKYÜZÜ ADATEPE ANAOKULU PDR BÜLTENİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

3

Page 5: 0$/7(3( $1$2.8/8 *±

GÖKYÜZÜ MALTEPE ANAOKULU GÖKYÜZÜ ADATEPE ANAOKULU PDR BÜLTENİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

4

Aley rahatsız eden şeylern çocuğun tarafından stenerek yapılmadığı, amacın onu ortadan kaldırmak değl, kontrol etmek olduğu ale tarafından anlanmalıdır. Bu çocukların dğer çocuklardan daha fazla kontrole ve otorteye gereksnm vardır. Yemek yeme, ders çalışma, ödev yapma saatler gb rutn şlern br düödev yapma saatler gb rutn şlern br düzen çnde olması gerekmektedr. Açık, net ve kararlı kurallar konulmalı ve bunların uygulanması çocuktan beklenmektedr. Etknlk yapılan mekanın dağınık olması, çok fazla eşya bulunması zaten dkkat süres kısa olan çocuğun dkkatn daha fazla dağıtır. Etknlkler arasında 15-20 dakkada br molalar verlmeldr. Böylece hem çocuğun gereksnm gdermş olur, hem de ale otortey korumuş olur.

AAşırı hareketllğn ve dkkat dağınıklığının en belrgn olduğu ortam sınıftır. Bu nedenle, öğretmenler tedavnn öneml br öğesdr ve onlarla şbrlğ çnde hareket etmeden başarıya ulaşmak güçtür. Öğretmenn en öneml görev, kendne saygısı ve güven azalan çocuğun, başarılı olduğu alanları bularak desteklemek ve yenden bunları sağlamaktır. Çocuğun sıkıntısını göz önünde tutarak ama ondan yapableceğnn en ysn sstemek gerekr. Arkadaşlarının becerszlkleryle dalga geçmesn engellemek, eşyalarına sahp olmasını konusunda destek çok önemldr.

Bu süreçte uzman tarafından alınan destek çok önemldr. İlaçlar ve dkkat arttırıcı çalışmaların yanı sıra, çocuğu destekleyc terap gerekr. İlaç kullanmanın amacı çocuğun dkkatn ve algılamasını arttırarak, sınıf çndek davranışlarında ve akademk başarısında düdüzelme sağlamaktır. Ayrıca laç tedavs, boş zaman etknlklerne uyum, nsanlar arası lşkde düzelme konusunda da olumlu etklere sahptr. İlaç tedavsne doktor tarafından karar verlr ve doz ayarlaması çocuğa göre yapılır

Page 6: 0$/7(3( $1$2.8/8 *±

GÖKYÜZÜ MALTEPE ANAOKULU GÖKYÜZÜ ADATEPE ANAOKULU PDR BÜLTENİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

5

İlaçların blnen yan etkler bazı çocuklarda tkler oluşması ve ştah azalmasıdır. İlaç keslnce geçerler. Çocukluk dönemnde kullanılan, antbyotk, ateş düşürücü gb laçların brçoğundan daha güvenldr. Ömür boyu süren br tedav değldr. BBozukluğun ağırlığına ve tedavden yararlanma oranına göre süre belrlenr. Vücutta brkmeyen ve kısa sürede atılan laçlar olduğundan, bölünmüş dozlarda uygulanır.