1ο ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:

ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Σχ. Έτος 2003 -2004

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Λόγω της προσωρινής στέγασης του σχολείου σε λυόμενες κατασκευές, υπήρχαν την φετινή σχολική χρονιά, ιδιαίτερα προβλήματα στην λειτουργία του σχολείου. Με αφορμή την κατάσταση αυτή, επιλέχθηκε λοιπόν σαν θέμα του προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, η μελέτη του χώρου του σχολείου, αλλά και η διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους οι μαθητές θα μπορούσαν να παρέμβουν έτσι ώστε να λειτουργεί καλύτερα.

Ο κύριος σκοπός ήταν να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με μεθόδους διαχείρισης του χώρου τους, να διερευνήσουν το πώς και κατά πόσο μπορούν να παρεμβαίνουν οι ίδιοι σε θέματα που τους αφορούν, να προβληματιστούν για τον ρόλο που παίζουν ή που θα μπορούσαν να παίξουν μέσα στο σχολείο μέσα από την ουσιαστική τους συμμετοχή στην λειτουργία του, και να αναπτύξουν πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση.

Παράλληλα, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να βρεθούν σε χώρους όπως το Ε.Μ.Π. όπου έμαθαν για τους ηλιακούς συλλέκτες και την εξοικονόμηση της ηλιακής ενέργειας, το Σκυρώνειο Κέντρο της Κηφισιάς όπου παρακολούθησαν ένα πρόγραμμα για την τέχνη μέσα στο περιβάλλον, και το Κέντρο Ανακύκλωσης Αλουμινίου όπου έμαθαν για την ανακύκλωση του αλουμινίου και παρακινήθηκαν να την εφαρμόσουν στο σχολείο.

Μια σημαντική δραστηριότητα ήταν η μελέτη των απόψεων όλων των μαθητών του σχολείου για τα σχετικά με το σχολείο θέματα, η οποία έγινε με ερωτηματολόγια. Τους δόθηκε έτσι η δυνατότητα να δουλέψουν σε όλα τα στάδια μιας έρευνας ερωτηματολογίων. Στην διατύπωση των ερωτήσεων, την καταγραφή των απαντήσεων, την ανάλυση των ευρημάτων αλλά και στην διατύπωση προτάσεων που ακολούθησαν.

Άλλες επιμέρους δραστηριότητες, εκτός από την προσπάθεια ανακύκλωσης χαρτιού και αλουμινίου, ήταν η μελέτη του χώρου του σχολείου, η μελέτη της λειτουργίας του κυλικείου, η καταγραφή των ηλεκτρικών συσκευών του σχολείου και η κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος, και η μελέτη των μέτρων ασφαλείας στο σχολείο.

Έγινε επίσης μια προσπάθεια σύνδεσης του προγράμματος με άλλα μαθήματα, όπως η Τεχνολογία στα πλαίσια της οποίας κατασκευάστηκε ο χάρτης του σχολείου, και το μάθημα των Αγγλικών, με την διδασκαλία κειμένων σχετικών με την ανακύκλωση.

Τέλος πρέπει να ευχαριστήσουμε την διευθύντρια του σχολείου κα Μ. Θάνου που πάντα συμπαραστέκεται σε τέτοιες προσπάθειες και βοηθάει όπως μπορεί, όπως και τους καθηγητές Χ. Σιγανού και Γ. Καπρίνη για την βοήθεια και την συνεργασία τους.

Την περιβαλλοντική ομάδα αποτελούσαν οι μαθήτριες και οι μαθητές:

Αγαπουλάκης ΒασίληςΑλιάϊ ΙλύραΑναστασιάδη ΕλισάβετΑναστοπούλου ΓεωργίαΑρβανίτης ΜάνοςΒασιλόπουλος ΑντώνηςΒώσικας ΑργύρηςΓεωργίου ΠαναγιώταΘωμάς ΓιάννηςΚαραμπίνη ΜαρίαΚλειδής ΧάρηςΚουκουζή ΤώνιαΛαζίδη ΚατερίναΜακρή ΜίναΠαπαδοπούλου ΧρυσάνθηΠασπαλάρης ΧρήστοςΠεργαμηνέλης ΑλέξανδροςΠιλάβοβ ΘεόδωροςΠίνας ΔημήτρηςΡάπτη ΘεοδώραΡούση ΣταματίναΣαγώνα ΕυαγγελίαΣαλάππας ΝίκοςΣκουταρίδης ΝίκοςΣουμπάση ΒασιλικήΣπυροπούλου ΜαρίαΣτεφανόπουλος ΣταμάτηςΣτριγγάρη ΒασιλικήΤζαβέλα ΒασιλικήΤσουκαλά ΑιμιλίαΦλαμπούρη ΦρόσωΦωλίνα ΕιρήνηΧαλά ΜαρίαΧούμος ΠέτροςΧριστοπούλου ΧρυσάνθηΨυχάρη Χριστίνα και οι καθηγήτριες

Πανάκη Έφη και Παπαγεωργάκη Γεωργία που είχε τον συντονισμό.

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

Το σχολείο, το κάθε σχολείο, μπορούμε να το δούμε σαν ένα σύστημα που για να λειτουργήσει χρειάζεται ορισμένα στοιχεία που τα ονομάζουμε εισόδους. Αυτά είναι πρόσωπα, όπως οι μαθητές, οι καθηγητές, οι γονείς και όσοι άλλοι εμπλέκονται στην διαδικασία με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, υλικά μέσα όπως κτίρια, βιβλία, υλικοτεχνική υποδομή, χρήματα, χρόνος, αλλά και γνώσεις, τεχνογνωσίες και άλλα τέτοια στοιχεία.

Τα στοιχεία αυτά εμπλέκονται σε διαδικασίες όπως τα μαθήματα, οι διάφορες σχολικές δραστηριότητες, οι συνελεύσεις, οι γιορτές, αλλά και οι καθημερινές αλλά πολύπλοκες ανθρώπινες συναναστροφές.

Από το σχολείο, αυτό που προκύπτει είναι αυτά τα στοιχεία που ονομάζουμε εξόδους, και τέτοια είναι η γνώση, η πνευματικότητα, η διαμόρφωση προσωπικοτήτων.

Φαίνεται λοιπόν το πόσο πολύπλοκο είναι το περιβάλλον του σχολείου, το οποίο δεν είναι μόνο τα κτίρια αλλά και οι άνθρωποι και όλα τα υπόλοιπα.

ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Στο σχολείο φοιτούν 263 μαθητές, και διδάσκουν 30 καθηγητές. Λειτουργούν 3 κατευθύνσεις, το μεσημέρι γίνονται μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, και πραγματοποιούνται αρκετά προγράμματα.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

Το σχολείο μας, το 1ο Λύκειο του Αγίου Δημητρίου, στεγάζεται εδώ και τριάντα χρόνια στο λεγόμενο ‘στρογγυλό’ κτίριο που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ανθρώπους της περιοχής μας και όχι μόνο.

Αυτή την χρονιά όμως, λόγω ανακατασκευής του, στεγαζόμαστε προσωρινά, σε ένα οικόπεδο με λυόμενες προκατασκευασμένες αίθουσες. Οι συνθήκες σε αυτόν τον χώρο είναι ιδιαίτερα δύσκολες. Όμως εκεί βρισκόμαστε και αυτόν το χώρο θα μελετήσουμε.

Μέσα στο οικόπεδο λοιπόν βρίσκονται 16 προκατασκευασμένες αίθουσες. Από αυτές, οι δύο χρησιμοποιούνται σαν γραφεία και η μία σαν εργαστήριο πληροφορικής. Υπάρχουν επίσης 6 μικρές τουαλέτες, και μία μικρή αίθουσα για κυλικείο.

Στην αυλή εγκαταστάθηκε μια σειρά από βρύσες, τοποθετήθηκε φωτισμός για ασφάλεια την νύχτα, και τώρα τελευταία, τοποθετήθηκαν και μερικά στέγαστρα.

Η κάθε αίθουσα έχει ένα ή δύο κλιματιστικά σώματα για θέρμανση ή ψύξη, και, αυτά είναι όλα.

ΜΕΛΕΤΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΣΚΥΡΩΝΕΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ:

«ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ»

ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΚΟΥΤΙΩΝ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ

ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Η εργασία αυτή έγινε με την βοήθεια ενός ερωτηματολογίου, το οποίο ετοιμάστηκε από τους μαθητές της ομάδας. Το ερωτηματολόγιο μοιράστηκε στους μαθητές όλου του σχολείου για να απαντήσουν στις ερωτήσεις. Στην συνέχεια, οι απαντήσεις καταμετρήθηκαν, δημιουργήθηκαν οι σχετικοί πίνακες και τα αντίστοιχα διαγράμματα και οι μαθητές σε μικρές ομάδες, σχολίασαν ένα-ένα ερώτημα και διατύπωσαν όπου ήταν δυνατό, την δική τους πρόταση.

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

1. Ποια θα έπρεπε να είναι η προτεραιότητα των υπευθύνων του σχολείου;

Βλέπουμε ότι η πλειοψηφία των παιδιών δεν έχει να ζητήσει τίποτα απολύτως από τους υπεύθυνους του σχολείου. Αυτό μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα: Ή ότι είναι ευχαριστημένοι με όλα, ή ότι αδιαφορούν για όλα. Προφανώς συμβαίνει το δεύτερο, μια που το σχολείο μας είναι γνωστό ότι έχει πάρα πολλά προβλήματα. Ακόμα μεγαλύτερο είναι το ποσοστό αυτό ανάμεσα στα αγόρια, ενώ τα κορίτσια έχουν περισσότερες προτιμήσεις.

Από τους υπόλοιπους, οι περισσότεροι ζήτησαν περισσότερη καθαριότητα και έργα υποδομής, μετά έρχονται οι εκδρομές, ενώ πολύ μικρά ποσοστά μάζεψαν η διδασκαλία, οι εξωδιδακτικές δραστηριότητες και η συνεργασία με τους μαθητές.

Ειδικά τα αγόρια της Γ’ τάξης ενδιαφέρονται μόνο για τις εκδρομές, ενώ τα κορίτσια της Β’ τάξης ήταν τα μόνα που δήλωσαν προτίμηση για εξωδιδακτικές δραστηριότητες.

2. Eίστε ικανοποιημένοι από την θέρμανση στις αίθουσες;

Διαπιστώνουμε ότι τα 3/4 του συνόλου των μαθητών του σχολείου μας είναι ικανοποιημένοι από την θέρμανση του σχολείου και μόνο το 1/4 δεν είναι ικανοποιημένο. Οι περισσότεροι μαθητές είναι ικανοποιημένοι λόγω της αλλαγής των κλιματιστικών. Το ερώτημα τέθηκε πριν αρχίσει ο χειμώνας, όπου φάνηκαν ορισμένα προβλήματα στη λειτουργία τους. Η διεύθυνση, τις ημέρες που παρουσιάστηκαν τα προβλήματα, έδειξε κατανόηση και έκανε τις ενέργειες που έπρεπε για να αποκατασταθούν οι βλάβες.

3. Τι προτείνετε για να λυθεί το πρόβλημα της γυμναστικής; Πού πρέπει να γίνεται;

Βλέπουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών, ανεξαρτήτου τάξεως ή φύλου θα προτιμούσε το μάθημα της γυμναστικής να πραγματοποιείται στο Γυμναστήριο του Αγίου Δημητρίου γιατί, εκτός από το γεγονός ότι είναι πολύ κοντά στο χώρο του σχολείου, έχει την δυνατότητα να παρέχει πολλά υπαίθρια ή κλειστά γήπεδα στα άτομα που το επισκέπτονται. Απ’ την άλλη υπάρχει ένα μικρό μέρος των μαθητών που προτείνει ως ιδανικότερη λύση να χρησιμοποιείται ο χώρος του σχολείου, αγνοώντας τα προβλήματα που προκαλεί αυτό στις τάξεις που κάνουν μάθημα. Ελάχιστοι δε είναι οι μαθητές που θα ήθελαν το διπλανό οικόπεδο για την γυμναστική τους. Υπάρχει βέβαια και ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών της Γ’ και κυρίως της Β’ τάξης που δεν ικανοποιείται με καμιά από τις παραπάνω λύσεις και θα προτιμούσε να βρεθεί μια άλλη λύση, χωρίς όμως να μας λέει ποια είναι αυτή.

Οι τελευταίες εξελίξεις είναι ότι έχουν γίνει κάποιες ενέργειες ώστε να διαμορφωθεί ένας κατάλληλος χώρος κοντά στο σχολείο ώστε να γίνεται το μάθημα της γυμναστικής εκεί. Οπότε αν όντως γίνει έτσι, θα λυθεί κατά κάποιον τρόπο το πρόβλημα.

4. Θα θέλατε να γίνει κάποια αλλαγή στα δρομολόγια των λεωφορείων του σχολείου; Αν ναι, ποια;

Απ’ τα διαγράμματα παρατηρούμε ότι τα 2/3 των μαθητών του σχολείου είναι ικανοποιημένοι από τα δρομολόγια των λεωφορείων, ενώ μόνο το 1/3 θέλουν να γίνει κάποια αλλαγή. Οι μαθητές που ήθελαν να γίνει κάποια αλλαγή στα δρομολόγια, ο καθένας απ’ αυτούς θέλησε με τον δικό του τρόπο να περνάει το πούλμαν έξω από το σπίτι του.

Άρα δεν μπορούμε να σχηματίσουμε κάποια πρόταση για το συγκεκριμένο θέμα.

5. Συμφωνείτε με την απόφαση να μένει κλειστή η εξώπορτα του σχολείου;

Από το διάγραμμα παρατηρούμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών προτιμά να μένει ανοιχτή η εξώπορτα του σχολείου, σε αντίθεση με ένα ελάχιστο ποσοστό που θέλει την εξώπορτα κλειστή. Κατά την άποψή μας, ένας λόγος που θέλουν οι μαθητές να παραμένει η εξώπορτα ανοιχτή, είναι ότι μπορούν να κάνουν κοπάνες ότι ώρα θέλουν χωρίς να χρειάζεται να παίρνουν άδεια από το γραφείο για να τους ανοίξουν την πόρτα ή να πηδάνε από τα κάγκελα. Επίσης ένας ακόμα λόγος είναι ότι θα μπορούν να πηγαίνουν στο ψιλικατζίδικο που διαθέτει περισσότερα προϊόντα από το κυλικείο του σχολείου.

Πιστεύουμε ότι η άποψη να μένει η πόρτα ανοιχτή είναι λανθασμένη διότι δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν τα αρνητικά που μπορεί να επιφέρει το άλυτο αυτό πρόβλημα.

Το ερώτημα είναι: Μπορούν οι μαθητές να μένουν στο σχολείο και να μην βγαίνουν κι ας είναι ανοιχτή η εξώπορτα;

6. Είστε ευχαριστημένοι με την καθαριότητα του σχολείου;

Στην ερώτηση που κάναμε στους μαθητές αν είναι ευχαριστημένοι από την καθαριότητα του σχολείου, οι περισσότεροι απάντησαν ότι είναι μέτρια ευχαριστημένοι. Αυτό ίσως οφείλεται στην αδιαφορία των μαθητών για την καθαριότητα του σχολείου. Δηλαδή, ο καθένας, όταν τρώει πετάει κάτω τα σκουπίδια και όχι στον κάδο και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το σχολείο να είναι βρώμικο καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας.

Πρέπει να καταλάβουμε όλοι οι μαθητές ότι πρέπει εμείς να διατηρούμε το σχολείο καθαρό.

Β. ΤΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ

7. Πως σας φαίνονται οι τιμές στο κυλικείο;

Η πλειοψηφία των μαθητών υποστηρίζει ότι οι τιμές του κυλικείου είναι μέτριες. Ωστόσο ένα ικανό ποσοστό μαθητών, θεωρεί τις τιμές του κυλικείου υψηλές. Αξιοσημείωτο είναι ότι, ελάχιστοι θεωρούν τις τιμές χαμηλές. Βάσει της στατιστικής, οι απόψεις των μαθητών και των τριών τάξεων συμπίπτουν σε αυτό. Πρέπει να αναφερθεί ότι κανείς μαθητής της Α’ Λυκείου δεν πιστεύει ότι οι τιμές είναι χαμηλές.

Λαμβάνοντας υπόψη και τα δύο διαγράμματα, συμπεραίνουμε ότι οι τιμές του κυλικείου είναι σχετικά ικανοποιητικές, χωρίς να δημιουργούν ιδιαίτερη δυσαρέσκεια στο σύνολο των μαθητών. Πάντως, για την ικανοποίηση των μαθητών θα μπορούσε να γίνει μια μικρή μείωση των τιμών.

8. Πως σας φαίνεται η ποιότητα των προϊόντων του κυλικείου;

Η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών θεωρεί ότι η ποιότητα των προϊόντων του κυλικείου είναι καλή, και σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι, ότι είναι μέτρια. Ελάχιστοι είναι αυτοί που παραπονούνται. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει πρόβλημα σε αυτό το σημείο.

9. Θα θέλατε να υπάρχει στο κυλικείο και κάποιο άλλο προϊόν; Αν ναι, ποιο;

Παρατηρώντας το διάγραμμα σχετικά με το αν πρέπει να υπάρχει κάποιο άλλο προϊόν στο κυλικείο, διαπιστώνουμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών, απαντάει θετικά. Ιδιαίτερη ζήτηση παρουσιάζεται στα γλυκά (σοκολάτες, τσίχλες, γλειφιτζούρια κ.λ.π.), και επομένως το κυλικείο θα έπρεπε να προμηθευτεί με αυτά.

Πράγματι, τους τελευταίους μήνες, το κυλικείο, διαθέτει τέτοια προϊόντα, γιατί ήταν αυτό που ζητούσαν οι μαθητές, παρά τις αντίθετες οδηγίες του υπουργείου για την λειτουργία του κυλικείου. Η πρότασή μας είναι ότι θα έπρεπε τα προϊόντα τα οποία διαθέτει το κυλικείο, να μη καθορίζονται από το υπουργείο, αλλά από τους μαθητές, τους καθηγητές και από τους γονείς.

Γ. Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ

10. Πιστεύετε ότι ο σύλλογος των καθηγητών ενδιαφέρεται για τα προβλήματα του σχολείου;

Μελετώντας το διάγραμμα αυτό, παρατηρούμε ότι σε αρκετά μεγάλο ποσοστό, οι μαθητές σ’ αυτό το σχολείο που ταλανίζεται από χιλιάδες προβλήματα, θεωρούν τους καθηγητές τους αδιάφορους με μόνο ενδιαφέρον τον μηνιαίο μισθό.

Η άποψη αυτή, κατά την γνώμη μας δεν είναι εντελώς σωστή, αφού πολλοί καθηγητές έχουν πασχίσει γι’ αυτό το σχολείο το οποίο θεωρούν δεύτερο σπίτι τους. Οι μαθητές που έχουν δηλώσει ότι οι καθηγητές ενδιαφέρονται για τα προβλήματα του σχολείου, αναγνωρίζουν την προσπάθεια των καθηγητών.

Πάντως, με την ερώτηση αυτή βλέπουμε ότι υπάρχει ένα θέμα ενδιαφέροντος των καθηγητών για το σχολείο και ότι θα έπρεπε να το πάρουν υπόψη τους.

11. Ποια παράπονα έχετε από τον σύλλογο των καθηγητών;

Μελετώντας τα αντίστοιχα διαγράμματα παρατηρούμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των μαθητών και ειδικότερα τα κορίτσια παρουσιάζουν μια έλλειψη ενδιαφέροντος όσο αφορά το να εκφέρουν γνώμη σχετικά με τα παράπονα που μπορεί να έχουν από το σύλλογο των καθηγητών. Επίσης το σύνολο των μαθητών με εξαίρεση ένα πολύ μικρό

μέρος των κοριτσιών, δεν ενδιαφέρονται για περαιτέρω δραστηριότητες, πράγμα που δείχνει κατά πάσα πιθανότητα ότι το πρόγραμμά τους είναι ήδη υπερφορτωμένο.

Στα κορίτσια διακρίνεται έντονα η ανάγκη για επικοινωνία με τους καθηγητές, σε αντίθεση με τα αγόρια, πράγμα το οποίο οφείλεται ίσως στην διαφορετική ψυχοσύνθεση ανάμεσα στα δύο φύλα. Τέλος, σχεδόν στο ίδιο ποσοστό αγοριών και κοριτσιών, διακρίνεται το ενδιαφέρον τους για τις εκδρομές, πράγμα φυσικό για την νοοτροπία των εφήβων μαθητών.

Σίγουρα το σχολείο είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας όπου δεν λείπουν τα προβλήματα που επηρεάζουν όλους όσους την αποτελούν. Έτσι, είναι άξιο απορίας, πως γίνεται να παρατηρείται τόσο μεγάλο ποσοστό μαθητών που αποστασιοποιείται από τα καθημερινά προβλήματα και κρατάει ουδέτερη – αδιάφορη στάση απέναντι σ’ αυτά. Επομένως, ο ισχυρισμός αυτός των μαθητών δεν έχει βάση από τη στιγμή που εμείς πο ίδιοι ζώντας σ’ αυτή την κοινωνία σπάνια ακούμε από κάποιο συμμαθητή μας να δηλώνει απόλυτα ικανοποιημένος.

Τελικά, οι μαθητές πρέπει να μάθουν να έχουν το θάρρος της γνώμης τους και να μην διστάσουν να υποστηρίζουν ανοιχτά και δυναμικά τις απόψεις τους, εφ’ όσον είναι προϊόν ώριμης σκέψης και έχουν ως σκοπό το κοινό όφελος.

Δ. ΟΙ ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ

12. Ξέρετε τον κανονισμό των μαθητικών κοινοτήτων;

Από τα διαγράμματα είναι φανερό ότι η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών δεν γνωρίζουν τον κανονισμό των μαθητικών κοινοτήτων. Ανεξαρτήτως φύλου και τάξης

παρόλο που δεν είναι λογικό, τα ποσοστά δεν διαφέρουν και αυτό γιατί κανένα παιδί και σε καμία τάξη δεν ενημερώνεται για τον μαθητικό κανονισμό. Επίσης πιστεύουμε ότι στην πραγματικότητα τα ποσοστά είναι ακόμα μεγαλύτερα δηλαδή ότι πολύ μεγαλύτερο ποσοστό μαθητών δεν γνωρίζει πως λειτουργούν τα μαθητικά συμβούλια.

Γι’ αυτό μια πρόταση θα ήταν οι μαθητές να ενημερώνονται για τον σχετικό κανονισμό πριν ψηφίσουν. Η ενημέρωση θα μπορούσε να γίνει με φυλλάδια που θα μοιράζονται σε όλους τους μαθητές, με τοιχοκολλημένα κείμενα ή προφορικά, από τον διευθυντή του σχολείου ή από το προηγούμενο 15μελές συμβούλιο.

13. Πότε θα έπρεπε να εκλέγεται το 15μελές συμβούλιο;

Παρατηρώντας το διάγραμμα βλέπουμε ότι το σύνολο σχεδόν των μαθητών θεωρεί ότι καταλληλότερη εποχή για να εκλέγεται το 15μελές συμβούλιο είναι ο Οκτώβριος. Είναι αρκετά νωρίς σε σχέση με τον Νοέμβριο που συνήθως πραγματοποιούνται οι μαθητικές εκλογές. Επίσης αρκετοί μαθητές προτιμούν το Σεπτέμβριο ενώ πολύ λιγότεροι προτιμούν τον Νοέμβριο. Αυτό συμβαίνει γιατί τον Σεπτέμβρη είναι πολύ νωρίς γι αυτές τις εκλογές διότι είναι μήνας προσαρμογής για τους μαθητές και εξάλλου η χρονιά αρχίζει στα μέσα Σεπτέμβρη. Ο Νοέμβρης που γίνονται οι μαθητικές εκλογές

δεν είναι ο καταλληλότερος μήνας γιατί έχει περάσει ήδη ένα μεγάλο διάστημα και πάντα οι εκλογές γίνονται στα τέλη του μήνα, οπότε πρακτικά η δράση του 15μελούς αρχίζει μετά τα Χριστούγεννα. Ο Οκτώβριος είναι μια καλή εποχή που δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να έχουν γνωριστεί μεταξύ τους αλλά και έχουν φανεί τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν.

14. Για ποιόν λόγο δεν θα βάζατε υποψηφιότητα στο 15μελές;

Μέσα από τις απαντήσεις των μαθητών για τον λόγο που δεν θα έβαζαν υποψηφιότητα για το 15μελές, βλέπουμε ότι η πλειοψηφία των μαθητών αδιαφορούν στο να βάλουν υποψηφιότητα αλλά για διαφορετικούς λόγους η κάθε τάξη.

Τα παιδιά της Α’ Λυκείου, θεώρησαν ότι μια υποψηφιότητά τους δεν θα είχε επιτυχία, πράγμα λογικό αν πάρουμε υπόψη μας την ανασφάλεια που νοιώθουν οι μαθητές μετά από μια αλλαγή σχολείου. Όμως αυτό δείχνει και ότι δεν ξέρουν καλά την διαδικασία των εκλογών, και ότι δεν έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.

Τα παιδιά της Β’ Λυκείου δήλωσαν ότι κυρίως δεν τους ενδιαφέρουν οι διαδικασίες αυτές, πράγμα που μπορεί να είναι τυχαίο και να έχει σχέση με την συγκεκριμένη τάξη.

Τα παιδιά της Γ’ Λυκείου προτιμούν να απέχουν από μια τέτοια διαδικασία λόγω των ευθυνών, πράγμα λογικό αν λάβουμε υπόψη μας ότι τα παιδιά της Γ’ Λυκείου αποφεύγουν κάθε είδους δραστηριότητα στο σχολείο εξαιτίας της πίεσης που δέχονται από τις εξετάσεις.

Αν και αυτές οι αντιδράσεις φαίνονται λογικές, όμως αποτελούν και πρόβλημα. Κάθε παιδί ανεξαρτήτου τάξης έχει δικαίωμα να παίρνει μέρος σε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Γι’ αυτό μια συνετή πρόταση θα ήταν να γίνεται ενημέρωση των μαθητών στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς και πριν την εκλογική διαδικασία. Έτσι, όλοι οι μαθητές θα καταλάβουν την δύναμή τους. Επίσης μια άλλη πρόταση, θα ήταν τα παιδιά να έχουν την δυνατότητα πριν από την ψηφοφορία να γνωστοποιούν την συμμετοχή τους στις εκλογές μέσα από ομιλίες που θα διεξάγονται στο σχολικό χώρο μπροστά σε όλη την μαθητική κοινότητα ώστε να γίνεται γνωστή η υποψηφιότητά τους.

15. Με ποια θέματα θα έπρεπε να ασχολείται το 15μελές;

Από τα διαγράμματα βλέπουμε ότι η Α’ και η Γ’ τάξη, δηλώνουν ότι το 15μελές θα πρέπει να έχει σαν πρώτη προτεραιότητα τα προβλήματα του σχολείου όπως για παράδειγμα η καθαριότητα. Η Β’ τάξη όμως δηλώνει ότι το 15μελές θα έπρεπε να ασχολείται κυρίως με το πόσο συχνά θα γίνονται οι εκδρομές ή με την διοργάνωση γιορτών.

Επίσης ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών κυρίως της Γ’ τάξης, δήλωσε ότι το 15μελές δεν θα έπρεπε να ασχολείται με τίποτα.

Αυτό δείχνει ότι αυτοί οι μαθητές δεν νοιάζονται για το σχολείο γενικά, ή δεν συμμερίζονται τις προσπάθειες του 15μελούς για την επίλυση των προβλημάτων. Προφανώς, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη για το τι μπορεί να κάνει το μαθητικό συμβούλιο.

16. Πόσο ικανοποιημένοι είστε από την λειτουργία του 15μελούς;

Η πλειοψηφία των μαθητών δείχνει λίγο ικανοποιημένη από την λειτουργία του 15μελούς, ενώ αρκετοί είναι και οι μαθητές που δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από το μαθητικό συμβούλιο. Αυτό δείχνει ότι ίσως τα άτομα που εκλέγονται δεν είναι ικανά να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που υπάρχουν στο σχολείο ή ότι δεν ενδιαφέρονται για τις απόψεις των άλλων μαθητών και κυρίως της Α’ και της Β’ τάξης. Νομίζουμε ότι τα παιδιά στο 15μελές παίρνουν την διαδικασία αυτή σαν παιχνίδι ή θέλουν απλώς να χάνουν μάθημα.

Ίσως η έρευνα αυτή σταθεί η αφορμή για να αρχίσει το 15μελές να ενεργεί πιο δραστικά και να παίρνει μέτρα για το καλό όλου του σχολείου.

Προτείνουμε, να ασκείται πίεση από όλους τους υπόλοιπους μαθητές, ώστε το 15μελές να ασχολείται με τα προβλήματα όλου του σχολείου και όχι μόνο με την εκδρομή της Γ’ Λυκείου.

Προτείνουμε επίσης, ότι κατά την διαδικασία των εκλογών να γίνονται από πριν γνωστές οι υποψηφιότητες, οι μαθητές να σκέφτονται ποιους ψηφίζουν και να γίνεται ουσιαστικός προεκλογικός αγώνας.

17. Οι τρεις τάξεις νομίζετε ότι πρέπει να εκπροσωπούνται ισότιμα από το 15μελές; Αν όχι, ποια πρέπει να έχει την μεγαλύτερη εκπροσώπηση;

Από τα διαγράμματα φαίνεται ότι η πλειοψηφία των μαθητών επιθυμεί ίση εκπροσώπηση των τάξεων στο 15μελές. Έτσι θα δοθεί η ευκαιρία να εκπροσωπούνται όλες οι τάξεις, θα ακούγονται οι γνώμες από όλες τις τάξεις, και θα υπάρχει η ποικιλία απόψεων και η δημοκρατία.

Η εξαίρεση είναι η Γ’ Λυκείου όπου οι περισσότεροι μαθητές δεν επιθυμούν ίση εκπροσώπηση των μαθητών στο 15μελές. Ίσως να μην θεωρούν τα παιδιά από τις μικρότερες τάξεις ικανά για αυτό το ρόλο και να νομίζουν ότι αυτοί μόνο έχουν την

εμπειρία να κανονίζουν τα πράγματα, ή να θεωρούν ότι είναι δικαίωμά τους να βρίσκονται μόνο αυτοί στο 15μελές, ή ότι έτσι.

Νομίζουμε ότι είναι σημαντικό στο 15μελές να υπάρχει εκπροσώπηση από όλες τις τάξεις εξ ίσου.

Ένας τρόπος είναι το μαθητικό συμβούλιο του σχολείου να αποτελείται από τους προέδρους όλων των τμημάτων, γιατί αυτοί θα εκπροσωπούν παιδιά που τα γνωρίζουν.

Αλλιώς, πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι οι μαθητές και κυρίως της Α’ και της Β’ τάξης, ότι πρέπει να ψηφίζουν άτομα από όλες τις τάξεις, και κυρίως να συνειδητοποιήσουν την δυνατότητα που έχουν με την ψήφο τους.

ΤΙ ΕΙΠΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

‘Είναι σημαντικό να σου δίνεται η δυνατότητα να μάθεις τις απόψεις και τις ιδέες που έχουν τα άτομα που σε περιτριγυρίζουν σχετικά με τα θέματα του σχολείου.

Μέσα από το πρόγραμμα άκουσα πράγματα τα οποία δεν είχα σκεφτεί, έκρινα απόψεις τις οποίες είτε υιοθέτησα είτε απέρριψα, έμαθα να συνεργάζομαι και να προσπαθώ να συνεισφέρω σε κάτι που αφορά όλους μας.

Ο καθένας μας βλέπει τα πράγματα από τη δική του οπτική γωνία, είναι λοιπόν ενδιαφέρον όταν μπορείς να μοιραστείς τις απόψεις σου με τους άλλους γιατί μόνο έτσι μπορείς να αντιληφθείς και την ορθότητά τους’.

‘Πιστεύω ότι ήταν μια καλή κίνηση. Μ’ αυτόν το τρόπο οι μαθητές μπορούν να πουν την άποψή τους σε διάφορα θέματα σχετικά με το σχολείο*. Αυτό ισχύει φυσικά μόνο αν είχαν εκφράσει την πραγματική τους άποψη γιατί μπορεί μερικά παιδιά να το πήραν στα αστεία.

*Έτσι οι καθηγητές μπορούν να καταλάβουν τι γνώμη έχουν τα παιδιά για κάθε κίνηση των καθηγητών και πώς νοιώθουν’.

‘Σε γενικές γραμμές το πρόγραμμα είχε ενδιαφέρον. Ωστόσο θεωρώ ως αρνητικό το γεγονός όμως ότι δεν έγιναν ουσιαστικές αλλαγές στο σχολείο. Για να είμαι πιο συγκεκριμένη δημιουργήθηκε ένας κάδος ανακύκλωσης αλουμινίου, υλικό που δεν ανακυκλώνεται εύκολα και αυτό είναι πολύ σημαντικό και γνωστοποιήθηκε σε ολόκληρο το σχολείο. Πέρα όμως απ’ αυτή την αλλαγή δεν έγινε καμία άλλη ουσιαστική αλλαγή, παρά βγήκαν κάποια συμπεράσματα. Παρόλο το γεγονός ότι το πρόγραμμα δεν επέφερε πρακτικές αλλαγές στο σχολείο, ωστόσο θεωρώ ότι προσωπικά με ευαισθητοποίησε

λίγο παραπάνω προς το περιβάλλον και επιπλέον μου έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσω τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται ένα ερωτηματολόγιο. Τέλος, κάτι που θεωρώ ως πιο σημαντικό απ’ όλο το πρόγραμμα είναι το ότι μάθαμε να μη βλέπουμε μονόπλευρα τα πράγματα, αλλά σφαιρικά και να μη κατηγορούμε μονίμως τις κυβερνήσεις ή τους πολίτες για τις επιλογές τους ως προς την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου’.

‘Το πρόγραμμα ήταν ενδιαφέρον. Αυτό που μ’ άρεσε πιο πολύ ήταν οι εκδρομές γιατί ήταν ιδιαίτερα εκπαιδευτικές, ειδικά η τελευταία στην ανακύκλωση αλουμινίου. Μάθαμε πολλά αλλά η κατάσταση του σχολείου μας παραμένει η ίδια. Έτσι, καταφέραμε μεν να ευαισθητοποιηθούμε μερικοί σε θέματα που αφορούν τον γύρω χώρο μας, αλλά πέρα απ’ αυτό δεν υπήρχε καμία ιδιαίτερη αλλαγή. Σημασία έχει ότι δραστηριοποιηθήκαμε μερικώς και πήραμε ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες. Από κει και πέρα, είναι ατομικό θέμα το κατά πόσο ενεργοποιείται ο καθένας και κατά πόσο θέτει σε εφαρμογή τις γνώσεις του’.

‘Ήταν μια εμπειρία που εκτός από γνώσεις πρόσφερε ευχαρίστηση, διασκέδαση, ψυχαγωγία. Οι μαθητές έμαθαν τη συνεργασία αναπτύσσοντας την κοινωνικότητά τους μέσα από την επικοινωνία και την οπτική πράγματα που μέχρι τότε δεν γνώριζαν. Τα παιδιά έγιναν πιο ευσυνείδητα και έμαθαν το τι σημαίνει να προστατεύεις και να αγαπάς το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζεις’.

‘Η άποψή μου πάνω σε αυτό το θέμα είναι ότι είναι παντελώς μάταιη και χάσιμο χρόνου. Έντεκα χρόνια σε σχολικές αίθουσες και περιβάλλον, έχω παρατηρήσει ότι μονίμως υπάρχουν ομάδες ατόμων που διαμαρτύρονται και φωνάζουν για αυτά που τους δυσαρεστούν, όπως επίσης λαμβάνουν μέρος και σε ανάλογες οργανώσεις όπως το δεκαπενταμελές. Ωστόσο ο μοναδικός λόγος που κάνουν αυτές τις ενέργειες είναι ακριβώς επειδή νιώθουν ότι πάντα κάποιος πρέπει να φωνάζει εκτός του ότι – είναι αλήθεια – είναι και ένας εύκολος τρόπος για να απουσιάζεις από τις διδακτικές ώρες. Όμως ακριβώς όπως ένας μίζερος άνθρωπος που παραπονιέται συνεχώς για την μονοτονία της ζωής του και στο τέλος του τύχει μια καλή ευκαιρία για αλλαγή είναι τόσο συνηθισμένος σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής που αρνείται κατά βάθος να τον αποχωριστεί. Έτσι συμβαίνει και εμάς τα παιδιά που συμμετέχουμε σε αυτό το πρόγραμμα, που πιστεύω ότι ειλικρινά κάναμε κάποιες προσπάθειες για βελτίωση από την αρχή της χρονιάς και τους τις παρουσιάσαμε μπροστά στα ίδια τους τα μάτια, αυτοί πλέον αδυνατούσαν να τις δουν και συνέχισαν τις παράλογες διαμαρτυρίες τους για να μη χάσουν τον εξίσου παράλογο τίτλο που τους έχουν αδίκως αποδώσει κάποια παιδιά, δηλαδή του δήθεν «επαναστάτη» και ατόμου που ξανά – υποτίθεται ότι φωνάζει για τις άσχημες συνθήκες’.

‘Το πρόγραμμα που κάναμε στις Αρχές Περιβαλλοντικών Επιστημών πιστεύω ότι ήταν αρκετά καλό γιατί βοήθησε να καταλάβουν οι μαθητές του τμήματος τα προβλήματα που έχει το σχολείο. Με αποτέλεσμα να ενεργούν πιο προσεχτικά για να μην επιβαρύνουν και άλλο την δύσκολη αυτή κατάσταση. Αυτό θα προσπαθήσουμε να το βγάλουμε προς τα έξω για να το καταλάβουν και οι υπόλοιποι μαθητές. Πιστεύουμε ότι το πρόγραμμα θα έχει κάποια αποτελέσματα, έτσι ελπίζουμε. Αυτό θα το ξέρουμε μετά. Επίσης κατά τη διάρκεια της χρονιάς πήγαμε κάποιες εκδρομές που μας

έδωσαν κάποιες γνώσεις όπως π.χ. η ανακύκλωση, η αποθήκευση της ηλιακής ενέργειας κ.λ.π. Πιστεύω ότι έκανα σωστά που επέλεξα το μάθημα αυτό’.

‘Παρόλο που οι σκέψεις και οι προτάσεις που ακούστηκαν στο πρόγραμμα που αφορούσε το χώρο του σχολείου, είναι δύσκολο να τεθούν σε εφαρμογή, ωστόσο καταλήξαμε σε πολλά ενδιαφέροντα συμπεράσματα σχετικά με τη σχολική κοινότητα.

Αν ένα τέτοιο πρόγραμμα εφαρμοζόταν σε περισσότερα σχολεία, σίγουρα θα βοηθούσε στην επίγνωση της κατάστασης που επικρατεί σ’ αυτά και θα αποτελούσε πιθανότατα αφορμή για βελτίωση.

Προσωπικά, μπόρεσα να καταλάβω ότι περιβάλλον δεν είναι μόνο η φύση ή οτιδήποτε άλλο αλλά και κάτι τόσο κοντινό μου... το σχολείο μου. Βέβαια αυτό που με δυσαρέστησε ήταν η έλλειψη ενδιαφέροντος από πολλά άτομα και η αρνηικότητα που εισπράτταμε από αυτά’.