โครงงานวทยาศาสตร

ชอโครงงาน เซลลไฟฟาจากใบมะขาม

ผรวมโครงงาน

1. เดกชายศภวฒน วชรานสรณ ม. 3/8

2. เดกชายสรายทธ อมใจ ม. 3/8

3. เดกชายรณชาต บตรแสนคม ม. 3/8

อาจารยทปรกษา

นางสมสงวน จนทจร

นายอภมข พลาแดง

โรงเรยนสารคามพทยาคม จงหวดมหาสารคาม

กตตกรรมประกาศ

โครงงานวทยาศาสตรฉบบนสาเรจลงไดดวยดเพราะไดรบความอนเคราะหจากอาจารยสมสงวน จนทจร และอาจารยอภมข

พลาแดง ทกรณาใหความรและใหคาปรกษาขอเสนอแนะในการแกปญหาตางๆ ระหวางการทาโคร งงานวทยาศาสตร ตลอดจนแนะนา

เอกสารและตาราตางๆทใชสาหรบศกษาคนควา

นอกจากนผจดทาโครงงาน ขอกราบขอบพระคณเปนอยางยงตอ อาจารยชมพล เวยงเพม ผอานวยการโรงเรยนสารคาม

พทยาคม อาจารยสถต ศรมงคล หวหนาหมวดวทยาศาสตร พรอมทงคณาจารยทก ทาน ทเออเฟอทางดานเครองมอวทยาศาสตร

สถานททดลอง จนโครงงานประสบความสาเรจสมบรณลงดวยด

ขอขอบพระคณเพอนๆ ทกคนทมสวนชวยเหลอและใหกาลงใจ ผจดทาโครงงานวทยาศาสตรขอขอบพระคณมา ณ โอกาสน

อกครงหนง

บทคดยอ

จากการศกษาเซลลไฟฟาจากใบมะขาม ผลการศกษาพบวา ใบมะขามสามารถใหกระแสไฟฟาไดเซลลไฟฟาจากใบมะขามม

สวนประกอบทสาคญคอ ใบมะขาม , นา และคโลหะ ปรมาณของใบมะขามตอนาโดยใชอตราสวนดงน มวลใบมะขา ม 150, 200,

250, 300 กรม ตอนา 150 ลกบาศกเซนตเมตร ทกกร ะปองแลวใชคโลหะ 3 ชนด คอทองแดงกบสงกะส , ทองแดงกบมกนเซยม และ

ทองแดงกบตะกว เสยบลงในใบมะขาม ลกประมาณ 7 เซนตเมตร หางกน 3 เซนตเมตร แลววดคากระแสไฟฟาและความตางศกย โดย

ใชมลตมเตอรทก 24 ชวโมง เปนเวลา 5 วน

จากการศกษาพบวาคโลหะ แตละคและปรมาณใบมะขามทตางกนจะมผลตอกระแสไฟฟาทได คโลหะใหกระแสไฟฟามาก

ทสด คอ ทองแดงกบมกนเซยม ในปรมาณของใบมะขาม 250 กรม คากระแสไฟฟาจะเพมมากทสดในวนท 2 ของการทดลอง

กระแสไฟฟาโดยเฉลยสงสดคอ 14.83 มลลแอมแปร และคาความตาง ศกย 1.71 โวลต

ในกรณใชปรมาณของใบมะขามตอนาในอตราสวน 1 : 1 ยงพบวาคโลหะทสามารถใหกระแสไฟฟามากทสดคอ ทองแดงกบ

มกนเซยม ในปรมาณของใบมะขาม 300 กรม กระแสไฟฟาจะเพมมากทสดในวนท 1 ของการทดลอง มคากระแสไฟฟาเฉลย 14.83

มลลแอมแปร และมคาความตางศกย 1.82 โวลต

สารบญ

เรอง หนา

โครงงานวทยาศาสตร

กตตกรรมประกาศ

บทคดยอ

บทท 1 บทนา

ทมาและความสาคญของโครงงาน 1

จดประสงคของการศกษาคนควา 1

สมมตฐานของการศกษาคนควา 2

ผลทคาดวาจะไดรบ 2

บทท 2 เอกสารทเกยวของ

ความรทวไปเกยวกบมะขาม 3

ความรทวไปเกยวกบพลงงานไฟฟาจากปฏกรยาเคม 9

บทท 3 วธดาเนนการทดลอง

เครองมอวสดทใชในการทดลอง 11

วธทดลอง 12

ผลการทดลอง 13

บทท 4 สรปและอภปรายผลการทดลอง 30

ขอเสนอแนะ 32

บรรณานกรม 33

สารบญตาราง

หนา

ตาราง 1 แสดงคากระแสไฟฟาทมอยในตนและรากของพช 13

ตาราง 2 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะทองแดงกบสงกะส 15

ตาราง 3 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะทองแดงกบสงกะส

เมอใชปรมาตรนา 150 ลกบาศกเซนตเมตร 17

ตาราง 4 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เม อใชคโลหะทองแดงกบแมกนเซยม

เมอใชปรมาตรนา 150 ลกบาศกเซนตเมตร 19

ตาราง 5 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะทองแดงกบตะกว

เมอใชปรมาตรนา 150 ลกบาศกเซนตเมตร 21

ตาราง 6 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เม อใชคโลหะ

ทองแดงกบสงกะส เมอใชปรมาณนาอตราสวน 1 : 1 24

ตาราง 7 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะ

ทองแดงกบแมกนเซยม เมอใชปรมาณนาอตราสวน 1 : 1 26

ตาราง 8 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะ

ทองแดงกบตะกว เมอใชปรมาณนาอตราสวน 1 : 1 28

สารบญภาพ

ภาพ หนา

แสดงใบมะขาม 9

บทท 1

บทนา

1.1 ทมาและความสาคญของโครงงาน

ปจจบนพลงงานทเรานามาใชในชวตประจาวนไดมาจากแหลงตางๆ ทอยรอบตว เรา เชน พลงงานจากแสงอาทตย

พลงงานจากนา พลงงานจากลม พลงงานจากความรอนใตพภพธรณ พลงงานจากเชอเพลงตางๆ พลงงานเหลานนบวนจะมความจาเปนใ

ชวตประจาวนมากยงขนและแหลงพลงงานบางแหลงนบวนจะมจานวนลดนอยลง ซงจะนามาซงปญหาในการนาเอาพลงงา นมาใช

ประโยชนตอไปในอนาคต ดงนน เราจงจาเปนทจะตองหาแหลงพลงงานใหมๆ มาใชเพอเพมหรอทดแทนแหลงพลงงานทกาลงจะหมด

ไป และใหมพลงงานเพยงพอทจะนามาใชในชวตประจาวนของเราในอนาคต

โครงงานวทยาศาสตรเรองนเปนเรองหนง ซงนบวาเปนการหาแห ลงพลงงานใหมๆ ทเราสามารถนามาใชในชวตประจาวนได

อยางงาย กลมของเราไดแนวความคดจากการทอานหนงสอในหองสมด ซงเปนหนงสอเรอง พลงงานไฟฟาจากพลงงานสงมชวต ได

คนพบเรองหนงซงเปนเรองทกลมของเราสนใจมาก คอ ไฟฟาในพชทาใหเกดความ สนใจเรองนขนมา เพราะกลมของเราคดวาไมนาจะ

มกระแสไฟฟาในพชได จงไดนาเรองนไปปรกษาอาจารยทปรกษา และกไดขอคด แนวทางการทาโครงงานวทยาศาสตรเรองนขนมา

1.2 จดมงหมายของการศกษาคนควา

1. เพอศกษาเปรยบเทยบความตางศกย และการ เกดกระแสไฟฟาจากใบมะขามทมปรมาณแตกตางกน

2. เพอศกษาเปรยบเทยบความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะทเปนอเลคโตรด (ขว ) ตางชนดกน

3. เพอศกษาหาระยะเวลาในการใหกระแสไฟฟาของเซลลไฟฟา จากใบมะขามในแตละค อเลคโตรด

4. เพอสรางเซลลไฟฟาจากใบมะขามมาใชประโยชน และประยกตใชกบอปกรณไฟฟา บางชนดได

1.3 สมมตฐานของการศกษาคนควา

1. ความตางศกยและกระแสไฟฟาทไดจากใบมะขามทมปรมาณแตกตางกน จะมคาแตกตางกน

2. ความตางศกยและกระแสไฟฟาทไดจากใบมะขาม ทใชคโลหะท เปนอเลคโตรด (ขว ) ตางกนจะมคาแตกตางกน

3. ความตางศกย และกระแสไฟฟาทไดจากใบมะขาม จะมปรมาณลดลง เมอเวลาเพมขน

1.4 ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ทาใหทราบถงความตางศกยและปรมาณกระแสไฟฟาทไดจากใบมะขามทมปรมาณ แตกตางกน เพอสามารถ

นาเอาเซลลไฟฟาทไดจากใบมะขามนไปใชประโยชนและประยกตใชกบเครองใชไฟฟาได

2. เพอเปนการฝกและนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตร มาใชในการทดลอง และแกปญหาในชวตประจาวน

บทท 2

เอกสารทเกยวของ

ความรทวไปเกยวกบมะขาม

มะขาม (Tamarindus indica Linn.)

มะขามเปนพชในอนดบ Legaminales ตระกล Caesalpiniaceae ซงเปนไมยนตนทมขนาดกลางถงขนาดใหญ จดเปนพชชนด

เดยวทอยในสกล Tamarindus มชอทางวทยาศาสตรทแตกตางไป เชน T.officinalis Hook หรอ T.oceidentalis.Gartn. จดวาเปนไมท

เจรญเตบโตชา ถาไดรบนาสมาเสมอจะมทรงพมสเขยวสวยงามตลอดป (evergreen tree) แตถาขนในทองททแหงแลงหรอหลงเกบเกยว

ผลแลวไมมการใหนาชลประทานจะเรมทงใบบางใบในราวปลายฤดหนาว ใบใหมจะเรมเจรญขนมาในระหวางตนฤดฝน ส วนฝกมะขา

จะแกและเกบเกยวไดประมาณเดอนมกราคมถงกมภาพนธ ทงนอาจเรวหรอชากวานกไดขนอยกบเงอนไขทางสภาพแวดลอม

มะขามเปนพชทใหประโยชนหลายอยาง คอ นอกจากใหประโยชนทางดานอาหารและยารกษาโรคบางอยางแลว ยงใชปลก

เปนไมประดบทสวยงามชนดหนงอกดวย

ประโยชนจากสวนตางๆ ของมะขาม

อาจกลาวไดวาแทบทกสวนของมะขามสามารถนามาใชประโยชนได

- เนอ เนอมะขามเรมใชประโยชนไดตงแตเรมเปนฝกออนๆ โดยนามาใชปรงอาหาร เชน ทานาพรกมะขามออน

หรอใชบรโภคสดๆ รวมกบพรกเกลอหรอกะ ปหวาน ผกสดทแกจดเมดเรมเปลยนสแตเปลอกยงไมลอน นยมใชทามะขามแชอม

บางครงกนยมนามาเผาไฟจนเกรยมหรอหมกในขเถาควนไฟแลวแกะเปลอกออกใชรบประทานได เมอฝกมะขามแกจดเมลดเรม

เปลยนเปนสนาตาล เนอมสขาวหรอบรเวณผวเรมเปลยนเป นสนาตาลออนบางแลว เปลอกแยกออกจากเนอ เรยกกนวา “ฝกคาบหม” ฝก

คาบหมของมะขามหวานจะมรสหวานอมเปรยวซงกลาวกนวามรสชาตอรอยมาก ประโยชนของฝกมะขามมมากมาย

ฝกมะขามเปรยวทแกจดและเปลอกหมฝกเปราะดแลว เมอแกะเอาเปลอกออกเนอภายในเรยกว ามะขามเปยก มะขามเปยก

นอกจากใชใสในแกงตางๆ เพอปรงรสแลว ยงใชทานามะขาม มะขามกวน มะขามแกว ทางประเทศอนเดยและบรเวณใกลเคยงใชท

จตน ใชมะขามดองปลาเพอดบกลนคาวและใชใสในแกงกะหร ทางประเทศองกฤษและประเทศตางๆ ในยโรปใชทาซอส สวนใน

อเมรกาใชทาเครองดมประเภทแอลกอฮอล นอกจากนเนอมะขามยงมประโยชน ในดานทาความสะอาดภาชนะทเปนทองแดงและ

ทองเหลองไดดอกดวย

เนอมะขามมสรรพคณเปนยากรกษาโรคเลอดออกตามไรฟน ในประเทศมอรเชยสใชเนอมะขามผสมเกลอรกษาโรคปวดตาม

ขอและตามกลามเนอ ในประเทศฟล ปปนสใชเปนยาระบายยาถายพยาธของสตวโดยผสมกบนาเกลออนๆ ฉดสวนเขาทางทวารของสตว

สวนประเทศไทยมกใชเนอมะขามผสมในยาแผนโบราณตางๆ ใชแกเสมหะ แกหวด และผสมกบปนแดงปดพอกฝ

- เปลอกฝก เปลอกของฝกมะขามแกทแกะแยกเนอออกไปแลวอาจนามาใชเปนยาฝ าดสมาน ทางภาคเหนอของ

ประเทศไทยใชเปลอกททบใหแตกเปนเกลดเลกๆ ผสมกบยาสบพนเมองชวยทาใหรสชาตยาสบกลมกลอมดยงขน

- เนอ เมลดมะขามทควหรอตมแลวใชบรโภคได ในแถบอาวเบงกอลใชรกษาโรคบด นาตมเมลดรกษาฝ เมลด

มะขามควแลวและกะเทาะเอาเป ลอกออกใชรบประทานแกโรคทองรวง โรคบด อาเจยน และเปนยาถายพยาธ เนอในเมลดมะขามนเปน

แหลงทใหแปงทมคณภาพดอกดวย ในประเทศอนเดยนาเนอนมาบดใหละเอยดใชสาหรบทากาวซงมคณภาพสงแทนการใชแปงขาวเจา

ทาใหสามารถลดปรมาณการใชแปงขาวเจา และแปงจากสาคทใชในโรงงานอตสาหกรรมกระดาษ เครองทอ และทากระสอบปานลงได

ทาใหอนเดยสงวนขาวไวสาหรบการบรโภคไดถงปละ 40 ลานบาท นอกจากนแปงดงกลาวยงนามาใชทาอาหารชนด และทาโรต

เนองจากแปงในเมลดมะขามมคารโบไฮเดรตทเรยกวา เจลโลส (Jellose) ซงมคณภาพสมบตเชนเดยวกบวน ฉะนนเมอผสมเขากบ

สารละลาย บอแรกซ และจะใชทาเปนแปงกาวไดอยางดเลศเพราะมความเหนยวดมาก แปงชนดนยงใชในโรงงานอตสาหกรรมทาผา

ดอก เพอใชพมพลวดลายลงบนแผนยางอกดวย นอกจากนนามนทสกดไดจากเมลดยงนามา ใชประกอบอาหารใชเปนนามนขดเง า หร

ผสมสทาบาน ใชเปนนามนตะเกยง ในประเทศอนโดนเซยใชเปนยารกษาเสนผม

- เปลอกเมลด เปลอกสนาตาลทหมเมลดนนเมอกะเทาะเอาเนอสขาวขางในออกไปแลวอาจนามาใชเปนอาหาร

สตว หรอนามาผสมกบสารสม และยางสนเพอใ ชทาสยอมผา และขนแกะกได

ใบ

ใบออน ใบหรอยอดมะขามออนนยมใชปรงอาหารไทย เชน ใชแกงสม ใสตมสมปลาเคม ตมปลาสลด

ใบแก ในประเทศอนเดยใชใบแกมาสกดสออกเพอทาสยอมผาในประเทศมาลากาซ (เดมมาดากสการ ) ใชเปนยา

ขบพยาธ และชวยใหระบบยอยอาหารทาง านดขน ในแอฟรกาตะวนตกใชใบมะขามแหงมาบดรกษาแผล และโรคพษสราเรอรง ขบ

เสมหะ แกบด แกไอ นอกจากนยงมผเคยนาใบมะขามมาเคยวแลวนาไปวางบนแผลทถกงกดเพอดดพษง ในประเทศไทยเราใชใบ

มะขามแกกบใบสมปอยตมนารอนสระผม หรออาบนาเด ก เพอทาให ศรษะและเนอตวสะอาดเดกทก าลงเปนหวดหากใชนาใบมะขาม

ผมทกเชาจะทาใหหายหวดเรวขน ใบมะขามตมกบหวหอมยงใชอาบใหคนไขในระยะฟนไขและรกษาโรคไดอกดวย

ลาตน ไมมะขามเปนไมเนอแขง เหนยว มลายละเอยดสวยงามมาก นามาใชทาเครองมอเครองใชไดหลา ยอยาง เชน โตะ ต

เตยง ดามจอบ ดามเสยม ทาเขยงและเผาเปนถานจะใหถานทมคณภาพด

ราก ในตอนเหนอของประเทศไนจเรย ใชสวนของรากมะขามรกษา โรคเรอน

เปลอกและราก เปลอกรากของมะขามมสรรพคณเปนยา ในประเทศแทนซาเนย (เดมทนกนยกา ) ใชรากและ

เนอทา ความสะอาดเครองทองแดงและทองเหลอง และยงใชเปนเชอเพลงไดอกดวย

ถนกาเนดและบรเวณปลก

มะขามเจรญเตบโตเปนไมปาในทราบแหงในเขตรอนของแอฟรกาตะวนออกระหวาง อบสซเนย ลงมาทางใตจนถง

แถบลมแมนาแซมบซ ทางตอนใตของประเทศอนเดยมมะขามขนเปนป าซงคาดวาเคยมผ นาเอามะขามเขาไปปลกในอนเดย แตไมม

หลกฐานแสดงวามการปลกมาตงแตเมอใด นกปราชญชาวกรก ไดกลาวไววามการปลกมะขามกนแพรหลายในประเทศอยปตตงแตสมย

ครสตศตวรรษท 4 จงคาดวามนษยเราเรมปลกมะขามกนมากอนครสตศตวรรษท 4 ประเทศทมการปลกมะขามกน คอ ประเทศอนเดย

บงคลาเทศ ศรลงกา อนโดนเซย พมา ไทย อยปต ซดาน ไตหวน มาเลเซย และประเทศอนๆ แถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ในประเทศไทยมการปลกทงมะขามเปรยว และมะขามหวานตามจงหวดตางๆ ไดแก ลาปาง เพชรบรณ เลย

นครพนม สกลนคร อบลราชธาน และกรงเทพฯ

นเวศวทยา

ตนมะขามสามารถปรบตวเขากบภมอากาศในเขตกงรอนไดด สามารถขนไดในเขตมรสมทมดนทระบายนาไดด ไม

ชอบทชนและทนทานตอดนทมธาตอาหารตาได ในประเทศแอฟรกามกจะพบมะขามขนอยตามดนขางจอมปลวก

ในประเทศไทยนนสามารถปลกมะขามไดทกภาค สามารถขนไดในดนเหนยว แตดนทมลกรงและกรวดกสามารถ

ปลกมะขามเปนการคาได

เมอยางเขาเดอนมกราคมถงกมภาพนธ มะขามจะเรมสลดใบทงบางสวน และแตกใบออนประมาณกลางเดอน

เมษายน พอเรมฤดฝนกจะเรมออกดอกออกฝก ท งนขนอยกบชวงฝน ถาหากปไหนฝนตกลาไป การออกดอกออกฝกกจะลาชาไปดวย

โครงสราง

ราก มะขามทเพาะจากเมลดจะมรากแกว การแผกระจายของรากดมากทาใหหาอาหารไดด

ลาตน มะขามเปนไมตนทมสเขยวตลอดป ลาตนอาจสงถง 20 เมตร อวบอวนและมกจะบดไขว มเปลอกแตกรอง

เปนสะเกดเลกๆ ตามแนวยาวทรงพมแนน แผขยายเปนทรงกลมมกงกานหอยยอยลงมาสงจากพนดนเพยง 2-3 ฟต

ลกษณะทรงตนมะขามหวานและมะขามเปรยว แยกออกเปน 2 แบบคอ

1. ทรงโปรง มกงกานยาว มขอและตาหาง ทาใหเหนลกษณะเปนทรงตนโปรง

2. ทรงทบ กงกานขนหนาทบประสานกนคอนขางแนน โคนกงจะแตกกงยอยมากกวาทรงโปรง

มะขามหวานทมทรงโปรง สงเกตวาใหฝกมากกวาทรงทบ

ใบ ใบเปนแบบใบสลบ 7-15 เซนตเมตร มโคนของกานใบทขยายใหญมใบยอย 10-20 คอยตรงกนขามกน

ขอบใบเรยบ เกอบไมมกานใบ ใบ ยอยรปไขมขนาด 1 - 2.5 / 0.5 – 1 เซนตเมตร ใตแผนใบมสเขยวซด โคนใบรวมกลมและมปลายใบ

ทกลมหรอแหลม

ดอก มะขามมชอดอกแบบราซม (racemes) มขนาดเลกหอยอยตรงปลายกง ขนาดชอยาว 5 – 10 เซนตเมตร ชอ

หนงๆ มประมาณ 10 – 15 ดอก แตละดอกมขนาดเสนผานศนยกลาง 2 – 2.5 เซนตเมตร ทงสองซกดอกมลกษณะเหมอนกน มกลบดอก

ประดบสแดงรปรางคลายเรอยาวประมาณ 8 มลลเมตร จานวน 2 กลบ มกลบใบซงมลกษณะโคงลงเปนรปไข สครมยาวประมาณ 1 –

1.5 เซนตเมตร จานวน 4 กลบ กลบดอกเกดตรงสวนบนของ ดอก มสเหลองออน ประกอบดวยเสนละเอยดขดสแดงยาว 1 – 1.5

เซนตเมตร จานวน 3 กลบ และยงมกลบดอกอก 2 กลบซงแลเหนเปนเสนขนเลกๆ ซอนอยตรงโคนของเกสรตวผ ดอกมะขามเปนดอก

สมบรณเพศ มเกสรตวผทผสมพนธได 3 อนอยสลบกนกบเกสรตวผทผสมพนธ ไมได กานเกสรตวผยาว 1 เซนตเมตร กานเกสรนจะ

เชอมตดกนประมาณครงนวของความยาวของกานเกสร แลวจงมวนงอขนดานบนอยดานใตกลบดอก มอบเรณสนาตาลปนแดงอย

ทางดานขวาง อบเรณจะแตกตามยาว เกสรตวเมยมสเขยว มขนมากมายโคงงอขนทางดานบน กานเก สรตวเมยยาวกวาเกสรตวผ ตรง

ปลายเกสรตวเมยแยกเปนแฉกๆ รงไขเชอมตอยกบทอของกลบเลยงภายในรงไขของเกสรตวเมยและมไขจานวนมาก

การผสมเกสร การผสมเกสรของมะขามอาศยแมลงเปนสอชวยผสม

ผล ผลหรอฝกของมะขามไมวาจะเปนมะขามหวานหรอมะขามเปรยว มล กษณะฝกแยกออกไดเปน 2 ชนด คอ “มะขาม

กระดาน” มฝกแบนใหญและ “มะขามขแมว ” มฝกกลมเลก จากหนงสอ กสกร ปท 50 เลมท 4 ประจาป 2520 เสวยน หอมนาม

แบงแยกลกษณะของฝกมะขามออกเปน 4 ชนด คอ

1.ฝกดาบ มลกษณะโคงเลกนอยเหมอนรปดาบ

2.ฝกฆอง ปลายฝกมลกษณะโคงงอมาจนจรดกนหรอกายกนซงมลกษณะเปนวงกลมคลายฆองวง

3.ฝกตง มลกษณะยาวไมโคงงอหรอโกงเหมอนชนดอนฝกจะมเปลอกชดกบกานตอนบน

4.ฝกดก หรอฝกกระดก มลกษณะงอเปนปลองๆ โคงเปนเปราะๆ มองเหนไดชดคลายกบฝกถวลสง

เมอฝกมะขามยงออนจะมสเขยวสดและมนวลหรอละอองสนาตาลจบอยจงดเปนสเขยวปนนาตาล เนอในขาวนวลม

รสเปรยวจด ตอมาเมออายมากขน เนอจะมสเหลองนวลแลวเปลยนเปนสนาตาลเขมยบตวแหง ลอนจากเปลอกฝกซงตอมาเปลอกฝกกจ

แหงสามารถบบใหแตกไดโดยงาย สวนเนอหมเมลดอยตดกนยาวเปนพดมลกษณะเหนยวหนด และมเสนใยยดอย 3 เสนตามยาวของฝก

ซงเรยกวา “รก” เนอมสนาตาลสวนเมลดมสนาตาลเขม

ใบมะขาม

ความรทวไปเกยวกบพลงงานไฟฟาจากปฏกรยาเคม

พลงงานไฟฟาจากปฏกรยาเคม เปนพล งงานไฟฟาทเกดจากการนาโลหะตางชนดกนจมลงในสารละลายอเลคโตรไลต กจะ

เกดปฏกรยาใหและรบอเลคตรอน ในกรณนจะเกดความตางศกยไฟฟาขนระหวางขวทงสอง ถานาตวนามาตอทขวทงสองกจะเกดการ

ไหลของอเลคตรอน หรอกระแสไฟฟาขน

เซลลไฟฟาเคม ถกประดษฐขนเปนครงแรกโดย อเลคซลโดร วอลตา จงเรยกวา เซลของวอลตา หรอวอลตาอกเซลล (Votaic

cell) สวนประกอบทสาคญ ไดแก

1. ขวไฟฟา หรออเลคโตรด (Electrod) ทาดวยโลหะ 2 ชนดทแตกตวเปนอออนไดไมเทากน เชน แผนทองแดง และแผน

สงกะส

หมายเหต ในเซลลไฟฟาเคมมการกาหนดขว ดงน

ขวบวก คอ ขวทมอเลกตรอนหนาแนนนอยกวาหรอขวทอเลคตรอนไหลเขา

ขวลบ คอ ขวทมอเลกตรอนหนาแนนมากกวา หรอขวทมอเลคตรอนไหลออก

2. สารละลายอเลคโตรไลท (Electrolyte) เปนสารละลายทยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานได หรอสามารถแตกตวเปนอออนได

เชน สารละลายกรดซลฟวรก , สารละลายคอปเปอรซลเฟต

ขบวนการใหและรบอเลคตรอนของปฏกรยาเซลลไฟฟาเคมน นกเคมเรยกวา ปฏกรยาออกซเดชนรดกชน (Oxidation –

Reduction) ซงรวมเรยกสนๆวา ปฏกรยารดอ กซ (Redox reaction) ในกระบวนการใหและรบอเลคตรอนของปฏกรยาเซลลไฟฟาเคมนน

ถาใชคโลหะทองแดง (Cu) กบสงกะส (Zn) จะเปนไปตามสมการดงน

Zn ( s ) +2Zn ( aq ) + −e2 เปนปฏกรยาใหอเลคตรอน

(ปฏกร ยาออกซเดชน)

+2Cu ( aq ) + −e2 Cu ( s ) เปนปฏกรยารบอเลคตรอน

(ปฏกรยารดกชน )

ถานาทง 2 สมการมารวมกนรวมเรยกวา ปฏกรยารดอกซ เปนดงสมการตอไปน

Zn ( s ) + +2Cu ( aq ) +2Zn ( aq ) + Cu ( s )

เราอานคาความตางศกยของเซลไฟฟาเคมจากโวลตมเตอร จะเหนวาเซลลไฟฟาเคมตางชนดกน จะใหคาความตางศกยของ

เซลลตางกน

บทท 3

วธการดาเนนการทดลอง

เครองมอและวสดทใชในการทดลอง

พชทใชทดลอง

1. ใบมะขาม

2. ใบตนเขยวหมนป

3. ใบหญา

4. ใบยคาลปตส

วสดและเครองมอ

1. โลหะทองแดง, แมกนเซยม, สงกะส, ตะกว

2. กระปองพลาสตก สง 14.5 cm

3. นา

4. เครองปน

5. เครองชง

6. ไมบรรทด

7. มลตมเตอร

8. ปลกไฟ 3 ตา

9. สายไฟพรอมครมปากจระเข

10. มด

11. นาฬกา

12. กระบอกตวง

13. บกเกอร

14. โถแกว

15. กลองถายรป

สถานททดลอง

ดาเนนการทดลองทหองปฏบตการโครงงานวทยาศาสตร โรงเรยนสารคามพทยาคม จงหวดมหาสารคาม

วธดาเนนการทดลอง

การทดลอง 1 (การทดลองเบองตน )

พชทใชทดลอง

1. ตนมะขาม ขนาดเลก

2. ตนเขยวหมนป

3. ตนยคาลปตส

วธทดลอง

1) ไปวดกระแสไฟฟา ทตนมะขามทมเสนผานศนยกลาง ประมาณ 20 cm สงจากพนด น

ประมาณ 100 cm โดยเจาะเปลอกลงไปลกประมาณ 1.5 cm หางกน 2 cm (เจาะ 2 ร)

2) ใช Cu กบ Zn เสยบลงไปในรตอแอมมเตอรวดคากระแสไฟฟาบนทกผล

3) ทาการทดลองเหมอนขอ 1-2 แตเปลยนราก โดยขดดนลงไป เลอกรากทมขนาดเสนผาน

ศนยกลาง ประมาณ 2 cm เจาะร 2 ร ใช Cu และ Zn เปนคโลหะวดคากระแสไฟฟาบนทกผล

4) ทาการทดลองเหมอนขอ 1 – 3 แตเปลยนจากตนมะขามเปนตนเขยวหมนป และตนยคา

ลปตส ตามลาดบ บนทกผล

ตารางท 1 แสดงคากระแสไฟฟา (mA) ทมอยในตน และรากของพช

กระแสไฟฟา ( mA ) ชนดของพช

ลาตน ราก

มะขาม

เขยวหมนป

ยคาลปตส

0.52

0.50

0.45

0.30

0.43

0.35

หมายเหต

จากการทดลองน ทาใหทราบวาในตนและรากของพชนน มกระแสไฟฟาอย แตการทเราจะเจาะเอาลาตน และราก

มาทาการทดลองนน อาจมผลเสย คออาจทาใหพชชนดนามาทดลองตายไ ด อาจารยทปรกษาไดแนะนาวา นาจะเอาใบของพชแทน

เพราะมปรมาณมาก เราจงไดนาใบมาใชในการทดลองตอไป

การทดลองท 2 (การทดลองเบองตน )

ผลจากการทดลองท 1 เราไดนาใบมะขาม ใบตนเขยวหมนป ใบยคาลปตส และใบหญาแทน

1. นาใบมะขามมาปนใหละเอยด ชงม วล 50 กรม, 100 กรม, 150 กรม ตามลาดบ

2. นาใบมะขามทไดใสในกระปองพลาสตก

3. เตมนา 150 cm3 ทกกระปองเทากน

4. ใชคโลหะ ทองแดง กบสงกะส กระปองละ 1 ค กดใบมะขามใหแนน

5. ตงทงไว 5 นาท วดคาความตางศกยไฟฟาและวตตกระแสไฟฟา แตละเซลล

6. จดบนทกคาความตางศกยไฟฟาและกระแสไฟฟา 24 ชวโมง

7. ทาการทดลองตงแตขอ 1 – 6 แตเปลยนจากใบมะขามมาเปนใบตนเขยวหมนป ใบยคาลปตส และใบหญา

ตามลาดบ

8. บนทกคาความตางศกยไฟฟา และกระแสไฟฟาทวดได

ผลการทดลองท 2

ตาราง 2 แสดงคาความตางศกย และกระแสไฟฟา เมอใชคโลหะทองแดงกบสงกะส (กระแสไฟฟา หนวยวด A,

ความตางศกย หนวยวดเปนโวลต )

มวล (g)

50 100 150

ชนดใบ

I V I V I V

ใบมะขาม 2.0 0.95 2.55 1.0 2.7 1.0

ใบตนเขยวหมนป 2.0 0.85 2.0 0.80 2.0 0.80

ใบหญา 2.0 0.85 2.0 0.95 2.0 0.95

ใบยคาลปตส

1.5 0.95 1.8 0.96 2.0 0.95

การทดลองท 3

การทดลองจรง (Full scale test)

เลอกเอาใบมะขามเพอใชวดหาปรมาณกระแสไฟฟาและความตางศกย เนองจากในการทดลองท 2 ใบมะขามให

กระแสไฟฟามากทสด โดยใหใบมะขามทนบจากยอดลงมาประมาณ 10 เซนตเมตร มวลทใชในการทดลอง คอ 150 กรม, 200

กรม, 250 กรม, และ 300 กรม ตามลาดบ

1. นาใบมะขามมาปนใหละเอยด ชงใหไ ดมวล 150 กรม, 200 กรม, 250 กรม และ 300 กรม ตามลาดบ

2. นาใบมะขามทปนไดแลวใสลงในกระปองพลาสตกแตละกระปอง

3. เตมนา 150 cm3 ทกกระปองเทากน กดใบมะขามลงใหแนน

4. ใชคโลหะทองแดงกบสงกะส กระปองละ 1 ค โดยใหคโลหะมขนาดเทากนเ สยบลงในกระปองทใสใบมะขาม

ใหระยะหางของคโลหะเทากนคอ 3 cm และใหความลกของคโลหะในใบมะขามเทากนคอ 7 cm

5. ตงทงไว 5 นาท แลววดคากระแสไฟฟาและวดคาความตางศกยไฟฟาแตละเซลล บนทกผล และบนทกผลการ

ทดลอง เปนเวลา 5 วน (ทก 24 ชวโม ง)

6. ทาการทดลอง 3 ซา

ตาราง 3 แสดงปรมาณกระแสไฟฟาและความตางศกย เมอใช Cu และ Zn เปนคโลหะ

เมอใชปรมาตรนา 150 cm3 (หนวยวด I คอ mA, หนวยวดความตางศกย คอ โวลต )

วนท

1 2 3 4 5

คโลหะ

ปรมาณใบมะขาม

(g) I V I V I V I V I V

150

150

150

2.5

2.5

2.9

1.0

1.0

1.0

3.05

3.05

3.05

0.95

0.95

0.95

3.0

4.0

3.5

1.0

0.95

1.0

3.5

3.5

4.0

1.0

1.0

0.95

5.5

5.5

5.5

0.95

0.95

0.95

เฉลย 2.63 1.0 3.05 0.95 3.5 0.98 3.6 0.98 5.5 0.93

200

200

200

3.0

3.5

3.5

0.95

1.0

1.0

4.0

4.0

5.5

0.90

0.90

1.00

4.5

4.5

4.5

1.0

1.0

1.0

5.5

5.5

6.0

0.95

0.95

1.0

4.5

4.5

5.0

0.90

0.90

0.95

เฉลย 3.3 0.98 4.5 0.93 4.5 1.00 5.6 0.96 4.6 0.92

250

250

250

3.5

4.0

3.5

1.0

0.95

1.0

5.5

6.0

5.5

1.0

1.0

1.0

6.2

6.5

6.5

0.95

0.95

0.95

9.5

10.0

9.5

0.95

0.95

0.95

7.5

7.5

7.5

0.95

0.95

0.95

เฉลย 3.6 0.98 5.6 1.0 6.4 0.95 9.6 0.95 7.5 0.95

300

300

300

3.0

3.5

4.0

0.95

0.95

0.95

4.0

4.0

4.0

0.95

0.95

0.95

4.5

4.5

4.5

0.95

0.95

0.95

6.0

6.0

6.0

1.0

1.0

1.0

4.5

5.0

4.5

1.0

1.0

1.0

Cu+Zn

เฉลย 3.5 0.95 4.0 0.95 4.5 0.95 6.16 1.0 4.6 1.0

ผลจากการทดลอง

เมอใชคโลหะ (Cu และ Zn และเตมนา 150 cm3 ทกระดบ พบวา ใบมะขามมวล 150 กรม เมอทาการวดคากระแสไฟฟาตงแต

วนท 1 ถงวนท 5 กระแสไฟฟาทไดจะมคาเพมขนโดยเฉลย เรยงตามลาดบวนทตรวจวด ดงน 2.63, 3.05, 3.50, 3.60, และ 5.5 mA

ตามลาดบ สวนคาความตางศกยทวดไดไมแตกตางกนมากนก

ใบมะขามมวล 200 กรม เมอทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 ปรากฏวา กระแสไฟฟาทวดไดจะเพมจนถง

วนท 4 สวนวนท 5 กระแสไฟฟาทวดไดจะลดลงนอยกวาวนท 4 ดงน 3.3, 4.5, 4.5, 5.6, 4.6 mA สวนคาความตางศกยทไดจะไม

แตกตางกนมากนก

ใบมะขามมวล 250 กรม เมอทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 ปรากฏวา กระแสไฟฟาทวดไดจะเพมขนจนถง

วนท 4 สวนวนท 5 กระแสไฟฟาทวดไดจะลดนอยลงกวาวนท 4 กระแสไฟฟาทวดไดโดยเฉลยมดงน 3.6, 5.6, 6.4, 9.6, และ 7.5 mA

ตามลาดบ สวนคาความตางศกยมคาแตกตางกนเลกนอย

ใบมะขามมวล 300 กรม พบวา กระแสไฟฟาจะเพมขนตามเวลาจนถงวนท 4 ททาการวดและจะมกระแสไฟฟาลดลงในวนท 5

กระแสไฟฟาทวดไดโดยเฉลยมดงน 3.5, 4.0, 4.5, 6.16 และ 4.6 mA ตามลาดบ คาความตางศกยแตกตางกนเลกนอย

จากการทดลองจะเหนวา กระแสไฟฟาทวดไดมากทสดทระดบมวลใบมะขาม 250 กรม เตมนา 150 cm3 และพบวาเมอทดลอง

ไปเวลาเพม ขนทแผนสง กะสจะมสดาปรากฏและมเชอราเกดขนใบมะขาม

การทดลองท 4

ทาการทดลองเหมอนการทดลองท 2 ทกประการ แตเปลยนคโลหะจากทองแดงกบสงกะสมาเปนทองแดงกบแมกนเซยม เมอ

ใชปรมาตรนา 150 cm3

ตาราง 4 แสดงปรมาณกระแสไฟฟาและความตางศกย เมอใช Cu และ Mg เปนคโลหะ (หนวยวด I คอ mA, หนวยวดความตางศกย คอ

โวลต)

วนท

1 2 3 4 5

คโลหะ

ปรมาณใบมะขาม

(g) I V I V I V I V I V

150

150

150

9.0

8.5

9.5

1.9

1.95

1.85

10.5

10.5

9.5

1.8

1.75

1.85

8.0

8.5

8.0

1.6

1.65

1.65

7.5

8.0

8.5

1.6

1.6

1.6

8.0

8.0

7.5

1.55

1.60

1.65

เฉลย 9.0 1.9 10.16 1.8 8.16 1.63 8.0 1.6 7.83 1.60

200

200

200

11

11

11

1.85

1.90

1.85

12

12.5

12

1.8

1.75

1.8

11.5

12.0

11.5

1.6

1.65

1.6

9.5

10.0

9.5

1.65

1.60

1.70

10.0

9.5

10.0

1.65

1.60

1.65

เฉลย 11 1.86 12.16 1.783 11.6 1.62 9.6 1.65 9.83 1.63

250

250

250

13.5

13.5

13.5

1.8

1.85

1.8

15

14.5

15

1.7

1.75

1.7

11.0

11.5

12.0

1.75

1.8

1.75

10.5

11.0

11.0

1.45

1.50

1.45

9.5

8.5

8.0

1.55

1.55

1.55

เฉลย 13.5 1.82 14.83 1.71 11.5 1.76 10.83 1.46 8.6 1.55

300

300

300

10

10

10

1.75

1.70

1.75

11.5

11.5

12.0

1.7

1.75

1.7

9.5

9.0

9.5

1.80

1.75

1.80

10.5

10.5

11.0

1.60

1.65

1.60

9.5

10.0

9.5

1.60

1.55

1.55

Cu+Mg

เฉลย 10 1.73 11.6 1.72 9.3 1.78 10.3 1.62 9.6 1.56

ผลการทดลอง

เมอใชคโลหะ Cu กบ Mg เตมนา 150 cm3 ทกระดบ พบวา เมอใชใบมะขามมวล 150 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแต

วนท 1 ถงวนท 5 คากระแสไฟฟาทวดไดจะมคาเพมขนถงวนท 2 และจะลดลงในวนท 3, 4, 5 ไดคาเฉลยดงน 9.0, 10.16, 8.16, 8, 7.83

mA สวนคาความตางศกยทวดได จะวด คาไดส

ใน 2 วนแรก และจะคงทในวนท 3, 4, และ 5

- ใบมะขามมวล 200 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแ ตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา กระแสไฟฟาทวดไดมคาเพมขนถงวนท 2

และลดลงในวนท 3, 4 และ 5 ไดคาเฉลยดงน 11, 12.16, 11.6, 9.6 และ 9.83 mA สวนคาความ ตางศกย จะสงใน 2 วนแรก และจะมคา

ใกลเคยงกนในวนท 3, 4 และ 5

- ใบมะขามมวล 250 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา คา กระแสไฟฟาทวดไดมคาเพม ขนถงวนท

2 และลดลงในวนท 3, 4 และ 5 ไดคาเฉลยดงน 13.5, 14.83, 11.5, 10.83, 8.6 mA สวนคาความตางศกยสงขนใน 3 วนแรก และจะลดลง

และมคาใกลเคยงกนในวนท 4 และ 5

- ใบมะขามมวล 300 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา คากระแสไฟฟาทวดไดมคาเพมขนถงวนท

2 และจะมคาลดลง และมคาใกลเคยงกนในวนท 3, 4 และ 5 ไดคาเฉลยดงน 10, 11.6, 9.3, 10.3 และ 9.6 mA คา ความตางศกย โดย

คาเฉลยไมแตกตางกนมากนก

จากการทดลอง พบวา คากระแสไฟฟาทวดไดมากทสดททมวลของใบมะขาม 250 กรม เมอเตมนา 150 cm3 และยงพบวา เมอ

ทาการทดลอง เวลานานขน ลวดแมกนเซยมจะผกรอน และมเชอราเกดขนบนใบมะขาม

การทดลองท 5

ทาการทดลองเหมอนการทดลองท 3 ทกประการ แตเปลยนคโลหะจากทองแดงกบแมกนเซยม มาเปนทองแดงกบตะกว เมอ

ใชปรมาตรนา 150 cm3

ตาราง 5 แสดงปรมาณกระแสไฟฟา และความตางศกย เมอใช Cu และ Pb เปนคโลหะเมอใชปรมาตรนา 150 cm3 (หนวยวด I คอ mA,

หนวยวดความตางศกย คอ โวลต )

วนท

1 2 3 4 5

คโลหะ

ปรมาณใบมะขาม

(g) I V I V I V I V I V

150

150

150

1.5

1.5

1.5

0.5

0.5

0.5

2.0

1.5

2.0

0.45

0.40

0.45

1.5

2.0

1.5

0.40

0.45

0.40

2.0

1.5

1.5

0.50

0.45

0.55

1.5

1.5

1.5

0.45

0.45

0.46

เฉลย 1.5 0.5 1.83 0.43 1.6 0.42 1.6 0.50 1.5 0.45

200

200

200

1.5

2.0

1.5

0.5

0.5

0.5

2.5

2.5

2.0

0.45

0.45

0.45

2.0

2.5

2.0

0.45

0.45

0.45

2.0

2.5

2.0

0.50

0.45

0.50

2.0

2.0

2.0

0.45

0.45

0.47

เฉลย 1.6 0.5 2.3 0.45 2.16 0.45 2.16 0.48 2.0 0.46

250

250

250

1.5

1.5

2.0

0.45

0.45

0.5

3.0

2.5

3.0

0.45

0.45

0.50

2.5

2.5

2.5

0.45

0.45

0.45

2.0

2.5

2.5

0.45

0.45

0.40

2.5

2.5

2.0

0.45

0.48

0.50

เฉลย 1.6 0.46 2.73 0.46 2.50 0.45 2.33 0.45 2.33 0.48

300

300

300

1

0.5

1.5

0.5

0.5

0.5

3.0

2.5

3.0

0.45

0.45

0.50

2.5

2.5

2.5

0.45

0.45

0.45

2.5

3.0

2.5

0.5

0.45

0.5

3.0

2.5

2.5

0.45

0.46

0.45

Cu+Pb

เฉลย 1.0 0.5 2.83 0.46 2.5 0.45 2.6 0.48 2.6 0.45

ผลการทดลอง

เมอใชคโลหะ Cu กบ Pb เตมนา 150 cm3 ทกระดบ พบวา

- เมอใชใบมะขามมวล 150 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 คากระแสไฟฟาทวดได จะมคาเพมขนใน

วนท 2 และลดลงในวนท 3 วนท 4 และมคากระแสไฟฟาตางกน สวนวนท 5 กระแสไฟฟาจะลดลงเลกนอย ไดคาเฉลยดงน 1.5, 1.83,

1.6, 1.5 mA สวนคาความตางศกยทวดได ไมแตกตางกนมากนก

- ใบมะขามมวล 200 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา กระแสไฟฟาทวดไดมคาเพมขนถงในวนท

2 ลดลงและจะคงทในวนท 3, 4 วนท 5 จะลดลงเลกนอย ไดคาเฉลยดงน 1.6, 2.3, 2.16, 2.16, 2.0 mA คาความตางศกยทวดได ไม

แตกตางกนมาก

- ใบมะขามมวล 250 กรม ทาการวดกระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา คากระแสไฟฟาทวดได มคาเพมขนถงวนท 2

วนท 3 จะลดลงจนมาถงวนท 4 และ 5 จะคงท ไดคาเฉลยดงน 1.6, 2.73, 2.50, 2.33, 2.33 mA คาความตางศกยทวดไดไมคอยจะแตกตาง

กน

- ใบมะขามมวล 300 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา คากระแสไฟฟาทวดได มคาเพมขนมา กใน

วนท 2 ในวนท 3 จะลดลง วนท 4 และ 5 จะไมตางกบวนท 3 มากนก ไดคาเฉลย ดงน 1.0, 2.83, 2.5, 2.6, 2.6 mA คาความตางศกย จะม

คาใกลเคยงกน

จากการทดลอง พบวา คากระแสไฟฟาทวดไดมากทสดททมวลของใบมะขาม 250 กรม เมอเตมนา 150 cm3 พบวาทแผน

ตะกวมสดาเกาะอยเพยงเลกนอย

การทดลองท 6

1. นาใบมะขามปนใหละเอยดชงใหไดมวล 150 กรม, 200 กรม, 250 กรมและ 300 กรม

2. นาใบมะขามทปนแลวใสลงในกระปองพลาสตก แตละกระปอง

3. เตมนาในอตราสวน 1 : 1 คอ มวลใบมะขาม 150 กรม 150 cm3

มวลใบมะขาม 200 กรม : นา 200 cm3 มวลใบมะขาม 250 กรม : 250 cm3

และมวลใบมะขาม 300 กรม : นา 300 cm3

4. ใชคโลหะ ทองแดงกบสงกะส กระปองละ 1 ค

5. ตงทงไว 5 นาท แลววดคาความตางศกยไฟฟา และวดกระแสไฟฟา แตละเซลล

บนทกผล และบนทกผลเปนเวลา 5 วน ทก 24 ชวโมง

6. ทาการทดลอง 3 ซา

ตาราง 6

แสดงปรมาณกระแสไฟฟา และความตางศกยไฟฟา เมอใช Cu และ Zn เปนคโลหะเมอใชปรมาณนาอตราสวน 1 : 1 (หนวย

วด I คอ mA, หนวยวดความตางศกย คอ โวลต)

วนท

1 2 3 4 5

คโลหะ

ปรมาณใบมะขาม

(g) I V I V I V I V I V

150

150

150

3.0

3.0

3.5

0.90

0.90

0.95

2.5

2.5

3.0

0.90

0.90

0.90

7.5

7.0

8.5

1.0

0.95

1.0

6.0

6.0

6.5

1.00

1.00

1.00

2.5

2.5

2.5

0.1

0.75

0.75

เฉลย 3.2 0.92 2.66 0.90 7.6 0.98 6.16 1.00 2.5 0.73

200

200

200

3.5

3.5

4.0

0.95

0.95

0.95

4.0

3.5

4.0

0.95

0.90

0.95

12.0

12.5

13.0

1.0

1.0

1.0

10

10

10.5

0.95

0.95

0.95

4.5

4.5

4.5

0.95

0.95

0.95

เฉลย 3.6 0.95 4.0 0.95 12.5 1.0 10.16 0.95 4.5 0.95

250

250

250

4.0

4.0

4.5

0.95

0.95

0.95

5.5

5.5

6.0

0.90

0.90

0.95

12.0

12.0

12.5

0.95

0.95

0.95

5.5

5.5

6.0

0.95

0.95

0.95

5.5

5.0

5.5

1.0

1.0

0.95

เฉลย 4.16 0.95 5.6 0.91 12.2 0.95 5.6 0.95 5.33 0.98

300

300

300

3.5

4.0

3.5

0.95

0.95

0.90

5.5

5.5

5.5

0.95

0.95

0.95

12.50

13.00

12.50

0.95

1.0

1.05

8.5

9.0

8.5

0.95

0.95

0.95

4.5

4.5

4.5

0.95

0.95

0.95

Cu+Zn

เฉลย 3.6 0.92 5.5 0.95 12.6 1.00 8.6 0.95 4.5 0.95

ผลการทดลอง

เมอใชคโลหะ Cu+Zn เตมนา ในอตราสวน 1 : 1 ทกระดบมวลของใบมะขาม พบวา

- เมอใชใบมะขามมวล 150 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแต วนท 1 ถงวนท 5 คากระแสไฟทวดไดจะลดลง ในวนท 2

และเพมขนมากในวนท 3 และวนท 4 ลดลง วนท 5 ลดลงมาก ไดคาเฉลยดงน 3.2, 2.66, 7.6, 6.16, 2.5 mA คาความตางศกยทวดได ไม

ตางกนมากใน 4 วนแรก วนท 5 ลดลง

- ใบมะขามมวล 200 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟา ตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา กระแสไฟฟาทวดได เพมขนบางในวนท

2 ในวนท 3 เพมขนมาก ลดลงในวนท 4 และวนท 5 นนลดลงมาก ไดคาเฉลยดงน 3.6, 4.0, 12.5, 10.16, 4.5 mA สวนคาคว ามตางศกย

ไมแตกตางกนมาก

- ใบมะขามมวล 250 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟา ตงแตวนท 1 ถงวนท 5 พบวา กระแสไฟฟาทวดไดเพมขนในวนท 2 ใน

วนท 3 เพมขนมาก วนท 4 ลดฮวบลง และวนท 5 ลดลงจากวนท 4 เลกนอย ไดคาเฉลยดงน 4.16, 5.6, 12.2, 5.6, 5.33 สวนคาความตาง

ศกยไมแตกตางกนมากนก

- ใบมะขามมวล 300 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแต วนท 1 ถงวนท 5 พบวา คากระแสไฟฟาทวดไดเพมขนในวนท 2

เพมมากยงขนในวนท 3 ลดลงในวนท 4 ในวนท 5 ลดลงอก ไดคาเฉลย ดงน 3.6, 5.5, 12.6, 8.6, 4.5 mA คาความตางศกยไมแตกตาง

กนมากนก

จากการทดลองจะเหนวา มวลใบมะขาม 200, 250, 300 กรม ในชวงวนท 3 ใหกระแสไฟฟาเพมสงมากทสด และมคาใกลเคยง

กน โดยคากระแสไฟฟาเฉลยในวนท 3 ทมวล 200, 250, 300 กรม มคาดงน 12.5, 12.2, 12.6 mA ตามลาดบ

หลงจากวนท 3 พบวาในทกมวล มคากระแสไฟฟาลดลง และจะลดตาสดในวนท 5

ตารางทดลองท 7

ทาการทดลองเหมอนการทดลองท 6 ทกประการ แตเปลยนคโลหะเปนทองแดงกบมกนเซยม ตารางท 7 แสดงปรมาตร

กระแสไฟฟาและความตางศกย เมอใช Cu และ Mg เปนคโลหะ เมอใชปรมาณอตราสวนของนา 1 : 1 (หนวยวด I คอ mA, หนวยวด

ความตางศกย คอ โวลต )

วนท

1 2 3 4 5

คโลหะ

ปรมาณใบมะขาม

(g) I V I V I V I V I V

150

150

150

8.5

8.0

8.5

1.75

1.70

1.70

10.0

10.5

10

1.70

1.70

1.75

8.5

9.0

9.0

1.55

1.55

1.55

10.0

10.0

10.0

1.60

1.65

1.60

8.5

8.5

9.5

1.5

1.45

1.5

เฉลย 8.3 1.72 10.16 1.716 8.83 1.55 10.0 1.62 8.83 1.48

200

200

200

11

11.5

11

1.70

1.75

1.70

11

11

11

1.75

1.75

1.75

10.5

11.0

11.5

1.55

1.55

1.55

15.0

15.5

15.0

15.0

1.6

1.55

12.5

12.5

12.0

1.50

1.50

1.50

เฉลย 11.2 1.71 11.0 1.75 11.0 1.55 15.16 1.55 12.33 1.50

250

250

250

12.5

12.0

12.0

1.70

1.75

1.73

8

8.5

7.5

1.55

1.45

1.5

11.0

11.0

11.0

1.55

1.55

1.5

12.5

12.0

12.2

1.5

1.50

1.45

12.5

13.0

13.0

1.45

1.45

1.50

เฉลย 12.16 1.72 8.0 1.5 11.0 1.53 12.2 1.5 12.83 1.46

300

300

300

12

14.5

15

1.80

1.85

1.80

12

12.5

12.5

1.65

1.65

1.65

12.5

12.5

12.5

1.55

1.55

1.55

14.0

13.5

14.0

1.6

1.6

1.6

12.0

12.5

13.00

1.6

1.6

1.6

Cu+Mg

เฉลย 14.83 1.82 12.3 1.65 12.5 1.55 13.83 1.6 12.5 1.6

ผลการทดลอง

เมอใชคโลหะ ทองแดงกบมกนเซยม เตมนาตอใบมะขามในอตราสวน 1 : 1 ทกระดบมวล พบวา

เมอใชใบมะขาม 150 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแต วนท 1 ถงวนท 5 คาของกระแสไฟฟาจะเพมขนในวนท 2 และจะ

ลดลงในวนท 3, 4, 5 แตคาทลดลงนนไมแตกตางกนมากนก ไดคาเฉลยของกระแสไฟฟา ดงน 8.3, 10.16, 8.83, 10.0, 8.83 mA สวนคา

ความตางศกยทวดไดจะมคาใกลเคยงกน แตจะลดลงเมอเวลาเพมขน

เมอใชใบมะขาม 200 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟา ตงแตวนท 1 ถงวนท 5 คาของกระแสไฟฟาท ไดมคาไมแตกตางกน ซง

จะมคาใกลเคยงกนใน 3 วนแรก และจะมคาของกระแสไฟฟาเพมขนในวนท 4 และ 5 ซงวดคากระแสไฟฟาโดยเฉลยไดดงน 11.16,

11.0, 11.0, 15.16, 12.33 mA สวนคาความตางศกย ทวดไดจะมคาสงใน 2 วนแรก และจะมคาเฉลยเทากนในวนท 3, 4 และ 5

เมอใชใบมะขามมวล 250 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟา ตงแตวนท 1 ถงวนท 5 คาของกระแสไฟฟาโดยเฉลยมคาไมแตกตาง

กน ซงมคาดงน 12.16, 8.0, 11.0, 12.2 และ 12.83 mA สวนคาความตางศกย ทไดจะมคาใกลเคยงกนโดยเฉลย

เมอใชใบมะขามมวล 300 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแต วนท 1 ถงวนท 5 คา ของกระแสไฟฟาทวดไดจะมคาใกลเคยง

กน แมจะลดลงเมอเวลาเพมขน คากระแสไฟฟาโดยเฉลยมดงน 14.83, 12.3, 12.3, 12.5, 13.83, 12.5 mA สวน คาควา มตางศกย จะมคา

มากในวนท 1 และจะมคาใกลเคยงกนในวนท 2, 3, 4 และ 5

จากการทดลองพบวา คากระแสไฟฟาทวดไดมากทสดโดยเฉลยทมวล 300 กรม และยงพบวามตะกอนจบทลวด

มกนเซยมเมอทดลองไปนานๆ แผนมกนเซยมจะผกรอน

ตารางทดลองท 8

ทาการทดลองเหมอนการทดลองท 6 ทกประการ แตเปลยนคโลหะเปนทองแดงกบตะกว

ตารางท 8

แสดงปรมาณกระแสไฟฟา และความตางศกย เมอใช Cu และ Pb เปนคโลหะ เมอใชปรมาณอตราสวนของนา 1 : 1 (หนวย

วด I คอ mA, หนวยวดความตางศกย คอ โวลต)

วนท

1 2 3 4 5

คโลหะ

ปรมาณใบ

มะขาม

(g)

I V I V I V I V I V

150

150

150

2.0

2.5

2.0

0.45

0.45

0.45

1.5

2.0

1.5

0.40

0.45

0.40

3.0

3.5

2.5

0.45

0.45

0.45

2.00

2.00

2.50

0.45

0.40

0.45

1

0.5

1

0.3

0.35

0.35

เฉลย 2.2 0.45 1.6 0.416 3.0 0.45 2.2 0.43 0.83 0.33

200

200

200

2.5

3.0

3.0

0.45

0.45

0.45

1.5

2.0

2.5

0.45

0.45

0.45

4.0

4.0

4.0

0.50

0.50

0.50

5.00

5.5

5.0

0.5

0.5

0.5

2

2

2

0.40

0.45

0.45

เฉลย 2.83 0.45 2.0 0.45 4.0 0.50 5.2 0.5 2 0.43

250

250

250

2.0

2.0

2.0

0.40

0.40

0.45

2.0

2.5

2.0

0.40

0.45

0.40

3.0

3.5

3.0

0.45

0.40

0.45

4.50

5.0

5.0

0.5

0.5

0.5

2

2

2.5

0.45

0.45

0.45

เฉลย 2.0 0.42 2.2 0.42 3.2 0.43 4.83 0.5 2.16 0.45

300

300

300

2.5

2.0

2.5

0.45

0.45

0.45

2.5

3.0

3.0

0.45

0.45

0.45

3.5

3.5

4.0

0.45

0.45

0.50

4.00

5.5

4.0

0.5

0.5

0.5

1.5

1.0

1.0

0.50

0.40

0.45

Cu+Pb

เฉลย 2.3 0.45 2.83 0.43 3.3 0.46 4.5 0.5 1.2 0.45

ผลการทดลอง

เมอใชคโลหะ ทองแดงกบตะกว โดย เตมนาต อมวลใบมะขามในอตราสวน 1 : 1 พบวา

- เมอใชใบมะขาม 150 กรม ทาการวดหาคากระแสไฟ ฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 จะมคาเฉลยดงน 2.2, 1.6, 3.0, 2.2, 0.83 mA

ตามลาดบ คากระแสไฟฟาจะเพมขนในวนท 3 และจะลดลงในวนท 4, 5 สวนคาความตางศกย โดยเฉลยมคาคงทในชวง 4 วนแรกและ

ลดลงในวนท 5

- เมอใชใบมะขาม 200 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 มคาเฉลยดงน 2.83, 2.0, 4.0, 5.2 และ 2.0 mA

ตามลาดบ คากระแสไฟฟาจะเพมขนในวนท 3 และ 4 สวนคาความตางศกย จะมคาโดยเฉลยใกลเคยงกน

- เมอใชใบมะขามมวล 250 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟา ตงแตวนท 1 ถงวนท 5 มคา เฉลยดงน 2.0, 2.2, 3.2, 4.82 และ 2.16

mA คากระแสไฟฟาจะเพมขนในวนท 3 และ 4 และลดลงในวนท 5 สวนคาความตางศกยโดยเฉลยมคาใกลเคยงกน

- เมอใชใบมะขามมวล 300 กรม ทาการวดคากระแสไฟฟาตงแตวนท 1 ถงวนท 5 มคากร ะแสไฟฟาโดยเฉลยดงน 2.3, 2.83,

3.63, 4.5 และ 1.2 mA สวนคาความตางศกยโดยเฉลยมคาใกลเคยงกน

จากการทดลองพบวา คากระแสไฟฟาทวดไดมากทสด ทมวลของใบม ะขาม 250 กรม

บทท 4

สรปผลและอภปรายผลการทดลอง

สรปผลการทดลอง การทดลองท 3, 4 และ 5

เมอใชคโลหะทองแดงและสงกะส กรณเตมนา 150 cm3 มวลของใบมะขามทใหกระแสไฟฟามากทสดคอ มวล 250 กรม โดย

มคาเฉลยของกระแสไฟฟาสงทสดในวนท 4 ททาการวดคอ 9.6 mA และมความตางศกยไฟฟาประมาณ 0.95 โวลต

เมอใชคโลหะทองแดงกบมกน เซยม มวลของใบมะขามทใหกระแสไฟฟามากทสดคอ มวล 250 กรม โดยมคาเฉลยของ

กระแสไฟฟามากทสด ในวนท 2 ททาการวด คอ 14.83 mA และมความตางศกยไฟฟาประมาณ 1.71 โวลต

เมอใชคโลหะทองแดงกบตะกว มวลของใบมะขามทใหกระแสไฟฟามากทสด คอ มวล 300 กรม โดยมคาเฉลยของ

กระแสไฟฟาสงทสดในวนท 4 ททาการวดคอ 2.6 mA และมความตางศกยไฟฟาประมาณ 0.48 โวลต

จะเหนไดวาคโลหะทองแดงกบมกนเซยม จะเปนคโลหะทสามารถใหกระแสไฟฟาไดมากทสด รองลงมากเปนค

โลหะทองแดง กบสงกะส และคไฟฟาท ใหกระแสไฟฟาไดนอยทสดคอ ทองแดงกบตะกว

สรปผลการทดลอง การทดลองท 6, 7 และ 8

กรณเตมนาตอมวลของใบมะขาม 1 : 1

เมอใชคโลหะทองแดงกบสงกะส มวลของใบมะขามทใหกระแสไฟฟามากทสดคอ 300 กรม ในชวงของวนท 3 คาของ

กระแสไฟทวดไดคอ 12, 6 mA ความตางศกยมคาประมาณ 1.0 โวลต หลงจากวนท 3 พบวาในทกระดบมวลมคากระแสไฟฟาลดลง

และจะลดตาทสดในวนท 5

เมอใชคโลหะทองแดงกบมกนเซยม มวลของใบมะขามทใหกระแสไฟฟามากทสด คอมวล 300 กรม ในชวงของวนท 1 คา

ของกระแสไฟฟาทวดไดมคาประมาณ 14.83 mA คาความตางศกยประมาณ 1.82 โวลต หลงจากนนคาของกระแสไฟฟาจะลดลงจนถง

วนท 5 แตจะลดลงไมมากนก

เมอใชคโลหะทองแดงกบตะกว มวลของใบมะขามทใหกระแสไฟฟามากทสดคอ มวล 250 กรม ในชวงของวนท 4 คาของ

กระแสไฟฟาทวดไดมคาประมาณ 4.83 mA คาความตางศกยประมาณ 0.5 โวลตและยงพบวามคาของกระแสไฟฟาใกลเคยงกน เมอใช

มวลของใบมะขาม 300 กรม ททาการวดในวนท 4 คอ 4.5 mA ซงมคาแตกตางกนไมมากนก

จากการทดลองจะพบวาคโลหะทสามารถใหกระแสไฟฟาไดมากทสดคอค โลหะทองแดงกบมกนเซยม

กรณ เตมนา 150 cm3 ทกระดบมวล ใบมะขาม กระแสไฟฟาไดสงสดทระดบมวล 250 กรม คากระแสไฟฟาทวดได 14.83

กรณ เตมนา ตอมวลใบมะขาม 1 : 1 กระแสไฟฟาทไดสงสดทระดบมวล 300 กรม คากระแสไฟฟาทวดได 14.83 mA

ขอเสนอแนะ

1. จากการทดลองพบวาสามารถนากระแสไฟฟาจากใบมะขามทหมกแลว 6 วน ไปลองตอกระแสไฟเขาไปในนาฬกาดพบวา

นาฬกาสามารถเดนได เชนเดยวกนการใชถานไฟฉาย และเทยงตรงดวย จากการทดลองนควรจะไดมการศกษา คนควา ลองใชกระแส

ฟาจากใบมะขามน ในเค รองเลน เครองใชไฟฟาตางๆ ตอไป

2. จากการทดลอง วดกระแสไฟฟาและนาไปใชนน ใบมะขามบดละเอยดทใชทดลองเสรจแลว อาจสามารถนามาทาเปนปยได

ควรจะมการศกษาคนควาตอไป

3. การทดลองเซลลไฟฟาจากใบมะขามน เราอาจจะลองใชใบอนๆ หรอสงอนๆ มาทาการศก ษาคนควาตอไป วาจะเกด

กระแสไฟฟาไดหรอไม ซงจะเปนการพฒนาแหลงพลงงานตางๆ มาใชประโยชนไดมากยงขน

บรรณานกรม

ชวน เปาอารย, 2525. ไฟฟาเบองตน , ปรชาการพมพ, 444 หนา.

ยทธนา จตตะกว, 2531. แปลและเรยบเรยงจาก Electricity,

เบสทบคจากด, 48 หนา.

สชน เสถยรยานนท, คมอเคม ม .6 เลม 5 – 6 ว. 035 – ว. 036,

สานกพมพประสานมตร, 580 หนา.

เสาวลกษณ ภมสวนะ, 2527. ไมผลทนาสนใจ , โรงพมพครสภา, 270 หนา.