www.shqiptariiitalise.com

Bota shqiptareINFORMACIONE WIND.IT

CALL YOUR COUNTRYTELEFONO NË SHQIPËRI DUKE FILLUAR

ME NGA 5 QINDARKA NË MINUTË

SHQIPËRISHQIPËR

I

INFORMACIONE WIND.IT

CALL YOUR COUNTRYTELEFONO NË SHQIPËRI DUKE FILLUAR

ME NGA 5 QINDARKA NË MINUTË

Iscrizione Registro Stampa del Tribunale di Roma nr. 213/99 del 12.05.99 (cambiamenti in corso). Iscrizione ROC nr 13252. Direttore Responsabile RolandSejko Stampa: CSQ - Centro Stampa Quotidiani S.p.A Erbusco, BS. Distribuzione nazionale edicole: Messaggerie Internazionali SpA. Tariffa R.O.C.: PosteItaliane s.p.a. - Sped. A.P. - D.L. 353/2003 (L. 46/2004) art.1, c.1,1 - CNS/AC - Roma

I SSN 1720-3678

9

0 0 2 6 5

9 771720 367001

0

Redazione: Via Eleonora Duse 53, 00197 Roma. Tel 06-94354511 Fax 06-97998632. Email: botashqiptare@stranieriinitalia.it

il mondo albanese

Quindicinale - Anno XIII - Nr. 2651 - 15 settembre 2011 € 1,50

il giornale degli albanesi in italia

iitalise.comportali i komunitetit shqiptar në Itali

shqiptari

MANOVRA EKONOMIKELega fut duart në xhepat e imigrantëve

Italia është në krizë e ka nevojë për para.Edhe këtë radhë Lega provon të nxjerrëdiçka më shumë prej imigrantëve. Taksëmbi dërgesat dhe 3 mijë euro për joko-munitarët që hapin dalin të punojnë mëvete me partita IVA. Janë dy amenda-mentet anti-imigrantë të depozituara nëSenat. Njëri duket i kotë, tjetri është hed-hur poshtë disa herë. Por nuk mungojnëpropozime më folklorike si "T'i përzëmëe t'u konfiskojmë gjithë ç'kanë" apo "T'uheqim pensionin social". Ndërkohë, epërditshmja Padania hedh poshtë si "tëpacipë", propozimin për një sanatore përtë huajt.

faqja 2-3

Sanatore e re për të huajt, tre miliardëeuro në vit për ItalinëKaq vlejnë 500 mijë tak-sapagues më shumë. Për tëluftuar krizën, do të mjaftontenjë normë e re prej pak rresh-tash në kuadrin e manovrësekonomike. Propozimi i stranieriinitalia.it

Duket se ministritTremonti deri tani i kashpëtuar një thesar i

konsiderueshëm: janë mil-iardë në vit që mund të ndih-mojnë Italinë të dalë ngakriza. Do të mjaftonin dyrreshta në brendësi tëmanovrës ekonomike që tëparashikonin legalizimin epunonjësve imigrantë pa lejeqëndrimi.Ideja është e Stranieriini-talia.it, portalit të të huajvenë Itali. Dhe duket frytd-hënëse qoftë për ekonominëitaliane, qoftë për qindra mi-jëra të huajt “e padukshëm”për sistemin Itali.“Një zgjedhje e këtij tipi dotë ishte edhe një hap i rëndë-sishëm përpara në rrugën eintegrimit. Do t'u jeptemundësinë qindra mijëraimigrantëve që jetojnë epunojnë në Itali të kon-tribuojnë në mirëqenien e at-dheut të tyre të ri” komentonGianluca Luciano, adminis-tratori i shtëpisë botueseStranieri in Italia.“Shpresojmë – përfundon –që klasa politike të ketë fan-tazinë dhe inteligjencën eduhur për të mos lënë t’i sh-pëtojë ky rast”.Sa janë në të vërtetë të hua-jt klandestinë? Është vështirëtë thuhet me saktësi, por

MEDALJE PËR FERRAGOSTO

Nga Ardian VEHBIU

Sikurse u njoftua në shtyp,Presidenti i RepublikësShqiptare Bamir Topi vizitoiditët e para të gushtit qytetine Barit, në Itali, ku edhedekoroi, ndër të tjera, Ko-munën e Barit me "Medaljene Mirënjohjes".Ka pasur dy valë të mëdharefugjatësh shqiptarë drejtItalisë: në mars të vitit 1991dhe në gusht të vitit 1991. Ek-zodi i dytë, në mes të stinësturistike verore, u shoqëruame masa të rrepta kundër tëardhurve, të cilët i mbyllënme forcë në stadiumin evjetër të Barit, ku i lanë tëpiqen në diell me ditë të tëra;pastaj i nxorën që andej dhe,me dredhi, i riatdhesuan meurë ajrore. Për fat të keq, në fjalën evet, Presidenti Topi i refero-het shprehimisht mbërritjesnë Bari të anijes "Vlora" tëngarkuar me refugjatë nëgusht të 20 vjetëve më parë,çka ia largon lexuesit çdodyshim: ai u shpreh mirënjo-hjen autoriteteve italiane përnjë fiasko që, këto vetë, do tëkishin dashur ta harronin.

faqja 11

vijon në faqen 3

Më 2 gusht 2011, Parlamenti italian ka miratuar për-fundimisht, përmes konvertimit në ligj, dekretligjin nr.89/2011. Dekreti ka sjellë një sërë risish të rëndësishme qëkanë të bëjnë me hyrjen, qëndrimin dhe dëbimin e shte-tasve të huaj në Itali, qofshin këta komunitarë apo jo.Parlamenti, gjatë konvertimit, ka modifikuar disi dekretinpor pa e ndryshuar thelbin e tij.

faqe 6

Rregulla të reja qëndrimi dhe dëbimi

2 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

E përdyjavshme informative- kulturore e shqiptarëve nëItali.

QuIndIcInalE dI InformazIonE

E cultura dEglI albanEsI In ItalIa.

botIm I / EdItorE

Keti biçokuVia domenico ragona 41, 00143 roma

regjistruar në regjistrin eshtypit të gjykatës së romësme dekret tEstata IscrItta al rEgIstro

stampa dEl trIbunalE dI roma

n. 213/99 del 12.05.1999

rEdaKsIa / rEdazIonE

Via Virgilio maroso 50, 00142 roma

tel. 06-94354511 fax 06-97998632cell. 393-9712595

www.shqiptariiitalise.combotashqiptare@stranieriinitalia.it

drEjtor/dIrEttorE rEsponsabIlE

roland sejko

rEdaKsIa / rEdazIonE

Keti biçoku, Irida cami

bashKëpunëtorë/ collabo-ratorI

rando devole, giuseppechimisso, albana temali,afërdita shani,Ivan muccari (grafico)

lEgjIslacIon EmIgracIonIlEgIslazIonE d’ImmIgrazIonE a

cura dI

stranieri in Italia srl, romawww.stranieriinitalia.it

rEKlamattel. 06-94354505pubblicita@stranieriinitalia.it

shtypI / stampa

centro stampe Quotidiani spaVia dell’Industria 52, 25030 Erbusco (bs)

shpërndahet në të gji th ë Italinë në pikë shitjet meshtyp në gjuhë të huaj

dIstrIbuzIonE nazIonalE

nEllE EdIcolE dI stampa EstEra

messaggerie internazionali spaVia a. manzoni, 820089 rozzano (mI)tel. 02-57512612

dorëshKrImEt nuK KthEhEn. artIKujt E panënshKruar janë

të rEdaKsIsë

Bota shqiptareil giornale degli albanesi in italia

testata vincitrice del premio giornalistico M. Souhir

per la multiculturalità nei media come

Miglior giornale per gli Stranieri in italia

viti XIII i botimit / anno XIII

Elvio PASCA

Lega nuk heq dorë eprovon sërish të fusëduart në xhepat eimigrantëve me dyamendamente në

manovrën ekonomike nëdiskutim në Senat.Amendamenti i parë, i për-folur edhe nga e përditshmjalegiste Padania, dëshiron tëtatojë edhe më shumë paratëqë imigrantët dërgojnë nëvendlindje. Teksti i paraqiturnga senatorët Vaccari dheGaravaglia parashikon futjene “një tatimi mbi trans-ferimet e parave jashtështetit përmes institutevebankare, agjencive “moneytransfer” dhe agjentëve tëtjerë të sektorit financiar”.Tatimi duhet të jetë “2% eshumës që transferohet meçdo operacion, për një mini-mum të tatimit prej 3 eu-rosh”.Por këtu bëhet një përjash-tim i madh: “Përjashtohentransferimet e kryera ngasubjektet me matrikullinINPS dhe kodin fiskal”. Mënjë fjalë, tatimi i ri nuk duhettë prekë punonjësit e rregullt,që detyrimisht janë që tëgjithë të regjistruar në insti-tutin e sigurimeve shoqëroredhe arrijnë të marrin kodinfiskal edhe më përpara se

MANOVRA EKONOMIKELega fut duart në xhepat e imigrantëveItalia është në krizë e ka nevojë për para. Edhe këtë radhëLega provon të nxjerrë diçka më shumë prej imigrantëve. Taksë mbi dërgesat dhe 3 mijë euro për jokomunitarët qëhapin dalin të punojnë më vete me partita IVA. Janë dyamendamentet anti-imigrantë të depozituara në Senat.Njëri duket i kotë, tjetri është hedhur poshtë disa herëNdërkohë, e përditshmja Padania hedh poshtë si “tëpacipë”, propozimin për një sanatore për të huajt

Pensionet falë emi-grantëve." Ky është meshumë pak fjalë rezul-

tati i hulumtimit të fundit tëkryer nga e përditshmjaekonomike "Il Sole 24 Ore" ecila i ka kushtuar faqen erubrikës "udhëzuesi i krizës"rëndësisë që luan pesha de-mografike e emigrantëve nësistemin italian të punës dhetë pensioneve.Duke u nisur nga numri iemigrantëve të pranishëm nëItali, gazeta fillimisht shqyr-ton ndikimin e rëndësishëmtë të huajve në treguesin erritjes së vendit, duke vënë nëdukje se në vitin 2011 rritja epopullsisë ka arritur pothua-jse në 380 mijë vetë. Ky rezul-tat është meritë kryesisht e tëhuajve, mes të cilëve rritja kaqenë rreth 120 mijë vetë.Numra të rëndësishëm qëdëshmojnë rritjen e qën-drueshme të emigrantëve nëItali. Gjatë vitit 2010 ata për-bënin 7,5% të popullsisë sëpërgjithshme dhe me një rrit-je prej 7%, i cili ndihet krye-sisht në qendër e veri të ven-

dit. Kjo rritje mund të kon-siderohet normale nëse kra-hasohet me atë të vendeve tëtjera evropiane, ku numri i tëhuajve përbën rreth 10-12%të popullsisë së përgjithshme.Në këtë klasifikim të veçantë,

Italia zë vendin e gjashtë, pasBritanisë së Madhe dhe Gjer-manisë.Sipas analizës së gazetës IlSole 24 Ore, të huajt jo vetëmndikojnë në rritjen e popull-sisë, por janë gjithashtu

shumë aktive në punësim; tëhuajt në grup moshat e punësjanë 63,1% kundrejt 56,3% eitalianëve, edhe pse treguesi ipapunësisë është i lartë mestë huajve, të prekur nga krizamë shumë se italianët.Domethënëse edhe të dhë-nat që kanë të bëjnë me ngrit-jen e bizneseve të reja, kuështë shënuar një rritje prej29 mijë njësish mes të huajve,sinjal i iniciativës dhedëshirës për të investuar nëItali.Sipas këtyre të dhënave,gazeta skicon një bilanc poz-itiv për të ardhmen, në njëkontekst në të cilin popullsiaitaliane është në rënie dhenjë vjetërsim gjithnjë e më tëmadh të popullsisë. Do të jetëpikërisht popullsia e re e tëhuajve që e integruar ne nivelpunësimi, do të përbëjë njëelement themelor në poli-tikat sociale italiane dhe mbitë gjitha do ta bëjë të përbal-lueshëm sistemin e pension-eve.

Imigrantët do të shpëtojnëpensionet në ItaliSipas të përditshmes Il Sole 24 Ore rritja e popullsisë së huaj do të garantojë jo vetëm sistemin epensioneve, por edhe rritjen e popullsisë

Pdl Liguria: "T’u heqim pensionet imigrantëve" Gianni Plinio, përgjegjës për sigurinë i Popullit të Lirive të Lig-urias, i ka shkruar javën e shkuar ministrit të Ekonomisë GiulioTremonti, për ta këshilluar që të fusë në manovrën ekonomikeqë po studiohet në Parlament një normë që t’u heqë të drejtën epensionit social imigrantëve mbi 65 vjeç. Pasi, sipas tij, “rëndonnë bilancin e shtetit” dhe “prek interesat e qytetarëve italianë qëe kanë këtë të drejtë”.“Është qesëndi dhe padrejtësi ndaj pensionistëve të shumtëitalianë” nënvizon Plinio, që akuzon ligjin e vitit 2000 të aprovuarnga qeveria e qendrës së majtë e Giuliano Amatos, në bazë të tëcilit jokomunitarët mbi 65 vjeç pa të ardhura marrin nga Institu-ti italian i sigurimeve shoqërore rreth 500 euro në muaj.“Ata marrin këtë shumë – pohon Plinio – edhe nëse nuk kanëderdhur asnjë qindarkë kontribute në të shkuarën” dhe për mëtepër “kanë mundësi të tërheqin çekun social, edhe nëse kthe-hen në atdhe”.Sipas përgjegjësit për sigurinë të PdL Liguria, shuma epërgjithshme që INPS nxjerr çdo vit për pensionet e imigrantëveështë pak a shumë 50 milionë euro. “Një shpenzim shumë imadh parash publike – përfundon ai – që duhet eliminuar”.

kanaleve zyrtare, të paktën)në shtëpi e pikërisht përshkak të një tjetër legisti.Paketa e sigurisë e vitit 2009,krenaria e ministrit Maroni,detyron operatorët e “moneytransfer t’u kërkojnë klien-tëve të huaj lejen e qëndrim-it.Mes amendamenteve tëLegës është edhe një tjetërme të cilin duan të detyrojnëimigrantët që duan të puno-jnë më vete të japin mëshumë garanci se italianët.Në veçanti, “në çastin ehapjes së partita IVA nga njëshoqëri apo qytetar jokomu-nitar, për të garantuar page-sat e ardhshme të taksavedhe të kontributeve gjatëushtrimit të aktivitetit, të de-pozitohet një fidejuksionbankar apo sigurimesh në fa-vor të Agjencisë së të Ardhu-rave, një shumë prej të pak-tën 3 mijë eurosh”. Garancia,“do të kthehet kur aktiviteti tëmbyllet dhe pasi të jenë kryertë gjitha derdhjet fiskale dhetë kontributeve nga shoqëriaapo personi fizik i huaj”.Kjo historia e fidejuksionitpër aktivitetet private nukështë aspak e re. Lega kaparaqitur edhe më parë,madje disa herë, propozimetë tilla në parlament. Deritani nuk i ka ecur, të shohimsi do t’i shkojë këtë radhë.

të jetosh në itali 3 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

Duam të pastrojmë Ital-inë”, proklamon nëfaqen e tij internet Gae-

tano Antonio Maria Saya, liderii Partisë Nacionaliste Italiane,që ditët e shkuara ka nisur njëfushatë për krijimin e “Legjion-eve për sigurinë dhe mbrojtjene atdheut”, në pritje të mitingutqë po organizon në Genova më24 dhe 25 shtator.Saya, që vitet e fundit ka zënëfaqet e shtypit për ngritjen enjë lloj policie paralele, futedhe luftën kundër imigra-cionit mes pikave të programittë tij. “Të gjithë italianët e rinj,jo qytetarë, të klasifikuar kësh-tu nga e drejta jonëkushtetuese duhet të largohennga territori kombëtar” thotëmes të tjerash. Në shënjestrëne tij janë veçanërisht homosek-sualët, komunistët, arixhinjtë,shqiptarët, marokenët dhemyslimanët.Me një fytyrë që të kujton Au-gusto Pinochet, Charlie Chap-lin apo rreshterin Garcia tëZorros, Saya shpjegon edhe që

imigrantët duhet të largohenduke lënë gjithçka kanë këtu.“Pronat e tyre – siguron ai – dotë sekuestrohen dhe do të me -rren nga shteti italian, pra dot’u besohen qytetarëve ital-ianë”.Këto koncepte janë theksuaredhe në programin e partisë

Nacionaliste, në të cilin për mëtepër premton “të pengojë çdoformë imigracioni të jo ital-ianëve” dhe të “detyrojë tëgjithë jo italianët të ardhur nëItali pas 31 dhjetorit 1977 tëlargohen nga territori italian”.Ndërkohë Emanuele Fiano,kryetar i forumit për Sigurinëdhe Mbrojtjen e Partisë De-mocratike, kërkon që qeveriatë ndërhyjë sa më shpejt për tëpenguar përhapjen e ideve qënxisin urrejtjen raciale: “Idetë etij janë emblematike të një kul-ture fashiste, të dhunshme dheraciste”. Ministria për Shanset eBarabarta ka hapur një hetimmbi deklaratat e Sayas.Ndërkaq Genova është eshqetësuar për atë që mund tëndodhë më 24 dhe 25 shtatorkur, sipas lajmërimeve të botu-ara në facebook, Saya do të or-ganizojë në qytet rekrutiminpër “Legjionet e mbrojtjes sëatdheut”, milicia që do të ketënë shënjestër mes të tjerëshedhe shqiptarët, marokenët,myslimanët, arixhinjtë por

edhe komunistët e homosek-sualët. Një miting i tillë kon-siderohet një provokim i pastërnga qendrat sociale të qytetitligur dhe nga shoqatat e shum-ta luftojnë racizmin e diskrim-inimin.

Saya: “Të dëbojmë të huajt e të konfiskojmë pronat e tyre”

lejen e qëndrimit.Praktikisht duket sikuramendamenti dëshiron tëtatojë kursimet që dërgojnënë atdhe klandestinët,ndoshta edhe duke marrëparasysh që paratë e imi-grantëve të rregullt janë tëtaksuar njëherë, njësoj si të

ardhurat nga puna të ital-ianëve. Por Vaccari e Gar-avaglia arrijnë me vonesë,dhe vështirë se me propoz-imin e tyre do të mund tëmbushin arkat e shtetit. Dysenatorëve duket se u ka sh-pëtuar që prej dy vjetëshklandestinët nuk mund tëdërgojnë para (përmes

Sanatore e re? Padania: "Propozim i pacipë"

Përgjigjja e të përditshmes së Legës sugjerimit tëStranieriinitalia.it. "Shoqëria nuk është gati, paratë nuk janë

gjithçka". Është më mirë për Italinë tëketë 500 mijë klandestinë?

"Të legalizojmë 500 mijë klandestinëpër të bërë ca para". E thatë por efikase,mënyra në të cilën dje e përditshmjaPadania sintetizoi idenë e hedhur ngaStranieriinitalia.it. Por duke e damko-sur, që në titull të rubrikës si "propozimtë pacipë".Të përditshmes së Legës nuk i pëlqen

ideja e "shkëmbimit të një grushti para[3 miliardë euro në vit] me një vendimpër të cilin shoqëria italiane mund tëmos jetë sot gati: t'u dhurojë 500 mijëleje qëndrimi klandestinëve që aktual-isht nuk e kanë". "Lega e veriut - shton -e ka thënë gjithnjë: ekonomia nuk ështëgjithçka. Dhe rrënjët e identitetit të pop-ullit tonë vlejnë më shumë se një peshtafme flori".Duket se kjo "shoqëri" e çuditshme e

skicuar nga Padania do të mbetej e shokuar nëse gjysmë milionipunonjësish që e ëndërrojnë të paguajnë taksa e kontribute do tëdilnin në dritë. Ky "popull" i çuditshëm do të rrezikonte zhdukjenvetëm po të dëgjonte fjalën sanatore.Epo mirë atëherë, le të mbeten legistë të lumtur, e të pranojnë që

t’u pastrojnë shtëpitë, t'u mbajnë prindërit e fëmijët, apo t'u shër-bejnë kafenë një turmë e madhe kriminelësh (klandestiniteti ështëvepër penale në Itali), që nuk derdhin as edhe një grosh në arkat eshtetit dhe që asnjë nuk do të jetë i aftë të përzërë. Nëse u pëlqenkështu... E. P.

Në programin e partisë nacionaliste italiane ndalimi i imigracionit dhe përzënia e të huajve që janënë Itali. PD: “Qeveria të ndërhyjë”. Genova e alarmuar për rekrutimin e “Legjionet e mbrojtjes së atd-heut”, që sipas Gaetano Sayas do të mbahet në qytet më 24-25 shtator

”“Të gjithë italianët erinj, jo qytetarë, duhettë largohen nga territorikombëtar” thotë mes tëtjerash. Në shënjestrëne tij janë veçanërishthomoseksualët, komu-nistët, arixhinjtë, shqip-tarët, marokenët dhemyslimanët

I candidati si occuperanno della promozione e vendita dei servizi ISI direttamente nel punto vendita.Si richiede precedente esperienza in attività di vendita, e disponibilità immediata a lavorare sia part time che full time, che nel fi ne settimana. Completano il profi lo dinamicità, fl essibilità e forte predisposizione alla vendita nonché massima serieta’ e disponibilita’.

Se interessati mandare curriculum con foto a:e-mail: customerservice@isi.eu.comoppure telefonare orario uffi cio ai numeri 06 87410555 - 06 87410412

ISI RICERCAHOSTESS E PROMOTERIN TUTTA ITALIA.

Sanatore e repër të huajt,

tre miliardë euronë vit për ItalinëPropozimi i stranieriinitalia.it

Vijon nga faqja e parë

studimi i fundit i ISMU-t,(duke i konsideruar metë metë, për të qenë samë i kujdesshëm) thotëse janë të paktën 500mijë, një ushtri e tërëpersonash të paduk-shëm. Të papërfillur ngasanatoria e shtatorit të2009-tës dhe të mbeturjashtë nga dekreti i fun-dit i flukseve, ëndërrojnëqë të gjithë një leje qën-drimi.Nga ana tjetër Italia,duke u dhënë atyreshansin e dokumentit tëqëndrimit, ka veç për-fitim: do të mblidhte përarkat e shtetit edhe mëshumë nga ç’parashiko-jnë shumë nga shkur-timet e kontestuara qëpo shqyrtohen në Parla-ment. Llogaria është ethjeshtë. Të supozojmëqë janë 500 mijë vetë. Përlegalizimin e çdo personimund të kërkohet – ash-tu si dy vjet më parë – njëkontribut forfetar prej500 eurosh, që do t'usillte arkave të shtetitmenjëherë 250 milionëeuro.Por fitimi i vërtetëekonomik i vendit do tëishte – padyshim më ibëshëm dhe i qën-drueshëm në kohë – ai ivjeljes së taksave nga 500mijë taksapagues të rinj.Gjithnjë sipas ISMU-t,çdo i huaj me qëndrim tërregullt në Itali derdhmesatarisht – me taksadhe kontribute – rreth 6mijë euro në vit. Kështuqë, një sanatore e re përtë huajt do të sillte nëarkat e shtetit tre mi -liardë euro çdo vit.

4 të jetosh në itali1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

Ka nga ata që ikonsiderojnëpërgjegjës për

papunësinë apo krim-inalitetin, të tjerë qëduan t’u vënë taksëmbi kursimet e tyre, tëtjerë akoma që duantë mos i lënë të futen.Por ka edhe të tjerë qëtek të huajt gjejnë sh-pëtim. Si banorët eAcuaformosas, njëfshat i vogël në Kal-abri. Që rrezikonte tëzhdukej si njësi ad-ministrative përrënien e vazh-dueshme de-mografike, për shkaktë të cilës sot ka mëpak se njëmijëbanorë.Sipas normës së re të manovrës fi-nanciare, fshatrat me më pak senjëmijë banorë duhet të bashkohenme një tjetër ngjitur. Dhe ky do tëishte fati i Acquaformosas sikurkryetari i komunës tre vjet më parë tëmos kishte përkrahur projektin Sprar,falë të cilit i ka ofruar rezidencën disa

familjeve refugjatësh.Shërbimi për Mbrojtjen e kërkuesvetë Strehimit dhe i Refugjatëve i min-istrisë së Brendshme, parashikon nëfakt që komunat që shprehin gatish-mërinë të marrin familje imigrantështë cilëve u njihet statusi i refugjatit.Në këtë mënyrë kryetari i komunëska marrë katër familje, rreth 30 per-

sona të cilët, siç thek-son Corriere dellaSera, kanë kontribu-uar në riaktivizimin esistemit shoqëror dheekonomik të fshatitkalabrez.Sipas fjalëve tëkryetarit, ardhja e tëhuajve ka sjellë jovetëm punë për oper-atorët socialë që mer-ren me mikpritjen poredhe nxënës të rinj,plot 16, dhe meregjistrimin e tyre nëshkollë është fashituredhe rreziku i mbylljessë strukturës didak-tike pikërisht përmungesë nxënësish.Në fshatin e vogël kusot ka 1.191 banorë

(ISTAT, mars 2011), të moshuarit mbi60 vjeç përbëjnë rreth 40% të popull-sisë, numri i vdekjeve është më i lartëse ai i lindjeve, shpresohet që falëfamiljeve të reja të imigrantëve kjoprirje të mund të ndryshojë shpejt.

Ma.Io

Acquaformosa, komuna e shpëtuar nga imigrantët Komuna me më pak se njëmijë banorë rrezikonte të eliminohej dhe të bashkohejme një tjetër aty pranë. Mbërritja e refugjatëve shpëton fshatin dhe shkollën

Dhjetëmijë të huaj dotë mund të vijnë nëItali këtë vit për të

marrë një profesion. Prak-tikisht për të ndjekur kurseformimi profesional apostazhe formimi dhe orien-timi. Kufiri maksimal ivizave të hyrjeve është për-caktuar nga një dekretfluksesh në miniaturë i mi-ratuar më 11 korrik ngaministria e Punës dhe ePolitikave Sociale dhe i bo-tuar më 29 gusht nëGazetën Zyrtare.Pesëmijë hyrje do të jenëpër ata që marrin pjesë në kurse formi-mi, të organizuara nga ente të akreditu-ara, që mund të zgjasin 2 vjet e që duhettë parashikojnë lëshimin e një kualifiki-mi apo të një dëshmie mbi kompeten-cat e fituara. Pesë mijë hyrjet e tjera dotë jenë për ata që duan të bëjnë stazhe,

që duhet të zhvillohen sipas një projek-ti të miratuar nga autoritetet kompe-tente, të ndryshme nga Krahina nëKrahinë.Të huajt që duan të përfitojnë nga kydekret fluksesh duhet të paraqiten nëkonsullatën italiane në vendlindje ku,

bashkë me kërkesën evizës, ë dorëzojnë edhedokumentacionin lid-hur me kursin apostazhin që do të ndjekinnë Itali.Kush vjen në Italipërmes këtij kanali ka tëdrejtën e një lejeje qën-drimi për studime qëmund të konvertohet nëleje për punë vetëm ngaata, që në fund të kursitapo të stazhit do të gje-jnë një punëdhënës tëgatshëm për ta punë-suar, por sidoqoftë nëbrendësi të kuotave për

konvertimet që qeveria përcakton medekretet e zakonshme të flukseve.Në Shqiptariiitalise.com gjeni ud-hëzuesin e praktikës që ndiqet për tëardhur në Itali me këto flukse.

Elvio Pasca

flukset

Dhjetë mijë hyrje për të marrë një profesion Përcaktohet numri maksimal i kuotave. Kërkesat në konsullata, porvetëm për kurse dhe stazhe të miratuara nga krahinat

Shpërndahen 1.300kuota të reja për konvertimet e lejeve të qëndrimit Do të shërbejnë për të pranuar kërke-sat që kanë mbetur pa përgjigje. Minis-tria e Punës: “Përparësi punonjësvestinorë me lejeqëndrim që po uskadon”.

Në fund të korrikut u janë shpërn-darë provincave italiane edherreth 1.300 kuota të reja për kon-

vertimet e lejeve të qëndrimit.do të shërbejnë për të plotësuarkërkesat e flukseve 2011, që mund tëjenë paraqitur deri në qershor 2011.Edhe këto janë kuota të përfshira nëdekretin e flukseve por që deri më sotministria e Punës nuk kishte shpërn-darë pasi donte që më parë të kishte njëkuadër të saktë të kërkesave në provin-ca.Shpërndarja e këtyre kuotave do tëmundësojë 597 konvertime nga lejeqëndrimi për studime e stazh në lejepër punë të varur, 571 konvertime ngaleje për punë stinore në leje për punë tëvarur, 99 konvertime nga leje për qën-drues afatgjatë të lëshuara nga vende tëtjera të BE-së në leje për punë tëpavarur.Nga një vështrim i shpejtë i tabelave qmund të shkarkoni në lidhjen poshtëartikullit, praktikisht ministria i kadhënë çdo province aq kuota sa ç’kapasur edhe kërkesa, që do të thotë sekërkesat e konvertimeve po pranohentë gjitha.Do t’i jepet përparësi 571 personaveqë konvertojnë një leje për punë sti-nore, veçanërisht nëse ajo po i afrohetskadimit. “Janë punonjës të pranishëmnë Itali, që mund të rrezikojnë të kthe-hen në klandestinë, apo të humbinvendin e punës” shpjegon Natale For-lani, drejtori i imigracionit në Min-istrinë e Punës.

ZYRË SHËRBIMESH, KONSULENCE DHE PËRKTHIMESHPërkthime të Autorizuara meApostille nga Italia ose Shqi -përia të Certifikatave të Lin djespër regjistrimin e fëmijëve nëZyrat e Gjendjes Civile nëShqipëri, të Certi fikataveFamiljare, Marte sore, Penalepër shtetësinë italiane, Përk -thime Pro kurash Speciale,Diplomash, Konver time Pate n -tash, Nulla osta për martesë,Informa cione nga interneti mbipasaportat biometrike, Vizapranë Ambasadave tëndryshme, etj. Dokumentetnisen me postë dhe brenda pakditësh Ju arrijnë në adresën qëdëshironi. Cell. 327.8848348

TIM CARD ALBANIA LIMITED.

Me cent/min flet me të gjithë numrat në Itali dhe numrat fiks në Shqipëri.

Tarifa 6 cent/min është e vlefshme deri në 1000 min çdo 30 ditë për thirrjet drejt Shqipërisë, për thirrjet në drejtim të operatorëve të tjerë celularë vlen për një maksimum prej 200 minutash në javë. Për info mbi kostot pasi të tejkalohet ky limit hyr në www.tim.it. Oferta promocionale “dyfishimi i rimbushjeve” është e vlefshme për ata që kalojnë nga operatorë të tjerë në TIM deri në 04/09/2011. Parashikon një bonus maksimal prej 50€ çdo 30 ditë.

Dhe flet me celularët në Shqipëri vetëm me 9 cent/min. Hyr në TIM duke mbajtur numrin tend dhe dyfisho rimbushjet për një vit.

TELEFONO NË 119, QË SOT EDHE NË GJUHËN TËNDE. OSE HYR NË DYQANET TIM.

IMPULS NË PËRGJIGJE 16 CENT DHE TARIFIM ME IMPULSE PREJ 30 SEKONDASH.

6 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

Më 2 gusht 2011, Parlamentiitalian ka miratuar për-fundimisht, përmes konver-timit në ligj, dekretligjin nr.89/2011, të botuar nëGazetën Zyrtare nr 144, nëfuqi që nga 24 qershori.Dekreti ka sjellë një sërërisish të rëndësishme qëkanë të bëjnë me hyrjen,qëndrimin dhe dëbimin eshtetasve të huaj në Itali,qofshin këta komunitarëapo jo. Parlamenti, gjatëkonvertimit, ka modifikuardisi dekretin por pa endryshuar thelbin e tij.Çfarë ndryshon për joko-munitarët

Dëbimi i të huajveklandestinë

Përpara ardhjes në fuqi tëdekretit, kushdo që gjendej nëterritorin italian (qoftë edheduke u larguar prej tij, pra nëdalje në kufi) pa lejen e qën-drimit apo me leje të skaduardhe të papërtërirë, ndiqej pe-nalisht për veprën penale tëhyrjes dhe të qëndrimit të par-regullt të dënueshme, përveçseme masën e dëbimit, edhe menjë gjobë nga 5 mijë deri në 10mijë euro.Sot, shtetasi i huaj i parreg-ullt që identifikohet gjatë kon-trolleve të policisë së kufirit nëdalje nga territori italian nukkryen më veprën penale tëklandestinitetit, sepse polargohet me dëshirën e tij ngaItalia.Për më tepër, masat e dëbim-it, këtej e tutje, duhet të mba-jnë parasysh rast pas rasti, sit-uatën e të huajit, si për shem-bull kohëzgjatjen e qëndrimit,mospasjen mbi shpatulla dën-ime penale, praninë e famil-jarëve, por nga ana tjetër, edherefuzimi i lëshimit të lejes sëqëndrimit do të mund të justi-fikojë një masë dëbimi.

Shoqërimi me forcë në kufi

Sipas normave të reja, dëbimime shoqërim në kufi duhet tëvendoset sa herë që një shtetasi huaj i parregullt kapet në ter-ritorin italian, por kur ky nukështë i mundur, sepse ky nuk kapasaportë e nevojiten veri-fikime mbi identitetin të huajit,vendoset që ai të mbahet nëqendrat e identifikimit dhe tëdëbimit, Cie.Shoqërimi me forcë në kufimund të bëhet edhe kur:- ekziston rreziku i largimit(mungesa e një dokumenti tëvlefshëm për jashtë shtetit apoi një strehimi të përshtatshëmqë të lehtësojë gjetjen e person-it; dhënia më parë të dhënavepersonale të rreme, etj;- kërkesa për leje qëndrimiështë hedhur poshtë sepse nukishte dukshëm e pambështeturnë motive të vlefshme aposepse kërkesa ishte bërë mbimotive të rreme apo të paqena;- i huaji, pa asnjë motiv të jus-tifikuar, nuk ka respektuarafatin e largimit me dëshirë ngaterritori italian të dhënë nganjë urdhër dëbimi të më-parshëm.

Riatdhesimi me dëshirë

Dekreti i ri i Qeverisë bën më tëlehtë, në krahasim me tëshkuarën, mundësinë për të hua-jin e parregullt largimin medëshirë nga territori italian, dukeparashikuar riatdhesimin embështetur dhe mundësinë që t’ikërkohet Prefektit një zgjatje eafatit për t’u larguar.Kjo procedurë e re u adoptuapër t’iu përshtatur direktivësevropiane mbi riatdhesimet që,edhe pse nuk ishte nënshkruarnga Italia, sidoqoftë ndikoi nëmekanizmin italian të dëbimeve.Për të kërkuar shtyrjen e afatittë largimit nga Italia i huaji duhettë tregojë se ka burimeekonomike sa trefishi i çekut so-cial dhe Kuestori, që t’i lejojështyrjen, mund t’i imponojë njësërë masash si dorëzimin e pas-aportës dhe/ose detyrimin eparaqitjes pranë zyrave të poli-cisë deri në ditën e caktuar përnisjen e tij.Nëse shtyrja e afatit jepet por ihuaji nuk respekton detyrimet,masa e dëbimit ekzekutohetmenjëherë dhe i huaji dënohetme sanksionin nga 3 mijë deri në18 mijë euro.

Rregulla të rejaqëndrimi

dhe dëbimi për imigrantët

Pasaporta tëreja në Romë

e MilanoNë Konsullatën e përgjithshme të Mi-lanos, mund të tërhiqen pasaportatpër të cilat është aplikuar deri më 12gusht, ndërsa sipas faqes internet tëAmbasadës sonë, më 8 dhe 17 gushtkanë mbërritur në Romë rreth 300pasaporta të reja për t'u tërhequr

Konsullata e përgjithshme e Shqipërisë në Mi-lano, në faqen e saj të internetit, lajmëron setë gjithë qytetarët shqiptarë që kanë aplikuar

për pasaportat biometrike pranë kësaj konsullatenga 28 prilli deri më 12 gusht, mund të paraqitenpranë saj për t'i tërhequr". Natyrisht, nëse nuk ekanë bërë deri më sot.Sipas lajmërimit on-line të Konsullatës, tërheqjabëhet nga ora 12:00 deri në orën 14:00, nga e hënanë të premte, duke paraqitur faturën e aplikimitdhe një dokument identifikimi. Nëse pasaporta

mund të tërhiqet edhe nga një familjar (me faturëne aplikimi), kush ka paraqitur kërkesë edhe përletërnjoftimin elektronik, duhet të paraqitet person-alisht në konsullatë.Për informacione të ndryshme mund të kontak-toni përmes numrit të celularit +39.3920686139 apote konsultoni sitin zyrtar të konsullatës së Milanos.Ndërsa Zyra konsullore e Ambasadës shqiptaregjatë gushtit ka përditësuar listën e pasaporta tëgatshme, me rreth 300 të rejat të sjella në Romë më8 dhe 17 gusht 2011. Kjo do të thotë se aty mund tëtërhiqen dokumentet për të cilat është aplikuar,pak a shumë, deri në ditët e para të gushtit.Në shqiptariiitalisë.com gjeni të përditësuarlistën e pasaportave të gatshme të arritura në Am-basadë deri më 8 gusht. Kush gjen emrin në listë enuk e ka tërhequr ende pasaportën biometrike dheletërnjoftim elektronik, mund të paraqitet pranëAmbasadës së Shqipërisë në Romë për t'i tërhequrato në oraret 13:00 - 15:00 nga e hëna deri tëpremten.Për tërheqjen duhet të paraqiten me një doku-ment identiteti me foto dhe me faturën e aplikimit.Tërheqja e letërnjoftimit bëhet vetëm në praninëe personit që ka aplikuar, ndërsa për fëmijët pas-aporta mund të tërhiqet edhe nga prindi, pa pran-inë e fëmijës duke pasur me vete një dokument qëvërteton lidhjen familjare me fëmijën.Para se të shkohet në Ambasadë është mirë tëpyetet në numrin e celularit të vënë në dispozicionpër informacione (0039)342.364.0798 apo të kon-sultohen faqet internet ku botohet lista e pasapor-tave të gatshme.

Kishte humbur lejen eqëndrimit, dhe për rrjed-hojë e kishte të vështirë

të gjente një punë. Por me gruae tre fëmijë të vegjël nëCastelfiorentino të Firences,nuk është e lehtë të shkoshpërpara, aq më tepër i papunë.Ndaj 44 vjeçari Ndoc Gomila ikërkonte shpesh fqinjit të tijRenato Ndreu, 36 vjeç, qëpunonte më vete në ndërtim,t'i jepte kur të mundej ndonjëpunë. E ndoshta ndonjëherë iaka gjetur vërtet deri më 28gusht, kur për të inspektuarçatinë e një kapanoni që do tëmerrte përsipër të rregullonteNdreu me "firmën" e tij, ndod-

hi tragjedia. Gomila bashkë meNdreun kanë hipur mbi çati epa e kuptuar Gomila ka nisur tëecë mbi dy pllaka pleksiglasi,që janë thyer nën peshën e tijdhe punëtori ka rënë nga 8 me-tra lartësi duke vdekur në vend.Ndihmën e shpejtë mundohett’ia japë edhe vetë Ndreu, porpër Ndoc Gomilën nuk mundtë bëhet asgjë. Ndreun e arrestuan men-jëherë, por gjykatësi përhetimet paraprake që pas dyditësh i njohu konvalidimin earrestit, ia zbuti disi duke iakthyer nga arrest në burg në ar-rest shtëpie. Sepse me sa duketu ka besuar fjalëve të Ndreut që

Vdes një punëtor. Fqinji-punëdhënësiakuzohet për vrasje nga pakujdesia e vihet në arrest shtëpie

Fatkeqësi në punë. Bie nga8 metra lartësi dhe humbjetën Ndoc Gomila. Arres -tohet titullari i “ndërmarrjes”,Renato Ndreu, të cilit i jepetarrest shtëpie. Ky i fundit kurdel përpara gjykatësit, melot në sy i shpjegongjykatësit se ishte vetëGomila, baba i tre fëmijëveqë i kërkonte ta ndihmonteduke e marrë në punë

të jetosh në itali7 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

Ndihmë familjeveme shumë fëmijë.Jo emigrantëve

Bonusi u rezervohet vetëm italianëverezidentë prej 5 vjetësh në krahinë. ASGI: "Zgjedhje diskriminuese dhenë kundërshtim me të drejtën evropi-ane"

Krahina e Venetos parashikon të realizojë,me anë të Komunave, një programndërhyrjesh ekonomike të jashtëzakon-

shme në favor të familjeve me shumë fëmijë,por vetëm nëse janë italiane me 5 vjet rezi-dencë. Ngritja e Fondit për familjet me shumëfëmijë, prej një milion eurosh, është miratuarnga Këshilli i Krahinës më 3 gusht. 880 mijëeuro do të jenë për familjet me të paktën katërfëmijë, ndërsa 120 mijë për familjet me lindjetrinjakësh. Projekti tashmë i filluar, parashikonqë kërkesat për të përfituar nga fondi të mundtë paraqiten deri më 31 tetor.Përveç shtetësisë italiane dhe rezidencës 5vjeçare në Vene-to, kërkuesit ebonusit duhet tëkenë të ardhuravjetore deri në30 mijë euro, qëdo të tregojnëpërmes tregue-sit ekonomikISEE të vitit2010.Iniciativadiskriminon tëgjithë shtetasit ehuaj rezidentënë krahinë, tëpërjashtuar ngae drejta ebonusit. Përkëtë arsye ASGI,shoqata përstudimet ju-ridike mbi imi-gracionin, kanënshkruar njëdokument që iaka nisur Presi-dentit tëkrahinës, ANCIVenetos, UNAR-it dhe Komisionit evropian.Sipas ASGI-t, iniciativa e Krahinës është nëkontrast me “Kushtetutën dhe të drejtën eBashkimit Europian, pasi përbën diskriminimnë dëm të qytetarëve të tjerë të BE-së dhe tëqytetarëve të vendeve jo anëtare të BashkimitEuropian”. Për më tepër, ASGI nënvizon se janëshkelur “parimet kushtetuese të barazisë dhetë arsyeshmërisë, për të cilat është shprehuredhe Gjykata kushtetuese sipas së cilës kriteresi shtetësia dhe vjetërsia e rezidencës përbëjnëelementë dallimi arbitrarë nëse u referohen tëdrejtës për shërbime sociale që kanë për qëllimpërfshirjen shoqërore”.Ndaj në dokumenti n e tij, ASGI e quan“diskriminuese” iniciativën edhe sepse rezul-ton “në kundërshtim me nenin 41 të tekstitunik të imigracionit” që disiplinon parimin ebarazisë në trajtim lidhur me asistencën so-ciale në atyre që kanë kartë qëndrimi apo lejeqëndrimi të paktën njëvjeçare.

M.I.

Ndalimi i ri-hyrjes

Më parë kush ishte dëbuar nukmund të hynte në Itali para për-fundimit të 10 vjetëve, me për-jashtim të mundësisë së kërkim-it të një autorizimi special Min-istrisë së Brendshme përmesKonsullatës italiane nëvendlindje.Me rregullat e reja ndalimi i ri-hyrjes zgjat nga 3 deri në 5 vjetdhe mund të jetë më i lartëvetëm në rastet e dëbimit përmotive rrezikshmërie.I huaji marrës i masës sëdëbimit që është larguar dukerespektuar afatin e parashikuarnë dekretin e dëbimit, tani ka tëdrejtë të kërkojë heqjen endalimit të ri-hyrjes, duketreguar se është larguar vërtetnga territori italian.

Mbajtja në Cie

Mbajtja në Qendrat e identi-fikimit dhe të dëbimit bëhet, nëpërgjithësi, pas dhënies sëmasës së dëbimit. Kohëzgjatja embajtjes mund të shkojë nga 30ditë deri në 18 muaj, në rastvështirësish për riatdhesim (zg-jatja e afatit vendoset ngagjykatësi i paqes për periudhadymujore).Me mbarimin e këtij afati, nësenuk ka qenë akoma e mundur tëkryhet riatdhesimi i të huajit,Kuestori e urdhëron të largohetnga territori brenda 7 ditëve,duke i dhënë edhe biletën eavionit për t’u kthyer nëvendlindje.Të huajit që pa një motiv tëjustifikuar nuk largohet, mundt’i jepet një gjobë nga 10 mijëderi në 20 mijë euro, si edhe njëurdhër i ri dëbimi që shoqërohetme mbajtjen përsëri në Cie.

Programe të riatdhe -simit të asistuar

Mes rregullave të reja është fu-tur një normë e re që parashikonaktivizimin e programeve të riat-dhesimit të asistuar. Pranimi i tëhuajit në këto programe riatd-

hesimi në dëshirë dhe të asistu-ar ka për pasojë ndërprerjen emasave të dëbimit (me përjash-tim të rasteve kur këto masajepen për motive rrezikshmëriesociale të të huajit) dhe tëmasave të kufizimit të lirisë. Pra-nimi në programet e riatdhes-imit të të mbështetur nukparashikohet për të huajt qëkanë marrë njëherë pjesë në to,që kanë marrë masën e dëbimitpër arsye të rrezikshmërisë aponë rast se i huaji ka shkelur nor-mat e ri-hyrjes dhe masat e mar-ra nga Kuestori. Nuk mund tëndjekin këto programe riatdhes-imi as të huajt që kanë marrëdëbimin si pasojë të një sen-tence penale.Së fundi, dekreti i kthyer në ligjparashikon që kthimi mbrapshtapo ekzekutimi i dëbimit i per-sonave me aftësi të kufizuara, itë moshuarve, i të miturve, ipjesëtarëve të familjeve me njëprind e bij të mitur, apo i vikti-mave të dhunës psikologjike,fizike o seksuale, të bëhet memënyra të pajtueshme me situ-atat e veçanta personale të veri-fikuara më parë.

Të miturit e pashoqëruar

Ligji i konvertimit të dekretitparashikon, me një shtesë nënenin 32 të Tekstit Unik mbi imi-gracionin që leja e qëndrimitmund të lëshohet për arsyestudimi, për futjen në tregun epunës ose për punë të varur apoautonome, me arritjen e moshësmadhore, të miturve jokomuni-tarë të pashoqëruar të besuarapo të vënë nën tutelë, pasmendimit pozitiv të Komisionitpër të miturit e huaj, apo të mi-turve të huaj të pashoqëruar qëjanë pranuar për një periudhë jomë të vogël se dy vjet në një pro-jekt të integrimit shoqëror dheqytetar të administruar nga njëent publik apo privat që ka për-faqësim kombëtar dhe që sido-qoftë është i regjistruar nëregjistrin e ngritur pranë Presi-dencës së Këshillit të Ministrave.

Aksident rrugorHumb jetën 38 vjeçari VlashiDurim Vlashi humb kontrollin e makinës, përplaset me

një rrap. Aksidenti në 3 të mëngjesit, në fshatin Villor-

ba të Trevisos. Ndërron jetë teksa e çonin në spital

Shpejtësia elartë, makinaqë del nga kon-

trolli dhe përplasjae fortë pas një rrapi.Kjo ka ndodhur paka shumë në 3 tënatës duke gdhirë28 gushti nëlokalitetin Venturalitë Villorbas nëprovincën e Trevi-sos, aksident në tëcilin ka gjetur vdek-jen shoferi, DurimVlashi, një shqiptar38 vjeç që jetonte në

Treviso.Sipas policisë rru-gore që ka shkuar nëvendngjarje bashkëme zjarrfikësit,Vlashi vinte ngaSpresiano në drej-tim të Trevisos. Ajopjesë e rrugës ështëe drejtë dheveçanërisht në atëorë të natës që nukka trafik, të fton t'iashkelësh gazit.Vështirë të thuhetçfarë ka shkatuaraksidentin, ndoshta

e ka zënë gjumi apoka pasur ndonjëshqetësim të paprit-ur shëndetësor, faktështë që për një çastmakina i ka dalë ngakontrolli. Fiati Pun-to i Vlashit ka dalënga rruga dhe ështëpërplasur me njënga rrapet buzë saj.Në përplasje 38vjeçari ka marrëplagë të rënda dheka ndërruar jetë nëambulancën që po eçonte në spital.

”Me rregullat e reja ndalimi iri-hyrjes zgjat nga 3 deri në 5vjet dhe mund të jetë më ilartë vetëm në rastet e dëbimitpër motive rrezikshmërie.

gjithnjë ka thënë se donte veçtë ndihmonte fqinjin e tij. Përpara gjykatësit, ka shp-jeguar avokati, Antonio D'Orzi,Ndreu "ka nisur të qajë e ka sh-pjeguar se përpiqej vetëm t'ijepte një dorë Gomilës, që je-tonte ne Castelfiorentino për-ballë shtëpisë së tij, ka tre fëmi-jë e që prej kohësh i kërkontet'i jepte punë për të fituarndonjë para". Ndreu ka shp-jeguar gjithashtu se është arti-ca i thjeshtë, në sektorin eizolimit të çative dhe që punonvetëm. Sipas rrëfimit të tij,ditën e tragjedisë kishte marrëme vete Gamilën për të trans-portuar ca materiale që do t'iduheshin për punën që do tëkryente në kapanon.Gjithsesi mbi Renato Ndreunrëndojnë akoma akuzat e rën-da të vrasjes nga pakujdesia,punësimit të klandestinëvedhe të mosrespektimit të nor-mave të sigurisë në vendin epunës

”Për ASGI-n janë shkelur“parimet kushtetuese tëbarazisë dhe të arsyesh-mërisë, për të cilat ështëshprehur edhe Gjykatakushtetuese sipas sëcilës kritere si shtetësiadhe vjetërsia e rezide -ncës përbëjnë elementëdallimi arbitrarë nëse ureferohen të drejtës përshërbime sociale qëkanë për qëllim përf-shirjen shoqërore”.

KRAHINA VENETO

Ka edhe italianë të rinj në kampi-onatin botëror të atletikës së lehtëqë nisi më 27 gusht në Daegu, në

Korenë e Jugut.Jean-Jacques Nkouloukidi, me babakongolez dhe nënë haitiane, është 19-vjeçar i rritur në Ostia të Romës dhe dotpërfaqësojë Italinë në garën e 50 kmmarshim. Padyshim më e shpejtë ështëgara e Jacques Riparelli, 18-vjeçar mebaba italiane nënë nga Kameruni, që je-ton që kur ishte i vogël në provincën eVenecias dhe do të marrë pjesë nëstafetën 4X400.Mes atleteve vajza, hedhja e shtizësshpreson te Zahra Bani, vajzë e një ital-iani dhe një somalezeje, e lindur 31 vjetmë parë në Mogadisho dhe që jeton nëGiaveno të Torinos që kur ishte dhjetëvjeç. Ndërsa 28-vjeçarja Libania GrenotMartinez, italo-kubane që ka marrështetësinë italiane për martesë, do tëjetë në pistë për stafetën 4x400.

Nuk është për t’u çuditur që në delega-cionin e kaltër ka vetëm një atlet me tëdy prindërit imigrantë të huaj, me gjithënumrin e lartë të të rinjve të brezit tëdytë që praktikojnë sportin në Itali, edhenë nivel profesionistësh. Problemi është

që për shumicën dërrmuese të tyre, tëbëhen italianë është shumë e vështirë,për shkak të ligjit të shtetësisë.E njeh mirë këtë problem EusebioHaliti, 19 vjeç kampion italian i të rinjvenë 400 metra indor dhe në pistë. Ka lin-dur në Shqipëri dhe jeton në Itali që prejvitit 2000 por vetëm nga 2002-shi ështëregjistruar si rezident në komunë: kësh-tu që mund të kërkojë shtetësinë ital-iane vetëm në vitin 2012, tepër vonë përtë realizuar ëndrrën e tij që të marrëpjesë në olimpiadën e Londrës mefanellën e Italisë.Rasti i tij ka përfunduar deri në Parla-ment, kur pak javë më parë deputetët ePD-së Francesco Boccia dhe MicheleVentura i kanë kërkuar qeverisë të mosdiskriminojnë të rinjtë, që “edhe psekanë lindur apo janë rritur në Itali dhendihen italianë, konsiderohen gjithsesitë huaj”.

Elvio Pasca

Uhap më 31 gusht edicioni i68-të i Festivalit ndërkom-bëtar të kinematografisësë Venecias që mes fil-mave të shumtë në

konkurs ka në garë edhe filma dedikuartemës së imigracionit.Më 5 shtator është radha e "boat-peo-ple". Një varkë që do të mbërrijë mbitapetin e kuq të Lagunës me imigrantëte saj nga Senegali, Bregu i Fildishtë dheBenini. Është e veçantë gjetja promo-cionale e regjisorit Guido Lombardi përtë prezantuar filmin e tij "Là-bas-Edu-cazione kriminale".Filmi italian, i vetmi në garë në sek-sionin "Settimana della Critica", rrëfenditët dramatike të dhunës ndaj imi-grantëve zezakë në Castel Volturno. Nëqendër të filmit është historia e një të riujokomunitar që vjen në Itali plot sh-presë por të cilit i duhet të përballet mepërditshmërinë e vështirë dhe të egër.Gjithnjë mbi temën e imigracionit,por jo në konkurrim, është filmi i Er-manno Olmit "Il villaggio di cartone" icili denoncon një humanitet gjithnjë eme më pak vlera e solidaritet ku "tëbraktisurit e vërtete të Ungjillit janëtashmë imigrantët".Pritje e ethshme për "Terraferma" nëgarë për çmimin "Leone d'Oro 2011" tëEmanuele Crialeses që trajton temën eimigracionit dhe të përballjes së kultur-ave të ndryshme. Filmi, që shfaqet më 4dhe 5 shtator në Venecia, dhe nga 7shtatori në sallat e kinemave, rrëfenmiqësinë mes dy grave: njëra lampe-duzana të cilës i ka vdekur burri në detdhe tjetra klandestine në arrati. E gjithëkjo në ishullin e Lampedusas të ndarë

dysh mes dëshirës për turizëm dhefrikës së zbarkimeve.I pranishëm në seksionin "Contro-campo italiano" (ku konkurrojnë ten-dencat e reja të kinematografisë ital-iane) do të jetë filmi i shumë përfolur i

Francesco Piaternos, "Cose dell'altromondo", me protagonist DiegoAbadantuono-n në petkun e një sipër-marrësi racist dhe pronar i një tele-vizioni privat në veri-lindje të ItalisëPolemika të shumta janë ndezur nëweb rreth filmit nga qytetarë të krahinësVeneto. Në film (me titull "Çështje të njëtjetër bote"), Abadantuono përdormjetet e komunikimit që disponon përtë predikuar idetë e tij mbi një botë pa tëhuajt dhe mbi padobinë e tyre nëshoqërinë italiane duke ulërirë sloganesi "Bashkëjetojmë me fundamentalistëislamikë, arixhinj, shqiptarë të ndyrë:merrni devenë e kthehuni në shtëpi!".Dhe një ditë të bukur, lutjet e sipër-marrësit Abadantuono bëhen plotëso-hen dje papritur e pa kujtuar, nga qytetii vogël ku jeton zhduken të gjithë joko-munitarët. Duke nxjerrë kështu në duk-je nevojën e pranisë së imigrantëve sidhe rëndësinë e tyre në tregun e punës.Por paraqitja e Venetos si krahinëraciste dhe ksenofovenuk u pëlqen ital-ianëve të veri-lindjes së Italisë që qoftëgjatë xhirimeve, qoftë në paraqitjen efilmit në fillim të gushtit, kanë protestu-ar ashpër e kanë kërkuar me forcë "bo-jkotoni filmin!" që e konsiderojnë fyesdhe racist.Edhe ndonjë nga administruesit ven-dorë nuk ka pasur ide shumë tëndryshme nga banorët, aq sa kryetari ikomunës së Trevisos, për shembull, nuki dha mundësi trupës të xhironte në

qytet disa skena, leje që ia dha, përshembull, kryetari i komunës Bassanodel Grappa.Për regjisorin Patierno, gjithë këtopolemika nuk janë veçse tregues të fak-tit që "ka vënë gishtin në plagë".E me gjithë polemikat e ashpra tëgushtit, "Cose dell'altro mondo", ështënjohur nga ministria e Kulturës si filmme interes kulturor kombëtar. Tashmë,nga 3 shtatori po shfaqet në kinema përpublikun e gjerë.Më 31 gusht festivalin e hapi GeorgeClooneyt, me "The Ides of March", filmii tij i katërt si regjisor ku edhe luan edhesi aktor. Filmi, me Ryan Gosling, PhilipSeymour Hoffman, Paul Giamatti, fletpër një të ri idealist, ekspert komuniki-mi, në shërbim të Guvernatorit Morrisnë garën e për president i ShBA-së, tëpërfshirë dashje pa dashje në çështjekorrupsioni.Në garë për Luanin e Artë, që jepet më10 shtator, janë njëzetetre filma. Figuratë njohura të kinemasë botërore do tëkonkurrojnë për çmimin e madh, sikanadezi, David Cronenberg ("A dan-gerous method"), regjisori nga HongKongu, Johnnie To ("Life without princi-ple"), rusi Alexandre Sokurov ("Faust")dhe amerikani, Todd Solondz ("DarkHorse"). Por edhe autorë të rinj si An-drea Arnold ("Wuthering Heights"), AmiCanaan Mann ("Texas Killing Fields"),Steve McQueen ("Shame").Ky Festival i 68-të shënon gjithashturikthimin e Abel Ferrarës me një filmmbi fundin e botës: "4:44 Last Day OnEarth" dhe atë të William Friedkin, me"Killer Joe".

Janë protagonistët e filmave të Festivalit të 68-tëtë Filmit. Të filmit “Là-bas” i regjisorit GuidoLombardi, “Terraferma” i Emanuele Crialese,“Cose dell'altro mondo” i Francesco Patierno

ImIgrAntëtzbarkojnë nëVenecIA

”Abadantuono përdor mjetet ekomunikimit që disponon për tëpredikuar idetë e tij mbi një botëpa të huajt dhe mbi padobinë etyre në shoqërinë italiane dukeulërirë slogane si "Bashkë -jetojmë me fundamentalistëislamikë, arixhinj, shqiptarë tëndyrë: merrni devenë e kthehu-ni në shtëpi!"

itali9 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

Italianët e rinj në botërorin e atletikësNë delegacionin italian në Korenë eJugut edhe katër italianë me mbie -mër të huaj. Por për të rinjtë e brezit tëdytë mbetet ende e vështirë të veshinfanellën italiane. E di mirë shqiptariEusebio Haliti

Eusebio Haliti

11 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

Nga Ardian VEHBIU

Sikurse u njoftua në shtyp, Pres-identi i Republikës ShqiptareBamir Topi vizitoi ditët e paratë gushtit qytetin e Barit, nëItali, ku edhe dekoroi, ndër të

tjera, Komunën e Barit me "Medaljen eMirënjohjes".Në ceremoninë e dekorimit, Presi-denti ndër të tjera tha:Është një kënaqësi e veçantë për mua

që të marr pjesë në këtë aktivitet për tëpërkujtuar një ngjarje të rëndësishmenë memorien e dy vendeve tona mike,Italisë dhe Shqipërisë. Ky është 20-vje-tori i mbërritjes në portin e Barit të ani-jes "Vlora", në bordin e së cilës ishin fu-tur mijëra emigrantë shqiptarë, dheemocionet vazhdojnë dhe pas 20 vitesh,që ëndërronin një jetë më të mirë, dukelënë pas regjimin totalitar, dhe dukegjetur tek populli i Pulias dhe i Barit, sidhe tek autoritetet italiane një mikprit-je dhe solidaritet të madh njerëzor, tëpaharrueshëm për të gjithë shqiptarët.Medalja u dha me këtë motivacion:Me mirënjohje të thellë Komunës së

Barit dhe gjithë popullit të Rajonit tëPuljas, për solidaritetin e rrallë dhepërkrahjen e pakufishme që i dhanë nëmomente të vështira dhe dramatike, 20vjet më parë, mijëra qytetarëve shqip-tarë që mbërritën në Portin e Barit, nëkërkim të një jete më të mirë.Ndonjë komentator, në mediat eafërta me qeverinë, vuri në dukje senuk kishte asnjë arsye për këtë deko-rim, meqë ngjarjet dhe incidentet e 20vjetëve më parë, në gusht të vitit 1991në portin e Barit, kanë shkruar një ngafaqet me të zeza dhe më të turpshme tëmarrëdhënieve italo-shqiptare.Meqë kam qenë vetë në Itali në atokohë dhe i kam ndjekur nga afër inci-dentet me refugjatët shqiptarë, mëduhet të pranoj se mbeta gojëhapurme gjestin e Presidentit Topi.Sikurse nuk është sekret, ka pasur dy

valë të mëdha refugjatësh shqiptarëdrejt Italisë: në mars të vitit 1991 dhenë gusht të vitit 1991. Nëse komuna eBarit duhej dekoruar patjetër, kjoduhej bërë për pritjen e mirë që iu bërefugjatëve në mars, ose gjatë ekzodittë parë.Përkundrazi, ekzodi i dytë, në mes tëstinës turistike verore, u shoqërua memasa të rrepta kundër të ardhurve, tëcilët i mbyllën me forcë në stadiumin evjetër të Barit, ku i lanë të piqen në diellme ditë të tëra; pastaj i nxorën që andejdhe, me dredhi, i riatdhesuan me urëajrore.Askush nuk mendon të bëjë me fajautoritetet e komunës së Barit për këtëkatrahurë humanitare; vendimet mer-reshin në instancat më të larta tështetit italian; sepse kriza e shkaktuarprej refugjatëve kishte përmasa kom-bëtare. Pas vështirësive të marsit 1991,qeverisë italiane i mungonte edhe vull-neti politik edhe logjistika, për t'i bërëballë këtij ekzodi të dytë njëlloj si tëparit, ose duke i përthithur refugjatëtnë qendrat e strehimit të përkohshëm;në një kohë që edhe vetë opinioni pub-

lik ishte kundër një ndërmarrjeje tëtillë.Për fat të keq, në fjalën e vet, Presi-denti Topi i referohet shprehimishtmbërritjes në Bari të anijes "Vlora" tëngarkuar me refugjatë në gusht të 20vjetëve më parë, çka ia largon lexuesitçdo dyshim: ai u shpreh mirënjohjenautoriteteve italiane për një fiasko që,këto vetë, do të kishin dashur ta har-ronin.Nuk dua të spekuloj shumë për ar-syet e këtij gabimi, të cilin duhej takishin kapur, të paktën, këshilltarët ePresidentit. Ndërkohë, po sjell këtudisa fragmente nga libri La Scopertadell'Albania, Edizioni Paoline 1996, qëkemi shkruar së bashku me Rando De-volen dhe ku jemi ndalur, ndër të tjera,edhe në mënyrën si i trajtoi shtypi ital-ian incidentet me refugjatët gjatë atyreditëve të nxehta të gushtit 1991. Edhepse libri nuk është kronikë, as histori edyndjeve të shqiptarëve drejt brigjevetë Italisë në ato vite, materiali në vijimpërmban aq citime dhe referime aut-entike, sa të provojë se kjo medalje nukduhej dhënë.

Fragmentet e mëposhtme i kam nx-jerrë nga një përkthim imi i një kapitul-li të librit, i cili u botua vjet në RevistënPërpjekja (26-27).[...]Në ditët e para të gushtit 1991, gjend-ja e jashtëzakonshme për shkak tërefugjatëve kthehet sërish në plan tëparë: eksodi po përsëritet dhe anijet embushura me shqiptarë po u afrohenedhe një herë tjetër brigjeve të Puglia-s.Gazetat japin alarmin me tituj tëkumbueshëm: "Pushtimi shqiptar","Kthehen të dëshpëruarit e detit" (LaRepubblica, 8 gusht 1991), "Shqiptarët,eksod biblik" (Il Giornale, 9 gusht1991). Sikur të ndiqnin ndonjë skenar,përsëriten "skenat apokaliptike", nënjë "atmosferë histerie kolektive", me"imazhet halucinante" të "anijeve qëshfaqen kudo" e të "çurgave njerëzoreqë rrjedhin prej mureve të anijeve." Tësapoardhurit, me "fytyra të drobitura,sy të përshkënditur nga lodhja dhe tëpangrënit, flokë të gjatë e të shpupurit-

MEDALJE PËR FERRAGOSTOSikurse u njoftua në shtyp, Presidenti i Republikës Shqiptare Bamir Topi vizitoi ditët e para tëgushtit qytetin e Barit, ku edhe dekoroi, ndër të tjera, Komunën e Barit me "Medaljen e Mirën-johjes".Ka pasur dy valë të mëdha refugjatësh shqiptarë drejt Italisë: në mars të vitit 1991 dhe në gushttë vitit 1991. Ekzodi i dytë, në mes të stinës turistike verore, u shoqërua me masa të rreptakundër të ardhurve, të cilët i mbyllën me forcë në stadiumin e vjetër të Barit, ku i lanë të piqennë diell me ditë të tëra; pastaj i nxorën që andej dhe, me dredhi, i riatdhesuan me urë ajrore. Për fat të keq, në fjalën e vet, Presidenti Topi i referohet shprehimisht mbërritjes në Bari të ani-jes "Vlora" të ngarkuar me refugjatë në gusht të 20 vjetëve më parë, çka ia largon lexuesit çdodyshim: ai u shpreh mirënjohjen autoriteteve italiane për një fiasko që, këto vetë, do të kishindashur ta harronin.

Foto Vittorio Arcieri

shqiptarishqiptaril'albanese d'italiaitalisëii italisë

vijon në faqen 14

Nga Corrado GIUSTINIANI

Më 8 gusht 1991, anijashqiptare e mallraveVlora, mbërriti në portine Barit, e tejmbushur merefugjatë nga Shqipëria.

Autoritetet e qytetit dhe rajonit, membështetjen e agjencive të lajmeve,gazetave lokale e jo lokale apo lajmevetelevizive, përkujtuan ngjarjen si një llojfeste të ndjenjës së mirëpritjes, tanimëe humbur.Por ngjarjet kanë pasur një rrjedhë tëndryshme: imigrantët fillimisht u mbyl-lën në stadiumin e vjetër Della Vittoria,dhe më pas u riatdhesuan për nëShqipëri. Gjendje shëndetësore emjeteve tona të komunikimit duhet tëjetë e lëkundur deri sa dembelizmi pen-gon rindërtimin e ngjarjeve, të bu-jshme, që kanë ndodhur vetëm njëzetvjet më parë. Le të shohim pra se kanëshkuar gjërat, duke ndjekur kronikat easaj kohe.Anija Vlora, mbërrin nga Durrësi, gatipa karburant, mundohet të hedhe spi-rancën në Brindisi, por nuk pranohetdhe drejtohet për në Bari. Në bord kaedhe njerëz të armatosur, përveç imi-grantëve në arrati nga 45 vjet regjimi ko-munist, tanimë i shkërmoqur, ka dhegra e fëmijë. Komandanti Halim Mi-laqui i rrëfen gazetarit Antonio Padalinotë revistës Panorama se anija e tij kishtembërritur në port nga Kuba, plot mesheqer, dhe shkarkimi i saj nuk kishtepërfunduar akoma, kur e pa që po afro-hej ky det njerëzish. Atëherë jep urdhërqë të fillojë lundrimi, por disa milicë, qëkanë arritur të hipin, i vënë një thikë nëfyt dhe e detyrojnë të kthehet prapa përtë marrë të gjithë ata njerëz.Sa janë në bord? Gazetat e 9 gusht1991 shkruajnë për 11 000 persona,ndërsa në kronikat e sotme flitet për20.000. Një gjë është e sigurt, ishte njëmorì mbresëlënëse njerëzish, e shumëprej tyre ishin kapur edhe në shtizën eflamurit. Fotografitë e Luca Turi dhe Vit-torio Arcieri janë tronditëse dhe kanëpërjetësuar edhe njerëz që, pas mbër-ritjes në port, janë hedhur në ujë ngaanija.Në orën 11e 30 lumi i njerëzve ndod-het në platformë. Kërkojnë bukë dheujë. Vlora është kthyer në një nevojtoreme erë të keqe. Policia i drejton të gjithënë stadiumin e vjetër të futbollit, nepritje të vendimeve.Kryeministri, Giulio Andreotti, diktonnga Roma këtë deklaratë: "Nuk jemi ab-solutisht në gjendje të mirëpresimshqiptarët që po dynden në brigjet ital-iane dhe vetë qeveria e Tiranës është

dakord me ne që ata duhet të riatdheso-hen në vendin e tyre" Në stadium plasrevolta.Më të rinjtë shkulin pllakat e shkallëvedhe hedhin gurë kundër policisë. Për-leshje të ashpra zgjatën tre ditë, më tëdhunshmet qenë ato të së dielës, më 11gusht, me 40 të plagosur mes policisëdhe një numër i pacaktuar mesprotestuesve.Shqiptarëve u jepet ushqimi dhe ujinga qielli, më thasë të hedhur nga he-likopterët. Janë skena Apokalipsi.Ndërkohë organizohet operacioni më imadh i riatdhesimit në historinë e re-publikës. Në të marrin pjesë 11 avionëushtarakë C130 dhe G222, së bashkume tre Super80 të Alitalia-s dhe moto-barka si Tiepolo, Palladio dhe Tiziano,në të cilën hipën klandestin gazetari i IlMessaggeros Marco Guidi. Ai u hoq sishqiptar për të mund të njohur historitëe imigrantëve. Në fillim shumë prej tyrenuk e dinë se po i kthejnë. "Është evërtetë që do na çoni në Venecia?" pyetnjëri ekuipazhin, sipas rrëfimit të Mar-co Guidi.Të riatdhesuarit qenë 17 mijë e 400,më shumë nga pasagjerët e Vlorës (epërsërisim sipas shifrave të asaj kohe),sepse u riatdhesuan edhe imigrantë qëkishin mbërritur me anije të tjera.Mbetën në Itali 1.500 vetë që kishinparaqitur kërkese për stremi politik.Gianni De Michelis, ministër i Punëvetë Jashtme, fluturoi për në Tiranë për tëilustruar një plan italian ndihme: 90miliardë lireta për ushqime, 60 miliardëpër industrinë dhe furnizimet për hap-jen në tetor të shkollave, dhebashkëpunim në rendin publik për tëparandaluar ikje të tjera. Në Parlamentpati polemika mbi metodat e rrepta,madje brutale, të këtij operacioni.Shumë më pak mbi thelbin e tij. Në njëkonferencë shtypi deputetët e Pds (Par-tia Demokratike e sotme) "megjithësekuptojmë vendimin e dhimbshëm përriatdhesimin e refugjatëve në Shqipëri"ata denoncuan "zgjedhjen e pamend-uar për të mos respektuar të drejtat enjeriut, duke u mohuar atyre një asis-tencë të denjë."Kjo është e vërteta e fakteve, qëaskush sot nuk mund t'i ndryshojë.Megjithatë, në ato vite, Italia nëpërgjithësi dhe Puglia në veçanti dhanëprova shumë të mëdha mikpritjeje. Mëpas mes Romës dhe Tiranës do të lidhetnjë marrëveshje model, e cila arriti tëlehtësojë emigracionin e rregullt të tëshumë shqiptarëve. Por historia e anijesVlora është kjo.

Ilmessaggero.it - Albanesi tutti a casa.La vera storia della Vlora

12 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare shqiptarishqiptaril'albanese d'italiaitalisëii italisë

Historia e harruare anijes VLORA

për herë të parë pikërisht meanijen Vlora, si edhe artikulline Cristiano Martit me titull“Vlora, Barit Medalja emirënjohjes. Topi: ‘Nuk do tëharrojmë kurrë ndihmëntuaj’”.Revista e përjavshmeFamiglia Cristiana, në përvje-torin e mbërritjes së Vlorësnë brigjet e Barit, gjen rastintë flasë për tragjedinë e tëPremtes së shenjtë të 1997-ës.Në shkrimin “Otranto, njëdhimbje për t’u kujtuar” kuj-ton fundosjen e Katër i Radës

që u mori jetën 108 vetëve siedhe për përpjekjet e sotmeIntegra Onlus me kryetareKlodiana Çuka dhe të krye-bashkiakut të Otrantos, Lu-ciano Cariddi, për ta kthyerreliktin në një monument nëkujtim të të gjitha viktimavetë detit.Gazzetta di Mezzogiorno kanë faqen e saj të parë në webtre artikuj mbi eksodin egushtit 1991. Raffaele Nigro,dëshmitar i asaj kohe sotshkruan “Vlora, në atë anijenjerëz në kërkim të shpagim-

it”. “Duhet ‘u jepnim një dorë– shkruan – siç bëri populli iBarit, kryebashkiaku Dalfino,apo imzot Tonino Bello, ndër-sa ministri i Brendshëm iasokohe i mbylli në stadium,vendosi t'u jepte për tëngrënë duke u hedhur paninenga helikopteri e të përdortehidrantët për t'i larë”.Ndërsa Renato Brucoli nëshkrimin me titull “Ato dymotra të pikasura nga domTonino në ferrin e Vlorës”rrëfen ç'ka parë me sytë e tijnë stadiumin e Barit ku shkonbashkë me dom Tonino Bel-lon. “E kujtoj shumë mirë atëçast dalldie... – shkruan mestë tjerash – Barka plot njerëznë rravgim vazhdojnë tëmbërrijnë edhe sot. jo më nëBari, por në Lampedusa.Kanë kaluar 20 vjet”.

Më 5 gusht, Corriere diMezzogiorno, me artikullin“Dhe 20 mijë të dëshpëruaritu kthyen në të burgosur.Zbarkimi i Vlorës 20 vjet mëparë” kujton rrjedhën e ng-jarjeve të atyre ditëve, odis-enë e mëse 20 mijë shqip-tarëve, stadiumin, gënjesh-trat e shtetit italian. Më 6gusht, e njëjta gazetë botonintervistën me Bamir Topin“Bari, porta jonë për në Eu-ropë”. Krah saj edheprononcimin e Guvernatorittë Puglias, Nicki Vendola, qëduke krahasuar mikpritjen e20 vjetëve më parë me atë tësotmen ndaj afrikanëve sotnë brigjet e Lampedusasthotë “Pas 20 vjetëve, gjëratjanë përkeqësuar”.

(ke.bi)

8 GUSHT 1991 – 8 GUSHT 2011

Mbërritja e anijes Vlo-ra me mbi 20 mijëshqiptarë në portin

e Barit, më 8 gusht të vitit1991, fotot e mrekullueshmetë Luca Turit apo VittorioArcierit, filmimet e atyreditëve, zunë ditët e para tëgushtit të këtij viti hapësirë tëgjerë në mediat italiane. Ibëhet jehonë edhe medaljesqë presidenti i Republikës sëShqipërisë Bamir Topi i jepqytetit të Barit.Edicioni i Barit i të përdit-shmes La Repubblica në faqetë parë kujton 20 vjetorin embërritjes së Vlorës në Barime një shkrim të Antonio diGiacomos me titull “20 vjetëte Vlorës. Nderime për krye-bashkiakun Dalfino”, njëvideo-intervistë me Kledi Ka-diun, që në Itali ka ardhur

20 VJETORI I EKSODIT NË MEDIAT ITALIANE

Më 8 gusht 1991, anija Vlora mbërriti në portin e Barit. Më 8 gusht 2011, autoritetet e qytetit dhe rajonit, membështetjen e agjencive të lajmeve, gazetave lokale e jolokale apo lajmeve televizive, përkujtuan ngjarjen si një llojfeste të ndjenjës së mirëpritjes, tanimë e humbur.Tre ditë më parë, presidenti i Shqipërisë Bamir Topi i dorë-zoi kryetarit të Bashkisë së Barit, Michele Emiliano,“Medaljen e Mirënjohjes", me motivimin: "Me mirënjohjetë thellë Komunës së Barit dhe gjithë popullit të Krahinës sëPuljas, për solidaritetin e rrallë dhe përkrahjen e pakufishmeqë i dhanë në momente të vështira dhe dramatike, 20 vjetmë parë, mijëra qytetarëve shqiptarë që mbërritën në Portine Barit, në kërkim të një jete më të mirë".Por historia e anijes Vlora ishte një tjetër...

ËNDËRRIMTAR LIND,MILIONER BËHESH.Nëse nuk ke mbushur 18 vjeç, nuk mund të luash.

MUND TË FITOSH JACKPOTINMILIONER.

SIGNORINA,UNA

SCHEDINA!

A I KE SHTATË LIQENET E LURËS

NË KOPËSHT?

Veç kësaj, shumë lehtë mund të kalo-het nga frika ndaj sëmundjeve nëfrikën ndaj ndotjes - jo vetëm ngamikrobet, por edhe nga modele socialedhe të sjelljes që mund të vënë nërrezik baraspeshën sociale, mbi tëcilën themelohet identiteti i qytetaritperëndimor.[...]Kur shqiptarët nisën dyndjen e dytëdrejt Italisë në gusht të vitit 1991, u dukqartë se autoritetet italiane u kapënsërish të papërgatitur nga vala e re erefugjatëve. Pas një vendimi që më pasu kritikua rëndë, mijëra të ikur u çuan("deportuan" ishte termi i përdorurnga të dërguarit e mediave) në stadiu-min e vjetër të Barit, në pritje të për-fundimit të procedurave të riatdhes-imit.Afrimi i stadiumit me kampin e

përqendrimit nuk shmanget dot; nëkomentet e hidhura të gazetave nxjerrkrye shpesh krahasimi me ngjarjet nëKilin e Pinochet-it; ndonjë tjetër kuj-ton stadiumin "Roland Garros" nëParis, i cili u përdor në mënyrë të ng-jashme nga nazistët gjatë Luftës IIBotërore.Çfarë ndodhi pastaj në stadium kambetur, në disa aspekte, mister sot ekësaj dite. Të braktisur nën diellinpërzhitës të gushtit, pa shërbime san-itare, pa ujë (me përjashtim të çka uvinte prej zorrëve të zjarrfikësve), tëushqyer prej helikopterëve dhe të ftu-ar, pa pushim, nëpërmjet megafonavetë policisë, që t'u dorëzoheshin au-toriteteve për t'u kthyer pastaj në atd-he, refugjatët prej Shqipërie nisin njëluftë prej të dëshpëruarish që tëmbeten në Itali.

Titujt e gazetave flasin qartë: "Re-voltë në stadiumin kamp përqendri-mi", "Beteja e Bari-t" (La Repubblica, 9gusht). Shkruan Barbara Palombelli:"Zanati i të jetuarit për më shumë se 12000 shqiptarë [...] nuk përshkruhet dot.Kush thyen këmbën duke kapërcyermurin, kush fut një shtizë çorapesh nëvaginë, pritet me thikë që të përgjaketaq sa të mundet [...]; kush tjetër nuk ipërmend fëmijët që kanë humburvetëdijen nga etja, por parapëlqen t'ilërë ashtu me orë të tëra." MassimoNava, në Corriere della sera, 9 gusht:"Europa pa mure dhe pa kufij do ta ku-jtojë gjithnjë ndëshkimin e pafund tëkëtij kampi përqendrimi. Nga ekranete TV-së, Italia teksa përgatitet përpushimet verore ndjek imazhe vuajt-jesh të llahtarshme, aq sa e ka tëvështirë të besojë se gjithë kjo ështëduke ndodhur pikërisht këtu."Në një editorial me titull "Surpriza ehidhur nga Tirana" (La Stampa, 9gusht 1991) Lorenzo Mondo vëren:"Do të na mbeten për shumë kohë nëmendje imazhet e fundit të dramësshqiptare. [...] Stadiumi i shndërruarnë kafaz, ku mijëra vetë kërkojnë nëndiellin përvëlues një shishe ujë teksapërgatitin arratisjen e dëshpëruarnëpër rrugët e Barit, skandalisht të ten-dosur midis pafajësisë dhe arro-gancës… Janë ngjarje që ngjallinmëshirë, frikë dhe zemërim."Pas vuajtjes, ia beh dhuna: po psevallë? "Një dyshim endet në mendjet eforcave të rendit: refugjatët janë, nëmasë të madhe, ish të burgosur" (LaRepubblica, 9 gusht). Ndërsa Corrieredella sera i 10 gushtit: "të katandisur sibishat në kafaz, refugjatët janë të frik-shëm. Janë vandalë të xhindosur."Ndërkohë, pas dy-tre ditësh me trak-tativa që nuk çuan gjëkundi, gjendja

14 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

ur, duket sikur janë arratisur ngandonjë kamp përqendrimi. Pa e diturse këtu do t'i priste një kamp tjetër [...].Gjithë ditën e ditës, nën një diell tëpamposhtur, ecin këmbëzbathur mbiasfaltin e zbutur nga zhegu [...] nëkolona që të bëjnë të përfytyrosh njëgjykim universal të parakohshëm"(Barbara Palombelli, La Repubblica, 9gusht 1991).Një mjek shpjegon: "janë skelete tëgjalla, të plagosur, të dehidratuar, tëuritur dhe jo vetëm për shkak të udhë-timit dyditor… Të tillë njerëz kam parëvetëm në filmat për Vietnamin" (LaRepubblica, 10 gusht 1991). "Në kra-hasim me valën e parë, tani sheh mëshumë gra, më shumë fëmijë, madjefamilje të tëra. Parakalojnë këmbëz-bathur dëshmitarët e një shoqërie qëpo shpërbëhet: fshatarë, mësues,teknikë, ushtarakë, madje edhe kam-pionë sporti" (Massimo Nava, Corrieredella sera, 9 gusht 1991).Kronikat e të dërguarve të gazetavembushen me dhunë, përdhunime, tëvjella, gjak, goditje thikash, plagë, tështëna, djersë, fëmijë që lëngojnë; kamadje edhe një "të vdekur në hambartë anijes", si për të plotësuar kuadrin.Në Corriere della sera, Enzo Biagi fletpër "një mizëri ditëzinjsh me brekë"(12 gusht 1991).[...]Në gusht 1991 gjendja shëndetësorenisi të pikturohej me ngjyra edhe mëtë errëta e me tone edhe më apokalip-tike. Edhe një herë, mbërritja e tur-mave në Bari ngriti nga varri mitinstërgjyshor të Tjetrit si sjellës sëmund-jesh.Në të vërtetë, këtë radhë refugjatëtshqiptarë e panë veten në rrethanashëndetësore shumë të rënda: ugrumbulluan me forcë në një stadium,për t'u lënë atje të kequshqyer, pa ujëe pa shërbime sanitare, nën diellindjegës të verës mesdhetare.Megjithatë, miti nuk u mjaftua meaq. Sëmundjen mediat italiane nisënta shohin si ndonjë cilësi intrinseke tërefugjatëve, deri në atë shkallë sa pa-sojat e udhëtimit në kushte çnjerëzorenë hambarët e anijeve dhe të trajtimitmë pas në tokën italiane u interpretu-an si shenja të qarta zakoneshhigjienike të këqija."Buletinet mjekësore flasin… përraste të shumta zgjebeje, infeksioneshtë lëkurës, gastroenteriti dhe krizash tëabstinencës nga toksikodipendentët(Il Giornale, 11 gusht 1991).Një mjek që inspekton anijen "Vlo-ra" konstaton "me dhjetëra hemor-ragji që u detyrohen dështimeve spon-tane" (La Repubblica, 9 gusht), ndërsaforcat e rendit flasin për "sëmundje tëshqiptarëve, që nuk ua zë dot emrinnë gojë" (La Repubblica, 10 gusht).[...]Të mbyllur në stadium, shqiptarëtarrinin, gjithsesi, t'ia dërgonin botësnjë mesazh të tyrin të drejtpërdrejtë,me natyrë olfaktive: "Kurrë mos iuafroni stadiumit në drejtim të kundërtme erën. Dalin që andej duhma kutër-buese, si të kishte brenda kërma tëqelbura." (Beppe Gualazzino, Il Gior-nale 14 gusht 1991).

MEDALJE PËR FERRAGOSTO nga Ardian VEHBIU

Afrimi i stadiumit me kampine përqendrimit nuk shmangetdot. Ndonjë kujton stadiumin

"Roland Garros" në Paris, i cili u përdor nëmënyrë të ngjashme nga nazistët gjatë LuftësII Botërore. Të braktisur nën diellin përzhitëstë gushtit, pa shërbime sanitare, pa ujë (mepërjashtim të çka u vinte prej zorrëve të zjar-rfikësve), të ushqyer prej helikopterëve dhetë ftuar, pa pushim, nëpërmjet megafonavetë policisë, që t'u dorëzoheshin autoritetevepër t'u kthyer pastaj në atdhe, refugjatët prejShqipërie nisin një luftë prej të dëshpëruar-ish që të mbeten në Itali.

“

vijon në faqen 11

1 - 15 shtator 2011bota shqiptare15

shqiptarishqiptaril'albanese d'italiaitalisëiiitalise.com

portali i komunitetit shqiptar në Itali

bëhet vërtet kritike. Bërthama e fortë etë mbyllurve në stadium përgatitenpër një luftë pozicioni me këdo që dotë orvatet t'i nxjerrë nga strofka ku janëfutur.Po cilët janë këta të paepur, të cilëtnuk ngurrojnë t'i shpallin luftë po atijshteti, të cilit vetëm pak ditë më parë ikishin trokitur në derë? La Repubblica,14 gusht (titull në f. 2): "Tridhjetë gang-sterë nga Tirana janë në krye të re-voltës; nuk janë të gjithë kriminelë,madje mes tyre do të ketë edhe agjen-të të Sigurimit." Pastaj vazhdon: "Mestë paepurve, bëjnë ligjin dy skuadra tëorganizuara mirë: njëra nga Durrësidhe tjetra, më e organizuara e më efuqishmja, e përbërë nga 30 djelmoshaqë vijnë të gjithë nga e njëjta lagje eTiranës: Rruga Bardhyl. Diçka e ng-jashme me një bandë huliganësh, njënga të shumtat që u formuan befa-sisht, në hapësirën midis shembjes sëdiktaturës dhe lindjes së ndrojtur tëdemokracisë."Il Giornale e 11 gushtit parapëlqennjë hipotezë tjetër: "Shqipëria - thuhetnë rrugët e Barit - na ka dhuruar tëdroguarit, të marrët, të papërshtaturit.E bukura është se, për t'i marrëmbrapsht, kërkon edhe të shpërble-het" (Gianni Bucci). Më arsyetuesetingëllon Il Giornale e 15 gushtit: "Ita -lianët gabuan kur vendosën të mbyllinnjë lukuni të egër njerëzish të dësh-përuar në stadium, duke e transfor-muar këtë, faktikisht, në një kamppërqendrimi kryengritës. Shqiptarët,nga ana e tyre, gabuan kur erdhën tëkërkojnë mikpritje me leva, thika,armë zjarri; duke shkatërruar dhe vënëzjarre; duke sulmuar, si buaj të çmerit-ur, forcat tona të rendit, të duruara mëtepër se ç'duhej."Vëzhguesve të tjerë nuk u shpëtojnëdetaje të dorës së dytë. Sipas BeppeGualazzini-t, të Il Giornale, mes shqip-tarëve të mbyllur në stadium ka"pllakatistë të zotët dhe kaligrafistë"("ITALIA, AIUTACI"), "përkthyes tëzotët", "intendentë të zotët (kanëhequr mënjanë rreth 10 000 racione,për t'i bërë ballë rrethimit)", "ekspertëtë gueriljes", "kapo që dinë të negocio-jnë me diplomaci të rrallë", madjeedhe "tipa që janë në gjendje të për-ballojnë intervista të gjata në gjerman-

isht me një televizion të atyre anëve"(14 gusht).Enigma vjen e thellohet edhe më,kur policia e pushton me dredhifortesën stadium: "Deri dje, autoriteteti përshkruanin si 'bërthamë të fortë' tëpërbërë nga gangsterë dhe delinkuen-të të zakonshëm; por tani u zbulua sepjesa më e madhe e tyre janë familje,

me gra dhe fëmijë" (Il Giornale, 15gusht). Ja edhe trofetë që iu kapënekspertëve të gueriljes, pas zbrazjespërfundimtare të stadiumit: (La Stam-pa, 13 gusht 1991): "pistoleta: 13,kallashnikov: 1, pushkë: 1, mushqetë:1, thika: 16, sasi të mëdha muni-cionesh".[...]Problemi mund të shtrohet kështu:pse ndodhi gjithë kjo dhunë e kotë nëstadiumin e Barit? Mos ishte vetëm njëshpërthim zemërimi, pas ikjes sëvështirë dhe plot sakrifica; ose njëreagim i shpërpjesëtuar ndaj zhgën-jimit dhe braktisjes? Apo mos ishte njëdhunë "e importuar" nga Shqipëria,nëpërmjet gangsterëve të RrugësBardhyl dhe ish të burgosurve or-dinerë; ose, më keq akoma, e pro-vokuar nga agjentët e policisë sekretetë diktaturës?

Teza e dytë, pas gjase, fitoi ndaj sëparës dhe mbijetoi në trajtat e mitit,meqë fshihte në vetvete justifikiminpër gjithçka të turpshme në Bari; dhe umirëprit me psherëtima lehtësimi prejtë gjithë atyre që ishin ndier në faj përçka kishte ndodhur. Dhunën institu-cionale ndaj kujt kishte kërkuarmikpritje në Itali dhe bindjen se nga

ajo situatë nuk mund të dilej veçse mevendosmërinë e forcës bruto (e cilanuk veproi dot ndaj dredhisë levantinetë mashtrimit) publiku italian e inter-pretoi, kështu, si përgjigje (sado tëdhimbshme) ndaj dhunës së natyr-shme që sollën me vete turmat eshqiptarëve.Ja, më në fund, një vlerësim ishkurtër i ngjarjeve të atyre ditëve,sipas një raporti të Asamblesë Parla-mentare të Këshillit të Europës, dt. 27janar 1992 [përkthimi është imi, me

shkurtime]:Gjatë ditëve të para të gushtit 1991,mijëra shqiptarë arritën në portinperëndimor të Durrësit dhe në portinjugor të Vlorës, me shpresë që të hipninnë anije dhe të largoheshin drejt Italisë.Autoritetet shqiptare u orvatën mëkot që të mos i lejonin qytetarët e tyretë largoheshin nga vendi, duke i vënëportet nën kontrollin e ushtrisë dheduke ndalur qarkullimin e trenave tëpasagjerëve.Në 8 gusht 1991, rreth 10,000 qytetarëshqiptarë të hipur në disa anije e çanëbllokadën dhe arritën në portin e Baritnë juglindje të Italisë, dhe rreth 1,000në portin e Otrantos. Gjithashtu, 675shqiptarë në dy anije të tjera qëprovuan të zbarkonin pa sukses në Si-cili, u devijuan drejt Maltës dhe më pasu kthyen në Shqipëri.Pas disa orësh pritjeje në portin eBarit, autoritetet italiane i lejuan shqip-tarët të zbrisnin nga anijet për arsyehumanitare dhe i çuan në stadiuminLa Vittoria. Ndërkohë që autoritetetitaliane nisën riatdhesim të forcuar meaeroplanë transporti ushtarak dhetragete, pati përleshje midis policëveitalianë dhe shqiptarëve. Shqiptarët ubarrikaduan në stadium dhe refuzuantë kthehen në vendin e tyre; rreth 300prej tyre arritën të arratisen.Autoritetet italiane u ofruan shqip-tarëve 50,000 lireta për kokë (40 dollarëamerikanë) dhe rroba të reja, nëse pra-nonin të ktheheshin në atdhe. Meqëkjo ofertë nuk i tërhoqi shqiptarët,vazhdoi riatdhesimi i tyre me forcë.[...]Gjithë Europa i pa skenat dramatike,në lajmet televizive, që tregonin shqip-tarët kur këta dëboheshin prej au-toriteteve italiane. Megjithëse riatdhes-imi ishte ligjërisht i justifikuar, mënyrasi u krye operacioni ishte prob-lematike. Shumica e shqiptarëve, sipasrrëfimeve të tyre, kishin ikur nga atd-heu sepse aty ndiheshin "të varrosurpër së gjalli". Ata shpjeguan se, kurishte hapur fjala se mund të largo-heshin nga Shqipëria, hipën me forcënë kamionë dhe pastaj i detyruanekipazhet e anijeve që t'i çonin në Itali.Kjo ishte një formë e psikozës kolek-tive. Është e vështirë të përcaktohetnëse kjo psikozë ishte shkaktuar qël-limisht apo jo, edhe pse pati zëra që ekonfirmuan këtë.Deportimi i shqiptarëve nga Italia ushoqërua me probleme dhe, në njënumër rastesh, u desh ndërhyrja e poli-cisë. Shqiptarët u shqetësuan veçanër-isht kur morën vesh se, megjithë prem-timet e autoriteteve italiane për t'i dër-guar disa prej tyre në zona të ndryshmenë Itali, ata u çuan drejt e në Shqipëri.Duhet theksuar, megjithatë, se au-toritetet italiane u dhanë shqiptarëveushqim, veshje dhe pak pará.Megjithëse pati shumë simpati përshqiptarët në Itali, pozicioni zyrtar iqeverisë italiane ishte se këta njerëz pokërkonin të përmirësonin gjendjen etyre ekonomike në Itali, prandaj nukmund të konsideroheshin si refugjatëpolitikë.Po le ta gëzojnë medaljen se, siç ithonë një fjale, i duruari i fituari.

Botuar në: xhaxhai.wordpress.com

tema mërgimi

Në foton lart në në faqen përbri, presi-denti Topi ndërsa i jep medaljen e mirën-

johjes kryetarit të komunës së Barit,Michele Emiliano. Në fotot e tjera, të Vit-

torio Arcierit, shqiptarët e mbyllur nëstadim, dhe gjatë riatdhesimit: në aero-portin e Barit dhe këtu poshtë në Rinas

Deportimi i shqiptarëve ngaItalia u shoqërua me problemedhe, në një numër rastesh, u

desh ndërhyrja e policisë. Shqiptarët ushqetësuan veçanërisht kur morën vesh se,megjithë premtimet e autoriteteve italianepër t'i dërguar disa prej tyre në zona tëndryshme në Itali, ata u çuan drejt e nëShqipëri. Megjithëse pati shumë simpati përshqiptarët në Itali, pozicioni zyrtar i qeverisëitaliane ishte se këta njerëz po kërkonin tëpërmirësonin gjendjen e tyre ekonomike nëItali, prandaj nuk mund të konsideroheshinsi refugjatë politikë.

“

PËR MË TEPËR MUND TË DËRGOSH PARA ME

Banka joteeshte e gjitha ketu.eshte e gjitha ketu.

Mesazh reklamues me qëllime promovimi. Për kushtet e kontratës shiko 800.759.759 - www.ubibanca.com

Carta Enjoy.Gjithçka që të nevojitetme vetëm1 në muaj!

Për të pasur gjithçka, pa pasur llogari.Enjoy të lehtëson jetën, sepse të jep të gjitha avantazhet e një llogarie rrjedhëse, pa pasur një llogari rrjedhëse. Për të akredituar rrogën, për të blerë në të gjitha dyqanet dhe në internet, për të tërhequr para falas në mbarë Italinë pranë sporteleve ATM dhe jashtë shtetit në qarkun Mastercard, për të ngarkuar celularin, dhe për shumë shërbime të tjera, zgjidh komoditetin. Zgjidh Kartën Enjoy.

www.ubibanca.com/nuovi-italiani ose telefono në numrin e gjelbër 800 759 759.

17 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare shqipëri

Sekretari i përgjithshëm i KiE-së, Thorbjorn Jagland, ishkruan presidentit të Komisioni të Venecias, GianniBuquicchio.Në letër, që mban datën 24 gusht, Jagland i kërkon Komi-sionit të Venecias të japë mendimin e tij për “përmirësimetqë duhen bërë në kodin zgjedhor në Shqipëri, duke pasurparasysh eksperiencën e fundit”.

Ja teksti i plotë i letrës:“Nuk kam dyshim që jeni në dijeni të situatës në Shqipëri

pas zgjedhjeve lokale dhe në veçanti për polemikat lidhurme zgjedhjen e kryebashkiakut të Tiranës. E kam ndjekursituatën nga shumë afër dhe e kam adresuar këtë çështje tekautoritetet shqiptare pasi jam i mendimit që Këshilli i Eu-ropës duhet të bëjë gjithçka është e mundur për të ndihmuarShqipërinë në ndalimin e përsëritjes së ngjarjeve të tilla në tëardhmen.Për këtë do t’ju lutesha që Komisioni Venecias të mundëso-

jë një opinon i cili do të ndihmojë në përmirësimin e legjis-lacionit përfshi praktikat elektorale në Shqipëri duke marrëshkas nga eksperienca e fundit”.

Zgjedhjet e 8 majitnë Komisionin e Venecias

Shqipëria do të përdorë njëpjesë të borxhit që i ka Italisë

për projekte zhvillimi

Në ambientet e Ministrisë së Financave tëShqipërisë në Tiranë, ministri Ridvan Bodedhe Ambasadori i Italisë në Tiranë, Saba

D'Elia, në emër të qeverive përkatëse, nënshkruanmë 24 gusht marrëveshjen që i hap rrugë Pro-gramit të konvertimit të një pjese të borxhit qëvendi ynë ka ndaj Italisë dhe që është parashikuarnë Protokollin e bashkëpunimit dypalësh. Tëpranishëm në nënshkrimin e kësaj marrëveshjejeishin edhe ministri i Arsimit, Myqerem Tafaj, iShëndetësisë, Petrit Vasili, dhe Kryetari i Zyrës sëBashkëpunimit për Zhvillim i Ambasadës Italiane,Aldo Sicignano.Ministri i Financave Bode, duke bërë të dituradetaje të marrëveshjes, tha se një pjesë e borxhitqë Shqipëria ka ndaj Italisë deri në shumën 20 mil-ionë euro, për disa kredi të akorduara nga qeveriaitaliane, nuk do t'i paguhen kësaj të fundit por dotë depozitohen në një Fond të veçantë. Fondi do tëpërdoret për realizimin e projekteve për zhvillimqë do të identifikohen bashkërisht nga te dy palëtdhe që do të jenë të fokusuara në fushat e arsimit,shëndetit dhe gjenerimit punësimit.Referuar marrëveshjes, pagesat në këtë fond dotë bëhen në njëmbëdhjetë këste. Secili këst kon-vertohet në lek, sipas kursit të këmbimit të dhënënga Banka e Shqipërisë në datën e depozitimit tëkëstit. Kësti i parë që do të ketë vlerën 500.000euro, do të depozitohet në këtë fond brenda 30ditëve nga data e hyrjes në fuqi e Marrëveshjes.Dhjetë këstet pasuese gjashtëmujore, secili mevlerën prej 1,95 milionë euro, do të depozitohenmë 31 tetor dhe 30 prill për pesë vjet rresht.Për realizimin e këtij programi në mbështetje tëpolitikave të zhvillimit social, do të funksionojë njëKomitet i përbashkët Menaxherial, i cili do të për-

bëhet nga ministri i Financave ose përfaqësuesi itij, i asistuar nga përfaqësuesit e Departamentit tëStrategjisë dhe Bashkërendimit të Donatorëvepranë Këshillit të Ministrave dhe Ministri të tjerapërkatëse; ambasadori italian në Shqipëri ose për-faqësuesi i tij, i asistuar nga anëtarët e Zyrës Ital-iane të Bashkëpunimit dhe/ose MFA-DGDC.Afati i përdorimit të fondit për realizimin e pro-jekteve të përzgjedhura është deri në dy vjet qënga çasti i depozitimit të këstit të fundit në llogar-inë e fondit. Fondet e krijuara nga depozitimi ikësteve të borxhit për kreditë ekzistuese, dhe tëpërdorura për projektet përkatëse, do të kon-siderohen si shuma borxhi të shlyera kundrejtQeverisë së Republikës së Italisë. Fondet e papër-dorura deri në afatin e vendosur prej dy vjetësh,do t'i kthehen Qeverisë Italiane.

SHKURT KRONIKË

Më 1 tetor nis në Shqipëri regjistrimi ishumëpërfolur i popullsisë.Instituti statistikor (INSTAT) ka nisurpërzgjedhjen e 11.712 anketuesve që nëperiudhën 1- 21 tetor 2011 do të realizo-jnë regjistrimin e popullsisë, të quajturndryshe Census. Ata do të vihen në dis-pozicion të institutit nga 22 shtatorideri më 27 tetor për një kompenso prej42.000 lekë, rreth 300 euro. Këta do tëkontrollohen nga rreth 2.400 kontrol-lorë dhe nga rreth 150 mbikëqyrës.Censusi do të mbledhë informacionepër individët, banesat dhe njësitëekonomike familjare duke iu referuar“çastit të Censusit”, që do të merret

mesnata e 30 shtatorit – 1 tetorit 2011.Në këtë Census do të përdoretmetodologjia tradicionale për mbled-hjen e të dhënave, ajo derë më derë. Duke filluar nga 1 tetori, 11.712 an-ketuesit (1.420 në Tiranë, 494 në Durrës,326 në Vlorë, 255 në Elbasan, e kështume radhë) do të shkojnë derë më derë tëçdo familje për mbledhjen e informa-cioneve.Tashmë është gati edhe pyetësori. Pje-sa mbi të dhënat individuale përmban40 pyetje, të cilave u duhet dhënë njëapo më shumë përgjigje të sakta, mepërjashtim të dy pyetjeve të fundit mbifenë dhe kombësinë, të cilave mund të

zgjidhet të mos i jepet përgjigje. Për herë të parë pas regjistrimit të vitit1989, do të mblidhen statistika mbipërkatësinë etnike dhe fetare.Megjithatë, pas ligjit të miratuar në Ku-vend dhe amendamenteve të PartisëDrejtësi, Integrim dhe Unitet, të dhënatqë do të merren nga pyetësorët nuk dotë jenë përfundimtare. INSTAT jo vetëmdetyrohet të hetojë çdo deklaratë përkombësinë, por edhe t’i ballafaqojë atome regjistrin për gjendjen civile dhe tëpërfshijë në statistikat zyrtare të dhënate sakta, pra ato që gjenden në regjistrinkombëtar të gjendjes civile.Sipas ligjit, “të gjithë personat, me

shtetësi shqiptare apo të huaj, si dhepersonat pa shtetësi, me përjashtim tëpersonelit diplomatik të akredituar nëShqipëri, të cilët në momentin e cen-susit ndodhen brenda territorit të Re-publikës së Shqipërisë, janë të detyruartë japin informacionin e kërkuar nëpyetësorët e censusit të popullsisë dhetë banesave, në mënyrë të plotë, të sak-të dhe të besueshme”. Përbën kundër-vajtje administrative dhe dënohet “megjobë prej 100 000 (njëqind mijë)lekësh, refuzimi për të bërë deklarimose deklarimi i rremë dënohet megjobë”.Ndërkaq nuk shuhen polemikat përdeklarimin e përkatësisë fetare dhe et-nike. Për Kreshnik Spahiun, nënkryetari Këshillit të Lartë të Drejtësisë, ligji mbicensusin, jo vetëm që “shkel parimetkushtetuese dhe standardet e BE-së”,por edhe miratimi i tij në parlamentështë bërë në shkelje të pastër të proce-durës: kaloi me minimumin e mund-shëm të votave (71 pro) falë dy prej de-putetëve të mazhorancës që votuanedhe për dy kolegë të tyre që mungoninnë sallë.

NËNSHKRUHET SOT NJË MARRËVESHJE QË MUNDËSON PËRDORIMIN NGA ANË ESHQIPËRISË SË NJË PJESE TË BORXHIT (DERI NË 20 MILIONË EURO) QË I KA ITALISË PËRREALIZIMIN E PROJEKTEVE PËR ZHVILLIM NË FUSHAT E ARSIMIT, SHËNDETIT DHE TËGJENERIMIT TË PUNËSIMIT

KËSHILLI I EUROPËS ENDE NUK I KA VËNË KAPAKNGJARJEVE QË SHOQËRUAN ZGJEDHJET E FUNDITVENDORE NË SHQIPËRI. SEKRETARI IPËRGJITHSHËM I KIE-SË, THORBJORN JAGLAND, IKA DËRGUAR NJË LETËR PRESIDENTIT TË KOMI-SIONIT TË VENECIAS, GIANNI BUQUICCHIO, LIDHURME KËTO ZGJEDHJE, PËR T'I KËRKUAR OPINIONPËR PËRMIRËSIMIN E LEGJISLACIONIT SHQIPTAR

Më 1 tetor, nis regjistrimi i popullsisë PËR TRI JAVË, RRETH 12 MIJË ANKETUES DO TË SHKOJNË DERË MË DERË TË ÇDO FAMILJEJE TË NUMËRO-JNË SHQIPTARËT DHE TË HUAJT TË CILËT JANË REZIDENTË TË ZAKONSHËM NË SHQIPËRI NË MOMENTIN ECENSUSIT; NJËSITË EKONOMIKE FAMILJARE; BANESAT (TË BANUARA OSE JO); BANESAT KOLEKTIVE.

18 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare

... dhe disa shembuj të mallrave tanë

1,49Vezë mesatare

18 copë

1,89

Sasi e kufi zuar

2,99Djathë i grirë i

përzier500 g

3,49

4,99Kartë higjienike

Veluette 24rrotulla 3 shtresa

Sasi e kufi zuar

6x1,5litra

0,99Ujë natyral/

I gazuar/Pak i gazuar

6 x 1,5 LEuro 0,11 për L

1,14

Konfeksioni

1,19Brumë petë e freskët265 g

1,29Biskota Krumiri300 g

0,45Çaj i gjelbër500 mlEuro 0,90 për L

0,99Peceta për përdorime të ndryshme 20 copë

nga 29 gushti deri më 10 shtator 2011

La

Spes

a in

tell

igen

te

Neni 19 i Tekstit Unikpër Imigracionin(dekretit legjislativ

286 i vitit 1998), i cili disi-plinon rastet në të cilat dëbi-mi i të huajve është i ndalu-ar, i ndryshuar nga ligji nr. 94i 2009, është ndryshuarpërsëri nga dekretligji Nr 89 ivitit 2011 i konvertuar në ligjnë fillim të gushtit (ligji nr.129 i vitit 2011).

Përpara dekretligjit89/2011

Përpara Dekretligjit nr. 89,neni 19 i Tekstit Unik,parashikohej hipoteza sipas tëcilës një shtetas jokomunitarnuk mund të ishte subjekt idëbimit.Paragrafi i parë parashikontedhe parashikon edhe sot njëndalim absolut të dëbimit. "Nëasnjë rast nuk mund të bëhetdëbimi ose kthimi drejt njështeti në të cilin i huaji mund t'inënshtrohet persekutimit përarsye të racës, gjinisë, gjuhës,kombësisë, fesë, opinionit poli-tik, për kushtet personale aposociale, e cila do të rrezikonte tëdërgohej në një shtet tjerët kunuk është i mbrojtur ngapersekutimi”. Është e qartë sebëhet fjalë për një ndalim mekarakter humanitar të bazuar

në rrjedhojat që mund të ketëdëbimi për të huajin, gjë qëparashikohet jo vetëm ngaKushtetuta italiane, por edhenga traktatet ndërkombëtare.Paragrafi i dytë parashikontedhe parashikon një sërë situ-atash në të cilat ndalimi nukështë absolut dhe mund të jetë i

përkohshëm.Ky ndalim është ipërkohshëm për të miturit nën18 vjeç deri në mbushjen emoshës madhore. Në këtë rastnuk cenohet e drejta e fëmijëspër të ndjekur prindin ose per-sonin që ka kujdestari e qëmund të jetë prekur nga dekreti

i dëbimit. Është i përkohshëm ndalimi idëbimit të grave shtatzëna.Gratë, shtatzënia e të cilavevërtetohet nga një certifikatëmjekësore e një specialisti nëgjinekologji, nuk mund të dëbo-hen deri gjashtë muaj pas lind-jes së fëmijës. Në rastin e

shtatzënisë, GjykataKushtetuese me sentencë nr.376 të vitit 2000 deklaroipaligjshmërinë kushtetuese përnenin 19, në pjesën ku nuk eshtrin ndalimin e dëbimit edhepër bashkëshortin që bashkëje-ton me gruan shtatzënë. Për tështrirë ndalimin e dëbimit edhepër bashkëshortin, është enevojshme të plotësohenkushtet e marrëdhëniesbashkëshortore dhe të bashkë-jetesës. Shtrirja e ndalimit tëdëbimit nuk ushtrohet për mar-rëdhëniet faktike pa kurorë dhenë qoftë se të huajt nuk bashkë-jetojnë.Ndalimi i dëbimit parashiko-het për të huajt që kanë lejeqëndrimi BE për qëndruesitafatgjatë (ish karta e qëndrimit).Në këtë rast, ama, nëse i huajikonsiderohet si rrezik përrendin publik ose sigurinë eshtetit, pra në rast veprimtarieterroriste, mund të vendosetgjithsesi dëbimi.Së fundi, neni 19

NË Ç'RASTE NDALOHETDËBIMI I TË HUAJVE?Kam dëgjuar se li -gjet e miratuara sëfundi kanë ndry -shuar normativënmbi ndali min edëbimit të shte tasvetë huaj. A mund tëkem më shumëinformacion?

19 1 - 15 shtator 2011bota shqiptare udhëzues

Po kërkoj të kontaktojme konsullatën eMilanos prej 2 muajshpor pa rezultat. Mundtë më thoni nëseështë hapur dhe nëseres pekton oraret? Sifutesh në konsullatë,në bazë të një numriapo thjesht meradhë?

Konsullata e Përgjithshme eShqipërisë në Milano ka njëweb-site të vetin me adresë:http://www.consolatoalbane-semilano.org/ në të cilin ofroninformacione të ndryshmembi praktikat konsullore qëofron, dhe veçanërisht për pas-aportat biometrike, përfshirëedhe një lajmërim që përditë-son rregullisht me pasaportat ereja të gatshme për t’u tërhe-qur.Për disa prej shërbimevekonsullore duhet shkuar per-sonalisht në Konsullatë (pikër-isht për ato për të cilat kërkohetprania e personit, si për shem-bull, aplikimi për pasaportënbiometrike), të tjera me anë të

shërbimit postar (si marrja enjë vërtetimi konsullor, e njëcertifikate identiteti etj.). Meqënuk e specifikoni për ç'arsyedëshironi të viheni në kontaktme Konsullatën bëni mirë tëlexoni seksionin “informa-cione” dhe të shihni si duhet tëveproni në rastin tuaj. Nëse juduhet të shkoni personalishtnë Konsullatë, duhet të mbaniradhën, zakonisht të gjatë.Konsullata e Milanos nuk kapërcaktuar ndonjë mënyrë përmarrje takimi, siç ka bërë, për

shembull, Ambasada jonë nëRomë për aplikimet për pas-aportat biometrike.Në seksionin e kontaktevedo të gjeni adresën e saktë,numrat e telefonit, një numërcelulari për rastet urgjente dheorarin e pritjes, siç e keni këtu.

Përfaqësitë konsulloreshqiptare qëndrojnë mbyllurvetëm në ditët që konsidero-hen festive në Shqipëri dheItali.Kontaktimi me telefon i kon-sullatave tona apo i zyrës kon-sullore në Romë mbetet prob-lem për imigrantët për të cilinshpesh është shkruar. Konsul-lata e Milanos në numrat e sajtë telefonit përgjigjet me njësekretari telefonike që jep in-formacione të ndryshme stan-darde. Ndërsa numrave të

celularit të vënë në dispozicionqoftë nga konsullata e Milanosqoftë nga zyra konsullorepranë Ambasadës në Romë, upërgjigjen thuajse gjithnjë.

Keti Biçoku

Si të lidhem me konsullatën tonë në Milano? parashikonte ndalimin edëbimit të qytetarëve të huaj qëjetojnë me një bashkëshort apotë afërmit italianë deri nëshkallën e katërt të lidhjesfamiljare. Ligji nr. 94 i vitit 2009e ka të kufizuar: parashikonvetëm në rast bashkëshorti dhetë afërmi të shkallës së dytë.Kështu që ndalohet dëbimi iqytetarëve jokomunitarë qëbashkëjetojnë me bashkëshor -

tët, ose që bashkëjetojnë me njështetas italian me të cilin kanënjë lidhje familjare brendashkallës së dytë (fëmijët,prindërit, vëllezërit e motrat,gjyshërit dhe nipërit). Dëshmiae lidhjes familjare duhet vërtet-uar përmes dokumentacionitzyrtar nga vendlindja. Nësedokumentacioni mbërrin nganjë vend i ndryshëm nga Italia,ai duhet të jetë i përkthyer dhei legalizuar nga përfaqësitëdiplomatike italiane (i legal-izuar me vulë Apostille, nërastin e Shqipërisë).Kushti i bashkëjetesës ështëthemelor dhe shumë Gjykatëskanë konfirmuar rëndësinë e tijthelbësore. Në kah të kundërtmund të përmendet një urd-hëresë e Gjykatës së Kasacionit(Urdhëresë nr. 22230 e29/10/2010), me të cilëngjykatësit vendosin që, nëmarrë dhënie martesore,mungesa e përkohshme ebashkëjetesës, e diktuar vetëmnga arsyet ekonomike, nuk an-ulon kriterin e nevojshëm përtë ndaluar dëbimin.Në të gjitha këto hipoteza tëpërmenduara, ndalimi idëbimit nuk është i mundurpër ata subjekte që konsidero-hen si rrezik për rendin publikose sigurinë e shtetit.I huaji jokomunitar që ndod-het në një prej situatave të për-mendura në nenin 19, ka tëdrejtë, në bazë të nenit 28 tëDekretit 394 të vitit 1999 të Pres-identit, për një leje qëndrimipër arsye humanitare në rast tëndalimit të dëbimit për arsyehumanitare, për moshë të mi-tur për të miturit, për arsyemjekësore në rast të një gruajetë huaj shtatzënë dhe për arsyefamiljare në rastin e një të hua-jit që ka një të afërm qytetaritalian.Për të huajin e martuar menjë qytetar italian parashikohetgjithashtu, me dekretin legjisla-tiv nr. 30 të vitit 2007 (i cili disi-plinon qëndrimin dhe lëvizjene qytetarëve të BE-së dhe tëafërmve të tyre), që të mund tëaplikojnë për kartë qëndrimi sitë afërm të shtetasve të BE. Kjo

mundësi u jepet edhe bijve derinë 21 vjeç (ose mbi 21 vjeç qëjanë në ngarkim) dhe prindërvenë ngarkim.

Pas reformës

Dekretligji 89 i vitit 2011, kasjellë ndryshime në nenin 19 tëTekstit Unik. Është futur në faktnjë dispozitë që synon tëmbrojë, në rast dëbimi, kate-gori të veçanta delikate. Në fakt,është vendosur që "refuzimi ihyrjes apo i ekzekutimit tëdëbimit të njerëzve me aftësi tëkufizuara, të të moshuarve, tëmiturve, anëtarëve të familjeveme një prind të vetëm dhe ifëmijëve të mitur apo atyre qëjanë viktima të dhunës të rëndëpsikologjike, fizike ose seksuale,të kryhet në mënyrë të pa-jtueshme me rrethanat individ-uale personale, pas verifikimit”.Është me siguri diçka eveçantë që parlamenti ka futurkëtë paragraf në një nen i cilimbron qytetarët jokomunitarëpër të cilët është i ndaluar dëbi-mi dhe se asgjë nuk është thënënë lidhje me mundësinë e riat-dhesimit të asistuar.Është gjithashtu e qartë seqëllimi i ligjbërësit është që t'ikushtojë vëmen dje të veçantëmënyrave se si duhet bërë riat-dhesimi i detyruar i personaveqë ndodhen në kushte veçanër-isht delikate.

Avv. Andrea De Rossi

Zgjedhjet e ligjvënësit

Leja e qëndrimit për studim ilëshohet shtetasit jo komunitar,që dëshiron të vijë në Itali për tëndjekur një kurs studimi.Legjislatori, në rregullimin ehyrjes dhe qëndrimit të shte-tasve të vendeve jo komunitarënë Itali, ka bërë një zgjedhje: kakufizuar numrin maksimal të tëhuajve në vendin pritës, meqëllim që t'i sigurohen atyrekushte të përshtatshme jetesedhe pune, me pasojën e pash-mangshme të kthimit nëvendin e origjinës të atyre qënuk janë në rregull, si për sa ipërket hyrjes ose lejeqëndrimit,ose në rast se mungojnëkushtet që kishin bërë tëmundur dhënien e lejeqën-drimit, pra të atyre që leja eqëndrimit u ka skaduar dhenuk mund të rinovohet më tej.

Diskrecioni administrativ

Mungesa e kushteve ose eparakushteve që justifikojnëqëndrimin e rregullt të të huajit

në territorin italian, në shu-micën e rasteve bën që të hid-het poshtë ose të hiqet au-tomatikisht leja e qëndrimit.Por në raste të caktuara legjisla-tori i ka lënë një farë lirie ad-ministratës në vlerësimin dhepeshimin e fakteve apo ele-menteve të rinj që gjithsesimund të lejojnë, madje edheduke mos ekzistuar më disakushte të caktuara, qëndrimin etë huajve në territorin italian.

Angazhimi dhe serio zi teti i

studentit të huaj

Në këto raste hyn edhe leja eqëndrimit për studim, nëkuadrin e së cilës duhet të mer-ret parasysh angazhimi dhe se-riozitetit i studentit në ecurinë ekursit të studimit të zgjedhur.Qëllimi i kësaj leje, në fakt, ështëqë i huaji të ketë mundësi për tëpërmirësuar nivelin e tij kultur-or nëpërmjet pjesëmarrjes nëkurse studimi, për të zgjeruarnjohuritë e tij dhe për të përfun-duar studimet me sukses nëafatin kohor të përcaktuar.

Prandaj kur parashikonkushte të caktuara për ri-novimin e lejeve të qëndrimit,legislatori është përpjekur tëbalancojë interesin e të huajitpër të ndjekur formimin e tij nëItali, me atë të shtetit, për tëshmangur rinovime të përsërit-ura të lejes, që nuk përputhenmë synimin e lejeqëndrimit përarsye studimi.Për të shmangur rinovime tëpërsëritura, legjislatori ka lejuargjithashtu edhe konvertimin elejes së qëndrimit për qëllimestudimi, duke plotësuarkushtet për një leje qëndrimi tëndryshme.

Çfarë parashikon norma

Në rastin e kurseve univer-sitare, legjislacioni parashikonmarrjen me sukses të një num-ri minimal provimesh për çdovit akademik. Në veçanti, Neni46 i Rregullores së zbatimit tëDekretit të Presidentit 394 të vi-tit 1999 parashikon që leja eqëndrimit për arsye studimi ipërtërihet studentit që në vitine parë ka kaluar me sukses njëprovim dhe në vitet e më-passhme të paktën dy provime.Për arsye të rënda shëndetësoreose të forcës madhore, të doku-mentuara rregullisht, leja eqëndrimit mund të rinovohetedhe për studentët që kanëmarrë vetëm një provim.Gjithsesi lejeqëndrimet përstudime nuk mund të lëshohetpër më shumë se tre vjet paskohëzgjatjes së kursit tëstudimeve.Normativa dikton pra rregullaspecifike mbi numrin eprovimeve që duhen kaluardhe mbi numrin e viteve përtejtë cilëve leja nuk mund të ri-novohet.

Është ama e vërtetë që në rastpengesash që nuk varen ngastudenti, Administrata mund tëbëjë vlerësime në bazë diskre-cionale, dhe të gjykojërrethanat për të rinovuar gjith-sesi lejen e qëndrimit, në bazëtë faktorëve favorizues, siçparashikohet nga Neni 5, para-grafi 5 i Tekstit Unik për Imigra-cionin.

Sentenca n. 5762

e 2011 e TAR Lazio

Në këtë kuadër, kohët e fun-dit është shprehur edheDrejtësis Administrative (Sen-tenca n. 5762 të vitit 2011 e TARLazio). Gjyqtarët kanë thek-suar se parashikimi i një num-ri minimal provimesh të marraështë një kriter për parandal-imin e përdorimit për arsye tërreme të një lejeqëndrimi, qël-limi i të cilës është pikërishtpërfundimi i një kursistudimesh.Por mund të ndodhë, që përshkaqe të forcës madhore, ob-jektivisht studenti mund tëpengohet në përmbushjen ekërkesës për numrin minimaltë provimeve të dhëna (nërastin konkret të shqyrtuar ngagjykatësit bëhej fjalë për aksi-dent rrugor).Në një rast të tillë, në qoftë sepas kapërcimit të pengesës,studenti rifillon me suksesstudimet, ky element duhetkonsideruar si favorizues në ri-novimin e lejes nga ana e Ad-ministratës, pikërisht sepsepërveç se parashikohet në vijatë përgjithshme nga dispozitate Nenit 5 të Tekstit Unik përImigracionin, plotëson qëllim-in për të cilin është lëshuar leje-qëndrimi.

Avv. Andrea De Rossi

Ligji para shi kon tedhe pa ra shikonedhe sot një ndal-im absolut të

dëbimit. "Në asnjë rast nukmund të bëhet dëbimi osekthimi drejt një shteti në tëcilin i huaji mund t'i nën-shtrohet per sekutimit përarsye të racës, gjinisë, gjuhës,kombësisë, fesë, opinionitpolitik, për kushtet personaleapo so ciale, e cila do të rrezi -konte të dërgohej në një shtettjerët ku nuk është i mbrojturnga persekutimi”.

“

Problemet shëndetësore dhe përtëritja e lejes për studime Im bir ndjek Universitetin në Itali dhe ka njëlejeqëndrim për studim. Për shkak të proble-meve të rënda shëndetësore, nuk ka pasurmundësi të japë provimet. Ekzistonmundësia që t'i përtërihet leja e qëndrimit?

Consolato Generale della Repubblica d’Albania a MilanoPiazza Duomo 17 - 20121 MilanoTel. 02/8051265 - 02/86467782 - 02/86467423Fax. 02/86910853

Per emergenze cell. 392.0686139Mail: info@consolatoalbanesemilano.orgorario: Lunedì-Venerdì dalle 9-14 (escluse festività nazionali)